Ημερομηνία: Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

Transcript

1 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ημερομηνία: Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Έχει μέλλον η Παιδεία µας; Μιλώντας για µια Παιδεία ουσίας αναφέροµαι σε µια ποιοτική Παιδεία, που θα διασφαλίζει, κατά προτεραιότητα, την κατάκτηση της µητρικής γλώσσας και την εξοικείωση µε τη µαθηµατική σκέψη. Περαιτέρω, µια Παιδεία που θα εξασφαλίζει την κατοχή των «εθνικών µαθηµάτων» (ιστορίας, λογοτεχνίας, γεωγραφίας, θρησκευτικών) και την ουσιαστική οικείωση µε τις φυσικές επιστήμες (φυσική, χηµεία, βιολογία). Μια Παιδεία που θα οδηγεί εξ απαλών ονύχων στον κόσµο του πολιτισµού (µουσικής, εικαστικών, θεάτρου, δηµιουργικής γραφής) και στην άσκηση του σώµατος (φυσική αγωγή, αθλητισµός) σε όλα τα χρόνια των σπουδών. Η κατοχή µιας ξένης γλώσσας µέσα στη σχολική εκπαίδευση και η καλή γνώση και χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας πρέπει να συµπληρώνουν τα βασικά. Ωστόσο, κυρίαρχα στοιχεία της Παιδείας, διάχυτα σε όλα τα πεδία και τα επίπεδα της εκπαίδευσης, πρέπει να είναι οι αρχές, οι αξίες και τα ιδανικά, ό,τι ανεβάζει τον άνθρωπο, ό,τι στηρίζει µια κοινωνία, ό,τι συνέχει έναν λαό. Όχι ως θεωρίες, ρητορισμοί και φανφάρες, αλλά ως στοιχεία που πηγάζουν µέσα από την ιστορία και την παράδοση του τόπου, ως ιδέες, αρχές και πρότυπα ζωής που µπορούν να συγκινήσουν και να εµπνεύσουν. Αυτή η διάσταση της Παιδείας ατόνησε (ή υπονοµεύτηκε;) µε το σκεπτικό ότι δήθεν αποτελεί χρηστοµάθεια ή ηθικολογία ή ξεπερασµένες συντηρητικές ιδέες εν ονόµατι ενός αβαθούς προοδευτισµού και σειράς ιδεολογηµάτων που κλόνισαν τελικά τα θεµέλια της Παιδείας. Ετσι ένας ολόκληρος κόσµος νέων παιδιών βρέθηκαν χωρίς εσωτερικά στηρίγµατα και σηµεία αναφοράς, σε µια σύγχυση και αβεβαιότητα που τους γεννά πικρίες, επιθετικότητα και τους εκτρέπει στην αναζήτηση ξένων προτύπων που επιδεινώνουν την κατάσταση. Μια άλλη ανίατη µέχρι σήµερα ασθένεια της εκπαίδευσής µας που υπονοµεύει κάθε έννοια ουσιαστικής Παιδείας είναι ο όγκος των πληροφοριών µε τις οποίες φορτώνουµε τους µαθητές, πληροφορίες που σπάνια περνούν το κατώφλι της πραγµατικής γνώσης και που ξεχνιούνται (διάβαζε «αποβάλλονται» από τη µνήµη) αφήνοντας ελάχιστα ίχνη. Ο έρωτας της λυτρωτικής γνώσης που ρίχνει φως γύρω µας, η αγάπη για το σχολείο ως ιερό χώρο αφύπνισης του νου, η εκτίµηση στον δάσκαλο ως πηγή της γνώσης, το δέσιµο µε το βιβλίο ως µετάβαση στον κόσµο της γνώσης, όλα αυτά αποτελούν άπιαστο όνειρο, εις βάρος κάθε έννοιας αληθινής Παιδείας. Για ποια Παιδεία µπορούµε να µιλούµε αν δεν επανακτήσουµε την αγάπη του µαθητή για τη µάθηση και το σχολείο; Και πώς θα γίνει αυτό χωρίς τον µαθητή να µετέχει ενεργώς στην αναζήτηση της γνώσης, στη µαγεία της ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 3

2 ανακάλυψης του κόσµου της φύσης και της νόησης, σε ό,τι γεννά δηµιουργικό «έρωτα Παιδείας». Η πρόκληση, λοιπόν, που µπορεί να βγει µέσα από τα δεινά της κρίσης ως πνευµατική κάθαρση είναι µια νέα Παιδεία της ουσίας από ένα εκπαιδευτικό σύστηµα που θα µας «ξεβολέψει» αρχικά όλους δασκάλους, µαθητές, γονείς, πανεπιστήµια, πολιτεία µε ριζικές αλλαγές οι οποίες θα μετατρέψουν την απόκτηση Παιδείας από αγγαρεία σε απόλαυση, από µια χρηστική αντίληψη της Παιδείας ως απλής πύλης εισόδου στα πανεπιστήμια (µε καθαγιασμό της φροντιστηριακής στήριξης) σε µια πηγή αυτογνωσίας, καλλιέργειας και ανθρωπιάς. Τελικά, όσες αλλαγές κι αν επιχειρήσεις στην εκπαίδευση επιπολής και επιµέρους, δεν θα επιτύχεις ποτέ τον κύριο και µοναδικό στόχο: µια πραγµατική µόρφωση της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων, µια αληθινή καλλιέργεια, µια Παιδεία ουσίας, µια Παιδεία ποιοτικής ζωής, η οποία είναι δυνατόν να επιτευχθεί µε τους όρους που ανέφερα. Μια τέτοια Παιδεία µπορεί να λειτουργήσει ως µοχλός αφύπνισης, ως πηγή διαφωτισµού και ως µόνιµη ασφαλιστική δικλίδα για την αποφυγή στο µέλλον κάθε κρίσης, και της οικονομικής. Γεώργιος Μπαμπινιώτης, 31/12/2011 ( Το Βήμα) ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Α. Να συντάξετε την περίληψη του κειμένου σε λέξεις. Μονάδες 25 Β1. Η κατοχή μιας ξένης γλώσσας μέσα στη σχολική εκπαίδευση και η καλή γνώση και χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας πρέπει να συμπληρώνουν τα βασικά. : Να αποδώσετε το περιεχόμενο της παραπάνω φράσης του κειμένου σε μια παράγραφο λέξεων Μονάδες 8 Β2α. Να εντοπίσετε τέσσερις λέξεις ή φράσεις που να χρησιμοποιείται ποιητικά η γλώσσα. Β2β. Να βρείτε τη σημασία των παρακάτω διαρθρωτικών λέξεων του κειμένου: περαιτέρω, ωστόσο, έτσι, τελικά Β3α. Να βρείτε αντώνυμα των παρακάτω επιτονισμένων λέξεων της δεύτερης παραγράφου του κειμένου: ατόνησε, συντηρητικές, πικρίες, επιδεινώνουν. Β3β. Να βρείτε συνώνυμα των παρακάτω υπογραμμισμένων λέξεων της τρίτης παραγράφου του κειμένου: υπονομεύει, ξεχνιούνται, εκτίμηση, άπιαστο. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 3

3 Β4α. Να αιτιολογήσετε τη χρήση των παρακάτω σημείων στίξης: 1) και στην άσκηση του σώµατος (φυσική αγωγή, αθλητισµός) 2) Για ποια Παιδεία µπορούµε να µιλούµε αν δεν επανακτήσουμε την αγάπη του μαθητή για τη µάθηση και το σχολείο; 3) δασκάλους, µαθητές, γονείς, πανεπιστήμια, πολιτεία 4) ουσίας από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα µας «ξεβολέψει» Β4β. Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αρχικά β ενικό πρόσωπο και ολοκληρώνει με τη χρήση γ ενικού ρηματικού προσώπου. Να εξηγήσετε τις επιλογές του. Β5. Στην τρίτη παράγραφο του κειμένου (Μια άλλη ανίατη «έρωτα Παιδείας».) ο συγγραφέας χρησιμοποιεί επίκληση στο συναίσθημα. Να εντοπίσετε τρία διαφορετικά μέσα που να επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση. Μονάδες 3 Γ. Ο κειμενογράφος παρατηρεί ότι κυρίαρχα στοιχεία της Παιδείας, διάχυτα σε όλα τα πεδία και τα επίπεδα της εκπαίδευσης, πρέπει να είναι οι αρχές, οι αξίες και τα ιδανικά. Ωστόσο, στην εποχή μας παρατηρείται ο μη ανθρωπιστικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης. Σε μια ομιλία σας προς τους συμμαθητές σας να καταγράψετε τους λόγους του φαινομένου και να προτείνετε τρόπους με τους οποίους το σχολείο θα καταφέρει να αναδείξει τον ανθρωπιστικό της χαρακτήρα. ( λέξεις). 0 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 3

4 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ημερομηνία: Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Το συγκεκριμένο κείμενο αναφέρεται στην προσφορά μιας ουσιαστικής παιδείας. Αρχικά, προσδιορίζεται ότι αυτό το είδος προϋποθέτει τον συνδυασμό ενός καθολικού πλέγματος γνώσεων που ασκούν το πνεύμα, το σώμα και την ψυχή. Πρόκειται, μάλιστα, για μια παιδεία που ηθικοποιεί το άτομο προσφέροντας αξίες και ιδανικά, τα οποία έχουν χαθεί στο όνομα της προόδου προκαλώντας σύγχυση καθώς εκλείπουν τα εσωτερικά ερείσματα μιας υγιούς προσωπικότητας. Συνακόλουθα, τονίζεται ότι πρόβλημα αποτελεί και ο καταιγισμός πληροφοριών και γνώσεων με τις οποίες βομβαρδίζονται οι μαθητές, που σε συνδυασμό με τη γενικότερη απαξίωση του σχολείου και την απουσία σεβασμού προς τον δάσκαλο υπονομεύουν το μέλλον της εκπαίδευσης. Για τον λόγο αυτό υποστηρίζεται η αναδιαμόρφωση της παιδείας μακριά από χρησιμοθηρικούς όρους, με γνώμονα την καλλιέργεια μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας που θα αποτελέσει το αντίβαρο σε κάθε είδους κρίση. Β1. Λίγοι θα διαφωνούσαν με την άποψη ότι στο πλαίσιο της σύγχρονης εκπαίδευσης απαραίτητα εφόδια αποτελούν τόσο η καλή γνώση μιας ξένης γλώσσας όσο και ο χειρισμός ηλεκτρονικού υπολογιστή. Οι δεξιότητες αυτές θα πρέπει να προσφέρονται από το σχολείο, καθώς η κατοχή τους αποτελεί πολύτιμο αρωγό στην επαγγελματική σταδιοδρομία και την προσωπική ευδοκίμηση. Είναι, άλλωστε, γνωστό ότι η γλωσσομάθεια επιτρέπει την πρόσβαση στο εξωτερικό για διεύρυνση του πνεύματος, για αναζήτηση εργασίας, για απρόσκοπτη επικοινωνία με άλλους λαούς. Την ίδια στιγμή, ο αιώνας της πληροφορικής επιβάλλει όχι απλώς τη γνωριμία, αλλά την πλήρη εξοικείωση με τα ψηφιακά μέσα, ώστε ο πολίτης του αύριο να ενημερώνεται, να επικοινωνεί, να ψυχαγωγείται άμεσα. Συνεπώς, η παραδοσιακή παιδεία οφείλει να συνδυαστεί με γνώσεις που επιτάσσει η σύγχρονη πραγματικότητα. Β2α. Λέξεις του κειμένου που εντοπίζεται συνυποδηλωτική λειτουργία της γλώσσας είναι οι ακόλουθες: την κατάκτηση της µητρικής γλώσσας ό,τι ανεβάζει τον άνθρωπο ως στοιχεία που πηγάζουν µέσα από την ιστορία και την παράδοση του τόπου εν ονόµατι ενός αβαθούς προοδευτισµού Β2β. περαιτέρω: η διαρθρωτική λέξη δηλώνει προσθήκη ωστόσο: η διαρθρωτική λέξη δηλώνει αντίθεση έτσι: η διαρθρωτική λέξη δηλώνει αποτέλεσμα / συμπέρασμα τελικά: η διαρθρωτική λέξη δηλώνει χρονική σχέση ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 4

5 Β3α. ατόνησε: ενισχύθηκε, ενδυναμώθηκε, τονώθηκε συντηρητικές: προοδευτικές πικρίες: ικανοποιήσεις, ευχαριστίες επιδεινώνουν: καλυτερεύουν Β3β. υπονομεύει = υποσκάπτει ξεχνιούνται = λησμονούνται εκτίμηση = σεβασμός άπιαστο = ανέφικτο, απατηλό Β4α. 1) και στην άσκηση του σώµατος (φυσική αγωγή, αθλητισµός): η παρένθεση χρησιμοποιείται, καθώς οι λέξεις που περικλύει επεξηγούν τον τρόπο άσκησης του σώματος. 2) Για ποια Παιδεία µπορούµε να µιλούµε αν δεν επανακτήσουµε την αγάπη του µαθητή για τη µάθηση και το σχολείο;: με τη χρήση του ερωτηματικού ο συγγραφέας επιχειρεί να εκφράσει τον προβληματισμό του, να αφυπνίσει τους αναγνώστες και να τους κάνει συμμέτοχους των σκέψεών του. Παράλληλα, προσδίδει στο κείμενο ζωντάνια, αμεσότητα και οικειότητα, ενώ συνάμα επιτυγχάνει και επίκληση στο συναίσθημα. 3) που θα µας «ξεβολέψει» αρχικά όλους δασκάλους, µαθητές, γονείς, πανεπιστήµια, πολιτεία : η διπλή παύλα χρησιμοποιείται, καθώς όσα περικλείει επεξηγούν τη λέξη «όλους» που προηγείται. 4) ουσίας από ένα εκπαιδευτικό σύστηµα που θα µας «ξεβολέψει» : τα εισαγωγικά χρησιμοποιούνται, καθώς η λέξη που περικλείουν αφενός χρησιμοποιείται μεταφορικά και αφετέρου προσδίδει ένα ειρωνικό σχόλιο του συγγραφέα. Β4β. Με τη χρήση του β ενικού προσώπου ο συγγραφέας δείχνει οικειότητα, προσθέτει στον λόγο του αμεσότητα και ζωντάνια, ενώ παράλληλα χρησιμοποιείται για την πρόκληση των συναισθημάτων του δέκτη, αφού προσδίδει μια αίσθηση συνομιλίας. Με τη χρήση του γ ενικού προσώπου ο συγγραφέας προσδίδει στο κείμενο του αντικειμενικότητα και φανερώνει ότι ο ίδιος αποστασιοποιείται, αντιμετωπίζοντας τα πράγματα ως απλός παρατηρητής. Β5. Στοιχεία που επιβεβαιώνουν τη χρήση της επίκλησης στο συναίσθημα στην τρίτη παράγραφο του κειμένου είναι τα ακόλουθα μέσα: i. η μεταφορική χρήση του λόγου (Μια άλλη ανίατη µέχρι σήµερα ασθένεια της εκπαίδευσής µας) ii. η χρήση ρητορικής ερώτησης (Για ποια Παιδεία µπορούµε να µιλούµε αν δεν επανακτήσουµε την αγάπη του µαθητή για τη µάθηση και το σχολείο;) iii. η περιγραφή που επιτυγχάνεται με τη χρήση ασύνδετου σχήματος (Ο έρωτας της λυτρωτικής γνώσης που ρίχνει φως γύρω µας, η αγάπη για το σχολείο ως ιερό χώρο αφύπνισης του νου, η εκτίµηση στον δάσκαλο ως πηγή της γνώσης, το δέσιµο µε το βιβλίο ως µετάβαση στον ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 4

6 κόσµο της γνώσης, όλα αυτά αποτελούν άπιαστο όνειρο, εις βάρος κάθε έννοιας αληθινής Παιδείας.) Γ. Γ. Πρόλογος Θεσσαλονίκη, 30 Μαρτίου 2015 Αγαπητοί συμμαθητές, συμμαθήτριες, Με αφορμή την ημερίδα που διοργανώνει το σχολείο μας για την έννοια και την αξία της παιδείας στη ζωή κάθε ανθρώπου, θα ήταν ίσως σημαντικό να γίνει ξεχωριστή αναφορά στην έννοια της ανθρωπιστικής παιδείας. Μιας παιδείας που πέρα από τις γνώσεις επιχειρεί να θέσει τα θεμέλια για την ανάδειξη και μετάδοση σταθερών παναθρώπινων ιδανικών, όπως την αγάπη, τον σεβασμό, την ανιδιοτέλεια, που θα πρέπει να διέπουν τους ανθρώπους ενός ειρηνικού και δημοκρατικού κόσμου. Δυστυχώς, όμως, καθημερινά παρατηρούμε ότι ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης αλλοιώνεται και συχνά εξαφανίζεται κάτω από την πίεση της πληθώρας γνώσεων που οι μαθητές χρειάζεται να αφομοιώσουν.. Κύριο Μέρος 1ο ζητούμενο: Αιτίες εξάλειψης ανθρωπιστικού χαρακτήρα παιδείας Επικράτηση του τεχνοκρατικού, εξειδικευτικού χαρακτήρα της μάθησης, καθώς οι ανάγκες για εξειδίκευση στη σύγχρονη κοινωνία δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη διαφορετικών κλίσεων και δεξιοτήτων των μαθητών με αποτέλεσμα την αδυναμία παροχής καθολικής μόρφωσης. Έντονα χρησιμοθηρική βαθμοθηρική εκπαίδευση που επιφέρει ανταγωνιστικές σχέσεις στους μαθητές καταστρέφοντας κάθε έννοια διαλόγου και συνεργασίας. Σύνδεση του σχολείου με την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με συνέπεια την απουσία ενδιαφέροντος για θέματα που άπτονται της κοινωνικής, πολιτικής, πολιτισμικής πραγματικότητας. Το γεγονός αυτό έχει ως απότοκο την αδυναμία διάπλασης ενεργών, δημοκρατικών πολιτών. Το σύγχρονο σχολείο εστιάζει το ενδιαφέρον του στην παροχή πληθώρας γνώσεων πληροφοριών τις οποίες οι μαθητές αποστηθίζουν χωρίς τη διάθεση άσκησης κριτικού ελέγχου. Επομένως, οποιαδήποτε καλλιέργεια κριτικής και φαντασίας απουσιάζει από την παρεχόμενη παιδεία. Αδιαφορία για τη μετάδοση αξιών και ιδανικών (σεβασμός στα δικαιώματα, στην ελευθερία του άλλου, έννοια της ισότητας, της ανεκτικότητας, της ειρήνης, της πολυπολιτισμικότητας) που ηθικοποιούν το άτομο και το καθιστούν χρήσιμο για τον συνάνθρωπό του. 2ο ζητούμενο: Τρόποι ανάδειξης ανθρωπιστικής παιδείας με τη βοήθεια του σχολείου Είναι ανάγκη το ανθρωπιστικό περιεχόμενο του νέου σχολικού προγράμματος να ξεφύγει από τη στείρα αποστήθιση και να προωθήσει καινοτόμες μεθόδους που θέτουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο (τους μαθητές) και τους προβληματισμούς τους. Κρίνεται απαραίτητη η παροχή καθολικής παιδείας απαλλαγμένης από τον εξειδικευτικό, βαθμοθηρικό της χαρακτήρα. Χρειάζεται η διδασκαλία της αρχαιοελληνικής γραμματείας εμπλουτισμένη με τις επιστημονικές εξελίξεις των κοινωνικών επιστημών, της εθνολογίας, της νομικής και των πολιτικών επιστημών, προκειμένου να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 4

7 Αναγκαία είναι ακόμη και η προώθηση του διαλόγου στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας. Ο διάλογος είναι εκείνο το μέσο που θα φέρει κοντά τους μαθητές. Μιλάμε όμως για ένα διάλογο ανοιχτό, για ένα διάλογο μεταξύ των μαθητών χωρίς τη διαμεσολάβηση του δασκάλου. Η ουσία της καλλιέργειας των ανθρωπιστικών αξιών βρίσκεται μέσα στις ανοιχτές ερωτήσεις, όπου ο δάσκαλος δεν ξέρει πού θα οδηγήσουν, δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν, αλλά γνωρίζει ότι θα οδηγήσουν στην αμφισβήτηση και την κρίση. Σημαντική για μια ανθρωπιστική παιδεία είναι ακόμα και η συνεργασία των μαθητών. Η συνεργασία δεν αποτελεί μία γνώση ούτε μία δεξιότητα που πρέπει να αναπτυχθεί. Είναι μία στάση ζωής και ως τέτοια πρέπει να διδαχθεί βιωματικά. Μέσα από ομαδικές εργασίες, μέσα από κοινές εκδηλώσεις δημιουργικών περιπάτων και περιηγήσεων σε αξιοθέατα και τοπία φυσικής ομορφιάς. Έτσι, η συνοχή στη μικρή κοινότητα του σχολείου θα μετεξελιχθεί σε κοινωνική συνοχή. Απαραίτητη, τέλος, κρίνεται και η ενίσχυση της κριτικής σκέψης των μαθητών μέσω του περιορισμού της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας, της κοινωνικής ευαισθητοποίησης των μαθητών για ζητήματα της καθημερινότητας, της προώθηση της έρευνας με τη βοήθεια του κατάλληλου υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Επίλογος Καταλυτικός, λοιπόν, θεωρείται ο ρόλος της ανθρωπιστικής παιδείας η οποία αποκαλύπτει στον άνθρωπο την ανάγκη του συνανθρώπου, προκειμένου να ικανοποιήσει τις βιοτικές και κοινωνικές του ανάγκες, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να γίνεται πρώτα και πάνω από όλα συνάνθρωπος με ειλικρινή συναίσθηση του πλησίον. Η ανθρωπιστική παιδεία αναδεικνύει, παράλληλα, τη σημασία της ομάδας στο πλαίσιο της οποίας κάθε άνθρωπος προοδεύει ή παρακμάζει. Διαχωρίζει, έτσι, τις έννοιες της ομαδικότητας και της μαζοποίησης, διδάσκει την ελευθερία, καλλιεργεί την κριτική ικανότητα, εξάρει τη σπουδαιότητα του εποικοδομητικού διαλόγου και αναπτύσσει τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Όλα τα παραπάνω εφόδια μπορούν να οικοδομήσουν υγιείς ανθρώπινες σχέσεις. Ευχαριστώ για την προσοχή και τον χρόνο σας. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 4