7. ΕΚΤΙΜΗΣΗ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Transcript

1 7. ΕΚΤΙΜΗΣΗ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 7 7. ΕΚΤΙΜΗΣΗ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Επιπτώσεις στο περιβάλλον από τις κατευθύνσεις αναφορικά µε πόλους και άξονες ανάπτυξης Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή κριτηρίων βιοµηχανικής πολιτικής Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή κατευθύνσεων σε ειδικές κατηγορίες χώρου Εκτίµηση των επιπτώσεων από τη συνολική εφαρµογή του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης Εκτίµηση των επιπτώσεων από την εφαρµογή του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης σε επίπεδο διοικητικών ενοτήτων ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΚΛΑ ΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΙ ΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Εκτίµηση των επιπτώσεων από την εφαρµογή των κατευθύνσεων κλαδικού και ειδικού χαρακτήρα Εκτίµηση των επιπτώσεων από τη συνολική εφαρµογή των κατευθύνσεων κλαδικού και ειδικού χαρακτήρα ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΡΑΣΗΣ...61 Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 - σελ. i

3 7.8 ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ, ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΥΣΜΕΝΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Εισαγωγή Προτεινόµενα µέτρα πρόληψης / αντιµετώπισης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ Εισαγωγή Πλαίσιο Συστήµατος Παρακολούθησης Προτεινόµενο σύστηµα παρακολούθησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΥΣΚΟΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΕΚΥΨΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΜΠΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ - ΕΡΕΥΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ...96 Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 - σελ. ii

4 7. ΕΚΤΙΜΗΣΗ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ 7.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίµησης (ΣΜΠΕ) καλύπτει το χωροταξικό σχεδιασµό της βιοµηχανίας σε εθνικό επίπεδο, όπως αυτό περιέχεται στο περιεχόµενο του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τη Βιοµηχανία. Καθώς µέρος του περιεχοµένου αυτού συσχετίζεται και µε άλλες στρατηγικές και σχέδια που ήδη εφαρµόζονται ή για τα οποία εκπονείται παράλληλα ΣΜΠΕ, είναι λογικό να παρατηρούνται εν µέρει αλληλοεπικαλύψεις, ενώ εµφανίζονται δυσκολίες στην παράθεση των εξειδικεύσεων ως προς την περιβαλλοντική εκτίµηση του Ειδικού Πλαισίου όπως απαιτείται. Για την αντιµετώπιση του θέµατος γίνεται προσπάθεια µιας ολιστικής προσέγγισης περιβαλλοντικής εκτίµησης, µέσω της οποίας εξετάζεται κάθε κατηγορία κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου µέσα σε ένα ευρύτερο πεδίο εφαρµογής των. Στόχος µεταξύ άλλων είναι να εξασφαλιστεί ότι τα συµπεράσµατα από τη συνολική διαδικασία της ΣΠΕ θα είναι σαφή, ιδιαίτερα από την άποψη της καθιέρωσης ορίων και απαιτήσεων του Ειδικού Πλαισίου και θα δίνουν κατευθύνσεις ως προς τον τρόπο που τα συµπεράσµατα αυτά θα µπορέσουν να µεταφερθούν σε ένα πιο λεπτοµερές, συγκεκριµένο και τοπικό επίπεδο. Στο παρόν κεφάλαιο προσδιορίζονται, εκτιµώνται και αξιολογούνται οι ενδεχόµενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις (θετικές και αρνητικές) από την εφαρµογή του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού για τη Βιοµηχανία. Ειδικότερα: παρουσιάζεται η µεθοδολογία εκτίµησης και αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη συνέχεια αξιολογούνται οι επιπτώσεις, συµπεριλαµβανοµένων των πρωτογενών και δευτερογενών, σωρευτικών (αθροιστικών), συνεργιστικών, βραχυπρόθεσµων, µεσοπρόθεσµων, µακροπρόθεσµων, τόσο οι µόνιµες, όσο και οι προσωρινές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, τα υλικά περιουσιακά στοιχεία και την πολιτιστική κληρονοµιά. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 1

5 7.2 ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ Στο Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τη Βιοµηχανία έχουν προσδιοριστεί οι ειδικοί στόχοι του σχεδίου, περιγράφονται οι κύριες κατευθύνσεις του Πλαισίου, οι προτεινόµενες πολιτικές ανά γεωγραφική περιφέρεια καθώς και οι δράσεις / ενέργειες του Σχεδίου ράσης που προτείνεται να υλοποιηθούν προκειµένου να εφαρµοσθεί αποτελεσµατικά το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού, ενώ περιγράφονται στο βαθµό που αυτό είναι εφικτό και ρεαλιστικό οι συνδεόµενες µε το Πλαίσιο περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στο Πλαίσιο αυτό περιλαµβάνονται: κατευθύνσεις και προτεραιότητες για τη χωροταξική οργάνωση της βιοµηχανίας σε περιφερειακό και νοµαρχιακό επίπεδο, κατευθύνσεις κλαδικού και ειδικού χαρακτήρα για τη στρατηγική χωρική οργάνωση της βιοµηχανίας, η προτεινόµενη διαδικασία χωροθέτησης και χωρικής οργάνωσης για τις βιοµηχανικές επενδύσεις µείζονος σηµασίας για την εθνική οικονοµία κατευθύνσεις για τη µεταρρύθµιση του καθεστώτος και των όρων οργανωµένης και σηµειακής χωροθέτησης της βιοµηχανίας, Ακόµη δίνονται κριτήρια για τη χωροθέτηση των βιοµηχανικών µονάδων, κατευθύνσεις για τον υποκείµενο σχεδιασµό και τις αδειοδοτικές διαδικασίες, προτάσεις για τις µη υποκείµενες µορφές προγραµµατισµού και σχεδιασµού, προτάσεις για τις υποδοµές που είναι υποστηρικτικές της βιοµηχανίας, προτάσεις για τους µηχανισµούς εφαρµογής, και προτάσεις σχετικές µε την υφιστάµενη νοµοθεσία ή µε νέες νοµοθετικές ρυθµίσεις. Περιλαµβάνεται επίσης πρόγραµµα δράσης στο οποίο εξειδικεύονται οι απαιτούµενες για την εφαρµογή του Πλαισίου ενέργειες, δράσεις, ρυθµίσεις και προγράµµατα, οι πηγές και οι φορείς χρηµατοδότησής τους, καθώς και το χρονοδιάγραµµα υλοποίησης των αναγκαίων ενεργειών και οι φορείς εφαρµογής. Προκειµένου να εκτιµηθεί και να αξιολογηθεί, ως προς τις επιπτώσεις που θα προκαλέσει στο περιβάλλον, η εφαρµογή του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τη Βιοµηχανία επιλέγεται να γίνει η εκτίµηση και αξιολόγηση στα παρακάτω επίπεδα: 1. Εκτίµηση - αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της στρατηγικής για τη χωροταξική οργάνωση της βιοµηχανίας και συγκεκριµένα: Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 2

6 o Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των κατευθύνσεων του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης της βιοµηχανίας o Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των κατευθύνσεων κλαδικού και ειδικού χαρακτήρα 2. Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των κατευθύνσεων για το καθεστώς χωροθέτησης και δόµησης της βιοµηχανίας και συγκεκριµένα: o Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των κατευθύνσεων για το καθεστώς και τους όρους οργανωµένης χωροθέτησης της βιοµηχανίας o Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των κατευθύνσεων για το καθεστώς και τους όρους δόµησης της βιοµηχανίας σε εκτός σχεδίου περιοχές 3. Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των συµπληρωµατικών κατευθύνσεων για την προστασία του περιβάλλοντος 4. Εκτίµηση αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του Σχεδίου ράσης. Οι επιπτώσεις από τις κατευθύνσεις χωροταξικής πολιτικής σε περιφερειακό και νοµαρχιακό επίπεδο δεν αποτιµώνται µε λεπτοµέρεια στην παρούσα ΣΠΕ, εφόσον σχετίζονται στενά µε τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράµµατα και θα πρέπει να αξιολογηθούν στο πλαίσιο εφαρµογής αυτών των ΕΠ, ώστε να µην υπάρχει αλληλοεπικάλυψη. Εν τούτοις γίνεται µια αναφορά στις γενικές κατευθύνσεις που ενέχουν περιβαλλοντικές πτυχές ανά περιφέρεια, καθώς και στη συνολική περιβαλλοντική αποτίµηση αυτών των ανά περιφέρεια κατευθύνσεων. Με βάση τα παραπάνω, µπορεί να θεωρηθεί ότι ο κύριος στόχος του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τη βιοµηχανία, ως προς το περιβάλλον, είναι: Η "βέλτιστη" ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στη βιοµηχανική δραστηριότητα. Οι επιµέρους στόχοι, όπως έχουν παρουσιασθεί στο οικείο Κεφάλαιο της παρούσας, εξειδικεύονται και εµπλουτίζονται ως ακολούθως ως περιβαλλοντικοί στόχοι δηλαδή στόχοι της Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίµησης του παρόντος Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού: Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 3

7 1. Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2. Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3. Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4. Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων 5. Μείωση της ρύπανσης 6. Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7. Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας χρήσης των πόρων 8. Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9. Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Παρουσιάζονται οι Επιπτώσεις στο περιβάλλον, από την εφαρµογή του Ειδικού Πλαισίου ανά κατηγορία κατευθύνσεων / ρυθµίσεων και σε σχέση µε καθέναν από τους παραπάνω στόχους. Για την αξιολόγηση, χρησιµοποιούνται: ένα πλέγµα ερωτήσεων - κλειδιών αξιολόγησης και ένα σύστηµα βαθµολόγησης (ανάλογα µε τις απαντήσεις στις ερωτήσεις αξιολόγησης που σχετίζονται µε τους στόχους της ΣΠΕ) που ακολουθείται σε πολλές προσεγγίσεις ΣΜΠΕ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και είναι της µορφής: Συµβολισµός Βαθµός Επίπτωσης ++ Σηµαντική Θετική + Μικρή Θετική 0 Καµία - Μικρή Αρνητική -- Σηµαντική Αρνητική +/- Θετική και αρνητική? Άγνωστη Οι ερωτήσεις - κλειδιά που σχετίζονται µε τις περιβαλλοντικές παραµέτρους που αξιολογούνται σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της ΣΠΕ και οι οποίες απορρέουν από τους σκοπούς της ΣΠΕ χρησιµοποιούνται ως ερωτήσεις καθοδήγησης για την περιβαλλοντική εκτίµηση. Στον επόµενο πίνακα δίνεται η σχέση µεταξύ στόχων της ΣΠΕ, των σχετιζόµενων ερωτήσεων εκτίµησης και των περιβαλλοντικών παραµέτρων που τίθενται στην Οδηγία ΣΠΕ. Στο σηµείο αυτό τονίζεται ότι η βιοµηχανική δραστηριότητα ενέχει αρνητικές επιπτώσεις κατά τη λειτουργία της. Στην παρούσα ΣΜΠΕ δεν αξιολογούνται οι επιπτώσεις από την άσκηση της βιοµηχανικής δραστηριότητας, ακόµα και όταν αυτή αυξάνεται (οπότε θεωρητικά θα αυξάνεται και το µέγεθος των επιπτώσεων), αλλά οι Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 4

8 επιπτώσεις των µέτρων και των κατευθύνσεων του Ειδικού Πλαισίου σε σύγκριση µε τις επιπτώσεις της ίδιας βιοµηχανικής δραστηριότητας, αν δεν ακολουθούνταν όµως τα προτεινόµενα µέτρα και κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 5

9 Πίνακας : Ερωτήσεις καθοδήγησης για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων Περιβαλλοντικοί Στόχοι 1. Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2. Προστασία Πληθυσµού και ανθρώπινης υγείας 3. Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4. Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων Οι κατευθύνσεις χωροθέτησης ή τα κριτήρια χωροθέτησης ή οι δράσεις του Σχεδίου ράσης για την εφαρµογή του Ειδικού Πλαισίου: Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στη διατήρηση της βιοποικιλότητας; Θα περιλαµβάνουν µέτρα προστασίας της βιοποικιλότητας; Θα προωθήσουν / ενισχύσουν την αύξηση της βιοποικιλότητας, π.χ. µε τη δηµιουργία νέων βιότοπων, βελτίωση των συνθηκών περιοχών κ.λ.π.; Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσµού; Θα συµβάλλουν στη µείωση του ποσοστού του πληθυσµού που εκτίθεται σε θόρυβο; Θα προωθούν µέτρα µείωσης των περιβαλλοντικών κινδύνων για την υγεία; Θα προβλέπουν µέτρα µείωσης των κινδύνων από τεχνολογικά ατυχήµατα µεγάλης έκτασης; Θα συµβάλλουν στην αποφυγή δυσµενών άµεσων και έµµεσων επιπτώσεων στη σταθερότητα, δοµή και ποιότητα του εδάφους; Θα προωθούν µέτρα βελτίωσης της σταθερότητας, δοµής και ποιότητας του εδάφους; Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στη διατήρηση των υδατικών πόρων (ποιότητα και ποσότητα); Θα περιλαµβάνουν µέτρα που θα υποστηρίζουν την ποιότητα των επιφανειακών / υπογείων υδάτων σε σχέση µε τα απαιτούµενα από την Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά («καλή οικολογική και χηµική κατάσταση»; Θα ενθαρρύνουν τη βελτίωση της κατάστασης των υδατικών πόρων; 5. Μείωση της ρύπανσης Θα έχουν ως αποτέλεσµα περιπτώσεις αύξησης της ρύπανσης; Θα περιλαµβάνουν µέτρα που θα ενισχύουν την πρόληψη της Άµεση Σχέση µε Περιβαλλοντική Παράµετρο της ΣΠΕ Βιοποικιλότητα Πανίδα-χλωρίδα Πληθυσµός, Ανθρώπινη υγεία Έδαφος Ύδατα Έδαφος Ύδατα Αέρας ευτερεύουσα σχέση µε Περιβαλλοντική Παράµετρο της ΣΠΕ Έδαφος Αέρας Ύδατα Τοπίο Βιοποικιλότητα Πανίδα-Χλωρίδα Έδαφος Ύδατα Αέρας Περιουσιακά Στοιχεία Πολιτιστική κληρονοµιά Τοπίο Ύδατα Βιοποικιλότητα Χλωρίδα-Πανίδα Τοπίο Βιοποικιλότητα Ανθρώπινη υγεία Πανίδα-Χλωρίδα Έδαφος Περιουσιακά Στοιχεία Τοπίο Ανθρώπινη υγεία Περιουσιακά Στοιχεία Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 6

10 Περιβαλλοντικοί Στόχοι 6. Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7. Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8. Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9. Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Οι κατευθύνσεις χωροθέτησης ή τα κριτήρια χωροθέτησης ή οι δράσεις του Σχεδίου ράσης για την εφαρµογή του Ειδικού Πλαισίου: ρύπανσης στον αέρα, τα νερά και το έδαφος; Θα ενθαρρύνουν την µείωση της ρύπανσης; Θα προωθούν την πρόληψη της ρύπανσης Θα συµβάλλουν στην προστασία των χαρακτηριστικών του εδάφους-νερών-αέρα; Θα επηρεάσουν την κατάσταση υποβαθµισµένων (ρυπασµένων) εδαφών; Θα συµβάλλουν σηµαντικά στην κλιµατική αλλαγή ή επηρεάζονται από την κλιµατική αλλαγή; Θα ενσωµατώνουν δράσεις προσαρµογής στην αλλαγή κλίµατος, π.χ. για ελαχιστοποίηση του κινδύνου των πληµµυρών Θα ενθαρρύνουν τη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου Θα ενισχύσουν / υποστηρίξουν το ρόλο των ΑΠΕ Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην κατανάλωση των πόρων; Θα περιλαµβάνουν µέτρα αποτελεσµατικής χρήσης πόρων; (π.χ. ελαχιστοποίηση των αποβλήτων, ανάκτηση υλικών και ενέργειας) Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς και του ιστορικού περιβάλλοντος; Θα περιλαµβάνουν µέτρα προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς; Θα προωθούν την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς; Θα έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην προστασία του τοπίου; Θα περιλαµβάνουν µέτρα προστασίας του τοπίου; Θα συµβάλλουν στην αύξηση της αξίας του τοπίου; Άµεση Σχέση µε Περιβαλλοντική Παράµετρο της ΣΠΕ Κλιµατικοί Παράγοντες Περιουσιακά Στοιχεία Πολιτιστική κληρονοµιά Τοπίο ευτερεύουσα σχέση µε Περιβαλλοντική Παράµετρο της ΣΠΕ Βιοποικιλότητα Ανθρώπινη υγεία Πανίδα-Χλωρίδα Έδαφος Ύδατα Αέρας Τοπίο Ανθρώπινη υγεία Κλιµατικοί παράγοντες Περιουσιακά Στοιχεία Τοπίο Περιουσιακά Στοιχεία έδαφος Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 7

11 7.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Το Εθνικό Πρότυπο Χωροταξικής Οργάνωσης της Βιοµηχανίας παρέχει κατευθύνσεις για τη χωροθέτηση της βιοµηχανίας ως εξής: Α) σε εθνικό επίπεδο αναφορικά µε: Πόλους και άξονες ανάπτυξης Περιοχές εντατικοποίησης, επέκτασης, ποιοτικής αναδιάρθρωσης ή στήριξης της βιοµηχανίες (στις οποίες περιοχές ασκούνται αντίστοιχες πολιτικές) Ειδικές κατηγορίες χώρου µε συγκεκριµένες προτεραιότητες για την ανάπτυξη της βιοµηχανίας (ορεινός, παράκτιος χώρος). Β) σε επίπεδο διοικητικών ενοτήτων Επιπτώσεις στο περιβάλλον από τις κατευθύνσεις αναφορικά µε πόλους και άξονες ανάπτυξης Το Εθνικό Πρότυπο Χωροταξικής Οργάνωσης της Βιοµηχανίας προτείνει µια προσπάθεια µετακίνησης προς λιγότερο ολιγοπολικό / πιο πολυκεντρικό ιεραρχηµένο αστικό σύστηµα, που, όσον αφορά τη βιοµηχανία διαρθρώνεται σε τρεις κατηγορίες: Στην πρώτη κατηγορία, περιλαµβάνονται οι ευρύτερες µητροπολιτικές περιοχές Αθήνας και Θεσσαλονίκης «περιοχές ποιοτικής αναδιάρθρωσης - αποσυµφόρησης» οι οποίες εξακολουθούν να συγκεντρώνουν το µεγαλύτερο µέρος της ελληνικής βιοµηχανίας, αλλά µε µικρότερο σχετικό βάρος και µπορούν να περιλαµβάνουν και υποπεριοχές «εντατικοποίησης» (για τις δραστηριότητες αιχµής) ή «στήριξης» (σε περιπτώσεις εµφάνισης εντοπισµένων φαινοµένων αποβιοµηχάνισης). Σε αυτή την κατηγορία οι κατευθύνσεις είναι: o Προσέλκυση στρατηγικών δραστηριοτήτων αιχµής και/ή διεθνούς προσανατολισµού o Εκσυγχρονισµός υφιστάµενων δραστηριοτήτων o Ενθάρρυνση της αποκέντρωσης / αποθάρρυνση περαιτέρω συγκέντρωσης µονάδων (ιδίως κάποιας κλίµακας) που δεν ανήκουν στις δύο προηγούµενες κατηγορίες. Στη δεύτερη κατηγορία, περιλαµβάνονται δευτερεύοντες πόλοι διαπεριφερειακής εµβέλειας ή πόλοι - στοιχεία αναδυόµενων δικτυώσεων γειτονικών αστικών Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 8

12 κέντρων ή προκύπτουν από αστικά κέντρα (π.χ. πύλες, κόµβοι κ.τ.λ.). Συγκεκριµένα, περιλαµβάνονται: o η Πάτρα, o το δίπολο Βόλου-Λάρισας, o τα Ιωάννινα, o η ζώνη Καβάλας Ξάνθης ράµας, o η ζώνη Αλεξανδρούπολης-Κοµοτηνής, και o το δίπολο Κοζάνης - Πτολεµαίδας. Στην τρίτη κατηγορία περιλαµβάνονται µια σειρά από κέντρα που θα συγκεντρώνουν σχετικά αξιόλογο βιοµηχανικό δυναµικό, χωρίς να αποκτούν την κλίµακα των προηγούµενων κέντρων. o Τα δύο αστικά κέντρα της Κρήτης (Ηράκλειο και Χανιά) o Κύριες διεθνείς πύλες της χώρας (Ηγουµενίτσα, πύλες στο βόρειο µέτωπο της χώρας) καθώς και «κόµβοι» συνδυασµένων υπερτοπικών µεταφορών και µεγάλων υποδοµών ενέργειας o Περιοχές µε δυνατότητες µεταποίησης προϊόντων άλλων τοµέων (καθετοποίηση) Οι πιο πάνω πόλοι διατάσσονται στο χώρο µε βάση ένα σύστηµα αξόνων ανάπτυξης. Ο παραδοσιακός άξονας ανάπτυξης («S» Πάτρα Αθήνα Θεσσαλονίκη Καβάλα) παραµένει κυρίαρχος, αλλά µε χωρική επέκταση ή/και σύνδεση µε αναδυόµενους άξονες ανάπτυξης, «σκελετός» των οποίων είναι τα µεγάλα έργα υποδοµών. Αναδυόµενοι άξονες είναι: o ο βόρειος άξονας της χώρας κατά µήκος της Εγνατίας Οδού (από Αλεξανδρούπολη έως Ηγουµενίτσα) και µε παράλληλο ρόλο «µετώπου» προς τα Βαλκάνια, o ο δυτικός άξονας Γιάννενα Αγρίνιο Πάτρα Καλαµάτα (σε φάση προγραµµατισµού), και o ο µελλοντικός άξονας Ηγουµενίτσα Λάρισα / Λαµία Στη συνέχεια εξετάζονται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον (πάντα ως προς τους στόχους της ΣΠΕ) της συγκέντρωσης του βιοµηχανικού δυναµικού στις παραπάνω περιοχές. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 9

13 Επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη διατήρηση των Ευρύτερων Μητροπολιτικών Περιοχών Πίνακας : Επιπτώσεις από τη ιατήρηση Ευρύτερων Μητροπολιτικών Περιοχών Περιβαλλοντικός Στόχος 1 Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2 Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού Επιπτώσεις στην περιοχή της Αθήνας και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης Οι βιοµηχανικές µονάδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης είναι εγκατεστηµένες σε σηµεία µεγάλης συγκέντρωσης, αλλά και διάσπαρτες στον οικιστικό ιστό. Στην Αττική υπάρχουν περιορισµένα αλλά αξιόλογα οικοσυστήµατα (στην Πάρνηθα, Σχοινιά, Βραυρώνα, Λαυρεωτική) που σε αρκετές περιπτώσεις γειτνιάζουν µε τις βιοµηχανικές συγκεντρώσεις, οι οποίες απειλούν την ποιότητα των οικοσυστηµάτων και την υπάρχουσα βιοποικιλότητα. Κοντά στις βιοµηχανικές συγκεντρώσεις της Θεσσαλονίκης υπάρχουν ορισµένα κρίσιµα οικοσυστήµατα, µε σηµαντική χλωρίδα και πανίδα αλλά και πολύ µεγάλο ρόλο στην οικολογική ισορροπία όλης της περιοχής. Πρόκειται για τέσσερα υγροτοπικά συστήµατα ( έλτα Αξιού Λουδία Αλιάκµονα, εκβολές Γαλλικού λιµνοθάλασσα Καλοχωρίου, λίµνες Κορώνειας Βόλβης και οι υγρότοποι Αγγελοχωρίου και Ακρωτηρίου Επανοµής), το δάσος πάρκο Θεσσαλονίκης, όπως και πλήθος ρεµάτων. Όλα τα παραπάνω οικοσυστήµατα απειλούνται από την ανοργάνωτη χωροθέτηση βιοµηχανικών και βιοτεχνικών µονάδων. Οι κατευθύνσεις χωροθέτησης της βιοµηχανίας, αφού αίρουν τις συνέπειες από την ανοργάνωτη µέχρι σήµερα χωροθέτηση, εκτιµάται ότι θα συµβάλλουν θετικά έστω και λίγο (+) στην προστασία της βιοποικιλότητας, χωρίς όµως να τη µεταβάλλουν ουσιαστικά. Ο πληθυσµός, η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων του Λεκανοπεδίου της Αθήνας και της περιοχής της Θεσσαλονίκης επηρεάζεται άµεσα από τη λειτουργία των βιοµηχανικών µονάδων. Μεγάλο ποσοστό του πληθυσµού της Αττικής, αλλά και όµορων νοµών (και περιφερειών) καθώς και του πληθυσµού της Θεσσαλονίκης (και των όµορων νοµών) βρίσκει απασχόληση στις βιοµηχανικές µονάδες της Αττικής. Οι κατευθύνσεις που αφορούν την προσέλκυση νέων στρατηγικών δραστηριοτήτων αιχµής ή διεθνούς προσανατολισµού (ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη) εκτιµάται ότι θα έχουν θετική επίπτωση (+) στον πληθυσµό µε τη µείωση της ανεργίας και στήριξη του εισοδήµατος, ενώ οι κατευθύνσεις αποθάρρυνσης περαιτέρω συγκέντρωσης µονάδων σε συνδυασµό µε τις δράσεις εκσυγχρονισµού µπορεί να έχουν αρνητική επίπτωση στον πληθυσµό (-). Οι κατευθύνσεις εκσυγχρονισµού της βιοµηχανίας µε την παραδοχή ότι θα περιλαµβάνουν και µέτρα περιβαλλοντικής προστασίας σε συνδυασµό µε την εφαρµογή των απαιτήσεων της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας (Για την Αττική επιπλέον: Βιώσιµη Ανάπτυξη της Αττικής Ν.2965/2001) αναµένεται να έχουν θετική επίπτωση στην ανθρώπινη υγεία (+). Από την άλλη µεριά δεν µπορούν να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις από τις κατευθύνσεις για προσέλκυση δραστηριοτήτων αιχµής, που µπορεί να είναι αρνητικές (-). Εποµένως δεν είναι δυνατή η εκτίµηση των επιπτώσεων (?) στην ανθρώπινη υγεία. Τέλος, στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί το ζήτηµα των φυσικών, τεχνολογικών και περιβαλλοντικών κινδύνων. Και για τις δύο περιοχές ως πρώτης προτεραιότητας κίνδυνοι θεωρούνται οι Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 10

14 Περιβαλλοντικός Στόχος 3 Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4 Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων Επιπτώσεις στην περιοχή της Αθήνας και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης σεισµοί, τα µεγάλα βιοµηχανικά ατυχήµατα, οι πληµµύρες, και οι περιαστικές δασικές πυρκαγιές. Για τις περιοχές του Θριασίου, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης έχουν εκπονηθεί εξωτερικά Σχέδια Αντιµετώπισης Τεχνολογικών Ατυχηµάτων Μεγάλης Έκτασης, τα οποία είναι αναγκαίο να υιοθετηθούν και να εφαρµοσθούν ουσιαστικά. Η οργανωµένη χωροθέτηση δηµιουργεί θετικές επιπτώσεις (+) και ως προς την πρόληψη του κινδύνου από Βιοµηχανικά Ατυχήµατα Μεγάλης Έκτασης. Σε πολλές περιοχές των µητροπολιτικών περιοχών (π.χ. Ασπρόπυργος, Λαύριο και Ελαιώνας στην Αθήνα, περιοχή ΕΛ.ΠΕ στη Θεσσαλονίκη) είναι καταγεγραµµένη ρύπανση εδάφους οφειλόµενη στη βιοµηχανική δραστηριότητα. Η βιοµηχανία ρυπαίνει το έδαφος και υπέδαφος µε βαριά και τοξικά µέταλλα, οργανικές τοξικές ουσίες και µε πετρελαιοειδή. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη το πρόβληµα της ρύπανσης του εδάφους επιτείνεται και από τις καλλιέργειες (που καλύπτουν πάνω από το 50% της έκτασης) και τις συχνά εντατικές µορφές εκµετάλλευσης. Οι κατευθύνσεις που αφορούν στη διατήρηση αυτών των µητροπολιτικών κέντρων, µε δράσεις εκσυγχρονισµού (που περιλαµβάνουν µέτρα περιβαλλοντικής αποκατάστασης και πρόληψης), στροφή προς στρατηγικές δραστηριότητες αιχµής και αποθάρρυνση νέων εγκαταστάσεων εκτιµάται ότι θα συµβάλλουν θετικά (+) στην προστασία του εδάφους. Τα υπόγεια και επιφανειακά νερά της Αττικής και της Θεσσαλονίκης αλλά και οι κόλποι του Σαρωνικού και του Θερµαϊκού παρουσιάζουν προβλήµατα υποβάθµισης µε κύρια χαρακτηριστικά τις υψηλές συγκεντρώσεις κάθε είδους ρύπων βιοµηχανικής, γεωργικής και αστικής προέλευσης. Η λειτουργία των ΜΚΑ έχει συµβάλλει ουσιαστικά στη βελτίωση των συνθηκών των κόλπων, αλλά το πρόβληµα της υποβάθµισης και εξάντλησης των πόρων εξακολουθεί να υφίσταται. Ειδικά για την περιοχή της Θεσσαλονίκης σηµαντικό είναι το πρόβληµα της µεταφερόµενης ρύπανσης µέσω των ποτάµιων συστηµάτων από όµορες χώρες, το οποίο και αναδεικνύει την αδυναµία πολλές φορές εφαρµογής αποτελεσµατικής εθνικής πολιτικής Οι κατευθύνσεις χωροθέτησης που ευνοούν τις στρατηγικές δραστηριότητες αιχµής ή και διεθνούς προσανατολισµού, δεν αναµένεται να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον (0). Οι επιπτώσεις από τις κατευθύνσεις εκσυγχρονισµού, σε περιπτώσεις που θα εφαρµοσθούν και µέτρα εξοικονόµησης νερού, ανακύκλωσης και επαναχρησιµοποίησης καθώς και υψηλού βαθµού επεξεργασία αποβλήτων αναµένεται να έχουν θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (+). Οµοίως θετικές ή και αδιάφορες είναι και οι επιπτώσεις από την αποθάρρυνση της εγκατάστασης νέων µονάδων και ενθάρρυνση της µετεγκατάστασης. 5 Μείωση της ρύπανσης Στην Αττική οι βιοµηχανικές µονάδες παρουσιάζονται µε µεγάλη συγκέντρωση σε συγκεκριµένες περιοχές, αλλά και διάσπαρτες σε όλη την περιφέρεια, ακόµα και µέσα στον οικιστικό ιστό. Οι αέριες εκποµπές των βιοµηχανικών µονάδων συµβάλλουν µε ένα σηµαντικό ποσοστό στη διαµόρφωση των επιπέδων αέριας ρύπανσης, κυρίως στη διαµόρφωση της αέριας ρύπανσης από SO 2, NO x και αιωρούµενα σωµατίδια. Η βιοµηχανική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για την περιοχή του Θριασίου, αλλά και για την περιοχή Οινοφύτων - Σχηµαταρίου που, Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 11

15 Περιβαλλοντικός Στόχος 6 Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7 Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8 Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9 Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Επιπτώσεις στην περιοχή της Αθήνας και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης αν και είναι εκτός Αθήνας, περιλαµβάνεται στο υφιστάµενο µητροπολιτικό κέντρο. Ήδη το (πρώην) ΠΕΡΠΑ είχε υιοθετήσει από τη δεκαετία του 80 σχέδιο δράσης που αφορούσε και τους περιορισµούς λειτουργίας των βιοµηχανιών σε περιόδους εµφάνισης επεισοδίων ρύπανσης. Πρόσφατα το 2005 ολοκληρώθηκε Νέο Σχέδιο ράσης σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της νοµοθεσίας. Η περιοχή της Θεσσαλονίκης παρουσιάζει επίσης προβλήµατα ατµοσφαιρικής ρύπανσης µε αρκετές υπερβάσεις σε αιωρούµενα σωµατίδια. Από σχετικό Σχέδιο ράσης για την αντιµετώπιση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης έχει εκτιµηθεί το ποσοστό της συµβολής της βιοµηχανίας στη διαµόρφωση των επιπέδων ρύπανσης και έχουν προταθεί κατάλληλα µέτρα αντιµετώπισης. Οι κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου (κύρια ο εκσυγχρονισµός και η ενθάρρυνση της αποκέντρωσης) αναµένεται να συµβάλλουν θετικά (+) στη µείωση των εκποµπών αερίων ρύπων και στις δύο περιοχές. Αδιάφορες (0) είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις κατευθύνσεις ως προς την παραγωγή στερεών αποβλήτων, εφόσον η τάση µείωσής τους από τη βιοµηχανία επιβάλλεται κυρίως από τη Στρατηγική ιαχείρισης των Αποβλήτων (Εθνικός Σχεδιασµός ιαχείρισης Αποβλήτων) και την απορρέουσα από αυτήν νοµοθεσία που στόχο έχουν την πρόληψη δηµιουργίας ρύπων. Ως προς τα υγρά απόβλητα αναµένονται θετικές (+) περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ως αποτέλεσµα της εφαρµογής των επιµέρους κατευθύνσεων (εκσυγχρονισµός, οργάνωση). Θετικές θα είναι οι επιπτώσεις του Ειδικού Πλαισίου ως προς τη µείωση των αιτίων της κλιµατικής αλλαγής. Ειδικά στην Αττική η υποχρεωτική χρήση του φυσικού αερίου θα συµβάλλει στη µείωση των αερίων του θερµοκηπίου. Οι κατευθύνσεις σταθεροποίησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας και εκσυγχρονισµού θα συµβάλλουν θετικά στη µείωση των αιτίων των φαινοµένων της κλιµατικής αλλαγής.οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής από την άλλη, δεν επηρεάζονται από τις κατευθύνσεις του εθνικού προτύπου χωροθέτησης (0). Εφόσον οι δράσεις εκσυγχρονισµού περιλαµβάνουν µέτρα ελαχιστοποίησης των αποβλήτων, ανάκτησης υλικών και ενέργειας, εξοικονόµησης ενέργειας και προώθησης συστηµάτων συµπαραγωγής και χρήσης ΑΠΕ, θα είναι θετικές οι αναµενόµενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις (+). Σε άλλη περίπτωση δεν είναι δυνατό να εκτιµηθούν (?). Οι κατευθύνσεις του προτεινόµενου Εθνικού Προτύπου Χωροταξικής οργάνωσης της βιοµηχανίας, στο βαθµό που παραµένουν στις προσδιορισµένες εστίες δεν φαίνεται να επιδρούν ούτε θετικά, ούτε αρνητικά στην προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς (0). Η αποθάρρυνση συγκέντρωσης νέων βιοµηχανικών δραστηριοτήτων και οι δράσεις εκσυγχρονισµού αν δεν συµβάλλουν ελαφρά θετικά στη βελτίωση του τοπίου, θα είναι αδιάφορες ως προς τις επιπτώσεις τους στο τοπίο (0). Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 12

16 Επιπτώσεις στο περιβάλλον από δευτερεύοντες πόλους διαπεριφερειακής εµβέλειας Πίνακας : Επιπτώσεις από τη διατήρηση δευτερευόντων πόλων διαπεριφερειακής εµβέλειας ή πόλων αναδυόµενων δικτυώσεων γειτονικών αστικών κέντρων Περιβαλλοντικός Στόχος 1 Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2 Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3 Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4 Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων Επιπτώσεις στην περιοχή της Πάτρας, διπόλου Βόλου Λάρισας, Ιωαννίνων, ζώνης Καβάλας Ξάνθης - ράµας, Αλεξανδρούπολης-Κοµοτηνής, Κοζάνης - Πτολεµαίδας Σε όλες τις περιοχές που προτείνονται ως δευτερεύοντες πόλοι διαπεριφεριεακής εµβέλειας υπάρχουν αξιόλογα γειτονικά οικοσυστήµατα µε σηµαντική ποικιλία ειδών χλωρίδας και πανίδας. Η κατεύθυνση αύξησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας θα οδηγήσει σε αρνητικές επιπτώσεις (-). Οµοίως, όπως και στα µητροπολιτικά κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης, οι πόλοι βιοµηχανικής συγκέντρωσης επιδρούν θετικά (+) ως προς τη συγκράτηση του πληθυσµού που απασχολείται στις βιοµηχανικές µονάδες των πόλων και διασφάλιση εισοδήµατος. Προβλήµατα υγείας που συνδέονται µε τη βιοµηχανική δραστηριότητα έχουν συνδεθεί κατά το παρελθόν από διάφορους µελετητές στο Βόλο, και στην περιοχή της Κοζάνης Πτολεµαίδας από τη λειτουργία των ορυχείων λιγνίτη και την ηλεκτροπαραγωγή. Συνεπώς, η συγκέντρωση της βιοµηχανικής δραστηριότητας στις προτεινόµενες περιοχές εκτιµάται ότι θα έχουν είτε αδιάφορες (0) είτε αρνητικές (-) επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Σε κάποιους από τους προτεινόµενους πόλους αναφέρονται σοβαρά προβλήµατα υποβάθµισης της ποιότητας του εδάφους, που σχετίζονται και µε τη βιοµηχανική και εξορυκτική δραστηριότητα (π.χ. Καβάλα, Κοζάνη, Πτολεµαίδα). Η τάση ενίσχυσης της βιοµηχανικής δραστηριότητας σε ορισµένες περιπτώσεις έρχεται σε αντίθεση µε την πίεση για αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας (π.χ. Καβάλα, Βόλος) γεγονός που δηµιουργεί σοβαρές συγκρούσεις στις χρήσεις γης. Η τάση ενίσχυσης της βιοµηχανίας δεν οδηγεί σε ασφαλείς εκτιµήσεις ως προς τις επιπτώσεις της στην προστασία του εδάφους, εφόσον δεν είναι γνωστές ούτε οι επιπτώσεις άλλων ανταγωνιστικών χρήσεων (τουρισµός, γεωργία) ούτε και ο βαθµός που θα υλοποιηθούν και έργα προστασίας και αποκατάστασης του εδάφους (?). Οι υδατικοί πόροι στις περισσότερες προτεινόµενες περιοχές είναι γενικά πλούσιοι, αν και παρουσιάζουν σηµαντικά προβλήµατα ρύπανσης και υποβάθµισης. Η ενίσχυση των βιοµηχανικών δραστηριοτήτων εκτιµάται ότι θα έχει µικρές αρνητικές επιπτώσεις (-) στην προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων, καθόσον κάθε νέα µονάδα αποτελεί και έναν νέο καταναλωτή εν δυνάµει και παραγωγό ρύπανσης. Σηµειώνεται, ότι στο πλαίσιο της προώθησης της αειφόρου βιοµηχανικής δραστηριότητας πρέπει να λαµβάνονται υπόψη τα σχέδια διαχείρισης υδατικών πόρων των περιοχών βιοµηχανικής εγκατάστασης. 5 Μείωση της ρύπανσης εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι πολύ συγκεκριµένες οι κλαδικές και τοµεακές κατευθύνσεις προώθησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας (?). Η προώθηση της οργανωµένης χωροθέτησης, εφόσον Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 13

17 Περιβαλλοντικός Στόχος 6 Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7 Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8 Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9 Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Επιπτώσεις στην περιοχή της Πάτρας, διπόλου Βόλου Λάρισας, Ιωαννίνων, ζώνης Καβάλας Ξάνθης - ράµας, Αλεξανδρούπολης-Κοµοτηνής, Κοζάνης - Πτολεµαίδας συνδέεται µε υποδοµές περιβαλλοντικής προστασίας και ελεγκτικούς µηχανισµούς είναι δυνατό να συµβάλλει στη µείωση των υφιστάµενων αρνητικών επιπτώσεων και εποµένως να συµβάλλει ελαφρώς θετικά (+) στη µείωση της ρύπανσης. Ως προς τη µείωση των αιτίων της κλιµατικής αλλαγή, εφόσον προωθηθούν µέτρα όπως η χρήση του φυσικού αερίου, θα υπάρξει µείωση των αερίων του θερµοκηπίου. Αλλωστε οι κατευθύνσεις σταθεροποίησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας και εκσυγχρονισµού θα συµβάλλουν θετικά στη µείωση των αιτίων των φαινοµένων της κλιµατικής αλλαγής.οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής από την άλλη, δεν επηρεάζονται από τις κατευθύνσεις δευτερευόντων πόλων (0). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις (?). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις (?). Χωρίς να είναι δυνατός ο προσδιορισµός των επιπτώσεων εκτιµάται ότι οποιαδήποτε προώθηση βιοµηχανικής δραστηριότητας ενέχει σοβαρή πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων (-) στην προστασία του τοπίου. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 14

18 Επιπτώσεις στο περιβάλλον από νέα κέντρα συγκέντρωσης σχετικά αξιόλογου βιοµηχανικού δυναµικού Πίνακας : Εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την προώθηση κέντρων που Περιβαλλοντικός Στόχος 1 Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2 Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3 Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4 Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων θα συγκεντρώνουν σχετικά αξιόλογο βιοµηχανικό δυναµικό Επιπτώσεις στην περιοχή του Ηρακλείου, των Χανίων, της Ηγουµενίτσας και άλλες πύλες και κόµβοι υπερτοπικών µεταφορών και ενέργεαςι Σε όλες τις περιοχές των νέων κέντρων συγκέντρωσης αξιόλογου βιοµηχανικού δυναµικού υπάρχουν γειτονικά αξιόλογα οικοσυστήµατα µε σηµαντική ποικιλία ειδών χλωρίδας και πανίδας. Η κατεύθυνση αύξησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας θα οδηγήσει σε αρνητικές επιπτώσεις (-). Εν τούτοις η εφαρµογή µέτρων προστασίας και παρακολούθησης µπορεί να µειώσει τις επιπτώσεις αυτές. Η ανάπτυξη νέων βιοµηχανικών δραστηριοτήτων επιδρά θετικά (+) ως προς τη συγκράτηση του πληθυσµού που απασχολείται στις βιοµηχανικές µονάδες των πόλων. Συγκέντρωση της βιοµηχανικής δραστηριότητας στις προτεινόµενες περιοχές εκτιµάται ότι θα έχουν είτε αδιάφορες (0) είτε αρνητικές (-) επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Προβλήµατα ποιότητας εδάφους και ερηµοποίησης παρουσιάζονται ειδικά στην Κρήτη, τα οποία δεν σχετίζονται πρωτίστως µε τη βιοµηχανική δραστηριότητα. Η τάση ενίσχυσης της βιοµηχανικής δραστηριότητας έρχεται σε αντίθεση µε τις πιέσεις από την τουριστική δραστηριότητα, αλλά και τη γεωργία, γεγονός που δηµιουργεί σοβαρές συγκρούσεις στις χρήσεις γης. Η τάση ενίσχυσης της βιοµηχανίας ακοµη κι αν συνδέεται µε µέτρα προστασίας του εδάφους δεν οδηγεί σε ασφαλείς εκτιµήσεις ως προς τις επιπτώσεις της στην προστασία του εδάφους, εφόσον δεν είναι γνωστές ούτε οι επιπτώσεις άλλων ανταγωνιστικών χρήσεων (τουρισµός, γεωργία) ούτε και ο βαθµός που θα υλοποιηθούν και έργα προστασίας και αποκατάστασης του εδάφους. (?) Εκτός από την ηπειρωτική πύλη (Ηγουµενίτσα) τα υπόλοιπα προτεινόµενα κέντρα συγκέντρωσης βιοµηχανικής δραστηριότητας ανήκουν σε νησιά, µε την Κρήτη να παρουσιάζει σηµαντικά προβλήµατα υποβάθµισης και µείωσης των διαθέσιµων υδατικών πόρων. Η γεωργία και η τουριστική δραστηριότητα (ειδικά τους καλοκαιρινούς µήνες) φαίνεται να παίζουν σηµαντικό ρόλο στο διαφαινόµενο πρόβληµα. Εντούτοις, η ενίσχυση των βιοµηχανικών δραστηριοτήτων εκτιµάται ότι θα έχει µικρές αρνητικές επιπτώσεις (- ) στην προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων, καθόσον κάθε νέα µονάδα αποτελεί και έναν νέο καταναλωτή εν δυνάµει και παραγωγό ρύπανσης. Σηµειώνεται, ότι στο πλαίσιο της προώθησης της αειφόρου βιοµηχανικής δραστηριότητας πρέπει να λαµβάνονται υπόψη τα σχέδια διαχείρισης υδατικών πόρων των περιοχών βιοµηχανικής εγκατάστασης. 5 Μείωση της ρύπανσης εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι πολύ συγκεκριµένες οι κλαδικές και τοµεακές κατευθύνσεις προώθησης της βιοµηχανικής δραστηριότητας (?). Η προώθηση της οργανωµένης χωροθέτησης, εφόσον συνδέεται µε υποδοµές περιβαλλοντικής προστασίας και ελεγκτικούς µηχανισµούς είναι δυνατό να συµβάλλει στη µείωση των υφιστάµενων αρνητικών επιπτώσεων και εποµένως να συµβάλλει Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 15

19 Περιβαλλοντικός Στόχος 6 Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7 Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8 Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9 Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Επιπτώσεις στην περιοχή του Ηρακλείου, των Χανίων, της Ηγουµενίτσας και άλλες πύλες και κόµβοι υπερτοπικών µεταφορών και ενέργεαςι ελαφρώς θετικά (+) στη µείωση της ρύπανσης. Χωρίς να είναι δυνατός ο προσδιορισµός των επιπτώσεων εκτιµάται ότι οποιαδήποτε προώθηση βιοµηχανικής δραστηριότητας ενέχει σοβαρή πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων (-) στην κλιµατική αλλαγή. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις (?). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις (?). Χωρίς να είναι δυνατός ο προσδιορισµός των επιπτώσεων εκτιµάται ότι οποιαδήποτε προώθηση βιοµηχανικής δραστηριότητας ενέχει σοβαρή πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων (-) στην προστασία του τοπίου Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή κριτηρίων βιοµηχανικής πολιτικής Με βάση το γενικό χαρακτήρα της βιοµηχανικής πολιτικής προτείνονται οι ακόλουθες κατηγορίες περιοχών: «Περιοχές εντατικοποίησης»: ιαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήµατα και υποδοµές, µη επαρκώς αξιοποιηµένα, τα οποία µπορούν να στηρίξουν την περαιτέρω ενίσχυση της υφιστάµενης βιοµηχανικής ανάπτυξης. «Περιοχές επέκτασης»: ιαµορφώνονται ή θα διαµορφωθούν δυνατότητες εκκίνησης µιας διαδικασίας ανάπτυξης της βιοµηχανίας. «Περιοχές ποιοτικής αναδιάρθρωσης». Συνδυάζουν συγκριτικά πλεονεκτήµατα και ήδη αναπτυγµένη βιοµηχανική βάση µε σχετικά δυναµική κλαδική φυσιογνωµία, που όµως κατά κανόνα χαρακτηρίζεται από τις γενικότερες διαρθρωτικές αδυναµίες της ελληνικής βιοµηχανίας. «Περιοχές στήριξης»: Αναπτυγµένη βιοµηχανική βάση παραδοσιακού χαρακτήρα που υφίσταται πιέσεις (ειδικότερα από τη γεωργία) Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 16

20 Πίνακας Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή κριτηρίων βιοµηχανικής πολιτικής Περιβαλλοντικός Στόχος 1 Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2 Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3 Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους Περιοχές εντατικοποίησης Περιοχές Επέκτασης Περιοχές Ποιοτικής Αναδιάρθρωσης Οι συµπληρώσεις των Τα προληπτικά, µέτρα για Οι συµπληρώσεις των υφιστάµενων υποδοµών, όταν την προστασία του υφιστάµενων υποδοµών όταν πρόκειται για υποδοµές περιβάλλοντος αναµένεται πρόκειται για υποδοµές περιβαλλοντικής προστασίας να συµβάλλουν θετικά (+) περιβαλλοντικής προστασίας συνδυαζόµενες µε προληπτικά στην προστασία της συνδυαζόµενες µε προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την βιοποικιλότητας. Εν τούτοις και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος η ισχυρή τάση εγκατάστασης προστασία του περιβάλλοντος αναµένεται να συµβάλλουν νέων δραστηριοτήτων αναµένεται να συµβάλλουν θετικά (+) στην προστασία της συνδέεται µε αρνητική (-) θετικά (+) στην προστασία της βιοποικιλότητας. Οµοίως και η συµβολή στην προστασία βιοποικιλότητας. Οµοίως και η προώθηση των οργανωµένων της βιοποικιλότητας. προώθηση των οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας (+). υποδοχέων της βιοµηχανίας (+). Εν τούτοις η εγκατάσταση νέων δραστηριοτήτων συνδέεται µε αρνητική (-) συµβολή. Η πρόβλεψη δυνατοτήτων ανάπτυξης των υφιστάµενων µονάδων και η ενίσχυση από τον αναπτυξιακό νόµο (έστω και µέση) ενδέχεται να έχει θετικές επιπτώσεις στον πληθυσµό (+). Ουδέτερες οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία (0). Ο σχεδιασµός χρήσεων γης και ο άµεσος περιορισµός των δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων σε συνδυασµό µε την προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην Η ισχυρή ενίσχυση από τον αναπτυξιακό νόµο ενδέχεται να έχει θετικές επιπτώσεις στον πληθυσµό (+). Ουδέτερες οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία (0). Ο σχεδιασµός χρήσεων γης και ο σταδιακός περιορισµός των δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων σε συνδυασµό µε την προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας Η ενίσχυση από τον αναπτυξιακό νόµο των δραστηριοτήτων µε έντονο αναδιαρθρωτικό ρόλο αναµένεται να έχει θετικές επιπτώσεις στον πληθυσµό (+).Ουδέτερες οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία (0). Η πολύ ισχυρή προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας (και η υποστήριξη διαδικασιών µετεγκατάστασης από τον αστικό ιστό οχλουσών δραστηριοτήτων) καθώς και ο πλήρης σχεδιασµός χρήσεων γης και άµεσος περιορισµός των Περιοχές Στήριξης Εφόσον προβλέπονται προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, αναµένεται να υπάρξει θετική συµβολή (+) στην προστασία της βιοποικιλότητας σε σχέση µε την υφιστάµενη κατάσταση. Οι δράσεις στήριξης της απασχόλησης και η ισχυρή ενίσχυση από τον αναπτυξιακό νόµο ενδέχεται να έχει θετικές επιπτώσεις στην προστασία του πληθυσµού (+) Ουδέτερες οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία (0). Εφόσον προβλέπονται προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, αναµένεται να υπάρξει θετική συµβολή (+) Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 17

21 Περιβαλλοντικός Στόχος 4 Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων 5 Μείωση της ρύπανσης 6 Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων Περιοχές εντατικοποίησης Περιοχές Επέκτασης Περιοχές Ποιοτικής Αναδιάρθρωσης προστασία και αποκατάσταση του εδάφους. Οι συµπληρώσεις των υφιστάµενων υποδοµών όταν πρόκειται και για Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων αναµένεται να συµβάλλουν θετικά στην προστασία των υδατικών πόρων (+). Οι συµπληρώσεις των υφιστάµενων υποδοµών, όταν πρόκειται για υποδοµές περιβαλλοντικής προστασίας συνδυαζόµενες µε προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος αναµένεται να συµβάλλουν θετικά (+) στη µείωση της ρύπανσης. Οµοίως και η προώθηση των οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας (+). Εν τούτοις η εγκατάσταση νέων δραστηριοτήτων συνδέεται µε αρνητική (-) συµβολή στη µείωση της ρύπανσης. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην προστασία και αποκατάσταση του εδάφους. Η ισχυρή τάση εγκατάστασης νέων δραστηριοτήτων που µπορεί να είναι υδροβόρες συνδέεται µε αρνητικές επιπτώσεις (-) στην προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων, ενώ και οι αυξηµένες ανάγκες διάθεσης υγρών αποβλήτων ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά (-) την προστασία των υδατικών πόρων. Τα προληπτικά, µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος αναµένεται να συµβάλλουν θετικά (+) στη µείωση της ρύπανσης. Εν τούτοις η ισχυρή τάση εγκατάστασης νέων δραστηριοτήτων συνδέεται µε αρνητική (-) συµβολή στη µείωση της ρύπανσης. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων συµβάλλει θετικά (+) στην προστασία του εδάφους. εν εκτιµώνται επιπτώσεις (?) Οι συµπληρώσεις των υφιστάµενων υποδοµών όταν πρόκειται για υποδοµές περιβαλλοντικής προστασίας συνδυαζόµενες µε προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος αναµένεται να συµβάλλουν θετικά (+) στη µείωση της ρύπανσης. Οµοίως και η προώθηση των οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας (+). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) Περιοχές Στήριξης εν εκτιµώνται επιπτώσεις (?) Εφόσον προβλέπονται προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, αναµένεται να υπάρξει θετική συµβολή (+) στη µείωση της ρύπανσης σε σχέση µε την υφιστάµενη κατάσταση. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 18

22 Περιβαλλοντικός Στόχος της κλιµατικής αλλαγής 7 Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8 Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς 9 Προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου Περιοχές εντατικοποίησης Περιοχές Επέκτασης Περιοχές Ποιοτικής Αναδιάρθρωσης Η υποστήριξη της ανάπτυξης διακλαδικών σχέσεων της βιοµηχανίας µπορεί να επεκτείνεται και στο πεδίο της «βιοµηχανικής συµβίωσης», οπότε να υπάρξει θετική συµβολή (+). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) Ο σχεδιασµός χρήσεων γης και ο άµεσος περιορισµός των δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων σε συνδυασµό µε την προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην ενίσχυση του χαρακτήρα του τοπίου. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) Ο σχεδιασµός χρήσεων γης και ο σταδιακός περιορισµός των δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων σε συνδυασµό µε την προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην ενίσχυση του χαρακτήρα του τοπίου. εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) Η επανάχρηση βιοµηχανικών κτηρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, και η αξιοποίηση εγκαταλειπόµενων βιοµηχανικών χώρων ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς. Η πολύ ισχυρή προώθηση οργανωµένων υποδοχέων της βιοµηχανίας καθώς και ο πλήρης σχεδιασµός χρήσεων γης και άµεσος περιορισµός των δυνατοτήτων διάσπαρτης χωροθέτησης νέων µονάδων ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην ενίσχυση του χαρακτήρα του τοπίου. Περιοχές Στήριξης εν εκτιµώνται επιπτώσεις (?) Η επανάχρηση βιοµηχανικών κτηρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, και η αξιοποίηση εγκαταλειπόµενων βιοµηχανικών χώρων ενδέχεται να συµβάλλει θετικά (+) στην προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς. Εφόσον προβλέπονται προληπτικά και διορθωτικά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, ενδέχεται να υπάρξει θετική συµβολή (+) στην προστασία και ενίσχυση του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου σε σχέση µε την υφιστάµενη κατάσταση. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 19

23 7.3.3 Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή κατευθύνσεων σε ειδικές κατηγορίες χώρου Λαµβάνοντας υπόψη τις ευρείες ζώνες στις οποίες διαχωρίζεται η επικράτεια µε γεωµορφολογικά κριτήρια, δίνονται οι εξής κατευθύνσεις σε εθνικό επίπεδο: ιατήρηση ενός ιστού µικρών και πολύ µικρών βιοµηχανικών µονάδων στον ορεινό χώρο Αποθάρρυνση εγκατάστασης βιοµηχανικών δραστηριοτήτων στον παράκτιο χώρο µε εξαίρεση αυτές που έχουν άµεση υψηλή ανάγκη χωροθέτησης σε άµεση επαφή µε τη θάλασσα. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των παραπάνω κατευθύνσεων εκτιµώνται στη συνέχεια: Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 20

24 Περιβαλλοντικός Στόχος 1 Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2 Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3 Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4 Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων Πίνακας : Επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εφαρµογή γεωµορφολογικών κριτηρίων ιατήρηση ενός ιστού µικρών και πολύ µικρών βιοµηχανικών µονάδων στον ορεινό χώρο Η αποφυγή δηµιουργίας άτυπων διάσπαρτων συγκεντρώσεων και αλλοίωσης του τοπίου ελαχιστοποιεί τις όποιες µικρές αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και στην προστασία χλωρίδας και πανίδας από τη διατήρηση ιστού µικρών µονάδων και εντέλει κρίνεται ως θετική (+). Η πολιτική πολυαπασχόλησης στην ύπαιθρο αναµένεται να έχει θετικές επιπτώσεις στον πληθυσµό (+). Είναι πιθανό οι δράσεις διατήρησης ιστού µικρών µονάδων µεταποίησης µε τις υποδοµές που διαθέτουν (αντιπληµµυρικής προστασίας) και µε την εναλλακτική προς τη γεωργία δραστηριότητα (που προκαλεί φαινόµενα διάβρωσης του εδάφους) να συµβάλλουν θετικά στην προστασία του εδάφους (+). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) 5 Μείωση της ρύπανσης Τα κριτήρια χωροθέτησης περιλαµβάνουν και µέτρα αποφυγής της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, εποµένως δεν αναµένονται ούτε θετικές, ούτε αρνητικές επιπτώσεις (0), εφόσον δεν είναι δυνατό να εκτιµηθεί η συµβολή στη ρύπανση εναλλακτικών δραστηριοτήτων όπως η γεωργία, ή η παροχή τουριστικών υπηρεσιών. 6 Μείωση των αιτίων και των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής 7 Μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πόρων 8 Προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) εφόσον δεν είναι δυνατό να εκτιµηθεί η συµβολή στην κλιµατική αλλαγή της εναλλακτικής δραστηριότητας της γεωργίας Αποθάρρυνση εγκατάστασης βιοµηχανικών δραστηριοτήτων στην παραθαλάσσια ζώνη Η αποθάρρυνση εγκατάστασης βιοµηχανικών δραστηριοτήτων στην παραθαλάσσια ζώνη δηµιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την προστασία της βιοποικιλότητας, χωρίς όµως να είναι δυνατό να εκτιµηθεί η συµβολή της (?). εν εκτιµώνται ιδιαίτερες επιπτώσεις (0). εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι γνωστές οι εναλλακτικές δραστηριότητες (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι γνωστές οι εναλλακτικές δραστηριότητες (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι γνωστές οι εναλλακτικές δραστηριότητες (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις εφόσον δεν είναι γνωστές οι εναλλακτικές δραστηριότητες (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις (?) εν είναι δυνατό να εκτιµηθούν επιπτώσεις (?) εφόσον δεν είναι δυνατό να εκτιµηθεί η συµβολή στην προστασία και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονοµιάς, εναλλακτικών δραστηριοτήτων όπως η γεωργία, ή η παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Μηδενικές επιπτώσεις (0) 9 Προστασία και ενίσχυση Η αποφυγή δηµιουργίας άτυπων διάσπαρτων συγκεντρώσεων και Θετικές επιπτώσεις από τη µείωση του αριθµού Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 21

25 Περιβαλλοντικός Στόχος του χαρακτήρα και της ποιότητας του τοπίου ιατήρηση ενός ιστού µικρών και πολύ µικρών βιοµηχανικών µονάδων στον ορεινό χώρο αλλοίωσης του τοπίου συµβάλλει έστω κατά λίγο στην προστασία του τοπίου (+). Αποθάρρυνση εγκατάστασης βιοµηχανικών δραστηριοτήτων στην παραθαλάσσια ζώνη βιοµηχανικών µονάδων στην παραθαλάσσια ζώνη, η οποία γενικά ανήκει στις ζώνες µε ενδιαφέρον τοπίο που χρήζει προστασίας και αναβάθµισης (+) Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 22

26 7.3.4 Εκτίµηση των επιπτώσεων από τη συνολική εφαρµογή του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης Μετά από την αναλυτική παρουσίαση και εκτίµηση των επιπτώσεων σε τοπική κλίµακα από την επιµέρους εφαρµογή του προτεινόµενου προτύπου χωροταξικής οργάνωσης, παρουσιάζεται στη συνέχεια η συνολική εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ο χαρακτηρισµός αυτών ως προς τη διάρκειά τους, τη συχνότητα εµφάνισης, καθώς και σχόλια ως προς το αν πρόκειται για δευτερογενείς και συσσωρευτικές επιπτώσεις ή επιπτώσεις που παρουσιάζουν συνέργεια µε επιπτώσεις άλλων κατευθύνσεων. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 23

27 Πίνακας : Συνολική εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης της βιοµηχανίας Περιβαλλοντικός Στόχος της ΣΠΕ Συνολική επίπτωση Χαρακτηρισµός Επίπτωσης Συσχέτιση επιπτώσεων (δευτερογενείς, συσσωρευτικές επιπτώσεις, συνέργεια) 1. Προστασία και ενίσχυση της βιοποικιλότητας (και της χλωρίδας και πανίδας) 2. Προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πληθυσµού 3. Προστασία και αποκατάσταση του εδάφους 4. Προστασία και ενίσχυση των υδατικών πόρων Μικτές είναι οι συνολικές επιπτώσεις και εξαρτώνται από τις τάσεις ενίσχυσης ή αποθάρρυνσης της βιοµηχανικής δραστηριότητας και τον εκάστοτε πόλο της βιοµηχανικής συγκέντρωσης. (+/-) Θετικές είναι οι επιπτώσεις στην προστασία του πληθυσµού από την εφαρµογή των κατευθύνσεων του εθνικού προτύπου χωροταξικής οργάνωσης της βιοµηχανίας, λόγω της δηµιουργούµενης απασχόλησης. (+) Στην προστασία της ανθρώπινης υγείας οι επιπτώσεις εκτιµώνται από αρνητικές έως θετικές. (-/+) Η υιοθέτηση και εφαρµογή του χωροταξικού προτύπου, η οργάνωση των χρήσεων γης και η προώθηση οργανωµένων υποδοχέων εκτιµάται ότι θα έχει συνολικά θετικές επιπτώσεις στην προστασία και αποκατάσταση του εδάφους, (+). Μικτές είναι οι συνολικές επιπτώσεις και εξαρτώνται από τις τάσεις ενίσχυσης ή αποθάρρυνσης της βιοµηχανικής δραστηριότητας, τον Μόνιµες, µεσοπρόθεσµες Μη µόνιµες, άµεσες Μόνιµες, µεσο - µακροπρόθεσµες Μόνιµες, µεσοπρόθεσµες. Μόνιµες, άµεσες Είναι συσσωρευτικές και παρουσιάζουν συνέργεια µε τις επιπτώσεις στο έδαφος, τα ύδατα, την ατµόσφαιρα και το τοπίο. Πρωτογενείς ως προς την προστασία του πληθυσµού, συσσωρευτικές. ευτερογενείς (εφόσον προκαλούνται από έκλυση ρύπων, διάθεση αποβλήτων) και παρουσιάζουν συνέργεια µε τις επιπτώσεις στην ατµόσφαιρα, στους κλιµατικούς παράγοντες, στα έδαφος και τα ύδατα. Οι επιπτώσεις στο έδαφος είναι δευτερογενείς, συσσωρευτικές και παρουσιάζουν συνέργεια µε τις επιπτώσεις σε ύδατα, βιοποικιλότητα και τοπίο. Συσσωρευτικές σε συνέργεια µε τις επιπτώσεις στο έδαφος, βιοποικιλότητα, ανθρώπινη υγεία. Σύνταξη Μελέτης:. Αργυρόπουλος κεφ. 7 σελ. 24