ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οι μολύνσεις από τους HPV και τα πιθανά επακόλουθα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οι μολύνσεις από τους HPV και τα πιθανά επακόλουθα"

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οι μολύνσεις από τους HPV και τα πιθανά επακόλουθα

2 42 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν 1. Τι σημαίνει HPV: Human Papilloma Virus Το ακρωνύμιο HPV σημαίνει ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων και προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Human Papilloma Virus. 2. Πρόκειται μόνο για έναν ιό; Όχι, έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα περισσότεροι από 100 διαφορετικοί HPV που προσβάλλουν τον άνθρωπο. Οι HPV κατατάσσονται με βάση τις διαφορές στο DNA τους, δηλαδή στο γονιδιακό τους υλικό, σε διαφορετικούς γονότυπους, που είναι γνωστοί με αριθμούς (π.χ. HPV 1, 2, 6, 16 κτλ.). Οι ιοί είναι οι μικρότεροι σε μέγεθος μολυσματικοί παράγοντες. Στο σχήμα 1 φαίνεται το εξωτερικό περίβλημα του HPV και το DNA του. 3. Τι προκαλούν οι HPV; Αναφέρθηκε προηγουμένως ότι οι HPV κατατάσσονται με βάση τις διαφορές στο γονιδίωμά τους (στο DNA τους). Αυτές οι γονιδιακές διαφορές προσδιορίζουν τη συμπεριφορά τους (ποια περιοχή του σώματος προσβάλλει ο κάθε τύπος HPV και τι είδους αλλοιώσεις μπορεί να προκαλέσει). Οι περισσότεροι HPV μολύνουν το δέρμα και προκαλούν αλλοιώσεις όπως θηλώματα, μυρμηκιές κ.ά.

3 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 43 Αυτοί ονομάζονται δερματικοί HPV (γονότυποι 1, 2, 3, 4, 7, 10 κ.ά.). Υπάρχει μια άλλη ομάδα, που ονομάζονται γεννητικοί HPV (γονότυποι 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45 κ.ά.), οι οποίοι μολύνουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού και του στοματοφάρυγγα. Οι γεννητικοί τύποι μπορούν να προκαλέσουν καλοήθεις αλλοιώσεις όπως τα κονδυλώματα αλλά και προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους στις περιοχές που προσβάλλουν. 4. Πού βρίσκονται οι HPV; Οι HPV δε ζουν μόνοι τους στο περιβάλλον. Επιβιώνουν πάνω σε μολυσμένα αντικείμενα για λίγες μόνο ώρες. Οι HPV ζουν και πολλαπλασιάζονται αποκλειστικά πάνω στον άνθρωπο. Αλλά και πάνω στο σώμα σας προτιμούν να ζουν και να πολλαπλασιάζονται σε ορισμένα σημεία. Δε βρίσκονται για παράδειγμα στο αίμα ή στα ούρα σας, στους μυς ή στα κόκαλά σας. ΣΧΗΜΑ 1: Το σωματίδιο του HPV Το σωματίδιο του HPV έχει διάμετρο 54 nm (1 nm = 1 δισεκατομμυριοστό του μέτρου) και αποτελείται από το DNA, που βρίσκεται εσωτερικά, και το προστατευτικό του κέλυφος ή κάψα, που βρίσκεται εξωτερικά. Η διαφορετικότητα των HPV οφείλεται σε διαφορές στο DNA τους.

4 44 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ ΣΧΗΜΑ 2: Δέρμα και βλεννογόνος Το δέρμα καλύπτει το πρόσωπο εξωτερικά, ενώ ο βλεννογόνος καλύπτει την κοιλότητα του στόματος. ΣΧΗΜΑ 3: Επιθήλιο Το επιθήλιο είναι το βασικό δομικό στοιχείο στην επιφάνεια του δέρματος και των βλεννογόνων. Αποτελεί τον κύριο στόχο των HPV. Στο σχήμα φαίνεται το πλακώδες επιθήλιο, που είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος επιθηλίου και αποτελείται από πολλές στοιβάδες κυττάρων.

5 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ Σε ποια σημεία του ανθρώπινου σώματος ζουν και πολλαπλασιάζονται οι HPV; Όπως γνωρίζετε, το δέρμα καλύπτει το σώμα σας εξωτερικά και το προστατεύει. Οι βλεννογόνοι έχουν ανάλογο ρόλο με το δέρμα και καλύπτουν τις εσωτερικές κοιλότητες (π.χ. στόμα, κόλπο κτλ.) (σχήμα 2). Η επιφάνεια του δέρματος και των βλεννογόνων καλύπτεται από επιθήλιο (στοιβάδες κυττάρων που έχουν προστατευτικό ρόλο) (σχήμα 3). Οι HPV ζουν και πολλαπλασιάζονται μέσα στα κύτταρα των επιθηλίων του δέρματος και των βλεννογόνων σας, σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματός σας. 6. Τι είναι θηλώματα και τι κονδυλώματα; Μερικές φορές λόγω της φλεγμονής από ορισμένους HPV προκαλείται υπερπλασία στο επιθήλιο και δημιουργούνται χαρακτηριστικές εκβλαστήσεις, που προεξέχουν από το δέρμα ή από τους βλεννογόνους, έχουν θηλές στην επιφάνειά τους και ονομάζονται θηλώματα (από 'κεί πήραν και το όνομα θηλωματοϊοί, επειδή για πρώτη φορά εντοπίστηκαν στα θηλώματα) (σχήμα 4). Κονδυλώματα ονομάζονται τα θηλώματα που προκαλούνται από τους HPV στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. ΣΧΗΜΑ 4: Θήλωμα

6 46 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ: Οι HPV ζουν και πολλαπλασιάζονται μόνο πάνω στον άνθρωπο, στο δέρμα και στους βλεννογόνους, σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος. Μεταδίδονται από τον έναν άνθρωπο στον άλλο, με την τριβή με δέρμα ή με βλεννογόνο που φλεγμαίνει. HPV: Δεν είναι όλοι ίδιοι. Από ποιους κινδυνεύετε ιδιαίτερα; 7. Γεννητικοί HPV: Ποιες περιοχές προσβάλλουν και τι προκαλούν; Μια ομάδα από τους HPV (περίπου 40), που ονομάζονται γεννητικοί τύποι, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή αποδείχθηκε ότι δεν προκαλούν μόνο θηλώματα αλλά και άλλα πιο σοβαρά νοσήματα στον άνθρωπο, όπως προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους σε διάφορα όργανα. Οι γεννητικοί τύποι των HPV μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Όλοι οι γεννητικοί HPV, ως ομάδα, προσβάλλουν πιο συχνά τα επιθήλια: του κατώτερου γεννητικού συστήματος, της περιοχής γύρω από τον πρωκτό και σπανιότερα της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα και του λάρυγγα (σχήμα 5). Από το σημείο αυτό και μετά, όταν αναφερόμαστε στους HPV, θα εννοούμε τους γεννητικούς HPV.

7 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 47 ΣΧΗΜΑ 5: Σε ποια σημεία του σώματος προκαλούν φλεγμονές οι γεννητικοί τύποι των HPV 1. Στόμα 2. Φάρυγγας Σπάνια 3. Λάρυγγας 4. Τράχηλος 5. Πρωκτός Συχνά 6. Κόλπος 7. Αιδοίο

8 48 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ 8. Γεννητικοί HPV: Έχει σημασία από ποιον έχετε μολυνθεί; Είναι όλοι τους επικίνδυνοι; Οι γεννητικοί τύποι των HPV χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου, ανάλογα με τον ικανότητά τους να προκαλέσουν καρκινογένεση. 9. HPV χαμηλού κινδύνου: Τι προκαλούν; Οι HPV χαμηλού κινδύνου (6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81 κ.ά.) προκαλούν κατά κανόνα μόνο καλοήθεις κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις, γι αυτό και τους δόθηκε αυτό το όνομα. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι τα κονδυλώματα (90% των κονδυλωμάτων προκαλούνται από τους HPV 6 και 11). Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί το πολύ σπάνιο ακροχορδονώδες καρκίνωμα στο αιδοίο, στο πέος και στον πρωκτό, στο οποίο εντοπίζονται οι HPV χαμηλού κινδύνου. Όμως, ο όγκος αυτός αναπτύσσεται τοπικά και δεν προκαλεί μεταστάσεις (βλ. ερώτηση 268, σελ. 210).

9 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 49 Οι HPV 6 και 11 προκαλούν σε λίγες περιπτώσεις θηλώματα στη στοματική κοιλότητα και πολύ σπανιότερα στον ρινικό βλεννογόνο και στον επιπεφυκότα. Επίσης προκαλούν πολύ σπάνια θηλώματα στον λάρυγγα και την υποτροπιάζουσα θηλωμάτωση στο ανώτερο αναπνευστικό. Η υποτροπιάζουσα αναπνευστική θηλωμάτωση είναι δυσίατη νόσος και απειλεί τη ζωή αλλά ευτυχώς συμβαίνει σπάνια. Κινδυνεύουν κυρίως τα νεογνά εάν μολυνθούν κατά τον τοκετό από τη μητέρα τους. ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ: Υπάρχει μια ομάδα από περίπου 40 HPV που λέγονται γεννητικοί HPV και μολύνουν συνήθως τις περιοχές των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού και λιγότερο συχνά τον στοματοφάρυγγα. Οι γεννητικοί HPV θεωρούνται αιτιολογικοί παράγοντες κονδυλωματωδών αλλοιώσεων και σπανιότερα καρκίνων. 10. HPV υψηλού κινδύνου: Τι προκαλούν; Οι HPV υψηλού κινδύνου (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82 κ.ά.), εκτός από κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις, μπορούν να προκαλέσουν προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους σε διάφορα όργανα (τράχηλο της μήτρας, κόλπο, αιδοίο, πρωκτό, πέος, στοματική κοιλότητα, γλώσσα, φάρυγγα, λάρυγγα).

10 50 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Οι γεννητικοί HPV και τι προκαλούν Γεννητικοί HPV Χαμηλού κινδύνου (6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81 κ.ά.) Υψηλού κινδύνου (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73, 82 κ.ά.) Τι μπορεί να σας προκαλέσουν Καλοήθεις κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις Κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις, προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους Τι μπορεί να σας συμβεί μετά τη μόλυνση; Το τι θα συμβεί εξαρτάται πρωτίστως από δύο παραμέτρους, τον τύπο του ιού και την αντίδραση του αμυντικού σας συστήματος. Βραχυπρόθεσμα: Δε θα συμβεί τίποτα που να απειλεί τη ζωή σας. Σε λίγες περιπτώσεις μόνο εμφανίζονται ορατά κονδυλώματα, συνήθως εντός εξαμήνου, εάν έχει υπάρξει μόλυνση από τύπους HPV που προκαλούν οξυτενή κονδυλώματα. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων μόλυνσης από τους γεννητικούς HPV εμφανίζονται στα επιθήλια φλεγμονώδεις αλλοιώσεις που δε φαίνονται με γυμνό μάτι και δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα (οι περισσότεροι άνθρωποι δε γνωρίζουν ότι μολύνθηκαν, επειδή έχουν μικροσκοπικές αλλοιώσεις). Οι αλλοιώσεις αυτές λέγονται υποκλινικές, επειδή δε φαίνονται στην απλή κλινική εξέταση. Οι περισσότερες από αυτές τις

11 ΟΙ ΜΟΛΎΝΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΑ 51 αλλοιώσεις θεραπεύονται αυτόματα από τον οργανισμό σας, μέσα σε διάστημα 2-3 ετών. Μακροπρόθεσμα: Εάν έχετε μολυνθεί από ογκογόνο HPV, υπάρχει κίνδυνος για καρκινογένεση μέσα στα επόμενα χρόνια! 11. Πώς ο HPV πολλαπλασιάζεται μέσα στα κύτταρά σας; Ο HPV παρασιτεί στον ανθρώπινο οργανισμό και εκμεταλλεύεται τη φυσιολογική λειτουργία της ανανέωσης των κυττάρων σας, προκειμένου να πολλαπλασιαστεί και ο ίδιος (σχήματα 6α και 6β, σελ ). Γνωρίζετε ότι κάθε 30 περίπου μέρες έχετε καινούριο επιθήλιο στο δέρμα σας; Τα επιθήλια στο δέρμα και στους βλεννογόνους σας ανανεώνονται συνεχώς. Πώς ανανεώνονται; Η επιφανειακή στοιβάδα πέφτει και αντικαθίσταται από τα κύτταρα των κατώτερων στοιβάδων. Τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας του επιθηλίου διαιρούνται και έτσι παράγονται νέα κύτταρα. Ο χρόνος ζωής του κάθε κυττάρου είναι περίπου 30 μέρες. Τα νέα κύτταρα ωριμάζοντας μετακινούνται προς την επιφάνεια του επιθηλίου. Όταν πλέον φτάσουν στην επιφάνεια, έχουν γεράσει, πεθαίνουν και πέφτουν. Με τον τρόπο που περιγράφηκε ανανεώνεται το επιθήλιο. 12. Αν μολυνθείτε, θα δημιουργηθεί οπωσδήποτε φλεγμονή; Συνήθως ναι. Δημιουργούνται ελαφρές τοπικές φλεγμονές στα επιθήλια, που δε φαίνονται όμως με γυμνό μάτι (υποκλινικές κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις). Εάν το ανοσοποιητικό σας σύστημα το επιτρέψει, οι φλεγμονές επεκτείνονται σε ολόκληρο το κατώτερο γεννητικό σύστημα (αιδοίο, κόλπο, τράχηλο της μήτρας).

12 52 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ ΣΧΗΜΑ 6α: Πώς πολλαπλασιάζονται τα κύτταρα και ανανεώνεται το επιθήλιο Ο HPV, από τη στιγμή που θα σας μολύνει και μετά, εγκαθίσταται στα κύτταρα της βασικής στοιβάδας του επιθηλίου. Παράλληλα με τη διαίρεση των κυττάρων του επιθηλίου, διαιρείται και πολλαπλασιάζεται και το DNA του ιού. Είναι άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα παραμένει ο ιός πάνω σας. Εάν η άμυνα του οργανισμού σας (το ανοσοποιητικό σας σύστημα) του το επιτρέψει, συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται και να προκαλεί φλεγμονές.

13 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 53 ΣΧΗΜΑ 6β: Πώς εισέρχεται στο επιθήλιο ο HPV και πώς πολλαπλασιάζεται Οι HPV μπαίνουν από τις σχισμές του επιθηλίου, μολύνουν τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας και εγκαθίστανται μέσα στον πυρήνα των κυττάρων. Τα θυγατρικά κύτταρα που προκύπτουν από τη διαίρεση των κυττάρων της βασικής στοιβάδας έχουν μέσα τους το DNA του HPV. Ο ιός πολλαπλασιάζεται συνεχώς μέσα στο κύτταρο, καθώς αυτό ωριμάζει και μετακινείται, από στοιβάδα σε στοιβάδα, προς την επιφάνεια του επιθηλίου. Μέχρι να φθάσουν τα κύτταρα από τη βασική στοιβάδα στην επιφάνεια, μέσα στις 30 μέρες που διαρκεί η ζωή τους, χιλιάδες νέοι HPV έχουν παραχθεί και απελευθερώνονται από τα νεκρά κύτταρα που βρίσκονται στην επιφάνεια του επιθηλίου.

14 54 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ Μπορεί το ανοσοποιητικό σύστημα κάποιων ανθρώπων να είναι τόσο ισχυρό ώστε να μην επιτρέπει στον HPV να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα και να προκαλέσει φλεγμονή. Στις περιπτώσεις αυτές, καθώς διαιρούνται τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας σε θυγατρικά κύτταρα, απλώς αναδιπλασιάζεται και το DNA του ιού. Επειδή η ποσότητα του ιικού DNA παραμένει πολύ μικρή, δε δημιουργείται φλεγμονή. Επίσης, η ποσότητα αυτή δεν μπορεί να ανιχνευτεί. Επομένως δεν μπορούμε να εντοπίσουμε μια τέτοια μόλυνση ούτε με το μικροσκόπιο ούτε με HPV τεστ. Η κατάσταση αυτή περιγράφεται ως λανθάνουσα μόλυνση. 13. Εάν μετά τη μόλυνση προκληθεί φλεγμονή, τι είδους αλλοιώσεις μπορεί να εμφανίσετε μέσα στους επόμενους μήνες; Ανάλογα με τον τύπο του HPV που σας μόλυνε αλλά και ανάλογα με την κατάσταση του ανοσοποιητικού σας συστήματος είναι πιθανό να προκύψουν τα ακόλουθα: Αόρατες φλεγμονώδεις αλλοιώσεις (υποκλινικές) στο δέρμα και στους βλεννογόνους Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο σενάριο. Οι αόρατες φλεγμονώδεις αλλοιώσεις εμφανίζονται στην πλειονότητα των ατόμων που μολύνονται. Δεν μπορεί να τις αναγνωρίσει ούτε ο γιατρός στην κλινική εξέταση, γι αυτό και οι συγκεκριμένες φλεγμονώδεις αλλοιώσεις ονομάζονται υποκλινικές (δεν είναι ορατές στην κλινική εξέταση). Ανευρίσκονται μόνο με μεγεθυντικά όργανα, όπως με το κολποσκόπιο ή με το μικροσκόπιο (στην εξέταση του τεστ Παπανικολάου και των βιοψιών). Άλλος τρόπος να βρεθεί μια υποκλινική φλεγ-

15 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 55 μονή είναι η άμεση αναζήτηση του DNA του ιού (π.χ. με HPV τεστ που λαμβάνεται από τον τράχηλο της μήτρας). Όλοι οι γεννητικοί τύποι των HPV (χαμηλού και υψηλού κινδύνου) προκαλούν υποκλινικές φλεγμονές. Κονδυλώματα Σε ένα μικρό ποσοστό (1%-5% των περιπτώσεων που μολύνονται γενικά από τους HPV) η φλεγμονή στα επιθήλια έχει αποτέλεσμα εκτός από τις υποκλινικές αλλοιώσεις τη σύγχρονη εμφάνιση κονδυλωμάτων. Τα κονδυλώματα προεξέχουν από το δέρμα και τους βλεννογόνους και είναι διαφόρων μεγεθών. Συνήθως είναι ΣΧΗΜΑ 7: Αόρατη φλεγμονή στο επιθήλιο και εμφανές κονδύλωμα 1. Φυσιολογικά κύτταρα 2. Κύτταρα με φλεγμονή που δε φαίνεται με γυμνό μάτι 3. Εμφανής φλεγμονή κονδύλωμα

16 56 ΓΎΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΎΧΕΙΤΕ ορατά από τον γιατρό στην απλή εξέταση με γυμνό μάτι. Τα εμφανή κονδυλώματα ονομάζονται και οξυτενή κονδυλώματα, επειδή πολλά από αυτά έχουν στην επιφάνειά τους θηλές που καταλήγουν σε οξύ άκρο. Οφείλονται σε συγκεκριμένους τύπους των HPV (HPV6 και HPV11 στο 90% των περιπτώσεων). Τόσο οι υποκλινικές αλλοιώσεις όσο και τα κονδυλώματα έχουν ίδια χαρακτηριστικά κατά την εξέτασή τους στο μικροσκόπιο και χαρακτηρίζονται με τους όρους κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις ή φλεγμονώδεις αλλοιώσεις από HPV ή με τον διεθνή όρο LSIL (βλ. ερώτηση 27, σελ ). ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ: Oι φλεγμονώδεις αλλοιώσεις από HPV εμφανίζονται στους ανθρώπους που μολύνθηκαν συνήθως μέσα στους επόμενους μήνες από τη μόλυνση, και είναι: υποκλινικές (αόρατες με γυμνό μάτι), φλεγμονώδεις αλλοιώσεις (πιο συχνές), εμφανή κονδυλώματα (σε λίγες σχετικά περιπτώσεις). 14. Αν μολυνθείτε σήμερα, πότε θα εμφανιστούν οι πρώτες αλλοιώσεις; Συνήθως εμφανίζονται μέσα στο πρώτο εξάμηνο από τη μόλυνση. Αυτό έχουν αποδείξει οι μελέτες σε περιπτώσεις εμφανών κονδυλωμάτων. Υπάρχουν όμως και λίγες περιπτώσεις που εμφανίζονται κονδυλωματώδεις αλλοιώσεις πολύ αργότερα. Προφανώς το ανοσοποιητικό

17 ΟΙ ΜΟΛΎΝΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΑ 57 σύστημα κατέστειλε αρχικά τους HPV (σε λανθάνουσα μορφή λανθάνουσα μόλυνση) αλλά μετά, σε κάποια χρονική στιγμή, κάμφθηκε και άρχισε να φουντώνει η φλεγμονή στα επιθήλια και να εμφανίζονται αλλοιώσεις. 15. Εάν εμφανίσετε οξυτενή κονδυλώματα, τι γίνεται μετά; Συνήθως το πρώτο κονδύλωμα βγαίνει μέσα σε λίγες εβδομάδες ή σε αρκετούς μήνες από τη μέρα που μολυνθήκατε. Το ανοσοποιητικό σας σύστημα προσπαθεί να καταστείλει τη φλεγμονή. Μέχρι να τα καταφέρει (μπορεί να απαιτηθούν και πάνω από 12 μήνες) δεν είναι παράξενο να δείτε να βγαίνουν και νέα κονδυλώματα. Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών έχει παρατηρηθεί ότι τα κονδυλώματα υποχωρούν αυτόματα μέσα σε διάστημα ενός έτους. 16. Κινδυνεύει η ζωή σας από τα οξυτενή κονδυλώματα; Όχι, σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύει η ζωή σας. Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι κατά κανόνα καλοήθη. 17. Εάν έχετε αυτή τη στιγμή αόρατες (υποκλινικές) φλεγμονές από HPV στον τράχηλο της μήτρας, πώς μπορείτε να το γνωρίζετε; Δεν μπορείτε να το γνωρίζετε. Ούτε φαίνονται ούτε προκαλούν συμπτώματα. Ο μόνος τρόπος να βρεθούν οι φλεγμονές αυτές είναι να ελεγχθείτε με τεστ Παπανικολάου, HPV τεστ, κολποσκόπηση και βιοψία. Εάν υποβάλλεστε στους περιοδικούς προληπτικούς ελέγχους και αποκαλυφθεί ότι έχετε φλεγμονή από HPV, ο γιατρός σας θα σας υποδείξει σε ποιες εξετάσεις πρέπει να υποβληθείτε.

18 58 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κολλήσει HPV δεν το γνωρίζουν επειδή δεν έχουν κανένα σύμπτωμα και οι υποκλινικές αλλοιώσεις που προκύπτουν στο δέρμα και στους βλεννογόνους δε φαίνονται. 18. Κινδυνεύετε άμεσα από τις αόρατες φλεγμονές που προκαλούνται αμέσως μετά τη μόλυνση; Όχι, δεν κινδυνεύετε αμέσως μετά τη μόλυνση. Οι υποκλινικές φλεγμονές συνήθως καταστέλλονται από τον οργανισμό σας αυτόματα. Έχουν μελετηθεί πολύ καλά στον τράχηλο της μήτρας και έχει αποδειχθεί ότι: Από τις γυναίκες που μολύνθηκαν από HPV η ενεργός φλεγμονή υποχώρησε αυτόματα στο 80%-90% των περιπτώσεων μέσα σε 2-3 χρόνια. Μόνο στις περιπτώσεις με επιμένουσα και υποτροπιάζουσα φλεγμονή από ογκογόνους HPV υπάρχει κίνδυνος καρκινογένεσης. Πώς και πότε προκύπτει η καρκινογένεση από τους HPV; 19. Πώς ο HPV μπορεί να τρελάνει τα κύτταρά σας; Μετά από επίμονη φλεγμονή των κυττάρων σας από έναν ή περισσότερους ογκογόνους HPV, μπορεί το DNA του ιού να ενσωματωθεί στο DNA κάποιων κυττάρων. Αυτό στην ουσία σημαίνει τη δημιουργία μεταλλαγμένων κυττάρων μέσα στον οργανισμό σας. Ο οργανισμός σας μπορεί βέβαια να επιδιορθώσει ή

19 ΟΙ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ 59 και να καταστρέψει λίγα μεταλλαγμένα κύτταρα. Υπάρχουν ειδικοί μηχανισμοί ογκοκαταστολής. Αλλά δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικοί. Το πρόβλημα με τους ογκογόνους HPV είναι ότι δεν έχουν μόνο τη δυνατότητα να προκαλούν μεταλλάξεις, αλλά παράλληλα εξουδετερώνουν τους μηχανισμούς ογκοκαταστολής που διαθέτετε. Σε ένα επόμενο στάδιο, εάν προκύψουν πολλές μεταλλάξεις, χάνεται εντελώς ο έλεγχος από τον οργανισμό σας. Τα μεταλλαγμένα κύτταρα πολλαπλασιάζονται αυτόνομα και ανεξέλεγκτα με γρήγορους ρυθμούς και δημιουργούν όγκους. ΦΛΕΓΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ: Ένα σημαντικό ποσοστό των καρκίνων στον άνθρωπο (18%-20%) οφείλεται σε χρόνιες φλεγμονές που προκαλούνται από ιούς, βακτήρια και παράσιτα. Παραδείγματα αποτελούν οι καρκίνοι του ήπατος σε περιπτώσεις χρόνιας φλεγμονής από τους ιούς της ηπατίτιδας, οι καρκίνοι στο στομάχι από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το σάρκωμα Kaposi σε περιπτώσεις νόσησης από AIDS, τα λεμφώματα που σχετίζονται με τους ιούς HIV και Epstein-Barr κ.ά. Υπολογίζεται ότι οι HPV ευθύνονται για το 5% των καρκίνων στον άνθρωπο. 20. Ποιος είναι ο πιο συχνός καρκίνος που προκαλείται στις γυναίκες από τους HPV; Είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Σε ολόκληρο τον πλανήτη διαγιγνώσκονται περίπου νέα περι-

20 60 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ στατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας κάθε χρόνο και γυναίκες χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο. Θεωρείται μείζον πρόβλημα υγείας, αφού ο συγκεκριμένος καρκίνος εμφανίζεται συνήθως σε νέες γυναίκες. 21. Ποιες γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας; Το όργανο στο οποίο έχει μελετηθεί λεπτομερώς η καρκινογένεση από τους HPV είναι ο τράχηλος της μήτρας. Από τις γυναίκες που μολύνονται από ογκογόνους HPV ένα ποσοστό 10% δεν καταφέρνει να καταστείλει εύκολα τη φλεγμονή ή να αποτρέψει τις υποτροπές. Αυτή η μικρή μερίδα γυναικών διατρέχει μελλοντικά αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων στον τράχηλο της μήτρας. Έχει διευκρινιστεί λοιπόν ότι οι επιμένουσες και υποτροπιάζουσες φλεγμονές στον τράχηλο της μήτρας, από ογκογόνους HPV είναι πιθανό να προκαλέσουν καρκινογένεση. 22. Εάν μια γυναίκα μολυνθεί από ογκογόνο HPV, θα δημιουργηθεί αμέσως καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; Όχι. Η καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Μεσολαβούν αρκετά χρόνια από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση του καρκίνου. 23. Γιατί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προλαμβάνεται; Επειδή πριν από τον καρκίνο εμφανίζονται συνήθως ύποπτες αλλοιώσεις, που μπορούν να εντοπιστούν και να θεραπευτούν. Εάν ελέγχονται προληπτικά οι γυναίκες με τεστ Πα-

21 ΟΙ ΜΟΛΎΝΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΑ 61 πανικολάου και HPV τεστ, εντοπίζονται αυτές που έχουν προκαρκινικές αλλοιώσεις. Η καθιέρωση του τεστ Παπανικολάου στον δυτικό κόσμο, όπου εφαρμόστηκε μαζικά, μείωσε τα περιστατικά καρκίνων τραχήλου της μήτρας κατά 80%- 90%. Με το τεστ Παπανικολάου ανακαλύπτονται ύποπτα κύτταρα. Με το HPV τεστ βρίσκουμε εάν υπάρχει φλεγμονή από ογκογόνους HPV στον τράχηλο της μήτρας. Εάν προκύψουν ευρήματα από τον προληπτικό έλεγχο (τεστ Παπανικολάου, HPV τεστ), στη συνέχεια οι γυναίκες υποβάλλονται σε μια εξέταση που λέγεται κολποσκόπηση. Εντοπίζονται οι προκαρκινικές αλλοιώσεις και θεραπεύονται. Πιστεύεται ότι ο συνδυασμός του προληπτικού εμβολιασμού για τους HPV με τον προληπτικό έλεγχο ρουτίνας θα ελαχιστοποιήσει τον μελλοντικό κίνδυνο στα νέα κορίτσια. 24. Πώς μπορεί μια γυναίκα να γνωρίζει ότι δεν κινδυνεύει; Εάν υποβάλλεται σε τακτικούς προληπτικούς ελέγχους και δεν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα, τότε δεν κινδυνεύει. Εάν υπάρχουν προκαρκινικές αλλοιώσεις, θα ανακαλυφθούν με το τεστ Παπανικολάου, το HPV τεστ και την κολποσκόπηση και θα θεραπευτούν. 25. Σε ποια όργανα εκτός από τον τράχηλο της μήτρας ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο οι γεννητικοί HPV υψηλού κινδύνου; Στις γυναίκες οι γεννητικοί HPV υψηλού κινδύνου (ογκογόνοι HPV) μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο στο αιδοίο, στον κόλπο, στον πρωκτό και στον στοματοφάρυγγα.

22 62 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ Στους άνδρες μπορεί να προκαλέσουν καρκίνους στο πέος, στον πρωκτό και στον στοματοφάρυγγα. Οι ανωτέρω καρκίνοι είναι σπανιότεροι από αυτόν του τραχήλου της μήτρας. Λεπτομερής αναφορά στους καρκίνους που προκαλούνται από τους HPV σε διάφορα όργανα γίνεται στο κεφάλαιο Πώς οι γιατροί ξεχωρίζουν τις προκαρκινικές αλλοιώσεις από τις απλές φλεγμονές; Η ακριβής διάγνωση γίνεται πάντοτε με το μικροσκόπιο. Για να τεθεί ακριβής διάγνωση, πρέπει να εξεταστεί όλο το πάχος του επιθηλίου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, εάν υπάρχει υποψία, λαμβάνονται βιοψίες (βλ. σχήμα 12, σελ. 124). Στις απλές φλεγμονές το επιθήλιο δε χάνει τη φυσιολογική του δομή. Οι στοιβάδες του επιθηλίου διατηρούνται σε τάξη και υπάρχει διαφοροποίηση των κυττάρων καθώς ωριμάζουν και μετακινούνται από τη βασική στοιβάδα προς την επιφάνεια. Κατά την εξέταση του ιστού στο μικροσκόπιο διακρίνεται απλή φλεγμονή στα κύτταρα (συνήθως στα κύτταρα του κατώτερου τριτημορίου του επιθηλίου). Στις προκαρκινικές αλλοιώσεις το επιθήλιο χάνει τη φυσιολογική του δομή και καταλαμβάνεται κατά τα 2/3 ή και σε όλο το πάχος του από κύτταρα με άτυπους πυρήνες (βλ. σχήματα α-η στις σελίδες ). 27. Τι είναι οι LSIL και τι οι HSIL; Οι απλές φλεγμονές από HPV ονομάζονται διεθνώς

23 ΟΙ ΜΟΛΎΝΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΑ 63 LSIL από τα αρχικά των λέξεων Low Grade Squamous Intraepithelial Lesions. Οι αλλοιώσεις LSIL λέγονται στα ελληνικά «αλλοιώσεις χαμηλού βαθμού». Οι προκαρκινικές αλλοιώσεις από HPV ονομάζονται διεθνώς HSIL (High Grade Squamous Intraepithelial Lesions). Οι αλλοιώσεις HSIL ονομάζονται στα ελληνικά «αλλοιώσεις υψηλού βαθμού». Γεννητικοί HPV: Πώς μεταδίδονται; 28. Πού βρίσκονται οι HPV που θα σας μολύνουν; Όπως αναφέρθηκε ήδη, οι HPV ζουν και πολλαπλασιάζονται μόνο πάνω στον άνθρωπο. Σε ένα μολυσμένο άτομο οι HPV βρίσκονται στην επιφάνεια των επιθηλίων που φλεγμαίνουν (συνήθως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού). Τα επιθήλια που φλεγμαίνουν ιδιαίτερα είναι αυτά που τρίβονται περισσότερο στη σεξουαλική επαφή. 29. Ποιοι είναι οι τρόποι μετάδοσης των γεννητικών HPV; Οι HPV μεταδίδονται από ένα άτομο που έχει φλεγμονή σε ένα άλλο με την τριβή του δέρματος και των βλεννογόνων. Οι γεννητικοί HPV μεταδίδονται συνήθως από το ένα άτομο στο άλλο με τη σεξουαλική επαφή. Η κολπική και ή πρωκτική επαφή αποτελούν τους κύριους τρόπους μετάδοσης (πίνακας 2, σελ. 64). Οποιοσδήποτε όμως τρόπος τριβής με μολυσμένο δέρμα ή βλεννογόνους κάποιου ατόμου μπορεί να οδη-

24 64 ΓΥΝΑΙΚΑ & HPV ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙΤΕ γήσει στη μετάδοση του ιού από το μολυσμένο άτομο σε ένα άλλο. Δε χρειάζεται να υπάρξει εισχώρηση κατά τη σεξουαλική επαφή για να μεταδοθεί ο ιός. Οι HPV μπορούν να μεταδοθούν επίσης με στοματογεννητική επαφή, με τριβή με μολυσμένα δάχτυλα (αμοιβαίος αυνανισμός) ή με κοινή χρήση συσκευών που χρησιμοποιούνται για σεξουαλικά βοηθήματα. Εάν στο άτομο που μολύνθηκε δημιουργηθεί φλεγμονή στο επιθήλιο, συνήθως η φλεγμονή αυτή επεκτείνεται σε γειτονικές περιοχές. Π.χ. από το αιδοίο στον κόλπο και στον τράχηλο της μήτρας. Πολλές φορές η φλεγμονή που εμφανίστηκε αρχικά στα γεννητικά όργανα εξαπλώνεται αργότερα στην περιοχή του πρωκτού. ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Μετάδοση των γεννητικών HPV Είναι πολύ πιθανό να κολλήσετε με: Έχετε σχετικά πιο μικρή πιθανότητα να κολλήσετε με: Έχετε πολύ μικρή πιθανότητα να κολλήσετε με: εν πρόκειται να κολλήσετε HPV: Κολπική σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό Πρωκτική σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό Κολπική ή πρωκτική σεξουαλική επαφή με προφυλακτικό Στοματογεννητική επαφή Έντονη τριβή της γεννητικής χώρας με γεννητικά όργανα, μολυσμένα αντικείμενα (συσκευές sex toys) ή δάχτυλα Κοινή χρήση άπλυτων πετσετών και εσωρούχων με μολυσμένα άτομα Από το κάθισμα μιας τουαλέτας Από πόμολα, χειρολαβές, βρύσες κτλ.

25 ΟΙ ΜΟΛΎΝΣΕΙΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ HPV ΚΑΙ ΤΑ ΠΙΘΑΝΆ ΕΠΑΚΌΛΟΥΘΑ 65 Είναι πιθανό να μεταφερθεί η μόλυνση από το ένα σημείο σε ένα άλλο με μολυσμένα δάχτυλα. Την επέκταση της μόλυνσης συνήθως την προκαλούμε ξύνοντας τη μολυσμένη περιοχή και μετά μια γειτονική. Ο συγκεκριμένος τρόπος επέκτασης της μόλυνσης από το ένα σημείο σε κάποιο άλλο με τη βοήθεια των δαχτύλων (στο ίδιο άτομο) λέγεται αυτοενοφθαλμισμός. Σε σχετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να μεταδοθεί ο ιός από την έγκυο μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια του τοκετού.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα του συγγραφέα Ευχαριστίες HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σημείωμα του συγγραφέα Ευχαριστίες HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σημείωμα του συγγραφέα.... 31 Ευχαριστίες.... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οι μολύνσεις από τους HPV και τα πιθανά επακόλουθα HPV: Τι είναι, πού βρίσκονται και τι προκαλούν ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Η παρούσα έκδοση

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους: Τι είναι ο HPV; Ο HPV (Human Pappiloma Virus) είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Είναι μια από τις πιο συχνές σεξουαλικώς μεταδιδόμενες μολύνσεις στον άνθρωπο. Ο HPV είναι ο πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενος

Διαβάστε περισσότερα

Η λοίμωξη από τον ιό HPV

Η λοίμωξη από τον ιό HPV Η λοίμωξη από τον ιό HPV Γενικά Ο ιός HPV ή αλλιώς ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (εικόνα 1) είναι ένας μικρο-οργανισμός που αναπτύσσεται μέσα στα κύτταρα μας, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους τους ιούς.

Διαβάστε περισσότερα

HPV. Τι είναι τα κονδυλώματα?

HPV. Τι είναι τα κονδυλώματα? HPV O HPV (Human papilloma virus) ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι ιός που βασίζεται στο DNA και μολύνει το δέρμα και τις βλεννογόνες μεμβράνες ανθρώπων και ορισμένων ζώων. Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωριστεί

Διαβάστε περισσότερα

Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV;

Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV; Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV; Στην ουσία πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Κονδυλώματα είναι η αρχαία ονομασία και HPV είναι η σύγχρονη ιατρική ορολογία και σημαίνει Human Pappiloma Virus ή στα ελληνικά Ιός

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων

HPV Human Papilloma Virus. Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων HPV Human Papilloma Virus Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων Καρκίνος τραχήλου της μήτρας Υψηλή θνησιμότητα Ο δεύτερος σε συχνότητα που αφορά τις γυναίκες παγκόσμια 500.000 γυναίκες εμφανίζουν καρκίνο τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

Ιοί & HPV. Ευστάθιος Α. Ράλλης. Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας

Ιοί & HPV. Ευστάθιος Α. Ράλλης. Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Ιοί & HPV Ευστάθιος Α. Ράλλης Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας Περί ΙΩΝ Ορισμός Οι ιοί είναι ατελείς, λοιμώδεις οργανισμοί μικρότεροι σε μέγεθος από τα μικρόβια και ορατοί μόνο με το ηλεκτρονικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV)

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV) ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (HPV) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ 1 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΣΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΣΤΙΣ 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΜΕ ΓΕΝΙΚΟ ΤΙΤΛΟ «ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις

Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις Κονδυλώματα (ΗPV) - Ερωτήσεις κι απαντήσεις Tι είναι τα κονδυλώματα; Τα κονδυλώματα ανήκουν στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι συνέπεια μίας μόλυνσης με ιούς ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (ΗPV=Human

Διαβάστε περισσότερα

HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου

HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου HPV-Εμβόλιο: Νέα εποχή στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου Θεόδωρος Αγοραστός Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α.Π.Θ., Α' Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Π.Ν. Παπαγεωργίου ισό αιώνα μετά

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Εργασία: Γιάννης Π.

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Εργασία: Γιάννης Π. Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα Εργασία: Γιάννης Π. Εισαγωγή Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται ασθένειες ή μολύνσεις, οι οποίες

Διαβάστε περισσότερα

Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών.

Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών. Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών. Με ιη συμβολή του τεστ ΠΑΠ, ο καρκίνος του τραχήλου έπαψε να είναι η πρώτη αιτία θανάτου

Διαβάστε περισσότερα

2 ο ΓΕΛ Βόλου

2 ο ΓΕΛ Βόλου 2 ο ΓΕΛ Βόλου 2016-2017 Ορισμός Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται ασθένειες ή μολύνσεις οι οποίες μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 13 ΓΕΛ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΘΗΜΑ:ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-PROJECT ΘΕΜΑ:ΥΓΕΙΑ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-14 ΤΑΞΗ Α1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1)ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΗΤΡΑΣ- ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 2)AIDS 3)ΜΗΝΙΣΚΟΣ 4)ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ ΥΠΟΘΕΜΑ: ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ M i / τεχνολογικά χρονικά εξουαλικώς t μεταδιδόμενα της Ε. Βαβουράκη* Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα; Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) είναι ασθένειες που μεταδίδονται

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο;

Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο; Τι είναι το τεστ ΠΑΠ; Ο γιατρός μου είπε πως είναι παθολογικό. Σημαίνει ότι έχω καρκίνο; Το τεστ ΠΑΠ δεν είναι τεστ διάγνωσης καρκίνου. Αυτό που κάνει είναι να ανιχνεύει επιφανειακά κύτταρα του τραχήλου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ 2011-2015 ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ 500.000 νέα κρούσµατα καρκίνου του τραχήλου διαγιγνώσκονται ετησίως. 250.000

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Είναι ασθένειες που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Τα κυριότερα σεξουαλικά νοσήματα: Κονδυλώματα Γονόρροια Σύφιλη Χλαμύδια HIV/ AIDS, ηπατίτιδα β Ψείρες,

Διαβάστε περισσότερα

25/4/2017 : Ιός HPV. Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ

25/4/2017 : Ιός HPV. Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ 25/4/2017 : Ιός HPV Κουμπλή Αλεξία/ ΤΕ Μαία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus-HPV) είναι ένας DNA ιός που προσβάλλει το δέρμα και τις βλεννογόνους

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων(

Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων( HPV Ερωτήσεις απαντήσεις HPV για τον ιό των ) ανθρώπινων θηλωμάτων( 1. Ερωτήσεις απαντήσεις για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) Τι είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV: Human Papillomavirus

Διαβάστε περισσότερα

Ο HIV προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, που είναι υπεύθυνο για την άμυνα του οργανισμού ενάντια σε λοιμώξεις και άλλες ασθένειες.

Ο HIV προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, που είναι υπεύθυνο για την άμυνα του οργανισμού ενάντια σε λοιμώξεις και άλλες ασθένειες. Γράφει Θάνος Ασκητής, Νευρολόγος - Ψυχίατρος Τι είναι το HIV/AIDS; Ο HIV (Human Immunodeficiency Virus) είναι ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, ο οποίος προκαλεί το AIDS (Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής

Διαβάστε περισσότερα

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.1 Ομοιόσταση 4.2 Ασθένειες 4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.3 Αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπινου οργανισμού 4.4 Τρόποι ζωής και ασθένειες Μάρθα Καρβουνίδου ΠΕ1404

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης Αυξημένες εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό.

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου και πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΟΙ v Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι ασθένειες ή λοιμώξεις οι οποίες προκαλούνται από οργανισμούς οι οποίοι μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ Τι είναι η Γονόρροια; Η γονόρροια είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο λοιμώδεςνόσημα (ΣΜΝ). Η γονόρροια προσβάλλει συνήθως τα γεννητικά όργανα, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ : Ορολογία και λίγα λόγια για τον καρκίνο Χαρακτηριστικά του καρκίνου Μεταλλάξεις Μεταλλάξεις και καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

«Τάσεις και γνώσεις των φοιτητριών του ΤΕΙ για τον ιό HPV»

«Τάσεις και γνώσεις των φοιτητριών του ΤΕΙ για τον ιό HPV» Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Ελλάδας, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας, Τμήμα Νοσηλευτικής ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Τάσεις και γνώσεις των φοιτητριών του ΤΕΙ για τον ιό HPV» ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

HPV. Μανωλάκη Λάρισα Τ: Φ:

HPV. Μανωλάκη Λάρισα Τ: Φ: HPV HPV Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί τον τρίτο πιο κοινό αιτιολογικό παράγοντα καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως, με περισσότερες από 530.000 νέες περιπτώσεις ετησίως. Η θνησιμότητα του

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΟΛΥΝΣΗ : Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού στον οργανισμό του ανθρώπου. ΛΟΙΜΩΞΗ : Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασμός του παθογόνου μικροοργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους!

www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους! www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους! www.c-afora.gr Η ηπατίτιδα C είναι μία ιογενής λοίμωξη που μεταδίδεται αιματογεν ασθενών που προσβάλλονται δεν κατορθώνουν να αποβάλλουν τον αναπτύξει κίρρωση

Διαβάστε περισσότερα

Τεστ Παπανικολάου Η αξεπέραστη και ισχυρότερη μέθοδος προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας

Τεστ Παπανικολάου Η αξεπέραστη και ισχυρότερη μέθοδος προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας Τεστ Παπανικολάου Η αξεπέραστη και ισχυρότερη μέθοδος προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας Στον Γεώργιο Παπανικολάου, στον μεγάλο αυτόν Έλληνα επιστήμονα, χρωστάει ο κόσμος την ανακάλυψη

Διαβάστε περισσότερα

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας του 1 ο κεφαλαίου (συνέχεια) 1. Από τι εξαρτάται η επιβίωση του ανθρώπου και ποιοι εξωτερικοί παράγοντες θα μπορούσαν να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΗPV ΚΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥΣ ΜΕΣΩ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ

ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΗPV ΚΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥΣ ΜΕΣΩ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Κ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΗPV ΚΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥΣ ΜΕΣΩ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ (ΙΟΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ) Στο κατώτερο Γεννητικό Σύστημα της Γυναίκας ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» «τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθύντρια : Aν. Καθηγήτρια Μαρίζα Τσολιά Επιστημονική Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων

Βασικές Αρχές Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων Βασικές Αρχές Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων Η συχνότητα των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Ασθενειών (Σ.Μ.Ν) αυξάνει πολύ γρήγορα σε όλες τις χώρες είτε αναπτυγμένες είτε αναπτυσσόμενες. Μπορούν να προκαλέσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS)

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 εμφανίστηκε μία από τις σοβαρότερες ασθένειες ανεπάρκειας του ανοσοβιολογικού συστήματος Ανοσοβιολογική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η φυματίωση; Η φυματίωση είναι νόσημα που προκαλείται από ένα μικρόβιο που λέγεται μυκοβακτηρίδιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καρκίνος στόµατος ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΥ-ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Καθηγήτρια Διευθύντρια Εργαστηρίου Στοµατολογίας Οδοντιατρικής Σχολής Παν/µiου Αθηνών ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΟΦΑΡΥΓΓΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» «τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθύντρια: Καθηγήτρια Μαρίζα Τσολιά Επιστ. Υπεύθυνος: Επ. Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωη µου. µε την ψωριαση. Eνημερωτικό φυλλάδιο για τη νόσο της ψωρίασης

Η ζωη µου. µε την ψωριαση. Eνημερωτικό φυλλάδιο για τη νόσο της ψωρίασης Πανελλήνιος Σύλλογος Ασθενών με Ψωρίαση και Ψωριασική Αρθρίτιδα Αριστοτέλους 21, Θεσσαλονίκη, τηλ 21315 553 780, email:epidermia.greece@gmail.com www.epidermia.gr Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Δερματολογική

Διαβάστε περισσότερα

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;» «τι συμβαίνει στην εφηβεία;» ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Διευθυντής : Καθηγητής Δημήτριος Καφετζής Επιστημονική Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

Τί συμβαίνει στην εφηβεία;

Τί συμβαίνει στην εφηβεία; ΔΙΑΦΥΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Τί συμβαίνει στην εφηβεία; Μεγαλώνεις ιδιαίτερα γρήγορα και το σώμα σου αλλάζει- ειδικά όσον αφορά στα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το φύλο σου. Οι εξωτερικές αλλαγές συνοδεύονται και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΤΥΠΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Τίτλος Μελέτης: Ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και προκαρκινικές αλλοιώσεις /καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Παρακαλώ διαβάστε προσεκτικά αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera

ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera Α1. 1. β Βιολογία ΘΕΜΑ Α γενιικής παιιδείίας 2. γ 3. γ 4. γ 5. δ Α2. ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera Ηπατίτιδα C + Candida albicans

Διαβάστε περισσότερα

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου.

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. HIV & Ca τραχήλου μήτρας Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Πολλαπλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κακοήθειας σε ασθενείς με AIDS. Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 14.12.2018 09:00-13:45 ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ I ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Προκαρκινικές Αλλοιώσεις Κονδυλώματα και Έρπητας Συνήθεις Δερματοπάθειες του Αιδοίου 2 Διαδραστικές Συνεδρίες

Διαβάστε περισσότερα

04/11/2018 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α

04/11/2018 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 04/11/2018 ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Πυρηνική περιοχή διαθέτει: Α. Ο ιός της

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. ή Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΛ)

Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. ή Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΛ) Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) ή Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΛ) Τι είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα; Eίναι τα νοσήματα που μεταδίδονται από άτομο σε άτομο κυρίως με την σεξουαλική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: Το τρυπανόσωμα προκαλεί α. δυσεντερία β. ελονοσία γ. ασθένεια του ύπνου δ. χολέρα Τα ενδοσπόρια σχηματίζονται από β. φυτά γ. ιούς δ. πρωτόζωα Η σύφιλη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Η πρώτη γραπτή αναφορά στο φαινόμενο της ανοσίας μπορεί να αναζητηθεί στον Θουκυδίδη, τον μεγάλο ιστορικό του Πελοποννησιακού Πολέμου Ανάπτυξη και επιβίωση o

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα Σύφιλη, βλεννόρροια (γονόρροια), HPV κονδυλώματα, γεννητικός Έρπης, χλαμύδια, το AIDS, οι ηπατίτιδες Β-C Η συνεχής αλλαγή ερωτικών συντρόφων, το σεξ χωρίς προφύλαξη ξύπνησαν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 ο Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. γ 2. α 3. β 4. δ 5. δ Β. Ερωτήσεις σωστού - λάθους 1. Σωστό 2. Λάθος 3. Λάθος 4. Λάθος 5. Σωστό ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος. Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός»

ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος. Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός» ΗPV και Καρκίνος Δέρµατος Ηλέκτρα Νικολαΐδου Επ. Καθηγήτρια Δερµατολογίας ΕΚΠΑ Νοσ. «Α. Συγγρός» ΓΕΝΗ HPV Α γένος: βλεννογόνοι αιτιολογική συσχέτιση µε καρκίνο τραχήλου µήτρας, πρωκτού, αιδοίου, πέους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ. Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ. Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας; O Πανευρωπαϊκός Σύλλογος Ομάδων με Γυναικολογικό Καρκίνο, ENGAGe, εκδίδει μια σειρά ενημερωτικών

Διαβάστε περισσότερα

14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο

14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο 14 ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο εμβόλιο Ενα νέο προληπτικό «όπλο» ενάντια στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας βρίσκεται πλέον στα χέρια των ειδικών και κυρίως των γυναικών. Ποιες είναι οι δυνατότητές

Διαβάστε περισσότερα

( ). ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΡΙΟ ΚΥΠΕΡΟΥΝΤΑΣ Τ

( ). ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΡΙΟ ΚΥΠΕΡΟΥΝΤΑΣ Τ Τι είναι η φυματίωση; Πώς μεταδίδεται η φυματίωση; Ποια είναι τα συμπτώματα της φυματίωσης; Πώς μπορώ να ελέγξω αν έχω μολυνθεί; Αν έχω μολυνθεί με το μυκοβακτηρίδιο πώς μπορώ να προστατευθώ και να μην

Διαβάστε περισσότερα

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου)

VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) VIN (Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία αιδοίου) Διαφορές μεταξύ τραχήλου και αιδοίου Κύτταρο-στόχος: κυρίως πλακώδες δεν υπάρχει εκτεθειμένος πολυδύναμος πληθυσμός, όπως στον τράχηλο Σχετιζόμενοι HPV: κυριαρχούν

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία 2012 Α2. Τα φαγοκύτταρα παράγονται α. στο νωτιαίο µυελό β. στο θύµο αδένα γ. στους λεµφαδένες δ. στον ερυθρό µυελό των οστών. Α3. Το συµπλήρωµα και η προπερδίνη συµβάλλουν στην καταπολέµηση α. των ιών

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 ο Α. Στις ερωτήσεις 1-5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Οι ομοιοστατικοί

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα

Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόµενα Νοσήµατα είναι νοσήµατα που µεταδίδονται από άτοµο σε άτοµο κατά την σεξουαλική επαφή. Μερικά απ αυτά µπορούν να µεταδοθούν µε απλή σωµατική

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του Λάρυγγα

Καρκίνος του Λάρυγγα Καρκίνος του Λάρυγγα Ο λάρυγγας βρίσκεται ανατομικά σε συνέχεια με τη ρινική / στοματική κοιλότητα και αποτελεί την είσοδο της αεραγωγού. Η τραχεία και οι πνευμόνες βρίσκονται προς τα κάτω ενώ προς τα

Διαβάστε περισσότερα

1o ΕΠΑΛ ΚΙΑΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»

1o ΕΠΑΛ ΚΙΑΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» 1o ΕΠΑΛ ΚΙΑΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013 Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» Με τον τουρισμό γίνονται νέες γνωριμίες που μπορεί να κρύβουν παγίδες για

Διαβάστε περισσότερα

HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ

HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ HPV : Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας; Νικηφόρος Καπράνος Τµήµα Μοριακής Ιστοπαθολογίας Μαιευτικό και Χειρουργικό κέντρο ΜΗΤΕΡΑ ΟΜΗ ΙΩΝ HPV Κυκλικό δίκλωνο DNA µήκους 8Kb Εικοσαεδρικό πρωτεϊνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος. Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος. Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΗPV και ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις κατωτέρου γεννητικού συστήματος Ε.Κωστοπούλου Λέκτορας Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας H.M. Παράγοντες κινδύνου καρκινώματος τραχήλου Ηλικία κατά την πρώτη

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η ομοιόσταση; (ορισμό). Να αναφέρετε παραδείγματα τιμών που ρυθμίζονται με ομοιοστατικούς μηχανισμούς.

Τι είναι η ομοιόσταση; (ορισμό). Να αναφέρετε παραδείγματα τιμών που ρυθμίζονται με ομοιοστατικούς μηχανισμούς. Τα παρακάτω θέματα ερωτήσεις- απαντήσεις, για το σχολικό έτος 2014-2015 είναι κοινά για τις Β και Γ τάξεις του Γυμνασίου. Είναι θέματα ερωτήσεις ενδεικτικά της αντίστοιχης θεωρίας ύλης του 4 ου κεφαλαίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ Τα μέλη της Ομάδας Β συνέχισαν την καλή δουλειά για την ολοκλήρωση της εργασίας. Αφού μοίρασαν τα ερωτηματολόγια έκαναν κάποιες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΕΤΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΕΤΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΕΤΟΣ 2012-2013 ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Τι είναι ο καρκίνος ; Ο Καρκίνος είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που παρατηρούνται σήμερα στις αναπτυγμένες χώρες. Οι στατιστικές

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Με βάση τη θέση στο ανθρώπινο σώμα Με βάση την ιδιότητα για γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Εξωτερικοί εσωτερικοί μη ειδικοί μηχανισμοί ειδικοί

Διαβάστε περισσότερα

Ναρκωτικά. Από τη μεριά των γιατρών

Ναρκωτικά. Από τη μεριά των γιατρών Ναρκωτικά Από τη μεριά των γιατρών Επιπτώσεις στην υγεία μας Επιπτώσεις στην υγεία μας Ηπατίτιδα B AIDS Φυματίωση Ψυχικές παθήσεις Θάνατος Ηπατίτιδα B Ο ιός της ηπατίτιδας B είναι ένας ιός της κατηγορίας

Διαβάστε περισσότερα

HPV λοίμωξη Κλινική εικόνα. Κλινική εικόνα HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ

HPV λοίμωξη Κλινική εικόνα. Κλινική εικόνα HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ HPV λοίμωξη Κλινική εικόνα Κλινική εικόνα HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ Οξυτενή κονδυλώματα Ιός HPV (ομάδες 6, 11 αλλά και 16,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Δ/νση: Φιλίππου Λίτσα 29 & Αγίου Γεωργίου, Τ.Κ.:15234, Χαλάνδρι ΘΕΜΑ: «Ιός HIV και η σημασία της έγκαιρης

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ

Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ Ο ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Θ. Αγοραστός Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Α.Π.Θ. Δ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ: Η μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ - ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ - ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ - ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΙΑΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ Ερώτηση 1 Από ποιούς

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση καλοήθων και κακοήθων HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ

Διάγνωση καλοήθων και κακοήθων HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ Διάγνωση καλοήθων και κακοήθων HPV αλλοιώσεων στην γεννητική περιοχή του άνδρα DR ΚΟΛΙΑΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠ. ΥΠΟΤΡΟΦΟΣ Β ΟΥΡ ΑΠΘ Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV είναι το πιο συχνό ΣΜΝ στις ΗΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικά Σενάρια Παθολογίας Τραχήλου. Γεώργιος Κολιόπουλος MRCOG PhD

Κλινικά Σενάρια Παθολογίας Τραχήλου. Γεώργιος Κολιόπουλος MRCOG PhD Κλινικά Σενάρια Παθολογίας Τραχήλου Γεώργιος Κολιόπουλος MRCOG PhD Σενάριο 1 1. Φυσιολογικο 2. LSIL 3. HSIL Γυναίκα 35 ετών με δύο τέκνα. Γυναίκα 35 ετών με δύο τέκνα. Τεστ Παπ HSIL HPV test + 1. Βιοψία

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ) Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ή στη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: 1. Οι ιοί αποτελούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΨΟΥΡΗ 4 412 22 ΛΑΡΙΣΑ ΤΗΛ. 2410 627142 FAX 2410 627143 E-MAIL:GEOTEE_L@OTENET.GR Λάρισα 30-04-2009 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ Παγκόσμια ανησυχία

Διαβάστε περισσότερα

Η Τεχνολογία στην Ιατρική

Η Τεχνολογία στην Ιατρική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Η Τεχνολογία στην Ιατρική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc27

Διαβάστε περισσότερα

Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει

Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει Κλείσε ένα ραντεβού ζωής Αφιέρωσε 10 λεπτά στον εαυτό σου για μια μαστογραφία Όσα θα θέλατε να μάθετε για τον καρκίνο του μαστού Η πρώιμη διάγνωση σώζει. Ο ειδικός θεραπεύει Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013

ΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013 ΘΕΜΑ 1 Ο Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Οι αποικοδομητές είναι:

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Τί είναι εμβόλια; Ο Εμβολιασμός είναι ένας τρόπος προστασίας από σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες. Το «αμυντικό» σύστημα του ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί, μπορεί τις

Διαβάστε περισσότερα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος. Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατωτέρου γεννητικού συστήματος θήλεος Μαρία Σωτηροπούλου Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αιδοίου Σπάνιο, 1,5 ανά 100 000 γυναίκες στις ΗΠΑ Τρειςομάδεςγυναικών:

Διαβάστε περισσότερα

4ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ Τάξη Α Σχολικό Έτος Β Τετράμηνο. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και εφηβεία Χαλκίδα 2018

4ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ Τάξη Α Σχολικό Έτος Β Τετράμηνο. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και εφηβεία Χαλκίδα 2018 4ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ Τάξη Α Σχολικό Έτος 2017-18 Β Τετράμηνο 1 Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και εφηβεία Χαλκίδα 2018 2 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: Το συγκεκριμένο Project στοχεύει

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα & Αφροδίσια Νοσήματα. <Ι. Μπασούκας >

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα & Αφροδίσια Νοσήματα. <Ι. Μπασούκας > Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα & Αφροδίσια Νοσήματα Αφροδίσια νοσήματα Κατά κύριο λόγο διά μέσου σεξουαλικής επαφής μεταδιδόμενα νοσήματα βακτηριακής αιτιολογίας (σύφιλις, γονόρροια, μαλακό έλκος,

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερώσου... γιατί. η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ. Αθήνα, Μάϊος 2008

Ενημερώσου... γιατί. η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ. Αθήνα, Μάϊος 2008 Ενημερώσου... γιατί η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει μιαbευκαιρiα Αθήνα, Μάϊος 2008 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ Ηπατίτιδα Β & Επιδημιολογία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) Θέμα Α Μονάδες 25 Α1.

Διαβάστε περισσότερα

Η Θέση και η Στάση της Νοσηλευτικής στις ψυχολογικές επιπτώσεις του ιού HPV στις πάσχουσες γυναίκες.

Η Θέση και η Στάση της Νοσηλευτικής στις ψυχολογικές επιπτώσεις του ιού HPV στις πάσχουσες γυναίκες. ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΣΧΟΛΗ ΣΕΥΠ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η Θέση και η Στάση της Νοσηλευτικής στις ψυχολογικές επιπτώσεις του ιού HPV στις πάσχουσες γυναίκες. ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Dr. Παπαδημητρίου Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

AIDS. Τι είναι το AIDS; Πως κολλάει κάποιος AIDS;

AIDS. Τι είναι το AIDS; Πως κολλάει κάποιος AIDS; AIDS Τι είναι το AIDS; Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS) είναι μια νόσος του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλείται από τον HIV (ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας ) Οι ονομασίες

Διαβάστε περισσότερα

AIDS λοίμωξη με τον Ιό Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS)

AIDS λοίμωξη με τον Ιό Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS) AIDS Η λοίμωξη με τον Ιό Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας (Human Immunodeficiency Virus Infection) και το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS) είναι μια νόσος του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά

Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά Συνέντευξη με τον Παθολόγο - Ογκολόγο, Στυλιανό Γιασσά Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ορθού αποτελεί το δεύτερο πιο συχνό καρκίνο σε γυναίκες και άνδρες και αντιπροσωπεύει το 13% όλων των καρκίνων. Στην

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται τα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή.

Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται τα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή. Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα ή αφροδίσια νοσήματα ονομάζονται τα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή. Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (AIDS) Γονόρροια Σύφιλη Ηπατίτιδα Β Ηπατίτιδα

Διαβάστε περισσότερα