Μακροσκοπική διερεύνηση της επιρροής της αστυνόµευσης στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΥΠΟ ΟΜΗΣ Μακροσκοπική διερεύνηση της επιρροής της αστυνόµευσης στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας Ιωάννης Κ. Αγαπάκης, Ευφροσύνη Ν. Μυγιάκη Επιβλέπων: Γιώργος. Γιαννής, λέκτορας Ε.Μ.Π. Αθήνα, Οκτώβριος 2003

2 ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η διερεύνηση της πιθανής επιρροής της αστυνόµευσης των οδικών παραβάσεων στον αριθµό των οδικών ατυχηµάτων στους Νοµούς της Ελλάδας. 1. Υποδιαίρεση της χώρας σε οµάδες Νοµών, µε βάση τα χαρακτηριστικά ατυχηµάτων και αστυνόµευσης 2. Καθορισµό των στατιστικά σηµαντικών παραµέτρων αστυνόµευσης και χαρακτηριστικών Νοµού.

3 ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟΧΟΥ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟ ΟΥ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΒΑΣΗΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΟΜΑ ΟΠΟΙΗΣΗ ΝΟΜΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

4 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΝΤΟΣ / ΕΚΤΟΣ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ιδιαιτερότητες ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ Distance halo effect Time halo effect ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ Στατική Μέθοδος έως 43% µείωση ατυχηµάτων Κινητή Μέθοδος όχι µετρήσιµα αποτελέσµατα Αυτοµατοποιηµένη Μέθοδος έως 11% µείωση Τυχαίος έλεγχος ταχυτήτων έως 55% µείωση ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ ΤΗΣ Ο ΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ έως 20% µείωση ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΖΩΝΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ έως 50% µείωση της σοβαρότητας

5 ΒΑΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ Στοιχεία πενταετίας / Νοµό / µήνα ατυχηµάτων ιεύθυνση Τροχαίας (Υ Τ) παθόντων προσώπων οδικών παραβάσεων ΕΣΥΕ (ΥΜΕ) αριθµός κυκλοφορούντων οχηµάτων εγγραφές καινούριων Ι.Χ. πληθυσµός ΕΣΥΕ έκταση δηλωθέν εισόδηµα ΥΠΕΧΩ Ε µήκος οδικού δικτύου ΕΣΥΕ ΤΟΜΕΑΣ ΜΣΥ ατυχήµατα εντός / εκτός κατοικηµένης περιοχής

6 ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ Ο ΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α % µεταβολή Συνολικά ατυχήµατα % Νεκροί % Οχήµατα (x1000) % παραβάσεις ταχύτητας % παραβάσεις αλκοόλ % έλεγχοι αλκοόλ %

7 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Οµαδοποίηση Συσχέτιση 1) Ανάλυση ιακριτότητας Συνεχείς µεταβλητές: 2) Ανάλυση Κατά Παράγοντες 1) Γραµµική Παλινδρόµηση 3) Ανάλυση Οµαδοποίησης 2) Λογαριθµοκανονική Παλινδρόµηση 4) Παλινδρόµηση ιακριτές µεταβλητές: 3) Παλινδρόµηση Poisson 4) Αρνητική ιωνυµική Παλινδρόµηση

8 ΕΠΙΛΕΓΕΙΣΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ Ανάλυση Οµαδοποίησης των Κ-Μέσων Προσαρµογή κατανοµής ατυχηµάτων (έλεγχος x 2 ) Παλινδρόµηση Poisson t-test ρ 2 µη γραµµικού προτύπου

9 ΟΜΑ ΟΠΟΙΗΣΗ Ανάλυση Οµαδοποίησης των Κ-Μέσων 4 οµάδες Νοµών ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ Οµάδες Χαρακτηριστικά Στατιστικά µεγέθη οµάδα1 οµάδα2 οµάδα3 οµάδα4 Νοµοί Πλήθος Νοµών Μέση τιµή Πληθυσµός Ελάχιστο (ανά έτος) Μέγιστο Συνολικές Παραβάσεις (ανά µήνα) Συνολικά Ατυχήµατα (ανά µήνα) Μέση τιµή Ελάχιστο Μέγιστο ιασπορά 2071,95 736,55 386,09 169,71 Μέση τιµή Ελάχιστο Μέγιστο ιασπορά 33,35 17,05 11,58 7,96

10 ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Έλεγχος x 2 (95%) BestFit (Version 4.5) Poisson(140) X <= 121,00 5,0% X <= 160,00 95,0% Νοµός Θεσ/νίκης Poisson(15) X <= 10,00 5,0% X <= 23,00 95,0% Νοµός Αργολίδας

11 ΠΑΛΙΝ ΡΟΜΗΣΗ POISSON Η βασική σχέση του προτύπου Poisson είναι: λ e ι i λ Pr ob( Yi = yi ) =, yi = y! i y 0,1,2,... Yi: η προβλεπόµενη τιµή της εξαρτηµένης µεταβλητής y i : η πραγµατική τιµή της εξαρτηµένης µεταβλητής. Η εξαρτηµένη µεταβλητή λ i σχετίζεται µε τις ανεξάρτητες µεταβλητές x i, µε το λογαριθµικό-γραµµικό πρότυπο: ln λ = a+ b x + b * x + b * x +... b * i 1 * i x i λ = i x i e β '

12 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Ο ΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ: ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ-ΠΑΘΟΝΤΕΣ: (µε καθυστέρηση 2 µηνών και χωρίς) Ταχύτητας Αριθµός ατυχηµάτων Αλκοόλ (συνολικά, σοβαρά, ελαφρά, Ζώνη ασφαλείας εντός και εκτός αστικής περιοχής) Άλλες επικίνδυνες παραβάσεις Νεκροί Τραυµατίες (βαριά, ελαφρά) ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Αριθµός οχηµάτων ( συνολικά, Ι.Χ, φορτηγά, δίκυκλα, καινούρια Ι.Χ.) Πληθυσµός Μήκος οδικού δικτύου (εθνικό, επαρχιακό) ηλωθέν εισόδηµα είκτης ιδιοκτησίας Ι.Χ.

13 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ Αναµενόµενη µεταβολή ατυχηµάτων για αύξηση κατά 1000 κλήσεις Κατηγορίες αστυνόµευσης Κλήσεις υπέρβασης ορίου ταχύτητας Έλεγχοι υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ Κλήσεις παραβίασης προτεραιότητας Κλήσεις παραβίασης ερυθρού σηµατοδότη Κλήσεις κίνησης στο αντίθετο ρεύµα Κλήσεις παραβάσεων ΚΤΕΟ Εκτός Εντός αστικής Χωρίς καθυστέρηση Με καθυστέρηση αστικής περιοχής περιοχής Οµ.1 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ

14 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ Οδικά ατυχήµατα και αστυνόµευση αλκοτέστ Κλήσεις για υπερβολική ταχύτητα Κλήσεις για παραβίαση προτεραιότητας αριθµός ελέγχω ν αναµενόµενα ατυχήµατα

15 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ Οδικά ατυχήµατα και αριθµός αλκοτέστ για διαφορες τιµές παραβατικότητας αναµενόµενα ατυχήµατα παραβατικότητα 5% παραβατικότητα 20% παραβατικότητα 50% παραβατικότητα 100% αριθµός αλκοτέστ

16 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΛΛΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΛΛΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ Αναµενόµενη µεταβολή ατυχηµάτων για αύξηση των µεγεθών Άλλα µεγέθη Παραβατικότητα στους ελέγχους για αλκοόλ Αριθµός καινούριων Ι.Χ. (αύξηση κατά καινούρια Ι.Χ) Αριθµός Ι.Χ.(αύξηση κατά Ι.Χ) Χωρίς καθυστέρηση Με καθυστέρηση Εκτός Εντός αστικής αστικής περιοχής περιοχής Οµ.1 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ

17 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1) Η αστυνόµευση επηρεάζει το επίπεδο της οδικής ασφάλειας 2) Είναι απαραίτητη η εκπόνηση επιµέρους προγραµµάτων αστυνόµευσης 3) Οι έλεγχοι της Τροχαίας φαίνεται ότι επηρεάζουν την οδική συµπεριφορά εντονότερα µετά την πάροδο χρονικού διαστήµατος δύο µηνών 4) Η αστυνόµευση της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ δρα αποτρεπτικά

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5) Η αστυνόµευση της ταχύτητας µπορεί να επηρεάσει θετικά το επίπεδο της οδικής ασφάλειας 6) Τα µαθηµατικά πρότυπα επισηµαίνουν τη σηµασία της αστυνόµευσης στο αστικό δίκτυο των παραβάσεων: παραβίασης προτεραιότητας ερυθρού σηµατοδότη ΚΤΕΟ

19 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 1) Στους µεγαλύτερους Νοµούς της Ελλάδας: ταχύτητα (εκτός) εντατικοποίηση κίνηση στο αντίθετο ρεύµα (εκτός) αστυνόµευσης αλκοτέστ (εντός) παραβίαση προτεραιότητας(εντός) ΚΤΕΟ (εντός) 2) Στους µεσαίους Νοµούς της Ελλάδας: εντατικοποίησης ταχύτητα (εκτός) αστυνόµευσης παραβίαση ερυθρού σηµατοδότη(εντός)

20 3) Στους µικρότερους Νοµούς: ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ταχύτητα (εκτός) εντατικοποίηση αλκοτέστ (εντός) αστυνόµευσης παραβίαση προτεραιότητας(εντός) ΚΤΕΟ (εντός) 4) Στο Νοµό Θεσσαλονίκης: εντατικοποίηση παραβίαση προτεραιότητας (εντός) αστυνόµευσης παραβίαση ερυθρού σηµατοδότη (εντός) κίνηση στο αντίθετο ρεύµα (εκτός)

21 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδοµής ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ Ο ΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΤΑ 1000 ΚΛΗΣΕΙΣ Κατηγορίες αστυνόµευσης Κλήσεις υπέρβασης ορίου ταχύτητας Έλεγχοι υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ Κλήσεις παραβίασης προτεραιότητας Κλήσεις παραβίασης ερυθρού σηµατοδότη Κλήσεις κίνησης στο αντίθετο ρεύµα Κλήσεις παραβάσεων ΚΤΕΟ Χωρίς καθυστέρηση Με καθυστέρηση Εντός αστικής Εκτός αστικής περιοχής περιοχής Οµ.1 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ.3 Οµ.4 Οµ.2 Οµ Αγαπάκης Ιωάννης, Μυγιάκη Ευφροσύνη Επιβλέπων: Γ. Γιαννής, λέκτορας Ε.Μ.Π. Αθήνα, Οκτώβριος 2003

22

23 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΠΑΛΙΝ ΡΟΜΗΣΗΣ ΚΑΤΑ POISSON Εξαρτηµένη Μεταβλητή: συνολικά οδικά ατυχήµατα Εκτιµώµενος Συντελεστής (t-test) Ανεξάρτητη Μεταβλητή Οριακή Επιρροή (Marginal Πρότυπο Poisson Effect) Σταθερός όρος 1, (46,863) 15, Χρόνος -0, (-10,569) -0, Παραβατικότητα στους ελέγχους για υπερβολική κατανάλωση 0, (8,356) 6, αλκοόλ Αριθµός αλκοτέστ -0, (-3,255) -0, Αρ. κλήσεων για υπερβολική ταχύτητα -0, (-1,770) -0, Αρ. κλήσεων για παραβίαση προτεραιότητας -0, (-7,869) 0, Πληθυσµός 0, (31,594) 0, Καινούρια Ι.Χ. στην κυκλοφορία -0, (-1,350) -0,

24 ΣΤΟΧΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗΣ Μείωση αριθµού και σοβαρότητας ατυχηµάτων Αλλαγή οδικής συµπεριφοράς- Μείωση παραβατικότητας Περισσότερο αντιληπτή αστυνόµευση Συστηµατικοί έλεγχοι στο σύνολο του δικτύου και του χρόνου - Πολλοί έλεγχοι στις επικίνδυνες θέσεις και ώρες