Εργαστήρια: Απουλικό, Λευκανικό (Λουκανικό), Καμπανικό, της Ποσειδωνίας (Paestum) και Σικελικό

Transcript

1 ΑΓΓΕΙΑ ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΙΚΕΛΙΑΣ Εργαστήρια: Απουλικό, Λευκανικό (Λουκανικό), Καμπανικό, της Ποσειδωνίας (Paestum) και Σικελικό ΑΓΓΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Μελαμβαφή Δυτικής Κλιτύος «Γνάθια» Ομηρικοί και Μεγαρικοί Σκύφοι Υδρίες Hadra

2

3 Κατω-ιταλιωτική Αγγειογραφία Όρος συµβατικός - δεν καλύπτει όλη την παραγωγή, αλλά χρησιµοποιείται για τα ερυθρόµορφα αγγεία της Μεγάλης Ελλάδας και Σικελίας από το περ. 440 ως το 300 πχ (συν τα «πολύχρωµα» αγγεία των αρχών του 3 ου αι πχ γνωστά για τα επίθετα χρώµατα, δηλ. µετά το ψήσιµο, από το Centuripae [Κεντορίπιο Σικελίας] και την Canosa [Κανήσιο Απουλίας]). Σπάνιες οι εξαγωγές (κάποια απουλικά µόνο). Εργαστήρια: Απουλικό, Λευκανικό (Λουκανικό), Καµπανικό, της Ποσειδωνίας (Paestum) και Σικελικό Γνωστά πάνω από αγγεία, τα µισά και πάνω από το απουλικό εργαστήριο. Ακολουθεί σε παραγωγή το καµπανικό, το λευκανικό και το σικελικό. Χρονολογικά πρώτο κατατάσσεται το λευκανικό γύρω στα 440 (Θούριοι, Μεταπόντο;) και ακολουθεί µια δεκαετία µετά το απουλικό µε κέντρο τον Τάραντα. Γύρω στο 415/10 ξεκινά η παραγωγή στο σικελικό, ενώ οι αρχές του καµπανικού και Ποσειδωνίας τοποθετούνται στον 4 ο αι. και δη στο β τέταρτο του 4 ου αι πχ Πηλός/Κατασκευή: υποδεέστερα των αττικών Χρονολόγηση (λίγα εξωτερικά στηρίγµατα και κλειστά σύνολα) Σχήµατα Ελικωτός και κιονωτός κρατήρας: απουλικό (και δη σε µνηµειακή µορφή), λευκανικό Κωδωνόσχηµος κρατήρας, λήκυθος, υδρία: και στα 5 Λουτροφόροι, κάνθαροι, ρυτά, στάµνοι: µόνο στο απουλικό Αµφορέας µε οριζόντια λαβή κάθετη στο στόµιο (Bail amphora): µόνο στο καµπανικό Ψαροπινάκια: σε όλα πλην του λευκανικού - Μυροδοχεία: σικελικό Νέα σχήµατα: Νεστορίδα (trocella): ντόπιο αγγείο µε 4 λαβές σίτουλα (situla) Θέµατα Διονυσιακά, συµπόσιο, µυστηριακές λατρείες και Κάτω Κόσµος, θέατρο (ειδικά αγγεία Φλύακες), µυθολογικά, σκηνές παλαίστρας, ντόπιος πληθυσµός (π.χ. Σαµνίτες καµπανικού εργαστηρίου). Πολυχρωµία Υπογραφές Σπάνιες. Γνωρίζουµε µόνο δυο κεραµείς της Ποσειδωνίας (Ασστέας µε δύο σίγµα, και Πύθων). Εξαιρετικά σπάνιες οι επιγραφές καλών. Προσωποποιήσεις

4 Λευκανικό Εργαστήριο, ακμή περ πχ (επαρχιακό στυλ μετά το 370) Τα πρώτα έργα μοιάζουν πολύ με τα αττικά κυρίως το εργαστήριο του Πολύγνωτου Λευκανική υδρία του Ζωγράφου του Pis_cci, περ. 440 πχ Φτερωτός νέος καταδιώκει γυναίκα Νεστορίδα λευκανικού εργαστηρίου Του Ζωγράφου του Αμύκου, τέλη 5 ου αι. πχ Αθλητές συνομιλούν με γυναίκες

5 Απουλικό εργαστήριο, πχ Στην αρχή πιο πολλά μυθολογικά θέματα, επιρροή από αττικά, κυρίως Ζωγράφο Κάδμου και Ζωγράφο του Προνόμου. Δύο τάσεις: Απλό Στυλ, πχ: αγγεία μεσαίου ή μικρού μεγέθους, ολιγοπρόσωπες συνθέσεις, όχι επίθετα χρώματα (Ζωγράφος Σισύφου, Ζωγράφος της Γέννησης του Διονύσου). Διακοσμημένο Στυλ, 360 και εξής: μεγάλα αγγεία, πολύβουες συνθέσεις, πολυχρωμία (Ζωγράφος της Ιλίου Πέρσεως, Ζωγράφος του Λυκούργου, Ζωγράφος του Δαρείου, Ζωγράφος Βαλτιμόρης) Κωδωνόσχημος απουλικός κρατήρας Του Ζωγράφου του Σισύφου, περ. 420 πχ Νίκη στεφανώνει Ιππέα Απουλικός Ελικωτός κρατήρας Του Ζωγράφου της Βαλτιμόρης, περ. 320 πχ. Υ. Περ. 90 εκ Ερμής ή Ορφέας Ναίσκος

6

7 Απουλική σίτουλα, Του Ζωγράφου Varrese, περ. 350 πχ. Y. περ. 30 εκ Διόνυσος και Θίασος

8 Απουλικός καλυκωτός κρατήρας Του Ζωγράφου του Tarpoley, Περ πχ Φλυακική σκηνή

9 Απουλικό ψαροπινάκιο, μέσα 4 ου αι πχ

10 Οινοχόη Canosa µε µορφή σφίγγας, 3 ος αι.πχ Αγγείο Canosa τέλη 4 ου - αρχές 3 ου αι πχ

11 Σικελικό εργαστήριο, περ πχ Αθηναίοι αιχμάλωτοι της σικελικής εκστρατείας (;;;) Ζωγράφος της Δίρκης Διακοπή γύρω στο 380 πχ λόγω των συρράξεων με τους Καρχηδόνιους και/ή μετακίνηση κεραμεών στην Καμπανία και Ποσειδωνία. Ανθιση ξανά μετά το 340 πχ (Centuripae) και επίδραση μεγάλης ζωγραφικής Κεντουριπική πολύχρωμη λεκανίδα Αρχ. 3 ου αι. πχ. Υ. περ. 80 εκ. Γυναικεία σκηνή Κεντουριπική πολύχρωμη πυξίδα, α τετ. 4 ου αι. πχ Υ. Περ. 40 εκ. Γυναικεία σκηνή

12 Λεπτομέρεια από σικελικό καλυκωτό κρατήρα του Ζωγράφου της Δίρκης με Φλυακική σκηνή (φλύαξ < φλέω, φλυαρώ). Κωμική σκηνή με ηθοποιούς [ο μεσαίος υποδύεται τον Δία] και αυλητή, περ πχ

13 Καμπανικό εργαστήριο, 360 πχ και εξής Κέντρα παραγωγής: Καπύη και Κύμη Θέατρο και μυστήρια (Ζωγράφος της Νιόβης, Ζωγράφος του Ιξίονα) Καμπανικός αμφορέας του Ζωγράφου του Ιξίονα, τέλη 4 ου αι πχ Επώνυμο αγγείο

14 Καµπανικός κωδωνόσχηµος κρατήρας, περ πχ Ορέστης και Ιφιγένεια Ιφιγένεια εν Ταύροις;

15

16 Ποσειδωνιακό εργαστήριο, 360 πχ και εξής Ασστέας και Πύθων. Αγαπητό σχήμα ο κωδωνόσχημος κρατήρας, εππιροή από θέατρο, και κυρίως Ευριπίδη Κωδωνόσχημος κρατήρας του Ασστέα, περ. 340 πχ Αθηνά, και Κάδμος εναντίον δράκου Κωδωνόσχημος κρατήρας του Πύθωνα, περ. 340 πχ Υ. περ. 50 εκ. Αλκμήνη και η χρυσή βροχή

17 Ποσειδωνιακός καλυκωτός Κρατήρας του Ασστέα, περ. 340 πχ Ηρακλής Μαινόµενος (Ευριπίδης;)

18 Αττικοί Κάνθαροι «Δυτικής Κλιτύος» Αρχ. 3 ου αι. πχ.

19 Άποδη μελαμβαφης απουλική κύλικα, μέσα 4 ου αι πχ. Αττική μελαμβαφής «αλατιέρα» (salt-cellar), περ. 330 πχ Σταμπωτή/Εμπίεστη διακόσμηση

20 Σίτουλα τύπου Γνάθια (Απουλία), τέλη 4 ου - αρχ. 3 ου αι. πχ Κωδωνόδχηµος κρατήρας τύπου Γνάθια, 4 ος αιώνας πχ Υ. Περ. 27εκ $ στο οίκο Phoenix Ancient Art

21 Πήλινη µήτρα «Οµηρικού» σκύφου Από την Πέλλα, 3 ος αιώνας Mεγαρικός «Οµηρικός» σκύφος µε σκηνές από τα έπη του Οµήρου, πχ

22 Μεγαρικός σκύφος τέλη 3 ου -αρχ. 2 ου αι. πχ Με φυτικά μοτίβα

23 Υδρίες Hadra, πχ