Green André : Για το Αρνητικό. Εις Μνήμην. Σάββας Σαββόπουλος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Green André : Για το Αρνητικό. Εις Μνήμην. Σάββας Σαββόπουλος"

Transcript

1 Green André : Για το Αρνητικό. Εις Μνήμην Σάββας Σαββόπουλος Ευχαριστώ την επιτροπή εσωτερικών εκδηλώσεων που μου έκανε την τιμή να μου αναθέσει να μιλήσω για το έργο του Αndré Green στην σημερινή, τιμητική για τη μνήμη του, συνάντηση, μαζί με την κυρία Ποταμιάνου, της οποίας ο ρόλος στην εξοικείωση με το έργο του είναι ανεκτίμητη. Επέλεξα να σας μιλήσω για ορισμένα ζητήματα του αρνητικού, το οποίο εισήγαγε ο Green στη σύγχρονη ψυχανάλυση, ίσως λόγω του κενού που καταλείπει στην ψυχαναλυτική κοινότητα ο χαμός του, ίσως γιατί ο ζωντανός διάλογος μαζί του και η διδασκαλία του τερματίστηκε οριστικά. Το αρνητικό αποτελεί τον προνομιακό άξονα που διατρέχει όλο το έργο του, αν και συστηματικά αναπτύχθηκε και αναδείχτηκε την τελευταία περίοδο των ερευνών του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη σημασία στη διάδοση του έργου του Εργασία του αρνητικού (Green, 1993) και στον μη γαλλόφωνο ψυχαναλυτικό χώρο. Στο συνέδριο της ΕΨΕ, που ήταν αφιερωμένο στο αρνητικό, το 2006, ο Green μας είπε ότι είχε την εντύπωση ότι άκουσε την έκφραση «εργασία του αρνητικού» πρώτη φορά από τον Lacan, μέχρι που ανακάλυψε ότι την πρωτοσυνάντησε στον Hegel, στον πρόλογο της Φαινομενολογίας του Πνεύματος. ταν στην πρώτη φάση της πορείας του, την εποχή που τον απασχολούσε το ζήτημα των πολλαπλών μορφών ψυχικής εργασίας στον Freud («εργασία» του ονείρου, «εργασία» του πένθους), αλλά και στους Nacht και Racamier (οι οποίοι αναφέρθηκαν στην «εργασία» του παραληρήματος). Το εγχείρημα του Lacan να προβεί σε μια νέα ανάγνωση και ερμηνεία του φροϋδικού έργου φέρει τα ίχνη της εγελιανής επιρροής. τσι επεξεργάστηκε έμμεσα και την έννοια του αρνητικού, κάτι που μαρτυρούν εργασίες του, όπως το Στάδιο του καθρέφτη, το Περί της ψυχικής αιτιότητας, το Λειτουργίες και πεδίο του λόγου και της γλώσσας και ιδιαίτερα οι παράγραφοι που αφιερώνονται στην ανάλυση του fort-da. Αυτά συνέβαιναν σ ένα περιβάλλον όπου πολλοί νέοι ψυχίατροι αναζητούσαν γενικότερα τη σχέση μεταξύ της διαλεκτικής της αλλοτρίωσης και μιας αιτιότητας στη δόμηση και τη λειτουργία του ψυχισμού και όπου οι «εγελιανοί» Marx, Husserl και Heideger ασκούσαν μεγάλη γοητεία. Όταν ο Green αποστασιοποιήθηκε από τον Lacan, άρχισε να επηρεάζεται σημαντικά και από τους Bion και Winnicott. Το χρέος του προς αυτούς το αναγνώρισε πολλαπλά. Η κριτική αποτίμηση των ιδεών των Winnicott και Bion για το αρνητικό, που έκανε σε δυο, σχετικά εμπνευσμένα, άρθρα του στο International Journal είναι ενδεικτική. Από τη φιλοσοφία, στην αναζήτηση του αδιαλείπτως διαφεύγοντος αρνητικού, o Green αξιοποίησε την εγελιανή διαλεκτική που εμπλέκεται στις εξελικτικές κινήσεις, αλλά και στην εγγενή προοπτική ανατροπής αυτών των κινήσεων. Ανέδειξε επίσης την εγελιανή σχέση μεταξύ των προϊόντων της ιστορικότητας και του ιστορικού υποκειμένου και εμβάθυνε στην εξέταση των φάσεων της συγκρότησης μιας ιεραρχίας της έννοιας. Ωστόσο σ αυτή του την ερευνητική πορεία δεν στηρίχτηκε μόνο στις ιδέες, όπως θα έκανε ένας εγελιανός φιλόσοφος, αλλά, κυρίως, στην κλινική, ως ψυχαναλυτής. Ενώ στη φιλοσοφία η αναφορά στο αρνητικό εμπίπτει σε συνειδητές διαδικασίες του εαυτού, στην ψυχανάλυση το αρνητικό αναφέρεται στο λανθάνον νόημα, με το έκδηλο να θεωρείται έκφραση της

2 θετικότητας. Για τον Green, το αρνητικό ορίζεται από τη μια ως η δράση του ασυνειδήτου στις νευρωτικές δομές κι από την άλλη ως η έκφραση της καταστροφικότητας στις μηνευρωτικές δομές. Η ενασχόλησή του μ αυτές τις τελευταίες, ιδιαίτερα με τους μεταίχμιους, τον έφερε αντιμέτωπο με διαδικασίες αρνητικού, η κατανόηση και η κατηγοριοποίηση των οποίων οδήγησε στην πρόταση νέων κλινικών εννοιών, όπως είναι η λευκή ψύχωση, ο ναρκισσισμός θανάτου, η αποαντικειμενοποίηση, η νεκρή μητέρα, η κεντρική φοβική θέση. Οι έννοιες αυτές συνέτειναν στη διεύρυνση του αναλυτικού πεδίου. Η κατίσχυση της ενόρμησης θανάτου αποτελεί τον κοινό τόπο σ αυτές τις μη- νευρωτικές καταστάσεις, οι περισσότερες από τις οποίες δεν είχαν περιγραφεί επαρκώς και κάποιες καθόλου. Ο Green το έκανε πολύ μεθοδικά, αλλά ταυτόχρονα ανέπτυσσε τις ιδέες του για την έννοια της αρνητικοποίησης, τόσο στις επιμέρους κλινικές καταστάσεις, όσο και γενικότερα στον ψυχισμό. Η αρνητικοποίηση αφ εαυτής, όπως και η ενόρμηση θανάτου, δεν αποτελεί κάτι το θεμελιωδώς κακό. Αντιθέτως, ζούμε μέσα και χάρη στην αρνητικότητα. Κάθε ασυνέχεια προϋποθέτει μια αρνητικοποίηση. Εάν τώρα που ομιλώ ο λόγος μου στερείτο ηχητικών διακοπών θα ήταν ακατανόητος. Εισάγουμε κενά, ανάσες για να υπάρξει διαφοροποίηση μεταξύ εννοιών, λέξεων και συλλαβών. Η αρνητικοποίηση αυτού του τύπου εξυπηρετεί τη σύνδεση της μιας λέξης με την άλλη, το πέρασμα από ένα νόημα σ ένα άλλο. Στον αντίποδα, μια «καταστρέφουσα» αρνητικοποίηση, που επισυμβαίνει για να διακόψει τις συνδέσεις ανάμεσα στις λέξεις και τα νοήματα, προκαλεί συμβολική αναπηρία. O Green επηρεασμένος από τις απόψεις του Bion για το «δομούν περιέχον», καθώς και από την ιδέα του Winnicott ότι ένα μωρό δεν υπάρχει ποτέ μόνο του, όταν διαθέτει το αίσθημα ότι έχει τη μητέρα του (δηλαδή το μωρό είναι πάντα σε αγκαλιά, σε κούνια, στο πάρκο του κ.λπ.), αλλά και αποδίδοντας στο αντικείμενο τον βασικό του ρόλο στην ψυχογένεση του υποκειμένου, περιέγραψε την αρνητική ψευδαίσθηση του πρωτογενούς αντικειμένου. Η τελευταία συνιστά θεμελιώδες στοιχείο της πλαισιώνουσας δομής του ψυχισμού. Εξάλλου, εξετάζοντας τη συνεισφορά των προαναφερθέντων αναλυτών στα φαινόμενα αρνητικοποίησης, ο Green αναγνώρισε ότι κάτι διέφευγε σε όσα είχαν περιγράψει σε θεωρητικό και κλινικό επίπεδο και προσπάθησε να καλύψει ο ίδιος αυτήν την έλλειψη. Συγκεκριμένα, σκέφτηκε τον τρόπο με τον οποίο η ανάκληση μιας αναπαράστασης της μητέρας μπορούσε να σβηστεί. Περιέγραψε έτσι τον μηχανισμό με τον οποίο το χαμόγελο, η ματιά, η μυρωδιά, η ίδια η παρουσία της μητέρας σβήνει, για να υποκατασταθεί ωστόσο από το αίσθημα της παρουσίας της. Το έκανε αυτό, χρησιμοποιώντας με δημιουργικό τρόπο την έννοια της αρνητικής ψευδαίσθησης, τη θεμελιώδη σημασία της οποίας πρώτος τόνισε ο Freud. Σύμφωνα με τον Green, η αρνητική ψευδαίσθηση, χωρίς να εκπροσωπεί κάτι το συγκεκριμένο, εξασφαλίζει τις συνθήκες εκείνες που καθιστούν εφικτή την αναπαράσταση, τη δημιουργία μιας μνήμης χωρίς περιεχόμενο. Στη φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού η μητέρα, ως αντιληπτική μορφή ή ακόμα και ως αναπαράσταση, οφείλει να εξαφανιστεί, μαζί με όλα τα θετικά χαρακτηριστικά της. Με τον τρόπο αυτό, αφήνει χώρο μόνον σε ό,τι στηρίζει, ό,τι οριοθετεί, ό,τι δημιουργεί έναν ψυχικό χώρο, μέσα στον οποίο το υποκείμενο θα προβάλει ή θα δεχθεί τα περιεχόμενα, τις διαδρομές των αυτοερωτισμών του και των επερχόμενων αντικειμενότροπων σχέσεων. Επέρχεται, έτσι, μια ασυνέχεια, καθώς σβήνει η μητρική αναπαράσταση, που θα παραχωρήσει τη θέση της, στην προστατεύουσα εγκατάσταση μιας παρουσίας της

3 μητέρας, η οποία ωστόσο απουσιάζει. Πρόκειται για μια, καθοριστική για τον ψυχισμό, διαδικασία κατά την οποία το μικρό παιδί, αρνητικοποιώντας την παρουσία της μητέρας, θα δημιουργήσει την πλαισιώνουσα δομή, η οποία θα καταστήσει εφικτή τη δόμηση εκείνης της βάσης του συμβολικού, όπου θα εγγραφούν οι αναπαραστάσεις του και το παιγνίδι του αυτοερωτισμού. Θα μπουν έτσι τα πράγματα σε μια τέτοια διάταξη ώστε το σώμα του παιδιού να μπορέσει να υποκαταστήσει τον εξωτερικό κόσμο. Αυτό που διέφευγε του ελέγχου του στην αρχή της ζωής του, τώρα είναι ψυχικά δικό του. Και θα πρέπει να τονιστεί ότι αυτό που έχει ιδιοποιηθεί από το αντικείμενο δεν είναι μια αναπαράσταση, αλλά κυρίως ένα αίσθημα αυτάρκειας και ενότητας του εγώ, το οποίο ουσιαστικά παρέχεται από το αλεξιερεθιστικό, που διατίθεται προς τούτο από το πρωταρχικό αντικείμενο. Η μητέρα οφείλει κανονικά να διευκολύνει τη συγκεκριμένη διαδικασία, έτσι ώστε το υποκείμενο να μπορεί να ζει, έχοντας την μεν στην εσωτερική του πραγματικότητα, αλλά χωρίς εκείνη να καταλαμβάνει τον ζωτικό χώρο που προορίζεται να δεχτεί τις εγγραφές που προέρχονται από τον κόσμο. πως έγραφε ο Green: «Η μητέρα εγκαθιστά ένα φόντο, ως εάν η εικόνα της μητέρας να έπρεπε να παραχωρήσει τη θέση της στην οθόνη». Στη συνέχεια, κάτι τέτοιο θα συμβεί σε διϋποκειμενικό επίπεδο σε σχέση με τον πατέρα, τον δάσκαλο και τέλος με τον αναλυτή. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία το αντικείμενο φροντίζει το υποκείμενο να αναπτυχθεί, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι ικανό να αφήσει το αντικείμενο να το ξεπεράσει. Ομως η αρνητική ψευδαίσθηση θα χρησιμεύσει και ως συστηματική έννοια στο έργο του Green, για την ανάπτυξη και άλλων εννοιών και κλινικών καταστάσεων που ο ίδιος ανέδειξε. Γιατί και πώς προκύπτει η αρνητική ψευδαίσθηση σ αυτές τις τελευταίες περιπτώσεις; Διεγέρσεις που προέρχονται από το ασυνείδητο και διεγείρουσες αναπαραστάσεις που απωθούνται είναι δυνατόν να φτάνουν στο προσυνειδητό και να το επηρεάζουν, ειδικά εάν αυτό είναι ανεπαρκώς δομημένο. Στην ιδιαίτερη περίπτωση που η προερχόμενη από το ασυνείδητο πίεση είναι πολύ ισχυρή, το προσυνειδητό μπορεί να πλημμυρίσει από τις προαναφερθείσες ασυνείδητες αναδύσεις. Εάν, την ίδια στιγμή, κάτι ανάλογο συμβεί και από την εξωτερική πλευρά του προσυνειδητού,τότε θα ασκηθεί και μια σημαντική πίεση από την αισθητηριακή (εξωτερική) αντίληψη, με αποτέλεσμα τα συγκεχυμένα στοιχεία του προσυνειδητού να διηθούνται και από τα απορροφούμενα στοιχεία της εξωτερικής αισθητηριακότητας. Έτσι, για να χρησιμοποιήσω τη μεταφορά του Green, επαπειλείται μια συνάντησηπρόσκρουση ανάμεσα σε δυο τρένα χωρίς φρένα, που ξεχύνονται με μεγάλη ταχύτητα, και αντίθετες φορές πάνω στις ίδιες ράγες του τρένου, οι οποίες επιπλέον στερούνται σηματοδοτών. Μπροστά στον κίνδυνο αυτής της εκρηκτικής σύγκρουσης που προεικονίζει τη διάλυση, την κονιορτοποίηση, την αφάνιση του Εγώ, θα επισυμβεί η αρνητική ψευδαίσθηση, δίκην θεμελιώδους άμυνας προς αποτροπή αυτής της πρόσκρουσης. Η συγκεκριμένη αμυντική χρήση της αρνητικής ψευδαίσθησης είναι απαραίτητη προκειμένου να ακυρωθεί η πορεία του ενός από τα δυο τρένα, και να δημιουργηθεί ένας κενός χώρος, μια επικράτεια λευκού η οποία θα εγγυηθεί ότι η καταστροφική σύγκρουση δεν θα λάβει χώρα. Η αρνητική ψευδαίσθηση θα στηριχτεί, και από την απώθηση όλων εκείνων των στοιχείων που σχετίζονται με το επίμαχο τραυματικό περιεχόμενο που έχει διηθήσει το προσυνειδητό. Τούτο θα συμβεί και μέσα από σύστοιχες συνδέσεις και αποσυνδέσεις, που

4 θα κατατείνουν στο να απωθηθούν προς τα έσω ή προς τα έξω τα στοιχεία που παραπέμπουν στο τραύμα ώστε να κρατηθούν σε απόσταση από το εγώ. Αυτή η επείγουσα αμυντική διευθέτηση είναι τόσο αποτελεσματική ώστε να εξαφανίζει τον τόπο αλλά και την υφή αυτής της, μοιραίας για το εγώ, συνάντησης. Μέσα από αυτήν την κατανόηση της αρνητικής ψευδαίσθησης, ο Green επαναδόμησε τον αντιληπτικό χώρο και τον επέκτεινε, πέρα από τον φροϋδικό αντιληπτικό χώρο που συμπίπτει με τον αισθητηριακό χώρο, και σε άλλα πεδία, όπου ο ρόλος της αρνητικής ψευδαίσθησης είναι καθοριστικός. Πέρα από το παθολογικό πεδίο (ψυχικό και ψυχοσωματικό) ο ρόλος της αρνητικής ψευδαίσθησης είναι θεμελιακός τόσο για την προστασία του προσυνειδητού από τις προαναφερθείσες απειλές, όσο και για την ενίσχυση της ανάπτυξής του. Στη διαδικασία δόμησης αυτού του αινιγματικού περιέχοντος χώρου, που είναι ένα είδος «συμβολικής μήτρας» όπου πραγματώνεται η αναπαραστατική εργασία, η αρνητική ψευδαίσθηση συνεπικουρείται από τον μηχανισμό της διπλής αναστροφής. Μέσα από αυτό το ενορμητικό πεπρωμένο που προηγείται της απώθησης, οι αναπαραστάσεις καθίστανται «φορείς της επιθυμίας», «σκέψεις, εκφράσεις της επιθυμίας», και παρέχουν τις προϋποθέσεις της απώθησης, η οποία παίζει στον εσωτερικό κόσμο του υποκειμένου ανάλογο ρόλο μ αυτόν που παίζει το αλεξιερεθιστικό σε σχέση με τον εξωτερικό κόσμο. Μέσα από τις διασταυρώσεις, τις αναστροφές και επιστροφές ανάμεσα στον εαυτό και στο αντικείμενο ή και στον ίδιο τον εαυτό, όπως και μέσα από τα περάσματα από την παθητικότητα στην ενεργητικότητα, θα συμβάλει και η διπλή αναστροφή στη δόμηση αυτού του χώρου. Ενδεικτικά, θα εστιάσω την προσοχή μου στη ρηξικέλευθη έρευνα ορισμένων κλινικών και θεωρητικών ζητημάτων από τον Green, που αφορούν τον αρνητικό ναρκισσισμό και τη λευκή ψύχωση, έρευνα η οποία βοήθησε την ψυχαναλυτική κοινότητα να κατανοήσει και να εργαστεί με σοβαρές παθολογίες, διαθέτοντας πια πολύτιμα θεωρητικά και κλινικά εφόδια. Ο Green μελέτησε τον ναρκισσισμό, δείχνοντας τα διάφορα πεπρωμένα του πρωτογενούς ναρκισσισμού. Περιέγραψε έτσι ενδελεχώς και τον αρνητικό ναρκισσισμό, έναν απόλυτο ναρκισσισμό, που αποκαλύπτει τις ελλείψεις στη συγκρότηση ενός επαρκούς πρωτογενούς ναρκισσισμού, έναν ναρκισσισμό του ύπνου χωρίς όνειρα, που ωθεί το υποκείμενο στο τίποτα, στο λευκό της ψυχικής αναισθησίας και της λευκής ψύχωσης, ενώ στο ενεργειακό επίπεδο η ενόρμηση καταστροφής έχει επιβληθεί. Στον αρνητικό ναρκισσισμό, ο Green διαπίστωσε ορισμένα φαινόμενα της αρνητικής ψευδαίσθησης, τα οποία και θεώρησε ως αποτέλεσμα του μίσους του υποκειμένου προς τον εαυτό του. Είναι συχνό στις περιπτώσεις, για παράδειγμα, των ασθενών που αποστρέφονται το είδωλό τους στον καθρέφτη και φτάνουν μέχρι και να καλύπτουν με υφάσματα τους καθρέφτες για να αποφύγουν το πρόσωπό τους. Κάποιοι ασθενείς λέγουν: «... κοιτάζω στον καθρέφτη και δεν βλέπω τίποτα». Με τους συγκεκριμένους ναρκισσιστικούς ασθενείς είναι δυνατόν να εργαζόμαστε επί σειρά ετών προσπαθώντας να διεργαστούμε μαζί τους αυτά τα συναισθήματα και στον αναλυτικό χώρο, όπου αρνητικοποιούν επίσης αυτό που θα μπορούσαν να δουν στον καθρέφτη- αναλυτή. Παρ όλη τη διεργασία αυτή, στο τέλος μπορούμε να ακούσουμε: «Απεχθάνομαι τόσο πολύ τη φάτσα μου, ώστε αδυνατώ να κοιταχτώ στον καθρέφτη», ή «Σας παρακαλώ μη με κοιτάτε, δεν το αντέχω». Αυτοί και άλλοι τρόποι έκφρασης είναι ενδεικτικοί της βιαιότητας με την οποία αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη της αρνητικής ψευδαίσθησης με την οποία ο ασθενής εξουδετερώνει την

5 παρουσία και τη λειτουργία του αναλυτή. Ο αναλυτής βιώνεται ως διεισδυτικός, αποκαλύπτοντας έτσι ότι η αναγνώριση της εξωτερικής πραγματικότητας συνιστά μια σύγκρουση, η οποία δεν μπορεί να μεταβολισθεί ψυχικά. Μια σημαντική κλινική διαπίστωση της δράσης του αρνητικού προσφέρει η λευκή ψύχωση, μια έννοια την οποία εισήγαγε ο Green σε συνεργασία με τον J.-L. Donnet. Η λευκή ψύχωση συνιστά μια ψυχωσική οργάνωση σε λανθάνουσα κατάσταση, η οποία αποκαλύπτεται μέσα από μια αρνητική φαινομενολογία. Ο αναλυτής βρίσκεται στη διάρκεια της συνέντευξης αντιμέτωπος με την αίσθηση κενού του υποκειμένου, με μια συναισθηματική ακινησία, που μπορεί να εκληφθεί ως θεμελιώδης κατάθλιψη και με μια εκσεσημασμένη αρνητική ψευδαίσθηση της σκέψης, γεγονός που πιστοποιεί και τη δράση της ενόρμησης της καταστροφικότητας στο όργανο της σκέψης. Η εκκένωση της σκέψης δημιουργεί ένα κακόηθες κλίμα από το οποίο αναδύεται μια ασαφής διωκτική θεματική. Ο αναλυτής κάτω από την επήρεια της προβλητικής ταύτισης, της εκσωμάτωσης συναισθημάτων και φαντασιώσεων του ασθενούς, μπορεί να οδηγηθεί σ ένα υπερ-ερμηνευτικό παραλήρημα, σε αντιστοιχία με μια ενδεχόμενη παραληρηματική παραγωγή από την πλευρά του υποκειμένου. Ο Green αναπτύσσει την έννοια της λευκής ψύχωσης βασιζόμενος στην ιδέα του Bion ότι στην ψύχωση η σκέψη υφίσταται επίθεση. Η επίθεση αυτή αφορά τόσο τη σκέψη που σχετίζεται με την εξωτερική πραγματικότητα, όσο και αυτήν που σχετίζεται με τη φαντασίωση. Ψυχικό υλικό, που συνδέεται με την τραυματική θεματική του υποκειμένου και το σχετιζόμενο με αυτήν συναίσθημα, επιβάλλεται στον αναλυτή μέσω της προβλητικής ταύτισης. Έτσι, ο αναλυτής μπορεί να βιώσει, πέρα από δυσάρεστα συναισθήματα έναντι του ασθενούς, τη σκέψη του να παραλύει, επηρεασμένος από την αρνητικοποίηση, το πάγωμα της σκέψης του ασθενούς. Ουσιαστικά η λευκή ψύχωση εκπηγάζει από πυρηνικές, θεμελιώδεις ενδοβλητικές και προβλητικές ταυτίσεις του υποκειμένου. Το πρωτογενές αντικείμενο που θα όφειλε να ευνοήσει την ανάπτυξη της πλαισιώνουσας δομής μέσα από τη διευκόλυνση της αρνητικής ψευδαίσθησης στο μωρό, αντίθετα, την απαγορεύει μέσα από την πλημμυρίζουσα παρουσία του, την κτητικότητα, τη διεισδυτικότητα, τη θλαστικότητά του. Το υποκείμενο θα οχυρωθεί τότε στη λευκή ψύχωση και, αδυνατώντας να συνδέσει την ενόρμηση θανάτου στον ενδοψυχικό χώρο, θα την εκσωματώσει, θα την εκκενώσει, μέσα από μια διαρκή, εκσεσημασμένη αρνητική ψευδαίσθηση της σκέψης. Αυτό το λευκό είναι στον αντίποδα εκείνου του λευκού που οριοθετεί τη σκέψη, που βάζει τις τελείες, τις άνω τελείες και τα κόμματα, σημεία που παραπέμπουν σε μια επιτυχή απώθηση. Οι παραπάνω αναφορές στην επεξεργασία της έννοιας του αρνητικού από τον Green είναι ελάχιστο δείγμα από το τεράστιο έργο που άφησε ως παρακαταθήκη στην ψυχαναλυτική κοινότητα και όχι μόνον. Όσο για το «αιωνία του η μνήμη» που λέγεται στα μνημόσυνα, θα λέγαμε ότι μοιάζει κοινοτοπία, μιας κι αυτό το φρόντισε ο ίδιος με τον «ζωντανό λόγο» του. Κείμενο δημοσιευμένο στο Δελτίο της ΕΨΕ, τεύχος 46, 2012

Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση

Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση Το Αρνητικό στην Ψυχανάλυση Εργασία στο πλαίσιο του Προγράμματος «Εισαγωγική Εκπαίδευση στην Ψυχαναλυτική Πράξη» ΕΠΕΚΕΙΝΑ Επιμέλεια: Αφροδίτη Στυλιαρά ψυχολόγος - Αγγελική Καραγιάννη ψυχολόγος. Εποπτεία:

Διαβάστε περισσότερα

«Είναι ώρα να πάμε να ονειρευτούμε». Ο δούκας και ο Πουκ μας καλούν. Όμως ο Πουκ, αυτό το πλάσμα του ονείρου, το λέει πιο ευγενικά.

«Είναι ώρα να πάμε να ονειρευτούμε». Ο δούκας και ο Πουκ μας καλούν. Όμως ο Πουκ, αυτό το πλάσμα του ονείρου, το λέει πιο ευγενικά. δελτίο περιεχόμενα Εκδήλωση της ΕΨΕ Μνεία André Green 23 Μαρτίου 2012 Άννα Ποταμιάνου Αναφορές στο έργο και την πορεία του André Green Σάββας Σαββόπουλος Green André: Για το Αρνητικό. Εις μνήμην Θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων.

Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων. Σκέψη και ονειροπόληση της μητέρας Η δραστηριότητα της σκέψης ήταν στην προέλευσή της, διαδικασία εκτόνωσης της ψυχής, από υπερχείλισμα ερεθισμάτων. Ο Bion εμπνεόμενος από το άρθρο του Freud του 1911,

Διαβάστε περισσότερα

So, good night unto you all. Give me your hands, if you be friends: And Robin shall restore amends. 1

So, good night unto you all. Give me your hands, if you be friends: And Robin shall restore amends. 1 δελτίο περιεχόµενα Εκδήλωση της ΕΨΕ Μνεία André Green 23 Μαρτίου 2012 Άννα Ποταµιάνου Αναφορές στο έργο και την πορεία του André Green Σάββας Σαββόπουλος Green André: Για το Αρνητικό. Εις µνήµην Θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

Είναι ιδιαίτερα σημαντική η συμβολή της Α. Ποταμιάνου στον σύγχρονο προβληματισμό που αφορά τις ψυχικές καθηλώσεις και τις σωματικές προσδέσεις μέσα

Είναι ιδιαίτερα σημαντική η συμβολή της Α. Ποταμιάνου στον σύγχρονο προβληματισμό που αφορά τις ψυχικές καθηλώσεις και τις σωματικές προσδέσεις μέσα ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ Η Α. Ποταμιάνου στο βιβλίο της «Το τραυματικό» πραγματεύεται ένα θέμα εξαιρετικά επίκαιρο. H προβληματική του τραυματικού είναι παρούσα στην καθημερινότητα του υποκειμένου, μέσα από επώδυνα

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενο εργασίας, Μετα - Συμπόσιο της Ελληνικής Ψυχοσωματικής Εταιρείας, 23 Νοεμβρίου 2013.

Κείμενο εργασίας, Μετα - Συμπόσιο της Ελληνικής Ψυχοσωματικής Εταιρείας, 23 Νοεμβρίου 2013. Ο παρανοϊκός, ο χρηστικός και η σχέση. (Eκτεταμένη περίληψη της εισήγησης στο 2ο Συμπόσιο της ΕΨΣΕ, Ενοχή & Σωματοποίηση ) του César Botella Κείμενο εργασίας, Μετα - Συμπόσιο της Ελληνικής Ψυχοσωματικής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 3.4. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Σε μια κοινωνία που η ζωή της οργανώνεται μέσω θεσμών, η Ψυχολογία έρχεται να δώσει λύσεις σε προβλήματα που δεν λύνονται από τους θεσμούς, και ν αναλύσει τις

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Κουμίδη «η δομή και το σύμπτωμα»

Ελένη Κουμίδη «η δομή και το σύμπτωμα» Ελένη Κουμίδη «η δομή και το σύμπτωμα» Στο έργο του Λακάν υπάρχει η εξής διάκριση: Δομές Συμπτώματα Ο όρος «δομή» έχει το νόημα της εσωτερικής αναπαράστασης των διαπροσωπικών σχέσεων. Αυτό που καθορίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Θέμα: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ) ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Θέμα: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ) ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 24/10/2018 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Θέμα: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ) ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 2018-2019 Σας ενημερώνουμε ότι στις 6/11/18 ξεκινούν τα μαθήματα του εκπαιδευτικού σεμιναρίου

Διαβάστε περισσότερα

Μπορεί να συναντηθεί ο έφηβος με το δάσκαλο; Προσέγγιση των δυσκολιών στη σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή

Μπορεί να συναντηθεί ο έφηβος με το δάσκαλο; Προσέγγιση των δυσκολιών στη σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή Μπορεί να συναντηθεί ο έφηβος με το δάσκαλο; Προσέγγιση των δυσκολιών στη σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή Αυτή, δεν είναι μία κανονική παρουσίαση. Είναι μόνο μία αφορμή για προβληματισμό. Παρατηρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα

Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα Sigmund Freud (1856-1939) Το 1873 ξεκίνησε σπουδές ιατρικής στη σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Το 1886

Διαβάστε περισσότερα

Με την σκέψη στα της σαγήνης

Με την σκέψη στα της σαγήνης Με την σκέψη στα της σαγήνης Άννα Ποταμιάνου Το 8 ο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 29 30 Νοεμβρίου 2014. Το θέμα «Η σαγήνη» επέτρεψε ενδιαφέρουσες και

Διαβάστε περισσότερα

Παρέμβαση της Μίνας Μπούρα στην παρουσίαση στη Στοά του Βιβλίου του βιβλίου της Μαρίας Καλεώδη Σελέξ, Περί παιδικής ψυχώσεως

Παρέμβαση της Μίνας Μπούρα στην παρουσίαση στη Στοά του Βιβλίου του βιβλίου της Μαρίας Καλεώδη Σελέξ, Περί παιδικής ψυχώσεως Παρέμβαση της Μίνας Μπούρα στην παρουσίαση στη Στοά του Βιβλίου του βιβλίου της Μαρίας Καλεώδη Σελέξ, Περί παιδικής ψυχώσεως (Εκδόσεις Εξάντας, Άνοιξη 2005). Για να μιλήσω για το βιβλίο της Μαρίας Καλεώδη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ

ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ Η έννοια του αρνητικού η οποία συνδέεται στενά με την ενόρμηση καταστροφής, αλλά όχι μόνο, φαίνεται να εκφράζεται σε διάφορες εκδηλώσεις του ψυχισμού, στο χώρο του φυσιολογικού

Διαβάστε περισσότερα

1 Άννα Ποταµιάνου: Ψυχική Οικονοµία και Δυναµική στις Οριακές Καταστάσεις.

1 Άννα Ποταµιάνου: Ψυχική Οικονοµία και Δυναµική στις Οριακές Καταστάσεις. Μερικές πλευρές του ζητήµατος των οριακών οργανώσεων, µε αφορµή- αναφορά στο βιβλίο της Α. Ποταµιάνου «Ψυχική Οικονοµία και Δυναµική στις Οριακές Καταστάσεις» 1 από τον Β. Δηµόπουλο Η Άννα Ποταµιάνου,

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Θεμελιωτής της ψυχαναλυτικής: Σιγκμουντ Φρουντ (1856-1939) Αυστριακός Ιατρός, ψυχίατρος. Το έργο και οι θεωρίες του είχαν μεγάλη επίδραση στην ανθρωπολογία, τη φιλοσοφία,

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Κωνσταντίνος Ασημακόπουλος Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Ορισμός: Είναι λειτουργίες του εγώ που έχουν σκοπό να απαλλάξουν το άτομο από το άγχος ή άλλα

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων Θεματική Ενότητα 4 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στην ψυχαναλυτική θεωρία και, κυρίως, σε εκείνο το τμήμα της θεωρίας που αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Κουμίδη «Το άγχος και το αντικείμενο α»

Ελένη Κουμίδη «Το άγχος και το αντικείμενο α» Ελένη Κουμίδη «Το άγχος και το αντικείμενο α» Το άγχος που εκδηλώνει ένα υποκείμενο έχει σημασία για την ψυχανάλυση. Είναι ένα θέμα που απασχόλησε τον Λακάν σε όλη την διάρκεια του έργου του. Θα εστιάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Α εξάμηνο ΜΑΘΗΜΑ 1 (14 2ωρα) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Α εξάμηνο ΜΑΘΗΜΑ 1 (14 2ωρα) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Διευθυντής:, Καθηγητής Ψυχιατρικής Α εξάμηνο 10.2016-2.2017 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑ (2 2ωρα) ΜΑΘΗΜΑ 1 (14

Διαβάστε περισσότερα

MAΘΗΜΑ 4-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ P S Y 2 0 5 - M Α Θ Η Μ Α 4 Ο 1

MAΘΗΜΑ 4-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ P S Y 2 0 5 - M Α Θ Η Μ Α 4 Ο 1 MAΘΗΜΑ 4-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ P S Y 2 0 5 - M Α Θ Η Μ Α 4 Ο 1 ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Η ψυχοδυναμική προσέγγιση Η συμπεριφορική προσέγγιση P S Y 2 0 5 - M Α Θ Η Μ Α 4 Ο 2 ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΧΘΗΚΑΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV Θεματική Ενότητα 6 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις κλινικές καταβολές της ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

9 ο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας

9 ο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας 1 9 ο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας ΤΑ ΠΕΠΡΩΜΕΝΑ ΤΟΥ ΕΥΝΟΥΧΙΣΜΟΥ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΩΘΗΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΙΑΨΕΥΣΗ Βασίλης Δηµόπουλος Στην ψυχανάλυση η έννοια του ευνουχισµού αναφέρεται σε µία πολυσύνθετη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ποταμιάνου Α. On the function of the analyst «Η λειτουργία του αναλυτή»

Ποταμιάνου Α. On the function of the analyst «Η λειτουργία του αναλυτή» Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Επέκεινα» - Ψυχαναλυτική Πράξη Ποταμιάνου Α. On the function of the analyst «Η λειτουργία του αναλυτή» Απόδοση: Έλενα Διέτη, Φιλόλογος Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, M.Sc. Εποπτεία:

Διαβάστε περισσότερα

Σχόλιο στην εισήγηση του Σπύρου Μητροσύλη «Σαγήνη και αναλυτική συνθήκη»

Σχόλιο στην εισήγηση του Σπύρου Μητροσύλη «Σαγήνη και αναλυτική συνθήκη» Σχόλιο στην εισήγηση του Σπύρου Μητροσύλη «Σαγήνη και αναλυτική συνθήκη» Τέσσα Χατζηγιάννη Στο κλινικό παράδειγµα που παραθέτει στην εισήγησή του ο Σ. Μητροσύλης, έχει µεσολαβήσει αλλαγή του αναλυτικού

Διαβάστε περισσότερα

Διάλογοι Σελίδα.1

Διάλογοι Σελίδα.1 Διάλογοι 2012-2013 Σελίδα.1 Επιφυλλίδα - Οπισθόφυλλο Η ουσία της έννοιας Νοημοσύνη Ζούμε σε έναν κόσμο όπου τα πράγματα τα ρυθμίζουν οι Αρχές και όχι οι επιθυμίες και οι στόχοι μας. Τα γεγονότα με σταθερότητα

Διαβάστε περισσότερα

2o µετασυµπόσιο της εψσε - ipso p. marty 15 Νοεµβρίου 2014

2o µετασυµπόσιο της εψσε - ipso p. marty 15 Νοεµβρίου 2014 2o µετασυµπόσιο της εψσε - ipso p. marty 15 Νοεµβρίου 2014 Χριστίνα Μιχαλοπούλου Σχολιασµός του κειµένου του Φώτη Μπόµπου "Διασικασία συµβολοποίησης κατά την ψυχαναλυτική διεργασία" Όταν πρωτοάκουσα την

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα 21/04/2015 Το φως της λάμπας πάνω στο τραπέζι αχνοφέγγει για να βρίσκουν οι λέξεις πιο εύκολα το δρόμο τους μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Σπύρος Μητροσύλης Η γέννηση, η σημασία και τα όρια των πολιτισμικών κινήσεων και ιδεών του τέλους του 18ου αιώνα στην Ευρώπη, που μεταβιβάστηκαν στον 19 ο και σφράγισαν

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Λογικοθυμική προσέγγιση (Rational-Emotive Therapy) Αναπτύχθηκε από τον Albert Ellis τη δεκαετία του 1950. Πεποίθηση πως οι συναισθηματικές δυσκολίες οφείλονται σε λανθασμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Φιλία Ίσαρη 2016-17 Σεμινάριο Πτυχιακής Εργασίας Διάγραμμα παρουσίασης Εισαγωγή στην Ποιοτική Έρευνα Σύγκριση με την ποσοτική έρευνα Πλεονεκτήματα και περιορισμοί Βασικές

Διαβάστε περισσότερα

André Green : Η Κεντρική Φοβική Θέση. Ιωάννα Παναγιωτοπούλου

André Green : Η Κεντρική Φοβική Θέση. Ιωάννα Παναγιωτοπούλου André Green : Η Κεντρική Φοβική Θέση Ιωάννα Παναγιωτοπούλου Η «κεντρική φοβική θέση» (Green, 2002) είναι έννοια που προέκυψε από την κλινική παρατήρηση και τη θεωρία του συγγραφέα για τις οριακές προσωπικότητες,

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ. «Σωµατικός Πόνος: Μια Ιδιάζουσα Σχέση µε το Αντικείµενο»

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ. «Σωµατικός Πόνος: Μια Ιδιάζουσα Σχέση µε το Αντικείµενο» ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ κ. ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ «Σωµατικός Πόνος: Μια Ιδιάζουσα Σχέση µε το Αντικείµενο» Θα ήθελα να ξεκινήσω τον σχολιασµό µου εστιάζοντας την προσοχή µου στην ιδιάζουσα προβληµατική την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Ψυχολογία Κινήτρων

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Ψυχολογία Κινήτρων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ψυχολογία Κινήτρων Η ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

6ο Συµπόσιο Ψυχοσωµατικής Η ονειρική λειτουργία στην ψυχοσωµαιτκή. ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Σάββας Σαββόπουλος

6ο Συµπόσιο Ψυχοσωµατικής Η ονειρική λειτουργία στην ψυχοσωµαιτκή. ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Σάββας Σαββόπουλος 6ο Συµπόσιο Ψυχοσωµατικής Η ονειρική λειτουργία στην ψυχοσωµαιτκή ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Σάββας Σαββόπουλος Το σύστηµα ύπνος όνειρο διασφαλίζει την συνύπαρξη της λειτουργείας του ύπνου, έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ TO ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Η λέξη ΠΑΙΧΝΊΔΙ προέρχεται από την λέξη παίχτης παίζω παις. Με την έννοια παιχνίδι ορίζουμε την κατ εξοχήν αυθόρμητη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα των παιδιών που έχει ως στόχο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Θεματική Ενότητα 12: Συναισθήματα Θεματική Ενότητα 12 Στόχοι: Η εισαγωγή των φοιτητών στις διαστάσεις των συναισθημάτων, στο μηχανισμό λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

«Μιλώντας με τα παιδιά μας για όλα»: 2η βιβλιοπαρουσίαση στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει»

«Μιλώντας με τα παιδιά μας για όλα»: 2η βιβλιοπαρουσίαση στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει» 27/11/2018 «Μιλώντας με τα παιδιά μας για όλα»: 2η βιβλιοπαρουσίαση στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει» / Νέοι και Εκκλησία Για να επικοινωνήσουμε, για να καταλάβουμε, για να συμπονέσουμε τον άλλον, χρειάζεται να έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017

Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 Αναστασία Κωσταρίδου-Ευκλείδη Ομότιμη καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. Συνέδριο Εταιρείας Νόσου Alzheimer, Θεσσαλονίκη, 2 Φεβρουαρίου 2017 1 Ποια από τις παρακάτω εικόνες εκφράζει καλύτερα τα συναισθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος.

Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Μητρικός Θηλασμός μετά το Πρώτο Έτος. Αντιγόνη Συμεωνίδου Ψυχολόγος MA, PgD Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεύτρια. Προγεννητική Ψυχολόγος, υπό Πιστοποίηση ΕΚΠΑ Ψυχικές κ συναισθηματικές ανάγκες Επαφή Σύνδεση Αίσθηση

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ 1 ο Διήμερο Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου 2017 4 μμ - 5.15 μμ: «Εννοιολογική Μελέτη-Θεωρητικό υπόβαθρο

Διαβάστε περισσότερα

Προσεγγίσεις Μουσικοθεραπείας

Προσεγγίσεις Μουσικοθεραπείας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Προσεγγίσεις Μουσικοθεραπείας Ενότητα 4: Η συμβολή της ψυχανάλυσης στη μουσικοθεραπεία και στη διδασκαλία μουσικής Ψαλτοπούλου Ντόρα Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ Την έρευνα για τη φύση του την αρχίζει ο άνθρωπος θέτοντας στον εαυτό του την ερώτηση: «Ποιός είμαι; Τι είμαι;» Στην πορεία της αναζήτησης για την απάντηση, η ερώτηση διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ. Φιλία Ίσαρη Επίκουρη Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ. Φιλία Ίσαρη Επίκουρη Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ Φιλία Ίσαρη Επίκουρη Καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝ-ΒΟΥΛΕΥΟΜΑΙ=συνεξετάζω με κάποιον το πρόβλημα του και

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες Συναισθήματα Διδάσκουσα: Επίκ. Καθ. Γεωργία Α. Παπαντωνίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

«Xρηστική Σκέψη και Σωματοποίηση» Σ.Μπακιρτζόγλου Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτής

«Xρηστική Σκέψη και Σωματοποίηση» Σ.Μπακιρτζόγλου Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτής Σειρά Βιωματικών Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων «ΕΠΕΚΕΙΝΑ». Απόσπασμα από τις σημειώσεις του βιωματικού σεμιναρίου με θέμα «Σωματοποίηση-Ψυχοσωματικές Νόσοι» «Xρηστική Σκέψη και Σωματοποίηση» Σ.Μπακιρτζόγλου

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα

Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα 24 Απριλίου 2018 Αντιμετώπιση και Διαχείριση των Προβλημάτων στην Σύγχρονη Καθημερινή Πραγματικότητα Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα Μίνα Μπουλέκου, Συγγραφέας-Ποιήτρια Η διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχωτικές διαταραχές και θεραπευτική αντιμετώπιση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 10 Ιούλιος :29

Ψυχωτικές διαταραχές και θεραπευτική αντιμετώπιση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 10 Ιούλιος :29 Γράφει: Νικόλαος Βακόνδιος, Ψυχολόγος Η λέξη «ψύχωση» είναι μία λέξη η οποία χρησιμοποιείται υπερβολικά συχνά από τον κόσμο με λάθος νόημα και περιεχόμενο. Στο κείμενο αυτό, γίνεται μία προσπάθεια να δοθεί

Διαβάστε περισσότερα

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Θετική Ψυχολογία Καρακασίδου Ειρήνη, MSc Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Εισαγωγή Θετική-Αρνητική Ψυχολογία Στόχοι της Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα εργασίας για την κλαϊνική προσέγγιση στην Ψυχανάλυση Απρίλιος 2015

Ομάδα εργασίας για την κλαϊνική προσέγγιση στην Ψυχανάλυση Απρίλιος 2015 Παρουσίαση του βιβλίου Clinical Klein του R.D. Hinshelwood Από τη Λήδα Μπήτρου Αφού εξέδωσε το 1989 το «Λεξικό της Κλαϊνικής Σκέψης» -το κλαϊνικό τρόπον τινά αντίστοιχο του «Λεξιλογίου της Ψυχανάλυσης»

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της απώλειας και του πένθους στη διαδικασία της µίµησης

Ο ρόλος της απώλειας και του πένθους στη διαδικασία της µίµησης 11ο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας "Πένθη και καταθλίψεις" Περίληψη της οµιλίας του : Ιωάννη Βαρτζόπουλου Ο ρόλος της απώλειας και του πένθους στη διαδικασία της µίµησης Η απώλεια του αντικειµένου,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Χριστίνα Τσακαρδάνου Εκπαιδευτικός Πανθομολογείται πως η ανάπτυξη του παιδιού ορίζεται τόσο από τα γενετικά χαρακτηριστικά του, όσο και από το πλήθος των ερεθισμάτων που δέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Η ομαδικο-αναλυτική

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Υποέργο 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Κουμίδη «Πέρασμα στην πράξη»

Ελένη Κουμίδη «Πέρασμα στην πράξη» Ελένη Κουμίδη «Πέρασμα στην πράξη» Συμπεριφορά και πράξη: Ο Λακάν διακρίνει την συμπεριφορά από την πράξη. Η συμπεριφορά αφορά όλα τα ζώα ενώ η πράξη είναι συμβολική και αφορά τον άνθρωπο. Η έννοια της

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Διευθυντής: Γρηγόρης Βασλαματζής, Καθηγητής Ψυχιατρικής Β ΕΞΑΜΗΝΟ 1 ο Διήμερο 3 Μαρτίου 2017 (4.00 μμ -

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοδυναμική θεωρία και ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων του θεραπευτή

Ψυχοδυναμική θεωρία και ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων του θεραπευτή Ψυχοδυναμική θεωρία και ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων του θεραπευτή Γιωτσίδη Βασιλική, Ph.D., Msc, MA Κλινικός & Συμβουλευτικός Ψυχολόγος «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» Δομή

Διαβάστε περισσότερα

GEORGE BERKELEY ( )

GEORGE BERKELEY ( ) 42 GEORGE BERKELEY (1685-1753) «Ο βασικός σκοπός του Berkeley δεν ήταν να αμφισβητήσει την ύπαρξη των εξωτερικών αντικειμένων, αλλά να υποστηρίξει την άποψη ότι τα πνεύματα ήταν τα μόνα ανεξάρτητα όντα,

Διαβάστε περισσότερα

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 (Επιφυλλίδα Οπισθόφυλλο) Ο Εαυτός και η Απουσία του Χρόνου Δεν είναι καθόλου συνηθισμένο να γίνονται συζητήσεις και αναφορές για την Απουσία του Χρόνου ακόμη και όταν υπάρχουν,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804)

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ - ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ 1 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) (Η σύντομη περίληψη που ακολουθεί και η επιλογή των αποσπασμάτων από την πραγματεία του Καντ για την ανθρώπινη γνώση,

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη του παιδιού και γλώσσα [Α4]

Ανάπτυξη του παιδιού και γλώσσα [Α4] [Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός] Ανάπτυξη του παιδιού και γλώσσα [Α4] Γρηγόρης Αμπατζόγλου Κείμενο 3: Σακελλαρόπουλος, Π. 1998. Σχέσεις μητέρας-παιδιού τον πρώτο χρόνο της ζωής. Αθήνα: Παπαζήσης, σελ. 342-347,

Διαβάστε περισσότερα

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2018-19 ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Βιωματικό Πρόγραμμα Επιμόρφωσης: Οι Πολλαπλές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 2018-19 ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡEΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΛΑΚΑΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ www.ancrec.org ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ Ν.Λ.Σ. ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ / Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / Θεολόγος Καθηγητής DEA

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Επέκεινα» - Ψυχαναλυτική Πράξη. «Μεταβιβαστικά και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα σε ψυχοθεραπείες με ασθενείς με καρκίνο».

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Επέκεινα» - Ψυχαναλυτική Πράξη. «Μεταβιβαστικά και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα σε ψυχοθεραπείες με ασθενείς με καρκίνο». Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Επέκεινα» - Ψυχαναλυτική Πράξη «Μεταβιβαστικά και αντιμεταβιβαστικά φαινόμενα σε ψυχοθεραπείες με ασθενείς με καρκίνο». Επιμέλεια-παρουσίαση: Βασίλης Γιαννακίδης, απόφοιτος Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1. α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Wilfred Ruprecht Bion Όνειρο, Παραλήρηµα, Σκέψη, Ύπαρξη (ή να ονειρεύεσαι, να παραληρείς, να σκέπτεσαι, να υπάρχεις)

Wilfred Ruprecht Bion Όνειρο, Παραλήρηµα, Σκέψη, Ύπαρξη (ή να ονειρεύεσαι, να παραληρείς, να σκέπτεσαι, να υπάρχεις) Wilfred Ruprecht Bion Όνειρο, Παραλήρηµα, Σκέψη, Ύπαρξη (ή να ονειρεύεσαι, να παραληρείς, να σκέπτεσαι, να υπάρχεις) Αθήνα, 25.05.12 Τον Φεβρουάριο του 1958, ο Βion γράφει την παρακάτω σκέψη σε µία σηµείωση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ Δρ. Μαρία Μαυροπούλου ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ; Διαφωνία μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων ή ομάδων σε ένα θέμα αμοιβαίου ενδιαφέροντος Δρ. Μαρία Μαυροπούλου 1 ΟΜΑΔΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Τ.Ε. Β Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η στεφανιαία µονάδα είναι ένας χώρος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ γνώση + ικανότητα επικοινωνίας χρήσιμη & απαραίτητη αποτελεσματικότητα στον επαγγελματικό χώρο αποτελεσματικότητα στις ανθρώπινες σχέσεις Περισσότερο

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;»

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η έρευνα «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;» πραγματοποιήθηκε τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο 2014 σε πέντε σχολεία της Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εθνομεθοδολογία Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 9ο (σελ. 197 207) 2 Η Εθνομεθοδολογία Βασικές Θέσεις Η εθνομεθοδολογία, αποτελεί έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του

Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ/ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ/ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 0 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α Τ Ω Ν Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ε Λ Λ Η Ν Ι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ:

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ: ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ: σύγχρονες αναγνώσεις Καβάλα 14/11/2015 ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΕΚΑΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2 Γιατί αλλαγές; 1 3 Για ουσιαστική μαθηματική ανάπτυξη, Σύγχρονο πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και

Διαβάστε περισσότερα

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_d

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Σιδέρης. Μιλώ για την κρίση με το παιδί. Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΤΙΤΥΠΑ

Νίκος Σιδέρης. Μιλώ για την κρίση με το παιδί. Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ 12.000 ΑΝΤΙΤΥΠΑ Νίκος Σιδέρης Μιλώ για την κρίση με το παιδί Εμπιστευτική επιστολή σε μεγάλους που σκέφτονται Από τον συγγραφέα του μπεστ σέλερ Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο. Γονείς θέλουν!

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ EΠEAEK Αναμόρφωση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΤΕΦΑΑ - Αυτεπιστασία Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ειρήνη Δερμιτζάκη -Μάριος Γούδας Διάλεξη 9: To παιχνίδι ως αναπτυξιακή διαδικασία ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Κουμίδη «Ο μονισμός της ενόρμησης και η έννοια του θανάτου στο στάδιο του καθρέφτη»

Ελένη Κουμίδη «Ο μονισμός της ενόρμησης και η έννοια του θανάτου στο στάδιο του καθρέφτη» Ελένη Κουμίδη «Ο μονισμός της ενόρμησης και η έννοια του θανάτου στο στάδιο του καθρέφτη» Ο Λακάν διαφοροποιήθηκε από τον Φρόυντ στο θέμα των ενορμήσεων: α) Η θεωρία του Φρόυντ στο θέμα αυτό στηριζόταν

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας. Κοινή Γνώμη & Προπαγάνδα

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας. Κοινή Γνώμη & Προπαγάνδα ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας Σημειώσεις για το μάθημα Πολιτική Επικοινωνία Διάλεξη 9 η Κοινή Γνώμη & Προπαγάνδα Δρ. Α. Κουμπαρέλης Η «κοινή γνώμη» - Lippmann Ο Walter Lippmann

Διαβάστε περισσότερα

Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπείας

Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπείας Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπείας Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ - HOPEinGA Hellenic Organisation of Psychotherapy and Education

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 1 ο Μάθημα Προγραμματισμένα μαθήματα 2/10, 9/10, 16/10, 23/10, 30/10, 6/11, 13/11, 20/11, 27/11, 4/12, 11/12,

Διαβάστε περισσότερα

Βασίλη Δηµόπουλου Το σώµα και οι ψυχικές αναπαραστάσεις του 1

Βασίλη Δηµόπουλου Το σώµα και οι ψυχικές αναπαραστάσεις του 1 Βασίλη Δηµόπουλου Το σώµα και οι ψυχικές αναπαραστάσεις του 1 Χρήστος ΧΟΜΠΑΣ Το κείµενο διαβάστηκε στο πλαίσιο της βιβλιοπαρουσίασης στον εκδοτικό οίκο Γαβριηλίδη στις 24 Μαϊου 2014 Θα ήθελα πρώτα απ όλα

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία

Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία Ασκήσεις φυσικής και Δυσλεξία 1. Εισαγωγή 2. Τύποι 3. Ασκήσεις Γρηγοριάδης Ιωάννης Φυσική Η φυσική αποτελεί πεδίο στο οποίο μπορούν να διαπρέψουν οι μαθητές με δυσλεξία καθώς η ιδιαιτερότητα τους, τους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 14o ΣΥΜΠΟΣΙΟ «Ναρκισσισμός: 100 χρόνια μετά» 27-29 Μαρτίου 2015 Αθήνα Ξενοδοχείο Divani Palace Acropolis ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 10.00-11.00 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Προεδρία: Ν. Χαμπέρης

Διαβάστε περισσότερα

Σύντοµες σκέψεις από την οµιλία της Άννας Ποταµιάνου: 1 Αναφορά σε αµνηµονικές διαδικασίες

Σύντοµες σκέψεις από την οµιλία της Άννας Ποταµιάνου: 1 Αναφορά σε αµνηµονικές διαδικασίες Σύντοµες σκέψεις από την οµιλία της Άννας Ποταµιάνου: 1 Αναφορά σε αµνηµονικές διαδικασίες Πέτρος ΚΕΦΑΛΑΣ 2 Από τους σχολιασµούς που προηγήθηκαν, έχουν ήδη τεθεί πολλά ερωτήµατα. Θα κάνω µόνο ορισµένες

Διαβάστε περισσότερα

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους Εφηβεία και Πρότυπα Τι σημαίνει εφηβεία; Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής του ανθρώπου που αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Είναι μια εξελικτική φάση που κατά τη

Διαβάστε περισσότερα