ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΑΠ

Transcript

1 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Ντιναπόγιας Ευάγγελος Πνευμονολόγος Επιμελητής Πνευμονολογικής Κλινικής 424 ΓΣΝΕ

2 ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Καμμία σχετική

3 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

4 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

5 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

6 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ a comprehensive intervention based on thorough patient assessment followed by patient-tailored therapies that include, but are not limited to, exercise training, education, self-management intervention aiming at behavior change, designed to improve the physical and psychological condition of people with chronic respiratory disease and to promote the long-term adherence to health-enhancing behaviors" An Official ATS/ERS statement: key concepts and advances in pulmonary rehabilitation. Am J Respir Crit Care Med Oct 15;188(8):e Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

7 ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Προσωπικοί στόχοι ασθενούς Συγκεκριμένες ανάγκες Κάπνισμα Κατάσταση θρέψης - δίαιτα Ικανότητα αυτοδιαχείρισης Γνώσεις για την κατάσταση υγείας Ψυχολογική κατάσταση Κοινωνική κατάσταση - υποστήριξη Συνοσηρότητες

8 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Διάρκεια προγράμματος συνήθως 6-8 εβδομάδες Επιβλεπόμενη άσκηση 2-3 φορές εβδομαδιαία (αερόβια άσκηση αντοχής ή με διαλλείματα, ασκήσεις ενδυνάμωσης, εκγύμναση άνω και κάτω άκρων, ευλυγισία, αναπνευστική φυσιοθεραπεία κ.α.) Εκπαίδευση - αυτοδιαχείριση (αναγνώριση συμπτωμάτων - γραπτό πλάνο δράσης, καθημερινές συνήθειες, βελτίωση διατροφής, άσκηση, διακοπή καπνίσματος, επικοινωνία με πάροχο υγείας/γιατρό ή νοσηλευτή, ψυχολογική υποστήριξη κλπ)

9 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

10

11 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

12

13 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

14 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

15 ΟΞΥΓΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Χορήγηση Ο2>15 ώρες/24ωρο όταν SpO2 ηρεμίας<88% - po2 ηρεμίας 55mmHg Επίσης όταν po mmHg και ταυτόχρονα Hct>55%, περιφερικά οιδήματα ή ενδείξεις πνευμονικής υπέρτασης Δεν προσφέρει όφελος επιβίωσης ή λιγότερες νοσηλείες σε ασθενείς με μετριο αποκορεσμό ηρεμίας ή αποκορεσμό μόνο στην άσκηση, καθώς και σε ασθενείς με νυχτερινό αποκορεσμό Η φυσιολογική οξυγόνωση στο έδαφος δεν αποκλείει την σοβαρή υποξυγοναιμία εν πτήση, όταν όταν SpO2 ηρεμίας<95% ή <84% στην άσκηση συστήνεται Ο 2 σε ροή 3lt/min εν πτήση 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

16 ΟΞΥΓΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

17 Ασθενείς με SpO2 ηρεμίας 89-93% έλαβαν LTOT καθ όλο το 24ωρο Ασθενείς με αποκορεσμό μόνο στην άσκηση (SpO %) έλαβαν LTOT κατά τον ύπνο και την άσκηση

18 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

19 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

20 ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ Αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στην ενδονοσοκομειακή αντιμετώπιση των παροξύνσεων με οξεία υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια Πιθανό όφελος επιβίωσης και ελάττωση νοσηλειών σε ασθενείς με χρόνια υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια με χρόνια χρήση MEMA κατ οίκον (αντικρουόμενα δεδομένα) Υπάρχει σαφές όφελος από τη χρήση CPAP σε ασθενείς με ΧΑΠ και ΣΑΥ 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

21

22

23 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

24 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

25 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

26 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Lung Volume Reduction Surgery Αφαίρεση τμημάτων των πνευμόνων με σκοπό τη μείωση της υπερδιάτασης, βελτίωση της μηχανικής του θώρακα και ανακούφιση της δύσπνοιας Κυρίως ενδείκνυται σε εμφυσηματικούς ασθενείς (είτε άνω λοβών είτε διάχυτο εμφύσημα), με χαμηλή ικανότητα για άσκηση και χωρίς συνοσηρότητες

27 a. All Patients b. Non high-risk patients c. Upper lobe predominant and low exercise capacity d. Upper lobe predominant and high exercise capacity

28 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Bullectomy Εμφυσηματικές κύστεις με διάμετρο >1cm, ενώ γιγάντιες μπούλες μπορεί να καταλαμβάνουν από 1/3 ως και >1/2 του ημιθωρακίου Δεδομένα υπάρχουν μόνο από case reports και λίγες σειρές Τα καλύτερα αποτελέσματα μετά απο χειρουργείο αναφέρονται σε ασθενείς με σοβαρά επηρεασμένη πνευμονική λειτουργία

29

30 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Μεταμόσχευση Η ΧΑΠ είναι παγκοσμίως η συχνότερη ένδειξη μεταμόσχευσης πνευμόνων (The Registry of the International Society for Heart and Lung Transplantation: Thirty-third Adult Lung and Heart Lung Transplant Report 2016) Συχνότερα μεταμόσχευση και των δύο πνευμόνων Μέση επιβίωση 5,5 έτη

31 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Μεταμόσχευση Η διπλή μεταμόσχευση έχει καλύτερη επιβίωση από τη μονή (7 έναντι 5 ετών), αλλά περιορίζει τον αριθμό πιθανών μεταμοσχεύσεων Κυρίως ενδείκνυται για ασθενείς με υψηλό κίνδυνο θανάτου εντός διετίας λόγω ΧΑΠ, με χαμηλό περιεγχειρητικό κίνδυνο

32 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Ενδοβρογχικές βαλβίδες Ενδοβρογχικά ελατήρια (coils)

33 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Ενδοβρογχικές βαλβίδες Βαλβίδες μονής κατεύθυνσης, επιτρέπουν την έξοδο αέρα από την πάσχουσα περιοχή αλλά όχι την είσοδο Ελάχιστα παρεμβατική τεχνική μείωσης πνευμονικού όγκου Εφαρμόζεται είτε σε εντοπισμένο είτε σε διάχυτο εμφύσημα, με άθικτο μεσολόβιο σπλαχνικό υπεζωκότα

34

35

36 ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Ενδοβρογχικά coils Μηχανική αύξηση της ελαστικής επαναφοράς του πνεύμονα μέσω τοποθέτησης μεταλλικών ελατηρίων

37

38

39

40

41 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

42 ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ Πνευμονική Αποκάσταση Οξυγονοθεραπεία Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός Παρεμβατικές θεραπείες Lung Volume Reduction Surgery Bullectomy Μεταμόσχευση Βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις Παρηγορική φροντίδα

43 ΠΑΡΗΓΟΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ Ανακούφιση δύσπνοιας (οπιοειδή, ηλεκτροδιέγερση, οξυγονοθεραπεία, τεχνικές αναπνοής) Διαιτητικές παρεμβάσεις Ψυχολογική υποστήριξη (κατάθλιψη) Φροντίδα πριν το θάνατο - end of life care 2017 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

44

45

46 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η Πνευμονική Αποκατάσταση είναι αποτελεσματική στη βελτίωση της δύσπνοιας, ικανότητας για άσκηση, μείωση παροξύνσεων/νοσηλειών και της ποιότητας ζωής Η Οξυγονοθεραπεία βελτιώνει την επιβίωση όταν χορηγείται με τις επίσημες ενδείξεις Χορήγηση ΜΕΜΑ υπό προϋποθέσεις βελτιώνει την επιβίωση Χειρουργικές και βρογχοσκοπικές παρεμβάσεις με αυστηρή επιλογή ασθενών Χρήση χαμηλής δόσης οπιοειδών για την ανακούφιση της δύσπνοιας

47 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ