ΡΟΗΡΖ 15 ΛΝΔΚΒΟΗΝ 2011

Transcript

1 Αίζνπζα Καθεδνλία Α ΘΝΗΛΝΡΖΡΑ-ΠΣΝΙΔΗΝ 11:00-13:00 Πηξνγγπιό Ρξαπέδη: «Ξξνγξάκκαηα πξναγσγήο ςπρηθήο πγείαο ζε επάισηνπο πιεζπζκνύο παηδηώλ πξνζρνιηθήο, ζρνιηθήο θαη εθεβηθήο ειηθίαο» Ππληνληζηήο: Γεξάζηκνο Θνιαΐηεο, Δπηθ. Καζεγεηήο Παηδνςπρηαηξηθήο, Γηεπζπληήο, Παηδνςπρηαηξηθή Κιηληθή Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Γελ. Ννζνθνκείν Παίδσλ "Η Αγία νθία" Δηζεγεηέο: Γεώξγηνο Γηαλλαθόπνπινο, Παηδνςπρίαηξνο, Γηδάθησξ Ιαηξηθήο ρνιήο Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Παηδνςπρηαηξηθή Κιηληθή Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Γελ. Ννζνθνκείν Παίδσλ "Η Αγία νθία" «Ξξόγξακκα πξναγσγήο πγείαο νηθνγελεηώλ γνλέσλ κε ςπρηθή δηαηαξαρή» Βαζηιηθή Σαληδαξά, Παηδνςπρίαηξνο, Γηεπζύληξηα ΔΤ, Παηδνςπρηαηξηθή Κιηληθή Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Γελ. Ννζνθνκείν Παίδσλ "Η Αγία νθία" «Ξξόγξακκα Ξξναγσγήο Τπρηθήο γείαο παηδηώλ θαη εθήβσλ κε ρξόληα ζσκαηηθή λόζν» Γξ. Απόζηνινο Βνύξδαο, MRCPscyh, Παηδνςπρίαηξνο, Παηδνςπρηαηξηθή Κιηληθή Παλ. Αζελώλ, Γελ. Ννο. Παίδσλ "Η Αγία νθία" «Γηαηαξαρή ζπκπεξηθνξάο αλειίθσλ θαη ζεξαπεπηηθά πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο γνλέσλ» Έθε Ιάγηνπ-Ιηγλνύ, MPsychPsych. Φπρνζεξαπεύηξηα παηδηώλ θαη εθήβσλ, Παηδνςπρηαηξηθή Κιηληθή Παλεπηζηεκίνπ Αζελώλ, Γελ. Ννζνθνκείν Παίδσλ "Η Αγία νθία" «Ξξόγξακκα πξώηκεο παξέκβαζεο ζε νηθνγέλεηεο βξεθώλ θαη λεπίσλ» ΡΟΗΡΖ 15 ΛΝΔΚΒΟΗΝ 2011 [6] Αίζνπζα Καθεδνλία Β ΞΖΟΔΠΗΔΠ ΓΔΗΑΠ-ΔΟΓΑΠΗΑ Πηξνγγπιό ηξαπέδη: Τπρνθνηλσληθνί θίλδπλνη, ςπρηθή πγεία θαη εξγαζηαθό πεξηβάιινλ Ππληνληζηήο: Φώηηνο Αλαγλσζηόπνπινο, PhD, Αλαπι. Καζεγεηήο Φπρνινγίαο ηεο Τγείαο, Πάληεην Παλεπηζηήκην Δηζεγεηέο: Αιεμάλδξα Θνξσλαίνπ, Καζεγήηξηα Κνηλσληνινγίαο Παληείνπ Παλεπηζηεκίνπ «Ρν εξγαζηαθό ζηξεο ζηελ επνρή καο» Γηάλλεο Θσλζηαληαθόπνπινο, Γξ. Μεραληθόο Μεηαιιείσλ- Μεηαιινπξγόο Μεραληθόο ΔΜΠ, Δζληθόο Δζηηαθόο Πόινο Πιεξνθόξεζεο γηα ζέκαηα Αζθάιεηαο & Τγείαο ζηελ Δξγαζία, Τπνπξγείν Δξγαζίαο & Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο «Δπξήκαηα ηεο παλεπξσπατθήο έξεπλαο ESENER ζρεηηθά κε ηνπο ςπρνθνηλσληθνύο θηλδύλνπο ζηελ εξγαζία» Θ. Θ. Θσλζηαληηλίδεο, Δηδηθόο Ιαηξόο Δξγαζίαο, Αλ. Καζεγεηήο Ιαηξηθήο ρνιήο ΓΠΘ, Γηεπζπληήο Δξγαζηεξίνπ Τγηεηλήο Ιαηξηθήο ρνιήο ΓΠΘ «Αλεξγία θαη γεία ζην πιαίζην ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο: Τπρνθνηλσληθέο δηαζηάζεηο από ηε ζεώξεζε ηεο Γεκόζηαο γείαο θαη ηεο γηεηλήο θαη Αζθάιεηαο ηεο Δξγαζίαο» Θαηεξίλα Γηαλλνπνύινπ, Φπρνιόγνο, MSc, πληνλίζηξηα Δζληθνύ Γηθηύνπ Πξναγσγήο θαη Αγσγήο Τγείαο ζηνπο Υώξνπο Δξγαζίαο (ΔΓΠΤΥΔ) «Δξγαζία ζε Αξκνλία κε ηε Εσή: Δπξσπατθή εθζηξαηεία γηα ηελ πξναγσγή ηεο ςπρηθή πγείαο θαη επεμίαο ζην εξγαζηαθό πεξηβάιινλ»

2 Προαγωγή ψυχικής υγείας παιδιών γονέων με ψυχική διαταραχή Διευθυντής - Επιστημονικός Υπεύθυνος Προγράμματος: Γ. Κολαΐτης Εκτελεστικός Υπεύθυνος Προγράμματος: Γ. Γιαννακόπουλος Παιδοψυχιατρική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο Παίδων «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με δωρεά από το

3 Η πορεία Από την επιδημιολογική προσέγγιση του κινδύνου στην ψυχική ανθεκτικότητα και τις νέες ευκαιρίες Από την απελπισία στη χαρά και την ελπίδα Από μεμονωμένες οικογένειες σε συστήματα

4 Παιδιά γονέων με ψυχικές διαταραχές Προβλήματα δεσμού Έκπτωση κοινωνικο-συναισθηματικής ανάπτυξης και λειτουργικότητας Γνωστικά προβλήματα σχολική αποτυχία Καταθλιπτικά και αγχώδη συμπτώματα και διαταραχές Προβλήματα και διαταραχές εξωτερίκευσης Κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών Κοινωνικός αποκλεισμός Κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και με επεκτάσεις στην ενήλικη ζωή

5 Πρόβλημα δημόσιας υγείας Περίπου 20% των ενηλίκων εμφανίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας Περίπου 3 στους 4 ψυχιατρικούς ασθενείς έχουν ανήλικα παιδιά Πάνω από 20% των παιδιών ζουν με γονείς που εμφανίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας Οι ψυχικές διαταραχές των γονέων και η κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών αποτελούν τους κύριους λόγους παρέμβασης των κοινωνικών υπηρεσιών προστασίας των παιδιών

6 Οδύνη του ατόμου και Οδύνη της οικογένειας Κοινωνικό φαινόμενο Ανάγκη να ανακουφίσουμε την οδύνη και να διακόψουμε τη διαγενεαλογική μετάδοση Κλήση για πρόληψη και προαγωγή ψυχικής υγείας

7 Μια παραδειγματική αλλαγή Παρέμβαση με βάση το πρόβλημα: υπηρεσίες παιδικής προστασίας Παρέμβαση με βάση το ψυχιατρικές υπηρεσίες πρόβλημα: Προαγωγή της ανάπτυξης του παιδιού και πρόληψη των προβλημάτων

8 Παραδειγματική αλλαγή στις υπηρεσίες ενηλίκων Επέκταση υπηρεσιών Από το άτομο στο παιδί και την οικογένεια Από τη θεραπεία στην πρόληψη και την προαγωγή υγείας Από την επικέντρωση στα προβλήματα στην ενίσχυση δυνατοτήτων Από την επικέντρωση στο παρελθόν στην ενατένιση του μέλλοντος Από την ενδο-τομεακή εργασία στις δια-τομεακές, διεπιστημονικές ομάδες ανάμεσα σε κοινοτικές και εξειδικευμένες υπηρεσίες

9 Στόχοι του προγράμματος Effective Child and Family Programme (Solantaus et al. ) 1. Να παράσχει στις υπηρεσίες υγείας τεκμηριωμένες μεθόδους προαγωγής και πρόληψης για την ψυχική υγεία των παιδιών και των οικογενειών γονέων με διαταραχές της διάθεσης 2. Να αναπτύξει, μελετήσει, εκπαιδεύσει και υλοποιήσει τις μεθόδους 3. Να οικοδομήσει γέφυρες μεταξύ των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ενηλίκων και παιδιών 4. Να ενισχύσει την εργασία προαγωγής υγείας και πρόληψης στην ψυχιατρική

10 Οι μέθοδοι The Let s Talk about Children discussion (LT, 1-2 συνεδρίες) Solantaus et al. The Family Talk Intervention (FTI, 6-8 συνεδρίες) Beardslee et al. Effective Family Network Meeting Solantaus et al. Βιβλία οδηγοί για γονείς και παιδιά

11

12 Οι στόχοι των μεθόδων Να βοηθήσουν την οικογένεια να ζήσει με τα προβλήματα Να υποστηρίξουν τους γονείς να είναι όσο το δυνατόν καλύτεροι γονείς στη δεδομένη κατάσταση Να βοηθήσουν τους γονείς να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στο σπίτι και εκτός σπιτιού χρησιμοποιώντας πόρους της ίδιας της οικογένειας πόρους του δικτύου που διαθέτει η οικογένεια πόρους διάφορων υπηρεσιών Να βοηθήσουν την οικογένεια στην πρόσβαση των υπηρεσιών που χρειάζεται

13 Συζήτηση με τα παιδιά για τα προβλήματα των γονέων Αρχή νούμερο 1 Στόχος είναι να υποστηρίξουμε τη σχέση γονέα-παιδιού και να καταστήσουμε δυνατή την επίλυση προβλημάτων αποσαφήνιση παρεξηγήσεων αποκάλυψη της ψυχικής ασθένειας να βοηθήσουμε τους γονείς να κατανοήσουν τα παιδιά τους, τα παιδιά να κατανοήσουν την οικογένεια και την κατάστασή τους, να αισθανθούν ότι κατανοούνται

14 Συζήτηση με τα παιδιά 2 Αρχή νούμερο 2 Στόχος είναι να αυξηθεί η αμοιβαία κατανόηση Οι απλές γνώσεις δεν είναι αρκετές γονική λειτουργία γνώσεις κατανόηση σχέση γονέα-παιδιού

15 Συζήτηση με τα παιδιά 3 Αρχή νούμερο 3 Η συζήτηση είναι διεργασία μεταξύ γονέων και παιδιών Η κατανόηση αναπτύσσεται με τον χρόνο Βοήθεια στους γονείς να συζητήσουν τα τα παιδιά προβλήματα με

16 Συζήτηση με τα παιδιά 4 Αρχή νούμερο 4 Μιλάμε για πράγματα/ συμβάντα που βρίσκονται εντός της εμπειρίας του παιδιού Αυτά που τα παιδιά έχουν δει, ακούσει, σκέφτονται Τα παιδιά χρειάζονται εξήγηση για τις εμπειρίες τους

17 Συζήτηση με τα παιδιά 5 Αρχή νούμερο 5 Χρειάζεται πάντα να οικοδομείται λύση όταν συζητιούνται με τα παιδιά τα μεγάλα προβλήματα στη ζωή τη δική τους και της οικογένειάς τους Χρειάζεται να ανοίγει ένα παράθυρο στο μέλλον

18 Συζήτηση με τα παιδιά 6 Αρχή νούμερο 6 Αν η κατάσταση της οικογένειας επεξηγείται από έναν ειδικό στο παιδί, πρέπει ένα πρόσωπο να συνοδεύει το παιδί, ένα πρόσωπο που είναι τμήμα της ζωής του παιδιού και με το οποίο το παιδί μπορεί να μοιραστεί τις εμπειρίες και να τις ανα-στοχαστεί στην καθημερινή ζωή Το παιδί δεν πρέπει να εγκαταλείπεται με αυτές τις πληροφορίες Θα πρέπει να λέγεται στους γονείς τι έχει λεχθεί για αυτούς στο παιδί τους

19 Πού θα πρέπει να συμβεί αυτή η δράση; Στις υπηρεσίες ενηλίκων ή παιδιών; Σε κοινοτικές υπηρεσίες ή σε εξειδικευμένες υπηρεσίες; Οπουδήποτε ο γονέας αναζητά βοήθεια. Διαφορετικά, χάνεται η ευκαιρία για πρόληψη.

20 Ποιος υλοποιεί τη δράση; Ποιος ειδικός; Γιατροί νοσηλευτές κοινωνικοί λειτουργοί ψυχολόγοι ψυχοθεραπευτές ; Όλοι οι ειδικοί που εργάζονται με ασθενείς χρειάζεται να μπορούν να μιλήσουν με σεβασμό και με εποικοδομητικό τρόπο για τα παιδιά των ασθενών.

21 Εκπαίδευση ειδικών ψυχικής υγείας στη μέθοδο Let s talk about Children discussion 8 δίωρες εκπαιδευτικές συναντήσεις σε ομάδες των ατόμων Εκπαίδευση 100 ειδικών ψυχικής υγείας Αναμενόμενη ενσωμάτωση/ εφαρμογή των μεθόδων στη συνήθη κλινική πρακτική και όφελος για 1000 οικογένειες (σε βάθος τριετίας)

22 Ερευνητική μελέτη προγράμματος Family Talk Intervention & Let s Talk Intervention Είναι ασφαλείς; Είναι εφικτές; Είναι αποτελεσματικές; Η διεθνής εμπειρία έχει τεκμηριώσει την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων.... Τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη σε 60 οικογένειες

23 Σας ευχαριστώ!