Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ. Χρήστος Ν. Σιγάλας

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ. Χρήστος Ν. Σιγάλας"

Νίκανδρος Γκόφας
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ Χρήστος Ν. Σιγάλας

2 Με τον όρο Εκπαιδευτικό Έργο στο πλαίσιο μιας εκπαιδευτικής βαθμίδας νοούμε το σύνολο των ενεργειών και των δραστηριοτήτων δια των οποίων σχεδιάζονταικαιυλοποιούνταιοισκοποίκαιοιστόχοι των προγραμμάτων σπουδών της εκπαιδευτικής βαθμίδας.

3 Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου είναι μια συλλογική και πολυεπίπεδη διαδικασία, κατά την οποία μέσα από την εκτίμηση της λειτουργίας προσώπων, φορέων και θεσμών αξιολογείται ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.

4 Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου στο σχολείο εμφανίζει ιδιαιτερότητες και εξαιρετική δυσκολία οφειλόμενη: στην ιδιομορφία της εκπαιδευτικής πράξης, όπως λ.χ. οι διαφορετικές αντιλήψεις για το αξιακό σύστημα και την ιδεολογία που το διέπουν, η πολυπλοκότητα και το μετρήσιμο των εκπ/κώνσκοπώνκαιστόχων, το πλήθος και η συνθετότητα των παραγόντων που το επηρεάζουν, τη σχετικότητα των κριτηρίων και των μεθόδων αξιολόγησης.

5 Η εσωτερική αξιολόγηση γίνεται για: να λειτουργήσει ως «ανατροφοδότηση» για το κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι στόχοι που τέθηκαν, να λογοδοτήσει το σχολείο προς την ευρύτερη κοινότητα για το έργο που εκτελέστηκε.

6 Την εσωτερική αξιολόγηση κάνουν όλοι όσοι μετέχουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του εκπαιδευτικού έργου στο σχολείο.

7 Η εξωτερική αξιολόγηση γίνεται για να εκτιμηθούν για λογαριασμό της κοινότητας τα αποτελέσματα της σχολικής λειτουργίας, από ένα κατά τεκμήριο αντικειμενικό αξιολογητή που δεν εμπλέκεται στη λειτουργία του οργανισμού που αξιολογεί.

8 Η εξωτερική αξιολόγηση έχει το πλεονέκτημα ότι γίνεται αποδεκτή από τη κοινότητα ως αμερόληπτη. Όμως έχει τη δυσκολία ότι αυτός που θα την αναλάβει πρέπει να διαθέτει υψηλό κύρος και μεγάλη εκπαιδευτική εμπειρία, ώστε να είναι γνώστης των ποικίλων καταστάσεων της σχολικής λειτουργίας και των λεπτομερειών της.

9 Η εσωτερική αξιολόγηση, εκτός από το πρόβλημα της αντικειμενικότητας, έχει δυσκολίες γιατί εμπλέκει όλη την εκπαιδευτική κοινότητα χωρίς να εξασφαλίζει ότι όλα τα μέλη της έχουν τη απαραίτητη γνώση για να μετάσχουν σε μια αξιολόγηση που δεν θα είναι αποσπασματική, αλλά θα εξετάζει ολόκληρη την εκπαιδευτική διαδικασία.

10 Στο εκπαιδευτικό έργο αξιολογούμε: Το «προϊόν» ή το αποτέλεσμα του εκπαιδευτικού έργου Τη διαδικασία και τα μέσα Τη διοίκηση

11 Στη μέτρηση του «προϊόντος» του εκπαιδευτικού έργου στο σχολείο υπάρχουν οι εξής δυσκολίες και αδυναμίες: Υπάρχει δυσκολία στον εντοπισμό των στόχων που πρέπει να ελεγχθεί ο βαθμός επίτευξής τους. Οι μη γνωστικοί στόχοι είναι πολύ δύσκολο ή αδύνατο να μετρηθούν. Τα αποτελέσματα του σχολείου απαιτούν σειρά ετών για την παρακολούθησή τους. Στη διάρκεια των ετών αυτών τα αποτελέσματα είναι δυνατό να επηρεαστούν και να «νοθευτούν» από εξωσχολικούς παράγοντες. Υπάρχει μεγάλη σχετικότητα στις επιδόσεις των μαθητών, άρα χρειάζεται να δίνεται συγκριτική διάσταση στις εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων που επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες εσωτερικούς και εξωτερικούς.

12 Στην αξιολόγηση της διαδικασίας περιλαμβάνεται η αξιολόγηση: της εφαρμογής των προγραμμάτων, της διδασκαλίας, των σχολικών δραστηριοτήτων, των καινοτόμων δράσεων κ.α.

13 Στη διοίκηση αξιολογούμε: Την αποτελεσματικότητα της Διοίκησης του σχολείου να προωθήσει την υλοποίηση του σχεδιασμού και την επιτυχία των στόχων που τέθηκαν. Ακόμη θα πρέπει να αξιολογηθούν κι άλλες πλευρές της Διοίκησης, όπως η ηγεσία, η λήψητωναποφάσεων, ο συντονισμός, η εποπτεία, η οργάνωση εργασίας, η επικοινωνία, η συνεργασία, οι διαχείριση των πόρων, οι καινοτόμες δράσεις κλπ.

14 Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού

15 Στη χώρα μας το εκπαιδευτικό έργο έχει αξιολογηθεί συστηματικά μόνο στο επίπεδο της τάξης και περιορίσθηκε αρχικά μόνο στην αξιολόγηση του δάσκαλου και του μαθητή.

16 Η αξιολόγηση του δασκάλου στηρίχθηκε σε ερευνητικές εργασίες που: είτε αναζήτησαν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά διαφόρων κατηγοριών διδασκόντων (δηλ. ποια πρέπει να είναι τα ειδικά χαρακτηριστικά του φιλολόγου, του φυσικού, του μαθηματικού κ.ο.κ.), είτε προσπάθησαν να ορίσουν τι δάσκαλος είναι, «καλός» ή «κακός», «αυταρχικός» ή «δημοκρατικός» κ.ο.κ.

17 Οι κατηγοριοποιήσεις και οι χαρακτηρισμοί αγνοούν την αλληλεπίδραση δάσκαλου και παιδαγωγικής πράξης.

18 Στις παιδαγωγικές συναλλαγές ο δάσκαλος δεν είναι παρά ένα στοιχείο του εκπαιδευτικού συστήματος, έστω και αν είναι στοιχείο μοχλός, δεν είναι «απόλυτος κύριος» μέσα στην τάξη του. Είναι ένας εκπρόσωπος της οργανωμένης πολιτείας, φορέας κάποιων στενών ή ευρέων εντολών, περιορισμένος από προγράμματα, μέσα και καταστάσεις.

19 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Αν. Προγρ. Οδηγίες Π.Ι. ΕΛΕΓΧΟΣ Διδ. Βιβλία ΟΧΙ Υλ/κή υποδομή ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ (ΣΚΟΠΟΘΕΣΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ) ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (Πέτυχαν οι στόχοι;) ΝΑΙ-ΤΕΛΟΣ Μαθησιακή κατάσταση των μαθητών

20 «ΣΥΣΤΗΜΑ» ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ) ΥΠ.Ε.Π.Θ. Π.Ι. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ κλπ. ΠΑΝ/ΜΙΑ ΣΧ. ΕΠΙΜΟΡΦ/ΣΗΣ ΣΧ. ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΓΟΝΕΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ

21 Η διαδικασία αξιολόγησης είναι αναπόφευκτα ασαφής και ασφαλώς υποκειμενική, με εύκολα αμφισβητούμενη εγκυρότητα και αξιοπιστία.

22 Η διδασκαλία φαίνεται ότι είναι ένα ολοκληρωμένο, αυθύπαρκτο, ανεπανάληπτο και ξεχωριστό γεγονός. Ποτέ δηλ. ο εκπαιδευτικός δεν θα μπορούσε να επαναλάβει την ίδια ακριβώς διδασκαλία.

23 Συμπερασματικά: 1. Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού πρέπει να είναι τμήμα μιας ενιαίας διαδικασίας αξιολόγησης που είναι συστατικό του επιτελούμενου εκπαιδευτικού έργου και δια της οποίας αξιολογούνται όλοι οι παράγοντες και οι συντελεστές του έργου αυτού (μαθητές, εκπαιδευτικοί, υπηρεσίες, αναλυτικά προγράμματα, διδακτικά βιβλία κλπ.) και να λειτουργεί απαραίτητα ανατροφοδοτικά για τη βελτίωση και την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού συστήματος.

24 2. Η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού πρέπει να αποτελεί εκτίμηση του τρόπου και του βαθμού υλοποίησης σχεδιασμένων ενεργειών σε συνάρτηση με τους παράγοντες που επηρέασαν τις ενέργειες αυτές.

25 3. Ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να αξιολογηθεί από κάποια «ιεραρχία» διοικητική ή επιστημονική με βάση «πρότυπα», «ιδεώδη» και μύθους που διαμορφώθηκαν πέρα και έξω από τη διδακτική διαδικασία. Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού περνάει απαραίτητα μέσα από την αυτογνωσία και τον αυτοπροσδιορισμό του. Είναι ανάγκη να του δοθεί η ευκαιρία να εκτιμήσει κατά πόσο εναρμονίζονται οι διδακτικοί στόχοι που έθεσε με τη διδακτική μεθοδολογία και την παιδαγωγική του στάση.

26 4. Είναι ακόμη ανάγκη να ανατροφοδοτηθεί άμεσα η επιμορφωτική λειτουργία που θα δώσει στον εκπαιδευτικό την ευκαιρία να γνωρίσει άλλες παιδαγωγικές πρακτικές και διδακτικές μεθόδους και να τοποθετήσει τον εαυτό του συγκριτικά με άλλα πρόσωπα σε συγκεκριμένες καταστάσεις.

27 5. Η αξιολόγηση αυτή ως διαμορφωτικού τύπου αξιολόγηση που στοχεύει στη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου προς όφελος των μαθητών και του κοινωνικού συνόλου δεν μπορεί να αποτελεί την βάση για τις υπηρεσιακές κρίσεις των εκπαιδευτικών και την ανάδειξη στελεχών της εκπαίδευσης.

28 Οι υπηρεσιακές κρίσεις είναι επιλεκτικές διαδικασίες με όρους και σκοπούς διάφορους από εκείνους που θέτει η εκπαιδευτική λειτουργία. Μπορεί να σχετίζονται με αυτή αλλά έχουν σχέση με επιλογές πολιτικοκοινωνικού χαρακτήρα που στοχεύουν στην επιλογή στελεχών με «εκτελεστικές δυνατότητες».

Σχετικά έγγραφα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Σκοποί της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού (N. 2986/02, Άρθρο. 5, παρ. 1) α. Η ενίσχυση της αυτογνωσίας