ΦΟΡΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΦΟΡΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ"

Αρισταίος Μακρής
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΦΟΡΜΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στοιχεία εκπαιδευτικού Ονοματεπώνυμο: Μαρκαντωνάτος Δημήτρης Βαθμίδα: Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Ειδικότητα: Φιλόλογος Τίτλος μαθήματος: Οι θεσμοί της αθηναϊκής πολιτείας Σύνοψη: Στόχος του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τους κυριότερους θεσμούς στους οποίους στηρίχθηκε η αθηναϊκή πολιτεία κατά την κλασική περίοδο. Οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν μόνοι τους τις απαραίτητες πληροφορίες στο Διαδίκτυο και να συνθέσουν την εικόνα του αθηναϊκού κράτους κατά την κλασική εποχή. Ο διδάσκων καθοδηγεί τους μαθητές και παρεμβαίνει στην έρευνά τους με ερωτήσεις, επεξηγήσεις και διευκρινήσεις, όμως η άντληση και, εν συνεχεία, η αξιοποίηση του υλικού γίνεται κυρίως από τους ίδιους τους μαθητές. Σκοπός και μαθησιακοί στόχοι: Στο μάθημα αυτό επιδιώκεται: - να έλθουν οι μαθητές σε επαφή με τους κυριότερους θεσμούς που στήριζαν τη λειτουργία της αθηναϊκής δημοκρατίας στην κλασική εποχή - να αντιληφθούν τη σημασία τους ως συστατικά ενός εξαιρετικά προηγμένου πολιτικού συστήματος - να συναισθανθούν κάποιες ομοιότητες και διαφορές με το σημερινό πολιτικό σύστημα της έμμεσης δημοκρατίας - να καλλιεργήσουν τη δεξιότητα της έρευνας αναζήτησης με ηλεκτρονικά μέσα Περιεχόμενο Γνωστικό/ά αντικείμενο: Ιστορία, Αρχαία Ελληνικά Τάξη: Α Γυμνασίου, Α Λυκείου Hλικία/-ες μαθητών: Περιοχή/-ές του αναλυτικού προγράμματος Ιστορία, κλασική εποχή Διδακτική/-ές ενότητες Η αθηναϊκή δημοκρατία, Οι θεσμοί της αθηναϊκής πολιτείας Έννοιες λεξιλόγιο δημοκρατία, εκκλησία του δήμου, θεωρικά, βουλή, λειτουργίες Παιδαγωγικές αρχές & μέθοδοι: αρχή της εποπτείας, ατομική αναζήτηση και μάθηση (drill and learn), συνεργατική μέθοδος Προετοιμασία Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών: Οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν τη διάρθρωση των ιστορικών περιόδων της αρχαιότητας και να αντιλαμβάνονται τις βασικές διαφορές ανάμεσα στα πολιτεύματα (μοναρχία, ολιγαρχία, δημοκρατία κλπ.) Προετοιμασία καθηγητή: Ο διδάσκων πρέπει να έχει σχεδιάσει μια πορεία μαθήματος βάσει της οποίας θα καθοδηγήσει τους μαθητές στην έρευνά τους με κατάλληλες διευκρινήσεις και ερωτήσεις Προετοιμασία μαθητών: Οι μαθητές θα καθίσουν μπροστά στους Η/Υ ανά 2 (στην ανάγκη ανά 3). Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη 1

κλασική περίοδο. Οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν μόνοι τους τις απαραίτητες πληροφορίες στο Διαδίκτυο και να συνθέσουν την εικόνα του αθηναϊκού κράτους κατά την κλασική εποχή.

2 Δραστηριότητες Δραστηριότητες στην τάξη: Ο διδάσκων εισάγει τους μαθητές στον τόπο και την εποχή και εξηγεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αθηναϊκής πολιτείας, όπως αυτή διαμορφώθηκε σταδιακά στην πορεία του 5 ου π.χ. αιώνα. Στη συνέχεια ζητεί από τα παιδιά να επισκεφτούν την ιστοσελίδα του ΙΜΕ ( και να επιλέξουν την κλασική εποχή και τον τομέα της πολιτικής ζωής. Κατόπιν θέτει ερωτήματα σχετικά με το υπό συζήτηση αντικείμενο (ποιο ήταν το κορυφαίο όργανο της αθηναϊκής δημοκρατίας, πως λειτουργούσαν τα δικαστήρια, τι ήταν τα θεωρικά και οι λειτουργίες κλπ.) και οι μαθητές αναζητούν τις απαντήσεις στην κατάλληλη περιοχή του δικτυακού τόπου που ερευνούν. Οι απαντήσεις ανακοινώνονται στην αίθουσα και συζητούνται με καθοδήγηση του καθηγητή, ο οποίος φροντίζει για τη σύνδεση της απάντησης με την επόμενο ερώτηση. Με αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται η διαδικασία και ανατίθενται σχετικές εργασίες. Δραστηριότητες εκτός τάξης: Το εν λόγω μάθημα μπορεί να συνδυαστεί με μια επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά (για τους μαθητές της Αθήνας), όπου οι μαθητές θα γνωρίσουν εκ του σύνεγγυς τους αυθεντικούς χώρους, όπου λειτούργησαν τα όργανα της αθηναϊκής δημοκρατίας Εργασίες για το σπίτι + δραστηριότητες επέκτασης: Είναι δυνατόν να ανατεθούν στους μαθητές σύντομες συνθετικές εργασίες (οι οποίες θα εκπονηθούν από ομάδες των 3-4 μαθητών) με θέματα όπως: 1. Η δικαστική λειτουργία στην αθηναϊκή δημοκρατία 2. Ο Αριστοτέλης για τους θεσμούς της αθηναϊκής πολιτείας (με παραπομπή σε μετάφραση της «Αθηναίων πολιτείας» του Αριστοτέλη» 3. Ο θεσμός του οστρακισμού. 4. Κοινοβούλιο Εκκλησία του Δήμου: Ομοιότητες και Διαφορές 5. Το θέατρο στην υπηρεσία της δημοκρατίας Ερωτήσεις/θέματα για συζήτηση: Μερικά θέματα προς συζήτηση μπορεί να είναι τα ακόλουθα: π.χ.: Η γενέθλια χρονιά της δημοκρατίας 2. Η συμβολή της προσωπικότητας του Περικλή στην εδραίωση της αθηναϊκής δημοκρατίας 3. Σχολιασμός του θεσμού των λειτουργιών και των θεωρικών. Υπάρχουν ανάλογοι θεσμοί σήμερα; 4. Η ναυτικής ισχύς ως στυλοβάτης της αθηναϊκής δημοκρατίας 5. Η σχέση της Αθήνας με τους συμμάχους της. Συζητείστε το θέμα επιχειρώντας παραλληλισμούς με τη σύγχρονη εποχή Οργάνωση της ομάδας: Η οργάνωση των μαθητών σε ομάδες καλό είναι να αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των ίδιων των παιδιών και να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ικανότητες κάθε μαθητή ξεχωριστά. Χώρος και συνθήκες δραστηριοτήτων: Αίθουσα πληροφορικής με Η/Υ συνδεδεμένους στο Διαδίκτυο (1 Η/Υ για κάθε 2 μαθητές) Μέσα & υλικό Εξοπλισμός & μέσα: Υπολογιστές με σύνδεση στο Διαδίκτυο Έντυπο υλικό: Σχολικό εγχειρίδιο Διαδικτυακοί τόποι για καθηγητή/μαθητές: (Δικτυακός τόπος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού) Εκτιμώμενη διάρκεια 2 διδακτικές ώρες Προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν και πιθανές λύσεις: Είναι απαραίτητη η διακριτική επιτήρηση των μαθητών, ώστε η συμμετοχή να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και να παρακολουθούν όλοι οι μαθητές την υπό εξέταση ιστοσελίδα. Ο διδάσκων πρέπει να είναι προετοιμασμένος για κάθε ενδεχόμενο, όπως π.χ. το να μην λειτουργεί τη δεδομένη στιγμή το Διαδίκτυο. Για κάθε άλλο πιθανό τεχνικό πρόβλημα, μια προσυνεννόηση με τον υπεύθυνο του εργαστηρίου Πληροφορικής μπορεί να είναι σωτήρια. Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη 2

Κατόπιν θέτει ερωτήματα σχετικά με το υπό συζήτηση αντικείμενο (ποιο ήταν το κορυφαίο όργανο της αθηναϊκής δημοκρατίας, πως λειτουργούσαν τα δικαστήρια, τι ήταν τα θεωρικά και οι λειτουργίες κλπ.

3 Αξιολόγηση Αξιολόγηση μαθητών: Επισυνάπτεται σύντομο φύλλο εργασίας Αξιολόγηση μαθήματος: Η παρατήρηση της συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των μαθητών αποτελεί, εν πολλοίς, κριτήριο για την επιτυχή ή μη έκβαση του μαθήματος. Χρήσιμη βιβλιογραφία: 1. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών 2. Αρχαία Ελληνική ιστορία, U. Wilcken, Eκδόσεις Παπαζήση 3. Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος, J.B.Bury & R.Meiggs, Εκδόσεις Καρδαμίτσα 4. Ο Νόμος στην Ελληνική σκέψη, J.de Romilly, Εκδόσεις «Το άστυ» 5. Αριστοτέλους, Αθηναίων Πολιτεία (Εκδόσεις «Ζαχαρόπουλος» με εισαγωγή και μετάφραση) Bοηθητικό υλικό: Ακολουθεί φύλλο αξιολόγησης Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη 3

Αρχαία Ελληνική ιστορία, U. Wilcken, Eκδόσεις Παπαζήση 3. Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος, J.B.Bury & R.Meiggs, Εκδόσεις Καρδαμίτσα 4. Ο Νόμος στην Ελληνική σκέψη, J.

4 ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Να τοποθετήσετε σε χρονολογική σειρά τα ακόλουθα ονόματα Αθηναίων πολιτικών (ξεκινώντας από τον παλιότερο) Περικλής, Κίμων, Κλεισθένης, Εφιάλτης, Σόλων, Κλέων Ποια ήταν τα βασικά δικαστήρια της αθηναϊκής πολιτείας; Να αναφερθείτε συνοπτικά στο καθένα από αυτά. Τι ήταν οι λειτουργίες; Να αναφέρετε τις σπουδαιότερες λειτουργίες και, κατά την κρίση σας, να τις κατατάξετε στον ακόλουθο πίνακα ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΤΑΚΤΕΣ Τι γνωρίζετε για α) τα θεωρικά β) τον οστρακισμό Να σχολιάσετε τη φράση του Θουκυδίδη για τον Περικλή «ἐγίγνετό τε λόγῳ μὲν δημοκρατία, ἔργῳ δὲ ὑπὸ τοῦ πρώτου ἀνδρὸς ἀρχὴ» (Θουκ. Β 65). Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη 4

Τι ήταν οι λειτουργίες; Να αναφέρετε τις σπουδαιότερες λειτουργίες και, κατά την κρίση σας, να τις κατατάξετε στον ακόλουθο πίνακα ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΑΚΤΙΚΕΣ 1 1 2 2 3 3 4 4

5 Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η σημαντικότερη διαφορά της αθηναϊκής δημοκρατίας από τη σύγχρονη κοινοβουλευτική δημοκρατία; Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη 5

Σχετικά έγγραφα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Σκεπτικό της δραστηριότητας Βασική ιδέα του σεναρίου ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Τίτλος: Ο Σωκράτης και η εποχή του Συγγραφέας: Καλλιόπη Στυλιανή Κοντιζά Γνωστικό Αντικείμενο: Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων Τάξη: Γ Γυμνασίου Κείμενο: Κεφάλαιο 3 ο : Σωκράτης και