KENTPON ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ

Transcript

1 KENTPON ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ τετράδια εργασίας ΚΟΜΝΗΝΗ Δ. ΠΗΔΩΝΙΑ Ελληνικά παλαιότυπα της Βιέννης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ Δωρεά βιβλίων Θ. Αυθεντόπουλου στο ΚΝΕ/ΕΙΕ Γ. ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ Χάρτες και προσωπογραφίες από τη Νυρεμβέργη ΑΘΗΝΑ 197

2

3

4

5 KENTPON ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ τετράδια εργασίας 13 ΚΟΜΝΗΝΗ Δ. ΠΗΔΩΝΙΑ Ελληνικά παλαιότυπα της Βιέννης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ Δωρεά βιβλίων Θ. Αυθεντόπουλου στο ΚΝΕ/ΕΙΕ Γ. ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ Χάρτες και προσωπογραφίες από τη Νυρεμβέργη ΑΘΗΝΑ 197

6 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Δ. ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ Ε. ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ Ε. ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Κέντρο Νεοελληνικών Έρευνών/Έθνικοΰ 'Ιδρύματος 'Ερευνών Β.Κωνσταντίνου 4,11635 'Αθήνα, τηλ ,

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΟΜΝΗΝΗ Δ. ΠΗΔΩΝΙΑ, ' Ελληνικά παλαιότυπα τής βιβλιοθήκης τοΰ ελληνικού σχολείου και των ελληνικών ορθοδόξων εκκλησιών τής Βιέννης Εισαγωγή 11 Α'. Κατάλογος τών παλαιοτύπων Βιβλία ( ) Περιοδικά 4 3. Το χειρόγραφο 5 Β' Προσθήκες, διορθώσεις, συμπληρώσεις στην'ελληνική Βιβλιογραφία Πίνακες Πίνακας βιβλίων πού περιλαμβάνονται και δύο προηγουμένους καταλόγους 97 'Αντιστοιχία αριθμών τών βιβλίων με τους αριθμούς τοΰ καταλόγου 99 Χειρόγραφες σημειώσεις - σφραγίδες - διορθώσεις 103 Πίνακας βιβλίων πού στάλθηκαν σε ελληνικές βιβλιοθήκες 105 Τόποι έκδοσης 106 Τυπογραφεία - τυπογράφοι - εκδότες 10 'Ονόματα κτητόρων 112 Παράρτημα 1 Ό κατάλογος τοΰ 160 Φωτοανατύπωση τοΰ καταλόγου 115 Σχόλια στον κατάλογο τοΰ Χρονολογικός πίνακας τοΰ καταλόγου - ' Αντιστοιχία στην ' Ελληνική Βιβλιογραφία Τόποι έκδοσης βιβλίων τοΰ Καταλόγου 155 Παράρτημα 2 Τό Μανιφέστο τής 'Οθωμανικής Πόρτας 161 Εισαγωγή 161 Φωτοανατύπωση τοΰ Μανιφέστου 167 Ευρετήριο 177 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ, Κατάλογος βιβλίων και περιοδικών δωρεάς Θ. Αύθεντόπουλου στο ΚΝΕ/Ε.Ι.Ε. Προλογικό σημείωμα Βιβλία'Ελλήνων συγγραφέων Βιβλία ξένων συγγραφέων Σύμμεικτοι τόμοι και ανώνυμα Περιοδικά 'Αποκόμματα εφημερίδων 254 Ευρετήριο 255

8 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ, Κατάλογος χαρακτικών νεοελληνικού ενδιαφέροντος άπο τή Νυρεμβέργη Προλογικό σημείωμα 259 Α' Χάρτες 261 Β' Απεικονίσεις ιστορικών γεγονότων 267 Γ' Πόλεις και τοπία 273 Δ' Πορτραίτα 22 Ευρετήριο 29

9 ΚΟΜΝΗΝΗ Δ. ΠΗΔΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ

10

11 Στο δάσκαλο μου καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά με τη συμπλήρωση των ογδόντα του χρόνων

12

13 Εισαγωγή Τη βιβλιοθήκη του ελληνικού σχολείου της Βιέννης επισκέφθηκα για πρώτη φορά το 197, όταν βρέθηκα στη Βιέννη ως Herderstipendiatin για μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο. Τότε μου δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθώ με την τακτοποίηση και καταλογογράφηση παλιών ακαταλογογράφητων ελληνικών βιβλίων του ελληνικού σχολείου και των δύο ιστορικών ελληνικών ορθοδόξων εκκλησιών της Βιέννης, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδος. Καρπό της εργασίας αυτής αποτελεί το περιεχόμενο αυτού του δημοσιεύματος. Οι δύο ελληνικές κοινότητες και το ελληνικό σχολείο της Βιέννης Τα σχετικά με την ίδρυση και την ιστορία των δύο ελληνικών κοινοτήτων και του ελληνικού σχολείου της Βιέννης δεν πρόκειται να γίνουν εδώ αντικείμενο διαπραγμάτευσης 1. Ωστόσο μερικά κατατοπιστικά στοιχεία είναι αναγκαίο να αναφερθούν. Κατά την εποχή της τουρκοκρατίας Έλληνες έμποροι, οι περισσότεροι από την ' Ηπειρο, τη Θεσσαλία και τη δυτική Μακεδονία 2, εγκαταστάθηκαν στη Βιέννη λόγω των ευνοϊκών εκεί συνθηκών για το εμπόριο και, όταν 1. Ο ιστορικός κ. Γ. Κιουτούτσκας ετοιμάζει διδακτορική διατριβή για το θέμα αυτό. Για την ιστορία της ελληνικής κοινότητας του Αγίου Γεωργίου της Βιέννης υπάρχει η μελέτη του Σωφρονίου Εύστρατιάδου, Ό έν Βιέννη ναός του Άγιου Γεωργίου και ή κοινότης των 'Ελλήνων 'Οθωμανών υπηκόων, Αλεξάνδρεια Για την ιστορία των ελληνικών κοινοτήτων της Βιέννης γενικά βλ. Σπ. Λουκάτου, «' Ο πολιτικός βίος των ' Ελλήνων της Βιέννης κατά τήν τουρκοκρατίαν και τα αυτοκρατορικά προς αυτούς προνόμια», ΔΙΕΕΕ 15 (1961), σ Βλ. επίσης και τη μελέτη του Τρύφ. Εύαγγελίδου, Ή παιδεία επί τουρκοκρατίας (Ελληνικά σχολεία άπο της Αλώσεως μέχρι Καποδιστρίου), τόμ. Β', Αθήνα 1936, σ («Σχολεία Αυστρίας»), καθώς και Άναστ. Παλλατίδου, 'Υπόμνημα ιστορικόν περί αρχής και προόδου και τής σημερινής ακμής του έν Βιέννη ελληνικού συνοικισμού, αυτοσχεδιασθεν αφορμή τής νεωστί γενομένης μεταρρυθμίσεως τής εκκλησιαστικής ημών μουσικής εις το τετράφωνον, Βιέννη 145 (ανατύπ. βιβλιοπ. Νότη Καράβια στη σειρά «Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, 25»). 2. Λουκάτος, ό.π., σ. 305.

14 12 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ αυξήθηκε ο αριθμός τους και απόκτησαν σημαντικό πλούτο, συσπειρώθηκαν σε δύο κοινότητες, που άρχισαν να αναπτύσσονται ιδίως από τις αρχές του 1ου αιώνα 3. Πρώτη ιδρύθηκε η κοινότητα του Αγίου Γεωργίου, δηλ. των Ελλήνων εμπόρων που διατηρούσαν την οθωμανική υπηκοότητα, και αργότερα η κοινότητα της Αγίας Τριάδος, δηλ. των Ελλήνων που είχαν αποκτήσει την αυστριακή υπηκοότητα (η ονομασία τους οφείλεται στην εκκλησία που είχαν αντίστοιχα ως εκκλησιαστικό κέντρο) 4. Το δικαίωμα για την ίδρυση των εκκλησιών παραχωρήθηκε στις δύο κοινότητες με ιδιαίτερα αυτοκρατορικά προνόμια. Για την κοινότητα του Αγίου Γεωργίου 5 τα αυτοκρατορικά προνόμια εκδόθηκαν από τη Μαρία Θηρεσία στις 2 Μαρτίου 1776 και αναγνωρίστηκαν από τους διαδόχους της, τον Ιωσήφ Β' το 173 6, το Λεοπόλδο Β' το 1791 και το Φραγκίσκο Β' το Τα ίδια προνόμια χορηγήθηκαν από τον Ιωσήφ Β' το 177 και στους Έλληνες αυστριακούς υπηκόους και επικυρώθηκαν από το Φραγκίσκο Β' το Στη συνέχεια οι Έλληνες αυστριακοί υπήκοοι προχώρησαν στην ανέγερση της εκκλησίας της Αγίας Τριάδος, ενώ οι Έλληνες οθωμανοί υπήκοοι απόκτησαν και αυτοί ιδιόκτητη εκκλησία, του Αγίου Γεωργίου, επειδή απέτυχε κάθε προσπάθεια συνεννόησης για να ιδρυθεί κοινή εκκλησία. Με τα αυτοκρατορικά αυτά προνόμια είχαν οι δύο κοινότητες αυτονομία και αυτοδιοίκηση 9 ως προς τις διάφορες εσωτερικές υποθέσεις και κυρίως στα θέματα της θρησκευτικής λατρείας και της ελληνικής μόρφωσης των παιδιών, στην οποία μάλιστα δόθηκε ιδιαίτερο βάρος γι' αυτό το λόγο 3. Λουκάτος, ό.π., σ Στην κοινότητα του Αγίου Γεωργίου συνέρρεαν οι πρόσφυγες και στην εκκλησία της κήρυξαν μεγάλοι δάσκαλοι του γένους, όπως ο 'Ανθιμος Γαζής, ο Νεόφυτος Δούκας, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης και άλλοι. 5. Το πρώτο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου λειτούργησε το 1726 στο σπίτι του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, αφού είχε δοθεί η σχετική άδεια με αυτοκρατορικό έγγραφο του 1723, που αναγνωρίστηκε με διάταγμα του Ανώτατου Πολεμικού Συμβουλίου της Αυστρίας το 1726 (Λουκάτος, ό.π., σ ). Η λειτουργία του ναού διακόπηκε από το 1761 ως το 1776 λόγω προστριβών με τους Σέρβους μητροπολίτες του Κάρλοβιτς, που διεκδικούσαν την κυριότητα σ' αυτόν. 6. Τα προνόμια του Ιωσήφ Β' τυπώθηκαν το 173. Βλ. Δουκάτο, ό.π., σ. 312 και εδώ σ. 3, αρ Τα προνόμια αυτά τυπώθηκαν το 122 και ξανατυπώθηκαν το 159. Βλ. Λουκάτο, ό.π., σ. 314 και εδώ σ. 51 αρ. 121 και σ. 75 αρ Λουκάτος, ό.π., σ. 314, Ευστρατιάδης, ό.π., σ. 44, Kl. Eggert, «' Ο έν Βιέννη καθεδρ. έλλην. ναός της ' Αγ. Τριάδος έπί της Fleischmarkt», Στάχυς τεύχ. 4-5 (Ιαν.-Ιούν. 1966), σ. 35 κε. 9. Για τη διοίκηση των κοινοτήτων αυτών, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μελών σύμφωνα με τα προνόμια, τα όργανα διοίκησης και τον τρόπο εκλογής των αρχών των κοινοτήτων, το διορισμό του προσωπικού κλπ. βλ. Λουκάτο, ό.π. και ιδίως σ κε.

15 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 13 άλλωστε ενδιαφέρθηκαν για τη λειτουργία ελληνικού σχολείου, το οποίο ιδρύθηκε το 101 από την κοινότητα της Αγίας Τριάδος και αναγνωρίστηκε με αυτοκρατορικό διάταγμα του Σύμφωνα με το διάταγμα την επιμέ- Η πρόσοψη του κτιρίου της ελληνικής ορθόδοξης μητρόπολης της Αγίας Τριάδος στη Βιέννη όπως είναι σήμερα. 10. Λουκάτος, ό.π., σ. 317 και 324. Βλ. επίσης εδώ σ. 43 αρ. 66.

16 14 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ λειά του είχε η δωδεκάδα (η δωδεκαμελής βουλή της κοινότητας της Αγίας Τριάδος), η οποία εκτός των άλλων (καταγραφή δωρεών κλπ.) είχε την υποχρέωση να προτείνει στην αυστριακή διοίκηση τους δασκάλους και τα διδακτικά βιβλία για έγκριση" επίσης το σχολείο θα στεγαζόταν «εις το δεύτερον πάτωμα του όσπητίου της εκκλησίας της Άγ. Τριάδος και θα είχεν ευρύχωρους και φωτεινάς αίθουσας» 12. Είχε δύο τάξεις (τα μαθήματα της καθεμιάς διαρκούσαν μία τριετία) και δύο δασκάλους, που δίδασκαν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, αριθμητική, γεωγραφία, γραμματική, ενώ ιερέας δίδασκε κατήχηση 13. Σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν οι δύο κοινότητες, χωρίς βέβαια τη διάκριση ως προς την υπηκοότητα των μελών, και λειτουργούν και οι δύο εκκλησίες εναλλάξ 14. Λειτουργεί επίσης και το σχολείο ως απογευματινό με τον τίτλο «Ελληνική Εθνική Σχολή Βιέννης - Griechische Nationalschule in Wien». Στεγάζεται, όπως και παλιά, στο δεύτερο όροφο του κτιρίου της Αγίας Τριάδος, έχει εξατάξιο δημοτικό και τμήμα γυμνασιακό και διδάσκουν σ' αυτό θρησκευτικά, ελληνική γλώσσα, ελληνική ιστορία και ελληνική γεωγραφία ο ιερέας, ένας δάσκαλος αποσπασμένος από την Ελλάδα και Έλληνες επιστήμονες μετεκπαιδευόμενοι στη Βιέννη. Διευθυντής είναι ο ιερατικώς προϊστάμενος της Αγίας Τριάδος. Ας σημειωθεί ότι το σχολείο αυτό είναι το αρχαιότερο στο είδος του στον ευρωπαϊκό χώρο. Η βιβλιοθήκη του ελληνικού σχολείου και οι κατάλογοι που έχουν εκδοθεί ως σήμερα Σε ιδιαίτερη αίθουσα του σχολείου 15 στεγάζεται η βιβλιοθήκη, που φαίνεται ότι άρχισε να συγκροτείται με την ίδρυση του σχολείου 16. Σε δύο 11. Με το ίδιο διάταγμα καθοριζόταν ότι τα διδακτικά βιβλία έπρεπε να έχουν στο ένα μέρος το ελληνικό κείμενο και στο άλλο το γερμανικό (Λουκάτος, ό.π., σ. 319 και 325 κε.). 12. Λουκάτος, ό.π., σ Λουκάτος, ό.π., σ. 323 και Η εκκλησία της Αγίας Τριάδος βρίσκεται στην οδό Fleischmarkt 13, όπου και τα γραφεία της μητρόπολης Αυστρίας, το ελληνικό σχολείο και η βιβλιοθήκη, και σε μικρή απόσταση, στην οδό Griechengasse, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. 15. Βλ. και σημ Το 1ο αιώνα και ιδιαίτερα τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα ιδρύθηκαν κυρίως με τη βοήθεια των εμπόρων πολλές σχολικές βιβλιοθήκες, ενώ άλλες εμπλουτίστηκαν με εντυπωσιακό αριθμό βιβλίων. Οι σχολικές αυτές βιβλιοθήκες αποτελούν ένα απαραίτητο στοιχείο για τη μελέτη του γεωγραφικού χώρου διάδοσης του βιβλίου (Γ. Καράς, Οι θετικές-φυσικές επιστήμες στον ελληνικό 1ο αιώνα, Αθήνα [1977] σ. 27 κε.). Βλ. και σημ. 19.

17 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 15 κλειστά έπιπλα-βιβλιοθήκες, που βρίσκονται σ' αυτόν το χώρο, φυλάσσονται βιβλία, που είναι ήδη καταλογογραφημένα, δηλ. περιλαμβάνονται στους δύο τυπωμένους καταλόγους της βιβλιοθήκης 17, για τους οποίους θα γίνει λόγος στη συνέχεια. Στη ράχη έχουν επικολλημένο αριθμό, ο οποίος όμως διαπίστωσα ότι δεν αντιστοιχεί στον αριθμό ούτε του ενός ούτε του άλλου καταλόγου. Δυστυχώς δεν ήταν δυνατόν να γίνει πλήρης έλεγχος, τακτοποίηση με νέα βάση και νέα συστηματική καταγραφή όλων αυτών των βιβλίων, κάτι που είναι απαραίτητο να γίνει μελλοντικά, και επειδή όπως είναι σήμερα ταξινομημένα δεν είναι εύκολη η χρησιμοποίηση τους, αλλά και για τον πρόσθετο λόγο, ότι στους δύο καταλόγους τα βιβλιογραφικά στοιχεία παρέχονται ελλιπή και όχι πάντοτε ακριβή. Αξίζει εξάλλου να παρατηρηθεί ότι υπάρχουν και βιβλία, τα οποία, ενώ περιλαμβάνονται στους καταλόγους, λείπουν από τη βιβλιοθήκη επίσης βιβλία, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του 146, αλλά λείπουν από τον κατάλογο του 160. Προφανώς αυτά έχουν χαθεί ή έχουν παρατοποθετηθεί 1. Πληροφορίες για την προέλευση των βιβλίων αντλούμε κατ' αρχήν από τους προλόγους των δύο καταλόγων (βλ. σ. 16 και 17), απ 5 όπου φαίνεται ότι μεγάλος αριθμός βιβλίων προέρχετα^ από δωρεές και από συνδρομές του ίδιου του σχολείου 19, όπως επίσης ότι η βιβλιοθήκη παλιά λειτουργούσε κανονικά για το κοινό και μάλιστα και ως δανειστική. Στους προλόγους 17. Όπως με διαβεβαίωσαν στη μητρόπολη και όπως εξακρίβωσα ύστερα από δειγματοληπτικό έλεγχο, επειδή ήταν αδύνατο να τα ελέγξω όλα. 1. Πβ. και σημ Στον πρόλογο του καταλόγου του 146 αναφέρεται σχετικά με τους δωρητές: «"Οστις άπό φιλογένειαν και φιλοκαλίαν κινούμενος ήθελεν αφιερώσει εις ταύτην την βιβλιοθήκην βιβλία, θέλει καταγράφεσθαι μεταξύ των λοιπών ευεργετών της σχολής προς άΐδιον μνήμην, και θέλει μνημονεύεσθαι πάντοτε, και μάλιστα κατά την ίεράν τελετήν του κατ' έτος υπέρ τών ευεργετών της σχολής γινομένου μνημόσυνου». Εδώ θα άξιζε να αναφερθεί ότι ο Δημήτριος Δάρβαρις, σύμφωνα με πληροφορία του Ανδρ. Δημητρακόπουλου, αφήνει εντολή στη διαθήκη του «όπως... τα ύπ' αυτόν συνταχθέντα καί εκδοθέντα διδακτικά βιβλία διανεμηθώσι δωρεάν είς τα έν Αυστρία υπάρχοντα Σχολεία τών 'Ορθοδόξων Ελλήνων» (Γ. Καράς, ό.π., σ. 32). Βλ. και σημ. 16. Επίσης το 105 στέλνονται στη σχολή της Βιέννης τα Στοιχεία της Γεωμετρίας του Τακουετίου σε μετάφραση Ευγ. Βουλγάρεως «τύποις εκδοθέντα ύπό της Άδελφότητος τών Ζωσιμάδων έπί τω διανεμηθήναι δωρεάν τοις φιλεπιστήμοσιν 'Ελλήνων Νεανίσκοις» (Γ. Καράς, ό.π., σ ). Βέβαια ένας αριθμός βιβλίων που στέλνονταν για διανομή παρέμενε στη βιβλιοθήκη (πβ. και τις περιπτώσεις πολλαπλών αντιτύπων). Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης βιβλία με ιδιόχειρες αφιερώσεις των συγγραφέων τους στη βιβλιοθήκη του σχολείου (βλ. π.χ. σ. 67 αρ. 243, σ. 5 αρ. 177, σ. 52 αρ. 123). Πολλές φορές εξάλλου γινόταν συνδρομή σε διάφορα βιβλία για τις διδακτικές ανάγκες του σχολείου (π.χ. στον κατάλογο συνδρομητών της Βιέννης που υπάρχει στο βιβλίο Ε10, αρ. καταλ. 13, σημειώνεται: «ό Κύριος Γεώργιος Μάρτυρτ δια τήν'ελλ. Σχολήν σώμ. 5»). Γιά την προέλευση άλλων βιβλίων πβ. κτητορικά σημειώματα, σφραγίδες κλπ. (βλ. παρακάτω).

18 16 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ αυτούς αναφέρονται και λεπτομέρειες από τον κανονισμό της βιβλιοθήκης 20. Σήμερα η βιβλιοθήκη δεν είναι ανοιχτή για το κοινό. Σώθηκαν δύο έντυποι κατάλογοι της βιβλιοθήκης ο ένας εκδόθηκε το 146 και ο άλλος το 160. Σύμφωνα όμως με όσα σημειώνονται στους προλόγους των καταλόγων αυτών, είχαν προηγηθεί άλλοι δύο, αντίτυπα των οποίων δε βρέθηκαν. Όπως αναφέρεται στον πρόλογο του καταλόγου του 160, «Ό πρώτος εξεδόθη τω 120 ετει, τούτου δε έξακολούθησις έφάνη τω 126. Έν ολω δε διαστήματι 20 ετών ουδείς πλέον έφάνη, ειμή τω , όστις εστίν ό τελειότερος τών δύο άλλων προηγουμένων» 21. Ο κατάλογος του 146: Ο πλήρης τίτλος του είναι: Κατάλογος τών έν τη βιβλιοθήκη τής έν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων Έν Βιέννη τής Αυστρίας. 'Εκ τής Τυπογραφίας 'Αντωνίου Μπέγκου. Ο κατάλογος αυτός είναι βιβλιογραφημένος (ΓΜ*4362) 22. Το όνομα του συντάκτη του δε δηλώνεται ρητά, από τον πρόλογο όμως, όπως και από τον πρόλογο του καταλόγου του 160, φαίνεται ότι έγινε με τη φροντίδα των εφόρων του σχολείου Α. Ν. Νικαρούση, Γεωργίου Μάρτυρτ και Κωνστ. Μ. Κούρτη, οι οποίοι και υπογράφουν τον πρόλογο με ημερομηνία 15. Απριλίου 146, με τη συνεργασία και των δασκάλων Ι. Χ. Ν. Χαβιαρά και Α. Κατακουζηνού. Στον πρόλογο του καταλόγου του 146 εξάλλου εκθέτονται βασικά στοιχεία του κανονισμού της βιβλιοθήκης Σύμφωνα με τον κανονισμό, που αναφέρεται στον πρόλογο του καταλόγου του 146, «"Εκαστος δύναται να λάβη έκ τής βιβλιοθήκης οποιανδήποτε βίβλον θελήση, υποχρεούται όμως α'. Να έπιστρέφη τήν δανεισθεΐσαν βίβλον εντός 15 ήμερων, β'. >Γ άποζημιοί τήν ένδεχομένην βλάβην ή άπώλειαν τής δανεισθείσης βίβλου δι' αντικαταστάσεως άλλης τής αυτής εκδόσεως, γ'. Να βέβαιοι δια τής ιδίας υπογραφής τήν παραλαβήν τής βίβλου εις τον επί τούτω κατάλογον. δ'. Να ζητή δι' αδείας τήν έπέκτασιν τής προθεσμίας, {αν αί 15 ήμέραι δεν ήθελον έξαρκέσει. "Οστις επιθυμεί να λάβη βιβλία έκ τής εθνικής βιβλιοθήκης ταύτης πρέπει ν' άναφέρηται είς τήν Έφορείαν. Δια τους, όσοι έπιθυμούσι ν' άναγνώσωσι μόνον, υπάρχει επί τούτω είς τήν σχολήν αναγνώστηριον, έφωδιασμένον με τα προς μελέτην χρειώδη - Προσδιορίζεται δέ είς τούτο εκάστη ήμερα τής εβδομάδος έκτος κυριακής, πέμπτης και τών επισημότερων εορτών, από τής 9ης μέχρι τής 12ης ώρας π.μ. όλον το έτος, εξαιρουμένων τών μηνών Αυγούστου και Σεπτεμβρίου.». Επίσης και στο τέλος του προλόγου του καταλόγου του 160 σημειώνεται: «'Επειδή δέ ό σκοπός τής βιβλιοθήκης άφορα τήν εύκολίαν τών χρηζόντων αναγνώσεως, επιτρέπεται είς έκαστον να λαμβάνη οιονδήποτε βιβλίον διό πρέπει να έρχηται είς τό γραφεΐον τής Κοινότητος και να αίτή παρά του γραμματέως τό άναγκαιούν αύτω βιβλίον υπογράφων τήν παρά τοΰ αυτού παρρησιαζομένην τυπωμένην άπόδειξιν». 21. Βλ. και Πρόλογο καταλόγου 146, σ Στη βιβλιοθήκη του ελληνικού σχολείου της Βιέννης βρίσκονται δύο αντίτυπα του (βλ. σημ. 32). Αναστατική έκδοση του καταλόγου αυτού έγινε στη σειρά «Βιβλιοθήκη ' Ιστορικών Μελετών, 24» του βιβλιοπωλείου Νότη Καράβια (Αθήνα). 23. Βλ. σημ. 20.

19 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 17 Ως προς τη διάταξη της ύλης, τη μορφή κλπ., ο κατάλογος αυτός έχει ομοιότητες με τον κατάλογο του 160, αλλά και διαφορές. Είναι σε σχήμα μικρότερο, ο, και χωρισμένος σε στήλες, όπως και ο άλλος κατάλογος, αλλά σε λιγότερες (πέντε στήλες: 'Αριθμός, Σύγγραμμα-συγγραφεύς-έκδοτης, Τόπος-ετος, εις Τόμους, Σημειώσεις) και δεν υπάρχει σ' αυτόν διάκριση κατηγοριών ομοειδών βιβλίων. Χαρακτηριστικό είναι ότι στη δεύτερη στήλη (Σύγγραμμα) ο τίτλος δεν παρέχεται πάντοτε πλήρης 24, ενώ επίσης κατά σύστημα δε δηλώνεται το τυπογραφείο, όπως ακριβώς και στον κατάλογο του 160. Στην τελευταία στήλη (Σημειώσεις) υπάρχουν σημειώσεις μόνο για ορισμένα βιβλία, όπου δηλ. είναι απαραίτητο να σημειωθεί κάποια παρατήρηση, π.χ. «μόνον ό α', τόμ.», «ελλείπει ό τίτλος», «2 τόμ. εις 1» κλπ. Ο κατάλογος του 160: Ο πλήρης τίτλος του είναι: Κατάλογος των έν τη βιβλιοθήκη τής έν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων. I60. 'Εν Βιέννη τής Αυστρίας, 'Εκ τής Τυπογραφίας των Μεχιταριστών και είναι βιβλιογραφημένος (ΓΜ 1093), αλλά ως σήμερα γνωστός μόνο από πληροφορία του καθηγ. Π. Ενεπεκίδη, ο οποίος σε δημοσίευμα του σχετικό με τις ελληνικές εκδόσεις του τυπογραφείου των Μεχιταριστών 25 αναφέρει ότι βρήκε αντίτυπο του στη μονή των Μεχιταριστών, Αρμενίων μοναχών, στη Βιέννη χωρίς όμως να κάνει την περιγραφή του. Η περιγραφή του: 4ο (0,30 * 0,24), σσ. 3 χ.αρ. (μαζί με το χάρτινο εξώφυλλο) + σσ. 26. Στην πρώτη και στη δεύτερη χ.αρ. σελίδα υπάρχει πρόλογος (χωρίς τίτλο), όπου εξηγείται ο τρόπος με τον οποίο εργάστηκαν οι συντάκτες του, η ανάγκη καταρτισμού του καταλόγου λόγω νέων προσφορών βιβλίων κλπ., ενώ παράλληλα γίνεται μνεία με ευγνωμοσύνη των ιδρυτών, ευεργετών, εφόρων κλπ. και αναφέρεται ότι έγινε με επιμέλεια των δασκάλων Μ. Οικονομίδου και Ξ. Καστελλάνου. Τον πρόλογο υπογράφουν οι Dr. Theodor Georg v. Karagianni, Ζηνόβιος Πωππ και Ζ. Σκαναβής με τόπο και ημερομηνία «Έν Βιέννη τη α' 'Ιανουαρίου 160». Στις σσ υπάρχει ο κατάλογος των βιβλίων, που είναι ανάλογος ως προς τη μορφή με τον κατάλογο του 146, αλλά με τη διαφορά ότι οι στήλες σ' αυτόν είναι περισσότερες ('Αριθμός, Τόμος, Συγγραφεύς, Σύγγραμμα, 'Εκδότης, Τόπος, Έτος, Σχήμα, Περιεχόμενον, Σημειώσεις). Και σ' αυτόν τον κατάλογο ο τίτλος των βιβλίων δεν παρέχεται πλήρης, όπως επίσης δε σημειώνεται το τυπογραφείο. Σε μερικές περιπτώσεις εξάλ- 24. Αυτό βέβαια είναι σοβαρό μειονέκτημα και μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις (πβ. εδώ σ. 161). 25. Π. ' Ενεπεκίδης, «Οι ' Αρμένιοι μοναχοί τής Βιέννης και αί ελληνικοί εκδόσεις των. Πώς και πότε εγκατέστησαν τυπογραφεία με στοιχεία τών ανατολικών γλωσσών», εφημ. Το Βήμα της , όπου παραθέτει τους τίτλους και άλλων εννέα εκδόσεων του ίδιου τυπογραφείου με χρονολογία από 100 ως 172.

20 1 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ λου τα βιβλιογραφικά στοιχεία είναι αρκετά ελλιπή ή δεν είναι απόλυτα ακριβή 26. Καινοτομία ωστόσο σχετικά με τον προηγούμενο κατάλογο αποτελεί η διαίρεση των βιβλίων σε κατηγορίες σύμφωνα με το περιεχόμενο τους. Έτσι βλέπουμε στις τέσσερες πρώτες σελίδες εκδόσεις στο μεγαλύτερο ποσοστό βυζαντινών συγγραφέων, στις σσ. 4-5 Λατινικά, στις σσ. 5-6 Λεξικά, στις σσ. 6-9 "Ελληνες συγγραφείς, στη σ. 9 Διάφορα, στη σ. 10 Γραμματικά και Νέα 'Ελληνικά, 'Ιστορικά, στις σσ 'Εκκλησιαστικά, στις σσ Λεξικά διαφόρων γλωσσών και Γραμματικές, στις σσ Φυσικομαθηματικά, στη σ. 14 Φιλοσοφικά, στις σσ Γεωγραφία, στις σσ Διάφορα. Στη βιβλιοθήκη του ελληνικού σχολείου της Βιέννης σώθηκαν τρία αντίτυπα αυτού του καταλόγου. Επειδή ο κατάλογος είναι σημαντικός τόσο από βιβλιογραφική άποψη όσο και από πρακτική, αφού και σπάνιος είναι και ως τώρα δεν έχει γίνει άλλη συστηματική καταλογογράφηση των βιβλίων, που περιλαμβάνονται σ' αυτόν, κρίθηκε σκόπιμο να περιληφθεί εδώ αναστατική έκδοση του σε μικρή σμίκρυνση (σ. 113 κε.). Στο τέλος (σ. 145 κε.) προστέθηκαν σχόλια για ορισμένα βιβλία του καταλόγου που παρουσιάζουν κάποιο ειδικότερο ενδιαφέρον. Η συμπληρωματική καταγραφή ελληνικών παλαιοτύπων της βιβλιοθήκης του σχολείου και των δύο εκκλησιών Στην ίδια βιβλιοθήκη εκτός από τα καταλογογραφημένα βιβλία υπάρχουν και άλλα. Συγκεκριμένα, όταν για πρώτη φορά επισκέφθηκα τη βιβλιοθήκη του σχολείου, ο μητροπολίτης Αυστρίας κ. Χρυσόστομος μου παρουσίασε μεγάλο αριθμό ακατάγραφων και ακατάτακτων βιβλίων, ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων, τα οποία φυλάσσονταν σε ιδιαίτερο χώρο του σχολείου, με την προοπτική να φροντίσω για την καταγραφή, την καταλογογράφηση και γενικότερα την αξιοποίηση τους. Επειδή όμως ήταν αδύνατον να καταγράψω όλα αυτά τα βιβλία κατά το διάστημα της παραμονής μου στη Βιέννη, κρίθηκε σκόπιμο να περιοριστεί η 26. Π.χ. στον αρ. 70 η χρονολογία είναι εσφαλμένη (βλ. σ. 145). Εξάλλου υπάρχουν ανωμαλίες στην αρίθμηση των βιβλίων. Κάθε αριθμός δεν αντιστοιχεί πάντοτε σε ένα και μόνο βιβλίο. Πολλές φορές δύο, τρία ή και περισσότερα ακολουθούν μετά από ένα αριθμό χωρίς να έχει το καθένα ιδιαίτερο αριθμό. Ο αύξ. αρ. 1 αρχίζει από τη σ. 2, ενώ ήδη στη σ. 1 υπάρχουν πολλά βιβλία (σε ολόκληρη τη σ.). Επίσης στον αύξ. αρ. 1 (σ. 2) περιλαμβάνονται πολλά βιβλία (ολόκληρη η σ. 2 χωρίς άλλο αριθμό, ενώ ο αύξ. αρ. 2 στη σ. 3). Υπάρχουν και λάθη στην αρίθμηση, π.χ. οι αρ αντιστοιχούν σε ένα βιβλίο, ο αρ. 7 γράφεται δύο φορές, όπως και οι αριθμοί 126 και 127, ενώ επαναλαμβάνονται οι αριθμοί 474 και 34-3 και λείπουν οι 243, 244, 265 και

21 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 19 καταγραφή σε όσα είχαν κατ' εξοχήν ελληνικό ενδιαφέρον, ενώ παράλληλα θα αποτελούσαν μια ολοκληρωμένη ενότητα. Με αυτά τα κριτήρια επέλεξα και κατέγραψα μόνο τα ελληνικά βιβλία με χρονικό όριο το Ο σκοπός ήταν διττός, αφ' ενός να είναι προσιτά τα παλιότερα, κατά κανόνα και σπανιότερα, ελληνικά βιβλία, αφ' ετέρου να γίνουν προσθήκες και συμπληρώσεις στην ως το 163 ελληνική βιβλιογραφία^'. Για τον ίδιο σκοπό εξάλλου και με τα ίδια κριτήρια έγινε και η καταγραφή των λειτουργικών βιβλίων των δύο ελληνικών ορθόδοξων εκκλησιών της Βιέννης, της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Γεωργίου, δηλ. εκείνων που είχαν χρονολογία ως το 163 και που ήταν επίσης ακατάγραφα. Επειδή ωστόσο ο χώρος μέσα στον οποίο βρίσκονται αυτά τα βιβλία μπορεί να θεωρηθεί ενιαίος (η εκκλησία της Αγίας Τριάδος βρίσκεται στο ίδιο κτίριο και επικοινωνεί με το σχολείο και τη βιβλιοθήκη του, επίσης υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις λειτουργικών βιβλίων, που βρέθηκαν στη βιβλιοθήκη του σχολείου) 29, κρίθηκε σκόπιμος ο καταρτισμός ενιαίου καταλόγου (βιβλιοθήκης του σχολείου και λειτουργικών βιβλίων), ο οποίος δημοσιεύεται εδώ Δεν κατέγραψα εκτός από τα μετά το 163 ελληνικά βιβλία, τα ξενόγλωσσα και τις εκδόσεις (Λειψίας κ.ά.) αρχαίων Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων. Εξαίρεση αποτελούν τα βιβλία που έχουν στον κατάλογο (βλ. εδώ σ. 31 κε.) τους αριθμούς 1, 110 και 125 αυτά περιλήφθηκαν στον κατάλογο, αλλά δεν αποτελούν προσθήκες ή συμπληρώσεις στην ελληνική βιβλιογραφία (το πρώτο έκδοση, τα άλλα δύο ξενόγλωσσα λεξικά). Στη βιβλιοθήκη του σχολείου βρέθηκε και ένα μονόφυλλο του 172, που περιέχει ένα γαμήλιο ποίημα (βλ. Κ. Πηδώνια, «Ένα αβιβλιογράφητο μονόφυλλο της βιβλιοθήκης της Εθνικής Ελληνικής Σχολής της Βιέννης», Ελληνικά 36, 195, σ ). 2. Όπως είναι γνωστό, ως το 163 υπάρχει η ελληνική βιβλιογραφία των Legrand, Λαδά-Χατζηδήμου, Γκίνη-Μέξα και προσθήκες (για τα πλήρη βιβλιογραφικά τους στοιχεία βλ. Βραχυγραφίες, σσ ). Τα τελευταία χρόνια έγιναν ανάλογες εργασίες για τα ελληνικά βιβλία (ως το 163) της ελληνικής κοινότητας της Τεργέστης (Α. Papaioannu, La biblioteca della comunità greco-orientale di Trieste, Τεργέστη 192) και για τα ελληνικά έντυπα (ως το 1900) του Πρωτατου του Αγίου Όρους και της Αθωνιάδος (Γ. Καράς, Τά ελληνικά έντυπα του Πρωτατου και της 'Αθωνιάδος, Αθήνα 195 [Αγιορείτικες Βιβλιοθήκες. Κέντρον Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε., 32]). Και στις δύο αυτές εργασίες γίνονται παράλληλα με την καταλογογράφηση προσθήκες ή συμπληρώσεις στην ελληνική βιβλιογραφία. Ενδεχομένως και από ορισμένα βιβλία που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του 160 θα μπορούσαν να γίνουν προσθήκες και συμπληρώσεις στην ελληνική βιβλιογραφία, δε σημειώθηκαν όμως εδώ, επειδή τα βιβλιογραφικά στοιχεία που παρέχει ο κατάλογος είναι σε μεγάλο βαθμό ελλιπή. 29. Π.χ. το βιβλίο Ε29α βρέθηκε στη βιβλιοθήκη του σχολείου, όπου και καταγράφηκε, ενώ έχει κτητορικό σημείωμα του Αγίου Γεωργίου (βλ. σ. 39 αρ. 34). 30. σσ Στον κατάλογο περιλαμβάνονται και έξι βιβλία της ίδιας χρονικής περιόδου, που ανήκουν στην προσωπική βιβλιοθήκη του επισκόπου Χριστουπόλεως Μιχαήλ, βοηθού επισκόπου της μητρόπολης Αυστρίας.

22 20 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Τα βιβλία του σχολείου παρέμειναν μετά την καταγραφή στην ίδια αίθουσα 31, όπου φυλάσσονταν και προηγουμένως, αλλά τοποθετήθηκαν σε ιδιαίτερα ράφια με χρονολογική σειρά (ως το 163), αφού επικολλήθηκε στο καθένα επίσημα (αύξων αριθμός με προταγμένο το σύμβολο Ε = ελληνικά) 32, ενώ στο τέλος τοποθετήθηκαν ελληνικά περιοδικά της ίδιας χρονικής περιόδου, που καταγράφηκαν επίσης (βρέθηκαν ορισμένοι τόμοι ή μεμονωμένα τεύχη τους) 33, όπως καταγράφηκε και το μοναδικό χειρόγραφο (1ου αιώνα), που βρέθηκε στη βιβλιοθήκη 34. Όλα αυτά τα βιβλία της βιβλιοθήκης του σχολείου, που κατέγραψα, σφραγίστηκαν με τη σφραγίδα της κοινότητας της Αγίας Τριάδος και με τη σφραγίδα της ελληνικής ορθόδοξης μητρόπολης Αυστρίας. Αξίζει εξάλλου να αναφερθεί ότι ορισμένα βιβλία βρέθηκαν με περισσότερα αντίτυπα, μερικά μάλιστα με μεγάλο στοκ. Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον τα αντίτυπα δεν ήταν πάρα πολλά (π.χ. δύο, τρία, τέσσερα), τοποθετήθηκαν όλα στην ίδια θέση σε περιπτώσεις όμως πολύ περισσότερων τοποθετήθηκε για πρακτικούς λόγους το ένα αντίτυπο στην κανονική θέση και τα υπόλοιπα σε ιδιαίτερο ράφι (αυτό σημειώνεται στα δελτία της βιβλιοθήκης) 35. Όσο για τα λειτουργικά βιβλία, που καταγράφηκαν, εξακολουθούν να είναι σε χρήση στις δύο εκκλησίες, όπου και παραμένουν. Όλα φέρουν επίσημα - του Αγίου Γεωργίου το σύμβολο ΛΑΓ και της Αγίας Τριάδος το σύμβολο λ (στα περισσότερα, και των δύο εκκλησιών, ακολουθεί και αριθμός). Βέβαια για να ολοκληρωθεί η καταγραφή και η καταλογογράφηση των βιβλίων της βιβλιοθήκης του σχολείου θα πρέπει να καταγραφούν μελλοντικά και τα υπόλοιπα, που έμειναν ακατάγραφα, και να καταρτιστεί ένας κατάλογος, στον οποίο να περιλαμβάνονται με πλήρη και ελεγμένα στοιχεία και όλα τα βιβλία, που αναγράφονται στους δύο προηγούμενους καταλόγους. 31. Αξίζει να αναφερθεί ότι ορισμένα από αυτά είχαν σημειωμένο στο εξώφυλλο τον αριθμό του καταλόγου του 146. Φαίνεται ότι πρόκειται για το ίδιο αντίτυπο, που δεν επανατοποθετήθηκε στη θέση του μέσα στη βιβλιοθήκη. 32. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα εξαιρετικά σπάνια και πολύτιμα, όπως οι δύο προηγούμενοι κατάλογοι, τα Προνόμια κλπ. (βλ. π.χ. αρ. 16α, 309, 311, 314), που δεν έχουν αριθμό βιβλιοθήκης, αλλά μόνο το σύμβολο Ε - αυτά τοποθετήθηκαν σε ιδιαίτερο χώρο. Τα ελληνικά μετά τη χρονολογία αυτή, τα ξενόγλωσσα και οι εκδόσεις, που έμειναν ακατάγραφα, εξακολουθούν να φυλάσσονται στον ίδιο χώρο, όπου βρέθηκαν, σε άλλα ράφια. 33. Κατάλογο αυτών των περιοδικών βλ. εδώ σ Βλ. εδώ σ Ορισμένα σπάνια βιβλία (και μετά το 163), που βρέθηκαν με πολλαπλά αντίτυπα, στάλθηκαν σε ελληνικές βιβλιοθήκες (πίνακα αυτών βλ. στη σ. 105). Πβ. ανάλογη περίπτωση ανακάλυψης πολλαπλών αντιτύπων παλιών βιβλίων στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας (Μ. Μανούσακας, Θησαυρίσματα Α, 1967, σ. 233).

23 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 21 Επίσης θα πρέπει να καταγραφούν και τα λειτουργικά βιβλία με χρονολογία μετά το 163. Τόσο από τους δύο καταλόγους που έχουν εκδοθεί όσο και από το συμπληρωματικό κατάλογο (σ. 31 κε.), αλλά και από τα βιβλία που έμειναν ακόμη ακατάγραφα, διαπιστώνει κανείς τη μεγάλη ποικιλία των βιβλίων της βιβλιοθήκης του σχολείου. Ο αριθμός βέβαια των εκπαιδευτικών βιβλίων είναι σημαντικός, αφού πρόκειται για βιβλιοθήκη σχολείου (πβ. και την περίπτωση βιβλίων που βρέθηκαν σε πολλαπλά αντίτυπα), αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα θεωρητικά και ποικίλα με γενικότερο ενδιαφέρον (άλλωστε, όπως είδαμε, η βιβλιοθήκη ήταν παλιά ανοιχτή και για το κοινό). Ειδικότερα ως προς τα είδη των βιβλίων αξίζει να παρατηρηθεί ότι μεγάλος είναι ο αριθμός των εκδόσεων κλασικών συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων (π.χ. εκδόσεις Λειψίας και άλλες γνωστές), καθώς και βυζαντινών συγγραφέων. Επίσης υπάρχουν αρκετά λεξικά και γραμματικές, θρησκευτικά και εκκλησιαστικά βιβλία, βιβλία επιστημονικά, εγκυκλοπαιδικά, φιλοσοφικά, λόγοι, μυθιστορήματα, ελληνικές μεταφράσεις διαφόρων έργων και άλλα. Ο αριθμός των ελληνικών είναι βέβαια ασύγκριτα μεγαλύτερος, ενώ υπάρχουν και πολλά ξενόγλωσσα με πρώτα σε αριθμό, όπως είναι φυσικό, τα γερμανικά. Εξάλλου ενδιαφέρον παρουσιάζει το μεγάλο ποσοστό παλιών εκδόσεων, περασμένων αιώνων (π.χ. του 16ου και του Που αιώνα) 36, που φαίνεται ότι προέρχονται από ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Το περίεργο όμως είναι ότι δεν υπάρχουν στη βιβλιοθήκη αντίτυπα του περιοδικού «'Ερμής ό Λόγιος» ή άλλων προεπαναστατικών περιοδικών που εκδίδονταν στη Βιέννη, όπως επίσης και κανένα από τα επαναστατικά φυλλάδια του Ρήγα, που τυπώθηκαν επίσης στη Βιέννη (φαίνεται λόγω του επαναστατικού περιεχομένου). Γενικά μπορούμε να πούμε ότι το χαρακτήρα της βιβλιοθήκης καθορίζει η προέλευση των βιβλίων, που, όπως είδαμε, είναι ποικίλη (συνδρομές του σχολείου, δωρεές διαφόρων κλπ.) 37. Από τα λειτουργικά βιβλία, που κατέγραψα, τα περισσότερα είναι του 19ου και λίγα του 1ου αιώνα. Αξίζει ίσως να παρατηρηθεί ο σχετικά μεγάλος αριθμός λειτουργικών βιβλίων του τυπογραφείου του Αγίου Γεωργίου* επίσης ότι μερικά, και μάλιστα ορισμένα από αυτά σπάνιες σήμερα εκδόσεις 36. Το παλιότερο βιβλίο του καταλόγου του 160 έχει χρονολογία 1529, ενώ του συμπληρωματικού καταλόγου Βλ. και σ. 15 σημ. 19.

24 22 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ (ακόμη και αβιβλιογράφητες ή και ενδεχομένως γνωστές μόνο από ελλιπή αντίτυπα), υπάρχουν σε περισσότερα αντίτυπα 3. Σχετικά με την προέλευση των λειτουργικών βιβλίων, φαίνεται ότι αυτά αγοράστηκαν, ενώ ορισμένα προέρχονται από δωρεές 39. Πάντως στο σύνολο των βιβλίων που κατέγραψα (σχολείου και εκκλησιών) βρέθηκαν μερικά με κτητορικά σημειώματα, σφραγίδες κλπ. (βλ. και σ ), που δείχνουν ότι προέρχονται από ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Επίσης ορισμένα με αφιερώσεις ή άλλες σημειώσεις (βλ. σ ). Ενθύμηση βρέθηκε μόνο μία, του 1ου αιώνα (βλ. σ. 3, αρ. 350). Ως προς τους τόπους έκδοσης των ελληνικών βιβλίων που περιλαμβάνονται στο συμπληρωματικό κατάλογο και στον κατάλογο του 160, εύκολα μπορούμε να παρατηρήσουμε (βλ. σχετικούς πίνακες σ και 155-7) ότι πολλά, τα παλιότερα κυρίως βιβλία, είναι εκδόσεις Βενετίας (βέβαια σ' αυτά περιλαμβάνονται και τα λειτουργικά, που ο αριθμός τους είναι αρκετά μεγάλος), ακολουθούν, πολλά επίσης, οι εκδόσεις Βιέννης (1ου και 19ου αιώνα) 40 και αργότερα, όταν πια η Αθήνα αρχίζει να κάνει την παρουσία της ως εκδοτικό κέντρο, οι εκδόσεις Αθήνας σε μεγάλο επίσης αριθμό, ενώ πολύ λιγότερα είναι τα βιβλία με άλλους τόπους έκδοσης (π.χ. Λειψία, Βούδα, Ερμούπολη, Τεργέστη, Παρίσι κλπ.) δηλαδή αντικατοπτρίζεται, μπορούμε να πούμε, το αντίστοιχο ποσοστό αυτών των εκδόσεων που υπάρχει γενικά στην ελληνική βιβλιογραφία, με μόνη τη διαφορά, κάτι που είναι απόλυτα δικαιολογημένο, το σχετικά μεγαλύτερο αριθμό των εκδόσεων της Βιέννης. Η κατάσταση των βιβλίων που κατέγραψα είναι καλή γενικά εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις ελλιπών αντιτύπων, που δηλώνονται στον κατάλογο (βλ. και σ. 104). Συνολικά ο συμπληρωματικός κατάλογος (σ. 31 κε.) περιλαμβάνει 352 τίτλους 41. Από τα βιβλία αυτά τα 254 ανήκουν στη βιβλιοθήκη του σχολείου, τα 44 είναι λειτουργικά του Αγίου Γεωργίου, τα 72 λειτουργικά της Αγίας Τριάδος και τα 6 του επισκόπου Χριστουπόλεως. Επίσης από το σύνολο των 352 αυτών βιβλίων τα 12 ήταν εντελώς άγνωστα και αβιβλιογράφητα και αποτελούν τώρα νέες προσθήκες στην ελληνική βιβλιογραφία (Α' αρ. 5, 164, 10, 13, 227, 247, 260, 273, 27, 279, 311, 34) προσθήκες στην ελληνική βιβλιογραφία αποτελούν και άλλα 5 βιβλία, των οποίων δε βρέθηκε αντίτυπο, αλλά η ύπαρξη τους έγινε τώρα γνωστή από στοιχεία βιβλίων του καταλόγου αυτού (οι νέες αυτές λανθάνουσες εκδό- 3. Π.χ. τα 190, 223, 227, 27, 279 (αριθμοί συμπληρωματικού καταλόγου). Ανάλογο φαινόμενο παρατηρείται και στη βιβλιοθήκη του σχολείου (πβ. π.χ. τους αριθμούς συμπληρωματικού καταλόγου 13, 273, 311). 39. Πβ. π.χ. σ. 4 αρ. 96, σ. 70 αρ Για την ανάπτυξη της Βιέννης ως εκδοτικού κέντρου του ελληνικού βιβλίου μετά το διάταγμα περί ελευθεροτυπίας (171) του Ιωσήφ του Β' βλ. Γ. Καρά, ό.π., σ Βλ. και σημ. 44.

25 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 23 σεις έχουν στο κεφάλαιο Β' τους αριθμούς 6, 7, 13, 14, 15) 42. Μια άλλη κατηγορία εξάλλου είναι 9 βιβλία (Α' αρ. 43, 54, 56, 6, 226, 255, 294, 314, 320), τα οποία δεν ήταν άγνωστα (είναι ήδη βιβλιογραφημένα), αλλά είτε ήταν λανθάνουσες εκδόσεις 43 είτε εκδόσεις, των οποίων για οποιονδήποτε λόγο δεν είχε γίνει ως τώρα πλήρης περιγραφή. Τα 26 αυτά βιβλία, που ανήκουν στις τρεις κατηγορίες που αναφέρθηκαν, περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο Β', όπου και περιγράφονται (εκτός φυσικά από τις λανθάνουσες εκδόσεις) και σχολιάζονται. Σε ορισμένες εξάλλου βιβλιογραφημένες ήδη εκδόσεις διαπιστώθηκε ύστερα από την αυτοψία διαφορά στον τίτλο ή στην περιγραφή αυτό δηλώνεται κάθε φορά στο κεφάλαιο Α' στην οικεία θέση του τίτλου του βιβλίου. Στο πρώτο μέρος της εργασίας αυτής (Α', σ. 33-3) αναγράφονται με χρονολογική σειρά και με αύξοντα αριθμό όλοι οι τίτλοι των βιβλίων, που κατέγραψα (σχολείου και εκκλησιών) 44, σε ενιαίο κατάλογο (στο τέλος του καταλόγου σημειώνονται τρία αταύτιστα). Μέσα στον ίδιο χρόνο τα έντυπα ταξινομούνται κατά αλφαβητική σειρά με βάση το αρχικό γράμμα της πρώτης λέξης του τίτλου. Στην πρώτη παράγραφο μετά τον αύξοντα αριθμό παρέχονται ορισμένες μόνο λέξεις του τίτλου και ακολουθούν όχι όπως ακριβώς βρίσκονται στον τίτλο, αλλά προσαρμοσμένα σε ενιαίο σύστημα (γι' αυτό και με κυρτά τυπογραφικά στοιχεία) μεταφραστής, επιμελητής, διορθωτής, τόπος έκδοσης, τυπογράφος και χρονολογία 45. Αν η σελίδα τίτλου λείπει από το αντίτυπο και η ταύτιση έχει γίνει με βάση άλλα στοιχεία, ο τίτλος μπαίνει σε αγκύλες. Επίσης σε αγκύλες μπαίνει και κάθε άλλο στοιχείο που αντλείται έμμεσα (π.χ. όνομα συγγραφέα, τόπος έκδοσης κλπ.). Στην επόμενη παράγραφο σημειώνεται οποιαδήποτε παρατήρηση σχετική με τον τίτλο ή την περιγραφή, καθώς και οποιοδήποτε άλλο σχόλιο. Εδώ δηλώνονται επίσης τυχόν ενθυμήσεις, κτητορικά σημειώματα ή άλλες χειρόγραφες σημειώσεις, σφραγίδες κλπ. (η παράγραφος αυτή φυσικά λείπει, όταν αυτά δεν υπάρχουν). Στην τελευταία παράγραφο παρέχεται αριστερά η βιβλιογραφική μνεία, δηλ. παραπομπή με χρήση της σχετικής βραχυγραφίας στις βιβλιογραφίες 42. Βλ. και σημ Σ' αυτή την κατηγορία εντάχθηκαν και αβιβλιογράφητοι τόμοι πολύτομων έργων, των οποίων οι λοιποί τόμοι ήταν ήδη βιβλιογραφημένοι. 44. Τα ευαγγελιστάρια που είναι συσταχωμένα με ευαγγέλια έχουν ιδιαίτερο αριθμό. Αν ένα βιβλίο έχει περισσότερους από ένα τόμους τυπωμένους την ίδια χρονιά, όλοι οι τόμοι έχουν τον ίδιο αριθμό. Πβ. και σημ Τα ονόματα μεταφραστή, επιμελητή κλπ. σε ονομαστική, τα ονόματα των τόπων έκδοσης με τη σημερινή ονομασία και ο χρόνος έκδοσης με αραβικούς αριθμούς.

26 24 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ του Legrand, των Γκίνη-Μέξα ή σε προσθήκες στην ελληνική βιβλιογραφία, και δεξιά πρώτα ο αριθμός των αντιτύπων σε παρένθεση (εφόσον υπάρχουν περισσότερα από ένα αντίτυπα) και κατόπιν ο αριθμός της βιβλιοθήκης του σχολείου ή το σύμβολο (και ο αριθμός) του ναού προκειμένου για τα λειτουργικά 46. Επίσης στο τέλος δηλώνεται αν περιλαμβάνεται το βιβλίο σε ένα από τους δύο (ή και στους δύο) προηγούμε υς καταλόγους. Ας σημειωθεί ότι προκειμένου για τα ως τώρα αβιβλιογράφητα βιβλία, που αποτελούν νέες προσθήκες στην ελληνική βιβλιογραφία, δε δίνεται, όπως είναι αυτονόητο, βιβλιογραφική μνεία, αλλά γίνεται παραπομπή στο δεύτερο μέρος της εργασίας. Παραπομπή στο δεύτερο μέρος γίνεται επίσης και προκειμένου για τις ως σήμερα λανθάνουσες εκδόσεις ή γνωστές από ελλιπή αντίτυπα κλπ. και γενικά για οποιοδήποτε βιβλίο απαιτείται περιγραφή ή ιδιαίτερος σχολιασμός. Στο τέλος του πρώτου μέρους (σ. 4) υπάρχει κατάλογος των περιοδικών που καταγράφηκαν (βλ. και σ. 20) με τη σχετική βιβλιογραφική μνεία και περιγραφή του μοναδικού χειρογράφου που βρέθηκε στη βιβλιοθήκη (σ. 5). Στο δεύτερο μέρος (Β', σ. 7-96), όπως ήδη αναφέρθηκε, περιλαμβάνονται εκείνα από τα βιβλία του πρώτου μέρους που ήταν ως τώρα αβιβλιογράφητα, λανθάνουσες εκδόσεις ή, που οπωσδήποτε χρειάζονται κάποιο σχολιασμό. Αναγράφονται και αυτά με χρονολογική σειρά και έχουν ιδιαίτερη αρίθμηση. Αμέσως μετά τον αύξοντα αριθμό σε παρένθεση σημειώνεται στα αβιβλιογράφητα ο νέος αριθμός προσθηκών στην ελληνική βιβλιογραφία, ενώ στα βιβλιογραφημένα ο αριθμός που έχει ήδη η έκδοση στην ελληνική βιβλιογραφία. Ακολουθεί πλήρης ο τίτλος, δηλ. παρέχονται όλα τα στοιχεία ακριβώς όπως είναι γραμμένα στη σελίδα τίτλου 47, και κατόπιν σε άλλη παράγραφο περιγραφή και σχολιασμός. Στην τελευταία σειρά δεξιά ο αριθμός των αντιτύπων, ο αριθμός βιβλιοθήκης και αν περιλαμβάνεται το βιβλίο στους προηγούμενους καταλόγους. Τέλος γίνεται ανατύπωση του καταλόγου του 160 με σχόλια (Παράρτημα 1, σσ ) και επίσης ανατυπώνεται με εισαγωγή στην αρχή η ελληνική μετάφραση ενός τουρκικού μανιφέστου του 179 ιστορικής σημασίας, που διασώθηκε σε ένα μοναδικό φυλλάδιο της βιβλιοθήκης του σχολείου και καταγράφηκε επίσης 4 (Παράρτημα 2, σσ ). Ως προς το τονικό σύστημα, ακολουθείται το πολυτονικό μόνο στους 46. Ε, λ, ΛΑΓ και αριθμός. Προκειμένου για τα προσωπικά βιβλία του επισκόπου Χριστουπόλεως σημειώνεται Στ. Αν τα περισσότερα από ένα αντίτυπα κάποιου βιβλίου δε βρίσκονται συγκεντρωμένα στον ίδιο χώρο, αλλά χωριστά, π.χ. ένα στη βιβλιοθήκη του σχολείου και ένα στα λειτουργικά μιας ή και των δύο εκκλησιών, δε δηλώνεται αριθμός αντιτύπων, αλλά απλώς σημειώνεται πού βρίσκεται το καθένα. 47. Όπως ήδη αναφέρθηκε, τα βασικά στοιχεία του τίτλου παρέχονται στο πρώτο μέρος. 4. Βλ. σ. 42 αρ. 56.

27 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 25 τίτλους των βιβλίων, ενώ κατά τα λοιπά το μονοτονικό που ισχύει σήμερα. Με αφορμή τα ελληνικά κυρίως βιβλία της βιβλιοθήκης αυτής είναι δυνατόν να γίνουν και ορισμένες ειδικότερες παρατηρήσεις. Πρώτα-πρώτα από τα αφιερωτήρια και τα κτητορικά σημειώματα αλλά ακόμη και από όσα βιβλία με πολλαπλά αντίτυπα προέρχονται από προσφορές θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε κάποια ιδέα για τους Έλληνες λογίους που είχαν σχέσεις με την κοινότητα της Βιέννης ή απλώς έδειξαν ενδιαφέρον για το σχολείο της είτε βρίσκονταν στη Βιέννη είτε όχι. Επίσης ο αριθμός των ελληνικών βιβλίων, που είναι τυπωμένα στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση, μαρτυρεί, πιστεύω, τους δεσμούς της ελληνικής κοινότητας της Βιέννης με την Ελλάδα μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Όσο για το λειτουργικό (και όχι μουσειακό όπως σήμερα) χαρακτήρα που είχε παλιά η βιβλιοθήκη, είναι κάτι που φαίνεται όχι μόνο από τον αριθμό και τα είδη των βιβλίων αλλά και από τον κανονισμό της βιβλιοθήκης. Το ενδιαφέρον εξάλλου των Ελλήνων της παροικίας της Βιέννης να εφοδιάσουν τις δύο εκκλησίες με τα απαραίτητα λειτουργικά βιβλία φαίνεται να εκδηλώνεται αμέσως με την ίδρυση των εκκλησιών και να κορυφώνεται μέσα στο 19ο αιώνα, όπως μαρτυρούν και οι χρονολογίες και ο αντίστοιχος αριθμός των βιβλίων αυτών. Αξίζει μάλιστα να παρατηρηθεί ότι πολλά υπάρχουν σε περισσότερα αντίτυπα. Όσο για το μεγαλύτερο αριθμό λειτουργικών βιβλίων ορισμένων εκδόσεων, π.χ. του Τυπογραφείου του Αγίου Γεωργίου, είναι ενδεικτικός, νομίζω, ίσως όχι μόνο για τη μεγαλύτερη κυκλοφορία μιας έκδοσης στη συγκεκριμένη εποχή που έγινε η αγορά των βιβλίων, αλλά και για την προτίμηση των αγοραστών. Σκοπός λοιπόν της εργασίας αυτής δεν είναι μόνο να γίνουν γνωστά και προσιτά τα ίδια τα βιβλία, αλλά και έμμεσα κάποια συμβολή στη γνώση τόσο της ελληνικής παιδείας που παρείχε το ελληνικό σχολείο της Βιέννης όσο και των αναγνωστικών προτιμήσεων των Ελλήνων της παροικίας της Βιέννης και των βιβλίων που έφταναν εκεί ιδίως σε εποχές κρίσιμες για την ιστορία του ελληνισμού. Γενικά όλα αυτά τα στοιχεία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και στην αξιολόγηση του ρόλου της ελληνικής κοινότητας της Βιέννης στην πνευματική αναγέννηση της Ελλάδας. Τελειώνοντας θα ήθελα να εκφράσω τις θερμότατες ευχαριστίες μου για την πολύτιμη συμπαράσταση τους τόσο σε όλη τη διάρκεια της εργασίας μου στους χώρους της μητρόπολης στη Βιέννη όσο και κατόπιν ως την ολοκλήρωση του δημοσιεύματος αυτού στο σεβασμιότατο μητροπολίτη Αυστρίας κ. Χρυσόστομο, ο οποίος και μου έδωσε τη δυνατότητα να ασχοληθώ με το θέμα, καθώς και στο θεοφιλέστατο επίσκοπο Χριστουπόλεως κ.

28 26 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Μιχαήλ, βοηθό επίσκοπο της μητρόπολης Αυστρίας. Επίσης ευχαριστώ τους σεβαστούς καθηγητές κκ. Μ. Μανούσακα για τις συμβουλές του σχετικά με την καταγραφή των βιβλίων και Η. Hunger για τις διευκολύνσεις στο χώρο της βιβλιοθήκης του Institut für Byzantinistik und Neogräzistik der Universität Wien, όπου επίσης συχνά χρειάστηκε να εργαστώ. Θερμές εξάλλου ευχαριστίες θα ήθελα να εκφράσω στο συνάδελφο ιστορικό Γ. Κιουτούτσκα, καθώς και στους συναδέλφους Σ. Καδά και Τ. Καραναστάση. Ιδιαιτέρως επιθυμώ να ευχαριστήσω τους ερευνητές του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών κκ. Εμμ. Φραγκίσκο για τις υποδείξεις του και Τριαντάφυλλο Σκλαβενίτη για την πολύτιμη συνεργασία και τις υποδείξεις του τέλος τα μέλη της συντακτικής επιτροπής των «Τετραδίων εργασίας», που ενδιαφέρθηκαν να περιληφθεί το δημοσίευμα αυτό στο περιοδικό του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών, το οποίο, όπως είναι γνωστό και από το παρελθόν, φιλοξενεί ανάλογες εργασίες μέσα στα πλαίσια του προγράμματος που έχει αναλάβει για την απογραφή και τη διάσωση και γενικότερα για τη μελέτη της ιστορίας του ελληνικού εντύπου.

29 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 27 ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ Βελουδής Γ., Ο Εραν. 4 Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. ΓΜ Ηλιου Α' Ηλιου, Αγ. Γεωργ. Ηλιου Β' Ηλιου Φ., Ο Εραν. 13 Κατάλ. 146 Κατάλ. 160 Κατσιαρδή Ο., Ο Εραν. 13 Κορδώσης Μ., Δωδώνη 4 Κορδώσης Μ., Κληρον. 11 Λαδάς, Ιστ. Τεργ. Γ. Βελουδής, «'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες», Ό 'Ερανιστής 4 (1966), σσ Δ.Σ. Γκίνης, Κατάλογος ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών Δευτέρα εκδοσις, 'Αθήνα 1967 [Κέντρον Νεοελληνικών 'Ερευνών Β.Ι.Ε.]. Δ.Σ. Γκίνης-Β.Γ. Μέξας, 'Ελληνική Βιβλιογραφία , τόμ. Α'-Γ, 'Αθήνα 1939, 1941, Φίλιππος Η. Ήλιου, Προσθήκες στην 'Ελληνική Βιβλιογραφία. Α'. Τα βιβλιογραφικά κατάλοιπα τον Ε. Legrand και του Η. Pernot ( ), Αθήνα Συμπληρωματικά για τήν Τυπογραφία του 'Αγίου Γεωργίου. Βενετία , 'Αθήνα 197 [Κέντρον Νεοελληνικών ' Ερευνών ' Εθνικού ' Ιδρύματος 'Ερευνών. Τετράδια εργασίας, 10]. Φίλιππος Ήλιου, 'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες-Συμπληρώσεις, 'Αθήνα 193 [Κέντρον Νεοελληνικών 'Ερευνών 'Εθνικού 'Ιδρύματος 'Ερευνών. Τετράδια εργασίας, 4]. Φίλιππος Ήλιου, «'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες και Συμπληρώσεις», Ό 'Ερανιστής 13 (1976), σσ Κατάλογος τών έν τη βιβλιοθήκη της εν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων, Βιέννη 146 (αναστατική έκδοση στη σειρά «Βιβλιοθήκη 'Ιστορικών Μελετών, 24»). Κατάλογος τών έν τή βιβλιοθήκη τής έν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων, Βιέννη 160. "Ολγα Κατσιαρδή, «'Ελληνική Βιβλιογραφία », Ό 'Ερανιστής 13 (1976), σσ Μιχαήλ Σ. Κορδώσης, «'Ελληνικά παλαιότυπα σε βιβλιοθήκες τής πόλεως τών ' Ιωαννίνων. Ι. Παλαιότυπα βιβλιοθηκών Πανεπιστημίου 'Ιωαννίνων και 'Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών (Ε.Η.Μ.)», Δωδώνη 4 (1975), σσ Μιχαήλ Κορδώσης, «' Ελληνικά παλαιότυπα τής μονής Παντοκράτορος 'Αγίου "Ορους», Κληρονομιά 11 (1979), σσ Γεώργιος Γ. Λαδάς, /. Συνοπτική ιστορία του ελληνισμού τής Τεργέστης. II. Βιβλιογραφία τών εντύπων πού εκδόθηκαν άπα τους "Ελληνες τής Τεργέστης, 'Αθήνα 1976.

30 2 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. Γεώργιος Γ. Λαδάς και ' Αθανάσιος Δ. Χατζηδήμος, 'Ελληνική Βιβλιογραφία των ετών , ' Αθήνα ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) Γεώργιος Γ. Λαδάς και ' Αθανάσιος Δ. Χατζηδήμος, 'Ελληνική Βιβλιογραφία των ετών / Αθήνα ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Προσθ. Γεώργιος Γ. Λαδάς και ' Αθανάσιος Δ. Χατζηδήμος, Προσθήκες διορθώσεις και συμπληρώσεις στην 'Ελληνική Βιβλιογραφία του Emile Legrand για τους αιώνες XV, XVI και XVII, 'Αθήνα ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ.. Συμβ. Γεώργιος Λαδάς και 'Αθανάσιος Χατζηδήμος, Προσθήκες, διορθώσεις και συμπληρώσεις στην 'Ελληνική Βιβλιογραφία τών Emile Legrand, Louis Petit, και Hubert Pernot, 'Ελληνική Βιβλιογραφία, Συμβολή στο δέκατο όγδοο αιώνα, [τόμ. Α'], 'Αθήνα ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. Β' Γεώργιος Λαδάς και 'Αθανάσιος Χατζηδήμος, Προσθήκες, διορθώσεις και συμπληρώσεις στην 'Ελληνική Βιβλιογραφία τών Emile Legrand, Louis Petit και Hubert Pernot, 'Ελληνική Βιβλιογραφία, Συμβολή στο δέκατο δγδοο αιώνα, τόμ. Β', 'Αθήνα Μοσχονάς Εμμ., Ο Εραν. 6 Έμμ. Μοσχονάς, «'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες», Ό 'Ερανιστής 6 (196), σσ. 76- Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. 97. Θωμάς Παπαδόπουλος, 'Ελληνική Βιβλιογραφία ( 1466ci.-100). Τόμος πρώτος. 'Αλφαβητική και χρονολογική άνακατάταςις, 'Αθήνα 194 [Πραγματεϊαι τής "Ακαδημίας 'Αθηνών, 4]. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ Θωμάς Παπαδόπουλος, 'Ελληνική Βιβλιογραφία (1466ci.-100). Τόμος δεύτερος (Παράρτημα). Προσθήκαι-Συμπληρώσεις-Διορθώσεις, 'Αθήνα 196 [Πραγματεΐαι τής 'Ακαδημίας 'Αθηνών, 4]. Παπαδ. Θ., Ο Εραν. 14 Θωμάς Παπαδόπουλος, «Προσθήκες στην ' Ελληνική Βιβλιογραφία. Συμβολή πρώτη», Ό 'Ερανιστής 14 (1977), σσ Πλουμίδης Γ., Θησαυρ. 6 Γ. Πλουμίδης, «Τα παλαιά ελληνικά βιβλία τής βιβλιοθήκης του 'Ελληνικού 'Ινστιτούτου Βενετίας. Μετά προσθηκών εις τάς βιβλιογραφίας Ε. Legrand και Δ. Γκίνη-Β. Μέξα», Θησαυρίσματα 6 (1969), Σαμπανόπουλος Β., Ο Εραν. 5 σσ Βασ. Σαμπανόπουλος, «'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες», Ό 'Ερανιστής 5 (1967), σσ Σκλαβενίτης T., Θησαυρ. 14 Τρ. Σκλαβενίτης, «Προσθήκες στην'ελληνική Βιβλιογραφία ( )», Θησαυρίσματα 14 (1977), σσ Φραγκίσκος Εμμ., Ο Εραν. 6 Έμμ. Φραγκίσκος, «'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες», Ό 'Ερανιστής 6 (196), σσ

31 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 29 Χαριτάτος Μ., Ο Εραν. 14 Χατζηδήμος Α.-Σίμος Γ., Ο Εραν. 3 Χριστόπουλος Π., Ο Εραν. LBH διορθ. Ε έκδ. έπιμελ. λ ΛΑΓ μετάφρ. ό.π. περιοδ. σ., σσ. Στ. χ αρ χ χρ Μάνος Χαριτάτος, «Τα ημερολόγια στα χρόνια (Με προσθήκες στην'ελληνική Βιβλιογραφία)», Ό 'Ερανιστής 14 (1977), σσ Ά. Χατζηδήμος-Γ. Σίμος, «'Ελληνική Βιβλιογραφία », Ό 'Ερανιστής 3 (1965), Παν. Χριστόπουλος, «'Ελληνική Βιβλιογραφία », Ό 'Ερανιστής (1970), σσ Emile Legrand, Bibliographie Hellénique ou description raisonnée des ouvrages publiées par les Grecs, 15ος-16ος αι., τόμ. Ι-IV, Παρίσι ος αι., τόμ. I-V, Παρίσι ος αι., τόμ. Ι-ΙΙ, Παρίσι διορθωτής. ελληνικά βιβλία του ελληνικού σχολείου της Βιέννης. εκδότης. επιμελητής. λειτουργικά βιβλία της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας της Αγίας Τριάδος της Βιέννης. λειτουργικά βιβλία της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου της Βιέννης. μεταφραστής. όπου παραπάνω. ελληνικά περιοδικά (134-15) (βλ. σ. 4). σελίδα, σελίδες. ιδιωτική βιβλιοθήκη του επισκόπου Χριστουπόλεως Μιχαήλ Στάικου. χωρίς αρίθμηση. χωρίς χρονολογία.

32

33 A' ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΩΝ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ

34 32 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ ΒΙΒΛΙΌΝ ΚΑΛΟΓΜΕΝΟΝ ÎXXEIiEKOlFO'iEIOlE Ι Η'ΓΟΥΝ ΔΙΔΑΧΑΓ, ΚΛΓ Ο'ΜΙΛΙ'ΛΙ ( ΣΤΑΑΕΧΘΕΓ2ΑΙ ΠΑΡΑ' Α'ΓΑΠίΌΤ ΜΟΙΝΑΧΟΤΓ* ig, TÇ Kp«TDç CM $&φ$ρων Διδάσκαλων. ΠΑΡΑ' ΔΕ' Α'ΜΒΡΟΣΙ'ΟΤ ΤΟΤ~ Γ Ρ Α ΔΕΝί'ΓΟΤ, Α'ΒΒΑ" Kai Β^βλιοφυλακος *τΐ*ς ΓαλΙιυοτάτΗς τώμ Ε'μίττιοιψ Α'οκτοκρατο'ας, οάτιμελώς διορ3"ω^έίσαχ > S Sia δαττοψης Νίκολοίκ ΡλυκέωςTO2ξ Γω<ψυίυαψ ^ y W<p μετατυττωθβσαι ο'ς κοιυΐιυ *?jtf Ι FN Ε' Τ Γ Η Σ Ι Ν, Ε'Τ Ε Ι α,χοί Πφα Νικϋλοίω ig)γλυκοί, τφ'6^ Ι joauyiuoüu. 2 Ι.. J C Ο iv LICENZA DE'SUPERIOR U ' [, ; j4

35 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Βιβλία ( ) Άπολιναρίου μετάφρασις του Ψαλτήρος δια στίχων... Apollinarii interpretatio Psalmorum... επιμελ. -μετάφρ.: F. Sylburgius, τυπογρ.: Hieronymus Commelinus, 'Αρμονία οριστική των όντων... παρά Γερασίμου Βλάχου... Harmonia definitiva entium..., Βενετία, 'Ανδρέας 'Ιουλιανός, Elß L ΒΗ 17. αι. II 443 Ε Βιβλίον καλούμενον Κυριακοδρόμιον... παρά 'Αγαπίου..., διορθ.: 'Αμβρόσιος Γραδενΐγος, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, Στο τέλος του βιβλίου η εξής ιδιόχειρη σημείωση: «γενή μαχαλάς σκουτάρι εν μίνι αυγούστου ετούτο κυριακοδρόμι ήνε του διάκου λέου αναστάσι και επροσίλοσέν το ης το ναόν του μαιγάλου βασιλίου και ας έχι την ευχήν του και ώτης το αποξαινόσι από τον θίον ναόν του να έχι την κατάρα τον -31- θεοφόρο πατέρον τον ενηκέα και του αγίου βασιλίου και πάντον αγιον αμίν». Βλ. και σ Στη σελίδα τίτλου η σφραγίδα του Ζερλέντη και η ιδιόχειρη σημείωση: «'Αγορασθέν έκ παλαιοπωλείου». Βλ. και σ. 32. L ΒΗ 17. αι. III 714 Ε Κατήχησις Ιερά... μετά πολλών άλλων... παρά... Νικολάου Βούλγαρι, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 161. Αντίτυπο ελλιπές: μετά τη σ. 212 λείπουν φύλλα. L ΒΗ 17. αι. II 559 Ε [Βιβλίον καλούμενον Νέος Παράδεισος... μετάφρ. : 'Αγάπιος..., διορθ.: Νικόδημος Βαταβενής, Βενετία, Νικόλαος Σάρος, 169].

36 34 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Αντίτυπο ακέφαλο και κολοβό - επίσης οι σσ L ΒΗ 17. αι. II 62 αρχίζει από τη σ. 3 και σταματάει στη σ Λείπουν Ε Ια Άρχιερατικόν περιέχον τάς... λειτουργίας 'Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Βασιλείου του μεγάλου, και Γρηγορίου του Διαλόγου... έπιμελ.: Μητροφάνης μητροπολίτης Νύσσης, Βενετία, 'Αντώνιος Βόρτολις, Στο βιβλίο υπάρχουν οι εξής ιδιόχειρες σημειώσεις: στο εξώφυλλο κάτω «έκ των τοΰ άρχιερέως Τιμοθέου(;) Σάρδεων. Ό άποξενώσας τοϋτο αφορεσμένος » και στη σ. 1 κάτω «έκ των τοΰ άρχιερέως Νικόδημου Σάρδεων - ό άποξενώσας ταύτην(;) τοΰ άναθέματος(;) 1770 [ακολουθεί δυσανάγνωστη υπογραφή] - Δωρόθεος ηγούμενος [δυσανάγνωστο]». L ΒΗ 1. αι. Ι 91 Στ Βιβλίον τοΰ Φεβρουαρίου μηνός..., διορθ.: ' Αλέξανδρος Καγκελλάριος, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, LBH 1. αι. Ι 211 ΛΑΓ Θείον καί ιερόν Εύαγγέλιον..., διορθ.: 'Αντώνιος Βόρτολις, Βενετία, Νικόλαος Σάρος, Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο - βλ. αρ. 9. L ΒΗ 1. αι. Ι 332 ΛΑΓα 9. Εύαγγελιστάριον... παρ' Έμμανουήλου τοΰ Γλυζωνίου..., Βενετία, Νικόλαος Σάρος, Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο βλ. αρ.. L ΒΗ 1. αι. Ι 332, Πλουμίδης Γ., Θησαυρ. 6, αρ. 9 ΛΑΓα Νείλος Χρυσορρόας, ήτοι'ομιλίαι τοΰ... Χρυσοστόμου... μεταφρασθεΐσαι... Τόμος δεύτερος, Βενετία, 'Αντώνιος Βόρτολις, L ΒΗ 1. αι. Ι 395 Ε24

37 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Βιβλίον του Ίαννουαρίου μηνός... διορθ.: 'Αλέξανδρος Καγκελλάριος, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, L ΒΗ 1. αι. Ι 445 ΛΑΓ Έορτολόγιον..., Βενετία, 'Αντώνιος Βόρτολις, Στο πρώτο φύλλο ένα απόσπασμα του Βίκτωρος Ουγκό μεταφρασμένο στα ελληνικά γραμμένο από το Ζερλέντη (χειρόγραφο). Στο τέλος: «Έν Σμύρνη 2/1. 9» και υπογραφή του Ζερλέντη. Στη σ. δ' η εξής ιδιόχειρη σημείωση του κατόχου: «είς τους 1756 σεπτεμβρίου 24. Και τόδε Συμεών ιερομόναχου μάντη(;)». Στο τέλος του βιβλίου πέντε χειρόγραφες σελίδες («' Ιδιόμελα δοξαστικά ψαλλόμενα έν τω έσπερινω είς τό δόξα»). Ηλιου Α' 120*, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. Β' 364 Ε Λεξικον τετράγλωσσον... συνταχθέν... σπουδή και πόνφ Γεωργίου Κωνσταντίνου... Τόμος πρώτος..., Βενετία, 'Αντώνιος Βόρτολις, L ΒΗ 1. αι. Ι 503 Ε Βίβλος ενιαύσιος... μετατυπωθεϊσα..., επιμελ.: 'ΑποστόληςΡοζάνης, διορθ.: Γεδεών Άγιοταφίτης, Λειψία, 'ΙωάννηςΓόττλοπ-'Εμμανουήλ Βρέιτκοπφ, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 55 πβ. L ΒΗ 1. αι. II 564 Ε26α Κατάλ. 146, αρ Του σοφωτάτου κυρίου Θεοφίλου Κορυδαλλέως... "Εκθεσις... Άφθονίου Προγυμνάσματα... "Εκθεσις περί Ρητορικής του αύτοϋ κυρίου Θεοφίλου..., επιμελ.: 'Αμβρόσιος Πάμπερις, Άλλη της Σαξωνίας, Βάερ, 176. Στα δύο πρώτα λευκά φύλλα οι εξής ιδιόχειρες σημειώσεις: αριστερά: «1775 μαΐου ΙΑ αρ. θ» - δεξιά: «κτέαρ βίβλος πέφυκεν ήδε Σεργίου». L ΒΗ 1. αι. II 696 Ε ' Αρχιερατικόν περιέχον τας θείας και ιεράς λειτουργίας ' Ιωάννου του

38 36 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ fupxiepatikon.il Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Ν Τ Α Σ ΘΕΓΑΣ, ΚΑΓ ΓΕΡΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΓΩΑ'ΝΝΟΤ TOT ΧΡΤΣΟΣΤΟ'ΜΟΐ, ΒΑΣΙΛΕΙΌΤ TOT ΜΕΓΑ'ΛΟΤ, ΚΑΓ ΓΡΗΓΟΡΙΌΤ TOT" ΔΙΑΛΟΤΟΤ, H»! τρ ΠροηγιαίΓμό«?. Ε'τ* ti ΚΑΓ TAS TA'UEII ΙΪΑΣίΤΝ ΤΟΓΝ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΩΝ, Ε'*δβ3 ιν»δίι «ς xpmrtr <m A'peuple*, Nue ϊι» Δύψτ M«mrwr«#«# jar«<cur<n* ttiayttim Ενχω, ETnWEMSrjttTO f> I f f i m V ϋββιιανίερωτατοτ Κ Υ Ρ Ι Λ Λ Ο Υ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΤΟΓ ΘΕΟΒΑΔΙ'ΣΤΟΤ Ο' Ρ Ο Τ Σ ΣΙΝΑ" ^7» Ε Ν Γ Η Σ Ι Ν. ft ψ ο 17 7 Π Λ Ρ Α' Α' Ν Τ Λ Ν 1' Λ, Τ Λ," β θ' Ρ Τ Ο Λ Ι. J ΟΨ Μ Μ Ι Ο RV Μ "Ύ β Μ Mi * S Ό, ** C 7 R Ι F l L Ë G 1 Ο.

39 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 37 Χρυσοστόμου, Βασιλείου τοΰ Μεγάλου και Γρηγορίου του Διαλόγου..., Βενετία, 'Αντώνιος Βόρτολις, Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ., αρ. 69. Πβ. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. σ. 120, Σκλαβενίτη T., Θησαυρ. 14 σ. 14 και Ò. Füves, Ο Ερανιστής 3, 1965, σ. 99 ΕΙ Κατάλ. 146, αρ Μηναΐον του Σεπτεμβρίου... Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, Στον τίτλο που παραθέτει ο Legrand (βλ. παρακάτω) μετά το «μετατυπωθέν» υπάρχει: «και επιμελώς διορθωθέν παρά ' Αγαπίου ' Ιερέως Λοβέρδου ' Ιεροδιδασκάλου έν τφ Φλαγγινιανφ Έλληνομουσείω», ενώ στο αντίτυπο του ελληνικού σχολείου της Βιέννης στην ίδια ακριβώς θέση αντί γι* αυτό υπάρχει : «και μεθ' δσης επιμελείας έκ πολλών σφαλμάτων έκκαθαρθέν». L ΒΗ 1. αι. II 41 λιο Θείον και ιερόν Εύαγγέλιον..., έπιμελ.: Σπυρίδων Παπαδόπουλος, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο βλ. αρ. 19. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. 135 ΛΑΓβ 19. Εύαγγελιστάριον... παρ' Έμμανουήλου του Γλυζωνίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, Το αντίτυπο συσταχωμένο με Ευαγγέλιο - βλ. αρ. 1. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. 135 ΛΑΓβ Μηναΐον του ' Απριλλίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, L BH 1. αι. II 7 λΐΐ 21. Μηναΐον τοΰ 'Ιουλίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, L ΒΗ 1. αι. II λ Μηναΐον τοΰ 'Οκτωβρίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, L ΒΗ 1. αι. II 91 λ13

40 3 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Μηναΐον του Ίαννουαρίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 177. L ΒΗ 1. αι. II 922. Βλ. και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ., αρ. 367 (αντίτυπα 2) λ Μηναΐον τοΰ Νοεμβρίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 177. L ΒΗ 1. οι. II 926 λ Πεντηκοστάριον..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 177. L ΒΗ 1. αι. II 931 λ Μηναΐον τοΰ Μαρτίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, L ΒΗ 1. αι. II 96 ΛΑΓ7 27. Μηναΐον του Δεκεμβρίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, L ΒΗ 1. αι. II 972 (αντίτυπα 2) λ Ίωσήπου του Μοισιόδακος 'Απολογία. Μέρος πρώτον..., Βιέννη, 'Ιωάννης Θωμάσος ό άπο Τραττνερν, 170. L ΒΗ 1. αι. II 1013 Ε2 Κατάλ. 146, αρ. 470, Κατάλ. 160, αρ Μηναΐον του Μαΐου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 170. L ΒΗ 1. αι. II 1016 λ Καισαροβασιλικον Προνομιον χαρισθεν παρά του... καίσαρος των Ρωμάνων 'Ιωσήφ του δευτέρου, εις τους... έν... Βιέννη πραγματευομένους, μή ούνίτους 'Ρωμαίους... δια τήν έκκλησίαν... τοΰ 'Αγίου Γεωργίου..., Βιέννη, Joseph Edlen von Kurzbek, 173. L ΒΗ 1. αι. II 1097, Βλ. και Σπ. Λουκάτο, ΔΙΕΕΕ, 15, 1961, σσ και 339 κε. Πβ. και αρ. 121 και 309 Ε 31. Μηναΐον τοΰ 'Ιουνίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 173. LBH 1. αι. II 1110 λ1

41 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΎΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Παρακλητική... Προσετέθησαν δε τα θεοτόκια απολυτίκια του δλου ένιαυτοϋ, και ό Κανών του 'Ακάθιστου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 173. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ., αρ. 76, όπου στον τίτλο οι εξής διαφορές: αντί «τα θεοτόκια» υπάρχει «και θεοτόκια» και αντί «δ,τι πλείστη» υπάρχει «τη πλείστη» λ2 33. Τριωδιον ψυχωφελέστατον..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 173. LBH 1. αι. II 1125 λ Ή θεία και ιερά ακολουθία του αγίου ίερομάρτυρος 'Ελευθερίου..., έπιμελ.: 'Αθανάσιος ό Πάρειος, Λειψία, Σόμμερ, 174. Στη σ. α' (λευκή) η εξής χειρόγραφη σημείωση: «αυτή η φυλάδα είναι της έν Βιέννη Καπέλης τοΰ αγίου Γεωργίου και όποιος τήν πάρη να έχει να έχει (sic) τήν κατάραν των αγίων τριακοσίων δέκα και οκτώ θεοφόρων πατέρων Μαρτίου 23. Βιέννα». ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. 171 Ε29α 35. Θησαυρός της 'Εγκυκλοπαιδικής Βάσεως τετράγλωσσος... παρά Γερασίμου Βλάχου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 174. LBH 1. αι. II 1136 Ε Μηναΐον του Φεβρουαρίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 174. L ΒΗ 1. αι. II 1139 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ., αρ. 790α λ [Γραμματική γερμανική... υπό Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως..., Βιέννη, Ίώσηπος Βαουμαϊστέρος, 175]. Λείπει η σελίδα τίτλου. Από τα πρώτα δώδεκα χ.αρ. φύλλα λείπουν τα τέσσερα, ενώ τα οκτώ που σώζονται όχι όλα με κανονική σειρά. Στην τελευταία σ. του βιβλίου ιδιόχειρη δυσανάγνωστη υπογραφή και στη συνέχεια «...έκ Τινάβου Θεσσαλίας έν έτισιν 110: Δεκεμβρίου 12» (χειρόγραφο). Στο επάνω μέρος της ίδιας σ. άλλη ιδιόχειρη υπογραφή (του ίδιου ή συγγενούς του;) και στη συνέχεια επίσης «...έκ Τυρνάβου Λαρίσης έν έτει 112» (χειρόγραφο). LBH 1. αι. II 1153 Ε20 3. Έγχειρίδιον τοϋ... Τισσότου... μετάφρ.: Κωνσταντίνος Μιχαήλ, Βιέννη, Ίώσηπος Βαουμαϊστέρος, 175. Στον τίτλο ανάμεσα στο «διάλεκτον» και στο «παρά Κωνσταντίνου Μιχαήλ κλπ.» υπάρχει «μετά τίνων υποσημειώσεων», που παραλείπει ο Legrand (βλ. παρακάτω). LBH 1. αι. II 1156 Ε30

42 40 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 39. Εύαγγελιστάριον... παρ' 'Εμμανουήλου του Γλυζωνίου..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 175. Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο - βλ. αρ. 40. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. Α' 174 Στ. 40. Θείον και Ιερόν Εύαγγέλιον..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 175. Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο βλ. αρ. 39. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. Α' 174 Στ Λόγοι ψυχωφελείς ήτοι Ρομφαία δίστομος... παρά Νικόδημου, [Βιέννη], 17. L ΒΗ 1. αι. II 1222 (αντίτυπα 2) Ε31 Κατάλ. 146, αρ Ψαλτήριον Δαβίδ..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 179. Κορδώσης Μ., Κληρον. 11, 25 Ε2 43. Ώρολόγιον..., Βενετία, Δημήτριος Θεοδοσίου, 179. Βλ. και σ. 7. Ηλιου Α' σ Ε2α Λεξικόν τρίγλωσσον τής γαλλικής, ιταλικής και ρωμαϊκής... παρά Γεωργίου Βεντότη... Τόμος Α'... έπιμελ.: Δημήτριος Παύλου, Βιέννη, 'Ιωσήφ Βαουμαϊστέρος, LBH 1. αι. II 1251 Ε Μικρά Κατήχησις... [Δημητρίου Δαρβάρεως], Βιέννη, 'Ιωσήφ Βαουμαϊστέρος, Στο πρώτο λευκό φύλλο η εξής χειρόγραφη σημείωση: «Αΰτη ή Βίβλος υπάρχει τοΰ Θεοδοσίου ΧΏ Τριαντάφυλλου Γεωργίου, έν Ζεγκλίη». ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 22 Ε33

43 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ ' Απόδειξις τοΰ κύρους των τής νέας και παλαιάς διαθήκης βιβλίων... [Νικηφόρου Θεοτόκη], Βιέννη, Μαρκίδες Πουλιού, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 15 Ε Διαιτητική... συνερανισθεΐσα υπό Κωνσταντίνου Μιχαήλ..., Βιέννη, 'Ιωσήφ Βαουμαϊστέρος, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 162 Ε35 Κατάλ. 146, αρ. 651, Κατάλ. 160, αρ Αί θεΐαι λειτουργίαι... 'Ιωάννου τοΰ Χρυσοστόμου, Βασιλείου του Μεγάλου και Γρηγορίου του Διαλόγου..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 199 Στ. 49.'Εγκυκλοπαίδεια Φιλολογική... παρά... 'Ιωάννου Πατούσα... προσετέθη... 'Αντωνίου Βυζαντίου... Χρηστοήθεια... Τόμος τέταρτος, διορθ.: Σ[πυρίδων] Β[λαντής], Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 212 Ε37 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. 160, αρ Καλοκινήματα... κατά τής Λογικής του Ευγενίου συντεθεν υπό τοΰ Δ... [Αθανασίου Ψαλίδα], Βιέννη, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ Βλ. και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Α' αρ Ε3 Κατάλ. 146, αρ. 772 (7), Κατάλ. 160, μετά αρ Φριδερικου Χριστιανού Βαϋμαϊστερου Λογική..., μετάφρ.: Νικόλαος Βάρκοσης, Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, Στο αντίτυπο διαπίστωσα την εξής διαφορά στον τίτλο σε σύγκριση με τον τίτλο των ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. (βλ. παρακάτω): Πριν από το «Έν Βιέννη» υπάρχει ενασχολούμενου», ενώ στο ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 254 «ασχολουμένου». ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 254 Ε Χρονικον Γεωργίου Φραντζή... έπιμελ.: Φραγκίσκ. Κάρολος "Αλτερ, Βιέννη, Μαρκίδες Πουλιού, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 34 Ε39 Κατάλ. 160, αρ. 17

44 42 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Θησαυρός Γραμματικής... παρά... Κωνσταντίνου Καραϊωάννου... Τόμος Β'... έπιμελ.-διορθ.: Πολυζώης Κοντός, Βούδα, Βασιλική Τυπογραφία της κατ' Ούγκαρίαν 'Ακαδημίας, ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 59 Ε Ποιημάτιον συντεθέν... παρά... Πολυζώη Κοντού..., Βιέννη, Μαρκίδες Πουλιού, Βλ. και σ. 7. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 71 Ε2β Κατάλ. 146, αρ. 772 (3), Κατάλ. 160, μετά αρ Εισαγωγή εις τήν έλληνικήν γλώσσαν... παρά Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 179. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 105 (αντίτυπα 2) Ε Μανιφέστον τής 'Οθωμανικής Πόρτας... όπου έκοινοποιήθη. Βλ. και σσ. και 159 κε. ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 113 Ε3 Κατάλ. 146, αρ. 772 (10) Βίβλος... ψυχωφελεστάτη καλούμενη Γυμνάσματα πνευματικά... παρά... Κυρίου Νικόδημου... έπιμελ.: Δημήτριος Καρυτζιώτης, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 100. ΓΜ*13 Ε43 5. Παιδαγωγός ή Πρακτική γραμματική παρά Στεφάνου Κομμητά..., Βιέννη, Φράντζ 'Αντώνιος Σχραίμβλ, 100. ΓΜ *34 Ε Τα κατά Κλεάνθην καί'αβροκόμην... Κωνσταντίνου Μάνου..., Βούδα, Τυπογρ. του κατ' Ούγκαρίαν Βασιλικού Πανδιδακτηρίου, 101. ΓΜ *100 Ε45 Κατάλ. 146, αρ. 564

45 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Τύχαι Τηλεμάχου... παρά... Φραγκίσκου Σαλινιάκ δε λα μόττε Φενελόν... Τόμος πρώτος..., μετάφρ. : Δημήτριος Γοβδελαας, Βούδα, Τυπογρ. τον κατ' Ούγκαρίαν Βασιλικού Πανδιδακτηρίον, 101. ΓΜ *103 Ε44 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. 160, αρ. 104 και μετά αρ 'Ακολουθία των αγίων... μαρτύρων Μανουήλ Σάβελ καί 'Ισμαήλ... παρά Μανουήλ Μάνου..., διορθ.: Δωρόθεος Βουλησμάς, έπιμελ.: "Ανθιμος Γαζής, Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 103. ΓΜ *12 Ε4 62. Έγχειρίδιον Χριστιανικόν... ύπο Δημητρίου Νικολάου τοΰ Δαρβάρεως..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 103. Ένα αντίτυπο του βιβλίου δόθηκε ως βραβείο του ελληνικού σχολείου της Τεργέστης στο Δημήτριο Γαλάτη το 162. ΓΜ *196 (αντίτυπα 6) Ε46 Κατάλ. 146, αρ. 763 και 772 (11), Κατάλ. 160, αρ Μηναΐον του ' Απριλλίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 103. ΓΜ *217 ΛΑΓ Μηναΐον του Μαΐου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 103. ΓΜ *21 ΛΑΓ Πρόχειρος αριθμητική... υπό Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 103. ΓΜ *232 (αντίτυπα 4) Ε Κ.Β. Αυλικό ν Διάταγμα, Κ.Β. Αύλικον Θέσπισμα. Βλ. αρ. 121 και 'Εγκυκλοπαίδεια φιλολογική... παρά... 'Ιωάννου Πατούσα... 'Αντωνίου Βυζαντίου... Χρηστοήθεια... κατά μεθυόντων 'Ομιλία τοΰ Μεγάλου Βασιλείου... Τόμος τρίτος..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 104. Τόμος τέταρτος... Βενετία, 104. ΓΜ *251 Ε50 6. Μηναΐον του 'Ιουνίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 104. ΓΜ *277 ΛΑΓ31

46 44 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 69. Μηναΐον τοϋ Αυγούστου..., Βενετία, Νικόλαος Γλνκής, 104. ΓΜ *27 ΛΑΓ Παρακλητική... προσετέθησαν... θεοτόκια απολυτίκια τοϋ όλου ένιαυτοϋ και ό Κανών τοϋ 'Ακάθιστου..., Βενετία, Νικόλαος Γλνκής, 104. Ηλιου Β' *31 (Α2174) ΛΑΓ5 71. Στοιχεία γεωγραφίας... υπό... Νικηφόρου τοϋ Θεοτόκου... πλουτισθέντα ύπό 'Ανθίμου Γαζή... επιμελ.: Ίωνας, Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 104. ΓΜ *296 Ε49 Κατάλ. 146, αρ. 47, Κατάλ. 160, αρ Α. Τακουετίου Στοιχεία Γεωμετρίας... μετάφρ.:ευγένιοςβούλγαρις, Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 105. ΓΜ *319 Ε51 Κατάλ. 146, αρ. 363 και 459, Κατάλ. 160, αρ Μεγάλη Κατήχησις ήτοι 'Ορθόδοξος Χριστιανική Διδασκαλία... μετάφρ.: Δημήτριος Δάρβαρις, Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 105. ΓΜ *357 Ε Μηναΐον τοϋ 'Ιουλίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλνκής, 105. ΓΜ *35 ΛΑΓ Πρόδρομος ελληνικής βιβλιοθήκης... [Αδαμαντίου Κοραή], Παρίσι, Φιρμίνος Διδότος, 105. ΓΜ *373 Ε Σχόλια εις το τέταρτον βιβλίον τής Θεοδώρου τοϋ Γαζή γραμματικής... παρά ' Ηλίου ' Ανδρέου Βουρδιγαληνσίου..., μετάφρ. : ΕυγένιοςΒονλγαρις, Βιέννη, 'Ιωάννης Σχραίμβλ, 105. ΓΜ *376 (αντίτυπα 2) Ε52 Κατάλ. 146, αρ Τί πρέπει να κάμωσιν οί Γραικοί είς τας παρούσας περιστάσεις;... [Αδαμαντίου Κοραή], [Παρίσι], Χρύσιππος Κριτόβουλος, 105. Στο πρώτο φύλλο ιδιόχειρη υπογραφή «Κ. Κ. Παπασλιώτης». ΓΜ *37 Ε55

47 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Γραμματική άπλοελληνική... υπό Δημητρίου Νικολάου τοΰ Δαρβάρεως..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 106. Το αντίτυπο ελλιπές. Σώζονται μόνο τρία τυπογραφικά φύλλα. ΓΜ *391 Ε 'Ιστορία της Βλαχίας πολιτική και γεωγραφική... Παράρτημα τοΰ αύτοΰ συγγραφέως εις τήν ίστορίαν της Δακίας... [Μιχαήλ Καντακουζηνού;], Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 106. ΓΜ *419 Ε57 Κατάλ. 146, αρ. 607, Κατάλ. 160, αρ Μηναϊον τοΰ Νοεμβρίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 106. ΓΜ *6633 ΛΑΓ25 1. Μηναϊον τοΰ Δεκεμβρίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 106. ΓΜ *6634 ΛΑΓ ' Ιστορία συνοπτική της ' Ελλάδος διηρημένη είς τέσσαρα μέρη... ύπό τίνος ανωνύμου... μετάφρ.: Βασίλειος Π: Π: Ευθυμίου, Βιέννη, Νέα Τυπογραφία, 107. ΓΜ *472 Ε59 Κατάλ. 146, αρ. 639, Κατάλ. 160, αρ Μελετίου Γεωγραφία παλαιά και νέα... Τόμος Β'... έπιμελ. : "Ανθιμος Γαζής, Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 107. Τόμος Γ'... Βενετία, 107. ΓΜ *479 Ε5 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. 160, αρ Σειράς στοιχειώδους των μαθηματικών και φυσικών πραγματειών... υπό Κ. Μ. Κούμα... Τόμος δεύτερος..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 107. Τόμος έκτος..., Βιέννη, 107. ΓΜ *45 (του δεύτερου τόμου αντίτυπα 2) Ε60 Κατάλ. 160, αρ Ψαλτήριον..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 107. Βλ. και σ.. Ε4

48 46 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 'Επιστολή 'Ιουλίας..., [Βιέννη], 10. Βλ. και σ.. Ηλιου Β' 1524 (Α3525) Ε5 Κατάλ. 146, αρ. 772 (4), Κατάλ. 160, μετά αρ Μηναΐον του Σεπτεμβρίου..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 10. Στο ΓΜ παραλείπονται οι λέξεις «δπασαν» πριν από το «άκολουθίαν» και «και» πριν από το «τής προσθήκης». ΓΜ *513 ΛΑΓ23 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Ι Ο Τ Λ Ι Α Σ άνγατφο,ς του KaiffftfOf ΑΤΓΟΤ ΣΤΟΤ ΟΒΙΔΙΟΝ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗΝ. O'y τ χ ε ζ β ç ι ς ο ν. Μεταφραβ-εΐσχ ε!ς T/ t v ψαν κχοομιλψένφ. **?^. fw ΛΑ+ *++ ΛΛΛ ***Λ ι ο.

49 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Εικονολογία παιδική... υπό Φραγκίσκου'Ιωάννου Βέρτουχ... Τόμος Ι..., μετάφρ.: Μανουήλ και Κυριάκος Καπετανάκης, Βιέννη, Λεοπόλδος Γρούνδ, 110. ΓΜ *52 Ε63 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. 160, αρ Ή ιταλική γραμματική... παρά... Θωμά Δημητρίου..., Βιέννη, Γεώργιος Βεντότης, 110. ΓΜ *57 Ε Παρακλητική..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 110. Στο ΓΜ αναφέρεται μόνο ένα αντίτυπο κολοβό. Τα αντίτυπα της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Γεωργίου πλήρη: 2 φφ. χ.αρ. + σσ Στις σσ ο πίνακας περιεχομένων. ΓΜ *3233 λ3, ΛΑΓ3 91. Πεντηκοστάριον..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 110. ΓΜ *3234 λ6 92. Φυσική δημώδης..., έπιμελ.-διορθ.: Σπυρίδων Βλαντής, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 110. ΓΜ *615 Ε61 Κατάλ. 146, αρ Εύαγγελιστάριον... παρά 'Εμμανουήλου του Γλυζωνίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 111. Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο - βλ. αρ. 94. Ηλιου Β' -Α-77 (Α2214) λ 94. Θείον και ιερόν Εύαγγέλιον..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 111. Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο - βλ. αρ. 93. ΗλιούΒ' ή 7(Α2215) λ 95. Εύαγγελιστάριον... παρά 'Εμμανουήλου του Γλυζωνίου..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 111. Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο - βλ. αρ. 96. Κατσιαρδή Ο., Ο Εραν. 13, *6652 λ

50 4 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 96. Θείον και ιερόν Εύαγγέλιον..., Βενετία, Πάνος Θεοδοσίου, 111. Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο (βλ. αρ. 95). Στάχωση πολυτελής (κόκκινο βελούδο με χρυσά κοσμήματα). Στην εσωτερική πλευρά του καλύμματος με χρυσά γράμματα τυπωμένο: «Τη Παναγία Τριάδι των έν Βιέννη 'Ορθοδόξων αφιέρωμα Δημητρίου Τζινέρου τοΰ έκ Νικοπό,λεως της 'Ασίας είς μνημόσυνον αίώνιον αύτοΰ και τοΰ αδελφού αύτοϋ τοΰ πανιερωτάτου μητροπολίτου Νικαίας κυρίου 'Ιωσήφ. Έν έτει σωτηρίω/αωλβ'». Κατσιαρδή Ο., Ο Εραν. 13, *6653 λ Εικονολογία παιδική... ύπό Φραγκίσκου ' Ιωάννου Βέρτουχ... Τόμος 9, μετάφρ.: Μανουήλ και Κυριάκος Καπετανάκης, Βιέννη, Λεοπόλδος Γρούνδ, 112. ΓΜ *695 Ε Β'. 'Ακολουθία τής διατριβής Γ. Κ[ρομμύδου]..., Βιέννη, 113. ΓΜ *744 Ε64 Κατάλ. 146, αρ. 772 (6), Κατάλ. 160, μετά αρ Πολυξένη, τραγωδία... παρά... Ίακωβάκη ' Ρίζου... Νερουλού..., Βιέννη, 'Ιωάννης Βαρθόλδος Σουήκιος, 114. ΓΜ *27 Ε65 Κατάλ. 146, αρ Μηναΐον τοΰ Μαρτίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 115. ΓΜ *323 ΛΑΓ Μηναΐον του 'Οκτωβρίου..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 115. ΓΜ *63 ΛΑΓ Μάρκου ' Αντωνίνου... τών είς εαυτόν βιβλία ιβ'... Θωμά... *Εγκώμιον Μάρκου... Πάρεργων 'Ελληνικής Βιβλιοθήκης τόμος τέταρτος...

51 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 49 [Αδαμαντίου Κοραή], Παρίσι, Ι. Μ. Έβεράρτος, 116. ΓΜ *920 Ε66 Κατάλ. 146, αρ. 547, Κατάλ. 160, αρ 'Εγκυκλοπαίδεια φιλολογική... παρά... 'Ιωάννου Πατούσα... Τόμος τέταρτος..., έπιμελ.: Σπυρίδων Βλαντής, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 117. ΓΜ *964 Ε 'Ομήρου Ίλιάς παραφρασθεΐσα... παρά Γεωργίου Ρουσιάδου... Τμήμα Γ'..., Βιέννη, δε Χίρσφελδ, 117. Τμήμα Δ'..., Βιέννη, 117. Τα τμήματα Γ' και Δ' συσταχωμένα. ΓΜ *9 Ε69 Κατάλ. 160, αρ Σύντομος γενική ιστορία εις δύω τόμους... συλλεχθεΐσα... ύπό Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως... Τόμος Α'..., Βιέννη, Α. Άϋκουλος, 117. Στον τίτλο που παρατίθεται στο ΓΜ παραλείπεται η λέξη «τόμους» που υπάρχει μετά το «δύω». Βλ. και αρ ΓΜ*1007 (αντίτυπα πολλαπλά) Ε ' Ιστορία τής πάλαι Δακίας... παρά Διονυσίου Φωτεινού. Τόμος Β'..., Βιέννη, 'Ιωάννης Βαρθολομαίος Τσβέκιος, 11. ΓΜ»1057 Ε73 (πβ. Κατάλ. 160, αρ. 174 και 29) 107. Μικρόν προσευχητάριον... εκδοθέν υπό Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως..., Βιέννη, 'Αντώνιος Άϋκοΰλος, 11. ) ΓΜ*1069 Ε Στοιχεία τής ελληνικής γλώσσης... Τόμος τέταρτος. Ποιητική ανθολογία... [Jacobs] [Θεόκλητος Φαρμακίδης], Βιέννη, 'Ιωάννης Βαρθολομαίος Τσβέκιος, 11. ΓΜ *1092 (βλ. και παροράματα) Ε Σύντομος γενική ίστορία... υπό Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως... Τόμος Β'..., Βιέννη, Α. Άϋκουλος, 11. Βλ. και αρ ΓΜ*109 (αντίτυπα ) Ε71

52 50 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 110. Deutsch - Griechisches Wörterbuch von Valent. Christ. Friedr. Rost... Erste Abtheilung A-L. Göttingen, bei Vandenhöct und Ruprecht. 11. Gotha, gedruckt mit Renherichen Schriften. o, σσ. XX Zweite Abtheilung M-Z. Nebst einem Anhange, enthaltend ein Verzeichniss der griechischen Eigennamen. Göttingen, bei Vandenhöct und Ruprecht. 11. o, σσ σσ. 62 (Anhang) Το πρώτο και το δεύτερο μέρος συσταχωμένα. Βλ. και αρ Ε6 Κατάλ. 146, αρ. 553, Κατάλ. 160, αρ ΙΙΙ.Άνθολόγιον του όλου ένιαυτοΰ..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 119. ΓΜ* 'Εγκυκλοπαίδεια φιλολογική... παρά... 'Ιωάννου Πατούσα... Τόμος δεύτερος..., επιμελ.: Σπυρίδων Βλαντής, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 119. λ ΓΜ * 1151 Ε Ό πρώτος ναύτης... έτερα δύω ποιημάτια... τοΰ Σολομώντος Γεσσνέρου..., μετάφρ.: Π[έτρος] Ν[ικολάου] Δ[άρβαρις], Βιέννη, Δημήτριος Δαβιδοβίκης, 119. ΓΜ * 1179 (βλ. και παροράματα) Ε75 Κατάλ. 146, αρ Περιήγησις τοΰ νέου Άναχάρσιδος... παρά τοΰ άββα Βαρθολομαίου... Τόμος τρίτος..., μετάφρ. : ΧρυσοβέργηςΚουροπαλάτης, Βιέννη, Κ. 'Ιωάννης Σνειρέρος, 119. Στον τίτλο ανάμεσα στις λέξεις «ρωσσικου» και «συμβούλου» υπάρχει «έπωνύμ.», ενώ στο ΓΜ στην ίδια θέση σημειώνεται «αυλικού». ΓΜ *116 Ε76 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. i60, αρ Τέτταρα μικρά ποιημάτια... υπό Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως..., Βιέννη, Δημήτριος Δαβιδοβίκης, 119. Στον τίτλο ανάμεσα στις λέξεις «λοιπών δύω» και «εις την της Ρωσσίας» σημειώνεται «το μεν σαπφικόν», που παραλείπεται στο ΓΜ. ΓΜ * 1201 (βλ. και τόμ. Γ', σ. 534) (αντίτυπα πολλαπλά) Ε74

53 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Ή άνακάλυψις της'αμερικής... ύπό Ι. Ε. Κάμπε... Τόμος πρώτος..., μετάφρ.: 'ΙωάννηςΜπιλλιάρος, διορθ.: Γεώργιος Ρουσιάδης, Βιέννη, 'Ιωάννης Σνεϊρερ, 120. Τόμος δεύτερος, Βιέννη, 120. Τόμος τρίτος, Βιέννη, 120. ΓΜ *1234 (του τρίτου τόμου αντίτυπα 2) Ε0, Ε Κατήχησις ή ορθόδοξος διδασκαλία... εκδοθείσα... υπό Κων/τίνου πρεσβυτέρου και Οικονόμου..., Βιέννη, 'Ιωάννης Σνεϊρερ, 120. ΓΜ*1240 (αντίτυπα 59) Ε6, Ε7 11. Σύντομον δοξαστάριον του... Πέτρου Λαμπαδαρίου..., [Βουκουρέστι], Νεοσύστατο τυπογραφείο του Βουκουρεστίου, 120. ΓΜ*121 Ε Τριωδιον ψυχωφελέστατον..., Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 120. ΓΜ*127 λ Λόγος επιτάφιος εις τον... πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριον... υπό Κωνσταντίνου πρεσβυτέρου και Οικονόμου..., Πετρούπολη, Ν. Γρέτς, 121. ΓΜ*1321 Ε Von... Kaiser Franz des Zweyten... Privilegien... Παρά του... Φραγκίσκου του Β.... Προνόμια, Βιέννη, Μεχιταριστές, 122. ΓΜ*1370 (αντίτυπα 4) Ε Νόμοι του σχολείου..., Βιέννη, Μ. Χρ. 'Αδόλφος, 127. ΓΜ *167 (αντίτυπα 15) Ε3

54 52 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Δοκίμιον περί της πλησιέστατης συγγενείας της σλαβονο-ρωσσικής γλώσσης προς την έλληνικήν... ύπό... Κωνσταντίνου πρεσβυτέρου του έξ Οικονόμων... Τόμος Α..., Πετρούπολη, Τυπογραφία της 'Ακαδημίας των 'Επιστημών, 12. Τόμος Β..., Πετρούπολη, 12. Τόμος Γ..., Πετρούπολη, 12. Στο εξώφυλλο του πρώτου τόμου η εξής ιδιόχειρη αφιέρωση του συγγραφέα: «ΕΙς τήν βιβλιοθήκην της έν Βιέννη ' Ελληνικής Σχολής καθιέρωσεν ό συγγραφεύς». ΓΜ *1753 Ε4 Κατάλ. 146, αρ. 31-3, Κατάλ. 160, αρ 'Εγκυκλοπαίδεια άπλοελληνική... του... κυρίου Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως..., Βιέννη, Ί. Β. Τσβέκιος, 129. Στο ΓΜ παραλείπεται το «κυρίου» πριν από το «Δημητρίου». ΓΜ *147 Ε5 Κατάλ. 146, αρ. 465, Κατάλ. 160, αρ Griechisch-Deutsches Wörterbuch für den Schulgebrauch von Dr. Valent. Christ. Friedr. Rost. Erster Band. Nebst einer Anweisung zur griechischen Prosodie von Dr. Franz Spissner. Dritte ganz umgearbeitete Auflage. Erfurt und Gotha, in der Hennings'schen Buchhandlung Βλ. και αρ E 'Επιτομή της ίεράς ιστορίας... ύπό Δημητρίου Νικολάου τοϋ Δαρβάρεως..., Βιέννη, Ί. Β. Τσβέκιος, 130. ΓΜ*1944 Ε Ή Καινή Διαθήκη... δίγλωττος..., Λονδίνο, Ρ. Ούάττς, 130. Αντίτυπο κολοβό: σταματάει στη σ ΓΜ *1945 Ε Λογίδριον έκφωνηθέν εις τήν κηδείαν του Α. Κοραή ύπό Π. Λαζαρά..., Παρίσι, Φιρμίνος Διδότος (υιοί), 133. ΓΜ *226 ΕΙ 12

55 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Σοαυίου Συζητήσεις... μετά τοΰ Περί ψυχής των άλογων ζώων παραρτήματος..., μετάφρ.: 'Εμμανουήλ Φωτιάδης, Βιέννη, 'Αντώνιος Άυκοΰλος, 133. ΓΜ *2314 Ε Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως Πρωτοπειρία άπλοελληνική..., Βιέννη, Ι. Β. Τσβέκιος, 134. Αντίτυπα ελλιπή : σώζονται μόνο μερικά φύλλα. ΓΜ»2360 (αντίτυπα 2) Ε Όθωνιάς ποιημάτιον ήρωικόν... ύπο 'Αναστασίου Γεωργιάδου Λευκίου..., Ναύπλιο, Κωνσταντίνος Ράλλης, 134. Στο αντίτυπο σημειωμένος ο αριθμός του καταλόγου του 146 (772/1). ΓΜ *239. Πβ. Ηλιου Β' * 1570 (Α3571) Ε91α Κατάλ. 146, αρ. 772 (1), Κατάλ. 160, αρ Περί νομοθεσίας ιδιωτικής και ποινικής... παρά του Κ. Στεφ. Δυμόντου... Τόμος πρώτος..., μετάφρ.: Γεώργιος 'Αθανασίου, Αίγινα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 134 ΓΜ *2413 Ε Praktische Grammatik der neuhellenischen Sprache von G. Russiades. Erster Theil, Βιέννη, 'Αντώνιος Άυκοΰλος, 134. Μοσχονάς Εμμ., Ο Εραν. 6 *Α07 Ε91 Κατάλ. I60, αρ Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως, Μεγάλη κατήχησις..., Βιέννη, 'Αντώνιος Άυκοϋλος, 135 ΓΜ *2470 Ε92α 135. Δημητρίου Νικολάου του Δαρβάρεως Μικρά κατήχησις..., Βιέννη, 'Αντώνιος Άυκοϋλος, 135. ΓΜ *2471 (αντίτυπα 2) Ε Μαθήματα περί τοΰ χρέους ημών... ύπο Π. Α. Ραυτοπούλου..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 135. ΓΜ *2526 Ε93

56 54 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 137. Συνέκδημος Ιερατικός... [Αδαμαντίου Κοραή], Μάλτα, 135. ΓΜ *2574 Ε Στοιχειώδη μαθήματα τής λατινικής γλώσσης... υπό Ένρ. Νικ. Ούλερίχου..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλάς, 136. ΓΜ *2725 Ε ' Απάντησις είς τήν ψευδεπίγραφον έπίκρισιν... [Μ. ' Αποστολίδου], 'Αθήνα, 'Εμμανουήλ 'Αντωνιάδης, 137. ΓΜ *2751 Ε95α 140. Κανόνες των μαθητών... ύπό Γεωργίου Ζαχαριάδου..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 137. ΓΜ *227 (αντίτυπα 11) E96 Κατάλ. 146, αρ. 759, Κατάλ. 160, αρ Παρακλητική ήτοι ή Μεγάλη Όκτώηχος..., Βενετία, Φραγκίσκος Άνδρεόλας, 137. Το ένα αντίτυπο κολοβό: φτάνει ως τη σ. 42. ΓΜ *26 (αντίτυπα 2) λ Πεντηκοστάριον χαρμόσυνον..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, επιμελ.: Σταυράκης Καστρήνσιος, Βενετία, Φραγκίσκος Άνδρεόλας, 137. ΓΜ *270 (αντίτυπα 2) λ Ευχαριστία υπέρ επιτεύξεως αιτήσεως και υπέρ πάσης Θεοΰ ευεργεσίας..., μετάφρ.: Γεώργιος Ζαχαριάδης..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 13. Στο ΓΜ μετά το «Ευχαριστία» αντί «υπέρ» υπάρχει «της» και μεταξύ των λέξεων «Ακολουθία» και «"Υμνων» αντί «Παρακλητικών» υπάρχει «Παρακλητική». ΓΜ *2969 (αντίτυπα 174) Ε Πρακτικά του... βαρώνου... Κωνσταντίνου Μπέλλιου... Συλλεγέντα υπό των... Δ. και Ν. Άργυριαδών..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 13.

57 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 55 Στο εξώφυλλο η εξής ιδιόχειρη αφιέρωση : «Τφ Εύγενεστάτω Κυρίφ Ζηνοβίω Πώππ Μεγαλεμπόρφ Βιέννης και Κ.Β. Συμβούλω! Εις Βιέννην». ΓΜ *3032 Ε9α Κατάλ. 160, αρ Χρηστομάθεια άπλοελληνική... υπό Δημητρίου Νικολάου Δαρβάρεως..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 13. Κορδώσης Μ., Δωδώνη 4, 11 Ε Γεωγραφία μαθηματική, φυσική και πολιτική... υπό Ν. Χορτάκη..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλάς, 139. ΓΜ *309 Ε Γραμματική τής καθ' ημάς ελληνικής γλώσσης... υπό Γ. Χρυσοβέργη, 'Αθήνα, "Αγγελος 'Αγγελίδης, 139. Βλ. και αρ. 150 (συσταχωμένα). ΓΜ*3105 ΕΙΟΙα 14. 'Εγκυκλοπαίδεια ελληνικών μαθημάτων... παρά Στεφάνου Κομμητά..., Τόμος τρίτος..., 'Αθήνα, Κ. Γκαρπολάς, 139. Τόμος τέταρτος, 'Αθήνα, 139. ΓΜ*3115 Ε Μισαγύρτης... [Πανταζή Α. Ρυσίου], Μόναχο, 139. Στην πίσω σ. του εξωφύλλου ιδιόχειρη αφιέρωση του Δημητρίου Χαραμή στο φίλο του ιεροδιάκονο Άνθιμο Νικολαΐδη. ΓΜ *3166 Ε Τής γραμματικής τής καθ' ημάς γλώσσης το πρακτικόν μέρος... υπό Γ. Χρυσοβέργη, 'Αθήνα, "Αγγελος 'Αγγελίδης, 139. Βλ. και αρ. 147 (συσταχωμένα). ΓΜ *320 ΕΙΟΙα 151. Τριώδιο ν κατανυκτικό ν..., Βενετία, Φοίνιξ, 139. ΓΜ *3212 λ9 152; Φιλοσοφικόν δοκίμιον... παρά Γεωργίου Γ. Κωζάκη Τυπάλδου..., 'Αθήνα, Π. Μαντζαράκης, 139. ΓΜ *3217 Ε100

58 56 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 153. Χειραγωγία εις τήν καλοκαγαθίαν..., μετάφρ. : ΔημήτριοςΔάρβαρις, Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 139. ΓΜ *3219 (αντίτυπα 23) Ε 'Εγκυκλοπαίδεια ελληνικών μαθημάτων... παρά Στεφάνου Κομμητα..., Τόμος πέμπτος..., 'Αθήνα, Κ. Γκαρπολας, 140. Τόμος έκτος, 'Αθήνα, 140. Τόμος έβδομος, 'Αθήνα, 140. Τόμος όγδοος, 'Αθήνα, 140. Τόμος δέκατος, 'Αθήνα, 140. ΓΜ *3290 Ε Νικηφόρου Θεοτόκου... Κυριακοδρόμιον... Τόμος πρώτος..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 140. ΓΜ *3352 Στ 'Ελληνικός Νέος Παρνασσός... ύπό Κωνσταντίνου Άλ. Χαντσερή..., 'Αθήνα, Κωνσταντίνος Γκαρπολας, 141. ΓΜ *3470 Ε Συλλογή λατινικών θεμάτων... ύπό Καρόλου Φαβρικίου..., 'Αθήνα, Κ. 'Αντωνιάδης, 141. ΓΜ * Ε "Εκθεσις τών κατά το Ιερόν μνημόσυνον των αειμνήστων Ζωσιμάδων... και ό επιτάφιος λόγος ό παρά του... ΟΙκονόμου Κωνσταντίνου τοϋ έξ Οικονόμων εκφωνηθείς, 'Αθήνα, Χρήστος 'Αναστασίου, 142. ΓΜ»3604 Ε104Ρ 159. ' Η Καινή Διαθήκη μετά υπομνημάτων αρχαίων... ύπό Θεοκλήτου Φαρμακίδου. Τόμος τρίτος..., 'Αθήνα, "Αγγελος 'Αγγελίδης, 142. ΓΜ»3629 Ε105 Κατάλ. 146, αρ , Κατάλ. I60, αρ. 17

59 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Μαλβίνα. Σύνταγμα της γαλλίδος Κοττίνης... Τόμος πρώτος.., μετάφρ.: 'Ιωάννης Νικολάου, 'Ερμούπολη, Γεώργιος Πολυμερής, 142. Τόμος δεύτερος, 'Ερμούπολη, 142. Οι τόμοι πρώτος και δεύτερος, καθώς και τρίτος τόμος με χρονολογία 143 (βλ. αρ. 164) συσταχωμένοι. ΓΜ *3660 Ε Στοιχειώδης γεωμετρία και τριγωνομετρία... υπό Φρ. Δ. Σνέλλου..., μετάφρ.: Γ. Άθ. Γεράκης, 'Αθήνα, Χρήστος 'Αναστασίου, 142. ΓΜ *3702 Ε 104α 'Ανατροπή των δοξασάντων, γραψάντων... υπό 'Αναστασίου Γεωργιάδου Λευκίου..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 143. ΓΜ *373 Ε107 Κατάλ. 160, αρ Ή Καινή Διαθήκη μετά υπομνημάτων αρχαίων... ύπο Θεοκλήτου Φαρμακίδου. Τόμος τέταρτος..., 'Αθήνα, "Αγγελος 'Αγγελίδης, 143. ΓΜ»37 Ε Μαλβίνα... Τόμος τρίτος..., μετάφρ.: 'Ιωάννης Νικολάου, 'Ερμούπολη, Γεώργιος Πολυμερής, 143. Βλ. καίσ. 90. Ε Μηναΐον του ' Ιανουαρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *324 λ24, ΛΑΓ Μηναΐον του Φεβρουαρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ»326 (αντίτυπα 3) λ Μηναΐον τοδ Μαρτίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *32 (αντίτυπα 3) λ Μηναΐον του Απριλίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *330 λ27

60 5 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 169. Μηναϊον του Μαΐου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *332 (αντίτυπα 2) λ Μηναϊον του ' Ιουνίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλονμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *334 (αντίτυπα 2) λ Μηναϊον του 'Ιουλίου..., διορθ.: ΒαρθολομαίοςΚουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *336 (αντίτυπα 2) λ Μηναϊον του Αυγούστου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *33 λ31, ΛΑΓ Μηναϊον τοΰ Σεπτεμβρίου..., διορθ.: ΒαρθολομαίοςΚουτλονμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *340 (αντίτυπα 2) λ Μηναϊον του ' Οκτωβρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κοντλουμονσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *342 (αντίτυπα 2) λ Μηναϊον του Νοεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλονμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *344 λ22, ΛΑΓ 176. Μηναϊον του Δεκεμβρίου..., διορθ.: ΒαρθολομαίοςΚουτλουμουσιανός, Βενετία, Φοίνιξ, 143. ΓΜ *346 (αντίτυπα 2) λ Περί Μάρκου τοΰ Κυπρίου... υπό Σοφοκλέους Κ. ΟΙκονόμού 4..., 'Αθήνα, Π. Β. Μελαχούρης και Φ. Καραμπίνης, 143. Στο εξώφυλλο η εξής ιδιόχειρη αφιέρωση του συγγραφέα: «Είς τήν έν Βιέννη Βιβλιοθήκην της των 'Ελλήνων Σχολής καθιέρωσεν ό συγγραφεύς τη" 16 Αυγούστου 146 έν Βιέννη». ΓΜ *373 Ε10

61 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Ή Καινή Διαθήκη μετά υπομνημάτων αρχαίων... υπό Θεοκλήτου Φαρμακίδου. Τόμος έκτος..., 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, 144. ΓΜ*399 EHI 179. ' Η τής τρίτης Σεπτεμβρίου εν ' Αθήναις ' Εθνική Συνέλευσις..., 'Αθήνα, Βασιλικον Τυπογραφεϊον, [144]. Στο ΓΜ παραλείπεται το «Έν Αθήναις» που υπάρχει στο εξώφυλλο. ΓΜ *3999 Ε Νέον Άλβανικόν Άλφαβητάριον... παρά του... Ναούμ Π. Βεκυλχάρτζη..., 144. Βλ. και σ. 90. Ε9 Κατάλ. 160, αρ Ai θεΐαι λειτουργίαι... ' Ιωάννου του Χρυσοστόμου... Βασιλείου τοΰ Μεγάλου... Γρηγορίου του Διαλόγου, διορθ: Πολυχρόνιος Φιλιππίδης, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 145. ΓΜ *4106 ΛΑΓ 12. Δημητρίου Γαλανού..., ινδικών μεταφράσεων Πρόδρομος..., επιμελ.: Γ. Κ. Τυπάλδος, Γ. 'Αποστολίδης, 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, 145. ΓΜ *413 Ε Θεοφράστου Χαρακτήρες... υπό Γεωργίου Ζαχαριάδου..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 145. Βλ. καί σ. 90. (αντίτυπα 7) Ε10, Ε17 Κατάλ. 146, αρ. 491, Κατάλ. 160, αρ 'Ιερόν έγκόλπιον."ητοι συλλογή... ύπο Σολομώντος Νικολαΐδου..., 'Ερμούπολη, Γ. Μελισταγής, 145. ΓΜ *4159 ΕΙ 14 Κατάλ. 146, αρ. 775, Κατάλ. 160, αρ Λόγος επιτάφιος εις τόν... πατριάρχην... Άθανάσιον... υπό Δωροθέου ιεροδιακόνου ' Αγιοταφίτου..., Σμύρνη, Γ. Γρίφφιττος, 145. ΓΜ *4174 Ε112

62 60 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 16.Ό οδηγός εις τον εύδαίμονα βίον..., μετάφρ.: 'Αντώνιος Κυριάκος, Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 145. ΓΜ *4196 ΕΙ 13 Κατάλ. 146, αρ. 740, Κατάλ. 160, αρ α. Κατάλογος των έν τη Βιβλιοθήκη της έν Βιέννη ' Εθνικής ' Ελληνικής Σχολής βιβλίων, Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 146. Βλ. και σ. 16. ΓΜ * Λεξικον γάλλο-έλληνικον πρόχειρον... υπό Σ. Δ. Β...., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλάς, 146. Στην πίσω σ. του εξωφύλλου υπάρχουν οι εξής χειρόγραφες σημειώσεις και υπογραφές: «Δημήτριος Ν. Ζοντίδης έκ Κοζάνης τής Μακεδονίας. Καβάλλα τη" 25 Μαρτίου 161» (η ίδια σημείωση στην απέναντι σ. στα γαλλικά), «Δημήτριος Κοντίδης», «Δημήτριος Ζωντίδης. Πέστη τή 6 Φεβρουαρίου 162», «Δημήτριος Νικολαΐδης. Πέστη τή 5 Φεβρ. 162». Ηλιου Β' *754 (ΓΜ 10504) Ell Ε 1.Ό Χριστός πάσχων... υπό Θ. Χοϊδάν..., 'Αθήνα, Χρήστος 'Αναστασίου, 146. ΓΜ * Παίγνια ποιητικά υπό 'Αλεξάνδρου Κατακουζηνου. Μέρος δεύτερον, 'Αθήνα, Γ. Βλασσαρίδης, 146. ΓΜΜ407 ΕΙ Πεντηκοστά ριον χαρμόσυνον..., διορθ.: Πολυχρόνιος Φιλιππίδης, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 146. Ο Φ. Ηλιου (βλ. παρακάτω) περιγράφει μόνο ένα αντίτυπο κολοβό, ενώ στο ΓΜ σημειώνονται σσ. 247, αλλά όχι από αυτοψία. Τα αντίτυπα λ και ΛΑΓ πλήρη (έχουν σσ. 247). Ηλιου Β' *760 (ΓΜ 4420) (αντίτυπα 2) λ, ΛΑΓ Χριστ. Βιλχ. Ούφελάνδου... Έγχειρίδιον πρακτικής παθολογίας..., μετάφρ.: 'Αναστάσιος Ν. Γούδας, 'Αθήνα, 'Εμμανουήλ 'Αντωνιάδης, 146. ΓΜ *444 (αντίτυπα 4) ΕΙ 16 Κατάλ. 160, αρ. 70, όπου η χρονολογία εσφαλμένη Ε17

63 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Δεύτερος λόγος πανηγυρικός... υπό Παναγιώτου Σούτσου, 'Αθήνα, Φιλόλαος Τυπογραφία, 147. ΓΜ*4515 Ε Λόγος περί ίερωσύνης του μακαρίου Συμεώνος αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης..., μετάφρ.: Θ. Χοϊδάν, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 147. ΓΜ»450 Ε Περί τοΰ μυστηρίου της θείας κοινωνίας... υπό Κυριακού Ίω. Μελιρρύτου..., Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 147. ΓΜ *4620 (αντίτυπα 6) ΕΙ 19 Κατάλ. I60, αρ Της κατά Χριστον ηθικής πραγματεία... υπό Μισαήλ Άποστολίδου..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 147. ΓΜ *4655 (αντίτυπα 7) ΕΙ 1 Κατάλ. 160, αρ 'Αντωνιά 196.'Αρχαιολογία ελληνική... παρά Κ. Γ."Ιρβινγ, μετάφρ.:σ. δης, 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστός, 14. ΓΜ *464 ΕΙ 19α 197. Γαΐου Σαλλουστίου Κρίσπου Πόλεμος κατιλινιακός... υπό Ν. Ζενευράκη, 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστός, 14. ΓΜ *4693 Ε Λόγοι ψυχωφελείς... παρά'αθανασίου... Βαρούχα..., διορθ. : Πολυχρόνιος Φιλιππίδης, Βενετία, Νικόλαος Γλυκής, 14. ΓΜ *476 Ε Στοιχεία γενικής παθολογίας ύπο Α. Φ. Σχομέλου, μετάφρ. : 'Αναστάσιος Γούδας, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 14. Στη σ. β' του ενός αντιτύπου η ιδιόχειρη αφιέρωση του μεταφραστή : «Τφ φίλω Κυρίω Κ. Κούρτη έν Βιέννη. Τεκμήριον φιλίας. ' Ο μεταφραστής Άναστ. Γούδας. Έν 'Αθήναις τή 24 Σεπτεμβρίου 151». ΓΜ *449 (αντίτυπα 2) Ε121

64 62 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 200. Συμπλήρωμα αριθμητικής... ύπο Χ. Βάφα..., 'Αθήνα, Φ. Καραμπίνης και Κ. Βάφας, 14. Το αντίτυπο συσταχωμένο με «Θεωρητική αριθμητική». Βλ. και αρ ΓΜ *45 Ε "Υμνοι τής θείας και ιεράς λειτουργίας 'Ιωάννου του Χρυσοστόμου και Βασιλείου του Μεγάλου... τονισθέντες... υπό 'Ιωάννου Χ. Ν. Χαβιαρα... και εις ευρωπαϊκήν τετραφωνίαν τεθέντες... υπό Β. Ρανδχαρτιγγερ... Μέρος δεύτερον, Βιέννη, 'Αντώνιος Βένκος, 14. ΓΜ *40 και Π. Ε. Φορμόζης (Στάχυς, τεύχ. 6-7, Ιούλιος-Δεκέμβριος 1966, σσ ). Βλ. και αρ. 34. λ Γεωγραφία στοιχειώδης... υπό Ι. Π. Κοκκώνη..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλάς, 149. ΓΜ *4907 (αντίτυπα 22) Ε126, Ε Οικονόμος ό έξ Οικονόμων ή Περί όρκου... [Θεοκλήτου Φαρμακίδου], 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, 149. ΓΜ *4995 Ε12 Κατάλ. 160, αρ Πονήματα δραματικά' Υπατίου Ζ. Αυγερινού..., Τεργέστη, Λόυδ Αυστριακός, 149. ΓΜ *5022 Ε Φυσική θεολογία υπό Θ. Χ. Γαλλαουδέτου, μεταφρ.(;): Θεοφιλίδης, 'Αθήνα, Ι. Α. Βακαλόπουλος, 149. ΓΜ *5097 Ε Χειραγωγία τής εμπορικής διπλογραφίας... υπό Κ. Ίαντσούλη..., Βιέννη, Μεχιταριστές, 149. ΓΜ *5099 (αντίτυπα 5) Ε Θεωρητική αριθμητική... υπό Χ. Βάφα..., 'Αθήνα, Φ. Καραμπίνης και Κ. Βάφας, 150. Το αντίτυπο συσταχωμένο με «Συμπλήρωμα αριθμητικής». Βλ. και αρ ΓΜ* Ε123

65 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Λόγος εκφωνηθείς την 20 Μαΐου παρά... Κ. Π. 'Αργυροπούλου..., 'Αθήνα. 'Εμμανουήλ 'Αντωνιάδης, 150. ΓΜ *5221 Ε 'Οδηγός της ευσέβειας... παρά... 'Ιωάννου Συμεωνίδου..., Κωνσταντινούπολη, Ι. Λαζαρίδης, 150. ΓΜ *5240 Ε Παπιστικών έλεγχων τόμος πρώτος... υπό 'Ηλία Τανταλίδου..., Κωνσταντινούπολη, Ι. Λαζαρίδης, 150. Στο ΓΜ σημειώνονται σσ. ^δ' + 32, ενώ, όπως διαπίστωσα, το βιβλίο έχει σσ. ρδ' ΓΜ *5261 Ε Ραγγοϋ-Βάνσαή Γενεαλογία τοΰ Ραγγοΰ..., μετάφρ. : Δημήτριος Γαλανός, έπιμελ.-διορθ.: Γ. 'Αποστολίδης, 'Αθήνα, Γ. Χαρτοφύλαξ, 150. ΓΜ *529 Ε Στοιχεία αριθμητικής... υπό Γ. Κόνδη..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 150. ΓΜ *5302 (βλ. και τόμ. Γ σ. 547) Ε Ώρολόγιον το μέγα..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 150. Ηλιου Φ., Ο Εραν. 13, * Γραμματική τής ελληνικής γλώσσης... ύπο Γ. Γενναδίου..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 151. λ ΓΜ *5379 (αντίτυπα 2) Ε Διάλογος δύω φίλων... ύπο Π[αναγιώτου Παπά Ναούμ]..., Λειψία, Κάρολος Τάουχνιτζ, 151. Για το έργο και το συγγραφέα του βλ. Π. Μουλλά, "Ενας Μακεδόνας απόδημος στην Κεντρική Ευρώπη («Σταθμοί προς τήν Νέα 'Ελληνική Κοινωνία», 'Αθήνα 1965, σ. 156). ΓΜ *533 Ε Βιβλίον ήτοι Εύαγγελιστάριον... παρά 'Εμμανουήλ Γλυζωνίου..., Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 151. Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο (βλ. αρ. 217). Πβ. και αρ. 27. ΓΜ *5445 λ

66 64 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 217. Θείον και ιερόν Εύαγγέλιον..., Βενετία, 'Ελληνική Τυπογραφία του 'Αγίου Γεωργίου, 151. Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο (βλ. αρ. 216). Πβ. και αρ ΓΜ *5445 λ 21. ' Ιστοριογεωγραφική περιγραφή... Φιλιππουπόλεως... παρά Γεωργίου Τσουκαλά..., Βιέννη, Μεχιταριστές, 151. ΓΜ *5455 Ε Λόγος εκφωνηθείς... ύπό... Ν. Βάμβα..., [Αθήνα], 151. ΓΜ *5466 Ε Παρακλητική ήτοι Όκτώηχος ή μεγάλη..., έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, 'Ελληνική Τυπογραφία του 'Αγίου Γεωργίου, 151. Ο Φ. Ηλιου (βλ. παρακάτω) δε σημειώνει αριθμό σελίδων. Όπως διαπίστωσα, το βιβλίο έχει 3 φφ. χ.αρ. (μαζί με το εξώφυλλο) + σσ Ηλιου Β' *930 (Α2976) (αντίτυπα 2) λ 221. Πλάτωνος μητροπολίτου Μόσχας 'Ορθόδοξος διδασκαλία..., μετάφρ.: Άδ. Κοραής, 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 151. ΓΜ *5529 Ε Στοιχεία γαλλικής γραμματικής... υπό Α. Σάμουρκάση..., έπιμελ.: 'Ανδρέας Κορομηλάς, 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 151. ΓΜ *5560 Ε Τριωδιον κατανυκτικόν..., έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 151. Στο ΓΜ περιγράφεται μόνο ένα αντίτυπο κολοβό. Τα αντίτυπα λ και ΛΑΓ πλήρη (έχουν σσ. 454). ΓΜ *5597 (αντίτυπα 3) λ, ΛΑΓ 224. Τυπικόν έκκλησιαστικόν... εκδίδεται παρά... Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου..., Κωνσταντινούπολη, Πατριαρχική Τυπογραφία, 151. Αντίτυπο κολοβό - σταματάει στη σ ΓΜ *559 Στ e Ωρολόγιον το μέγα..., έπιμελ. -διορθ. : Σ. Ι. Ζερβός, Βενετία, Φοίνιξ, 151.

67 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 65 Στο ΓΜ πριν από το «και πλουτισθέν» υπάρχει «έπιδιορθωθέντα τε» αντί για το σωστό «έπιδιορθωθέν τε» επίσης, ενώ υπάρχει *, δεν αναφέρεται αντίτυπο. ΓΜ *5614 ΛΑΓ 'Αποθήκη των παίδων... Τόμος πρώτος..., μετάφρ.: Σπυρίδων Βλαντής, Βενετία, Φοίνιξ, 152. Τόμος δεύτερος..., Βενετία, 152. Τόμος τέταρτος..., Βενετία, 152. Βλ. και σ. 91. ΓΜ*10637 Ε 'Απόστολος..., Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 152. Βλ. και σ. 91. λΐ, ΛΑΓ 22. 'Αρχαιολογία ελληνική... ύπό... Ρ. Β. Παύλου Μ.Α.... μετάφρ.: Σπυρίδων 'Αντωνιάδης, 'Αθήνα, Ίω. 'Αγγελόπουλος, 152. ΓΜ *5640 Ε Έγχειρίδιον της γενικής ιστορίας... ύπό Κωνσταντίνου Παπαρρηγοπούλου... Βιβλίον πρώτον..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 152. Το αντίτυπο δόθηκε ως βραβείο του ελληνικού σχολείου Τεργέστης στο Δημήτριο Γαλάτη το 166. ΓΜ*10640 Ε Λόγος εκφωνηθείς... κατά τήν... εορτήν τών τριών ιεραρχών... ύπό... Μισαήλ ' Αποστολίδου, [Αθήνα], 152. ΓΜ *5730 (βλ. και τόμ. Γ σ. 550) Ε Μηναΐον τοϋ ' Ιανουαρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 152. Ηλιου, Αγ. Γεωργ. 5(Α4102) (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ Φεβρουαρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 152. Ηλιου, Αγ. Γεωργ. 6(Α4103) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ 16

68 66 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 233. Μηναΐον τοΰ Μαρτίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 152. Το βιβλίο έχει σσ. 150, ενώ ο Εμμ. Φραγκίσκος (βλ. παρακάτω) σημειώνει σσ Φραγκίσκος Εμμ., Ο Εραν. 6, *Α930 λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ 'Απριλίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ *5749 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) Λ ΑΠ 235. Μηναΐον τοϋ Μαΐου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ *5751 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ ' Ιουνίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ *5753 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ ' Ιουλίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. Οι σσ. είναι 174, ενώ στο ΓΜ σημειώνεται ότι είναι 16. ΓΜ *5755 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ Αυγούστου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ *5757 (βλ. και τόμ. Γ σ. 550) (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ Σεπτεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ *5759 (αντίτυπα 2) λ, ΛΑΓ Μηναΐον τοϋ ' Οκτωβρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. ΓΜ»5761 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 3) ΛΑΓ12

69 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Μηναΐον τοϋ Νοεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. Οι σσ. είναι 252, ενώ στο ΓΜ σημειώνεται ότι είναι 139. ΓΜ *5763 (αντίτυπα 2) λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Μηναΐον του Δεκεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 152. Οι σσ. είναι 2, ενώ στο ΓΜ σημειώνεται ότι είναι 276. ΓΜ *5765 λ, (αντίτυπα 2) ΛΑΓ Λόγος περί Όμηρου... ύπό Κωνσταντίνου ιερομόναχου Στρατούλη..., Ζάκυνθος, Τυπογραφείον ό Παρνασσός Σεργίου Χ. Ραφτάνη, 152. Στη σελίδα τίτλου η εξής ιδιόχειρη αφιέρωση : «Τη έν Βιέννη ' Ελληνική Σχολή εις βαθύτατου σεβασμού τεκμήριον Κ. Ίερομ. Στρατούλης». ΓΜ *573 Ε Άναστασιματάριον νέον..., έπιμελ.-διορθ.: Ζ. Α. Ζαφειρόπουλος, 'Αθήνα, Χ. Ν. Φιλαδελφεύς, 153. ΓΜ *593 (αντίτυπα 4) Ε 'Ιστορία τοΰ ελληνικού έθνους... ύπό Κωνσταντίνου Παπαρρηγοπούλου, 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 153. ΓΜ *5995 (αντίτυπα 2) Ε Λόγος εκφωνηθείς τη 20 Μαΐου ύπό Στεφάνου Α. Κουμανούδη..., 'Αθήνα, Βασιλικον τυπογραφείον, 153. ΓΜ*6017 Ε Παιδαγωγία..., Βενετία, Φοίνιξ, 153. Βλ. και σ. 92. Ε 146α Κατάλ. 160, μετά αρ Περί ελληνικής συντάξεως... ύπό Κ. Άσωπίου..., 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστός, 153. ΓΜ *6074 (αντίτυπα 3) Ε Πραγματεία άλγεβρας... επί τη βάσει των τοϋ Βουρδώνος στοιχείων... ύπό Σπ. Μανάρη..., 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστός, 153. ΓΜ *600 Ε145

70 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 250. Ψαλτήριον... Δαυίδ..., Βενετία, Τυπογραφεΐον τον 'Αγίου Γεωργίου, 153. Οι σσ. είναι 200, ενώ στο ΓΜ σημειώνεται ότι είναι 192. ΓΜ * Εύχολόγιον το μέγα..., διορθ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, J54. Κατσιαρδή Ο., Ο Εραν. 13, Α152 λ 252. Λεξικόν έλληνικόν και ίταλικόν... υπό Μ. Π. Περίδου..., 'Ερμούπολη, Μ. Π. Περίδης, 154. ΓΜ *6253 Ε Λόγος εκφωνηθείς τή 20 Μαΐου ύπό Πέτρου Παπαρρηγοπούλου..., 'Αθήνα, Βασιλικον τυπογραφεΐον, 154. ΓΜ *6261 Ε Οί δύω ' Αντωνίνοι..., Τυπογρ. ό Κάδμος, 154. ΓΜ *625 Ε147α 255. Γ Ημερολόγιον και σεληνοδρόμιον τοϋ έτους 154, Βενετία, Φοίνιξ, 154]. Βλ. και σ. 92. Χαριτάτος Μ., Ο Εραν. 14, *Α1650 Ε Στοιχεία φυσιολογίας... ύπό... 'Ανδρέου Κόμπε..., Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 154. ΓΜ *6336 (βλ. και τόμ. Γ σ. 552) Ε 'Ερμηνεία είς τους ρν' ψαλμούς τοϋ... Δαβίδ... ύπό τοϋ... πατριάρχου των ' Ιεροσολύμων ' Ανθίμου... Βιογραφία τοϋ συγγραφέως και εισαγωγή... ύπό Διονυσίου Κλεόπα... Τόμος πρώτος..., 'Ιεροσόλυμα, Τυπογραφία του Παναγίου Τάφου, 155. Τόμος δεύτερος, 'Ιεροσόλυμα, 155. ΓΜ *6432 Ε149

71 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Όθωμανίς. Ποίημα ήρωικόν. 'Υπό Δ. Χαιρέτη, [Αθήνα], [ό 'Ανεξάρτητος Π. Κ. Παντελή], 155. Στο ΓΜ (βλ. παρακάτω) σημί;ιο')νεται ότι στο βιβλίο αμέσως μετά το «Δ. Χαιρέτη», στο εξώφυλλο, υπάρχει σφραγίδα με τα εξής στοιχεία: «'Εν'Αθήναις εκ της τυπογραφίας Π. Κ. Παντελή. Ό ανεξάρτητος 157». Πράγματι, όπως διαπίστωσα, στο αντίτυπο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος που περιγράφεται στο ΓΜ υπάρχει αυτή η σφραγίδα, με τη διαφορά ότι η χρονολογία 157 δεν περιλαμβάνεται στη σφραγίδα, αλλά είναι τυπωμένη. Το αντίτυπο όμως Ε 14 του ελληνικού σχολείου της Βιέννης, μολονότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για την ίδια έκδοση, δεν έχει τυπωμένο στο εξώφυλλο 157, αλλά 155 (βλ. τίτλο ό.π.)' λείπει εξάλλου από το αντίτυπο αυτό η σφραγίδα με τα σχετικά στοιχεία που υπάρχει στο αντίτυπο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, αλλά το αντίτυπο Ε14 έχει στην πίσω ο. του εξωφύλλου την εξής ιδιόχειρη σημείωση του συγγραφέα: «'Εξεδόθη εν 'Αθήναις κατά μήνα ' Ιούλιον 157. Τύποις Π. Κ. Πανελή εκδότου τοΰ 'Ανεξαρτήτου. Πάν άντίτυπον μη φέρον τήν ίδιόχειρόν μου ύπογραφήν θεωρείται ώς κλοπιμαΐον και καταδιώκεται κατά τον Νόμον. Δ. Χαιρέτης». ΓΜ *7317 Ε Συνοπτική ιστορία της Ρωσσίας... ύπο Λουδοβίκου Πάρις..., μετάφρ.: Μενέλαος Ι. Νεγροπόντης, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 155. ΓΜ*6551 Ε ' Ωρολόγιον..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κοντλουμουσιανός, Βενετία, Τνπογραφεϊον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 155. Βλ. και σ. 92. Ε 'Αρχαία γεωγραφία της 'Ελλάδος ύπο Ι. Κ. Γέγη..., 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστός, 156. ΓΜ *669 (αντίτυπα 6) Ε Γραμματική της ιταλικής γλώσσης... υπό Μ. Π. Περίδου..., 'Ερμούπολη, Μ. Π. Περίδης, 156. Το βιβλίο έχει σσ. η' φ. χ.αρ., ενώ στο ΓΜ σημειώνονται σσ. δ' ΓΜ *61 Ε Δοκίμιον καλλιλογίας... ύπο Κ.... Στρατούλη..., Ζάκυνθος, Τνπογραφεϊον ό Παρνασσός Σεργίου Χ. Ραφτάνη, 156. ΓΜ *693 (αντίτυπα 2) Ε154

72 70 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 264. Ή πνευματική σάλπιγξ... Πέτρου του Πελοποννησίου έξηγηθέν... παρά... Χουρμουζιου χαρτοφύλακος... μετενεχθεν εις το λέσβιον σύστημα παρά... Γεωργίου Λεσβίου..., 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, 156. ΓΜ *6941 Ε Ή στέψις του αύτοκράτορος... 'Αλεξάνδρου... ύπο'εμμ. Γεωργίου, 'Αθήνα, Φ. Καραμπίνης και Κ. Βάφας, 156. ΓΜ *6943 Ε Λεξικον έλληνο-γαλλικόν... ύπο Σκαρλάτου Δ. Βυζαντίου..., 'Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλας, 156. Και τα δύο αντίτυπα συσταχωμένα με «Dictionnaire français-grec» βλ. και αρ Χριστόπουλος Π., Ο Εραν., *Α90 πβ. ΓΜ *6971 (αντίτυπα 2) Ε Λόγοι έκφωνηθέντες τή 2 'Οκτωβρίου 155 υπό... Κωνσταντίνου Κοντογόνου... και ύπό... 'Ιωάννου 'Ολυμπίου..., 'Αθήνα, Βασιλικον τυπογραφεΐον, 156. ΓΜ *6973 ΕΙ Λόγος εκφωνηθείς ύπό... Κωνσταντίνου Κοντογόνου τή κ' Μαΐου , 'Αθήνα, Λάζαρος Λ. Βιλαρας, 156. ΓΜ *692 Ε Όμιλίαι εις τήν θείαν και ίεράν λειτουργίαν..., Κωνσταντινούπολη, 'Αντώνιος Κορομηλάς και Πλάτων Πασπαλλής, 156. ΓΜ*7011 Ε Ποιήματα διάφορα 'Ιουλίου Τυπάλδου..., Ζάκυνθος, Τυπογραφεΐον ό Παρνασσός Σεργίου Χ. Ραφτάνη, 156. ΓΜ *7039 Ε Ώρολόγιον τό μέγα..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Τυπογραφεΐον του Αγίου Γεωργίου, 156. Στάχωση του αντιτύπου λ πολυτελής (δέρμα κόκκινο με πολλά χρυσά κοσμήματα, χρυσός σταυρός στη μέση και χρυσές μεταλλικές γωνίες). Στο πριν από τη σελίδα τίτλου φύλλο, όπου υπάρχει ο ψευδότιτλος, η εξής ιδιόχειρη αφιέρωση : «' Αφιερωθέν εις τήν ' Εκκλησίαν της'αγίας Τριάδος προς χρήσιν του ιερέως. Βιέννη τή 4/16 Μαρτίου 172. Κωνσταντίνος Εϋτ. Μπάϊλας». Επίσης στο εξώφυλλο στο κάτω μέρος η υπογραφή «Κωνσταντίνος Εύτ. Μπάϊλας 15». ΓΜ*7114 λ, ΛΑΓ

73 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Dictionnaire français-grec... υπό Σκαρλάτου Δ. Βυζαντίου..., 'Αθήνα, Ά νδρέας Κορομ ηλάς, 156. Και τα δύο αντίτυπα συσταχωμένα με «Λεξικόν έλληνογαλλικόν» βλ. και αρ ΓΜ *6970 (αντίτυπα 2) Ε Gebetbuch... von Georg Bury, Βιέννη, Μεχιταριστές, 156. Βλ. και σ. 93. (αντίτυπα πολλαπλά) ΕΙ55α Γραμματική της ελληνικής γλώσσης... υπό Γ. Γενναδίου... διασκευασθεϊσα... έπαυξηθείσα υπό Γ. Παπασλιώτου..., 'Αθήνα, ' Ανδρέας Κορομηλάς, 157. ΓΜ*7154 Ε Έγχειρίδιον του ορθοδόξου χριστιανού... υπό... 'Αλεξάνδρου Στούρζα..., 'Ιεροσόλυμα, Τυπογραφία του Παναγίου Τάφου, 157. Στη σ. β' η χειρόγραφη αφιέρωση : «Τω όσιολογιωτάτω ' Αρχιμανδρίτη Σεραφείμ Πατρικής αγάπης ένεκα. Έν 'Ιερουσαλήμ γ' Ίαννουαρίου αωοθ'» και στη θέση της υπογραφής η σφραγίδα: «'Ιερόθεος πατριάρχης'ιεροσολύμων 175». ΓΜ*7177 Ε c Η αρχαία Μεσσηνία και ό 'Αριστομένης. ' Υπό 'Ηλία Ζερβού 'Ιακωβάτου..., Κεφαλονιά, ή Κεφαλληνία, 157. ΓΜ *7219 ΕΙ ' Η αφρικανή οικογένεια..., μετάφρ. : Σπεράντσα Βαφειάδη, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 157. Το αντίτυπο προέρχεται από τη βιβλιοθήκη Γαλάτη. Ηλιου Β' *1149 (ΓΜ 7220) Ε Βιβλίον ήτοι Εύαγγελιστάριον... παρά 'Εμμανουήλ Γλυζωνίου... Βλ. και σ. 93. λ, ΛΑΓγ 279. Θείον και ιερόν Ευαγγέλιο ν..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 157. Βλ. και σ. 93. λ, ΛΑΓγ

74 72 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 20. Λεξικόν έλληνικόν και ίταλικόν... ύπό Μ. Π. Περίδου..., 'Ερμούπολη, Μ. Π Περίδης, 157. Το ένα από τα δύο αντίτυπα συσταχωμένο με «Παράρτημα» βλ. και αρ. 26. ΓΜ *7260 (αντίτυπα 2) Ε Λόγος εκφωνηθείς ύπό... Διονυσίου Κλεόπα... τη 30 'Ιανουαρίου 157. ΓΜ *7275 Ε Λόγος εκφωνηθείς εν τω Πανεπιστημείω... ύπό Κ. Παπαρρηγοπούλου... κατά την 20 Μαΐου , 'Αθήνα, Λάζαρος Δ. Βιλαράς, 157. Στο ΓΜ σημειώνεται «Πανεπιστημίφ». ΓΜ *7270 Ε Λόγος επικήδειος εις τόν... Διονύσιον Σολωμόν, εκφωνηθείς Φεβρουαρίου 157. Ύπό... Κ. Στρατούλη..., Ζάκυνθος, Τνπογραφείον ό Παρνασσός Σεργίου Χ. Ραφτάνη, 157. ΓΜ *727 Ε 160α 24. Μουσική κυψέλη... παρά Στεφάνου... Τόμος πρώτος..., Κωνσταντινούπολη, Πατριαρχική Τυπογραφία, 157. Το βιβλίο έχει σσ. 26, ενώ στο ΓΜ σημειώνεται ότι οι σσ. είναι 60. ΓΜ *7296 Ε 162α 25. Νικολάου Καραμζίνου, Ιστορία της αυτοκρατορίας της Ρωσσίας..., Τόμος τρίτος..., μετάφρ.: Κωνσταντίνος Σ. Κροκίδας, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 157. Τόμος τέταρτος, 'Αθήνα, 157. Τόμος πέμπτος, 'Αθήνα, 157. Τόμος έκτος, 'Αθήνα, 157. Τόμος έβδομος, 'Αθήνα, 157. Βλ. και αρ. 29, 307. ΓΜ * Παράρτημα του ελληνικού και ιταλικού λεξικού... ύπό Μ. Π. Περίδου..., 'Ερμούπολη, Μ. Π. Περίδης, 157. Ε164 Συσταχωμένο με «Λεξικόν έλληνικόν και ίταλικόν» βλ. και αρ. 20. ΓΜ *7333 Ε Πεζογραφική καλλιλογία... ύπό Χ. Παμπούκη..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 157. ΓΜ *7336 Ε159

75 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Στοιχεία νεωτέρας πολιτικής γεωγραφίας... ύπό Α. Μικονίου..., Τεργέστη, Λόυδ Αυστριακός, 157. ΓΜ *7379 (αντίτυπα 2) Ε Στοιχεία πειραματικής φυσικής και μετεωρολογίας... του Α. Γανώτου..., μετάφρ.: Γ. Α. Παυλίδης, 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, 157. ΓΜ *730 Ε Συλλογή βίων ' Ελλήνων συγγραφέων... υπό Π. Δ. Π. Μέρος πρώτον, 'Αθήνα, Π. Α. Σακελλαρίου, 157. Συσταχωμένο με άλλα έργα. Ηλιου Β' ^1174 (Α3201) Συλλογή βίων'ελλήνων συγγραφέων... ύπό Π. Δ. Π. Μέρος δεύτερον, 'Αθήνα, Π. Α. Σακελλαρίου, 157. ΓΜ * Του εν άγίοις πατρός ημών Γρηγορίου αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Παλαμά όμιλίαι... λόγοι Φιλόθεου και Νείλου..., 'Ιεροσόλυμα, Τυπογραφία του Παναγίου Τάφου, 157. Ε17 Ε17 ΓΜ *7416 Ε 'Υπόμνημα αύτοσχέδιον περί του... Οικονόμου Κωνσταντίνου του εξ Οικονόμων ύπό Κ. Σιβίνη..., Τεργέστη, Αόυδ Αυστριακός, 157. ΓΜ *7419 Ε Βιβλίον όνομαζόμενον Νέος Θησαυρός..., Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 15. Χατζηδήμος Α.-Σίμος Γ., Ο Εραν. 3, *Α479 Ε Λεξικόν τής ' Ελληνικής αρχαιολογίας... ύπό... W. Smith... Φυλλάδιον εβδομον... μετάφρ.: Λ. Πανταζής, 'Αθήνα, Ίω. 'Αγγελόπουλος, 15. Βλ. και σ. 94. ΓΜ *27 Ε 167α 295. Αόγος εκφωνηθείς... ύπό... Κωνσταντίνου Κοντογόνου τη λ' 'Ιανουαρίου ΓΜ*7612 Ε135

76 74 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 296. Λόγος εκφωνηθείς... ύπό Ι. Α. Σούτσου... κατά την 20 Μαΐου 15..., Αθήνα, Λάζαρος Δ. Β ιλαράς, 15. ΓΜ *7613 Ε Μακαρίου... Εισαγωγή εις την όρθόδοξον θεολογίαν... Μέρος Α'..., μετάφρ.: Νικόλαος Σπ. Παπαδόπουλος, Λειψία, Γεισέκκε και Δεβριέντ, 15. ΓΜ *7632 Ε 166α 29. Νικολάου Καραμζίνου, 'Ιστορία της αυτοκρατορίας της Ρωσσίας..., Τόμος όγδοος, μετάφρ. : Κωνσταντίνος Σ. Κροκίδας, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 15. Τόμος ένατος, 'Αθήνα, 15. Βλ. και αρ. 25, ΓΜ *7650 (του όγδοου τόμου αντίτυπα 2) Ε Πραγματεία περί της ενεργείας... ύπό Τροπλώνος..., μετάφρ.: Β. Κ. Νικολόπουλος, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 15. ΓΜ *7700 Ε Φιλίππου 'Ιωάννου... λόγος εκφωνηθείς κατά το μνημόσυνον του Δημητρίου Πλατυγένους..., 'Αθήνα, Δ. Άθ. Μαυρομμάτης, 15. ΓΜ *7755 Ε Ψαλτήριον... Δαυίδ..., Βενετία, Φοίνιξ, 15. ΓΜ* 1061 λ Γεωγραφία στοιχειώδης... ύπό Ι. Π. Κοκκώνη..., * Αθήνα, 'Ανδρέας Κορομηλάς, 159. ΓΜ *712 (αντίτυπα 31 ) Ε 'Επιστολή περί Κάσου... και ή άλωσις της νήσου... έμμέτρως πονηθεΐσα ύπό Μάρκου Μαλλιαράκη..., 'Αθήνα, Γεώργιος Καρνοφύλλης, 159. ΓΜ *759 (αντίτυπα 2) Ε Λογίδριον έκφωνηθέν ύπρ... Κωνσταντίνου Κοντογόνου... τη λ.'

77 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 75 'Ιανουαρίου , Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, [159]. ΓΜ *7923 Ε Λόγος εκφωνηθείς... ύπό 'Αλεξίου Πάλλη... κατά την 20 Μαΐου , 'Αθήνα, Δίον. Σ. Κοπίδας και Γεώργ. Γαβριήλ, 159. Στον τίτλο μετά το «εντολή» υπάρχει «της άκαδημιακής», ενώ στο ΓΜ αντί αυτού υπάρχει «της ακαδημαϊκής». ΓΜ»7930 Ε Νικολάου Καραμζίνου, 'Ιστορία της αυτοκρατορίας της Ρωσσίας... τόμος δέκατος, μετάφρ. : Κωνσταντίνος Σ. Κροκίδας, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 159. Τόμος ενδέκατος, 'Αθήνα, 159. Τόμος δωδέκατος, μετάφρ. : Π. Ρομπότης, εκδ. : Κωνσταντίνος Σ. Κροκίδας, 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 159. Βλ. και αρ. 25, 29. ΓΜ *7957 (του ενδέκατου και του δωδέκατου τόμου αντίτυπα 2) Ε Συντακτικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης... ύπό Γ. Κουρτίου..., μετάφρ.-διασκευαστής: Α. Μικόνιος, Τεργέστη, Λόυδ Αυστριακός, 159. ΓΜ *045 (αντίτυπα 33) Ε Von... Kaiser Franz des Zweiten... Privilegien... Τα παρά του... Φραγκίσκου του Β'... Προνόμια, Βιέννη, Καισαροβασιλική Τυπογραφία, 159. ΓΜ»101 Ε 310. Τό άδαμάντινον δακτυλίδιον... υπό Π[αναγιώτου] Τ1[απά] Ν[αούμ]..., 'Αθήνα, Τυπογραφεΐον της 'Αθηνάς, 159. Στο ΓΜ σημειώνεται ότι το βιβλίο έχει σσ. 9, ενώ έχει σσ. 2. ΓΜ»071 Ε17 i 'Αγγελία [Βιέννη], [I60]. Βλ. και σ. 94. (αντίτυπα πολλαπλά) Ε 312. 'Απόστολος ήτοι πράξεις και έπιστολαί..., Βενετία, Τυπογραφεΐον του 'Αγίου Γεωργίου, 160. Χριστόπουλος Π., Ο Εραν., *Α96 ΛΑΓ

78 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 76 V. é i é &éèêèèééjàà ρ gì '.r%v<!ie3vo»>rav.«&vickmm»>vc?v ff^r^,,1 :» - ^ v ^ / v ^ f ^ Χοή $éitf^$^fcst;sjt: : j$?, ί r; 1 ' -.'- m der k. k. Hwpt- uad Residens-Sladt faien* «ί β ^ ^ α ί Griechen «ώι WéjbcWù f' ' ** vwîter.ûhenlaliïclieî» Religion, kl k.'ltntékhitoeni;in'betref îhres <îottes<1îemrt<* in ««jderwifiiiroheitar heiligen >reyfaulgkei anv alten Reieçhmarkt. *< :'- ;". ' WffiN T.lÄ.. Al» OH K. K. «OF'- CM) 6t»>TSDBW*F.BEI..o-fc^s^: ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΤΑΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΛΤΟΡ02 ΦΡΑΓΗΙΜΟΤ ΤΟΓ ψ> jv ταύτρ rtjj Katoap^acrtAung Μτ^ροττόλε^ 3<aì Κα^δρα BISVVTQ x««tx«iùoi 1 Jpat*«κς τ«xaì Μαχ*$νο{3λάχοις τζς Άνατολαης β^<η«ί«κ- Β- ύτπ;χ5οι; ètà r^» éeiav αυτών Xatptiav èv rg ÈxxXijafa της Άγιας "ΤρόΑΟς'^«τά τί *λλτ^λάγσμ«0ϊτ: 'λεγ^- ΤΜ; «$ n ρ oro"μ ϊ ϊ

79 7 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 7 ^ φ %<φ φ ^φ φ φ φ φ φ φ φ φ CSI φ> φ φfi!«ξ?» φ φ φ φ φ φ φ & φ «Γ '^ΤΚ^Κί^^Λ'<!.'-ι1.-Κ- S^ftfe«k'«t?.»*>ai«eaf«i a i w u - x r. - o ; * & «SS ν!& Λ<- : " ' ' " """ '-^~*β*3τϊ^ί: ft e :'r/-'-~aîvw >ys.ç,-; ^oit^opuçps ai^ PoMaauopö ^ pe^i^uea ppîewta.<t», «u p. CHJroinl, +tf i ^ Ö a ^ ^ ^ cepbtph fiffitaçëfrif 9.'J^Ä^ö E.cepînà îiapoxiïut» a ^'\*f^f^^ä ;..;.*.' : _ Kape"'ce ftfrjrfc rtpe galten îleibchmarjrt*. 'V'-'^^ip r:,<n.. ufig-.<r.. /.. -"?., / ~ \.. s....? >' ;. - - " '.. ;. >..:..»>(s:' ; <& Kg ":*:, Ίί«ΒίββΗβ, 159. At* K$v t ^ p l * b > & '.«ter «1 Arf «P*»- --ir~--p--ï -: - /^:.-;V'%-'-;; ^... :-H;''.;'--.'.«;V- tj;.t -, BeimecTM Uflp* < «& - _ ι. ".. η=ί,c. ζ:*(*$γ3ξ K'ri y^/i/àpe^timmoìi'fe rptfay Berty itaceuihom» Γρικοιπ, Η Bjtamitoin>?/.. Hftpo^y npaboeuaehehctomue lipase nahmimocthbie ^eposane ',' v 3 - ' - : < > ; l f ^ Ι ΠΡΗΒΗ JEFIE. "> * ^ iß'-'jg' ό^^ρ^βί» V^oroc^yateHia, κόβ ce òmpab^a όρη X paw γ ce'. &έ $= ''Τ^'φ^.ήβΛββίίοίΛ ce Ha CTapoui»^jiaììuiMapKtyV ài : # ' y Befy, 159; MVk ueèi^t'mu-itpiàiei* «,\«upi»* M Αρ*»κβ«ητίΜίπιρΚ.,.,".Λ-.".»/»& ; V *" * *

80 7 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 313.'Ελληνική γραμματική... ύπο Γ. Κ. Παπασλιώτου..., Αθήνα, Δ. Α. Μανρομμάτης, I60. ΓΜ *16 Ε171, Ε Κατάλογος των εν τη Βιβλιοθήκη της εν Βιέννη 'Εθνικής'Ελληνικής Σχολής βιβλίων, Βιέννη, Μεχιταριστές, I60. Βλ. και σσ. 17, 94 και 1 13 κε. ΓΜ Λόγος εκφωνηθείς υπό 'Αλεξάνδρου Λυκούργου... τή κ' Φεβρουαρίου I60..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, I60. ΓΜ *29 ΕΙ Λόγος επικήδειος είς τόν... Ίωάννην Δράμεσην... υπό Κωνσταντίνου ίερομ. Στρατούλη..., Ζάκυνθος, Τυπογραφεϊον ό Παρνασσός Σεργίου Χ. Ραφτάνη, I60. ΓΜ *293 Ε Τα κατά το έπέτειον υπέρ των ευεργετών τοΰ Πανεπιστημίου... υπό... Κωνσταντίνου Κοντογόνου εκφωνηθείς λόγος τή λ' ' Ιανουαρίου... I60..., 'Αθήνα, Νικόλαος 'Αγγελίδης, [I60]. ΓΜ *457 (αντίτυπα 2) Ε Του σοφωτάτου... Θεοφάνους... Κεραμέως... Όμιλίαι... μετά προλεγομένων, και ενός... λόγου 'Ιωάννου του Φουρνή..., 'Ιεροσόλυμα, Τυπογραφεϊον τοΰ Παναγίου Τάφου, I60. ΓΜ *477 Ε [Στοιχειώδης ιστορία τής αρχαίας' Ελλάδος... ύπό... Θωμά Κείτλη, μεταφρασθεΐσα δέ και συμπληρωθείσα υπό Σπ. ' Αντωνιάδου..., 'Αθήνα, Κ. 'Αντωνιάδης, I60]. ο, σσ. γ' Η σελίδα τίτλου λείπει. Είναι γνωστό ότι βιβλίο του Σπ. Αντωνιάδη με αυτόν τον τίτλο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 151 (ΓΜ *5565) και ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις του: η δεύτερη το 155 (ΓΜ 6541), η τρίτη το 157 (ΓΜ *1027). η τέταρτη το 15 (ΓΜ *7723), η έκτη το 160 (ΓΜ 430), η όγδοη το 163 (ΓΜ»9912). Μολονότι δεν παρέχονται άλλα στοιχεία, ο αριθμός σελίδων και το σχήμα του βιβλίου συμπίπτουν απόλυτα με την έκτη έκδοση, του 160, με την οποία θα πρέπει αυτό να ταυτιστεί. ΓΜ *430 Ε130

81 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ ' Αναγνωσματάριον, ήτοι βίοι και αποφθέγματα... υπό Α. Μικονίου. Μέρος πρώτον, Τεργέστη, Λόυδ Αυστριακός, 161. Ηλιου Β' *1304(Α3324) Μέρος δεύτερον, Τεργέστη, 161. Βλ. και σ. 95. Ε1 Ε 'Απόστολος ήτοι πράξεις και έπιστολαί..., Βενετία, Φοίνιξ, 161. ΓΜ*551 (αντίτυπα 2) λ 322. Γραμματική τής γαλλικής γλώσσης... ύπό W. H. Desrues..., 'Αθήνα, Χρήστος Δούκας, 161. ΓΜ *571 Ε Έλληνικόν άνθολόγιον... ύπό Γ. Κ. Παπασλιώτου..., 'Αθήνα, Χ. Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς, 161. ΓΜ *613 Ε177α 324. 'Επιτομή εκκλησιαστικής Ιστορίας... ύπό Στεφάνου Κομητά..., έπιμελ. -διασκευαστής: Γεννάδιος Σχολάριος, Σμύρνη, Π. Μαρκόπουλος, 161. ΓΜ *620 Στ Ή αυρηλιανή παρθένος τοϋ... Φρ. Σίλλερ..., μετάφρ.: Δ. ' Αργυριάδης, 'Αθήνα, Κ. 'Αντωνιάδης, 161. ΓΜ *635 (αντίτυπα 24) Ε Λεξικον ΐταλο-ελληνικόν... υπό Κ. Βαρβάτη... Τόμος πρώτος, 'Αθήνα, ή Καρτερία, 161. Τόμος δεύτερος, 'Αθήνα, 161. ΓΜ*712 Ε Αόγος εκφωνηθείς παρά... ' Αλεξ. Ρ. Ραγκαβή... τή 20 Μαΐου , 'Αθήνα, Τυπογραφείον της Αακωνίας, 161. ΓΜ *72 Ε Προσευχητάριον ήτοι σύνοψις..., Τεργέστη, Λόυδ Αυστριακός, 161. Σώζονται μόνο το εξώφυλλο και το τελευταίο φύλλο. Κατσιαρδή Ο., Ο Εραν. 13, *35 Ε17

82 0 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 329. Τα κατά το έπέτειον... και ό... ύπο τοϋ... Κωνσταντίνου Κοντογόνου εκφωνηθείς λόγος τη λ' Ιανουαρίου , 'Αθήνα, Νικόλαος Αγγελίδης, [161]. ΓΜ * Ε Φυσική προπαιδεία... ύπο ' Αναστασίου Κωνσταντινίδου..., 'Αθήνα, Τυπογραφείον της Αακωνίας, 161. ΓΜ * E Άπάντησις εις την υπ' αριθμόν 612 διατριβήν τοΰ 'Ανατολικού Ταχυδρόμου... Ύπο Δ. Πεταλλίδου..., Κωνσταντινούπολη, 162. ΓΜ»975 Ε 135α Και- 332.'Ελληνική γραμματική... ύπο Γ. Κ. Παπασλιώτου..., Βιέννη, σαροβασιλική Τυπογραφία, 162. ΓΜ *9070 (αντίτυπα 2) Ε Έλληνικον άνθολόγιον... ύπο Γ. Κ. Παπασλιώτου..., Βιέννη, Καισαροβασιλική Τυπογραφία, 162. ΓΜ *9074 (αντίτυπα 9) Ε Λόγος επικήδειος είς τό... μνημόσυνον... Θεοδώρου Μανούσου... ύπό... Δ. Άργυριάδου..., 'Αθήνα, Λάζαρος Δ. Βιλαρας, 162. ΓΜ *9203 (αντίτυπα 2) Ε Μηναΐον τοϋ ' Ιανουαρίου..., διορθ. : Βαρθολομαίος Κουτλουμονσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τον 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ *9215 λ Μηναΐον τοϋ Φεβρουαρίου..., διορθ.: ΒαρθολομαίοςΚοντλονμονσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τον 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ *9216 λ Μηναΐον τοϋ 'Απριλίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κοντλονμονσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελοΰδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ *921 λ3

83 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Μηναΐον του Μαΐου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ * Μηναΐον του ' Ιουνίου..., διορθ.: ΒαρθολομαίοςΚουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ * Μηναΐον του ' Ιουλίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 162. Πλουμίδης Γ., Θησαυρ. 6, Μηναΐον του Αύγουστος..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ * Μηναΐον του Σεπτεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ.: 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον του 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ * Μηναΐον τοΰ Νοεμβρίου..., διορθ.: Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός, έπιμελ. : 'Ιωάννης και Σπυρίδων Βελουδαι, Βενετία, Τυπογραφείον τοΰ 'Αγίου Γεωργίου, 162. ΓΜ * Οί δύω κληρικοί... υπό... Μακαρίου Καλλιάρχου..., 'Αθήνα, Γ. Καρυοφύλλης, 162. λ39 λ40 Ε12 λ41 λ34 λ35 Στο ΓΜ αντί «δύω» σημειώνεται «δύο». ΓΜ *9270 Ε Στοιχεία αριθμητικής... υπό Σ. Μανάρη..., Κέρκυρα, Τυπογραφείον Έρμης 'Αντωνίου Τερζάκη, 162. ΓΜ *9377 Ε1Ι

84 2 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Λόγος γενεθλιακος περί των τυχών... εκφωνηθείς ύπο Κωνσταντίνου Φρεαρίτου..., 'Αθήνα, Ν. Γ. Πάσσαρης και Α. Γ. Καναριώτης, 163. ΓΜ *9713 Ε Λόγος πανηγυρικός εις τους τρεις ίεράρχας, εκφωνηθείς... τη 30 'Ιαν υπό 'Αλεξάνδρου Λυκούργου..., 'Αθήνα, Π. Β. Μωραϊτίνης, [163]. ΓΜ *9740 Ε135 Χωρίς χρονολογία 34."Υμνοι της θείας λειτουργίας... Gesänge der heil. Liturgie... Βιέννη. Βλ. και σ λ Αταύτιστα 349. [Ανθολόγιον]. 4ο, αντίτυπο κολοβό σταματάει στη σ. 634, αλλά, όπως φαίνεται από τον πίνακα περιεχομένων, είχε σσ. περισσότερες από 664. Λείπει επίσης η σελίδα τίτλου. Στην αρχή της σ. 3: «Άνθολόγιον σύν Θεώ άγίφ, περιέχον άπασαν τήν Άκολουθίαν τοΰ Ένιαυτοΰ, ήτοι...». Στην αρχή «Πίναξ τών έν τφδε τω Άνθολογίω περιεχομένων» (καταλαμβάνει δύο φύλλα). Το τελευταίο τμήμα αυτού του πίνακα τιτλοφορείται «Πίναξ τής νέας Προσθέσεως» και ακολουθεί ο εξής πίνακας περιεχομένων: «'Ακολουθία τής εορτής τών Βαΐων 573, 'Ακολουθία τής ' Αγίας Κυ ριακής τοΰ Πάσχα 579, ' Ακολουθία τής ' Αναλήψεως τοΰ Κυρίου 55, * Ακολουθία τής ' Αγίας Πεντηκοστής 590, ' Ακολουθία τής Γονυκλισίας 599, ' Η * Οκτώηχος 605, Τα ' Αναστάσιμα * Εξαποστειλάρια και τα * Εωθινά ίδιόμελα 657, * Ιδιόμελα δοξαστικά εις πάντας τους αγίους 659, Τα ένδεκα έωθινά Ευαγγέλια 661, ' Αποστολοευάγγελον είς κοιμηθέντα 664, Πασχάλιον ετών ξδ'. Τέλος καί τω Θεώ χάρις». Δεν μπόρεσα να το ταυτίσω. Από τα τυπογραφικά στοιχεία πάντως φαίνεται έκδοση Βενετίας του 1ου αιώνα (δεύτερο μισό). ΛΑΓ ΓΩρολόγιον 1753;] ο, σσ. περισσότερες από 42. Αντίτυπο ελλιπές - λείπει η σελίδα τίτλου, καθώς και ενδιάμεσα οι σσ Τυπογραφικά στοιχεία μαύρα και κόκκινα. Σώζονται δεκαοκτώ μικρές γκραβούρες που αντιστοιχούν στις διάφορες εορτές (π.χ. στη σ. 179 «Ή γέννησις τής Θεοτόκου», στη σ. 239 «' Η βάπτισις τοΰ Χρίστου» κ.ά.) και τρεις ολοσέλιδες (στη σ. 390 ο Χριστός καθισμένος επάνω σε σύννεφα ευλογεί κι ολόγυρα η επιγραφή «δλος γλυκασμος φαιδρότης Σώτερ εΐ», στη σ. 39 η Παναγία με το Χριστό καθισμένη σε θρόνο και ολόγυρα η επιγραφή «δλη καλή εί ή πλησίον μου και μώμος ούκ εστί έν σοι» και στη σ. 430 ο Χριστός στο Άγιο Ποτήριο και ολόγυρα η επιγραφή «Ίησοΰς Χριστός ό ζωηφόρος άρτος χάριτι πάντας τους πιστούς άεί τρέφει»).

85 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 3 Το Πασχάλιο αρχίζει από το έτος 1753 και σταματάει το 101 στη σ. 42, φαίνεται όμως ότι υπήρχαν και άλλες σελίδες. Στην εσωτερική πλευρά του πίσω καλύμματος οι εξής ενθυμήσεις: «Διάδοχος της Ρωσίας και μέγας Πρήγγιπας Παύλος Πετροβίκης ήλθεν εις βιέννα: ήμερα τετράδη: μήν νοέμβριος: 10:171» και «και πάλη το αύτω μηνή: 14 του αγίου Φηλήππου Κυριακή ήμερα ήλθεν εις τήν εκκλησία με τήν συνμβία του και ήτον ης την λητουργίαν». (Η επίσκεψη αυτή του διαδόχου της Ρωσίας Παύλου Πετρόβιτς στη Βιέννη μνημονεύεται και σε άλλη ενθύμηση, που περιλαμβάνεται σε κώδικα της ίδιας εκκλησίας του Αγ. Γεωργίου και που την υπογράφει ο τότε εφημέριος της εκκλησίας αρχιμανδρίτης Σέργιος, Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, Ό έν Βιέννη ναός του 'Αγίου Γεωργίου... ό.π. σ. 94. Ας σημειωθεί ότι στην ενθύμηση, που παραθέτει ο Ευστρατιάδης, αναφέρεται ότι η επίσκεψη έγινε στις 10 και στις 2 Νοεμβρίου 171, οπότε και παρακολούθησε ο διάδοχος τη θεία λειτουργία). Δεν μπόρεσα να το ταυτίσω. Σύμφωνα με το Πασχάλιο πρέπει να χρονολογηθεί το 1753, χωρίς να αποκλείεται όμως και το ενδεχόμενο το Πασχάλιο να προέρχεται από παλιότερη έκδοση (πβ. αρ. 273). Πάντως terminus ante quem για τη χρονολόγηση του βιβλίου έχουμε το έτος 171, που σημειώνεται στις ενθυμήσεις. Λ ΑΠ 351. F Ωρολόγιον το μέγα, 155;] ο μικρό, σσ Αντίτυπο ακέφαλο - αρχίζει από τη σ Τυπογραφικά στοιχεία μαύρα και κόκκινα. Στη σ. 525: «Πασχαλιά ετών πεντήκοντα εξ, αρχόμενα άπο τοΰ 155, και καταλήγοντα εις το 1910». Σώζονται μικρές γκραβούρες που αντιστοιχούν στις διάφορες εορτές (π.χ. στη σ. 261 «' Η βάπτισις του Χριστού», στη σ. 26 «' Ο Ευαγγελισμός της Παρθένου» κ.ά.), καθώς και ολοσέλιδες (π.χ. στη σ. 390 «' Ο Ευαγγελισμός», στη σ. 40 «Οί άγιοι Πάντες», στη σ. 46 «Ή σταύρωση» κ.ά.). Στις σσ : «Πίνας (sic) συνοπτικός των έν τη παρούση Βίβλφ περιεχομένων». Δεν μπόρεσα να το ταυτίσω. Σύμφωνα με το Πασχάλιο πρέπει να χρονολογηθεί το 155, αν το Πασχάλιο δεν προέρχεται από παλιότερη έκδοση (πβ. αρ. 273). Μάλλον πρόκειται για έκδοση Βενετίας. Ε15 fari 9 $fkp* jfifa ir^&nrc^mâof,:. >??*, r dk U<

86 4 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 2. Περιοδικά ( ) 1. Ευαγγελική Σάλπιγξ. Σύγγραμμα περιοδικόν, θεολογικόν, ηθικόν, και ιστορικόν. "Ετος Α' έν Ναυπλίω 10 Νοεμβρίου 134 έν'αθήναις 7 Δεκεμβρίου 135. Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. αρ. 135 Ε περιοδ. 2. Φιλαλήθης. Σύγγραμμα περιοδικόν. Τεμάχιον Β' έν 'Αθήναις 31 'Ιουλίου 149, Αυγούστου 149. Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. αρ. 572 Ε περιοδ. 3. Ευαγγελικός Κήρυξ, Έκκλησιαστικον περιοδικόν σύγγραμμα έκδιδόμενον κατά μήνα ύπο Κωνσταντίνου Κοντογόνου, καθηγητού τής θεολογίας εν τε τω πανεπιστήμια) "Οθωνος και τή εκκλησιαστική 'Ριζαρείω σχολή. "Ετος Α' 157. 'Εν 'Αθήναις έκ του τυπογραφείου Νικολάου Άγγελίδου. Βλ. και αρ. 5. Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. αρ. 137 Ε περιοδ. 4. Ό φίλος τής νεολαίας. Περιοδικόν μηνιαΐον. Τόμος Β'. Τεύχος Ε'. Ζάκυνθος 15. 'Ιούλιος σσ Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. αρ. 465 Ε περιοδ. 5. Ευαγγελικός Κήρυξ."Ετος Δ' 160,"Ετος Ε' 161.'Εν'Αθήναις έκτου τυπογραφείου Νικολάου 'Αγγελίδου. Βλ. και αρ. 3. Γκίνης Δ., Κατάλ. εφημ. περ. αρ. 137 Ε περιοδ.

87 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 5 3. Το χειρόγραφο 1 Χάρτ., 0,212 * 0,169, σσ. 64, 1ος αι. 'Ακολουθία της Στιχολογίας. Το χφ περιέχει με τη σειρά τα παρακάτω κεφάλαια: 1. εννέα Ωδές (σσ. 1-11), 2. Αντίφωνα (σσ ), 3. Πολυέλεος (σσ. 14-1), 4. Εκλογή του Νικηφόρου Βλεμμύδη (σσ. 1-64). Γραμμένο μονόστηλο με μαύρη μελάνη τα κεφαλαία γράμματα στην αρχή των στίχων με κόκκινη μελάνη ' στην αρχή των κεφαλαίων ερυθρόγραφα απλά αρχικά γράμματα με σκούρο περίγραμμα και ελαφρή φυτική διακόσμηση. Επίσης κοσμείται με καλλιτεχνικό πιόμορφο επίτιτλο στην αρχή, ενώ πριν από κάθε κεφάλαιο υπάρχει καλλιτεχνικό κόσμημα. Στάχωση δερμάτινη απλή από σκούρο καστανό δέρμα. Γενική κατάσταση του χειρογράφου πολύ καλή. 1. Βλ. και Εισαγωγή, σ. 20. Με το χειρόγραφο θα ασχοληθώ λεπτομερέστερα σε ιδιαίτερο δημοσίευμα μου.

88 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 6 b τ ο Λ οτι ο Ν Μ Ε Γ Α Tîspte'/oy την CCTCCPCCVÌÌ μερονυκτιοι* Α\οαϊ', roc TpoTccpicc ^ t Κοντοί zite. των A y ι ων τα όλ«ewttuts^ * TOC τα Tpitohta, î^ ΊΊεντηκοζ-αρία ^ raçit'-j TLccpcczXtiTtìtiss TtCcti'o'yccs τζί Θ~οτοκα, r«? κ^>. Ο/"*»?, iltct«ri/v M s τίκχη-φίως? ΙΤαα χαλ/&β» E n S Ì ^Eiwrtty ματιών frtft W Nirttvp T6 βλ* Ev'eo/T*, viw <&fvro» Or*ert$tM. «ψτθ'. Ε'ΝΕΤΙ'Η,ΣΙΝ. 17? T l m U T I l ' ΙΐΠ,ΜίιιΜιΒ CON LICENZA DE* SUPERIORI.

89 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 7 ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ, ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (Ηλιου Α' σ ).Ώρολόγιον μέγα περιέχον τήν άπασαν ήμερονύκτιον άκολουθίαν, τα τροπάρια, και κοντάκια των αγίων του δλου ένιαυτοϋ, και τα του Τριφδίου, και Πεντηκοσταρίου, τους δύο Παρακλητικούς Κανόνας τής Θεοτόκου, τους κδ\ οίκους, μετά τής μεταλήψεως, και πασχαλιών. "Ετι δέ και συνταγμάτιον περί των νηστειών του δλου ένιαυτοϋ, νυν πρώτον προστεθέν. Νεωστί μετατυπωθέν, και επιμελώς διορθωθέν. αψπθ'. Ένετίησιν Παρά Δημητρίω Θεοδοσίου τω έξ 'Ιωαννίνων. Con licenza de' superiori. o, σσ Στάχωση δερμάτινη. Τυπωμένο με μαύρα και κόκκινα τυπογραφικά στοιχεία (η σελίδα τίτλου και ως τη σ. 430). Στη σελίδα τίτλου ο τίτλος πλαισιωμένος από γκραβούρα (στην επάνω πλευρά ο Θεός που ευλογεί, στην κάτω το σήμα του τυπογραφείου, στην κάθε πλαϊνή ένας ολόσωμος άγγελος και στις τέσσερες γωνίες οι τέσσερες ευαγγελιστές). Υπάρχουν μερικές ολοσέλιδες γκραβούρες και πολλές μικρές που αντιστοιχούν στις διάφορες εορτές. Στη σ. 44 «Σεληνοδρόμιον παντοτινον Ίωνα Γιαλλινά του Κρητός». Ε2α 2 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 71). Ποιημάτιον συντεθέν και στιχουργηθέν παρά του έν ίερεϋσι Πολυζώη Κοντού του έξ 'Ιωαννίνων παραπλησίον θανάτου νοσήσαντος και ίαθέντος παρά τοΰ έπιστημονικωτάτου Ιατροφιλοσόφου Φερδινάνδου Στίψης περιωνύμου καθηγητού τής ιατρικής επιστήμης τής έν Ούγκαρία Βασιλικής 'Ακαδημίας κτλ', κτλ. κτλ'. 'Εν Βιέννη, Παρά Μαρκ. Πόλιου. Carmen heroicum compositum a presbytero Polizoi Kondus dum morti iam proximus pristinam valetudinem recuperasset cura sapientissimi et celeberrimi viri Caroli Ferdinandi Stipsics, artium liberalium, philosophiae, ac medicinae doctoris in regia regni Hungariae Universitate pathologiaè, therapiae, et pharmacologiae professoris publici ordinarli, facultatis medicàe emeriti decani, ac regiae Universitatis h.t. rectoris. Viennae, Typis Markidum Pulio. 4o, σσ. 36. Ο λατινικός τίτλος στη σ. 3. Στη σ. 2: «Sonetto al Poema Eroico del reverendo Signiore Polisoi Condò». Το ποίημα αρχίζει από τη σ. 4 (στις άρτιες σελίδες στα ελληνικά και στις περιττές στα λατινικά).

90 X ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΙΟΝ ΣΤΝΤΕΘΕ'Ν KAÎ ΣΤΙΧΟΤΡΓΗΘΕίΝ ΠΑΡΑ".TOT" 'KM ΊΕΡΕΤ'ΣΙ ΠΟΛΤΖΏΗ ΚΟΝΤΟΤ" τοτ" Ε'Ξ ΓΩΑΝΝΓΝΩΝ ΠΑΡΑΠΛΗ'ΣΙΟΝ ΘΑΝΑ'ΤΟϊ ΚΟΣΗ'ΣΑΝΤΟΣ ΚΛί "ΐΑΘΕ'ΝΤΟΣ ΠΑΡΑ' ΤΟίΓ ΈΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΛΤΑ'ΤΟΪ 'ΐΑΤΡΟΦΙΛΟΣΟ'ΦΟΪ ΦΕΡΔΙΝΑΝΔΟΥ ΣΤΜΉΣ ΠΕΡΙΩΝΤ'ΜΟΤ ΚΑΘΗΓΗΤΟΤ" ΤΗ~Σ ΊΑΤΡΙΚίΓΣ ΈΠΙΣΤΗ'ΜΗΣ ΤΗ~Σ FN σϊγκαρι'λ ΒΑΣ1ΑΙΚΙΓΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ. κτλ', κτλ κτλ. Έ Ν Β Ι Ε' Ν Ν Η, Π Α Γ Α' Μ Α Ρ Κ. Π Ο' Λ Ι Ο Τ.

91 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 9 Το βιβλίο περιγράφεται στο ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. ( ) 71, χωρίς όμως να αναφέρεται αντίτυπο, ενώ στον τίτλο, που παρέχεται πλήρης, οι εξής διαφορές: Μετά το «Ακαδημίας» λείπουν τα «κτλ', κτλ. κτλ!», αντί «Ούγκαρία» σημειώνεται «Ουγγαρία», αντί «Πόλιου» σημειώνεται «Πουλιού», μετά το «proximus» λείπει το «pristinam», αντί «Stipsics» γράφεται «Stipsies». Για την έκδοση αυτή βλ. και Β. Ε. Ραστέ, 'Ελληνική βιβλιογραφία (Συμβολή στή δεκαετία ), ' Αθήνα 1969 [Βιβλιοπ. Νότη Καραβία, Βιβλιοθήκη'Ιστορικών Μελετών, 2], αρ. 173, Ö. Füves, «' Η παραμονή και το Εργο τοΰ Πολυζώη Κοντοΰ στην Ουγγαρία ( )», 'Ηπειρωτικά Χρονικά 23 (191), σ. 332 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 3166*. Στο αντίτυπο Ε2β σημειωμένος ο αριθμός του Καταλ. 146 (772/3). Ε2β Κατάλ. 146, αρ. 772 (3), Κατάλ. 160, μετά αρ (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 113). Μανιφέστον της 'Οθωμανικής Πόρτας όπου 179 σεπτεμβριου 12. προς τους εις αυτήν ευρισκομένους έλτζίδες έκοινοποιήθη. ο μικρό, σσ. 16. Εξώφυλλο χάρτινο. Στο επάνω μέρος της σ. 3 τυπογραφικό κόσμημα. Σχετικά με το περιεχόμενο του φυλλαδίου, καθώς και έκδοση του «Μανιφέστου» βλ. σ. 159 κε. Ε3 Κατάλ. 146, αρ. 772 (10) 4 (447). Ψαλτήριον Δαβίδ του προφήτου και βασιλέως μετά και των 'Ωδών, τής τε ερμηνείας όπως χρή στιχολογεΐσθαι έν όλω τω ένιαυτω τό Ψαλτήριον. Ένετίησιν, 107. Έν τή Τυπογραφία Νικολάου Γλυκεΐ του έξ ' Ιωαννίνων. ο, σσ Στάχωση δερμάτινη. Στη σ. 3 «Στίχοι είς τον θείον Δαβίδ» «Σίγησον Όρφεΰ κλπ.». Στη σ. 4 ολοσέλιδη γκραβούρα (ο Δαβίδ καθισμένος γράφει). Προγενέστερες εκδόσεις του Ψαλτηρίου από το ίδιο τυπογραφείο πολλές του Που και του 1ου αιώνα (βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 125 κ.ε.), αλλά και του 19ου αιώνα. Από αυτές οι τρεις αμέσως προηγούμενες, του 100 (ΓΜ *47), του 102 (ΓΜ *10) και του 105 (ΓΜ *33) έχουν σχεδόν απόλυτα όμοιο τίτλο με την έκδοση αυτή (η έκδοση του 105 έχει επιπλέον στον τίτλο «Νεωστί μετατυπωθέν και επιμελώς διορθωθέν»). Μολονότι δε μου ήταν δυνατόν να κάνω σύγκριση με προηγούμενες εκδόσεις, πιστεύω ότι η έκδοση αυτή του 107 θα πρέπει να προέρχεται από την έκδοση του 102 (ΓΜ *10), η οποία είναι η μόνη από τις τρεις που έχει επίσης σσ Ε4 5 (Α3525). 'Επιστολή 'Ιουλίας θυγατρός του Καίσαρος Αυγούστου προς Όβίδιον τον ποιητήν όντα έξόριστον. Μεταφρασθείσα είς τήν ημών καθομιλουμένη ν. 10. ο, σσ. 26. Λανθάνουσα ως τώρα έκδοση, γνωστή μόνο από πληροφορία στο περιοδικό «'Ερμής ό Λόγιος» 112, σ. 73, όπου αναφέρεται ότι ο Ζαχαρίας Μαυρουδής είχε μεταφράσει σε στίχους και είχε εκδώσει το έργο αυτό, χωρίς όμως να δηλώνεται η ακριβής χρονολογία έκδοσης. Βλ. και Ηλιου Β' 1524 (Α3525). Στις σσ. 3-4 «Ύπόθεσις τής 'Επιστολής». Από τη σ. 5 αρχίζει το κείμενο. Διαπίστωσα ότι αποτελεί διασκευή ομώνυμου έργου του Θωμά Ροδίου για το θέμα και αναστατική έκδοση του έργου αυτού του Μαυρουδή από το μοναδικό αντίτυπο της Βιέννης βλ. Κ. Πηδώνια, «Ο Ζαχαρίας Μαυρουδής και τα έργα του (με αφορμή μια λανθάνουσα ως τώρα

92 90 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ έκδοση)» (στον τόμο που αφιερώνεται στον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο). Ε5 Κατάλ. 146, αρ. 772 (4), Κατάλ. 160, μετά αρ (Α44). [Άγνωστος τίτλος], [Βιέννη], [120]. Κατάλογος βιβλίων της βιβλιοθήκης του ελληνικού σχολείου της Βιέννης. Λανθάνει. Βλ. Κατάλ. 146 Εισαγωγή και εδώ σ (Α449). [Άγνωστος τίτλος], [Βιέννη], [126]. Κατάλογος βιβλίων της βιβλιοθήκης του ελληνικού σχολείου της Βιέννης. Λανθάνει. Βλ. Κατάλ. 146 Εισαγωγή και εδώ σ. 16. (Α4490). Μαλβίνα. Σύνταγμα της γαλλίδος Κοττίνης. Μεταφρασθέν ύπο ' Ιωάννου Νικολάου. Τόμος τρίτος. ' Εν ' Ερμουπόλει, έκ της τυπογραφίας Γεωργίου Πολυμερή, ο, σσ Η σελίδα τίτλου όμοια με των άλλων τόμων της έκδοσης 142 (βλ. εδώ σ. 57. αρ. 160). Στη σ. 1 επάνω: «Μαλβίνα. Τόμος τρίτος. Κεφάλαιον τριακοστόν εννατον. 'Αποφάσεις άμοιβαΐαι». Στο τέλος της σ. 223 : «Τέλος τοΰ τρίτου και τελευταίου τόμου». Στις σσ : «Κατάλογος των φιλοκάλων συνδρομητών» και ακολουθούν τα ονόματα των συνδρομητών κατά τόπους («οί έν' Ερμουπόλει», «οι έν Αθήναις», «οί έν Πειραιεϊ», «οί έν Τήνω», «οί έν Κέα», «οί έν Άμοργω», «οί έν Νάξω», «οί έν Θήρα», «οί έν Κορφοΐς», «οί έν Σμύρνη», «οί έν Μυτιλήνη», «οί έν* Αγία Παρασκευή Μυτιλήνης», «οί έν Κωνσταντινουπόλει»). Ε106 9 (Α4491). Νέον Άλβανικον Άλφαβητάριον, ήτοι τα νΰν πρώτον νεοφανή αλβανικά στοιχεία γραμμάτων. Σχεδιασθέντα και εις φώς εκδοθέντα παρά του έφευρετοΰ αυτών Ναούμ Π. Βεκυλχάρτζη έκ Βυθκουκίου τής Κολιόνιας, 144. ο, φφ. 4 χ.αρ. Ο τίτλος στο εξώφυλλο. Στη σ. [1] επάνω ο τίτλος «Πρόχειρον Άλβανικόν άλφαβητάριον» (κεφαλαία) και ακολουθεί η ύλη του βιβλίου. Στις πρώτες σελίδες σημειώνεται το αλβανικό αλφάβητο με καλλιγραφικά στοιχεία. Στη σ. [4] το κεφάλαιο: «Διδασκαλία των γραμμάτων και προφορά», στη σ. [6] το κεφάλαιο: «Γύμνασις αναγνώσεως». Ε9 Κατάλ. 160, αρ (Α4492). Θεοφράστου Χαρακτήρες εις χρήσιν τής νεολαίας. 'Εκδοθέντες ύπο Γεωργίου Ζαχαριάδου φιλοτιμώ συνδρομή ' Ελλήνων τε και Φιλελλήνων, ών τα ονόματα καταγράφονται έν τω τέλει τής βίβλου. ' Εν Βιέννη, έκ τής Τυπογραφίας, του Αντωνίου Μπέγκου ο, σσ. ιδ' φφ. χ.αρ. Εξώφυλλο χάρτινο. Για περισσότερα στοιχεία βλ. Κ. Πηδώνια, «Ένα άγνωστο έργο του Γεωργίου Ζαχαριάδη με χρονολογία 145» Μακεδόνικα 25 (195-6) σσ (αντίτυπα 7) Ε10, Ε17 Κατάλ. 146, αρ. 491, Κατάλ. 160, αρ. 135

93 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ (ΓΜ * 10637). ' Αποθήκη τών παίδων ήτοι διάλογοι μεταξύ διδασκάλου και μαθητών. Σύγγραμμα τής κυρίας δε Βεαυμόντ μεταγλωττισθέν έκ τής γαλλικής γλώσσης παρά Σπυρίδωνος Βλαντή. Τόμος πρώτος, έν Βενετία, έκ τής 'Ελληνικής Τυπογραφίας του Φοίνικος ο μικρό, σσ. κδ' Τόμος δεύτερος..., Βενετία, 152. ο μικρό, σσ Τόμος τέταρτος..., Βενετία, 152. ο μικρό, σσ Της έκδοσης αυτής έχει βιβλιογραφηθεί μόνο ο τρίτος τόμος (ΓΜ * 10637) (πρόσθετη μαρτυρία για την έκδοση αυτή σε κατάλογο «Ημερολογίου», του 154 βλέπε εδώ σ. 92). Στον πρόλογο του πρώτου τόμου (σ. κβ') ο μεταφραστής δηλώνει ότι ο πρόλογος αυτός είναι σχεδόν όμοιος με του πρωτοτύπου και επίσης παρέχει την ενδιαφέρουσα πληροφορία ότι πρόκειται για έκτη έκδοση, αναφέρει μάλιστα και τις διορθώσεις που έχει επιφέρει στις προηγούμενες. Βέβαια έκτη δεν είναι δυνατόν να είναι η έκδοση αυτή του 152, αλλά κάποια άλλη προηγούμενη και οπωσδήποτε έκδοση πριν από το 130, αφού το 130 ο Σπυρίδων Βλαντής που γράφει τον πρόλογο πέθανε (βλ. Κ. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία, Αθήνα 16, σ. 69 καγαθ. Καραθανάση, 'Η Φλαγγίνειος Σχολή τής Βενετίας, Θεσσαλονίκη 1975, σ. 136) και αφού ως το 152 είχαν γίνει πολύ περισσότερες από έξι εκδόσεις (βλ. ΓΜ. Η πρώτη έκδοση του βιβλίου έγινε το και η δεύτερη το βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ., αρ. 993 και 994*. Για τις εκδόσεις αυτές καθώς και για την τρίτη έκδοση πβ. και Ηλιου Β' αρ. *1[Α2164]). Η έκδοση λοιπόν αυτή πρέπει να είναι ανατύπωση της έκτης (δεν μπόρεσα ωστόσο να εξακριβώσω ποια είναι η έκτη έκδοση). Ο τέταρτος είναι ο τελευταίος τόμος, όπως σημειώνεται στη σ. 2 του τόμου. Στη σ. 1 του πρώτου, στη σ. 3 του δεύτερου και στη σ. 3 επίσης του τέταρτου τόμου η ιδιόχειρη υπογραφή «'Αρχιμανδρίτης Κοσμάς Αιβερόπουλος». Ε12 12 (Α4493). 'Απόστολος, ήτοι πράξεις και έπιστολαί τών 'Αγίων 'Αποστόλων καθ' όλον το έτος έπ' έκκλησίαις άναγινωσκόμεναι έξ αρίστων εκδόσεων τής Νέας Διαθήκης επιμελώς διορθωθείς μετά προσθήκης διαφόρων αποστόλων και αντιφώνων έκ τών προλαβουσών εκδόσεων ελλειπόντων. "Εκδοσις δευτέρα, έν Βενετία, έκ του 'Ελληνικού Τυπογραφείου του 'Αγίου Γεωργίου ο, σσ Εξώφυλλο με τυπογραφικά στοιχεία μαύρα και κόκκινα. Στη σ. ολοσέλιδη γκραβούρα (οι δώδεκα απόστολοι σε δύο ομάδες, δεξιά και αριστερά, κρατούν στη μέση εκκλησία με τρεις τρούλλους, ενώ στο επάνω μέρος παριστάνεται το Άγιο Πνεύμα με μορφή περιστεράς). ~ Πρώτη έκδοση του βιβλίου από το ίδιο τυπογραφείο με όμοιο τίτλο, εκτός από μια μικρή διαφορά, έγινε το 150 (ΓΜ *5127). Ακολούθησε και τρίτη έκδοση του τυπογραφείου αυτού το 155 με τίτλο απόλυτα όμοιο με της δεύτερης έκδοσης και αριθμό σελίδων 371 (ΓΜ *6393). λΐ, ΛΑΓ

94 92 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 13 (Α4494). [Δαμάσκηνου Θησαυρός..., Βενετία, Φοίνιξ, 152ή 153]. Λανθάνει. Η έκδοση γνωστή από κατάλογο εκδόσεων του βενετικού τυπογραφείου «' Ο Φοίνιξ» των ετών 152 και 153. Ο κατάλογος περιλαμβάνεται σε «Ήμερολόγιον» του 154, που εκδόθηκε από το ίδιο τυπογραφείο (βλ. παρακάτω αρ. 17). 14 (Α4495). Γ Εξήγησις της ιεράς λειτουργίας είς το απλούν. Ψυχωφελέστατον βιβλιάριον εις πάντα Χριστιανόν..., Βενετία, Φοίνιξ, 152 ή 153]. Λανθάνει. Η έκδοση γνωστή από κατάλογο εκδόσεων του βενετικού τυπογραφείου «' Ο Φοίνιξ», των ετών 152 και 153. Ο κατάλογος περιλαμβάνεται σε «Ήμερολόγιον» του 154, που εκδόθηκε από το ίδιο τυπογραφείο (βλ. παρακάτω αρ. 17 πβ. και ΓΜ *5415). 15 (Α4496). [Σύνοψις μέ μακρά Πασχαλιά..., Βενετία, Φοίνιξ, 152 ή 153]. Λανθάνει. Η έκδοση γνωστή από κατάλογο εκδόσεων του βενετικού τυπογραφείου «' Ο Φοίνιξ» των ετών 152 και 153. Ο κατάλογος περιλαμβάνεται σε «' Ημερολόγιον» του 154, που εκδόθηκε από το ίδιο τυπογραφείο (βλ. παρακάτω αρ. 17). 16 (Α4497). Παιδαγωγία προς χρήσιν των ποθούντων μανθάνειν γράμματα μετά νέας προσθήκης. «Πραΰς, ταπεινός τοις διδασκάλοις εσο. ' Εάν ής φιλομαθής, έση και πολυμαθής. "Οστις τους τεκόντας έν βίφ σέβει, ό δ* εστί και ζών και θανών Θεώ φίλος», έν Βενετία, έκ της 'Ελληνικής Τυπογραφίας του Φοίνικος, ο. Αντίτυπο ελλιπές σώζονται μόνο μερικά φύλλα - οι τελευταίες σελίδες που σώζονται είναι οι 15 και 16. Στο εξώφυλλο το σήμα του τυπογραφείου. Στη σ. που ακολουθεί τη σελίδα τίτλου ολοσέλιδη γκραβούρα, η οποία παριστάνει τη σταύρωση. Στο επάνω μέρος της σ. 3 μικρή γκραβούρα (ένας δάσκαλος διδάσκει σε παιδιά καθισμένα σε τραπέζι). Για προηγούμενες εκδόσεις του βιβλίου από το ίδιο τυπογραφείο βλ. ΓΜ *312 και *3677, καθώς και Ηλιου ff *791(A246). Ε 146α Κατάλ. 160, μετά αρ (*Α1650). Γ Ημερολόγιον και σεληνοδρόμιον του έτους 154. Έν Βενετία ' Εκ της ' Ελληνικής Τυπογραφίας τοΰ Φοίνικος]. 16ο, σσ χ. αρ Ακέφαλο. Στνς σσ κατάλογος βιβλίων του «Φοίνικος», που εκδόθηκαν κατά τα έτη 152 και 153. Στη σ. 1 του δεύτερου μέρους, που είναι στα ιταλικά, σημειώνεται «Anno 154». Ε13 1 (Α449).' Ωρολόγιον το μέγα περιέχον άπασαν τήν άνήκουσαν αύτώ άκολουθίαν, κατά τήν τάξιν τής ' Ανατολικής του Χριστού ' Εκκλησίας, και έξαιρέτως των υποκειμένων αύτη ευαγών μοναστηριών, μετά τής έν συνόψει ιστορίας πολλών του μηνολογίου εορτών. Διορθωθέν και είς τρία πέρη διαιρεθέν ύπο Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανου του Ίμβρίου, έν Βενετία, έκ του 'Ελληνικού Τυπογραφείου του 'Αγίου Γεωργίου. 155.

95 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 93 ο μικρό, σσ. περισσότερες από 260. Αντίτυπο κολοβό, σταματάει στη σ Στάχωση δερμάτινη (δέρμα μαύρο και στο μέσον του καλύμματος μικρός χρυσός σταυρός) σε σχετικά καλή κατάσταση. Τα τυπογραφικά στοιχεία στη σελίδα τίτλου μαύρα και κόκκινα. Περιέχει και γκραβούρες, ολοσέλιδες και μικρές. Η σ. 260, η τελευταία που σώζεται, σταματάει στο μήνα Ιανουάριο και τελειώνει με απολυτίκιο της παραμονής των Θεοφανείων. Για την έκδοση πβ. και ΓΜ *6154 και *7114. Ε15 19 (Α4499). Gebetbuch für Christen der orientalischen Kirche von Georg Bury. Wien, 156. Mechitharisten Buchdruckerei. o μικρό, σσ σσ. χ.αρ. Στην επόμενη μετά τη σελίδα τίτλου σ. 2: «'Αδιαλείπτως προσεύχεσθε. Παύλος προς Θεσσαλονικείς. Α' Κεφ. ε'. στίχ. ιζ'» (κεφαλαία). Στη σ. 3 : «Εις δόξαν Πατρός Υίοΰ και 'Αγίου Πνεύματος του ενός Θεού» (κεφαλαία). Από τη σ. 4 αρχίζουν προσευχές συνήθεις διάφορες κλπ. της ορθόδοξης εκκλησίας (στις άρτιες σελίδες το ελληνικό κείμενο και στις περιττές η αντίστοιχη γερμανική μετάφραση) (σ. 4 «Προσευχή πρωινή των παίδων», σ. 10 «Προσευχή πρωινή τών προβεβηκότων», σ. 30 «Ευχή προ τοΰ αρίστου», σ. 32 «Ευχαριστία μετά τό άριστον», «Ευχή προ τοΰ δείπνου», σ. 34 «Ευχαριστία μετά το δεΐπνον», σ. 36 «Προσευχή εσπερινή τών παίδων», σ. 40 «Προσευχή εσπερινή τών προβεβηκότων», σ. 54 «'Ακολουθία της θείας και ιεράς Λειτουργίας κατά Ίωάννην τον Χρυσόστομον», σσ τροπάρια, κοντάκια κλπ. των επισημότερων ακίνητων και κινητών εορτών, προσευχές στη Θεοτόκο, διάφορες άλλες προσευχές και ψαλμοί, καθώς και απολυτίκια και τροπάρια αναστάσιμα). Στις σσ «Πασχάλιον άρχόμενον άπό τοΰ 135 ϊως τοΰ 1900». Το Πασχάλιο φαίνεται ότι προέρχεται από άλλο παλιότερο βιβλίο ή από προγενέστερη έκδοση του ίδιου βιβλίου, αφού η αρχή του δε συμπίπτει με το έτος έκδοσης, όπως κατά κανόνα συμβαίνει. (αντίτυπα πολλαπλά) Ε 155α 20 (Α4500). Βιβλίον ήτοι Εύαγγελιστάριον περιέχον τήν τών ευαγγελιστών διαδοχήν, πόθεν άρχονται, και που καταλήγουσι συντεθέν παρά * Εμμανουήλ Γλυζωνίου. "Ετι δε και τριάκοντα πέντε κανόνια. "Α τίνα έπανωρθώθησαν προτροπή του ποτέ μακαριωτάτου κυρίου κυρίου Χρύσανθου. 4ο μεγάλο, σσ. 50. Συσταχωμένο με Ευαγγέλιο (βλ. αρ. 21). λ, ΛΑΓγ 21 (Α4501). Θείον και ιερόν Εύαγγέλιον έξ αρίστων εκδόσεων τής Νέας Διαθήκης ακριβώς διορθωθέν μετά προσθήκης τών τής παλαιάς μαρτυριών και νεωτέρας εις τα κανόνια τών ευαγγελίων τυπικής ύποσημειώσεως του αοιδίμου έν ίερομονάχοις Βαρθολομαίου του Κουτλουμουσιανου. Ένετίησιν έκ τής 'Ελληνικής Τυπογραφίας του 'Αγίου Γεωργίου, ο μεγάλο, σσ. ι' Η στάχωση του αντιτύπου λ πολυτελέστατη, δερμάτινη ανάγλυφη με μεταλλικές γωνίες εσωτερική επένδυση καλύμματος από μεταξωτό ύφασμα χρώματος μπλε στο εμπρός μέρος του καλύμματος υπάρχει σημάδι από μεταλλικό σταυρό, που έχει αφαιρεθεί. Συσταχωμένο με Ευαγγελιστάριο (βλ. αρ. 20). Η έκδοση έχει απόλυτη ομοιότητα (όχι μόνο στον τίτλο και στην περιγραφή, αλλά ακόμη και στην ποιότητα του χαρτιού) με έκδοση Ευαγγελίου (και Ευαγγελισταρίου) του 151 από το ίδιο τυπογραφείο (βλ. σσ. 63, 64).

96 94 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Ο Κολοφώνας (σ. 50 του Ευαγγελισταρίου) είναι απόλυτα όμοιος κατά τα λοιπά με της έκδοσης του 151, με μόνη τη διαφορά ότι στο τέλος προστίθεται «Έκδοσις τρίτη» (πρώτη είναι η έκδοση του 151, που αναφέρθηκε, και δεύτερη η έκδοση που περιγράφεται στο ΓΜ *694). Επίσης στο κάτω μέρος της σ. 50 του Ευαγγελισταρίου σημειώνεται «Τυπογράφος Α. Θ. Φίλιππης». λ, ΛΑΓγ 22 (ΓΜ *27). Λεξικον τής 'Ελληνικής αρχαιολογίας συγγραφέν μεν υπό διαφόρων λογίων και του έκδόντος αυτό διδάκτορος W. Smith (Μετά 250 περίπου εικόνων) μεταφρασθέν δε έκ του αγγλικού πρωτοτύπου υπό Δ. Πανταζή αύξήσαντος αυτό δια παραρτήματος περιέχοντος ιδίας αύτοϋ σημειώσεις και παρατηρήσεις. Φυλλάδιον εβδομον, έν 'Αθήναις, έκ τής τυπογραφίας Ίω. 'Αγγελοπούλου, 15. ο. Μεμονωμένο φυλλάδιο (από τη σ. 961 ως τη σ. 1114) έργου, που, όταν ολοκληρώθηκε, κυκλοφόρησε σε τόμο το 160 (ΓΜ *27). Ε 167α 23 (Α4502). ' Αγγελία. 4ο, σσ. 11. Εξώφυλλο χάρτινο. Φυλλάδιο χωρίς τυπωμένο εξώφυλλο - η σ. 1 λευκή. Το κείμενο αρχίζει από τη σ. 2 με τίτλο «Αγγελία» (κεφαλαία) και είναι γραμμένο σε τέσσερες γλώσσες (αντίστοιχα στις άρτιες σσ. επάνω γερμανικά και κάτω ελληνικά, ενώ στις περιττές ρουμανικά και σλαβικά - η κάθε σ. χωρίζεται στη μέση με οριζόντια γραμμή). Χρονολογία υπάρχει μόνο στο τέλος (βλ. παρακάτω). Το περιεχόμενο: Αναφέρεται σε ένα κληροδότημα προς την κοινότητα της Αγίας Τριάδος ενός κτιρίου με σκοπό την περίθαλψη τυφλών. Ειδικότερα με την αγγελία αυτή γνωστοποιείται στα μέλη της κοινότητας ποιες προϋποθέσεις πρέπει να έχουν οι τυφλοί για να εισαχθούν στο τυφλοκομείο (σε κενές θέσεις). Αρχή του κειμένου (σ. 2) : «' Ο κατά τήν 5. Αυγούστου του έτους 152 αποθανών Εμπορος και οίκοκτήτης Κύριος Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου Πανάδης άνέθηκε δια τής διαθήκης τής 21. Μαΐου / 2. ' Ιουνίου τήν έν Βιέννη ύπ' αριθμ εντός τοϋ άστεος κειμένην οίκίαν αύτοϋ τφ έν Βιέννη τυφλοκομείω παραχωρήσας τοις κατά καιρούς έπιτρόποις τής έν Βιέννη Γραικό βλάχικης των Καισαρο-βασιλικών υπηκόων Κοινότητος τής 'Αγίας Τριάδος το δικαίωμα τοϋ είσάγειν τους τυφλούς είς τάς δια τοϋ κληροδοτήματος ώρισμένας έν τφ τυφλοκομείω θέσεις. "Οθεν δια τοϋ παρόντος γνωστοποιείται,...». Στοτέλος(σ. 10): «Έν Βιέννη τή 1.Νοεμβρίου 160. Ή'Εξάς ώς αντιπρόσωπος τής έν Βιέννη Γραικοβλαχικής των καισαρο-βασιλικών υπηκόων Κοινότητος. Κ. Γκιλάνης. 'Ιωάννης Νίκολιτζ. Ζηνόβιος Κ. Πώππ. Ναούμ Σιδερίδης. 'Ιωάννης Ν. Σκαναβή. Δ. Τύρκα.». (αντίτυπα πολλαπλά) Ε 24 (ΓΜ 1093). Κατάλογος τών έν τή Βιβλιοθήκη τής έν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων Έν Βιέννη τής Αυστρίας, Έκ τής Τυπογραφίας τών Μεχιταριστών. 4ο, σσ. 3 χ.αρ. (μαζί με το εξώφυλλο) + σσ. 26. Εξώφυλλο χάρτινο. Ανατύπωση του καταλόγου με σχόλια βλ. σσ Βλ. επίσης και σ. 17. Ε

97 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 95 ι li y ι ν α Τ» τ i;> a,/ ν u Γ 7 ι 1) α ρ ύ ν ψ il ΤΑΜ ί αργ.υντι Χόδου λαί KiaòiaS) l'cvinùj Ilpoitvisù τήί 'EXXâtlos, 'J a'-iapxij τοϋ ελληνικοί) τάγματος τον 2ωτήρος, και τον οθωμανικού Νισζιαν Ίφτιγαρ, Μαγνάταρ ri/s Ovyyapias, Alioußiü ψροαφιριται jrupu Dem Hochwohlgebornen Herrn Herrn Η αφιέρωση στο Γεώργιο Σίνα, που περιλαμβάνεται στην ανατύπωση της πρώτης έκδοσης του βιβλίου «Ύμνοι της θείας λειτουργίας κλπ.» (βλ. σ. 96). HERRN VON NODOS UND K1ZDIA, hellenischem General - Consul, COMMANDEUR lies griechischen trlöhrr-ordrn«, und dea otlom.iniiclien Marinili ΙΓΙΙΙΙΙΗΓ. Maüualen von Ι ΙΙΪΗΓΙΙ eie. eie. eie. e In-fu cell UM, II gewidmet 25 (A3324). ' Αναγνωσματάριον ήτοι Βίοι και ' Αποφθέγματα ενδόξων ανδρών προς χρήσιν τών δημοτικών σχολείων ύπο Ά. Μικονίου. Μέρος δεύτερον. Τεργέστη, Τύποις του Αυστριακού Λόϋδ, 161. ο μικρό, 1 φ. χ.αρ. (λευκό) + σσ. + 1 φ. χ.αρ. (λευκό). Αντίτυπο ελλιπές λείπουν οι σσ , 39-42, Στο οπισθόφυλλο: «Τιμάται σολδ. 60». Ως τώρα βιβλιογραφημένο μόνο το πρώτο μέρος. Στο εξώφυλλο η εξής χειρόγραφη σημείωση: «εστί τοΰτο το αναγνωσματάριον της 'Ελληνικής Σχολής τής Βιέννης. 165». Ε1 26 (Α4503). "Υμνοι τής θείας λειτουργίας κατά τας μελωδίας τής αρχαίας ημών εκκλησιαστικής μουσικής προταθείσας ύπο 'Ιωάννου Χ. Ν. Χαβιαρδ, πρωτοψάλτου τής εκκλησίας τής 'Αγίας Τριάδος, και τετραφώνως μελοποιηθείσας μέ έκούσιον συνοδίαν του κλειδοχόρδου ύπο Β. Ρανδχαρτινγερ, ύποδιευθυντου τής τών έν Βιέννη άνακτορίων Κ. Β. Καπέλης, ίππέος τοϋ Λ. τάγματος του αγίου Λουδοβίκου, κ.τ.λ. Gesänge der heil. Liturgie, mit Beibehaltung der von dem Vorsänger der griechischer Kirche zur heiligen Dreifaltigkeit Iohann Ch. N. Chaviara angegebenen Originalmelodien für vier Singstimmen, (mit willkührlicher Begleit-

98 96 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ ung des piano-forte) in Musik gesetzt von Β. Randhartinger Κ. Κ. Vice-hofkapellmeister, Ritter des L. St. Ludwigordens, etc. Wien. Το βιβλίο ταυτίζεται σχεδόν απόλυτα (δηλ. ως προς τον τίτλο, τον αριθμό σελίδων, το περιεχόμενο κλπ.) με την έκδοση που περιγράφεται στο ΓΜ *4094 (βλ. και Π. Ε. Φορμόζη, «Οί χορωδιακές εκδόσεις τής εκκλησιαστικής μουσικής σέ ευρωπαϊκή μουσική γραφή τών: 'Ιωάννου Χ. Ν. Χαβιαρά - Β. Randhartinger και 'Ανθίμου Νικολαΐδου - Gottfried Preyer στις δύο ορθόδοξες ελληνικές εκκλησίες τής Βιέννης», Στάχυς, τεύχη 6-7, ' Ιούλιος-Δεκέμβριος 1966, σ. 63 και 69) και που δημοσιεύτηκε, όπως είναι γνωστό, το 144 (ή λίγο μεταγενέστερα), αλλά χωρίς χρονολογία. Διαφορά υπάρχει όμως ως προς το σχήμα που είναι μικρότερο, ο, καθώς επίσης και στο ότι στο επόμενο μετά τη σελίδα τίτλου φύλλο υπάρχει η εξής αφιέρωση : «Τφ ευγενστάτω (sic) αρχοντι Βαρόνφ Γεωργίφ τφ Σίνα αρχοντι Χόδου και Κισδίας, Γενικφ Προξένφ τής ' Ελλάδος, Ταξιάρχη τοΰ ελληνικού τάγματος τοΰ Σωτήρος, και τοΰ οθωμανικού Νισσιάν Ίφτιχάρ, Μαγνάτφ τής Ουγγαρίας, κ.τ.λ. κ.τ.λ. κ.τ.λ. ' Αξιοσεβάστως προσφέρεται παρά τοΰ Συντάκτου. Dem Hochwohlgebornen Herrn Herrn Georg Freiherrn von Sina, Herrn von Hodos und Kizdia, hellenischem General-Consul, Commandeur des griechischen Erlöser-Ordens, und des ottomanischen Nischan Iftichar, Magnaten von Ungarn etc. etc. etc. ehrfurchtsvoll gewidmet vom Verfasser» (βλ. σ. 95), που δεν περιλαμβάνεται στην πρώτη έκδοση (ΓΜ *4094), ενώ εξάλλου λείπει η εικόνα του Ιωάννου του Χρυσοστόμου που υπάρχει στην πρώτη έκδοση. * Πρόκειται λοιπόν, όπως διαπίστωσα, για μια λανθάνουσα ως τώρα ανατύπωση της πρώτης έκδοσης. Συγκεκριμένα ο Π. Ε. Φορμόζης (ό.π., σ. 70) είχε διατυπώσει την υπόθεση ότι πριν από τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου αυτού έγινε μια ανατύπωση τοΰ άρχικοΰ τόμου φαινομενικά σέ μικρότερο σχήμα, γιατί λείπουν τα μεγάλα περιθώρια, πανομοιότυπη δμως και με μόνη προσθήκη τή σελίδα μέ τήν αφιέρωση : «Τω εύγενεστάτφ αρχοντι βαρόνφ (sic) Γεωργίφ τω Σίνα κλπ.». Πράγματι το βιβλίο αυτό εκτός από την αφιέρωση που αναφέρθηκε έχει όλα τα στοιχεία που αναφέρει ο Π. Ε. Φορμόζης, δηλ. φαινομενικά μικρότερο σχήμα κλπ. Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία ότι πρόκειται για τη λανθάνουσα αυτή ανατύπωση, που χρονολογικά θα πρέπει να τοποθετηθεί βέβαια μετά το 144 (πρώτη έκδοση) και πριν από το 14 (δεύτερη έκδοση). (Για τη δεύτερη έκδοση βλ. εδώ σ. 62).

99 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 97 ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας βιβλίων που περιλαμβάνονται και στους δύο προηγούμενους καταλόγους Όπως ήδη αναφέρθηκε, ορισμένα βιβλία, που κατέγραψα και περιέλαβα στο συμπληρωματικό κατάλογο (σ. 33 κε.), περιλαμβάνονται και στους προηγούμενους καταλόγους της βιβλιοθήκης αυτής (άλλα και στους δύο, άλλα μόνο στον ένα). Τα βιβλία αυτής της κατηγορίας δηλώνονται στον πίνακα αυτόν. Στην πρώτη στήλη σημειώνεται ο αύξων αριθμός στο συμπληρωματικό κατάλογο, ενώ στις άλλες δύο στήλες αντίστοιχα ο αύξων αριθμός του ίδιου βιβλίου στους άλλους δύο καταλόγους. Λ)μπληρ. κατάλ Κατάλ (7) 772 (3) 772(10) , 772(11) , Κατάλ μετά αρ μετά αρ , μετά αρ

100 9 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Συμπληρ. κατάλ Κατάλ (4) (6) (1) Κατάλ. 160 μετά αρ μετά αρ μετά αρ. 474

101 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 99 Αντιστοιχία αριθμών βιβλιοθήκης του ελληνικού σχολείου και αριθμών λειτουργικών βιβλίων με αριθμούς του καταλόγου Εδώ δηλώνεται η αντιστοιχία του αριθμού βιβλιοθήκης του σχολείου ή του αριθμού λειτουργικού βιβλίου με τον αριθμό του καταλόγου προκειμένου για τα βιβλία που κατέγραψα συμπληρωματικά και όχι για τα βιβλία που περιλαμβάνονται στους δύο προηγούμενους καταλόγους. Στον αριθμό βιβλιοθήκης ή λειτουργικού βιβλίου προτάσσεται το σύμβολο (Ε = ελληνικά βιβλία ελληνικού σχολείου, λ = λειτουργικά βιβλία Αγίας Τριάδος, ΛΑΓ = λειτουργικά βιβλία Αγίου Γεωργίου). Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα μόνο βιβλία, στα οποία για πρακτικούς λόγους δεν υπάρχει αριθμός, αλλά μόνο σύμβολο. Όσα από αυτά έχουν απλώς το σύμβολο Ε δε βρίσκονται μαζί με τα άλλα μέσα στη βιβλιοθήκη, αλλά φυλάσσονται ως πιο πολύτιμα και σπάνια σε ιδιαίτερο χώρο* όσα πάλι έχουν απλώς τα σύμβολα λ ή ΛΑΓ (χωρίς αριθμό) επίσης δεν είναι τοποθετημένα σε βιβλιοθήκη, αλλά βρίσκονται σε διαρκή χρήση στους δύο ναούς. Επίσης, ας σημειωθεί ότι, όπως ήδη αναφέρθηκε, τα βιβλία με αριθμούς καταλόγου 6, 39, 40,4, 155, 224, 324 ανήκουν στην προσωπική βιβλιοθήκη του επισκόπου Χριστουπόλεως Μιχαήλ Στάικου και δηλώνονται με το σύμβολο Στ. αρ. βιβλ. αρ. κατ. αρ. βιβλ. αρ. κατ. Ε ΕΙ Eia Εΐβ Ε2 Ε2α Ε2β Ε3 Ε4 Ε5 Ε6 Ε7 Ε 30, , α, 309, 311, Ε9 Ε10 Ell Ε12 Ε13 Ε14 Ε15 Ε16 Ε17 Ε , 25, 259, 269, , 13, 1, 265, 290, 304,

102 100 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ αρ. βιβλ. αρ. κατ. αρ. βιβλ. αρ. κατ. Ε20 Ε21 Ε22 Ε23 Ε24 Ε25 Ε26 Ε26α Ε27 Ε2 Ε29 Ε29α Ε30 Ε31 Ε32 Ε33 Ε34 Ε35 Ε36 Ε37 Ε3 Ε39 Ε40 Ε41 Ε42 Ε43 Ε44 Ε45 Ε46 Ε47 Ε4 Ε49 Ε50 Ε51 Ε52 Ε53 Ε54 Ε55 Ε56 Ε57 Ε Ε59 Ε60 Ε61 Ε62 Ε63 Ε64 Ε65 Ε66 Ε67 Ε6 Ε69 Ε70 Ε71 Ε72 Ε73 Ε74 Ε75 Ε76 Ε77 Ε7 Ε79 Ε0 Ε1 Ε2 Ε3 Ε4 Ε5 Ε6 Ε7 Ε Ε9 Ε90 Ε91 Ε91α Ε92 Ε92α Ε93 Ε94 Ε95 Ε95α Ε ,

103 «(S IO 0\ t M O N <N <N m co ο' " ~ r»~ r~ m oo ο <Ν Ί <N in m co co Ö Q. a ON OO VO t^. v «VO ON Ι Tfr <N <N <N co m (N^o^oofiinot^^^Moooo^^Mt^^^^^^^^^t ^ «^ I/OONO^CO ^CN> c^cnitt^tfr^^^uoio<nv^novon r ) N f ^ N N N r ) n w n < N N N r ^ N M N N r i N f N l C ^ N ( N N ( N ( N C N ( N (Ν CO. Q. Ö t <N co -<t»/ > fi fi fi CO CO Ξ ω ω ω ω Ö Ö Ö»ovor~oooNO'^<Nr^Tt«r)vovor-r~-oooNO<<N Ö y ci a 5 Ο Tt Vi IO co <N sor-» oo VI ΙΛ 't Tf t r- VO <N ri ON S uo oo r-, o-^ooono<nr-roonooooi/->n Tfr<N-HO\i/->Ttso u-iirivoirjiosoor-^or-r-fs-^ooooooonooononon ^ H ^ H H < H - ^ - H - ^ H - H - ^ i m - H H - ^ ^ H ^ H - H ^ co. co. ci ö öca Ö -^-^rncotj-'<3-'<fr»/->>sor-~ooon ~ es r-οοοοονθθθοοοοοοοοοο««tj-w-i\or-ooonon rt-h««-.««ujujüjujujujujuj

104 W M M ITltTltTlWtflWtTltflCTlCTltTltTlCfltfltTltTltTl Ρ S0<*>l0t0t0t0l0t0t0^-v VO Ο Ki W U J W W W W W U U W U I b J W U I U ) W U " U M O V l ^ M O O O J O a U O O a W U O O <~n -U u> U>»-~ >Λ- *~ & &< JO jo jo ^ U>tOtOtOtOtON>r* r- r* >" >* Ρ r- S u»tototon>toto_ > > > > Ρ oo p ^* *o to to to to -o N) to

105 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 103 αρ. βιβλ. αρ. κατ. αρ. βιβλ. αρ. κατ. ΛΑΓβ ΛΑΓγ Λ ΑΠ ΛΑΓ ΛΑΓα ΛΑΓβ ΛΑΓγ ΛΑΓ1 ΛΑΓ2 ΛΑΓ3 ΛΑΓ4 ΛΑΓ5 ΛΑΓ6 ΛΑΓ7 ΛΑΓ ΛΑΓ9 ΛΑΓ 11 ΛΑΓ 12 ΛΑΓΒ ΛΑΓ 14 1, 27, ,, 1, 27, , 227, 271, ΛΑΓ 15 ΛΑΓ 16 ΛΑΓ 17 ΛΑΓ 1 ΛΑΓ19 ΛΑΓ20 ΛΑΓ21 ΛΑΓ22 ΛΑΓ23 ΛΑΓ24 ΛΑΓ25 ΛΑΓ26 ΛΑΓ27 ΛΑΓ2 ΛΑΓ29 ΛΑΓ30 ΛΑΓ31 ΛΑΓ32 ΛΑΓ33 ΛΑΓ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Υπογραφές, κτητορικά σημειώματα 3, 6, 12, 15, 34, 37, 45, 77, 17, 199, 226, 243, 271, 320 Ενθυμήσεις 350 Άλλες σημειώσεις (αφιερώσεις κλπ.) 3, 12, 15, 62, 123, 144, 149, 177, 199, 229, 243, 25, 271, 275

106 104 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Τυπωμένη σημείωση (στο κάλυμμα) 96 Σφραγίδες 3, 275 Διορθώσεις σε ήδη βιβλιογραφημένες εκδόσεις (στον τίτλο ή στην περιγραφή) 17, 32, 3, 51, 7, 105, 114, 115, 124, 143, 179, 210, 220, 223, 225, 233, 237, 241, 242, 243, 250, 25, 262, 22, 24, 306, 310, 344 Ελλιπή αντίτυπα βιβλίων 4, 5, 37, 7, 127, 130, 141 (το ένα αντίτυπο), 224, 247, 255, 260, 294, 319, 320, 32, 349, 350, 351 Πλήρη αντίτυπα βιβλίων με ελλιπή ως σήμερα γνωστά αντίτυπα 90, 190, 223

107 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 105 Πίνακας βιβλίων που στάλθηκαν σε ελληνικές βιβλιοθήκες 1 1. Βιβλία που περιλαμβάνονται στο συμπληρωματικό κατάλογο 2 : 115 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) 117 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) 122 (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) 140 (Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) 143 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) 153 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) 13 (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) 273 (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) 303 (Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) 332 (Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) 2. Βιβλία που δεν περιλαμβάνονται στο συμπληρωματικό κατάλογο (μετά το 163): Λημητρίου Δαρβάρεως, Σοφίας απάνθισμα άναθεωρηθέν υπό Γεωργίου Γεράκη..., 'Αθήνα 173 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) Δημητρίου Δαρβάρεως, Μικρά Κατήχησις έπεξειργασμένη..., Βιέννη 17 (Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βιβλιοθήκη Κ.Ν.Ε. του Ε.Ι.Ε.) Ι. Βλ. σ. 20 σημ σ. 33 κε. Οι αριθμοί δηλώνουν τον αύξοντα αριθμό στον κατάλογο. Σε παρένθεση σημειώνονται οι βιβλιοθήκες.

108 106 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Τόποι έκδοσης* Αθήνα , , , , 147, 14, 150, 152, , 155, , 157, 7*4215, 159, 161, 143X62, 163, 177, 144X1%, 179, 14512, 7*4617, 1, 19, 191, 147X92, 193, 195, 14X96, 197, 199, 200, , 203, 205, , 20, 211, 212, 1512ΧΑ, 219, 221,222, 15222%, 229, 230, 7*5? 244, 245, 246, 24, 249, , 15525%, 259, 15626Χ, 264, 265, 266, 267, 26, 272, Α, 277, 22, 25, 27, 29, 290, 15 29Α, 295, 296, 29, 299, 300, 301, 7*59 303, 304, 305, 306, 307, 310, 1603X3, 315, 317, 319, , 323, 325, 326, 327, 329, 330, , 344, , 347 περιοδ. 1, 2, 3, 5 Αίγινα Άλλη (Halle) της Σαξωνίας Βενετία 16612, 16753, 161 Α, 1695, 17146, 17321, 1745%,9, 1750X0, , 12, , 1770X6, 1775X1, , 19, ,21,22, 777*23, 24, 25, , 27, 77*0 29, 1733Χ, 32, 33, 77*4 35, 36, 77*5 39, 40, 77*942, 43, 77954, 49, 7*00 57, 7*0J63, 64, 7*04 67, 6, 69, 70, 7*05 74, 7*050,1, 7*073,5, 7*0*7, 7*7090,91,92, 7*77 93,94,95,96, 7*75 100, 101, 7*77 103, 7*79 111, 112, 7*20 119, 137 Χ ΑΧ, 142, , , 166, 167, 16, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 7*45 11, 7*46190, 7*4* 19, 7*50213, 7*57 216, 217, 220, 223, 225, , 227, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 23, 239, 240, 241, 242, 153 2Α1, 250, 7*54251, 255, 256, 7*55260, 15621Χ, 15721%, 279, 7*5*293, 302, 7*60 312, , , 336, 337, 33, 339, 340, 341, 342, 343, αταύτιστο 349 Βιέννη 77*0 2, 17330, 17531,3%, 17ΑΧ, 1790ΑΑ, , ,47, ,51, , , 779*55, 7*00 5, 1036Χ,62,65, 1041Χ, 10512, 73, 76, 7*06 7, 79, 7*072, 4, 7*0*6, 7*70, 9, 7*7297, 7*75 9, 7*74 99, 7*77104, 105, 11X06, 107, 10, 109, 7*79113, 114, 115,-7*20 116, 117, 7*22 121, 7*27 122, 7*29 124, 7*J0 126, , 7*J4 130, 133, , 135, , , 144, 145, 7*J9 153, 7*4513, 16, 7*46 16α, 7*47194, 7*4*201, 7*49 206, 7*57 21, 7*56 273, 7*59 309, 7*60 311, 314, 7*62 332, 333, χ.χρ. 34 * Με πλάγια στοιχεία δηλώνεται η χρονολογία, ενώ με κοινά στοιχεία ο αύξων αριθμός (συμπληρωματικού καταλόγου). Το ίδιο ισχύει και για τον επόμενο πίνακα.

109 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 107 Βούδα , ,60 Βουκουρέστι Γοττίγγη Ερμούπολη , , 145 \%4, , , 1572%0, 26 Ζάκυνθος 7*52 243, , 270, 7*5723, 160 3X6 Ιεροσόλυμα , , 291, % Κέρκυρα Κεφαλονιά Κωνσταντινούπολη , 210, , , 157 2%4, Λειψία , , , Λονδίνο 7*JÖ 127 Μάλτα Μόναχο 7*JP 149 Ναύπλιο περιοδ. 1 Παρίσι 7*05 75, 77, 7*75 102, Πετρούπολη 7*27 120, Σμύρνη 7*45 15, 7* Τεργέστη , 1572%%, 292, 7*5Ρ30, , 32 Erfurt Gotha Göttingen' βλ. Γοττίγγη

110 10g ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Τυπογραφεία Τυπογράφοι Εκδότες Αγγελίδης Άγγελος (Αθήνα) , 150, , Αγγελίδης Νικόλαος (Αθήνα) , , , , , , , περιοδ. 3, 5 Αγγελόπουλος Ιωάννης (Αθήνα) , Αγίου Γεωργίου (Ελληνική Τυπογραφία του Αγίου Γεωργίου) (Βενετία) , , 217, 220, 223, , 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 23, 239, 240, 241, 242, , , 256, 7Ä55260, 1'5621Ί, 7&57 27, 279, 15293, 1603X2, , 336, 337, 33, 339, 340, 341, 342, 343 Αδόλφος Μ. Χρ. (Βιέννη) Αθηνάς (της) (Τυπογραφείον της Αθηνάς) (Αθήνα) Αναστασίου Χρήστος (Αθήνα) , 161, 7S45 1 Ανδρεόλας Φραγκίσκος (Βενετία) , 142 Ανεξάρτητος (ο) Π. Κ. Παντελή (Αθήνα) Αντωνιάδης Εμμανουήλ (Αθήνα) , , 15020% Αντωνιάδης Κ. (Αθήνα) , 160 3Ì9, Αϋκούλος Αντώνιος (Βιέννη) , , 109, 7&1? 129, , 7&?5 134, 135 Βάερ (Άλλη της Σαξωνίας) Βακαλόπουλος Ι. Α. (Αθήνα) Βαουμαϊστέρος Ιώσηπος (Ιωσήφ) (Βιέννη) 17537, 3, , , Βασιλική Τυπογραφία της κατ' Ουγκαρίαν Ακαδημίας (Βούδα) Βασιλικόν Τυπογραφείον (Αθήνα) , , , Βάφας Κ. βλ. Καραμπίνης Φ.-Βάφας Κ. Βένκος Αντώνιος (Βιέννη) 137X40, , 144, 145, , , 16, α, 147X94, 1420Χ Βεντότης Γεώργιος (Βιέννη) , , 1036Χ, 62, 65, 1047Χ, , 73, 106 7, 79, 107 4, Βιλαράς Λάζαρος (Αθήνα) , , , 7^2 334 Βλασσαρίδης Γ. (Αθήνα) Βλαστός Σ. Κ. (Αθήνα) , 197, %, 249, 15626Χ Βόρτολις Αντώνιος (Βενετία) , , , , Βρέιτκοπφ Εμμανουήλ βλ. Γόττλοπ Ιωάννης Γαβριήλ Γεώργ. βλ. Κοπίδας Δίον. Γεισέκκε-Δεβριέντ (Λειψία) Γκαρπολάς Κωνσταντίνος (Αθήνα) , ,

111 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 109 Γλυκής Νικόλαος (Βενετία) 16753, 1614, 17321, 1755 U, 17761, 19, , , 7 7S9 42, , , , 64, , 6, 69, 70, 10514, 106S0,SX, 107S5, 11092, 11193,94, , 101, , 119 XXX, 112, , 145 XSX, 146X90, 14X9% Γόττλοπ Ιωάννης-Βρέιτκοπφ Εμμανουήλ (Λειψία) Γρετς Ν. (Πετρούπολη) Γρίφφιττος Γ. (Σμύρνη) Γρουνδ Λεοπόλδος (Βιέννη) 110 SS, Δαβιδοβίκης Δημήτριος (Βιέννη) , 115 Δεβριέντ - βλ. Γεισέκκε-Δεβριέντ Διδότος Φιρμίνος (Παρίσι) 10515, Δούκας Χρήστος (Αθήνα) Εβεράρτος Ι. Μ. (Παρίσι) Ερμής, Αντων. Τερζάκη (Κέρκυρα) Θεοδοσίου Δημήτριος (Βενετία) , ,21,22, /7723, 24, 25, , 27, , , 33, , , 40, Θεοδοσίου Πάνος (Βενετία) 77954, 107S3, 10S1, 11090, 9Χ, 11195,96 Ιουλιανός Ανδρέας (Βενετία) Κάδμος (ο) (Τυπογρ. ο Κάδμος) Καισαροβασιλική Τυπογραφία (Βιέννη) 7 #59 309, , 333 Καναριώτης Α. Γ. βλ. Πάσσαρης Ν. Γ.-Καναριώτης Α. Γ. Καραμπίνης Φ. βλ. Μελαχούρης Π. Β.-Καραμπίνης Φ. Καραμπίνης Φ.-Βάφας Κ. (Αθήνα) , , Καρτερία (η) (Αθήνα) Καρυοφύλλης Γεώργιος (Αθήνα) 7#59 304, Κεφαλληνία (η) (Κεφαλονιά) Κοπίδας Δίον.-Γαβριήλ Γεώργ. (Αθήνα) Κορομηλάς Ανδρέας (Αίγινα-Αθήνα) 134X32, 135X36, 13613, 139X46, , , , , 221, 222, , , , 272, , Κορομηλάς Αντώνιος-Πασπαλλής Πλάτων (Κωνσταντινούπολη) Κριτόβουλος Χρύσιππος (Παρίσι) Λαζαρίδης Ιωάννης (Κωνσταντινούπολη) , 210 Λακωνίας (Τυπογραφείον της Λακωνίας) (Αθήνα) , 330 Λόυδ (Τεργέστη) , 157 2, 292, , , 32 Μαντζαράκης Π. (Αθήνα) Μαρκίδες Πουλιού (Βιέννη) , , Μαρκόπουλος Π. (Σμύρνη) Μαυρομμάτης Δημήτριος (Αθήνα) 7#5#301, 160 3X3 Μελαχούρης Π. Β.-Καραμπίνης Φ. (Αθήνα) 143 XII

112 110 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Μελισταγής Γεώργιος (Ερμούπολη) Μεχιταριστές (Τυπογραφία των Μεχιταριστών) (Βιέννη) , , , , Μωραϊτίνης Π. Β. (Αθήνα) Νέα Τυπογραφία (Βιέννη) Νεοσύστατον Τυπογραφείον Βουκουρεστίου (Βουκουρέστι) Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς Χρήστος (Αθήνα) , , 195, , 150 2X2, , , 25, 27, 15 29%, 300, , 160 3X5, Ουάττς Ρ. (Λονδίνο) Παντελής Π. Κ. βλ. Ανεξάρτητος (ο) Παρνασσός (ο), Σεργίου Ραφτάνη (Ζάκυνθος) 152 2Λ3, , 270, , 160 3X6 Πασπαλλής Πλάτων βλ. Κορομηλάς Αντώνιος Πάσσαρης Ν. Γ.-Καναριώτης Α. Γ. (Αθήνα) Πατριαρχική Τυπογραφία (Κωνσταντινούπολη) , Περίδης Μ. Π. (Ερμούπολη) , , , 26 Πολυμερής Γεώργιος (Ερμούπολη) , Πουλιού Μαρκίδες* βλ. Μαρκίδες Πουλιού Ράλλης Κωνσταντίνος (Ναύπλιο) Ραφτάνης Σ. βλ. Παρνασσός Σακελλαρίου Π. Α. (Αθήνα) Σάρος Νικόλαος (Βενετία) 169 5, 7745, 9 Σνείρερ Ιωάννης (Βιέννη) , , 117 Σόμμερ (Λειψία) Σουήκιος Ιωάννης Βαρθόλδος (Βιέννη) Σχραιμβλ Ιωάννης (Βιέννη) Σχραιμβλ Φραντζ Αντώνιος (Βιέννη) Τάουχνιτζ Κάρολος (Λειψία) Τερζάκης Αντώνιος βλ. Ερμής Τράττνερν (ο από) Ιωάννης Θωμάσος (Βιέννη) 170 2% Τσβέκιος Ιωάννης Βαρθολομαίος (Βιέννη) , 10, , , Τυπογραφείον του Παναγίου Τάφου (Ιεροσόλυμα) 160 3Χ% βλ. και Τυπογραφία του Παν. Τάφου Τυπογραφία της Ακαδημίας των Επιστημών (Πετρούπολη) Τυπογραφία του κατ' Ουγκαρίαν Βασιλικού Πανδιδακτηρίου (Βούδα) ,60

113 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Ili Τυπογραφία του Παναγίου Τάφου (Ιεροσόλυμα) , , 291 βλ. και Τυπογραφείον του Παν. Τάφου Φιλαδελφεύς Χ. Ν. (Αθήνα) Φιλόλαος Τυπογραφία (Αθήνα) Φοίνιξ (Ελληνική Τυπογραφία του Φοίνικος) (Βενετία) , , 166, 167, 16, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, , , , , , Χαρτοφύλαξ Γ. (Αθήνα) Χίρσφελδ (δε) (Βιέννη) Benko* βλ. Βένκος Αντώνιος Commelinus Hieronymus (Typographeum Hieronymi Commelini) Haykul Α. βλ. Αϋκούλος Αντώνιος Kurzbek (von) Joseph Edlen (Βιέννη) Mechitaristen βλ. Μεχιταριστές Schnierer* βλ. Σνείρερ Ιωάννης Watts R. βλ. Ουάττς Ρ.

114 112 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Ονόματα κτητόρων Ο πίνακας αυτός καταρτίστηκε με βάση τις υπογραφές, αφιερώσεις και άλλες σημειώσεις που υπάρχουν στα βιβλία του συμπληρωματικού καταλόγου. Δε σημειώνονται εδώ ωστόσο ως κτήτορες η βιβλιοθήκη του ελληνικού σχολείου της Βιέννης και οι δύο ναοί, έστω και αν αναφέρονται σε σημειώσεις των βιβλίων. Ανάστασης Λέος 3 Γαλάτη βιβλιοθήκη 62, 229, 277 Δωρόθεος ηγούμενος 6 Ζερλέντης 3, 12 Ζωντίδης Δημήτριος 17 Κοντίδης Δημήτριος 17 Κούρτης Κ. 199 Λιβερόπουλος Κοσμάς (αρχιμανδρίτης) 226 Μπάιλας Κωνσταντίνος 271 Νικόδημος Σάρδεων 6 Νικολαΐδης Άνθιμος 149 Νικολαΐδης Δημήτριος 17 Παπασλιώτης Κ. Κ. 77 Σεραφείμ αρχιμανδρίτης 275 Σέργιος 15 Συμεών ιερομόναχος 12 Τιμόθεος Σάρδεων 6 Χατζητριανταφύλλου (-ος;) Θεοδόσιος Γεώργιος 45 Βλ. σ. 33 αρ. 3

115 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΝ ΒΙΕΝΝΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ 160 ΕΝ ΒΙΕΝΝΗ ΤΗΣ Α ΥΣΤΡΙΑΣ ΦΩΤΟΑΝΑΤΥΠΩΣΗ - ΣΧΟΛΙΑ - ΠΙΝΑΚΕΣ

116

117 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΤΗΙ IB II IB il Ι<D Φ IQ l'i 3 ΤΗΣ EN BIENNHI ΕΘΝΙΚΗΣ Ε A AH Ν Ι KHI 2X0 A HI BIBAIQN.» « *» * * * -» - EN BIENNHI THI ΑΥΣΤΡΙΑΣ, ΕΚ ΤΗΣ ΤτΠΟΓΡΑΦΙΑΣ Τ ίί Ν Μ Ε Χ1 Τ Α Ρ ΙΣ ΤΩ Ν.

118

119 Ηροτιθέμενοι va εχδώσωμεν νέον χατάλογον τής βιβλιοθήχης των βιβλίων τις εν Βιέννη Έθνιχής Σχολής, πριν η είς την έχτέλεαιν τοϋ έργον προβώμεν, Ινα ούτος άχριβέστερος χαι 'όσον οίον τε τελειότερος η άλλοτε ψανή, ενδιετρίγαμεν χαι διεξήλθομεν μετά μεγίστης όσης προσοχής χαι επισταμένως τά τε αρχεία τίς Κοινότητος χαι τους χατά πρώτον φανέντας χαταλόγονς, όπως λαβόντες άχριβείς γνώσεις τοϋ νποχειμένον όδενσωμεν είς την εκδοοιν αυτού. Τής περιστάσεως όμως ταύτης δοθείσης, έπιτραπήτω ημίν, 'ίνα εχφράσωμεν τον d-αυμασμον, ονπερ ήσο-άν- 3 ημεν διεξερχόμε'νοι τα αφιερωτικά έγγραφα τών αειμνήστων Ιδρυτών και ευεργετών τής Έθνιχύς Σχολής, εχείνων των φιλογενεστάτων ανδρών, έχείνων τών d-εοαεβεστάτων Χριστιανών, οίτινες ούδενός έφείσθησαν, αλλ«πάντα προς το συμφέρον τής Κοινότητος χαι τής διανοητιχής αναπτύξεως τών φιλτάτων ημών τέχνων εθνοίασαν. Μεγίστη ψνχιχή σνγχίνησις χαταλαμβάνει τον άνθρωπον, τον άναγινώσχοντα τά τών Κτιτόρων τής Έθνιχής Σχολής όφιερωτιχά- επειδή έν αύτοίς βλέπει τον εν&ερμον χαι εγχάρδιον αυτών ζτλον προς την όρθόδοξον ημών 9-ρησχείαν, έχεϊ απαντά τον μέγαν αυτών ε&νισμόν, έχει ενρίσχει τάς μεγάλας θυσίας αυτών είς πάν ο, τι άφορα την πνευματιχήν άνάπλασιν χαϊ παίδευσιν τών απογόνων των. Προς δε, την μεγίοτην χαι όχαταμάχητον άπίδειξιν τοϋ προς τά χαλά διαχαονς ζήλου αιτών εύρήσει τις, όταν άναλογισθή τάς τότε περιστάσεις, τα αίτια, ατινα άπεσόβησαν αυτούς ενταύθα, τους χρόνους, καθ - ' ους εσχημάτιζον ούτοι την Κοινότητα ημών, τάς γνώσεις αυτών, χαι παραλληλίση αυτά με τάς πράξεις των. Και περ όμως τούτων εναντίον όντων, ούδεν εχώλυσεν αυτούς του ευγενούς αίσθύ^ματός των, άλλα χαι εχχλησίαν χαι σχολην έχτισαν χαι βιβλιοθύ\χην έσχημάτισαν χαϊ δι υψηλών Αύοτριαχών προνομίων έπροίχιπαν αυτά. Jiò χαι μετ' άχαταλογίστου αφασμοϋ έχφράζομεν την προς τους αείμνηστους τής Σχολής εύεργέτας εύγνωμοσννην υμών, ευχόμενοι άμα, 'ίνα χαι οί νυν χαϊ οί μεταγενέστεροι μιμηθώσι τα θ-εάρεστα έργα αυτών. Αλλ' ως τά τών ευεργετών έργα εύγνωμονοϋντες διήλθομεν, ούτως όφείλομεν χαϊ προς τους χατά χαιρούς διαπρέψαντας 'Εφόρους ενχαριστιρεις εχφρασαι, διότι λίαν χαλώς διεχειρίοαντο τά αφιερώματα χαϊ λίαν νουνεχώς διευθετούν τά τής Σχολής. ''Εν ix τών παραδειγμάτων τής χαλής διεξαγωγής τών τής Σχολής υποθέσεων εϊσι χαϊ οί χατά χαιρονς φηνέντες χατάλογοι τής βιβλίο θήχης, εξ ων ό πρώτος εξεδόθη τώ 1S20 ετει, τούτου δε εξαχολούθησις εφάνη τώ 1(S20. Έν ολω δε διαστήματι 20 ετών ουδείς πλέον εφάνη, ειμή τω 146 επί της Εφορίας τών τότε τά τής Σχολής λίαν επιμελώς διεχπεραιούντων αξιότιμων Κ. Κ. Α. Ν. Νιχαρούση, Γεωργίου Μάρτυρτ χαι Κωνσταντίνου Μ. Κούρτη, συνεργεία τών διδασχάλων Ι. Χ. Ν. Χαβιαρά χαι Α. Καταχουζηνοϋ, όστις έατιν è τελειότερος τών δύο άλλαιν προηγουμένων-

120 11 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Άλλα χαϊ τον τελεντα'ιον τοίτον y.urtar.ifiuv έλλειπή αι διηνεκείς προσφορά! χα) αί υπ αυτής τής Σχολής γιιόμεναι οννδρομαι χαϊ άνεφάνη η άνάγχι^ τον ν ΰναπλί^χιί&ί' ή έπαισθί^τή αί'τη ελλειιι<ις δια νέον χαταλόγον γενομένου επιμέλεια των δ'ιδαπχάλων Μ. Οίχονομίδον χαϊ Ξ. Καατελλάνον χαϊ εχδιδομένον δια τον τύπον. 'Επειδή δε ò αχοπος τής βιβλιο9~ήχης άφορα τΐ:ν εΰχολίαν των χαιρόντων άναγνώαεως, επιτρέπεται εις ίχαπτον να λαμβάνη οίονδι'ποτε βιβλιον διό πρέπει να έρχεται εις το γραφεϊον τι'ς Κοινότητος ν.αι vet αίτη παρι; τοϋ γραμματέως το άναγχαιονν αιτώ βιβλιον νπογρύφων την παρά τον αντον παρρηοιαιόμενην τνπωμένην άπόδειξιν. Έν Βιέννη τϊ α Ιανουαρίου Ι*)0. D Theodor Georg v. Karagiaimi. ΖΗΝΟΒΙΟΣ ΠΟΠΠ. Ζ. ΣΚΑΝΑΒΗΣ.

121 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ ι Τόμος a s 0.C γος <Κ t 0 ' ς'ς ζ ος ψϊ,9-»f t»f ια 0 ' φ" Συγγραψεύς Όλυμπιοδιύρον Ήανχίον Καιοα- Σουίδα Προχοπιου ρέως. Ιωάννου Μιληοσίου. Ζωναρά Αριθμός Καιοα- Προχοπιου ρέως. 'Αγαπίου ΣχολαΠτί- Υ.οϋ. Θεοψυλάχτου Σιμοχάτον. Θεοψυλάχτου Βουλγαρίας. Νιχηψόρου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Γεωργίου Μονάχου. Νιχηψόρου Άρχιεπισχόπου Κωνσταντινουπόλεως. Θεοψάνους Λέοντος Γραμματιχοί. Καίσα- Βρνενίου. ΝιΧτ]ψόρον ρος τού Κωνσταντίνου Μαvaonfj. Νιχήτου Χωνιατου. Αναστασίου Βιβλιο- {ί-ηχαρίον. Αοϋχα Μιχαήλ 'Ιωάννου Κινναμον Παύλοι' ποιητοϋ Σιλεντιαρίου. Γεωργίου Αχρυπολίτου. Joaiinis Scylil/.ae xai Γεωργίου Κεδρηνυ (". Σύγγραμμα Βυζαντιντ ιοτορια.._ Έχαότης - Caroli dufresne, Claudii Maltreti. Itonaveiitiirae Viilcanii. ' Caroli du Fresne. Jacobi Goar. FrancConibciìsi. Francisci Combefisi. Lconis Alalii el Caroli Amiibalis Fabrolii. Leonis Alalii el Caroli Amiibalis Fabrolii. Caroli Fresile. Caroli Amiibalis Fabrolii. Τόπος Βενετία. - "Ετος Σχήμα Ι 1739 ψύλ. - ψύλ. ψύλ. ψύ λ. ψύλ. ψύλ. ψύλ. ψύλ. ψύλ. ψύλ. Περιεχόμενον Έχλογαι των Ιστορίας λόγων. Πάτρια Κωνσταντίνου. πόλεως. Έχλογαι. Των χατ αυτόν ιστοριών, Τετράς πρώτη. Χρονιχά. Τετράς δευτέρα, ανέκδοτα χαι λόγοι εξ, xal πεοί των τον Αεσποτον 'Ιουστινιανού χτισμάτων. Περί της Ιουστινιανού Βασιλείας. 'Ιστοριών βιβλία οχτώ. Παιδεία βασιλιχή. 'Ιστορία σύντομος απο της Μαυριχίου βασιλείας. ψύ λ. Πασχάλιον μετά λατ. σημειώσεων. ψύλ. Χρονογραφία άπό Αδάμ μέχρι /ίιοχλητιανοϋ. Χρονογραφία άπό Αδάμ μέχρι θεοηίλον μετά Λατινιχών σημειώσεων. Χρονογραφία. Χρονογραφία. Χρονολογία σνγγραη είσα έχ προστάγματος Κωνσταντίνου τοϋ Πορηνρογενήτου άπό της βασιλείας Λέοντος τον Αρμενίου. 'Ύλη ιστορίας. Στέμματα Αυτοκρατόρων. Συνοψις ίστοριχή. 'Ιστορία. Βίοι ΡωηιπΊην άργιεπι- Ιστορίκ. Ιστοριών λόγοι ff μετά Λατ. σημειώσεων. Εχαρασις εις την άγίαν Σοηίαν. Χροιιχη συγγραηη. K\i:ei']>ta ex Breviario Hi- 1 +tï

122 120 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 2 Άρι &μός Τόμο? Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος Ετος Σχήμα Πιριιχόμινον Σημιιώσιις 1 ιγ ιδ * ιε"" ίςοί tfof ιηοί <9»? χο{ κα? χ/3"? Xj/oç xd»t ΓεωργίονΠαχνμέρη. Γεωργίου Πολυμερή 'Ιωάννου Καταχουζηνοϋ. Μιχαήλ Γλυκά "Αννης Κομνηνός Γεωργίου Πέτρου Ίαμβίχου Τίέτρου Γεωργίου Γουλιού Κωδηνοϋ. Κωδηνοϋ- Χρναο- Μανουήλ λωρά. Ιωάννου Μαλαλά Κωναταντίνον Πορφυρογενήτου. Βουλ Θεοφνλάχτον γαρίας. Χαλχοχον- Λαονίχον δύλου. 'Ιωσήφ Γενεοίου Γεώργιοι' Φραντσή. Λέοντος 'Αλατιού 'Ιωάννου Άναγνώατον. Νιχηφόρον Γρήγορα. Βυζαντινή Ιστορία Petri Possini. Petri Possini. Jacobi Pontani. Joannis Leuunclavii. Abrahami Ecchellensis. Petri Lambecii. AnselmiBanduri. Jacobi Goar. Caroli Annibali* Fabroti. _. Joannis Itoivin. Anselmi Handuri. Βενετία ψνλ. φύλ. φνλ. φύλ. φνλ. φνλ. φνλ. _ φνλ. φνλ. φνλ. φνλ. φνλ. 'Ιστορία μιτα λατ. σημιιώσιων γλωσσιχών και ίστοριχών. 'Ιστορία μιτα σημιιώσιων. 'Ιστορία μιτα λατ. σημιιώσιαν. Βίβλος χρονιχή. Αλιξιάς μιτα λατ. σημιιώαιαν. Χρονιχίιν Ανατολιχον λατ. Παριχβολαί πιρί των πατρίων Κωνσταντινονπόλιως. Επιστολή in γ σνγχρισις της παλαιάς χαί νιας Ρώμης. Σημιιώαιις ιίς Γιώργιον Κωδηνόν. Ερμηνεία των όφφιχίων της άγιας χαί μιγάλης έχχλησίας. Χρονιχη ιστορία. Πιρί αιμάτων χαί διοιχη'σιως βασιλιίας. ΈχΟισις χιφαλαίων παραινιτιχών. Παιδιία βασιλιχή. Αρχαιότητες Κωνσταντινουπόλεως. Τοπογραφία Θρόιχης. Πΐρί όφφιχίων Κωνσταντινουπόλεως μιτα σημιιώσιων χαί τυπογραφία Κωνσταντινουπόλιως μιτ ιχνογραφιών. Αποδιιξις ιστοριών δίχα. Χρονιχά Λατ. Αινίγματα. Χρονιχον των Τονρχων Αατινιχόν. Σίμμιχτα. Πιρί Θισσαλονίχης. Ιστορία τον Βυζαντινοί Γαλλιστί. Κράτους υπό τους Γάλλους Αντοχράτορας. Ρωμαίχη ιστορία μιτά σημιιώσιων τοϋ Βολφίου. Αρχαιότητις Κωνσταντινουπόλιως.

123 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Αοιΰμός Ίόμος α'-β' ά-β' α β' _ Συγγραφεύς «Of tyos 'Ιωάννου Χρυσοστό Άπαντα. Bernardi de Παρισίοις 171 μου- Montfaucon. (χος γος 'Αθανασίου 'Αρχιεπισκόπου Άπαντα. Moiiachorum or Παρισίοις. 169 Αλεditila St. Bene- ξανδρείας. dicti. ßOf βος Γρηγορίου Ναζιανζηνοϋ. Ευρισκόμενα. Fed. Morelli. Κολωνία α-β' Κλήμεντος δρείας. Αλεξαν Ευρισκόμενα. JoannisPotteri. Βενετία α'-β' Ά&ανασίου Λρχιεπισχόπον Ευρισκόμενα. Κολωνία. 166 Αλε ξανδρείας. α 0 * β' ΟΙχουμενίου 'Υπομνήματα Fed. Morelli. Λουχοτοχία είς τάς πραγματείας τής νέας Jiad-ήκης. Θεοφύλακτου 'Ερμηνεία εις τα Caroli Morelli. 4 Ευαγγέλια. ~ Θεοφύλακτου Άρχιεπισχόπου 'Ερμηνεία εις τα Ευσταθίου Βενετία. 102 Βουλ 4 Ευαγγέλια. Μίτζη. γαρίας. α γ' 'Εξήγησις των Italthasaris Cordera. Aiituerpiae πατέρων είς τους ψαλμούς. 'Ιωάννου τον Χρυσοστόμου. Χρυσοπηγή. Βενετία. 176 α ιβ' Harduitii. Παρισίοις Φλαβίου 'Ιωσήφ - Σύγγραμμα Concilioriim collectio. Άπαντα. Ίουατίνου Φιλοσό- Σωζόμεναφον χαϊ Μάρτυρος. ΟΙχουμενίον 'Υπομνήματα είς την νέαν δια- &ήχην. 'Ιουλιανού Αύτοχράτορος. Σωζόμενα. Κύριλλο υ Άρχιεπισχόπου Λόγοι δέχα. Αλεξαν δρείας. Γεωργίου Φραντσή. Χρονιχόν. Σωχράτονς Σχολαατιχοϋ Έχχλησιαστιχη χαϊ Έρ- ιστορία. μείου Σωζοαένου. "Ομοιον. 'Ιωάννου τοϋ Λαμα- Εύρισχόμενα. σχηνοϋ- Θεοδωρήτον ΈπιαχόπουΚΰρου Έχχλησιαστιχη χαϊ. Ιστορία. Είαγρίου Σχολαστι- Εύσεβίον του Παμφίλον. "Ομοιον. Έχχλησιαστιχη Ιστορία. 'Εκδότης Ezechiel Spanhemii. Caroli Alteri. Βαλεσίου. 77. Μιχαήλ. Lecqiiieii. Βαλεσίου. Βαλεσίου. Τόπος Άμστελοδάμ(ο. Κολωνία. Παρισίοις. Λειψία. Παρισίοις. Μάγου ν- τία. φυλ. Περί- "Ετος Σχήμα εχόμε- νον _ _ 1672 φΰλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φνλ. Βιέννη. Μαγουντία. Μαγονντία. φύλ. φύλ. φύλφύλ. φύλ- φι λ. - Ελληνολατ. Ελληνολατ. Ελληνολατ. Σημειώσεις Ελληνολατ. μετά σημειώσεων. Ελληνολατ. Ελληνολατ. Ελληνολατ. Λείπει ο τίτλος. ΈλληνολατινιστΙ. Λατ. Ελλψολατ. μετά σημειώσεων Λατ. Άπλοελληνιστί. ΈλληνολατινιστΙ. Έλληνολατ. μι σχόλια xaì σημ. Έλληνολατ. ΈλληνολατινιστΙ. Έλληνολατιηστί. Έλληνολατ. σημ. Έλληνολατ. μετά. 'Ελληνιστί. Έλληνολατ. μετά Λατ. σημειώσεων. ΈλληνολατινιστΙ. Έλληνολατ. μετά σημ. Λατ. Έλληνολατ. μετά σημ. Λατ.

124 122 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 4 Apiη, Ο-μος,r, Ιομος Γ Συγγραψεύς Σύγγραμμα Έχαότης Τόπος "Ετος Σχήμα Πιρι- ΐχόμί- Σημίιώσιις α-β' Προκοπίου 'Εξηγηθείς είς Joannis Curterii. Παριαίοις. 150 ψύλ. τον προψήτην Ήπάίαν. 'Ιππολύτου Έπιαχόπον "Απαντα. Ι.Α.ΦαβρίΥ.ίον. 'Αμβούργο) 1716 ψύλ. xal μάρτυρος. Συνεηίου Έπιαχόπου "Απαντα. Dionysii Potavii. Λονχυτο ψύλ. Κυρήνης. χία. Αιονυοίον Κλεόπα 'Ερμηνεία είς Ίεροσολύμοις τους ρν. ψαλμούς. " Γρηγορίου τον Παλαμάμοις. Όμιλίαι ill. Ίεροσολύ Λιονυοίου Άρείοπαγίτον. "Απαντα. Baltliasaris Corderii. Antuerpiae ψύλ. Λρειοπα- Jiovvmov γίτον. "Απαντα. lìaltliasaris Corderii. Παριοίοις. 1()44 ψύλ. Έλληνολατινιστί. Me σημ. Έλληνολατιηχάς. Έλληνολατ. μπα σχολίων xal σημ. Ελληνολατ. Έλλητολατιν. μιτα σχολίων Π. Σ. Μαξίμου χαί μιτά παραφράacmç ΓΙολνμίρη χαί σημ. Γορδιρίον. Έλληνολατ. μιτά σημ. Αατινικών. Λ Α Τ Ι Ν Ι Κ Α U d' ['ΡοβέρτοιΣτεψάνου. θίιπαυρος της νίατίν.γλώοαης. Lexicon lati tinnì Consilia. Carpzovii... Practica nova Herum Criininaliiim. J. Γ. Lusitani Opera. Joan, l'elro Sordo Basila Fabrii Erasmi Roterodami Decisiones sacri mantiiani senatus. Tliesaurns. Ada»'iorinn Cbiliades quatuor. Conimentarius in IV. Libr. Institution ii 111. Jacobi \\ illielmi Ini-' Genealo^iae vibolìi. I^intiilliislrimn in j Ilispania Fami-! : Hamm. Leopoldi S. H.l. Comi- Plutarclnis reili- : tis de Gary etc. \iwis. 'Jacobi \\ illielmi 1m- Xotitia S. Rom. holii. 1 n'ermanici Impej rii Proceruin. Venccslavi Adalbert! Annales et acta! pietalis aiiiiuslisj siniae etc. doinns ι Ilabspurjjo - austriacae. Automi Hirii. Einamielis Coslae. Βουχνέρον..Ioannis Harprecbti. Ιίαπιλεία. Παταβια. Βενετία. Λειψία. ΛονγΆοΰν<». Βενετία. Λειψία. Βασιλεία. Λειψία. Πράγα. Tubin^ae. Velero- Pragae ψύλ. ψύλ. ψύλ. ψνκ. ψύλ. ψύ>λ. ψύλ. ψΐ'λ. ψύλ. ψύλ. ψ:ύλ- - Patinati. Αατινιστί. Λατινιστί. Αατινιστί. Λατινιστί. Αατινιστί. Αατινιστί. Αατινιστί. Αατινιστί. Αατινιστί.

125 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 123 Λρι 0μός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος 77*ρι- Έτος Σχήμα :»χόμι- Σημιιάσας α' δ' Φρισίον P. Galium Cartier Γραιβίον Γρονοβίον Opus chronologicum novum. Regulamentiim. Auctoritas et iiifallibilitas summorum Pontificum. Θησανρος τις Ρωμαϊκής αρχαιολογίας. Θησανρος Έλληνιχνς αρχαιολογίας. Croningae φύλ. Ανγονατη. 173 φνλ. Βενετία φνλ. Βενετία φύλ. Λατινιστί α β' Ήσνχίον Ι. Σχάπουλα Έρρίχον Λανιήλ Στεψάνον Σκόττ L. Tusamim - Βαρίνον Σχάπονλα άουγαγγίου Σουιδα Ko ν μα Γαζή Λεξιχόν. Λεξιχόν. Α Ε Θηοανρος της 'Ελλην. γλώσ σης. "Ομοιον. Παράρτημα εις τον d-ηαανρόν Έρρίχον Στεφάνου χαϊ εις τα λεξιχό Κωνσταντίνου χαϊ Σχάπουλα. Λεξιχόν Έλληνορωμαϊχόν. Λεξιχόν. Λεξιχόν. Γλωααάριον Λεξιχόν. "Ομοιον. Christian! Tobiae Novum Lexicum graecum liomericum et pindaricum. Γεωργίον Κωνσταντίνο ν. Λεξιχόν τετρά- Lucae Holstein! γλωσσυν. Notae etcastigationes in Stephaii il m Byzantium de Urbibus etc. Λεξιχόν. Λεξιχόν τη'ς'ελληνιχ. γλώσσης. Ι Κ Α. Joannis Alberti. Λονγδον ν<α Βάταβίας. ^ Λουγδούνω. Λονδίνω. Βασιλεία. Βερολίνφ. Βιέννη. Βενετία Βενετία. Βασίλεια. Λονγδοννω. Cantabrigiae. Βενετία. 176 Λονγδοννω Βάτα 1692 ' βίας φνλ. φνλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φνλ. φύλ. φνλ 'Ελληνιστί μιτα Έλληνολατ. σημειώσ. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί. Ή πρώτη ΐχάοσις.

126 124 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Άρι- &μός Τόμος Συγγραφείς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος Ετος Σχήμα Πιριιχόμινον Σημιιώσιις α γ Γαζή. Μορέλη Ονφελανδου Άρποκρατίωνος Πολυδενκους Αεξικόν. Θησαυρός 'Ελληνικής ποιηοεως. Πραχτιχής παθολογίας έγχει- ρίδιον- Αεξικόν των 10 ρητόρων. Όνομαστιχόν. Γχαρμπολά χαϊ Ματαχίδον. Α. Γούδα. Βιέννη. Βενετία. 'ΑΒ-ήναις. Αονγδούνω Βάταβίας. Αμστελοδήμω Έλληνολατινιστί. Ελληνιστί ix τον Γαλι- Έλληνολατ. μιτά σημιιώσιων'ελληνολατινιχών ά β? Πλουτάρχου Χαιρωνέως. Διόδωρου Σικελιώτον. 'Ηροδότου... 'Ηροδότου Άλικαρνασοέως. Ξενοφώντος Γαληνού Αοεταίου Καππαδό! Πλάτωνος \/Ιιοθχονρίδου Στράβωνος Του μεγάλου Ίππο κράτους. Αριοτοτέλους 'Αριστοτέλους του Σταγειρίτου. Σέξτου έμπειριχοΰ Ε Λ Α Η Ν Ε Ι Ι Υ Γ Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ι. Σωζόμενα. "Απαντα. "Απαντα. Εύριαχόμενα. "Απαντα. Περί αίτιων χαϊ σημείων. Άπαντα. Περί Ιατριχής ιλης κλπ. Γεωγραφικό. 'Efrvixà κατ' επιτομή ν. Στεφάνου Βυζαν τίου. Άίωνος Καασίου 'Ρωμαϊκή Julii Caesaris- Σωζόμενα- ιστορία. Ευρισκόμενα. Άπαντα. Σωζόμενα. Άπαντα. Commentarli in libros Theophrasti de historia piantarmi! et in libros Aristotelis de historia aiiinialiimi. Gnlielmi Xylandri. Petri Vesselingii. Petri Vesselingii. 'Ερρίκου Στεφάνου. Άμελβούρνου. Έρμάννου. Boerhave. Abraham! Bercelii. Hermani Salimeli. Anntii Foesii. Gulielrni Duval. Joaiin. All. Fabricii. Φραγκφούρτη. Αμστελοδόμω. 'Αμστελοδάμο). Μαγονντία. Βασιλεία. Αουγδούνω Βαταβίας. Βασιλεία. Κολωνία. Άματελοδόμο). Αουγδοννω Βαταβίας. Άμβούργω Γενεί'η. Παριαίοις. Ανρηλία. Αειψία. Aldus G φύλ φΰλ φύλ. 161 φύλ φίλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φύλ. φίλφύλ. φύλ. φΰλ. φύλ. φύλ. '4 - - Έλληνολατ. μιτά Λατ. οημειώσιων. Έλληνολατ. μιτά σημ. Έλληνολατ. ΈΧΧψοΧατ. μιτά σχοχ. χαί σημ. Έλληνολατιν. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατ. μιτά σημ. Λατινικών. 'Ελληνιστί. Έλληνολατ. μιτά σημ. Λατινιχών. Προς τα παλαιότατα άρχίτνπα μετά πάσης α- χοιβιίας αιωρ&ωμινα, Έλλψολατ. μιτά σημιιώσ. Λατινιχων. Έλληνολατ. μιτά σημ. Έλληνολατιν. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατ. μιτά σημειώσεων. Έλληνολατ. μιτά σημ. Έλληνολατ. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί. Έλληνολατινιστί.

127 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 125 Αρι &μός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχδότης Τόπος "Ero; Σχήμα Πιριίχόμινον Σημίΐώσιις _ α'ιβ' ~ - α ι' ά γ Λημοπ&ένους ΑΙαχίνον χαι Θεμιατίον... Πλουτάρχου Λιοννσίου Αρειοπαγίτου. Ξενοφώντος Έχλογή έχ των απομνημονευμάτων. Ίαοχράτους Άϋο λόγοι. Μενάνδρου Γνώμαι. Ανακρέοντος 'ίΐδαί. Απολλοδώρου Αθηναίου. Βιβλίο&ήχη. Ήρωδιανον. Ίατορ. βιβλ.. Πολυβίου τοϋ Λνχόρτα. Ίοτοριών τα σωζόμενα. Αρριανον Περί αναβάσεως Αλεξάνδρου βιβλ. 7 χαϊ Ινδιχή Φραγχίσχον Σαλινιάχ Τύχαι Τηλε Φενελών. μάχου. Θονχυδίδον Ζνγγραφής βιβλία Η. Θουχυδίδου Συγγραφής βιβλία. Θονχυδίδον Συγγραφής βιβλία Η. "Απαντα. Λόγοι 33. Πολυβίου.... Άιοδώρου.... Λαμαοχηνοΰ Άιοννσίου ΑΧ. Αππιανοϋ. Άιωνος χαϊ Ιωάννου. Αντιοχείας... Στράβωνος Α&ηναίον... Άειπνοοοφιστών Καζαουβονίον. βιβλία 15 Των Φιλοστράτων Αειπόμενα Όλεαρίου. άπαντα. 'Ομήρου.... Ίλιάς. Βιλοασόν. Οίτης ήρωϊχής Jacobi Leclii. ποιήοεως παλαιοί ποιηταϊ πάντες. Αριστοφάνους Κωμωδίαι 9. Αριστοφάνους Κωμωδίαι. Κονατέρου. Άπαντα. Εύριαχόμενα. Εχβολαί. Γεωγραφιχών βιβλ. 17. Hieronymi V'olili. Dionysii Petavii. Παρισίοις. _ ~ Αονχα. Λονχερον. Βαλεσίον. Κοραή. - Λουγδού- V0). Λειψία. Βενετία. Άίρηλία. Tul)iiiRae. Παρισίοις. Βιέννη. Γοτίγγη. Βασιλεία. Αμστελοδάμω. Arg-piitorali. Λειψία. Αμστελοδάμω. Βούδα. Βιέννη. Βιέννη. Λειψία. Παριπίοις. Παρισίοις φνλ. φύλ. φύλ. φύλ. φνλ. φύλ. φνχ. φύλ Ελληνολατ- μίτα αχοί. Έλληνολατ. χαι σημ. Αατ. Έλληνολατ. μίτα σημ. Έλληνολατ. μίτα σημ. Αατινιχών. Έλληνολατ. μετά σημ. Αατινιχών. Mira σχολ. 'Ελλ. Έλληνολατινιστί. Mera σχολ. παλαιών. Έλληνολατ. μετά σχολ. Ελλ. xaì σημ. Έλληνολατ. Ελλ. μιτά σημ. Aar. Mera σχολ. Μαξίμου xaì παραφράσίως Γεωργίου Παχυμέρη. 'Ελληνιστί. Έλληνολατ. μίτα σημ. Αατινιχών. Έλληνολατ. μιτά σημ. Αατινιχών. Έλληνολατ. μίτα σημ. Αατιν. Έλληνολατ. μίτα σημ. Έλληνολατ. Avo τόμοι ίί.,' ίν. Έλληνολατ. μίτα σχολ. Έ/.λ. xaì σημ. Έλληνυλατινικών. Ελληνολατινιστί. Ελληνιστί.

128 126 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Ίόμος α ιβ' α γ οι-β' «' ι α β' οι γ' α β' α β' α β" * Συγγραφής Ίσοχράτονς Μαξίμου Τνρίου Λίωνος χρυαοπτόμου. Αλχίφρονος'Ρήτορος. ΛΙλιανον.... Πλάτωνος.... Piatonis. Αριατοτέλους Διογένους Ή&ιχϋΐν νιχομαχείων βιβ. 10. Λαέρτιου Περί βίων, δογμάτων και α ποφθεγμάτων τών φιλοπόφων. Χαλκι Περί πυ&αγοριχον βίου. Σαμοσα- "Απαντα. Ίαμβλίχου ά έως. Λουχιανον τέως. αριθμός Φαλάριδος Έπιατολαί. άιονυηίου Λογγίνον. Περί νψους λόγου. Άρριανοϋ.... Επικτήτου εγχειριδιον. Πορφνρίου φιλοσόφου. Περί αποχής εμψύχων βιβ. δ'. Mulierum Graecarum quae oratione prosa ìisae sunt Fragmenta et elogia. Πολναίνον Στρατηγημάτων βιβλία Η. Γεωπονικών βιβλ. 20. 'Ηλιοδώρου Φρυνίχου.... Μιχαήλ Αποοτολίου Νιχήτου Χωνιάτου Αμμωνίου.... Σύγγραμμα 'Ελληνικοί Ρήτορες. Απαντα. Λόγοι. Λύγοι. Έπιατολαί. Χαρίτωνος σέως. Περί ζώων Ιδιότητος βιβ. 17. "Απαντα. Dialogorum argumenta. ΛΙ&ιοπικά. Έχλογη ρημάτων και ονομάτων αττικών. Αφροδι- Τά κατά Χαιρέαν και Καλλιρρόην. Παροιμίαι. Παροιμίαι Έλληνικαί. Ίατορία. Περί ομοίων χαί 'Εκδότης 'Ρεϊακίου. 'Ρεϊαχίου. 'Ρεϊακίου. Tiedemanii. " Κοραή". Τόπος Λειψία. Παρισίοις. Λειψία. Λειψία. Λειψία. Λειψία. Biponti Biponti. Groningae. Όξω ν ία. Λονδίνψ. Trajecti ad Rheiium. Λονδίνψ. Βερολίνω. Λειψία. Παριπίοις. Trejecti ad Rhenum. Λειψία. λέ διαφόρων ξεων. Αργεντοράτω. Αμστελοδάμο). Αματελοδάιΐω. Αματελοδάμοι. Λουγδοΰνω Βατα βίας. Antuerpiae "Ετος Σχήμα Λουγδούνο) Βαταβίας. Πιριιχόμινιιν Σημιιβισιις - ΕΧΧηνοΧατινιστί. àio τόμοι tic 1. ΕΧΧην. μιτά σημ. Αατ. χαί ΈΧΧ. ΕΧΧηνοΧατινιστί μιτά σημιιάσιαν. ΕΧΧηνοΧατ. μιτά σημ. Λατινικών. Λιίηιι ò a. τόμος. Λατινιστί. ΈΧΧηνοΧατινιστί μιτά σημιιώσκον. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σχοχ. ΈΧΧηνοΧατινιχών. Μιτά naçaqç, Λατ. χαί σχολ. ΈΧΧηνοΧατ. χαί σημιιάσκον. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σημ. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σημ. ΈΧΧηνοΧατινιχών. ΈΧΧηνοΧατινιστί. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σημιιώσιων. ΈΧΧηνοΧατιηστί μιτά σημιιώσιαν. ΈΧΧηνοΧατινιστί. ϊ. Τόμοι ιίς 2. ΈΧΧηνο Χατ μιτά σημ. Λατινιχών. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σχοχ. ΈΧΧηνοΧατ. ΈΧΧηνοΧατ fitrà σημ. ΈΧΧηνοΧατινιχών. ΈΧΧηνιστί μιτά σημ. Λατινιχών. ΈΧΧηνοΧατ. μιτά σχοχ. ΈΧΧηνοΧατ. ΈΧΧηνοΧατινιστί. Μιτά σημιιώσιων ΈΧΧηνοΧατινιχών

129 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 127 Αρι- Ομός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος "Ετος ΖχΪΙ" TìiQl ιχόμιvov Σημειώσεις 'Απολλώνιου Άλεξανδρέως δύσκολου. Θεοφράστου Θεοφράστου Θεμιστοκλέους Σαμοσα- Λουκιανού τέως. Λόγγου Εύστα&ίοι - Περ'ι συντάξεως και συνδέσεως των μερών τον λόγου βιβλία δ'. Χαρακτήρες. Χαρακτήρες. Έπιοτολαί. Αιάλογοι\ εκλεκτοί. Τά κατά Αάφνιν και Χλόην. Τά καθ-' Ίσμψ νίαν και Ίσμί- Βιένν-η. Βιέννη. Ζαχαριάδου. Α- Ν. Ααρβάρεως. Φραγκφούρτη. Lemgowiae. Βιέννη. Παρισίοις. Λειψία Έλληνολατινιστί. Ελληνιστί μετά σημειώσεων. Ελληνιστί μετά σημ. Αατιν. 'Ελληνιστί. Ελληνιστί- Έλληνολατινιστί α-ζ' «'-ία γ à-β Αίσωπου] Πατούσα Jacobs.. Παλαιφάτου Ομήρου Ησιόδου Άακραίου Σοφοκλέους Θεόκριτου... Απολλώνιου Ροδίου. Εύριπίδου Τραγωδίαι καϊ Έπιοτολαί. Πινδάρου.... Άπαντα. Quinlï Calabri. Καλλιμάχου Τυρταίου Όππιανού VÌIV. Βίος και μΰθ-οι. 'Εγκυκλοπαίδεια. Elementarbuch. Περί απίστων. Φισχέρου. Ίλιάς. Γ. Ρουσιάδον. "Ομοιον- "Απαντα. Τμαγψδίαι 7. ΕΙδϋλλια. 'Αργοναυτικά. Prœtermissorum ad. Hoinero Libri XIV. "Υμνοι και επιγράμματα. Σωζόμενα. Ποιήματα. Kruiik. Βαρνεσίου. Hejne. Βενετία Βενετία Jena. 136 Λειψία Βιέννη. 117 Λειψία. Άργεντοράτω. Λειψία. Όξωνία. Λειψία. Γοτίγγη. Λουγδοννψ Βατα βίας. Λειψία. 174 Alteiiburgï. Άργεντοράτω Έλληνολατινιστί. Ελληνιστί. Έλλην. μετά σημ. Αατ. Μετά άπλοελληνιχών παραηράσεων. Έλληνολατ. μετά σχολ. Έλληνολατ. Έλληνολατ. μετά σχολ. Έλληνολατ- μετά σημ. Αατινιχών. Έλληνολατ- μετά σχολ. Έλληνιχών. Μετά παραγρ. y/ατ χαι σχολ. Αατ. Ελληνολατ. μετά arfu Αατινιχ. Έλληνολατ. μετά παραφρ. λατ. χαι σχολ. Έλλ. Χατ. Έλληνολατ. μετά σημ. Αατ. 'Ελληνιστί μετά σημ. χαί παρατηρήσεων Έλληνολατ. Ελληνιστί μετά Αατ. παραφράσεως. Δ Ι Α Φ Ο Ρ Α Mamie lis Pliilae Φιλή Α. Γ. Λευκίου Φίλωνος 'Ιουδαίου Carmina Graeca. Περί ζώων Ιδιότητος. Ό&ωνιός. Άπαντα- Λειψία. Trajecli ad Hhenum. Ναυπλίω. Erlangae Έλληνολατ. μετά σημειώσεων. Έλληνολατ. μετά Έλληνολατ. σχολ.

130 12 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 10 Αριθμός ritçi- Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχδότης Τόπος Έτος Σχήμα ιχόμί- νον Σημιιά,αιις ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ b Ibi ά-β' ~ Πλάτωνος... Μάριδος όττιχιπτοΰ Έρωτιανού,Γαληνού και 'Ηροδότου. Frid. Vorg. Μ. Peiiceri Αημητρίου Φαληρέως. Τιβηριου ρήτορος 'Ανωνύμου Σεβήρου. Nova clavis homerica. Λεξιχόν. Λέξεις 'Αττικών χαϊ 'Ελλήνων. Συναγωγή τι'ιν παρ' Ίπποχράτει λέξεων ΆπάνθΊΠματον τεχνολογικού Μέρους. Keiizii de prosodiae graecae Accentue inclina tione. Lexicon novum graecarum synonymicarum. Περί ερμηνείας. Περί των παρά Αημοοθένει οχημάτων. Περϊρητοριχής. Ή&οποιίαι. Lectiones Graecae in usimi auditorum philosophiae. Τιμαίου οοψιατοϋ. Βολβίου. Turici. Lugduni lìatavorum. Λονγδού voi Βαταβίας. Λειψία. Βιέννη. Λειψία. Αρέσδη. Λειψία. \iennae Ελλψολατ.\ τόμοι sìf2. Ελληνιστί μιτα οχβλ. Έλλψολατ. Λίίτα σημικο'σ. Έλλψολατινιχών. Έλλψολατ. μιτά σημιιώσκαν Αατινιχών. ΕλλψολατινιστΙ. Ελλψολατινιστί. Ελλψολατινιστί. ΕλλψολατινιστΙ ΝΕΑ Ε Α Α Η Ν Ι Κ Α. ΙΣΤΟΡΙΚΑ. Βιέννη. Ίατορία των ανθρωπίνων πράξεων. /. Χ. Ν. Χαβιαρά Ίατορία της παλ. Έλλάοος μετά ηυνοπτιχής Έλλ. 'Αρ Κυριαχού Μελίρρυτου. Γολομίίτ.. χαιολογίας. Χρονολογία ιπτοριχη. Ίοτορίατής'Ελλάδος. Μάρχου 'Αντωνίου Τά είς εαυτόν. Καρόλου Σιλλέρου Επίτομος Ίπτο ρία της Γαλ. επαναατάπεως. Α. Φωτεινού Ίπτορία τής παλαιάς Ααχίας. _ Α. Άλεξανδρί δου. Κοραή. Φαολή. Βιέννη. Όδηαοω Βιέννη. Ποριαίοις. Βιέννη. Βιέννη ΟΟ 00 Άπλοιλλψιστί.

131 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 129 Άοι &μός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχαότης Τόπος "Ετος Σχήμα Περιεχόμενο* Σημειώσεις ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ Γρ. λαλαγάνη 'HvéaJiad-ήγ.η. Νικ ηφόρου Πατριάρχου Ιστορία σύντονουπόλεωα. Κωνσταντιμος όπα της Μαυρικίου Βασιλείας. Ευαγγέλια καϊ επιστολαί Θ. Φαρμακίδον Ή καινή Λια- 0-ηκη- Προκοπίου Μεγασπηλαιώτου Αυλός ποιμενι κός. Νικηφόρου 'Ιερομόναχου Λόγοι. Θεοτόκη. Κ. Κοντογόνον 'Εβραϊκή αρχαιολογία. Μιχαήλ Λποστολίδου. ΙΙραγματεία της κατά Χρι όταν Ήίτΐκής. 'Ιωάννου του φιλόπονου. Περί κοσμοποιιας Νικόδημου Λόγοι 7- Άγιορείτονρί Έγχειριδιον πε φυλακής τών 5 ala Ρήσεων και λοιπών. Απόστολος. ϊταν&ίκτη ήτοι βίβλος ενιαίοίος τής εκκλησιαστικής όχολονίτίας. Ευ. Βουλγάρεως 'Εκατονταετήρις. "Ομοιον. 'Ώρολόγιον μέγα. 'Ώρολόγιον μέγα. Εύαγγελιον. διδασκαλία Χριστιανική. Μαρτίνου Λου&ήρουκρά. Κατήχησις μι Ψαλτήριον. \ο\ a versio grœcaproverbioniin, ecclisiastis, cantici caiiticormii. ΝιχολαίδονΚυπρίου. 'Ιερόν εγκόλπιον. 'Ιστορία τής παλαιάς και νέας Γραφής. - Παρισίοις. Ά9 ήναις. Λειψία. Λειψία. Ά9 ήναις. Αθήναις. Βιέννη. Βιέννη.. Βενετία. Βενετία. Βενετία. Βασιλεία. Βενετία- Argento rati. Έρμου - πολει. Βιέννη " _. - - _ Μετά Λατινιχτς εξηγήσεως. Ελληνολατ. ελλείπει ό τίτλος.. Έλληνολατινιστί'. Λπλοελληνιστ'ι μετά σημειώσεων. Ελληνολατ. 'Ελλείπει ύ τίτλος. Μεταπαραηράπλοελλην.

132 130 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 12 Λρι- Ομός Τόμοι; Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος "Ετος 2lW a Πιριιχόμι- Σημιιωσίΐς α β' Μόσχα. Μελίτη. Βενετία. Βενετία. Βενετία. Νικηφόρου αρχιεπίσκοπου Κυριακοδρόνίου. Λστραχαμιον. 'Οδηγός τον Κλήρου, ήτοι παράφρασις καϊ αχόλιατώνπρος Τιαόθεον καϊ Τιτον επιστολών Παύλου. Νικόδημου Άγιορείτου. Έορτοδρόμιον. "Ομοιον. Βικέντιου Λαμοδοϋ 'Ορθόδοξος δογματικι θεολογία. Νικολάου Βονλγάρεως Ιερά κατήχησις ήτοι έΐηγησις της θείας καϊ ιεράς Λειτουργίας. Ίωάσαφ Κορνηλίου Λόγοι ηθικοί Ζακννθίου. πανηγυρικοί και επιτάφιοι. Kirclieri Concordaiitiae veteris testamenti. Φραγκφούρτη G Χίΐρόγραηος. ΈλΙίΐπΐ^. ΕΧληνοίβραϊστί. ΑΕΞΙΚΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΓΛΟΗΟΝ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΙ. 20G α' β' αβ' α-? α-β' - Adelung'» Veneroni Kraft's.... Rost's - Vollbeding's Wagner's Wörterbuch. Dictionnaire des deux Nations. "Ομοιον. Dictionnaire italien et français. Deutsch-lateinisches Lexicon. νίεξιχον'ελλι tvoγερμανικον. ' Ομοιον Γερμανο-ελληνικόν. Griechisch - deutsches Handwörterbuch. Supplemente, Ernendationen und Berichtigung zum griecliischdeutschen Handwörterbuch. Deutsch-griechisches Handwörterbuch. Phraseologie latina. Leipzig. Strassbourg. Paris. Leipzig u. Merseburg. Göltingen. Leipz Leipzig. Leipzig. Viennae et Tergesti Γaλloγf<>μarιx

133 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Ομάς Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχδότης Τόπος Ετος ricot- ι Σ ΪΤΙ^< ι *χόμ(-\ νον Σημιιώσας G α' «' L. Ρ. Funkes Neues Realschul- Lexicon. 11 nuovo dizionario de' viaggianti italiano-tedesco e tedescoitaliano. Κ. ΟΙχονόμου - Αοχίμιον περί πλησιέστατης συγγενείας της σλαβορρωπσιχνς γλώσσης προς την Έλληνιχην. Ν. Βάμβα.... Συνταχτιχον της αρχ. 'Ελλ. γλώσσης. Ν. Βάμβα-. Γ. Γενναδίου 'Ρητοριχή. Γραμματιχή. Σκούφου... Συνοπτική Ιστορία τις Έλλ. φιλολο γίας. Νεοφύτου.... Κριτιχαϊ επιστήσεις είς το Krebs.... Bröder.... Α. Π, I. Πιτσιπίον....!jov τής γραμματιχης Θ. Γαζή. "Ομοιον, Griechisches Lesebuch nebst einer Grammatik. Kleine lateinische Grammatik. Γραμματιχή Αατινιχή. Γραμματιχι. - Ευγενίου Πουλγάρεως. Wien und Prag Nürnberg. Πετρουπόλει. Κερχνρα. Παρισίοις. ΑΙγίνη. Βιέννη. Βιέννη. Frankfurt am Main. Βιέννη. Βιέννη. Όδησσώ MtTaqt>. ìx τον Γαλλιχον. Φ Υ 2 Ι Κ 0 Μ Α θ Η Μ Α Τ Ι Κ Α α γ' ά-β-. Νιχηφόρον άρχιεπιπχοπον Άστραχανίον. Σεγνέρον Κωνστ. Βονρδώνος Jovxa Στοιχεία μα- 3-ηματιχά. Στοιχεία μαθ-ηματιχών. ίΐραχτιχή άρι&μητ. Στοιχεία όριθ-- Γρόνδη.... Σύνο\)ΐις τών χωνιχών τομών. Στοιχεία όρι&- μητιχής χα'ι όλγέβρης. Μπαλάνον Άρι&μητιχή, Άλγεβρα χαϊ Χρονολογία. - Ευγενίου Βονλγάρεως. Ιωάν. Καρανδηνον. Ίωνά" Σπαρμιώτου. Μόσχα. Aei-ψία. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Ίένη. Βιέννη Α Ελληνιστί έχ τον Γιρμανιχον.

134 132 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 14 Ant- Ομος Τόμος Συγγράψεις Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος "Ετος Σ ΐΗΡ ritiri- JC f"- Σημιιοίσας Euclide Τακονετίον Α'. Μ. Κονμα Ψνχα Φονρηροά Άδήτον Ααλάνδον Elements. Heiirioii. Paris. Στοιχεία γεωμ. Ε. Βοΐ'λγάρεως. Βιέννη. Σειρά στοιχειώδης Βιέννη. των μα!)- Υ.αι φυσικών πραγματειών. Στοιχεία πειραματικής _ Ά&ήναις. φυσι κής και μετεωρολογίας. Χημική φιλοσοφία. Θ. Μ. Ήλιάδον. Βιέννη. ΦνοΐΥ.ή diluiti _ Βενετία. ης- Χημείας επίτομη. Κοίαα. Βιέννη. 'Επιτομή αστρονομίας. J. Φιλιππιδον. Βιέννη % Λ^Εταφρ. ix τον Aar. (ίς το ΓαΙ. Φ Ι Α 0 Ι 0 Φ Ι Κ Α α -δ' α γ' «'' β' α -β' Κονμα Σύνταγμα φιλοσοφίας. Ενγεν. Βονλγάρεως Στοιχεία μεταφυσικής. Άναστααίον Γεωργιάδονρισμοί. Λοιμού αφο Μαρτίνον... Γραμματική Λν&ίμον των φιλοσ. επι Γαζή. στιγμών. Γενονηπιον Στοιχεία φνσ. μετα- Ε. Βουλγάρεως. Κονμα Σννοψις επιπτημών. Ενγ. Βονλγάρεως Τα άρέσκοντα τοίς φιλοσόφοις. Ενγ. Βονλγάρεως Περί συστήματος τον Παν Κονδιλιΰν. Βιέννη. Βιέννη. Παρισίοις. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη.' Βιέννη. Βιέννη. τός. 'Hfrixr φιλοσοφία. Λογική- Ίωπήπον Moiσιόδακος. Βενετία. J. Φιλιππιδον Βιέννη Μιτάηρασις ix τον Ίταλ. μόνον ό α τόμος. Γ E Q Γ Ρ Α Φ Ι Α α Υ «' -10' «' -β' «' -β' Αωρέντη Γεωγραφία. Αδριανού Βάλβ\\ Γεωγραφία. Κ- Κονμα. Μελετίου Γεωγραφία παλαιά Άν&ίμου Γαζή. Υ.αι νέα. Συλλογή των εν επιτομή τοίς πάλαι γεωγραφη&ε'ντων. Βιέννη. Βιέννη. Βενετία. Βιέννη ce ce ce

135 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ slmϋμός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος Σχήμα ihm- ιχόμι- Σημιιώσίΐ, Dr. Η. Mej'iiert Neueste Geographie und Staatskunde des Kaisertums Oesterreich. Συλλογή των εν επιτομν. τοίς πάλαι γεωγραφη&εντων. Νικηφόρου Θεοτόκη. Στοιχεία Γεωγραφίας. Γαζή. Γαππάρεως Γεωγραφία. Κ.Καπετανάκη. Άναχάρπιδος "Ατλας. Μελετίου Γεωγραφία παλαιά και νέα. Bury's Elliptische Bahnberechniing des Hiela'sclieti Coin e ten. Wien. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Βενετία. Wien φύλ. φύλ. Α Ι Α Φ 0 Ρ Α α' β' a β' ac Stephaiio di Stephaiio, Friedr. Wilh. Taube, Ίαμβλίχον Χαλκιδέως. Jo. Alberti Fabricii Χαριαίον Λημ. Μεγδάνον. Κ. Κοντογόνη Λόγος περ\ μυατηριων. Bibliotheca graeca. Περιήγηοις νέου Αναχάραιδος. Τύχαι Τηλεμάχου. Έλλην. Πάνθεον. 'Επιτομή 'Ελληνικής μυθολογίας. Selecta latiiiae oratioiiis exemplaria. Άρ- Σύνταγμα κατά όζνμων. Dissertatio juridico-polilica de Εύπτρατίον γέντη. La ragion pastorale. Verteidigung derer Hoheitsrechte, welche auf der uralten westphälischen Reichsfeste der Burg zu Wulften unläugbar haften. premiis in genere. Χρυοοβέργη Κουροπαλλάτον. J. Π. Γοβδελα. Νεαπόλει. Βιέννη. Όξωνία. Αμβούργο) Βιέννη. Βούδα. ΙΊέατη. Αθήναις. Vietume. Λειψία. Vetero- Pragae Ελλψολαι- μ τά σημ. 'EU. Μετάφρ. έχ τοϋ ΓαΙ. Μίΐαφρ. έχ τοϋ Γαλ.

136 134 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 16 Am- Ομός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχδότης Τόπος Πιοι- "Ετος Σχήμα ίχόμι- νον Σημιιώαιις δ ~ α'-β α β' ά-β - Viage del Rev Felipe quarto et grande. Χαριοίον <άημ. Μεγδάνονλινοοτούσα. Καλλιόπη Πα- Ενγ. Βονλγάρεως Αδολεαχία ψιλό&εος. J. Φωτεινού Νέος Έρωτόχριτος. "Ομοιο ν. Κ. ΟΙχονόμον Ποίημα έλεγείον είς τον Αντοχρ. Αλέξανδρο ν. Zimmermami's Johannis Limiiaei Chemie. Capitulationes Imperatorum et Regum Romauo- Gcrinanorum. F. Leandro Alberto Descrittione di Bolognese. tuta Italia. Eutropii.... BmiariumHisto. riae Romanae. Victoris.... Historie Romana. Λαρβάρεως Έγχνχλοπαιδεία. Ίωπύπον τον Μοιαιόδαχος. Απολογία. Ματθ-αίον Τσιγάλα. Παπχάλιον alώνιον. Αιατριβη αυτοσχέδιος χατά τον νόμω χαλάν, νόμω χαχόν. Johannis Limiiaei- Aurea Bulla Caroli IV. Imp. Rom. et in earn observationes. Calderon Primera Parte de Comedias. Justin's Weltgeschichte. Α. Γεωργιάδον Πραγματεία περί της των Έλλ- στοιχείων έχψωνηαεως. J. Π. Ψαλίδα. Αλη&ης ευδαιμονία. Γ. Ενλαμπίον Αμάραντος. Ήλίον Μηνιάτη ά. Φωτεινού άιδαχαί. Ίοτορία της παλαιάς Jaχίας. - - Ostertag, - Βιέννη. Βιέννη. Πετρονπόλει. Venezia. Viennae et Tergesti. Viennae et Tergesti. Βιέννη. Βιέννη. Βενετία. Αειψία. Μαδρίτη. Frankfurt am Main. Παρισίοις Βιέννη. Dresden. Αργεντοράτω. Αργεντοράτω. ΙΙετρονπόλει. Βενετία. Βιέννη ΊσπαρκττΙ. ΈΧλψο-Ρασσιχ. ΓΐξμανιστΙ. ΑατινιατΙ. ΑηλούΧψιστί. Μόνον το aor. μίρος. Ίσπανιστί. Μόνον ό β' τόμος. ΈλΧύπιι ό β', τόμος. '.

137 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Λρινμος Ι _, - Γ α ί ~ α' β' [α' - δ" Συγγραφεύς Μαναασή Λόγος έγχωμιαστίχος προς Ύψηλάντην. Blasii Carjophyli De antiquis marmoribus oposculum cui accedimi dissertaliones IV in Carolum. Βέρτονχ ΟΙχονολογία Μαν. χαϊ παιδική. χον Ferdinando Caldari La genesi ridota in ottava rima. C. F. A. Hochheimer Allgemeines ökonomisch-chemisch technologisches Haus- u. Kunstbuch. Μανονήλον Μοοχοπυι'λον. Περί αχεδών. Θέατρον πολιτιχόν. Hermbstädt's Kunst der Färberei. Σπαρτίον εντριπον. _ "Ερωτος αποτελέσματα. G. Russiades - PraktischeGrammatik der neii- Francisci.... Σύγγραμμα griech. Sprache. Griech. Lesebuch. 'Απόστολος. Βεχχαρίας Περί αμαρτημάτων χαϊ ποινών. Lehrbuch der neueren Staatcngeschichte. Mascovii... Principia juris publici imperii Romano-germanici. Notitia Rerum illustrium Imp. Rom. Germ, tripartita. Salustii.... Opera. Theresia. Memoire militaire sur Kehl. Grammatica Graeca. Κ. Κ. Mauth-Ordlung il. Vectigal. Έχδότης - χνρια- Καπετανάχη. Μαυροκορδάτου. Κοραή. Τόπος Λειψία. Vindobonae. Βιέννη. Venezia. Leipzig. Βιέννη. Λειψία. ΒεροΧίνιο. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Wien. ΙΊαριαίοις. Βιέννν. Λειψία. Freistadii. _ Ετος Βιέννη χαϊ 125 Τεργέστη. Biévvr\ Strassburg Βιέννη wf«4 φνλ Πιρι-1 ίχόμί- ΣημΗώσιις Ι νον Ι Αατι- Λίίτάφρ. ix τον νιχον. ΛατινογίρμαίΗΤτι- Γαίίιστί. Μίτάφρασις ix τον Γηλίιχον.

138 136 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ IH Αριθμός Τόμοι; Συγγραφεύς Σύγγραμμα 'Εκδότης Τόπος Πι-ρι- "Ετος Σχήμα ιχόμι- not Σημιιιάσίΐς β' :~β- Euklides Moiniódaxoc Ανγουστ'ινου «π σκοποί' Ίππωνος. Geliert's Βειλάνδου Γαβριήλ Κάλο va G. J. Wenzel J. N. Λαρβάρεως Εύτροπίου Dörings θ. Δημητρίου Die sechs ersten Bücher der geometrischen Anfangsgründe. Πραγματεία περί παίδων αγωγής. Kurzer Entwurf der alte» Geographie. Allgemeines Gesetz über Verbrechen. Λεξιχίδιον Aa τινογερμανικόν. Münz-Tabellen. Συλλογή Ιστορικών χαϊ μυθ-ολο/. αντικειμένων. Κύρου περιη - γησις- Ό ηθικός τρίπους. Κεκραγάριον. Kabeln und Erzählungen. Αβδηρ'ιται. ΙΙαιδαγωγεία Oi'sterreichisch Provinzial-l'harmacopäe. Der Breslaiicr und Danziger Liqueur-Fabrikant, oder Gelieimnisse für Destillateurs. Der Mann von der Well. Χειραγωγεία εις τη ν ν.αλοχάγα&ίαν. 'Ρωμαϊκή ίατάρία. Anleitung zum L'ebersetzen aus dem üeutschei in's Lateinische Χειραγωγος έμπειρος είς τ>' τής πραγματείας. 'Ιστορία της Βλαχίας. Κονμα. Halle. Βενετία. Wien. Wien. Leipzig. Βιέννη. 173 Βιέννη. Αειψια. Λειψία. Βιέννη. Βιέννη. Wien. Wien. Βιέννη. Βιέννη. Jena und Leipzig. Βιέννη. Βιέννη Έλλιίπιι n τίτλος. Έλλα'πιι ò τίτλος. Έλληρ- xfti Άπλοίλλ.

139 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 137 1!» Αριθμός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Εχδότης Τόπος ίΐίρι. "Ετος Σχήμα ιχόμι- Σημειώσεις ~ - ~ _ - ει-β' Λναατααίου 'Ιερέως 'Απολογία Ίατοριχοχριτιχή. χαϊ ΟΙχονόμου. Τερψι&έα Γραμματιχή. Γαζή Σχόλια είς το If" βιβλ. της γραμαατ. Ευγένιου Βονλγάρεως. Joseplii Macriiii Viiide mialium Lib. II. Ιστορία εμπορίου. τον Λ. Ν- Λαρβάρεως Λλη&ής οδός εις την ενδαιμονιαν. Κοτπεβον... Κόρπαι. Μ. Caroli Siiileiiis Gradus ad Pariiassiim. Neue Aesopische Trillers... Fabeln. Essai sur la na- ture du Commerce. Κ. ΟΙκονόμου Έγχειρίδιον περί Φιλιππουπόλεως. Ματθαίου. Γραμματ. xaï οννταχτ. Πολνζώη Κοντού Αλφαβηταρίου. 77. J. Θραχός Ιερόν απάνθί- - Φιλο&έου... Christian Ricliter's ομα. Sertatio Quattromani. Ψυχολογία. Ίπτορία τής 'Ελλάδος. Πάρεργα. Ύκ höchstnölhiçe Erkeniitniss des Menschen. Λαοχάρεως Γραμματιχή. "Ομοιον. Πολυχρονίου άημητρίου. Ιερόν άπάν- &ιομα. Eiitropii Philadelphii Oeconomische Italange. Deutsche Mémoires, oder Sammung verschiedener Anmerkungen. Geliert's.... Briefe. Κ. Μιχαήλ άιαιτητιχή. Der Mensch und das Leben. - Κοχχινάχου. - ΚορωνίουΧίον. 77. Εν&νμίον. _ Τεργέστη. Βιέννη. Βιέννη. Napoli. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Züllichaviae. Hamburg. Londres. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Λειψία. Napoli. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Halle in Sachsen. Βενετία. Λειψία. Kopenhagen. Leipzig. Frankfurt Βιέννη. Wien Μ(ταγρ. ix τον Γερμ. Traduit de l'anglais. Μιτάηρασι* ix τοί Λγγΐιχον.

140 13 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 20 'AQÌ- &μός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχαότης Τόπος Πιρι- "Etog Σχήμα ιχόμβ- vor Σημαοόσΐίι; _ Anton Ziegler's J. Η. Westplialeii Geisslers Buffone.... Manuele... Lexicon Pharnia- Davidis de Spina. ceiitico-chvmi- cum. Politischer Staat von Europa. J. Chr. Lünigs Wohlabgefasste Schreiben. Jo. Jac. Masconii- Jure feudoruin in impero Romano germanico. C. Peucero Commeii tarins depraecipuis generibus Divinationum. Donadoni Kaufmarmsbriefe. - Θωμά Μανδοννάχη ΙΤερϊ τών αοράτων δια των ορατών χαϊ περί των ανλων δια των ενεργειών αυτών. Andreae Alciati \ erborimi significatione Lib L'espion turc a Francfort. - Κατήφοροι Γραμματιχή. Kern der deutschen Sprechkunst. Jo. Mercerii J. c. Conciliator. Γεπνέρον Θάνατος "Αβελ. Κ. Τζεχάνον Die k. k. Hauptιι. Residenzstadt Wien mit ihren Vorstädten und nächsten Umgebungen. Fabeln und Erzählungen. Schulunterricht. Naturgeschichte. Εγχειρίδιον άρι&μητ. ΕναγγέΧιον. Wien. Leipzig. Leipzig. Troppau. Dresden. Leipzig. Λΐΐψία. Augsburg. Λειψία. Lugduni. Londres. Βενετία. Βιέννη. Viennae. Λειψία. Χάλη. Lecorum couimiinium Collectanea. " Wieland's Idris. Wiener Briefsteller. Τέχνη τον ζήν. Παύλοι' Μεδίχων Θρηοχεία xaï ί&η τών'εβραίων. Francofurti. Wittembergae. Francofurti. Carlsruhe. Wien. Βιέννη. Βενετία Ίτπλογηλληγίρμανιστί. Λατινιστί. Γαλλιστί. Έλληνολατ. τίτλος. Λατινιστί. ΆπλοΛΧψιατΙ. Έλλείπίΐ 6

141 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ &μός Τόμος α' / α' β' _ -- ' Συγγραφείς - J. Chr. Sinapiiis Henrïci Maji Michaelis Watsoiii Kocheiithalerii " Johannis Magiri Jovxa Κέβητος.... Σύγγραμμα Mémoires pour servir à l'histoire universelle, de l'europe. De' secreti del R. 1). Alessio Piemontese. Etat politique de l'europe. Epitome philosopliiae moralis. Briefe für Kaufleute. Synopsis Physicse veteris-nov». Theatrum variarum rerum. Prüfung des Versuchs vom Wesen des Geistes. Bericht von der LandschaftCarolina. Physiologie. Γραμματική. Πίναξ. ΑΙχατερίνα Β 1. ήτοι ίατορία τον Ρωοα. Βα- αιλείον- Λαρβάρεως. Σοφίας απάνθισμα. Optica Colorum. Συλλογή διαφόρων θ~εατριχ. ποιημάτων. Φλωριανοϋ Γαλάτεια. Έπιατυλάριον χαί μηνολόγιον. Νέον έπιοτολάριον. Γ. Σεβήρου Συνταγμάτων περί των άγιων Μνατηρίων. Ίατορία περί των μν&ολογονμένων Θεών. Λαρβάρεως 'Οδηγάς τού βίου. Ό νέος "Ελλην Άναχρέων. Λαρβόρεως Γεσνέρον Jaφνις. Mémoires pour servir à l'histoire de nos jours. Έχδότης - ~ Τόπος Paris. Venetia. Haye. ~~~ Hamburg et Leipzig. Francofurti. Bremae. Frankfurt am Main. Witebergae. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Ρεχίω. Βενετία. Βενετία. Βενετία. Βενετία Βιέννη. Βιέννη. Βιέννη. Amsterdam. Πίρι- "Ετος Σχήμα ΐχόμΐ ifxvia Ι - Σημίΐώσιις EXXiinu 6 3. τόμος. '4. τόμος ίίς 2. Λατιηστί. 'ΛπλοελλφΊστί. ΛπΧοεΧΧηνιστί. ΛπΧοιΧΧψιατι. Αα,τινίΰτί. ΑπΧοίΧΧψιστί. AnXotHrpiati. ΑπΧοιΧΧχ\νιστΐ. ΛηΧοίΧΧηνο-γεομανιστί. ΑπΧοιΧΧηνιστί. ΓαΧΧιατί. β

142 140 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝ1Α 22 JQ,- #μός r 'Γόμος j Συγγραφείς._ -- Άμψλοχίου ' Επιάκοπου. Γ). Hippolyti C. Ambrosio Marini Χοιστοττοί'λοι!JotiHiiiiis Kaiil'inaiiii's /Ιημητρίον Ιΐλοντάρχου νέως. Luis du May Agostino Mascardi Xicolaidy Martialis P. Marinoni Χρνοολωρά C. Orsini.... Ζαχαριάο'υν Σύγγραμμα Έπιοτολαί προς Σέλενχον. Maleria Medica Lib. V. Opiisculiim Regens Nalimi de inorbis Puerorum. Libri duo..laques Melvil- Mémoires. Le Caractère de la Reine Elizabel. Maximes... Sentences et reflexions morales et politiques. Scbannat... Histoire abrégée de la maison Palatine. Nomm Testamentum. Baldesar Castig-lioiio Il libro del cortegiano. Κικερωνος... Φράηεις. 'Οδηγός είς τον 'Αντωνίου ενοαίμονα βίον. Battista Vestelunga La Legge salica della Francia di Ciò. C. Battista CaslaUli \ ita di S. Andrea. 11 Calloandro fedele. Αιρικά. Icon Moderni Saeciili. Μόαχον Tà y.aq ' 'Kitvi ν Υ.αι Αλέξανδροι. Χαιρο>- ITtoì παίό'ων Κανόνες τών μα&ητών. 'Εκδότης _ Κυριάκου. - αγωγής. L'état de l'empire. Prose vulgari. Les lures et la lurquie. Epigrammatia. Le sel\e di Parnaso. Γνωμολογικόν. Epistole amorose. Α. Γεωργιάό'οΐ'. Λευκίου. Τόπος - Francot'urli. Lugdiini. \ enetiis. Haye. Haye. Paris. Francfort. Francofurti. Aldus. Βενετία. Βιέννη. Hamburgo. I Venezia. \ ene/.ia. _ l Imae. Blévvìj. Βρεαλαβία. Genè\e. Venezia. Paris. Dilingae. Herbipoli. Padova. Βενετία. Venezia. Βιέννη. "Ετος ο ι I'ltQl- Σχψαϊ'χόμι- 1 νον i! -!! 1 Η H I. ~ Σημίΐοί,σας Εις τόμους 2. Γαλλιστί. Γαλλιστί. Έλληνολατινιττί. Ίταλιστί. Ίταλολατινιστί. Meτάqlρaσ~tς ix τον Γίζ) μανιχ. (ίς την Έλλψ. Άπλοιλληνκττί. ΓίομανολατινιστΙ- 'Ελληνιστί. Έλλψολατιηπτί. 2. σώματα. Λί'ιπιι το ίξώηνλλον.

143 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ »μ![ Ι 7 "'"'-' Συγγραφεύς 444 j J- N. Ααρβάρεως 445 ; M. Tissoi... 44(1 447 Ì " i _ J. Ν. Λαρβάρεως ι 1 A. Georgiade j I j i! Σύγγραμμα Έπιτομι] της 'ιεράς ίπτοριας της έχχληοίας της παλαιός ; χαϊ νιας öiatrij- ', χης. Axis au peuple J sur la santé. Έγχειρίύιον j Χριατιανιχόν. Memoire sur la j contagion des j maladies cxoli- j qucs. 1Ιολνζώιί Κοντού Ηοιι^μάτιον. ι ; Ιουλίας χτνγατρος Έπιπτολή προς :! : Ανγ. Καίσαρος. Οβιύιον ποιη- '. ι ι την. Άχολονχτία i rot" Άγιου Χα- ; ραλάμπονς. Μοσχοπόλει. lì', άχολουί^ία της ο'ι,ατριβης Γ. Κ. ίπϊ τί,ς καταοτάοεως της ένεπτώπι;ς κοινής ημών γΐ.νιαοης. Καλοχιιήματα. ήτοι εγχειρίδιο) 1. χατύ (pd-óvov xaì χατα τύς λογιχύς τον Ευγενίου. Σάλπιγξ της άλΐί&είας. ]Ίοιημάτιον. Πραχτιχά. - Kin \ orlrag über (iold, Kupfer und Eisen. \ Κυριακού Μελιρρί- Περί τον Mvroti- ατηρίον της, dtiaç χοινωνιας. Ε. Hornig und Υ\. Ε. Di«Realschule. \\ arhanek. Κ. Κ. Direction der administrait lehersichls -Tatistik. en Stafeln zur Statistik der österr. Monarchie. Entwurf einer Wechsel -Ordnung für die preiissischen Staaten. 'Εκδότης Τόπος I Ιίιέννη. ι Kourn. Iiièvvrr Paris. Βιέννη.! Ηαηώνην Κ. Μπελ- Ι Κιον. j Κ. Χ. Μ. Zippe! j Βιέννι\. πιενιη. _ ; J. xaì Ν. Άργνρίδων. Κοινοταντινουηόλει. Riévvij. 1 Ιίιεννη. «,>, 1ο:; 17Η lìcrlin. Ι , Thm- Σχχ>Αια ιχόιιιrn r i ' Ι Ι!! 2rtmtb,rtni «6

144 142 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 2'4 Άρια μό ς Ι Τόμος - Συγγραφεύς - 4Ó4 Mitteilungen der Handelskammer in \\ ien. 455 Antwort auf die Angriffe einiger Homanen gegen die Einheit der Hierarchie der morgenländischeti kalh. orth. Kirche. 456 Ί.Ύτ. Hemerkungen über die vom siebcnbürgisclien gr. n. u. Bischof im Jahre 137 unterlegte Bittschrift. 457 Adrien Balbi Essai Statistique sur les bibliothèques de Vienne. 45 Statuten des Privatvereins der k.k. Hofbiichhaltiingsbeamten. 459 Malfali's.... Neue Heilversuche. 460 Michael Hahn- Handbuch für den Adel und für Ordensritter. 461 Anton Josef Emanuel. Auto-Biographie Άναοτααίον Γκωργιάάον Λ&νχ'ιον. δοξασάντον, ότι 'Ανατροπή των οχ'όείς των ννν Tìtv ΈΧλάάα ol χούντον απόγονος των «ο- ι χαίων Έ"ΰ.ΐ]νων\ έπτίν- J Σύγγραμμα Έχό'ότης Tonoc Wien. Wien. Kronstadt. \ ieime. Wien. Wien. Wien. Λ&ήναις. Ecole speciale Paris. de commerce. Θ. Φαρμαχίοον JTeçl υρχον- ; ' ΆΟ-ήναις. Mimant.... Description des Paris. 1 Antiquités. j ; Mittheilung ans! [ \\ ien. dem Gebiete der ' Joli. Karl Schüler Jme Haus-, Hol- u Staats-Archiv in Wien. D. Joh. Malfatti Studien über Anarchie und Hierarchie des Wissens. Leipzig. j "Ετος Σχήμα ! 1! i Stalislik. j j Das k. k. gehei- Hermannstadi. Tliçtvov - _.. Σημιιασίις ΈΧΧψοΧατινιστί. Γαλλισπ'.

145 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Ομάς Τόμος Συγγραφείς Σύγγραμμα Έχαότης Τόπος "Ετος Σχήμα ηόμιvot Σημειώσεις 469 _.. Ρ. Τ. Meissner Die Ventilation und Erwärmung der Kinderstube. - Wien Denkschrift in der Hechtssache des Handlungshauses Simon G. Sina. Mannheim Theodore Diamant Aux Amis de la Liberté, de la Justice et de l'ordre. Paris The Family Magazine. - Stuttgart Dr. Gross Hoffiiiger Krònungs- Album. Wien Ναοίμ 77. Βεχνλ- Νέον xòv Άλβανι- αλφαβητάριο}'. 'il. όμοια άρτίτνπα. Ein äusserst interessanter Civilprozess in Osterreich. Wien. 150._ J. Κ. Schulter Die Sachsen in Siebenbürgen. - Hermann- Stadt. 146 Mejers... Leber die Fortschritte der Cultur in Moldati- Wallachei. Homi. Wilhelm Ritter's Die gegenwärtige orientalische Frage und die deutschen Handels-lnteressen. Leipzig. 141 Karl Schuller's Romanische Gedichte und Sprichwörter. Hermannstadt Παιδαγωγία. - Βενετία. 153 Bericht des k. k. General-Consuls zu Beirut an das Handels-Ministerium. Beirut. 152

146 144 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 26 'Ay &μός Τόμος Συγγραφεύς Σύγγραμμα Έχδότης Τόπος "Ετος Σχήμα Πιρι-!χόμ(- VOV Σημιιωσιις 474 Vortrag des k. k. Ministers des Innern Alexander Bach. 475 Περί χνβερνήαεο>ς Οικογενείας. Ε- Α. Σιμον. Μίταηρ. ix roi Ίταλιχον. 476 Österreichisches Lehr- oder Xahinensbüchlein; nebst Anweisung; zum kaufmännischen Briefwechsel. Wien. Frankfurt. 171 Αοΐ'χιανον τέως. Σαμοσα εκλεχ ΑιάΧογοι τοί. BiéìVìj. 17 Ου 477 Vi rail's.... Aeneas. Hamburg'. 170 Γιομανιστί. 47 Λαμιανον Β- sftße οοποιλον. 'Ouiliti. Άίϊήΐ'αις 153

147 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 145 Σχόλια στον Κατάλογο του I Η χρονολογία 1646 εσφαλμένη αντί 146 (βλ. εδώ σ. 60 αρ. 191). 4. Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 615 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 52 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 472 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Βλ. εδώ σ. 59 αρ. 13 και σ Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 57 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Έκδοση αβιβλιογράφητη Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 409 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. * Της έκδοσης αυτής, του 119, έχει βιβλιογραφηθεί μόνο ο γ' τόμος (ΓΜ 1163). Πβ. και αρ. 29 και εδώ σ. 49 αρ Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. *69α Πρόκειται για το αυτόγραφο χειρόγραφο του γνωστού θεολογικού έργου του Βικέντιου Δαμοδού, που περιλαμβάνεται και στον κατάλογο του ελληνικού σχολείου της Βιέννης του 146 (αρ ) και που αναφέρει ο Ζαβίρας ότι είδε στην Πέστη το 177 (Γ. Ζαβίρα, Νέα 'Ελλάς ή Έλληνικον Θέατρον, Άνατύπ. Α' έκδ. 'Επιμέλεια-Εισαγωγή-Εύρετήριον Τάσου Γριτσοπούλου, Αθήνα 1972 [Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών. Επιστημονικοί πραγματείαι, 11. Σειρά Φιλολογική και Θεολογική] σ. 20). Το χειρόγραφο αυτό έργο (σε πέντε τόμους) αφιέρωσε ο Πέτρος Δάρβαρις στην Ελληνική Σχολή της Βιέννης στις 1. Η παραπομπή γίνεται στον αύξοντα αριθμό του καταλόγου του 160.

148 146 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 4 Μαΐου 126 και η Κοινότητα το δέχτηκε διατηρώντας το δικαίωμα να το τυπώσει (Βασιλική Μπόμπου-Σταμάτη, 'Ο Βικέντιος Δαμοδός. Βιογραφία - Έργογραφία Διδακτορική διατριβή, Αθήνα 192, σσ ). Αργότερα, το 170, ο Σάθας το βρήκε στη βιβλιοθήκη της εκκλησίας της Αγίας Τριάδος υπάρχει σχετική πληροφορία ότι ύστερα από αίτηση του πατριάρχη Ιωακείμ Γ' «απεστάλη εκ Βιέννης εις την Θεολογικήν Σχολήν της Χάλκης δπου ετι ευρίσκεται, επί σκοπώ εκδόσεως», αλλά στους καταλόγους χειρογράφων της Σχολής της Χάλκης και της βιβλιοθήκης του Πατριαρχείου δεν αναφέρεται και δεν υπάρχει καμιά μεταγενέστερη πληροφορία για την τύχη του (Βασ. Μπόμπου-Σταμάτη, ό.π., σσ. 21 και 25-26) Έκδοση αβιβλιογράφητη Στο ΓΜ *167 σημειώνεται Γρανδή Αντί Φουρηροά γρ. Φουρκροά (πβ. ΓΜ * 17) Έκδοση αβιβλιογράφητη. Μάλλον πρόκειται για προγενέστερη έκδοση του βιβλίου, που περιγράφεται στο ΓΜ *615 (βλ. εδώ σ. 47 αρ. 92) Βιβλιογραφημένοι μόνοι οι τόμοι α' και β' με χρονολογία 10 (ΓΜ *523) Φαίνεται ότι από παραδρομή δηλώνεται τόπος έκδοσης η Βιέννη. Στο ΓΜ *374 σημειώνεται «Ένετίησιν παρά Νικολάω Γλυκεΐ τω έξ Ιωαννίνων» Αντί Γενουησίου γρ. Γενουηνσίου (πβ. ΓΜ *39) Στο ΓΜ *696 δε σημειώνεται αριθμός τόμων. 29. Έκδοση αβιβλιογράφητη. Στο Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ άλλες επτά εκδόσεις του έργου αυτού. 29. Πβ. αρ Αντί έντριπον γρ. έντριτον (πβ. ΓΜ *294). Επίσης στο ΓΜ (ό.π.) δεν αναγράφεται τόπος, αλλά μόνο το τυπογραφείο, «' Εν τω Τυπογρ. Βράιτκοπφ και Αίρτελ», το οποίο, όπως είναι γνωστό, βρισκόταν στη Λειψία, επομένως ο τόπος έκδοσης (Βιέννη), που σημειώνεται εδώ, είναι ανακριβής. 30. Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 5044, 5045 και Έκδοση αβιβλιογράφητη Αντί "Ιππωνος γρ. Ίππώνο*, Για το ίδιο βιβλίο βλ. και τον αρ. 363 (πβ. L ΒΗ 1. αι. τόμ. II αρ. 34) Αντί Κορωνίου γρ. Κορωνιοΰ Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 346 και Εδώ δεν είναι σαφές για ποια από τις δύο εκδόσεις πρόκειται Βλ. αρ Αντί Μανδουνάκη γρ. Μανδακάση. 35. Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 57 και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. *6Ρ.

149 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ Βλ. Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. Παράρτ. αρ. *624^. μετά 447. 'Ακολουθία του 'Αγίου Χαραλάμπους... Έκδοση αβιβλιογράφητη, αν η χρονολογία 1733 δεν είναι λανθασμένη, οπότε ίσως θα μπορούσε να ταυτιστεί με την έκδοση του ίδιου έργου με χρονολογία 1734, που περιγράφεται στο L ΒΗ 1. αι. τόμ. Ι αρ. 224 (πβ. και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 1653). μετά 447. Σάλπιγξ της αληθείας. Έκδοση ενδεχομένως αβιβλιογράφητη, αν η χρονολογία 1795 δεν είναι λανθασμένη. Περιγραφή του έργου από αυτοψία ως τώρα δεν έχει γίνει, γιατί δεν έχει βρεθεί αντίτυπο του και η μοναδική μαρτυρία γι' αυτό προέρχεται από τον κατάλογο του ελληνικού σχολείου της Βιέννης του 146, όπου όμως η χρονολογία είναι Σ' αυτόν τον κατάλογο, του 146, παραπέμπουν και οι ΛΑΔ.- ΧΑΤΖ. σ. 164, αλλά με την παρατήρηση ότι η χρονολογία 1792 πρέπει να διορθωθεί σε 179, γιατί στα 1792 δεν υπήρχε στην Κωνσταντινούπολη ελληνικό τυπογραφείο (πβ. και Παπαδ. Θ., Ελλην. Βιβλ. αρ. 519*). Αν βέβαια πρόκειται για έκδοση του πατριαρχικού τυπογραφείου, φυσικά δεν υπήρχε αυτό πριν από το 179, αν όμως πρόκειται για έκδοση του αρμενικού τυπογραφείου του Πογώς, που λειτουργούσε και πριν από το 179 στην Κωνσταντινούπολη, τίποτε δεν εμποδίζει να δεχτούμε τη χρονολογία 1792 ή καλύτερα 1795 (του καταλόγου του 160). Θεωρώ πολύ πιθανό ότι είναι η ίδια έκδοση αυτή που περιλαμβάνεται στους δύο καταλόγους και απλώς η μια από τις δύο χρονολογίες είναι εσφαλμένη Όπως διαπίστωσα από την αυτοψία, στο βιβλίο σημειώνεται η χρονολογία 144. Βλ. εδώ σ. 59 αρ. 10. μετά 474. Παιδαγωγία. Βλ. εδώ σ. 67 αρ. 247.

150 14 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Χρονολογικός πίνακας Καταλόγου 160 Αντιστοιχία στην Ελληνική Βιβλιογραφία Εδώ δηλώνεται η χρονολογική σειρά των βιβλίων του Καταλόγου του 160, ενώ παράλληλα παρέχεται η βιβλιογραφική μνεία προκειμένου για τα βιβλία, που έχουν ήδη περιληφθεί στην Ελληνική Βιβλιογραφία. Πρώτα σημειώνεται ο χρόνος έκδοσης, ακολουθεί κατόπιν ο αύξων αριθμός του βιβλίου στον κατάλογο και σε παρένθεση η παραπομπή στη σχετική βιβλιογραφία μετά , μετά , (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Προσθ. 37) (Παπαδ. Θ., Ο Εραν. 14, 31) 1. Οι βραχυγραφίες είναι οι ίδιες, που χρησιμοποιούνται και στο συμπληρωματικό κατάλογο (σ ).

151 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ (;) , 131, , , , 15 31, , , 42 4, , μετά ,25 23, 3, , 14, , (L ΒΗ 17. αι. II 622), , μετά 401 (L BH 17. αι. III 642) 65, , 410, μετά

152 150 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ (Παπαδ. Θ., 0 Εραν. 14, 4) 72, 291 1, 120, μετά , μετά , 42, , , 345 2, 7, , (L ΒΗ 1. αι. Ι 179) 15, , 37 49, 50 μετά , , 7, , 300, 39, 424 σ. Ι,σ. 2, 126, 12, , , , 121, 194 (L ΒΗ 1. αι. Ι 311) , 375 3, , 320, 351, 36 (L ΒΗ 1. αι. Ι 457), , 33 5, 402 (L ΒΗ 1. αι. Ι 506) (L ΒΗ 1. αι. Ι 541), 274 (L ΒΗ 1. αι. Ι 559), 364, 379 (L ΒΗ 1. αι. Ι 55), μετά , 253 (L ΒΗ 1. αι. II 556) μετά 32

153 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ [ca ] '795 75, , 13, , μετά 166, 10 (L ΒΗ 1. αι. II 650) 69, 125, 155, 229 (L ΒΗ 1. αι. II 66), , (L ΒΗ 1. αι. II 714), 203 (L ΒΗ 1. αι. II 70), , , μετά 166, 304 (L ΒΗ 1. αι. II 795), 321, 401 (L ΒΗ 1. αι. II 74) 112, (L ΒΗ 1. αι. II 34), 363 (L ΒΗ 1. αι. II 34) 137, 139, 156, 305 (L ΒΗ 1. αι. II 5), , 3 123, 147, 151, 32 (L ΒΗ 1. αι. II 912) 57-5, 150, 322 (L ΒΗ 1. αι. II 975), 331, μετά 401 (L ΒΗ 1. αι. II 973) 149, 164, 2 (L ΒΗ 1. αι. II 1013), , μετά , 111, 116, 19 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ., Συμβ. 16), 391, , 32 (LBH 1. αι. II 1102) 113, 115, 154, 195,213, , 160, (L ΒΗ 1. αι. II 111), 64 (L ΒΗ 1. αι. II 1170), 117, 14 37, 396 (LBH 1. αι. II 114) 93, 204 (L ΒΗ 1. αι. II 1221), μετά , , μετά 213, 361 (L ΒΗ 1. αι. II 1243 ή 1244) 97, 166, 295 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 4) 140, 293, 30 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 69 και 70), 395 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 79) 340 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 147) 357 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 1), 367 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 162) 35 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 17) 142 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 212), 303, 334, 353 (ΛΑΔ.-

154 152 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ ΧΑΤΖ. 213), 34 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 241), μετά 447 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. 227) (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 34), 19 (ΛΑ Δ.-ΧΑΤΖ. [ ] 21), 240, 347 (ΛΑΔ.- ΧΑΤΖ. [ ] 2), 353 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 10) , 329 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 67), μετά 447 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 71) (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 119), 234 (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 111) (ΛΑΔ.-ΧΑΤΖ. [ ] 150) , 233 (ΓΜ *37), 297 (ΓΜ *11), 333 (ΓΜ 33), 359 (ΓΜ *45) και μετά 270 (ΓΜ *103), 14 (ΓΜ *5), 254 (ΓΜ *67), 27 (ΓΜ *49), 336, 34 (ΓΜ *90) (ΓΜ *140), 232 (ΓΜ *167), 239 (ΓΜ 17), 312 (ΓΜ *163), 337 (ΓΜ *177) (ΓΜ *200), 339, 354 (ΓΜ *230), 34, 34 (μετά 3), 444 (ΓΜ *201), 446 (ΓΜ *196) 104 σ. [127] (ΓΜ *26), 207, 261 (ΓΜ *296), 307 (ΓΜ *294), 330 (ΓΜ *302), 343 (ΓΜ *263) (ΓΜ *349), 17 (ΓΜ *336), 215, 236 (ΓΜ 319), 246 (ΓΜ *374), 251 (ΓΜ *377), 252 (ΓΜ *370), 344 (ΓΜ *376) (ΓΜ *390), 222 (ΓΜ *404), 249 (ΓΜ *39), 341 (ΓΜ *419) (ΓΜ *45), 257 (ΓΜ *479), 25 και 260 (ΓΜ *47), 33 (ΓΜ *464), 35 (ΓΜ *472) (ΓΜ *523), 262 (ΓΜ *494), μετά 447 (Ηλιου Β' 1524 [Α3525]) (ΓΜ *524), 165 (ΓΜ *525), 346 (ΓΜ 553), 394 (ΓΜ *52) (ΓΜ *52) (ΓΜ *669), 421 (ΓΜ *659 και Ηλιου Β' 1 [Α2217]) (ΓΜ *696), 294 (ΓΜ *726), 403 (ΓΜ *721) (ΓΜ *779), μετά 447 (ΓΜ *744) (ΓΜ *797) (ΓΜ *74), 136 (ΓΜ *54), , 172 (ΓΜ *920), 176, 221 (ΓΜ *933), 25, 26, (ΓΜ *9), 36

155 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ (ΓΜ *1052), 212, 245 (ΓΜ *1097), 279 (ΓΜ *1072) (ΓΜ *1163), 179, 197 (ΓΜ *1162), 250 (ΓΜ *1196), 270 (ΓΜ *116), 277 (ΓΜ *1165), 290 (ΓΜ *1150), 29, 352 (ΓΜ *1152) (ΓΜ *126), 231 (ΓΜ *1794), 245 (ΓΜ 120), μετά 262 (ΓΜ *1215), 399 (Ηλιου Φ., Ο Εραν. 13, * 10142) (ΓΜ * 1317), 404 (ΓΜ * 1299), 405 (ΓΜ * 1329 και* 1335) , 214, 400 (ΓΜ *1471) , 21 (ΓΜ *1527), 316, (ΓΜ * 1592), (ΓΜ* 1643) (ΓΜ * 1753), 21 (ΓΜ * 179), (ΓΜ * 1901), 27 (ΓΜ * 147) (ΓΜ * 194), (ΓΜ *219), 220 (ΓΜ *2167), 247 (ΓΜ *2145) (ΓΜ *2264), <159 (ΓΜ *239), 226 (ΓΜ *2352), 227 (ΓΜ *234), 264, 309 (Μοσχονάς Εμμ., Ο Εραν. 6, *Α07) (ΓΜ *2515), 313, , 169 (ΓΜ *266), 170 (ΓΜ *2740), 200 (ΓΜ *2642), (ΓΜ *2797), 433 (ΓΜ *227), (ΓΜ *3001), 256 (ΓΜ *2936, *3097, *3275), 323, 44 (ΓΜ *3032), (ΓΜ *333), μετά (ΓΜ *3629) (ΓΜ *351), 462 (ΓΜ *373) (ΓΜ *3976), 456, , 17, 196 (ΓΜ *4159), 416 (ΓΜ *4196), (ΓΜ *444), μετά (ΓΜ *4655), 450 (ΓΜ *4620), 453, , 461, 464 (ΓΜ *4995) , 467, μετά , 455, μετά 474

156 154 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ , 469, 470, μετά , μετά 474, 47 (ΓΜ * 106) (ΓΜ *6432), (ΓΜ *7416),

157 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 155 Τόποι έκδοσης βιβλίων 1 του Καταλόγου 160 Αθήνα 70, 17, 11, 12, 23, 272, 462, 464, 47 Αίγινα 220 Άλλη της Σαξωνίας 35. Βλ. και Halle Αμβούργο 27, 3, 269, 350, 391, 417, 477 Άμστερνταμ 13, 72, 74, 75, 1, 96, 103, 119, 120, 121, 406 Αργεντόρατο 101, 11, 14, 156, 195, 23, 291 Αυγούστα 4 Αυρηλία 6, 94 Βασιλεία 33, 40, 56, 59, 79, 95, 193 Βενετία σ. 1, σ. 2 (αρ. 1), 5, 9, 11, 35, 3,49, 50, 57-5, 64, 67, 69, 93, 141, 142, 19, 190, 192, 194, 200, 203, 204, 240, 253, 257, 263, 24, 29, 297, 302, 322, 32, 36, 3, 401, μετά 401 (δις), 402, 410, 415, 41, 420, 426, 431, 432, μετά 474 Βερολίνο 63, 127, 306, 453 Βιέννη 17, 66, 6, 99, 105, 106, 135, 136, 13, 145, 165, 167, 16, 169, 171, 173, 174, 13, 14, 197, 214, 215, 221, 222, 225, 226, 230, 231, 232, 234, 236, 237, 239, 241, 242, 245, 246, 24, 249, 250, 251, 252, 254, 255, 256, 25, 259, 260, 261, 262, μετά 262, 264, 267, 270, 273, 277, 279, 25, 26, 27, 2, 295, 29, 300, 301, 304, 307, 30, 309, 310, 313, 316, 317, 319, 323, 324, 32, 329, 332, 333, 334, 336, 337, 33, 340, 341, , 346, 347, 34, 352, 353, 354, 357, 35, 359, 367, 36, 369, μετά 32, 33, 34, 35, 394, 395, 397, 399, 403, 404,405, 416, 423, 433,444,446, μετά 447 (τρις), 44, 450, 454, 455, 457, 45, 459, 461, 466, 469, 473, μετά 474, 476, μετά 476 Βιττεμβέργη 377, 393 Βόννη μετά 474 Βούδα 104, μετά 270 Βρέμη μετά 392 Βρεσλαβία Η παραπομπή γίνεται στον αύξοντα αριθμό του καταλόγου.

158 156 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Γενεύη 4, 425 Γοτίγγη 100, 152, 211 Δρέσδη μετά 166, 22, 374 Ερμούπολη 196 Ιένα 143, 233, 339 Ιεροσόλυμα 30 Κανταβριγία 61 Καρλσρούη 3 Κέρκυρα 21 Κολωνία 4, 6, 14, 0 Κοπεγχάγη 364 Κωνσταντινούπολη μετά 447 Λειψία 16, 36, 39, 42, 7, 92, 102, 107, 110, 112, 113, 114, 115, 126, 129, 140, 144, 147, 149, 151, 154, 157, 164, 166, μετά 166, 179, 10, 206, 210, 213, μετά 213 (δις), 229, 274, 290, 299, 303, 305, 314, 327, 330, 331, 339, 355, 363, 365, 370, 371, 375, 376, 379, 34, 391, 46, μετά 474 Λονδίνο 55, 126, 351, 31 Λούγδουνο 37, 52, 60, 91, 30 Λούγδουνο Βαταβίας 51, 65, 71, 2, 130, 133, 153, 162, 163, μετά 409 Λουκοτοκία 7, 2 Μαγουντία 1, 21, 25, 77 Μαδρίτη 292 Μάλτα 199 Μόσχα 19, 22 Μοσχόπολη μετά 447 Ναύπλιο 159 Νεάπολη 266, 345, 356 Νυρεμβέργη 216 Οδησσός 170, 227 Οξωνία 123, 150, 26 Πάδοβα 430 Παρίσι 2, 3, 12, 15, 20, 26, 32, 5, 90, 9, 10, 109, 111, 127, 139, 172, 176, 209, 219, 235, 247, 294, 312, 37, 411, 427, 447, 463, 465, 471 Παταβία 34 Πέστη 271 Πετρούπολη 217, 21, 296 Πράγα 43, 45, 215, 275 Ρέκιο 400

159 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 157 Στουττγκάρδη 472 Στρασβούργο 207, 31 Τεργέστη 214, 25, 26, 316, 342 Τυβίγγη 44, 97 Φραγκφούρτη 73, 134, 205, 224, 293, 366, 373, 37, 392, μετά 392, 40, 412, 413, μετά 476 Χάγη βλ. Haye Χάλη βλ. Halle Altenburg 155 Antuerpia 10, 31, 131 Argentoratum βλ. Αργεντόρατο Augsburg 37 Beirut μετά 474 Bipontium 116, 117 Breslau 335 Croninga - Dillingen 42 Erlangen 160 Freistadt 315 βλ. Groningen Groningen 46, 122 Halle 321, 360* βλ. και 'Αλλη της Σαξωνίας Haye 39, 410, μετά 410 Herbipoli 429 Hermannstadt 467, μετά 474 (δις) Kronstadt 456 Lemgo wia 137 Mannheim 470 Merseburg 210 Rouen 445 Trajectum ad Rhenum 125, 12, 15 Troppau 372 Turicum 161 Ulm 422

160 15 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Wittenberg βλ. Βιττεμβέργη ZüUichavia 349

161 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 ΜΛΝΙΦΕΣΤΟΝ της 'Οθωμανικής Πόρτας όπου 179 σεπτεμβρίου 12. προς τους εις αυτήν ευρισκομένους έλτζίδες εκοινοποιήθη. ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΦΩΤΟ ΑΝΑΤΥΠΩΣΗ

162

163 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 161 Ανάμεσα σε ποικίλα παλιά, και αρκετά από αυτά ακαταλογογράφητα, ελληνικά βιβλία της βιβλιοθήκης του ελληνικού σχολείου της Βιέννης 1 βρήκα και ένα φυλλάδιο σε μικρό σχήμα, που έχει τον τίτλο: ΜΑΝΙΦΕΣΤΟΝ της 'Οθωμανικής Πόρτας όπου 179 σεπτεμβριου 12. προς τους εις αυτήν ευρισκομένους έλτζίδες έκοινοποιήθη. ο μικρό, σσ. 16. Εξώφυλλο χάρτινο. Στο επάνω μέρος της σ. 3 τυπογραφικό κόσμημα. Το έντυπο αυτό ήταν ως σήμερα γνωστό μόνο από έμμεση πληροφορία και συγκεκριμένα από τον κατάλογο της βιβλιοθήκης της Ελληνικής Σχολής της Βιέννης, που τυπώθηκε το Από τον κατάλογο αυτόν αντλούν τα βιβλιογραφικά στοιχεία του εντύπου και οι Λαδάς-Χατζηδήμος στη βιβλιογραφία των ετών και πρόσφατα ο Θ. Παπαδόπουλος στην ελληνική βιβλιογραφία των ετών 1466ci Ο τίτλος παραδόθηκε από τον κατάλογο του 146 ως εξής: Μανιψέστον τής 'Οθωμανικής Πόρτας. κοινοποιηθέν τω 179. Κωνσταντινουπόλει, 179. Το γεγονός όμως ότι το περιεχόμενο του φυλλαδίου ήταν άγνωστο και επιπλέον το ότι στον κατάλογο του 146 όχι μόνο ο τίτλος σημειώνεται ελλιπής, αλλά και έτος έκδοσης αναγράφεται το 179 και τόπος έκδοσης η Κωνσταντινούπολη, οδήγησαν τους βιβλιογράφους σε εσφαλμένες υποθέσεις για την ταύτιση του. Έτσι οι Λαδάς-Χατζηδήμος 5 υποθέτουν ότι πρόκειται για το γνωστό έργο του Ανθίμου, πατριάρχη Ιεροσολύμων, «Διδασκαλία πατρική» ή για το έργο του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε' «' Εγκύκλιος προς τους κατοίκους των 1. Κατάλογο των βιβλίων αυτών βλ. εδώ σ. 31 κε. 2. Κατάλογος των έν τη Βιβλιοθήκη τής έν Βιέννη 'Εθνικής 'Ελληνικής Σχολής βιβλίων, Βιέννη, 146 [ανατύπ. βιβλιοπωλείου Νότη Καραβία, Αθήνα. Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, 24], σ. 32, αρ. 772/ 10. Το φυλλάδιο που βρήκα και κατέγραψα (με αριθμό Ε3) έχει γραμμένο με μελάνη στο εξώφυλλο τον ίδιο αριθμό (772/10). Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για το ίδιο αντίτυπο που αναφέρει ο κατάλογος του 146. Στο νέο κατάλογο έχει αρ. 56 (βλ. και σ. 42). 3. Γ. Λαδα-Α. Χατζηδήμου, 'Ελληνική Βιβλιογραφία των ετών , Αθήνα 1973, σ Θ. Παπαδοπούλου, 'Ελληνική Βιβλιογραφία (1466ci.-100). Τόμος πρώτος. 'Αλφαβητική και χρονολογική άνακατάταξις, Αθήνα 194 [Πραγματεΐαι τής Ακαδημίας 'Αθηνών, τόμ. 4], αρ. 3734*, όπου γίνεται παραπομπή τόσο στον κατάλογο του 146 όσο και στη βιβλιογραφία των Λαδά-Χατζηδήμου (ό.π.). 5. Λαδάς-Χατζηδήμος, ό.π., σ. 154.

164 162 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 'Ιονίων νήσων», που εκδόθηκαν και τα δύο τη χρονιά αυτή στην Κωνσταντινούπολη 6. Η αυτοψία όμως που έκανα στη Βιέννη απέδειξε ότι το κείμενο αυτό δεν έχει καμιά σχέση με τα δύο αυτά έργα. Πρώτα-πρώτα, όπως δηλώνει και ο ίδιος ο πλήρης τίτλος (βλ. παραπάνω), πρόκειται για μια διακήρυξη (μανιφέστον) της Υψηλής Πύλης, που κοινοποιήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 179 στους πρέσβεις (ελτζήδες) που βρίσκονταν τότε στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Δεύτερον, τόπος και χρόνος εκτύπωσης, καθώς και τυπογραφείο δε δηλώνονται - η ημερομηνία που αναφέρθηκε είναι απλώς η ημερομηνία που κοινοποιήθηκε η διακήρυξη. Όσο για τον τόπο έκδοσης (Κωνσταντινούπολη), που αναφέρεται στον κατάλογο του 146, επίσης δε δηλώνεται στο φυλλάδιο ως τόπος εκτύπωσης (ούτε στο εξώφυλλο ούτε αλλού). Μόνο στην τελευταία σελίδα (σ. 16) μετά το κείμενο υπάρχει η εξής σημείωση 7 : Κώνστα ντινουπόλει 1 βεβυούλ άχύρ- χεδορά ήτοι 179. σεπτεμβρίου 1., αλλά φυσικά πρόκειται για τον τόπο και την ημερομηνία που εκδόθηκε το μανιφέστο. Βέβαια, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, θα πρέπει να δεχτούμε το 179 και ως έτος εκτύπωσης του φυλλαδίου αυτού. Ως προς το περιεχόμενο: Στην αρχή γίνεται αναφορά στις καλές διπλωματικές σχέσεις της Τουρκίας με τη Γαλλία στο παρελθόν και στην ουδετερότητα που κράτησε η Τουρκία, όταν έγινε η μεταπολίτευση στη Γαλλία (1792) και της ζητήθηκε από τα άλλα κράτη να συμμαχήσει εναντίον της Γαλλίας. Κατόπιν, αφού προηγουμένως εκθέτονται οι διάφορες διπλωματικές ενέργειες της Τουρκίας, δικαιολογείται η μεταβολή της τουρκικής πολιτικής, δηλ. η διακοπή της ουδετερότητας και η κήρυξη του πολέμου με τη Γαλλία μετά την εισβολή των Γάλλων στην Αίγυπτο. Αναφέρονται εξάλλου 6. Βλ. και Παπαδόπουλο, ό.π. 7. Από τη σημείωση αυτή και από τον τίτλο φαίνεται ότι ο συντάκτης του καταλόγου του 146 πήρε (εσφαλμένα) τα στοιχεία για τον τόπο και τη χρονολογία εκτύπωσης.. Γι' αυτή τη μεταβολή της τουρκικής πολιτικής, καθώς και τα σχετικά ιστορικά γεγονότα του 179, βλ. Α. Βακαλοπουλου, 'Ιστορία του νέου ελληνισμού. Δ' Τουρκοκρατία Ή οικονομική άνοδος και ό φωτισμός τοΰ γένους, Θεσσαλονίκη 1973, σ Επίσης για τα γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν και μάλιστα για τις σχέσεις των Ελλήνων με το Βοναπάρτη βλ. Α. Camariano-Cioran, «Les îles Ioniennes de 1797 à 107 et Γ essor du courant philofrançais parmis les Grecs», Πρακτικά Γ' Πανιονίου Συνεδρίου τόμ. Α', Αθήνα 1967, σ και ιδίως σ. 7 και 92-93, καθώς και Ο. Κατσιαρδή, «'Ελληνικά διαβήματα στον Βοναπάρτη. Ή περίπτωση τοΰ Γεωργίου Παλατινού», Ό 'Ερανιστής 14, 1977, σ Ειδικά για το θέμα αυτό πβ. και πατριαρχικά γράμματα γραμμένα την ίδια χρονιά (179), ορισμένα πριν κηρύξει η Τουρκία επίσημα τον πόλεμο κατά της Γαλλίας και ορισμένα μετά την επίσημη κήρυξη του πολέμου, που αναφέρονται στην απόβαση των Γάλλων στην Αίγυπτο και στη θέση των χριστιανών με τη νέα κατάσταση (Λ. Βρανούσης, «"Αγνωστα πατριωτικά φυλλάδια και ανέκδοτα κείμενα τής εποχής τοΰ Ρήγα και τοΰ Κοραή», ΕΜΑ 15-16, 1965/6, σσ. 19 και 199 κε.).

165 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 163 και ορισμένα άλλα σχετικά γεγονότα, όπως π.χ. επαναστατικά γράμματα που έστελναν οι Γάλλοι στους Έλληνες της Ρούμελης, του Μοριά και των νησιών του Αιγαίου και συγκεκριμένα γράμματα του Βοναπάρτη στους Μανιάτες (σ. 7), η αιτιολόγηση της εισβολής των Γάλλων στην Αίγυπτο από την πλευρά της Γαλλίας (σ. 12), η κράτηση των μελών της γαλλικής πρεσβείας ως ομήρων στο Επταπύργιο, καθώς και όλων των Γάλλων προξένων και εμπόρων στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλα εμπορικά λιμάνια σε αντίποινα για την κράτηση των οθωμανών υπηκόων στην Αίγυπτο (σ ) κλπ. Με όλα αυτά τα στοιχεία, που παρέχει το φυλλάδιο, μπόρεσα να εξακριβώσω για ποιο κείμενο πρόκειται. Δύο μήνες μετά την κατάληψη της Αλεξάνδρειας από το Ναπολέοντα, οι διπλωματικές σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και στη Γαλλία διακόπηκαν. Τότε η Υψηλή Πύλη έστειλε μια διακήρυξη {μανιφέστο) στους εκπροσώπους των άλλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, που ήταν διαπιστευμένοι στην Κωνσταντινούπολη, σχετική με τον πόλεμο εναντίον της Γαλλίας 9. Το κείμενο λοιπόν, που περιέχεται στο φυλλάδιο, όπως διαπίστωσα, είναι ακριβώς η ελληνική μετάφραση αυτής της διακήρυξης {μανιφέστου), η οποία βέβαια στο πρωτότυπο ως επίσημο έγγραφο του τουρκικού κράτους ήταν γραμμένη στην τουρκική γλώσσα 10 (υπάρχει ωστόσο και γαλλική μετάφραση"). Η ελληνική μετάφραση. - Γεννιέται τώρα το ζήτημα για ποιο λόγο έγινε η ελληνική μετάφραση του εγγράφου αυτού, καθώς και το ερώτημα, πού τυπώθηκε. Το πιθανότερο φαίνεται ότι η μετάφραση αυτή έγινε για λόγους προπαγάνδας των Τούρκων από κάποιον Έλληνα, ίσως από το μεγάλο διερμηνέα (δραγομάνο) Κωνσταντίνο Υψηλάντη ( ) J. Kabrda, Quelques firmans concernant les relations francoturques lors de l'expédition de Bonaparte en Egypte ( ), Παρίσι 1947 [Cahiers de la Société Asiatique], σ Για την έκδοση του τουρκικού κειμένου βλ. J. Kabrda, ό.π., σ Για την πλήρη και επίσημη γαλλική μετάφραση που εκδίδεται στο βιβλίο: Μ. Herbette, Une ambassade turque sous le Directoire, Παρίσι 1902, βλ. Kabrda, ό.π., σ. 14 σημ. 1. Γαλλική μετάφραση του μανιφέστου αυτού περιλαμβάνεται επίσης και στο Recueil des Traités de la Porte Ottomane avec les puissances étrangères depuis le premier traité conclu, en 1536, entre Suléyman I et François I jusqu' à nos jours par Le Baron I. de Testa. Tome premier. France, Παρίσι 164 [Bibliothèque Diplomatique], σ ' διαπίστωσα, ύστερα από αντιπαραβολή, ότι το ελληνικό κείμενο δεν ακολουθεί κατά λέξη αυτή τη μετάφραση, ενώ ως προς το νόημα δεν απομακρύνεται από αυτή. 12. Πβ. τουρκικά έγγραφα της ίδιας εποχής γραμμένα σε ελληνική γλώσσα από το δραγομάνο του στόλου Αλέξανδρο Σούτζο προς τους προεστώτες της Ύδρας (ορισμένα μάλιστα με ημερομηνίες Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 179) σχετικά με την κινητοποίηση του στόλου κατά των Γάλλων μετά τα γεγονότα αυτά (Α. Λιγνός, Άρχεϊον της κοινότητος "Υδρας , τόμ. α , Πειραιάς 1921, σ ).

166 164 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Άλλωστε η περίπτωση ελληνικής μετάφρασης ενός τέτοιου είδους μανιφέστου δεν είναι η μοναδική. Στο χφ 34 (σσ ) της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης υπάρχει η ελληνική μετάφραση άλλου μανιφέστου της Υψηλής Πύλης ένδεκα χρόνια παλιότερου (έχει ημερομηνία 24 Αυγούστου 177) με ανάλογο περιεχόμενο - συγκεκριμένα πρόκειται για μανιφέστο σχετικό με την κήρυξη του ρωσοτουρκικού πολέμου του , το οποίο δόθηκε στο Γάλλο πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη για να λάβουν γνώση και τα άλλα κράτη της Ευρώπης 13. Αξίζει επίσης να παρατηρηθεί ότι τόσο ο τύπος γενικά όσο και η γλώσσα του κειμένου αυτού είναι όμοια με του μανιφέστου του 179, στοιχείο που ενισχύει την άποψη ότι οι μεταφράσεις αυτές θα πρέπει να γίνονταν με φροντίδα των Τούρκων 14. Η ελληνική μετάφραση του μανιφέστου του 179 όμως παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, επειδή είναι έντυπη, τυπωμένη, όπως φαίνεται, στη 13. Το μανιφέστο αρχίζει (σ. 1045): «Μετάφρασις του εκδοθέντος ήδη μανιφέστου: ή βασιλική σφραγίς. Μανιφέστον άπό μέρους της λαμπρός υψηλής Πόρτας, κατά τής'ρωσίας, έγχειρισθέν τω έν Κωνσταντινουπόλει έξοχοτάτω άμπασιαδώρω τοϋ βασιλέως τής φράντζας Κόμητι και Κόντε Σιουναζέλ δέ γγιουφλέ τω αξιοπρεπέστατα), δια είδησιν και τών λοιπών αυλών τής Ευρώπης τή 24: αύγούστου 177: Ή γεγονεΐα αγάπη μεταξύ τής υψηλής Πόρτας και τής κούρτης τής ' Ρωσίας έν έτει 117: τω ήμετέρω, και 1774 είχε πρώτον τέλος τήν άνάπαυσιν, καί τήν είρήνην εις τους αλλήλων ήμΐν υπηκόους. Ή κόρτε τής 'Ρωσίας άλλ' ούν δεν έπαυσε να ταράτιη καί να ζητή πολλά πράγματα ενάντια τής αρμονίας όπου ήθελεν ήσται ό καρπός τής αγάπης. "Ηρπαξε τήν Κριμαίαν έργον παντάπασιν εναντίον εις τάς συνθήκας όπου έγιναν εις τό Καϊναρτζίκι...» και τελειώνει (σσ ): «...λοιπόν δια ολας ταύτας τάς αιτίας, καί άλλας αναρίθμητους φανερός καί κρυφάς, ό νόμος τοϋ Ίσλαμίου μας προστάζει εις τήν ύψηλήν Πόρταν, δια να κάμη τον πόλεμον όθεν καί δίδει τό παρόν / μανιφέστον εις τήν σεβασμίαν Κούρτην τής φράντζας, δια να τή δείξη τήν άπόφασιν όπου έκαμε δια τον πόλεμον μέ τήν ' Ρωσίαν έτζι βάνει ή υψηλή Πόρτα εις τό φώς καί τήν δικαιοκρισίαν τών φίλων της, τάς αιτίας τών πράξεων της. - εξεδόθη εις τάς 11 ζιλκαντή εις τό έτος 120i έν κωνσταντινουπόλει τή περιεκτισμένη (;) (pr. m. έν Κωνσταντινουπόλει τή 7ΐεριφρουρουμένη)» (Οι σσ του χφ κενές" στο χφ δεν περιλαμβάνεται το μανιφέστο στο πρωτότυπο παρά μόνο αυτή η μετάφραση). 14. Για άλλα ανάλογα ελληνικά κείμενα της ίδιας εποχής πβ. ένα μανιφέστο του Βοναπάρτη γραμμένο με την ευκαιρία της κατάληψης της Αιγύπτου που περιλαμβάνεται σε ρουμανικό χειρόγραφο (ms gr f. 40 r -40 v της Βιβλιοθήκης της Ακαδημίας της Ρουμανίας), στο οποίο περιλαμβάνονται και πολλά άλλα κείμενα, όλα σε ελληνική γλώσσα, σχετικά με το Βοναπάρτη (Α. Camariano-Cioran, ό.π., σ. 9). Επίσης στο χφ 34 (σσ ) της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης περιλαμβάνεται «Μανιφέστον του Βοναπάρτε, δπερ έξέδωτο καθ' ον καιρόν άπήλθεν εις ' Αλεξάνδρειαν καί ΑΊγυπτον» ίσως πρόκειται για το ίδιο κείμενο με του χφ της Βιβλιοθήκης της Ακαδημίας της Ρουμανίας, που αναφέρθηκε (Ο Α. Σιγάλας, Άπό τήν πνευματικήν ζωήν τών ελληνικών κοινοτήτων τής Μακεδονίας Α. 'Αρχεία καί βιβλιοθήκαι δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη 1939 [Παράρτ. Δ' τόμ. Επετ. Φιλοσ. Σχ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης] σ. 21 σημειώνει ότι το κείμενο αυτό φτάνει ως τη σ του χφ, όπως όμως διαπίστωσα, από τη σ. 107 αρχίζει άλλο κείμενο με τίτλο «' Απόκρισις τοϋ Παναγιωτάτου πρώην Κωνσταντινουπόλεως κυρίου Καλλινίκου προς τίνα έρωτήσαντα περί τής [ενν. πληροφορίας] τών μνημοσυνών τών έν Κυριακαΐς τελουμένων»).

167 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 165 Βιέννη. Οχι μόνο τα τυπογραφικά στοιχεία, αλλά κατ' εξοχήν το τυπογραφικό κόσμημα της σ. 3 μαρτυρούν Βιέννη και άλλωστε δεν είναι ίσως τυχαίο ότι το μοναδικό αντίτυπο βρέθηκε στη Βιέννη. Η δημοσίευση λοιπόν της ελληνικής μετάφρασης ενός τόσο σημαντικού τουρκικού εγγράφου στη Βιέννη φαίνεται ότι σχετίζεται με το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των Ελλήνων της Βιέννης για τους πολέμους του Ναπολέοντα και τα συναφή γεγονότα 15. Ως προς το χρόνο εκτύπωσης της ελληνικής μετάφρασης, πιστεύω ότι θα πρέπει να θεωρήσουμε βέβαιο το 179, δηλ. θα πρέπει να τυπώθηκε αμέσως μετά την έκδοση του τουρκικού εγγράφου, ενώ ακόμη το θέμα ήταν επίκαιρο. Η γλώσσα: Το κείμενο αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον και από γλωσσική άποψη. Η γλώσσα του, μολονότι έχει και στοιχεία από τη λόγια γλώσσα 16, γενικά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί δημοτική και φαίνεται ότι βρίσκεται πάρα πολύ κοντά στην ομιλούμενη της εποχής εκείνης τόσο ως προς το λεξιλόγιο όσο και ως προς το κλιτικό σύστημα και τη σύνταξη (πβ. και τη γλώσσα του μανιφέστου του 177* βλ. παραπάνω). Ωστόσο, παρόλο ότι έχει και μερικές λέξεις, που σήμερα είναι μόνο ιδιωματικές, σε καμιά περίπτωση δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδιωματική η γλώσσα του 17. Ως προς τις λόγιες λέξεις αξίζει να επισημανθεί ο σχετικά μεγάλος αριθμός των σπάνιων λόγιων λέξεων, π.χ. βούλημα (το) (βουλήματα) 14, καταπολέμησις (η) 14, πλησιασις (η) 4, σνγκοινώνησις (η) 11, νποθεσιάρης (ο) 15. Οι Έλληνες έμποροι της Βιέννης επωφελήθηκαν από την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί μετά τη γαλλική επανάσταση και τους πολέμους του Ναπολέοντα στην ανάπτυξη του εμπορίου από την Τουρκία στην Ευρώπη και αντίστροφα διαμέσου της Αυστρίας (Άναστ. Παλλατίδου, 'Υπόμνημα ιστορικόν περί αρχής και προόδου και τής σημερινής ακμής του έν Βιέννη ελληνικού συνοικισμού, αύτοσχεδιασθέν αφορμή τής νεωστί γενομένης μεταρρυθμίσεως τής εκκλησιαστικής ημών μουσικής εις το τετράφωνον, Βιέννη 145, σ. 17). 16. Π.χ. αδημονία, αποκρύφως, ανεκδιήγητος, απεφασίσθη, οφθαλμός, πεμφθέντος, διά θαλάσσης, τετυφλωμένον, το αποβησόμενον, ευμενής, εμπράκτως, οικειοποιείται, συμβεβηκότα, προ έξ χρόνων, παλαιόθεν, απεφασίσθη, εψυχράνθησαν, κατέφθειραν, να συμμεθέξουν, κατά τας τοιαύτας αξιωματικός βεβαιώσεις, αι ουτιδαναί κακοποιήσεις, επίσης αυξήσεις ρημάτων, αρχαϊστικές καταλήξεις ουσιαστικών, ρημάτων, επιρρημάτων κλπ. 17. Συναντούμε π.χ. λέξεις δημοτικές ελληνικές, όπως αγκαλά (αν καλά)!, αδιάκοπα (επίρρ.) 6, αλησμονώ(αλησμόνησεν) 13, κακοφαίνεται!, καταπλακώνω (εκαταπλακώθησαν)ό>, κορσεύω (να κορσεύσουν) 6, μεταβαλθεί 10, ποδάρι (το) 10, κλπ., αλλά και ξένες, όπως ελτζής -ήδες, μινίστορας, κόνσουλοι, επίσης τύπους όπως εδιατήρησελ, εμεταχειρίσθη 4, επροσκαλέσθη 4, 10, επροσκλαύθη 7, στραταρχών!, καθώς και δημοτικές φράσεις και εκφράσεις, π.χ. δεν τας έχει τίποτας 9, διά λόγου της 12, με περισσά απατηλά μέσα 6, ήθελαν πέσει εις τα χέρια της, με την Πόρταν 11, με φιλικά λόγια 6, μ' ακρίβειαν 3, μ' όλον οπού 3, να στερεώσουν εις τα χέρια των 5, ούτε ένα ποδάρι τόπον 10, ποτέ δεν έλειψεν από το να εκπληρή 3, να κερδίσει καιρόν 13 (Η παραπομπή για όλες τις λέξεις γίνεται στις σελίδες του φυλλαδίου. Οι λέξεις, που παραθέτονται εδώ ως παραδείγματα, προσαρμόζονται στη σημερινή ορθογραφία).

168 166 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 13, υποθεσιάριος (ο) 10, 11, 15, νπόκρισις (η) 13 και επίσης ορισμένες αμάρτυρες λόγιες λέξεις, που ενδεχομένως αποτελούν νεολογισμούς του μεταφραστή, π.χ. αρμονή (η) 14, ελαστήρια (τα) 14, μεταδιαιτισμός (ο) 5,, ομοφώνησις (η)2>, πταισιμώδης (-ες), καθώς και λέξεις λόγιες γνωστές μέν, αλλά με ιδιάζουσα εδώ σημασία, όπως π.χ. κλίσις (η) (βοηθητική κλίσις) 16, μεταδιαίτησις (η) 3. Όσο για τις ξένες λέξεις (βλ. και σημ. 17), οι περισσότερες φαίνεται ότι ήταν κοινές την εποχή εκείνη (καμιά φορά ωστόσο ο μεταφραστής εξελληνίζει την ξένη λέξη φωνητικά, π.χ. Διρεκτόριον [% ). Σχετικά με τα κύρια ονόματα, εκτός από τα πολύ κοινά (ελληνικά και ξένα), που αποδίδονται στα ελληνικά, όπως Ευρώπη, Κωνσταντινούπολις, Παρίσι, Γαλλία (αλλά παράλληλα και μάλιστα συχνότερα Φράντζα), Αίγυπτος, Ινδίαι, Μεγάλη Βρετανία, τα άλλα (τουρκικά και γαλλικά) δε μεταφέρονται στα ελληνικά, παραμένουν με την ξένη μορφή τους, αλλά κατά κανόνα εξελληνισμένα είτε φωνητικά είτε ως προς το κλιτικό σύστημα, π.χ. Αλή εφέντη 12, 15, Βαλεντζιέν 4, Γβεσνόι 4, Εγγλιτέρα 12, Μποναπάρτης 12, 13, ΡουφίνΙΟ, 11, 12, Ταλεϋράνδ Περιγόρδ 12, Τουλόνιον (Τουλονίου)Α, Φράντζα 3, 4 κ.α. 19 Γενικά έκδηλη είναι η ζωντάνια της γλώσσας, που διακρίνεται ακόμη περισσότερο, θα έλεγε κανείς, στη σύνταξη και στο όλο ύφος. Κάτι άλλο ιδιαίτερο, που παρατηρείται επίσης, είναι ο μεγάλος αριθμός λαθών, από τα οποία τα περισσότερα είναι τυπογραφικά. Πιθανόν το φαινόμενο αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι λόγω του επίκαιρου ενδιαφέροντος του εγγράφου θα τυπώθηκε το φυλλάδιο βιαστικά 20. Επειδή λοιπόν το κείμενο αυτό παρουσιάζει πολλαπλό ενδιαφέρον, κρίθηκε σκόπιμο να ανατυπωθεί σε αναστατική έκδοση από το μοναδικό αντίτυπο, στο οποίο διασώθηκε. 1. Παράλληλα χρησιμοποιείται η ελληνική λέξη Διοικητήριον Χαρακτηριστικό ότι ορισμένα γαλλικά ονόματα δεν αποδίδονται με τη γαλλική προφορά, αλλά απλώς μεταγράφονται. 20. Βλ. και σ Τέτοια λάθη είναι: ακόμι (αντί ακόμη) 9, αμπορικούς (αντί εμπορικούς) 15, ανορθεί (αντί ανορθοί) 14, αξιοματικάς (αντί αξιωματικός) 7, να απιστραφή (αντί να επιστροφή - να επιστρέψει) 15, διεσπαρμμένα (αντί διεσπαρμένα) 7, διχώνοιαις 9, έγγνγμα (αντί έγγιγμα) 3, 14, φιλίαντης (αντί φιλίαν της) 3, ελαζονείαν (αντί αλαζονείαν) 13, εναντίων (αντί εναντίον) 6, επικρατίας (αντί επικράτειας) 16, ηκυρίενσις (αντί η κυρίενσις) 4, ημπερεί (αντί ημπορεί) 10, θρησκίας (αντί θρησκείας) 6, ιπαρχίας (αντί επαρχίας) 6, μεσόγηον (αντί ΜεσόγειονΧ, μηνύστωρα (αντί μινίστορα) 12, μινύστρον (αντί μινίστρον) 13, σκ ο;τον(αντί σκοπόν) 11, σύνδεσμος (αντί σύνδεσμος) 3, υπηραιτών(α.ντ'\ υπηρετών), ωφέλημον{αντί ωφέλιμον) 13, σαλαύοι (αντί σκλάβοι) 16, Γβεονόι (αντί Γβεσνόι) 4. Ορισμένα κύρια ονόματα εξάλλου γράφονται με μικρό το αρχικό γράμμα (π.χ. παρίσι, μάλτα, μεσόγηος θάλασσα, φράντζα κλπ.). Σπανιότερα είναι τα λάθη στη σύνταξη, όπως π.χ. εις την Υψηλήν Πόρταν να προστρέξει, οπού εις την οποίαν υπόκεινται 11.

169 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 167 sas ΣΤΟ id )Ι Ä < ki^j S ÖO R ο ti «J«lasat Ä ti a. a à2 ^ Ä' b 3 CU fi X ^5 tw b <** O δ δ sc e ο» b «CO se te co va

170 16 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ H Î 2-3 g lap S di PQ S > c t» ai ' Τ 'S? t'a SB** (s». Ο ηma Ο > -^ 3 ««*f w» S I»2 'β b - Ο* s? β. Κ -!: *v «ta "*1 «k a- li *ra- ρ -tf> il d ìli" %άζ 3 * ta Q. S a. 0 ~ M "& Ir!ff s ^ O *- *< #j Β 2 "Ό S «-> V v* '»»3 "O S.* 'S-s li îl CL.'3T!» ** S: *< 9k δ ν Β 3 θ- f? V» 'à * 13Γ Ï3^ *». w * a. «J. a 5. %S» Ä k «* 3 ^ >=f ν *-- ο ο b ft ta Ό Τ«JE Λ 4_ C *- Η >

171 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ \69 ι 2* Λ * «** " D "* " * /<-» S? is ΑΪ- '*.* * * * 4 «,Γ "5 * ^»S atj. '* *â> ~ m Σ S *g Ρ C?c«2"» Ä S *- *a S ^--ΐ- S 2 δ e*, ν. X4? -S -g i ^ «-s»* a. s f -s- * --S-^-sil-» J If S 5,-1,»,.? ì'.fl.s- J«*»CSt^-i'«-Ç«<*! b^tea.v e "Ml«f i s * ja *t?»s» S S s Λ»s 1 s a g S <é «5-» ε-.5» > *'? h if " Λ?» * i»?» S*^ ^î-ί <hô l l e I,: I "J 2 ^ δ ^ -i'ï" "» fi * * I 5 ** *" ** *S *» g" g S>3 g "P 2 «"Ρ ι» <+> _» ^2 "β -ο 2 X" "3Γ * '2 «^v

172 6 ίιχβοχαίς χτοςοχνς άνοίχζοντχς το φχηcòv κχχΰν Τζαζ το ïïtôv των τεχος, $ %ωfie να Taf μ»άϊ τίτοτχς, μόνον νχ f ξαjrxcdvav «e ϊχχς τχς ίτχξχίχς ο'μοίχς χ- τχζίχς τχοχ%χς αχ3τως $\ς την φζχντζχν, τχς 5ζ\\αΊαχς οχχς νχ ίιχςξε-^πν, ιτοχιτύχς $ τεξί'χωοχ νχ xooo"uj<rav9 νχε^μω- CüV> $' *%ώο*> ff». W φκντχϊμχ μχτούχζ IXwSeçt'xi xrctrstrxv Tac χίυνχτοζ μω^«< «i^ûîrac toλ χνχτοίογυ$ίο'*ν [ εμίγξχκτως τ «ν^ωτ/νον *y voc *UTkjw ατάν^ωτον t, 5^/ωΪΗ ΑΓΙΌΤΗΤΑ, «τάραξαν Tijv ίμτ/ς'ωο'ϋνμν φύτυμοπν τ <^ν ^?πΐ*0ων.σλων των τλ^/οχω^ών τι τω" μχχςινων9 φιχιχων Tt $ i'xfiottiuv Ϊυναμβων, τχ iiyysiooii tu ΜΤανκςχβΊν εναντίων Των νομίμως )<#»- χβντων. Ο*μο(ως %χ\ ε\ς τίν υψπ Xij ν 7'όξτχν ο\ φοχντξεξικοι εχτξίίες ετιχ6ΐοίο ^χν 1Ί / ίίίχν iruv*oy(xv χχ$ως ιτχντν, χχτχτε($ον ης μ* fixinx Xoyia tfyrw με vtiitfcx uirxryxx μεΰ'χ νχ την φεοπν ε\ς χόχεμον ενχντίον άάων φίλων της βχοίχεων, arò το «Άον. μεοος ο\ είς τίν Ίτβλίβν *U/3*Û- VöVTfC Α'^^ΑΤ^Ο/ φοχηζεξοι χίίχν,οτχ *<ν/τ«ν νά τλα Χοντες είς την \ι c(x τ5 ας%ιτε τ* e Των, ϊιχα ι ψίχς ' είς ιχ$ μχνιωτχς Τ^χμ ΛΆΛ irxvté ί sravapyotôva IloΑαχ/ί» 5jf eie το TÌJ ίτοίον εφχνεοω wtoi Î/«το μη τα'^χ,ίοντ«, T ττχίον, evfiîjf >«<r*çirtvfl eìc υψπλ^ν ττόοτχ φι\ίχς. Κχτάτχς τ ηις νΐ υψίίλ») τ τοτείχοχοι Μ^ τχ χτιςχ Ιη% t<pavrça)3-jj, - ór/ Sbïfytfxv X&.X ςεοοί ^ ίξχ A w j/ κχχχ ή

173 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 171 **n -J fi : r-s*3 s "3 s,-*--*-s--* :*î** g *.& t^hrm't M? *-ΐ ïef*^i>hf -e 5Y-I-ï*ït^>4! -.«^ g>a;*** If-TÇ-Hf.* =» "S * "* 5 ν»' Î5 ** * ^ ~» k * -* u- 2 * *a 9 * 5» S i «3..» ν«ν ^ Ι* ir <*ι -χ Γ ; Ι - $ ; Κ : 2 Λ» * 2 3 V» M 1_ ï H *tfv i H «2» ± Ä» t M -s» «*. * ο ^ - i- ε. - «jo*2 * k Κ u <x l*. S.ir s?<< I "^ * ï J - r-x'ìf 3 r ï,f» >? S ζ? φ Κ S S " _* *S * -g M ur g. "ς ^ l, * κ ^ v. a -à* Β = ^», «* - * «rs * V3 *" ^s Λ -ο «α> β- ι 3 IC^-S-a.^S^S- 1 - P. -S'Ur^S /SÄ 3c-k- ο 5 *«,< a s ^. 3 i» -s - * 5. H Si ^-'3 ^«e 2 ^ >«5 3 -k

174 io Tanjv Irx^yîxv fi/e e IWIXWH, arò το ο- woîev ν] φικντξχ εωζ Tbìt κχ$χ$χ1ζ ioti; μχίζ TÌj< φιχίχζ εϊ%εν. Είζ τχζ ττξωτχζ àìjereu οτ* eïc TIJV'J-' ψ»ίλκν rôçrxv VtpSxfxv ÌÌ αυτόν τον σ%οirov Ta hçex,toç(n, εχοοοίχχεανι' ο ça<pi* ν φοχντξεξιχοζ vrosrtfixoio\ «ï< cruvexwtriv, χ} κνζίωζ εοωτηά-η il *υτο. ατεκο&νι, ότι ìtx TBC ΜΟΤΗζ τ7tyfxtö^/a &V τ< ftvai γίωςον'τίτοτκζ, μόνον ωζ χυτοζ ςοχχξετχί 9 εάν t) àxystvx y ççxvrçx it^xrvjcq, ßeßxtn iìùexsv ivxi vx e\hk)j^ μόνον tic TBC μνεϋεζ,,'$fi %Λ\Μ01& ΤΗ ν TQxy μχτείχν των Ι'ΫγΧεζων ιίζ Τ*ζΧ%ί(χί» τω ιίο^μ i «iroxö/c/i or» η tu την χίγυττον Έ\ςζχτι(χ των φοαντζεξων μ* ο,τι Xoyfo xyêpxriv'jt xìiixv fàtxt* Jfv«/, Η υψπλν) ττόοτχ τάντοτε χυτό το *(ν*ιμχ ìì χτίφαciv *οχεμν το Χε%ενχι, με τβ ir οίον tf vrxxxtóàsv Ìmf\w0it ritvww φιχίχζ χνχμετχζυ των ίύω βχηχείων είζ ï%bçxv j'ûer λ* ft»r«/3«x3-jf νομικώς VÖX/T/XWC ''χ) χ*- 3 ω< ί ΰψπλι} W?r*»τι/ν* τοίχοι UTOf Tvjc «Ιγυττ«ί*ν ημτεοίί va ìu<r$, # τφ χ) *λρ» cl μπαχμοΐνοιfö$xovïuytfta *îc λυ τςωοίν των yvmoi μχί irt τινάζ είζ 5P f Çw» **"* cuykoivùjvvr οχαζ τ««νομ»ί ÄOXM T?C à%qiß\\ φιχίχ οεϊ vx ζζεξ φζχντξεξαχ ψ«ν Tac εγγ «Je τν\ν atyu nrov Ιεν είχε nexvtots tr xc wxt ßißx <r% είζ το\ ίΐ Η* οψ»ίχ νομιχίχν με τω εςειχε τχ είζ ττχξίΐι x ξ*<τχτον>μχ Ώξί τβ pa<piv χ) τ%ζ ϊχαβεν ο αυ μχτχ rxxcu

175 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 173 k ^ *.«5 k 3ULT am k : a ν* 'δ "a k k C < Ö- **. ^ '2 fi fe % 3 3-.S " *» S "* τ» ^ * ο,*# *«'3 /< k «XL k ΛΡ u ο ^- Λ 5«* S'i *a *«-*, < -5 -a ^. Ä 3 «r «5 *< k "5 4? ti "»s Ζ.«ï ο! Γ b ~o * 'S- ο» * -» β S 2 β» "«3 5 S; «S -S y 4< * ÎÎ 'S ~ "3,^^b <*7 k k "3 le 5g -sr J f ί 'a *" * S. <S> -v. 3k -s δ -? -1 3 il * 9-3k 3. 'a θ-fa? a«=t-3r S 9-Ό ^ ' - k» H ο HT k «^Ί ^ '3 lap 2" Ir <a«r ^ '3 -g k v- w a???'» «*» k v -- -««-S S* V- 3 3 M *^ «a o» ρ 13 < k k- S **» «g χ? k* 2 '» 3 ô» V- ** k <y> "O κ s» g CM Ο

176 M ταιο'τπτα ΐΓαντβλωί χ\η(τμόνηϊεν ολβ< rà* νόμ*ζ «τ«eïvai ταο^ίπλ / $ τ/μωντα/ α«** άάο< Bao'iXeÎc χ) or» ν* μ^ν νιμτοςοί vi iriçwfvl rivzt Kxvsvx \ôyov τ«. Έίζ o\x τα S ως τώρα xirorcoxicsrx /«λνίματα τβ $ Ϊυναςνχ? εηχα^,μχτχτβ» sr. âxw^eiac Ir» tî^* καν*va άάον a-nor πον,πχςεξνχχχχχΰ ^»î< JXov τον χίσμον Tijv ιυταξίαν άρμον>ίν, va XvVfl ôx«ç T«C ΐ*ί*μ«òr? $ας«ν βνωμενχ τα, «Svjf φ φυλά*«' JWtTa τα.τ$ο< auro ωφίλβνταοΐ- Äiic μετχχεψζετχι irôtçuçov ioktêrvirx ^a^ovraf *> a^vj'ora *W«f«f)«va τα/φν ή 1 φχνίξυ ftttsrì J φωτίχν i*xroïoyv<i( tt ri «Τυςημχτχ των εχχ^χιων, χ} ivo fie* μιxgic Ϊ^μοχοατ/α* χα5ω«ff«. TiJÄ Ι'ταλ/αν, των ovofav μ^εζανχ^νχι ί φ$χ'ντξί#xrç, or«rxvru ohtroxctsìtxt rò î/xa/ov î/à va»άτοκων»!) χατα το tifßrn τα τα'ντα. Ei< Jtaipov ov«>}aiyurro<«tva/tò χλει- 3S των νγ(ωψ νο\εων pri/vi«μ* xac, ως$ y ΧΜΤατολίμνοΊς ΤΗ'ΤΙΚ τήχ irxçxfa ttναι fva ToAà μεγύλον it, βχζυ εγγυγμχ «ί ree μ*(πλμχναζ ο\β<. Aoiròv χφ?τ«< tyxvtçûfytxv miri irò tiff Τ>ίν υψπλη triûçiov, ωζ τί ίλτ^α rei xxri ςχμχτίσω φραντζώ «IcTHy^OHS λα τα xvu μη^ωμεν -rcofßoxi μβν τον εχ çxfffosvt, ματοί xa5 xxri rue φ Κατά' (Tixgioc ό*μ<γ τζεξικβ ελ yiovy να μ ν«χπςςχ T>fc ο'μί îè Ο'μο(ω $ τρα^μα ^ el( a^k Sqirxv,* ^ rò μ*οί va

177 16 το αιτοβ^ομειοι των tic xlyurrov toyttiμίνων τ^χγμχτνυτων υτοχειμινωΐ τν{ζ υψνίλί< νόξτλζ OVM tu! futrni$iio*ttv χω(α*χ ίίμτο$ V» ifvflfl CxXxvÓ!, tut OTT* VX X- îroxu5«y et litoi ίτα'λ/ν, τ«, ιτςχγμχτχ των ^ Τα txcctßn* των *ω< ν«f τ/ςρ«φ?ν, ομοίως ΤΑ * θλ*μίκα χ.χξύβιχ TÎfç ύψπλϊ«oréçtttç ίμϊ μ: τ» ζ βι< αυτά <0ατ/ώτα<. Ε? τ àxvf-â-ffffiçi ν}tt<r<px\ icti, J ί^υχί* τ?««rixitjetfactifi, οχ» μο'νον τκν ιΐψπ- XifV ιτο'οταν xiicoyjitavti νχ α^μχτω^ evαντίον»κείνων ΟΤΓΗ ti; φφχντζχν το μταβç&iu τ*ζ ίτχνχςχσίωζ tq^xv9 α A* tic αυτό»ai t\xt it ttpwtaïjwf/ ίυνχμκζ το ο«μο;ον uroloc?χ«λ> $ ι\τ(ξει Η υψν;χι} νόζτχ όλοι αϊ φιλικά) αυ*λαί ν«*"υμμ«- 5* ξ«ν «ÎC τϊτ«τ«trtçiçxrità ίνωμίνχι μι τον αυτόν τρ'5βν ν«4 ύ'υμφ^οντίαήν κ) να TJ ïwvav ΐοκίμα«TÎjc φ/λ/αςτων-κ) βσ^τικνκ χλί^ωςτων. Κωκςαντίνβτολ«ίτοι ΐ79 riropftfo'ie

178

179 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Εδώ δεν περιλαμβάνονται οι τόποι έκδοσης των βιβλίων (βλ. σχετικούς πίνακες στις σσ και ). Οι παραπομπές γενικά γίνονται στις σελίδες του δημοσιεύματος. Εξαίρεση αποτελούν μόνο οι παραπομπές στο κείμενο του Μανιφέστου του 179 (βλ. σ. 159 κε.), οι οποίες δηλώνονται με το Μ και τον αριθμό σελίδας του φυλλαδίου, που περιέχει το κείμενο αυτό (ανατυπώνεται εδώ στις σσ ). Με πλάγια τυπογραφικά στοιχεία σημειώνονται οι τίτλοι των έργων και οι λέξεις που απαντούν στο κείμενο του Μανιφέστου. Εξάλλου σε πολλές περιπτώσεις δεν αναγράφονται τα μικρά ονόματα συγγραφέων, εκδοτών κλπ. του καταλόγου του 160, επειδή, όπως αναφέρθηκε, τα στοιχεία που παρέχει ο κατάλογος αυτός είναι ελλιπή. Αβδηρίται 136 Αγαθίας 119 Αγάπιος μοναχός Κρης [Λάνδος Αγάπιος] Κυριακυδρόμιον }>y Νέος Παράδεισος 33 Αγγελία 75, 94 Αγγελίδης Άγγελος βλ. πίν. τυπογρ. Αγγελίδης Νικόλαος βλ. πίν. τυπογρ. Αγγελόπουλος Ιωάννης- βλ. πίν. τυπογρ. Αγία Παρασκευή (Μυτιλήνης) 90 Αγίας Τριάδος βιβλία βλ. βιβλία λειτουργικά Αγίας Τριάδος Αγίας Τριάδος εκκλησία 11, 13, 14, 19, 20, 95 Αγίας Τριάδος κοινότητα 12, 20, 94 Αγίου Γεωργίου (Ελληνική Τυπογραφία του Αγίου Γεωργίου) 22, 25 βλ. και πίν. τυπογρ. Αγίου Γεωργίου βιβλία βλ. βιβλία λειτουργικά Αγίου Γεωργίου Αγίου Γεωργίου εκκλησία 11, 12, 14, 19, 20 Αγίου Γεωργίου κοινότητα 11,12 αγκαλά (αν καλά) Μ7: αν και, μολονότι Άδητος 132 Αδολεσχία φιλόθεος 134 Αδόλφος Μ. Χρ. βλ. πίν. τυπογρ. Αθανάσιος (πατριάρχης) 59 Αθανάσιος πατριάρχης Αλεξανδρείας 121 Αθανασίου Γεώργιος 53 Αθήνα 22, 90 Αθηναίος 125 Αθηνάς (της) (Τυπογραφείον της Αθηνάς) βλ. πίν. τυπογρ. Αθωνιάς 19 Αιγαίο 163 Αίγυπτος 162, 163, 164, Μ9, MIO δις, ΜΙ Ι. Μ12, Μ13 δις, ΜΙ4, Μ16 Αιθιοπικά 126 Αικατερίνη Β' 139 Αιλιανός 126 αινίγματα 120 Αισχίνης 125 Αίσωπος 127 αιχμαλωτεύω Μ9: καταλαμβάνω, κυριεύω Ακάθιστος 39, 44 Ακολουθία της διατριβής- βλ. Β' Ακολουθία της διατριβής ακολουθίες Αγίου Ελευθερίου 39 μαρτύρων Μανουήλ Σάβελ και Ισμαήλ 43 Αγίου Χαραλάμπους άλγεβρα 67 Αλεξάνδρεια 163, 164

180 17 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Αλεξανδρίδης Δ. 12 Αλέξανδρος (αυτοκράτωρ) 70 Αλή εφέντη(ς) 166, ΜΙ 1, Μ12 δις, Μ15 δις Αληθής ευδαιμονία 134 Αληθής οδός εις την ευδαιμονίαν 137 Αλκίφρων (ρήτωρ) 126 Αλλάτιος Λέων 119, 120 Άλτερ Φραγκίσκος Κάρολος 41 Αλφαβητάριον 137 βλ. και Νέον Αλβανικόν Αλφαβητάριον Αμάραντος 134 Αμελβούρνος 124 Αμερική 51 Αμμώνιος 126 Αμοργός 90 αμπορικός 166, Μ15 τυπογραφικό λάθος αντί εμπορικός Αμφιλόχιος (επίσκοπος) 140 Α ναγνωσματάριον 79, 95 Αναγνώστης Ιωάννης 120 Ανακρέων 125 αναποδογυρίζω Μ6, Μ14: ανατρέπω, αναστατώνω Ανάστασης Λέος 33, 112 Αναστασιματάριον 67 Αναστάσιος Βιβλιοθηκάριος 119 Αναστασίου Χρήστος βλ. πίν. τυπογρ. Ανατολικός Ταχυδρόμος 0 Ανατροπή των δοξασάντων 57 Ανάχαρσις 133 Ανδρεόλας Φραγκίσκος βλ. πίν. τυπογρ. Ανεξάρτητος (ο) Π.Κ. Παντελή βλ. πίν. τυπογρ. Άνθιμος (πατριάρχης) 6 'Ανθιμος (πατριάρχης Ιεροσολύμων) 161 Ανθολογία (ποιητική) 49 Ανθόλόγιον 50, 0, 2 βλ. και Ελληνικόν ανθόλόγιον αντί γραφή (η) Μ12: αντίγραφο Αντιοχεύς Δίων 125 Αντιοχεύς Ιωάννης 125 Αντωνιάδης Εμμανουήλ- βλ. πίν. τυπογρ. Αντωνιάδης Κ. βλ. πίν. τυπογρ. Αντωνιάδης Σ. 61 Αντωνιάδης Σπυρίδων 65, 7 Αντωνίνος Μάρκος 4 Αντώνιος Μάρκος 12 ανυπόφερτος Μ: ανυπόφορος Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο αξιωματικός Μ7: σαφής, κατηγορηματικός Απάντησις εις την ψευδέπίγραφον επίκρισιν54 απιστρέφω Μ15 τυπογραφικό λάθος αντί επιστρέφω Απόδειξις του κύρους 41 Αποθήκη των παίδων 65, 91 Απολλόδωρος 125 Απολλώνιος Δύσκολος 127 Απολλώνιος Ρόδιος 127 αποσταίνω Μ: αποκάμνω, κουράζομαι, απαυδώ Αποστόλης Μιχαήλ 126 Αποστολίδης Γ. 59, 63 Αποστολίδης Μισαήλ 61, 65 Αποστολίδης Μιχαήλ 129 απόστολος (ο) Μ6: απεσταλμένος Απόστολος 65, 75, 79, 91, 129, 135 Αππιανός Διονύσιος 125 Αργέντης Ευστράτιος 133 Αργυριάδης Δ. 54, 79, 0 Αργυριάδης Ν. 54 Αργυρίδαι Δ. και Ν. 141 Αργυρόπουλος Κ.Π. 63 Αρεοπαγίτης Διονύσιος 122 δις, 125 Αρεταίος Καππάδοξ 124 αριθμητική 14,43, 62 δις, 63, 67, 1, 131 κε., 13 βλ. και Πρόχειρος αριθμητική Αριστομένης 71 Αριστοτέλης 124 τρις, 126 Αριστοφάνης 125 δις Αρμένιοι μοναχοί 17 αρμονή (η) 166, Μ14: αρμονία Αρμονία οριστική των όντων 33 Αρποκρατίων 124 Αρριανός 125, 126 Αρχαία γεωγραφία της Ελλάδος 69 αρχαιολογία - βλ. Θησαυρός ελληνικής αρχαιολογίας, Θησαυρός ρωμαϊκής αρχαιολογίας. Αρχαιολογία ελληνική 61, 65 Αρχιερατικόν 34, 35 Αρχιπέλαγος (το) Μ7 ασαλεύτως Μ5: χωρίς κλονισμό, σταθερά 'Ασμα ασμάτων 129 αστρονομία 132 Ασώπιος Κ. 67 Α. Τακουετίου Στοιχεία Γεωμετρίας 44 βλ. και Τακουέτιος Α. Αυγερινός Υπάτιος 62 Αυγουστίνος Ιππώνος 136 Αύγουστος (Καίσαρ) Αϋκούλος Αντώνιος βλ. πίν. τυπογρ. Αυλός ποιμενικός 129 Αυστρία 11, 14, 15, 20, 26 βλ. και Ανώτατο

181 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 179 Πολεμικό Συμβούλιο Αυστρίας αυτεξούσιος Μ9: ανεξάρτητος αυτοκρατορικά προνόμια - βλ. προνόμια αυτοκρατορικά Αφθόνιος Προγυμνάσματα 35 αφιερώσεις 22, 103" βλ. και σημειώματα αφιερωτήρια αφιερωτήρια σημειώματα - βλ. σημειώματα αφιερωτήρια Βάερ βλ. πίν. τυπογρ. Βακαλόπουλος Α. 162 Βακαλόπουλος I.A. βλ. πίν. τυπογρ. Β' Ακολουθία της διατριβής Γ.Κ. 4, 141 Βόλβης Αδριανός 132 βλ. και Balbi Adrien Βαλεντζιέν 166, Μ4: γαλλ. Valenciennes Βαλέσιος 121 τρις, 125 Βόμβας Νεόφυτος 64, 131 Βαουμαϊστέρος Ιώσηπος (Ιωσήφ) βλ. πίν. τυπογρ. Βαρβάτης Κ. 79 Βαρθολομαίος(αββάς)50 Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός 54, 57 τετράκις, 5 οκτάκις, 63, 65 δις, 66 οκτάκις, 67 δις, 69, 70, 71, 0 τρις, 1 εξάκις, 92, 93 Βαρίνος 1-23 Βάρκοσης Νικόλαος 41 Βαρνέσιος 127 Βαρούχας Αθανάσιος 61 Βασίλειος ο Μέγας 34, 37, 41, 43, 59, 62 Βασιλική Τυπογραφία της κατ' Ουγκαρίαν Ακαδημίας βλ. πίν. τυπογρ. Βασιλικόν Τυπογραφείον βλ. πίν. τυπογρ. Βαταβενής Νικόδημος 33 Βαϋμαϊστέρος Φριδερίκος Χριστιανός 41 Βάφας Κ. βλ. πίν. τυπογρ. Βάφας Χ. 62 δις Βαφειάδη Σπεράντσα 71 Βεαυμόντ (δε) 91 Βειλάνδος 136 βλ. και Wieland Βεκκαρίας 135 Βεκυλχάρτζης Ναούμ 59, 90, 143 Βελούδης Ιωάννης 63,64 δις, 65 δις, 66 οκτάκις, 67 δις, 6, 0 τρις, 1 εξάκις Βελούδης Σπυρίδων 63, 64 δις, 65 δις, 66 οκτάκις, 67 δις, 6, 0 τρις, 1 εξάκις Βενετία 20, 22, 91 Βένκος Αντώνιος βλ. πίν. τυπογρ. Βεντότης Γεώργιος 40- βλ. και πίν. τυπογρ. Βέρτουχ 135 Βέρτουχ Φραγκίσκος Ιωάννης 47, 4 βιβλία 14, 17, 20, 21, 22, 23, 24, 25 αταύτιστα 23, 2 γερμανικά 21 γεωγραφίας 1 γραμματικά 1 διδακτικά 13, 14, 15 εγκυκλοπαιδικά 21 εκκλησιαστικά 1, 21 εκπαιδευτικά 21 ελληνικά 1, 19, 20, 21, 25 ελλην. σχολείου Βιέννης πολλ. επιστημονικά 21 με ελλιπή αντίτυπα 104 με πλήρη τώρα αντίτυπα 104 σε ελλην. βιβλιοθήκες 105 θεωρητικά 21 θρησκευτικά 21 ιστορικά 1 - λατινικά 1" λειτουργικά 19, 20, 21, 22, 24, 25 ξενόγλωσσα 20, 21" πολύτομα 23 σπάνια 20 φιλοσοφικά 1, 21 φυσικομαθηματικά 1 - βλ. και γραμματικές, εκδόσεις, λεξικά, λόγοι, μεταφράσεις, μυθιστορήματα, παλαιότυπα βιβλιογραφία ελληνική 19, 22, 24,, 14, 161 βιβλιογραφίες 24 βιβλιοθήκες Βιέννης 142- Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης ελληνικές 20, 105" ελλην. σχολείου Βιέννης Ιΐκε. ιδιωτικές 21, 22" σχολικές 14 βλ. και Γαλάτη βιβλιοθήκη βιβλιοθήκη ελλην. σχολείου Βιέννης βλ. βιβλιοθήκες Βιβλίον καλούμενον Κυριακοδρόμιον 33 Βιβλίον καλούμενον Νέος Παράδεισος 33 Βιβλίον ονομαζόμενον Νέος Θησαυρός 73 Βιβλίον του... μηνός- βλ. Μηναία Βίβλος ενιαύσιος 35 Βιέννη 11, 15, 17, 1, 22, 25, 94, 95, 96, 13, 142 τρις, 146 δις, 161 κε., 165 Βιλαράς Λάζαρος βλ. πίν. τυπογρ. Βιλοασόν 125 Βλαντής Σπυρίδων 41, 47, 49, 50, 65, 91 Βλασσαρίδης Γ. βλ. πίν. τυπογρ. Βλαστός Σ.Κ. - βλ. πίν. τυπογρ. Βλαχία 45, 136 Βλάχος Γεράσιμος 33, 39 Βόλβιος 12 Βοναπάρτης 162, 163, 164 βλ. και Μποναπάρτης και Ναπολέων Οορτολις Αντώνιος 34 βλ. και πίν. τυπογρ. Βούδα 22 Βούλγαρις Ευγένιος 15, 44 δις, 129, 131 δις, 132 πεντάκις, 134, 137 Βούλγαρις Νικόλαος 33, 130 βούλ ημα (το) 166, Μ14

182 10 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Βουλησμάς Δωρόθεος 43 Βουρδιγαλήνσιος Ηλίας 44 Βουρδών 67, 131 Βούχνερος 122 Βρανούσης Λ. 162 Βρέιτκοπφ Εμμανουήλ' βλ. πίν. τυπογρ. Βρυέννιος Νικηφόρος 119 Βυζαντινή Ιστορία, 119, 120 βυζαντινοί συγγραφείς βλ. συγγραφείς βυζαντινοί Βυζάντιος Αντώνιος, 41, 43 Βυζάντιος Σκαρλάτος Δ. 70, 71 Βυθκούκιο 90 Βωμόν βλ. Βεαυμόντ (δε) Γαβριήλ Γεώργιος βλ. πίν. τυπογρ. Γαζής Άνθιμος 12, 43, 44, 45, 123, 124, 132 δις, 133, 137 Γαζής Θεόδωρος 44, 131 δις Γαλανός Δημήτριος 59, 63 Γαλάτεια 139 Γαλάτη βιβλιοθήκη 43, 65, 71, 112 Γαλάτης Δημήτριος 43, 65, 71 Γαληνός 124, 12 Γαλλαουδέτος Θ.Χ. 62 Γαλλία 162, 163, Μ4 βλ. και Φράντζα Γάλλοι 162, 163, 164 Γανωτής Α. 73 Γάσπαρις 133 Γβεσνόι 166, Μ4 (έκδ. Γβεονόι, πιθανώς τυπογρ. λάθος πβ. σύνδεσμος Μ3): γαλλ. Quesnoi Γέγης Ι.Κ. 69 Γεδεών Αγιοταφίτης 35 Γεισέκκε-Δεβριέντ βλ. πίν. τυπογρ. Γενέσιος Ιωσήφ 120 Γεννάδιος Γ. 63, 71 Γεννάδιος Γεώργιος 131 Γενουήνσιος 132, 146 Γενουήσιος 146 Γεράκης Γ. 57, 105 Γεσνέρος 13' βλ. και Γεσσνέρος Γεσνέρου Δάφνις (Δαρβάρεως) 139 Γεσσνέρος Σολομών 50 γεωγραφία 14, 1, 45 δις, 55, 62, 64, 69, 73, 74, , 136' βλ. και Στοιχεία γεωγραφίας Γεωγραφικά 124, 125 γεωμετρία 44, 57, 136 Γεωργιάδης Α. 134, 141 Γεωργιάδης Αναστάσιος 132 Γεωργιάδης Λευκίας Αναστ. βλ. Λευκίας Γεωργιάδης Αναστ. Γεώργιος Λεσβίος 70 Γεώργιος Μοναχός 119 Γεωργίου Εμμ. 70 Γιαλλινάς Ιωνάς,7 Γκαρμπολάς 124 Γκαρπολάς Κωνσταντίνος βλ. πίν. τυπογρ. Γκιλάνης Κ. 94 Γκίνης Δ. 19, 24 Γλυζώνιος Εμμανουήλος (Εμμανουήλ) 34, 37,40,47 δις, 63, 71, 93 Γλυκάς Μιχαήλ 120 Γλυκής Νικόλαος βλ. πίν. τυπογρ. γλώσσα ελληνική 14, 42, 49, 52 λατινική 54 μανιφέστου ' σλαβονορωσσική 52 Γνωμολογικόν 140 Γοβδελαάς (Γοβδελάς) Δημήτριος 43, 133 Γόλδσμιθ 12 Γόλσμιθ' βλ. Γόλδσμιθ Γορδέμιος 122 Γόττλοπ Ιωάννης βλ. πίν. τυπογρ. Γούδας Αναστάσιος 60, 61, 124 Γούλιος Πέτρος 120 Γραδενίγος Αμβρόσιος 33 Γραίβιος 123 γράμματα πατριαρχικά 162 γραμματικές 1, 21 γραμματική 14,42,45, 131 πεντάκις, 135 δις, 137 πεντάκις, 13, 139- γαλλική 64, 79 γερμανική 39 - ελληνική 42 δις, 44, 45, 53, 55 δις, 71, 7, 0 Θεοδώρου Γαζή 44 ιταλική 47, 69 - νεοελληνική 53' βλ. και κλιτικό σύστημα, Θησαυρός Γραμματικής Γραμματική απλοελληνικη (Δαρβάρεως) 45 Γραμματική της ελληνικής γλώσσης 63 Γραμματικός Λέων 1 19 Γρανδής 131, 146 Γρετς Ν. βλ. πίν. τυπογρ. Γρηγοράς Νικηφόρος 120 Γρηγόριος (πατριάρχης) 51 Γρηγόριος Διάλογος 34, 37, 41, 59 Γρηγόριος Παλαμάς 73 Γρίφιττος Γ. βλ. πίν. τυπογρ. Γρονόβιος 123 Γρουνδ Λεοπόλδος βλ. πίν. τυπογρ. Γυμνάσματα πνευματικά 42 Δαβίδ 40 (Ψαλτήριον), 6

183 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 11 Δαβιδοβίκης Δημήτριος βλ. πίν. τυπογρ. Δακία 45, 49, 134 Δαμασκηνός Ιωάννης 121, 125 Δαμασκηνού Θησαυρός 92 Δαμοδός Βικέντιος 130, 145, 146 Δαμωδός Βικέντιος βλ. Δαμοδός Βικέντιος Δάρβαρις Δημήτριος 15, 39, 40, 42, 43 δις, 44, 45, 49 τρις, 50, 52 δις, 53 τρις, 55, 56, 105 δις, 127, 134, 136, 137, 139 δις, 141 δις Δάρβαρις Πέτρος 50, 139, 145 δάσκαλοι (ελλην. σχολείου Βιέννης) 14, 16 Δε Βεαουμόντ- βλ. Βεαυμόντ(δε) Δεβριέντ' βλ. πίν. τυπογρ. Δειπνοσοφισταί 125 Δημητρακόπουλος Ανδρόνικος 15 Δημήτριος Φαληρεύς 12 Δημητρίου Θωμάς 47, 136 Δημητρίου Πολυχρόνιος 137 Δημοσθένης 125, 12 Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης- βλ. βιβλιοθήκες Διαιτητική 41, 137 Διάλογος δύω φίλων 63 διάταγμα αυτοκρατορικό (104) 12 Διατριβή αυτοσχέδιος 1 34 Διδασκαλία Χριστιανική 129 Διδαχαί 134 Διδότος Φιρμίνος βλ. πίν. τυπογρ. Διογένης Λαέρτιος 126 Διόδωρος 125 Διόδωρος Σικελιώτης 124 Διοικητήριον (το) Μ7: Διευθυντήριο. Βλ. και Διρεκτόριον. Διονύσιος Αρεοπαγίτης 122 δις, 125 διορθώσεις (σε ήδη βιβλιογραφημένες εκδόσεις) 104 διορθωτής 23 Διοσκουρίδης 124 Διρεκτόριον (το) 166, Μ δις, Μ9, MIO δις, Mil δις, Μ13, Μ15: Διευθυντήριο: γαλλ. Directoire. Βλ. και Διοικητήριον, Directoire Δίων Αντιοχεύς 125 Δίων Κάσσιος 124 Δίων Χρυσόστομος 126 δοκιμή (r\) MIO, M13, M16: απόδειξη Δοκίμων καλλιλογίας 69 δοξαστάριον 51 Δουκάγγιος 123 Δούκας 125, 137, 139 Δούκας Κωνσταντίνος 131 Δούκας Μιχαήλ 121 Δούκας Νεόφυτος 12 Δούκας Χρήστος βλ. πίν. τυπογρ. Δούκερος 125 δραγομάνος του στόλου 163 Δράμεσης Ιωάννης 7 Δυμόντος Στ. 53 δυναστεία (η) (με δυναστείαν) Μ9, Μ15: βία, πίεση, καταναγκασμός (Η ίδια έκφραση με την ίδια σημασία και σε διάφορα μεσαιωνικά κείμενα - και σήμερα επίσης στην Κύπρο η λ. με τη σημασία αυτή- βλ. Ε. Κριαρά, Λεξικό μεσαίων, ελλην. δημ. γραμματείας στη λ. δυναστεία 3α) δυναστικός Μ14: βίαιος, καταναγκαστικός, αυθαίρετος (Βλ. και Ε. Κριαρά, Λεξικό μεσαίων, ελλην. δημ. γραμματείας, όπου αναφέρεται ότι η λ. με τη σημασία αυτή και σήμερα στην Κύπρο) Δύσκολος Απολλώνιος 127 δωδεκάδα (κοινότητας Αγίας Τριάδος) 13 δωρεές 13, 15, 17, 22 βλ. και προσφορές δωρητές Βλ. δωρεές Δωρόθεος (ηγούμενος) 34, 112 Δωρόθεος Αγιοταφίτης 59 Εβεράρτος Ι.Μ. βλ. πίν. τυπογρ. Εβραϊκή αρχαιολογία 129 Εβραίοι 13 έγγιγμα (το) Μ3, Μ14: ζημία (άλλος τ. του άγγιγμα) (Η λ. και σήμερα στο ποντιακό ιδίωμα, Παπαδ., Ποντ. διαλ. Πβ. και το έντζισμαν που λέγεται σήμερα με τη σημασία αυτή στην Κύπρο, Ιστορ. Λεξ. Ακαδ. Αθ. στη λ. άγγισμα) Εγγλέζος (ο) Μ4, MIO, Ml 1: Άγγλος Εγγλιτέρα (η) 166, Μ12: γαλλ. Angleterre Εγκύκλιος προς τους κατοίκους των Ιονίων νήσων Εγκυκλοπαίδεια 134 Εγκυκλοπαίδεια απλοελληνική 52 Εγκυκλοπαίδεια ελληνικών μαθημάτων 55, 56 Εγκυκλοπαίδεια Φιλολογική 41, 43, 49, 50 Εγχειρίδιον Χριστιανικόν 43 Εγχειρίδιον της γενικής ιστορίας 65 Εγχειρίδιον του ορθοδόξου χριστιανού 71 Εικονολογία παιδική 47, 4 εκδόσεις 19, 20, 21, 23, 25 (Βιέννη εκδοτικό

184 12 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ κέντρο) αβιβλιογράφητες 22 Αθήνας 22 Βενετίας 22" βιβλιογραφημένες 23" Βιέννης 22 βυζαντινών συγγραφέων 21 ελληνικές 1 - κλασικών συγγραφέων 21 λανθάνουσες 22, 23, 24 παλιές 21 σπάνιες 22 - βλ. και Βιέννη, τόποι έκδοσης, φυλλάδια εκδότες 10 εκκλησία - βλ. Αγίας Τριάδος εκκλησία, Αγίου Γεωργίου εκκλησία Εκκλησιαστής 129 εκκλησιαστικά βιβλία 129, 130 Εκκλησιαστική Ιστορία 121 πεντάκις εκκλησιαστική μουσική βλ. μουσική εκκλησιαστική εκκλησίες ελληνικές ορθόδοξες Βιέννης 19 Έκφρασις εις την αγίαν Σοφίαν 119 ελαστήριον (το) 166, Μ14: μέθοδος, μέσον, τρόπος Ελευθέριος (άγιος) βλ. ακολουθίες ελευθεροτυπία (διάταγμα περί ελευθεροτυπίας) 22 Ελλάδα 25 Έλληνες 11, 12,90, 165 Έλληνες λόγιοι - βλ. λόγιοι Έλληνες Έλληνες συγγραφείς βλ. συγγραφείς Έλληνες ελληνικές κοινότητες Βιέννης βλ. κοινότητες ελληνικές Βιέννης ελληνική βιβλιογραφία βλ. βιβλιογραφία ελληνική «Ελληνική Εθνική Σχολή Βιέννης» 14 βλ. και σχολείο ελληνικό Βιέννης «Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας» 20 Ελληνικόν ανθολόγιον 79, 0 Ελληνικόν Πάνθεον 133 Ελληνικός Νέος Παρνασσός 56 ελτζής{ο) 161, 162, Μ Τίτλ., ΜΙ 1, Μ12 δις, Μ15: πρέσβης (τουρκ. elçi) εμπόδισμα (το) Μ9: εμπόδιο εμπόριο 11, 137 δις, 142, 143 έμποροι 11, 14, 165 (Έλληνες Βιέννης) Ενεπεκίδης Π. 17 ενθυμήσεις 22, 23, 103 έντριπος 146 έντριτος 146 έντυπα - βλ. βιβλία, μονόφυλλο, φυλλάδια Εξηγήσεις εις τον προφήτην Ησαΐαν 122 Εξήγησις... εις τους ψαλμούς 121 Εξήγησις της ιεράς λειτουργίας 92 Εορτολόγιον 35 επαναστασια (η) Μ7: επανάσταση (Πβ. L-S Συμπλ., λ. επαναστασίη) επαναστατικά φυλλάδια - βλ. φυλλάδια επαναστατικά Επίκτητος 126 επιμελητής (έκδοσης) 23 επιστήμες (φυσικές-θετικές) 14 Επιστολαί 126, 140 επιστολάριον 139 δις επιστολές 129, 130 Επιστολή Ιουλίας προς Οβίδιον 25, 46,, 141 Επιστολή περί Κάσου 74 Επιτομή εκκλησιαστικής ιστορίας 79 Επιτομή της ιεράς ιστορίας 52 Επταπύργιον(το) 163, ΜΙ5 Ερμάννος 124 Ερμείας Σωζόμενος 121 δις Ερμηνεία εις τα 4 Ευαγγέλια 121 δις Ερμηνεία εις τους ρν' ψαλμούς 6, 122 Ερμής, Αντων. Τερζάκη βλ. πίν. τυπογρ. Ερμής ο Λόγιος 21, Ερμούπολη 22, 90 Ερωτόκριτος βλ. Νέος Ερωτόκριτος Έρωτος αποτελέσματα 135 ευαγγέλια 23, 129 Ευαγγελίδης Τρύφων 11 Ευαγγελική Σάλπιγξ 4 Ευαγγελικός Κήρυξ 4 Ευαγγέλιον 129, 13' βλ. και Θείον και ιερόν Ευαγγέλιον ευαγγελιστάρια 23 Ευαγγελιστάριον 34, 37, 40, 47 δις, 63, 71, 93 Ευάγριος Σχολαστικός 121 Ευγένιος 41 ευεργέτες 15, 17 Ευθυμίου Π:Π: Βασίλειος βλ. Παπαευθυμίου Βασίλειος Ευκλείδης 132, 136 Ευλάμπιος Γ. 134 Ευριπίδης 127 Ευρώπη (η) 139 δις, 164, 165, Μ3 δις Ευσέβιος Παμφίλου 121 Ευστάθιος 127 Ευστρατιάδης Σωφρόνιος 11, 12, 3 Ευτρόπιος 134, 136 Ευτρόπιος Φιλαδελφεύς 137 Ευχαριστία υπέρ επιτεύξεως αιτήσεως 54 Ευχολόγιον 6

185 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 13 εφέντη(ς) (ο) βλ. Αλή εφέντη(ς) έφοροι (ελληνικού σχολείου Βιέννης) 16, 17 έχω Μ9 φρ. δεν τας έχει τίποτας - δεν τις λογαριάζει Ζαβίρας Γ. 145 Ζαφειρόπουλος 67 Ζαχαριάδης Γεώργιος 54 δις, 59, 90, 127, 140 Ζεγκλίη 40 Ζενευράκης Ν. 61 Ζερβός Ιακωβάτος Ηλίας 71 Ζερβός Σ. Ι. 64 Ζερλέντης 33, 35, 112 Ζοντίδης Δημήτριος βλ. Ζωντίδης Δημήτριος Ζωναράς Ιωάννης 119 Ζωντίδης Δημήτριος 60, 112 Ζωσιμάδες (αδελφότητα) 15, 56 Η ανακάλυψις της Αμερικής 51 Η αυρηλιανή παρθένος 79 Η αφρικανή οικογένεια 71 Η Καινή Διαθήκη 52, 56, 57, 59, 129 δις, 140, 141 Ηλιάδης Θ.Μ. 132 Ηλιόδωρος 126 Ημερολόγιον και σεληνοδρόμιον 6, 92 Ήπειρος 11 Η πνευματική σάλπιγξ 70 Ηρόδοτος 124 δις, 12 Ηρωδιανός 125 Ησαΐας 122 Ησίοδος 127 Η στέψις του αυτοκράτορος 70 Ησύχιος 119, 123 Η της τρίτης Σεπτεμβρίου... Συνέλευσις 59 Θάνατος Άβελ 13 Θέατρον πολιτικόν 135 Θείον και ιερόν Ευαγγέλιον 34, 37, 40, 47, 4, 64, 71, 93 βλ. και Ευαγγέλιον Θεμίστιος 125 Θεμιστοκλής 127 Θεοδοσίου Δημήτριος βλ. πίν. τυπογρ. Θεοδοσίου Πάνος βλ. πίν. τυπογρ. Θεοδώρητος Κύρου 121 Θεόκριτος 127 Θεοτόκης Νικηφόρος 41, 44, 56, 129 βλ. και Νικηφόρος αρχιεπ. Αστραχανίου Θεοφάνης 119 Θεοφιλίδης 62 Θεόφραστος 124, 127 δις Θεοφράστου Χαρακτήρες 59, 90 Θεοφύλακτος 121 Θεοφύλακτος αρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας 119, 120 Θεοφύλακτος Σιμοκάττης 119 Θεσσαλία 11, 39 Θεσσαλονίκη 73, 120 θετικές επιστήμες βλ. επιστήμες Θεωρητική αριθμητική 62 Θήρα 90 Θησαυρός βλ. Αεξικά Θησαυρός Γραμματικής 42 Θησαυρός ελληνικής αρχαιολογίας 123 Θησαυρός της ελληνικής γλώσσης 123 Θησαυρός της λατινικής γλώσσης 122 Θησαυρός της Ρωμαϊκής αρχαιολογίας 123 Θουκυδίδης 125 τρις Θράκη 120 Θρησκεία και έθη των Εβραίων 13 θρησκευτικά 14 Θωμάς 4 (Εγκώμιον Μάρκου) Θωμάς Ρόδιος Ιαμβικός Πέτρος 120 Ιάμβλιχος Χαλκιδεύς 126, 133 Ιαντσούλης Κ. 62 ιατρική βλ. παθολογία ιδρυτές (ελλην. σχολείου Βιέννης) 17 Ιερόθεος πατριάρχης Ιεροσολύμων 71 Ιερόν απάνθισμα 137 δις Ιερόν εγκόλπιον 59, 129 Ιεροσόλυμα - βλ. 'Ανθιμος πατριάρχης Ιεροσολύμων Ινδίαι (αι) MIO Ινστιτούτο Βενετίας βλ. Ελλην. Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας Ιόνια νησιά 162 Ιουλιανός 121 Ιουλιανός Ανδρέας βλ. πίν. τυπογρ. Ιουστίνος Φιλόσοφος 121 ιπαρχία (η) Μ6" τυπογραφικό λάθος αντί επαρχία Ιπποκράτης 124, 12 Ιππόλυτος (επίσκοπος) 122 Ίρβινγ Γ. 61 Ισμαήλ βλ. ακολουθίες

186 14 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Ισοκράτης 125, 126 ιστορία 64, 65, 12' βυζαντινή 120" γενική 49 δις εκκλησιαστική 52, 79 - ελληνική 14, 45, 67, 7 Ρωσίας 69, 72, 74, 75 βλ. και βιβλία ιστορικά Ιστορία περί των μυθολογουμένων Θεών 139 Ιστορία της Βλαχίας 45, 136 Ιστορία της Ελλάδος 137 Ιστορία της πάλαι (παλαιάς) Δακίας 49, 134 Ιστορία του ελληνικού έθνους 67 Ιστοριογραφική περιγραφή 64 Ιταλία (r\) M6, Μ14 Ιωακείμ Γ' (πατριάρχης) 146 Ιωάννης Αντιοχεύς 125 Ιωάννης Χρυσόστομος 35 Ιωάννινα 7 Ιωάννου Παύλος 74 Ιωάννου Φίλιππος 74 Ιωάσαφ Κορνήλιος Ζακύνθιος 130 Ιωνάς 44 Ιωνάς Γιαλλινάς βλ. Γιαλλινάς Ιωνάς Ιωσήφ Β' 12, 22 Ιωσήφ μητροπολίτης Νικαίας 4 Καγκελλάριος Αλέξανδρος 34, 35 Καδάς Σ. 26 Κάδμος (ο) (Τυπογρ. ο Κάδμος) βλ. πίν. τυπογρ. Καζαουβόνιος 125 Καϊναρτζίκ 164 Καινή Διαθήκη- βλ. Η Καινή Διαθήκη Καίσαρ Ιούλιος 124 καισαρικός Μ4, Μ12: αυτοκρατορικός Καισαροβασιλική Τυπογραφία - βλ. πίν. τυπογρ. Καισαροβασιλικόν Προνόμιον (Ιωσήφ του δευτέρου) 3 Καλαγάνης Γρ. 129 Καλλιάρχης Μακάριος 1 Καλλίμαχος 127 Καλλίνικος (πρώην Κωνσταντινουπόλεως) 164 Καλλιόπη παλινοστούσα 134 Καλοκι νήματα 41, 141 Καλονάς Γαβριήλ 1 36 Κάμπε I.E. 51 Κάμπης 137 Καναριώτης Α.Γ. βλ. πίν. τυπογρ. Κανόνες των μαθητών 54, 140 κανονισμός βιβλιοθήκης (ελλην. σχολείου Βιέννης) 16 - βλ. και βιβλιοθήκη ελλην. σχολείου Βιέννης Καντακουζηνός Μιχαήλ 45 Καπετανάκης Κυριάκος 47, 4, 133, 135 Καπετανάκης Μανουήλ 47, 4, 135 Καποδίστριας 11 Καραγιάννης Θεόδωρος Γεωργ. 17 Καραθανάσης Αθανάσιος 91 Καραϊωάννου Κωνσταντίνος 42 Καραμζίνος Νικόλαος 72, 74, 75 Καραμπίνης Φ. βλ. πίν. τυπογρ. Καραναστάσης Τ. 26 Καρανδηνός Ιωάννης 131 Καράς Γ. 14, 15, 22 Κάρλοβιτς 12 Καρτερία (η) βλ. πίν. τυπογρ. Καρυοφίλης Βλάσιος 135 Καρυοφύλλης Γεώργιος βλ. πίν. τυπογρ. Καρυτζιώτης Δημήτριος 42 Κάσιος 74 Καστελλάνος Ξ. 17 Καστρήνσιος Σταυράκης 54 Κατακουζηνός Α. 16 Κατακουζηνός Αλέξανδρος 60 Κατακουζηνός Ιωάννης 120 κατάλογοι βιβλιοθήκης ελλην. σχολείου Βιέννης 14 κε., 20, 24, 70, 90 δις, 94, 97 βλ. και αριθμοί βιβλιοθήκης ελλην. σχολείου Βιέννης καταπολέμησις (η) 166, Μ14: υποταγή με πόλεμο (Η λ. και στον Κουμανούδη, Συναγωγή νέων λέξεων) Κατήφορος Αντώνιος 13 κατήχηση 14 Κατήχησις ή ορθόδοξος διδασκαλία 51 Κατήχησις ιερά 33 Κατήχησις μικρά 129- βλ. και Μικρά κατήχησις κατηχητής (ο) Μ7: προπαγανδιστής Κατσιαρδή Ο. 162 Κέα 90 Κέβης 139 Κεδρηνός Γεώργιος 119 Κείτλης Θωμάς 7 Κεκραγάριον 136 Κεραμεύς Θεοφάνης 7 Κέρκυρα - βλ Κορφοί Κεφαλληνία (η) βλ. πίν. τυπογρ. Κιγάλας Ματθαίος 134 Κικέρων 140 Κίνναμος Ιωάννης 119

187 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΙΙΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 15 Κιουτούτσκας Γ. Ι κλειδί(ον) (το) Μ4, ΜΙ4: στρατηγική θέση Κλεόπας Διονύσιος 6, 72, 122 κληροδότημα (για την περίθαλψη τυφλών) 94 κλίσις (η) 166, Μ3, Μ16: (καλή) διάθεση κλιτικό σύστημα 165' βλ. και γραμματική Κοζάνη 164 κοινότητα Αγίας Τριάδος- βλ. Αγίας Τριάδος κοινότητα κοινότητα Αγίου Γεωργίου βλ. Αγίου Γεωργίου κοινότητα κοινότητα ελληνική Τεργέστης 19 κοινότητες ελληνικές Βιέννης 11 κε. Κοκκινάκος 137 Κοκκώνης Ι. Π. 62, 74 Κολιόνια 90 Κομμητάς Στέφανος 42, 55, 56, 79 Κομνηνή Άννα 120 Κόμπε Ανδρέας 6 Κόνδε Μ4: γαλλ. Condé Κόνδης Γ. 63 Κονδιλιάκ 132 κόνσουλος (ο) Μ15: πρόξενος Κοντίδης Δημήτριος 60, 112 Κοντογόνης Κωνσταντίνος 70 δις, 73, 74, 7, 0, 4, 129, 133 Κοντός Πολυζώης 42 δις, 7,, 9, 137, 141 Κοπίδας Δίον. βλ. πίν. τυπογρ. Κοραής Αδαμάντιος 44 δις, 49, 52, 54, 64, 125, 126, 12, 135, 162 Κορνήλιος Ιωάσαφ Ζακύνθιος 130 Κορομηλάς Ανδρέας 64 βλ. πίν. τυπογρ. Κορομηλάς Αντώνιος βλ. πίν. τυπογρ. Κόρσαι 137 κορσαρικός Μ9: πειρατικός κορσεύω Μ6: ρημάζω, λεηλατώ (Για τον τ. κορσεύω βλ. Ε. Κριαρά, Λεξικό μεσαίων. ελλην. δημ. γραμματείας, λ. κουρσεύω) Κορυδαλλεύς Θεόφιλος Έκθεσις 35' Έκθεσις περί ρητορικής 35 Κορφοί 90 Κορωνιός Χίος 137, 146 κοσμήματα τυπογραφικά 165 Κοτσεβός (Κότζεμπου) 137 Κοττίνη 57, 90 Κουμανούδης Στέφανος 67 Κούμας Κωνσταντίνος 45, 123, 12, 132 πεντάκις, 136 Κουροπαλ(λ)άτης Χρυσοβέργης 50, 133 Κούρτης Κωνστ. 16, 61, 112 Κούρτιος Γ. 75 Κουστέρος 125 Κριμαία 164 Κριτόβουλος Χρύσιππος - βλ. πίν. τυπογρ. Κροκίδας Κωνσταντίνος 74, 75 Κρομμύδης Γεώργιος 4 κτήτορες- βλ. ονόματα κτητόρων κτητορικά σημειώματα βλ. σημειώματα κτητορικά Κνριακοδρόμιον 56, 130 βλ. και Βιβλίον καλούμενον Κυριακοδρόμιον Κυριάκος Αντώνιος 60, 140 Κύριλλος αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας 121 Κύριλλος αρχιεπίσκοπος Σινά 36 Κύρον περιήγησις 136 Κωδηνός Γεώργιος 120 δις Κωζάκης Τυπάλδος Γεώργιος 55 Κωνσταντινίδης Αναστάσιος 0 Κωνσταντίνου Γεώργιος 35, 123 Κωνσταντίνου Λεξικόν 123 Κωνσταντινούπολη 90, 120, 147, 161, 162, 163, 164, Μ16 Λαδάς Γ. 19, 161 Λαζαράς Π. 52 Λαζαρίδης Ιωάννης βλ. πίν. τυπογρ. Λακωνίας (Τυπογραφείον της Λακωνίας) βλ. πίν. τυπογρ. Λαλάνδος 132 Λαμπαδάριος Πέτρος 51 Λάνδος Αγάπιος βλ. Αγάπιος μοναχός Κρης Λάρισα 39 Λάσκαρις 137 λειτουργικά βιβλία- βλ. βιβλία λειτουργικά Λειψία 19, 22, 146 λεξικά 1, 21, 123, 124, 12, 130, 131, 13 της ελληνικής αρχαιολογίας 73, 94 γαλλοελληνικά 60, 71 γερμανοελληνικά 50 ελληνογαλλικά 70' ελληνογερμανικά 52 ελληνοϊταλικά 6, 72 δις Θησαυρός της Εγκυκλοπαιδικής Βάσεως τετράγλωσσος 39' ιταλοελληνικά 79 λατινικά 122 λατινογερμανικά ξενόγλωσσα 19- συνωνύμων 12 τετράγλωσσο 35, 39 τρίγλωσσο (γαλλικής, ιταλικής, ρωμαϊκής) 40 - φαρμακευτικο-χημικό 13 Λεοπόλδος Β' 12 Λευκίας Γεωργιάδης Αναστάσιος 53, 57,

188 16 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ 127, 140, 142 Λέων Αρμένιος 119 Λέων Γραμματικός 119 Λιβερόπουλος Δαμιανός 144 Λιβερόπουλος Κοσμάς 91, 112 Λιγνός Α. 163 Λοβέρδος Αγάπιος 37 Λογγίνος Διονύσιος 126 Λόγγος 127 Λογική 41 δις, 132 λόγιοι Έλληνες 25 λόγοι 21,51 (επιτάφιος), 52, 56 (επιτάφιος), 59 (επιτάφιος), 61 (πανηγυρικός), 61 δις, 63, 64, 65, 67, 6, 70 τρις, 72 δις, 72 (επικήδειος), 73 δις, 74 τρις, 75 δις, 7 τετράκις, 79, 0 δις (επικήδειος), 2 δις, 130, 144 Λόγοι ψυχωφελείς 40, 61 λόγος (ο) Μ12 - έκφρ. διά λόγου της - για λογαριασμό της (Για την έκφρ. βλ. Ε. Κριαρά, Λεξικό μεσαίων, ελλην. δημ. γραμματείας, λ. λόγος [Ι] 5). Λόγος εγκωμιαστικός προς Υψηλάντην 135 Λόγος επιτάφιος 51 Λόγος περί μυστηρίων 133 Λόυδ' βλ. πίν. τυπογρ. Λούθηρος Μαρτίνος 129 Λουκάτος Σπ. 11, 12, 14 Λουκιανός 126, 127, 144 Λυκόρτας Πολύβιος βλ. Πολύβιος ο Λυκόρτας Λυκούργος Αλέξανδρος 7, 2 Λωρέντης 132 Μαθήματα περί του χρέους 53 μαθηματικά - βλ. βιβλία φυσικομαθηματικά Μακάριος 74 Μακεδονία 11, 164 Μαλάλας Ιωάννης 120 Μαλβίνα 57 δις, 90 Μαλλιαράκης Μάρκος 74 Μάλτα (η) Μ13 Μαλτέζος (ο) Μ13: κάτοικος της Μάλτας Μανάρης Σπ. 67, 1 Μανασσής Κωνσταντίνος 119, 135 Μανδακάσης Θωμάς 13, 146 Μανδουνάκης Θωμάς βλ. Μανδακάσης Θωμάς Μανιάτες 163 μανιφέστον (το) 161, 162, 163, Μ Τίτλ.: διακήρυξη Μανιφέστον της Οθωμανικής Πόρτας 42,, 161 κε. Μανιώτης (ο) Μ7: Μανιάτης Μάνος Κωνσταντίνος 42 Μάνος Μανουήλ 43 Μανουήλ βλ. ακολουθίες Μανούσακας Μ. 20, 26 Μανούσος Θεόδωρος 0 Μαντζαράκης Π. βλ. πίν. τυπογρ. Μάξιμος Π.Σ. 122, 125 Μάξιμος Τύριος 126 Μαρία Θηρεσία 12 Μαρκίδες Πουλιού - βλ. πίν. τυπογρ. Μαρκόπουλος Π. βλ. πίν. τυπογρ. Μάρκος Αντώνιος 12 Μάρκος Κύπριος 5 Μαρτίνος 132 Μάρτυρτ Γεώργιος 15, 16 Ματακίδης Χρ. 124 Ματθαίος 137 Μαυρίκιος 119 Μαυροκορδάτος 135 Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος 12 Μαυρομμάτης Δημήτριος βλ. πίν. τυπογρ. Μαυρουδής Ζαχαρίας Μεγάλη Βρετανία (η) Μ11 Μεγάλη Κατήχησις 44, 53 Μεγάλη Οκτώηχος βλ. Παρακλητική ήτοι η Μεγάλη Οκτώηχος Μεγδάνος Χαρίσιος 133, 134 Μεδίνα (η) Μ14 Μέκκα (η) Μ14 Μελαχούρης Π. Β. βλ. πίν. τυπογρ. Μελέτιος 132, 133 Μελετίου Γεωγραφία 45 Μελίρρυτος Κυριάκος 61, 12, 141 Μελισταγής Γεώργιος βλ. πίν. τυπογρ. Μένανδρος 125 Μέξας Β. 19, 24 μερί (το) Μ15 (τουρκ. min): Το δημόσιο θησαυροφυλάκιο, καθετί που ανήκε στο δημόσιο (προκ. για το Οθωμανικό κράτος) (Για τη σημασία βλ. Δημητριάδη, Εβλ. Τσελ. σ Μολονότι η λ. στα ελληνικά δεν απαντά αλλού, όσο ξέρω, με τον τύπο αυτό, αλλά μόνο με τον τύπο μιρί στο ποίημα του 1ου αι. «Ιστορία του Σταυράκογλου» στ. 10 και 214, Legrand, Recueil des poèmes historiques..., Παρίσι 177, δε νομίζω ότι πρέπει να διορθώσουμε εδώ σε μι-

189 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 17 ρί, αφού φωνητικά στέκεται ο τύπος μερί). Μεσόγειος θάλασσα (η) Μ4 Μεσσηνία 71 μεταδιαίτησις (η) 166, Μ3: μεταπολίτευση' εδώ πρόκειται για την κατάλυση της βασιλείας στη Γαλλία και το σχηματισμό επαναστατικής επιτροπής που έγινε στις 10 Αυγούστου του 1792 μεταδιαιτισμός (ο) 166, Μ5, Μ: μεταδιαίτησις (βλ.λ.) μεταφράσεις 21, 34, 39, 41, 43, 44 τρις, 45, 47, 4,49, 50 δις, 51, 52, (Καινής Διαθήκης) 53 δις, 54, 57 τρις, 59, 60 δις, 61 τρις, 62, 63, 64, 65 δις, 69, 73, 74 τρις, 75 δις, 79, 124, 12, 131 δις, 132 δις, 133, 135 δις, 137 τρις, 140, 144 μεταφραστής 23 μετεωρολογία 73 Μεχααριστές 17 βλ. πίν. τυπογρ. Μηναία- Ιανουαρίου 35, 3, 57, 65, 0 Φεβρουαρίου 34, 39, 57, 65, 0 Μαρτίου 3, 4, 57, 66 Απριλίου 37, 43, 57, 66, 0 Μαΐου 3,43, 5, 66, 1 Ιουνίου 3, 43, 5, 66, 1 Ιουλίου 37, 44, 5, 66, 1 Αυγούστου 44, 5, 66, 1 ' Σεπτεμβρίου 37,46, 5, 66, 1 Οκτωβρίου 37, 4, 5, 66 Νοεμβρίου 3, 45, 5, 67, 1 Δεκεμβρίου 3, 45, 5, 67 μηνολόγιον 139 Μηνιάτης Ηλίας 134 μητρόπολη Αυστρίας βλ. Αυστρία Μητροφάνης μητροπολίτης Νύσσης 34 Μικόνιος Α. 73, 75, 79, 95 Μικρά Κατήχησις 40, 53, 105 Μικρόν προσευχητάριον 49 μινίστορ(ας) (ο) Μ12: υπουργός μινίστρος (ο) Μ13: υπουργός Μισαγύρτης 55 Μίτζης Ευστάθιος 121 Μιχαήλ (επίσκοπος Χριστουπόλεως) 19, 26 Μιχαήλ Δούκας 119 Μιχαήλ Κ. 137 Μιχαήλ Κωνσταντίνος 39, 41 Μιχαήλ Π. 121 μνημόσυνα 164 Μοίρις Αττικιστής 12 Μοισιόδαξ Ιώσηπος 3, (Απολογία) 132, 134, 136 Μολδοβλαχία 143 μοναχοί Αρμένιοι 17 Μοναχός Γεώργιος 119 μονόφυλλο (ελληνικού σχολείου Βιέννης) 19 Μορέλης 124 Μορέας (ο) Μ7 Μοριάς 163 βλ. και Μορέας Μόσχα 64 Μοσχόπουλος Μανουήλ 135 Μόσχος Δημήτριος 140 Μουλλάς Π. 63 μονσελμάνος MIO, Μ13, Μ14, Μ15: μουσουλμάνος μουσική εκκλησιαστική 11, 95, 165 Μουσική κυψέλη 72 μπαεράκι (το) Μ16: σημαία Μπάιλας Κωνσταντίνος 70, 112 Μπαλάνος 131 Μπέλλιος Κωνσταντίνος (βαρώνος) 54, 141 Μπιλλιάρος Ιωάννης 51 Μπόμπου - Σταμάτη Βασιλική 146 Μποναπάρτης 166, Μ7, Μ12, Μ13: γαλλ. Bonaparte βλ. και Βοναπάρτης και Ναπολέων μυθιστορήματα 21 μύθοι 136, 137, 13 μυθολογία ελληνική 133 μυστήρια 133 Μυστήρια (άγια) 139 Μυτιλήνη 90 Μωραϊτίνης Π.Β. βλ. πίν. τυπογρ. Νάξος 90 Ναούμ Παναγιώτης βλ. Παπάς Ναούμ Παναγιώτης Ναπολέων 163, 165 βλ. και Βοναπάρτης και Μποναπάρτης Νέα Τυπογραφία βλ. πίν. τυπογρ. Νεγροπόντης Μενέλαος 69 Νείλος 73 Νείλος Χρυσορρόας 34 Νέον Αλβανικόν Αλφαβητάριον 59, 90 Νέος Ερωτόκριτος 134 δις Νέος Παράδεισος- βλ. Βιβλίον καλούμενον Νέος Παράδεισος Νεοσύστατον Τυπογραφείον Βουκουρεστίου - βλ. πίν. τυπογρ. Νεόφυτος 131 Νερουλός Ρίζος Ιακωβάκης βλ. Ρίζος Νερουλός Ιακωβάκης Νικαρούση(ς) A.N. 16

190 1 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Νικηφόρος αρχιεπίσκοπος Αστραχανίου 130, 131" βλ. και Θεοτόκης Νικηφόρος Νικηφόρος Βρυέννιος 119 Νικηφόρος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως 119 δις, 129 Νικόδημος 42' Λόγοι ψυχωφελείς ήτοι Ρομφαία δίστομος 40 Νικόδημος Αγιορείτης 129, 130 Νικόδημος Σάρδεων 34, 112 Νικολαΐδης 140 Νικολαΐδης Άνθιμος 55, 96, 112 Νικολαΐδης Δημήτριος 60, 112 Νικολαΐδης Κύπριος 129 Νικολαΐδης Σολομών 59 Νικολαΐδης Φιλαδελφεύς Χρήστος- βλ. πίν. τυπογρ. Νικολάου Ιωάννης 57 δις, 90 Νίκολιτζ Ιωάννης 94 Νικολόπουλος Β.Κ. 74 Νικόπολις 4 νομίσματα 136 Νόμοι του σχολείου 51 Ξενοφών 124 Οβίδιος Οδηγός εις τον ευδαίμονα βίον (Αντωνίου Κυριακού) 140 Οδηγός της ευσέβειας 63 Οδηγός του βίου (Δαρβάρεως) 139 Οδηγός του Κλήρου 130 Ο ηθικός τρίπους 136 Οθωμανίς 69 Οθωνιάς 53, 127 Οι δύω Αντωνίνοι 6 Οι δύω κληρικοί 1 Οικονομίδης Μ. 17 Οικονόμος Αναστάσιος 137 Οικονόμος Κωνσταντίνος 51 δις, 52, 56, 62, 73, 131, 134, 137 Οικονόμος Σοφοκλής 5 Οικουμενικό Πατριαρχείο - βλ. Πατριαρχείο (Οικουμενικό) Οικουμένιος 121 δις Οκτώηχος (Μεγάλη) βλ. Παρακλητική ήτοι η Μεγάλη Οκτώηχος Ολεάριος 125 Ολυμπιόδωρος 119 Ολύμπιος Ιωάννης 70 Όμηρος 67, 125, 127 Ομήρου Ιλιάς 49 Ομιλίαι (Γρηγορίου Παλαμά) 122 Ομιλίαι εις την θείαν και ιεράν λειτουργίαν 70 ομοφώνησις (η) Μ3: ομοφωνία, συμφωνία Ο νέος Έλλην Ανακρέων 139 Ονομαστικόν (Πολυδεύκους) 124 ονόματα - κτητόρων 112 κύρια 166 Ο οδηγός εις τον ευδαίμονα βίον 60 Οππιανός 127 Ο πρώτος ναύτης 50 Ορθόδοξος διδασκαλία 64' βλ. και Κατήχησις ή ορθόδοξος διδασκαλία Ορθόδοξος Χριστιανική διδασκαλία 44 Ουάττς Ρ. βλ. πίν. τυπογρ. Ουγγαρία 7, Ουλέριχος Ενρ. Νικ. 54 Ουφελάνδος Χριστ. Βιλχ. 60, 124 Ο φίλος της νεολαίας 4 Ο Χριστός πάσχων 60 παθολογία 60, 61' βλ. και Πρακτικής Παθολογίας εγχειρίδιον Παίγνια ποιητικά 60 Παιδαγωγία 67, 92, 136 (Καλονά) 143, 147 Παιδαγωγός ή Πρακτική γραμματική 42 παιδεία ελληνική 11, 25 Παλαιά Διαθήκη 130, 141 παλαιοτυπα ελληνικού σχολείου Βιέννης 1 Παλαίφατος 127 Παλαμάς Γρηγόριος 122 Παλατινός Γεώργιος 162 Παλλατίδης Αναστάσιος 11, 165 Πάλλης Αλέξιος 75 Παμπούκης Χ. 72 Παναγιωτόπουλος Ι.Μ. 90 Πανάδης Κωνσταντίνος 94 Πανθέκτη 129 Πανταζής Δ. 73, 94 Παντελής Π. Κ. βλ. πίν. τυπογρ. Παπαδόπουλος Θ. 161, 162 Παπαδόπουλος Νικόλαος 74 Παπαδόπουλος Σπυρίδων 37 Παπά Ευθυμίου Βασίλειος 45, 137 Παπαϊωάννου Α. 19 Παπαρρηγόπουλος Κωνσταντίνος 65, 67, 72 Παπαρρηγόπουλος Πέτρος 6 Παπάς Ναούμ Παναγιώτης 63, 75 Παπασλιώτης Γ. Κ. 71, 7, 79, 0 δις Παπασλιώτης Κ. Κ. 44, 112 Παπιστικών ελέγχων 63 Παρακλητική 39, 44, 47

191 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 19 Παρακλητική ήτοι (η Μεγάλη) Οκτώηχος 54, 64 Παρά τον μεγαλειοτάτου αντοκράτορος Φραγκίσκου Β... Προνόμια 51 Πάρειος Αθανάσιος 39 πάρεξ Μ7, Μ14: παρά Παρίσι 22, Μ4, ΜΙ 1 δις, Μ15 δις Πάρις Λουδοβίκος 69 Παρνασσός (ο), Σεργίου Ραφτάνη βλ. πίν. τυπογρ. Παροιμίαι 126 δις, 129 παροιμίες 143 Πασπαλλής Πλάτων βλ. πίν. τυπογρ. Πάσσαρης Ν.Γ. βλ. πίν. τυπογρ. Πασχάλιον 119 Πασχάλιον αιώνιον (Τσιγάλα) 134 Πατούσας Ιωάννης 41, 43, 49, 50, 127 Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως 119 Πατριαρχείο (Οικουμενικό) 146 πατριαρχικά γράμματα - βλ. γράμματα πατριαρχικά Πατριαρχική Τυπογραφία - βλ. πίν. τυπογρ. Πατριαρχικόν Τυπογραφείον 147 Παυλίδης Γ. Α. 73 Παύλος Μεδίκων 13 Παύλος Πετροβίκης (Πετρόβιτς) (πρίγκιπας) 3 Παύλος Σιλεντιάριος βλ. Σιλεντιάριος Παύλος Παύλου Δημήτριος 40 Παχυμέρης Γεώργιος 120, 125 Πεζογραφική καλλιλογία 72 Πειραιάς 90 Πελοποννήσιος Πέτρος 70 Πεντηκοστάριον 3, 47, 54, 60 Περίδης Μ. Π. 6, 69, 72 δις - βλ. και πίν. τυπογρ. Περί ελληνικής συντάξεως 67 Περιήγησις τον νέον Αναχάρσιδος 50, 133 Περί κνβερνήσεως Οικογενείας (Ε. Α. Σιμού) 144 Περί Μάρκον του Κυπρίου 5 Περί νομοθεσίας ιδιωτικής και ποινικής 53 περιοδικά 20 - ελληνικά 20 - προεπαναστατικά 21 Περί πυθαγορικού βίον 126 Περί της αντομάτον τον ανθρωπίνον σώματος καύσεως 74 Περί τον μυστηρίου της θείας κοινωνίας 61 Πέστη 145 Πεταλλίδης Δ. 0 Πετροβίκης (Πετρόβιτς) Παύλος (πρίγκιπας) - Βλ. Παύλος Πετροβίκης Πέτρος Γούλιος 120 Πέτρος Ιαμβικός 120 πέφτω Μ - εδώ η φρ. ήθελαν πέσει εις τα χέρια της = θα περιέρχονταν στην εξουσία της Πηδώνια Κ. 19,, 90 Πίνδαρος 127 Πιτσίπιος 131 Πλατυγένης Δημήτριος 74 Πλάτων 124, 126 δις, 12 Πλάτων (μητροπολίτης) 64 πλησίασις (η) 166, Μ4 Πλούταρχος 122, 124, 125, 140 Πογώς (τυπογραφείο) 147 ποδάρι (το) MIO: πόδι (εδώ ως μέτρο) ποιήματα 143 Ποιήματα διάφορα 70 Ποιημάτιον (Πολυζώτ) Κοντού) 42, 7, 9 πολλά (επίρρ.) Μ3, Μ5, Μ7, Μ9, Μ14: πολύ Πολύαινος 126 Πολύβιος 125 Πολύβιος ο Λυκόρτας 125 Πολυδεύκης 124 Πολυμερής Γεώργιος 120, βλ. και πίν. τυπογρ. Πολυξένη 4 Πονήματα δραματικά 62 Πόρτα (η) Μ Τίτλ. (Οθωμανική) Μ9, ΜΙ 1, Μ12 τρις, Μ13 δις. Βλ. και Υψηλή Πόρτα Πορφύριος (φιλόσοφος) 126 Πορφυρογέννητος Κωνσταντίνος 120 Πουλιού Μαρκίδες - βλ. πίν. και τυπογρ. Πραγματεία άλγεβρας $7 Πραγματεία ή Λόγος περί Ομήρου 67 Πραγματεία περί παίδων αγωγής (Μοισιόδακος)136 Πραγματεία περί της ενεργείας 74 Πρόδρομος ελληνικής βιβλιοθήκης 44 Προκόπιος 119 δις, 122 Προκόπιος Μεγασπηλαιώτης 129 προνόμια 12, 20 Προνόμια (Φραγκίσκου αυτοκράτορος) 51, 75 προνόμια αυτοκρατορικά 11,12 προσευχητάριο 71 Προσευχητάριον 79" βλ. και Μικρόν προσευχητάριον προσκλαίομαι (επροσκλανθη) Μ7: παραπο-

192 190 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ νούμαι, διαμαρτύρομαι προσφορές 25' βλ. και δωρεές Πρόχειρος αριθμητική 43 Πρωτάτον του Αγίου Ορους 19 Πρωτοπειρία απλοελληνική 53 Πρωτοψάλτης Κωνσταντίνος 64 πταισιμώδης 166, Μ: κακόβουλοι, Πωππ Ζηνόβιος 17, 55, 94 Ραγγού - Βάνσα 63 Ραγγαβής Ρίζος Αλέξανδρος 79 Ρανδχαρτινγερ Β. 62, 95 Ραστέ Β. Ε. Ραυτόπουλος Π. Α. 53 Ραφτάνης Σ. βλ. πίν. τυπογρ. Ρεΐσκιος 126 τρις Ρήγας 21, 162 ρήτορες ελληνικοί 126 Ρίζος Νερουλός Ιακωβάκης 4 Ροβέρτος Στέφανος 122 Ροζάνης Αποστόλης 35 Ρομπότης Π. 75 Ρομφαία δίστομος 40 ροπή (η) Μ5' εδώ η έκφρ. με μίαν ροπήν οφθαλμού (= σε μια στιγμή) από επίδραση της έκφρ. εν ριπή οφθαλμού. Στο κείμενο Γαδ. διήγ. (Στ. Αλεξίου, Κρητ. Χρον. 9, 1955, σ. 1-11) στ. 392 απαντά επίσης εισέ ροπήν του οφθαλμού, όπως και στο κείμενο των μέσων του 1ου αι. Δημ. ομιλ. (Γ. Ζώρας, RSBN 10-11, 1973/4, σ. 0) απαντά εις ροπήν οφθαλμού Ρουμανία 164 Ρούμελη- βλ. Ρώμελη Ρουσιάδης Γεώργιος 49, 51, 53, 127, 135 Ρουφίν 166, MIO, Mil, M12, M13: γαλλ. Ruffin Ρύσιος Πανταζής 55 Ρωμαϊκή ιστορία (Ευτροπίου) 136 Ρώμελη (η) Μ7 Ρωσία 69, 72, 75, 164 Σάβελ 43 Σάθας Κ. 91, 146 Σακελλαρίου Π. Α βλ. πίν. τυπογρ. σαλαύος M16 - τυπογραφικό λάθος αντί σκλάβος Σαλινιάκ 43 Σαλλούστιος Κρίσπος Γάιος 61 Σάλπιγξ της αληθείας. Ποιηματιον 141, 147 Σαμουρκάσης Α. 64 Σάρος Νικόλαος βλ. πίν. τυπογρ. Σεβήρος 12 Σεβήρος Γ. 139 Σέγνερος 131 Σειράς στοιχειώδους των μαθηματικών και φυσικών πραγματειών 45 Σεληνοδρόμιον 7 Σέξτος Εμπειρικός 124 Σεραφείμ (αρχιμανδρίτης) 71, 112 Σέρβοι μητροπολίτες 12 Σέργιος 35, 3, 112 σημειώματα - αφιερωτήρια 15, 25' κτητορικα 15, 19,22, 23,25, 103 σημειώσεις 22, 103' τυπωμένες 104 χειρόγραφες 23, 103 Σιγάλας Α. 164 Σιδερίδης Ναούμ 94 Σικελιώτης Διόδωρος 124 Σιλεντιάριος Παύλος 119 Σίλλερ Κάρολος 12* βλ. και Schiller Κ. Σίλλερ Φρ. 79 Σιμοκάττης Θεοφύλακτος 119 Σίμος Ε. Α. 144 Σίνας Γεώργιος 96 Σίνας Σίμων 143 Σιουναζέλ δε γγιουφλέ 164: γαλλ. Choiseul- Gouffier Σκαναβής Ζ. 17 Σκαναβή(ς) Ιωάννης 94 Σκάπουλας Ι. 123 τρις Σκλαβενίτης Τριαντάφυλλος 26 σκλάβος (ο) Μ16 (έκδ. σαλαύον τυπογραφικό λάθος αντί σκλάβοι) Σκοττ Δανιήλ 123 Σκούφος 131 Σκυλίτσης Ιωάννης 119 Σμύρνη 90 Σνείρερ Ιωάννης βλ. πίν. τυπογρ. Σνέλλος Φρ. Δ. 57 Σοαυίου Συζητήσεις 53 Σολωμός Διονύσιος 72 Σόμμερ βλ. πίν. τυπογρ. Σουήκιος Ιωάννης Βαρθόλδος βλ. πίν. τυπογρ. Σουΐδας 119, 123 Σούτζος Αλέξανδρος 163 Σούτσος Ι. Α. 74 Σούτσος Παναγιώτης 61 Σοφίας απάνθισμα (Δαρβάρεως) 139

193 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 191 Σοφοκλής 127 Σπαρμιώτης Ιωνάς 131 Σπαρτίον έντριτον 135 Στέφανος 72, 133 Στέφανος Βυζάντιος 124 Στέφανος Ερρίκος 123 δις, 124 Στέφανος Ροβέρτος 122 Στιχολόγιο 5 Στοιχεία αριθμητικής 63 Στοιχεία γαλλικής γραμματικής 64 Στοιχεία γενικής παθολογίας 61 Στοιχεία γεωγραφίας 44 Στοιχεία γεωμετρίας (Τακουετίου) 15 Στοιχεία νεωτέρας πολιτικής γεωγραφίαςτί Στοιχεία πειραματικής φυσικής και μετεωρολογίας 73 Στοιχεία της ελληνικής γλώσσης 49 Στοιχεία φυσιολογίας 6 Στοιχειώδη μαθήματα της λατινικής γλώσσης 54 Στοιχειώδης γεωμετρία και τριγωνομετρία 57 Στούρζας Αλέξανδρος 71 Στράβων 124, 125 Στρατηγήματα (Πολυαίνου) 126 Στρατούλης Κωνσταντίνος 67, 69, 72, 7 συγγραφείς αρχαίοι 14, 19 βυζαντινοί 1, 21 Έλληνες 1, 19, 21 κλασικοί 21 Λατίνοι 19, 21 συγκοινώνησις (η) 166, Mil: επιχείρηση (εδώ πολεμική) (Για τη λ. βλ. και Κουμανούδη, Συναγωγή νέων λέξεων) Συλλογή βίων Ελλήνων συγγραφέων 73 Συλλογή διαφόρων θεατρικών ποιημάτων 139 Συλλογή ιστορικών και μυθολογικών αντικειμένων 136 Συλλογή λατινικών θεμάτων 56 Συμεών (αρχιεπίσκοπος) 61 Συμεών (ιερομόναχος) 35, 112 Συμεωνίδης Ιωάννης 63 Συμπλήρωμα αριθμητικής 62 συνδρομές 15, 21 συνδρομητές 15 Συνέκδημος ιερατικός 54 Συνέσιος επίσκοπος Κυρήνης 122 Συνοπτική ιστορία της Ρωσίας 69 Σύνοψις 92 Σύνταγμα κατά αζύμων 133 συντακτικό 67, 75, 127, 131, 137 σύνταξη 165, 166 Σύντομο ν δοξαστάριον 51 Σύντομος γενική ιστορία 49 σφραγίδες 15, 20 (κοινότητας Αγίας Τριάδος, μητρόπολης Αυστρίας), 22, 23, 103, 104 Σφραντζής Γεώργιος βλ. Φραντζής Γεώργιος Σχολάριος Γεννάδιος 79 Σχολαστικός Σωκράτης 121 δις σχολεία - ελληνικά 11 Αυστρίας 11, 15' σχολείο ελληνικό Βιέννης 11 κε., Ι6Γ βλ. και δάσκαλοι Σχόμελος Α. Φ. 61 Σχραιμβλ Ιωάννης βλ. πίν. τυπογρ. Σχραιμβλ Φραντζ Αντώνιος βλ. πίν. τυπο- ΥΡ Σωζόμενος Ερμείας 121 δις Σωκράτης Σχολαστικός 121 δις Τα κατά Κλεάνθην και Αβροκόμην 42 Τακουέτιος Α. 132 βλ. και Α. Τακουετίου Στοιχεία Γεωμετρίας Ταλεϋράνδ Περιγόρδ 166, ΜΙ2 : γαλλ. Talleyrand-Périgord Τανταλίδης Ηλίας 63 Τάουχνιτζ Κάρολος - βλ. πίν. τυπογρ. Τεργέστη 19, 22 Τερζάκης Αντώνιος βλ. πίν. τυπογρ. Τερψιθέα 137 Τέτταρα μικρά ποιημάτια 50 Τέχνη του ζην 13 Τζεχάνος Κ. 13 Τζινέρος Δημήτριος 4 Τήνος 90 Της κατά Χριστόν ηθικής πραγματεία 61 Τιβήριος (ρήτωρ) 12 Τίμαιος (σοφιστής) 12 Τιμόθεος Σάρδεων 34, 112 τινάςμ5, Μ δις, ΜΙ Ι, Μ13, Μ14: κάποιος, κανείς Τι πρέπει να κάμωσιν οι Γραικοί 44 Τίρναβος 39 Τισσότος 39 - βλ. και Tissot τίτλοι βιβλίων βλ. βιβλία Το αδαμάντινον δακτυλίδιον 75 τόποι έκδοσης 22, 23, 106, 155 Τουλόνιον (το) 166, Μ4 : γαλλ. Toulon Τουρκία 140, 162 δις, 165 Τούρκοι 140, 164 Τράττνερ (ο από) Ιωάννης Θωμάσος βλ. πίν. τυπογρ.

194 192 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝ1Λ τριγωνομετρία 57 Τριφδιον39, 51, 55, 64 Τροπλών 74 Τσβέκιος Ιωάννης Βαρθολομαίος βλ. πίν. τυπογρ. Τσιγάλας Ματθαίος 134 δις Τσουκαλάς Γεώργιος 64 Τυπάλδος Γ. 59 Τυπάλδος Ιούλιος 70 Τυπάλδος Κωζάκης Γεώργιος 55 Τυπικόν εκκλησιαστικόν 64 τυπογραφεία 17 (Μεχιταριστών), 10 βλ. και κόσμημα τυπογραφικό, ΠατριαρχικόνΤυπογραφείον, Πογώς, τυπογράφοι τυπογραφείο Αγίου Γεωργίου βλ. Αγίου Γεωργίου τυπογραφείο Τυπογραφείον του Παναγίου Τάφου' βλ. πίν. τυπογρ. Τυπογραφία της Ακαδημίας των Επιστημών βλ. πίν. τυπογρ. Τυπογραφία του κατ' Ουγκαρίαν Βασιλικού Πανδιδακτηρίου βλ. πίν. τυπογρ. Τυπογραφία του Παναγίου Τάφου βλ. πίν. τυπογρ. τυπογράφοι 10 τυπογράφος 23 Τύρκα Δ. 94 Τυρταίος 127 τυφλοί (περίθαλψη) 94 τυφλοκομείο 94 Τύχαι Τηλεμάχου 43, 125, 133 Ύδρα 163 Ύμνοι της θείας (και ιεράς) λειτουργίας 62, 2, 95 υπογραφές 103 υποθεσιάρης (ο) 166, Mil, M13 : εκπρόσωπος, πληρεξούσιος. Βλ. και υποθεσιάριος υποθεσιάριος (ο) 166, MIO, ΜΙ 1, Μ15 δις : εκπρόσωπος, πληρεξούσιος. Για τη λ. καθώς και τον τ. υποθεσιάρης πβ. Αηdriotis, Lexikon der Arcaismen, Κοραή, Άτακτα Β' σ. 365, Pernot, Et. linguist. Γ' σ Βλ. και υποθεσιάρης υπόκρισις (η) 166, ΜΙ 3 Υπόμνημα αυτοσχέδιον 73 Υπομνήματα (Οικουμενίου) 121 δις Υψηλάντης 135 Υψηλάντης Κωνσταντίνος 163 Υψηλή Πόρτα (η) Μ3, Μ4, Μ5, Μ6, Μ7 τρις, Μ, MIO τρις. Mil δις, ΜΙ2, Μ13, Μ15, Μ16 τρις. Βλ. και Πόρτα Φαβρίκιος I.A. 122" βλ. και Fabricius Φαβρίκιος Κάρολος 56 Φάλαρις 126 Φαληρεύς Δημήτριος 12 Φαρμακίδης Θεόκλητος 12, 49, 56, 57, 59, 62, 129, 142 Φασλής 12 Φενελόν Φραγκίσκος 43' βλ. και Fénelon Φερδινάνδος Στίψης 7, 9 Φιλαδελφεύς, Χ. Ν. βλ. πίν. τυπογρ. Φιλαλήθης (περιοδ.) 4 φιλέλληνες 90 Φιλής Μανουήλ 127 δις Φίλιππης Α. Θ. 94 Φιλιππίδης Δ. 132 δις Φιλιππίδης Πολυχρόνιος 59, 60, 61 Φιλιππούπολη 64, 137 Φιλόθεος 73, 137 Φιλόλαος Τυπογραφία βλ. πίν. τυπογρ. Φιλόπονος Ιωάννης 129 φιλοσοφία 132, 139 βλ. και βιβλία φιλοσοφικά Φιλοσοφικόν δοκίμιον 55 Φιλόστρατοι 125 Φίλων Ιουδαίος 127 Φίσχερος 127 Φλάβιος Ιωσήφ 121 Φλαγγίνειος Σχολή 91 Φλωριανός 139 Φοίνιξ (Ελληνική Τυπογραφία του Φοίνικος) βλ. πίν. τυπογρ. Φορμόζης Π.Ε. 62, 96 Φουρηροά - βλ. Φουρκροά Φουρκροά 132, 146 Φουρνής Ιωάννης 7 Φραγκίσκος (αυτοκράτωρ) 12, 51, 75 Φραγκίσκος Εμμανουήλ 26 Φράντζα (η) 164, 166, Μ3, Μ4 τετράκις, Μ5 τρις, Μ6, Μ7, Μ, Μ9, MIO δις, Μ13, Μ15, Μ16 : γαλλ. France. Βλ. και Γαλλία ψραντζέζικος Μ6, Μ, MIO, Mil, M13, Μ14, Μ15 δις : γαλλικός (στις σσ. Μ6, MIO και Μ15 αντί του Φραντζέζος) Φραντζέζος(ο) Μ3, Μ5, Μ6, Μ, MIO, Ml l, Μ12, Μ15 : Γάλλος Φραντζής Γεώργιος 41, 120, 121

195 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 193 Φράσεις (Κικέρωνος) 140 Φρεαρίτης Κωνσταντίνος 2 Φρίσιος 123 Φρύνιχος 126 φυλακώνω Μ15 : φυλακίζω φυλλάδια επαναστατικά 21 φυσικές επιστήμες - βλ. επιστήμες φυσική 73, 132, 139 βλ. και βιβλία φυσικομαθηματικά Φυσική δημώδης 47 Φυσική θεολογία 62 φυσική ιστορία 13 Φυσική προπαιδεία 0 φυσιολογία 6, 139 Φωτεινός Διονύσιος 49, 12, 134 δις Φωτιάδης Εμμανουήλ 53 Χαβιαράς Ι. Χ. Ν. 16, 62, 95, 12 Χαιρέτης Δ. 69 Χάλκη (Θεολογική Σχολή Χάλκης) 146 Χαλκοκονδύλης Λαόνικος 120 Χαντσερής Κωνσταντίνος 56 Χαραλάμπης (άγιος)' βλ. ακολουθίες Χαραμής Δημήτριος 55 Χαρίτων Αφροδισιεύς 126 Χαρτοφύλαξ Γ. βλ. πίν. τυπογρ. Χατζηδήμος Α. 19, 161 Χατζητριανταφύλλου (-ος;) Θεοδόσιος Γεώργιος 40, 112 Χειραγωγία εις την καλοκαγαθίαν (Δαρβάρεως) 57, 136 Χειραγωγία της εμπορικής διπλογραφίας 206 χειρόγραφο 24 Χιλιάδες 122 Χίρσφελδ (δε) βλ. πίν. τυπογρ. Χοϊδάν Θ. 60, 61 Χορτάκης Ν. 55 Χουρμούζιος 70 Χρηστοήθεια 41, 43 Χρηστομάθεια απλοελληνική 55 Χριστόπουλος Αθανάσιος 140 Χρονικά των Τούρκων 120 Χρονικόν Ανατολικόν 120 Χρονικόν Γεωργίου Φραντζή 41, 121 Χρονογραφία 119 χρονολογία 23 Χρύσανθος 93 Χρυσοβέργης Γ. 55 δις Χρυσοβέργης Κουροπαλ(λ)άτης 133 Χρυσολωράς Μανουήλ 120, 140 Χρυσοπηγή (Ιωάννου Χρυσοστόμου) 121 Χρυσόστομος Δίων 126 Χρυσόστομος Ιωάννης 34 δις 41, 59, 62, 121 δις Χρυσόστομος (μητροπολίτης Αυστρίας) 1, 25 Χωνιάτης Νικήτας 119, 126 Ψαλίδας Αθανάσιος 41, 123 Ψαλτήριον 40, 45, 6, 74,, 129 Ψύχας 132 ψυχολογία 137 Ωρολόγιον40, 69, 2, 6, 7, 92 Ωρολόγιον μέγα 64, 70, 3, 129 δις Adalbertus Venceslavus 122 Adelung 130 Albertus Johannes 123 Alciatus Andrea 13 Alterns Carolus 121 Balbi Adrien 142 βλ. και Βόλβης Αδριανός Bandurus Anseimus 120 δις Barnes βλ. Βαρνέσιος Beaumonf βλ. Δε Βεαυμόντ Beccaria βλ. Βεκκαρίας Benko - βλ. πίν. τυπογρ. Bercelius Abrahamus 124 Bertuch βλ. Βέρτουχ Birius Antonius 122 Boerhave Herrn. 124 Boivin Johannes 120 Bolognese Leandro Alberto F. 134 Bourdon - βλ. Βουρδών Breve 135 Broder 131 Brunk 127 Buchner βλ. Βούχνερος Buffon 13 Bury 133 Bury Georg 71, 93 Caldarus Ferdinandus 135 Calderon 134 Camariano-Cioran A. 162 Campe - βλ. Κάμπε, Κάμπης Carolina 139 Carolus Ferdinandus Stipsics βλ. Φερδινάνδος Στίψης

196 194 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Carpzovius 122 Cartier P. G. 123 Casauborr βλ. Καζαουβόνιος Castaldi Battista C. 140 Castiglione Baldesar 140 Choiseul-Gouffier βλ. Σιουναζέλ δε γγιουφλέ Cicero - βλ. Κικέρων Ciofius 122 Combefis Franciscus 119 Condillac βλ. Κονδιλιάκ Corderius Balthasar 121, 122 δις Costa Emanuel 122 Curterius Johannes 122 Curtius - βλ. Κούρτιος Desrues W. H. 79 Diamant Theodore 143 Directoire 163- βλ. και Διρεκτόριον Donadoni 13 Döring 136 Du Cange- βλ. Δουκάγγιος Düker - βλ. Δούκερος Dumonf βλ. Δυμόντος Duval Gulielmus 124 Ecchellensis Abrahamus 120 Eggert Kl. 12 Emanuel Anton Josef 142 Fabricius Jo. Albertus 124, 133' βλ. και Φαβρίκιος Fabrius Bas. 122 Fabrotius Carolus Annibal 119 τρις, 120 Favorinus Varinus- βλ. Βαρίνος Fénelon Fr. 125 Ferdinandus Stipsics- βλ. Φερδινάνδος Στίψης Fischer- βλ. Φίσχερος Foesius Anutius 124 Fourcroy βλ. Φουρκροά Franciscus 135 Fresne (du) Carolus 119 Funkes L. P. 131 Füves Ö. Gebetbuch für Christen 71,93 Geissler 13 Geliert 136, 137 Gesner βλ. Γεσνέρος Goar Jacobus 119, 120 Goldsmith- βλ. Γόλδσμιθ Graevius- βλ. Γραίβιος «Griechische Nationalschule in Wien» 14 Gronovius- βλ. Γρονόβιος Habsburg 122 Hahn Michael 142 Harduinus 121 Hermbstädt 135 Harprechtus Johannes 122 Haykul Α.- βλ. πίν. τυπογρ. Henrion 132 Herbette M. 163 Hermann- βλ. Ερμάννος Hermanus Samuel 124 Heyne 127 Hippolytus D. 140 Η istoria Romana 134 δις Hochheimer C. F. Α. 135 Hoffinger Gross Dr. 143 Holstenius Luca 123 Hornig E. 141 Hunger Η. 26 Imhofius Jac. Wilh. 122 δις Irving- βλ. Ίρβινγ Jacobs 49, 127 Justin 134 Kabrda J. 163 Karagianni (v.) Theodor Georg- βλ. Καραγιάννης Θεόδ. Γεώργ. Kaufmann Johannes 140 Kircherus 130 Kochenthaler 139 Kotzebue- βλ. Κοτσεβός Kraft 130 Krebs 131 Küster- βλ. Κουστέρος Lalande βλ. Λαλάνδος Lambecius Petrus 120 Lectius Jacobus 125 Lecquien 121 Legrand E. 19, 24 Leopoldus S. R. I. 122 Leuunclavius Johannes 120 Limnaeus Johannes 134 δις

197 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ 195 Luis du May 140 Lünig J. Chr. 13 Lusitanus J.C. 122 Macrinus Josephus 137 Macrus 140 Magirus Johannes 139 Majus Henricus 139 Malfatti D. Joh. 142 δις Maltretus Claudius 119 Manuele 13 Marini C. Ambrosio 140 Marinoni P. 140 Martialis 140 Martinus - βλ. Μαρτίνος Mascardi Agostino 140 Masconius Jo. Jac. 13 Mascovius 135 Maximes 140 May (du) Luis 140 Mechitaristen - βλ. πίν. τυπογρ. Meissner P. T. 143 Melvil Jacques 140 Mercerius Jo. 13 Meyer 143 Meynert H. Dr. 133 Mimaut 142 Montfaucon (de) Bernardus 121 Morelli βλ. Μορέλης Morellus Carolus 121 Morellus Fed. 121 δις Nicolaidy 140 Orsini C. 140 Ostertag 134 Petavius Dionysius 125 Peucero C. 13 Peucerus M. 12 Piemontese Alessio 139 Pontanus Jacobus 120 Possinus Petrus 120 δις Potavius Dionysius 122 Potterus Johannes 121 Preyer Gottfried 96 Quintus Calabrus 127 Randhartinger B. 96- βλ. και Ρανδχαρτινγερ Regulamentum 123 Reiske - βλ. Ρεΐσκιος Richter Christian 137 Ritter Wilhelm 143 Rost 130 δις Rost Valent. Christ. Friedr. 50, 52 Roterodamus Erasmus 122 Ruffin βλ. Ρουφίν Russiades G. βλ. Ρουσιάδης Γεώργιος Salignac βλ. Σαλινιάκ Sallustius 135 Samuelus Hermanus 124 Schannat 140 Schiller Κ. 12' βλ. και Σίλλερ Κ. Schnierer βλ. πίν. τυπογρ. Schomel A. F. - βλ. Σχόμελος Α. Φ. Schuler Joh. Karl. 142 Schuller J. Κ. 143 Scott D. βλ. Σκοττ Δανιήλ Segner βλ. Σέγνερος Sinapius J. Chr. 139 Sintenis M. Carolus 137 Smith W 73, 94 Soave - βλ. Σοαυίου Συζητήσεις Spanhemius Ezechiel 121 Spina (de) David 13 Spissner Franz 52 Stephano di Stephano 133 Stipsics βλ. Φερδινάνδος Στίψης Surdo Joan. Petr. 122 Tacquer βλ. Τακουέτιος Α. Taube Friedr. Wihl. 133 Testa (de) (Baron L^e Testa) 163 The Family Magasirtt 143 Tiedemann 126 Tissot M. 141 βλ. και Τισσότος Tobia Christianus 123 Triller 137 Troplong βλ. Τροπλών Tusanum L. 123 Valois βλ. Βαλέσιος Veneronus 130 Vcsselingius Petrus 124 δις Vestelunga Battista 140 Victor 134 Villoison βλ. Βιλοασόν Virgilius 144 Vita di S. Andrea 140

198 196 ΚΟΜΝΗΝΗ ΠΗΔΩΝΙΑ Volfius Hieronymus 125 Vollbeding 130 Vorg Frid. 12 Vulcanius Bonaventura 119 Wagner 130 Warhanek W. E. 141 Watsonus Michael 139 Watts R. βλ. πίν. τυπογρ. Wenzel G. J. 136 Westphalen J. H. 13 Wieland 13 βλ. και Βειλάνδος Xylandrus Gulielmus 124 Ziegler Anton 13 Zimmermann 134 Zippe F. X. M. 141

199 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ ΚΝΕ/ΕΙΕ

200

201 Ή απογραφική εργασία, πέρα άπο τον καθαρά χρηστικό της σκοπό περικλείει πάντα τή γενεσιουργό αιτία της, τό ερέθισμα πού προκάλεσε τήν πραγματοποίηση της. Φυσικά, σε κάθε περίπτωση μπορεί νά διαφέρουν τά κίνητρα συνδέονται, ωστόσο, μεταξύ τους μ' έναν κοινό παρονομαστή, τον παράγοντα χρόνο, αφού ή χρονική στιγμή είναι εκείνη πού σφραγίζει διττά και καθοριστικά τήν πράξη: από τή μια μεριά αποτυπώνει στατικά καί, από τήν άλλη, δίνει ακριβώς διάρκεια σ' ενα συγκεκριμένο σύνολο πού σχηματίστηκε προγραμματισμένα ή περιστασιακά. 'Αποτύπωση, λοιπόν, καί διάρκεια αποτελούν τά στοιχεία πού μορφοποιούν, συγκεκριμενοποιούν, θά λέγαμε, τό αρχικό κίνητρο πού δεν γίνεται όλες τις φορές αντιληπτό. Για τον κατάλογο πού προλογίζεται έδώ, τό κίνητρο δέν είναι άλλο παρά ενα βαθύ αίσθημα ευγνωμοσύνης. Ό κατάλογος αυτός περιέχει τους τίτλους τών έντυπων βιβλία, περιοδικά, αποκόμματα εφημερίδων, δσα πρόσφερε τά τελευταία χρόνια στή βιβλιοθήκη τού Κέντρου Νεοελληνικών 'Ερευνών τοϋ ΕΙΕό κύριος Θεόδωρος Αύθεντόπουλος. Μέλος μιας οικογένειας μέ πλούσια πνευματική δραστηριότητα, ανεψιός του Μηνά Αύθεντόπουλου πού υπήρξε μία από τις ηγετικές προσωπικότητες στον εκπαιδευτικό καί πολιτισμικό χώρο στην Κωνσταντινούπολη κατά τον φθίνοντα 19ο καί τον αρχόμενο 20ό αιώνα, ό δωρητής είχε σχηματίσει μια αξιόλογη καί πλούσια βιβλιοθήκη. Ή μέριμνα του για τήν τύχη της δίνει καί τό στίγμα της θέσης πού κατέχουν γενικά τά βιβλία στή ζωή καί τή συνείδηση τού κτήτορά τους. "Ετσι, είναι φανερό, πώς ή δωρεά τους δέν αποτελεί μια απλή, ουδέτερη σε σημασία πράξη. 'Αντίθετα μάλιστα γιατί οι σταδιακές προσφορές, συνοδευμένες κάθε φορά μέ τους χειρόγραφους αναλυτικούς καταλόγους τους, ή προσεκτική ομαδοποίηση τών εντύπων καί προπαντός ή επισταμένη διερεύνηση τού χώρου υποδοχής τών βιβλίων ως προς τά ενδιαφέροντα καί τις ανάγκες του, δείχνουν ακριβώς τις διαστάσεις της έγνοιας πού έχει ô δωρητής σχετικά μέ τον νέο προορισμό πού θέλει νά προσδώσει στή βιβλιακή του συλλογή: τήν καλύτερη καί πιο σωστή αξιοποίηση της άπό τις νεότερες γενεές. 'Υπάρχουν φορές πού καί μια απλή απογραφική εργασία, δπως είναι ή καταλογογράφηση μιας βιβλιοθήκης, ενός συνόλου βιβλίων, οδηγεί σε συνθετότερες σκέψεις γύρω άπό τό άτομο στην ιστορική του διάσταση. Δέν είναι βέβαια ό κατάλληλος χώρος για νά προχωρήσουμε σέ τέτοιου είδους προσεγγίσεις. 'Ωστόσο, αφού έχουμε νά κάνουμε μέ μια ιδιωτική συλλογή, ίσως είναι πρόσφορο νά μιλήσουμε για τά ίχνη της ανάγνωσης πού συχνά

202 περιέχουν τά διαβασμένα βιβλία και ν' αναφερθούμε στην έπίρροιά τους πάνω στον κατοπινό χρήστη του αντιτύπου. Γιατί, στή διαλεκτική σχέση πού αναπτύσσεται ανάμεσα στο συγγραφέα και τον αναγνώστη, τά ίχνη αυτά βαραίνουν με τήν παρουσία τους. Πέρα από τις όποιες υπογραμμίσεις και παρασελίδιες σημειώσεις και μόνο τό όνομα του κατόχου, τό κτητορικό σημείωμα, αρκεί για να καταλυθεί τό αίσθημα τής άμεσης προσωπικής επαφής με τό συγγραφέα ενα τρίτο, ενα τέταρτο πρόσωπο παρεμβαίνει τότε και αλλοιώνει κάπως τήν απόλυτη δυαδική σχέση του διαλόγου, θέτοντας και άλλα ερωτήματα. Γιατί υπογράμμισαν αυτή τή φράση και έκύκλωσαν εκείνη τή λέξη, γιατί ό αναγνώστης αγανάκτησε σ' αυτή τή σκέψη του συγγραφέα ή επικρότησε εκείνη. Πλήθος, λοιπόν, παρεμβολές ζωντανές, έκτος άπό τά άλλα ερεθίσματα, όσα προέρχονται άπό τήν ϊδια τήν υπόσταση και τή μορφή του κειμένου, επιδρούν και επηρεάζουν τή νοητική προσέγγιση του συγγραφικού λόγου. Παρεμβολές πού καθιστούν ακόμα έντονη τήν παρουσία των παλαιοτέρων αναγνωστών, ή όποια αν άπό τή μια μεριά έχει επιπτώσεις στο διάβασμα μας, άπό τήν άλλη τό συντροφεύει. "Ετσι, λοιπόν, όσοι αγάπησαν και τίμησαν τους πνευματικούς τους συντρόφους, τά βιβλία, διατηρούνται στή θύμηση των άλλων μαζί και μέσα άπό αυτά. Τό ϊδιο ισχύει για όλους τους δωρητές τής βιβλιοθήκης του ΚΝΕ τό ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση τοΰ κυρίου Θεοδώρου Αύθεντόπουλου, τού οποίου ή σεμνή και λόγια παρουσία βρίσκεται καθημερινά ζωντανή ανάμεσα μας, ανάμεσα στους συνεργάτες τού ΚΝΕ, τους σημερινούς και τους μελλοντικούς. Λουκία Δρούλια

203 1. Βιβλία 'Ελλήνων συγγραφέων 1. Αβέρωφ-Τοσίτσας, Ευάγγελος "Οταν ξεχνούσαν οί Θεοί. 'Αθήνα, 'Εστία, σ 'Αβέρωφ-Τοσίτσας, Ευάγγελος Φωτιά και τσεκούρι. 'Ελλάς και τά προηγηθέντα. 'Αθήνα, 'Εστία, σ 'Αγγελίδης Γ. Χ. Ή πρώτη συζήτησις Προϋπολογισμού εις το Συμβούλιον τής 'Επικρατείας έν ετει 137. 'Αθήνα, σ. Φ 'Αγγελίδης Γ. Χ. Καθίδρυσις και κατάλυσις του Συμβουλίου τής 'Επικρατείας επί "Οθωνος. 'Αθήνα, σ. 5. Αίμος Αυρήλιος 'Απλοί φθόγγοι. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Αισχύλος Οί τραγωδίες του. Ι. Ίκέτιδες. Προμηθέας Δεσμώτης. Μετάφρ. Ι. Ν. Γρυπάρης. 'Αθήνα, Δελφικές εορτές, σ. 7. 'Ακρίτας, Λουκής 'Αρματωμένοι. 'Αθήνα, 'Αετός, σ ' Αλεξανδρής, ' Αλέξης Ή συνδιάσκεψη τής Λωζάννης Ή διευθέτηση του θέματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των 'Ελλήνων τής Κωνσταντινουπόλεως. 'Ανάτυπο άπο το Δελτίον τής 'Ιστορικής και 'Εθνολογικής 'Εταιρείας τής 'Ελλάδος, τ. 24 [191] 'Αθήνα, 191. Φ 1971

204 202 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 9. Alexandris, Alexis The Greek minority of Istanbul and Greek- Turkish Relations Athens, Center for Asia Minor Studies, p Για να γίνει μεγάλος. 'Αθήνα, σ. +φωτο 10.' Αλεξίου, "Ελλη γραφίες "Αλκής, Θρύλος Κωστής Παλαμάς. 'Αθήνα, 'Αθηνά, 1924, 142 σ "Αλκής, Θρύλος Σολωμός. 'Αθήνα, 'Εστία, σ. Φ Φ " Αμαντος, Κ. Οί προνομιακοί ορισμοί τον Μουσουλμανισμοΰ υπέρ των Χριστιανών. 'Αθήνα, 'Εστία, 'Ανάτυπο άπο τα 'Ελληνικά, τ. 9 (1936) Φ 'Αποστολάκης, Γιάννης Μ. Ή ποίηση στή ζωή μας. 'Αθήνα, 'Εστία. 2η έκδοση, χ.χ. 272 σ Άποστολόπουλος, Ντίμης Δοκίμια του Εικοστού πρώτου "Ετους. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Ή λυρική φιλοσοφία. 'Αθήνα, Βασιλεί 16.'Απόστολο πουλος, Ντίμης ου, 1953, 15 σ Άποστολόπουλος, Ντίμης Σύντομη 'Ιστορία τής Νεοελληνικής Φιλοσοφίας. 'Αθήνα, Έλληνογαλλική "Ενωσις Νέων, 1950, 55 σ 'Αργυρόπουλος, Περικλής Άλ. 'Απομνημονεύματα. Τόμος Α' Τόμος Β' 'Αθήνα, 'Αργυρόπουλος, Περικλής Άλ. Ό Μακεδόνικος αγώνας. 'Απο-

205 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 203 μνημονεύματα. Θεσσαλονίκη, 'Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, σ Αύθεντόπουλος, Μηνάς Λόγος 'Επιμνημόσυνος εις Θεμιστοκλέα Σαλτέλην. Κωνσταντινούπολη, σ. Φ Αύθεντόπουλος, Μηνάς Λόγος επιμνημόσυνος εις Χρηστάκην Ζωγράφον, Μέγαν Εύεργέτην του 'Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου. Κωνσταντινούπολη, σ. Φ Αύθεντόπουλος, Μηνάς Συμβολαί εις την θεωρίαν της εμπνεύσεως και Ιδιοφυΐας κατά Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Έναίσιμος διατριβή. Κωνσταντινούπολη, σ Βαλσαμάκης, Πάνος Ή 'Ομιλία του προέδρου της 'Ενώσεως Κυδωνιατών. Μνήμη Φ. Κόντογλου. 30 σ. Φ Βαρβαρέσος, Κυριάκος "Εκθεσις επί τοΰ οικονομικού προβλήματος της 'Ελλάδος. 'Αθήνα, σ Βάρναλης, Κ. Σκλάβοι πολιορκημένοι. 'Αθήνα, Στοχαστής, σ Βάρναλης, Κ. Ό Σολωμός χωρίς μεταφυσική. <Νεοελληνικά, 1>. 'Αθήνα, Στοχαστής, σ Βάρναλης, Κ. Το φώς πού καίει. ' Αθήνα, Ζαχαρόπουλος, σ Βασδραβέλλης, Ι. Κ. (έπιμ.) Τουρκικά έγγραφα περί τού Μακεδόνικου αγώνος. < "Ιδρυμα Μελετών Χερσονήσου τού Α'ίμου, 19>. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ

206 204 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 29. Βασιλειάδης, Νικόλαος Εικόνες Κωνσταντινουπόλεως και 'Αθηνών. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βεγλερής, Φαίδων 'Ιουλιανό 'Αθήνα, Σάκκουλας, σ Βεγλερής, Φαίδων 'Υπόμνημα για ενα Σύνταγμα του 'Ελληνικού λαοϋ. Το Συνταγματικό Χρονικό της Δικτατορίας. <Βιβλιοθήκη Δημοκρατικού διαλόγου>. 'Αθήνα, Θεμέλιο, σ Βεζανής, Δημήτριος, Σ. Ό Παλαμάς Φιλόσοφος. 'Αθήνα, Α. Ράλλη, σ Βενέζης, 'Ηλίας Αιγαίο. 'Αθήνα, Πυρσός, σ. 34. Βενέζης, 'Ηλίας Αιολική γη. 'Αθήνα "Αλφα χ.χ. 275 σ Βενέζης, 'Ηλίας 'Αμερικανική γη. Χρονικό ενός ταξιδιού... 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, 'Ηλίας "Ανεμοι. 'Αθήνα, «"Αλφα» Ι. Σκαζίκη, σ Βενέζης, 'Ηλίας 'Αργοναύτες. Χρονικά τών 'Ελλήνων και ταξίδια. 'Αθήνα, 'Εστία, τ. 1ος. 232 σ Βενέζης, 'Ηλίας Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός. Οίχρόνοι της δουλείας. 'Ιστορία. 'Αθήνα. «"Αλφα». Ι. Μ. Σκαζίκη, Βενέζης, 'Ηλίας 'Αρχιπέλαγος. Διηγήματα και διηγήσεις ταξιδιών. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, αρ. 99>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ

207 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Βενέζης, 'Ηλίας Γαλήνη. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Βενέζης, 'Ηλίας Στις ελληνικές θάλασσες. Μυθιστόρημα του 'Ιονίου και του Αιγαίου. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, αρ. 155>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, ' Ηλίας 'Εμμανουήλ Τσουδερός. ' Ο Πρωθυπουργός της Μάχης της Κρήτης. 'Αθήνα, σ Βενέζης, 'Ηλίας "Εξοδος. Χρονικό της Κατοχής. 'Αθήνα, «"Αλφα» Ι. Μ. Σκαζίκης, σ Βενέζης, 'Ηλίας Έφταλου. 'Ιστορίες του Αιγαίου. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, αρ. 103>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, 'Ηλίας Μικρασία, χαίρε. Διήγησις συμβάντων. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, αρ. 16>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, ' Ηλίας Μπλοκ C. Δράμα σε τρεις πράξεις και τέσσερις εικόνες. 'Αθήνα, Οί φίλοι του βιβλίου, σ Βενέζης, 'Ηλίας Τό μυθιστόρημα των τεσσάρων. 'Ηλίας Βενέζης, Μ. Καραγάτσης, Σ. Μυριβήλης, "Αγγ. Τερζάκης. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, αρ. 233>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ. 4. Βενέζης, 'Ηλίας Οί Νικημένοι. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, ' Ηλίας Τό Νούμερο 3132 (Σκλάβοι στα εργατικά τάγματα τής Ανατολής). Μυτιλήνη, σ Βενέζης, 'Ηλίας Περιηγήσεις στή Ρωσία, τή Δαλματία, τήν 'Ελβετία, τήν 'Αγγλία. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, άρ. 142>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ. 2037

208 206 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 51. Βενέζης, 'Ηλίας Φθινόπωρο στην 'Ιταλία. 'Οδοιπορικό. 'Αθήνα, «"Αλφα» Ι. Μ. Σκαζίκη, σ Βενέζης, 'Ηλίας 'Ωκεανός. Αθήνα, 'Εστία, σ Βενέζης, 'Ηλίας "Ωρα Πολέμου. 'Αθήνα, Οί φίλοι του βιβλίου, σ Βενιζέλος, ' Ελευθέριος Κ. 'Ανέκδοτοι σκέψεις περί συντάξεως της πολιτείας. Εισαγωγή και σημειώσεις Νικ. Τωμαδάκη. 'Αθήνα, εκδοσις εφημερίδος «Ελευθερία», σ Βενιζέλος, ' Ελευθέριος Κ. Περί των ταξικών κομμάτων και περί υπαλληλικών οργανώσεων: δύο αγορεύσεις ενώπιον της γερουσίας. Συνεδριάσεις. 'Αθήνα, Στενογραφική 'Υπηρεσία της Γερουσίας, σ [Βενιζέλος, 'Ελευθέριος Κ.] Ό Βενιζέλος σήμερα. Σαράντα χρόνια άπό τό θάνατο του. ' Υπό Κ. Τσάτσου, Γ. Μαύρου, Ε. 'Αβέρωφ κ.ά. <Τετράδια «Ευθύνης», 2>. 'Αθήνα, Ευθύνη, σ Βενιζέλου, "Ελενα Ε. ' Υπό τήν σκιάν του Βενιζέλου. < ' Ελληνική Βιβλιοθήκη, άρ. 3>. 'Αθήνα, Μπάϋρον, σ Βεντήρης, Γεώργιος Ή 'Ελλάς του 'Αθήνα, Πυρσός, τ Βερέμης, Θάνος Οί επεμβάσεις του Στρατού στην 'Ελληνική Πολιτική 'Αθήνα, 'Εξάντας, σ Veremis, Thanos Greek security considerations. A historical perspective. Athens, Papazissis, p Βιζυηνός, Γεώργιος, Μ. Ποιητικά προτώλεια. Κωνσταντινούπολη,

209 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 207 τύποις Βυζαντίδος, σ. Ό Κόδρος. Έπικον Ποίημα. 'Αθήνα τυπ. 'Ελληνικής 'Ανεξαρτησίας, 174. σ χειρόγραφη. Δεμένο μαζί μέ το προηγούμενο Βλάχος, Νικόλαος, Β. Ή γενετική μορφή της 'Ιστορίας. Έναρκτήριονμάθημα. 'Αθήνα, σ. Φ Βλάχος, Νικόλαος, Β. Ή συμμαχική προσέγγισις τών τεσσάρων Χριστιανικών κρατών της Χερσονήσου τον Αίμου, κατά το έτος <Μακεδονική Λαϊκή Βιβλιοθήκη, άρ. >. Θεσσαλονίκη, σ. Φ Voumvlinopoulos, G. Ε. Bibliographie Critique de la Philosophie Grecque, dépuis la chute de Constantinople à nos jours ( ). Athènes, Institut Francais d'athènes, p. BB/ Βουρνας, Τάσος Ποιοι και γιατί σκότωσαν το Νίκο Μπελογιάννη και τους συντρόφους του. 'Αθήνα, 'Εκδόσεις Τολίδη, σ Γεωργίου, Χρήστος, Γ. Ό Γέρμας και τα γεγονότα του Μακεδόνικου αγώνα. <Ι.Μ.Χ.Α., άρ. 93>. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ Γιαλουράκης, Μανώλης Ό Καβάφης του κεφαλαίου Τ. Συνομιλίες μέ τον Τίμο Μαλάνο. 'Αλεξάνδρεια, σ Γιανίδης, Έλισαΐος Γλώσσα και Ζωή. 'Αναλυτική μελέτη του γλωσσικού ζητήματος. 'Αθήνα, 'Αθηνά, σ Γιαννόπουλος, Γιάννης Ή Δημοτική στον 'Επιστημονικό λόγο. 'Αθήνα, χ.χ. 19 σ. Φ Γριτσόπουλος, Τάσος Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Τόμος Α'. 'Αθήνα, σ. Τόμος Β'. 'Αθήνα, σ

210 20 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ li. Γρυπάρης, Ι. Ν. Σκαραβαίοι και Τερρακόττες. 'Αθήνα, /. Ν. Σιδερής, 2η έκδοση. 124 σ Γυαλίστρας, Σέργιος 'Εθνικοί 'Αγώνες Μελέτη 'Ιστορική-Στρατιωτική. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Δανιηλίδης, Δημοσθένης ' Η Νεοελληνική κοινωνία καί Οικονομία. Πρώτο βιβλίο. Προϋποθέσεις. 'Αθήνα, Γ. Σαμαρόπουλος, σ Δάφνης, Γρηγόριος Ή 'Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων Τόμος Α' Ό Βενιζελισμος κυβερνά. Τόμος Β' Ή άνοδος του άντιβενιζελισμοΰ. 'Αθήνα, "Ικαρος, Δα(ρνής, Γρηγόριος Τά 'Ελληνικά Πολιτικά Κόμματα. 'Αθήνα, Γαλαξίας, σ Δάφνης, Γρηγόριος Σοφοκλής 'Ελευθερίου Βενιζέλος 'Αθήνα, "Ικαρος, ιδ' σ Δέλτα, Πηνελόπη 'Εκστρατεία στή μεσημβρινή Ρωσία Κείμενα Ίάνκος Δραγούμης - Κωνσταντίνος Μανέτας - Κωνσταντίνος Βλάχος -Νεόκοσμος Γρηγοριάδης. 'Επιμέλεια Π. Α. Ζάννας. <'Αρχείο της Π. Σ. Δέλτα, Δ'>. 'Αθήνα, 'Ερμής, σ Δέλτα, Πηνελόπη 'Ελευθέριος Βενιζέλος. 'Ημερολόγιο - 'Αναμνήσεις - Μαρτυρίες -Αλληλογραφία. 'Επιμέλεια Π. Α. Ζάννας. < 'Αρχείο της Π. Σ. Δέλτα, Α'>. 'Αθήνα, 'Ερμής, 197. λα' σ Δέλτα, Πηνελόπη Νικόλαος Πλαστήρας. 'Εκστρατεία Ουκρανίας Κίνημα 6ης Μαρτίου 'Αλληλογραφία. Έπιμ. Π. Α. Ζάννας. < 'Αρχείο της Π. Σ. Δέλτα, Β'>. 'Αθήνα, 'Ερμής, σ. 1752

211 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Δέλτα, Πηνελόπη Πρώτες ενθυμήσεις, έπιμ. Π. Α. Ζάννας. < 'Αρχείο της Π. Σ. Δέλτα, Γ'>. 'Αθήνα, 'Ερμής, σ Δερτιλής, Γιώργος Κοινωνικός Μετασχηματισμός και Στρατιωτική 'Επέμβαση 'Αθήνα, 'Εξάντας, σ Διομήδης, ' Αλέξανδρος, Ν. Βυζαντινοί Μελέται. ' Αθήνα, Παπαζήσης, τ. J Διομήδης, ' Αλέξανδρος, Ν. Νέα 'Οργανική διάρθρωσις της 'Ελληνικής Οικονομίας. 'Ανασυγκρότησις - 'Εξηλεκτρισμός - Έκβιομηχάνισις. Τελευταΐαι σκέψεις του. 'Αθήνα, σ Δόξας, "Αγγελος Παλαμάς: Ψυχολογική ανάλυση του έργου του και της ζωής του. 'Αθήνα, «'Εστία» Ι. Δ. Κολλάρου και Σία, σ Δοξιάδης, Κωνσταντίνος, Α. Οι θυσίες της 'Ελλάδος στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. < Ύφυπουργείον Άνοικοδομήσεως, 9>. 'Αθήνα, σ. Φ Δούκας, Στρατής 'Ιστορία ενός αιχμαλώτου. ' Αθήνα, Κέδρος, σ Δούνιας, Μίνως Μουσικοκριτικά. 'Εκλογή άπό τό κριτικό έργο του. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Δραγούμης, "Ιων ("Ιδας) 10 άρθρα του στο «Νουμα» τακτοποιημένα και φροντισμένα άπό τον Δ. Π. Ταγκόπουλο. 'Αθήνα, Τύπου. 115 σ Δραγούμης, "Ιων /. Ό 'Ελληνισμός μου και οι "Ελληνες ( ). 2. 'Ελληνικός πολιτισμός (1913). <"Ιωνος Δραγούμη "Εργα, σειρά Β'. Κοινωνικά - Πολιτικά>. 'Αθήνα, σ

212 210 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 90. Δραγούμης, "Ιων Μαρτύρων και 'Ηρώων αίμα. 'Αθήνα, σ Δραγούμης, "Ιων Ή Μικρή Πατρίδα. Στους Σκλαβωμένους και στους 'Ελευθερωμένους "Ελληνες σ. Φ Δραγούμης, "Ιων Το μονοπάτι. (1902). <Σειρα Α'. Λογοτεχνικά, 1>. 'Αθήνα, Νέα Ζωή, σ. 93. Δραγούμης, "Ιων "Οσοι ζωνταντοί. <Σειρά Α'. Λογοτεχνικά, 4>. 'Αθήνα, Νέα Ζωή, σ Δραγούμης, "Ιων Σαμοθράκη. Το νησί. <Σειρά Α'. Λογοτεχνικά, 3>.'Αθήνα, σ Δραγούμης, "Ιων Σταμάτημα. "Ιωνος Δραγούμη έργα, <Σειρά Α'. Λογοτεχνικά, 5>. 'Αθήνα, σ Δραγούμης, "Ιων Οι Σφουγγαράδες. 'Εκλεκτά Μυθιστορήματα. Τεϋχ. 12 (1935) 3-11 σ. Φ [Δραγούμης, "Ιων] Κοινότης, 'Έθνος και Κράτος. Γνώμαι του "Ιωνος Δραγούμη Έκδίδ. επιμέλεια Φιλ. Στ. Δραγούμη. <Πολιτική 'Επιθεώρηση, Έκτακτον τεύχος>. 'Αθήνα, σ. 9. [Δραγούμης, "Ιων] 'Επιτάφια στήλη στον "Ιωνα Δραγούμη. 'Εκατό χρόνια από τη γέννηση roi; <Τετ ράδια «Ευθύνης», 7>. 'Αθήνα, σ. Δρακοπούλου, Θεώνη. Βλέπε Μυρτιώτισσα Έλεόπουλος, Νικηφόρος, Ξ. Ή 'Εθνική σημασία της εορτής τών τριών 'Ιεραρχών δια τον ύπόδουλον Έλληνισμον και ή τελετή εις τήνμεγάλην του Γένους Σχολήν. 'Αθήνα, 'Αστήρ, σ. + V είκ

213 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 'Ελύτης, 'Οδυσσέας Το "Αξιον 'Εστί. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ 'Ελύτης, 'Οδυσσέας Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της 'Αλβανίας. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ. Φ Έμμανουηλίδης, 'Εμμανουήλ Τα τελευταία έτη της 'Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 'Αθήνα, Η. Τ. Καλλέργης, ξ'+ 493 σ Ένεπεκίδης, Πολύχρονης Βασιλική ανταρσία. "Εργα και ήμέραι του Βασιλέως Κωνσταντίνου κατά τήν έξορίαν του εις Έλβετίαν 'Αθήνα, Ίνστιτοΰτον του Βιβλίου, σ Εύρυγένης, Δημήτριος, Ι. Ό 'Ίων Δραγούμης και ό Μακεδόνικος άγων. <Ι.Μ.Χ.Α. 41>. Θεσσαλονίκη, σ. Φ Ζαβιτσιάνος, Κωνσταντίνος, Γ. Αι αναμνήσεις του- 'Εκ τής ιστορικής διαφωνίας Βασιλέως Κωνσταντίνου και 'Ελευθερίου Βενιζέλου, όπως τήν έζησε ( ). Τόμοι Α' και Β'. 'Αθήνα, τ. σ ένα Ζαμπάκης, "Αγγελος, Ε. Βιβλιογραφικός κατάλογος σπανίων εκδόσεων. Περιοδικον Δημοσίευμα. 'Αθήνα, Βιβλιοπωλείον Άγγ. Ζαμπάϋη, 1936, άρ σ. Κατ Ζαμπίδης, ' Ιωακείμ Προσκύνημα στη γή των πατέρων. Ή Καππαδοκική Νεάπολη, (Νεβ-Σεχίρ) και περίχωρα αυτής. 'Αθήνα, σ. Φ ' Η Ζωοδόχος Πηγή 'Ιστορία τοϋ Ναού. Κατάλογος θαυμάτων χάριν του Ααοϋ. Κωνσταντινούπολη, σ. Φ Θεοτοκά, Ναυσικά Παρουσία τοϋ Άνθρωπου. [Αθήνα], "Ικαρος, σ. Φ 16605

214 212 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 110. Θεοτοκάς, Γιώργος Ή άκρη τον δρόμου. Δράμα σε τρεις πράξεις και εξη εικόνες. 'Αθήνα, 'Εκδοτικός Οίκος Γ. Φέξη, σ Θεοτοκάς, Γιώργος 'Αλκιβιάδης. Έργο σέ τρεις πράξεις και επτά εικόνες. <Θεατρικά έργα, 4>. 'Αθήνα, Εστία, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Αλληλογραφία Γιώργου Θεοτοκά και Γιώργου Σεφέρη. ( ). Φιλολογική έπιμ. Γ. Π. Σαββίδης. 'Αθήνα, Έρμης, σ Θεοτοκάς, Γιώργος 'Αργώ. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Θεοτοκάς, Γιώργος 'Ασθενείς και οδοιπόροι. 'Αθήνα, Γ Φέξης, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Το γεφύρι της "Αρτας. Έργο σέ πέντε εικόνες. <Θεατρικά έργα, 3>. 'Αθήνα, Εστία, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Το Δαιμόνιο. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Δοκίμιο για την 'Αμερική. 'Αθήνα, "Ικαρος, [1954]. 236 σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ή Εθνική Κρίση. ' Αθήνα, Θεμέλιο, σ. Φ Θεοτοκάς, Γιώργος Ελεύθερο Πνεύμα. 'Επιμέλεια Κ. Θ. Δημαρά. 'Αθήνα, Έρμης, λβ' + 7 σ Θεοτοκάς, Γιώργος Εμπρός στο Κοινωνικό Πρόβλημα. Δοκίμιο. 'Αθήνα, Πυρσός, σ

215 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Θεοτοκάς, Γιώργος Ευριπίδης Πεντοζάλης και "Αλλες 'Ιστορίες. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Θεοτοκάς, Γιώργος 'Ημερολόγιο της Άργώς και του Δαιμόνιου. 'Αθήνα, Πυρσός, σ. Φ Θεοτοκάς, Γιώργος Θεατρικά "Εργα Α'. Νεοελληνικό λαϊκό θέατρο. 'Αντάρα στ' Άνάπλι - Τό Γεφύρι της "Αρτας- "Ονειρο του δωδεκάμερου - Τό Κάστρο της Ώριας- Τό Παιχνίδι της τρέλας και της φρονιμάδας- Συναπάντημα στην Πεντέλη - Τό Τίμημα της λευτεριάς. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Θεατρικά "Εργα Β'. "Εργα διάφορα. Πέφτει τό βράδυ- 'Αλκιβιάδης- Ό τελευταίος πόλεμος- Ή λάκαινα- Σκληρές ρίζες - Ή άκρη του δρόμου. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Θέατρο. Πέφτει τό βράδι - 'Αντάρα στ' Άνάπλι - Τό Γεφύρι της "Αρτας-"Ονειρο του Δωδεκάμερου. ' Αθήνα, Εκδόσεις «"Αλφα», [1944]. 23 σ Θεοτοκάς, Γιώργος 'Ιερά 'Οδός. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Οί Καμπάνες. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, 3>. 'Αθήνα, 'Εστία. 139 σ Θεοτοκάς, Γιώργος Στο Κατώφλι των Νέων Καιρών. ' Αθήνα, "Ικαρος, [1945]. 24 σ. Φ Θεοτοκάς, Γιώργος Αεωνής. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ή 'Ορθοδοξία στον καιρό μας. Δοκίμια. 'Αθήνα, Οί 'Εκδόσεις των Φίλων, σ

216 214 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 131. Θεοτοκάς, Γιώργος Το παιχνίδι τής τρέλας και τής φρονιμάδας. Κωμωδία σε τέσσερις πράξεις- Το κάστρο τής Ώριας. Κωμωδία, μπαλέτο. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Πνευματική Πορεία. 'Αθήνα, Γ. Φέξης, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ποιήματα του Μεσοπόλεμου. 'Αθήνα, "Ικαρος, [1944]. 39 σ. Φ Θεοτοκάς, Γιώργος Πολιτικά Κείμενα. ' Αθήνα, "Ικαρος, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Προβλήματα του καιρού μας. ' Αθήνα, "Ικαρος, [1956]. 105 σ. Φ Θεοτοκάς, Γιώργος Σημαίες στον "Ηλιο. Ό «Λεωνής» του 1940 με το 'Ημερολόγιο 'Εργασίας του «Λεωνή» και τά Διηγήματα τής «Παιδικής Ηλικίας». 'Αθήνα, 'Ερμής, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Συναπάντημα στην Πεντέλη. Κωμωδία σέ τρεις πράξεις. <Θεατρικα έργα, 2>. 'Αθήνα, 'Εστία σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ταξίδι στή Μέση 'Ανατολή και στο "Αγιον "Ορος. 'Αθήνα, Γ. Φέξης, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ταξίδια. Περσία, Ρουμανία, Σοβιετική "Ενωση, Βουλγαρία. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, 127>. 'Αθήνα, 'Εστία, [1971]. 132 σ Θεοτοκάς, Γιώργος Το τίμημα τής λευτεριάς (Κατσαντώνης). "Εργο σέ τρεις πράξεις. <Θεατρικά έργα, 1>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Θεοτοκάς, Γιώργος Ώρες Αργίας. 'Αθήνα, 'Εστία, σ

217 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Θεοτοκάς, Γιώργος Montagnes Saintes du Proche-Orient. Samarie- Sinai- Athos. Athènes, Collection de l'institut Français d'athènes, p. Θεοτοκάς, Γιώργος βλέπε επίσης 'Ορέστη Διγενή Θεοτοκάς, Μιχαήλ Γ. Ό 'Ελευθέριος Βενιζέλος εις την Συνδιάσκεψιν της Αωζάννης ( ). 'Αθήνα, 'Αετός, σ. Φ Θεοδωροπούλου, Αύρα, Σ. 'Ιστορία της Μουσικής. 'Αθήνα, 'Ελληνικό ν 'Ωδείον, Πυρσός. 2 τ. Θρύλος, "Αλκής βλέπε "Αλκής Θρύλος Καβάφης, Κ. Π. Ποιήματα. Καλλιτεχνική εργασία Τάκη Καλμούχου. Φιλολογική επιμέλεια Ρίκας Σεγκοπούλου. 'Αλεξάνδρεια, 'Αλεξανδρινή Τέχνη, σ Καζαντζάκης, Νίκος Οι Άδερφοφάδες. 'Αθήνα, σ. Σπ Καζαντζάκης, Νίκος Ά ναφορά στον Γκρέκο. ' Αθήνα, σ Καζαντζάκης, Νίκος 'Ασκητική. SalvatoresDei. 'Αθήνα, σ Καζαντζάκης, Νίκος Βίος και Πολιτεία του 'Αλέξη Ζορμπά. ' Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ό Βραχόκηπος. Πρόλογος και μετάφραση άπό το γαλλικό πρωτότυπο Π. Πρεβελάκη. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Καζαντζάκης Νίκος 'Επιστολές προς τή Γαλάτεια. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Θέατρο. Τραγωδίες με αρχαία θέματα. Προμηθέας, Κούρος, 'Οδυσσέας, Μέλισσα. 'Αθήνα, Δίφρος, σ

218 216 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 153. Καζαντζάκης, Νίκος Θέατρο. Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα. Χριστός, 'Ιουλιανός ό Παραβάτης, Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος ό Παλαιολόγος. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Θέατρο. Τραγωδίες με διάφορα θέματα. Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Σόδομα και Γόμορρα, Βούδας. ' Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ό Καπετάν Μιχάλης. 'Ελευθερία ή Θάνατος. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Νικηφόρος Φωκάς. 'Αθήνα, Στοχαστής, σ Καζαντζάκης, Νίκος 'Οδύσσεια. 'Αθήνα, σ Καζαντζάκης, Νίκος (Κάρμα Νιρβαμή). "Οφις και Κρίνο. 'Αθήνα, Γλάρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Συμπόσιον. 'Αθήνα, 'Εκδόσεις 'Ελένης Καζαντζάκη, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ταξιδεύοντας. 'Αλεξάνδρεια, Σεράπειον, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ταξιδεύοντας. 'Ιταλία - Αίγυπτος - Σινά - 'Ιερουσαλήμ - Κύπρος - Ό Μοριάς. 'Αθήνα, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ό τελευταίος πειρασμός. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Τερτσίνες. 'Αθήνα, σ

219 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Καζαντζάκης, Νίκος Τόντα Ράμπα. Μετάφραση Γιάννη Μαγκλή. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ό Φτωχούλης τον Θεού. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καζαντζάκης, Νίκος Ό Χριστός ξανασταυρώνεται. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Καιροφύλας, Κ. Ό άγνωστος Σολωμός. <Νεοελληνικά, 4>. 'Αθήνα, Στοχαστής, σ Καιροφύλας, Κ. Σολωμού ανέκδοτα έργα. <C Ανέκδοτα, 1>. 'Αθήνα, Στοχαστής, σ i 169. Καλαντζής, Κώστας "Εξη συνομιλίες μον γύρω άπ' τήν σύγχρονη πνενματική ζωή. 'Αθήνα, Γ. Βασιλείον, σ. Φ Καλαφάτης, Χρυσόστομος 'Εκθέσεις περί τον Μακεδόνικου αγώνος Έπψ. Β. Λαούρδα. Προλ. Σ. Π. Κυριακίδου. <Ι.Μ.Χ.Α. 3>. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπονδών, σ Κάλβος, 'Ανδρέας Λύρα- Ώδαί Α. Κάλβου ' Ιωαννίδου του Ζακυνθίου. Πρόλογος Μαρίνου Σίγουρου. 'Αθήνα, Στοχαστής, (1927). 176 σ Καμπάνης, "Αριστος 'Ιστορία της Νέας 'Ελληνικής κριτικής. 'Αθήνα, Νέα 'Εστία, σ Καμπάνης, "Αριστος 'Ιστορία τής Νέας 'Ελληνικής Λογοτεχνίας ΓΕως το 1932). 'Αθήνα, Νέα 'Εστία, Μ σ. Ίστ. Λογ Καμπάνης, "Αριστος 'Ιστορία τών αισθητικών θεωριών. 'Αθήνα, Νέα 'Εστία, σ

220 21 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 175. Κανελλόπουλος, Παναγιώτης 'Ημερολόγιο. 31 Μαρτίου Ιανουαρίου 'Αθήνα, Κέδρος, σ Κανελλόπουλος, Παναγιώτης Ιστορικά Δοκίμια. Α'. Πώς εφθάσαμε στην 21 'Απριλίου Β 'Εθνική 'Αντίσταση. 'Αθήνα, σ Κανελλόπουλος, Παναγιώτης Α'. Τά χρόνια του Μεγάλου Πολέμου Β'. 'Ιστορική 'Αναδρομή και Κείμενα. 'Αθήνα, σ [Καποδίστριας, ' Ιωάννης] Δάφνη στον 'Ιωάννη Καποδίστρια. Διακόσια χρόνια άπό τή γέννηση του. <Τετράδια «Ευθύνης», 5>. 'Αθήνα, Ευθύνη, σ Καραβαγγέλης, Γερμανός Ό Μακεδόνικος 'Αγων ('Απομνημονεύματα) 'Αρχείο Μακεδόνικου 'Αγώνος Πηνελόπης Δέλτα, Ι. Έπιμ. Β. Λαούρδα. <Γ Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, "Ιδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, 26>. Θεσσαλονίκη, ιγ' + 14 σ Καραγάτσης, Μ. Αίμα χαμένο και κερδισμένο. <Ό κόσμος πού πεθαίνει, 2>. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Καραγάτσης, Μ. Ό κοτζαμπάσης του Καστρόπυργου. <Ό κόσμος πού πεθαίνει, 1>. 'Αθήνα, 'Αετός, σ "Καραγάτσης, Μ. Νυχτερινή ιστορία. 'Αθήνα, Ό Γλάρος, σ Καραγάτσης, Μ. Τά στερνά του Μίχαλου. < ' Ο κόσμος πού πεθαίνει, 3>. 'Αθήνα, 'Αετός, σ Καραγάτσης, Μ. Ό Συνταγματάρχης Αιάπκιν. 'Αθήνα, Πυρσός, σ

221 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 219 Καραγάτσης, Μ. βλ. επίσης άρ. 47 Το μυθιστόρημα των τεσσάρων. 15. Κασιάνης, ' Ελευθ. Θ. 'Ηλίας Τανταλίδης: ποιητής και διδάσκαλος του Γένους. Αθήνα, Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών σ. 16. Καστανάκης, Θράσος. Οι πρίγκηπες. 'Αθήνα, Ζηκάκης, 1924, 232 σ Καστανάκης, Θράσος. Ό Χατζή-Μανουήλ. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Κεραμόπουλος, 'Αντώνιος Δ. Ti είναι οί Κουτσόβλαχοι. 'Αθήνα, σ Κιτσίκης, Δημήτρης 'Ελλάς καί ξένοι 'Από τά αρχεία του ελληνικού 'Υπουργείου 'Εξωτερικών. <Πολιτική καί 'Ιστορία, 5>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Κιτσίκης, Δημήτρης Ή 'Ελλάς της 4ης Αυγούστου καί αϊμεγάλαι δυνάμεις. Τά αρχεία του ελληνικού 'Υπουργείου 'Εξωτερικών 'Αθήνα, 'Ίκαρος, σ Κιτσίκης, Δημήτρης 'Ιστορία τού 'Ελληνοτουρκικού χώρου από τον Έλ. Βενιζέλο στον Γ. Παπαδόπουλο ( ). 'Αθήνα, 'Εστία, σ Κιτσίκης, Δημήτρης Συγκριτική 'Ιστορία 'Ελλάδος καί Τουρκίας στον 20ο αιώνα. Μετάφραση άπο τά γαλλικά. 'Αθήνα, 'Εστία, 197, 314 σ Κολιόπουλος, 'Ιωάννης, Σ. Παλινόρθωση - Δικτατορία - Πόλεμος Ό Βρετανικός παράγοντας στην 'Ελλάδα. 'Αθήνα, 'Εστία, [195]. 325 σ

222 220 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 194. Κόλλιας, Κωνστ. Βασιλεύς και Έπανάστασις 'Αθήνα, σ Κόντογλους, Φώτης Τό Άϊβαλί, ή πατρίδα μου. "Εργα Α'. 'Αθήνα, «Αστήρ» Άλ. και Ε. Παπαδημητρίου, σ Κουν, Κάρολος Ή Κοινωνική θέση και ή αισθητική γραμμή του Θεάτρου Τέχνης. ' Αθήνα, Γλάρος. 26 σ Κουσουμίδης, Μαρίνος Λαμπέτη. 'Αθήνα, Κάκτος, σ Κριαράς, 'Εμμανουήλ Διονύσιος Σολωμός. Ό Βίος - Το "Εργο. Θεσσαλονίκη, σ Κριαρας, 'Εμμανουήλ Ό 'Ελευθέριος Βενιζέλος και ή δημοτική γλώσσα. 'Ανάτυπο εκ των Πρακτικών τής 'Ακαδημίας 'Αθηνών. Τ. 57 'Αθήνα, σ. Φ Κριαράς, 'Εμμανουήλ Ψυχάρης. Θεσσαλονίκη, ιε'+ 246 σ Κυριακόπουλος, Ήλ. Γ. (έπιμ.) Τά Συντάγματα τής 'Ελλάδος. 'Αθήνα, Έθνικον Τυπογραφεΐον, σ Κύρου, 'Αλέξης, ' Αδ. "Ονειρα και Πραγματικότης. Σαράντα πέντε χρόνια διπλωματικής ζωής. 'Αθήνα, σ Κώστιος, 'Απόστολος Δημήτρης Μητρόπουλος. <Νεοελληνική προσωπογραφία>. 'Αθήνα, Μορφωτικό "Ιδρυμα 'Εθνικής Τραπέζης, σ Kofos, Evangelos Greece and the Eastern Crisis <Institute for Balkan Studies, 14> Thessaloniki, p

223 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Λαμπρίδη,'Έλλη Ι. Δοκίμια. Κριτικά και Φιλοσοφικά. 'Αθήνα, Α. Μαυρίδης, σ Λαμπρίδη, "Ελλη Ι. Εισαγωγή στή Φιλοσοφία. <Ή σύγχρονη Βιβλιοθήκη, 1>. 'Εκδόσεις Γκοβόστη. 176 σ Λέτσας, ' Αλέξανδρος Ό Αιμιλιανός Γρεβενών και το Νεοτουρκικον Κομιτάτον. <Ι.Μ.Χ.Α., 72>. Θεσσαλονίκη, σ. Φ Μαζαράκης-Αίνιάν, 'Αλέξανδρος 'Απομνημονεύματα. (Αθήνα), Ίκαρος, [194]. 69 σ Μαζαράκης-Αίνιάν, Κωνσταντίνος Έκθεσις ανακριτικής Επιτροπής 'Επιχειρήσεων Μικρός 'Ασίας. Αύγουστος 'Αθήνα, 'Ερμής, σ Μακρυγιάννης, Γ. 'Απομνημονεύματα. Κείμενον, Εισαγωγή, Σημειώσεις Γιάννη Βλαχογιάννη. 'Αθήνα, Ε. Γ. Βαγιονάκη, τ Μαλακάσης, Μ. Ό Μπαταρίας. Ό Τάκη-Πλούμας. Μπάνρων. 'Αθήνα, Τυπογραφείο Π. Α. Πετράκου, σ. Φ Μαλτέζου, Σοφία Ή εγγονή του Κάιζερ. [Αθήνα], 'Ερμείας, [197]. 351 σ Μαρκεζίνης, Σπ. 'Αναμνήσεις 'Αθήνα, Έκδ. Σπ. Β. Μαρκεζίνη, Μαρκεζίνης, Σπ. Πολιτική 'Ιστορία τής νεωτέρας 'Ελλάδος 'Αθήνα, Πάπυρος, τ. Α', Δ' Μαρκεζίνης, Σπ. Πολιτική 'Ιστορία τής Νεωτέρας 'Ελλάδος 'Αθήνα, Πάπυρος, τ. Α', Δ'. 1593

224 222 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 216. Μαρκέτος, ' Ανδρέας Ό Ντάντε και ή Βυζαντινή Ιταλία. 'Αθήνα, Α. Μαρκέτος, σ Μελαχρινός, 'Απόστολος Φίλτρα 'Επωδών. 'Αθήνα, Κύκλος, σ Μερλιέ, Μέλπω Το αρχείο της Μικρασιατικής λαογραφίας. <Collection de l'institut Français d'athènes, 7>. 'Αθήνα, Ίκαρος, σ Μητρόπουλος, Δημήτρης Ή 'Αλληλογραφία τον με τήν Καίτη Κατσογιάννη ( ). Πρόλ. Γιώργου Σεφέρη. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Μινωτής, 'Αλέξης Μακρινές φιλίες. 'Αθήνα, Κάκτος, σ Μοάτσου-Βάρναλη, Δώρα Κόρη τής Ενας. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Μολυβιάτη, 'Αγάπη Το χρονικό των δέκα ήμερων. 'Αθήνα, σ Μόστρας, Βασίλειος, Δ. Ή Μικρασιατική Έπιχείρησις. 'Αθήνα, Ίκαρος, ιη' LXXII σ Μοσχονας, Έμμ. Ι. Βιβλιογραφία Γιώργου Θεοτοκά. 'Αθήνα, σ. ΒΒ Μουσούρης, Κώστας 25 χρόνια του θεάτρου Κώστα Μουσούρη. 'Αθήνα, σ Μπαστιάς, Κωστής Μηνάς ό Ρέμπελος. Κουρσάρος στο Αιγαίο. 'Αθήνα, Τυπογραφείο 'Εκδοτικής 'Αθηνών, σ

225 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Μπάτση, Λίλιαν Βαρύτατο τίμημα ( ). f Αθήνα], Δωδώνη, σ. 22. Μπεκές, "Ομηρος "Ανθρωποι. 'Αθήνα, Α. Καραβιάς, σ Άνθ Μπεκές, "Ομηρος Βιβλίο Α'. Ρίμες και Ρυθμοί. Τα νικητήρια. 'Ανατολίτικα. Οί θρίαμβοι του λόγου. 'Η λιτανεία του άνθρωπου. Το παραμύθι τής Σταχτοπαίπελης. Οί ώρες. Διάφορα. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Μπεκές, "Ομηρος Ό Δον Κιχώτης. Ποιήματα. ' Αθήνα, Καραβιάς, σ Μπεκές, "Ομηρος Ό Πανηγυρικός τής αγάπης. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Μπεκές, "Ομηρος Το τραγούδι του Μεγαλέξαντρον. ' Αθήνα, Ζώρζ, σ Μπεκές, "Ομηρος Τρεις Σπουδές, πάνω στο ϊδιο θέμα. 'Αθήνα, Α. Καραβιάς, σ. Άνθ Μπεκές,"Ομηρος Υιός άνθρωπου. ' Αθήνα, Α. Καράβια, σ. Άνθ [Μπεκές "Ομηρος] Μνήμη του ποιητή Μπεκέ. 'Αθήνα, «Θρακικό Κέντρο», Μπεράτης, Γιάννης 'Οδοιπορικό του 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Μπεράτης, Γιάννης Το πλατύ ποτάμι. Πρόλογος Κ. Θ. Δημαρά. 'Αθήνα, "Εκδ. Ταχυδρόμου, σ

226 224 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 23. Botzaris, Notis D. Carte de Fècole et des églises grecques de l'asie Mineure en Athènes, Μυριβήλης, Στρατής Άγνάντεμα Α'. Ό Παλαμάς στή ζωή μον. Αθήνα, Γ. Φέξης, σ Μυριβήλης Στρατής 'Απ' τήν 'Ελλάδα. Ταξιδιωτικά Ι. 'Αθήνα, Εστία, σ Μυριβήλης, Στρατής Ό Βασίλης ό 'Αρβανίτης. 'Αθήνα, Πήγασος, σ Μυριβήλης, Στρατής Τό βνσινί βιβλίο. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, άρ.!9>. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Μυριβήλης, Στρατής Το γαλάζιο βιβλίο. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Μυριβήλης, Στρατής Ή δασκάλα με τά χρυσά μάτια. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Μυριβήλης, Στρατής Ή ζωή εν τάφφ. 'Ιστορίες του πολέμου. ' Αθήνα, Ν. Θεοφανίδης - Σ. Λαμπαρίδης, σ Μυριβήλης, Στρατής Το κόκκινο βιβλίο. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Μυριβήλης, Στρατής Το Λογοτεχνικό τέταρτο τον Μυριβήλη. 'Αθήνα, 'Εστία. 244 σ Μυριβήλης, Στρατής Μικρές φωτιές. Ποιήματα και τραγούδια. 'Αθήνα, /. και Π. Ζαχαρόπουλος,

227 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Μυριβήλης, Στρατής Μιλάμε για τήν Τέχνη. Δοκίμιο Α'. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Μυριβήλης, Στρατής Τά Παγανά. 'Αθήνα, Οί φίλοι τον βιβλίον, σ Μυριβήλης, Στρατής Πάν. 'Αθήνα, Οί φίλοι τον βιβλίου, σ Μυριβήλης, Στρατής Ή Παναγιά ή γοργόνα. ' Αθήνα, Οί φίλοι τον βιβλίον, σ Μυριβήλης, Στρατής Το πράσινο βιβλίο. 'Αθήνα, Κασταλία, σ Μυριβήλης, Στρατής Πτερόεντα. Χρονογραφήματα. 'Αθήνα, 'Εστία. 152 σ Μυριβήλης, Στρατής Το τραγούδι της γης. 'Αθήνα, 'Εστία, Μυριβήλης, Στρατής βλ. επίσης άρ. 47. Το Μυθιστόρημα των τεσσάρων Μυρτιώτισσα (Θεώνη Δρακοπούλου) Ο Γιώργος Παππάς στα παιδικά τον χρόνια. 'Αθήνα, σ Μυστακίδης, Β. Α. 'Επί τη 'Αλώσει. Τά μετά τήν "Αλωσιν. Μωάμεθ ό Κατακτητής. Έλληνικόν "Εθνος. Πατριαρχεία. Κ/πόλη, σ. 25. Νάκου, Λιλίκα ΉΚνρία Ντορεμί. 'Αθήνα, Δίφρος, σ Νάκου, Λιλίκα 'Η ξεπάρθενη. 'Αθήνα, σ

228 226 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 260. Νάκου, Λιλίκα Παραστρατημένοι. 'Αθήνα, Γκοβόστης, σ Νοταράς, Μιχαήλ Ι. Εις τήν Ίωνίαν, Αίολίαν και Λνδίαν. Πριν πενήντα χρόνια. 'Αθήνα, σ Ξενόπουλος, Γρηγόριος Ό Κωνσταντίνος Χρηστομάνος και ή Νέα Σκηνή. < "Ερευνα, 7ον>. 'Αλεξάνδρεια, Κασιγόνη, σ. Φ Ξύδης, Α., Λιναρδάτος Σπ., Χατζηαργύρης Κ. Ό Μακάριος και οί σύμμαχοι του. ' Αθήνα, Gutenberg, χ.χ. 352 σ Xydis, Stephen G. Greece and the Great Powers Prelude to the «Truman doctrine» < "Ιδρυμα Μελετών Χερσονήσου τοϋ Αϊμου, 60>. Thessaloniki, Institute for Balkan Studies, p "Ομηρος Ίλιάδα. Μετάφ. Ν. Καζαντζάκη, Ι. Κακριδή. 'Αθήνα, σ "Ομηρος σ. 'Οδύσσεια. Μετάφ. Ν. Καζαντζάκη, Ι. Κακριδή. 'Αθήνα, 'Ορέστη, Διγενή 'Ελεύθερο Πνεύμα. Δοκίμιο. 'Αθήνα, Α. Ι. Ράλλης, σ Ούράνης, Κώστας 'Αχιλλέας Παράσχος. Ή ζωή του. 'Αθήνα, Ό Γλάρος, σ Ούράνης, Κώστας Ποιήματα. [Αθήνα], 'Εστία, σ Παλαμάς, Κωστής 'Αριστοτέλης Βαλαωρίτης ( ). "Αρθρα, γράμματα, ομιλίες. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ

229 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Παλαμάς, Κωστής Ή ασάλευτη ζωή. 'Αθήνα, Ιωάννης Δ. Κολλάρος, σ Παλαμάς, Κωστής Βραδινή φωτιά. 'Αθήνα, 'Εστία, σ. Φ Παλαμάς, Κωστής Ό Γκαίτε στην 'Ελλάδα. Χαιρετισμός για τήν εκατονταετηρίδα του. 'Αθήνα, Δημητράκου, σ. Φ Παλαμάς, Κωστής Γράμματα στή Ραχήλ. 'Αθήνα, 'Ελληνικά Γράμματα, σ Παλαμάς, Κωστής Δειλοί και σκληροί στίχοι. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Παλαμάς, Κωστής Τά Δεκατετράστιχα. 'Αθήνα, Εκδοτικός οίκος Δημητράκου. 2η εκδ. χ.χ. 139 σ Παλαμάς, Κωστής Διηγήματα. 'Αθήνα, /. Ν. Σιδερής, σ Παλαμάς, Κωστής "Ιαμβοι και ανάπαιστοι. 'Αθήνα, Μιχαήλ Σ. Ζηκάκης, σ Παλαμάς, Κωστής Οι καημοί της λιμνοθάλασσας. Τά σατιρικά γυμνάσματα. Ό ποιητής και τά νιάτα. 'Αθήνα, ' Ιωάννης Δ. Κολλάρος, σ Παλαμάς, Κωστής Ό κύκλος των τετράστιχων. 'Αθήνα, Ό Κοραής, σ Παλαμάς, Κωστής Οί Νύχτες του Φήμιου ( ). 'Αθήνα, 'Ιωάννης Δ. Κολλάρος και Σία, σ

230 22 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 22. Παλαμάς, Κωστής Ξανατονισμένη μουσική. 'Αθήνα, /. Δ. Κολλάρος και Σία, σ Παλαμάς, Κωστής Πεζοί δρόμοι. Φιλικά γράμματα. Σημειώματα στο περιθώριο. 'Αθήνα, 'Εκδοτικός οίκος Ζηκάκη, 192. τ. Α' Παλαμάς, Κωστής Πεζοί δρόμοι: τρεις 'Ελληνολάτρες. Ό ' Ανατολ Φρανς και ή κλασική παράδοση. Βυρωνολατρεία. Ό Βίκτωρ Ουγκώ και ή 'Ελλάς. 'Αθήνα, 'Εκδοτικός Οίκος Ζηκάκη, 192. τ. Β' Παλαμάς, Κωστής Πεζοί δρόμοι. Κάποιων νεκρών ή ζωή. ' Αθήνα, Πετ. Δημητράκος, τ. Γ' Παλαμάς, Κωστής Οί πεντασύλλαβοι - τά παθητικά κρυφομιλήματα - οί λύκοι - δύο λουλούδια άπο τά ξένα. ' Αθήνα, 'Ιωάννης Δ. Κολλάρος, σ Παλαμάς, Κωστής Περάσματα και χαιρετισμοί. 'Αθήνα, /. Δ. Κολλάρος και Σία, σ Παλαμάς, Κωστής Ή πολιτεία και ή μοναξιά. 'Αθήνα, /. Ν. Σιδερής, σ Παλαμάς, Κωστής Τρισεύγενη. Δράμα σε τέσσερα μέρη. 'Αθήνα, /. Δ. Κολλάρος και Σία. 120 σ Παλαμάς, Κωστής Τά χρόνια μου και τά χαρτιά μου. Ή ποιητική μου. 'Αθήνα, 'Ιωάννης Δ. Κολλάρος και Σία, τ Παλαμάς, Κωστής Τά χρόνια μου και τά χαρτιά μου. 'Αθήνα, 'Εκδόσεις έργων Κ. Παλαμά, τ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Αστροφεγγιά. 'Αθήνα, Δ. Δημητράκος, σ

231 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Λυρικά σχέδια. 'Αθήνα, περ. Ό Κύκλος, σ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. Α'. Δρόμοι παράλληλοι. 'Αθήνα, 'Αετός, σ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. Β' 'Ανήσυχα χρόνια. 'Αθήνα, 'Αετός, σ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. Γ'. Κωστής Παλαμάς. 'Αθήνα, 'Αετός, σ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. Δ' Κ. Π. Καβάφης. 'Αθήνα, 'Αετός, σ, Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. Ε'. Ό Λυρικός Λόγος. 'Αθήνα, 'Αετός, σ. * Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Τά πρόσωπα και τά κείμενα. ΣΤ'. Τά 'Ελληνικά και τά ξένα. 'Αθήνα, 'Εστία, χ.χ. 250 σ Παναγιωτόπουλος, Ι. Μ. Χειρόγραφα τής μοναξιάς. 'Αθήνα, Δ. Δημητράκου, σ Πανσέληνος, Α. Τότε πού ζούσαμε. ' Επιμέλεια Γιώργου Βακιρτζή. 'Αθήνα, Κέδρος, Ι σ Παπάγος, ' Αλέξανδρος Ό πόλεμος τής 'Ελλάδος ' Αθήνα, Πυρσός, σ Παπαδάκης, Μιχάλης 'Ελένη Παπαδάκη. Ή σκιαγραφία μιας ξεχωριστής θεατρικής ιδιοφυΐας. 'Αθήνα, 'Εστία, 193.,214 σ

232 230 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 304. Παπαδήμας, ' Αδ. Δ. Το πνεύμα της γνώσης. (Μια απάντηση στο «'Ελεύθερο πνεύμα»). 'Αθήνα, Άρ. Μαυρίδης, σ. Φ Παπαδόπουλος, Κώστας Ή Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Άνάτυπον εκ του Δελτίου Μεγαλοσχολιτών, τεύχ. 5. 'Αθήνα, σ. Φ Παπαδόπουλος, Νικόλας (Μεστούσης) «Τουρκικά Ντοκουμέντα». Για τη Μικρασιατική Καταστροφή. 'Αθήνα, Μαυρίδης, σ Παπακοσμας, Βίκτωρ Ό Στρατός και ή πολιτική ζωή της 'Ελλάδας. Το πραξικόπημα του 1909 και οί επιπτώσεις του μέχρι σήμερα. Μετάφρ. 'Αλεξάνδρας Φιαδά. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Παπανδρέου, Γεώργιος Ή Άπελευθέρωσις τής 'Ελλάδος. ' Αθήνα, "Αλφα, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας, Λ. "Αγιον "Ορος. 'Αθήνα, Δημητράκου, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας, Λ. Βυζαντινός "Ορθρος. 'Αθήνα, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας, Λ. Διηγήματα. 'Αθήνα, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας, Λ. Πεζοί ρυθμοί. ' Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας Τά θεια δώρα. 'Αθήνα, Δημητράκος, σ Παπαντωνίου, Ζαχαρίας Ή Θυσία. 'Αθήνα, 'Εστία, σ

233 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Παππάς, Κώστας Ή Κοινοβουλευτική 'Ιστορία του 'Ελευθερίου Βενιζέλου. Τόμος Α' Αθήνα, σ Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας, Ι. 'Αναμνήσεις 'Αθήνα, Πυρσός, τ Παράσχος, Άχιλλεύς Κανάρης. 'Αθήνα, σ. Φ Πεπονής, Α. Ι. Το γλωσσικό μας πρόβλημα σήμερα. <Γ Εταιρεία Μελέτης 'Ελληνικών Προβλημάτων, 2>. 'Αθήνα, Κέδρος, σ Πεπονής, Α. Ι. Προσωπική μαρτυρία. (Αθήνα), Κέδρος, σ Περάνθης, Μιχ. Ό 'Αμαρτωλός (Κωνσταντίνος Καβάφης). Μυθιστορηματική βιογραφία. 'Αθήνα, Μαυρίδης, (1953). 260 σ Πεσμαζόγλου, Γεώργιος Τό Χρονικόν της Ζωής μου ( ). 'Αθήνα, σ Πετρόχειλος, Μιχαήλ Κ. 'Αναγραφή Δημοσιευμάτων ( ). 'Ανάτυπον έφημ. «Φωνή των Κυθήρων», φφ. 13, 14. 'Αθήνα, σ. Φ Πετρόχειλος, Μιχαήλ Κ. Ό 'Εμμανουήλ Στάης ώς δραματικός συγγραφεύς. ' Ανάτυπον άπο τα Πρακτικά τοΰ Τρίτον Πανιονίου Συνεδρίου. Τ. 2,'Αθήνα, 1969, Φ Πετρόχειλος, Μιχαήλ Κ. 'Ιστορία της Νήσου Κυθήρων. 'Αθήνα, σ Πετρόχειλος, Μιχαήλ Κ. Τά πολυνμνητα Κύθηρα. 'Αθήνα, σ. 1330

234 232 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 326. Petsalis-Diomidis Ν. Greece at the Paris peace conference (1919). <Institute for Balkan Studies, 175>. Thessaloniki, p. + 3 maps Πιπινέλης, Παναγιώτης, Ν. 'Ιστορία της εξωτερικής πολιτικής τής 'Ελλάδος 'Αθήνα, Μ. Σαλίβερος, σ Πλασκοβίτης, Σπύρος Τό φράγμα. ' Αθήνα, /. Δ. Κολλάρος. 203 σ. Πλαστήρας, Νικόλαος Βλ. Δέλτα Πηνελόπη Πορφύρας, Λάμπρος Οί Μουσικές Φωνές. 'Αθήνα, Τά Χρονικά, σ Πορφύρας, Λάμπρος Σκιές. 'Αθήνα, Ζηκάκης, σ Πρεβελάκης, Π. Ό Ποιητής και το ποίημα τής 'Οδύσσειας. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Προβελέγγιος, Ρόδης Χρονικό μιας σταυροφορίας. Α' Ή ρίζα του μύθου. 'Αθήνα, σ Προβελέγγιος, Ρόδης Χρονικό μιας σταυροφορίας. Β' Πορεία στο σκοτάδι. 'Αθήνα, σ Προβελέγγιος, Ρόδης Χρονικό μιας σταυροφορίας. Γ' Ή άλλη δχθη. 'Αθήνα, σ Προκοπίου, Σταύρος Δημήτρης Μητρόπουλος (το παιδί τής ζούγκλας). 'Ανάτυπο άπο το βιβλίο «3000 χρόνια μετά τους Εμμαούς». 'Αθήνα, σ Πρωτοψάλτης, Ε. Γ. Ή Φιλική 'Εταιρεία. 'Αθήνα, Ακαδημία 'Αθηνών, σ. 4699

235 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Πυρομάγλου, Κομνηνός Ό Δούρειος 'Ίππος. Ή 'Εθνική και Πολιτική Κρίσις κατά τήν Κατοχή. 'Αθήνα, Δωδώνη, σ Πυρομάγλου Κομνηνός Ή Εθνική Άντίστασις. ΕΑΜ - ΕΛΑΣ - ΕΔΕΣ. Κριτική εισαγωγή εις τήν διαμόρφωσίν της. 'Αθήνα, Δωδώνη, σ Ράλλης, Γεώργιος 325 σ. Τ Ωρες Ευθύνης. 'Αθήνα, Ευρωεκδοτική, Ρόδας, Μιχαήλ, Λ. Μορφές του Θεάτρου. 'Αθήνα, Πήγασος, σ Ροΐδης, Ε. Δ. Τά είδωλα. Γλωσσική μελέτη. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Ρωμανός, "Αθως Έπιστολαί τής A.M. του Βασιλέως Γεωργίου του A'. J909-J913. Έκδιδόμεναι ύπο "Αθω Ρωμανού. 'Αθήνα, Βιβλιοπωλεΐον Κάουφμαν, σ. Φ Σαββίδης, Γ. Π. Ό δραστικός λόγος του Κ. Π. Καβάφη. 'Ένα καινούργιο ποίημα του Βάρναλη και δύο άγνωστα σημειώματα του Καβάφη παρουσιασμένα και σχολιασμένα. 'Αθήνα, σ. Φ Σαμουηλίδης, Χρήστος Μαύρη Θάλασσα. Χρονικό από τήν τραγωδία του Πόντου. 'Αθήνα, σ Σβολόπουλος, Κωνσταντίνος Ή απόφαση για τήν υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ 'Ελλάδος και Τουρκίας. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ Σβολόπουλος, Κωνσταντίνος Ή ελληνική εξωτερική πολιτική μετά τήν συνθήκη τής Δωζάννης. Ή κρίσιμος καμπή 'Ιούλιος-Δεκέμβριος 192. <ΓΕπιστημονικά δημοσιεύματα 'Ινστιτούτου Διεθνούς Δημοσίου Δι-

236 234 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ καίου καί Διεθνών Σχέσεων Θεσσαλονίκης, 10>. Θεσσαλονίκη, σ Svoronos, Nicolas G. Histoire de la Grèce Moderne, Que sais-je? 57. Paris, P.U.F., p Σεφέρης, Γιώργος Ή 'Αποκάλυψη τον 'Ιωάννη.'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Τ Ασμα 'Ασμάτων. Μεταγραφή μαζύ με το κείμενο τών έβδομήκοντα. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Δοκιμές. 'Αθήνα, Γ. Φέξης, σ Σεφέρης Γιώργος Κύπρον, ου μ' έθέσπισεν. (Αθήνα), "Ικαρος, σ. Φ Σεφέρης Γιώργος Ποιήματα Ç Αθήνα), "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Πολιτικό 'Ημερολόγιο. Α'. 25 Νοέμβρη 'Οκτώβρη 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Πολιτικό 'Ημερολόγιο. Β' , 1949, 'Αθήνα, "Ικαρος, [195]. 23 σ Σεφέρης Γιώργος Τετράδιο Γυμνασμάτων, Β'. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Τρεις μέρες στα Μοναστήρια της Καππαδοκίας. < ' Εκδόσεις Γαλλικού ' Ινστιτούτου ' Αθηνών, 7. Καππαδοκία, >. ' Αθήνα, σ. Φ 350

237 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Σεφέρης Γιώργος Τρία Κρυφά Ποιήματα. 'Αθήνα, σ. 35. Σεφέρης Γιώργος Χειρόγραφο. Σεπ. '41. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σεφέρης Γιώργος Discours de Stockholm. 'Αθήνα, Collection de l'institut Français d'athènes, σ. Φ [Σεφέρης Γιώργος] Ό Γ. Σεφέρης επίτιμος διδάκτωρ τής Φιλοσοφικής Σχολής. Ή τελετή τής άναγορεύσεως. - Γ. Σεφέρη Ή Γλώσσα στην ποίηση μας. Θεσσαλονίκη, Α.Π.Θ., σ. Φ [Σεφέρης Γιώργος] Βραδιά Σεφέρη. Δημόσια συζήτηση στην 'Αθήνα 22 Νοεμβρίου <'Εταιρεία Μελέτης ' Ελληνικών προβλημάτων, 3>. 'Αθήνα, Κέδρος, σ Σιαπκαράς, 'Ανδρέας 'Ελληνικά Στρατηγικά προβλήματα. 'Αμερικανικοί Βάσεις. 'Αθήνα, 'Ερμής, σ Σικελιανός, "Αγγελος 'Αντίδωρο. 'Αθήνα, σ Σικελιανός, "Αγγελος Ό Θάνατος του Διγενή. <Collection de l'institut Français d'athènes, 6>. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σικελιανός, "Αγγελος Θυμέλη. Ό Διθύραμβος του Ρόδου- Ό Δαίδαλος στην Κρήτη - Σίβυλλα. <Collection de l'institut Français d'athènes, 25>. 'Αθήνα, τ. Ι Σικελιανός, "Αγγελος Θυμέλη. Ό 'Ασκληπιός. <Collection de l'institut Français d'athènes, 50>. 'Αθήνα, τ Σικελιανός, "Αγγελος Κωστής Παλαμάς. 'Αθήνα, "Αλφα, σ

238 236 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 36. Σικελιανός, "Αγγελος Λυρικός Βίος. ' Αθήνα, Οί Φίλοι του Βιβλίου, τ. Α, Β', Γ Σικελιανός, "Αγγελος Λυρικός Βίος. Τόμος ΣΤ. "Αγνωστα και ανέκδοτα ποιήματα ( ). Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Σικελιανός, "Αγγελος Ό Χριστός στη Ρώμη. <Λογοτεχνική Βιβλιοθήκη, 6>. 'Αθήνα, Τα Νέα Βιβλία. 112 σ Σκληρός, Γ. Τά σύγχρονα προβλήματα του 'Ελληνισμού. 'Αλεξάνδρεια, σ Σκληρός, Γ. Ή Φιλοσοφία του πολέμου και της ειρήνης. < 'Από τα βιβλία της ζωής, 9>. 'Αλεξάνδρεια, Γράμματα, σ. Φ Σμπαρούνης, 'Αθανάσιος Ή φορολογική πολιτική του Έλευθ. Βενιζέλου. 'Αθήνα, 'Εθνικό Τυπογραφείο, σ. Φ Σολομωνίδης, Χρήστος, Σωκρ. Ή 'Ελληνικότητα της Σμύρνης. 'Αθήνα, σ Σολωμός, Διονύσιος "Απαντα. "Εκδοση, 'Επιμέλεια, Σημειώσεις Αίνου Πολίτη. (Αθήνα), "Ικαρος. Τόμος Πρώτος, Ποιήματα, 194. Τόμος Δεύτερος, Πεζά και 'Ιταλικά, Τόμος Δεύτερος, Παράρτημα - 'Ιταλικά (Ποιήματα και Πεζά). Μετάφραση Λίνου Πολίτη με συνεργασία Γ. Ν. Πολίτη, Σολωμός, Διονύσιος Τα ευρισκόμενα. 'Εκδίδονται δαπάνη 'Αντωνίου Τερζάκη. Κέρκυρα, Τυπογραφεϊον 'Ερμής 'Αντωνίου Τερζάκη, 159. οη' σ Σολωμός Διονύσιος Τα 'Ιταλικά ποιήματα. Πρόλογος και μετάφραση Γεωργίου Καλοσγούρου. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ

239 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Σολωμός, Διονύσιος Ποιήματα Σολωμού και ωδή εις τον θάνατον του. 'Αθήνα, Τυπογραφεϊον Το 'Αθήναιον, σ Σολωμός, Διονύσιος "Υμνος εις τήν Έλενθερίαν. Μεσολόγγι, Τυπογρ. Δ. Μεσθενέας, 125, 67 σ. Φωτοτυπική επανέκδοση. 'Αθήνα, 'Ιστορική και 'Εθνολογική 'Εταιρεία της 'Ελλάδος, Σουλιώτης-Νικολαΐδης, 'Αθανάσιος Γράμματα άπο τά βουνά Σημειωματάριον. Πρόλογος καί επιμέλεια Κ. Θ. Δημαρά. 'Αθήνα, "Ικαρος, [1971]. κα' -F 122 σ Σουλιώτης-Νικολαΐδης, 'Αθανάσιος Ό Μακεδόνικος Άγων. Ή Όργάνωσις Θεσσαλονίκης, 'Απομνημονεύματα. <Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου τοϋ Αϊμου, 2>. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ Σουλιώτης-Νικολαΐδης, ' Αθανάσιος Όργάνωσις Κωνσταντινουπό- Αεως.Άθήνα-Γιάννινα, Δωδώνη, σ Σταματίου, Γεώργιος, Ν. Καζαντζάκης, 'ένας αξεδίψαστος της ελευθερίας. 'Αθήνα, Α. Καραβιάς, σ Σταυρίδης, Βασίλειος, Θ. Ή 'Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Τόμος Α' 'Αθήνα, Τόμος Β' μέχρι σήμερον. 'Αθήνα, 196,. Τόμος Γ'. (Παραλειπόμενα). Θεσσαλονίκη, Σταύρου, Νικόλαος Α. Συμμαχική πολιτική και στρατιωτικές επεμβάσεις. 'Αθήνα, Παπαζήσης, σ Σταύρου Τατιάνα, Δ. Το άλλο πρόσωπο τοΰ άνθρωπου. 'Αθήνα, 'Εστία, σ

240 23 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 37. Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Έάλω ή Πόλις. Χρονικόν. <Νεοελληνική Λογοτεχνία, 137>. 'Αθήνα, 'Εστία, χ.χ. 11 σ. 3. Σταύρου, Τατιάνα Δ. Εκείνοι πού έμειναν. 'Αθήνα, σ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Ή εκπαίδευση μας άλλοτε. 'Αθήνα, σ. Φ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Το ζωντανό Βυζάντιο. Χρόνος, πνεύμα, άνθρωποι. 'Αθήνα, 'Αποστολική Διακονία, σ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Τό καλοκαίρι πέρασε. 'Αθήνα, ' Ο Γλάρος, σ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Μυστικές πηγές. 'Αθήνα, Πυρσός, σ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Οι πρώτες ρίζες. 'Αθήνα, Κύκλος, σ Σταύρου, Τατιάνα, Δ. Τετράδια μνήμης. Μυριβήλης, Βενέζης, Καστανάκης, Μυρτιώτισσα. 'Αθήνα, 'Ελληνικό Λογοτεχνικό και 'Ιστορικό 'Αρχείο, σ Στεφάνου, Στέφ. Ι. 'Ελευθέριος Βενιζέλος. Πλαστουργός ιστορίας. Βιογραφία. 'Αθήνα, σ Σωτηρίου, Γεώργιος Α. (έπιμ.) Κειμήλια του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Πατριαρχικός Ναός και Σκευοφυλάκιον. 'Αθήνα, σ Ταγκόπουλος, Δ. Π. Ίδας ΓΙων Δραγούμης). ' Αλεξάντρεια, "Εκδοση των Γραμμάτων, σ. Φ 13042

241 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Τατάκης, Β. Ν. Στή χώρα τών στοχασμών. Φιλοσοφικός διάλογος. Θεσσαλονίκη, Μακεδόνικες 'Ημέρες, σ Τενεκίδης, Γιώργος Θέματα Κοινωνιολογίας τών Διεθνών σχέσεων. Μεθοδολογικά. Ή διεθνής θέση τής 'Ελλάδος. Ή Κυπριακή κρίση. 'Αθήνα, Παπαζήση, σ Τερζάκης, "Αγγελος 'Απρίλης. Τό βιβλίο του γιου μου. 'Αθήνα, σ Τερζάκης, "Αγγελος 'Ελληνική 'Εποποιία 'Αθήνα, 'Εστία, σ Τερζάκης "Αγγελος βλ. επίσης άρ. 47. Τό Μυθιστόρημα τών τεσσάρων Τριανταφυλλίδης, Μανόλης Αυτοβιογραφικές Σελίδες. 'Επιμέλεια: Αίνος Πολίτης. Πρόλογος Χριστ. Χρηστίδης. Θεσσαλονίκη, σ Τριανταφυλλίδης, Μανόλης Νεοελληνική Γραμματική [τής Δημοτικής]. 'Αθήνα, 'Οργανισμός 'Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, λα'+ 441 σ [Τρικούπης, Χαρίλαος] Παρουσία του Χαριλάου Τρικούπη στα εκατόν πενήντα χρόνια άπό τή γέννηση του. <Τετράδια «Ευθύνης», 12>. 'Αθήνα, Ευθύνη, σ Τσακαλώτος, Ευστράτιος, Δ. Αεξικόν λατινοελληνικόν, μετά συνοπτικής Δατινικής Γραμματολογίας. 'Αθήνα, 19. κδ' σ. Λεξ Τσάμης, Παύλος, Λ. Μακεδόνικος Άγων. <Μακεδονική Λαϊκή Βιβλιοθήκη, 27>. Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ

242 240 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 407. Τσουδερός, Ε. Ι. Διπλωματικά παρασκήνια 'Αθήνα, 'Αετός, σ Τσουδερός, Ε. Ι. 'Ελληνικές ανωμαλίες στη Μέση 'Ανατολή. ' Αθήνα, 'Αετός, σ Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος Ή 'Ελληνική Τραγωδία. 'Από την απελευθέρωση ως τους συνταγματάρχες. Μετάφρ. Κ. Ίορδανίδης. 'Επιμέλεια Μ. Κοτσανάρου. 'Αθήνα, 'Αντώνης Αιβάνης «Νέα Σύνορα», XVI σ Φίλιας, Βασίλης Κοινωνία και 'Εξουσία στην 'Ελλάδα. Ι. Ή νόθα αστικοποίηση [Αθήνα], Β. Μακρυωνίτης και Σία, σ Φιλύρας, Ρώμος "Απαντα. (Έμμετρα καί Πεζά). Κριτική εισαγωγή Αίμ. Χουρμούζιου. Α'. 'Αθήνα, Γκοβόστης. 130 σ Φωκάς, Δημήτριος, Γ. Ό Στόλος τον Αιγαίου Έργα και Ήμέραι. 'Αθήνα, ιγ' σ Φωτιάδης, Φώτης, Δ. Τό γλωσσικόν ζήτημα κ' ή εκπαιδευτική μας άναγέννησις. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Χαλκούση,'Ελένη Θεατρικό 'Ημερολόγιο. 'Αθήνα, Κάκτος, σ Χατζηκυριάκος, Γεώργιος Σκέψεις καί εντυπώσεις εκ περιοδείας. άνά τήν Μακεδονίαν ( ). Θεσσαλονίκη, 'Εταιρεία Μακεδόνικων Σπουδών, σ Χατζόπουλος, Κώστας 'Αγάπη στο χωριό. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ

243 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Χατζόπουλος Κώστας Ή Άννιώ κι' άλλα διηγήματα. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Χατζόπουλος Κώστας "Απαντα. Πεζά Ι. Φθινόπωρο 'Αγάπη στο χωριό. 'Υπεράνθρωπος. 'Αθήνα, "Ικαρος, σ Χατζόπουλος Κώστας 'Απλοί τρόποι. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης. 93 σ Χατζόπουλος Κώστας Βραδινοί θρύλοι. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης. 3η εκδ. 121 σ Χατζόπουλος Κώστας Ό Πύργος του Άκροπόταμου. 'Ηθογραφία. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Χατζόπουλος Κώστας Τραγούδια της ερημιάς. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Χατζόπουλος Κώστας ' Υπεράνθρωπος. <Λογοτεχνική βιβλιοθήκη Φέξη>. 'Αθήνα, Φέξης, σ Χρηστίδης, Χριστόφορος (Δαμωνίδης) Απόρρητον». Το Πρωτόκολλο της 17Δεκεμβρίου 1966 ή Πώς διώξαμε κι' άλλη ευκαιρία νά απαλλαγούμε άπό τήν Κύπρο. 'Αθήνα, σ Χρηστίδης, Χριστόφορος (Δαμωνίδης) 'Από τον 'Ιούλιο 1974 έκλεισε χρόνος. 'Αθήνα, Τ+ 71 σ Χρηστίδης Χριστόφορος (Δαμωνίδης) Ή αυτοκαταστροφή τών 'Ελληνοκυπρίων ή ό Θρίαμβος της διχόνοιας. 'Αθήνα, σ Χρηστίδης, Χριστόφορος Γράμμα στους "Ελληνες του 194. ' Αθήνα, σ. Φ 15065

244 242 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 42. Χρηστίδης, Χριστόφορος 'Επιστολή προς Κον Μάκ-Νήλ. 'Αθήνα, σ. Φ Χρηστίδης, Χριστόφορος (Δαμωνίδης) Το Κυπριακό ( ). Ή συμφωνία Μακαρίου-Ντενκτάς ( ). Το 'Αμερικανικό σχέδιο της 'Αθήνα, σ Χρηστίδης, Χριστόφορος (Δαμωνίδης) Το Κυπριακό ( ). 'Αθήνα, σ Χρηστίδης, Χριστόφορος (Δαμωνίδης) Μνημόσυνο για τον Ντήιν "Ατσεσον. 'Αθήνα, ιδ'+ 5 σ Χρηστίδης, Χριστόφορος Χρόνια Κατοχής Μαρτυρίες 'Ημερολογίου. Πρόλογος, Συμπληρώματα, Σημειώσεις. 'Αθήνα, π σ Χρηστομάνος, Κωνσταντίνος Το βιβλίο τής Αυτοκράτειρας 'Ελισάβετ. Φύλλα ημερολογίου. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Χρηστομάνος, Κωνσταντίνος ' Η Κερένια κούκλα. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Χριστοπούλου, Μαρία Δημήτρης Μητρόπουλος. Ζωή και έργο. 'Αθήνα, σ Χρυσανθόπουλος, ' Επαμεινώνδας Τά βιβλία θαυμάτων του 'Αγίου Δημητρίου. Το Χρονικον τής Μονεμβασίας και αί Σλαβικοί Έπιδρομαί εις την 'Ελλάδα. Άνάτ. εκ τής «Θεολογίας», τ. 24, 25 (1953, 1954) 157. 'Αθήνα, Χρυσανθόπουλος, 'Επαμεινώνδας Νέαι πηγαί του Χρονικού τής Μονεμβασίας. 'Ανάτυπο άπό τά Πρακτικά τής 'Ακαδημίας 'Αθηνών, τ. 26 (1951) 'Αθήνα, Φ 13304

245 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Χρυσανθόπουλος, 'Επαμεινώνδας Νεοελληνική 'Ανθολογία 'Αθήνα, Χρυσανθόπουλος Έπ., σ Χρυσανθόπουλος, 'Επαμεινώνδας Περί του «Χρονικού της Μονεμβασίας». ' Ανατ. έκ της Έπετηρίδος της 'Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών. 'Αθήνα, Μυρτίδης, τ. 21 [1951] Φ [Χρύσανθος (Φιλιππίδης)] Βιογραφικοί αναμνήσεις του 'Αρχιεπισκόπου 'Αθηνών, Χρύσανθου του άπο Τραπεζοΰντος. 'Επιμέλεια Γ. Ν. Τασούδη. 'Αθήνα, σ [Χρύσανθος (Φιλιππίδης)] Ή 'Εθνική και 'Εκκλησιαστική δρασις του ('Εκ του αρχείου του)'υπό Γεωργίου Ν. Τασούδη. (Βιβλίον δεύτερον) 'Αθήνα, σ Ψυχάρης Γ. Κωστής Παλαμάς. Φιλολογική κριτική μελέτη. ' Αλεξάνδρεια, Κασιγόνη, σ. Φ Ψυχάρης Γ. Ρόδα και Μήλα. 'Αθήνα, Εστία, τ. Α' Ψυχάρης Γ. Το ταξίδι μου. 'Αθήνα, Σ. Κ. Βλαστού, σ Ψυχάρης Γ. Οί Ψυχάρηδες (Τα Γενεολογικά μου). 'Απόσπασμα άπο τήν «'Ιστορία τής Χίου» Ζολώτα-Σάρου. 'Αθήνα, 192. τ. Γ', μέρος 2. Φ [ Ψυχάρης Γ.] Στα πενηντάχρονα άπο τον θάνατο του. Τετάρτη, 5 Δεκεμβρίου 1979 '= Hommage a Jean Psichari en commémoration du cinquantenaire de sa mort. «Collection de l'institut Français d'athènes>. 'Αθήνα. 44 σ. Φ Ψυχάρης, Στ. Οι 70 κρίσιμες ήμερες. ' Αθήνα, Παπαζήση, σ

246 244 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 2. Βιβλία ξένων συγγραφέων 44. Ahrweiler Helene Ή πολιτική ιδεολογία τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Μετάφρ. Τούλα Δρακοπούλου. 'Αθήνα, 'Αργώ, σ Bang, Η. Οί τέσσεροι διάβολοι. Μετάφρ. Κ. Χατζόπουλος. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Μπιούμπι, Φρίντα "Ελλη Λαμπέτη. Ή^τελευταία παράσταση. Μια προσωπική αφήγηση. 'Αθήνα, 'Εξάντας, σ Clément, Olivier Dialogues avec le patriarche Athénagoras. Paris, Fayard, p Cosmin, S. P. Dossiers secrets de la triple entente: Grèce, Paris, Nouvelles éditions latines, p Δάντη (Dante) Ή Θεία Κωμωδία. Κόλαση - Καθαρτήρι - Παράδεισος. Στα ελληνικά άπο τον Ν. Καζαντζάκη. 'Αθήνα, σ Descartes Λόγος περί τής μεθόδου. Για τήν καλή καθοδήγηση του λογικού μας και τήν αναζήτηση τής αλήθειας στις επιστήμες. Γαλλικό κείμενο με εισαγωγή, μετάφραση και σημειώσεις Χρ. Χρηστίδη. «Collection de l'institut Français d'athènes, 15>. 'Αθήνα, σ Djilas, Milovan Conversations avec Staline. Traduit par Yves Massip. «Collection Idées>. Paris, Gallimard, p Eckermann, T. P. Συνομιλίαι "Εκκερμανμε τον Γκαίτε. ' Αθήνα, Γ. Φέξη, σ

247 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Fauconnet, André Un Philosophe Allemand Contemporain. Oswald Spengler. (Le Prophète du déclin de l'occident). Paris, Félix Alcan, XIX p Ζενεβουά Μωρίς (Genevoix, Maurice) Ή 'Ελλάς τον Καραμανλή ή ή Δημοκρατία δυσχερής; Πρόλογος Κωνσταντίνου Τσάτσου. 'Αθήνα, /. Σιδερής, σ Gérard, Amalia De la Tragédie Antique a la Tragédie Moderne. Athènes, p. Φ Γλάδστωνος, Γ. Ε. (Gladstone, G. Ε.) Κόσμου νεότης τουτέστιν oi Θεοί καί οί άνθρωποι τής ηρωικής εποχής. Σύγγραμμα Γ. Ε. Γλάδστωνος έξελληνισθέν υπό 'Ανδρέου Μ. 'Ιδρωμένου. Κέρκυρα. 'Ιωσήφ Ναχαμούλης, σ Γκαίτε (Goethe, J. W.) 'Ιφιγένεια έν Ταύροις. Δράμα σέ πράξεις πέντε. Μετάφ. Κ. Χατζόπουλος. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Γκαίτε (Goethe, J. W.) Φάουστ. Τραγωδία. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, Μ σ Grillparzer, Franz Μήδεια. Τραγωδία σέ πράξεις τέσσερες. ' Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Hofmansthal, Hugo von 'Ηλέκτρα. Τραγωδία. Μετάφρ. Κ. Χατζοπούλου. 'Αθήνα, 'Ελευθερουδάκης, σ Horton, George Ή κατάρα τής 'Ασίας. Μετάφ. Γ. Τσελίκα. 'Αθήνα, 'Ατλαντίς Μ. Πεχλιβανίδης. 199 σ

248 246 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 466. Χόρβατ, 'Ανδρέας (Horvath Α.) Ό Σολωμός. <«"Ερευνα» έτος 9ον>. 'Αθήνα, Κασιγόνης, σ Φ Χαουζπιάν, Μάρτζορι (Housepian, M.) Ή Σμύρνη στις φλόγες. 'Αθήνα, Βιβλιομεταφραστική, σ Χαουζπιάν, Μάρτζορι (Housepian, Μ.) The Smyrna Affair. New York, Hamourt Brace Jovanovich, p Ibsen, Henrik Πέερ Γκύντ. Μετ. "Ομηρος Μπεκές. 'Αθήνα, Α. Καράβια, σ Jaspers, Karl Tò πρόβλημα τής Γερμανικής ευθύνης. 'Ελληνικά προλεγόμενα Δ. Λ. Κυριαζή-Γουβέλη. 'Αθήνα, σ Λαροσφουκώ (La Rochefoucauld) Σκέψεις ή γνωμικά και αξιώματα ηθικής. Γαλλικό κείμενο με πρόλογο, μετάφραση και σημειώσεις Χρ. Χρηστίδη. <Γαλλικό 'Ινστιτούτο 'Αθηνών, 32>. 'Αθήνα, σ Larrabee, Stephen, Α. 'Ελλάς Πώς την είδαν οι 'Αμερικανοί. Μετάφρ. Νινίλας Παπαγιάννη. 'Αθήνα, Γ. Φέξη, σ Lubbock, John 'Ηχρήσις του βίου. ' Επί τη βάσει τής 44ης ' Εκδόσεως. Μετ. Θ. Χ. Φλώρος. Κωνσταντινούπολη, σ Μακιαβέλλι, Νικολό (Machiavelli, Ν.) Ό 'Ηγεμόνας. Μεταφ. Ν. Καζαντζάκη <Βιβλιοθήκη 'Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, 2>. 'Αθήνα, Γαλαξίας, σ Marceau, Marc La Grèce des Colonels. Paris, Robert Laffont, p

249 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Maynaud J. Πολιτικές δυνάμεις στην 'Ελλάδα. Μέρος Β'. Ή Βασιλική εκτροπή άπο τον κοινοβουλευτισμό του 'Ιουλίου τοΰ [Μετάφρ. Π. Μερλόπουλος] <Παγκόσμια Βιβλιοθήκη, Πολιτική>. 'Αθήνα, Μπάϋρον, σ Maynaud J. Les forces politiques en Grèce. <Etudes de science politique, 10>. Paris, p Miller, William Ή Τουρκία Καταρρέουσα. 'Ιστορία της 'Οθωμανικής Αυτοκρατορίας άπο του έτους 101 μέχρι τοΰ Κατά μετάφρασιν Σπυρ. Π. Λάμπρου. 'Αθήνα, 'Εστία, σ Nerval, Gerard de Ποιήματα. 'Απόδοση "Ομηρου Μπεκέ. 'Αθήνα, Α. Καράβια, σ. 453 Άνθ Nietzsche, Friedrich Ή γένεση τής τραγωδίας. Μετάφ. Ν. Καζαντζάκη. 'Αθήνα, Έκδ. οίκος Γ. Φέξη, Nietzsche, Friedrich Τάδε εφη Ζαρατούστρα. Μετάφ. Ν. Καζαντζάκης. 'Αθήνα, Έκδ. οίκος Γ. Φέξη, XXI σ Pirenne, Henri Mahomet et Charlemagne. Paris, Alcan-Bruxelles, N.S.E., p. 43. Puaux, René La Grèce. Paris, P. Thévoz, ( ). 32 p Φ Rice, David Talbot Constantinople: Byzance - Istanbul. Traduit de l'anglais par Robert Latour. Paris, Albin Michel. 213 p Richer, Renée André Gide en Grèce. Témoignages et Lettres. Extrait des Annales de la Faculté des Lettres et Sciences Humaines de Nice no 22 (1974) Monaco, Imprimerie Nationale de Monaco, Φ 16590

250 24 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 46. Richer, Renée L ' Itinéraire de Georges Théotokas vu dans son oeuvre littéraire. Paris, Les Belles Lettres, p Σλουμπερζέ, Γουστ. (Schlumberger, G.) Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και ή Πολιορκία και "Αλωσις της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Τούρκων τω 'Αθήνα, «Αυγής Αθηνών», σ Seignobos, Charles Etudes de Politique et d'histoire. Paris, Les Presses Universitaires de France, p [Spon et al.] 'Εντυπώσεις από τα Κύθηρα. Τών περιηγητών Spon, Wheler, Daper, Bellaire, Riemann, Coronelli, Saint Sauveur, Belle, Nerval. Buondelmonti. Μετάφρ. Μ. Πετροχείλου. <Κυθηραϊκή βιβλιοθήκη, 4>. 'Αθήνα, σ Βικτωρία Λουΐζα Ή κόρη μου ή Φρειδερίκη. ' Επιμέλεια Κ. ' Ιωάννου. 'Αθήνα, Κάκτος. 129 σ Weber, Frank, G. Ό 'Επιτήδειος Ουδέτερος. Ή Τουρκική Πολιτική κατά τον Β'. Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετάφραση Εϋη Νάντσου. 'Αθήνα, Θετίλη, σ Ζολά, Αιμίλιος (Zola, Ε.) Νανά. Μεταγλωττισθέν εις τήν ' Ελληνικήν υπό Φλόξ [= Ί. Καμπούρογλου]. 'Αθήνα, σ. 3. Σύμμεικτοι τόμοι και ανώνυμα 'Αναμνηστικό λεύκωμα για τα δεκαπεντάχρονα της Κατερίνας. ' Αθήνα, τυπογ. Πυρσός, Φ 'Ανθολογία Κινέζων ποιητών. 'Απόδοση "Ομηρου Μπεκέ. 'Αθήνα, Α. Καράβια, σ. Άνθ

251 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Γ Ανώνυμος] Νέος Φωστήρ "Επιστημονικός"οίος καταδεικνύεται εκ προσφάτου περί τον Σολωμον έργον τον. 'Αθήνα, σ. Φ 'Εθνική Γλώσσα. 'Αθήνα, Άρχηγεΐον 'ΕνόπλωνΔννάμεων. 95 σ Τ Λσμα 'Ασμάτων. Μετάφραση Γιωσέφ Έλιγιά, άπ' ευθείας άπο το εβραϊκό κείμενο με τήν παράλληλη μετάφραση κατά τους 'Εβδομήκοντα. Εισαγωγή - Βιογραφικό σημείωμα - Σχόλια -'Επιμέλεια Γεωργίου Κ. Ζωγραφάκη. Θεσσαλονίκη, Μπαρμποννάκης, σ Βιβλιοπωλείον της 'Εστίας Ι. Δ. Κολλάρον και Σία Α.Ε 'Αθήνα, 'Εστία, σ. Φ Δώδεκα διαλέξεις. Σειρά Α'. Όμιληταί: Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλος, Γιώργος Θεοτοκάς κ.ά. <Βιβλιοθήκη 'Εθνικού Θεάτρου, 1>. 'Αθήνα, 'Οργανισμός 'Εθνικού Θεάτρου, σ Δώδεκα διαλέξεις. Σειρά Β'. ' Ομιληταί: Γ. Κασιμάτης, Ε. Παπανούτσος, κ.ά. <Βιβλιοθήκη 'Εθνικού Θεάτρου, 2>. 'Αθήνα, 'Οργανισμός Έθνικον Θεάτρου, σ Δώδεκα διαλέξεις. Σειρά Γ'. 'Ομιληταί: Τάκης Μουζενίδης, Δημήτρης Μυράτ. κ.ά. <Βιβλιοθήκη 'Εθνικού Θεάτρου, 3>. 'Αθήνα, 'Οργανισμός 'Εθνικού Θεάτρου, σ 'Εκτελεσθέντες επί Κατοχής. Στοιχεία ληφθέντα άπο τα αρχεία της 'Αρχιεπισκοπής 'Αθηνών. 'Αθήνα, 'Αετός, σ 'Ελλάς - Ευρώπη. Δημόσια συζήτηση στην 'Αθήνα 29 'Απριλίου 'Ομιλία του Jean Rey στην 'Αθήνα 31 Μαΐου <Εταιρεία Μελέτης Έλληνικ. Προβλ., 1>. 'Αθήνα, Κέδρος, σ

252 250 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 504. "Ελλη Λαμπέτη. Σαράντα καράτια τώνπιέρ Μπαριγιε και Ζάν-Πιερ Γκρεντύ. [Πρόγραμμα]. 'Αθήνα, Θέατρον Κεντρικον ( ), 196. Φ Προγράμματα 'Εθνικού 'Ωδείου 1) ) 7 εως Προσκλήσεις (2) δύο. Πρόγραμμα Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» Φ Ή εναντίον της 'Ελλάδος επιβουλή. 'Αθήνα, ' Υφνπονργεΐον Τύπου και Πληροφοριών, σ 'Επί τη έκατονταετηρίδι τοϋ Διονυσίου Σολωμού. 'Αθήνα, Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός, σ. Φ Θέατρο Τέχνης 'Αθήνα, επιμέλεια "Ικαρος, σ. Φ Οι Θεότητες τοϋ Κοτύλου και άλλα Δώδεκα διηγήματα. ' Αθήνα, Νέα 'Εστία, σ 'Ιστορία τοϋ 'Ελληνικού "Εθνους. 'Αθήνα, 'Εκδοτική 'Αθηνών, (1974). τ. Ζ, Η, Θ, Ι, ΙΑ, IB, ΙΓ, ΙΔ Ή 'Ιταλική έπίθεσις κατά της 'Ελλάδος. Διπλωματικά έγγραφα. 'Αθήνα, Βασιλικόν Ύπουργεΐον 'Εξωτερικών, σ Καινή Διαθήκη Έγκρίσει τής Μεγάλης τού Χριστού 'Εκκλησίας. Κωνσταντινούπολη, Πατριαρχικό Τυπογραφείο, η' σ Καινή Διαθήκη τού Κυρίου και Σωτήρος ημών 'Ιησού Χριστού. Μεταφρασθεΐσα εκ τοϋ ' Ελληνικού υπό τοϋ ' Ορθοδόξου ' Αρχιμανδρίτου και Καθηγητού τοϋ 'Εθνικού Πανεπιστημίου αειμνήστου Νεοφύτου Βάμβα. 'Αθήνα, 'Εκδοτικός Οίκος «Ό Λόγος», (1964). 73 σ. 1196'

253 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Κάρολος Κουν. 25χρόνια θέατρο. Έπιμ. Μάριος Πλωρίτης. 'Αθήνα, έκδ. Θεάτρου Τέχνης, σ Κατάλογος εκθέσεως: Κ. Π. Καβάφης, 7 Νοεμβρίου - 9 Δεκεμβρίου [1963]. Θεσσαλονίκη, Σύλλογος «Τέχνη», σ. Φ Ό Μανόλης Καλομοίρης και ό Κωστής Παλαμάς (Παλαμική Συμφωνία) - Manolis Kalomiris et le poète Costis Palamas (Symphonie «Palamas»). 'Ανάτυπο άπο τήν έκδοση της Παλαμικής Συμφωνίας. 'Αθήνα, σ Νέα Κείμενα. 'Αθήνα, Κέδρος, τ Πάνος Άραβαντινος ( ). Ή ζωή και το έργο του. Έπιμ. Ε. Ν. Τζελέπης. 'Αθήνα, τυπ. 'Εστία, σ Πρόγραμμα άφιερωμένονείς τήν πρωταγωνίστριαν 'ΈλένηνΠαπαδάκη Μάρτ. 'Αθήνα, 'Εθνικον Θέατρον. ΜΑ' Θεατρική περίοδος σ. Φ Πρόγραμμα άφιερωμένον εις τον πρωταγωνιστήν Αίμίλιον Βεάκη Απριλίου. 'Αθήνα, 'Εθνικό Θέατρο. ΜΑ' θεατρική περίοδος σ. Φ Σαράντα χρόνια Δημοσιογραφικής Ζωής. Πανηγυρικόν Αεύκωμα τής «Εστίας» δια τήν 40ετηρίδα της. ( ). 'Αθήνα, έφημ. «Εστία», σ Ό τελευταίος 'Ελληνισμός τής Μικρός 'Ασίας. "Εκθεση του έργου του Κέντρου Κατάλογος. 'Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, σ Ό τελευταίος 'Ελληνισμός τής Μικρός 'Ασίας. Το έργο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 'Οργάνωση της εκθέσεως. Συγ-

254 252 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ γραφή του καταλόγου Octave Merlier. [Διαφημιστικό φυλλάδιο τοΰ άρ. 522]. Φ Τραγούδια της Γκέισας. 'Απόδοση "Ομηρου Μπεκέ. 'Αθήνα, Α. Καράβια, σ. 4. Περιοδικά Άνθ 'Αγγλοελληνική επιθεώρηση. 'Αθήνα, 1 (1945)-6 (1955). Π Αιολικά Γράμματα. 'Αθήνα, Τεύχος 6. Νοέμβριος-Δεκέμβριος 'Αφιέρωμα στο Φώτη Κόντογλου. Τεύχος 12. Νοέμβριος-Δεκέμβριος 'Αφιέρωμα στον 'Ηλία Βενέζη και στή Μικρασιατική καταστροφή. Τεύχος 53. Σεπτέμβρης-' Οκτώβρης Ψυχάρης. 'Αφιέρωμα στον πνευματικό λυτρωτή της Ρωμιοσύνης 'Αναγέννηση. 'Αθήνα, 1 ( ) - 2 (1927-2). 52. Ό Βιβλιόφιλος. 'Αθήνα, Π Π Διαβάζω. ' Αθήνα, 1 (1976) - 6 (190). Τεΰχ. 137 (196). 'Αφιέρωμα στο Γιώργο Θεοτοκά. Π Π 'Ελληνική Έπιθεώρησις. 'Αθήνα, τεΰχ. 262, 263, (1929). 531.'Εποχές. 1 (1963) - 9 (1967) Ευθύνη. 'Αθήνα, τεΰχ. 37 (1975). Φ 1305 Π/1600 Π ' Ημερολόγιον Συνδέσμου ' Ελλήνων μαθητών Λυκείου Π. ' Αποστολίδου Κωνσταντινούπολη, Φοίνιξ, σ. Ήμ

255 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 'Ηώς. 'Αθήνα, τ (1966) (1967). 'Αφιέρωμα στην Ευα Palmer-Σικελιανοΰ. Π Θέατρο. 'Αθήνα, τεΰχ (Γεν.-'Απρ. 191) 'Ιδέα. 'Αθήνα, 1 (1933)-3 (1934) Π Καινούρια 'Εποχή. 'Αφιέρωμα στο Νίκο Καζαντζάκη. 'Αθήνα, Δίφρος, Φθινόπωρο Καινούρια 'Εποχή. 'Αθήνα, Δίφρος, "Ανοιξη - Καλοκαίρι Π Π Κερκυραϊκά Χρονικά. Κέρκυρα, 2 (1952). Π Κιβωτός. 'Αθήνα, άρ. φύλ (1953): 500 ετη άπο τήν"αλωση. 'Αθήνα, άρ. φύλ. 20 (1953): Εικόνες της Παναγίας Κνωσσός. 'Αθήνα, τεΰχ. 22 (195). Νίκος Καζαντζάκης. 'Αφιέρωμα Τα Νέα Γράμματα. 1 (1935)-5 ( ). Π/ Οικονομικός Ταχυδρόμος. 'Αθήνα, άρ. φύλ. 935 (1972). Ειδικό αφιέρωμα 2. Τα οικονομικά τοΰ 121. ' Αρ. φύλ. 992 (1973). Ειδικό αφιέρωμα 31. Οί πρόσφυγες στην 'Ελλάδα. Πενήντα χρόνια προσφοράς πού άλλαξε τον τόπο Περιοδικό ν του εν Χίω Συλλόγου Άργέντη. 'Αθήνα, τ. 7 (1970). 'Αφιέρωμα Μ. Γ. Θεοτοκά. Π Σύγχρονα θέματα. 'Αθήνα, τευχ. 15 (192) Ή Συνέχεια. Άρ. 5 (1973). Π Π 16606

256 254 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ 547. Σύνορο. 'Αθήνα, αρ. 40 ( ). 54. Ή Τέχνη. 'Αθήνα, τ. 1 (19-199) Π Τομές, στή σκέψη, στα γράμματα, στις τέχνες. 'Αθήνα, τεϋχ. 1 (1976). 'Αφιέρωμα στον Π. Κανελλόπουλο για τα 50 χρόνια τοΰ δημόσιου βίου του. 5. 'Αποκόμματα εφημερίδων* Π Φάκελλος Βιβλιοπωλεΐον τής 'Εστίας, Ι. Δ. Κολλάρου. (Αθήναι). 'Αποκόμματα εφημερίδων (χρονολογικά): Το Βήμα 5-6/12/1972 Ή Καθημερινή 1/9/1977 και 14/12/195 Τό Βήμα 21/12/1977 ΤοΒήμα 1/2/197 Οικονομικός Ταχυδρόμος 7/10/192 Φ Φάκελλος "Ελλη Λαμπέτη 'Αποκόμματα εφημερίδων: (χρονολογικά): Τό Βήμα τής Κυριακής 6/2/193, 4/9/193, 11/9/193, /1/194 και 15/1/194 Ή Καθημερινή 3,4, 5, 6, 7 και 9/9/193, 11/1/194 Τήλεφος /9/193 Ταχυδρόμος 9/9/193 και 11/1/194 Ραδιοτηλεόραση 27/2/194 και 10/11/194 Φ Φάκελλος ' Ηλία Βενέζη 'Αποκόμματα εφημερίδων (χρονολογικά): Το Βήμα 16/12/1950, 19/12/1950, 11/1/1955, 1/4/1961, 4, 7, //1973 και 1/10/1973 Καθημερινή 27/12/1950 και 12/1/1955 'Απογευματινή 4//1973 Ραδιοπρόγραμμα 17-23/7/1955 Φ * ' Υπάρχουν και Ενθετα αποκόμματα εφημερίδων σέ πολλά από τα βιβλία τής δωρεάς.

257 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΩΡΕΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΑΥΘΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Φάκελλος Κάρολου Κουν 'Εφημερίδες αποκόμματα χρονολογικά: Το Βήμα τής Κυριακής 24/4/197 (2 άρθρα) Καθημερινή 17, 1, 20, 21/2/197, 22, 23, 25, 26/2/7, 1, 2/3/197, 12/3/197 Το Βήμα 22/2/197,, 15/3/197 Φ Φάκελλος Μανώλη Καλομοίρη 'Αποκόμματα εφημερίδων χρονολογικά: Το Βήμα 10/11/1961, 4/4/1962, 5/4/1962, 14/5/1972, 10/7/193, 13/4/196 Καθημερινή 24/4/1962, 21/12/192, 21/4/194, 26, 27/1 /196, 16/4/196 'Εμπρός 17/6/1972 Ή Βραδυνή 19/10/192 1 φωτογραφία Φ 20423

258

259 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ* 'Αβέρωφ Έ. 56 'Αγγλία (Βρετανία) 50, 193 Άθηναγόρας Α' πατριάρχης 451 "Αθως (Άγιον"Ορος) 142, 309 Αϊβαλί βλ. Κυδωνιές Αίγυπτος 161 Αιμιλιανός μητρ. Γρεβενών 207 Αίολίς 261 'Αλεξάνδρεια 160 'Αμερική 35, 117 'Αποστολίδης Π. 533 Άραβαντινος Πάνος 51 'Αριστοτέλης 22 Βακιρτζής Γ. 301 Βαλαωρίτης Ά. 270 Βάμβας Ν. 513 Βάρναλης Κ. 343 Βενέζης'Η. 394, 526, 552 Βενιζέλος Έ. 7, 103, 143, 191, 199, 315, 395 Βενιζέλος Σ. 76 Βλάχος Κ. 77 Βουλγαρία 139 Βύρων 24 Bellaire J. P. 49 Belle H. 49 Buondelmonti Chr. 49 Γεώργιος Α' 342 Γρηγοριάδης Ν. 77 Γρυπάρης Ι. Ν. 6 Charlemagne 42 Coronelli P. 49 Δαλματία 50 Δαμασκηνός, 'Αρχιεπίσκοπος 3 Δέλτα Πηνελόπη 179 Δημαράς Κ. 119, 237, 30 Δρακοπούλου Τούλα 44 Δραγούμης Ίάνκος 77 Δραγούμης"Ιων 397 Dante 216 Daper DO 49 'Ελβετία 50 Έλιγιά Γιωσέφ 497 Ζάννας Π Ζωγράφος Χρηστάκης 21 France Anatole 24 Gide A. 45 Goethe J. W. 273, 456 Hugo V. 24 Θεοτοκάς Γ. 224, [304], 46, 529 Θεοτοκάς Μ. Γ. 544 Θεσσαλονίκη 31 'Ιδρωμένος 'Ανδρέας 460 ' Ιερουσαλήμ 161 Ίορδανίδης Κ. 409 'Ιταλία 50, 161 'Ιωνία 261 Καβάφης Κ. 67, 29, 320, 343, 515 Κακριδής Ί Καζαντζάκη Γαλάτεια 151 Καζαντζάκης Ν. [10], 265, 266, 331, 33, 474, 41, 537, 541 Καλμοϋχος Τ. 145 Καλομοίρης Μ. 516, 554 Καλοσγοϋρος Γ. 377 Καμπούρογλου Ί. 492 Κανελλόπουλος Π. 549 Καππαδοκία 107, 356 Καραμανλής Κ. 45 Καστανάκης Θ. 394 Κατερίνα 493 * Οι αριθμοί παραπέμπουν στα λήμματα

260 25 Κατσαντώνης 140 Κατσογιάννη Καίτη 219 Κόντογλου Φ. 526 Κουν Κάρολος 514, 553 Κουτσόβλαχοι 1 Κυδωνιές (Άϊβαλί) 23, 195 Κύπρος 161, 399, 426 Κυριακίδης Σ. 171 Κωνσταντίνος, Βασιλεύς 105 Κωνσταντινούπολη, 9, 29, 32, 44, 47 Λαμπέτη "Ελλη 197, 551 Λάμπρος, Σπ. Π. 47 Λαούρδας Β. 171, 179 Λιναρδάτος Σπ. 263 Λυδία 261 Λωζάννης συνδιάσκεψη, 346 Latour R. 44 Μαγκλής Γ. 164 Μακάριος 263 Μακεδονία 2, 415 Μαλάνος Τ. 67 Μανέτας Κ. 77 Μαύρος Γ. 56 Μερλόπουλος Π. 476 Μητρόπουλος Δ. 203, 335, 435 Μικρά 'Ασία 209, 21, 223 Μπεκές "Ομηρος 469, 479, 524 Μπελογιάννης Ν. 65 Μυριβήλης Σ. 394 Μυρτιώτισσα 394 Mahomet 42 Merlier O. 522, 523 Νάντσου Εύη 491 Nerval, G. de 49 Παλαμάς Κ. 11, 32, 4, 296, 367, 516 Παπαγιάννη Νινίλα 472 Παπαδάκη 'Ελένη 519 Παπαδόπουλος Γ. 191 Παράσχος Ά. 26 Πατριαρχείο Οίκουμενικο, 396 Πατριαρχική Μεγάλη τοΰ Γένους Σχολή 70, 305 Πελοπόννησος (Μοριάς) 161 Περσία 139 Πλαστήρας Ν. 79 Πλάτων 22 Πλωρίτης Μ. 514 Πολίτης Γ. 375 Πολίτης Ι, 375 Πρεβελάκης Π. 150 Ρουμανία 139 Ρωσία 50, 77 Rey J. 503 Riemann O. 49 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΡΙΑΡΑΚΗ Σαββίδης Γ. 112 Σαμάρεια 142 Σεγκοπούλου Ρίκα 145 Σεφέρης Γ. 219 Σίγουρος Μ. 169 Σικελιανού Εύα 534 Σινά 142, 161 Σμύρνη 374, 467, 46 Σοβιετική "Ενωση 139 Σολωμός Δ. 26, 167, 16, 19, 466, 507 Στάης Έ. 323 Saint Sauveur A. G. 49 Spengler O. 457 Ταγκόπουλος Δ. Τανταλίδης Ή. 15 Τασούδης Γ ΤζελέπηςΕ. Ν. 51 Τουρκία [], 9, 2, 191, 192, 306, 345, 47, 491 Τσάτσος Κ. 56, 45 Τσελίκας Γ. 465 Τσουδερός Ε. 42 Τωμαδάκης Ν. 54 Φιαδά ' Αλεξάνδρα 307 Φιλική ' Εταιρεία 336 Φλόξ ('Ιωάννης Καμπούρογλου) 492 Φλωράς Θ. 473 Φρειδερίκη [212] Χατζηαργύρης Κ. 263 Χατζόπουλος Κ. 449, 464 Χρηστίδης Χ. 402, 454, 471 Χρηστομάνος Κ. 262 Ψυχάρης Γ. 200, 526 Wheler G. 49

261 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΑΡΑΚΤΙΚΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ

262

263 Tò περίφημο 'Εθνικό Γερμανικό Μουσείο στη Νυρεμβέργη (Germanisches Nationalmuseum) ιδρύθηκε το 152 από τον Hans von Aufseb. "Ενα χρόνο αργότερα ό ιδρυτής χάρισε στο Μουσείο τήν προσωπική του συλλογή χαλκογραφιών, ή οποία αποτέλεσε και τή βάση του τμήματος χαλκογραφιών (Kupferstichkabinett), ενός άπό τα σπουδαιότερα τμήματα του Μουσείου. Σήμερα, μετά άπό διάφορες αγορές και δωρεές, οί χαλκογραφίες και τα άλλα αντικείμενα του τμήματος αύτοΰ ξεπερνούν τις καλύπτοντας όλες τις ιστορικές περιόδους: άπό τον 13ο αϊ. ώς τήν εποχή πού τήν θέση της χαλκογραφίας κατέλαβε ή φωτογραφία. Για τήν νεοελληνική ιστοριογραφία ενδιαφέρον παρουσιάζουν οί χάρτες (βλ. παρακάτω άρθ. 1-37), οί απεικονίσεις ιστορικών γεγονότων (άρθ. 3-0), οί πόλεις και τα τοπία (άρθ ) και τα πορτραίτα (άρθ ), πού ανήκουν στην παραπάνω συλλογή. Τό υλικό αυτό είναι ενδεχομένως γνωστό και άπό άλλες συλλογές άλλα, πιστεύω, ότι αποτελεί προσφορά στην έρευνα ή επισήμανση και περιγραφή μιας ακόμη συλλογής ιστορικού υλικού παρόμοιας φύσεως. ' Η περιγραφή τών χαλκογραφιών δέν ακολουθεί τους αυστηρούς κανόνες της παρουσίασης εικονογραφικού υλικού και γι αυτό είναι πολλές φορές άνιση. 'Ωστόσο δίνονται όσα στοιχεία θεώρησα ότι είναι απαραίτητα για τον χρήστη. Ειδικότερα για τους χάρτες ή ένδειξη Ζ και ό αριθμός πού τήν ακολουθεί παραπέμπουν στο βιβλίο: Christos Zacharakis, a Catalogue of Printed Maps of Greece, , Nicosia 192, όπου υπάρχουν οί αναλυτικές περιγραφές τών χαρτών. Οί άλλες ενδείξεις πού συνοδεύουν τήν περιγραφή αναφέρονται βέβαια στην ταξινομική ένδειξη τού Γερμανικού Μουσείου. ' Εντός ορθογωνίων αγκυλών θέτω τήν επιγραφή όταν τήν έχω άπό τον Ζαχαράκη, ενώ ό τίτλος τού έργου μπαίνει σέ εισαγωγικά όταν συνοδεύει τό χαρακτικό, πάντοτε όμως μεταφρασμένος στα ελληνικά. Τελειώνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω τήν Συντακτική επιτροπή τών Τετραδίων ' Εργασίας τού Κέντρου Νεοελληνικών ' Ερευνών πού δέχτηκε να φιλοξενήσει τήν εργασία αυτή στα Τετράδια ' Εργασίας και ιδιαιτέρως τον κ. Τ. Ε. Σκλαβενίτη και τον κ. Π. Δ. Μιχαηλάρη στις φροντίδες τών οποίων οφείλεται ή οριστική διαμόρφωση και εκτύπωση της εργασίας.

264

265 Α' Χάρτες 1. ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΒΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ. Totius DANUBII cum ADJACENTIBUS REGNIS nee non TOTIUS GRAECI- AE et ARCHIPEL AGI. Novissima Tabula ex recentissimis subsidiis concinnata et ad Leges Projectionis Stereographicae legitimae reducta ab AUGUSTO GOTTLOB BOEHMIO Electoris Saxoniae Cohortis Architecton Milit: Mathematico et societatis Cosmographiae Sodali: NORIMBERGAE Cura Homanniorum Heredum. "Εκδοση: Νυρεμβέργη 1766, άπο τους Κληρονόμους Homann. Λίγα τοπωνύμια. Χωρίς εικονική διακόσμηση. La 2506, Kapsel 1170 Ζ Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. Εικονίζεται σε τετραχρωμία με αλληγορικό τρόπο ή ' Ελλάδα και ό Κατακτητής καθώς και απεικονίσεις διαφόρων προϊόντων τοΰ ελληνικού χώρου. "Εκδοση: Matheus Seutter χαλκογράφος: Augustus Vindel. La 2493, Kapsel 1170 Ζ (;) 3. Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. ΕΛΛΑΣ seu GRAECIA UNIVERSA Laurenbergiana. Multis locis hodiernis recens. Austa et correcta per F. de Wit. Κάτω αριστερά αλληγορική παράσταση της 'Ελλάδας (ή της Αθηνάς) και Ίσως τοΰ Απόλλωνα. Πολλά τοπωνύμια. La 249, Kapsel 1170 Β' αντίτυπο La 2491, Kapsel 1170 Ζ Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. ΕΛΛΑΣ seu GRAECIA UNIVERSA. AUCTORE J. LAURENBERGIO. 5. Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ, αρχές 1ου αί. La 2490, Kapsel 1170 Ζ 2147 Fluviorum in Europa prineipis DANUBII CUM ADJACENTIBUS REGNIS,

266 264 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ nec non totius GRAECIAE ET ARCHIPELAGI. Novissima Tabula. Authore JOH. BAPTISTA HOMANNO NORIMBERGAE. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, από τον J. Β. Homann. Διακόσμηση με παραστάσεις του 'Απόλλωνα, Ποσειδώνα, ερωτιδέων κ.ά. La 404, Kapsel 1170 Ζ Η ΕΑΑΑΔΑ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. Carte de la Grèce dressée sur un grand nombre de mémoires anciens et nouveaux, sur ceux de Mssrs. Wheler et Tournefort, sur les observations astronomiques de M. Vernon de Feuille... par G. de l'isle de l'académie R le des Sciences et 1 er Geog. du Roy, à Amsterdam... "Εκδοση: "Αμστερνταμ, άπό τον G. De l'isle. Τετραχρωμία - αριστερά κάτω: αλληγορική παράσταση. La 2492, Kapsel 1170 Ζ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ. [«La Morée et les îles de Zante, Cephalonie, St. Maura, Cerigo dressées sur les mémoires les plus nouveaux par le S r Sanson. A Paris chez H. Jaillot»]. "Εκδοση: Παρίσι, άπό τον Sanson. La 2499, Kapsell 1170 Ζ 15. H ΑΧΑΪΑ. [«Achaia Vêtus et nova cum observationibus Nobilissimi viri Geo. Wheleri armigeri Angli ex minore in amplioram formam deducta, ac publicae utilitati proposita a Io. Bapt. Homanno S.C.M. Geographo Norimbergae cum Privilegium...»]. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπό τον J. Β. Homann. "Εγχρωμος άνω δεξιά και αριστερά κάτω: ορισμένες παραστάσεις. La 2473, Kapsel 1170 Ζ 100 Β' αντίτυπο La 2472, Kapsell Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. [«Peloponnesus hodie Moreae Regnum in omnes suas provincias veteras et hodiernas accurate divisum editore Joh. Baptista Homanno S.C.M. Geographo Norimbergae»]. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπό τον J. B. Homann. 'Αριστερή κάτω γωνία: θαυμάσιες παραστάσεις. Β' αντίτυπο

267 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. [«Peloponnesus hodie Moreae Regnum, distincte divisum, in omnes suas provincias, hodiernas atque veteris, cui et adjunguntuum insulae Cephalonia, Zante, Cerigo et S. Maura. Auctore Iustus Danckerts...»]. "Εκδοση: από τον Iustus Danckerts. Στην αριστερή κάτω γωνία παράσταση πληγωμένου. La 2495, Kapsel 1170 Ζ Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Η ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ, Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ, Η ΙΘΑΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΚΥΘΗΡΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. Σημειώνονται πολλές πόλεις, έδρες μητροπόλεων και επισκοπών, σχολεία - άνω δεξιά σέ πλαίσιο: χαλκογραφία της Κέρκυρας. La 2496, Kapsel Η ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ ΚΑΙ Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ. Μικροί ασπρόμαυροι χάρτες τών νησιών μέ χαλκογραφίες. La 2264, Kapsel οι ΚΌΛΠΟΙ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΌΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΑΪΚΌΣ. Ο ΙΣΘΜΟΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ, Ο ΚΟΛΠΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ, ΤΟ ΝΗΣΙ ΑΓΙΟΣ ΘΕ ΟΔΩΡΟΣ ή Τουρλουλού, Ο ΚΟΛΠΟΣ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑ ΛΙΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. La 3556, Kapsel Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΚΑΙ Η ΣΤΕΡΕΑ "Εκδοση: Νυρεμβέργη 127, άπο τον Christoph Fembo. La 2494, Kapsel Η ΚΡΗΤΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 1ου ΑΙ. [«Insula Greta Candia in sua IV territoria distincta cum aliquot adjacentibus Aegei Maris Insulis imprimis Nova Santorini insula modo ante XXVII annus ex abysso maris emersa, aeri incisa et venum exposita per Matheum Seutter...»]. Χωρίζεται σέ δύο ζώνες ή πάνω ζώνη είναι χάρτης της Κρήτης μέ σκηνές λιμανιού (φόρτωμα σέ βάρκες κ.ά. θέματα) ή κάτω ζώνη είναι χαλκογραφία του Χάνδακα. Πρβλ. άρ. 1. Διαστάσεις 57* 14 έκ. La 563, Kapsel 1170 Ζ Η ΚΡΗΤΗ ΤΟΝ 16ο ΑΙ. Μικρού σχήματος La 563, Kapsel 1170

268 266 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 17. Η ΚΡΗΤΗ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. Insula et Regnum CANDIA olim CRETA edita per Davidem Funcem Norimbergae. Δύο ζώνες ανω ζώνη: ή πόλη του Χάνδακα - κάτω ζώνη: παραστάσεις ερωτιδέων. "Εκδοση: Νυρεμβέργη άπό τον D. Funcke. La 2479, Kapsel 1170 Ζ Η ΚΡΗΤΗ ΚΑΙ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. INSULA CRETA hodie CANDIA in sua IV TERRITORIA divisa cum adjacentibus Aegei Maris Insulis ac praesertim nupertime ex abysso pelagi emergente NOVA SANTORINI INSULA occasione cuius tarn stupendi Naturae phaenomeni tabulam hunc curiosis spectandum edidit IOH. BAPT. HOMANNUS Norimbergae. Τετραχρωμία. Παραστάσεις Ποσειδώνα, ' Ερμή και μιας γυναίκας μέ Ινα παιδάκι. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπό τον J. Β. Homann. La 1121, Kapsel 1170 Ζ 1004 Β' αντίτυπο La 241, Kapsel Η ΚΡΗΤΗ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. [Cretae seu Candiae insulae et regnum cum diversis aliis Archipelagi insulis in particularia quam generalia territoria exactissime ostensum per Nicolaum Visscher Amst. Bat. cum privil. ordina generali Belgii Foederati]. "Εκδοση: 'Ολλανδική άπό τον Ν. Visscher. Σε δύο ζώνες άνω ζώνη: ή πόλη τοΰ Χάνδακα - κάτω ζώνη: χάρτης του νησιού. La 247, Kapsel 1170 Ζ 2106, Η ΚΡΗΤΗ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. Μικρού σχήματος χάρτης La 476, Kapsel Η ΚΡΗΤΗ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. Μέ ξεχωριστές χαλκογραφίες πόλεων και άλλων νησιών. La 240, Kapsel Η ΚΕΡΚΥΡΑ ΚΑΙ Η ΛΕΥΚΑΔΑ ΤΟΝ 17ο ή 1ο ΑΙ. Μικρού σχήματος χάρτης La 3450, Kapsel Η ΚΕΡΚΥΡΑ «PLAN DE LA PLACE DE CORFU AVEC SES ENVIRONS ASSIÉGÉE par les infidèles...».

269 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 267 "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπο τον J. Β. Homann. ' Ωραιότατος χάρτης της Κέρκυρας μέ την απεικόνιση των βενετικών και τουρκικών θέσεων κατά τις μάχες της 25 'Ιουλίου και 22 Αυγούστου Στις γωνίες τα εμβλήματα των στρατιωτικών σωμάτων. 'Αριστερά το πορτραίτο του στρατηγού Comte de Schulemburg και ή αφιέρωση: «...à SON EXCELLENCE par son très humble et très obéissant serviteur Jean Baptiste Homann Géographe de S. Mjté Imperiale à Nuremberg». La 245, Kapsel α. 'Αντίγραφο (;) τοΰ προηγουμένου αριθμού: Τυπώθηκε το 1716 στη Νυρεμβέργη άπο τον Jean Baptiste Homann. 24. Η ΚΕΡΚΥΡΑ TO Χάρτης και σχεδιάγραμμα της Κέρκυρας, 72*72 έκ. HB 90, Kapsel 1340 "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπο τους Κληρονόμους Homann. Εικονίζεται, δπως και στον άρ. 23, το πορτραίτο του στρατηγού DE SCHULEMBURG πού υποβαστάζεται άπό αγγέλους, μέ τόν χαρακτηρισμό «Propugnator Corcyrae». 25. Η ΚΕΡΚΥΡΑ. La 45, Kapsel 1170 [«Vogliono alcuni che l'isola di Corfù fosse prima di Sisifo... Ferrando Bertelli exc. 1564»]. 36,5x27 έκ. "Εκδοση: F. Bertelli, Σημειώνονται φρούρια, ελαιώνες, οικισμοί. La 363, Kapsel 1170 Ζ ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. Γαλλική επιγραφή. "Εκδοση: 'Επανέκδοση παλαιότερου χάρτη άπό τον Pierre Vander, στο Leiden. Τετραχρωμία μέ ωραίες παραστάσεις τοΰ Ποσειδώνα πάνω σέ άρμα, γοργόνων, δελφινιών κ.α. La 2479, Kapsel ΟΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΤΟΝ 17ο ΑΙ. [«Cyclades insulae in Mare Aegeo Archipelago. Autore I. Laurenberg...»]. La 2475, Kapsel 1170 Ζ ΚΥΘΗΡΑ - ΧΙΟΣ - ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ ΤΟΝ 17ο-1ο ΑΙ. Μαζί μέ χαλκογραφία της Θεσσαλονίκης. La 3452, Kapsel Π 70

270 26 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 29. ΚΟΛΠΟΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ - ΠΑΡΟΣ - ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ - ΛΗΜΝΟΣ - ΣΚΥΡΟΣ ΤΟΝ 17ο-1ο ΑΙ. Μαζί με 4 χαλκογραφίες. La 3449, Kapsel ΜΥΤΙΛΗΝΗ - ΙΜΒΡΟΣ - ΤΕΝΕΔΟΣ - ΚΑΡΠΑΘΟΣ - ΚΩ ΤΟΝ 17ο-1ο ΑΙ. "Εχει σχέση μέ τον αρ. 29 συνοδεύεται άπό 4 χαλκογραφίες. 16,5x12,5 έκ. La 3451, Kapsel Η ΕΥΒΟΙΑ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. "Εκδοση: "Αμστερνταμ' άπό τον Pierre Vander. La 24, Kapsel ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΤΟΝ 1ο ΑΙ. "Εκδοση: Leiden άπό τον Pierre Vander. Δεξιά ανω γωνία παράσταση πυρποληθείσης πόλεως- ό Αινείας εγκαταλείπει τήν Τροία (;) La 2476, Kapsel Η ΑΤΤΙΚΗ ΤΟΝ 19ο ΑΙ. "Εκδοση: Γερμανική, άπό τον C. von Müller. La 345, Kapsel «ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ». "Εκδοση: Νυρεμβέργη, 132 άπό τον Christofer Fembo. La 40, Kapsel «ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ». "Εκδοση: Νυρεμβέργη 132 άπό τον C. Τ. Hammer. La 1241, Kapsel Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ. "Εκδοση: Τεργέστη τον 19ο αι. La 43, Kapsel Η ΚΡΗΤΗ. Κακότεχνη έγχρωμη απεικόνιση της Κρήτης μέ φτερό. St. Ν , Kapsel 100

271 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 269 Β'. 'Απεικονίσεις ιστορικών γεγονότων 3. Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ (1570). 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία, 35 Χ 40 έκ. "Εκδοση: Augsburg, από τον Hans Rogel ( /93). Δημοσίευση: Walter L. Strauss, στο The German Single-Leaf Woodcut , τ. 2, Ν.'Υόρκη 1975, σ. 72, είκ. 11. HB 252, Kapsel 1340 Ζ Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (1571). "Εγχρωμη ξυλογραφία 56 Χ 6 έκ. "Εκδοση: Λειψία, από τον Nickel Nerlich. Στο κάτω μέρος έμμετρη απόδοση των συμβάντων στή ναυμαχία καί τοϋ ενθουσιασμού του συντάκτη για τή χριστιανική νίκη. Δημοσίευση: W.L. Strauss, ο.π., τ. 2, σ. 12, είκ. 3. HB 524, Kapsel Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (1571). "Εγχρωμη λιθογραφία 41 «37 έκ. "Εκδοση: Augsburg, άπα τον Hans Rogel αντίγραφα της στο Augsburg καί τή Ζυρίχη. Δημοσίευση: W. L. Strauss, ο.π., τ. 2, σ. 73, είκ. 12. HB 2445, Kapsel Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (1571). Χαλκογραφία 62 Χ 34 έκ. "Εκδοση: Βενετία 1572, από τον Ferrando Bertelli. Θαυμάσια έξεικόνιση της δράσης των πληρωμάτων κατά τήν ναυμαχία. HB 14309, Kapsel Ο ΚΟΛΠΟΣ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ Η ΓΥΡΩ ΠΕΡΙΟΧΗ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία τοϋ 16ου αι., 40 Χ 15,5 έκ. Εικονίζεται επίσης καί ή γύρω περιοχή, τα κάστρα, τα στρατόπεδα καθώς καί ή Πάτρα μέ τό φρούριο της. HB 219, Kapsel Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΧΑΝΔΑΚΑ (1669). 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία του Paulus Fürst. 37 x 3I έκ. Εικονίζονται επίσης τα κυριότερα μνημεία τοϋ Χάνδακα καί ή τοπογραφία της περιοχής. "Εμμετρη έξάστιχη περιγραφή τής άλωσης τοϋ Χάνδακα. HB 196, Kapsel 1345

272 270 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 44. Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΟΥ ΧΑΝΔΑΚΑ. 'Ασπρόμαυρη γερμανική χαλκογραφία 33"20 έκ. HB 746, Kapsel Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ (1645). 'Ασπρόμαυρη γερμανική χαλκογραφία χωρίς όνομα καλλιτέχνη, 39 Χ 10 έκ. HB 7900, Kapsel Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΟΥ ΧΑΝΔΑΚΑ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία 50 χ 49 έκ. "Εκδοση: Παρίσι 1630 χαλκογράφος: «Monseigneur le Chevalier D' Harcourt», ό όποιος έδρασε στην Κρήτη τα χρόνια της πολιορκίας δημοσίευση: Antoine de Fer. Τοπογραφικός πίνακας, σχεδιάγραμμα της πόλης, περιγραφή των αντιπάλων παρατάξεων άνω δεξιά άγγελοι κρατούν σημαίες. HB 14537, Kapsel Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΟΡΟΖΙΝΗ (2 Αύγ. 165). Γερμανική χαλκογραφία τοΰ Jon. Philip Aubry, 33 «24 έκ. Εικονίζεται σέ δύο ζώνες το λιμάνι της Κορώνης μέ το κάστρο και ή μάχη. HB 7564/7565, Kapsel Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΟΡΟΖΙΝΗ (2 Αύγ. 165). 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία, 29*21,5 έκ. HB 505, Kapsel Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ (17ος ai.). 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία σέ δύο ζώνες, 39χ 15 έκ. Στην άνω ζώνη εικονίζεται ή τοπογραφία της Πάτρας (δμοια μέ εκείνη τοΰ άρ. 42) στην κάτω ζώνη εικονίζεται ή μάχη μέ γερμανόγλωσσο τίτλο. HB 1767, Kapsel Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΕΝΕΤΟΥΣ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία τοΰ Που αι. 27,5 Χ 16 έκ. HB 5104, Kapsel Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΟΥ ΧΑΝΔΑΚΑ. 'Ασπρόμαυρη γερμανική χαλκογραφία τοΰ Που αι., 29«19 έκ. Έξεικονίζονται οί θέσεις τών αντιπάλων και σκηνές άπό τήν πολιορκία. HB 79, Kapsel ΑΛΛΗΓΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΝΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΤΟΝ 16ο ΑΙ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία, τοΰ 16ου αι., 2 Χ 1 έκ.

273 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 271 Εικονίζονται οι 6 αρχηγοί των χριστιανικών δυνάμεων στη ναυμαχία της Ναυπάκτου: ενα λιοντάρι πεσμένο, συμβολίζει, "ίσως, την οθωμανική αυτοκρατορία. HB 15055, Kapsel ΠΟΙΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΑΛΛΩΝ ΤΟΥ Πρόκειται για ποίημα στα λατινικά με γερμανική μετάφραση. Ό ποιητής επιτίθεται εναντίον του πρίγκηπα των Γάλλων τον όποιον αποκαλεί «Τουρκοτατον»: «Pasquillus Romanus, in novos Mameluchos Turcogallos, una cum vaticinio de Gallo et Aquilla». HB 1344, Kapsel ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΧΙΩΝ TOY 16. CON SULTATION DI MEDICI ('Ιατρικό Συμβούλιο). 'Ιταλική χαλκογραφία, 50*32 έκ. "Εκδοση: Emm. Mitelli και Intaglio. 'Οκτώ γιατροί άπό διάφορες χώρες προσπαθούν να ανακουφίσουν τον άρρωστο Σουλτάνο: ό Βενετσιάνος λ.χ. τοΰ λέγει: «Questa urina è infiammata; ha bevuto tropo vino di Candia». HB 14026, Kapsel 1314 α 55. ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΧΙΩΝ ΤΟΥ 16. Χαλκογραφία ασπρόμαυρη 4 Χ 32 έκ. "Εκδοση: Μπολόνια, 169, άπο τον F. Mitelli. HB 14027, Kapsel ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΧΙΩΝ ΤΟΥ 16. Χαλκογραφία, 27 «3 έκ. "Εκδοση: Mitelli Παρουσιάζει τον Σουλτάνο να οδύρεται - ή λεζάντα της χαλκογραφίας είναι σατιρικό ποίημα. HB 14037, Kapsel Η ΤΥΧΗ ΤΩΝ ΗΤΤΗΜΕΝΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΩΝ. «Regali che fa il Turcho a suoi fideli». "Εκδοση: 166 άπό τον Mitelli, 3 x 20 έκ. 'Απεικονίζεται ό άπαγχονισμός τοΰ Καρα-Μουσταφά. HB 14029, Kapsel 1314 α 5. Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΡΩΣΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΩΝ ΣΤΗ ΧΙΟ (5 'Ιουλίου 1770). "Εκδοση: Λονδίνο - ζωγράφος: Franc. Swain - χαράκτης: Β. F. Seizelt, 40 x 27,5 έκ. HB 23091, Kapsel Η ΣΥΝΘΗΚΗ TOY CAMPOFORMIO (1797). Λιθογραφία. "Εκδοση: άπό τους Ficht και Comp (Krigshaber), 30,5 χ 22 έκ.

274 272 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ Εικονίζεται ή σύσκεψη πού οδήγησε στή Συνθήκη του Campoformio ποίημα στα ιταλικά και γερμανικά. HB 1355, Kapsel ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΑΡΟΒΙΤΣ (171). Χαλκογραφία 3" 30 έκ. χωρισμένη σέ 11 ορθογώνια μέ διάφορες σκηνές από τήν συνθήκη του Πασάροβιτς. HB 251, Kapsel «ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ». Χαλκογραφία έγχρωμη, 22 Χ 15 έκ. "Εκδοση: Λονδίνο, 116. Πρόκειται για σάτιρα του Gibray σατιρίζεται ή στάση της ' Αγγλίας καί Αυστρίας απέναντι στους χριστιανούς εικονίζεται ό" Αγγλος να χλευάζει απροκάλυπτα καί ό Αυστριακός να παρακολουθεί μέ τα κυάλια τις σφαγές των χριστιανών. HB 23450, Kapsel «"Ενδοξη Ναυμαχία των 'Ελλήνων μέ τους Τούρκους. Ό αγώνας κράτησε 10 ώρες καί τελείωσε νικηφόρα για τους "Ελληνες, επειδή μέ εύστοχους ελιγμούς καί εξαιρετική γενναιότητα συνέλαβαν 11 τουρκικά μπρίκια καί 1 κορβέτα...» (11 'Οκτ. 121). Χαλκογραφία. "Εκδοση: Νυρεμβέργη 121, άπό τον Friedr. Camper. HB 45, Kapsel 1353 α 63. Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ ΣΤΗ ΧΙΟ (1 Ιουνίου 122). "Εγχρωμη λιθογραφία, αγνώστου καλλιτέχνη, τυπωμένη, πιθανώς, στή Νυρεμβέργη. Συνοδεύεται άπό εκτενή καί λεπτομερή περιγραφή της νίκης του ελληνικού στόλου στα γερμανικά. HB 1902, Kapsel 1353 α 64. Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ (20 Όκτ. 127). Λιθογραφία. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, άπό τον G. Ρ. Buchner. Πρόκειται για τό σχεδιάγραμμα τής ναυμαχίας, τό όποιο έγινε σύμφωνα μέ στοιχεία πού έστειλε στην ' Αγγλική ' Αποστολή στή Φλωρεντία ό ναύαρχος Κόδριγκτων. Περιλαμβάνει πίνακες πλοίων, περιγραφή τής περιοχής κ.ά. HB 1612, Kapsel 1353" 65. «ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΖΥΓΟ». "Εγχρωμη χαλκογραφία 25* 15 έκ. "Εκδοση του 130, πιθανώς άπό τον οίκο Friedr. Camper τής Νυρεμβέργης. Εικονίζεται σέ βάθρο, όρθια ή 'Ελλάδα μέ κόκκινο φόρεμα, ένώ ταυτοχρόνως πετά άπό πάνω της μέ τό δεξί χέρι τό μαϋρο μανδύα τής σκλαβιάς μέ τό αριστερό κρατά σταυρό μέ άκάνθινο στεφάνι. Πέντε παλικάρια βγάζουν τα σπαθιά τους καί σπάζουν τό ζυγό. Στο βάθος ή 'Αγια Σοφιά: τό μισοφέγγαρο στην κορυφή του τρούλου της συντρίβεται μόλις

275 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 273 εμφανίζεται ό Σταυρός και παίρνει εκείνος τη θέση του μισοφέγγαρου. Στο κάτω μέρος υπάρχει εκτενές ποίημα στα γερμανικά πού διαπνέεται άπο θερμό φιλελληνισμό. Ή χαλκογραφία, χωρίς το ποίημα δημοσιεύεται στον Κατάλογο (Austellungs Katalog, ) της "Εκθεσης μέ γενικό τίτλο: «Προβλήματα της Γερμανικής Ιστορίας». HB 27361, Kapsel ΠΡΟΣΧΕΔΙΑ ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΩΝ. Δεκατρία σκίτσα μέ μολύβι τοΰ Gustav Kraus, προσχέδια τών λιθογραφίων του για τή Βαυαρική αποστολή στην'ελλάδα (133). Οί λιθογραφίες βρίσκονται στο Μόναχο: εκδόθηκαν άπό τήν Christine Bessler: Gustav Kraus Monographie und critischer katalog. Mit 433 Abbildungen, Μόναχο HZ , Griechenland 67. ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ. "Εγχρωμη λιθογραφία, 33 Χ 23 έκ. "Ελληνες βουλευτές υποδέχονται τον "Οθωνα και τα μέλη τής 'Αντιβασιλείας κατά τήν αποβίβαση τους στο Ναύπλιο (133). HB 20760, Kapsel «ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ A.M. TOY ΒΑΣΙΛΙΑ ΟΘΩΝΑ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ, ΤΗΝ 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 133». Χ "Εγχρωμη λιθογραφία, έκ. HB 20761, Kapsel 1329 α 69. «ΕΡΕΙΠΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΚΤΟΡΟΥ ΣΤΑ ΜΕΓΑΡΑ, ΟΠΟΥ Ο ΒΑΣΙΛΕΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΘΩΝ Α' ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΔΕΛΦΟ TOY MAX, ΠΡΙΓΚΗΠΑ ΤΗΣ ΒΑΥΑΡΙΑΣ, ΔΙΑΝΥΚΤΈΡΕΥΣΕ ΚΑΤΆ ΤΟ ΤΑΞΊΔΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ ΤΟΥ, ΤΗΝ 10/22 ΜΑΙΟΥ 133». Λιθογραφία, 33 Χ 23 έκ., έργο τοϋ καλλιτέχνη πού φιλοτέχνησε και τα δύο προηγούμενα έργα. HB 20764, Kapsel «ΟΧΥΡΩΜΕΝΟΣ ΠΥΡΓΟΣ ΣΤΗ ΘΗΒΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ 40 ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΤΑΚΤΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΝ ΝΑ ΕΞΑΠΟΛΥΣΟΥΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΟ 133». 23 έκ., μέ θέμα τις συγκρούσεις'ελλήνων άτακτων μέ βαυαρικά στρατεύ Λιθογραφία, 33 ματα. Χ HB 20763, Kapsel «ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ ΤΟ ΕΤΟΣ 133» Λιθογραφία, 33 Χ 23 έκ. HB 20762, Kapsel «ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΤΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ, ΣΤΟ ΔΑ ΣΟΣ PERLUCHER, ΠΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ANTON RIFTEL,

276 274 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ ΤΗΝ 13 ΦΕΒΡ. 134, ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ». Λιθογραφία, 33*23 έκ. HB 20766, Kapsel «ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΥΑΡΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΡΙΤΑΛΟ 133». 33*23 έκ. HB 20759, Kapsel «Η A.M. Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΕΙ ΔΥΟ ΣΩΜΑΤΑ ΕΛΑ ΦΡΟΥ ΙΠΠΙΚΟΥ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΗΝ ΠΛΑ ΤΕΙΑ MAX JOSEPH TOY ΜΟΝΑΧΟΥ, ΣΤΙΣΊ9 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 134». 33 " 23 έκ. HB 20765, Kapsel «ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΗΣ A.M. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΘΩΝΑ Α', ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΑΥΑΡΙΚΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩ ΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ, ΣΤΙΣ 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ / 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 133». Χαλκογραφία τοϋ Ι. Dreikorn. "Εκδοση: Νυρεμβέργη, από τον G. Ν. Benner. 76. [Η ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ κλπ.]. "Εγχρωμη λιθογραφία (20* 15 έκ.) μέ το ίδιο θέμα. HB 9227, Kapsel 1329 HB 9226, Kapsel «Ο ΟΘΩΝ Α' ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ ΤΟ ΜΟΝΑΧΟ ΣΤΙΣ 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 132». Λιθογραφία, μεγάλου σχήματος, 37 Χ 47 έκ. Σχεδιάστηκε άπο τον Ph. Foltz και χαράχτηκε άπό τον Schapper. "Εκδοση: εκδόθηκε άπό τον Jos. Loehle στό"ιδρυμα Τέχνης Piloty und Loehle στο Μόναχο. HB 23634, Kapsel «ΟΘΩΝ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗ ΝΑΣ». Μονόφυλλο 42«54 έκ., ελληνικά και γερμανικά. Βλ. Γκίνη-Μέξα, Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ 3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 143. HB 25674, Kapsel 1329 α Λιθογραφία τοϋ Λουσέρ, 44«33 έκ. ' Απεικόνιση της επανάστασης στα ελληνικά και γαλλικά τα ονόματα των πρωταγωνιστών της: Δ. Καλλέργη, Ι. Μακρυγιάννη, Σκαρβέλη, Νικολαΐδη, Βέλκου, Πετμεζά, Σχινά, Κονοφάγου, Καραγιαννόπουλου, Σπυρομήλιου. HB 17696, Kapsel 1329 α

277 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ «ΝΕΑ ΤΟΥ GÖRLITZ». Πρόκειται για το ύπ' αριθ. 93 φύλλο τής εφημερίδας Νέα τοΰ Görlitzμέ ημερομηνία 10/23 Φεβρ ' Υπεύθυνος εφημερίδας ό Αιμίλιος Γκλάουμπερ, υιός - μεταφραστής ό Διονύσιος 'Αγαπητός. HB 2603, Kapsel 1330 α Γ' Πόλεις καί Τοπία 1. «D' VOORNAAMST: FORTRESSEN VON MORAEA». Δεκαοκτώ χαλκογραφίες μέ θέματα τήν Λευκάδα, Ναύπακτο, Πάτρα, Κεφαλονιά, Ναβαρίνο, Μεθώνη, Κορώνη, Καλαμάτα, Μονεμβασία, Ναύπλιο, Μέγαρα, ' Αθήνα, Castel Tornese, Κόρινθο, Ζάκυνθο, Κύθηρα, Ζαρνάτα, Μυστρά. 'Ασπρόμαυρες χαλκογραφίες μέ διαστάσεις 13*7 ή 14*7 έκ. "Εκδοση: "Αμστερνταμ, τέλος Που αί. S.P. 2256, Kapsel ΑΘΗΝΑ. Δύο σχεδιαγράμματα τής 'Αθήνας: α' των Fauvel καί Hawkins μέ αρχαιότητες - β' τοΰ Ο. Κ. Müller - καί τα δύο προορίζονταν για τήν Γενική 'Εγκυκλοπαίδεια των Ersch καί Gruber. S.P καί 5123, Kapsel [ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ]. 'Οκτώ χαλκογραφίες μέ διάφορα θέματα: Θησείο (15 Χ 10 έκ.), Ναός τής 'Αθηνάς στο Σούνιο (14χ9 έκ.), 'Ερεχθείο καί ναός Πανδρόσου (13 Χ 9 έκ.),"αγιο"ορος (11 *7 έκ.), 'Αθήνα ( 15 χ 10 έκ.), ' Ακαδημία ( 14* 9 έκ.), ' Ακρόπολη ( 12 χ έκ.) καί ό ναός στο Σούνιο για δεύτερη φορά (10 χ 6 έκ.). "Εκδοση: Οί χαλκογραφίες είναι του J. G. Martini, Βερολίνο 131. S.P. 165/627 a-g, Kapsel Η ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ. Σχεδιαγράμματα τής 'Αθήνας των Leake καί C. Κ. Cockere, 34 x 41 έκ. «Athens, Published under the superintendence of the Society for the diffusion of useful knowledge (from the Authority of Colonel Leake and C. K. Cockere Esqre)». «Published by Baldwin καί Cradock, 47, Paternoster Row. Nov. 132». Στο ίδιο φύλλο καί γερμανική χαλκογραφία τοΰ Θησείου. S.P. 5, 0/626, Kapsel «DIE AKROPOLIS VON ATHEN». Λιθογραφία, 32*26 έκ. "Εκδοση: Friedrich Hohe ( ), μεταξύ Εικονίζεται ή περιοχή μεταξύ Άθήνας-Φαλήρου. Δύο κλέφτες πάνω σ' Ενα ύψωμα καί δίπλα τους κανόνι, στραμενο προς τή θάλασσα - ή ελληνική σημαία κυματίζει. Στην πεδιάδα καβαλάρηδες (πιθανώς τουρκικός στρατός). S.P , Kapsel 1073

278 276 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 6. [Κάρτες]. 'Οκτώ χαλκογραφίες τοΰ F. Grünewald, Ι9ου αι.: 'Αθήνα (15*9 έκ.), 'Αθήνα (12* έκ.), 'Αθήνα άπο τήν Πνύκα (11 «7 έκ.), 'Αθήνα από τον λόφο των Μουσών, 'Αθήνα (15* έκ.), Παρθενώνας (12 Χ έκ.), Θησείο (13* έκ.), "Αρειος Πάγος (11*7 έκ.). Δημοσιεύτηκαν άπο τό Kunstanstalt des Bibliogr. Inst, zu Hildburghansen. S.P. 166 και 625 a-g, Kapsel «ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ». Χαλκογραφία, 33*47 έκ. τοΰ Jon. Heinrich Schilbach. "Έκδοση: Τυπώθηκε άπο τον Η. Felsino στα μέσα τοΰ 19ου αι. στο Darmstadt - εκδόθηκε άπο τον J. Veiten στην Καρλσρούη. Κ «ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ». Χαλκογραφία τοΰ Schilbach μέ τα ίδια στοιχεία. Κ «Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ». Χαλκογραφία 33*47 έκ. "Εκδοση: Τυπώθηκε άπο τον Schilbach στο Darmstadt, τό 123. Κ Γ Αθήνα]. Σειρά φωτογραφιών της 'Αθήνας τοΰ τέλους τοΰ 19ου - άρχων 20οΰ αι. S.P. 5451, Kapsel ΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ ΩΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ. La 114, Kapsel ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ. Σχέδιο τοΰ αρχιτέκτονα και αρχαιολόγου Haller von Hallerstein δύο ιππέων της ζωφόρου τοΰ Παρθενώνα, μέ τήν ένδειξη: «Parthenon 9, 13 Aprii». 009, Handzeichnungen, Η. v. Hallerstein 93. ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ. Χαλκογραφία (1* 13 έκ.) τοΰ 17ου αι. S.P. 2056, Kapsel ΖΑΡΝΑΤΑ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (10* 15 έκ.), τοΰ 17ου-1ου αϊ. S.P , Kapsel 1141

279 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ. Δύο λιθογραφίες (13*9 έκ. και 14*6 έκ.), τοΰ 19ου αί. 96. ΟΛΥΜΠΙΑ. Χαλκογραφία (13*9 έκ.) τοΰ 1ου αϊ. 97. ΘΕΡΜΟΠΎΛΕΣ. Χαλκογραφία (13*9 έκ.) τοΰ 19ου αί. 9. ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ. Χαλκογραφία (15*13 έκ.) τοΰ 19ου αί. 99. ΟΛΥΜΠΟΣ. Δύο χαλκογραφίες (13* έκ. και 11* έκ.) τοΰ 19ου αί. S.P. 2095/564, Kapsel 1111 S.P. 2593, Kapsel 1117 SP 3305, Kapsel 1117 SP 372, Kapsel 1141 SP9416a+ß 100. Η ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ. Χαλκογραφία (13*11 έκ.), μέρος ενός «ημερολογίου καλοκαιριού». SP ΔΕΛΦΟΙ. Χαλκογραφία (9*13 έκ.) τοΰ 19ου αϊ. (2 αντίγραφα). SP 531 α+β, Kapsel ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ. α' Χαλκογραφία (20*13 έκ.) τοΰ 19ου αί. β' Λιθογραφία τοΰ I60 (17*12): εκτύπωση Ε. Styer, Βιέννη. SP 17, Kapsel ΒΟΣΠΟΡΟΣ. Δύο χαλκογραφίες (1* 10 έκ.) στο ίδιο φύλλο."εκδοση: Mayers Kunstanstalt, Νυρεμβέργη 146. SP 1040, Kapsel ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Μέ την ένδειξη Kapsel 1103, υπάρχουν 27 χαλκογραφίες τής Πόλης μεγαλύτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζουν οί παρακάτω τρεις:

280 27 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ α' Χαλκογραφία του 16ου αι. (36 χ 27 έκ.) μέ στίχους στην γοτθική γραφή εκφράζεται ή λύπη για τήν "Αλωση (S.P. 1664). β' 'Ασπρόμαυρη ιταλική χαλκογραφία (4 * 32 έκ.) εικονίζονται τούρκοι πολεμιστές και τα πορτραίτα των σουλτάνων άπό τον 'Οσμάν ώς τον Σελίμ Β', πράγμα πού υποδηλώνει δτι ή χαλκογραφία έγινε τήν εποχή τού τελευταίου (S.P. 1661). γ' 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (53 Χ 40 έκ.) τού Giovanni Andrea Vavassore, τοΰ έτους 1540 (S.P. 190) ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ. Δύο χαλκογραφίες τοΰ Gerstner, τοΰ 1ου αι. α' 'Οβελίσκος ( Χ 12 έκ.) κοντά στα ερείπια της Πτολεμαϊκής βιβλιοθήκης και τοΰ Μουσείου. β' ' Ο Μεχμέτ ' Αλής σέ πορεία προς τή Σούμπρα και τα σκλαβοπάζαρα της ' Αλεξάνδρειας ( χ 11 έκ.). S.P. 29/671 α+β, Kapsel ΠΑΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ. Γαλλική χαλκογραφία (16 Χ 12 έκ.). S.P. 1472, Kapsel ΚΑΛΑΜΑΤΑ. Γαλλική χαλκογραφία (16 Χ 12 έκ.). SP 1471, Kapsel ΜΑΧΗ ΤΟΥΡΚΩΝ - ΒΕΝΕΤΩΝ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ. Χαλκογραφία (16 Χ 12 έκ.). SP 1470, Kapsel ΚΑΛΑΜΑΤΑ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (14 Χ 12 έκ.). SP 1469, Kapsel Ο ΧΑΝΔΑΚΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ («Les côtes méridionales de Γ île de Candie avec le chateau Selino»). Χαλκογραφία (15 x 12 έκ.) μέ γαλλικό και ολλανδικό κείμενο. SP 1494, Kapsel ΧΑΝΔΑΚΑΣ. Χαλκογραφία (50 Χ 19 έκ.) μέ γαλλικό κείμενο. SP 1492, Kapsel ΧΑΝΔΑΚΑΣ. Χαλκογραφία (34 χ 12 έκ.). SP 1491, Kapsel 100

281 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ («Cefalonia, forteresse sur une montagne dans Γ île de même nom»). Χαλκογραφία (16 x 12 έκ.) τοΰ 1ου (;) ai. SP 3731, Kapsel ΚΟΡΙΝΘΟΣ. 'Ιταλική χαλκογραφία (1 Χ 15 έκ.) τοΰ 1ου αι. SP 167, Kapsel ΚΟΡΙΝΘΟΣ. Χαλκογραφία (31 Χ 1 έκ.) τών πρώτων δεκαετιών τοΰ 1ου αι. SP 520, Kapsel ΚΟΡΙΝΘΟΣ («Τα ερείπια ενός ναοϋ στην Κόρινθο»). 13 «9 έκ. SP 255, Kapsel 100α 117. ΔΕΛΦΟΙ. Λιθογραφία (10 χ 16 έκ.) τοΰ 19ου αι. SP 591, Kapsel ΑΜΜΌΧΩΣΤΟΣ. Χαλκογραφία (16 χ 12 έκ.) 119. ΓΙΑΝΝΕΝΑ (Οικία Νικολάου Αργύρη). Χαλυβογραφία (17 χ 11 έκ.) τοΰ J. Clark, Λονδίνο 130. SP 755, Kapsel 105 SP 4155, Kapsel ΙΘΑΚΗ. Δύοχαλυβογραφιεςτοΰ Frommel, 19ου ai. α' Το λιμάνι της'ιθάκης ( 10 Χ 17 έκ.), β'"άποψη της "Ιθάκης (15 χ 10 έκ.). SP 797 α καί β, Kapsel ΚΕΡΚΥΡΑ. Χαλκογραφία (71 χ 74 έκ.) τοΰ οίκου Homanrr Νυρεμβέργη, SP 459, Kapsel 1103 Β' αντίτυπο SP 449, Kapsel 1103

282 20 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 122. ΚΕΡΚΥΡΑ. Χαλκογραφία (35*64 έκ.), του 17ου αι ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ. Χαλκογραφία (15 χ 10 έκ.), τοΰ Που αϊ ΜΑΓΝΗΣΙΑ Μ. ΑΣΙΑΣ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (35*2 έκ.) τοΰ 17ου-1ου αι ΜΑΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΑΥΓΕΤΟ. Χαλκογραφία (16*12 έκ.) ΛΕΥΚΑΔΑ. Χαλκογραφία (15* 10 έκ.) ΜΥΣΤΡΑΣ («' Η Παλιά Σπάρτη»). Γαλλική χαλκογραφία (16* 13 έκ.) τοΰ τέλους τοΰ Που ai. SP 166, Kapsel 1103 SP 146, Kapsel 1106 SP 201, Kapsel 1109 SP 2030, Kapsel 1110 SP 2142, Kapsel lilla SP 2194a, Kapsel ΜΥΣΤΡΑΣ («Misitra ou Sparte»), («Misitra, ville et château sur la rivière de Vasilopotamus, dans la Morée»). Χαλκογραφία (16* 13 έκ.), τοΰ Murr (;) δυσανάγνωστο ΜΥΣΤΡΑΣ. SP 2194, Kapsel 1112 Χαλυβογραφία (13* έκ.) τοΰ Grenzbauer (Καρλσρούη), τυπωμένη στην Πράγα τοΰ 19ου αι. SP 2194/637, Kapsel ΜΥΤΙΛΗΝΗ. Χαλυβογραφία (16* 10 έκ.) τοΰ L. Deifel, Νυρεμβέργη 136. SP 641, Kapsel ΤΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΑ ΦΡΟΥΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ. Χαλκογραφία (60*45) των Brenier και Josua Ottens, 17ος ai., "Αμστερνταμ. SP 2256, Kapsel 1073

283 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΤΖΑΜΙ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟ. Χαλυβογραφία 19ου αι. SP 675, Kapsel ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΣ ΚΡΗΤΗΣ. Χαλκογραφία (16 χ 12 έκ.) του 17ου ai. SP 21, Kapsel ΝΑΒΑΡΙΝΟ ΚΑΙ ΜΕΘΩΝΗ. Γαλλική χαλκογραφία (15 Χ 12 έκ.) τοΰ 16ου-17ου αϊ. SP 224 α, Kapsel ΝΑΒΑΡΙΝΟ. Γαλλική χαλκογραφία (20 Χ 14 έκ.) τοΰ 16ου-17ου αί. SP 224ß, Kapsel ΝΑΒΑΡΙΝΟ. "Εκδοση τοΰ προηγουμένου σε μεγαλύτερο σχήμα (32 * 14 έκ.): SP 225 β, Kapsel ΕΥΒΟΙΑ. Χαλκογραφία (20 Χ 15 έκ.) τοΰ Που-1ου αί. SP 2297, Kapsel ΟΛΥΜΠΙΑ. Γαλλική λιθογραφία (13 χ 9 έκ.) των άρχων τοΰ 19ου αί. SP 2593, Kapsel Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ. Δύο χαλυβογραφίες τοΰ J. Poppel, τοΰ 19ου αί. (Π*9 έκ. καί 11 Χ έκ.). SP9416a-b, Kapsel ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ ΚΡΗΤΗΣ. Χαλκογραφία (Ι6 χ 12 έκ.) τοΰ Που at. SP 2625, Kapsel ΠΛΑΤΑΙΕΣ. Λιθογραφία (13*9 έκ.) τοΰ 19ου αί. SP 2733, Kapsel 1120

284 22 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 142. ΡΕΘΥΜΝΟ. 'Ολλανδική χαλκογοαφία (35 Χ 26 έκ.) πού εκδόθηκε άπο τον οίκο Corens καί Mortier στο "Αμστερνταμ. SP 290, Kapsel ΡΟΔΟΣ. "Εγχρωμη ξυλογραφία (22 Χ 19 έκ.) άπο τήν Παγκόσμια Χρονογραφία (Weltchronik) του Hardmann, 1490 περίπου. SP 2925, Kapsel ΡΟΔΟΣ. Τρεις χαλκογραφίες στο ίδιο φύλλο (35 "27 έκ.) α' "Αποψη της Ρόδου, β'-γ' Δύο σχεδιαγράμματα της Ρόδου καί του λιμανιού της. "Εκδοση: 'Εκδοτικός οίκος J. Corens καί C. Mortier, "Αμστερνταμ, SP 2926, Kapsel ΡΟΔΟΣ. Σπάραγμα άπο ταξιδιωτικό βιβλίο των άρχων τοΰ 19ου αϊ. SP 2927, Kapsel ΣΗΤΕΙΑ. Γαλλική ασπρόμαυρη χαλκογραφία (16*12 έκ). SP 3123, Kapsel 112 a 147. ΣΜΥΡΝΗ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (50 Χ 40 έκ.) του Ch. Vastiau. "Εκδοση: 'Από τον οίκο Corens καί Mortier, "Αμστερνταμ, αρχές 1ου αϊ. SP 3/32, Kapsel ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ. 'Ασπρόμαυρη ολλανδική χαλκογραφία (16 Χ 25 έκ.) άπο τον C. Decker. SP 3157, Kapsel ΣΟΥΔΑ. Γαλλική χαλκογραφία (16 χ 12 έκ.). SP 3265, Kapsel ΧΑΝΔΑΚΑΣ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία (16 Χ 12 έκ.). SP 1493, Kapsel 100

285 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΣΟΥΔΑ. Γαλλική χαλκογραφία (16* 12 έκ.). SP 3266, Kapsel ΘΕΡΜΟΠΎΛΕΣ. Λιθογραφία 19ου αϊ. SP 3305, Kapsel ΖΑΚΥΝΘΟΣ. Χαλκογραφία (15 Χ 10 έκ.) του Που αί. SP 372, Kapsel ΖΑΡΝΑΤΑ. Χαλκογραφία Που αί. SP [ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ]. Τέσσερις ασπρόμαυρες χαλκογραφίες (16* 12 έκ.) τοϋ 1ου αι.: ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ, ΖΑΚΥΝΘΟΣ, ΖΑΡΝΑΤΑ (Κάστρο - πίσω μέρος τοϋ κάστρου). La 2264, Kapsel ΚΕΡΚΥΡΑ. Χαλκογραφία (72 Χ 72 έκ.) τοϋ "Εκδοση: Homann, Νυρεμβέργη. La 45, Kapsel ΚΕΡΚΥΡΑ. "Εγχρωμη χαλκογραφία (52*4 έκ.) τοϋ 1ου αί. La 245, Kapsel [ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΡΗ]. Τέσσερις χαλκογραφίες Που-1ου αι.: ΚΕΡΚΥΡΑ, ΛΕΥΚΑΔΑ (2), ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ. La 3450, Kapsel [ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΡΗ]. Τέσσερις γαλλικές χαλκογραφίες (16* 12 έκ.) τοΰ 17ου-1ου αι.: Κύθηρα, Χίος, Σαντορίνη, Θεσσαλονίκη. La 3452, Kapsel ΡΟΔΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝΟΣ. Τρεις χαλκογραφίες της Ρόδου και μία της Τήνου. "Εργα τοϋ καλλιτέχνη στον όποιο οφείλονται και οί τέσσερις χαλκογραφίες τοϋ αρ La 3453, Kapsel 1170

286 24 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 161. ΚΡΗΤΗ. Χάρτης της Κρήτης, πλαισιωμένος άπο 6 ασπρόμαυρες χαλκογραφίες της ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑΣ, ΡΕΘΥΜΝΟΥ, ΘΗΡΑΣ, ΣΟΥΔΑΣ, ΧΑΝΙΩΝ και το σχεδιάγραμμα τοΰ ΧΑΝΔΑΚΑ (οί 4 πρώτες 12χ έκ., οί άλλες δύο 13«10 έκ.). La 240, Kapsel f Ο Χάνδακας και ή Κρήτη]. ' Ολλανδική χαλκογραφία (49 * 20 έκ.) τοΰ Ν. Vissher, του Που αι. Στην άνω ζώνη ή περιοχή τοΰ Χάνδακα, στην κάτω χάρτης της Κρήτης. La 247, Kapsel 1170 Ζ ΚΡΗΤΗ. Χαλκογραφία σέ δύο ζώνες: ό Χάνδακας και κάτω ή Κρήτη (δπως και στην προηγούμενη χαλκογραφία). "Εκδοση: David Funcke, Νυρεμβέργη. La 2479, Kapsel 1170 Ζ ΛΕΩΝ ΑΛΛΑΤΙΟΣ ( ) Δ' Πορτραίτα («LEO ALLATIUS Graecae Linguae Prof. Romae»). Προτομή (5* έκ.) σχεδιασμένη άπο τον Freher. Ρ 11,055, Kapsel ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ. (Γεννήθηκε στους Τρεβήρους το 1335), καθηγητής της ελληνικής και λατινικής. Χαλκογραφία (15* 10 έκ.) πού περιέχει και κατατοπιστικό κείμενο. Ρ «AUSTRIA D' JUA». Χαρακτικό (27 χ 16 έκ.) τοΰ 1571, τοΰ έκ τών πρωταγωνιστών τής ναυμαχίας τής Ναυπάκτου. Ρ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ («Bessario, Patriarcha Constantinopoli»). Χαλκογραφία προτομής (10*13 έκ.) ό τίτλος σέ ωοειδές πλαίσιο - κάτω το δίστιχο: «Frons tibi Threicia fuit oli m sincta tiara Nunc te Romana purpura veste tegit». Ρ 699, Kapsel 747

287 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ. Ξυλογραφία προτομής (15 χ 16 έκ.) του 16ου αι. Πλούσια διακόσμηση. Δημοσιεύτηκε: στον κατάλογο τής Έκθεσης του Germanischer Nationalmusem: «500 Jahre Regiomontan Jahre Astronomie», σ. 64, είκ. 7, Ρ 11,40, Kapsel ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ. Λιθογραφία προτομής (9 χ 11 έκ.). Ρ 11,741, Kapsel ΒΥΡΩΝ. ' Υπάρχουν εννέα πορτραίτα του, μέ τήν ένδειξη Kapsel ΕΡΑΣΜΟΣ. Είκοσι πορτραίτα του στην ένδειξη Kapsel MARCILIUS FICINUS ( ). Ξυλογραφία προτομής (15 Χ 16 έκ.) του 16ου αι., μέ εικονικό πλαίσιο. Ρ 12,621, Kapsel 774α 173. ΟΥΓΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ. Ξυλογραφία προτομής (10* 11 έκ.), άπό τον Esslingen Ρ 12,716, Kapsel ΑΜΑΛΙΑ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία προτομής (7 Χ Ι0 έκ.). Ρ 593, Kapsel ΑΜΑΛΙΑ. 'Ασπρόμαυρη λιθογραφία προτομής (22 χ 2 έκ.) άπό τήν Cäcilie Brand. Ρ 13,251, Kapsel ΑΜΑΛΙΑ. 'Ασπρόμαυρη χαλκογραφία προτομής ( Χ 11 έκ.) άπό τον Eduard Schuler (Darmstadt). Ρ 13,250, Kapsel ΓΕΩΡΓΙΟΣ A'. Ξυλογραφία προτομής ( χ 9 έκ.). Ρ 24479, Kapsel 77

288 26 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 17. [ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ]. Δύο φύλλα περιοδικών τοϋ 19/99: Το πρώτο περιέχει προτομή τοΰ κυβερνήτη της Κρήτης πρίγκιπα Γεωργίου - το δεύτερο τήν τελετή διορισμού τοΰ Γεωργίου ώς κυβερνήτη άπό τις Μ. Δυνάμεις. Ρ 2440, Kapsel ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'. Ξυλογραφία προτομής (7 Χ 10 έκ.). Ρ 592, Kapsel ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' (σε νεαρή ηλικία). Λιθογραφία αντίγραφο φωτογραφίας τοΰ Weger (22 χ 2 έκ.) εκδόθηκε στή Λειψία το 163. Ρ 25332, Kapsel ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' - ΟΛΓΑ. Φωτογραφίες (11 χ έκ.) τοΰ C. Behringer, άπό περιοδικό τοΰ Ρ 24166, Kapsel ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ - ΣΟΦΙΑ. Φωτογραφία (7 χ 9 έκ.) άπό περιοδικό τοΰ Ρ 24114, Kapsel ΟΘΩΝ. Λιθογραφία τοΰ G. Rodner. Ρ 3104, Kapsel ΟΘΩΝ. Λιθογραφία (27 χ 39 έκ.). Ρ 23149, Kapsel ΟΘΩΝ. Λιθογραφία (25 χ 31) τοΰ Behringer εικονίζεται ό"οθων σε νεαρή ηλικία. Ρ 23150, Kapsel ΟΘΩΝ. Λιθογραφία (27 χ 39 έκ.) τοΰ J. Μ. Hermann (Μόναχο) εικονίζεται ό"οθων Εφιππος μέ τήν ακολουθία του. Ρ 23151, Kapsel Ο ΟΘΩΝ ΤΟ 160. Φωτογραφία (21 χ 2 έκ.) τοΰ Weger (Λειψία). Ρ 25333, Kapsel 77

289 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ Ο ΟΘΩΝ ΤΟ 115. Χαλκογραφία (20 χ 24 έκ.) εικονίζεται ό "Οθων έφιππος χαράχτηκε στη Νυρεμβέργη. Ρ 13254, Kapsel Ο ΟΘΩΝ ΤΟ 133. Λιθογραφία (7 Χ 10 έκ.) του Hanfstängl, Βερολίνο 133. Ρ 591, Kapsel Ο ΟΘΩΝ ΤΟ 115. Χαλυβογραφία ( Χ 10 έκ.) του Job. Falcke - τυπώθηκε στο Bibliogr. Inst, zu Hildburghansen. Ρ 13253, Kapsel Ο ΟΘΩΝ TO 115. Λιθογραφία (16* 1 έκ.) του Hertel. Ρ 13252, Kapsel ΟΘΩΝ. Λιθογραφία (46*57 έκ.) τοϋ Hanfstängl (Μόναχο) εικονίζεται ό "Οθων έφιππος μέ τήν ακολουθία του L ΚΩΝ. ΚΑΝΑΡΗΣ. Λιθογραφία (23 Χ 2 έκ.). Σχεδιάστηκε «έκ τοϋ φυσικού» άπό τον Krazeisen, χαράχτηκε στο λίθο άπό τον Hanfstängl καί τυπώθηκε άπό τον L. Selb. Franz. L ΚΩΝ. ΚΑΝΑΡΗΣ. Λιθογραφία (17 χ 22 έκ.) τοΰ Ε. Pönicke (Λειψία). Ρ 14125, Kapsel ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ. Χαλκογραφία τοΰ Fr. Sold 129. 'Εκδόθηκε στο Bibliogr. Inst, zu Hildburghansen. Ρ 14159, Kapsel Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ σε νεαρή ηλικία. Λιθογραφία (1 χ 23 έκ.) τοΰ L. Brand, τυπωμένη άπό τον R. Weber. Ρ 1415, Kapsel ΚΑΡΑ-ΜΟΥΣΤΑΦΑΣ. Γερμανική χαλκογραφία (9 Χ 14) τοΰ Που αι. Ρ 14162, Kapsel 09

290 2 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 19. ΚΑΡΑ-ΜΟΥΣΤΑΦΑΣ. Γερμανική χαλκογραφία (12* 16 έκ.). Ρ 563, Kapsel Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ. Λιθογραφία (1*20 έκ.) εικονίζεται ό ήρωας προφίλ σε νεαρή ηλικία, έχοντας μεγάλη γαμψή μύτη καί φορώντας καλυμμαύχι. Ρ 14164, Kapsel ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ. Ξυλογραφία (* 11 έκ.) τοΰ 16ου αι. ό 'Αλβανός αγωνιστής εναντίον των Τούρκων. Ρ 14217, Kapsel ΔΗΜ. ΧΑΛΚΟΚΟΝΔΎΛΗΣ. Ξυλογραφία (15* 16 έκ.) τοΰ 16ου αϊ. Πλαίσιο διακοσμημένο μέ πολλές παραστάσεις. Ρ 14072, Kapsel ΙΩΣΗΦ Β', ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ. Χαλκογραφία τοΰ Brüld, 'Επιγραφή στα ελληνικά καί λατινικά: «'Ιωσήφ ό άγιώτατος καί οικουμενικός πατριάρχης» «JOSEPHUS II Patriarcha Constantinopolit. A.C. 1416». Ρ 213, Kapsel ΙΩΑΝΝΗΣ (ΙΑΝΟΣ) ΛΑΣΚΑΡΙΣ. Ξυλογραφία (15*16 έκ.) τοΰ 16ου αϊ. Εικονική διακόσμηση πλαισίου. Ρ 1460, Kapsel ΙΩΑΝΝΗΣ (ΙΑΝΟΣ) ΛΑΣΚΑΡΙΣ. Ξυλογραφία. ' Ο λόγιος χαρακτηρίζεται «Graecus Philologus» κάτω άπό τήν εικόνα δίστιχο στα λατινικά μέ τήν υπογραφή «ANDREAS»: Tot Latio reparo dum Graeca volumina Turcis rapta; colit civem me bene Roma suum ΑΛΕΞ. ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΆΤΟΣ. 'Ασπρόμαυρη ξυλογραφία (13*16 έκ.). Ρ 15351, Kapsel 35α 206. Νίκ. ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΆΤΟΣ. Χαλκογραφία (14* 17 έκ.) τοΰ ηγεμόνα τής Μολδοβλαχίας ( ) ωοειδές πλαίσιο. Ρ 21134, Kapsel 35α 207. ΜΕΛΑΓΧΘΩΝ. 32 πορτραίτα.

291 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ ΚΑΡΑ-ΜΟΥΣΤΑΦΑΣ. Ξυλογραφία (14 χ 20 έκ.) του Mitelli, ΜΑΡΚΟΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΣ. Ξυλογραφία (15* 16 έκ.) πλαίσιο με είκονική διακόσμηση ΟΔ. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ. Ξυλογραφία ( Χ 11 έκ.) τοΰ Bonjut, Ρ 22925, Kapsel 44 Ρ 15736, Kapsel 44 Ρ 24135, Kapsel ΑΛΕΞ. ΟΡΛΩΦ. Χαλκογραφία κυκλικού σχήματος (διάμετρος,5 έκ.) τοΰ J. Gass (1ος αϊ.). Ρ 1591, Kapsel ΓΡΗΓ. ΟΡΛΩΦ. Χαλκογραφία κυκλικοΰ σχήματος (διάμετρος 5,5 έκ.) τοΰ G. G. Küster, τοΰ 1ου αϊ. Ρ 1592, Kapsel ΓΡΗΓ. ΟΡΛΩΦ. Χαλκογραφία (9» 14 έκ.) τοΰ Tardieu, 1ου αί ΚΩΝΣΤ. ΣΚΑΡΛΑΤΟΣ. Χαλκογραφία (9 Χ 14 έκ.) τοΰ 1ου αϊ ΕΡΡΙΚΟΣ ΣΛΗΜΑΝ. Φωτογραφία τοΰ Adolf Halwan (Βερολίνο) ΣΟΦΙΑ ΣΛΗΜΑΝ. Ξυλογραφία τοΰ Ρ 1593, Kapsel 50 Ρ 17450, Kapsel 3α Ρ 2779, Kapsel 3α Ρ 2370, Kapsel 3α 217. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΙΟΣ. Χαλκογραφία (15* 16 έκ.) τοΰ 16ου αί. Είκονική διακόσμηση πλαισίου. Ρ 1442, Kapsel 90

292 290 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ 21. [Προσωπογραφίες Σουλτάνων]. ' Η συλλογή περιέχει επίσης και 32 πορτραίτα Σουλτάνων άπο τα όποια αναφέρουμε: α' ΒΑΠΑΖΙΤ Β': Ξυλογραφία του 16ου ai., Ρ 1492, Kapsel 910 β' ΜΑΧΜΟΥΤ Β': Χαλκογραφία (11 * 16) του Meno Haas, Βερολίνο, 129. 'Εκδόθηκε άπο το Bibliogr. Inst, zu Hildbughansen, P 1495, Kapsel 910 y' ΜΑΧΜΟΥΤ Β': Λιθογραφία (9«13 έκ.), Ρ 1496, Kapsel 910 δ' ΜΑΧΜΟΥΤ Β': Χαλκογραφία (7χ 10 έκ.) του Bolt, 19ου ai., Ρ 1925, Kapsel 910 ε ΣΕΛΙΜ Α': Χαλκογραφία του 16ου ai., Ρ 149 στ' ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ Β': Χαλκογραφία του 16ου ai., Ρ 9955 ζ' ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ Β': Χαλκογραφία του 16ου al., Ρ ΑΛΕΞ. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ. Χαλκογραφία (12*20 έκ.) του Remou, Ικδ. Zwickan ΑΛΕΞ. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ. Λιθογραφία (9*11 έκ.). Ρ 13914, Kapsel 926 Ρ 13914, Kapsel 926

293 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ* Αγαπητός Διονύσιος 0 'Αγγλία 61 'Αγγλική 'Αποστολή 64 ' Αγία Σοφία 65 "Αγιο "Ορος 3 "Αγιος Θεόδωρος (Τουρλουλού), νησί 13 Άνδριανούπολη 102 'Αθηνά 3 Αθήνα 69, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 90, 139 Αίνείας 32 'Ακρόπολη 3, 5,, 9 βλ. και Παρθενώνας 'Αλεξάνδρεια 105 Άλλάτιος Λέων 164 'Αμαλία 174, 175, 176 Αμβρόσιος 165 'Αμμόχωστος 11, 132 "Αμστερνταμ 6, 31, 1, 131, 142, 144 'Ανδρούτσος Όδ. 210 ' Αντιβασιλεία 67, 75 'Αντίπαρος 29 'Απόλλων 3, 5 'Αργύρης Νικ. 119 'Αρχιπέλαγος (ΑΙγαϊο πέλαγος) 1, 5,26,27,32 'Αττική 33 Αυστρία 61 'Αχαΐα Βαγιαζίτ Β' 21 Βαυαρική Αποστολή 66 Βέλκος 79 Βενετοί 23, 41, 50, 54, 10 Βερολίνο 3, 19, 21 Βησσαρίων 167, 16 Βιβλιοθήκη Πτολεμαίων 105 Βιέννη 102 Βόλος 15 Βόσπορος 103 Βύρων 170 Γάλλοι 53 Οι αριθμοί παραπέμπουν στα λήμματα Γεώργιος Α' 177, 179, 10, 11 Γεώργιος Πρίγκιπας 17 Γεώργιος Τραπεζούντιος 217 Γιάννενα 119 Γκλάουμπερ ΑΙμίλιος, υίός 0 Δελφοί 101,117 Δούναβις 1, 5 "Ερασμος 171 'Ερεχθείο 3 'Ερμής 1 Εύβοια Ζάκυνθος (Zante) 7, 10, 11, 12, 1, 9, 153, 155 Ζαρνάτα1,94, 154, 155 Ζυρίχη 40 Θερμοπύλες 97, 152 Θεσσαλονίκη 2, 159 Θήβα 70 Θήρα 161 Θησείο 3, 4, 6 'Ιθάκη 11, 120 "Ιμβρος 30 'Ιόνια νησιά 7, 155 'Ιωσήφ Β', Οίκουμ. Πατριάρχης 202 Καλαμάτα 1, 106, 107, 10, 109 Καλλέργης Δ. 79 Κανάρης Κωνστ. 193, 194 Καποδίστριας 195, 196 Καραγιαννόπουλος 79 Καραϊσκάκης Γ. 199 Καρα-Μουσταφάς 57, 197, 19, 20 Καρλσρούη 7 Κάρπαθος 30 Καστριώτης Γεώργιος 200 Κέρκυρα (Corfu) 11, 22, 23, 24, 25, 121, 122, 156, 157, 15

294 292 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ Κεφαλονιά 7, 10, 11, 12, 1, 113, 155 Κόδριγκτων 64 Κονοφάγος 79 Κορινθιακός κόλπος 13 Κόρινθος 1, 114, 115, 116 Κορώνη 47, 1 Κρήτη (Candia) 15, 16, 17, 1, 19, 20, 37, 46, 110, 133, 140, 161, 162, 163, 17 Κύθηρα (Ccrigo) 7, 10, 11, 2, 1, 159 Κυκλάδες 26, 27 Κύπρος 3 Κωνσταντίνος πρίγκ. 12 Κωνσταντινούπολη 104 Κως 30 Λάσκαρις 'Ιωάννης (Ιανός) 203, 204 Λειψία 39, 10, 17, 194 Λευκάδα (S. Maura) 7, 10, 23, 1, 126, 15 Λήμνος 29 Λονδίνο 5, 61 Λουδοβίκος Βαυαρίας 74 Λουσέρ 79 Μαγνησία Μ. 'Ασίας 124 Μακρυγιάννης Ι. 79 Μάνη 125 Μαραθώνας 95 Μαυροκορδάτος ' Αλέξ. 205 Μαυροκορδάτος Νικ. 206 Μαχμούτ Β' 21 Μέγαρα 69, 1 Μεθώνη 1, 134 Μελάγχθων 207 Μεσόγειος 36 Μεταμόρφωση Μετεώρων, μονή 100 Μετέωρα 100 Μεχμέτ Άλής 105 Μολδοβλαχία 206 Μόναχο 66, 74, 77, 16, 192 Μονεμβασία 1, 93 Μοροζίνης 47 Μουσείο'Αλεξανδρείας 105 Μουσοΰρος Μάρκος 209 Μουσών λόφος 6 Μπολόνια 55 Μπότσαρης Μάρκος 169, 209 Μυλοπόταμος Κρήτης 133 Μυστρας 1, 12, 129 Μυτιλήνη 30, 130 Ναβαρίνο 1, 134, 135, 136 Ναβαρίνου, ναυμαχία 64 Ναυπάκτου κόλπος 13, 42, 1, 123 Ναυπάκτου, ναυμαχία 39, 40, 41, 52, 166 Ναύπλιο 67, 6, 71, 75, 1, 91 «Νέα του Görlitz», έφ. 0 Νικολαΐδης 79 Νυρεμβέργη 1, 5,, 9, 14, 17, 1, 23, 23α, 24, 34, 35, 62, 63, 64, 65, 75, 121, 1 "Οθων 67,6,69,72, 75, 76, 77, 7,91, 13, 14, 15, 16, 17, 1, 19, 190, 191, 192 "Ολγα 11 'Ολυμπία 96, 13 'Ολυμπίου Διός, ναός 139 "Ολυμπος 99 Όρλώφ'Αλέξ. 211 ΌρλώφΓρηγ. 212,213 'Οσμάν 104 Παλαιόκαστρο Κρήτης 140 Πανδρόσου, ναός 3 Παρθενώνας 6, 92 Παρίσι 7, 46 Πάρος 29 Πασάροβιτς, συνθήκη 60 Πάτρα 13,42,4,1 Πατραϊκός κόλπος 13 Πελοπόννησος 7, 9, 10, 13, 14, 1, 12, 131 Πετμεζάς 79 Πλαταιές 141 Πνύκα 6 Ποσειδών 5, 1, 26 Ρέθυμνο 45, 142, 161 Ρόδος 143, 144, 145, 160 Ρώσοι 5 Σαντορίνη 15, 1, 2, 159 Σελίμ Α' 21 Σελίμ Β' 104 Σητεία 146 Σίσυφος 25 Σκαρβέλης 79 Σκαρλάτος Κωνστ. 214 Σκύρος 29 Σλήμαν Έρρ. 215 Σλήμαν Σοφία 216 Σμύρνη 29, 147 Σούδα 149, 151, 161 Σουλεϊμάν Β' 21 Σουλτάνος 54, 56

295 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗ 293 Σούμπρα 105 Σούνιο 3 Σοφία 12 Σπιναλόγκα 14, 161 Σπυρομήλιος 79 Στερεά'Ελλάδα 14 Σχινδς 79 Ταΰγετος 125 Τένεδος 30 Τεργέστη 36 Τήνος 160 Τούρκοι 23, 3, 52, 54, 55, 56, 57, 5, 65, 5, 104, 10, 200 Τρεβήροι 165 Τροία 32 Υψηλάντης Άλέξ. 219, 220 Φάληρο 5 Φλωρεντία 64 Φώσκολος Ούγος 173 Χαλκίδα 50 Χαλκοκονδύλης Δ. 201 Χάνδακας 15, 19,43,44,46, 51, 110, , 162, 163 Χανιά 161 Χίος 2, 5, 63, 159 Aubry Joh. Philip 47 Augsburg 3, 40 Baldwin 4 Behringer C. 11, 15 Benner G. N. 75 Bertelli Ferrando 25, 41 Bolt 21 Bonjut 210 Brand Cäcilie 175 Brand L. 196 Bremier 131 Bruld 202 Büchner G. P. 64 Camper Friedr. 62, 65 Campoformio, συνθήκη 59 Castel Tornese 1 Cockere C. K. 4 Comp 59 Corens και Mortier, οίκος 142, 144, 147 Danckerts Justus 10 Darmstadt 7, 9, 176 Decker C. 14 D' Harcourt 46 De risle G. 6 D'Jua Austria 166 Dreikorn I. 75 D'Voornaamst 1 Ersch και Gruber 2 Esslinger 173 Fauvel 2 Felsino H. 7 Fembo Christopher 14, 34 Fer de, Antoine 46 Ficht 59 Ficinus Marcilius 172 Foltz Ph. 77 Frehcr 164 Frommel 120 Funcke D. 17, 163 Fürst Paulus 43 Gass J. 211 Gerstner 105 Gibray 61 Gottlob Augustus 1 Gruber 2 Grunewald F. 6 Hallerstein von H. 92 Hal wan Adolf 215 Hammer C. T. 35 Hanfstàngl 19, 192, 193 Hardmann 143 Hawkins 2 Hermann J. M. 16 Hertel 191 Hohe Friedrich 5 Homann J.-B. 5,, 9, 1, 23, 23a Homann Κληρονόμοι Ι, 24 Homann οίκος 121 Intaglio 54 Jaillot H. 7

296 294 ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΟΥΤΑΣ Kraus Gustav 66 Krazeisen 193 Krigshaber 59 Küster G. G. 212 Laurenberg J. 3, 4, 27 Leake 4 Leiden 26, 32 Martini J. G. 3 Max, αδελφός "Οθωνα 69 Max Joseph, πλατεία Μονάχου 74 Meno Haas 21 Mitelli Emm. 54, 55, 56, 57, 20 Müller von, C. 33 Müller Ο. Κ. 2 Nerlich Nickel 39 Ottens J. 131 Perlucher, δάσος 72 Piralo 73 Pönicke E. 194 Remou 219 Ripfel Anton 72 Rodner G. 13 Rogel Hans 3, 40 Sanson 7 Schapper 77 Schilbach Joh. Heinrich 7,, 9 Schuler Ed. 176 Schulemburg De 23 Seizelt B. F. 5 Seutter Matheus 2, 15 Sold Fr. 195 Styer E. 102 Swain Franc. 5 Tardieu 213 Tournefort 6 Vastiau Ch. 147 Vander Pierre 26, 31, 32 Vavassore Giovanni-Andre u 104 Veiten J. 7 Vernon de Feuille 6 Vindel Augustus 2 Visscher Nie. 19, 162 Weber R. 196 Weger 10, 17 Wheler 6, Wit de F. 3 Zwickan 219

297 τετράδια εργασίας 1. Κατάλογος Μικροταινιοθήκης. Φωτογραφήσεις έγγραφων, κατάστιχων, χειρογράφων, έντυπων και προσωπογραφιών 'Επιμέλεια Τ. Ε. Σκλαβενίτης Καταγραφή έγγραφων, χειρογράφων, έντυπων Ρόδου και Σύμης. 'Επιμέλεια: Λουκία Δρούλια, Α. Πολίτης, Τ. Ε. Σκλαβενίτης Γιώργος Δ. Μπώκος. ' Ελληνική Βιβλιογραφία. "Αγνωστα επτανησιακά μονόφυλλα ( ) Φίλιππος Ήλιου. 'Ελληνική Βιβλιογραφία Προσθήκες -Συμπληρώσεις Γιάννης Κόκκωνας. Κατάλογος των αρχετύπων τής 'Εθνικής Βιβλιοθήκης τής 'Ελλάδος (με ένταξη τών αντιτύπων τοΰ Μουσείου Μπενάκη) Κ. Κ. Σπηλιωτάκης. ' Αρχεΐον Μιχαήλ ' Ιατρού Γιώργος Σμπιλίρης. 'Αρχείο Δημητρίου Καλλέργη Σεμιναριακά μαθήματα, Σ. ' Ασδραχάς, Κ. Θ. Δημαράς, Π. Μουλλάς, Β. Παναγιωτόπουλος, Γ. Τριανταφυλλίδου-Baladié, Γ. Τσιώμης Ε. Νικολαΐδης, Δ. Διαλέτης, Η. 'Αθανασιάδης. Τυπολογία τών βιβλίων τών θετικών και φυσικών επιστημών ( ) Δημήτρης Άγγελάτος. 'Αρχείο 'Ανδρέα Χ. Λόντου (111-1) Χάρης Μ. Κουτελάκης. Βιβλιοθήκες Τήλου και 'Αστυπάλαιας Νεοελληνικές Βιβλιοθήκες (17ος-19ος αι.). Συνεργάζονται: Λουκία Δρούλια, Γιάννης Καράς, 'Αλέξης Πολίτης, Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, 'Εμμανουήλ Ν. Φραγκίσκος. 10. Βιβλιογραφικά. Συνεργάζονται: "Ολγα Αύγουστάτου,'Έλλη Δρούλια-Μητράκου,"Εφη 'Εξίσου, Φίλιππος Ήλιου, Γιάννης Κόκκωνας, Χριστίνα Κουλούρη, Γιάννης Μαζαράκης-Αίνιάν, Γιώργος Μπώκος, Βίκυ Πάτσιου, Δημήτρης Πολέμης, Μαριέτα Σέρβου, Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, Δημήτρης Τσερές. 11. Αικατερίνη Κουμαριανοΰ - Δ. Άγγελάτος. 'Αρχείο Κοδρικά. Γ. Ροδολάκης. 'Οδηγός ' Αρχείου"Υδρας. Φλορίν Μαρινέσκου. Τα ρουμανικά έγγραφα τοΰ Πρωτάτου και τών μονών Ξηροποτάμου, Κουτλουμουσίου, Διονυσίου και 'Ιβήρων τοΰ 'Αγίου "Ορους. Πρόδρομη παρουσίαση Florin Marinescu. Études généalogiques sur la famille Mourouzi ( ). 197

298 ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13 ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΕΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΟΥ Ε.I.E. ΣΤΟΙ ΧΕΙΟΘΕΤΗΘΗΚΑΝ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ 197 ΣΤΗ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΟΡΕΙΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΚΑΙ ΒΙ ΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Δ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΠΕ

299

300