Η Ηλεκτρονική Διακύβερνηση. Λίλιαν Μήτρου Επικ. Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Transcript

1 Η Ηλεκτρονική Διακύβερνηση Λίλιαν Μήτρου Επικ. Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αιγαίου

2 Προς συζήτηση Να αντιληφθούμε τους ορισμούς Να συμφωνήσουμε στους στόχους. Για ποιους λόγους προωθείται η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (εξυπηρέτησης, διαφάνειας, παραγωγικότητας, κοινωνικής συμμετοχής κ.λπ.); Υπάρχει σαφές όραμα και πολιτικές προτεραιότητες για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση; Να αποσαφηνίσουμε τις παθογένειες και τις αντιστάσεις. Σχεδιασμός και Διαχείριση των έργων Ηλεκτρονικής (Διακυβέρνησης): ως κλειστά συστήματα με γραφειοκρατικές δομές ή ως ανοικτά συστήματα με όρους ευρύτερης συνεργασίας; Μέτρηση, αξιολόγηση, δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων; 2

3 e-κυβέρνηση Ηλεκτρονική Κυβέρνηση (e-government) - χρήση συστημάτων πληροφορικής και επικοινωνιών για την παροχή Ηλεκτρονικών Δημοσίων Υπηρεσιών μέσα από διαφορετικούς ηλεκτρονικούς διαύλους Πληροφόρηση Δημοσίευση (Information). Διάδραση Αλληλεπίδραση (Interaction). δυνατότητα αλληλεπίδρασης με τους Δημόσιους Φορείς για τη διεκπεραίωση των υπηρεσιών δυνατότητα της επικοινωνίας με τους Φορείς με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Αμφίδρομη Διάδραση (Two Way Interaction). πρόσβαση μέσω των ιστοσελίδων σε επίσημες ηλεκτρονικές φόρμες, τις οποίες συμπληρώνουν για να ξεκινήσει ηλεκτρονικά η διαδικασία της εξυπηρέτησης. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας γίνεται με μη ηλεκτρονικό τρόπο. Συναλλαγή (Transaction). Δυνατότητα διεκπεραίωσης μιας υπηρεσίας με ηλεκτρονικό τρόπο 3

4 Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση- Χρήση των τεχνολογιών της πληροφορίας και των τηλεπικοινωνιών στη Δημόσια διοίκηση σε συνδυασμό με οργανωτικές αλλαγές και νέες δεξιότητες του προσωπικού, με σκοπό τη βελτίωση της εξυπηρέτησης του κοινού, την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας και την υποστήριξη των Δημόσιων πολιτικών [ ΕΕ] 4

5 Διοίκηση και δια-κυβέρνηση Ηδιοίκηση: κάθετη και ιεραρχημένη μορφή παραγωγής πολιτικής Η διακυβέρνηση ως οριζόντια διαδικασία παραγωγής πολιτικής σε χαμηλό, πρωτογενές επίπεδο Ως διαδικασία και περιεχόμενο πολιτικών αποφάσεων διαγράφει ένα νέο πεδίο διεπαφής μεταξύ του κράτους και της κοινωνίας (νέοι δίαυλοι επικοινωνίας για διαμόρφωση και εφαρμογή) 5

6 Οι αναγκαίοι όροι Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης Διάθεση ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών Δημοσίων υπηρεσιών Ηλεκτρονικές πύλες μιας στάσης (one-stop portals) Ομαδοποίηση των Δημοσίων υπηρεσιών σύμφωνα με ανθρώπινα γεγονότα και επιχειρηματικές ανάγκες (life events, business situations) 6

7 οι βασικές προϋποθέσεις Προσανατολισμός στον πολίτη -επιλογές, ανάγκες, δυνατότητες -κρίσιμη μάζα/υψηλό επίπεδο/ υπηρεσίεςοικονομίες κλίμακας Αλλαγές στη ροή, τις δομές, τα κανάλια εξυπηρέτησης της Διοίκησης Διαδικασίες-συστήματα διάγνωσης του «λάθους» 7

8 και η διαφορά Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν είναι μόνο ένας τεχνολογικός μονόδρομος για να οδεύσουμε στην οργάνωση ενός σύγχρονου κράτους - Δεν είναι η «μηχανοργάνωση του Κράτους» Δεν είναι απλά εφαρμογή της τεχνολογίας για καλύτερη και αποτελεσματικότερη Διακυβέρνηση Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση (e-governance) δεν είναι τεχνικό ή έστω τεχνοκρατικό πρόβλημα ή αλγεβρικό άθροισμα έργων υποδομής. αλλά Ριζική αλλαγή τρόπου σκέψης, ενεργειών, σχεδιασμού της ίδιας της Διακυβέρνησης, Σχεδιασμός των έργων ακριβώς επί τη βάσει των στρατηγικών στοχεύσεων για τον ρόλο της (Δια)Κυβέρνησης και των πολιτών 8

9 Ευχέρεια η e-διακυβέρνηση; Είναι υποχρέωση που απορρέει ευθέως από το Σύνταγμα(5 Α -2001) Δικαίωμα πρόσβασης στην πληροφόρηση Δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας Είναι υποχρέωση που απορρέει από την επιταγή για Δημοκρατική διακυβέρνηση (συμμετοχή στον δημόσιο διάλογο-αξιόπιστη δημόσια πληροφόρηση) «Καλή διακυβέρνηση» Αρσηκωλυμάτων Θετικά μέτρα 9

10 Ηλεκτρονική διακυβέρνηση ως «καλή διακυβέρνηση» Η διακυβέρνηση που είναι αποτελεσματική, διαφανής, υπόλογη, διέπεται από τις αρχές του κράτους δικαίου και της νομιμότητας της διοικητικής δράσης και τέλος- είναι συμμετοχική, εδραζόμενη στη συναίνεση για τη λήψη των αποφάσεων. Διαφάνεια: η ηλεκτρονική διακυβέρνηση προσφέρει τη δυνατότητα για απόλυτη διαφάνεια σε ό,τι αφορά τη διοικητική δράση και τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών Λογοδοσία: στην ΚτΠ είναι τεχνικά δυνατή η άμεση λογοδοσία, ακριβώς λόγω της δυνατότητας εξασφάλισης διαφάνειας και της εγγενούς ευχέρειας του μέσου για ταχεία επεξεργασία και διαχείριση δεδομένων Καταπολέμηση της διαφθοράς 10

11 Ηλεκτρονική ιθαγένεια Διάθεση δημόσιου περιεχομένου Διαφάνεια ως προς στόχευση, σχεδιασμό και υλοποίηση όχι μόνο των έργων πληροφορικής αλλά του συνόλου των πολιτικών Εργαλεία συνδιαμόρφωσης γνώμης/αποφάσεων (διαβούλευση) 11

12 Δημόσιο περιεχόμενο Δημόσια πληροφορία Αξιοποίηση του πληροφοριακού αποθέματος και πλούτου της δημόσιας διοίκησης προς όφελος των πολιτών και του συνόλου. Πρόσβαση στα αρχεία Διάθεση πληροφορίας Ενεργητική διάδοση της πληροφορίας που κατέχει ο δημόσιος τομέας Αξιοποίηση και συμπλήρωση υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου «Καθολική υπηρεσία» Προστασία δικαιωμάτων και εννόμων συμφερόντων 12

13 Διαφάνεια Δυναμική έννοια της διαφάνειας Καθολική αντίληψη για τη διαφάνεια: στόχοι, πρακτικές, κριτήρια, εργαλεία, αποτελέσματα Σχεδιασμός των πολιτικών, των διοικητικών πρακτικών και των έργων με διαφάνεια αλλά και με τρόπο που να εξασφαλίζουν τη διαφάνεια 13

14 Διαβούλευση Η διαβούλευση δεν (πρέπει να)είναι πανάκεια Η διαβούλευση δεν (πρέπει να ) είναι εργαλείο έκφρασης (για το θεαθήναι) ή νομιμοποίησης πολιτικών Η διαβούλευση ως στοιχείο καλής δημοκρατικής διακυβέρνησης πρέπει να είναι εργαλείο κατανόησης και συν-διαμόρφωσης πολιτικών Για να μην είναι δια- δικτυακό «καφενείο» προϋποθέτει εκπαίδευση των διαβουλευομένων : εκπαίδευση στην ερώτηση, στην απάντηση, στην αξιολόγηση Εργαλείο ισότητας και όχι δημιουργίας νέου αποκλεισμού 14