Φάκελος περιοχής: GR Αστερούσια Όρη (Κόφινας) Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Φάκελος περιοχής: GR Αστερούσια Όρη (Κόφινας) Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων."

Transcript

1 Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Φάκελος περιοχής: GR Αστερούσια Όρη (Κόφινας) Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων Ανάδοχοι: Τ. Δημαλέξης Δ. Μπούσμπουρας Οκτώβριος 2009

2 Ομάδα μελέτης: Τάσος Δημαλέξης Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Δημήτρης Μπούσμπουρας Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Θάνος Καστρίτης Ωκεανογράφος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Άρης Μανωλόπουλος Περιβαλλοντολόγος Συντονισμός ομάδας χαρτογράφησης και βάσης δεδομένων, Υπεύθυνος παραγωγής χαρτών οριοθέτησης, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Victoria Saravia Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Υπεύθυνη παραγωγής χαρτών ενδιαιτημάτων, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Λευτέρης Σταύρακας Μηχανικός Η/Υ Υπεύθυνος συμπλήρωσης βάσης δεδομένων Natura Ρούλα Τρίγκου Δασολόγος Συμμετοχή στη συγγραφή επιμέλεια Σχεδίων Δράσης Κώστας Μαργετουσάκης Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Διονυσία Μαρκοπούλου Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Δανάη Πορτόλου Ζωολόγος Επεξεργασία πληθυσμιακών δεδομένων ΙΒΑ και SPA Jakob Fric Φυσικός Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Κώστας Γαγάνης Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Άγγελος Ευαγγελίδης Περιβαλλοντολόγος Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Παναγιώτης Γκιόκας Διοικητική υποστήριξη Επιστημονική και τεχνική υποστήριξη: Τομέας Διατήρησης Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας ΔΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία

3 ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας» ΦΑΣΗ Β: Ορνιθολογική Αξιολόγηση Περιοχών ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Έκθεση ορνιθολογικής αξιολόγησης της περιοχής «GR187 Όρη Αστερούσια», για το χαρακτηρισμό της ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: Σταύρος Ξηρουχάκης ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Τάσος Δημαλέξης Δημήτρης Μπούσμπουρας Θάνος Καστρίτης Αθήνα Οκτώβριος 2009

4 Το έργο «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», χρηματοδοτήθηκε από το «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον» του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Η πλήρης αναφορά στο παρόν κείμενο είναι: Ξηρουχάκης, Σ. (2009). Έκθεση Ορνιθολογικής αξιολόγησης περιοχής «GR187 Όρη Αστερούσια». Στο: Δημαλέξης, Α. Μπούσμπουρας, Δ., Καστρίτης, Θ., Μανωλόπουλος Α. και Saravia V. (Συντονιστές Έκδοσης). Τελική αναφορά προγράμματος επαναξιολόγησης 69 σημαντικών περιοχών για τα πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας. ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα. This document may be cited as follows: Xirouchakis, S. (2009). Ornithological report for the evaluation of the site «GR105 Mount Asterousia». In: Dimalexis A., Bousbouras D., Kastritis T., Manolopoulos A. & Saravia V. (editors). Final project report for the evaluation of 69 Important Bird Areas as Special Protection Areas. Hellenic Ministry for the Environment, Physical Planning and Public Works, Athens. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 1

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Συνοπτική αξιολόγηση Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...28 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ...32 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. ΧΑΡΤΕΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΔΙΣΚΟΥ (CD-ROM) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 2

6 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Σκοπός της έκθεσης είναι η αξιολόγηση, η οριοθέτηση και ο χαρακτηρισμός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (ΣΠΠ) «GR 187 Όρη Αστερούσια» ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας, σύμφωνα με το Άρθρο 4 της Οδηγίας για τα Πουλιά 79/409/ΕΟΚ. Το εργαλείο για την επίτευξη του σκοπού είναι η εφαρμογή των προδιαγραφών που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές» (Δημαλέξης κ.α., 2004), στην ανωτέρω περιοχή με παραδοτέα τα οποία αποσκοπούν στην ολοκλήρωση της τεχνικής προετοιμασίας για το χαρακτηρισμό της περιοχής αυτής ως ΖΕΠ. 1.1 Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης Η περιοχή μελέτης είναι η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «GR 187 Όρη Αστερούσια», σύμφωνα με την έκδοση «Important Bird Areas in Europe» (Bourdakis & Vareltzidou 2000) του BirdLife International και τον χάρτη με τα όρια της περιοχής που έχει παραχθεί από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία για το Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η έκταση της περιοχής μελέτης σύμφωνα με το BirdLife International (Bourdakis & Vareltzidou 2000) είναι 3850 εκτάρια. Τα όρια της περιοχής περιγράφονται στο σχετικό χάρτη του παραρτήματος. Τα Αστερούσια Όρη περιλαμβάνουν μία στενόμακρη λουρίδα με κατεύθυνση από Δυτικά προς Ανατολικά ακριβώς στο Νότιο τμήμα του νομού Ηρακλείου δεσπόζοντας πάνω από την πεδιάδα της Μεσαράς η οποία απλώνεται στα βόρεια. Στα Νότια βρέχονται από το Λιβυκό πέλαγος ενώ ανατολικά οριοθετούνται από τις εκβολές του Αναποδάρη ποταμού και Δυτικά επίσης ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 3

7 από το Λιβυκό καταλήγοντας στον κόλπο της Μεσαράς στο ακρωτήριο Λίθινο. Ο συνολικός ορεινός όγκος περικλείεται από την θάλασσα και το οδικό δίκτυο στους πρόποδες του βουνού σε μία ζώνη πλάτους 5-10 χιλ. και μήκους 55 χιλ. καλύπτοντας συνολικά μία έκταση περίπου 390 τετρ. χλμ. Η ψηλότερη κορυφή είναι ο Κόφινας (1234 μ.) και βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του ορεινού όγκου. Από ορνιθολογική άποψη το βουνό φιλοξενεί πάνω από 120 είδη πουλιών όπου 40% από αυτά τελούν υπό καθεστώς προστασίας ή αποτελούν είδη προτεραιότητας για προστασία και διαχείριση με βάση την Ευρωπαϊκή νομοθεσία (Παράρτημα Ι κοινοτικής οδηγίας 79/409/ΕΟΚ) και την κατηγοριοποίηση του Birdlife International. Έκτός από ορισμένα είδη που αξίζει να αναφερθούν όπως ο Αιγαιοτσιροβάκος (Sylvia ruepelli) και η Κοκκινοκαλιακούδα (Phyrrocorax phyrrocorax) τα Αστερούσια είναι σημαντικά διότι φιλοξενούν μια μοναδική ποικιλία αρπακτικών. Αν αναλογιστούμε πως σε ένα τόσο μικρό και σχετικά χαμηλό ορεινό σχηματισμό απαντώνται μόνιμα είδη όπως ο Γυπαετός (Gypaetus barbatus), το Όρνιο (Gyps fulvus), ο Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), η Γερακίνα (Buteo buteo), ο Πετρίτης (Falco peregrinus), το Χρυσογέρακο (Falco biarmicus). Το βουνό επιπλέον εμπλουτίζεται το καλοκαίρι με τον Μαυροπετρίτη (Falco eleonorae), το χειμώνα με το Τσιχλογέρακο (Accipiter nisus) ενώ κατά τις μεταναστεύσεις με τον Ασπροπάρη (Neophron perncopterus), τον Φιδαετό (Gircaetus gallicus), τον Σταυραετό (Hieraaetus pennatus), τον Σφηκιάρη (Pernis apivorus) και πολλά είδη Κίρκων (Circus spp.). Ο Γυπαετός, το Όρνιο, ο Σπιζαετός, το Χρυσογέρακο, η Κοκκινοκαλιακούδα, ο Αιγαιοτσιροβάκος είναι τα είδη της ορνιθοπανίδας για τα οποία η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «GR 187 Όρη Αστερούσια» αξιολογήθηκε από το BirdLife International ότι πληροί τα κριτήρια για ένταξη στο δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (πίνακας 1). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 4

8 Πίνακας 1. Κριτήρια ΙΒΑ 2000 Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία Πληθυσμός Κριτήριο BirdLife Gypaetus barbatus Γυπαετός 1-4 ατ. B2 Gyps fulvus Όρνιο ατ. Β2, C6 Hieraaetus fasciatus Σπιζαετός 3-4 B2 Falco biarmicus Χρυσογέρακο Σπάνιο C6 Pyrrhocorax pyrrhocorax Κοκκινοκαλιακούδα Συχνό Β2, C6 Alectoris chukar Νησοπέρδικα Κοινό Β2 Sylvia rueppelli Αιγαιοτσιροβάκος Κοινό B3 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 5

9 Χάρτης 1.1. Όρια περιοχής μελέτης (όρια Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) (Bourdakis & Vareltzidou, 2000) Η βλάστηση της περιοχής μελέτης χαρακτηρίζεται από την σχεδόν πλήρη επικράτηση των φρυγάνων και σε πολύ μικρότερο βαθμό την συμμετοχή θάμνων και δένδρων. Η μορφή της βλάστησης της περιοχής, είναι το αποτέλεσμα του ξηροθερμικού κλίματος και των ανθρωπογενών επιδράσεων δηλαδή της βόσκησης και της φωτιάς. Τα σημεία όπου έχουν διασωθεί δενδροθαμνώδης συστάδες (κυρίως τραχείας πεύκης και κυπαρισσιού) είναι οι πιο δυσπρόσιτες θέσεις της περιοχής, ή αφορούν δημόσιες ή εκκλησιαστικές εκτάσεις. Οι θαμνώνες καταλαμβάνουν περίπου το ένα έκτο της έκτασης της περιοχής μελέτης και συναντώνται μέχρι τα 600 μ. και ως μορφή φυτικών διαπλάσεων ανήκουν στις θερμομεσογειακές διαπλάσεις της Ανατολικής Μεσογείου (Oleo-ceratonion). Σε μεγαλύτερο υψόμετρο η ζώνη αυτή αντικαθίσταται από τη ζώνη του Quercion ilicis. Οι δενδρώδεις διαπλάσεις καταλαμβάνουν περίπου το 7% της συνολικής έκτασης της περιοχής όπου τα είδη που κυριαρχούν είναι η τραχεία πεύκη, το κυπαρίσσι και η χαρουπιά. Τη μεγαλύτερη έκταση καταλαμβάνει το πευκοδάσος του Κουδουμά στα νότια της κορυφής του Κόφινα σε υψόμετρο που φθάνει μέχρι τα 1000 μ. Το δάσος αυτό είναι αρκετά αραιό (φυτοκάλυψη 10-25%) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 6

10 και καταλαμβάνει τμήματα των ζωνών Oleo-ceratonion και Quercion ilicis. Σε υψόμετρα πάνω από τα 1000μ. εμφανίζεται σε μικρή έκταση το κυπαρίσσι, με θαμνώδη μορφή και επίσης αραιή φυτοκάλυψη (10-25%). Στη νότια πλευρά του ορεινού όγκου, στη ζώνη του Oleo ceratonion και στην υποζώνη του Oleo ceratonietum εμφανίζονται μικρές συστάδες χαρουπιάς, σε δενδρώδη μορφή, καθώς και διάσπαρτα άτομα κατά μήκος της παραλίας. Συνολικά στην περιοχή των Αστερουσίων απαντώνται 15 τύποι οικοτόπων, σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, δύο από τους οποίους είναι οικότοποι προτεραιότητας δηλαδή οι εκτάσεις θαλασσίου βυθού με ποσειδώνιες (Posidonia oceanica) και δύο συστάδες με φοινικοδάση με Phoenix κοντά στις μονές του Αγ. Αντωνίου και του Αγ. Νικήτα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ένα μικρό δάσος χαρουπιάς (Ceratonia siliqua) στην περιοχή Τρεις Εκκλησιές το οποίο αποτελεί το μοναδικό φυσικό δενδρώδες mattoral χαρουπιάς στην Κρήτη. Οι σημαντικές περιοχές για την ορνιθοπανίδα και ιδιαίτερα για τα αρπακτικά εντοπίζονται σε απόκρημνα εσωτερικά ή παράκτια βράχια καθώς και στα φαράγγια της περιοχής (Αγιοφάραγγο, Τρυπητής, Παστρικού, Αμπά-Τριών εκκλησιών, Αγίου Νικήτα, Μαρδακιανό, Χαβγά Μεσοχωριού, βορινό Αχεντριά κ.α.). Ωστόσο οι περιοχές με μεγάλη ποικιλότητα ξυλωδών φρυγανικών ειδών στα νότια της οροσειράς αλλά και σε λίγα σημεία βόρειας έκθεσης σε ασβεστολιθικό πάντα υπόστρωμα αποτελούν τον κύριο βιότοπο τροφοληψίας για τα αρπακτικά (γυπαετός, όρνιο, χρυσαετός, φιλάδελφος, χρυσογέρακο, πετρίτης κ.α) αλλά και σημαντικό βιότοπο φωλιάσματος για είδη ακραίας κατανομής στην Ελλάδα όπως για παράδειγμα ο κοκκινοτσιροβάκος και ο αιγαιοτσιροβάκος. Αντίθετα σε φρυγανικές περιοχές με σχιστολιθικό υπόστρωμα παρατηρούνται είδη που επιλέγουν τις ανοιχτές και χέρσες εκτάσεις ή υποβαθμισμένους βοσκότοπους όπως το γυδοβύζι, η μικρογαλιάντρα, η δεντροσταρήθρα, η ασπροκώλα, ο κοκκινοκεφαλάς ενώ σημαντική είναι η παρουσία του βλάχου. Σε περιοχές με θαμνοδενδρώδη βλάστηση (Μάρτσαλο, Μίντρης, Σαλαμιά, Μιαμού, Κουδουμά, Τρεις Εκκλησιές) διατηρούνται καλοί πληθυσμοί από είδη τσιροβάκων (Sylvia spp.) και μυγοχαφτών (Ficedula spp.) αλλά και δασόβια ημερόβια αρπακτικά (Accipiter spp.). Εξίσου σημαντικές είναι οι ορεινές αγροτικές εκτάσεις κοντά στους οικισμούς της περιοχής όπου συναντώνται πολλές σπίζες, ο ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 7

11 σταυραετός, ο γκιώνης, το γυδοβύζι, ο δεντροσπουργίτης, ο χειμωνόσπινος, και ο βλάχος καθώς και ορισμένα είδη που περνούν κατά την μετανάστευση όπως τα 4 είδη κίρκων και ο μαυροπελαργός. 1.2 Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής Την περίοδο εκπονήθηκε για λογαριασμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΧΩΔΕ) ειδική χωροταξική μελέτη για τον καθορισμό χρήσεων γης των Νοτίων ακτών του Ηρακλείου με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την τουριστική ανάπτυξη. Το 1995 εκπονήθηκε νέα μελέτη στα πλαίσια προγράμματος ENVIREG από το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) επίσης για το ΥΠΕΧΩΔΕ με σκοπό την εναρμόνιση της χώρας μας στα πλαίσια του άρθρου 4 της κοινοτικής οδηγίας 79/409/ΕΟΚ γιά την προστασία των πουλιών και την ένταξη της περιοχής στο κοινοτικό δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Αργότερα προστέθηκαν ακόμα δύο μελέτες του Πανεπιστήμιου Κρήτης που αφορούν την υποβάθμιση της βλάστησης και την ερημοποίηση του βουνού. Η μία στα πλαίσια προγράμματος γιά την ενίσχυση ερευνητικού δυναμικού (ΠΕΝΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) διάρκειας 3 χρόνων ( ) και η άλλη με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή κοινότητα ( ) στα πλαίσια της παρακολούθησης της διαδικασίας της ερημοποίησης στην Μεσόγειο (Demon II: Desertification monitoring). Τέλος η πιο σημαντική δράση καταγραφής, αξιολόγησης και διατήρησης της ορνιθοπανίδας συντελέστηκε με την εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΕΠΜ) η οποία θα πρέπει να καταλήξει στην έκδοση προεδρικού διατάγματος η οποία υλοποιήθηκε για την Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΧΩΔΕ, στα πλαίσια του προγράμματος LIFE-NATURE B4-3200/98/444, «Προστασία του Γυπαετού στην Ελλάδα», που ξεκίνησε το 1998 και ολοκληρώθηκε το 2001, και υλοποιήθηκε από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΜΦΙΚ) σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 8

12 Από το 2002 μέχρι σήμερα η περιοχή παρακολουθείται (monitoring) σε ετήσια βάση από ερευνητές του ΜΦΙΚ για τους πληθυσμούς δύο κυρίως αρπακτικών ειδών του Γυπαετού και του Όρνιου. 1.3 Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς To 1970 τα Αστερούσια ανακηρύχθηκαν περιοχή "ιδιαίτερου φυσικού κάλλους" από το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΧΩΔΕ) κυρίως λόγω του αρχαιολογικού πλούτου της περιοχής. Το 1994 η οροσειρά καταχωρήθηκε στην λίστα των σημαντικών περιοχών γιά τα πουλιά της Ελλάδας (ΣΠΠΕ) με την επωνυμία "Όρος Κόφινας" και περιελάμβανε την ευρύτερη περιοχή της κορυφής της καλύπτοντας περίπου εκτάρια. Στην συνέχεια η περιοχή εντάχθηκε στο δίκτυο των 11 περιοχών για τις οποίες θα εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για την νομική της κατοχύρωση. Το 1995 η περιοχή προτάθηκε από το Βιολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Δίκτυο "NATURA 2000 ". Το 2001 η περιοχή συμπεριλήφθηκε στον εθνικό κατάλογο του δικτύου NATURA 2000 και η τελική της καταχώρηση έγινε από την ΕΕ το Συγκεκριμένα ανακηρύχθηκαν δύο Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία 79/409/ΕΟΚ για τα άγρια πουλιά με κωδικούς και ονομασίες GR «Δυτικά Αστερούσια» και «GR Ανατολικά Αστερούσια» και δύο Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) με κωδικούς και ονομασίες «GR Δυτικά Αστερούσια (από Αγιοφάραγγο ως Κόκκινο Πύργο)» και «GR Αστερούσια (Κόφινας)» με βάση την κοινοτική οδηγία για τους οικοτόπους 92/43/ΕΕ. Επίσης από 2001 στην περιοχή δημιουργήθηκαν δύο Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) με βάση τον ν. 2637/98, ένας με την ονομασία Δυτικά Αστερούσια (Αγιοφάραγγο) έκτασης 200 ha (δήμος Μοιρών) και με ονομασία Αστερούσια (Κόφινας) έκτασης 185 ha που ανήκει διοικητικά στους δήμους Κόφινα και Αστερουσίων. Η ΕΠΜ της περιοχής πρότεινε η περιοχή να ενταχθεί στην κατηγορία «περιοχές οικοανάπτυξης» του άρθρου 18 του Ν. 1650/86, με βάση τα κριτήρια του άρθρου 19, ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 9

13 δεδομένου ότι περιλαμβάνει εκτάσεις μεγάλης οικολογικής και βιολογικής αξίας, αλλά και εκτάσεις όπου ασκούνται ανθρωπογενείς δραστηριότητες ήπιας μορφής καθώς και οικισμούς. 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ Για την έρευνα πεδίου αλλά και για τις απαιτούμενες εργασίες γραφείου εφαρμόστηκαν οι προδιαγραφές που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές», Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν η ενδεδειγμένη για τον εντοπισμό επικρατειών και αποικιών αρπακτικών. Η μέθοδος βασίζεται στη μεταφορά σε χάρτη των σημείων παρατήρησης των διαφόρων ειδών, με σκοπό την καταγραφή των περιοχών που χρησιμοποιούν καθώς και τον εντοπισμό των ορίων των επικρατειών τους. Ωστόσο για ορισμένα είδη όπως ο Γυπαετός και το Όρνιο όπου οι θέσεις αναπαραγωγής και έντονης τροφοληψίας είναι ήδη γνωστές, απλώς έγιναν επιπλέον παρατηρήσεις την περίοδο ωοτοκίας/ επώασης καθώς και την περίοδο πτέρωσης των νεοσσών. Για τα υπόλοιπα είδη επιχειρήθηκε ο εντοπισμός των θέσεων φωλιάσματος ή κουρνιάσματος (ορθοπλαγιές ή φαράγγια) με ολοήμερες παρατηρήσεις από ψηλά σημεία (vantage points). Οι παρατηρήσεις διευκολύνονται από αυτές τις επιλεγμένες θέσεις με εποπτική θέα όπου σαρώνοντας τον ορίζοντα στην ευρύτερη περιοχή καταγράψαμε την παρουσία όλων των σημαντικών ειδών και σημειώσαμε την θέση τους σε χάρτη. Επίσης για τον ίδιο σκοπό πραγματοποιήθηκαν διαδρομές με αυτοκίνητο (road survey) κινούμενο με χαμηλή ταχύτητα (30-40 km/h, Fuller & Mosher 1981). Όλες οι δειγματοληψίες πραγματοποιήθηκαν κατά την προαναπαραγωγική περίοδο σε περιοχές με κατάλληλο βιότοπο φωλιάσματος για όλα τα είδη χαρακτηρισμού και οριοθέτησης κατά τα έτη 2008 και Η περίοδος αυτή παρουσιάζει την μέγιστη δραστηριότητα των πουλιών αφού αυτά εγκαθίστανται στις επικράτειες τους και επιδίδονται σε επιδείξεις (displays) μετά την κατάληψης της. Τα σημάδια μιας κατειλημμένης επικράτειας (territory occupancy) ήταν: α) αέριες επιδείξεις μεμονωμένων ατόμων στα όρια των επικρατειών με σχεδόν κατακόρυφες ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 10

14 πτήσεις, β) γαμήλιες πτήσεις δύο ατόμων όπου τα πουλιά πετούν παράλληλα το ένα κάτω από το άλλο και συχνά αφήνονται σε ελεύθερη πτώση με πλεγμένα τα νύχια τους, γ) διαμάχες με άλλα είδη ή άλλα άτομα του ιδίου είδους με άμεσες επιθέσεις και καταδιώξεις. Για ορισμένα είδη κατορθώσαμε να εντοπίσουμε τις ακριβείς θέσεις φωλιάσματος με επιπλέον επισκέψεις στις επικράτειες τους κατά την περίοδο ανάπτυξης των νεοσσών όταν τα ενήλικα άτομα τις επισκέπτονται συχνά. Αποτέλεσμα της εργασίας πεδίου ήταν ή χαρτογράφηση των επικρατειών των σημαντικότερων ειδών και η έμμεση εκτίμηση των πληθυσμών τους (Bibby et al. 1992). Επίσης στην περιοχή λειτουργεί μια ταΐστρα αρπακτικών την οποία τροφοδοτεί το προσωπικό του ΜΦΙΚ από τα τέλη Οκτωβρίου μέχρι τα τέλη Απριλίου σε ετήσια βάση και περιστασιακά οι κτηνοτρόφοι της ευρύτερη περιοχής. H περιοχή της ταΐστρας συμπεριλήφθηκε στις επισκέψεις μας αφού αρκετά άτομα, από τα είδη χαρακτηρισμού και οριοθέτησης έλκονται σε αυτήν και την χρησιμοποιούν συστηματικά. Στην έρευνα πεδίου χρησιμοποιήθηκαν κιάλια 10Χ50 και τηλεσκόπιο 20Χ60, Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης (Global Positioning System-GPS) και χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού σε κλίμακα 1: Από τις καταγραφές, το αρχείο των ερευνητών του ΜΦΙΚ και τη διαθέσιμη βιβλιογραφική πληροφορία διαμορφώθηκαν οι χάρτες με τα κρίσιμα ενδιαιτήματα και τις επικράτειες για τα είδη χαρακτηρισμού και οριοθέτησης. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Συνοπτική αξιολόγηση Η παρούσα έρευνα δεν διεύρυνε την λίστα των ειδών που έχουν καταγραφεί στην περιοχή μελέτης. Ωστόσο βελτίωσε την γνώση μας για αρκετά είδη ως προς το μέγεθος του πληθυσμού τους και των θέσεων φωλιάσματος ή κουρνιάσματος. Αντίθετα οι περιοχές τροφοληψίας ήταν στο μεγαλύτερο τμήμα τους ήδη γνωστές και δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στην κατανομή τους. Ειδικότερα για το Γυπαετό η δημιουργία ενός ζευγαριού το καθιστά το σημαντικότερο είδος της περιοχής η οποία και πληροί το κριτήριο 2 για την ανακήρυξη της σε ΖΕΠ. Όμοια ο πληθυσμός του Χρυσογέρακου με 2 ζευγάρια είναι σημαντικός σε επίπεδο ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 11

15 Ευρωπαϊκής Ένωσης (επίσης κριτήριο 2). Για τα υπόλοιπα είδη τα πληθυσμιακά δεδομένα πληρούν τα κριτήρια οριοθέτησης αφού αριθμούν τουλάχιστον το 1% του εθνικού αναπαραγόμενου πληθυσμού. Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις ο πληθυσμός του όρνιου και του Πετρίτη παρουσίασαν αύξηση η οποία δεν οφείλεται σε καλύτερη δειγματοληψία των ζωνών κατανομής τους αλλά στην καλύτερη διαχείριση της περιοχής (λειτουργία ταΐστρας, καταφύγιο άγριας ζωής, αύξηση ορεινών καλλιεργειών κ.λ.π.) 3.2 Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης Για την περιοχή μελέτης δημιουργήθηκε αρχικά ένας πίνακας εργασίας με όλα τα είδη που απαντούν στην περιοχή, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να ετοιμασθούν: α) ο πίνακας αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης και β) οι πίνακες 3.2.a-b του Τυποποιημένου Δελτίου Δεδομένων. Στον πίνακα αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης (βλ. Παράρτημα: Πίνακας Ι) σημειώθηκε ο πληθυσμός του κάθε είδους στη περιοχή μελέτης και εάν το είδος πληροί κάποιο από τα κριτήρια 1, 2, 3 και 6. Τέλος, με βάση την αξιολόγηση που παρουσιάζεται στον παραπάνω πίνακα, ετοιμάστηκε ο πίνακας 2 ο οποίος περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα κριτήρια 1-6 και συνεπώς πρόκειται για τα είδη χαρακτηρισμού της περιοχής και ο πίνακας 3 που περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα πληθυσμιακά όρια οριοθέτησης και αποτελούν τα είδη οριοθέτησης της περιοχής μελέτης (δηλαδή τα είδη τα ενδιαιτήματα των οποίων μπορούν να ληφθούν υπόψη για την οριοθέτησή της ως ΖΕΠ). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 12

16 Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Πίνακας 2. Είδη χαρακτηρισμού ανά κριτήριο για την περιοχή: «GR187 Όρη Αστερούσια» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία Είδη χαρακτηρισμού Κριτήριο 1 Κριτήριο 2 Κριτήριο 3 Κριτήριο 4 Κριτήριο 5 Κριτήριο 6 72 Gypaetus barbatus Γυπαετός >1% πληθ ΕΕ Ισχύει * 101 Falco biarmicus Χρυσογέρακο >1% πληθ ΕΕ 334 Sylvia rueppelli Αιγαιοτσιροβάκος >1% πληθ ΕΕ * Η περιοχή είναι για το είδος μια από τις 5 σημαντικότερες περιοχές στην γεωγραφική περιφέρειά της και φιλοξενεί >1% του εθνικού πληθυσμού. Γεωγραφικές περιφέρειες: 1) Θράκη Μακεδονία - Θεσσαλία, 2) Ήπειρος-Δυτική Ελλάδα-Στερεά Ελλάδα-Πελοπόννησος, 3) Νησιά Αιγαίου Πίνακας 3. Είδη οριοθέτησης για την περιοχή: «GR187 Όρη Αστερούσια» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική Κριτήριο ονομασία 74 Gyps fulvus Όρνιο >1% πληθυσμού Ελλάδας Aquila chrysaetos Χρυσαετός Hieraaetus fasciatus Σπιζαετός Falco peregrinus Πετρίτης Lullula arborea Δεντροσταρήθρα Pyrrhocorax pyrrhocorax Κοκκινοκαλιακούδα Emberiza hortulana Βλάχος >1% πληθυσμού Ελλάδας > 1% πληθυσμού Ελλάδας > 1% πληθυσμού Ελλάδας > 1% πληθυσμού Ελλάδας >1% πληθυσμού Ελλάδας >1% πληθυσμού Ελλάδας ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 13

17 3.3 Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται συνοπτικά ο ελληνικός πληθυσμός των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης, το καθεστώς παρουσίας τους στην περιοχή μελέτης, τα κρίσιμα ενδιαιτήματά (θέσεις φωλιάσματος, τροφοληψίας και καταφυγίου) και οι απειλές τους, καθώς και τα ενδεδειγμένα μέτρα διατήρησης. Γυπαετός (Gypaetus barbatus) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός. Ο Γυπαετός αποτελεί το σπανιότερο είδος γύπα στην Ελλάδα. Την δεκαετία του 1980 εξαπλώνονταν σε όλους τους ορεινούς όγκους της ηπειρωτικής χώρας και της Κρήτης ενώ ο πληθυσμός είχε εκτιμηθεί σε 35 περίπου ζεύγη, 12 από αυτά στην Κρήτη και τα υπόλοιπα διάσπαρτα στους ορεινούς όγκους της Στερεάς (Παρνασσό, Γκιώνα, Βαρδούσια, Άγραφα κ.λ.π) τον Όλυμπο την Τύμφη (Vagliano 1981; Handrinos 1985). Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 παρατηρήθηκε η πρώτη πληθυσμιακή μείωση (12-18 ζευγάρια) η οποία συνέπεσε χρονικά με την επανεμφάνιση του λύκου σε αρκετά βουνά της Στερεάς και της Θεσσαλίας και την παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων για την καταπολέμηση του (Tucker & Heath 1994, Handrinos & Akriotis 1997, Sakoulis 2000). Σήμερα το είδος απαντάται μόνο στην Κρήτη με όχι περισσότερα απο 30 άτομα ή 4-6 ζευγάρια που αποτελούν και τον μοναδικό αναπαραγωγικό πληθυσμό της νοτιοανατολικής Ευρώπης σε σύνολο 610 ζευγαριών που ενδημούν στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (BirdLife International 2004, Xirouchakis & Tsiakiris 2008). Ο ορεινός όγκος των Αστερουσίων αν και σχετικά μικρός, συγκρινόμενος με τους υπόλοιπους της Κρήτης από άποψη έκτασης και υψομέτρου, φιλοξενούσε δύο επικράτειες Γυπαετών μέχρι την δεκαετία του Μία περιελάμβανε το κεντρικό τμήμα του βουνού (περιοχή Καπετανιανών) περικλείοντας και την ψηλότερη κορυφή, τον Κόφινα και μία στα Ανατολικά (περιοχή Αχεντριά) εκτεινόμενη μέχρι την Δίκτη. Δύο θέσεις φωλιάσματος είναι γνωστές ή μία σε υψόμετρο 700 μ. και η άλλη σε 300 m. Την περίοδο μελέτης διαπιστώθηκε η δημιουργία ενός νέου ζευγαριού με αναπαραγωγική συμπεριφορά (μεταφορά υλικών φωλεοποίησης) στην περιοχή του Κουδουμά, νοτίως του Κόφινα. Παράλληλα η περιοχή λόγω ιδιαίτερων γεωμορφολογικών και ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 14

18 κλιματικών συνθηκών ελκύει αρκετά ανώριμα άτομα τα οποία ακολουθούν συχνά τα Όρνια σε αναζήτηση τροφής. Σπουδαιότερη παρατήρηση αποτελούν 3 νεαρά νοτίως του Κόφινα τον Νοέμβριο του Όλα τα πουλιά συνήθως παρατηρούνται στις νότιες πλαγιές των Αστερουσίων (ακόμη και πάνω από την ακτογραμμή), από την περιοχή των Καπετανιανών μέχρι τη Μονή του Αγ. Νικήτα. Οικολογία. Ορεσίβιο, είδος απαντάται σε κοιλάδες το χειμώνα και στην αλπική ζώνη πάνω από το δασοόριο το καλοκαίρι. Παρατηρείται συνήθως κοντά σε βράχια ή απότομες ορθοπλαγιές τόσο στην ενδοχώρα όσο και σε παράκτιες περιοχές σε υψόμετρο που κυμαίνεται από τα 400μ μέχρι τα 2.500μ. στις κορυφές των βουνών (Xirouchakis & Andritsou 2003). Ο Γυπαετός τρέφεται με κόκαλα νεκρών ζώων μεσαίου και μικρού μεγέθους. Φωλιάζει σε απομονωμένα φαράγγια και απόκρημνες ορθοπλαγιές μέσα σε κοιλότητες ή πεζούλες σε κάθετους βράχους. Στην Κρήτη το είδος φωλιάζει σε σχετικά χαμηλό υψόμετρο m αποτέλεσμα της εξάρτησης του από τα μεταφερόμενα κοπάδια, αποφεύγοντας συστηματικά τις βόρειες εκθέσεις (Xirouchakis & Nikolakakis 2002). Η χαμηλότερη γνωστή φωλιά βρίσκεται σε υψόμετρο 300μ ενώ η υψηλότερη στα 1450m. Οι επικράτειες του μπορεί να είναι μεγάλες αλλά η έντονη αναζήτηση τροφής γίνεται σε ακτίνα χιλιομέτρων γύρω από φωλιά (Βrown 1988). Σε περιοχές με εκτατική κτηνοτροφία και άφθονη τροφή οι επικράτειες κυνηγίου είναι σχετικά μικρές π.χ. Αιθιοπία: Km 2, Πυρηναία Km 2, Κορσική: 240 Km 2, Ν. Αφρική: 625 Km 2 (Cramp & Simmons 1980; Brown 1984; Donázar 1993; Fasce et al. 1987). Στην Κρήτη έχει υπολογιστεί ότι η μέση έκταση της επικράτειας ενός ζευγαριού Γυπαετών είναι περίπου 350 Km 2 (Xirouchakis & Giannatos 1997). Απειλές. Κύρια απειλή για το είδος είναι η χρήση δηλητηρίων για τον έλεγχο σαρκοφάγων θηλαστικών, η οποία ήταν και την βασική αιτία εξαφάνισης του από την ηπειρωτική Ελλάδα. Στην Κρήτη η λαθροθηρία αποτελεί κύρια πηγή θνησιμότητας και τοπικά η χρήση δηλητηρίων. Άλλες απειλές είναι η όχληση στις θέσεις φωλιάσματος η οποία επιτείνεται με την ανεξέλεγκτη διάνοιξη αγροτικών δρόμων και η υποβάθμιση του βιοτόπου φωλιάσματος και τροφοληψίας λόγω της ανερχόμενης τουριστικής και οικιστικής πίεσης σε πολλές ορεινές περιοχές. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 15

19 Χρυσογέρακο (Falco biarmicus) Καθεστώς παρουσίας Πληθυσμός. Πρόκειται για ένα γεράκι που ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ζευγάρια, ενώ ο συνολικός Ευρωπαϊκός πληθυσμός του ξεπερνά τα 480 ζευγάρια (BirdLife International 2004). Το Χρυσογέρακο αναπαράγεται (επιδημητικό) στο μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας. Ο πληθυσμός του υπολογίζεται σε ζευγάρια και θεωρείται σταθερός αν και πολύ αραιός (BirdLife International 2004). Επιδημητικό είδος που φωλιάζει στην περιοχή μελέτης με δύο επικράτειες (Κόφινας-δάσος Κουδουμά, οροπέδιο Παρανύμφων-Τρεις Εκκλησιές). Δείχνει να ευνοείται από το ξηροθερμικό περιβάλλον της περιοχής ενώ δεδομένης της σπανιότητας του στην Ελλάδα, τα 2 ζευγάρια των Αστερουσίων αποτελούν σημαντικό ποσοστό του εθνικού αλλά και του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Οικολογία. Ζει κυρίως σε ανοιχτές, ξερές, άγονες και βραχώδεις ημιορεινές και πεδινές περιοχές, αλλά φωλιές έχουν βρεθεί και σε ανοιχτά πευκοδάση (Gustin et al. 1999). Φωλιάζει κυρίως σε βράχια σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου (<400μ.) αν και στην Κρήτη έχει παρατηρηθεί και μέχρι τα 1600μ (Handrinos & Akriotis 1997). Τρέφεται με μικρά έως μεσαίου είδους πουλιά, ερπετά, έντομα και σπανιότερα μικρά θηλαστικά (Tucker & Heath 1994). Χαρακτηριστικός βιότοπός του είναι οι ξηρές ανοικτές, λοφώδεις, υποορεινές περιοχές. Κυνηγά σε περιοχές με αραιή βλάστηση διάσπαρτες από βράχια και αποφεύγει τις δασωμένες περιοχές. Απειλές. Το είδος, ελάχιστα μελετημένο, απειλείται από την λαθροθηρία, την παράνομη συλλογή των αυγών και των νεοσσών του (Bijleveld 1974) και είναι ιδιαίτερα ευάλωτο λόγω του πολύ αραιού πληθυσμού του. Σημαντικός ακόμη παράγοντας μείωσης είναι η αλλαγή του βιοτόπου του που προκαλείται από την εντατικοποίηση των καλλιεργειών και την αλλαγή των χρήσεων γης με την μετατροπή των ξηρικών καλλιεργειών και εκτάσεων σε εντατικές καλλιέργειες. Αιγαιοτσιροβάκος (Sylvia rueppelli) Καθεστώς παρουσίας πληθυσμός. O Αιγαιοτσιροβάκος κατανέμεται στην νότια Ελλαδα από την Θεσσαλία μέχρι την Πελλοπόνησο και τα νησιά του ανατολικού και νότιου Αιγαίου. Ο Ελληνικός πληθυσμός εκτιμάται στα ζευγάρια (Handrinos & Akriotis 1997). Eίναι είδος που φωλιάζει στην περιοχή μελέτης αλλά ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 16

20 περνά και κατά την μετανάστευση. Το είδος εξαπλώνεται στην νότια πλευρά των Αστερουσίων αλλά απουσιάζει από υποβαθμισμένες περιοχές με φρύγανα καθώς και τα πυκνότερα σημεία του δάσους. Πυκνότεροι πληθυσμοί υπάρχουν στα δυτικά της περιοχής μελέτης (Μιαμού, Λέντας, Κρότος, Τρυπητή, Σαλαμιά, Άγιος Ιωάννης) και στα ανατολικά της (κοιλάδα Μίντρη). Πρόκειται για τον πιο υγιή πληθυσμό του είδους στην Κρήτη και ανάμεσα στους πέντε καλύτερους στη νησιώτικη Ελλάδα με περισσότερα από 150 ζευγάρια. Οικολογία: Προτιμά την μακκία βλάστηση με διάσπαρτους χαμηλούς θάμνους όπως σχίνα, χαρουπιές και ασπάλαθους. Επίσης κατάλληλος βιότοπος είναι και η δενδρώδης μακκία με αγριελιές. Απειλές: Φωτιές και υλοτομίες συνδυαζόμενες με υπερβόσκηση των Μεσογειακών θαμνώνων αποτελούν τις κύριες απειλές του ενδιαιτήματος του είδους. Στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη (νοτίως των Καπετανιανών) οι αλλαγές χρήσης γης, με καταστροφή της μακκίας για ανάπτυξη ελαιώνων αλλά και τουριστικών καταλυμάτων υποβάθμισαν το βιότοπο φωλιάσματος του είδους. Όρνιο (Gyps fulvus) Καθεστώς παρουσίας και πληθυσμός: Το Όρνιο ήταν το πιο κοινό και διαδεδομένο είδος γύπα στην Ελλάδα (Handrinos & Akriotis 1997). Την δεκαετία του 1980 ο πληθυσμός του εκτιμήθηκε σε ζευγάρια εκ των οποίων τα 200 ενδημούσαν στην Κρήτη (Vagliano 1981, Handrinos 1985). Σήμερα απαντάται στην Θράκη, την Ήπειρο, την Αιτωλοακαρνανία, τις Κυκλάδες (Νάξο, Ηρακλειά) και την Κρήτη (Bourdakis 2003). Ο πληθυσμός του στην Ευρώπη εκτιμάται σε ζευγάρια (BirdLife International 2004) ενώ στην Ελλάδα σε ζευγάρια εκ των οποίων τα ενδημούν σε 7 αποικίες στην ηπειρωτική Ελλάδα και τα υπόλοιπα στα νησιά (BirdLife International 2004, Bourdakis et al. 2004). Η Κρήτη φιλοξενεί τον μεγαλύτερο νησιωτικό πληθυσμό στον κόσμο με αναπαραγωγικά ζευγάρια που κατανέμονται σε ενεργές αποικίες ανά έτος (Xirouchakis & Mylonas 2005). Στην περιοχή μελέτης έχουν καταγραφεί τρεις αποικίες οι οποίες φιλοξενούν συνολικά άτομα. Η μία από αυτές εγκαταλείφθηκε τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και το πιο πιθανόν τα πουλιά απορροφήθηκαν από τις υπόλοιπες. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 17

21 Οι άλλες δύο αποικίες εντοπίζονται στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς (φαράγγι Αμπά- Τρεις Εκκλησιές) και στα ανατολικά της (περιοχή Κρεμαστό-Κάστελλος) αντίστοιχα. Το φαράγγι του Αμπά φιλοξενεί την μεγαλύτερη αποικία του είδους στην Ελλάδα και την νοτιότερη στην Ευρώπη. Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους την περίοδο μελέτης ( ) ήταν 19 ζευγάρια τα οποία παρουσίασαν αναπαραγωγική επιτυχία 79%. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει την καλή διαθεσιμότητα τροφής στην περιοχή αλλά και την συνεισφορά της ταΐστρας. Επίσης σημαντικές συγκεντρώσεις όρνιων παρατηρούνται το καλοκαίρι όταν η περιοχή δέχεται πουλιά από τις αποικίες του Ψηλορείτη, της Δίκτη και του Γιούχτα. Θερινές θέσεις κουρνιάσματος έχουν καταγραφεί στη θέση Μαδάρα κοντά στην Μονή του Αγ. Παύλου (στους Παρανύμφους) και στο βράχο Ασφεντηλιάς (στον Αχεντριά). Σημαντική περιοχή για τα ανώριμα άτομα του πληθυσμού όλης της Κρήτης με αξιόλογες συγκεντρώσεις (30-45 άτομα), ειδικά το φθινόπωρο και το χειμώνα, στο φαράγγι του Παστρικού (κοντά στο χωριό Παναγιά) και στο βράχο Κεφάλι (στο Μάρτσαλο). Ο συνολικός αριθμός ατόμων του είδους στην περιοχή εκτιμάται σε άτομα. Οικολογία: Το όρνιο συναντάται σε ανοιχτές εκτάσεις με αραιή βλάστηση ενώ φωλιάζει σε απότομα βράχια χαμηλoύ συνήθως υψόμετρου. Ο χώρος αναζήτησης τροφής εκτείνεται συνήθως σε ακτίνα km. γύρω από την αποικία αλλά περιπλανώμενα άτομα που ψάχνουν για τροφή μπορεί να παρατηρηθούν πολύ μακρύτερα (50 km). Τρέφεται αποκλειστικά με ψοφίμια οπληφόρων μεγάλου ή μεσαίου μεγέθους, επιλέγοντας τα μαλακά μέρη του σώματος με ιδιαίτερη προτίμηση τα σπλάχνα (Tucker & Heath 1994, Xirouchakis 2005). Η εξάπλωση των αποικιών του συμπίπτει πάντοτε με την ύπαρξη ασβεστολιθικού υποστρώματος (Xirouchakis & Mylonas 2005). Απειλές. Η δευτερογενής δηλητηρίαση αποτελεί την σοβαρότερη απειλή για το είδος τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στα νησιά. Επίσης εκτός από την λαθροθηρία, η χωροθέτηση αιολικών πάρκων κοντά σε αποικίες ή περιοχές έντονης αναζήτησης τροφής αποτελούν μία επιπλέον πηγή θνησιμότητας. Οι αλλαγές χρήσεων γης, ο ενσταβλισμός των ζώων και το κλείσιμο των παράνομων χωματερών συρρικνώνουν και υποβαθμίζουν το βιότοπο τροφοληψίας. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 18

22 Χρυσαετός (Aquila chrysaetos) Καθεστώς παρουσίας - Πληθυσμός. Κοσμοπολίτικο είδος ο Χρυσαετός εξαπλώνεται σε όλες τις ηπείρους με 5-6 υποείδη. Ο Ευρωπαϊκός πληθυσμός του είδους εκτιμάται σε ζευγάρια και αποτελεί το 5-24% του παγκόσμιου πληθυσμού του είδους (BirdLife International 2004). Στην Ελλάδα ο Χρυσαετός ήταν κοινός μέχρι τις αρχές του 19 ου αιώνα σε ολόκληρη την ηπειρωτική χώρα αλλά και σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου (Harrison & Pateff 1937). Σήμερα το είδος απαντάται με δύο υποείδη στην ορεινή ενδοχώρα και την Κρήτη (Handrinos & Akriotis 1997) το Aquila chrysaetos chrysaetos και το Aquila chrysaetos homeyeri αντίστοιχα (Cramp & Simmon 1980). Η κατανομή του Χρυσαετού περιλαμβάνει ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Θράκης, της ανατολικής και κυρίως δυτικής Μακεδονίας καθώς και της οροσειράς της Πίνδου μέχρι και την Στερεά. και ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου και της Εύβοιας (Handrinos & Akriotis 1997). Από τα νησιά απαντάται στην Κρήτη και πιθανόν στις Κυκλάδες (Σύρο). Ο πληθυσμός του την δεκαετία του 1980 κυμαίνονταν σε ζευγάρια (Handrinos 1987) με τάση μείωσης αφού το 1990 εκτιμήθηκε σε ζευγάρια (Tucker & Heath 1994). Ο Κρητικός πληθυσμός υπολογίστηκε την δεκαετία του 1970 σε 6 μόλις ζευγάρια (Vagliano 1981) ενώ την δεκαετία του 1980 τον ανεβάζουν 8-10 ή 12 ζευγάρια (Hallmann 1989). Την τρέχουσα δεκαετία ο πληθυσμός του είδους (αν δεν έχει υποεκτιμηθεί) έχει αυξηθεί και αριθμεί περίπου ζευγάρια (Xirouchakis 2001). Στα Αστερούσια όρη εντοπίζονται δύο επικράτειες, μία ενεργή στην περιοχή Κόφινα- Κουδουμά και μία περιστασιακή στην περιοχή του Ασφεντηλιά- Αχεντριά. Επίσης ανώριμα άτομα από την Δίκτη ξεχειμωνιάζουν στα ανατολικά της περιοχής. Οικολογία. Το είδος περιορίζεται σε ορεινές περιοχές με βραχώδεις εξάρσεις (Handrinos & Akriotis 1997). Προτιμά τις ανοιχτές εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση και αποφεύγει τα δάση αν και ενδέχεται να ενδημεί σε δασικές εκτάσεις χρησιμοποιώντας τα διάκενα για ανεύρεση τροφής (Adamakopoulos et al. 1995). Ο Χρυσαετός φωλιάζει κυρίως σε βράχια ( μ., Handrinos 1987) αν και έχει καταγραφεί φώλιασμα και σε δέντρα σε περιοχές με αφθονία τροφής. Η δίαιτά του αποτελείται κυρίως από πουλιά και θηλαστικά μικρού και μεσαίου μεγέθους καθώς και νεκρά ζώα, ειδικά το χειμώνα (Vaglianos 1981, Handrinos 1987, Hallmann 1989, Handrinos & Akriotis 1997). Στην ηπειρωτική Ελλάδα τα ερπετά αποτελούν βασική πηγή ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 19

23 τροφής με κύριο αντιπρόσωπο τις χελώνες (Handrinos & Akriotis 1997). Στην Κρήτη η δίαιτά του αποτελείται από πουλιά και θηλαστικά μεσαίου μεγέθους όπως φάσες Columba palumbus, αγριοπερίστερα (Columba oenas), καλιακούδες (Pyrrhocorax spp.), πέρδικες (Alectoris chukar), λαγούς (Lepus europeus), νεογέννητα αμνοερίφια αλλά και ψοφίμια (Xirouchakis 2001). Το μέσο μέγεθος των επικρατειών του στο νησί υπολογίζεται σε 79 km 2 ( km 2 ). Απειλές: Βασικές απειλές για το είδος είναι η λαθροθηρία, η χρήση δηλητηρίων και η υποβάθμιση των βιοτόπων τροφοληψίας του (κυρίως η εγκατάλειψη των ορεινών καλλιεργειών), καθώς και σε τοπικό επίπεδο η υπερθήρευση ορισμένων βασικών ειδών διατροφής όπως η πέρδικα και ο λαγός. Επίσης οι εκτεταμένες αναδασώσεις και η φυσική δάσωση εγκαταλελειμμένων γαιών είναι αρνητικές για το είδος. Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus) Καθεστώς παρουσίας - Πληθυσμός. Ένας μικρός αετός που εξαπλώνεται κυρίως στην Μεσόγειο, την Μέση Ανατολή αλλά και την Κεντρική Ασία. O Ευρωπαϊκός πληθυσμός εκτιμάται στα 920 ζευγάρια (Birdlife International 2004). Στην Ελλάδα το είδος εντοπίζεται κυρίως στην δυτική Στερεά την Ήπειρο και τα νησιά. Ο πληθυσμός του εκτιμάται γύρω στα ζευγάρια (BirdLife International 2004) με το 50% αυτού να συγκεντρώνεται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και την Κρήτη. Στην Κρήτη ο Σπιζαετός αριθμεί ζευγάρια διάσπαρτα σε ολόκληρο το νησί. Οι επικράτειες του βρίσκονται σε χαμηλο υψόμετρο ( μ.) στις παρυφές των μεγάλων ορεινών όγκων. Στην περιοχή μελέτης καταγράφτηκαν έχουν καταγραφεί 4 συνολικά επικράτειες (Αγιοφάραγγο, περιοχή Φουρνοφάραγγου, Φαράγγι Αμπά- Τρεις Εκκλησιές, περιοχή Λιγιοφάραγγου- ρέμα Μίντρη). Οικολογία. Ο Σπιζαετός ζει σε χαμηλού και μέσου υψομέτρου θερμές ορεινές ή ημιορεινές περιοχές με βράχια, μακί, φρύγανα και λιγότερο σε δάση ή γυμνές εκτάσεις. Φωλιάζει σε απότομα βράχια και σπανιότερα σε δέντρα. Φωλιάζει σε απότομα βράχια συνήθως κάτω από 600m. υψόμετρο ενώ οι επικράτειες του είναι μικρές σε σύγκριση με αυτές άλλων αετών (40-60 Km 2, Cramp and Simmons 1980). Τρέφεται με μικρά θηλαστικά κυρίως λαγούς και αγριοκούνελα αλλά και πουλιά όταν υπάρχουν σε αφθονία όπως πέρδικες, αγριοπερίστερα και κορακοειδή. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 20

24 Απειλές. Η ενόχληση στις περιοχές αναπαραγωγής από δραστηριότητες όπως διάνοιξη και χρήση δασικών δρόμων, υλοτομίες αποτελούν τους κυριότερους κινδύνους για το είδος (Tucker and Heath 1994). Οι σύγχρονες μέθοδοι καλλιέργειας με την εκτεταμένη χρήση γεωργικών φαρμάκων έχει αποτέλεσμα την μειωμένη επιτυχία αναπαραγωγής του είδους αλλά και περιορισμό των πληθυσμών που αποτελούν λεία του. Απειλείται άμεσα από την λαθροθηρία και έμμεσα από τη νόμιμη θήρα και την έλλειψη τροφής καθώς τα βασικά είδη διατροφής του υπερθηρεύονται από τον άνθρωπο. Πετρίτης (Falco peregrinus) Καθεστώς παρουσίας - Πληθυσμός. Ο πληθυσμός του πετρίτη στη χώρα μας εκτιμάται μεταξύ (BirdLife International 2004). Επιδημητικό είδος στην περιοχή μελέτης με αξιοσημείωτη παρουσία στα περισσότερα φαράγγια (συνήθως στην έξοδο τους) αλλά και σε απόκρημνα κάθετα βράχια κοντά στη θάλασσα. Υπερασπίζεται επικράτειες που καταλαμβάνουν ολόκληρο το φαράγγι ή μια ορθοπλαγιά σε απόσταση 3-5 χιλ. από την φωλιά. Ο συνολικός πληθυσμός των Αστερουσίων εκτιμάται σε ζευγάρια. Οικολογία. Φωλιάζει σε απότομα βράχια ή σε ψηλά δένδρα. Τρέφεται κυρίως σε ανοιχτές εκτάσεις κυνηγώντας μικρού ή μεσαίου μεγέθους πουλιά (Tucker & Heath 1994). Απειλές. Σημαντικότερες απειλές θεωρούνται η χρήση εντομοκτόνων, που μέσω της τροφικής αλυσίδας φθάνουν στο είδος, καθώς και το παράνομο κυνήγι και το παράνομο εμπόριο αυγών και νεοσσών για ιερακοθηρία. Κοκκινοκαλιακούδα (Pyrrhocorax pyrrhocorax) Καθεστώς παρουσίας Πληθυσμός. Η κοκκινοκαλιακούδα απαντάται σε υψόμετρο που κυμαίνεται από 1000μ. μέχρι 2,300μ, σχεδόν αποκλειστικά στους υψηλότερους ορεινούς όγκους της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης (Handrinos & Akriotis 1997, Delestrade 1998, Ξηρουχάκης & Δρετάκης 2006). Το χειμώνα παρατηρείται σε χαμηλότερο υψόμετρο (μέχρι τα 400μ.) ειδικά σε περιόδους έντονης κακοκαιρίας. Ο ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 21

25 συνολικός πληθυσμός του είδους εκτιμήθηκε την δεκαετία του 1990 σε εκ των οποίων ενδημούν στα βουνά της Κρήτης σχηματίζοντας σε ορισμένα από αυτά μεγάλα κοπάδια ( άτομα, (Tucker & Heath 1994, Handrinos & Akriotis 1997, Delestrade 1998). Θεωρείται πως μειώνεται αν και πιο πρόσφατα δεδομένα εκτιμούν τον πληθυσμό του είδους σε άτομα (Birdlife International 2004). Μόνιμο είδος της οροσειράς των Αστερουσίων φωλιάζει σε διάσπαρτα σημεία με κυριότερα τις κορυφές του Κόφινα και το φαράγγι του Αχεντριά (Μεσοχωριού). Φωλιές βρέθηκαν επίσης σε φαράγγια στα ΝΔ της οροσειράς εκτός περιοχής κοινοτικού ενδιαφέροντος ενώ μια αποικία βρέθηκε αρκετά μακρύτερα στο φαράγγι Χόνδρου αν και τα άτομα ανήκουν στον πληθυσμό των Αστερουσίων. Ο πληθυσμός του είδους στην περιοχή εκτιμάται σε άτομα. Οικολογία: Φωλιάζει σε σχισμές βράχων σε απότομες εξάρσεις και φαράγγια (Handrinos & Akriotis 1997). Ο βιότοπος τροφοληψίας περιλαμβάνει βραχώδεις εκτάσεις με χέρσα χωράφια, αλπικά λιβάδια με απότομα βράχια, οροπέδια και ορεινούς βοσκότοπους με αραιή φυτοκάλυψη. Τρέφεται με ασπόνδυλα κυρίως σκουλήκια. Ευνοείται από την κτηνοτροφία μέσω της βόσκησης που κρατά χαμηλή την βλάστηση (Tucker & Heath 1994). Απειλές: Ο βιότοπος φωλιάσματος του είδους δεν απειλείται άμεσα. Ωστόσο ο βιότοπος τροφοληψίας σε ορισμένες περιοχές έχει συρρικνωθεί λόγω της εγκατάλειψης των ορεινών καλλιεργειών. Ωστόσο σημαντικότερη απειλή για την καλιακούδα είναι η βαθμιαία εγκατάλειψη της νομαδικής κτηνοτροφίας, γεγονός που υποβαθμίζει το ενδιαίτημα του είδους. Βλάχος (Emberiza hortulana) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός. Ο πληθυσμός του Βλάχου στη χώρα μας εκτιμάται σε ζευγάρια (BirdLife International 2004). Κοινός καλοκαιρινός επισκέπτης στην περιοχή μελέτης, φωλιάζει σε χέρσες και φρυγανικές εκτάσεις με κυρίαρχο είδος την αστοιβίδα και απουσιάζει από θαμνώνες και δάσικές συστάδες. Επίσης συχνά παρατηρείται κοντά μαντριά και ποτίστρες. Ο πληθυσμός του στα Αστερούσια εκτιμάται σε μερικές εκατοντάδες ζευγάρια (>200 ζευγάρια). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 22

26 Οικολογία. Προτιμά ανοιχτές αγροτικές εκτάσεις με αραιά δέντρα, ενώ στη νότια Ευρώπη αναπαράγεται σε βραχώδεις λιβαδικές εκτάσεις με διάσπαρτους θάμνους και ελαιώνες (Tucker & Heath 1994). Τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά στο έδαφος με σπόρους και μικρά ασπόνδυλα (Snow & Perrins 1998). Απειλές: Η σημαντικότερη αιτία μείωσης των πληθυσμών του στην Ευρώπη είναι η εντατικοποίηση της γεωργίας. Η επικράτηση των μονοκαλλιεργειών εξαφάνισε τους φυτοφράχτες και τα δένδρα και μείωσε την ποικιλότητα του αγροτικού τοπίου με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των ενδιαιτημάτων του είδους. Δενδροσταρήθρα (Lullula arborea) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός: Είναι πολύ κοινό επιδημητικό είδος στην περιοχή αλλά κάποια άτομα από βορειότερες χώρες απαντούν όταν μεταναστεύουν. Ο πληθυσμός της Δενδροσταρήθρας έχει υποστεί σοβαρότατη μείωση (περίπου 75%) στα τελευταία 30 έτη. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι είναι σχετικά σταθερός με ζευγαριών (Tucker & Heath 1994). Στην περιοχή των Αστερουσίων βρίσκεται σχεδόν παντού εκτός από τα πυκνότερα σημεία του δάσους του Κουδουμά. Οικολογία: Τα ενδιαιτήματα της Δενδροσταρήθρας συμπίπτουν συνήθως με τους θαμνότοπους όπου ασκείται εκτατική κτηνοτροφία. Οι βασικές απαιτήσεις του είδους σε τροφοληψία και φώλιασμα καλύπτονται από το συνδυασμό χαμηλής ποώδους με αραιή θαμνώδη ή δενδρώδη βλάστηση και ταυτόχρονη χέρσα εδάφη. Τρέφεται με σπόρους και έντομα ενώ φωλιάζει στο έδαφος συνήθως στην βάση των θάμνων. Απειλές: Σημαντικότερη απειλή για τη Δενδροσταρήθρα είναι οι αλλαγές των χρήσεων γης σε συνδυασμό με την εντατικοποίηση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 23

27 3.4 Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης Στον επισυναπτόμενο χάρτη 2 παρουσιάζονται τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης. Ο χάρτης 2 διαμορφώθηκε από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από την εργασία πεδίου. Επισημαίνεται ότι για τα περισσότερα είδη αρπακτικών πουλιών έγινε λεπτομερής χαρτογράφηση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων, και σημειώθηκαν οι επικράτειες τους οι οποίες περιλαμβάνουν τις περιοχές τροφοληψίας, φωλιάσματος και κουρνιάσματος. Ειδικότερα σημειώθηκαν οι θέσεις των αποικιών των Όρνιων, ο βράχος φωλιάσματος των ειδών, Χρυσαετός, Σπιζαετός, Χρυσογέρακο και Πετρίτης, τα φαράγγια με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις Κοκκινοκαλιακούδας, ενώ τέλος για τον Γυπαετό (εκτός από τις ιστορικές θέσεις φωλιάσματος) χαρτογραφήθηκε η περιοχή τροφοληψίας και οι θέσεις κουρνιάσματος όπου πιθανολογούμε πως το είδος θα φωλιάσει στην γειτνίαση τους τα επόμενα έτη. 4. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ Στον επισυναπτόμενο χάρτη 3 (κλίμακας 1: ) παρουσιάζονται: α) η προτεινόμενη οριοθέτηση της περιοχής μελέτης ως ΖΕΠ και β) τα υφιστάμενα όρια ΤΚΣ και ΖΕΠ πλησίον ή εντός της περιοχής μελέτης. Η πρόταση οριοθέτησης της περιοχής μελέτης ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας διαμορφώθηκε έτσι ώστε να περιλάβει τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού για όλες τις εποχές που αυτά χρησιμοποιούν την περιοχή, καθώς και τα αντίστοιχα ενδιαιτήματα των ειδών οριοθέτησης, σύμφωνα με τις προδιαγραφές οριοθέτησης ΖΕΠ (βλ. Δημαλέξης κ.ά. 2004). Από την προτεινόμενη οριοθέτηση εξαιρούνται οι οικισμοί που βρίσκονται εντός της περιοχής με βάση τα νόμιμα όρια τους. Καθοριστικά είδη για την προτεινόμενη οριοθέτηση ήταν ο Γυπαετός, το Χρυσογέρακο και ο Σπιζαετός ενώ ακολούθησαν το όρνιο, ο Χρυσαετός και ο Πετρίτης. Ωστόσο δεδομένου ότι όλα τα παραπάνω είδη αρπακτικών φωλιάζουν σε βράχια ενώ κυνηγούν στις ανοιχτές εκτάσεις τις περιοχής είτε πρόκειται για φρύγανα ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 24

28 είτε για αραιή μακκία ή δασικές συστάδες η οριοθέτηση της περιοχής δεν παρουσίασε δυσκολίες. Τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ είναι ελαφρώς μικρότερα των ορίων της περιοχής μελέτης (δηλαδή της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) στο βόρειο τμήμα της, σε θέσεις οι οποίες δεν σχετίζονται με κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού και οριοθέτησης. Οι περιοχές αυτές αφορούν κυρίως τους οικισμούς αλλά όχι όμως τις γεωργικές περιοχές γύρω τους, εφόσον αυτές αποτελούν βιότοπο τροφοληψίας για αρκετά είδη. Τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ επιδιώχθηκε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμα για τη διαχείριση της περιοχής, με βάση φυσιογραφικά (θαλάσσια ακτογραμμή, ρέματα, κορυφογραμμές) ή άλλα γνωρίσματα (π.χ. δρόμοι) της περιοχής (Δημαλέξης κ.ά. 2004). Πιο συγκεκριμένα στο νότιο τμήμα η χαρτογράφηση ήταν ευκολότερη διότι οριοθετείται από την ακτογραμμή ενώ στα βόρεια από τα όρια των οικισμών. Αντίθετα τα δυτικά και ανατολικά όρια οριοθετήθηκαν με βάση δασικούς/ αγροτικούς δρόμους ή φαράγγια και ρέματα. Η προτεινόμενη περιοχή έχει ενιαίο οικολογικό χαρακτήρα και διαφέρει χαρακτηριστικά από την ευρύτερη περιοχή (Λιβυκό πέλαγος, πεδιάδα Μεσαράς) περιλαμβάνοντας τις βραχώδεις εξάρσεις και τις εκτάσεις με αραιή βλάστηση στο νότιο (παράκτιο) τμήμα του βουνού το οποίο αποτελεί και τον βιότοπο φωλιάσματος σχεδόν όλων των ειδών οριοθέτησης και χαρακτηρισμού. Οι προτεινόμενη ΖΕΠ αποτελείται από δυο τμήματα, το ανατολικό και το δυτικό τμήμα. Στα δυτικά του δυτικού τμήματος το όριο ξεκινά στο οικισμό Μάταλα και ακολουθεί τοπικό δρόμο ανατολικά και σε συνέχεια ακολουθεί αγροτικούς δρόμους μέχρι την τοποθεσία Αγ. Στέφανος. Συνεχίζει με νοτιοανατολική κατευθυνση και περικλείει τον ορεινό όγκο του Χαρκοκεφάλα από βόρεια μέχρι την τοποθεσία Μ. Οδηγήτριας. Από εκεί συνεχίζει νότιο ανατολικά, διασχίζει το ρέμα της Τσαγκαρομέρης και φτάνει στη τοποθεσία Αγ. Σοφία Από εκεί συνεχίζει ανατολικά ακολουθώντας αγροτικούς δρόμους μέχρι να φτάσει στο τοπικό δρόμο στο οικισμό Καλοί Λιμένες στην τοποθεσία Περιβολάρη. Από εκεί ακολουθεί το τοπικό δρόμο προς το οικισμό Καλοί Λιμένες μέχρι να φτάσει στην ακτή. Από εκεί ακολουθεί την ακτογραμμή μέχρι το σημείο έναρξης στα Μάταλα. Στο δυτικό τμήμα της ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 25

29 προτεινόμενης ΖΕΠ περιλαμβάνονται και νησίδες Μικρονήσι, Μεγαλονήσι και Παπαδοπλάκα στο νότια του τμήματος. Στα βορειοδυτικά του ανατολικού τμήματος της προτεινόμενης ΖΕΠ το όριο ξεκινάει στο οικισμό Τρυπητά. Από εκεί ακολουθεί τοπικούς δρόμους ανατολικά μέχρι το οικισμό Πλώρα Από εκεί ακολουθεί το τοπικό δρόμο μέχρι το οικισμό Βασιλική περνώντας τους οικισμούς Απεσωκάρι, Φλαθιάκες, Βασιλικά Ανώγεια και Κανδήλα. Από εκεί ακολουθεί τοπικούς και αγροτικούς δρόμους ανατολικά μέχρι το οικισμό Παναγία. Από εκεί ακολουθεί τοπικούς και αγροτικούς δρόμους ανατολικά μέχρι το νότιο όριο του οικισμού Μεσοχώρι, περικλείοντας του οικισμούς Στέρνες, Αγία Φωτιά, Χάρακας, Δωράκι, Πύργος και Ροτάσι από νότια, εξαίροντας τους από την περιοχή. Από εκεί συνεχίζει ανατολικά, περνάει τους οικισμούς Άγιος Νικήτας και Μετόχι Χουλί και φτάνει στο ρέμα Μίντρης Από εκεί συνεχίζει βορειοανατολικά, περικλείει το ορεινό όγκο του Αναποδιάρη από δυτικά και βόρεια και συνεχίζει ανατολικά μέχρι την τοποθεσία Αγκινάρα. Από εκεί συνεχίζει νότια, ακολουθώντας την κορυφογραμμή της Κάτω Κορυφής και φτάνει στην νότια ακτή της Κρήτης ανατολικά του οικισμού Άγιος Ιωάννης. Από εκεί ακολουθεί την ακτογραμμή δυτικά μέχρι το ανατολικό όριο του οικισμού Λέντας. Σε συνέχεια περικλείει το οικισμό αυτό από βορειοανατολικά με βόρεια κατεύθυνση και συνεχίζει να ακολουθεί αγροτικούς δρόμους προς βόρεια περικλείοντας το ορεινό όγκο των Κοπράνων από δυτικά. Από εκεί περικλείει το ορεινό όγκο της Κεφάλας με βορειοδυτική κατεύθυνση και φτάνει στην τοποθεσία Μ. Απεζανών. Από εκεί ακολουθεί αγροτικούς και τοπικούς δρόμους βόρεια μέχρι το οικισμό Τρυπητά. 5. SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION The international ornithological importance of the study area is supported by the presence of the Bearded Vulture (Gypaetus barbatus) and the Lanner (Falco biarmicus). Additionally, on a national level the area holds a significant population (>1% of the national population) of the Griffon Vulture (Gyps fulvus), the Golden Eagle (Aquila chrysaetos), the Bonelli s Eagle (Hieraaetus fasciatus), the Peregrine ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 26

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Κουφονήσι, γύρω νησίδες και νησίδες Καβάλλοι»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Κουφονήσι, γύρω νησίδες και νησίδες Καβάλλοι» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αρτεμήσιο και Λύρκειο» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αρτεμήσιο και Λύρκειο» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νησίδα Βενέτικο»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νησίδα Βενέτικο» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αστερούσια (Κόφινας)» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Αστερούσια (Κόφινας)» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Υμηττός» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Υμηττός» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σάμος: Όρος Κέρκης»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σάμος: Όρος Κέρκης» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Oρνιθοπανίδα της Οίτης

Oρνιθοπανίδα της Οίτης Oρνιθοπανίδα της Οίτης Έργο: Παρακολούθηση ειδών και τύπων οικοτόπων Το Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ειδών και Τύπων Οικοτόπων Η παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη κεντρικής Εύβοιας, παράκτια ζώνη και νησίδες»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη κεντρικής Εύβοιας, παράκτια ζώνη και νησίδες» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Βαρδούσια»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Βαρδούσια» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Χίος»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Χίος» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Σύρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Σύρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα Περιγραφή Η εκβολή του όρμου Λεύκα βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Αρνάς (ή Άρνη) στην Άνδρο. Πρόκειται για εκβολή ρύακα σχεδόν μόνιμης ροής, που τροφοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Καντήλι» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Καντήλι» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Πήλιο»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Πήλιο» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Παρνασσός»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Παρνασσός» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Τα πουλιά της Άνδρου και οι δράσεις για τη μελέτη και προστασία τους

Τα πουλιά της Άνδρου και οι δράσεις για τη μελέτη και προστασία τους Τα πουλιά της Άνδρου και οι δράσεις για τη μελέτη και προστασία τους Ρούλα Τρίγκου ασολόγος MSc Συντονίστρια Ενημέρωσης ράσεων ιατήρησης ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ- 1 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013, ΑΝ ΡΟΣ ιαχρονική παρουσία

Διαβάστε περισσότερα

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες)

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) Περιγραφή Η εκβολή του ποταμού Πλούσκα βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Βιτάλι και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Άνδρου. Πρόκειται για εκβολή ποταμού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Μπαρμπάς Κλωκός και Φαράγγι Σελινούντα»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Μπαρμπάς Κλωκός και Φαράγγι Σελινούντα» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Άθως»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Άθως» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βορειοανατολική Τήνος και νησίδες»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βορειοανατολική Τήνος και νησίδες» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Βασικά απειλούμενα είδη 1.1. Βασιλαετός..σελ.2 1.2. Χρυσαετός..σελ.3 1.3. Σπιζαετός..σελ.4 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Φαλακρό»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Φαλακρό» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα)

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Μακρομάνταλο στην Άνδρο. Πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Θάσος (Όρος Υψάριο και παράκτια ζώνη) και νησίδα Ξηρονήσι»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Θάσος (Όρος Υψάριο και παράκτια ζώνη) και νησίδα Ξηρονήσι» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος)

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) Περιγραφή Η εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοδυτικά του οικισμού Βιτάλι στην Άνδρο. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στην

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Ζήρεια (Κυλλήνη)»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Ζήρεια (Κυλλήνη)» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Μαυροβούνι. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Μαυροβούνι. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Άγραφα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρη Άγραφα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Αχελώου και Όρη Βάλτου»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κοιλάδα Αχελώου και Όρη Βάλτου» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης. του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού Μ. Τζάλη, Ν. Προμπονάς, Τ. Δημαλέξης, J. Fric

Παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης. του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού Μ. Τζάλη, Ν. Προμπονάς, Τ. Δημαλέξης, J. Fric Παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης της ορνιθοπανίδας του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού Μ. Τζάλη, Ν. Προμπονάς, Τ. Δημαλέξης, J. Fric Εθνικό Πάρκο Χελμού Βουραϊκού, «Βιοποικιλότητα

Διαβάστε περισσότερα

MIL006 - Εκβολή Αγκάθια

MIL006 - Εκβολή Αγκάθια MIL006 - Εκβολή Αγκάθια Περιγραφή Η εκβολή στα Αγκάθια βρίσκεται στον ομώνυμο όρμο, 4,4 χιλιόμετρα περίπου βορειοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για εκβολή χειμάρρου σε άμεση αλληλεπίδραση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Λέσβος: Κόλπος Γέρας, Έλη Ντίπι και Χαραμίδα»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Λέσβος: Κόλπος Γέρας, Έλη Ντίπι και Χαραμίδα» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Ευρύτερη περιοχή Αθαμανικών Ορέων. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων

Φάκελος περιοχής: GR Ευρύτερη περιοχή Αθαμανικών Ορέων. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Ανοικτή Εκδήλωση Ενημέρωσης με θέμα: «Προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη» Αξός Μυλοποτάμου, 29 Μαΐου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Δρ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ Φυσικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Διαπόντια νησιά (Οθωνοί, Ερεικούσα, Μαθράκι και βραχονησίδες)»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Διαπόντια νησιά (Οθωνοί, Ερεικούσα, Μαθράκι και βραχονησίδες)» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Η δράση μας μέσα από το Πρόγραμμα LIFE: Καλές πρακτικές & επιτυχημένα παραδείγματα Γιώργος Σγούρος Διευθυντής

Η δράση μας μέσα από το Πρόγραμμα LIFE: Καλές πρακτικές & επιτυχημένα παραδείγματα Γιώργος Σγούρος Διευθυντής Μέρος 1 Η δράση μας μέσα από το Πρόγραμμα LIFE: Καλές πρακτικές & επιτυχημένα παραδείγματα Γιώργος Σγούρος Διευθυντής Ποιοι είμαστε Η Ορνιθολογική ιδρύθηκε το 1982. Είναι από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές

Διαβάστε περισσότερα

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία AND002 - Έλος Άχλα Περιγραφή Το έλος Άχλα βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια βορειοανατολικά του οικισμού Στενιές της Άνδρου. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422345000 και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κεφαλονιά: Αίνος, Αγία Δυνατή και Καλόν Όρος»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Κεφαλονιά: Αίνος, Αγία Δυνατή και Καλόν Όρος» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Σπυρίτου βρίσκεται στην παραλία Αμμουδαράκι ή Τριάδες, 5,5 χιλιόμετρα περίπου βορειοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για εκβολή

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Μοίρες, Τρίτη, 28 Φεβρουαρίου 2017 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελλάδα και στην

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ανοικτή εκδήλωση με θέμα: «Περιβάλλον Πολιτισμός: Πυλώνες για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο Δήμο Αγίου Βασιλείου» Σπήλι, Κυριακή 28 Αυγούστου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

AND019 - Έλος Κρεμμύδες AND019 - Έλος Κρεμμύδες Περιγραφή Το έλος Κρεμμύδες βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Κόρθι στην Άνδρο. Τροφοδοτείται από δύο ρύακες περιοδικής ροής και λόγω της απομόνωσής του

Διαβάστε περισσότερα

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη.

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Έλσα Γεωργοπούλου, Δρ. Βιολόγος, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Ημερίδα «Δικαίωμα και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Ευρύτερη περιοχή Γαλαξειδίου» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Ευρύτερη περιοχή Γαλαξειδίου» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Το έργο του ΥΠΕΝ για τη θεσμοθέτηση των προστατευόμενων περιοχών και την εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων

Το έργο του ΥΠΕΝ για τη θεσμοθέτηση των προστατευόμενων περιοχών και την εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων Το έργο του ΥΠΕΝ για τη θεσμοθέτηση των προστατευόμενων περιοχών και την εκπόνηση Διαχειριστικών Σχεδίων Αμαλία Μαρία Κουτσογιάννη Δ/νση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας Οκτώβριος

Διαβάστε περισσότερα

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος)

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) Περιγραφή Ο υγρότοπος των Αλυκών Λάγγερη βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα βορειανατολικά της Νάουσας στην Πάρο. Πρόκειται για υγρότοπο που αποτελείται από δύο εποχιακά

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΧΑ-ΠΟΤΑΜΙ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΧΑ-ΠΟΤΑΜΙ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο

Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Προκαταρκτικά αποτελέσματα για την αναπαραγωγική βιολογία του Θαλασσοκόρακα (Phalacrocorax aristotelis desmarestii)στο Β. Αιγαίο Κατσαδωράκης, Γ., Fric, J., Δημαλέξης, Α.,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Άνδρος: Κεντρικό και νότιο τμήμα, γύρω νησίδες και παράκτια θαλάσσια ζώνη»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Άνδρος: Κεντρικό και νότιο τμήμα, γύρω νησίδες και παράκτια θαλάσσια ζώνη» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σαμοθράκη: Όρος Φεγγάρι και παράκτια ζώνη»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σαμοθράκη: Όρος Φεγγάρι και παράκτια ζώνη» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Διαχειριστικές δράσεις για τη διευκόλυνση της προσαρμογής του είδους Falco eleonorae* στην κλιματική αλλαγή - LIFE13 NAT/GR/000909

Διαχειριστικές δράσεις για τη διευκόλυνση της προσαρμογής του είδους Falco eleonorae* στην κλιματική αλλαγή - LIFE13 NAT/GR/000909 Διαχειριστικές δράσεις για τη διευκόλυνση της προσαρμογής του είδους Falco eleonorae* στην κλιματική αλλαγή - G.Katsadorakis/ HOS Στοιχεία προγράμματος Τίτλος: «Διαχειριστικές δράσεις για τη διευκόλυνση

Διαβάστε περισσότερα

LIFE Bonelli East Med LIFE17 NAT/GR/000514

LIFE Bonelli East Med LIFE17 NAT/GR/000514 LIFE Bonelli East Med LIFE17 NAT/GR/000514 Ενημερωτική Ημερίδα LIFE, 4 Απριλίου 2019, Ξενοδοχείο Κλεοπάτρα, Λευκωσία Νικόλαος Κασίνης, Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας ΠΕΡΙΟΧΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΡΓΟΥ: Ελλάδα (Κρήτη/

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νότια Μάνη»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νότια Μάνη» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη.

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Έλσα Γεωργοπούλου, Δρ. Βιολόγος, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Ημερίδα «Δικαίωμα και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σέριφος: παράκτια ζώνη και νησίδες Σεριφοπούλα, Πιπέρι και Βούς»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Σέριφος: παράκτια ζώνη και νησίδες Σεριφοπούλα, Πιπέρι και Βούς» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Μακρή Μαρία, Βιολόγος, Υπ. Διδάκτορας Βλαχόπουλος Κωνσταντίνος, Περιβαλλοντολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου Περιγραφή Η εκβολή του χειμάρρου Βάτου δεν είναι προσβάσιμη με δρόμο από τη στεριά. Προσεγγίζεται μόνο με σκάφος και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 17 χλμ. μακριά από το λιμάνι

Διαβάστε περισσότερα

SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου

SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου Περιγραφή Το έλος Μεσοκάμπου βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νότια - νοτιοδυτικά από το Παλαιόκαστρο, στο Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412341000 και

Διαβάστε περισσότερα

Ο πληθυσμός του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα έκα χρόνια μετά

Ο πληθυσμός του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα έκα χρόνια μετά Ο πληθυσμός του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα έκα χρόνια μετά Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία H. J. Lehto 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικολογίας «Οικολογικές διεργασίες στο χώρο και το χρόνο» Θ. Καστρίτης / ΕΟΕ Πορτόλου.,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΡΓΟΥ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 2015

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΡΓΟΥ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 2015 Αντικείμενο: «Ειδική Λιβαδοπονική Μελέτη για την περιφερειακή ζώνη του Ε.Δ. Αίνου» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΧΛΩΡΙΔΑ

ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΧΛΩΡΙΔΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ Ο Πενταδάκτυλος είναι μία από τις δύο οροσειρές της Κύπρου. Χωρίζει την πεδιάδα της Μεσαορίας από τις ακτές της Κερύνειας και θεωρείται το νοτιότερο τμήμα της ταυρο Δειναρικής Αλπικής

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Παρνασσός. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Όρος Παρνασσός. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

13 Νοεμβρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΑΡΑΜΑΛΙΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

13 Νοεμβρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΑΡΑΜΑΛΙΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη» Ημερίδα με θέμα: «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Ρέθυμνο, Πέμπτη, 28 Ιουλίου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Κρήτη»

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες

Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες Ενότητα 7: Απογραφή Πληθυσμού Θαλασσοπουλιών ως Βιοδείκτες Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού

Διαβάστε περισσότερα

24 Φεβρουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΔΙΑΡΙΖΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

24 Φεβρουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΔΙΑΡΙΖΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Όρη Τζένα και Πίνοβο. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Φάκελος περιοχής: GR Όρη Τζένα και Πίνοβο. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων. Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος περιοχής: GR Κοιλάδα Αχελώου και όρη Βάλτου. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων

Φάκελος περιοχής: GR Κοιλάδα Αχελώου και όρη Βάλτου. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Ερύμανθος»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Ερύμανθος» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα με τίτλο «Καινοτόμες Δράσεις για την Αντιμετώπιση της Παράνομης. Ηπαράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Πρόγραμμα με τίτλο «Καινοτόμες Δράσεις για την Αντιμετώπιση της Παράνομης. Ηπαράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 1 ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΦΙΚ/Γ. Σπυριδάκης Ηπαράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων (παρόλο που απαγορεύεται από το άρθρο VI της Κοινοτικής Οδηγίας για τους Βιοτόπους) αποτελεί κοινή πρακτική σε πολλές αγροτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Παγγαίο και νότιες υπώρειές του»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Όρος Παγγαίο και νότιες υπώρειές του» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας 19 Αυγούστου 2018 Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας Επιστήμες / Περιβάλλον - Οικολογία Μέσα από μία πορεία εξέλιξης 35 εκατομμυρίων χρόνων η καφέ αρκούδα, ζώο ιδιαίτερα προσαρμοστικό,

Διαβάστε περισσότερα

SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά

SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά Περιγραφή Ο ρύακας Φονιάς και η εκβολή του βρίσκονται 11,3 χλμ.α-βα της Χώρας στη νήσο Σαμοθράκη. Πρόκειται στην ουσία για δύο εκβολές σε απόσταση μερικών μέτρων η μια από την

Διαβάστε περισσότερα

Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000

Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 Ένας Γυπαετός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία 2018 Κάποτε Στις αρχές της δεκαετίας του 90, η βιοποικιλότητα στην Ευρώπη βρισκόταν σε κρίσιμο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 11.1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Στα κεφάλαια της παρούσας μελέτης που προηγήθηκαν πραγματοποιήθηκε λεπτομερής εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Νίσυρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ:

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Νίσυρος και νησίδες» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

AND001 - Έλος Βιτάλι. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας

AND001 - Έλος Βιτάλι. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας AND001 - Έλος Βιτάλι Περιγραφή Το έλος Βιτάλι βρίσκεται περίπου 2,5 χιλιόμετρα ανατολικά του ομώνυμου οικισμού στην Άνδρο. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422343000 και όνομα "Έλος

Διαβάστε περισσότερα

WWF Ελλάς Φιλελλήνων Αθήνα Tηλ.: Fax:

WWF Ελλάς Φιλελλήνων Αθήνα Tηλ.: Fax: Υπόμνημα: WWF Ελλάς Φιλελλήνων 26 105 58 Αθήνα Tηλ.: 210 331 4893 Fax: 210 324 7578 www.wwf.gr Επιβεβλημένη η αλλαγή προσέγγισης ως προς την ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην κεντρική περιοχή των νομών Έβρου

Διαβάστε περισσότερα

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού

Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού Λαναρά Θεοδώρα Δασολόγος Περιβαλλοντολόγος MSc Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Παρνασσού Ορισμός: Μια χερσαία και/ή θαλάσσια έκταση με ιδιαίτερα οικολογικά και τοπικά χαρακτηριστικά, αφιερωμένη στην

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερειακή Ημερίδα Ενδιαφερομένων Φορέων

Περιφερειακή Ημερίδα Ενδιαφερομένων Φορέων Περιφερειακή Ημερίδα Ενδιαφερομένων Φορέων του έργου GP-WIND Πάτρα 29 Σεπτεμβρίου 2011 Αιολικά Πάρκα Παναχαϊκού & Περιβαλλοντική Παρακολούθηση Πιθανών Επιπτώσεων Κων/νος Γ. Κωνσταντακόπουλος, ΑΔΕΠ Α.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη

Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη Τελική Αναφορά της Κατάστασης Διατήρησης της Μεσογειακής Φώκιας Monachus monachus στη Νήσο Γυάρο Περίληψη ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 Τελική Έκθεση Για την Κατάσταση της Μεσογειακής φώκιας στη νήσο Γυάρο Περίληψη Σελίδα

Διαβάστε περισσότερα

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι)

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) ΗΛΙΚΙΑ: 7-12 ΕΠΟΧΗ: Φ, Χ, Α, Κ. ΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα προετοιμασία στην τάξη, 1 ώρα έρευνα στο σπίτι, 3-4 εβδομάδες έρευνας. ΥΛΙΚΑ: Ερωτηματολόγιο,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Λέσβος» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ:

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Βόρεια Λέσβος» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Ανάφη: Ανατολικό και βόρειο τμήμα και γύρω νησίδες»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Ανάφη: Ανατολικό και βόρειο τμήμα και γύρω νησίδες» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Άγιος Ευστράτιος και θαλάσσια ζώνη»

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Νήσος Άγιος Ευστράτιος και θαλάσσια ζώνη» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Η παρακολούθηση της άγριας ζωής στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς Λευκά Όρη

Η παρακολούθηση της άγριας ζωής στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς Λευκά Όρη Η παρακολούθηση της άγριας ζωής στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς Λευκά Όρη Ε. Περουλάκη, Μηχανικός Περιβάλλοντος MSc Α. Μπαρνιάς, Δασολόγος MSc Δρ. Π. Λυμπεράκης, Πρόεδρος ΔΣ ΦΔΕΔΣ Λευκά Όρη Τα Λευκά Όρη καταλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

Θηλαστικά της Οίτης. Έργο: Παρακολούθηση ειδών και τύπων οικοτόπων

Θηλαστικά της Οίτης. Έργο: Παρακολούθηση ειδών και τύπων οικοτόπων Θηλαστικά της Οίτης Έργο: Παρακολούθηση ειδών και τύπων οικοτόπων Το Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ειδών και Τύπων Οικοτόπων Η παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Περιοχή Ελασσόνας»

ΦΑΣΗ Γ: Σχέδια Δράσης. ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Σχέδιο Δράσης για την Ζώνη Ειδικής Προστασίας «GR Περιοχή Ελασσόνας» ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Τεχνικού Ερμηνευτικού Οδηγού για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες των Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 στην Κρήτη.

Παρουσίαση Τεχνικού Ερμηνευτικού Οδηγού για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες των Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 στην Κρήτη. οικοσυστημάτων στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη» Παρουσίαση Τεχνικού Ερμηνευτικού Οδηγού για τις οικοσυστημικές υπηρεσίες των Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 στην Κρήτη. Βασίλης Σαμαριτάκης

Διαβάστε περισσότερα

AND011 - Έλος Καντούνι

AND011 - Έλος Καντούνι AND011 - Έλος Καντούνι Περιγραφή Το έλος Καντούνι βρίσκεται νότια - νοτιοανατολικά στο όριο του χωριού Κόρθι στην Άνδρο. Πρόκειται για υποβαθμισμένη εκβολή που τροφοδοτείται από έναν ρύακα σχεδόν μόνιμης

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας

Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας Η συμβολή των λιβαδιών στη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας Α. Τσιόντσης 1, Ι. Μελιάδης 1 και B. Hallmann 2 1 ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Δασικών

Διαβάστε περισσότερα

5. κλίμα. Οι στέπες είναι ξηροί λειμώνες με ετήσιο εύρος θερμοκρασιών το καλοκαίρι μέχρι 40 C και το χειμώνα κάτω από -40 C

5. κλίμα. Οι στέπες είναι ξηροί λειμώνες με ετήσιο εύρος θερμοκρασιών το καλοκαίρι μέχρι 40 C και το χειμώνα κάτω από -40 C 5. κλίμα 5. κλίμα Οι στέπες είναι ξηροί λειμώνες με ετήσιο εύρος θερμοκρασιών το καλοκαίρι μέχρι 40 C και το χειμώνα κάτω από -40 C 5. κλίμα 5. κλίμα Οι μεσογειακές περιοχές βρίσκονται μεταξύ 30 0 και

Διαβάστε περισσότερα

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες.

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Λύκος - Canis lupus Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Ο πληθυσμός του Λύκου μειώνεται εξαιτίας: i. του περιορισμού/υποβάθμισης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ Το κλίμα μιας γεωγραφικής περιοχής διαμορφώνεται κατά κύριο λόγο από τους 3 παρακάτω παράγοντες: 1)το γεωγραφικό πλάτος 2)την αναλογία ξηράς/θάλασσας 3)το

Διαβάστε περισσότερα

Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ. και ΚΛΙΜΑ

Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ. και ΚΛΙΜΑ Το κλίμα της Ευρώπης Το κλίμα της Ευρώπης Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ και ΚΛΙΜΑ Καιρός: Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν σε μια περιοχή, σε

Διαβάστε περισσότερα