Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09. Οικονομολόγος. Πολιτική Παιδεία. Β Τάξη Γενικού Λυκείου

Transcript

1 Πολιτική Παιδεία Β Τάξη Γενικού Λυκείου 1

2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 4.3 Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2

3 Οργάνωση δημόσιας διοίκησης Δημόσια διοίκηση Συστήματα οργάνωσης Συγκεντρωτικό Αποκεντρωτικό Τα κεντρικά όργανα (Υπουργεία) έχουν αποφασιστικές αρμοδιότητες σε όλη την επικράτεια. Οι αποφασιστικές αρμοδιότητες ασκούνται από τα περιφερειακά όργανα. 3

4 Συγκεντρωτικό σύστημα: Πλεονεκτήματα: α) εξασφάλιση ενιαίας πολιτικής για όλη την επικράτεια β) μικρό κόστος. Μειονεκτήματα: α) ανάπτυξη γραφειοκρατίας β) η κεντρική διοίκηση αγνοεί τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα. 4

5 Αποκεντρωτικό σύστημα: Πλεονεκτήματα: α) μείωση της γραφειοκρατίας β) η κεντρική διοίκηση λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα. Μειονεκτήματα: α) η έλλειψη ενιαίας πολιτικής για όλη την επικράτεια β) μεγάλο κόστος. 5

6 Αποκεντρωτικό σύστημα: Κατά τόπο Καθ ύλη Τοπική ή περιφερειακή διοίκηση Όταν ορισμένοι τομείς του κράτους είναι αυτοδιοικούμενοι είτε ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ή ως Νομικά πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου 6

7 Η δημόσια διοίκηση καλείται να εφαρμόσει αποφάσεις της κυβέρνησης σε όλους τους τομείς (παιδεία, δημόσια έργα κ.λπ.) Εξουσιοδοτείται από το σύνταγμα να θέτει κανονιστικές διοικητικές πράξεις (π.χ. αστυνομικές ή υγειονομικές πράξεις) και να εκδίδει ατομικές διοικητικές πράξεις (π.χ. μετάθεση υπαλλήλου). 7

8 Το σύγχρονο ελληνικό κράτος χαρακτηρίζεται από δυσκυβερνησία δηλ. από την αδυναμία εφαρμογής νόμιμων και αποδεκτών αποφάσεων η οποία οφείλεται: α) στην πολυνομία δηλ. στην πληθώρα κανόνων που χρειάζονται ερμηνεία, στην «άγνοια νόμων» και στην «έλλειψη κύρους των νόμων» επειδή οι νόμοι δεν εφαρμόζονται β) στην μη εφαρμογή των νόμων γ) στην γραφειοκρατία δ) στην έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος ε) στις κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις και ζ) στην ανομία και στην παρανομία. 8

9 Κατά την κατάρτιση των νόμων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι αρχές της καλής νομοθέτησης όπως: Αναγκαιότητα ρύθμισης Απλότητα και σαφήνεια (αποφυγή αντιφατικών ρυθμίσεων) Αποτελεσματικότητα από τις συνέπειες της ρύθμισης Προσβασιμότητα στις ρυθμίσεις (ηλεκτρονικά μέσα) Διαφάνεια και ασφάλεια δικαίου 9

10 Αναμόρφωση δικαίου που αποσκοπεί στον περιορισμό της πολυνομίας και στην αποκάθαρση της υφιστάμενης νομοθεσίας. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα μέσα καλής νομοθέτησης, όπως: Η διαβούλευση: Έγκαιρη ενημέρωση και συμμετοχή των πολιτών και των κοινωνικών φορέων Αξιολόγηση αποτελεσμάτων εφαρμογής (μετά από 3ετία συνήθως) Ανάλυση συνεπειών των ρυθμίσεων στα σχέδια νόμου Απλούστευση των διαδικασιών Αιτιολογική έκθεση: Εξηγεί την αναγκαιότητα και τον σκοπό της ρύθμισης 10

11 Ανεξάρτητες διοικητικές αρχές Ιδρύθηκαν πρώτα στις ΗΠΑ και μετά στην Ευρώπη, όταν διαπιστώθηκε, ότι πολλές φορές, εξαιτίας του κομματισμού του κρατικού μηχανισμού δεν υπήρχε αντικειμενική και αμερόληπτη δράση, κυρίως σε ευαίσθητους τομείς της διοίκησης. 11

12 Σύμφωνα με το Σύνταγμα τα μέλη των Ανεξάρτητων Αρχών διορίζονται με συγκεκριμένη θητεία και απολαμβάνουν εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Η επιλογή των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών γίνεται από την Διάσκεψη των Προέδρων, θεσμό ο οποίος προβλέπεται στον Κανονισμό της Βουλής και διαθέτει διακομματική σύνθεση και με αυξημένη πλειοψηφία (4/5 των μελών). 12

13 Οι Ανεξάρτητες διοικητικές αρχές Που προβλέπονται Εθνικό Συμβούλιο Από το Σύνταγμα Ραδιοτηλεό Της Ελλάδας ρασης (ΕΣΡ) Είναι: Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), Αρχή Διασφάλισης του απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) Συνήγορος του Πολίτη 13

14 Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης Έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας. Αρμοδιότητά του είναι και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης της νομοθεσίας. Δημιουργήθηκε για να αποφευχθεί η χειραγώγηση της ραδιοτηλεόρασης από την εκάστοτε κυβέρνηση. 14

15 Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού Έχει ως αρμοδιότητα την επιλογή του μόνιμου προσωπικού του Δημόσιου Τομέα, τον έλεγχο των φορέων του δημοσίου κατά την επιλογή προσωπικού, τις διεξαγωγές διαγωνισμών κ.τ.λ. Εξαιρούνται διάφορες κατηγορίες όπως οι δικαστικοί, οι στρατιωτικοί, οι διπλωματικοί υπάλληλοι, οι δημοσιογράφοι, οι ειδικοί σύμβουλοι κ.λπ. Δημιουργήθηκε εξαιτίας των πελατειακών σχέσεων, των κομματικών διορισμών και της αναξιοκρατίας. 15

16 Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) Πρόκειται για δεδομένα όπως φυλετική ή εθνική προέλευση, πολιτικά φρονήματα, θρησκευτικές αντιλήψεις, συμμετοχή σε συνδικαλιστικά όργανα, σωματεία, υγεία, ερωτικές προτιμήσεις κ.λπ., τα οποία περιλαμβάνονται σε αρχείο. Για να υποστούν επεξεργασία τα προσωπικά δεδομένα ενός ατόμου χρειάζεται η συγκατάθεσή του συγκατάθεσή του εκτός και εάν υπάρχει άδεια της αρχής που επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος, εθνικής ασφάλειας, εγκληματικών πράξεων κ.λπ.). 16

17 Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών Αρμοδιότητά της είναι η προστασία του απορρήτου των επιστολών, της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο καθώς και την ασφάλεια των δικτύων και πληροφοριών. Στην έννοια της προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών περιλαμβάνεται και ο έλεγχος της τήρησης των όρων και της διαδικασίας άρσης του απορρήτου, που προβλέπονται από τον νόμο. 17

18 Συνήγορος του πολίτη Συνήγορος του παιδιού Διαμεσολαβεί μεταξύ των πολιτών και των δημόσιων υπηρεσιών με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας. Αποστολή του Συνηγόρου του Πολίτη είναι επίσης η προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού. 18