ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Transcript

1 ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σχ. Έτος: ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : Β ΑΡΣΑΚΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΨΥΧΙΚΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Έγκλημα και Τιμωρία: αναζητώντας τη χρυσή τομή» A. ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Βασικός σκοπός της έρευνας είναι η μελέτη της αλληλεπίδρασης κοινωνικών δεδομένων και ύπαρξης του εγκλήματος στην πορεία των χρόνων αλλά και η προσπάθεια ανάδειξης της (δυς)αναλογίας μεταξύ ποινής-εγκλήματος Ενδεικτικά ερευνητικά ερωτήματα: Ποια η σημασία όρων όπως έγκλημα, εγκληματικότητα, παραβατική συμπεριφορά, αποκλίνουσα συμπεριφορά και ποινή; Είναι ο άνθρωπος «φύσει» κακός ή μήπως η εν δυνάμει εγκληματική ανθρώπινη συμπεριφορά οφείλεται σε οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες; Ποια είναι η ανθρωπολογική / κοινωνιολογική / ψυχολογική / φιλοσοφική / βιολογική / νομική προσέγγιση της εγκληματικής ανθρώπινης φύσης; Ποιος είναι ο τελικός στόχος της ποινής; Υπάρχει τελικά αναλογία ή δυσαναλογία μεταξύ εγκλήματος και ποινής; Γιατί παρατηρούνται διαφοροποιήσεις σε είδη εγκλημάτων και ποινών σε διάφορες ιστορικές περιόδους αλλά και χώρες της γης; Ποια η επίδραση των θρησκευτικών αντιλήψεων αλλά και κοινωνικοπολιτικών συνθηκών σε αυτές; Πώς και γιατί ξεκίνησε η επιστήμη της εγκληματολογίας και ποιοι είναι οι στόχοι της; Τί ονομάζουμε παγκόσμια εγκλήματα και εγκλήματα πολέμου ; Ποια είναι τα αίτια και οι συνέπειες αυτών και ποιές οι ευθύνες και η στάση της διεθνούς κοινότητας απέναντι σε αυτά; Πώς καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα σε περιπτώσεις παγκοσμίων εγκλημάτων/εγκλημάτων πολέμου και ποιες είναι οι συγκεκριμένες ενέργειες για την προάσπιση και την προστασία τους; Γιατί το έγκλημα (και ενίοτε η επακόλουθη τιμωρία του) αποτελεί έμπνευση για τον ευρύτερο χώρο της τέχνης και με ποιους τρόπους εκφράζεται μέσα από αυτή; Β. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (κριτήρια επιλογής θέματος, συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα, αναμενόμενα μαθησιακά οφέλη κ.λπ., ενδεικτικά μέχρι 300 λέξεις). 1

2 Κριτήρια επιλογής θέματος Το έγκλημα είναι παρόν σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες διαμέσου των αιώνων. Το ίδιο και ο προσφιλής τρόπος αντιμετώπισης του, η ποινή. Ωστόσο, είναι κοινή η διαπίστωση ότι η ποινή με τον τρόπο που επιβαλλόταν, αλλά και με τον τρόπο που επιβάλλεται ακόμη και σήμερα, αποδεικνύεται αναποτελεσματική για την εκρίζωση του εγκλήματος από την κοινωνία, ενώ ταυτόχρονα αναιρεί θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, όπως η ζωή και η ελευθερία του. Το αποτέλεσμα είναι αναπόφευκτα η αμφισβήτηση της ίδιας της ουσίας της αλλά και του σκοπού της. Η συγκεκριμένη έρευνα έχει ως σκοπό να εξοικειωθούν οι μαθητές με τα δύο βασικά στοιχεία που προσδιορίζουν την εγκληματική ανθρώπινη συμπεριφορά, το έγκλημα και τη ποινή, να εξετάσουν τους λόγους ύπαρξης του φαινομένου ανά τους αιώνες και σε διάφορες κοινωνίες και να καταλήξουν σε συμπεράσματα αναφορικά με την αναλογία ή μη μεταξύ εγκλήματος και τιμωρίας Αναμενόμενα μαθησιακά οφέλη Η κατανόηση όρων όπως έγκλημα, εγκληματικότητα, παραβατική συμπεριφορά, αποκλίνουσα συμπεριφορά και ποινή Η διερεύνηση των βιολογικών και κοινωνικοπολιτικών συνθηκών που οδηγούν τον άνθρωπο σε εγκληματικές πράξεις μέσω του πρίσματος διαφόρων επιστημών όπως η ανθρωπολογία, η ψυχολογία, η φιλοσοφία, η κοινωνιολογία και η νομική Η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με το ρόλο της ποινής ως μέσο σωφρονισμού, παραδειγματισμού και πρόληψης του εγκλήματος Η ανάδειξη της (δυς)αναλογίας μεταξύ εγκλήματος και τιμωρίας Η διερεύνηση των θρησκευτικών αντιλήψεων αλλά και των κοινωνικοπολιτικών συνθηκών ανά ιστορική περίοδο και χώρα και των επιδράσεων αυτών στα είδη εγκλημάτων και ποινών Η θεώρηση των συνθηκών ανάδειξης της επιστήμης της εγκληματολογίας και η διερεύνηση των στόχων της Η κατανόηση των όρων παγκόσμια εγκλήματα και εγκλήματα πολέμου και η διερεύνηση των αιτιών και των συνεπειών τους Η διερεύνηση των τρόπων και των συνθηκών καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιπτώσεις παγκοσμίων εγκλημάτων/εγκλημάτων πολέμου καθώς και των διενεργειών για την προάσπιση και την προστασία τους; Η διερεύνηση των λόγων για τους οποίους το έγκλημα (και ενίοτε η επακόλουθη τιμωρία του) αποτελεί έμπνευση για τον ευρύτερο χώρο της τέχνης και η έκφραση του μέσα από αυτή Συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα ΙΣΤΟΡΙΑ (ιστορική αναδρομή σε είδη εγκλήματος και ποινής) ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ (κοινωνιολογική προσέγγιση του φαινομένου της εγκληματικότητας) 2

3 ΔΙΚΑΙΟ (εξέταση νομικού πλαισίου όσον αφορά στην επιβολή της ποινής και στη φύση της εγκλημ.πράξης) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ (άντληση πληροφοριών/δεδομένων από το διαδίκτυο) ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ (έρευνα σε αρθρογραφία και διάφορα κείμενα γραμμένα σε ξένη γλώσσα) ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ (φιλοσοφική θεώρηση της φύσης ενός εγκληματία και της αναγκαιότητας της ποινής) ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ψυχολογική προσέγγιση της εγκληματικής ανθρώπινης φύσης) ΒΙΟΛΟΓΙΑ (έρευνα όσον αφορά στην ύπαρξη βιολογικών χαρακτηριστικών που καθορίζουν τη φύση ενός εγκληματία) Γ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΕΙ (μέχρι 200 λέξεις) Oι προτεινόμενες δραστηριότητες εξελίσσονται λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες και δυνατότητες κάθε παιδιού και τα ενδιαφέροντά του. Οι επιλογές των μαθητών αρχίζουν με τα υπο-ερωτήματα που έχουν τη δυνατότητα να συμπεριλάβουν στην έρευνά τους οι ομάδες και συνεχίζουν με τα εναλλακτικά μέσα και τις διαφορετικές διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων. Οι μαθητές θα χωριστούν σε τέσσερις υποομάδες σε κάθε μία εκ των οποίων θα επεξεργαστούν τα συγκεκριμένα ερωτήματα της παραμέτρου του θέματος που επέλεξαν μέσα από τον καταιγισμό των ιδεών που θα πραγματοποιηθεί κατά την πρώτη συνάντηση του τμήματος. Κατά την εμπλοκή των μαθητών στις προτεινόμενες δραστηριότητες αξιοποιείται κυρίως το Διαδίκτυο ως πηγή πληροφόρησης και ανάκτησης πολυμεσικού υλικού καθώς και διαδικτυακά εργαλεία, όπως Wiki και Blog. Αρχικά, οι μαθητές θα συλλέξουν υλικό μέσα από βιβλιογραφικές αναφορές καθώς και μετά από την πλοήγηση τους στο διαδίκτυο σχετικά με απόψεις/θεωρίες που έχουν διατυπωθεί σχετικά με τα θέματα της ποινής και του εγκλήματος και θα παρακινηθούν σε επίπεδο τάξης να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με αυτά και να εξάγουν κάποια συμπεράσματα. Επιπλέον, μέσω εκτενούς παρουσίασης δεδομένων από πλευράς του υπεύθυνου καθηγητή, θα κληθούν να απαντήσουν σε σχετικά ερωτήματα και να αναλύσουν τα δεδομένα. Θα αναζητήσουν τους διάφορους τρόπους με τους οποίους το έγκλημα και η τιμωρία εμπνέουν τους καλλιτέχνες και θα μελετήσουν σχετικά κείμενα. Τέλος, μέσα από τη βιωματική τους εμπειρία και θεώρηση της καθημερινότητας, θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε σημαντικά συμπεράσματα σχετικά σε την επιβολή ποινής για οποιοδήποτε έγκλημα και να αναζητήσουν της διάφορους τρόπους με τους οποίους και οι δύο αυτές έννοιες επηρεάζουν την ανθρώπινη κοινωνία, εξαρτώνται ή όχι από αυτή και διαφοροποιούνται στο πέρασμα των χρόνων, εξαρτώμενες από τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες κάθε εποχής. Δ. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (μέχρι 200 λέξεις) 3

4 Να γίνουν κατανοητοί βασικοί όροι όπως έγκλημα, εγκληματικότητα, παραβατική συμπεριφορά, αποκλίνουσα συμπεριφορά και ποινή Να διαπιστωθεί ότι η εγκληματική συμπεριφορά του ανθρώπου οφείλεται και σε βιολογικούς αλλά και σε κοινωνιολογικούς παράγοντες (συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών της κοινωνίας στην οποία ζει) Να γίνει δυνατή η ανθρωπολογική / κοινωνιολογική προσέγγιση της εγκληματικής ανθρώπινης φύσης Να διαπιστωθεί ποιος είναι ο τελικός στόχος της ποινής (π.χ, τιμωρία, σωφρονισμός, παραδειγματισμός) και αν αυτή αντιστοιχεί απόλυτα στο είδος του εγκλήματος που διαπράττεται Να γίνει κατανοητή η επίδραση θρησκευτικών αντιλήψεων αλλά και κοινωνικοπολιτικών συνθηκών ανά ιστορική περίοδο και χώρα στα διάφορα είδη εγκλημάτων και ποινών Να γίνει μια πρώτη γνωριμία με την επιστήμη της εγκληματολογίας και των στόχων της Να γίνουν κατανοητοί όροι όπως παγκόσμια εγκλήματα και εγκλήματα πολέμου και να διαπιστωθούν ποια είναι τα αίτια και οι συνέπειες αυτών καθώς και οι ευθύνες και η στάση της διεθνούς κοινότητας απέναντι σε αυτή Να γίνει αντιληπτή η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιπτώσεις παγκοσμίων εγκλημάτων/εγκλημάτων πολέμου και να γίνει αναφορά σε συγκεκριμένες ενέργειες για την προάσπιση και την προστασία τους Να διαπιστωθεί γιατί το έγκλημα (και ενίοτε η επακόλουθη τιμωρία του) αποτελεί έμπνευση για τον ευρύτερο χώρο της τέχνης και να ερευνηθούν οι διάφοροι τρόποι με τους οποίους εκφράζεται μέσα από αυτή Τρόποι Παρουσίασης Η παρουσίαση της συνολικής ερευνητικής εργασίας θα γίνει (με ανάρτηση) στο Διαδίκτυο και παράλληλα θα γίνει παρουσίαση της εργασίας σε μορφή power point στο σχολείο. Η παρουσίαση μπορεί να περιλαμβάνει και κάποιο τέχνημα, όπως μια αφίσα ή ένα διαφημιστικό σπότ. Ε. ΠΟΡΟΙ ΥΛΙΚΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Για τη διεξαγωγή της Ερευνητικής Εργασίας θα χρησιμοποιηθούν: Το σχολικό εργαστήριο Πληροφορικής o Hardware: τουλάχιστον ένας υπολογιστής συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο για κάθε ομάδα o Software: Microsoft Office 2010 (Word, Excel, PowerPoint), Media Player, Windows Movie Maker Σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη, θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις σε χώρους σχετικούς με την έρευνα μας καθώς και θα κληθούν ειδικοί στην τάξη μας ΣΤ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 4

5 1. Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, Δημόσια ασφάλεια και αντεγκληματική πολιτική: συγκριτική προσέγγιση, Αθήνα, Νομική Βιβλιοθήκη, Brian Innes, Το προφίλ του εγκληματικού νου, Κοχλίας, Χρήστος Ε. Τσουραμάνης,, Ψηφιακή Εγκληματικότητα, Κατσαρός και Σταμούλη Α.Ε, Η Σύγχρονη Εγκληματικότητα, η αντιμετώπιση της και η επιστήμη της Εγκληματολογίας, Νομική βιβλιοθήκη, Σ. Γεωργούλας,, Ανήλικοι Παραβάτες στην Ελλάδα, Ελληνικά Γράμματα, Α. Καπαρδής,, Ψυχολογία και Δίκαιο, Ελληνικά Γράμματα, Μεσόγειος, Β. Θεολόγη, Εγκληματικότητα και ΜΜΕ, Νομική Βιβλιοθήκη, Cessare Becaria, Περί Εγκλημάτων και Ποινών, Σαββάλας, Γ. Πανούσης, Εγκληματολογικές επιστήμες και αστυνομικό μυθιστόρημα, Σάκκουλας, Εγκληματικότητα και Κράτος Δικαίου, Νομική βιβλιοθήκη, ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-c109/67/540,