Ημερομηνία: Δευτέρα 10 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

Transcript

1 ψ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ημερομηνία: Δευτέρα 10 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Ακαδημαϊκή και τεχνική εκπαίδευση Το γεγονός ότι, κατά τα τελευταία 20 χρόνια, τα νέα πανεπιστήμια ή τα αντίστοιχα νέα τμήματα ξεφυτρώνουν παντού σαν μανιτάρια αποδίδεται κυρίως σε σχετικά αιτήματα των τοπικών κοινωνιών. Ανεξάρτητα από το αν είναι σωστή ή όχι η ερμηνεία αυτή, η δημιουργία νέων πανεπιστημίων και τμημάτων δεν φαίνεται σαν μια αυθαίρετη αντικοινωνική ενέργεια, αφού τα πανεπιστήμια προάγουν όχι μόνο την παιδεία αλλά και την επιστημονική και κοινωνική πρόοδο, όντας μοχλός τεχνολογικής-οικονομικής ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της χώρας, ιδιαίτερα μάλιστα των ακριτικών περιοχών. Άλλωστε, οι προσπάθειες για κάποια στοιχειώδη αντιστοιχία μεταξύ των αναγκών της αγοράς και της προσφοράς σε κατευθύνσεις σπουδών δεν επιτρέπεται να περιορίζουν το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Συνολικά, βέβαια, η εικόνα υπεράριθμων πτυχιούχων, που βρίσκονται συχνά σε ανεργία ή ημιαπασχολήσεις, όταν η έλλειψη σε τεχνικούς, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς κ.λπ. συμπληρώνεται κυρίως από μετανάστες, είναι αντιφατική. Η αντιφατικότητα αυτή οφείλεται, εκτός των άλλων, στο γεγονός ότι η ανώτατη παιδεία μονο- πωλείται από ορισμένα επαγγέλματα, όπως π.χ. νομικούς, εκπαιδευτικούς, γιατρούς κ.λπ., και όποιος θέλει να θεωρείται μορφωμένος πρέπει αναγκαστικά να σπουδάσει τα επαγγέλματα αυτά. Όμως, δεν είναι δυνατόν όλοι όσοι θέλουν να μορφωθούν να τα ακολουθούν. Παλαιότερα, όταν σπούδαζε ένα μικρό ποσοστό από κάθε ομάδα ηλικιών, δεν υπήρχε πρόβλημα. Το πρόβλημα δημιουργείται σήμερα, όταν το δικαίωμα στη μόρφωση και την εκπαίδευση γίνεται αρκετά σεβαστό και, παρά τις κοινωνικές ανισότητες, σπουδάζει ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό νέων από πριν. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 3

2 Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η δομή της εκπαίδευσης είναι αντίθετη στο άνοιγμα της μόρφωσης και της παιδείας για όλους. Ενώ η κοινωνία χρειάζεται, επίσης, πρακτικές εξειδικεύσεις και απασχολήσεις, έχει καθιερωθεί ένας ακαδημαϊκός εκπαιδευτικός μονόδρομος που υπονομεύει και υποβαθμίζει κάθε άλλη μορφή επαγγελματικήςπρακτικής εκπαίδευσης και αντίστοιχα κάθε δημιουργική-πρακτική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο της υποβάθμισης αυτής, ενώ ο ηλεκτρολόγος π.χ. μπορεί να έχει σήμερα πολύ μεγαλύτερο εισόδημα από πολλούς επιστήμονες, ωστόσο σύμφωνα με την κυρίαρχη (ελληνική) νοοτροπία θεωρείται αμόρφωτος και έχει «χαμηλότερη» κοινωνική θέση. Επιπλέον, τα Μ.Μ.Ε. και η ίδια η κοινωνία μετατρέπουν σε αγωνιώδες θέαμα κάθε χρόνο ποιος μπαίνει στο πανεπιστήμιο, ενώ αδιαφορούν για την επαγγελματική-τεχνική εκπαίδευση, ούτε επιβραβεύουν την επίδοση κάποιου επιτυχημένου τεχνίτη ή παραγωγού που εξάγει π.χ. τα καλά προϊόντα του, το γνήσιο μέλι του. Για να αλλάξουν οι νοοτροπίες, πρέπει αρχικά η πολιτεία να αναβαθμίσει και να χρηματοδοτήσει επαρκώς τα προγράμματα της τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευση. Αν η εκπαιδευτική πολιτική συνεχίσει να παραμελεί την επαγγελματική εκπαίδευση είναι σίγουρο ότι αφήνει άθικτο τον αριστοκρατικό και συντεχνιακό διαχωρισμό των απασχολήσεων σε επιστημονικές και βάναυσες. Η αναπαραγωγή της παθογένειας αυτής γίνεται όλο και περισσότερο προβληματική, όχι τόσο από ηθική σκοπιά, όσο από λειτουργική και οικονομική, αφού με τον διαχωρισμό αυτόν καταδικάζονται δημιουργικά επαγγέλματα σε στέρηση μόρφωσης και τεχνογνωσίας, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του κλιμακούμενου διεθνούς ανταγωνισμού. άρθρο, Στέλιου Χιωτάκη, εφημ. «Ελευθεροτυπία» ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου ( λέξεις). Μονάδες 25 Β1. Σε μια παράγραφο λέξεων να εξηγήσετε την άποψη του συγγραφέα ότι «.. τα Πανεπιστήμια προάγουν την επιστημονική και κοινωνική πρόοδο, όντας μοχλός τεχνολογικής-οικονομικής ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της χώρας». Μονάδες 8 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 3

3 Β2α. Να γράψετε τα συνώνυμα των επιτονισμένων λέξεων του κειμένου: στοιχειώδη, αναγκαστικά, δομή, υπονομεύει, υποβαθμίζει. Μονάδες 5 Β2β. Αφού κάνετε την ετυμολογία των παρακάτω λέξεων να δώσετε δύο νέες σύνθετες για καθεμία, χρησιμοποιώντας το β συνθετικό τους: αντικοινωνική, παγκοσμιοποίησης, τεχνογνωσίας, εξειδικεύσεις. Μονάδες 4 Β3α. Να εξετάσετε τη συνοχή του κειμένου Μονάδες 4 Β3β. Να βρεθεί ο τρόπος ανάπτυξης της δεύτερης παραγράφου του κειμένου. Μονάδες 4 Γ. Υποθέστε ότι είστε προσκεκλημένος σε μία ημερίδα με θέμα τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων. Ως εκπρόσωπος της νεολαίας της περιοχής σας, να διατυπώσετε τις προτάσεις σας, ώστε η διαδικασία του επαγγελματικού προσανατολισμού να πραγματοποιείται όσο το δυνατόν αποδοτικότερα) (χρήσιμο θα ήταν να ληφθεί υπόψη η συμβολή των φορέων κοινωνικοποίησης εν γένει) ( λέξεις). Μονάδες 50 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 3

4 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ημερομηνία: Δευτέρα 10 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Στο κείμενο ο αρθρογράφος επισημαίνει την αντίφαση της ίδρυσης νέων πανεπιστημιακών τμημάτων σε συνδυασμό με την αύξηση της ανεργίας. Αρχικά κρίνει πως η αύξηση των πανεπιστημιακών σχολών δεν αποτελεί αρνητικό γεγονός, αφού τα πανεπιστήμια συμβάλλουν στην πνευματική και οικονομική πρόοδο. Ωστόσο, θεωρεί ότι η αντιφατική αυτή κατάσταση οφείλεται στο μαζικό προσανατολισμό των νέων σε ορισμένα «πνευματικά επαγγέλματα», λόγω των στερεοτύπων και της υποβάθμισης των τεχνικών επαγγελμάτων που επικρατούν στην ελληνική κοινωνία. Και τα Μ.Μ.Ε συμβάλλουν σ αυτή την κατάσταση, διαιωνίζοντας τα κοινωνικά στερεότυπα. Καταλήγει προβλέποντας ότι η κατάσταση θα συνεχίσει να υπονομεύει την οικονομία και τη λειτουργία της κοινωνίας, όσο η επαγγελματική εκπαίδευση δεν υποβαθμίζεται. Β1. θεματική πρόταση: Τα Πανεπιστήμια προάγουν την επιστημονική και κοινωνική πρόοδο, όντας μοχλός τεχνολογικής-οικονομικής ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της χώρας Λεπτομέρειες: Αποτελούν φορέα εξειδικευμένων γνώσεων σε κάθε κλάδο του επιστητού Εκπονούν ερευνητικά προγράμματα και προάγουν την επιστημονική γνώση Καταρτίζουν στελέχη ικανά να αντεπεξέλθουν στο διεθνή ανταγωνισμό ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 4

5 Κατακλείδα: Έτσι, προετοιμάζουν το αυριανό επιστημονικό δυναμικό, τους επιτυχημένους επαγγελματίες που θα συμβάλλουν στην τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Β2α. στοιχειώδη: βασική αναγκαστικά: υποχρεωτικά δομή: υπονομεύει: διάρθρωση υποσκάπτει υποβαθμίζει: υποβιβάζει Β2β. αντικοινωνική: αντί + κοινωνώ επικοινωνία, κοινωνικότητα παγκοσμιοποίησης: παν + κόσμος+ ποιώ κοσμικός, κοσμοσυρροή τεχνογνωσίας: εξειδικεύσεις: τέχνη + γνώση άγνωστος, γνωσιοκεντρικός εκ + ειδικός ανειδίκευτος, ειδικότητα Β3α. Η συνοχή του κειμένου επιτυγχάνεται με δύο τρόπους, κυρίως με συνδετικές λέξεις όσον αφορά στις πρώτες τέσσερις παραγράφους και νοηματική συγγένεια στο τέλος. Πιο συγκεκριμένα: Η δεύτερη με την πρώτη παράγραφο συνδέονται με το βέβαια, που δηλώνει διασάφηση Η τρίτη με τη δεύτερη συνδέονται με το ωστόσο, που δηλώνει αντίθεση Η τέταρτη με την τρίτη συνδέονται με το επιπλέον, που δηλώνει προσθήκη Στις δύο τελευταίες απλώς συνεχίζεται το ίδιο νόημα. (νοηματική συγγένεια) Β3β. Στη δεύτερη παράγραφο διαπιστώνεται συνδυασμός μεθόδων ανάπτυξης. Πιο συγκεκριμένα: Με παραδείγματα («η έλλειψη σε τεχνικούς.. γιατρούς κ.λ.π.»), διότι παρατίθεται σειρά παραδειγμάτων. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 4

6 Με σύγκριση-αντίθεση ( «Όμως, δεν είναι δυνατόν ποσοστό νέων από πριν»), καθώς γίνεται μια σύγκριση ανάμεσα σε παλιότερες και στη σύγχρονη εποχή. Γ. Πρόκειται για ομιλία, οπότε απαιτείται το ανάλογο επικοινωνιακό πλαίσιο, με προσφώνηση και επιφώνηση Προσφώνηση και Ανακοίνωση του θέματος της ομιλίας: Κυρίες και κύριοι, Καταρχάς επιτρέψτε μου να συγχαρώ τους διοργανωτές της Ημερίδας για την εξαίρετη διοργάνωση, αλλά και να τους ευχαριστήσω εκ μέρους της Νεολαίας της περιοχής μας για την τιμητική τους πρόσκληση. Ως εκπρόσωπος των νέων, θα ήθελα κι εγώ να διατυπώσω τις σκέψεις μου για το ρόλο του επαγγελματικού προσανατολισμού και τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε να τον αξιοποιήσουμε. Κύριο μέρος: Στόχος του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι από τη μια πλευρά η αυτογνωσία του ατόμου, η βοήθεια του να γνωρίσει και να αξιολογήσει σωστά τον εαυτό του, τις ικανότητες και τις επιθυμίες του κι από την άλλη η έγκυρη πληροφόρηση για την αγορά εργασίας. Με γνώμονα, λοιπόν, τα παραπάνω είναι αναγκαία η συμβολή και η μεταξύ τους συνεργασία όλων των φορέων κοινωνικοποίησης, προκειμένου η διαδικασία του επαγγελματικού προσανατολισμού να είναι αποδοτική κι επικερδής για τους νέους. Οικογένεια: οφείλει να δείξει σεβασμό στην προσωπικότητα του νέου, παρέχοντάς του την ελευθερία να προβεί σε επιλογή σύμφωνη με τις δικές του ανάγκες κι όχι των γονιών του. Με τη βοήθεια του διαλόγου και της γόνιμης επικοινωνίας οι γονείς συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας ισχυρής προσωπικότητας από μέρους του, έτσι ώστε η επιλογή επαγγέλματος να γίνει με σωστά κριτήρια Σχολείο: ως βασικός φορέας κοινωνικοποίησης οφείλει καταρχήν να διαμορφώνει ηθικά ολοκληρωμένους ανθρώπους, υγιείς και πνευματικά, οι οποίοι να μπορούν να προβούν σε ώριμη επαγγελματική επιλογή. Επιπλέον, είναι επιτακτική ανάγκη να αναβαθμιστεί το μάθημα του ΣΕΠ και να υπάρχουν ειδικοί καθηγητές για το μάθημα αυτό, σύμβουλοι, ψυχολόγοι και άλλοι. Χρήσιμες είναι οι επισκέψεις σε επαγγελματικούς χώρους, οι διαλέξεις από διακεκριμένους επαγγελματίες σε διάφορους τομείς, οι ομαδικές εργασίες για την παρουσίαση διαφόρων επαγγελμάτων, σχετικά με τα προσόντα και τις δυνατότητες ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 4

7 απορρόφησης κι εξέλιξης. Το σχολείο οφείλει να εκσυγχρονιστεί και να συμπορευτεί με τις απαιτήσεις των καιρών, συνδυάζοντας ανθρωπιστική παιδεία με τεχνοκρατική εκπαίδευση. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης: μπορούν να συμβάλουν στην άσκηση ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού με την προβολή υγιών προτύπων ζωής, πνευματικών κι όχι μόνο καταναλωτικών, ανθρώπων που βλέπουν την εργασία ως μέσο προσωπικής ολοκλήρωσης και προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο. Επιπλέον, απαραίτητες είναι οι εκπομπές με συζητήσεις ειδικών για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα διαφόρων επαγγελμάτων Πολιτεία: οφείλει να μεριμνήσει για την υλοποίηση του επαγγελματικού προσανατολισμού ενισχύοντας τη δημιουργία ανάλογων κρατικών ινστιτούτων και χρηματοδοτώντας, παράλληλα, προγράμματα και διαλέξεις ενημέρωσης και παρουσίασης επαγγελμάτων. Επίσης οφείλει να αναδιοργανώσει το εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε ο νέος να αποκτά εκτός από μόρφωση και κατάρτιση. Πνευματική ηγεσία: έχουν χρέος να βρίσκονται κοντά στις ανησυχίες των νέων και στα ζωτικά τους προβλήματα, να προβαίνουν σε διάλογο μαζί τους, πραγματοποιώντας συνάμα το διαφωτιστικό κοινωνικό τους έργο Το ίδιο το άτομο: είναι ανάγκη να δείξει κατάλληλη διάθεση και δεκτικότητα, έτσι ώστε να αποδώσουν οι όποιες προσπάθειες των φορέων αγωγής ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Διατύπωση συμπερασμάτων - Συγκεφαλαίωση Αποφώνηση Δε θα ήταν υπερβολή να αναφέρουμε πως το επάγγελμα διαμορφώνει τον άνθρωπο, όχι μόνο την εξωτερική του εμφάνιση, αλλά και τον τύπο του, τη δομή του. Πέρα, λοιπόν, από την καταλυτική συμβολή όλων των φορέων, χρειάζεται ο νέος να επιδείξει κριτική σκέψη, ωριμότητα και ουσιαστικό προβληματισμό, καθώς η επιλογή επαγγέλματος αποτελεί επιλογή ζωής. Ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 4