ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ (Ι) ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΠΑΡΘΕΝΩΝ ΤΗΣ Π.Ε. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

Transcript

1 ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ (Ι) ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΠΑΡΘΕΝΩΝ ΤΗΣ Π.Ε. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Kαθορισμός μορφολογικών κανόνων δόμησης στους παραδοσιακούς οικισμούς Παλαιόκαστρον (Δε Πολυγύρου - Δήμος Πολυγύρου) και Παρθενών (Δε Σιθωνίας - Δήμος Σιθωνίας) της Π.Ε. Χαλκιδικής, και στον πέριξ των οικισμών ύπαιθρο χώρο. Έχοντας υπόψη: Το Ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α 87) Το άρθρο 42, παρ. 5 του Ν.1337/83 (Α 33) όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 παρ. 17 του Ν.1512/1985 Τις διατάξεις του Ν. 4067/12 (Α 79) όπως τροποποιήθηκε με τους νόμους Ν. 4178/13 (Α 174), Ν.4258/14 (Α 94), Ν.4315/14 (Α 269) Το άρθρο 29 α Ν. 1558/1985 «Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα» (Α 137), που προστέθηκε στο νόμο αυτό με το άρθρο 27 του Ν. 2081/1992 (Α 154), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2α του Ν. 2469/1997 (Α 38) Το άρθρο 1 παρ. 2α του Ν. 2469/97 (Α 38), «Περιορισμός κρατικών δαπανών» Το ΠΔ 100/ Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπως ισχύει (Α 167) Την απόφαση Πρωθυπουργού σύμφωνα με το οποίο διορίσθηκε ο του.. στη θέση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας το από ΠΔ (ΦΕΚ 594/Δ/1978) «Περί χαρακτηρισμού ως Παραδοσιακών Οικισμών τινών του Κράτους και καθορισμού των όρων και περιορισμών δομήσεως των οικοπέδων αυτών» Τις αποφάσεις νομαρχών καθορισμού ορίων, όρων και περιορισμών δόμησης των οικισμών της Περιφερειακής Ενότητας Xαλκιδικής, καθώς και τυχόν τροποποιήσεις αυτών Τη... γνωμοδότηση του αρμοδίου Κεντρικού Συμβουλίου ΚΕΣΥΠΟΘΑ Την... Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Πολυγύρου Την... Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Σιθωνίας Την... παραλαβή της μελέτης με τίτλο "Μελέτη μορφολογικών κανόνων δόμησης και αρχιτεκτονικής στις περιοχές εντός και εκτός οικισμών μέχρι 2000 κατοίκων της Περιφερειακής ενότητας Xαλκιδικής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας " Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού για το τρέχον έτος και τα επόμενα οικονομικά έτη Άρθρο I Ορισμοί Κάθε ακίνητο στο οποίο υπάρχει παλαιό κτίριο ή συγκρότημα κτιρίων παραδοσιακού χαρακτήρα, που αντιπροσωπεύει το βασικό οικιστικό πρότυπο της τοπικής κατοικίας, όπως αυτό ορίζεται στην επόμενη παράγραφο, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και θεωρείται ακίνητο αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Ως βασικό οικιστικό πρότυπο νοείται σύνολο, αποτελούμενο κατά κανόνα, από κυρίως κτίριο κατοικίας και τυχόν βοηθητικό κτίσμα (κατά κανόνα μονώροφο). Οι κατοικίες, όπου η τοποθεσία το επιτρέπει, είναι κατά το δυνατόν στραμμένες προς νότο, και συνδυάζονται με ελεύθερο υπαίθριο χώρο, που ενίοτε περικλείεται από υψηλό μανδρότοιχο, εξασφαλίζοντας την ιδιωτικότητα της αυλής. Το οικιστικό αυτό πρότυπο εμφανίζεται και σε απλούστερες παραλλαγές. Το ανωτέρω βασικό οικιστικό πρότυπο, που περιλαμβάνει ιδίως κτίρια, παραρτήματα, μάντρες, λειτουργικά στοιχεία και στοιχεία εξοπλισμού εσωτερικά και εξωτερικά των κτιρίων, με όποιες παραλλαγές απαντάται, θεωρείται αντιπροσωπευτικό δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής φυσιογνωμίας του οικισμού και προστατεύεται στο σύνολό του. Η αναγνώριση του αυθεντικού προτύπου και η διάκρισή του από τυχόν μεταγενέστερες επεμβάσεις και αλλοιώσεις διενεργείται από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.). Το Σ.Α. αποφαίνεται αιτιολογημένα, Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1

2 αφού λάβει υπόψη τη σχετική τεχνική έκθεση του ενδιαφερομένου και τα προσκομιζόμενα στοιχεία τεκμηρίωσης, όπως φωτογραφίες, σχέδια και άλλα συναφή αποδεικτικά στοιχεία. Άρθρο IΙ Μορφολογικοί Κανόνες για τις περιοχές εντός και εκτός των οικισμών ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΡΟΦΩΝ ΚΑΙ ΥΨΗ Με το παρόν καταργείται η εφαρμογή, στους οικισμούς Παλαιόκαστρον και Παρθενών, των ακολούθων εδαφίων της παραγράφου 8 άρθρου 2 του Π.Δ από (ΦΕΚ 594Δ ): 8α...."Επιτρέπεται η κατασκευή τρίτου (3ου) ορόφου, χωρίς υπερβάσεως του συντελεστού δόμησης εις τινάς όψεις του κτιρίου, μόνο εάν ούτως προκύπτει λόγω κλίσεως του εδάφους". 8β...."Η οικοδομή δεν δύναται να υπερβαίνει λόγω κλίσεως του εδάφους, το ύψος των δέκα (10) μέτρων σε οποιοδήποτε σημείο της. Η ΕΕΑΕ δύναται να επιφέρει μικρής έκτασης μεταβολές κατά την κρίση της στα ως άνω ύψη, εφ' όσον απαιτείται για την προσαρμογή του κτιρίου στα πρότυπα του αμέσου περιβάλλοντός του, άνευ υπερβάσεως του αριθμού ορόφων." Οι λοιπές διατάξεις του Π.Δ. από (ΦΕΚ 594Δ ) διατηρούνται ως ισχύουν και προστίθενται οι παρακάτω μορφολογικοί όροι δόμησης: ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Τα νέα οικοδομικά σύνολα θα πρέπει να έχουν λιτή γεωμετρική μορφή, αποτελούμενη από διακεκριμένες μονάδες πρισματικών όγκων, καθαρών σχημάτων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου που μπορούν να συνδυάζονται μεταξύ τους (π.χ. σε σύνθετη διάταξη Γ). ΔΙΑΤΑΞΗ ΣΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο γίνεται με τα παρακάτω κριτήρια: Να προστατεύονται βασικά σημεία θέας κοινοχρήστων χώρων, όπως επίσης οπτικές φυγές και θεάσεις προς χαρακτηρισμένα μνημεία, αξιόλογα κτίσματα και στοιχεία της περιοχής (π.χ. κρήνες, φυσικά στοιχεία κ.τ.λ.) Να προστατεύεται κατά το δυνατόν η θέα όμορων οικοπέδων και κτισμάτων, όπως επίσης ο φυσικός ηλιασμός και αερισμός υφιστάμενων γειτονικών οικοδομών. Να μη διαμορφώνονται υποβαθμισμένοι ελεύθεροι χώροι ανάμεσα σε όμορες ιδιοκτησίες. Να επιδιώκεται η βέλτιστη χωροδιάταξη των οικοδομικών όγκων σε σχέση με τις ισοϋψείς του εδάφους και τον προσανατολισμό κλειστών και ανοιχτών χώρων, κατά τα πρότυπα της αρχιτεκτονικής παράδοσης του τόπου. Να προστατεύεται και να αναδεικνύεται το φυσικό περιβάλλον του οικοπέδου και των όμορων ιδιοκτησιών, όπως και του κοινόχρηστου χώρου έμπροσθεν αυτών. Η τήρηση των παραπάνω διατάξεων υπόκειται στην κρίση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο εγκρίνει σε κάθε περίπτωση τη θέση του κτιρίου μέσα στο οικόπεδο και δύναται κατά την κρίση του να επιβάλλει επιπλέον περιορισμούς, με γνώμονα τη διατήρηση της υφιστάμενης δομής του οικισμού, τη διατήρηση τυχόν παλιάς παραδοσιακού χαρακτήρα οικοδομής, την ανάδειξη φυσικών στοιχείων, αξιόλογων κτιρίων ή κοινοχρήστων χώρων.» ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ Η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων των οικοπέδων/γηπέδων πρέπει να συντείνει στη διατήρηση τυχόν φυσικών σχηματισμών και υφιστάμενων δένδρων, όπως επίσης ξερολιθιών, αλωνιών και λοιπών στοιχείων που μαρτυρούν τη συνέχεια της αγροτικής παράδοσης του τόπου κ.α. Σε περίπτωση μεγάλης υψομετρικής διαφοράς επί της ρυμοτομικής γραμμής μεταξύ οικοπέδου/γηπέδου και στάθμης δρόμου επιτρέπεται η διαμόρφωση αναλημματικών τοίχων αναλόγου ύψους, με την προϋπόθεση διατήρησης του αναγλύφου και τυχόν φυσικών σχηματισμών. Η κατασκευή των κάθε είδους τοιχίων διαμορφώσεων του περιβάλλοντος χώρου γίνεται Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 2

3 υποχρεωτικά από ξηρολιθοδομή (ξερολιθιά), είτε από εμφανή λιθοδομή, υποχρεωτικά με λίθους τοπικής προέλευσης. Οι νέες οικοδομές δε θα πρέπει να παραμορφώνουν ή να ξεπερνούν σε ύψος κορυφογραμμές ή λοφώδεις και βραχώδεις εξάρσεις της περιοχής. Με στόχο την τήρηση της ανωτέρω διάταξης, η θέση του οικοπέδου/γηπέδου επισημαίνεται σε απόσπασμα χάρτη ΓΥΣ της ευρύτερης περιοχής του οικισμού, κλίμακας 1:5000, που συνοδεύει το τοπογραφικό διάγραμμα, προκειμένου να συσχετιστεί το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος με την κρίσιμη κορυφογραμμή, λοφώδη ή βραχώδη έξαρση της περιοχής. ΟΓΚΟΙ Οι όγκοι θα πρέπει να είναι εν γένει συμπαγείς. Η δημιουργία εσοχών και εν γένει ημιυπαίθριων χώρων στο κυρίως σώμα του κτίσματος, επιτρέπεται με τις κατωτέρω προϋποθέσεις. Απαγορεύεται επίσης η δημιουργία καμπύλων επιφανειών ή όγκων κάθε είδους στα πρίσματα των κτισμάτων. Ο μέγιστος όγκος κάθε διακεκριμένης πρισματικής μονάδας κτίσματος κατοικίας, χωρίς να υπολογίζεται ο όγκος της στέγης, ορίζεται: i. για μονώροφο κτίσμα σε Vmax=400 m 3 ii. για διώροφο κτίσμα σε Vmax=700 m 3 Για κτίρια πάνω από το Vmax, επιβάλλεται η διάσπαση του όγκου σε επιμέρους ανεξάρτητους, έστω κι αν πρόκειται για λειτουργικά ενιαίο οικοδόμημα. Οι όγκοι που διαμορφώνονται δε θα πρέπει να είναι πανομοιότυποι, και μπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή, είτε σε απόσταση μεταξύ τους, με τις ακόλουθες προϋποθέσεις: i. Η ελάχιστη απόσταση μεταξύ ανεξάρτητων όγκων εντός του οικοπέδου ορίζεται σε 2,50μ. ii. Επιβάλλεται ο διαχωρισμός των εν επαφή μονάδων ως προς την κάτοψη, τουλάχιστον κατά 1,00μ., ως προς τη μία ή την άλλη διεύθυνση. iii. Η κλιμάκωση των όψεων μπορεί να επιτυγχάνεται με τη σύνθεση επιμέρους όγκων διαφορετικού ύψους. iv. Η τελική κτιριακή σύνθεση θα πρέπει να αποτελεί συνεκτικό σύνολο με ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και να οργανώνεται λαμβάνοντας υπόψη ως συνθετικό στοιχείο τον υπαίθριο χώρο. Οι αναλογίες των διακεκριμένων πρισματικών μονάδων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου του προηγούμενου εδαφίου, ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσματα ξενώνων μικρής κλίμακας ή επαγγελματικής χρήσεως, ορίζονται ως εξής: i. Στην περίπτωση διώροφων κτισμάτων, οι κτιριακοί όγκοι θα πρέπει να κυμαίνονται, βάσει των επικρατουσών αναλογιών μήκους /πλάτους/ ύψους από 2/1/1 έως 2/1,5/2 και από 1/1/1 έως 1,5/1,5/1. ii. Στην περίπτωση ισόγειων κτισμάτων οι αναλογίες των πλευρών της κάτοψης θα πρέπει να κυμαίνονται από 2/1 έως 2/1,5. Ως μέγιστο μήκος πλευράς κύριου διώροφου κτίσματος, ορίζεται το Ymax = 2*Ηmax, (όπου Η το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του οικοδομήματος χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η στέγη). Ειδικότερα σε κτίσματα τετράγωνης κάτοψης, ως μέγιστη διάσταση πλευράς τετραγώνου ορίζονται τα 10,00μ. ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ - ΣΤΕΓΕΣ Υπεράνω του μεγίστου ύψους του κτιρίου, επιβάλλεται η κατασκευή τετράριχτης στέγης, μέγιστης κλίσης 35%, με επικάλυψη από κεραμίδια βυζαντινού, ρωμαϊκού ή γαλλικού τύπου, χρώματος κεραμιδί, ώχρας, ή καφέ. Σε ισόγεια κτίσματα επιτρέπεται επίσης η διαμόρφωση δίριχτης ή μονόριχτης στέγης. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της στέγης ορίζεται στα 1,50μ. Κάθε διακριτός ορθογωνικός όγκος καλύπτεται από μία μόνο τετράριχτη στέγη. Στις περιπτώσεις συνδυασμού ισοϋψών ορθογωνικών όγκων σε σύνθετες διατάξεις (π.χ. διάταξη Γ), η στέγαση επιβάλλεται να γίνεται με ενιαία στέγη, που ακολουθεί το περίγραμμα της κάτοψης του υποκείμενου ορόφου. Η μέγιστη επιτρεπόμενη προεξοχή της στέγης περιμετρικά του κτίσματος ορίζεται στα 0,20 μέτρα συμπεριλαμβανομένης της επικάλυψης. Απαγορεύεται κάθε είδους κατασκευή πάνω από τη στέγη εξαιρουμένων των καπνοδόχων. Στέγαση με δώμα επιτρέπεται σε ισόγεια κτίσματα κύριας ή βοηθητικής χρήσης και καθαρής ορθογωνικής μορφής, μέγιστης επιφανείας 30 τ.μ. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 3

4 Απαγορεύεται η προεξοχή της πλάκας του δώματος περιμετρικά της τοιχοποιίας καθώς και οι αναμονές οπλισμού. Το στηθαίο βατού δώματος μπορεί να διαμορφώνεται χτιστό, σε συνέχεια της επιφάνειας των όψεων του κτίσματος, είτε με κιγκλίδωμα απλής μορφής, κατ' αντιστοιχία των κιγκλιδωμάτων των εξωστών. Εντός του όγκου της στέγης απαγορεύεται η διάνοιξη ανοιγμάτων και η δημιουργία ορόφου, ή τμήματος ορόφου. ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ - ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ Τα ανοίγματα επιβάλλεται να έχουν σχήμα ορθογωνικό. Το πλήρες θα πρέπει να υπερτερεί του κενού στις επιφάνειες των όψεων. Το ποσοστό των ανοιγμάτων δε θα πρέπει να ξεπερνά το 20% της συνολικής επιφάνειας των όψεων. Το μέγιστο πλάτος παραθύρου ορίζεται σε 0,80 μ. και θύρας σε 1,20 μ. Ειδικότερα, το μέγιστο πλάτος ανοίγματος: i. σε θύρες ισογείου μπορεί να φτάνει και τα 1,50 μ. ii. σε θύρες ισόγειων καταστημάτων μπορεί να φτάνει και τα 2,00 μ. Στην περίπτωση εισόδου σε κλειστό χώρο στάθμευσης, το μέγιστο πλάτος του ανοίγματος ορίζεται σε 2,50 μ και το μέγιστο ύψος σε 2,20 μ. Τα υαλοστάσια επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόμενα, ανασυρόμενα ή και ανακλινόμενα. Τα εξώφυλλα επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόμενα, γαλλικού ή γερμανικού τύπου, ή ανακλινόμενα, καρφωτά, ταμπλαδωτά ή περσιδωτά. Απαγορεύονται τα συρόμενα και τα πλαστικά κουφώματα (PVC) καθώς και οι αλουμινοκατασκευές κάθε είδους. Σε καταστήματα και χώρους στάθμευσης επιτρέπεται η κατασκευή των κουφωμάτων από σίδηρο. Η κατασκευή σιδεριών ασφαλείας γίνεται από οριζόντιες διατομές απλής μορφής. Όλα τα εξωτερικά κουφώματα κάθε κτιρίου επιβάλλεται να έχουν ενιαίο χρωματισμό. ΕΞΩΣΤΕΣ Επιτρέπεται η δημιουργία ανοιχτού εξώστη σε εσοχή εντός του σώματος του κτιρίου, υπό τις εξής προϋποθέσεις: i. Ο εξώστης διαμορφώνεται με ορθογωνική κάτοψη και εντάσσεται στο περίγραμμα της κύριας στέγης του όγκου. ii. Το μέγιστο βάθος της εσοχής ορίζεται σε 2,00μ. iii. Ανά διακεκριμένη μονάδα πρισματικού όγκου, επιτρέπεται η κατασκευή μόνο ενός ανοιχτού εξώστη σε εσοχή. Επιτρέπεται η δημιουργία ανοιχτού εξώστη σε πρόβολο, υπό τις εξής προϋποθέσεις: i. Η φέρουσα κατασκευή των εξωστών μπορεί να είναι ξύλινη, είτε μεταλλική, είτε από οπλισμένο σκυρόδεμα, με ορθογωνική κάτοψη. Στην περίπτωση εξώστη οπλισμένου σκυροδέματος ως μέγιστο πάχος πλάκας ορίζονται τα 0,15μ. ii. Το ελάχιστο πλάτος ανοιχτού εξώστη σε πρόβολο ορίζεται σε 0,80μ. και το μέγιστο σε 1,00μ. Ειδικότερα σε εξώστες ξύλινης ή μεταλλικής φέρουσας κατασκευής, το μέγιστο πλάτος μπορεί να προσαυξάνεται σε 1,60 μ, με την προϋπόθεση ότι στηρίζεται σε ξύλινες ή μεταλλικές αντηρίδες, είτε ξύλινους ή μεταλλικούς αντίστοιχα στυλοβάτες που καταλήγουν στο έδαφος. iii. Το μήκος του ανοιχτού εξώστη σε πρόβολο δεν δύναται να υπερβαίνει τα 2/3 του μήκους της εν επαφή όψης. iv. Η ελάχιστη απόσταση ανοιχτού εξώστη από τις γωνίες του κτίσματος ορίζεται στα 0,50μ. v. Ανά διακεκριμένη μονάδα πρισματικού όγκου, ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσματα ξενώνων μικρής κλίμακας ή επαγγελματικής χρήσεως, επιτρέπεται η κατασκευή μόνο ενός ανοιχτού εξώστη στη στενή πλευρά των κτισμάτων και μέχρι δύο συνολικά ανοιχτών εξωστών. Το προστέγασμα ανοιχτού εξώστη σε πρόβολο διαμορφώνεται ως ανεξάρτητη, οριζόντια ή με μικρή κλίση έως 3%, ελαφριά, μεταλλική ή ξύλινη κατασκευή ορθογωνικής κάτοψης και ομοίων διαστάσεων με τον εξώστη, από απλές διατομές. χωρίς διακοσμητικές απολήξεις διαμορφώσεις. Η ανώτερη επιφάνεια των στεγάστρων, στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 0,50μ. από την απόληξη της τοιχοποιίας. Η επικάλυψη του προστεγάσματος μπορεί να γίνεται με φυσικό πράσινο (κληματαριές, αναρριχόμενα φυτά) είτε με ξύλινες ορθογωνικές, ή μεταλλικές διατομές, ή εν γένει φυσικά υλικά. Εναλλακτικά Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 4

5 επιτρέπεται η τοποθέτηση υαλοπινάκων ή αναλόγου διαφανούς υλικού. Απαγορεύεται η τοποθέτηση κεραμιδιών. Σε ανοιχτούς εξώστες σε πρόβολο, ελάχιστου μήκους 2,00μ., επιτρέπεται επίσης η επιστέγαση με προέκταση της κύριας στέγης ακολουθώντας υποχρεωτικά την κλίση της, και μόνο με την προϋπόθεση ξύλινης φέρουσας κατασκευής αυτής, που προβάλλεται εμφανής εξωτερικά του κτιρίου, είτε με ανεξάρτητο επικλινές τμήμα επίσης ξύλινης κατασκευής, που ακολουθεί υποχρεωτικά την κλίση της στέγης. Το προστέγασμα, στις περιπτώσεις αυτές, στηρίζεται υποχρεωτικά σε κατακόρυφους ξύλινους ή μεταλλικούς στυλοβάτες. Η επικάλυψη επιβάλλεται να είναι ομοίου τύπου και χρώματος με την αντίστοιχη της κύριας στέγης. Στην περίπτωση ανεξάρτητου επικλινούς προστεγάσματος το ανώτερο σημείο της επικάλυψης δεν μπορεί να απέχει από το κατώτερο σημείο της φέρουσας κατασκευής της κύριας στέγης του κτίσματος απόσταση μεγαλύτερη των 0,30μ. Τα κιγκλιδώματα των ανοιχτών εξωστών διαμορφώνονται με γραμμικά, κατακόρυφα ή οριζόντια στοιχεία απλής μορφής, ξύλινα ή μεταλλικά. Επιτρέπεται επίσης ο συνδυασμός των δύο υλικών. Επιτρέπεται η διαμόρφωση κλειστού εξώστη (σαχνισί) στον ανώτερο όροφο, που προσμετράται στον Σ.Δ., και εκτείνεται σε τμήμα της όψης, υπό τις εξής προϋποθέσεις: i. Το ελάχιστο πλάτος αυτού ορίζεται σε 0,50μ. και το μέγιστο σε 0,90μ. ii. Ο κλειστός εξώστης επιτρέπεται να εξέχει πέραν της ρυμοτομικής γραμμής του οικοπέδου μέχρι 0,40μ. με την προϋπόθεση ότι θα απέχει από τυχόν απέναντι εξώστη τουλάχιστον 4,00μ. Εξώστες που έχουν πρόσωπο σε δρόμους πλάτους μεγαλύτερου των 4,80μ. μπορούν να εξέχουν πέραν της ρυμοτομικής γραμμής απόσταση μεγαλύτερη των 0,40μ. με την προϋπόθεση πάντα ότι η απόσταση από τον απέναντι παραμένει τουλάχιστον 4,00μ. Το κατώτερο σημείο αυτών πρέπει να απέχει τουλάχιστον 3,00μ. από το πεζοδρόμιο ή το φυσικό ή διαμορφωμένο έδαφος. iii. Ο κλειστός εξώστης απέχει από τα πίσω ή τα πλάγια όρια του οικοπέδου τουλάχιστον 2,50μ. iv. Η στέγη του κλειστού εξώστη αποτελεί φυσική συνέχεια της στέγης του κτιρίου. Το συνολικό μήκος των ανοιχτών σε πρόβολο και κλειστών εξωστών δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2/5 του συνολικού μήκους των όψεών του. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή ανοιχτού εξώστη σε πρόβολο, σε συνέχεια τυχόν ανοιχτού εξώστη σε εσοχή ή κλειστού εξώστη. Δεν επιτρέπονται οι συνεχείς σε όλο το μήκος της όψης εξώστες καθώς και οι περιμετρικοί εξώστες. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή εξωστών με σχήμα διαφορετικό του ορθογωνικού (καμπύλα σχήματα, πολύγωνα, τρίγωνα κ.α.). Το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μπορεί να επιβάλλει επιπλέον περιορισμούς ως προς τη θέση και το μέγεθος των εξωστών (ανοιχτών και κλειστών) σε κάθε κτίριο ξεχωριστά για λόγους προσαρμογής και προστασίας του κτισμένου και φυσικού χώρου που το περιβάλλει. ΣΚΙΑΣΤΡΑ Τα κάθε είδους σκίαστρα - στέγαστρα - πέργκολες διαμορφώνονται ως ελαφριές, μεταλλικές ή ξύλινες κατασκευές από απλές διατομές χωρίς διακοσμητικές απολήξεις διαμορφώσεις και επικαλύπτονται με φυσικό πράσινο (κληματαριές, αναρριχόμενα φυτά), με ξύλινες ορθογωνικές, ή μεταλλικές διατομές, ή εν γένει φυσικά υλικά. Για τη στέγαση μεμονωμένων ανοιγμάτων θυρών εισόδου της οικοδομής επιτρέπεται η διαμόρφωση σκιάστρου, ορθογωνικής κάτοψης και ελαφριάς μεταλλικής - ξύλινης κατασκευής, ή πλάκας σκυροδέματος, σε πρόβολο, μέγιστου πλάτους 1.00μ. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή προστεγασμάτων με σχήμα διαφορετικό του ορθογωνικού (καμπύλα σχήματα, πολύγωνα, τρίγωνα κ.α.), όπως επίσης και η επικάλυψη προστεγασμάτων με κεραμίδια (με εξαίρεση όσα αναφέρονται ανωτέρω για τη στέγαση ανοιχτών εξωστών), τόσο στις όψεις των κτισμάτων όσο και στους υπαιθρίους, δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους των οικισμών. Η τοποθέτηση τεντών λευκού υφάσματος επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις καταστημάτων ή χώρων συνάθροισης, κατόπιν έγκρισης από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, εφόσον δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία αξιόλογων μετώπων, τμημάτων ή κοινοχρήστων χώρων των οικισμών. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση τεντών σε παραδοσιακά κτίσματα. Σε χρόνο που θα καθοριστεί από τη Δημοτική Αρχή απομακρύνονται σταδιακά τέντες, σκίαστρα και λοιπές τυχόν κατασκευές που δεν ακολουθούν τα προβλεπόμενα από τις αντίστοιχες διατάξεις του παρόντος. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 5

6 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ Τυχόν εξωτερική, ανοιχτή κλίμακα: i. τοποθετείται σε επαφή με το κτίριο και σε ελεγχόμενη από το αρμόδιο Σ.Α. θέση. ii. μπορεί να έχει μέγιστο πλάτος 1,00μ., δεν υπολογίζεται στο ποσοστό κάλυψης και το συντελεστή δόμησης. iii. δεν επιτρέπεται να συνεχίζει σε τυχόν υπόγειο χώρο. iv. επιβάλλεται να μένει ακάλυπτη. Το στηθαίο της ανοιχτής κλίμακας μπορεί να είναι συμπαγές, οπότε επιβάλλεται να συνεχίζει στο ίδιο κατακόρυφο επίπεδο μέχρι το έδαφος, ή με τη μορφή κιγκλιδώματος που κατασκευάζεται κατ' αντιστοιχία των κιγκλιδωμάτων των εξωστών. ΠΕΡΙΦΡΑΞΕΙΣ Οι περιφράξεις διαμορφώνονται (ως προς το ύψος, τη μορφή και το υλικό) σύμφωνα με τα επικρατούντα στο άμεσο περιβάλλον της οικοδομής. Σε δρόμους με συνεχή μέτωπα που διαμορφώνονται από όψεις κτισμάτων και υψηλές μάνδρες απαγορεύεται η κατασκευή χαμηλών περιτοιχίσεων, η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων ή η μείωση του ύψους των υφισταμένων. Στον οικισμό του Παρθενώνα, οι περιφράξεις των οικοπέδων κατασκευάζονται υποχρεωτικά από εμφανή λιθοδομή ή ξηρολιθοδομή. Στον οικισμό Παλαιόκαστρο επιτρέπεται επίσης η κτιστή περίφραξη με τοιχοποιία επιχρισμένη με αδρό σοβά, λευκών και υπόλευκων αποχρώσεων. Επιτρέπεται μόνο η οριζόντια διαμόρφωση ανοίγματος αυλόπορτας. Οι αυλόπορτες μπορούν να είναι ξύλινες ή και μεταλλικές απλού σχεδίου. ΥΛΙΚΑ Οι εξωτερικές όψεις μπορούν να είναι επιχρισμένες ή από εμφανή λιθοδομή. Οι κάθε είδους λιθοδομές επιβάλλεται να κατασκευάζονται με τις εξής προδιαγραφές: i. Η λιθοδομή επιβάλλεται να κατασκευάζεται από τοπικά ασβεστολιθικά πετρώματα στις τοπικές υπόλευκες, γκρίζες, κιτρινόλευκες αποχρώσεις. Οι λίθοι μπορεί να είναι είτε καθόλου επεξεργασμένοι (αργολιθοδομή), είτε μερικώς επεξεργασμένοι σε ορθογώνια μορφή (ημιλαξευτή τοιχοποιία). Δεν νοείται λίθινος τοίχος λεπτότερος από 45εκ. Οι τυχόν επενδύσεις τοιχοποιίας με λίθους έχουν ελάχιστο πάχος 20εκ., ώστε να προσομοιάζουν της αυθεντικής παραδοσιακής λιθοδομής. Δεν επιτρέπεται η διαμόρφωση τοξωτών πρεκιών και ανακουφιστικών τόξων. ii. Κατά την αρμολόγηση υφιστάμενων λιθοδομών γίνεται χρήση κονιαμάτων με βάση την φυσική άσβεστο. Να αποφεύγεται η χρήση τσιμέντου. Στις νέες λιθοδομές η αρμολόγηση γίνεται με αντίστοιχα κονιάματα, με χρήση λευκού τσιμέντου. Η απόχρωση του αρμολογήματος θα πρέπει να είναι γαιώδης. Δεν επιτρέπεται η διαμόρφωση εξεχόντων αρμών. Απαγορεύεται η επίχριση υφιστάμενων παραδοσιακών κτισμάτων με εμφανή, εξωτερικά, λιθοδομή. Δεν επιτρέπονται επενδύσεις επιφανειών με υλικά όπως σχιστόπλακες ή άλλους πλακοειδείς διακοσμητικούς λίθους ή διακοσμητικά πλακίδια και οι τεχνοτροπίες επιχρισμάτων που παραπέμπουν στα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά άλλων περιοχών. ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ Στις εξωτερικές όψεις των κτισμάτων (εφόσον επιχρίονται) επιτρέπονται οι λευκές και υπόλευκες αποχρώσεις. Κατόπιν έγκρισης του αρμοδίου Σ.Α. δύναται να επιτραπούν και άλλοι χρωματισμοί εφόσον συναντώνται παραδοσιακά στον εκάστοτε οικισμό. Τα ξύλινα κουφώματα και εν γένει τα ξύλινα στοιχεία των κτισμάτων (εξώστες, εξωτερικές κλίμακες, κιγκλιδώματα, στέγαστρα κ.α.) διαμορφώνονται στο φυσικό χρώμα του ξύλου, είτε σε άλλες αποχρώσεις εφόσον συναντώνται παραδοσιακά στον οικισμό. Το σύνολο των ξύλινων και μεταλλικών στοιχείων της οικοδομής θα πρέπει να αποτελεί ενιαία χρωματικά ενότητα και να εναρμονίζεται με τους λοιπούς χρωματισμούς των υλικών που επιλέγονται. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΨΕΩΝ Σε κτίσματα, περιφράξεις και εν γένει στις διαμορφώσεις δημόσιων και ιδιωτικών χώρων του οικισμού απαγορεύεται η διαμόρφωση πρόσθετων ή ανάγλυφων διακοσμητικών στοιχείων που Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 6

7 παραπέμπουν σε ψευδοπαραδοσιακές μορφές όπως: σειρά κεραμιδιών στην περίμετρο γείσων - δωμάτων ή περιφράξεων, γύψινα στοιχεία, γλυπτά, κίονες αετώματα, περίτεχνα γείσα, καμάρες, αψίδες, τόξα, επενδύσεις με διακοσμητικά πλακίδια κ.τ.λ. Σε περιπτώσεις νέων εργασιών σε υφιστάμενα κτίσματα εντός των περιοχών όπου απαιτείται η γνωμοδότηση του αρμόδιου Σ.Α., δύναται να επιβληθεί, κατά την κρίση του και η απομάκρυνση ακαλαίσθητων επενδύσεων (π.χ. με λίθινα πλακίδια σε όψεις ή περιφράξεις ή περιμετρικά ανοιγμάτων), με στόχο την αισθητική αναβάθμιση των οικισμών. Δεν επιτρέπεται η διαμόρφωση κιγκλιδωμάτων (σε εξώστες, περιφράξεις, δώματα) με πληθωρικά διακοσμητικά στοιχεία περίπλοκων σχημάτων και συνδυασμών, κτιστών κιγκλιδωμάτων με περίπλοκες διακοσμητικές εγκοπές, καθώς και κιγκλιδωμάτων με τη μορφή μπαλούστρων. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Οι ηλιακοί συλλέκτες, τυχόν δεξαμενές αποθήκευσης νερού καθώς και λοιπές μηχανολογικές ή άλλες εγκαταστάσεις τοποθετούνται υποχρεωτικά σε σημείο μη ορατό από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο. Απαγορεύεται η τοποθέτησή τους σε όψεις των κτισμάτων και στην οροφή - στέγη των οικοδομών. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στοιχείων εντός και εκτός των ορίων των οικισμών. Τυχόν νέες δεξαμενές συλλογής ομβρίων κατασκευάζονται υπόγειες. Τα κλιματιστικά μηχανήματα τοποθετούνται υποχρεωτικά σε θέση μη ορατή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο, σε ειδικές διαμορφώσεις των όψεων ή διαμορφωμένες εσοχές του κτίσματος και όχι στις κύριες όψεις ή στην οροφή - στέγη αυτού. Στις επιφάνειες των στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού απαγορεύεται η αναγραφή επιγραφών του κατασκευαστή αυτών. Απαγορεύεται η τοποθέτηση τεχνολογικού εξοπλισμού στις όψεις υφιστάμενων παραδοσιακών κτισμάτων. Επιτρέπεται μόνο σε σημεία του ακαλύπτου των οικοπέδων/γηπέδων, που δεν είναι ορατά από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού. Σε κάθε οικόπεδο/γήπεδο μπορεί να τοποθετείται μόνο μια κεραία τηλεόρασης και σε θέση που να μην προσβάλλονται τα κτίρια. Υποχρέωση του Δήμου είναι να τοποθετήσει μέσα σε εύλογο χρόνο ομαδική δορυφορική κεραία στον οικισμό. Μετά την τοποθέτησή της θα απομακρύνονται υποχρεωτικά οι ατομικές. Επιβάλλεται η σταδιακή συμμόρφωση προς τις παραπάνω διατάξεις, υφιστάμενων στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού, σε διάστημα που θα οριστεί από τη Δημοτική αρχή από τη δημοσίευση του διατάγματος. ΕΙΔΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ Προκειμένου για κτήρια κοινής ωφέλειας ο μέγιστος επιτρεπόμενος ενιαίος όγκος κτίσματος ορίζεται σε 1500 κ.μ. Για κτήρια άνω του μέγιστου επιτρεπόμενου όγκου επιβάλλεται υποχρεωτικά η διάσπαση αυτού σε μικρότερους που τοποθετούνται σε επαφή ή σε απόσταση, έστω κι αν πρόκειται για λειτουργικά ενιαίο οικοδόμημα. Ειδικότερα σε ότι αφορά τις εγκαταστάσεις τουριστικών καταλυμάτων επισημαίνεται ότι θα πρέπει να αποτελούν ενιαία σύνθεση επιμέρους κτιριακών μονάδων που τοποθετούνται σε επαφή ή σε απόσταση, σύμφωνα με τους προαναφερόμενους γενικούς περιορισμούς όγκου και τοποθέτησης. Ειδικότερα, ο μέγιστος επιτρεπόμενος όγκος κάθε διακριτής μονάδας όγκου δύναται να προσαυξηθεί έως κ.μ. κατά μέγιστο, προκειμένου για τη διαμόρφωση αιθουσών συγκέντρωσης κοινού. Σε οικόπεδα άνω των 1000 τ.μ. το διώροφο τμήμα των όγκων δεν πρέπει να υπερβαίνει το 50% της συνολικά καλυπτόμενης επιφάνειας. Τα επιμέρους κτίσματα όπως και η συνολική σύνθεση των οικοδομών επιβάλλεται να προσαρμόζονται στο φυσικό περιβάλλον, την κλίμακα και τα χαρακτηριστικά του δομημένου χώρου της περιοχής. Η σύνθεση του συνόλου θα πρέπει να παρουσιάζει ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και διακριτή συνεκτική δομή μεταξύ κλειστών και υπαιθρίων χώρων. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η επανάληψη πανομοιότυπων όγκων διάσπαρτων στο εσωτερικό του Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 7

8 οικοπέδου. Συνολικά εφαρμόζονται οι μορφολογικοί όροι δόμησης των λοιπών παραγράφων του παρόντος άρθρου. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ Η υπάρχουσα δομή του δημόσιου χώρου των οικισμών (δρόμοι, πλατείες, πλατώματα), διατηρείται. Επιβάλλεται η διατήρηση αυθεντικών παραδοσιακών λιθόστρωτων, πλακόστρωτων, ξερολιθιών και λοιπών ανάλογων στοιχείων (αναβαθμοί, πεζούλια, κρήνες, κ.α.) του δημόσιου χώρου εντός και εκτός των ορίων των οικισμών. Σε περίπτωση ανάγκης αντικατάστασης ή επισκευής των παραπάνω στοιχείων λόγω φθοράς, οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται με τη χρήση ίδιων υλικών και κατάλληλων τεχνικών, για την επαναφορά τους στην αυθεντική τους μορφή. Κάθε διαμόρφωση, τροποποίηση ή ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων, εκτελείται με τρόπο τέτοιο ώστε να ενσωματώνεται στην παραδοσιακή φυσιογνωμία και την κλίμακα των οικισμών. Η επιλογή των υλικών θα πρέπει να γίνεται στα πλαίσια μιας συνολικότερης βιοκλιματικής προσέγγισης του δημόσιου χώρου, σε άμεσο πάντοτε συσχετισμό με τα τοπικά δεδομένα. Στις δαπεδοστρώσεις των κοινόχρηστων χώρων εφαρμόζονται εν γένει φυσικά τοπικά (π.χ. τοπική πέτρα) και διαπερατά υλικά (π.χ. συμπιεστό χώμα). Απαγορεύονται οι ασφαλτοστρώσεις δημοσίων χώρων πλην των οδικών αξόνων. Τυχόν κατάλοιπα αυθεντικών λιθόστρωτων που ενδεχομένως να αποκαλυφθούν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης έργων σε δημόσιους χώρους, θα πρέπει να αξιολογούνται με στόχο τη διατήρηση και διακριτική ενσωμάτωσή τους σε νέες διαμορφώσεις. ΕΡΓΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ Τα έργα υποδομής των Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε. κλπ.) επιβάλλεται να είναι υπόγεια. Η τοποθέτηση των μετρητών του ηλεκτρικού ρεύματος κλπ., όπως και η τοποθέτηση κάθε άλλου στοιχείου παροχών Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας επιβάλλεται να γίνεται σε ειδικές εσοχές του κτιρίου ή της περίφραξης. Οι Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας αναλαμβάνουν με δαπάνες τους την αναμόρφωση και βελτίωση των εγκαταστάσεών τους, όπως και τη σταδιακή υπογειοποίηση του υφιστάμενου δικτύου, ώστε να μην προσβάλλεται το περιβάλλον και να αποκατασταθεί παράλληλα η αλλοίωση της εικόνας των οικισμών. Υποχρεούνται επίσης να αναλαμβάνουν την αποκατάσταση της αρχικής μορφής των δρόμων και κοινοχρήστων χώρων όπου επενέβησαν για την εγκατάσταση των δικτύων τους. ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ Απαγορεύεται η τοποθέτηση κάθε είδους επιγραφών και διαφημίσεων σε οποιαδήποτε θέση των ακινήτων καθώς και σε ικριώματα μέσα στο χώρο των οικοπέδων/γηπέδων ή μπροστά απ' αυτά. Επιτρέπονται μόνο επιγραφές που πληροφορούν για τη χρήση των χώρων του κτιρίου και οι οποίες τοποθετούνται σε όψη του κτίσματος, σε θέση που δεν καλύπτουν ή αλλοιώνουν τη μορφή του. Οι επιγραφές θα πρέπει να ενσωματώνονται στη λογική διαμόρφωσης της όψης, να μη διαταράσσουν τη χρωματολογική οργάνωση του κτηρίου και να είναι περιορισμένων διαστάσεων. Η ακριβής θέση, το μέγεθος και η μορφή των επιγραφών, θα προσδιορίζονται στα προς έγκριση σχέδια σε κάθε περίπτωση ανέγερσης, επιδιόρθωσης, προσθήκης ή αλλαγής χρήσης οικοδομής. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτεινών ή φωτιζόμενων επιγραφών και πινακίδων. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημίσεων στα μέτωπα των δρόμων. Επιτρέπεται μόνο σε ειδικά διαμορφωμένες θέσεις σε κοινόχρηστους χώρους, κατόπιν έγκρισης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Επιβάλλεται η σταδιακή και εντός ενός έτους απομάκρυνση των φωτεινών και ακαλαίσθητων εν γένει επιγραφών, διαφημίσεων ή πινακίδων σήμανσης. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 8

9 ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Δεν επιτρέπεται η κατασκευή υπόγειων χώρων με ύψος μεγαλύτερο των 2,20 μέτρων, άλλως προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης. Απαγορεύεται η κατασκευή υπαίθριων κολυμβητικών δεξαμενών, εκτός εάν κριθεί από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής ότι η χωροθέτηση και η μορφή τους δεν αλλοιώνει τη φυσιογνωμία του δομημένου και αδόμητου περιβάλλοντος χώρου, τα αξιόλογα στοιχεία του αγροτικού τοπίου, όπως επίσης το ανάγλυφο της περιοχής και εφόσον η μέγιστη επιφάνεια δεν υπερβαίνει τα 60 μ 2. Άρθρο IIΙ Ειδικότεροι Περιορισμοί Μορφολογικών Κανόνων στην πέριξ των οικισμών περιοχή Στον πέριξ των οικισμών ύπαιθρο χώρο, όπως ορίζεται από τις περιοχές μελέτης των συνημμένων χαρτών, καθώς και εν γένει σε ακτίνα 500 μέτρων από το θεσμοθετημένο όριο των οικισμών, εφαρμόζονται οι περιορισμοί του άρθρου ΙΙ, και επιπλέον ορίζονται τα εξής: - Απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση η διασπορά όγκων στο εσωτερικό του γηπέδου, που έχει ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του ακαλύπτου. Η τελική κτιριακή σύνθεση θα πρέπει να αποτελεί συνεκτικό σύνολο με ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και να οργανώνεται λαμβάνοντας υπόψη ως συνθετικό στοιχείο τον υπαίθριο χώρο. - Απαγορεύεται η επανάληψη πανομοιότυπων οικοδομών. - Οι κτιριακοί όγκοι επιβάλλεται να είναι μονώροφοι. Κατ εξαίρεση, σε περίπτωση κατά παρέκκλιση άρτιων γηπέδων όπου δεν εξαντλείται ο επιτρεπόμενος συντελεστής δόμησης επιτρέπεται και η κατασκευή διώροφων κτισμάτων. - Σε ότι αφορά το μέγιστο ύψος, διατηρούνται οι διατάξεις του ΠΔ/ 'Δόμησις Εκτός Σχεδίου" όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. - Σε περίπτωση κλίσης γηπέδου μεγαλύτερης του 40%, απαγορεύεται η δόμηση με εξαίρεση λιθόχτιστο ισόγειο κτίσμα εμβαδού έως 15 τ.μ. και μέγιστου ύψους μέχρι 3,00, συμπεριλαμβανομένης της στέγης, μετρούμενο από το γύρω φυσικό ή διαμορφωμένο έδαφος. Εφόσον μόνο ένα τμήμα του γηπέδου έχει κλίση άνω του 40%, επιτρέπεται η δόμηση στο υπόλοιπο τμήμα αυτού. Η αρτιότητα και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση μπορούν να υπολογίζονται στο σύνολο του γηπέδου, με την προϋπόθεση ότι η επιφάνεια του δομήσιμου τμήματος επαρκεί. Στην περίπτωση που η επιφάνεια του εν λόγω τμήματος δεν επαρκεί, η επιτρεπόμενη δόμηση μειώνεται αναλόγως. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται υπέρβαση του μέγιστου ύψους ή αριθμού ορόφων, όπως αυτά ορίζονται κατά περίπτωση, βάσει του παρόντος. - Η κατασκευή υπόσκαφων κτηρίων επιτρέπεται μόνο σε γήπεδα με κλίση άνω του 20%, εφόσον κατά το αρμόδιο Σ.Α., κριθεί αναγκαία για λόγους ένταξης στο ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον του ύπαιθρου χώρου των οικισμών. Ειδικότερα, σε τυχόν άρτια γήπεδα σε κρίσιμα σημεία κορυφογραμμών το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μπορεί να επιβάλλει την πλήρη ενσωμάτωση του όγκου στο έδαφος, σε συνδυασμό με την εφαρμογή φυσικών πρωτογενών υλικών στην ορατή όψη. Σε κάθε περίπτωση, το μέγιστο ύψος του κτιρίου υπό τη στάθμη του φυσικού εδάφους, δε δύναται να υπερβαίνει τα 4,00 μ. - Ως προς την επικάλυψη των κτισμάτων, εφαρμόζονται οι αντίστοιχοι περιορισμοί, ως διατυπώνονται στο άρθρο ΙΙ για την εντός των ορίων οικισμών περιοχή. - Ως προς τα μορφολογικά και άλλα στοιχεία (ανοίγματα, εξώστες, σκίαστρα, εξωτερικές κλίμακες, περιφράξεις, λοιπά στοιχεία όψεων κ.α.) εφαρμόζονται οι μορφολογικοί όροι, όπως ισχύουν για την εντός των οικισμών περιοχή, σύμφωνα με το άρθρο ΙΙ του παρόντος. - Οι εξωτερικές όψεις κτισμάτων και περιφράξεων, προκειμένου για κτίρια κατοικίας ή τουριστικών καταλυμάτων κατασκευάζονται υποχρεωτικά από εμφανή λιθοδομή. Επιτρέπεται επίσης ο Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 9

10 συνδυασμός με επιφάνειες ξύλου στη φυσική του απόχρωση καθώς και σύγχρονες οικολογικές προσεγγίσεις στη βάση φυσικών υλικών. Με στόχο την τήρηση των παραπάνω διατάξεων:. Άρθρο ΙV Έλεγχος διατάξεων Το τοπογραφικό διάγραμμα συνοδεύεται υποχρεωτικά από απόσπασμα ρυμοτομικού διαγράμματος (όπου αυτό υφίσταται), από πρόσφατη δορυφορική εικόνα του ευρύτερου χώρου πέριξ του ακινήτου και από πλήρη φωτογραφική αποτύπωση του οικοπέδου και του άμεσου περιβάλλοντος χώρου: όμορα κτίσματα, κτίσματα στην έναντι πλευρά του δρόμου, όμορα οικόπεδα, δρόμοι και κοινόχρηστοι χώροι που βρίσκονται σε άμεση επαφή ή έναντι από το οικόπεδο. Τυχόν χαρακτηρισμένα μνημεία, διατηρητέα κτίσματα ή άλλα στοιχεία (κρήνες, φυσικά στοιχεία κλπ), που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με το ακίνητο, επισημαίνονται υποχρεωτικά στο τοπογραφικό διάγραμμα. Το διάγραμμα δόμησης συνοδεύεται υποχρεωτικά από τρισδιάστατες απεικονίσεις και χαρακτηριστικές τομές που θα αποδεικνύουν τη συμμόρφωση ως προς τις διατάξεις περί ογκοπλαστικής διάρθρωσης, κλίμακας κτιριακών όγκων, και προσαρμογής στο φυσικό τοπίο και ανάγλυφο. Στα σχέδια της μελέτης συμπεριλαμβάνονται όψεις των προβλεπόμενων προς κατασκευή περιφράξεων αλλά και κάθε είδους κατασκευών του υπαιθρίου χώρου. Η θέση των στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού (κλιματιστικά, ηλιοθερμοσίφωνες, κ.λ.π) καθώς και η θέση των υδρορροών προσδιορίζεται με ακρίβεια στα σχέδια της μελέτης (κατόψεις, όψεις). Τα υλικά, οι υφές και οι χρωματισμοί κάθε είδους στοιχείου προς κατασκευή (όψεις κτιρίου, περιφράξεις, κουφώματα, κιγκλιδώματα, στέγαστρα, υδρορροές κ.λ.π.) θα πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς στα σχέδια και την αιτιολογική έκθεση της αρχιτεκτονικής μελέτης. Άρθρο V Προστασία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Απαγορεύεται η καταστροφή ή η αλλοίωση παραδοσιακών κτιρίων- οικιστικών προτύπων ή τμημάτων τους, καθώς και επιμέρους στοιχείων τους, όπως αρχιτεκτονικά ή στατικά ή λειτουργικά ή στοιχεία εξοπλισμού (φούρνοι, καμινάδες, τζάκια, ερμάρια) με μη συμβατές επεμβάσεις και ιδίως με επισκευές, μετατροπές ή προσθήκες. Απαγορεύεται επίσης η κατεδάφιση, η κάθε είδους καταστροφή ή αλλοίωση των παραδοσιακών κτισμάτων που απαντώνται στον ύπαιθρο χώρο του οικισμού υπό την μορφή συγκροτημάτων εξειδικευμένης αγροτικής χρήσης ή μεμονωμένων κτισμάτων (π.χ. "κατοικιών", "καλυβών", "ελαιοτριβίων" κ.α.) καθώς και λοιπών συναφών στοιχείων (π.χ. αλωνιών, βρυσών, μαντρών κ.α.). Στα παραδοσιακά κτήρια και στοιχεία των παραπάνω παραγράφων, επιτρέπονται εργασίες συντήρησης, επισκευής ή ανακατασκευής ετοιμόρροπων τμημάτων τους ή ενίσχυσης του φέροντος οργανισμού τους. Επιτρέπονται επίσης οι εργασίες εκσυγχρονισμού των υδραυλικών, ηλεκτρικών, μηχανολογικών και λοιπών συναφών εγκαταστάσεων των ακινήτων, εφόσον είναι απαραίτητες για τη χρήση τους. Κατά την αποκατάσταση υφιστάμενου παραδοσιακού κτίσματος θα πρέπει να διατηρούνται οι γενικές αναλογίες και τα χαρακτηριστικά//γενικές αρχές οργάνωσης του αρχικού όγκου. Υπάρχουσες κατασκευές εξωστών, χαγιατιών και εξωτερικών κλιμάκων και περιφράξεων ιδιοκτησιών, διατηρούνται ή αποκαθίστανται στην αρχική τους μορφή σε ότι αφορά τα υλικά, τα χρώματα, τις διαστάσεις και την τοποθέτησή τους. Τυχόν νέα στοιχεία, εφόσον εντάσσονται σε μια συνολικότερη συνθετική πρόταση, που δεν αλλοιώνει την αυθεντική φυσιογνωμία και δομή του κτίσματος, δύναται Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 10

11 να γίνουν αποδεκτά από το αρμόδιο Σ.Α. Κάθε νέο στοιχείο θα πρέπει να υποδηλώνει την ταυτότητα και το χρόνο κατασκευής του, σε αρμονία με το προϋπάρχον κέλυφος. Η στέγαση διατηρείται ή αποκαθίσταται στην αρχική της μορφή σε ότι αφορά τα υλικά, τις κλίσεις και τα επιμέρους χαρακτηριστικά αυτής (περιμετρική προεξοχή, ζευκτά, διαμόρφωση γείσου, χρώμα και είδος κεραμιδιών κ.α.). Εφόσον τούτο είναι αναγκαίο για τη χρήση του ακινήτου, επιτρέπονται περιορισμένες επεμβάσεις στο κέλυφος των κτιρίων, όπως προσθήκη λειτουργικών στοιχείων (καμινάδα, εξωτερική κλίμακα) ή στο εσωτερικό τους με συνένωση ή διαχωρισμό των χώρων. Ειδικότερα σε ότι αφορά τα ανοίγματα, τα υφιστάμενα θα πρέπει να διατηρούνται ή να αποκαθίστανται στην αρχική τους μορφή. Λαξευμένα στοιχεία περιμετρικά παλαιότερων ανοιγμάτων διατηρούνται ή συμπληρώνονται, όπου έχουν υποστεί φθορές. Κατ' αντιστοιχία αντιμετωπίζονται τυχόν λαξευμένα λίθινα στοιχεία στο σύνολο των παλαιότερων κατασκευών (π.χ. γωνιόλιθοι, επιγραφές κ.τ.λ.). Θα πρέπει επίσης να διατηρείται ο τρόπος διαμόρφωσης των κουφωμάτων. Η αντικατάσταση κουφωμάτων όπου επιβάλλεται λόγω φθοράς να γίνεται με όμοιου υλικού, ανάλογης κατασκευής και χρωματισμού με τα προηγούμενα. Σε περίπτωση διάνοιξης νέων ανοιγμάτων σε υπάρχον κέλυφος, με στόχο την εξυπηρέτηση σύγχρονων λειτουργικών αναγκών, η συνολική διάταξη θα πρέπει να μη διαταράσσει την ισορροπία κενού - πλήρους. Όλες οι παραπάνω εργασίες και επεμβάσεις πρέπει να εκτελούνται κατά τα παραδοσιακά πρότυπα, με σεβασμό στην αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, την κατασκευαστική δομή και τεχνική του κτίσματος. Αξιόλογα στοιχεία της διακόσμησης, της μόνιμης επίπλωσης ή του εξοπλισμού του κτιρίου, όπως επίπλαστος ή ζωγραφικός διάκοσμος, ξύλινα εσωτερικά κλιμακοστάσια, ερμάρια, θύρες, σταμνοθήκες, τζάκια, διατηρούνται υποχρεωτικά ή εφόσον τούτο είναι ανέφικτο επανατοποθετούνται σε άλλη κατάλληλη θέση. Σε κάθε περίπτωση η οικοδομή θα πρέπει να αποτελεί αναφορά της εποχής που ανεγέρθηκε, του τόπου και της ιστορικής χρήσης της. Μετατροπές που δίνουν λανθασμένες πληροφορίες για την ιστορική της εξέλιξη, όπως η ατεκμηρίωτη προσθήκη στοιχείων που προέρχονται από άλλες παραδοσιακές οικοδομές δεν θα επιτρέπονται. Μετατροπές που έγιναν παλαιότερα στην οικοδομή και αποτελούν μέρος της ιστορικής εξέλιξης της οικοδομής δύναται να διατηρούνται. Το βασικό πρότυπο που συγκροτούν τα υφιστάμενα κτίρια ή ερείπια αρχιτεκτονικής κληρονομιάς αποτελεί την οικιστική χωρητικότητα του ακινήτου. Στα ακίνητα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς απαγορεύεται οποιαδήποτε προσθήκη, καθ ύψος. Κατ εξαίρεση και εφόσον τούτο κρίνεται απαραίτητο για την επανάχρηση του κτιρίου, επιτρέπονται, ύστερα από έγκριση του Σ.Α., περιορισμένες προσθήκες κατ' επέκταση, που δεν επηρεάζουν, με τη θέση και το σχήμα τους, την ογκοπλαστική διαμόρφωση του προτύπου, τη λογική της διάταξης εντός του οικοπέδου (σχέση κλειστών - ανοιχτών χώρων, τρόπος εισόδου από τη δημόσια οδό κ.α.) ιδίως δε δεν αλλοιώνουν το χαρακτήρα της αυλής και τη σημασία της ως ζωτικού χώρου της παραδοσιακής κατοικίας. Η κτιριακή προσθήκη θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό προς την οργάνωση και την κλίμακα του χώρου, σε αρμονία με την προϋπάρχουσα κατασκευή, ενώ θα πρέπει επίσης να υποδηλώνει την ταυτότητα και το χρόνο κατασκευής της, ώστε να διακρίνεται από το παλαιότερο τμήμα. Γενικά επιτρέπονται οι ισόγειες προσθήκες. Σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να μεταβάλλεται η υπάρχουσα στέγαση (μορφή, χρώμα, κλίμακα), λόγω μεταγενέστερης κτιριακής προσθήκης. Η έγκριση συνοδεύεται από ενδελεχή λεπτομερή αιτιολογική έκθεση, στην οποία εξετάζονται, ιδίως, η διάταξη των κτιρίων και η ογκοπλαστική διαμόρφωσή τους, καθώς και οι οπτικές φυγές από τους αύλειους χώρους των γειτονικών κτιρίων ή κοινόχρηστους χώρους. Σε περίπτωση ερειπίων ή υπολειμμάτων κτιρίων που δεν συγκροτούν ολοκληρωμένο οικιστικό πρότυπο, όπως αυτό ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο, επιτρέπεται η αναστήλωση, η ανακατασκευή ή η συμπλήρωση τμημάτων του υφισταμένου κτίσματος, κατά τα παραδοσιακά πρότυπα του οικισμού, ύστερα από αιτιολογημένη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Α.). Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 11

12 Εφόσον υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, με βάση τα οποία τεκμηριώνεται η αρχική μορφή του κτιρίου, όπως φωτογραφίες με βεβαία χρονολογία, προσηκόντως θεωρημένες για τη γνησιότητά τους, εγκεκριμένα σχέδια, βιβλιογραφικές μαρτυρίες, επιτρέπεται η επισκευή και αποκατάσταση των παλαιών κτιρίων παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού, ακόμα και εάν οι απαιτούμενες για το σκοπό αυτό εργασίες και επεμβάσεις αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος, ύστερα από αιτιολογημένη κρίση του Σ.Α.. Σε όλες τις περιπτώσεις επεμβάσεων σε υφιστάμενα κτίσματα, εφόσον το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής διαπιστώσει αλλοιώσεις ή επεμβάσεις μη συμβατές με τη φυσιογνωμία του υφιστάμενου κτιρίου ή του οικισμού, δύναται να επιβάλλει στον ενδιαφερόμενο την άρση τους, υποδεικνύοντας και τις απαιτούμενες εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου. Άρθρο VI Έλεγχος από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κάθε οικοδομική εργασία (ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, αποκατάσταση κ.α.) εντός των οικισμών και στον πέριξ αυτών ύπαιθρο χώρο, όπως ορίζεται από την περιοχή μελέτης των συνημμένων χαρτών, ελέγχεται υποχρεωτικά από το αρμόδιο Σ.Α. Τυχόν μελέτες που παρεκκλίνουν από τους μορφολογικούς όρους δόμησης του παρόντος, ελέγχονται μεμονωμένα και δύναται να εγκρίνονται κατ' εξαίρεση από το αρμόδιο Σ.Α. εφόσον αποτελούν τεκμηριωμένες συνθετικά και κατασκευαστικά προτάσεις, με την προϋπόθεση να μην αλλοιώνουν το χαρακτήρα των οικισμών και το φυσικό τοπίο της εκάστοτε περιοχής. Άρθρο VIΙ Μεταβατικές διατάξεις Οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος διατάγματος και ισχύουν, εκτελούνται όπως εκδόθηκαν. Σε περίπτωση αναθεώρησης της αρχιτεκτονικής μελέτης εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος διατάγματος. Άδειες για τις οποίες έχει κατατεθεί πλήρης φάκελος μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος, εκδίδονται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Οι διατάξεις του παρόντος διατάγματος δεν εφαρμόζονται σε περιοχές που διέπονται από ειδικό νομικό καθεστώς, όπως δάση και δασικές εκτάσεις. Οι διατάξεις του από ΠΔ (ΦΕΚ 594/Δ/1978), όπως ισχύουν μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος εφαρμόζονται συμπληρωματικά, εφόσον τα σχετικά θέματα δεν ρυθμίζονται διαφορετικά με τις διατάξεις του παρόντος. Άρθρο VIΙ Προσαρτώνται ως παραρτήματα χάρτες των οικισμών και των πέριξ των οικισμών ύπαιθρου χώρου. Άρθρο ΙX Τελικές διατάξεις Η ισχύς του παρόντος διατάγματος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναθέτουμε τη δημοσίευση και εκτέλεση του παρόντος διατάγματος. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 12