ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Σύγχρονες προσεγγίσεις στη γλώσσα και τα κείμενα» Ειδίκευση Νεοελληνικών Σπουδών Παρασκευή Φωτοπούλου Η διαμόρφωση του περιοδικού Δέντρο κατά την πρώτη περίοδο της κυκλοφορίας του (Μάρτιος Μάιος 1983). Παρουσίαση και ευρετηρίαση των τευχών 1-34/5. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επόπτρια: Επίκουρη καθηγήτρια Άννα- Μαρίνα Κατσιγιάννη Πάτρα 2017

2 2

3 Στη μητέρα μου 3

4 4

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ... 8 Α ΜΕΡΟΣ: Η ΕΚΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ Η ταυτότητα του εντύπου Εκδότες, προγραμματικές αρχές και στόχοι Η επιλογή του τίτλου και η διάταξη της ύλης Β ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ I. Η ύλη του περιοδικού Α. Τα λογοτεχνικά κείμενα B. Κείμενα Θεωρίας και Κριτικής Γ. Στήλες Δ. Αφιερώματα II. Το αναγνωστικό κοινό ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ Γ ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ ΑΡΧΕΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΑΣΗΣ I. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΕΥΧΗ II. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ Α. Έλληνες συνεργάτες Β. Ξένοι συνεργάτες Γ. Ανυπόγραφα III. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΩΝ Α. Έλληνες μεταφραστές Β. Ξένοι μεταφραστές

6 IV. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ V. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΩΝ VI. Ζητήματα εικονογράφησης ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΕΙΚΟΝΩΝ Α. Σκίτσα Έλληνες καλλιτέχνες Ξένοι καλλιτέχνες Ανυπόγραφα Β. Φωτογραφίες Ανά Θέμα Πρόσωπα i. Έλληνες ii. Ξένοι Τοπία Άτιτλα Δ ΜΕΡΟΣ: Το μικρό ΔΕΝΤΡΟ: γενική εισαγωγή και ευρετήρια ΕΠΙΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΠΙΜΕΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

7 7

8 ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ένα από τα βασικότερα πεδία μελέτης της Νεοελληνικής Φιλολογίας συνιστά η ενασχόληση με τον έντυπο τύπο. Η βιβλιογραφική έρευνα και ειδικότερα η μελέτη του περιοδικού τύπου αποτελεί ειδικό πεδίο μελέτης καθώς αποτυπώνει τις πνευματικές ζυμώσεις κάθε εποχής τόσο σε θεωρητικό, ιδεολογικό, όσο και σε λογοτεχνικό επίπεδο. Η έκδοση περιοδικών λόγου και τέχνης 1 αποτελεί προνομιακό χώρο και έχει οδηγήσει σε αξιόλογες κωδικοποιήσεις, αποδελτιώσεις και επιστημονικές εργασίες. Η παρούσα μελέτη έχει στόχο την αποδελτίωση και παρουσίαση της ταυτότητας του λογοτεχνικού περιοδικού Το Δέντρο. Πρόκειται για ένα περιοδικό λόγου και τέχνης, το οποίο άρχισε να κυκλοφορεί τον Μάρτιο του 1978, με πρωτοβουλία του ποιητή Κώστα Μαυρουδή. Η κυκλοφορία του μάλιστα συνεχίζεται αδιαλείπτως ως τις μέρες μας. Η εργασία θα προσπαθήσει να αναδείξει τις ρίζες του εντύπου, δηλαδή τις προϋποθέσεις οι οποίες συνέβαλαν στην άνθισή του κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο. Στη συνέχεια, θα ασχοληθεί με τον κορμό, την ύλη που φιλοξενεί και τέλος θα αναζητήσει τους καρπούς που προσέφερε στη σύγχρονη λογοτεχνική και κοινωνική ζωή του τόπου. Η εργασία είναι διαρθρωμένη σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά στην έκδοση, τις προγραμματικές δηλώσεις και τους στόχους που τέθηκαν από την αρχή της κυκλοφορίας του περιοδικού. Το δεύτερο μέρος παρουσιάζει την ύλη, δηλαδή τα λογοτεχνικά και τα θεωρητικά κείμενα. Επιμέρους ενότητες συνιστούν οι στήλες του περιοδικού και τα αφιερώματα. Στο τέλος του μέρους αυτού φιλοξενείται μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσαν οι εκδότες, με αφορμή την εκπόνηση της 1 «Στην ιστορία των ελληνικών γραμμάτων, η μόνιμη παρουσία των περιοδικών λόγου και τέχνης αρχίζει μόλις από τα τέλη του 19ου αιώνα, με την Τέχνη ( ), του Κ. Χατζόπουλου, αν και δεν απουσιάζουν πρωιμότερες αλλά μεμονωμένες εμφανίσεις. Τα νεότερα περιοδικά, όπως η Τέχνη, δίνουν μεγάλη έμφαση στα θέματα των γραμμάτων και της τέχνης [ ]. Με άλλα λόγια, έχουμε περιοδικά που απευθύνονται σ έναν κύκλο αναγνωστών με εξειδικευμένα ενδιαφέροντα». Βλ. Χ. Λ. Καράογλου, «Εισαγωγή», Περιοδικά λόγου και τέχνης : Αναλυτική βιβλιογραφία και παρουσίαση: Αθηναϊκά περιοδικά , επιμέλεια σειράς: Χ. Λ. Καράογλου, τ. Α, Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1996, σ

9 διπλωματικής μελέτης. Στο τρίτο μέρος περιλαμβάνονται οι αρχές ευρετηρίασης και τα έξι ευρετήρια. Στη συνέχεια, αποδελτιώνεται το Μικρό Δέντρο, (μικρού σχήματος συμπληρωματικό έντυπο που εκδιδόταν στις αρχές της δεκαετίας του 80). Στο τέλος της εργασίας παρατίθεται επίμετρο, το οποίο περιέχει ποσοτικά δεδομένα αναφορικά με την ύλη και τους συνεργάτες του περιοδικού. Η μελέτη στηρίχθηκε στο ψηφιοποιημένο αρχείο των τευχών του ΕΚΕΒΙ, σε τεύχη της βιβλιοθήκης του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, καθώς και του τομέα ΜΝΕΣ του τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης, κάποια τεύχη μού παραχώρησε ευγενικά από την προσωπική της συλλογή η επόπτριά μου κ. Άννα Κατσιγιάννη. Ειδικές ευχαριστίες οφείλω στον συλλέκτη, συγγραφέα, κ. Γιώργο Ζεβελάκη, ο οποίος με έφερε σε επαφή με το Ίδρυμα Τάκη Σινόπουλου, όπου εντόπισα τα δύο πιο δυσεύρετα τεύχη του Μικρού Δέντρου (τα τεύχη 6 και 7). Τέλος, ευχαριστώ ιδιαίτερα το Ίδρυμα Τάκη Σινόπουλου, το οποίο έστειλε στην επόπτριά μου τα τεύχη σε σκαναρισμένη μορφή (από την ψηφιακή συλλογή του Κ. Γιώργου Ζεβελάκη). Για την περάτωση της εργασίας αυτής οφείλω ειλικρινείς ευχαριστίες στην επόπτρια καθηγήτριά μου κ. Άννα-Μαρίνα Κατσιγιάννη, η οποία διέθεσε χρόνο αλλά και επιστημονική υποστήριξη καθ όλη τη διάρκεια της αποδελτίωσης και της συγγραφής. Παράλληλα ευχαριστώ τις συνεπόπτριες καθηγήτριες, την επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παναγιώτα Καραβία και την καθηγήτρια κ. Κατερίνα Κωστίου για τις γόνιμες παρατηρήσεις τους. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλω επίσης στους δύο εκδότες του Δέντρου, τον κ. Κώστα Μαυρουδή και τον κ. Τάσο Γουδέλη για το ενδιαφέρον τους και για την παραχώρηση της συνέντευξης. Τέλος, χρωστώ αμέριστη ευγνωμοσύνη στην οικογένειά μου και σε όσους με στήριξαν ηθικά και πνευματικά κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών. 9

10 Α ΜΕΡΟΣ: Η ΕΚΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ Η ταυτότητα του εντύπου Τίτλος ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ πεζό-ποίηση-κριτική Υπότιτλος Δίμηνη περιοδική έκδοση (τχ.1-6) Δίμηνη περιοδική έκδοση λογοτεχνίας (τχ. 7-11) Δίμηνη έκδοση λογοτεχνίας (τχ.12-31) Έκδοση λογοτεχνίας (τχ.32-34/35) Εκδότης Κώστας Μαυρουδής (τχ.1-34/35) Μιχάλης Γκανάς, Κώστας Μαυρουδής (τχ. 2) Μιχάλης Γκανάς, Κώστας Μαυρουδής, Γιάννης Πατίλης (τχ. 3) Διευθυντής Επιτροπή (τχ. 2,3) Κώστας Μαυρουδής (τχ.7-34/35) Τόπος έκδοσης Αθήνα Διεύθυνση Κορυδαλλέως 7, Αθήνα (814) τηλ (τχ. 1) (τχ. 2-34/35), (τχ. 2, 3) Διάρκεια (Μάρτιος Μάιος 1983) Χαρτί Μέγεθος Σαμουά 80 γραμμ. (τχ.7-11) 22Χ14 εκ. Τόμος Α τχ. 1 (Μάρτιος 1978) σ τχ. 2 (Μάιος- Ιούνιος 1978) σ τχ. 3 (Ιούλιος- Αύγουστος 1978) σ τχ. 4 (Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 1978) σ τχ. 5 (Νοέμβριος- Δεκέμβριος 1978) σ

11 τχ. 6 (Ιανουάριος- Φεβρουάριος 1979) σ Τόμος Β τχ. 7 (Μάρτιος-Απρίλιος 1979) σ τχ. 8 (Μάιος- Ιούνιος 1979) σ τχ. 9 (Ιούλιος- Αύγουστος 1979) σ τχ. 10 (Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 1979) σ τχ. 11 (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1979) σ Τόμος Γ τχ. 12 (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1980) σ τχ. 13 (Μάρτιος- Απρίλιος 1980) σ τχ. 14 (Μάιος- Ιούνιος 1980) σ τχ. 15 (Ιούλιος- Αύγουστος 1980) σ τχ. 16 (Σεπτέμβριος- Νοέμβριος 1980) σ τχ. 17 (Δεκέμβριος 1980) σ Τόμος Δ τχ. 18 (Ιανουάριος 1981) σ τχ. 19 (Φεβρουάριος-Μάρτιος 1981) σ τχ. 20 (Απρίλιος 1981) σ τχ. 21 (Μάιος- Ιούνιος 1981) σ τχ. 22 (Καλοκαίρι 1981) σ Τόμος Ε τχ. 23 (Σεπτέμβριος 1981) σ τχ. 24 (Δεκέμβριος 1981) σ τχ. 25 (Ιανουάριος- Φεβρουάριος 1982) σ τχ. 26 (Μάρτιος 1982) σ Τόμος ΣΤ τχ. 27 (Απρίλιος- Μάιος 1982) σ τχ. 28 (Καλοκαίρι 1982) σ τχ. 29 (Σεπτέμβριος 1982) σ τχ. 30 (Νοέμβριος 1982) σ τχ. 31 (Δεκέμβριος 1982) σ τχ. 32 (Φεβρουάριος 1983) σ

12 τχ. 33 (Μάρτιος 1983) σ τχ (Μάιος 1983) σ Περιοδικότητα Διμηνιαίο (τχ.1-15, 19, 21, 22, 25, 27, 30, 32, 34) Τριμηνιαίο (τχ. 16, 24, 28) Μηνιαίο (τχ. 17, 18, 20, 23, 26, 29, 31, 33) Φωτοστοιχειοθεσία Φωτοστοιχειοθετική Ε.Π.Ε (τχ. 1-6) «Φωτόγραμμα» Ε.Π.Ε (τχ ) Γ. Λεοντακιανάκος & Υιοί Ο.Ε. (τχ.15-29) «Λουκάς Γιοβάνης» Ε.Ε. (τχ /35) Γραφική επιμέλεια Κώστας Μαυρουδής, Στρατής Μαντούβαλος (τχ. 1-6) Κώστας Μαυρουδής, Αλέκος Τσιώκος (τχ ) Αλέκος Τσιώκος (τχ.12-14) Φώφη Καλέμη (τχ.17-29) Κώστας Μαυρουδής (τχ /35) Φωτογράφιση- Μοντάζ Μ. Τσιπουρίδης, Ν. Τζανέτος (τχ. 1, 4, 5) «Σ. Βασιλείου- Α. Λενής» (τχ. 3) Γραφικές Τέχνες Αλέκου Καλέμη (τχ ) Α. Κρητικού (τχ ) Ατελιέ Καλλέμη (τχ /35) Διόρθωση Χρήστος Τηνιακός (τχ. 1-6) Δημήτρης Σακελλαρίου (τχ. 7-14) Εκτύπωση Θανάσης Γκόνης (τχ. 7-13) Τιμή τεύχους δρχ. 40 (τχ. 1-19) δρχ. 50 (τχ ) δρχ. 70 (τχ ), (διπλά τχ.: δρχ. 80) δρχ. 80 (τχ ), (τχ. 22: δρχ. 140), (τχ. 23: δρχ. 12

13 150) δρχ. 100 (τχ ) δρχ. 170 (τχ. 27) δρχ. 110 (τχ ) δρχ. 160 (τχ /35) Συνδρομές Ετήσια δρχ. 200 και φοιτητ. δρχ. 150 Εξωτ. $ 10 (τχ.1-6) δρχ. 250 Εξωτ. $ 15 (τχ. 7-9) δρχ. 300 Εξωτ. $ 15 (τχ ) δρχ. 420 Εξωτ. $ 20 και οργανισμών δρχ (τχ.15-19) δρχ. 480 Εξωτ. $ 20 και οργανισμών δρχ (τχ ) δρχ. 600 Εξωτ. $ 25 και οργανισμών δρχ (τχ /35) Αντίτυπα (τχ. 1-11) (τχ. 12) δεν αναγράφονται από τα τχ.13-34/35 13

14 Εκδότες, προγραμματικές αρχές και στόχοι Η δεκαετία του 70 υπήρξε, ως γνωστόν, περίοδος ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων. Μέσα σ αυτό το κλίμα, ο σύγχρονος άνθρωπος αναζήτησε την ταυτότητά του, επιδιώκοντας παράλληλα μία πολυεπίπεδη αλλαγή. Συνάμα, υπό το πρίσμα των πολιτικών εξελίξεων, ξεκίνησαν και νέες πνευματικές αναζητήσεις. Οι πολιτικοκοινωνικές εξελίξεις κυοφόρησαν τις προϋποθέσεις δημιουργίας νέων λογοτεχνικών περιοδικών. Περιοδικά της γενιάς του 70, όπως ο Λωτός ( ), το Τραμ ( ), η Νέα Ποίηση ( ) έκαναν την εμφάνισή τους. Σ αυτή την περίοδο άπλωσε τις ρίζες του Το Δέντρο, ένα περιοδικό λόγου και τέχνης με σύγχρονη κριτική ματιά.. Η κυκλοφορία του περιοδικού άρχισε τον Μάρτιο του 1978 στην Αθήνα και συνεχίζεται ως σήμερα. Διακρίνονται τρεις περίοδοι. Η πρώτη περίοδος αρχίζει από τον Μάρτιο του 1978 ως τον Μάιο του 1983, η δεύτερη από τον Σεπτέμβριο του 1983 μέχρι το Νοέμβριο του 1985 και η τρίτη από τον Δεκέμβριο του 1985 ως σήμερα. 2 Κατά την πρώτη περίοδο εκδόθηκαν 35 τεύχη χωρίς, ωστόσο, συνεπή περιοδικότητα. Η πρωτοβουλία της έκδοσης του Δέντρου ξεκίνησε από μία ομάδα νέων με πνευματικές αναζητήσεις, τον Κώστα Μαυρουδή, τον Μιχάλη Γκανά, τον Γιάννη Πατίλη και τον Κώστα Σοφιανό. 3 Όπως εκμυστηρεύεται ο Κ. Μαυρουδής 4 : το περιοδικό ήταν ένας τρόπος να κινηθούμε ανάμεσα στον κόσμο. Συναναστρεφόμασταν ανθρώπους των εκδόσεων, των περιοδικών. Ο Γκανάς δούλευε στο βιβλιοπωλείο Δωδώνη. Εκεί θυμάμαι ότι περνούσαν πολλοί συγγραφείς. Προσωπικά, δεν είχα καμία πείρα. 2 Α. Γ.- Σ. Π., «Το Δέντρο», Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα- Έργα- Ρεύματα- Όροι, Αθήνα, Πατάκης, 2007, σ Βασικό σημείο επαφής των συντακτών αποτελούσε η προσωπική γνωριμία και οι κοινές πνευματικές ενασχολήσεις, οι οποίες περιστρέφονταν κυρίως γύρω από την ποίηση. 4 Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016). 14

15 Υπήρχε μία ρομαντική επιπολαιότητα, άγνοια της διαστάσεως των πνευματικών φαινομένων. 5 Στη συνέχεια, η ομάδα χώρισε και την αποκλειστική ευθύνη της έκδοσης του εντύπου ανέλαβε ο Κώστας Μαυρουδής, 6 ο οποίος από τη δεύτερη περίοδο κυκλοφορίας συνεργάζεται με τον Τάσο Γουδέλη. 7 Κατά την πρώτη περίοδο της κυκλοφορίας (Μάρτιος 1978-Μάιος 1983), η παρουσία του Κώστα Μαυρουδή δεν περιορίζεται μόνο στην επιμέλεια της έκδοσης. Αντιθέτως, ο ρόλος του γίνεται δυναμικός και πολύπλευρος, καθώς δημοσιεύει ποιήματά του (4), μεταφράζει δοκίμια και ποιήματα (10) και συντάσσει κριτικά σημειώματα (18). Δίπλα σε αυτόν υπάρχουν κάποιοι τακτικοί συνεργάτες, οι οποίοι βοηθούν με διορθώσεις, μεταφράσεις, συγκρότηση στηλών και κριτικό σχολιασμό. Αξίζει να γίνει μνεία στους Δημήτρη Βάρσο, Γιώργο Γαβριήλ, Τάσο Γουδέλη, 8 Γιώργο Καραβασίλη, Γιώργο Κεντρωτή, Νίκο Κοντομήτρο, Σπύρο Ηλιόπουλο, Σωτήρη Παστάκα, Μαρία Στεφανοπούλου, Σπύρο Τσακνιά. 5 Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016). 6 Ο Κώστας Μαυρουδής γεννήθηκε στην Τήνο το Είναι ποιητής. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι πρώτες του δημοσιεύσεις ξεκίνησαν το Έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές και τέσσερα πεζογραφήματα. Για το βιβλίο του, με τίτλο, Τέσσερις Εποχές, έλαβε το βραβείο ποίησης του περιοδικού Διαβάζω, το 2011 για το αφήγημα Η αθανασία των σκύλων το κρατικό βραβείο διηγήματος και το βραβείο διηγήματος του ηλεκτρονικού περιοδικού Ο Αναγνώστης, το Βλ. σχετικά [ανάκτηση 9/12/2016]. 7 Ο Τάσος Γουδέλης γεννήθηκε στην Αθήνα το Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει μελετήσει ιστορία και θεωρία του κινηματογράφου. Εξέδωσε έξι συλλογές διηγημάτων και ένα μυθιστόρημα. Για το βιβλίο του, με τίτλο Η γυναίκα που μιλά, τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος και το βραβείο διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω, το Βλ. σχετικά [ανάκτηση 9/12/2016]. 8 Κατά την πρώτη περίοδο κυκλοφορίας του εντύπου, ο Τ. Γουδέλης συνεπικουρεί σχολιάζοντας την επικαιρότητα. Επιπλέον, γράφει κριτική για ταινίες μέσα από τη στήλη που διατηρεί. 15

16 Ήδη από τις πρώτες σελίδες, η διεύθυνση του περιοδικού εξέφρασε με ευσύνοπτο τρόπο τις προγραμματικές της αρχές. Οι αρχές αυτές γνωστοποιούν στον αναγνώστη, αλλά και τον μετέπειτα ερευνητή, τις προσδοκίες, τους στόχους και τις οριοθετήσεις που έθεσε το περιοδικό στην αρχή της κυκλοφορίας του. Αν μη τι άλλο, υποδεικνύουν το ιδιαίτερο στίγμα του μέσα στην ευρύτερη πνευματική και πολιτισμική πραγματικότητα. Στο τχ. 1 της πρώτης περιόδου δημοσιεύεται ένα εισαγωγικό κείμενο με τίτλο «Ένα δέντρο». Το κείμενο αυτό είναι αρκετά διαφωτιστικό αναφορικά με τις γραμμές που θέλησε να χαράξει το έντυπο στην αρχή της εκδοτικής του πορείας. Παρατίθεται εδώ ένα μικρό απόσπασμα: Το δέντρο θέλει να σταθεί ένας χώρος πνευματικής ζωής. Από τη φανταχτερή ομοιομορφία προτιμά την παλίντροπον αρμονίην. Δε νομίζει το δέντρο, πως τα ξέρει όλα. [ ] Γι αυτό είναι ανοιχτό στο διάλογο και την κριτική. [ ] Πέρα από την κριτική και την κριτική στάση, το δέντρο απασχολεί σοβαρά το ίδιο το σώμα της ευρύτερα λογοτεχνικής παραγωγής, πεζό, ποίηση, δοκίμιο. [ ] Και πάλι θα προσπαθήσει να καταδείξει την πνευματικότητα σαν στοιχείο όχι μόνο της «αναγνωρισμένης» ελίτ μιας εποχής ή μιας χώρας, αλλά σαν ένα βαθύ, αναφαίρετο ενοποιό, αναπαλλοτρίωτο και υπεριστορικό συστατικό της ίδιας της ανθρώπινης φύσης. 9 Στην προσπάθεια ανίχνευσης των επιδιώξεων του περιοδικού, χρήσιμο στάθηκε και ένα κείμενο που δημοσιεύεται στο τχ. 20. Η έκδοση εμμένει στις προγραμματικές της δηλώσεις υποστηρίζοντας τη σημασία ύπαρξης ενός παρεμβατικού λόγου που οφείλει να έχει ένα λογοτεχνικό έντυπο. Τονίζεται πως η απουσία ενός «λόγου», υποθάλπτει μία «μονομερή και εξουσιαστική σχέση με το κοινό». 10 Στο επόμενο τεύχος, το 21, η συντακτική επιτροπή επανέρχεται επισημαίνοντας την άμεση και ελεύθερη κριτική φωνή των συνεργατών των «Φύλλων». 11 Προτάσσεται ο «αντικειμενικός», ο «δημιουργικός λόγος», απογυμνωμένος από σκοπιμότητες, ο οποίος θεωρείται η «ουσιωδέστερη αιτία 9 «Ένα Δέντρο», Το Δέντρο, τχ. 1 (1978) [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 20 (1981) [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 21 (1981)

17 υπάρξεως ενός περιοδικού εντύπου». 12 Ένας επιπρόσθετος, επομένως, στόχος είναι η καλλιέργεια της κριτικής και η επιδίωξη της ανάπτυξης μιας ειλικρινούς σχέσης με το αναγνωστικό κοινό. Σε ένα μεταγενέστερο κείμενο, στο τχ. 32, ο συνεργάτης του περιοδικού Δημήτρης Βάρσος εκφράζει την άποψη πως τα λογοτεχνικά περιοδικά οφείλουν να αποτυπώνουν τους πνευματικούς μετασχηματισμούς και τις τάσεις της εποχής, αποφεύγοντας την αναμόχλευση παλαιότερων συγγραφέων και θεμάτων. 13 Συνεχίζοντας την έρευνα σε βιβλιογραφικές πηγές, διαπιστώνει κανείς ότι οι στόχοι αποσαφηνίζονται ακόμη περισσότερο. Οι δηλώσεις των σημερινών εκδοτών παρουσιάζουν αρκετά σημεία σύγκλισης. Όπως επισημαίνει ο Τάσος Γουδέλης, ο ρόλος ενός περιοδικού είναι «ενημερωτικός» και συνάμα «παρεμβατικός», υπό το πρίσμα αυτό, το Δέντρο προσπάθησε να καλύψει εξ αρχής τρεις βασικούς στόχους, την ενημέρωση του αναγνώστη για σημαίνοντα κείμενα της παγκόσμιας και της εγχώριας λογοτεχνίας, την πρόταξη των ποιητικών ελληνικών κειμένων ανεξαρτήτως υπογραφής και την υπογράμμιση ενός τολμηρού σχολιαστικού λόγου για την πολιτισμική μας ζωή. 14 Ο Κώστας Μαυρουδής, υπηρετώντας μια πιο προσωπική εκδοχή του εντύπου, προσδιορίζει τις αρχές του δηλώνοντας ότι δίνει προτεραιότητα στο κείμενο έναντι του γράφοντος, σε νέους συγγραφείς έναντι καταξιωμένων, καθώς και στην ποικιλία. 15 Αλλού πάλι, εξυψώνοντας ακόμη περισσότερο τη λειτουργία του περιοδικού τύπου, διατυπώνει την άποψη ότι το έντυπο πρέπει «να προβάλει, να 12 Ό.π., [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 32 (1983) Τάσος Γουδέλης, «Το Δέντρο», Πρακτικά Δέκατου Πέμπτου Συμποσίου Ποίησης, Πάτρα, Αχαϊκές εκδόσεις, 1995, σ Ηλίας Κανέλλης, «Έρευνα: Τα λογοτεχνικά περιοδικά», Αντί, τχ. 542 (1994) 58 [συνέντευξη του Κώστα Μαυρουδή και του Τάσου Γουδέλη] 17

18 ερμηνεύσει ή και να δημιουργήσει τις αξίες του καιρού του. Οι αρετές του εξασφαλίζουν διάρκεια και αντοχή». 16 Η επιλογή του τίτλου και η διάταξη της ύλης Η πρώτη επαφή του αναγνώστη - μελετητή με το περιοδικό ξεκινάει από τον ευρηματικό και πρωτότυπο τίτλο. Η ιδέα προήλθε από την επωνυμία ενός βιβλιοπωλείου στο κέντρο της Αθήνας. Πρόκειται για ένα βραχύβιο βιβλιοπωλείο, το οποίο είχε ανοίξει ο Μιχ. Γκανάς. 17 Το Δέντρο, όπως προειπώθηκε, κατά την πρώτη περίοδο κυκλοφορίας του εξέδωσε 35 τεύχη. Τα πρώτα τεύχη είναι ολιγοσέλιδα, ενώ από το τχ. 12 παρατηρείται σταδιακά μία αύξηση του αριθμού των σελίδων και κατ επέκταση της ύλης που φιλοξενεί. Απόρροια της αύξησης αυτής αποτελεί η αλλαγή της περιοδικότητας στην κυκλοφορία του. Στο σημείο αυτό θα ήταν χρήσιμο να μελετηθεί η επιλογή και η διάταξη της ύλης του εντύπου. Όπως γίνεται φανερό ήδη από τα πρώτα τεύχη, παρατηρείται ποικιλία στην επιλογή των ειδών, καθώς οι σελίδες του περιοδικού διανθίζονται με ποιητικά και πεζά κείμενα, δοκίμια, μελέτες, συνεντεύξεις, αφορισμούς, θεατρικά αποσπάσματα, διαλέξεις, επιστολές και μαρτυρίες. Η διάταξη των ειδών δεν φαίνεται να ακολουθεί μία κανονικότητα. Μολαταύτα, όλα συνδέονται μεταξύ τους αρμονικά δίνοντας ποικίλα ερεθίσματα στον αναγνώστη. Ανάμεσα στα είδη που καλλιεργούνται, δεσπόζοντα ρόλο κατέχει η ποίηση, τόσο η πρωτότυπη όσο και η μεταφρασμένη. Μετά τη δημοσίευση των λογοτεχνικών κειμένων, ακολουθούν μόνιμες και βραχυπρόθεσμες στήλες, οι οποίες επιτελούν συγκεκριμένο ρόλο κάθε φορά. Η γλώσσα δημοσίευσης των κειμένων είναι η ελληνική, δημοτική, η οποία, ωστόσο, χρησιμοποιεί τον τονισμό της καθαρεύουσας. 18 Παρά το γεγονός ότι το 16 Κώστας Μαυρουδής, «Περιοδικά Λογοτεχνίας», Πρακτικά Δέκατου Πέμπτου Συμποσίου Ποίησης, Πάτρα, Αχαϊκές εκδόσεις, 1995, σ Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016), ό.π. 18 Κατά τη μεταπολίτευση ξεκινά μια σειρά διαβουλεύσεων για το ζήτημα της γλώσσας και πραγματοποιούνται σημαντικές αλλαγές. Βλ. σχετικά Γ. Λαμψίδης, Οι περιπέτειες της 18

19 πολυτονικό σύστημα καταργήθηκε το 1982, το περιοδικό συνεχίζει να το χρησιμοποιεί ακολουθώντας ένα προσωπικό ύφος γραφής. Β ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ Το κεφάλαιο αυτό έχει στόχο να παρουσιάσει τον βασικό κορμό του Δέντρου, την ύλη του. Σε αυτή περιλαμβάνονται τα λογοτεχνικά και θεωρητικά κείμενα, οι στήλες και τα αφιερώματα. Απώτερος σκοπός είναι η επισήμανση ορισμένων κοινών χαρακτηριστικών των κειμένων, τα οποία δημοσιεύονται. Με τον τρόπο αυτό, θα διαφανεί η διάδραση με την εποχή και τους ανθρώπους που το γέννησαν. Η παρουσία του εκδότη Κώστα Μαυρουδή, ποιητή της γενιάς του 70, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα αν ληφθεί υπ όψη το γεγονός ότι η εκδοτική δραστηριότητα του περιοδικού είναι πρωταρχικά μία προσωπική υπόθεση. Από το τχ. 5 έως το τχ φέρει την αποκλειστική ευθύνη της διεύθυνσης και της έκδοσης του εντύπου. Η ιδιαίτερη μέριμνά του εκδηλώνεται μέσα από τα πάμπολλα σημειώματα με τα οποία γνωστοποιεί την πρόθεσή του για αποφυγή λαθών, ενημερώνει για την παρουσία νέων στηλών, αλλά και για το περιεχόμενο των υπαρχουσών. Η συνεχής επαγρύπνηση, η αφοσίωση και οι προσωπικές του επιλογές συμβάλλουν τελικά στην ανάδειξη του εντύπου. Η επιλογή των συνεργατών και των μεταφραζόμενων συγγραφέων καταδεικνύει τον προσανατολισμό του εντύπου απέναντι σε νέες τάσεις και κινήματα, διαμορφώνοντας ταυτόχρονα τη διακριτική φυσιογνωμία και το στίγμα του στην περιρρέουσα εκδοτική δραστηριότητα. Παράλληλα αποτυπώνει την ηθική και αισθητική άποψή του γύρω από τη λογοτεχνία. Όπως θα φανεί στη συνέχεια, το Δέντρο, μένοντας πιστό στις προγραμματικές του αρχές, γίνεται όχημα των πνευματικών εξελίξεων, τις οποίες αποτυπώνει μέσα από συγκεκριμένες επιλογές σε κείμενα και συγγραφείς. Το ενδιαφέρον του επεκτείνεται τόσο στην εγχώρια όσο και στην ξένη λογοτεχνική παραγωγή. δημοτικής: Η συνταγματική απαγόρευση (1911), η αναγνώριση (1976), το μονοτονικό (1982), Αθήνα, 1993 και ένα άρθρο του Ν. Σαραντάκου στην ηλεκτρονκή διεύθυνση [ανάκτηση 23/12/2016]. 19

20 I. Η ύλη του περιοδικού Α. Τα λογοτεχνικά κείμενα Κυρίαρχο χώρο στις σελίδες του περιοδικού καταλαμβάνει η ποίηση. Τα πρωτότυπα ποιητικά κείμενα καλύπτουν το 77% της ύλης, ενώ τα μεταφρασμένα το 58%. Όπως δηλώνει ο ποιητής και εκδότης Κ. Μαυρουδής, η πρόταξη της ποίησης «συνιστά πράξη ευγένειας σε ένα είδος που το διαβάζουν λιγότεροι και απαιτεί καλλιέργεια του αναγνώστη.» 19 Ακολουθώντας τον παλμό της εποχής, το Δέντρο φιλοξενεί κείμενα νέων συγγραφέων, τα οποία ανταποκρίνονται στις αισθητικές του αξίες. Πολύ συχνά συνοδεύονται από βιοεργογραφικά σημειώματα, τα οποία βοηθούν στη μύηση των αναγνωστών στο πνευματικό γίγνεσθαι. Συχνά προδημοσιεύονται στο περιοδικό ποιήματα ή πεζά. Αναζητώντας το έδαφος πάνω στο οποίο το Δέντρο άπλωσε τις ρίζες του και ευδοκίμησε, είναι αναγκαίο να ανατρέξουμε στην προϋπάρχουσα λογοτεχνική παραγωγή. Πρόκειται για την Α και Β μεταπολεμική γενιά, η οποία δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη μιας νέας γενιάς συγγραφέων, της γενιάς του 70. Το περιοδικό συστεγάζει τις τρεις αυτές λογοτεχνικές γενιές, εστιάζοντας, ωστόσο, στην παρουσία της νεότερης γενιάς του Οι ποιητές της γενιάς αυτής εμφανίστηκαν στα ελληνικά γράμματα το 1965, αλλά έκαναν αισθητή την παρουσία τους στις αρχές του 70, λίγα χρόνια πριν την κυκλοφορία του περιοδικού. Έζησαν σε μια περίοδο κατά την οποία η μεταπολιτευτική Ελλάδα γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη και υιοθέτησε καταναλωτικές συνήθειες. Ωστόσο, εκείνοι, βαθιά επηρεασμένοι από τα συνθήματα του γαλλικού Μάη (1968) και την εμπειρία της δικτατορίας των συνταγματαρχών, εναντιώνονται σε κάθε κοινωνικό και πολιτικό κατεστημένο. Ο 19 Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016), ό.π. 20 Για την ανθολόγηση της γενιάς, βλ. Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Η Γενιά του 70. Ιστορία- Ποιητικές διαδρομές, Κέδρος, 1989 Γ.Δ. Παναγιώτου, Γενιά του 70. Ποίηση και Πεζός λόγος, Σίσυφος, 1979 και Αλέξης Ζήρας (ανθ.) - Δημήτρης Αλεξίου (επιμ.), Γενιά του 70, Αθήνα, Εκδόσεις Όμβρος, Μία αξιόλογη έρευνα έχει εκπονηθεί από τη Μαρία Ν. Ψάχου, Η ποιητική γενιά του 70: ιδεολογική και αισθητική διερεύνηση, Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα,

21 αντικομφορμισμός της γενιάς αυτής κατοπτρίζεται στον χαρακτηρισμό «γενιά της αμφισβήτησης». 21 Οι συγγραφείς της γενιάς του 70, σημαδεμένοι από την απομόνωση και το άγχος που προκαλεί η άνιση ανάπτυξη ενός βιομηχανικού κόσμου και η καθημερινή ζωή στις μεγαλουπόλεις, με όχημά τους τη μοντέρνα, «μετα - συμβολιστική και μετα - υπερρεαλιστική γλώσσα» 22 πραγματεύονται θέματα όπως οι ανθρώπινες σχέσεις, η πολιτική, η κοινωνική ιεραρχία, η οικονομική πρόοδος, οι παραδοσιακοί θεσμοί, η πατρίδα. 23 Ως προς το σύνολο των ποιητικών συνεργασιών, περισσότερα ποιήματα δημοσιεύουν οι εξής: Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου (9 σε 1 τεύχος), Ξενοφών Βαρβέρης (19 σε 2 τεύχη), Αλέξανδρος Ίσαρης (10 σε 1 τεύχος), Γιάννης Κοντός (9 σε 3 τεύχη), Γιάννης Μαράβας (10 σε 2 τεύχη), Μανόλης Ξεξάκης (10 σε 2 τεύχη), Σωτήρης Παστάκας (10 σε 3 τεύχη), Γιάννης Πατίλης (9 σε 1 τεύχος), Αλεξάνδρα Πλαστήρα (9 σε 1 τεύχος), Αλέξανδρος Τραϊανός (9 σε 3 τεύχη ), Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος (10 σε 1 τεύχος). Ανάμεσα σε εκείνους που πρωτοδημοσιεύουν, ξεχωρίζουν οι συγγραφείς Γιάννης Μαράβας (τχ. 25), Κώστας Γκιμοσούλης (τχ. 25), Ξενοφών Βαρβέρης (τχ. 26), Σωτήρης Παστάκας (τχ. 28), Διονύσης Μενίδης (τχ. 28), Γιώργος Καρυπίδης (τχ. 28), Γιώργης Κοζίας (τχ. 32) και οι μεταφραστές Σπύρος Ηλιόπουλος, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Μαρία Στεφανοπούλου. Όσον αφορά στα πεζογραφικά κείμενα (νουβέλα, διήγημα, μυθιστόρημα) τα οποία είναι 23, παρατηρούμε ότι το Δέντρο επιμένει στη δημοσίευση κυρίως σύγχρονων μεταδικτατορικών συγγραφέων. Μία γενική εκτίμηση του έργου τους οδηγεί στη διαπίστωση της χρήσης μοντερνιστικών τεχνοτροπιών. «Οι πειραματισμοί αυτοί είναι πρωταρχικά υφολογικοί, αλλά δεν παύουν να ανακλούν τη διάσπαση της εξωτερικής πραγματικότητας και τις επιπτώσεις της στον ψυχισμό των ανθρώπων.» 24 Ως προς το σύνολο των πεζογραφικών συνεργασιών, περισσότερα έργα δημοσιεύουν οι συγγραφείς Δημήτρης Βάρσος (3), Φίλιππος Δρακονταειδής (2), Γιώργος Καρυπίδης (2), Δημήτρης Νόλλας (2), Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλος (3), Μάριος Ποντίκας (2). 21 Β. Βαρίκας, «Ποιητικός αντικομφορμισμός», Το Βήμα της Κυριακής, 16/5/ Α. Ζ., «Γενιά του 1970», Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας. Πρόσωπα- Έργα- Ρεύματα- Όροι, Αθήνα, Πατάκης, 2007, σ Αλέξης Ζήρας, «Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση : Γενικές διαπιστώσειςτάσεις- διαφοροποιήσεις», Ελληνική Ποίηση , Aθήνα, Γραφή, 1979, σσ Γιώργος Δ. Παγανός, Μοντερνισμός και πρωτοπορίες, Αθήνα, Σαββάλας, 2003, σ

22 Παράλληλα με την ανάπτυξη της ποίησης, παρατηρείται και η καλλιέργεια ενός «τρίτου διάμεσου» αντιείδους ή μεικτού είδους, του πεζόμορφου ποιήματος, το οποίο «αντιστέκεται σε κάθε τύπου ειδολογική ταξινόμηση», «οικειώνεται τα εικονοποιητικά, ρητορικά σχήματα, τα ρυθμολογικά στοιχεία και τους τρόπους της ποίησης». 25 Ο Δ. Ν. Μαρωνίτης θεωρεί ότι το πεζόμορφο ποίημα συνιστά μορφολογικό γνώρισμα της γενιάς. 26 Επεξηγώντας, ο Γ. Πατίλης βλέπει το πεζό ποίημα «ως προϊόν της κολοσσιαίας ενοποίησης των παραστάσεων (σε οικουμενικό επίπεδο) που επιχειρείται από τα μέσα μαζικής πληροφόρησης με αποτέλεσμα η εικοσιτετράωρη καθημερινότητα να παρουσιάζεται ως ένα ολοποιητικό όσο και πολυπρισματικό αφηγηματικό συνεχές.» 27 Με την άποψη αυτή φαίνεται να συντάσσεται και η Μαρία Ψάχου, η οποία υποστηρίζει ότι το πεζό ποίημα αποτελεί «ένα σύνθετο, πολυδύναμο σημειωτικό σύστημα, ομόλογο της σύνθετης, διανοητικά και ψυχικά, ανθρώπινης οντότητας. [ ] Η μορφή του υπηρετεί το ιδεολογικό πρόταγμα της ελευθερίας. [ ] Οι ισχύοντες κοινωνικοί όροι διαμορφώνουν αυτό το ειδολογικό πλαίσιο, που προκύπτει ως το αισθητικό ισοδύναμο αποτύπωσης της άνυδρης εποχής και της δυσαρμονικής, κατακερματισμένης επικοινωνίας.» 28 Τα πρωτότυπα πεζά ποιήματα του περιοδικού ανέρχονται σε 28. Η σύνθεσή τους αποδίδεται στον Δημήτρη Καλοκύρη (3), τον Τάκη Καρβέλη (8), τον Σπύρο Τσακνιά (6) και τον Αργύρη Χιόνη (3). Στο σώμα των λογοτεχνικών μεταφράσεων, κυρίαρχη θέση εξακολουθεί να κατέχει η ποίηση. Τα 254 ποιήματα που μεταφράζονται αναδεικνύουν τον σταθερό προσανατολισμό του περιοδικού προς την ευρωπαϊκή και την αμερικανική λογοτεχνία του 20 ού αιώνα. Μέσα από τις σελίδες του περιοδικού, το αναγνωστικό κοινό έρχεται σε επαφή με το ρεύμα του μοντερνισμού, τα ευρωπαϊκά κινήματα της 25 Για τη διαμόρφωση του πολύμορφου και αντινομικού αυτού είδους ως τον μοντερνισμό, βλ. Άννα Κατσιγιάννη, Το πεζό ποίημα στη νεοελληνική γραμματεία: γενεαλογία, διαμόρφωση και εξέλιξη του είδους (από τις αρχές ώς το 1930), Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2001, τ. Ι, ΙΙ. 26 Δ.Ν. Μαρωνίτης, «Ποιητική γενιά του 70» στο Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα, Αθήνα, Κέδρος, 1987, σ Γ. Πατίλης, «Ανάγκη μιας συνολικής αναθεώρησης», Το Δέντρο, τχ (1990) Μαρία Ν. Ψάχου, «Γ. Κοντός, Ανωνύμου μοναχού, Σχέδιο για διήγημα (μοντάζ) ή ποιήματα πεζά», Τα Ποιητικά, τχ. 21 (2016)

23 πρωτοπορίας, τη γενιά των beat, καθώς και με τη μεταπολεμική γραφή. Από τους συγγραφείς με την πιο δυναμική παρουσία διακρίνονται οι εξής: Guillaume Apollinaire (39 σε 1 τεύχος), Roy Fisher (9 σε 1 τεύχος), Vladimir Holan (8 σε 2 τεύχη), Michel Leiris (8 σε 1 τεύχος), F.T. Marinetti (9 σε 1 τεύχος), Cesare Pavese (10 σε 1 τεύχος), Octavio Paz (14 σε 2 τεύχη), A. Poulin, JR (15 σε 1 τεύχος), Georges Schehade (8 σε 1 τεύχος). Στο πεδίο της πεζογραφίας, από την άλλη, μπορούμε να εξαγάγουμε παρόμοια συμπεράσματα. Σταθερός προσανατολισμός του περιοδικού είναι η νεότερη πεζογραφία, εμποτισμένη από το ρεύμα του μοντερνισμού και από την προσωπική γραφή του κάθε συγγραφέα. Πιο συχνά εμφανίζονται οι πεζογράφοι Italo Calvino (2), Milos Macourek (1), Gabriel Garcia Marquez (4) και Robert Musil (7). Η μεταφραστική αναδημιουργία ξενόγλωσσων πεζών ποιημάτων επιτελείται σε μικρότερο βαθμό. Σε αντίθεση με τα πρωτότυπα πεζά ποιήματα, τα μεταφρασμένα ανέρχονται σε 8. Αποδίδονται στους: Lawrence Ferlinghetti (1), Robert Musil (5), Tanikawa Shuntaro (2). Τα λογοτεχνικά κείμενα - στο σύνολό τους - προέρχονται κυρίως από την αγγλική, τη γαλλική, τη γερμανική, την ιταλική και την ισπανική λογοτεχνία. Υπερτερεί η γαλλόφωνη λογοτεχνία, η οποία εκφράζει ιδέες και τάσεις τις οποίες εισάγει το περιοδικό. Από την πλειάδα των μεταφραστών, πιο συχνά συναντώνται οι Δημήτρης Βάρσος, Σπύρος Ηλιόπουλος, Γιώργος Κ. Καραβασίλης, Γιώργος Κεντρωτής, Νίκος Κοντομήτρος, Κώστας Μαυρουδής, Σωτήρης Παστάκας, Μαρία Στεφανοπούλου, Αμαλία Τσακνιά, Σπύρος Τσακνιάς. Η μετάφραση συνιστά έναν δίαυλο επικοινωνίας με τις ξένες λογοτεχνίες, ο οποίος παράλληλα λειτουργεί ως άξονας πρόσληψής τους. Για τις μεταφράσεις που περιλαμβάνονται στα αφιερώματα οι αναγνώστες ενημερώνονται από εισαγωγικά σημειώματα. Οι υπόλοιπες συνοδεύονται από σημειώσεις, οι οποίες εμπεριέχουν βιοεργογραφικές πληροφορίες για τον κάθε συγγραφέα. Όπως προκύπτει, οι μεταφράσεις δεν γίνονται σε όλες τις περιπτώσεις απευθείας από το πρωτότυπο, αλλά ενίοτε και από μία ενδιάμεση γλώσσα, γνώριμη στον μεταφραστή. Συχνά το 23

24 περιοδικό προσδιορίζει την ενδιάμεση γλώσσα της έμμεσης μετάφρασης με σημειώματα. Αξιομνημόνευτες είναι και ορισμένες επισημάνσεις της μεταφραστικής διαδικασίας. Στο τχ. 15, ο μεταφραστής κοινοποιεί τα μυστικά της προσωπικής του εργασίας, λέγοντας πως «η μετάφραση σέβεται στο μέτρο του δυνατού κάποιες εκφραστικές ιδιαιτερότητες του πρωτοτύπου». 29 Το σχόλιο αυτό επαναφέρει την παραδοσιακή συζήτηση της πιστότητας ή μη του κειμένου - πηγή προς το κείμενο - στόχο, διαβεβαιώνοντας τον αναγνώστη πως «ο βαθμός και η ποιότητα της απιστίας» είναι στην ευχέρεια του συγγραφικού υποκειμένου, το οποίο «εργάζεται ανάμεσα στους δύο πολιτισμούς». 30 Άλλοτε πάλι, ο μεταφραστής γνωστοποιεί το γεγονός ότι το πόνημά του είναι μια διαμεσολαβημένη μετάφραση: «οι γνώσεις μας γι αυτή τη λογοτεχνία [την τσεχοσλοβάκικη] είναι αναγκαστικά λειψές κι ενδεχομένως μονομερείς. Την προσεγγίζουμε μέσα από μεταφράσεις έργων της στις γνωστές μας ευρωπαϊκές γλώσσες, μιας και η απ ευθείας επικοινωνία μαζί της είναι πρακτικά ανέφικτη». 31 Φαίνεται πως η γλωσσική απόδοση παρουσιάζει σημαντική δυσκολία κατά τη μεταφραστική πράξη και ένας τρόπος για να αντιμετωπισθεί είναι η έμμεση μετάφραση. Συνοψίζοντας, η προτίμηση του περιοδικού στην ποίηση ενισχύεται συνεχώς με τη δημοσίευση τόσο ξένων όσο και ελληνικών ποιητικών κειμένων. Έκδηλη είναι η δυναμική παρουσία μεταφρασμένης λογοτεχνίας, γεγονός που καταδεικνύει την προσπάθεια προώθησης μιας διαπολιτισμικής επικοινωνίας. H μετάφραση θεωρείται «πρωτεύουσα διαμορφωτική δύναμη», 32 διότι συμβάλλει στην ανάπτυξη και την 29 Ludvik Vaculik, «Τα πειραματόζωα», μτφ. Φίλιππος Δρακονταειδής, Το Δέντρο, τχ. 15 (1980) Τιτίκα Δημητρούλια- Γιώργος Κεντρωτής, Λογοτεχνική μετάφραση- θεωρία και πράξη, Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, 2015, σ. 17, 34, διαθέσιμο στο: [ανάκτηση 11/3/2017]. 31 Σπύρος Τσακνιάς, «Μνήμη, λογοτεχνία και πραγματικότητα», Το Δέντρο, τχ. 15 (1980) Susan Bassnett, Συγκριτική γραμματολογία, κριτική εισαγωγή, μετάφραση Αναστασία Αναστασιάδου, Ελένη Γεωργοστάθη [κ.ά.], πρόλογος, μεταφραστική επιμέλεια και επίμετρο Δημήτρης Τζιόβας, Αθήνα, Πατάκης, , σ

25 εξέλιξη της λογοτεχνικής ιστορίας μέσα από τους μηχανισμούς του δανεισμού και του μετασχηματισμού. 33 Οι μελέτες, οι κριτικές αναλύσεις, αλλά και οι ενδογλωσσικές λογοτεχνικές επιδράσεις αποδεικνύουν ότι οι μεταφράσεις έργων του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας που δημοσίευσε το Δέντρο συνέβαλαν στη διαμόρφωση του λογοτεχνικού τοπίου. B. Κείμενα Θεωρίας και Κριτικής Εξαιρώντας τα λογοτεχνικά κείμενα, ένα μέρος της ύλης του περιοδικού καταλαμβάνουν τα δοκίμια και οι μελέτες αναφορικά με ζητήματα θεωρίας και λογοτεχνικής κριτικής. Τα πρωτότυπα αυτά κείμενα καλύπτουν το 6% της ύλης, ενώ τα μεταφρασμένα το 15%, ένα μικρό ποσοστό συγκριτικά με τη δημοσιευμένη ύλη. Οι μελέτες όσο και τα δοκίμια φέρουν την υπογραφή σημαντικών θεωρητικών, λογοτεχνών, κριτικών και νεοελληνιστών. Όπως είναι φυσικό, το πλήθος των συνεργατών υπαγορεύει μία ευρύτητα θεμάτων και απόψεων. Οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από σύγχρονα, αλλά και διαχρονικά ζητήματα για τη φύση και τη λειτουργία της λογοτεχνίας, τη διάδρασή της με άλλες επιστήμες και τέχνες, τη μεταφρασεολογία, ενώ δημοσιεύονται κείμενα για το έργο και τη ζωή γνωστών συγγραφέων. 34 Συγκεκριμένα, τα κριτικά κείμενα διατυπώνουν αξιολογικές κρίσεις μέσα από την αξιολόγηση και την ερμηνεία των λογοτεχνικών έργων. Οι συστηματικές κρίσεις αφορούν στο έργο τριών ποιητών του λογοτεχνικού κανόνα, του Οδυσσέα Ελύτη, του Γιώργου Σεφέρη και του Κ. Π. Καβάφη. Καθόλου δε τυχαίο, αν προσπαθήσουμε να 33 Για να γίνει κατανοητή η άποψη αυτή, αρκεί να αναλογιστεί κανείς τη θεωρία του πολυσυστήματος του Even-Zohar.Η λογοτεχνία εκλαμβάνεται ως σύστημα, το οποίο εξελίσσεται μέσω εσωτερικών διεργασιών και συγκρούσεων των στοιχείων που το αποτελούν. Ένα μέρος του συστήματος είναι και η μετάφραση. Βλ. Itamar Even-Zohar, «Polysystem Studies», Poetics Today, 11, 1 (1990) 27-51, διαθέσιμο στο: [ανάκτηση 12/3/2017]. 34 Τέτοιου είδους ζητήματα θίγονται και μέσα από άλλα κείμενα, όπως είναι οι αφορισμοί, οι διαλέξεις, οι μαρτυρίες και οι συνεντεύξεις. 25

26 το εντάξουμε στο ευρύτερο λογοτεχνικό πλαίσιο με το οποίο συνομιλεί αυτή η γενιά. Οι λογοτέχνες της γενιάς του 70 εκφράζουν ενδιαφέρον για τον Καβάφη, τον μελετούν και διαλέγονται κειμενικά με τον ποιητή ο οποίος εισήγαγε την ποιητική της ανατροπής. 35 Παράλληλα, εκδηλώνουν την πνευματική τους συγγένεια με τους ομοτέχνους της γενιάς του 30, οι οποίοι εισήγαγαν μοντερνιστικά στοιχεία στο έργο τους. 36 Από την άλλη πλευρά, τα μεταφρασμένα κριτικά κείμενα, στο πλαίσιο των αφιερωμάτων, προσεγγίζουν το συγγραφικό έργο των Apollinaire και Musil. Μεταξύ των κριτικών κειμένων ξεχωρίζει και το «Κατά της ερμηνείας» της Susan Sontag, το οποίο αποτελεί μερική μετάφραση του πρωτοτύπου και αποτυπώνει την άποψη της κριτικού αναφορικά με την ερμηνευτική προσέγγιση των λογοτεχνικών έργων. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν, επίσης, τα κείμενα τα οποία διερευνούν ειδολογικές συμβάσεις και εννοιολογικές κατηγορίες κατά την προσπάθεια αναζήτησης της λογοτεχνικότητας. Ενδεικτικά παρατίθενται: «Η πορεία του μυθιστορήματος του Domenico Porzio (τχ. 20) και «Το μυθιστόρημα ως έρευνα» του Michel Butor (τχ. 24). Ακόμη, αξιοσημείωτη είναι η συνεξέταση της λογοτεχνίας με θεωρητικές μεθόδους, όπως ο φορμαλισμός, ο γαλλικός δομισμός και η σημειωτική. Ενδεικτικά αναφέρω ένα δοκίμιο του Roman Jakobson, ο οποίος επηρέασε τόσο το φορμαλισμό όσο και το δομισμό και δύο διαλέξεις του Jan Mukarovsky, εκπροσώπου του τσέχικου δομισμού. 37 Επιπρόσθετα, η δημοσίευση πέντε αποσπασμάτων από 35 Για τη σχέση της γενιάς του 70 με την ποιητική φυσιογνωμία του Κ. Π. Καβάφη, βλ. Μαρία Ν. Ψάχου, «Ο Καβάφης και η ποίηση της γενιάς του 70», Αυγή, 26/05/2013, διαθέσιμο στο: %CE%8470 [ανάκτηση 18/12/2016]. 36 Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, ό.π., σ. 62, 68. Ειδικότερα για τον διάλογο με την ποιητική του Σεφέρη, βλ. Ευριπίδης Γαραντούδης, Οι δεσμοί με τους οργισμένους ποιητές του '70, Το Βήμα, 27/2/2000, διαθέσιμο στο: [ανάκτηση 18/12/2016]. 37 Ο Terry Eagleton εντοπίζοντας κοινά σημεία των δύο θεωριών υποστηρίζει πως ο δομισμός «θέτει, όπως ο Φορμαλισμός εντός παρενθέσεως το πραγματικό περιεχόμενο της ιστορίας και αφοσιώνεται αποκλειστικά στη μορφή». Και συνεχίζει «δεν ετίθετο θέμα συσχετισμού του έργου με τις πραγματικότητες τις οποίες πραγματεύεται ή με τις συνθήκες που το παρήγαγαν ή με τους πραγματικούς αναγνώστες οι οποίοι το μελετούσαν, εφόσον η θεμελιώδης χειρονομία του δομισμού ήταν το να θέσει εντός παρενθέσεως τέτοιες πραγματικότητες». Tέρι Ήγκλετον, «Δομισμός και 26

27 τέσσερα έργα του Roland Barthes καθιστά σαφή την προσπάθεια κατανόησης της συγγραφικής του σκέψης, αλλά και το επίπεδο ενημέρωσης του περιοδικού γύρω από τις πνευματικές ζυμώσεις και τα σύγχρονα εκδοτικά εγχειρήματα στον ευρωπαϊκό χώρο. Το δοκιμιακό έργο Mythologies μεταφράζεται πρώτη φορά στα ελληνικά το 1979 απ τις εκδόσεις Κέδρος- Ράππα και δύο χρόνια αργότερα αποσπάσματά του δημοσιεύονται στο τεύχος 19 του Δέντρου. Σε άλλο σημείο πάλι φαίνεται πως η ψυχαναλυτική θεωρία και μέθοδος διαλέγεται γόνιμα με τη λογοτεχνία. Ο διάλογός τους αποτυπώνεται στην ψυχαναλυτική κριτική, η οποία συνιστά μέρος της θεωρίας της λογοτεχνίας. Στο αφιερωματικό τεύχος 27 διακρίνονται αποσπάσματα από τα έργα «[Για τον Ντοστογιέφσκι]» και «Το πρόβλημα της εκλογής των θηκών» του Sigmund Freud καθώς και μερική μετάφραση «Του «κλεμμένου γράμματος» του E.A. Poe» του Jacques Lacan. Όλες οι παραπάνω μελέτες αποσκοπούν στη μύηση του αναγνωστικού κοινού στη θεωρία της λογοτεχνίας. Εκτός από τις μελέτες για τη θεωρία, στο περιοδικό δημοσιεύονται άρθρα για την «καθαρή ποίηση» και τον συμβολισμό, τα πρωτοποριακά κινήματα του φουτουρισμού και του υπερρεαλισμού καθώς και κείμενα φιλοσοφικού στοχασμού. Φιλοσοφικές σκέψεις εκφράζονται στα δοκίμια του Jan Kott, «Σύντομη διατριβή για τον ερωτισμό» (τχ. 9) και «Σύντομη διατριβή περί του θνήσκειν» (τχ. 14), «Για την αυτοκτονία» του Antonin Artaud (τχ. 17) και «Ποιητική στιγμή και μεταφυσική στιγμή» του Gaston Bachelard (τχ. 32). Ως τακτικοί συνεργάτες, οι οποίοι έχουν δημοσιεύσει δύο φορές τουλάχιστον, εμφανίζονται οι Ευγένιος Αρανίτσης, Αναστάσης Βιστωνίτης, Τζίμης Παπανικολόπουλος και Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης. Το τοπίο των μεταφρασμένων θεωρητικών κειμένων φαίνεται να διαμορφώνεται με τη γραφίδα σύγχρονων λογοτεχνών, θεωρητικών και στοχαστών του 20 ού αιώνα. Πιο συχνά δημοσιεύονται κείμενα των Roland Barthes, Jan Kott, Paul Valéry, Mario Vitti. Όλα όσα προαναφέρθηκαν μας προσφέρουν μια γενική εποπτεία της ενστάλαξης του θεωρητικού και κριτικού λόγου στο περιοδικό και των τάσεων που επικρατούν κατά την περίοδο αυτή. σημειωτική», στο Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας [1983], μτφ. Μ. Μαυρωνάς, Αθήνα, Οδυσσέας, 1989, σ. 150,

28 Γ. Στήλες Οι στήλες του Δέντρου, άλλες βραχύβιες και άλλες μακροβιότερες συνήθως φιλοξενούνται στις τελευταίες σελίδες του εντύπου. Από τις πιο βραχύβιες, ο «Ένας λόγος» (τχ. 21, 23) ή «Ο λόγος», περιλαμβάνει κείμενα στοχαστικού χαρακτήρα, ενώ οι «Θέσεις επί θέσεων» (τχ. 33, 34/5), με την πένα του Κώστα Κωτούλα, εξετάζουν την παρουσία της πνευματικής κίνησης στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής. Ακολουθούν «Τα ελληνικά» (τχ. 29, 30, 31, 33), τα οποία προτείνουν κείμενα γλωσσικού ενδιαφέροντος από την καθημερινή ζωή. 38 «Το βιβλίο» (τχ. 29, 30, 31, 33), με την υπογραφή του Διονύση Μενίδη και του Κώστα Παπαγιώργη, επιχειρεί μια κριτική ανάγνωση και παρουσίαση νέων εκδοτικών πονημάτων της κλασικής και σύγχρονης λογοτεχνίας. Μία ακόμα στήλη, «Το σινεμά» (τχ. 30, 31, 32, 34/5), μας εισάγει στον κόσμο του κινηματογράφου, αναλύοντας και σχολιάζοντας νέα και επαναπροβαλλόμενα κινηματογραφικά έργα. Τη στήλη επιμελείται ο Τάσος Γουδέλης. Ακόμη, μέσω της «Κακοπαιδείας» (τχ. 29, 30, 31, 32, 33, 34/5), ο Κωστής Παπαγιώργης δημοσιεύει νέα κείμενα δοκιμιακού χαρακτήρα και ποικίλου περιεχομένου με σκοπό την όξυνση της σκέψης. Εστιάζοντας στις στήλες που παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα, ο «Διάλογος» (τχ. 17, 19, 20, 21, 24, 25, 26) αφορμάται από την κυκλοφορία νέων βιβλίων για να συνομιλήσει με λογοτέχνες γύρω από ευρύτερα πνευματικά ζητήματα. Ακολούθως, η στήλη «Απ τους αναγνώστες (τχ. 17, 19, 26, 29, 30, 31, 33, 34/5) αναδεικνύεται σε χώρο έκφρασης και γόνιμης αντιπαράθεσης απλών αναγνωστών, αλλά και εκπροσώπων του τότε πολιτιστικού γίγνεσθαι. Μία άλλη στήλη, με τον τίτλο «Γράφουν από» (τχ. 17, 19, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 28, 29), παρακολουθεί και αναμεταδίδει την ευρύτερη πνευματική κίνηση πέρα από τα στενά σύνορα της χώρας μας. Ανάμεσα στο πλήθος των στηλών, σταθερή παρουσία έχουν «τα Φύλλα», τα οποία εμφανίζονται σχεδόν σε όλα τεύχη - εξαίρεση αποτελούν τα τχ. 6, 13, 15, 18, 22, 25, 27. Πρόκειται για ενυπόγραφα και ανυπόγραφα σημειώματα, τα οποία αποτυπώνουν τις ζυμώσεις του καθημερινού βίου και κυρίως της πολιτισμικής 38 [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 29 (1982)

29 επικαιρότητας. Περιλαμβάνουν ανακοινώσεις θεατρικών και κινηματογραφικών έργων, αναγγελίες κυκλοφορίας, καθώς και παρουσιάσεις, νέων βιβλίων και δίσκων. Επιπρόσθετα, εκθέτουν προβληματισμούς για φαινόμενα γύρω από την πνευματική ζωή και ασκούν κριτικό σχολιασμό σε νεοεκδιδόμενα λογοτεχνικά έργα και δημοσιευμένα άρθρα. Η θέση των εκδοτών για τον ρόλο των «Φύλλων», αποτυπώνεται ευκρινώς στις σημειώσεις τους. Πιο αναλυτικά, η σύνταξη υποστηρίζει ότι μέσα από τη στήλη αυτή αποπειράται να αποκαταστήσει ισορροπίες, όταν αυτές φαίνονται να κλονίζονται, εξαιτίας της έπαρσης ορισμένων προσώπων ή λόγω των υφιστάμενων συγκυριών. 39 Ακόμα, βλέπει τη σχολιογραφία να λειτουργεί ως «άμυνα απέναντι στη θεσμοθετημένη κριτική» επισημαίνοντας με έμφαση συγχρόνως την έλλειψη καταρτισμένων κριτικών. 40 Επίσης, μέσω αυτής δίνεται η δυνατότητα σε άτομα που δεν ανήκουν σε κάποιο θεσμικό φορέα να ασκήσουν κριτική. 41 Ο Βασίλης Παππάς αναγνωρίζει την προσωπική γραφή των συνεργατών, η οποία υπακούει στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του Δέντρου, δεν περιορίζεται, όμως, από επιβεβλημένους κανόνες (όπως, λ.χ., ο επικαιρικός χαρακτήρας, η ένταση, η έκταση ή η μορφή στα κείμενα). 42 Η στήλη «Φύλλα» υπακούει στο αρχικό αίτημα για την ανάπτυξη ενός δυναμικού απροκατάληπτου λόγου και προσδίδει στην παρουσία του εντύπου έναν παρεμβατικό χαρακτήρα στον λογοτεχνικό και τον κοινωνικο-πολιτικό σχολιασμό. 39 [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 2 (1978) [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 19 (1981) Ό.π. 42 Βασίλης Παππάς, «Για τα σχόλια του Δέντρου», Πρακτικά Δέκατου Πέμπτου Συμποσίου Ποίησης, Πάτρα, Αχαϊκές εκδόσεις, 1995, σσ

30 Δ. Αφιερώματα Τα αφιερωματικά τεύχη αποτελούν το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της ταυτότητας του περιοδικού και αναδεικνύουν τις επιλογές και την ιδιοπροσωπία του. Κατά την πρώτη περίοδο της κυκλοφορίας του, συντάσσονται και δημοσιεύονται δεκατρία αφιερώματα. Επιπλέον, το περιοδικό περιέχει και επιμέρους θεματικές ενότητες, οι οποίες, ωστόσο, δεν θα αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω μελέτης. Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ αφιερωμάτων και ενοτήτων είναι κυρίως η έκταση που καταλαμβάνουν σε κάθε τεύχος. Οι πρώτες αφιερωματικές σελίδες απαντούν στο τεύχος 4 του περιοδικού και αναφέρονται στο ποιητικό έργο του Άρη Αλεξάνδρου, του αιρετικού της αριστεράς. Όπως σημειώνει ο Κ. Μαυρουδής, η ιδέα για το αφιέρωμα οφείλεται στον Γιάννη Πατίλη. 43 Αξιοσημείωτο δε είναι το γεγονός ότι οι σελίδες αυτές συντέθηκαν δύο μήνες μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, τον Ιούλιο του Το αφιέρωμα του τεύχους 10 έχει θέμα τον Ανδρέα Εμπειρίκο. Ανθολογούνται ένα δοκίμιο του Αλέξανδρου Αργυρίου, με τίτλο «Οι δυσκολίες ενός υπερρεαλιστή το σκληρό έτος 1935» 44 και διάφορα ποιήματα, αφιερωμένα στον Έλληνα υπερρεαλιστή. Την επιμέλεια ανέλαβε ο Δημήτρης Καλοκύρης. Η επιλογή του αφιερώματος σχετίζεται με τα ειδικότερα ενδιαφέροντα του εκδότη, Κ. Μαυρουδή, αλλά και με τη γενικότερη αξιοποίηση του κινήματος του υπερρεαλισμού από τη γενιά του Το επόμενο αφιέρωμα, στο τεύχος 12, αφορά τον Milan Kundera. Το εισαγωγικό κείμενο, γραμμένο από τον Φίλιππο Δρακονταειδή, γνωστοποιεί πως αφορμή για τη σύνταξή του στάθηκε η γνωριμία του επιμελητή με τον Kundera, στη Διεθνή Συνάντηση Συγγραφέων, στο Κεμπέκ, τον Οκτώβριο του Στο πλαίσιο 43 Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016), ό.π. 44 Για την πρόσληψη του υπερρεαλισμού κατά την εμφάνισή του βλ. Ελισάβετ Αρσενίου, Νοσταλγοί και πλαστουργοί: Έντυπα, κείμενα και κινήματα στη μεταπολεμική λογοτεχνία, Αθήνα, εκδ. τυπωθήτω, 2003, σ Αλέξης Ζήρας, «Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση : Γενικές διαπιστώσειςτάσεις- διαφοροποιήσεις», ό.π., σσ

31 του αφιερώματος μεταφράζεται κατ αποκλειστικότητα ο λόγος που εκφωνήθηκε από τον ποιητή, 46 από τα γερμανικά. Τις σελίδες ολόκληρου του τεύχους 13 καταλαμβάνει το αφιέρωμα στον Φουτουρισμό, εστιάζοντας στο συνολικό έργο του F. T. Marinetti. Ανθολογούνται ποιήματα, διαλέξεις, θεατρικά αποσπάσματα, παρατίθεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την ομάδα των φουτουριστών και λεπτομερές βιογραφικό σημείωμα. Το αφιέρωμα αυτό επιμελήθηκε εξ ολοκλήρου η Μαρία Στεφανοπούλου, η οποία την περίοδο εκείνη ζούσε στην Ιταλία. Στο προλογικό σημείωμα πιστοποιείται η έλλειψη επαρκούς εξοικείωσης του ελληνικού αναγνωστικού κοινού και συγχρόνως τονίζεται η σημασία γνωριμίας με το εκκεντρικό φουτουριστικό κίνημα, το οποίο υπήρξε «πρόδρομος μεταγενέστερων ευρωπαϊκών πρωτοποριακών κινημάτων.» 47 Το τεύχος 15 αφιερώνει όλες τις σελίδες του στη γραφή σύγχρονων Τσεχοσλοβάκων συγγραφέων. Ο Σπύρος Τσακνιάς, επιμελητής του αφιερώματος, με αφορμή τη δωδέκατη επέτειο της εισβολής, αποτίει φόρο τιμής σε έναν λαό που συνδέεται με την προβληματική της εποχής, δηλαδή τη δυνατότητα της αυτοδιάθεσης των λαών, στο πλαίσιο μιας σοσιαλιστικής κοινότητας. 48 Είναι σαφές πως το αφιέρωμα αφορμάται από την ευρωπαϊκή πολιτική επικαιρότητα καταδεικνύοντας τη στενή σχέση λογοτεχνίας και ιστορίας. Όπως είναι γνωστό, μετά τη δυσαρέσκεια των Σοβιετικών για την Άνοιξη της Πράγας, τον Αύγουστο του 1968, ακολουθεί η εισβολή και η κατοχή της Τσεχοσλοβακίας από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Πολλοί συγγραφείς αυτοεξορίστηκαν και άλλοι απομακρύνθηκαν από το καθεστώς. Τη συγκεκριμένη πραγματικότητα αποτυπώνει εύληπτα το ποίημα «Η μεταμόρφωση της Αράχνης» του Τσεχοσλοβάκου Stanislaw Grohowak. Η μετάφραση των κειμένων είναι έμμεση, καθώς έγινε μέσω άλλων ηγεμονικών ευρωπαϊκών γλωσσών [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 12 (1980) «Προλογικό», Το Δέντρο, τχ. 13 (1980) Σπύρος Τσακνιάς, ό.π., Το Δέντρο, τχ. 15 (1980) Ό.π.,

32 Στις σελίδες του τεύχους 18 το αναγνωστικό κοινό έρχεται σε επαφή με το έργο των ποιητών της Θεσσαλονίκης κατά την περίοδο Για την ολοκλήρωσή του συνεργάστηκαν ο Δ. Αρμάος και ο Ν. Καρατζάς. 50 Ανθολογούνται είκοσι τρεις ποιητές. Στα δύο εισαγωγικά σημειώματα του τεύχους, παρουσιάζονται τα κοινά χαρακτηριστικά των ποιητών της Θεσσαλονίκης, δημοσιεύονται στοιχεία για τις εκδόσεις τους και στο τέλος του αφιερώματος παρατίθενται βιοεργογραφικά σημειώματα, τα οποία έχουν συνταχθεί από τους επιμελητές. Το αφιέρωμα περιέχει πολλά αδημοσίευτα ποιήματα. Τα τεύχη 22 και 23 είναι αφιερωμένα στον Guillaume Apollinaire και τον Robert Musil αντίστοιχα. Τα αφιερώματα περιλαμβάνουν ποιήματα, πεζά, διαλέξεις, μελέτες, μαρτυρίες και φωτογραφικό υλικό. Όπως δηλώνει ο εκδότης, το αφιέρωμα στον Apollinaire έρχεται με καθυστέρηση ενός χρόνου να τιμήσει την επέτειο των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή. Το επόμενο αφιερωματικό τεύχος, το 27, φέρει τον τίτλο «Ψυχολογική και ψυχαναλυτική προσέγγιση στη λογοτεχνία» και υλοποιήθηκε με τη συμβολή του Σπύρου Ηλιόπουλου. 51 Το αφιέρωμα δομείται σε πέντε μέρη. Αρχικά γίνεται αναφορά στην ψυχολογική κριτική της λογοτεχνίας πριν από τον Φρόυντ, στη φροϋδική και τη γιουνγκιανή προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου. Έπειτα παρατίθενται απόψεις για τη σχέση λογοτεχνίας και ψυχανάλυσης και επιχειρούνται προσεγγίσεις της λογοτεχνίας υπό το πρίσμα της ψυχανάλυσης. 50 Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου εκδίδεται η ομώνυμη ανθολογία του Νίκου Καρατζά, Ποιητές της Θεσσαλονίκης: , Θεσσαλονίκη, Επιλογή, Εκτός από τα ποιητικά έργα του αφιερώματος προστίθενται κείμενα του Πάνου Θεοδωρίδη, της Μαρίας Καραγιάννη και του Σαράντου Παυλέα. 51 Κατά τη μεταπολίτευση, σημειώνεται έντονο ενδιαφέρον για την ψυχανάλυση και εντείνονται οι προσπάθειες για τη θεσμοθέτησή της στον ελλαδικό χώρο. Την άνοιξη του 1977 ιδρύεται η Ελληνική Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας, ενώ τον Ιούλιο του 1982 ιδρύεται η Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία. Για περισσότερα, βλ. Λένα Ατζινά, Η μακρά εισαγωγή της Ψυχανάλυσης στην Ελλάδα, Αθήνα, Εξάντας, 2004, σσ

33 Το τεύχος 28 αφιερώνει μερικές από τις σελίδες του σε οκτώ καταξιωμένους λατινοαμερικάνους πεζογράφους. 52 Η σύνδεση των Ελλήνων λογοτεχνών με τη λατινοαμερικανική λογοτεχνία εδράζεται τόσο στο ενδιαφέρον για τον μοντερνιστικό τρόπο γραφής όσο και στα κοινά βιώματα και οράματα των δύο λαών. Το αφιέρωμα του τεύχους 33 τιτλοφορείται «Λόγος και ποιητική για την πόλη». Όπως μας πληροφορεί το προλογικό σημείωμα του Αλέξανδρου Γούναρη, τα περισσότερα κείμενα μεταφράζονται και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. Πρόκειται για δοκίμια, μελέτες, μαρτυρίες και πεζά σύγχρονων λογοτεχνών. Βασική επιδίωξη του αφιερώματος είναι να ξετυλίξει τη γραμματολογία της πόλης. 53 Στο τελευταίο διπλό τεύχος του περιοδικού, στο τεύχος 34-35, βρίσκεται το ολιγοσέλιδο αφιέρωμα για τον Καβάφη. Περιλαμβάνει μια μελέτη της Renata Lavagnini για το μοναδικό διήγημα του ποιητή, το οποίο κυκλοφόρησε ένα χρόνο πριν 54 και μία δεύτερη του Βασίλη Λαμπρόπουλου αναφορικά με τη γραφή του. Όπως προεξαγγέλεται σε σημείωμα του προηγούμενου τεύχους, οι σελίδες αυτές αφορμώνται από τον εορτασμό των πενήντα χρόνων από τον θάνατο του Καβάφη. Σταθερή μέριμνα του Δέντρου φαίνεται ότι είναι η δημοσίευση αφιερωμάτων σε πρόσωπα ή ευρύτερα θέματα και θεωρητικά ζητήματα. Άλλοτε ολιγοσέλιδα και άλλοτε πολυσέλιδα επιβεβαιώνουν τον σταθερό προσανατολισμό του περιοδικού στον μοντερνισμό και στον ρόλο της πρωτοπορίας. 52 Η λατινοαμερικανική λογοτεχνία είχε αρχίσει να γίνεται γνωστή στην Ευρώπη ήδη από τις δεκαετίες Η αναγνωστική έξαρση που παρατηρήθηκε ονομάστηκε «boom latinoamericano». Στην Ελλάδα ορισμένα κείμενα δημοσιεύονταν σε περιοδικά, ενώ η πρώτη αυτοτελής έκδοση έγινε από τον Φίλιππο Δρακονταειδή, Πεζογράφοι της Λατινικής Αμερικής, Εγνατία, Αλέξανδρος Γούναρης, «Εισαγωγικό σημείωμα», Το Δέντρο, τχ. 33 (1983) Κ. Π. Καβάφης, Εις το φως της μέρας, Αθήνα, Άγρα,

34 II. Το αναγνωστικό κοινό Ένα βασικό ερώτημα που προκύπτει κατά την έρευνα είναι σε ποιους απευθύνονται οι σελίδες του Δέντρου, ποιος είναι ο ορίζοντας προσδοκιών του περιοδικού. Διατρέχοντας την ύλη, ο ερευνητής βλέπει ότι το περιοδικό απευθύνεται τόσο στο ενημερωμένο σε θέματα λογοτεχνίας κοινό, όσο και σ ένα διευρυμένο κοινό, το οποίο ενδιαφέρεται για τη λογοτεχνική δημιουργία. Στο τεύχος 21 δημοσιεύεται ένα κείμενο, το οποίο εκφράζει τη θέση του εκδότη πάνω στο θέμα. Ο ίδιος διαισθάνεται την ύπαρξη ενός «αναγνώστη με ένστικτο, κριτήριο και νοημοσύνη, που ζητά και εύκολα ανακαλύπτει την θέση και την πρό-θεση, στα πνευματικά πράγματα.» 55 Το περιοδικό, λοιπόν, απευθύνεται στον ιδανικό τύπο αναγνώστη. Ήδη από το πρώτο ξεκίνημα, αναζητήθηκαν συνδρομητές για να υποστηρίξουν την έκδοση. Και τα επόμενα χρόνια, όμως, ο εκδότης προσπαθεί εύλογα να προσελκύσει περισσότερους συνδρομητές, μέσα από τις κάρτες και τα πάμπολλα σημειώματα που δημοσιεύονται στο περιοδικό. 55 [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 21 (1981)

35 Η διακίνηση των τευχών γίνεται μέσω των γραφείων του Δέντρου, μέσω αντιπροσώπων 56 ή μέσω της πώλησης τευχών σε βιβλιοπωλεία. Όπως γίνεται γνωστό από τα εσώφυλλα, οι συνδρομητές ανήκουν τόσο στον ελλαδικό όσο και στον εξωελλαδικό χώρο. Μετά την εξασφάλιση των συνδρομητών, το περιοδικό φροντίζει να διατηρεί έναν δίαυλο επικοινωνίας με τους αναγνώστες. Τον σκοπό αυτό επιτελεί η στήλη των «Φύλλων», η οποία απαντά σε τοποθετήσεις αναγνωστών σχετικά με την κριτική που ασκεί 57 και η στήλη «Απ τους Αναγνώστες», μέσω της οποίας οι αναγνώστες εκφράζουν τις απόψεις τους για τα τεκταινόμενα. Καλλιεργείται, επομένως, ο σεβασμός στην αξία της ανάγνωσης και ευνοείται η πολυφωνία. Οι πνευματικοί ορίζοντες του περιοδικού συνέβαλαν στη βιωσιμότητά του και το ανέδειξαν σε μακρόβιο έντυπο με μεγάλη απήχηση στη μεταπολεμική κοινωνία. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ Για τη διαμόρφωση του εντύπου πολύ σημαντικά είναι τα στοιχεία που παρέθεσαν οι ίδιοι οι εκδότες. Παρακάτω ακολουθεί η συνέντευξη του Κώστα Μαυρουδή και του Τάσου Γουδέλη στα γραφεία του περιοδικού στις 15/4/ Ποιο ήταν το έναυσμα για την έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού Το Δέντρο; Κ. Μαυρουδής: Ξεκινήσαμε μία ομάδα νέων με πνευματικές αναζητήσεις. Το περιοδικό ήταν ένας τρόπος να κινηθούμε ανάμεσα στον κόσμο. Συναναστρεφόμασταν ανθρώπους των εκδόσεων, των περιοδικών. Ο Γκανάς δούλευε στο βιβλιοπωλείο Δωδώνη. Εκεί θυμάμαι ότι περνούσαν πολλοί συγγραφείς. Προσωπικά, δεν είχα καμία πείρα. Υπήρχε μία ρομαντική επιπολαιότητα, άγνοια της διαστάσεως των πνευματικών φαινομένων. Η αρχική ομάδα αποτελούνταν από 56 Για τα τεύχη 17-34/35, ως αντιπρόσωπος στη Βόρεια Ελλάδα αναγράφεται ο Νίκος Καρατζάς. 57 Βλ. σχετικά [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 9 (1979) Κ. Μ., [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 10 (1979) 187 [Άτιτλο], Το Δέντρο, τχ. 29 (1982)

36 τέσσερα άτομα, στη συνέχεια όμως χώρισε. Από κοινού είχαμε επιμεληθεί την ύλη μέχρι το τχ. 4. Αφορμή στάθηκε ένα πολύ επιθετικό κείμενο εναντίον του Σινόπουλου, ο οποίος ήταν εν ζωή. Δεν δεχτήκαμε να δημοσιευτεί και έτσι ο ένας παραιτήθηκε. Με τον Πατίλη και τον Γκανά χωρίσαμε για ασήμαντους λόγους. Το πρώτο τεύχος το βγάλαμε δύο φορές (1.500 και αντίτυπα). Τότε δεν είχαμε συναίσθηση του ρόλου που θα διαδραμάτιζε το περιοδικό. Όταν βγήκαν τα πρώτα 6 τεύχη καταλάβαμε ότι μπορεί να γίνει ένα σώμα, μία ενδιαφέρουσα ύλη. 2. Ποιοι ήταν οι αρχικοί στόχοι της έκδοσης; Καλά κείμενα, σχολιασμός της κοινωνικής και πολιτισμικής ζωής, παρεμβατικός λόγος για τα κακώς κείμενα. 3. Θα μπορούσατε να μου μιλήσετε για την επιλογή του τίτλου; Κ. Μαυρουδής: Ο τίτλος ήταν συμπτωματικός. Ο Μιχάλης είχε ανοίξει ένα βιβλιοπωλείο, το οποίο δεν πήγε καλά και έκλεισε. Ονομαζόταν «Το δέντρο». Αναφορικά με το εξώφυλλο, το φυλλαράκι το επιμελήθηκε ο ζωγράφος Γιάννης Μιχαηλίδης. 4. Παρατηρώ ότι από τις σελίδες του περιοδικού παρελαύνουν διακεκριμένοι συγγραφείς. Με ποιον τρόπο επιλέγονται οι συνεργάτες; Κ. Μαυρουδής: Κάποιοι έστελναν μόνοι τους κείμενά τους μέσω αλληλογραφίας, άλλα τα ζητούσαμε εμείς από ανθρώπους που συναναστρεφόμασταν. Υπήρχαν προτροπές από απλούς αναγνώστες για την επιλογή της ύλης. Όλοι οι συγγραφείς έδιναν τη συνεργασία χειρόγραφα. Με τον Δρακονταειδή, τον Πλασκοβίτη και τον Φραγκιά είχαμε προσωπική επαφή. Οι συνεργασίες άλλωστε προϋπέθεταν ανθρώπινηγνωριμία. Οι γνωριμίες αυτές φαντάζουν σαν επάλληλοι κύκλοι. Όσο πιο μικροί τόσο πιο καλή δουλειά γινόταν. Μέσα από τις σελίδες του περιοδικού, πρωτοεμφανίστηκαν αρκετοί συγγραφείς: Σπ. Ηλιόπουλος, Γ. Τζιρτζιλάκης, Κ. Γκιμοσούλης, Δ. Μενίδης και η μεταφράστρια Μαρία Στεφανοπούλου. Η σειρά που εμφανίζονταν οι συνεργασίες στο περιοδικό σχετιζόταν με το κύρος των συγγραφέων. Όσον αφορά στους μεταφραστές δεν είχαμε πληρωμένους που να είχαν κύρος, εμπειρία, ποιότητα δουλειάς. Η μετάφραση γινόταν από φίλους. 5. Με ποια κριτήρια επιλέγονται τα κείμενα, τα οποία δημοσιεύονται στο περιοδικό; Προτιμούνται νεοφανή έργα; 36

37 Κ. Μαυρουδής: Τα κριτήρια ήταν προσωπικά. Στηρίζονταν στην καλαισθησία. Κείμενα καλαίσθητα και αδημοσίευτα. Η ποίηση έχει κυρίαρχο ρόλο, άλλωστε και οι τρεις ήμασταν ποιητές. Υπάρχει αγάπη για την ποίηση. Η πρόταξη της ποίησης συνιστά πράξη ευγένειας σε ένα είδος που το διαβάζουν λιγότεροι και απαιτεί καλλιέργεια του αναγνώστη, είναι πολύ πιο δύσκολο. Τ. Γουδέλης: Ας προσθέσουμε σε αυτά και τη σύγχρονη γλώσσα. 6. Κατά πόσον η επιλογή της θεματικής των λογοτεχνικών έργων επηρεάζεται από τα κοινωνικοπολιτικά τεκταινόμενα; Κ. Μαυρουδής: Η επιλογή των θεμάτων όχι ιδιαίτερα. Η σχολιογραφία, ναι. Εκεί θίγονταν κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Επίσης, το αφιέρωμα στην Τσεχοσλοβακία έγινε, καθώς ήταν επίκαιρο, και αν μη τι άλλο δεν ήταν στεγνά πολιτικό. Άλλοι μου έδωσαν την ιδέα. Πολλοί συνεργάστηκαν και πολλά κείμενα ήταν από τα γαλλικά. Τότε είχα μαζέψει υπογραφές για την Τσεχοσλοβακία και τις πήγα στην πρεσβεία. Κ. Μαυρουδής: Μετά τη μεταπολίτευση κυριαρχούσε η αριστερά. Δεν τολμούσες να εκφράσεις διαφορετική άποψη. Οι διανοούμενοι έπρεπε να είναι αριστεροί, να έχουν ενστάσεις για την κοινωνία, να θέλουν κάτι άλλο. Υπήρχε μία ηγεμονία που διαφαίνεται μέχρι και σήμερα στα γράμματα. Τι αξία είχε ο Κανελλόπουλος και ο Τσάτσος έφτασα μέχρι και την ηλικία μου για να το καταλάβω. Τότε το πιο προηγμένο ήταν να είσαι αιρετικός της αριστεράς. Για το θέμα αυτό, διαφωτιστικό είναι το κείμενο του Παπαγιώργη, στο τχ 2 (1983), που έχει τίτλο «Στους πέντε δρόμους». 7. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να σημειώσω πως το έντυπο φαίνεται να στρέφει το ενδιαφέρον του γύρω από τις πρωτοπορίες. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει μία τάση της εποχής ή πρόκειται για μία προσπάθεια μετακένωσης νέων αισθητικών κριτηρίων στο αναγνωστικό κοινό; Τ. Γουδέλης: Ενδιέφεραν οι πρωτοπορίες, όχι όμως έχοντας προγραμματικότητα. Κ. Μαυρουδής: Στα αφιερώματα υπήρχαν και βιοεργογραφικά σημειώματα, τα οποία επιμελούταν ο μεταφραστής. Σκοπός των αφιερωμάτων ήταν να γνωρίσεις το θέμα και τους συγγραφείς. Επίσης τα αφιερώματα προτιμήθηκαν καθώς προσέλκυαν το ενδιαφέρον των αναγνωστών. 37

38 8. Ένα ικανοποιητικό μέρος της ύλης του περιοδικού, καταλαμβάνουν οι μεταφράσεις. Ποιοι είναι οι ξένοι συγγραφείς που προτιμώνται; Λογοτεχνία του 20 ού αιώνα. Το Δέντρο δίνει το βήμα και σε νέους συγγραφείς. Μας έστελναν κείμενα και από το εξωτερικό. Συνήθως φίλοι μας πρότειναν τα ξένα κείμενα. Το περιοδικό ουσιαστικά βγαίνει από πολλούς. Υπάρχει μία άτυπη ομάδα που θα σου κάνει προτάσεις. Αυτοί φέρνουν και κείμενα. 9. Στα πρώτα χρόνια κυκλοφορίας του περιοδικού, εντοπίζεται κάποια εκλεκτική συγγένεια ή πνευματική ανατροφοδότηση από άλλα ελληνικά ή ξένα λογοτεχνικά έντυπα; Κ. Μαυρουδής: Το Δέντρο είχε δική του ταυτότητα. Άλλα έντυπα: Το Πάλι και η Σπείρα, τα οποία είχαν ειδικό φιλολογικό κοινό και ασχολούνταν με το δοκιμιακό λόγο. Το Διαβάζω είχε ενημερωτικό χαρακτήρα. Είχε κριτική της λογοτεχνίας και όχι δημιουργική λογοτεχνία. Musil έκαναν όπως και μεις. Υπάρχουν κοινά αφιερώματα με άλλα περιοδικά, αλλά αυτό έγινε τυχαία. 10. Σε ποιο αναγνωστικό κοινό απευθύνεται Το Δέντρο; Υπάρχει ενδιαφέρον για τακτική συνδρομή από πλευράς αναγνωστικού κοινού; Τ. Γουδέλης: Ένα αναγνωστικό κοινό ενημερωμένο γύρω από τη λογοτεχνία. Δεν ήταν ειδικό, αλλά διευρυμένο. Κ. Μαυρουδής: Στην αρχή υπήρχαν πολλές συνδρομές, μετά μειώθηκε ο αριθμός. Μεγάλος αριθμός συνδρομητών υπήρχε και στο εξωτερικό. Πρώτα αναζητήθηκαν συνδρομητές και μετά ξεκίνησε η έκδοση του περιοδικού. Με την πάροδο του χρόνου, το Δέντρο έγινε πιο μεγάλο και από το 1983 κυκλοφορούσε κάθε δύο μήνες. 11. Σε ποιους λόγους οφείλονται οι διακυμάνσεις στην περιοδικότητα της κυκλοφορίας του; Μπορείτε να μου αναφέρετε μία στιγμή κορύφωσης στην διάδοση των αντιτύπων; Κ. Μαυρουδής: Εξαντλήθηκαν τα αφιερώματα για τον Marinetti, την Τσεχοσλοβακία και τους ποιητές της Θεσσαλονίκης. Ο Φουτουρισμός τυπώθηκε δύο φορές. 12. Πού οφείλεται η μακροβιότητα του περιοδικού; 38

39 Δεν γίνονταν εκπτώσεις. 13. Ποια ήταν κατά τη γνώμη σας η συμβολή του περιοδικού στην εξέλιξη της πνευματικής ζωής του τόπου; Πώς διαφοροποιήθηκε από την εποχή του; Τ. Γουδέλης: Έφερε έναν καινούργιο αέρα. Ήταν κάπως αιρετικό στις απόψεις του, όταν είχε πρωτοβγεί. Αιρετικό με τη σχολιογραφία του. Είχε εμμονή με τη σύγχρονη λογοτεχνία. Είχε μία φρεσκάδα. Δεν υπήρχαν ιδεολογικές και λογοτεχνικές αγκυλώσεις. Ξέφυγε από το στενό φιλολογικό και λογοτεχνικό πλαίσιο. Δημιούργησε μικρές ανατροπές σε δεδομένα και σχήματα. Κ. Μαυρουδής: Γενικά για το ρόλο των περιοδικών αυτή την εποχή, μπορεί να ειπωθεί πως έβγαλαν καινούργια πρόσωπα. Εμφανίστηκαν καινούργιοι συγγραφείς από το εξωτερικό. Η επαφή με την ξένη λογοτεχνική παραγωγή ώθησε Έλληνες συγγραφείς να πάρουν στοιχεία από αυτούς. Άλλοι αλληλογράφησαν και άλλοι θέλησαν να εκδώσουν βιβλία ξένων συγγραφέων. 14. Ποια ήταν τα αίτια εκκινήσεως της κυκλοφορίας του Μικρού Δέντρου; Τ. Γουδέλης: Η ιδέα ανήκει στον Μαυρουδή. Εκεί εντάχθηκαν κείμενα που ήταν μεγάλα για να συμπεριληφθούν στο περιοδικό και μικρά για να γίνουν βιβλίο. 15. Θα ήθελα να ζητήσω μία αποτίμηση της εκδοτικής σας εμπειρίας. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά την έκδοση του Δέντρου; Κ. Μαυρουδής: Το περιοδικό με κράτησε μακριά από τη συγγραφική δραστηριότητα, μου έπαιρνε πολύ χρόνο. Ένας λόγος που κατάφερα να συνεχίσω μόνος μου την κυκλοφορία του περιοδικού, τα πρώτα χρόνια, ήταν διότι δεν είχα εργασιακή απασχόληση. Υπάρχουν αρκετά λάθη, τα οποία θα μπορούσαν διορθωθούν ανατυπώνοντας την πρώτη περίοδο κυκλοφορίας. Από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχεις να αντιμετωπίσεις είναι οι συνεργασίες. Το περιοδικό δεν μπορεί να έχει φίλους. Οι μεν που ευνοούνται δεν ευνοούνται τόσο όσο επιθυμούν και οι δε που αγνοούνται είναι βασικοί εχθροί. Το περιοδικό θα μπορούσε να έχει ωφεληθεί οικονομικά κάνοντας συμβιβασμούς. Δεν επέλεξε, όμως, αυτό το δρόμο. 16. Θα μπορούσατε να μου πείτε λίγα λόγια για τα αφιερώματα; Πώς προέκυψαν και ποιες ήταν οι γλώσσες της μετάφρασης; 39

40 Κ. Μαυρουδής: Τον Kundera μας τον έστειλε ο μεταφραστής του στα ελληνικά. Ο Musil μεταφράστηκε από τα γερμανικά. Τα ποιήματα από το αφιέρωμα στον ισπανικό εμφύλιο μεταφράστηκαν από την πρωτότυπη γλώσσα. Η ιδέα για το αφιέρωμα στον Kundera ήταν του Δρακονταειδή. Τον είχε συναντήσει από κοντά σε ένα συνέδριο στην Ευρώπη και είχαν συνομιλήσει. Το αφιέρωμα στον Άρη Αλεξάνδρου ήταν πρόταση του Πατίλη. Για το αφιέρωμα στους τσεχοσλοβάκους, πολλοί μου έδωσαν την ιδέα. 17. Πώς σχολιάζετε την λιγοστή εικονογράφηση του περιοδικού; Τ. Γουδέλης: Οι λόγοι ήταν οικονομικοί και αισθητικοί. Κ. Μαυρουδής: Απαιτούσε αρκετά χρήματα. Το χαρτί που χρησιμοποιούσαμε δεν ήταν κατάλληλο για τύπωση φωτογραφιών και η ποιότητα αυτών που βρίσκαμε δεν ήταν καλή. Όσες συναντώνται μέσα στο περιοδικό, προέρχονται από αποκόμματα ξένων περιοδικών, τις οποίες συνέλεγα εγώ. 40

41 Γ ΜΕΡΟΣ: ΤΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΝΤΡΟΥ ΑΡΧΕΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΑΣΗΣ Η κατάταξη των περιεχομένων του εντύπου (περιοδικού Δέντρου) έγινε ως εξής. Εκπονήθηκαν αναλυτικά ευρετήρια και ταξινομήθηκαν σε έξι κατηγορίες: α) Πίνακας περιεχομένων κατά τεύχη β) Ευρετήριο συνεργατών γ) Ευρετήριο μεταφραστών δ) Ευρετήριο αναφερομένων προσώπων ε) Ευρετήριο αφιερωμάτων στ) Ευρετήριο εικόνων. 58 Στον Πίνακα περιεχομένων κατά τεύχη ακολουθούνται οι εξής αρχές: αναγράφεται το έτος, ο αριθμός τεύχους, η ημερομηνία έκδοσης και ο αριθμός των σελίδων. Έπειτα, καταγράφονται οι συνεργασίες με τη σειρά που εμφανίζονται στο περιοδικό. Όσον αφορά στις παραπομπές των εν λόγω συνεργασιών, αναφέρονται το επώνυμο και το όνομα του συγγραφέα, όπως αναγράφονται στο περιοδικό. Στις περιπτώσεις όπου το όνομα του συνεργάτη δεν δηλώνεται, τότε το κείμενο χαρακτηρίζεται ως ανυπόγραφο. Αν είναι ασφαλής η ταύτιση, προστίθεται μέσα σε αγκύλες. Όπου υπάρχει μεταφραστής, διαχωρίζεται με κάθετο και τοποθετείται ακριβώς δίπλα από το όνομα του συγγραφέα. Στην περίπτωση που οι μεταφραστές είναι περισσότεροι, τα ονόματα χωρίζονται μεταξύ τους με παύλες. Εάν μεταφράζουν διαφορετικά ποιήματα του ίδιου συγγραφέα, τότε οι συνεργασίες τους διαχωρίζονται με κάθετο. Η κάθετος χρησιμοποιείται, επίσης, για τη διάκριση των ενοτήτων από τους τίτλους των ποιημάτων και των πεζών κειμένων από τα αποσπάσματα που παρατίθενται. Για τους τίτλους των συνεργασιών επιλέγεται η πλάγια γραφή. Στην περίπτωση που ο τίτλος συνιστά παράλληλα και τίτλο ομώνυμου βιβλίου παραπέμπεται με εισαγωγικά. Στα δοκίμια, τις μελέτες και τις συνεντεύξεις παρατίθενται και οι εσωτερικοί υπότιτλοι. Οι τίτλοι των ποιημάτων χωρίζονται μεταξύ τους με τελεία. Για 58 Οι αρχές της ευρετηρίασης ακολουθούν τη μέθοδο που εφάρμοσαν οι ακόλουθες εργασίες: Χ. Λ., Καράογλου (επιμ.), Περιοδικά λόγου και τέχνης : Αναλυτική βιβλιογραφία και παρουσίαση: Αθηναϊκά περιοδικά , τ. Α - Γ2, Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1996 και Κωστής Δανόπουλος- Λίτσα Χατζοπούλου, Ευτέρπη ( ), Θεσσαλονίκη, University Studio Press,

42 τα άτιτλα ποιήματα, ως τίτλος επιλέγεται ο πρώτος στίχος εντός αγκυλών. Μετά τον τίτλο των έργων ακολουθεί παρένθεση, στην οποία περιλαμβάνονται επιπλέον στοιχεία, τα οποία δίνονται από τους συντάκτες του περιοδικού. Εκεί, εντός παρενθέσεων, αναγράφεται το έργο στο οποίο ανήκει το απόσπασμα, ο τόπος, ο εκδοτικός οίκος και η ημερομηνία έκδοσης. Εάν πρόκειται για ποίημα, η συλλογή στην οποία ανήκει παραπέμπεται σε πλάγια μορφή εντός εισαγωγικών. Στο τέλος του τίτλου αναφέρονται οι αντίστοιχες σελίδες και εντός αγκυλών ο χαρακτηρισμός κατά είδος, δηλαδή η ειδολογική ταξινόμηση. Ως γνωστόν, κατά την περίοδο του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού, τα είδη συμπλέκονται και συγχέονται, με αποτέλεσμα να μην είναι πάντοτε ευδιάκριτο το είδος στο οποίο ανήκουν και, κατά συνέπεια, τα έργα να αντιστέκονται σε απόλυτους ειδολογικούς χαρακτηρισμούς. Όσον αφορά στις συντομογραφίες, αυτές ομαδοποιούνται ως εξής: απ.= απόσπασμα, αφορ.= αφορισμοί, διαλ. = διάλεξη, δοκ.= δοκίμιο, επιστ.= επιστολή, θεατρ.= θεατρικό έργο, μαρτ. = μαρτυρία, μελ.= μελέτη, μτφ.= μετάφραση, πζ.= πεζό, πζ. πμ.= πεζό ποίημα, πμ.= ποίημα, συν.= συνέντευξη, φωτο = φωτογραφία. Επιπρόσθετες συντομογραφίες: εισ. = εισαγωγικό κείμενο, σημ.= σημειώσεις ή βιοεργογραφικά στοιχεία και μτφ.= μεταφραστής. Στο τέλος της παραπομπής, το σημείο ( ) δηλώνει ότι η συνεργασία συνεχίζεται σε επόμενο τεύχος και το σημείο ( ) την ολοκλήρωση της συνέχειας. Με το σημείο - αστέρι (*) διαχωρίζονται θεματικές ενότητες εντός του ίδιου τεύχους. Ύστερα από τις συνεργασίες, ακολουθούν οι στήλες των τευχών. Οι τίτλοι των στηλών αναγράφονται με κεφαλαία. Οι παραπάνω αρχές υιοθετούνται και στην καταγραφή των περιεχομένων κατά τεύχη στο Μικρό Δέντρο. Ο Πίνακας περιεχομένων περιγράφει τη δομή του περιοδικού και στοχεύει στον εντοπισμό των μόνιμων και μη μόνιμων στηλών. Παράλληλα, αναδεικνύει την ποικιλία στα είδη και τη διαρκή παρουσία ορισμένων συγγραφέων έναντι άλλων. 42

43 Κατά την ευρετηρίαση όλων των τευχών, η ορθογραφία διατηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, σε περίπτωση εμφανούς τυπογραφικού λάθους έγιναν σιωπηρές διορθώσεις. Η επιβεβαίωση των ονομάτων έγινε μέσω αναζήτησης σε βάσεις δεδομένων, όπως η ηλεκτρονική έκδοση της εγκυκλοπαιδείας Britannica ( ο κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας ( και ο Παγκόσμιος Κατάλογος ( 43

44 I. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΕΥΧΗ Ένα δέντρο, 3-4 ΕΤΟΣ Α - ΤΟΜΟΣ Α ΤΕΥΧΟΣ 1 Μάρτιος 1978, σ Ν. Δ. Καρούζος. Homo Grecus. Λάμψη της φαντασίας. Μονοπάτι προς τον ενδόμυχο στοχασμό. Το μερτικό του σκύλου, 5-6 [πμ.] Γιάννης Δάλλας. Εισαγωγή στην ποιητική του Μίλτου Σαχτούρη, 7-11 [μελ.] Νάνος Βαλαωρίτης. Ιαορδώθ, [πμ.] Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος. Τα μαξιλάρια, [πζ.] Yeygeni Zamyatin / Βασίλης Λαμπρόπουλος. Για τη λογοτεχνία, Την επανάσταση, Την εντροπία (1923), [μτφ. δοκ., σημ.] Μιχάλης Γκανάς. Χρυσάνθη, [πζ.] * Ποίηση για τον ισπανικό εμφύλιο Paul Celan / Νίκος Σπάνιας. Φούγκα θανάτου. Σύνθημα, [μτφ. πμ.] Pierre Jean Jouve / Νίκος Σπάνιας. Ελευθερία ή θάνατος, 25 [μτφ. πμ.] Arturo Serrano Plaja / Νίκος Σπάνιας. Άνοιξη, [μτφ. πμ.] * Περικλής Κοροβέσης. Το τέλος της μικρής μας λογοτεχνίας; [δοκ.] Mutsuo Takahashi / Κώστας Μαυρουδής. Πίνακας για τη δύση. Χειμώνας του 55, [μτφ. πμ., σημ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Κρίση για τους βιβλιοπαρουσιαστές], 34 [Ανυπόγραφο]. [Σχόλιο σε άρθρο του Κ. Ι. Τσαούση για τον Καρυωτάκη], 34 [Ανυπόγραφο]. [Ο νέος δίσκος του Θ. Μικρούτσικου], 35 44

45 [Ανυπόγραφο]. [Ο νέος δίσκος του Γ. Μαρκόπουλου], 35 Γ. Π. [Σχόλιο στη διάλεξη του Μ. Μ. Παπαϊωάννου], 35 Γ. Β. [Έκδοση του ποιητικού έργου του Σταύρου Βαβούρη], 35 ΤΕΥΧΟΣ 2 Μάιος- Ιούνιος 1978, σ Μάρκος Μέσκος. Μαύρο μαντήλι τρία όνειρα και το υστερόγραφο της νεκρής, [πμ.] Πέτρος Αμπατζόγλου. Λύσσα, [πζ.] Γ. Ξ. Στογιαννίδης. Το ποίημα, 48 [πμ.] Γ. Ν. Πεντζίκης. Η συνάρτηση, [πζ.] Peter- Paul Zahl / Θ. Δ. Φραγκόπουλος. Πορτραίτο ενός τσάρου των εφημερίδων σε νεανική ηλικία. Πρόωρος θάνατος. Ωρολογιακή βόμβα, [μτφ. πμ., σημ.] Allen Ginsberg / Αλέξης Τραϊανός. Στον Λίντσαιη (Παρίσι 1958), 57 [μτφ. πμ.] Anne Sexton / Κλαίτη Σωτηριάδου. Κύριε θάνατε, 57 [μτφ. πμ., σημ.] Roman Jakobson / Ανδρέας Νομικός. Για τον καλλιτεχνικό ρεαλισμό, [μτφ. δοκ., σημ.] Jorge Luis Borges / Κλαίτη Σωτηριάδου. Φυλαχτά, 63 [μτφ. πμ.] William Carlos Williams / Βερονίκη Δαλακούρα. Πορτραίτο Προλετάριου, 64 [μτφ. πμ., σημ.] Αναστάσης Βιστωνίτης. Περί φλυαριών και άλλων τινών, [δοκ.] Martin Walser / Δημήτρης Βάρσος. Το γιγάντιό μου πρόβλημα («Απίθανες ιστορίες», 1964), [μτφ. πζ., σημ.] Γιάννης Βαρβέρης. Στριπ- τηζ για παιδιά. Τα σκεύη, 74 [πμ.] Νανά Ησαΐα. Πάνω στο άρθρο του Περικλή Κοροβέση «Το τέλος της μικρής μας λογοτεχνίας», [μελ.] 45

46 ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Ο νέος νόμος εναντίον της τρομοκρατίας και το δικαίωμα στη γραφή], 80 [Ανυπόγραφο]. [Η παρουσία των «Φύλλων»], 80 [Ανυπόγραφο]. [Η κριτική μέσα από τα περιοδικά], [Ανυπόγραφο]. [Η ανάδειξη νέων συγγραφέων από το Δέντρο], 81 [Ανυπόγραφο]. [Παράσταση του Άμλετ στο Ηρώδειο], 81 Κ. Μ. [Δεύτερη έκδοση ποιημάτων του P. Éluard], [Ανυπόγραφο]. [«Ο Αυτόχειρας» του Έρντμαν στο θέατρο], 82 Γ. Β. [Οι συνεντεύξεις στα Νέα], 82 ΤΕΥΧΟΣ 3 Ιούλιος- Αύγουστος 1978, σ Κρίτων Αθανασούλης. Βαθειά Μεσάνυχτα, [πμ.] Αλέξανδρος Κοτζιάς. Ο κύριος Μένιος Κατσαντώνης ή Καρδερίνης, όργανο του κράτους ενυπερεσία στην τιμητική παράταξη, συναντά τον Χεμαγγιόρο τον Καταχτητή («Αντιποίησις αρχής»), [απ. πζ.] Charles Simic / Τάσος Δενέγρης. Ακούγονται βήματα, 96 [μτφ. πμ., σημ.] Miroslav Holub / Τάσος Δενέγρης. 5 Λεπτά μετά τον βομβαρδισμό. Η γάτα. Στο μικροσκόπιο, [μτφ. πμ., σημ.] Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος. Εξομολόγησις ενός ερανιστού, [πζ.] Μανόλης Ξεξάκης. Ο βουτηχτής εντομοκτόνο. Αριθμοί. Περίπατος. Τραγούδα. Ο απολησμονημένος Νίκος Καχτίτσης σκέφτεται, [πμ.] Ανώνυμος. Πρως την νωμαρχήα Ατηκής δηαμέρηζμα Αθηνών τμήμα δηαβατηρήων, [πζ.] Μάριος Ποντίκας. Η αναθεώρηση του χρόνου, [πζ.] Giuseppe Ungaretti / Κώστας Μαυρουδής. Μη φωνάζετε πια. Ανία. Canto. Επιστολή, [μτφ. πμ.] Roman Jαcobson / Ανδρέας Νομικός. Για τον καλλιτεχνικό ρεαλισμό (1921), [μτφ. δοκ.] Roland Barthes / Ιωάννα Ζερβού. ο απών («Ένας ερωτικός λόγος»), [μτφ. απ. πζ., εισ.] 46

47 ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Κριτική στην παράσταση του Άμλετ στο Ηρώδειο], 128 [Ανυπόγραφο]. [«Ο Πλούτος» του Αριστοφάνη], 128 [Ανυπόγραφο]. [Παράθεση μέρους της συνέντευξης του Μ. Κούντερα στο Βήμα], [Ανυπόγραφο]. [Άρνηση διανοουμένων για εξέγερση εναντίον δικτατορικών καθεστώτων], 131 Κ. Μ. [Διορθώσεις στο δεύτερο τεύχος του Δέντρου], 131 * ΤΕΥΧΟΣ 4 Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 1978, σ [Ανυπόγραφο]. Άρης Αλεξάνδρου, 135 [εισ.] Στιγμές από το έργο του Άρη Αλεξάνδρου Άρης Αλεξάνδρου. από τα Ανεπίδοτα γράμματα. από το Παράνομο σημείωμα. Μέσα στις πέτρες. από το Συνομιλώ άρα υπάρχω. Η αναμμένη λάμπα, [πμ.] [Η ιστορία της ανθρωπότητας], 138 [απόψεις του Α. Αλεξάνδρου] * Γιάννης Πατίλης. Τι δίδασκε ο δούλος του Καίσαρα. Απ την πορεία της ρέγγας. Βεργίνα 1977 μ.χ. Πορεία. Διοξείδιο του πυριτίου. Επιστροφή στην Ακρόπολη. Ρουμάνικες βραδιές. Δημοτικό. Ποιητής (συλλ. «Κέρματα»), [πμ.] Ο Οδυσσέας Ελύτης μιλά για την ποίησή του (Μια συνέντευξη στο περιοδικό BOOKS ABROAD, Αθήνα Μάρτιος 1975), μτφ. Στ. Μπεκατώρος, [μτφ. συν., σημ.] Wallace Stevens. Ογκώδης κόκκινος άνθρωπος διαβάζοντας. Η πτώση του ιπτάμενου μτφ. Νάσος Βαγενάς / Δεκατρείς τρόποι να βλέπεις έναν κότσυφα. Σταχτιές πέτρες και σταχτιά περιστέρια, μτφ. Γιάννης Σταθάτος, [μτφ. πμ., σημ.] Δημήτρης Νόλλας. Ο γάμος, [πζ.] Benedetto Croce / Αλέξης Ζήρας. Η κριτική και το έργο τέχνης, [μτφ. μελ., σημ.] Τόλης Καζαντζής. Το απόσπασμα, [πζ.] Γιώργος Μαρκόπουλος. Η μπάντα, 170 [πμ.] 47

48 Δημήτρης Βάρσος. Ι [αγάπη μονάχα]. ΙΙ [εορτές με ίδιους εραστές], 170 [πμ.] Tanikawa Shuntaro/ Κώστας Μαυρουδής. Το σιωπηλό δωμάτιο. Ο άνθρωπος- ποίημα που δεν γνώριζα, [μτφ. πζ. πμ., σημ.] Νάσος Βαγενάς. Ο Κάλβος στη Γενεύη, 173 [πμ.] Αναστάσης Βιστωνίτης. Βράδυ: Κρύο και σύννεφα. Είμαι ένα έμψυχο, [πμ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Σχόλιο σε απόφαση της κυβέρνησης], 175 [Ανυπόγραφο]. [Aπόσπασμα από το «Έξοδος Kινδύνου» του Ignazio Silone], [Ανυπόγραφο]. [Αποτίμηση του θεατρικού έργου Τίμων ο Αθηναίος], 176 [Ανυπόγραφο]. [Αναγγελία έκδοσης βιβλίου «Ματιές σε ποιητές του Μεσοπολέμου» του Τάσου Κόρφη], 176 [Ανυπόγραφο]. [Απαγόρευση συναυλιών από την κυβέρνηση], [Ανυπόγραφο]. [Ο Ιωάννης Ξενάκης στα Μυκηναϊκά ανάκτορα], 177 Έντυπα που λάβαμε, 178 ΤΕΥΧΟΣ 5 Νοέμβριος- Δεκέμβριος 1978, σ Μανόλης Πρατικάκης. Τελευταία παράσταση. Η σχεδία. Αυτά πάντα τα περάσματα, [πμ.] John Dos Passos / Νίκος Λαμπρόπουλος. U.S.A. Το Μάτι της Κάμερας. Mefiez- Vous les oreilles ennemis vous écoutent. Λάτρης της ανθρωπότητας, [μτφ. πζ., σημ.] Denise Levertov / Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ. Τα βάθη. Η σκάλα του Ιώβ. Ο ανεμοστρόβιλος. Η νύφη του Άβελ, [μτφ. πμ., σημ.] Adrianne Rich / Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ. Απ έναν επιζώντα. Νουβέλλα, [μτφ. πμ., σημ.] Francois Champarnaud / Λίζυ Τσιριμώκου. Πολιτιστική επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ε.Σ.Σ.Δ., Από τον Lenine στον Idanov, [μτφ. δοκ., εισ.] Παυλίνα Παμπούδη. 1 [Θα βρέξει πιθανόν για πάντα]. 2 [Είναι μια εποχή]. 3 [Είμαι καλά στέλνω καρτ- ποστάλ]. 4 [Ο ουρανός μια μέδουσα που σφύζει λάγνα]. 5 [Ο λυγμός στην αποχέτευση], [πμ.] 48

49 Malcolm Lowry / Νανά Ησαΐα. Επιστολή («Κάτω από το ηφαίστειο»), [μτφ. απ. πζ., εισ.] Herbert Zbigniew / Σπύρος Τσακνιάς. Η κότα. Ρώσικο παραμύθι. Αυτοκράτωρ. Αντικείμενα. Γλώσσα. Απ τη μυθολογία. Αναφορά απ τον Παράδεισο, [μτφ. πζ., σημ.] Georges Mounin / Γιάννης Βαρβέρης. Η απόλαυση στο ποίημα («La communication poetique»), [μτφ. δοκ., σημ.] Τάσος Κόρφης. Το κοινόχρηστο [πζ. πμ]. Στη δημοσιά, 215 [πμ.] Θανάσης Παπαθανασόπουλος. Ημερολόγια μεταθέσεων 1-20, [πμ.] Αργύρης Χιόνης. 1[Κραυγάζω ήσυχα απαλά σχεδόν ψιθυριστά]. 2 [Αν δε μπορείς να τραγουδήσεις μίλα], 219 [πμ.] Bertolt Brecht / Θ. Δ. Φραγκόπουλος. Το σάνδαλο του Εμπεδοκλέους, [μτφ. πμ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ Γ. Β. [Κριτική στο έργο του Κ. Μοσκώφ «Η κοινωνική συνείδηση στην ποίηση της Θεσσαλονίκης»], 222 Γ. Κ. Κ. [Με αφορμή το θάνατο του Κ.Θ. Παπαλεξάνδρου], 222 [Ανυπόγραφο]. [Απόσπασμα και σχολιασμός άρθρου του Σ. Νοταρά για τα «Αντιδογματικά» του Αναγνωστάκη], [Ανυπόγραφο]. [Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Tomas Moore], 224 [Ανυπόγραφο]. [Σκέψεις με αφορμή την ταινία «Βία και μοιχεία»], 224 [Ανυπόγραφο]. [Συνεντεύξεις λογίων για τον Α. Αλεξάνδρου σε φύλλο της Αυγής], [Ανυπόγραφο]. [Το ζήτημα των μεταγλωττίσεων από την καθαρεύουσα], 225 [Ανυπόγραφο]. [Παναγιωτόπουλος, «Οι τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας»], 225 Κ. Μ. [Το κόσμημα εξωφύλλου του Δέντρου], 225 ΤΕΥΧΟΣ 6 Ιανουάριος- Φεβρουάριος 1979, σ Αθηνά Παπαδάκη. Δραπέτευση από τον νεροχύτη 1, 2, [πμ.] Δ. Ν. Μαρωνίτης. Ο ποιητής και η ιστορία. Ο ρεαλισμός του Καβάφη και ο υπερρεαλισμός του Ελύτη, [δοκ.] 49

50 Μιχάλης Πιερής. Ποίηση και ιστορία, [μελ.] Ludvik Askenazy / Σπύρος Τσακνιάς. «Παιδικές Σπουδές» / Ο ασχημομούρης ή περί υποκρισίας. Συνομιλία με τον ήρωα του βιβλίου ή της λογοτεχνίας. Μάρτης. Φθινόπωρο, [μτφ. πζ., σημ.] Γρηγόρης Μελιάδης. Στον Αύγι Κράσιο. Ιδανικά τελειωμένο. Βοήθησέ με, 256 [πμ.] Max Jacob / Γιώργος Καραβασίλης. Προτάσεις για ένα λογοτέχνη, [μτφ. αφορ.] José Ortega Y Gasset / Πέτρος Στράνης. Αθλιότητα και λάμψη του μεταφράζειν, [μτφ. δοκ., σημ.] Πόπη Γερωνυμάκη. Εντάξει και γι απόψε, [πζ.] Αλέξης Τραϊανός. Κάποια μέρα δε θα γυρίσεις. Τοξικό. Πιλάτοι, [πμ.] ΕΤΟΣ Β - ΤΟΜΟΣ Β ΤΕΥΧΟΣ 7 Μάρτιος- Απρίλιος 1979, σ Γιώργος Μουφλουζέλης. Όταν η λήγουσα είναι μακρά, 3-10 [απ. πζ., σημ.] Αγγελική Ελευθερίου. [Ωστόσο κοιμάμαι νωρίς]. [Τρεις το πρωί]. [Είχανε μάθει πια], [πμ.] Τζίμης Παπανικολόπουλος. Μερικές απόψεις που μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμες / 1. Η Λογική ανακάλυψη 2. Η γλώσσα 3. Το αδιέξοδο 4. Ο Συγγραφέας 5. Ομορφιά και ηθική 6. Η Γένεση 7. Ο Λόγιος 8. Η εκτίναξη 9. Ακολουθώντας τη φωτιά, [δοκ.] Γιώργος Καραβασίλης. Καταληψία. Βρυσούλα. Τα ψάρια. Μόττο, 20 [πμ.] Γιάννης Κοντός. Υπόγεια ρεύματα. Πειραματόζωο, 21 [πμ.] Χριστόφορος Μηλιώνης. Δυτική συνοικία (Απόσπασμα), [απ. πζ.] Μιχαήλ Μήτρας. Αστική Τοπιογραφία, 27 [πμ.] Hans Christoph Buch / Δημήτρης Βάρσος. Το ξεπήδημα του εγώ από τις λέξεις (1978), [μτφ. δοκ., σημ.] Γιάννης Παπουτσάνης. Μ απόψε πάλι Σε πρώτο πρόσωπο, 32 [πμ.] Cesar Vallejo / Φ. Δ. Δρακονταειδής. [Είσαστε νεκροί]. Θεωρώντας ψυχρά, αμερόληπτα, [μτφ. πμ., σημ.] 50

51 Γιώργος Χρονάς. [Έλα Ρίτα μη ντρέπεσαι]. [Αφήστε τις ιερές παρθένες του μπορντέλου]. [Ρίξ της μωρή τα πινέλα της και τα ντοσιέ της]. [Εγώ έχω τρία αδέλφια], [πμ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Συμπλήρωση ενός χρόνου κυκλοφορίας του Δέντρου], 37 [Ανυπόγραφο]. [Νέα σειρά από τις εκδόσεις Πλέθρον], [Ανυπόγραφο]. [Κριτική στο κινηματογραφικό έργο «Η ηλικία της θάλασσας»], 38 [Ανυπόγραφο]. [Σχολιασμός του κινηματογραφικού έργου «Παράσταση για ένα ρόλο»], 38 [Ανυπόγραφο]. [Κώστας Φέρρης, «Δύο φεγγάρια»], 39 [Ανυπόγραφο]. [Αναφορά σε θεάματα], 39 [Ανυπόγραφο]. [Νέες εκδόσεις ποιητικών και πεζογραφικών έργων], 39 [Ανυπόγραφο]. [Σύμπραξη Θάνου Μικρούτσικου και Φώντα Λάδη], [Ανυπόγραφο]. [Συνεργασία Δημ. Χριστοδούλου-Λ. Κόκοτα], 40 Κ. Μ. [Σχόλια στο «Χρονικό 78» του Γ. Ιωάννου], [Ανυπόγραφο]. [Αναφορά σε θεατρικές παραστάσεις], [Ανυπόγραφο]. [Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος στην Εντοπία], 42 Γ. Β. [Αναφορά στον «Πρόγονο» του Άγγελου Τερζάκη], 42 M. M. [Η λογοτεχνική μας εκπροσώπηση στη διάρκεια του «ελληνικού μηνά» στη Στοκχόλμη], Γ. Κ. Κ. [Θάνατος του Jean Renoir], 43 ΤΕΥΧΟΣ 8 Μάιος-Ιούνιος 1979, σ Αναστάσης Βιστωνίτης. Παραχαράξεις, [δοκ.] Αμαλία Τσακνιά. Πλήξη. Η πέτρα. Γράμμα στη Μυρσίνη, [πμ.] Γιώργης Γιατρομανωλάκης. Φακοί επαφής, [πζ.] Janos Pilinszky / Βασίλης Καραβίτης. Η προσευχή του Βαν Γκογκ. Το μοναδικό μου διαβασμα. Τίποτα εκτός. Αρκετά. Το πάθος. Agonia Christiana, [μτφ. πμ., σημ.] Νάσος Θεοφίλου. Η έκλειψη, [πζ., σημ.] Κώστας Φαρμασώνης. Το γράμμα, [πμ.] Δημήτρης Νόλλας. Βηθεσδά (Νοέμβριος 78), [πζ.] Σωτήρης Κακίσης. Που συντρίβει, 74 [πζ. πμ.] 51

52 Βαγγέλης Κάσσος. Τριχοτόμηση ονείρου Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, [πμ.] Μαρία Λάζου. Ι [Σε γυρεύω στα πιάτα που πλένω]. ΙΙ [ Όσο για μένα]. ΙΙΙ [Ο γλόμπος], [πμ.] Jan Mukarovsky / Βιβή Μανωλοπούλου. Η τέχνη σαν σημειολογικό γεγονός («Die Kunst als semiologisches factum», 1936), [μτφ. διαλ., σημ.] Γιάννης Κακουλίδης. Η δαντελού, [πμ.] Yoshino Hiroshi / Βασίλης Καραβίτης. Στο πρώτο μου παιδί, 84 [μτφ. πμ., σημ.] Ciro. Το ταξίδι, 85 [γελοιογραφία] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Με αφορμή τα γεγονότα του Ηρακλείου], 86 [Ανυπόγραφο]. [Σχόλια σε διάλογο του Π. Μάρκαρη με τον Νικηφ. Παπανδρέου για τον Brecht], Κ. Μ. [Η δήλωση του Γ. Βέλτσου στην Αυγή], 87 [Ανυπόγραφο]. [Σκέψεις πάνω στο ποίημα του Γ. Ρίτσου «Στα καραούλια του Βιετνάμμια κραυγή, όχι ποίημα»], Σ. Μ. [Ο ρόλος του δημιουργού σήμερα], [Ανυπόγραφο]. [Θάνατος του Ζακ Μπρελ], [Ανυπόγραφο]. [Θανάσης Βέγγος], [Ανυπόγραφο]. [Μανόλης Λαμπράκης, «Il gran rifiuto»], 92 Γ. Β. [Το θάρρος της κριτικής], 92 [Ανυπόγραφο]. [Παράκληση του Δέντρου για δακτυλογράφηση συνεργασιών προς αποφυγή λαθών], 92 ΤΕΥΧΟΣ 9 Ιούλιος-Αύγουστος 1979, σ Περικλής Κοροβέσης. Πέντε προβλήματα για τον Διονύση Σαββόπουλο και όχι μόνο γι αυτόν- (μια συζήτηση του Δ. Σαββόπουλου με τον Περικλή Κοροβέση)/ Α Δημιουργία και πλαίσιa αγοράς. Β Δημιουργία και θεωρία δημιουργίας. Γ Δημιουργία και προσωπικά βιώματα. Δ Δημιουργία και εξηγήσεις δημιουργού. Ε Δημιουργία και ανομία, [συν.] Jorge Luis Borges / Ευγένιος Αρανίτσης. Σκάκι (ΙΙ). Πρωτέας. Τα βιβλία μου, [μτφ. πμ.] 52

53 Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος. Η επιταγή («Θερμά θαλάσσια λουτρά»), [πζ., σημ.] Michel Leiris / Γιώργος Καραβασίλης. Mano à Mano. Trastos. Ο άγγελος του θανάτου (αποσπάσματα). Ματάρ. Ρεμβασμός. Φιλάργυρος. Να προφέρεις με ραμμένο στόμα Μεταποίησις, [μτφ. πμ., σημ.] Ευγένιος Αρανίτσης. Οι ιδιορρυθμίες της κριτικής και η ποίηση του Ελύτη, [δοκ.] Jan Kott / Σπύρος Τσακνιάς. Σύντομη διατριβή για τον ερωτισμό («Αλόη», 1966), [μτφ. δοκ., σημ.] Γιάννης Βαρβέρης. Το τηλεφώνημα, 131 [πμ.] Χριστόφορος Λιοντάκης. Τελετή, 132 [πμ.] Αλεξάνδρα Πλαστήρα. ι [για το χαμομήλι]. ρ [όχι]. I [τι πηγαινοέρχεται]. II [να η αγορά]. III [σας παρακαλώ]. IV [έξω στην αυλή]. V [κι όχι στα ψηλά]. VI [όταν γίνω διάσημη]. P.S. [από τότε που κόπηκε το συντριβάνι], [πμ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Απάντηση στον κ. Στέφανο Παπαοικονόμου], Γ. Β. [Πολιτιστικές εκδηλώσεις στο θέατρο Εντοπία], 135 Χρ. Λιοντ. [Επισύναψη λαθών στη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια], 136 Χρ. Βακαλόπουλος. [Επιλογή ταινιών προς χρηματοδότηση από το Κέντρο Κινηματογράφου], Κ. Μ. [Δημόσιες ανοιχτές συζητήσεις από το BBC ], 137 ΤΕΥΧΟΣ 10 Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 1979, σ Τζίμης Παπανικολόπουλος. Αβδηριτών τσελεμεντέδες / 1.Το ιεραποστολικό θεώρημα 2. Τέχνη και Πολιτική 3. Θέατρο και διδασκαλία 4. Σωτήρες και Νάρκισσοι 5. Γλώσσα και μεταφυσική 6. Ελεύθερος είναι ο μοναδικός, [δοκ.] Φίλιππος Δρακονταειδής. Ο ξάδερφος Αλέξανδρος, [πζ.] * Ποιήματα γραμμένα κατά καιρούς και αφιερώματα στον Ανδρέα Εμπειρίκο, επιμέλεια- ανθολόγηση Δημήτρης Καλοκύρης 53

54 [Φωτογραφία και χειρόγραφο του Ανδρέα Εμπειρίκου], 162 Αλέξανδρος Αργυρίου. Οι δυσκολίες ενός υπερρεαλιστή το σκληρό έτος 1935, [δοκ.] Νάνος Βαλαωρίτης. Τρία Θαλασσινά Προβλήματα Α, Β (συλλ. «Κεντρική Στοά», Αθήνα, 1958), 168 [απ. πζ. πμ.] Κ. Ε. Δασκαλόπουλος. Αέρας με όνειρα (συλλ. «Το φύλλωμα», Απρόοπτο 1970), 169 [πμ.] Νίκος Εγγονόπουλος. Γοτθική Πικρία (συλλ. «Ποιήματα», τ. Β, Ίκαρος 1977), 170 [πζ. πμ.] Οδυσσέας Ελύτης. Οι Κλεψύδρες του Αγνώστου (συλλ. «Προσανατολισμοί», Ίκαρος), [πμ.] Γιάννης Κακουλίδης. Στον Ανδρέα Εμπειρίκο (συλλ. «Μεσημβρινή απόπειρα», Τραμ 1978), [πμ.] Δημήτρης Καλοκύρης. Η Εποχή, [πζ. πμ.] Γιώργος Λίκος. Αβεσαλώμ (συλλ. «Χερρόνησος», Πολυπλάνο 1977), [πμ.] Μίλτος Σαχτούρης. Τα χωρισμένα (συλλ. «Τα ποιήματα», Κέδρος 1977), 174 [πμ.] Ντίνος Σιώτης. Τροχοφόρος Ήχος (συλλ. «Εμείς και ο Βροχοποιός», Τραμ 1973), 175 [πζ. πμ.] Θανάσης Τζούλης. Οι Ασκητές με τον Ανδρέα Εμπειρίκο (συλλ. «Απόγευμα των Μύρων», Τραμ 1977), [πμ.] * Pablo Picasso / Ειρήνη Ζερβού. Σκέψεις για την Καλλιτεχνική πράξη, [μτφ. δοκ, σημ.] Paul Valéry / Χριστόφορος Λιοντάκης. Η καθαρή ποίηση (Σημειώσεις για μια διάλεξη), [μτφ. δοκ., σημ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Η «Ψυχοστασία» σε σκηνοθεσία Ευαγγελάτου], 186 [Ανυπόγραφο]. [Επτά χρόνια από το θάνατο του Γιάννη Παπαϊωάννου], Κ. Μ. [Απάντηση στον κ. Ευαγγελίδη], 187 [Ανυπόγραφο]. [Απόσπασμα από «Το Περιθώριο» του Μανώλη Αναγνωστάκη], 187 Γ. Βαρ. [Η απουσία του Άγγελου Τερζάκη], Χρ. Βακαλόπουλος. [Η «Συναυλία διαμαρτυρίας» του Χρήστου Λεοντή],

55 ΤΕΥΧΟΣ 11 Νοέμβριος- Δεκέμβριος 1979, σ Τέλλος Άγρας. Στοχασμοί για τη ζωή και την τέχνη, , σημ. Στέφανος Μπεκατώρος, [αφορ., σημ.] Pierre Reverdy / Νίκος Κοντομήτρος. πρόσωπο. εγώ ο ίδιος. ακροπατώντας. στο περιθώριο, [μτφ. πμ., σημ.] Pier Paolo Pasolini / Μαρία Στεφανοπούλου. Από την «αιρετική εμπειρία» / 1. Το ά- λογο σαν άλλη μορφή «λόγου». 2. Ο Κινηματογράφος και ο προφορικός λόγος, [μτφ. δοκ., σημ.] Pier Paolo Pasolini / Γιώργος Τσατίρης- Μαλβίνα Bompart. Res sunt nomina. 1 [Είμαι σα μια γάτα καμένη ζωντανή]. 2 [Κοιτάζω με το μάτι μιας εικόνας], [μτφ. πμ., σημ.] Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ. Όταν κατεβαίνεις μετά τον έρωτα, 208 [πμ.] Κλείτος Κύρου. Η εποχή των σπηλαίων, 209 [πμ.] Giorgio de Chirico / Ρέα Γαλανάκη- Κούβελα. Μια γιορτή. Η επιθυμία του αγάλματος, [μτφ. πζ., σημ.] Σπύρος Τσακνιάς. Το παράθυρο. Ο περίπατος. Η εκδρομή. Χωρισμός. Οι ανεμώνες, [πζ. πμ.] Δημήτρης Βάρσος. Συντροφιά, [πζ.] Συνομιλία με τον Octavio Paz (εφημ. Le Monde, 10/8/79), μτφ. Χριστόφορος Λιοντάκης, [μτφ. συν.] Octavio Paz / Τάσος Δενέγρης. Παράδειγμα για μίμηση / 1. Εμψύχωση. 2. Μάσκα του Τλάλοκ σκαλισμένη σε διάφανο χαλαζία. 3. Το ίδιο. 4. Θεός που αναδύεται από κεραμική ορχιδέα. 5. Θεά των ολμέκων. 6. Ημεροδείκτης. 7. Ξοτσίπιλι. 8. Σταυρός με ζωγραφιές του ήλιου και της σελήνης. 9. Παιδί και σβούρα. 10. Πράγματα. Χάραμα. Οι αρραβωνιασμένοι. Γραπτό, [μτφ. πμ.] Ιωάννα Φιλιππίδου. Αλλαγή σκιάς- σκοπιάς. Επιθανάτιο. Παραδοχή, 224 [πμ.] Paul Valéry / Χριστόφορος Λιοντάκης. Η καθαρή ποίηση (Σημειώσεις για μια διάλεξη), [μτφ. δοκ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ 55

56 Η ΑΥΓΗ (30/9/79). Δημ. Ραυτόπουλος. Πολιτική-πόλεμος, ΤΟ ΒΗΜΑ (25/9/79). Μίλαν Κούντερα. Το βιβλίο του γέλιου και της λησμονιάς, 229 ΤΟ ΒΗΜΑ (30/9/79). Βασ. Ραφαηλίδης. Οι σοβαροί Βούλγαροι στο Βλαχοδιεθνές φεστιβάλ μας, Ο ΠΟΛΙΤΗΣ (9/79). Δ. Καψάλη. Η πτώση της κυκλοφορίας του πολιτικού βιβλίου, ΤΟ ΒΗΜΑ (9/9/79). Σταύρος Πάνου. Ο Χ. Μαρκούζε και το τέλος της ουτοπίας, 231 Η ΑΥΓΗ (23/9/79). Γ. Λάμψας. [Ο τύπος της Αριστεράς], 231 Η ΑΥΓΗ (23/9/79). Μ. Ρεζάν. [Παράδειγμα ελευθερίας Τύπου], 232 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (6/9/79). Κώστας Στεργιόπουλος. Το αφηγηματικό έργο του Ροΐδη, 232 Η ΑΥΓΗ (16/9/79). Μιχ. Δημόπουλος. Άνεμος αμφισβήτησης στον νέο πολωνικό κιν/φο, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (4/10/79). Ρ. Σωμερίτης. [Η είδηση του θανάτου του Νίκου Πουλαντζά], 233 ΑΝΤΙ (12/10/79). Αλέξανδρος Διογένης. Αυτοκτονία, ΕΤΟΣ Γ - ΤΟΜΟΣ Γ ΤΕΥΧΟΣ 12 Ιανουάριος- Φεβρουάριος 1980, σ Δ. Ν. Μαρωνίτης. Ο Φιλέταιρος Οδυσσέας στην Οδύσσεια και στο Σεφέρη, 3-16 [δοκ.] Ευγένιος Αρανίτσης. Μπόρχες, Καβάφης, [δοκ.] Μιχάλης Κατσαρός. Το τρίτον ποίημα, 24 [πμ.] * Μικρό αφιέρωμα στον Milan Kundera Φ. Δ. Δρακονταειδής. Εισαγωγικό, [εισ.] Milan Kundera / Φ. Δ. Δρακονταειδής. Λογοτεχνία και πραγματικότητα, [μτφ. διαλ.] Milan Kundera / Ανδρέας Τσακαλής. «Η ζωή είναι αλλού», [μτφ. απ. πζ., σημ.] * Κώστας Μαυρουδής. 1 [Κατεβαίνει ένα κίτρινο απ το 52. Το θέλγουν αναψυκτικά και συζητήσεις] (συλλ. «τα ισόβια»). 2 [Νωθρά θηλαστικά του ύπνου περνούν στο 56

57 δωμάτιο] (συλλ. «τα ισόβια»). 13 [Θα βλέπω το αντιηλιακό σου να επιστρέφει στο φως] (συλλ. «τα ισόβια»). 17 [Εν πάση περιπτώσει κάποτε όλα αυτά] (συλλ. «τα ισόβια»), 41 [πμ.] Άρχης Κυριακίδης. Ζωγραφιά του Διαδρόμου. Παραμονή στο Μιλάνο. Φανταστική συνέχεια. Προετοιμασία, 42 [πμ.] Milos Macourek / Σπύρος Τσακνιάς. «Ζωολογία» / Ο σκατζόχοιρος. Ο μεταξοσκώληκας. Ο Χαμαιλέων. Η γαλοπούλα (1962), [μτφ. πζ., σημ.] Γ. Δανιήλ. Εκεχειρία στο Έπος. Αφορισμός. Το Θυμωμένο Γάλα, 46 [πμ., σημ.] Ζήσης Οικονόμου. Ψυχή ορφανή οδοιπορεί. Παγιδευμένη ανθρώπινη ψυχή, 47 [πμ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Τρίτος χρόνος κυκλοφορίας του περιοδικού], 48 [Ανυπόγραφο]. [Η ταινία του Όταρ Ιοσελιάνι, «Ένας τραγουδιστής Κότσυφας»], [Ανυπόγραφο]. [Σκέψεις πάνω σε άρθρο της Αυγής για τη βράβευση του Ελύτη], 49 [Ανυπόγραφο]. [Σημειώσεις για την αισθητική πράξη με αφορμή το άρθρο του Αντί], [Ανυπόγραφο]. [Έλλειψη δημόσιας οδού για την τέχνη], Κ. Μαυρουδής. [Λίγες σκέψεις με αφορμή το θάνατο του Ν. Πουλαντζά], 52 Γιαν. Βαρβέρης. [Η λογοτεχνική προσφορά του Κρίτωνος Αθανασούλη], ΕΑ. [Edmund Keeley, [«Η Αλεξάνδρεια του Καβάφη». Νέα κυκλοφορία], 53 Στέφανος Μπεκατώρος. [Η αυτοκτονία του Ζαν Λουί Μπουρί και το πρόσφατο έργο του «Στο φως της μέρας»], Γ. Καρυπίδης. [Κριτική στην ταινία «Περιπλάνηση»], [Ανυπόγραφο]. [Το κέρδος], 57 [σκίτσο] ΤΕΥΧΟΣ 13 Μάρτιος- Απρίλιος 1980, σ * Αφιέρωμα: F. T. Marinetti και ο Ιταλικός Φουτουρισμός, επιμέλεια, ανθολόγηση, απόδοση Μαρία Στεφανοπούλου Προλογικό, 67 Μαρία Στεφανοπούλου. Εισαγωγικό σημείωμα (Ρώμη, Ιανουάριος 1980),

58 F. T. Marinetti. Ίδρυση και Μανιφέστο του Φουτουρισμού (εφημ. Figaro, Παρίσι, 20 Φεβρουαρίου 1909), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, F. T. Marinetti. Να δολοφονήσουμε το σεληνόφως! (Μιλάνο, Φουτουριστικές εκδόσεις «Poesia» 1911), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, F. T. Marinetti. Τεχνικό Μανιφέστο της φουτουριστικής λογοτεχνίας (Μιλάνο, 11 Μαΐου 1912), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, F. T. Marinetti. Ο πόλεμος, μοναδική υγεία του κόσμου, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, F. T. Marinetti. Για τον πόλεμο μοναδική υγεία του κόσμου, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, 87 F. T. Marinetti-Boccioni-Carrà-Russolo. Φουτουριστικό Πολιτικό Πρόγραμμα (Μιλάνο, Οκτώβριος 1913), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, 88 F. T. Marinetti. Αποκηρύσσουμε τους συμβολιστές δασκάλους μας τους τελευταίους εραστές της σελήνης (1915), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, F. T. Marinetti. Ο οινοχόος (Godiasco, Σεπτέμβριος 1897), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, 91 [μτφ. πμ., σημ.] F. T. Marinetti. Ο δαίμονας της ταχύτητας / Τα δώματα του έρωτα (συλλ. «Destruction», 1904), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, [μτφ. πμ.] F. T. Marinetti. Στον Πήγασό μου (συλλ. «Σάρκινη πόλη», 1908). Ο αεροπόρος φουτουριστής μιλά με τον πατέρα του, τον Ηφαίστειο (συλλ. «Αεροπλάνο του Πάπα», 1912). Το δεξί βρίσκει το μαργαριτάρι (Αύγουστος 1928). Δύο βάρκες στο Κάπρι (Ιούνιος 1929). Μπαλλάντα για τη Μπένυ (ξενοδοχείο Verbano, Νήσος των Ψαράδων, 1 η Ιουλίου 1925). Προσευχή (Αύγουστος 1928). Ω Μπένυ (συλλ. «Poésie à Beny»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, [μτφ. πμ.] F. T. Marinetti. Έρχονται («Θέατρο» τόμ. ΙΙ). Μάχη των ρυθμών (Ραδιοφωνική σύνθεση) («Θέατρο» τόμ. Ι ), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, [μτφ. θεατρ.] F. T. Marinetti. Ο παγκόσμιος φουτουρισμός, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, [μτφ. διαλ.] Κριτική ανθολογία, Βιογραφικά στοιχεία, Βιβλιογραφία, 114 Ο F. T. Marinetti από το 1893 ως το Russolo, Carrà, Marinetti, Boccioni και Severini στο Παρίσι (1912). Ο Marinetti απαγγέλοντας στο Grand Théâtre du Gymnase της Μασσαλίας. F. T. Marinetti: Σύνθεση «ελεύθερων λέξεων» από μία 58

59 προκήρυξη, τυπωμένη στο Μιλάνο, Χαρακτηριστικό δείγμα της τυπογραφικής τέχνης των φουτουριστών. F. T. Marinetti: «8 ψυχές σε μία βόμβα» Φουτουριστικές εκδόσεις του «POESIA», Μια σελίδα από τις ελεύθερες λέξεις. Φουτουριστική βραδιά στο Μιλάνο. Στη σκηνή ο Boccioni, Marinetti, Russolo, Carrà Τεχνικό Μανιφέστο του Φουτουρισμού. F. T. Marinetti. Ο F. T. Marinetti και ο Ιταλο-Ελβετός αρχιτέκτων A. Santoris στη Γένοβα (1933) [φωτο] ΤΕΥΧΟΣ 14 Μάιος- Ιούνιος 1980, σ Alain Finkielkraut / Τασία Χατζή. Η εισβολή των γραφομανών. Να εξορκίσουμε το άγχος. Λειτουργία (ιεροτελεστία), [125]-128 [μτφ. δοκ.] Ν. Γ. Πεντζίκης. 1 [Κρίνω την κίνηση του γυμνοσάλιαγκα μ ενδιαφέρον] (ανεκδ. συλλ. «Φωτογραφίες», 29/7/1943). 2 [Είναι τάχα ώρα να σηκωθώ μέσα στο ζωντανό δάσος] (ανεκδ. συλλ. «Φωτογραφίες», 4/8/1943), 129 [πμ.] Πάτροκλος Γιατράς. Σημειώσεις για την ποίηση, παρουσίαση Νάσος Βαγενάς, [αφορ.] Bernard Noёl / Νίκος Κοντομήτρος. Βαρύς άγονος μόχθος. Μέλη του κορμιού (Αποσπάσματα-1956), [μτφ. πμ., σημ.] Φίλιππος Δρακονταειδής. Ο συγγενής μας ο παπα-ληστής, [πζ.] Susan Sontag / Σπύρος Ηλιόπουλος. Κατά της ερμηνείας («20 th Century Literary Criticism», ed. David Lodge, London, Longman Group Ltd, 1972, σελ ), [μτφ. απ. δοκ., σημ.] Γ. Ξ. Στογιαννίδης. Ανάπηρος, 148 [πμ.] * Τέσσερεις Ολλανδοί ποιητές Adriaan Morriёn / Βασίλης Καραβίτης. Ταξίδι στο διάστημα. Κατοχή, 149 [μτφ. πμ., σημ.] Rutger Kopland / Βασίλης Καραβίτης. Νεαρό μαρούλι. Φεύγοντας. Νεκρή φύση, [μτφ. πμ., σημ.] Gerrit Kouwenaar / Βασίλης Καραβίτης. Η γλώσσα είναι για τα πουλιά. Χωρίς χρώματα, [μτφ. πμ., σημ.] Margaretha Vasalis / Βασίλης Καραβίτης. Ο δρόμος της επιστροφής, 151 [μτφ. πμ., σημ.] 59

60 * Ευγένιος Αρανίτσης. Διαλεκτική και μεταφυσική στον Ελύτη (αποσπάσματα), [απ. δοκ.] Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος. De poeta iracundo et Pacteo Ι / α [Βρέχει χιονίζει]. β [Εσύ κηφήνας;]. γ [Δάκρυα κι αίμα]. δ [Αχ Καραγκιόζη]. ε [Βρίζει γενναία]. στ [Ποιος είναι τούτος]. ζ [Ρουφάει τη λάμψη]. η [Ο miglior fabbro]. θ [Πάψαν τ αηδόνια]. ι [Ίδιο πιλάφι], 157 [πμ.] Jan Kott / Σπύρος Τσακνιάς. Σύντομη περί του θνήσκειν διατριβή («Αλόη», 1966), [μτφ. δοκ., σημ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Συνθήματα στον τοίχο], 163 [Ανυπόγραφο]. [Σχόλιο στην εισαγωγή του κ. Φίλια για τα «Εκατό χρόνια μοναξιάς»], [Ανυπόγραφο]. [Απόσπασμα από τις «Αναφορές» του Γερ. Λυκιαρδόπουλου], 164 Κώστας Μαυρουδής. [Κρίση για το έργο του Ηλία Πετρόπουλου], [Ανυπόγραφο]. [Το υπερεπαναστατικό φυλλάδιο Προοδευτικός κινηματογράφος], [Ανυπόγραφο]. [Γ. Γ. Μαρκέζ, «Εκατό χρόνια μοναξιάς»], 167 [Ανυπόγραφο]. [Φραντσέσκο Ρόζι, «Σαλβατόρε Τζουλιάνο»], [Ανυπόγραφο]. [Η ταινία του Μπράνιμιρ Στσεπάνοβιτς, «Εκείνος ο άλλος καιρός»], 169 [Ανυπόγραφο]. [«Τα παιδιά της ζωής» του Παζολίνι στα ελληνικά], Γιώργος Καρυπίδης. [Σχόλιο στις δηλώσεις του Κ. Ρασούλη στην Ελευθεροτυπία], 170 Χρήστος Βακαλόπουλους. [Ρεζέρβα, ο καινούργιος δίσκος του Δ. Σαββόπουλου], 171 Γ. Βαρ. [Η πορεία του ελληνικού θεάτρου], ΤΕΥΧΟΣ 15 Ιούλιος- Αύγουστος 1980, σ Αφιέρωμα: Σύγχρονοι Τσεχοσλοβάκοι συγγραφείς, εισαγωγή- επιμέλεια Σπύρος Τσακνιάς Σπύρος Τσακνιάς. Μνήμη, λογοτεχνία και πραγματικότητα, [εισ.] Ladislav Mnacko / Βάσω Μέντζου. Η έβδομη νύχτα (Κάπου στην Αυστρία, ), [μτφ. πζ.] 60

61 Vaclav Havel / Ανδρέας Νομικός. Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων (απόσπασμα Α, Β ) («Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων», 1978), [μτφ. απ. δοκ., σημ.] Vladimir Holan / Αμαλία Τσακνιά. Ανάσταση. Εναντίον. Το παιδί. Στίχοι, [μτφ. πμ.] Karel Pecka / Αλέξανδρος Κοτζιάς. Τα χέρια, [μτφ. πζ., σημ.] Jan Skacel / Αμαλία Τσακνιά. Παροιμίες. Συμβόλαιο, 204 [μτφ. πμ.] Ladislav Mnacko / Σπύρος Τσακνιάς. Σάββατο βράδυ («Σκονισμένοι δρόμοι»), [μτφ. πζ., σημ.] Milan Kundera / Φίλιππος Δρακονταειδής-Τηλέμαχος Χυτήρης. «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» / Τα χαμένα γράμματα. Οι άγγελοι, [μτφ. απ. πζ., σημ.] Ludvik Vaculik / Φίλιππος Δρακονταειδής. «Τα πειραματόζωα» (1970), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Miroslav Holub / Σπύρος Τσακνιάς. Μολονότι, [μτφ. δοκ., σημ.] Antonin Bartusek / Αμαλία Τσακνιά. Αντίληψη. Το κρυφό νόημα. Επιτύμβιον, [μτφ. πμ.] Ludvik Askenazy / Τάσος Σακελαρίου. «Το αυγό», [μτφ. πζ., σημ.] Milos Macourek / Σπύρος Τσακνιάς. «Ζωολογία» / Η χελώνα. Η φάλαινα. Η καμήλα. Η καμηλοπάρδαλη, [μτφ. πζ., σημ.] Ondra Lysohorsky / Αμαλία Τσακνιά. Μεσημέρι. Η μικρή ιστορία ενός μεγάλου έρωτα. Η Μπαλλάντα του Γιαν Πάλακ φοιτητή και αιρετικού, [μτφ. πμ.] Βιογραφικά των ποιητών Antonin Bartusek, Jan Skacel, Vladimir Holan, Ondra Lysohorsky, 241 [σημ.] * Για την Τσεχοσλοβακία Reiner Kunze / Πέτρος Στράνης. Επιστροφή απ την Πράγα, 244 [μτφ. πμ.] István Ӧrkény / Φίλιππος Δρακονταειδής. Ο αντίλαλος («Μικρομύθοι», 1970), 245 [μτφ. πζ., σημ.] Stanislaw Grohowak / Αμαλία Τσακνιά. Η μεταμόρφωση της Αράχνης, [μτφ. πμ., σημ.] * 61

62 ΤΕΥΧΟΣ 16 Σεπτέμβριος- Νοέμβριος 1980, σ Δ. Ν. Μαρωνίτης. Φόνος, λόγος και αλήθεια / 1. Εισαγωγικά 2. Άρθρωση της νουβέλας 3. Το θέμα του φόνου 4. Ο αντίπαλος λόγος 5. Τα σήματα της αλήθειας (Μάιος 1979), [μελ.] Christian Delacampagne / Πέτρος Στράνης. Ο φιλόσοφος πίσω απ τη μάσκα / Πάντα να κρίνεις. Άλλοι κανόνες, [μτφ. συν., σημ.] Gabriel Garcia Marquez / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο πιο όμορφος πνιγμένος του κόσμου (Παραμύθι για παιδιά), [μτφ. πζ.] Νάσος Θεοφίλου. Μικρο-ιστορία της αγοράς, [πζ.] Μανόλης Πρατικάκης. Ελεύθερος σκοπευτής, [πζ. πμ.] Roland Barthes / Σπύρος Ηλιόπουλος. Η κριτική σαν γλώσσα (συλλ. «The critical moment», 1963, 1964), [μτφ. δοκ., σημ.] Δημ. Γραμμένος. Άτιτλο προς το παρόν, 295 [πμ., σημ.] Bosc. [Άτιτλο], [σκίτσο] Bosc. [Άτιτλο], 298 [σκίτσο] Μανόλης Ξεξάκης. Το ρεύμα στο μαγαζί, [πζ.] Flann O Brien / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο αδελφός του Τζων Ντάφυ, [μτφ. πζ., σημ.] Γιάννης Κοντός. Σπίτι με συντριβάνι. Με μαθηματική ακρίβεια, 307 [πμ.] Βασίλης Στεριάδης. Η δεσποινίς όχι, ναι, ίσως, καλά, μπορεί, 308 [πμ.] Νανά Ησαΐα. Καταστροφή, 308 [πμ.] Octavio Paz / Κώστας Μαυρουδής. Ποίηση και ιστορία («Ανθολογία της Μεξικανικής ποιήσεως», Thames Hudson 1959), [μτφ. δοκ., σημ.] Francis Picabia / Π. Θαλασσινός. Από την άλλην όχθη, [μτφ. πμ., σημ.] Γιώργος Ρωμανός. Μικρή εκδρομή, [πζ.] Νάσα Παταπίου. 1 [Υγρασία]. 2 [Εξέχω με τα χέρια]. 3 [Αυτός ο κόσμος], 316 [πμ.] Μιράντα Σταυρινού. Κάποτε, 316 [πμ.] 62

63 Paul Morand / Νίκος Κοντομήτρος. Κέρδη και ζημιές. 39 ο 5 (1920). Συγκοπή, [μτφ. πμ., σημ.] ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Σκέψεις πάνω στο άρθρο του Α. Ελεφάντη για τη διάσταση Δ. Ραυτόπουλου- Α. Βογιάζου], [Ανυπόγραφο]. [Σχόλιο για την εισαγωγή του Γ. Βελουδή στην «Διήγησιν Αλεξάνδρου του Μακεδώνος»], Γ. Καρυπίδης. [Σχόλιο στο άρθρο «Τι είναι η κριτική» του Β. Ραφαηλίδη], [Ανυπόγραφο]. [Μαρκήσιος ντε Σαντ, «Η φιλοσοφία του μπουντουάρ»], Α. Ζήρας. [ Α. Α. Ρίτσαρντς και λογοτεχνική κριτική], 326 Γ. Βαρ. [Η κριτική γραφή στην Ελλάδα], Κ. Μαυρουδής. [Β. Ροζακέας, «Ορφέας στον Άδη»], Γιάννης Σολδάτος. [Κέντρο Ελληνικού Κινηματογράφου], 328 Πέτρος Στράνης. [Ο νέος δίσκος του Βαγγέλη Παπαθανασίου, «Ωδές»], 329 Χριστόφορος Λιοντάκης. [Το ποιητικό και μεταφραστικό έργο του Μηνά Δημάκη], ΤΕΥΧΟΣ 17 Δεκέμβριος 1980, σ Mario Vitti. Επιφάνεια και Νεκυιομαντεία : βαθύτερες λειτουργίες της μυθολογίας στην ποίηση του Σεφέρη, [δοκ.] Νάσος Βαγενάς. Explanations of love. Περί Σωμάτων (δοκίμιο). CODA. Καθαρές κουρτίνες, [πμ.] Νίκος Χουλιαράς. Ο εισπράκτορας, [πζ.] Woody Allen / Σωτήρης Κακίσης. Η Πόρνη της Μένσα («Χωρίς φτερά»), [μτφ. πζ., σημ.] Τάκης Καρβέλης. Οκτώ ποιήματα / 1 [Ήταν όλοι τους εκεί]. 2 [Τους είδε στ όνειρό του να κρατούν στραμμένα πάνω του τα πιστόλια τους]. 3 [Περιμένω να ρθει στ αυτιά μου η φωνή που θ ανταλλάξει την προσδοκία με τη βεβαιότητα]. 4 [Τα πράγματα μου αρνούνται την επαφή τους]. 5 [Ψίθυροι κι ίσκιοι απελπισμένων κινήσεων πίσω απ τα πρόσωπα]. 6 [Μη σε παρασέρνουν τα τοπία που κάποτε γνώρισες και σου γυρεύουν να τους ξαναδώσεις το χαμένο τους πρόσωπο]. 7 [Τώρα καταλαβαίνω τι θα πει να φέρνεις στα μέτρα της αργής ψυχής σου τους τέσσερις τοίχους του δωματίου που σε περισφίγγουν]. 8 [Όσο μπορούσα κράτησα την απόσταση όση απόσταση μπορεί να κρατήσει το πιο μικρό μου κύτταρο μες στην οδύνη του σώματος], [πζ. πμ.] Antonin Artaud / Βαγγ. Κάσσος. Για την αυτοκτονία, [μτφ. δοκ., σημ.] 63

64 Paul Leautaud / Γ. Καραβασίλης. Γνώμες πάνω στη γραφή, [μτφ. αφορ., σημ.] Dylan Thomas / Μιράντα Σταυρινού. Οι εχθροί, [μτφ. πζ.] Φαίδων Χατζηδημήτρης. Υγρασία. Το ταξίδι. Συναναστροφή Κίτρινα γυαλιά, [πμ.] Διονύσης Μενίδης. Ένα ποίημα, 370 [πμ.] Czeslaw Milosz / Νανά Ησαΐα. Ειδήσεις, 371 [μτφ. πμ., σημ.] Μιχάλης Γκανάς. «Θεσπρωτική φωνή», [πζ.] Hans Arp / Μαρία Στεφανοπούλου. Η Sophie ονειρευόταν η Sophie ζωγράφιζε η Sophie χόρευε. Αναπνοή, [μτφ. πμ., σημ.] Ανθή Καρυπίδου. 19 προς 20 Σεπτέμβρη, 376 [πζ.] Bruno Schulz / Σπύρος Τσακνιάς. «Η Οδός Κροκοδείλων», [μτφ. πζ., σημ.] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Ο Δήμος Θέος συζητά με τον Γ. Καρυπίδη, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Λονδίνο. Σπύρος Ηλιόπουλος. [Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Ελύτη, μετάφρασηπρόσληψη], Βερολίνο. Τ. Μαυρομαρά. [«Πειρατικά» βιβλία], Άμστερνταμ. L. Vermeer. [Εκδήλωση αλληλεγγύης με κρατούμενους συγγραφείς], 395 Ρώμη. Σ. Παστάκας. [Θάνατος F. Basaglia, πρωταγωνιστή στον αγώνα κατάργησης του τρελλοκομείου], ΤΑ ΦΥΛΛΑ Κώστας Μαυρουδής. [Προαναγγελία συνέχισης της έκδοσης του περιοδικού, μνεία στο έργο του Ηλία Παπαδημητρακόπουλου και το θάνατο του Νίκου Λαμπρόπουλου], [Ανυπόγραφο]. [Η επιρροή των κριτικών λογοτεχνικών έργων], [Ανυπόγραφο]. [Η υποδοχή του έργου «Μελόδραμα»], 399 [Ανυπόγραφο]. [Παράθεση αποσπασμάτων άρθρου αναφορικά με τις σχέσεις ανδρώνγυναικών], [Ανυπόγραφο]. [Η «μαρτυρία» ως λογοτεχνικό είδος],

65 Γ. Καρυπίδης. [Λίγες σκέψεις με αφορμή την ομιλία του Κορνήλιου Καστοριάδη], 401 [Ανυπόγραφο]. [Η εκδοτική εξόρμηση του Κάκτου. Κρίσεις για Nietzsche, Pound, Φουτουρισμό], [Ανυπόγραφο]. [Έκδοση «Απάντων» του Α. Παπαδιαμάντη], 403 ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολή του Βαγγ. Χατζηβασιλείου προς τον Μαυρουδή και η απάντηση του Γ. Καρυπίδη], Βιβλιογραφικό δελτίο, ΕΤΟΣ Δ - ΤΟΜΟΣ Δ ΤΕΥΧΟΣ 18 Ιανουάριος 1981, σ Αφιέρωμα: Ποιητές της Θεσσαλονίκης , εισαγωγή Δ. Αρμάος, Ν. Καρατζάς, ανθολόγηση Ν. Καρατζάς [Αλέξανδρος] Ίσαρης. [Άτιτλο] [σκίτσο] Κώστας Μαυρουδής. [Σημείωμα του εκδότη] Δημήτρης Αρμάος. «Βαθύ πάθος ζωής», 7-13 [εισ.] Ν. Καρατζάς. Χρονολογικό και περιγραφικό σχόλιο, [εισ.] Γ. Θ. Βαφόπουλος. Το Καλεντάρι (συλλ. «Προσφορά»). Το Δάπεδο (συλλ. «Το Δάπεδο»). Πολυκατοικία (συλλ. «Η Μεγάλη Νύχτα και το Παράθυρο»). Ο Μέγας ών (συλλ. «Επιθανάτια και Σάτιρες»), [πμ.] Ζωή Καρέλλη. 10 Απριλίου 1938 (συλλ. «Πορεία»). [Ψυχή, μη λησμονείς την έπαρση] (συλλ. «Της μοναξιάς και της έπαρσης»). Πορτραίτο (συλλ. «Χαλκογραφίες και εικονίσματα»). [Σε κάθε σκαλοπάτι αχνάρια] (συλλ. «Αντιθέσεις»). Ήχος και Χρώματα (αδημοσίευτο 1978). Γητειά (αδημοσίευτο 1979). Ενυδρείο (αδημοσίευτο 1979), [πμ.] Νίκος Γ. Πεντζίκης. Στροφή (περ. Μορφές). Τοπογραφία (περ. Μορφές). Σκόρπια Φύλλα (συλλ. «Ανακομιδή»), [πμ.] Γιώργος Θέμελης. Ξυπνάς το αιώνιο καλοκαίρι (συλλ. «Άνθρωποι και πουλιά»). Ερημιά (συλλ. «Συνομιλίες»). Πολύπτυχο (απόσπασμα αδημοσίευτο), [πμ.] 65

66 Γ. Ξ. Στογιαννίδης. [Θα μείνουμε πάλι μονάχοι] (συλλ. «Απειλή»). Η Ποίηση (συλλ. «Στις προσβάσεις του ύπνου»). Το ποίημα (συλλ. «Στις προσβάσεις του ύπνου»). Με τα λευκά (αδημοσίευτο). [Όπως ακριβά μαχαιροπήρουνα και κρύσταλλα] (αδημοσίευτο), [πμ.] Τάκης Βαρβιτσιώτης. Σε κάποιον άλλο ουρανό (συλλ. «Φύλλα ύπνου»). Ερείπια (συλλ. «Φύλλα ύπνου»). Αυλός (συλλ. «Φύλλα ύπνου»). Κόρη μου κορυδαλλέ μου (συλλ. «Γέννηση των Πηγών»). Μην πεις ποτέ σου (συλλ. «Γέννηση των Πηγών»). Το μαύρο δωμάτιο (συλλ. «Η Άννα της Απουσίας»). Δεν ξέρω πια να μιλώ (αδημοσίευτο, συλλ. «Καλειδοσκόπιο», 1976), [πμ.] Μανόλης Αναγνωστάκης. Τώρα (συλλ. «Εποχές 1»). Επίλογος (συλλ. «Εποχές 1»). Το σκάκι (συλλ. «Η συνέχεια 1»). Μιλώ (συλλ. «Η συνέχεια 2»). Κάτω απ τις ράγες (συλλ. «Η συνέχεια 3»). Στο παιδί μου (συλλ. «Ο στόχος»), [πμ.] Κλείτος Κύρου. 15 [Μιλώ με σπασμένη φωνή δεν εκλιπαρώ] (συλλ. «Κραυγές της νύχτας»). 19 [Απευθύνομαι πάλι σε σας ζητώ να μ ακούσετε] (συλλ. «Κραυγές της νύχτας»). Αίτημα αιωνιότητας (συλλ. «Κλειδάριθμοι»). Παραινέσεις (συλλ. «Κλειδάριθμοι»), [πμ.] Πάνος Θασίτης. Φωνές φτάνουν (συλλ. «Πράγματα»). Ο σοβάς (συλλ. «Πράγματα»). Κατοικία στη γη (συλλ. «Εκατόνησος»). Για λίγο (συλλ. «Εκατόνησος»). Εικόνα για δυό (συλλ. «Εκατόνησος»). Μαθήματα (συλλ. «Ελεεινόν θέατρον»), [πμ.] Ντίνος Χριστιανόπουλος. Σοδομίτες (συλλ. «Εποχή των ισχνών αγελάδων»). Όλο και πιο πολύ (συλλ. «Ξένα γόνατα»). Νύχτα χάρισέ μου ένα κορμί (συλλ. «Ανυπεράσπιστος καημός»). Έρωτας (συλλ. «Ανυπεράσπιστος καημός»). Εγκαταλείπω την ποίηση (συλλ. «Ο αλλήθωρος»). Αποστρατευμένοι (συλλ. «Ο αλλήθωρος»). Ύμνος στη μπότα (ανεκδ. συλλ. «Ως περικαθάρματα του κόσμου εγενήθημεν», 1977), [πμ.] Γιώργος Ιωάννου. Ίσως την αποπλύνει (συλλ. «Ηλιοτρόπια»). Με κυκλώνει απόψε (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Δεν έχει τέλος ο πνιγμός (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Έβρεχε δίχως λόγο (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Σφραγίδα μοναξιάς (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Το όνειρο που θα ρθει (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Σε επαρχία μακρινή (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»). Το παράπονο (συλλ. «Τα χίλια δένδρα»), [πμ.] Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου. Σταθμός Λιτοχώρου (συλλ. «Δύσκολος θάνατος»). Ιούδας (συλλ. «Δύσκολος θάνατος»). Για μιαν ελευθερία (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα»). Ό,τι για πάντα με μουδιάζει (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα»). Μες στ αυτοκίνητα (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα»). Μονάχος μου νυχτώνω (συλλ. «Ποιήματα για ένα καλοκαίρι»). Μεσ απ τα δάχτυλα (συλλ. «Ποιήματα για ένα καλοκαίρι»). Η ποίηση δε μας αλλάζει (συλλ. «Νοσοκομείο εκστρατείας»). Η κατεδάφιση (συλλ. «Αργό πετρέλαιο»), [πμ.] Ανέστης Ευαγγέλου. Αν θρηνώ (συλλ. «Περιγραφή εξώσεως»). Η ομίχλη (συλλ. «Περιγραφή εξώσεως»). Είναι πολλοί (συλλ. «Μέθοδος αναπνοής»). Υποθήκη πατρική (συλλ. «Μέθοδος αναπνοής»). Οι αγαπημένοι μου (συλλ. «Αφαίμαξη»), [πμ.] 66

67 Πρόδρομος Μάρκογλου. ιθ [Μουχλιασμένοι δρόμοι] (συλλ. «Χωροστάθμιση»). Η ψυχή μας στα χέρια των κερδοσκόπων (συλλ. «Το δόντι της πέτρας»). Φυσούσε (συλλ. «Το δόντι της πέτρας»). Πρωί με τη δροσούλα (αδημοσίευτο, Φλεβάρης 1978), [πμ.] Μαρία Κέντρου- Αγαθοπούλου. Αναμονή (συλλ. «Αρμιλλάρια»). Το παράθυρο (συλλ. «Τα Επακόλουθα»). Απραξία (αδημοσίευτο). Νυχτερινή συγκέντρωση (αδημοσίευτο), [πμ.] Γιάννης Καρατζόγλου. Έλλη (συλλ. «Ένα καλοκαίρι»). Επίλογος στο καλοκαίρι (συλλ. «Ένα καλοκαίρι»). Παραπάνω (συλλ. «Ένα καλοκαίρι»). Modus Vivendi (συλλ. «Δ.Ξ.Θ»). Ημερήσια διαταγή (συλλ. «Δ.Ξ.Θ»), [πμ.] Τόλης Νικηφόρου. ένα παιδί (συλλ. «Αναρχικά»). ποιητής (συλλ. «Μεθυσμένος ακροβάτης»). Πορεία στην ομίχλη (αδημοσίευτο), [πμ.] Δημήτρης Καλοκύρης. Το Πλοίο [πζ. πμ.] (συλλ. «Τα φανταστικά φουγάρα»). Η Μελαγχολική Στρατιά 961 μ.χ. [πζ. πμ.] (συλλ. «Τα φανταστικά φουγάρα»). Ελένη (αδημοσίευτο, 1979), [πμ.] Αλέξης Τραϊανός. Μετέωρο σπίτι (συλλ. «Μικρές μέρες»). Δεν έμεινε κανείς (συλλ. «Μικρές μέρες»). Δεν έχω ήλιο να σε κρατήσω (συλλ. «Μικρές μέρες»). Μουσική από αλκοόλ (συλλ. «Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα»). Σπίτι του κάρβουνου (συλλ. «Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα»), [πμ.] Αναστάσης Βιστωνίτης. Απουσία (συλλ. «Μετοικεσία»). Ars poetica (συλλ. «Μετοικεσία»). Τα πράγματα (συλλ. «Ανιχνευτές»). [Φαίνεται πάλι ο δρόμος με τα σκουπίδια] (αδημοσίευτο, Αύγουστος 1979). [Να φύγεις. Για να μην δεις το πρωί παιδιά με γρανιτένια μούτρα] (αδημοσίευτο, Αύγουστος 1979), [πμ.] Αλέξανδρος Ίσαρης. Η ασύδοτη τρυφερότητα (συλλ. «Όμιλος φίλων θαλάσσης- Ο Ισορροπιστής»). Κλινική ησυχία (συλλ. «Όμιλος φίλων θαλάσσης- Ο Ισορροπιστής»). Μυθογραφία / Ζ [Αναπαυόταν]. XVII [Ήταν ερωτόληπτος]. 107 [Τα δυο του μάτια ήταν ο ήλιος και η/]. ΙΚΖ [Συνήθως]. LIIVII [Καθισμένος]. 7 [Αυτός ευλογούσε τους γάμους, προστάτευε] [Ήταν]. Ω-27 [Σταυρώθηκε] (αδημοσίευτα), [πμ., σημ.] Γιάννης Υφαντής. Χωροχρόνος (συλλ. «Μανθρασπέντα»). Το μεγάλο χάπι του ORANGE (συλλ. «Μανθρασπέντα»). Σόμπα (συλλ. «Μανθρασπέντα»). Το θαύμα (συλλ. «Μανθρασπέντα»). Ο Ιωάννης στην ερημιά (αδημοσίευτο). Αίσθηση (αδημοσίευτο). Μεγάλη Παρασκευή (αδημοσίευτο), [πμ.] Μανόλης Ξεξάκης. Άσκηση πρώτη (συλλ. «Ασκήσεις Μαθηματικών»). Άσκηση τέταρτη (λυμένη) (συλλ. «Ασκήσεις Μαθηματικών»). [Εγώ, ο Μανόλης Ξεξάκης] (συλλ. «πλόες ερωτικοί», 1980). Η κίτρινη πτέρυγα (αδημοσίευτο). Ο χάλκινος φάκελος (αδημοσίευτο), [πμ.] 67

68 Εργογραφία, ΤΕΥΧΟΣ 19 Φεβρουάριος-Μάρτιος 1981, σ Οδυσσέας Ελύτης. Imago terrae, [δοκ.] Dan Pagis / Βασ. Καραβίτης. Τελική Ανάκριση. Τέλος του ερωτηματολογίου. Διαθήκη. Ο Πύργος. Συγκομιδές, [μτφ. πμ., σημ.] Maurice Blanchot / Δημήτρης Δημητριάδης. Ο χώρος της λογοτεχνίας / VII Η λογοτεχνία και η αρχέγονη εμπειρία. I Το μέλλον και το ζήτημα της Τέχνης. Είναι ξεπερασμένη η τέχνη; Η ρομαντική ιδιοφυία. Το ζήτημα της τέχνης. Η νέα αναζήτηση της τέχνης, [μτφ. απ. μελ., σημ.] Jorge Luis Borges / Σωτ. Κακίσης. Θέμα του προδότη και του ήρωα, [μτφ. πζ., σημ.] Georges Schehade / Νίκος Κοντομήτρος. Οκτώ ποιήματα / [Μια νύχτα λαμπερών δακρύων]. [Ας γινόταν να με κοίταζες]. [Όταν σ ολόλαμπρη φεγγοβολή]. [Πρόσωπο και δάχτυλα σε στάση απελπισίας]. [Του θανάτου είναι προνόμιο]. [Αστεροφώτιστα και φιλικά τα μέρη ετούτα]. [Πόσο, αυτές οι λίμνες σε πληγώνουν]. [Μάνα μου να τι με σέρνει στον τάφο], [μτφ. πμ., σημ.] Γιώργος Καρυπίδης. Ο θάνατος του Κωνσταντίνου (Η κουρτίνα), [πζ.] Λουκάς Κούσουλας. Μια χρέωση, [πμ] Ξενοφών Βαρβέρης. Αλγόλες / α [διαγράφοντας με ρίγη]. β [Αρχαία λέξη]. γ [Στιλβώνει ιστορίες]. δ [Όπως και χθες]. ε [Η φύση απεσύρθη]. στ [Έτη υδροκυανίου]. Αυτοκρατορία. Διερεύρυνση. Από φωτογραφία. Σκηνή αρχαίου δράματος,125 [πμ.] Σταύρος Κούλας. Ό,τι δεν πλάστηκε / 1[Συλλαβίζω τα οστά σου]. 2 [Ό,τι δεν τέλειωσε]. 3 [Έναστρα μάτια]. 4 [Κορμί- σιωπή που με καλείς]. 5 [Και ο κόσμος χειρονομεί]. 6 [Η νύχτα ακονίζει τα ξυράφια της]. Θητεία. Η εκτέλεση, [πμ.] René Magritte / Σπύρος Ηλιόπουλος. Το Σωστικόν Σχοινίον, [μτφ. διαλ., σημ.] Τέσσερα κείμενα του Roland Barthes / Ο ναυτίλος και το μεθυσμένο καράβι (από τις «Mythologies»), μτφ. Βάσος Φωτίου / Αποσπάσματα ενός ερωτικού λόγου / Οι εικόνες. «Tutti sistemati». «Μέρες ξεχωριστές», μτφ. Βασίλ. Παπαβασιλείου, [μτφ. δοκ., εισ.] 68

69 Robert Desnos / Δημ. Μαλακάσης. Ξυπνήματα, 140 [μτφ. πμ.] Roland Topor. Μας μένει ακόμη τόσο λίγος χρόνος. Δεν θα υποφέρεις ακόμη για πολύ. Θα λεγες ότι πρόκειται για αίμα. Είσαι πραγματικά ηλίθιος, Σάμουελ, [σκίτσα] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Ο Περικλής Κοροβέσης και ο Χρόνης Μπότσογλου συζητούν με τον Κ. Μαυρουδή, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Ρώμη. Γ. Γαβριήλ. [Επιστροφή στο ιστορικό μυθιστόρημα. Umberto Eco, Il nome della rosa], Παρίσι. Τίνα Μαυρομαρά. [Εκθέσεις για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Απολλιναίρ], Λονδίνο. Σπύρος Ηλιόπουλος. [Ανέβασμα των «Μακμπέθ» στο Old Vic και «Οι Ρωμαίοι στη Βρεττανία» στο National Theatre], Βερολίνο. Δ. Βάρσος. [Πρόταση περικοπής του «Ανθρώπου χωρίς ιδιότητες» του Μούζιλ], 154 ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Οι στόχοι της στήλης «Τα Φύλλα»], 155 Κώστας Μαυρουδής. [Αίτημα «ανάστασης» της λογοτεχνικής κριτικής], [Ανυπόγραφο]. [Η ταινία «Μεγαλέξανδρος»], Γ. Καρυπίδης. [Κινηματογράφος και ιστορική μνήμη του έθνους], Στρατής Πασχάλης. [Λεύκωμα για τον Χαλεπά από τον Π. Ιερεμιάδη], Δήμος Θέος. [Παρουσίαση ταινιών του Χέρμπερτ Άχτερνμπους], Γιώργος Γαβριήλ. [Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Μούζιλ], Δημ. Βάρσος. [Έκδοση του συμφωνικού έργου του Σκαλκώτα], Γ. Κορδομενίδης. [Ντ. Χριστιανόπουλος. Καταγραφή λογοτεχνικών έργων και περιοδικών, τυπωμένων στη Θεσσαλονίκη ( )], Νότης Μαυρουδής. [Δολοφονία του John Lennon], 166 [Ανυπόγραφο]. [Η Καντάτα του Μάνου Χατζηδάκη], 167 [Ανυπόγραφο]. [Συνέντευξη του Έρνστ Νισβέστνυ στο Αντί], [Ανυπόγραφο]. [Ο όρος «γενιά του 70»], 168 Δημήτρης Αρμάος. [Έκδοση χαρακτικού έργου της Β. Κατράκη],

70 ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολή του Δ. Λάλου και απάντηση του Δ. Αρμάου], [Επιστολή της Κατερίνας Πλασσαρά], 174 ΤΕΥΧΟΣ 20 Απρίλιος 1981, σ Ι. Μαράβας. [Κ. Π. Καβάφης] [σκίτσο] Μιχάλης Πιερής. Σιωπή αποσιώπηση-υπόκριση του λόγου στην ποίηση του Καβάφη, [απ. μελ.] Gabriel Garcia Marquez / Σπύρος Ηλιόπουλος. Πικρία για τρεις υπνοβάτες, [μτφ. πζ.] Plinio Apulezo Mendoza / Στρατής Πασχάλης. Συζήτηση του Gabriel Garcia Marquez με τον Plinio Apulezo Mendoza, [μτφ. συν.] Ivan Goll / Νίκος Κοντομήτρος. Τρία Ποιήματα / Είμαι γυναίκα διεθνής. Ο οικοδόμος. Ακακία, [μτφ. πμ.] Σπύρος Παύλου. [Παραλυμένο απόγευμα Σαββάτου ή Κυριακής]. Τα κύτταρα της σιγουριάς. Οι άλλοι, 199 [πμ.] René Char / Γ. Καραβασίλης. Σελίδες ύπνου, 200 [μτφ. πμ.] Woody Allen / Στέλλα Μακρή. Ναι, αλλά μπορεί η ατμομηχανή να κάνει κάτι τέτοιο; [μτφ. πζ., σημ.] Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ. Ο Φοίκος, [πζ.] Giorgio Manganelli / Τηλέμαχος Χυτήρης. Από το «CENTURIA», [μτφ. απ. πζ., σημ.] Δήμος Βασιλείου. Εφιάλτες προοδευτικού διανοούμενου, [πζ.] Σωτήρης Παστάκας. Ο περίπατος του ποιητή (2/1/81). Ποίημα αριθμός μηδέν. Οροθεσία. Νόστος, [πμ.] Κώστας Γουλιάμος. Φορητό VIDEO, 214 [πμ.] Domenico Porzio / Τηλέμαχος Χυτήρης. Η πορεία του μυθιστορήματος, [μτφ. δοκ.] Ernest Hemingway. Alberto Moravia. Eugenio Montale. James Joyce. J. S. Sartre. Riccardo Bacchelli. Elio Vittorini. Cesare Pavese. Vasco Pratolini. Pier Paolo 70

71 Pasolini. Natalia Ginzburg. Giuseppe Tomasi di Lampedusa. Stefano D Arrigo. Leonardo Sciascia. H. Miller. Elsa Morante. G. G. Marquez [φωτο] A. Poulin, JR / Τάκης Καγιαλής. Catawba: Οιωνοί, προσευχές και τραγούδια της απόγνωσης / Προσευχή ενάντια στην παράνοια. Προσευχή στην κόκκινη ρίζα. Προσευχή φτιάχνοντας φάρμακο. Προσευχή ενάντια στον άνεμο. Πονοκέφαλος. Ποταμόφιδο. Τ αστέρι που πέφτει. Σαλαμάντρα. Λιμός. Φαντάσματα που χορεύουν. θρήνος. Τραγούδι: παιχνίδι τυφλού. Τα όνειρα της τύχης. Κυνηγώντας Possum. Το ταμπού της χήρας, [μτφ. πμ., εισ., σημ.] Wallace Stevens / Γιάννης Σταθάτος. Μεταφορές μεγιστάνος. Απογοήτευση στις δέκα η ώρα, [μτφ. πμ.] Ντίνος Σιώτης. Αντιπαράθεση. Χριστούγεννα στην Τήνο, 1980, [πμ.] Μισέλ Φάις. Ονόματα Ελληνικά, 226 [πμ.] Στρατής Πασχάλης. Ακρωτήριον, [πμ.] Roy Fisher / Γιάννης Σταθάτος. Επιγραφές για το κάστρο του κυανοπωγώνα / Η καταρρακτή [sic]. Το κάστρο. Τα όργανα βασανιστηρίων. Το οπλοστάσιο. Το θησαυροφυλάκιο. Ο κήπος. Η χώρα. Η λίμνη των δακρύων. Η τελευταία πόρτα, [μτφ. πμ., σημ.] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Ο Δημ. Αρμάος συζητά με τον εκδοτικό οίκο «Αίολος», ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Ρώμη. Γ. Γαβριήλ. [Η «απώλεια του Κέντρου»], Λονδίνο. Σπύρος Ηλιόπουλος. [Η στρουκτουραλιστική προσέγγιση της λογοτεχνίας], Άμστερνταμ. Lian Vermeer. [Χιλιανή δικτατορία και ελευθερία έκφρασης], Παρίσι. Βερενίκη Ψάλτη. [Παρουσίαση έργων του Pissarro], ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Οι συνεργασίες και ο παρεμβατικός λόγος των περιοδικών], 241 [Ανυπόγραφο]. [Σχολιασμός τεσσάρων λογοτεχνικών έργων], Κώστας Μαυρουδής. [Το μήνυμα της ταινίας «Καμουφλάζ»], 243 [Ανυπόγραφο]. [Η κουλτούρα της Δεξιάς και της Αριστεράς], [Ανυπόγραφο]. [Αποσπάσματα από τη στήλη «Συναντήσεις» της Καθημερινής],

72 246 Γ. Καρυπίδης. [Η φυσιογνωμία του Ντοστογιέφσκι], 246 Γ. Γαβριήλ. [Ουίλλιαμ Τέρνερ], 247 [Ανυπόγραφο]. [Η έκδοση ενός καινούργιου βιβλίου], Αλέξ. Ζήρας. [Λογοτέχνες και περιθώριο], 248 Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος. [Χριστόφορος Μηλιώνης, «Δυτική συνοικία»], Γιώργος Κ. Καραβασίλης. [Τζακ Λόντον, «Γραφείον δολοφονιών Ε.Π.Ε.»], Δήμος Θέος. [«Για ένα διαλεκτικό κινηματογράφο», «Προβλήματα λογοτεχνίας και αισθητικής»], ΤΕΥΧΟΣ 21 Μάιος- Ιούνιος 1981, σ Rita Tripodi / Νάσος Κυριαζόπουλος. Υπάρχει μια αντιδραστική κουλτούρα; Και η αριστερή διανόηση μπορεί να την αγνοήσει; / Μια στιγμή: ας δούμε τι είναι η αριστερά (Συνομιλία με τον Augusto del Noce) / Συνταγή: Τοποθετείστε το παρελθόν σε κουτί με τόσα κεφαλαία (Συζήτηση με τον Furio Jesi), [μτφ. συν.] Italo Calvino / Αλέκος Γούναρης. «Οι Αόρατες Πόλεις» / Οι Πόλεις και η Μνήμη, 3. Οι Πόλεις και τα Σημάδια, 1. Οι Πόλεις και η Επιθυμία, 5. Οι Ξεφτισμένες Πόλεις, 3. Οι Πόλεις και οι Ανταλλαγές, 2. Οι Συνεχείς Πόλεις, 1. Οι Πόλεις και οι Νεκροί, 4 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Βικτώρια Θεοδώρου. Τζάκι. Ριγηλό, 275 [πμ.] Michelangelo Antonioni / Σωτήρης Παστάκας. Σκέψεις πάνω στον ηθοποιό, [μτφ. δοκ.] Arturo Serrano Plaja / Βαγγέλης Χατζηδημητρίου. Εκείνο το Πρόσωπο, 278 [μτφ. πμ., σημ.] Συζήτηση του Gabriel Garcia Marquez με τον Plinio Apulezo Mendoza / Στρατής Πασχάλης, Leonardo Cohen / Χρήστος Βάθης. [Άνοιξα τα παντζούρια]. [Αυτό είναι απειλή]. [Σκοτεινιάζει στις τέσσερις τώρα]. [Οι άνθρωποι όλοι σου προξενούν χαρά]. Φεύγοντας απ τη Γαλλία. [Ο έρωτας είναι μια φωτιά], [μτφ. πμ., σημ.] Ρέα Γαλανάκη. 9. Δοξαστικό για τη νάιλον σακούλα («Που ζει ο λύκος»), 284 [απ. πμ., σημ.] Virginia Woolf / Μυρτώ Πισσαλίδου. Τρεις γκινέες, [μτφ. απ. πζ., σημ.] 72

73 Mel Calman / Σπύρος Ηλιόπουλος. Η Ώρα των Πενήντα Λεπτών, [μτφ. πζ., σημ.] Eugenio Montale / Βανέσα Λάππα. Φανταστική συνέντευξη, [μτφ. πζ.] Blaise Cendrars / Γιώργος Βέης. Ο χορός μου, 295 [μτφ. πμ.] Samuel Beckett / Π. Ι. Κωνσταντόπουλος. Κείμενα για το τίποτα (12), [μτφ. πζ.] Δημήτρης Βάρσος. Η Κούλα αιμοδότης, [πζ.] Μανόλης Τσιλιμίδης. Η Ντουλάπα, [πζ.] Vladimir Holan / Νανά Ησαΐα. Η ώρα Το παιδί. Τέταρτος Μήνας. Πάντα, [μτφ. πμ., σημ.] Julio Ramón Ribeyro / Γιώργος Ρούβαλης. Όλα παν στραβά, Καρμέλο Ρόσα, [μτφ. πζ., σημ.] ΕΝΑΣ ΛΟΓΟΣ Γιώργος Γαβριήλ. [Η απόπειρα δολοφονίας του Αμερικανού προέδρου], Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Ο Γ. Καρυπίδης συζητά με τον εκδοτικό οίκο «Αιγόκερως», τους Γ. Σολδάτο και Δημ. Παναγιωτάτο, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Ρώμη. Σωτήρης Παστάκας. [Απονομή βραβείων Balzan-συνέντευξη Μπόρχες], Ρώμη. Γ. Γαβριήλ. [Εκδηλώσεις για τις νέες θεατρικές τάσεις], Βερολίνο. Christiana Scholz. [Η ερασιτεχνική θεατρική ομάδα του Κρόιτσμπεργκ], Λονδίνο. Paulo Barros. [Εκδοχές θεατρικής αναπαράστασης έργων του Σαίξπηρ], ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Θάνατος Τάκη Σινόπουλου], 320 [Ανυπόγραφο]. [Τα ταυτοτικά μέρη του περιοδικού και το κοινό του],

74 Κώστας Μαυρουδής. [Προτάσεις για ποίηση], 322 Σπύρος Τσακνιάς. [Η σύγχρονη παραλογοτεχνία], Αλέξ. Ζήρας. [Το τάλαντο και η «προδοσία»], 323 [Ανυπόγραφο]. [Το θέατρο της Αθήνας σήμερα], Β. Παγκουρέλης. [Πρόγραμμα Εθνικού Θεάτρου], Νότης Μαυρουδής. [Ο ρόλος των δισκογραφικών εταιρειών], [Ανυπόγραφο]. [Κινηματογραφικές προτάσεις], Γ. Καρυπίδης. [Αποσπάσματα από τον πρόλογο του Σικελιανού], Δήμος Θέος. [«Η κεντρική και δυτική Μακεδονία κατά τον Εβλιγιά Τσελεμπή»], Γ. Γαβριήλ. [Μπαχτίν, «Προβλήματα λογοτεχνίας και αισθητικής»], ΤΕΥΧΟΣ 22 Καλοκαίρι 1981, σ Αφιέρωμα στον Guillaume Apollinaire Ο Απολλιναίρ από τον Κοκτώ (1917) [σκίτσο] Κ. Μ. [Εισαγωγικό σημείωμα] [Guillaume Apollinaire] [φωτο] Guillaume Apollinaire , [βιογρ. σημ.] Alberto Savinio / Μαρία Στεφανοπούλου. Guglielmo Apollinaire, [μτφ. μαρτ.] [G. Apollinaire] / Νίκος Κοντομήτρος. Ανάγνωσμα, 348 [μτφ. πμ., σημ.] André Billy / Γιώργος Κ. Καραβασίλης. «Ο γητευτής», [μτφ. μαρτ., σημ.] [G. Apollinaire] / Μιράντα Σταυρινού. [Ακούω τους θορύβους της πόλης] (συλλ. «Alcools»). Νύχτα του Ρήνου (συλλ. «Alcools»). Άρρωστο Φθινόπωρο (συλλ. «Alcools»), [μτφ. πμ.] Daniel Oster / Βάσω Μέντζου. Το δικαίωμα στις φαντασιώσεις. Ένας ερμητικός συγγραφέας. Πληγωμένος στην πολιορκία της Τροίας. «Θέλω να γνωρίσω αυτό που τρώει τα σωθικά των ανθρώπων», [μτφ. δοκ.] Philippe Soupault / Γιάννης Βαρβέρης. Ο πρύτανις του εντυπωσιασμού. Περήφανος σαν τον Αρταμπάν, [μτφ. μαρτ.] [G. Apollinaire] / Μαρία Στεφανοπούλου. Δεσμοί (συλλ. «Calligrammes»). Αναγνώριση (συλλ. «Calligrammes»). Ίσκιος (συλλ. «Calligrammes»). Διμοιρίτης 74

75 (συλλ. «Calligrammes»). Η φυγή (συλλ. «Calligrammes»). Θλίψη ενός άστρου (συλλ. «Calligrammes»), [μτφ. πμ.] Francis Ponge / Ζωή Μπέλλα. «Ας πάμε πιο γρήγορα, που να πάρει, ας πάμε πιο γρήγορα». Οι άνθρωποι του αληθινού, [μτφ. μαρτ.] [G. Apollinaire] / Γιώργος Βέης. Ο ταξιδιώτης. Βούκινα του κυνηγιού (συλλ. «Alcools»), [μτφ. πμ.] Alain de Courcuff / Κυριάκος Κασίμης. Στην καρδιά του κόσμου, [μτφ. μαρτ.] Ο Απολλιναίρ στις 13 Ιουλίου Ο Απολλιναίρ από την Μαρί Λωρανσέν (1908). Απολλιναίρ: Καλλιγράμματα για την Ιρένα Λαγκύ. Ο Απολλιναίρ το Ο Απολλιναίρ από τον De Chirico (1914) [φωτο] Jean Tardieu / Ζωή Μπέλλα. Ο ριζοσπάστης. Το χάρισμα του χιούμορ. Ένας παρακινδυνευμένος ορισμός, [μτφ. δοκ.] [G. Apollinaire] / Αμαλία Τσακνιά. [Και να φυλάγεσαι απ τα Ζέππελιν]. [Και αχ του ανθρώπου η φυσική λαχτάρα να ναι βασιλιάς]. [Λουλούδια δεν υπάρχουν πια μόνο κάποια παράξενα σήματα]. [Αυτός που πρέπει να πεθάνει απόψε στα χαρακώματα] (συλλ. «Poémes à Lou»), [μτφ. πμ.] André Breton / Ζωή Μπέλλα. «Μια δραστηριότητα παιγνιδιού», 374 [μτφ. διαλ., σημ.] Gérard Macé / Κατερίνα Αρβανιτίδου. [Όταν υπογράφει Guillaume Macabre], [μτφ. πζ.] [G. Apollinaire]. Το λευκό χιόνι (συλλ. «Alcools»), μτφ. Κατερίνα Αρβανιτίδου / Ζώνη (συλλ. «Alcools»). Τρυγητής (συλλ. «Alcools»). Η Όμορφη Κοκκινομάλλα (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Αθανασία Τσατσάκου-Παπαδοπούλου, [μτφ. πμ.] Αθανασία Τσατσάκου-Παπαδοπούλου. Γκυγιώμ Απολλιναίρ: προς το φλογερό Λόγο / Α. Ζώνη ή Ο συγχρονισμός στην ποίηση. Β. Τρυγητής ή Το τραγούδι του τραγουδιού του Παρισιού. Γ. Η Όμορφη Κοκκινομάλλα ή η απολογία μιας νέας τέχνης, [μελ.] [G. Apollinaire] / Νικ. Κοντομήτρος. Τα παράθυρα (συλλ. «Calligrammes»), 396 [μτφ. πμ.] Jean Cocteau / Ζωή Μπέλλα- Κυρ. Κασίμης. «Ένα αστείο αερόστατο», [μτφ. μαρτ., σημ.] [G. Apollinaire] / Νίκος Κοντομήτρος. Το μέλλον (συλλ. «Calligrammes»). Αστερισμός (συλλ. «Alcools»), 398 [μτφ. πμ.] Fernand Fleuret / Ζωή Μπέλλα. [Ο Απολλιναίρ φρόντιζε, πάνω απ όλα, να θέλγει], 399 [μτφ. μαρτ., σημ.] 75

76 [G. Apollinaire]. 14 Ιούνη 1915, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος / Το λυκόφως (συλλ. «Alcools»). Ένα βράδυ (συλλ. «Alcools»), μτφ. Γιώργος Τσατήρης / [Λου μου η νύχτα πέφτει είσαι κοντά μου σ αγαπώ] (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»). Πώς να το ξέρω αγάπη μου (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»). [Καπνίζω ένα τσιγάρο ρουφώντας το καφεδάκι μου στην Ταρασκόν] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»). [Άπλωσέ μου τα χέρια σου άπλωσέ τα τι είναι της περηφάνειας μου τα κρίνα] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»). Πομπή (συλλ. «Alcools»). Αποχαιρετισμός (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Νικ. Κοντομήτρος / Ο Βατραχόβουρκος (συλλ. «Poèmes à Lou»). Η γέφυρα (συλλ. «Poèmes à Lou»). Ας βιαστούμε (συλλ. «Poèmes à Lou»). Υπάρχουν (συλλ. «Poèmes à Lou»). [ΕΡΩΤΑ- Βασιλικέ] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος / Η Κυρία (συλλ. «Alcools»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος / Στίχοι για το Φθινόπωρο, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος, [μτφ. πμ.] André Pieyre de Mandiargues / Κυριάκος Κασίμης. Η φλογερή παράνοια. Μια ερωτική μηχανή, [μτφ. μαρτ.] Ευγένιος Αρανίτσης. Σημειώσεις για τον Απολλιναίρ και την πορνογραφία, [δοκ.] Guy Dumur / Νίκος Κοντομήτρος. Η τύχη μιας λέξης. Ένας σπινθηροβόλος λήρος, [μτφ. μαρτ.] G. Apollinaire. Οι μαστοί του Τειρεσία (αποσπάσματα), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος / Καζανόβας (παρωδία) (5 Αυγούστου 1918), μτφ. Μαρία Λάζου / Δραματουργία / Τα θέατρα (συλλ. «Le Poète assassiné»). Συναντήσεις (συλλ. «Le Poète assassiné»), μτφ. Γ. Κ. Καραβασίλης, [μτφ. θεατρ., σημ.] Τζ. Μπρακ. Η περιοχή Εστάκ, 433 [σκίτσο] 59 * Ντουανιέ. «Η μούσα εμπνέει τον ποιητή», 433 [σκίτσο] * Πικασσό. «Η οικογένεια των σαλτιμπάγκων», 434 [σκίτσο] * Léger. «Μελέτη για «τη γυναίκα στα μπλε», 434 [σκίτσο] * Huan Gris. «Ο νιπτήρας», 435 [σκίτσο] * Marie Laurencin. Ο Απολλιναίρ και οι φίλοι του», 435 [σκίτσο] * Μαλβίνα Bompart. Ο Apollinaire και η ζωγραφική. Αντικείμενα+ λέξεις+ φόρμες= πραγματικότητα+ αυταπάτη, [μελ.] ΕΤΟΣ Δ ΤΟΜΟΣ Ε ΤΕΥΧΟΣ 23 Σεπτέμβριος 1981, σ Από το δοκίμιο του Apollinaire, Αισθητικοί στοχασμοί στους κυβιστές ζωγράφους. 76

77 Αφιέρωμα στον Robert Musil Oskar Maurus Fontana. Alfred Döblin. Thomas Mann. Herman Broch. Franz Blei / Μαρία Μπούκουρα. [Κρίσεις για το έργο του R. Musil] Το σπίτι που γεννήθηκε ο Musil στο Klagenfurt. Το σπίτι που πέθανε στη Γενεύη [φωτο] Δημήτρης Βάρσος. Curriculum vitae (1938), 6-7 [βιογρ.] Αλέξανδρος Ίσαρης. Ο φίλος μου ο Μούζιλ / 1. Οι σταθερές φιλίες. 2. Σα ν απορούσε 3. Η αναγνώριση. 4. Αναζητώντας την τελειότητα. 5. Η μεγάλη σκιά. 6. Η κακανία και η αγάπη των αδελφών, 8-16 [δοκ.] Robert Musil / Αλέξανδρος Ίσαρης. Η τελείωση του Έρωτα, [μτφ. απ. πζ., εισ.] Οι γονείς. Επταετής. Μαθητής της μέσης στρατιωτικής σχολής, Μαθητής της ανωτέρας στρατιωτικής σχολής, Ανθυπολοχαγός Υπολοχαγός Το καφενείο του Musil στη Βιέννη. [Robert Musil] [φωτο] Robert Musil / Σπύρος Τσακνιάς. Κριτικό σημείωμα για το πρώτο βιβλίο του Κάφκα, 22 [κρίση για τον Kafka] Γιώργος Γαβριήλ. Wiener Apokalypse, [μελ.] Robert Musil / Δημήτρης Βάρσος. Το ποντίκι (1936), [μτφ. πζ.] Robert Musil / Αλέξανδρος Ίσαρης. «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες», [μτφ. απ. πζ., εισ.] Martha Musil R. Musil. [Robert Musil] [φωτο] Robert Musil / Νίκος Κοντομήτρος. «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» / «Προς τη χιλιόχρονη αυτοκρατορία». «Οι εγκληματίες» / 6. Εκεί που επιτέλους θ αφήσουν το γηραιό κύριο ήσυχο, [μτφ. πζ.] Robert Musil / Σωτήρης Παστάκας. [Επιστολή του Musil προς τον εκδότη του], [μτφ. επιστ., εισ.] Ignazio Silone / Σωτήρης Παστάκας. Εγώ κι εκείνος στη Ζυρίχη ανάμεσα στους εξόριστους (περ. La Fiera Letteraria, 13/12/64), [μτφ. μαρτ.] Robert Musil. Το πιο συννεφιασμένο φθινόπωρο του Γκριζομάτη, μτφ. Γιάννης Δάλαρης / Σηκωμένος από τον ύπνο (1936), μτφ. Δημήτρης Βάρσος / Το νησί των πιθήκων, μτφ. Μαρία Μπούκουρα, [μτφ. πζ.] Robert Musil. Περίβλημα σαρκοφάγου, μτφ. Μαρία Μπούκουρα / Μοτίβα και Συλλογισμοί. Το βαπόρι στην Ερυθρά Θάλασσα. Μεταξύ ποιητών μόνο και διανοουμένων (1936), μτφ. Δημήτρης Βάρσος, [μτφ. πζ. πμ.] 77

78 Robert Musil / Μαρία Μπούκουρα. Μαύρη μαγεία («Δυσάρεστες παρατηρήσεις»), [μτφ. πζ.] Το συζυγικό ζεύγος. [Robert Musil] [φωτο] Robert Musil / Τηλ. Χυτήρης-Μαρία Μπούκουρα- Σωτήρης Παστάκας. Από τα «Ημερολόγια», [μτφ. πζ.] Paulus Stefanek / Μαρία Μπούκουρα. Ο Musil και η παράδοση της κωμωδίας, 76 [μτφ. διαλ.] Paul Kruntorad / Μαρία Μπούκουρα. Ο Musil και οι επιδράσεις του στην αυστριακή λογοτεχνία, 77 [μτφ. διαλ.] Karl Corino / Μαρία Μπούκουρα. Ο Musil και ο σοσιαλισμός, [μτφ. διαλ.] Johann Drumbl / Μαρία Μπούκουρα. «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες», [μτφ. διαλ.] Dietmar Goltschnigg / Μαρία Μπούκουρα. Ο ρόλος του άρρωστου εγκληματία στο διήγημα του Μούζιλ «Η τελείωση του έρωτα» και στον «Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες», [μτφ. διαλ.] Lalli Mannarini / Μαρία Μπούκουρα. Το Δοκίμιο σαν φόρμα και ουτοπία στον Musil, 80 [μτφ. διαλ.] Claudia Monti / Μαρία Μπούκουρα. Ο Musil και οι μεταξύ των δύο κόσμων μετέωρες λέξεις, 81 [μτφ. διαλ., σημ.] Robert Musil / Μαρία Μπούκουρα. Ευαίσθητη ακοή, 82 [μτφ. πζ. πμ.] Robert Musil / Μαρία Στεφανοπούλου. Η γνώση του ποιητή, [μτφ. δοκ., σημ.] Η τελευταία φωτογραφία, 88 [φωτο] Ο ΛΟΓΟΣ Λουκάς Κούσουλας. Μία φράση του Σεφέρη για την κριτική, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Λονδίνο. G. Dalaris. [Αγγλική φιλοσοφική σκέψη], Ρώμη. Γιώργος Γαβριήλ. [Συζήτηση για την ευτυχία], San Francisco. Ντίνος Σιώτης. [Έκδοση της «Αιώνιας Σιωπής» του Κάουφμαν],

79 ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Λογοτεχνική φάρσα του περιοδικού Pardon], 99 [Ανυπόγραφο]. [Συνδρομή και κυκλοφορία Μικρού Δέντρου], 99 [Ανυπόγραφο]. [Η νέα στήλη του περιοδικού], Κ. Μαυρουδής. [Νέο βιβλίο του Γιάννη Ευσταθιάδη], 100 Γ. Βέλτσος. [Η έννοια της αλλαγής], [Ανυπόγραφο]. [Δημοσίευση «αφιερώματος στη μνήμη» του Ν. Πουλαντζά], Γ. Γαβριήλ. [Επέτειος από την γέννηση του Μπέλα Μπάρτοκ], Γιώργος Κοροπούλης. [Έρευνα Αυγής για το έργο του Σικελιανού]. [Παρουσίαση κρίσεων], Αλέξ. Ζήρας. [Απολογισμός Συμποσίου Νεοελληνικής Ποίησης], Περικλής Κοροβέσης. [Η πολιτική του θεάματος], 106 Σπύρος Τσακνιάς. [Νόμοι περί Τύπου], Σ. Ηλιόπουλος. [Η γλώσσα της μετάφρασης], Νότης Μαυρουδής. [Φεστιβάλ Αθηνών, Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού Θεσσαλονίκης], Β. Κάσσος. [Γ. Παυλόπουλος. Γ. Γρυπάρης], 110 Κώστας Γουλιάμος. [Λογοτεχνία και εκπαίδευση], 110 ΤΕΥΧΟΣ 24 Δεκέμβριος 1981, σ ΤΑ ΦΥΛΛΑ Σπύρος Τσακνιάς. [Πολιτικό σύστημα και αλλαγή], [127]-128 [Ανυπόγραφο]. [Sandro Penna-Κ. Π. Καβάφης], [Ανυπόγραφο]. [Τι είναι ο ποιητής], 131 [Ανυπόγραφο]. [Παρατήρηση αναγνώστη], 131 Κώστας Μαυρουδής. [Προς αναγνώστρια], 131 Δημ. Βάρσος. [Ο Elias Canetti, νομπελίστας], Νότης Μαυρουδής. [Αγώνες τραγουδιού Κέρκυρας], Γιώργος Κοροπούλης. [Η ιδεολογική πρόταση των αγώνων τραγουδιού], [Ανυπόγραφο]. [Προεκλογικά τεκταινόμενα], 134 [Ανυπόγραφο]. [Αποκλίσεις στις μεταφράσεις έργου του Απολλιναίρ], 135 Γιώργος Γιώτης. [Λάθος του περιοδικού «Ευθύνη»], 135 Αλέξ. Ζήρας. [Ο θάνατος του Δ. Νικολαρεΐζη], [Ανυπόγραφο]. [Κοινωνική αναγνώριση ή πρωτοπορία;], 137 Β. Παγγουρέλης. [Το ελληνικό θέατρο], Χρήστος Ρηγόπουλος. [Είναι δυνατή η μεταφραστική κριτική;], Γιώργος Γαβριήλ. [«Ο βουβός προφήτης» του Γιόζεφ Ροτ], Σωτήρης Παστάκας. [Ο μεταφραστικός οργασμός. Αίτια και κίνητρα],

80 Γιάννης Βαρβέρης. [Ζωρζ Μπρασένς], 142 Foula Lambelet. [Μεταφραστικό ατόπημα προηγούμενου τεύχους], * Giuseppe Unngaretti / Π. Γερένης. Καβάφης, ο τελευταίος Αλεξανδρινός, [μτφ. δοκ.] Michel Butor / Σπύρος Τσακνιάς. Το μυθιστόρημα ως έρευνα, [μτφ. δοκ.] Αντώνης Σουρούνης. Ο τελευταίος του ρόλος, [πζ.] Δημήτρης Καλοκύρης. Η προκυμαία (1980), 158 [πμ.] Μαρία Μήτσορα. «Η σκόρπια δύναμη» (απόσπασμα), [απ. πζ., σημ.] Βασίλης Στεριάδης. Λεωφόρος Αρμονίας. Η φιλαρμονική του Δήμου Νέας Ιωνίας, 166 [πμ.] Γιάννης Κοντός. Τα οστά / 69 [Απόγευμα με ώχρα και φως]. 85[Απλά πράγματα]. 91[Δεν έχουν την άμμο του θανάτου]. 102 [Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια]. 103 [Θα κόψω αρχαίο νόμισμα], [πμ.] Γιώργος Βέλτσος. Η σημειωτική της ελληνικότητας, [διαλ., σημ.] Γιώργος Μανουσάκης. Ώρες αγρύπνιας, 176 [πμ.] Τζένη Μαστοράκη. Τα παλιά ποιήματα, 177 [πμ.] Ανδρέας Αγγελάκης. Η νύχτα, [πμ.] Γιάννης Βαρβέρης. Να επισκεπτόμαστε τους επιζώντες ποιητές, 179 [πμ.] Luis Armstrong. Επιστολή, [πζ.] Μανόλης Ξεξάκης. Η μουσική που δεν άκουσε (δεύτερη γραφή, Θεσσαλονίκη, 1974/1980), [πζ.] Βαγγέλης Ραπτόπουλος. Κόντρα (1980), [πζ.] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Περικλής Κοροβέσης. Ο Σουηδός μεταφραστής του Ελύτη Ingemar Rhedin μιλάει στο Δέντρο, Συζήτηση του E. Fillipini με τον Peter Handke, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ 80

81 Παρίσι. Τίνα Μαυρομαρά. [Έκθεση για τις Αρχιτεκτονικές του κόσμου], Παρίσι. Eric Biagevic / Τίνα Μαυρομαρά. [Ανταπόκριση από το συνέδριο λογοτεχνών στο Βελιγράδι. Kusniewicz], Μιλάνο. Σωτήρης Παστάκας. [Eugenio Montale], ΕΤΟΣ Ε - ΤΟΜΟΣ Ε ΤΕΥΧΟΣ 25 Ιανουάριος- Φεβρουάριος 1982, σ Gabriel Garcia Marquez / Βάσω Αυγερινοπούλου. Ένας πολύ γέρος κύριος με τεράστια φτερά, [219]-224 [μτφ. πζ.] Fausto Melotti / Π. Γερένης. Γραμμές, [μτφ. αφορ., σημ.] Αλέξης Τραϊανός. Φύλακας ερειπίων, 232 [πμ.] Νίκος Χουλιαράς. Η Τρύπα, [πζ.] James Thurber / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο μονόκερος στον κήπο, [μτφ. πζ., σημ.] Lawrence Durrell / Βασίλης Κουγέας. Αλεξάνδρεια. Τυφλός όμηρος, [μτφ. πμ.] Milan Kundera / Αλέξανδρος Κοτζιάς. Το παιχνίδι, [μτφ. πζ.] Γιάννης Μαράβας. Επτά ποιήματα / [Ο πυρετός κι η νύστα, φέρνουν ένα βαπόρι]. [Κρυμμένα επιμελώς]. [Τα μεσημέρια του καλοκαιριού]. [Μεγάλες σκιές ορέων που ερωτεύονται]. [Ενώ οι ερασταί επιδίδονται]. [Κάθε πρωί που βάζουν μπρος την αντλία]. [Αυτές τις αποσκευές], [πμ., σημ.] Κωστής Γκιμοσούλης. Επτά ποιήματα / [Η πανοπλία αναπνέει τη γαλήνη του θώρακος]. Στο ωραίο εκείνο μελαχρινό αγόρι, ονόματι θάνατος. Ανώδυνος τοκετός. Το φυλλοβόλο. Το ημερολόγιο. Τα βράδια κάνω βόλτες με το ποδήλατό μου. Ξέρεις τι ωραία που είναι; Οι διασωθέντες. Τι έγιναν. Ποιος ήτο ο πνιγείς, [πμ., σημ.] Αθηνά Παπαδάκη. Η πουδριέρα. Πρωτομαγιά 1980, 259 [πμ.] Δημήτρης Πετσετίδης. Στο λεωφορείο, [πζ.] Γιάννης Γκούμας. Ποίημα- νήπιο (συλλ. «Signing On and other poems»). Ενηλικίωση (συλλ. «Athenians Go to Work»), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος / Στην άκρη της γλώσσας (συλλ. «Athenians Blues»). Νυχτερινή σκηνή (συλλ. «Athenians Blues»), μτφ. Στέλλα Μακρή, [μτφ. πμ., σημ.] 81

82 Βασίλης Καραβίτης. Για την θερμοκρασία της ζωής. Για τις λιτές ανικανοποίητες ανάγκες μας. Μετά από πολλή άγονη σκέψη. Φόρμουλα για μίαν άγνωστη ζωή, 265 [πμ.] Paul Valéry / Τίνα Μαυρομαρά. Για τη γραφή, [μτφ. δοκ.] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Ο Γιώργος Χειμωνάς μιλάει στο Δέντρο (Αθήνα, 7 Δεκεμβρίου 81), ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Ρώμη. P. Angela / Σωτήρης Παστάκας. Πόσο πετρέλαιο χρειαζόμαστε για να δημιουργήσουμε ένα συγγραφέα; ΤΕΥΧΟΣ 26 Μάρτιος 1982, σ Γιώργος Χειμωνάς. Οι προστακτικές (Μικρές σπουδές για την ΦΡΟΥΡΑ), [σχεδιάσματα] [Levine]. Σκίτσο του [Pavese από τον] Levine, 289 * Τα δέκα τελευταία ποιήματα του Cesare Pavese, μτφ. Αλέξ. Τραϊανός Χειρόγραφο του Αλεξ. Τραϊανού, 290 Cesare Pavese / Αλεξ. Τραϊανός. Εσύ, κατάστικτο χαμόγελο (11 Μαρτίου 1950). Το πρωί πάντα ξαναγυρνάς. Έχεις αίμα κι ανάσα. Ο θάνατος θα ρθει και θα χει τα μάτια σου. Εσύ, Μαρτιάτικε άνεμε (25 Μαρτίου 1950). Θα περάσω την πιάτσα ντι Σπάνια (28 Μαρτίου 1950). Τα πρωινά περνούν καθαρά. Τη νύχτα που κοιμήθηκες. Οι γάτες θα το ξέρουν. Τελευταίες μελαγχολίες για να διαβαστούν κάποια μέρα (11 Απριλίου 1950), [μτφ. πμ.] * Italo Calvino / Άγγελος Βαμβακινός- Esther Silvestri. Η περιπέτεια ενός κακοποιού («Gli amori difficili»), [μτφ. πζ.] Julio Cortazar / Βάσω Αυγερινοπούλου. Αξολότλ («Τα μυστικά όπλα»), [μτφ. πζ., σημ.] 82

83 Ξενοφών Βαρβέρης. Εννέα ποιήματα / [Η νύκτα πέρασε στο αίμα]. [Ανάμεσα στους τρούλους]. Εκεί τελειώνει η μέρα]. [Φεγγάρι από χαρτόνι]. [Η Θάλασσα]. [Πίσω ένα φως]. [Τα φώτα ψήλωναν ως τις κληματαριές]. [Είναι γυναίκα]. [Σκοτεινιάζει] (17/1/82), [πμ., σημ.] Bruno Schulz / Σπ. Τσακνιάς. Η θύελλα, [μτφ. πζ., σημ.] Henry de Montherlant / Γ. Κ. Καραβασίλης. Από τα καρνέ , [μτφ. αφορ., σημ.] * Τρεις μεταπολεμικοί Πολωνοί ποιητές Wislawa Szymborska / Αμαλία Τσακνιά. Είμαι πολύ κοντά, 322 [μτφ. πμ.] Mieczyslaw Jastrun / Αμαλία Τσακνιά. Άντρας. Η γυναίκα που μπήκε άξαφνα στο δωμάτιο, 323 [μτφ. πμ.] Bogdan Czaykowski / Αμαλία Τσακνιά. Προσευχή. Ανταρσία σε στίχους, [μτφ. πμ.] Βιογραφικά των ποιητών M. Jastrun, W. Szyborska, B. Czaykowski], 325 * Andrzej Nowacki. [Άτιτλο], 326 [σκίτσο] Zbigniew Jujka. [Άτιτλο], 327 [σκίτσο] Ignacy Bulla. [Άτιτλο], 328 [σκίτσο] André Breton / Σπύρος Ηλιόπουλος. Αφορισμοί και αποσπάσματα, [μτφ. αφορ., σημ.] Italo Chiusano / Ελένη Γιαννακοδήμου. Έτσι ο Canetti ανακάλυψε τη μητέρα του, [μτφ. δοκ.] Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ Φωτεινή Φλέσσα. Ο Γ. Αριστηνός μιλάει με το Δέντρο, [Βιογραφικό Γ. Αριστηνού], 343 ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Παρίσι. E. Biagevic / Τίνα Μαυρομαρά. [Αφρικανικός κινηματογράφος], Καλιφόρνια. Φώτης Παπάς. [Πειραματικό Πανεπιστήμιο της Σάντα Κρουζ],

84 ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολή του Ανδρέα Αγγελάκη και του Αλ. Καΐρη στο Δέντρο], ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Η ζωγραφική του Cézanne], Σπύρος Ηλιόπουλος. [Σαββόπουλος- Χατζηδάκις και μεταφυσικές αναφορές], Κωστής Γκιμοσούλης. [Νεοελληνικός κινηματογράφος], [Ανυπόγραφο]. [Λόττε Λέννα], Γ. Γαβριήλ. [Σπίλμπεργκ, «Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού»], Γιώργος Μουρίκης. [Κριτική στο άρθρο «Το μοντάζ σαν γλωσσική έννοια»], Νότης Μαυρουδής. [Ελληνική πολιτιστική πολιτική], [Ανυπόγραφο]. [Βαλέριαν Μπόροζβυκ, «Το κτήνος»], Γ. Κ. Καραβασίλης. [Δημήτρης Ροντήρης], Χ. Σ. Βρόντος. [Πολιτικές παρεμβάσεις σε καλλιτεχνικά ζητήματα], 363 Γιώργος Βέλτσος. [Πρόθεση οικονομικού αποκλεισμού της Πολωνίας], [Ανυπόγραφο]. [Η τέχνη του ηθοποιού], [Ανυπόγραφο]. [Επικήδειοι για τον Δ. Ροντήρη], 365 [Ανυπόγραφο]. [Εργατικά εισιτήρια], Βάιος Παγγουρέλης. [Κατάργηση του «Άρματος της Θέσπιδος»], Γ. Κ. Κ. [Γιώργος Πανουτσόπουλος, έκδοση χαρακτικών], [Ανυπόγραφο]. [Διόρθωση ποιήματος τχ. 25], 368 ΕΤΟΣ Ε - ΤΟΜΟΣ ΣΤ ΤΕΥΧΟΣ 27 Απρίλιος- Μάιος 1982, σ Ψυχολογική και ψυχαναλυτική προσέγγιση στη λογοτεχνία, εισαγωγή- επιμέλεια Σπύρος Ηλιόπουλος Σ. Η. Ευχαριστίες Σπύρος Ηλιόπουλος. Σημειώσεις για το αφιέρωμα, 6-11 [εισ.] 1. Πριν απ την ψυχανάλυση 84

85 Stanley Edgar Hyman / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ψυχολογική κριτική πριν απ τον Φρόυντ («The Armed Vision», 1948, 1978), Freud [ S. Freud], 14 [σκίτσο] S. Freud / Στέλλα Μακρή. Ο δημιουργικός συγγραφέας και η ονειροπόληση (1908), S. Freud / Νέλλυ Τουρνάκη. [Για τον Ντοστογιέφσκι] («Ντοστογιέφσκι και Πατροκτονία», 1927), S. Freud / Παύλος Γερένης. Το θέμα της εκλογής των θηκών (1913), Jung [ C.G. Jung], 34 [σκίτσο] C. G. Jung / Μιράντα Σταυρινού. [Η ψυχολογία και η μελέτη της τέχνης] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), C. G. Jung / Δημήτρης Καρέλλας- Στέλλα Μακρή. [Το ποιητικό έργο] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), C. G. Jung / Σπύρος Ηλιόπουλος. [Ο καλλιτέχνης ως «συλλογικός άνθρωπος»] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), C. G. Jung / Πένυ Τσελέντη- Αποστολίδη. Για τη σχέση της αναλυτικής ψυχολογίας με το ποιητικό έργο, [μτφ. διαλ., σημ.] 4. Γενικές εκτιμήσεις- θεωρητικές αναζητήσεις Edmund Wilson / Σπύρος Ηλιόπουλος. Η ψυχαναλυτική ερμηνεία της λογοτεχνίας, Stanley Edgar Hyman / Δήμητρα Παπάζογλου. Μια ανασκόπηση της ψυχαναλυτικής κριτικής («The Armed Vision», 1948, 1978), Stanley Edgar Hyman / Α.- Μ. Κ. Ένα πρόβλημα της ψυχαναλυτικής κριτικής ή: όταν ο συγγραφέας τα καταφέρνει καλύτερα («The Armed Vision», 1948, 1978), Herman Hesse / Μιράντα Σταυρινού. Καλλιτέχνες και Ψυχανάλυση (1918),

86 Thomas Mann / Γιάννης Τζώρτζης. Συγγραφείς, μύθος και ασυνείδητο («Ο Φρόυντ και το Μέλλον», 1936), 75 Lionel Trilling / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο ποιητικός χαρακτήρας των φροϋδικών αρχών («Ο Φρόυντ και η λογοτεχνία», 1941), Robert Gorham Davis / Γιάννης Βαρβέρης. Άγχος και Τέχνη (1985), William K. Wimsatt Jr. Cleanth Brooks / Γιώργος Μπρουνιάς. Ο Γιουνγκ και η κριτική της λογοτεχνίας («Λογοτεχνική Κριτική», 1964), Stanley Edgar Hyman / Ξανθή Ηλιοπούλου. Εναλλακτικές λύσεις («The Armed Vision», 1948, 1978), Επιλογές και θέματα Leslie A. Fiedler / Σπύρος Ηλιόπουλος. Εν αρχή ήν ο Μύθος- Φρόυντ, Γιουνγκ, Rank και Οιδίππους («No! in Thunder», 1960, 1963), Erich Fromm / Κώστας Μαυρουδής. Φρόυντ και Οιδίππους: δύο ερωτήματα και μια υπόθεση («Ξεχασμένη γλώσσα», 1951), F. L. Lucas / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ήταν ο Άμλετ ερωτευμένος με τη μητέρα του; («Λογοτεχνία και Ψυχολογία», 1951), Stanley Edgar Hyman / Α. - Μ. Κ. Οιδίππους- για πάντα; («The Armed Vision», 1948, 1978), 100 Peter Penzoldt / Α. - Μ. Κ. Οι βρυκόλακες στη λογοτεχνία («Το Υπερφυσικό στη Λογοτεχνία», 1952), [μτφ. μελ.] Peter Penzoldt / Α. - Μ. Κ. Η ψυχολογική ιστορία των φαντασμάτων («Το Υπερφυσικό στη Λογοτεχνία», 1952), [μτφ. μελ.] Jacques Lacan / Νάσος Κυριακόπουλος. Το «κλεμμένο γράμμα» του E.A. Poe («Το κλεμμένο γράμμα», Γραπτά 1966), Roland Barthes / Βάσος Φωτίου. Βερν- Ρεμπώ: από την ψυχανάλυση της κοιλότητας στη γνήσια ποιητική της εξερεύνησης («Μυθολογίες», 1957), Επιλογή βιβλιογραφίας, ΤΕΥΧΟΣ 28 Καλοκαίρι 1982, σ

87 [Οδυσσέας Ελύτης]. Ήλιος ο πρώτος [πμ.] Mario Vitti. Σημειώσεις ενός «υπομνηματογράφου» στο περιθώριο του ποιήματος «Δεν ξέρω πια τη νύχτα» του Οδυσσέα Ελύτη, [μελ.] Μάρκος Μέσκος. Το μυστικό, [πμ.] * Οκτώ λατινοαμερικανοί πεζογράφοι Jorge Luis Borges / Δημ. Καλοκύρης, Επεισόδιο του εχθρού, [μτφ. πζ.] Juan Jose Arreola / Ισμήνη Κανσή. Ο κλειδούχος, [μτφ. πζ., σημ.] Julio Cortazar / Π. Γερένης. «Ιστορίες των Cronopios και των Famas» (αποσπάσματα) / Πρόλογος στις οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού. Οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού. Η απώλεια και η ανεύρεση της τρίχας. Η θεία δυσκολεύεται. Απαγορεύεται η είσοδος ποδηλάτων. Γεωγραφίες. Αληθινή ιστορία. Οι σταγόνες, [μτφ. απ. πζ.] Guillermo Cabrera Infante / Βάσω Αυγερινοπούλου. Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός («Έτσι στην Ειρήνη όπως και στον πόλεμο», 1960), [μτφ. πζ., σημ.] Silvina Ocampo / Β. Αυγερινοπούλου. Ο magush, [μτφ. πζ., σημ.] Gabriel Garcia Marquez / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο μονόλογος της Ισαβέλλας, [μτφ. πζ.] Juan Carlos Onetti / Βάσω Αυγερινοπούλου. Το Έσμπεργκ στη θάλασσα, [μτφ. πζ., σημ.] Ernesto Sabato/ Βάσω Αυγερινοπούλου. Το τούνελ (Απόσπασμα), [μτφ. απ. πζ., σημ.] * Λάζαρος Ζήκος. Γυναίκα και καρπός. Γυναίκες. Η μοναξιά της γάτας μου. Ατελής ονείρωξη, [σκίτσα] Κωστής Γκιμοσούλης. Σκιά είναι η αποστέρηση του φωτός- φεγγάρι ναι και τίποτα δεν είναι αμοιβαίο, 187 [πμ., σημ.] Σωτήρης Παστάκας. Το άλλοθι. Εγκώμιον της κινήσεως. Μελό. Υπερβολή του απομεσήμερου, [πμ., σημ.] Διονύσης Μενίδης. Ο Φρανκ Τζέιμς, αδερφός του Τζέσσε Τζέιμς, ήτανε θαυμαστής του Σαίξπηρ, 190 [πμ., σημ.] Achille Chavée / Σπύρος Τσακνιάς. Αφορισμοί, [μτφ. αφορ., σημ.] Γιώργος Καρυπίδης. Η Εύα των ελεφάντων, [πζ., σημ.] 87

88 ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Παρίσι. Δημ. Βάρσος. [Η «Κάρμεν» του Peter Brook], ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Κολλάτος], [Ανυπόγραφο]. [Νέα μέτρα για το θέατρο], Β. Παγγουρέλης. [Το πιο ακριβό εισιτήριο], 200 [Ανυπόγραφο]. [Προβολή ταινιών του Κ. Σφήκα στη Σορβόννη], [Ανυπόγραφο]. [«Οι βοσκοί της συμφοράς»], Τάσος Γουδέλης. [Καλλιτεχνική δημιουργία], [Ανυπόγραφο]. [Αίτημα πνευματικής ανάπτυξης], Χ. Σ. Βρόντος. [Ο εγωτισμός των τραγουδοποιών], [Ανυπόγραφο]. [Οι αρετές του καλλιτέχνη], 206 [Ανυπόγραφο]. [Νέα εκδοτική σειρά], [Ανυπόγραφο]. [Κοινοτυπία], 207 Μάριος Ποντίκας. [Απουσία πολυδιάστατης πολιτικής σκέψης], Γιώργος Γαβριήλ. [Ζητήματα ταυτότητας], Ανδρέας Αγγελάκης. [Κατάσχεση πορνοπεριοδικών], Κωστής Γκιμοσούλης. [Σκέψεις γύρω από το θάνατο αυτόχειρος], 211 Χρήστος Μπράβος. [Έρση Σωτηροπούλου, «Εορταστικό τριήμερο στα Γιάννενα»], ΤΕΥΧΟΣ 29 Σεπτέμβριος 1982, σ Witold Gombrowicz / Κωστής Γκιμοσούλης. Εναντίον της ποιήσεως, [121]-126 [μτφ. δοκ., εισ.] Γιώργος Μανιώτης. Τέσσερα μονόπρακτα / Το παλιό παιχνίδι. Τηλεφώνημα. Ο κλέφτης. Ο δούλος, [θεατρ.] Alberto Moravia- Corrado Augias / Βασίλης Τζιόβας. Πάντα πιο δαιμονισμένοι. (Ο Ντοστογιέφσκι και η σύγχρονη τρομοκρατία), [μτφ. δοκ.] Rafael Alberti / Νέλα Γιαννακοδήμου. Το φως είναι εκεί, πρέπει να το κερδίσουμε, 138 [μτφ. απ. διαλ., σημ.] 88

89 Rafael Alberti / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Οι νεκροί άγγελοι. Ακτές της Βενεζουέλας, [μτφ. πμ., σημ.] Dylan Thomas / Μιράντα Σταυρινού. Το φόρεμα («A prospect of the sea»), [μτφ. πζ., σημ.] Νάνος Βαλαωρίτης. Γνώθι σεαυτόν (1966), 144 [πζ.] Δημ. Παπαχρήστος. Αθέατο τοπίο, [πζ. πμ., σημ.] Αμαλία Τσακνιά. Τα μάτια, 146 [πμ.] W.S. Merwin / Τάκης Καγιαλής. Η πέτρα του Τεργκβίντερ, [μτφ. πζ., σημ.] Αργύρης Χιόνης. Από την ενότητα «Πέτρες» / [Έτρωγε τα δόντια του στην πέτρα, τρωκτικό περίεργο]. [Είν αλαφρές οι πέτρες, αλαφρές]. [Μιλούσε γλώσσα πέτρινη], 149 [πζ. πμ.] Χρήστος Βάθης. Πάρθηκε η απόφαση. Το Μεγάλο Σάββατο, 150 [πμ., σημ.] ΚΑΚΟΠΑΙΔΕΙΑ [Σημείωμα του εκδότη], 151 Κωστής Παπαγιώργης. Ο Θεός στήνει παγίδες και περιμένει, [δοκ.] ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ [Σημείωμα του εκδότη], 154 [Αγωγή διαζυγίου], ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Διονύσης Μενίδης / Ουίλλιαμ Μπάρροουζ, Ο Απολυμαντής, εκδ. Ελεύθερος τύπος, ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΠΟ Ρώμη. Ελένη Τζιρτζιλάκη. [Μαζική κουλτούρα και πολιτική], Μαδρίτη. Ο. Ν. [Παγκόσμιο συνέδριο ποιητών],

90 ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολή του Κώστα Λιόντη και απάντηση του Κ. Γκιμοσούλη], [Επιστολή του Δημ. Βάρσου], ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. [Η σημειολογία του ποδοσφαίρου], [Ανυπόγραφο]. [Κινηματογράφος και τηλεόραση], 170 Τάσος Γουδέλης. [Ποίηση και στίχος], Κώστας Μουρίκης. [Η κριτική ματιά του Β. Ραφαηλίδη], Μάριος Ποντίκας. [Θίασος ΜΑΣΚΕΣ: Οι έξι. Γιώργος Ιωάννου, Το φυλλάδιο. Κατάργηση ραδιοφωνικής εκπομπής], [Ανυπόγραφο]. [Μεταμοντέρνο και παρελθόν], Γιώργος Γαβριήλ. [Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ], [Ανυπόγραφο]. [Κατάργηση κλιμακίων Κρατικού Θεάτρου Β. Ελλάδος], Βάιος Παγγουρέλης. [Ανάμνηση Μάριου Χάκκα], 190 Ανδρέας Αγγελάκης. [Ομοφυλοφιλία και ρατσισμός], Τα μικρά φύλλα [Ανυπόγραφο]. [Γ. Μαρκόπουλος], 193 [Ανυπόγραφο]. [Θάνατος Φασμπίντερ και Έλενας Ντικάνωφ. Έκθεση βιβλίων του Τσίρκα], 193 [Ανυπόγραφο]. [Κριτική του Πατίλη στο Δέντρο και απάντηση], [Ανυπόγραφο]. [Ο Πήτερ Χωλ στην Επίδαυρο], 194 [Ανυπόγραφο]. [ Θεατές παραστάσεων και Μουντιάλ], 194 [Ανυπόγραφο]. [Υπουργική επίδοση], 194 [Ανυπόγραφο]. [Συναδέλφωση Ταχτσή- Αλόμας], 194 [Ανυπόγραφο]. [Προκήρυξη διαγωνισμού ποιήματος], 194 [Ανυπόγραφο]. [Δημοσιογραφικά λάθη], [Ανυπόγραφο]. [Τρεις επιφυλλίδες του Μαρωνίτη στο Βήμα], 195 [Ανυπόγραφο]. [Επιστημονική εργασία του Β.Ι. Λαζανά], 195 [Ανυπόγραφο]. [Συνέντευξη του Χειμωνά στο Δέντρο. Χρήση απ το Χρονά χωρίς αναφορά], 195 [Ανυπόγραφο]. [Γλωσσικό ατόπημα], 195 [Ανυπόγραφο]. [Αβλεψία της Καθημερινής], 195 [Ανυπόγραφο]. [Ο Savinio στις σελίδες του Δέντρου], 195 [Ανυπόγραφο]. [«Γλώσσα αμηχάνου εξουσίας»], [Ανυπόγραφο]. [Αναδημοσίευση ψυχαναλυτικών κειμένων σε μετάφραση του Σπ. Ηλιόπουλου χωρίς αναφορά στην πηγή], 196 [Ανυπόγραφο]. [Εκλογή Χ. Γιανναρά], 196 [Ανυπόγραφο]. [Κ. Μοσκώφ- Θ. Μικρούτσικος],

91 [Ανυπόγραφο]. [Τοποθέτηση του Ουμπέρτο Έκο], 197 [Ανυπόγραφο]. [Ο Πορφύριος στα Νέα], 197 [Ανυπόγραφο]. [Ο Α. Βουτσινάς στην Επίδαυρο], 197 [Ανυπόγραφο]. [Συνέντευξη Λ. Κανακάκη στην Ελευθεροτυπία], [Ανυπόγραφο]. [Ο Berlin Alexanderplatz στην ΕΡΤ], 198 [Ανυπόγραφο]. [Νέο βιβλίο του V. Sereni], 198 [Ανυπόγραφο]. [Συνέντευξη Δ. Σαββόπουλου στο Θούριο], 198 [Ανυπόγραφο]. [Διλμπέρτης, «Μαρούλκα»], 198 [Ανυπόγραφο]. [Στήλη «Είναι IN»], 198 [Ανυπόγραφο]. [«Παραγωγή Κινέζων»], [Ανυπόγραφο]. [Αστεία είδηση], 199 [Ανυπόγραφο]. [Νέα έκδοση], 199 [Ανυπόγραφο]. [Η πατρότητα των Ελγινείων], 199 [Ανυπόγραφο]. [Ανακοίνωση δημοσίευσης], 199 [Ανυπόγραφο]. [Έρευνα της Corriere della Serra για το Μουντιάλ], 199 [Ανυπόγραφο]. [Ανακοίνωση δημοσίευσης], 199 [Ανυπόγραφο]. [Μουντιάλ και θερινός κινηματογράφος], [Ανυπόγραφο]. [Έκκληση για συνδρομή], 200 ΤΕΥΧΟΣ 30 Νοέμβριος 1982, σ Hans Magnus Enzensberger / Ελένη Τζιρτζιλάκη. Αλ Καπόνε είμαστε εμείς, [207]-211 [μτφ. μελ.] Μάριος Ποντίκας. Από τις ιδιωτικές σημειώσεις ενός ευαίσθητου ιατροδικαστή («Κλειδαρότρυπα- και άλλες ιστορίες»), [πζ.] Rainer Werner Fassbinder / Τάνια Δασκαρόλη. Λογοτεχνία και ζωή, [μτφ. πζ.] Ελένη Βακαλό. Oh Eloise, oh Chateaubriand. Η ασπροντυμένη (συλλ. «Παλάβρες της κυρα- Ροδαλίνας»), [πμ., σημ.] Roger Mac Gough / Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου. Πυρωμένα φρούτα (ή ο Ψυχαγωγικός Ρόλος του Ποιητή). Ποίημα για έναν πεθαμένο ποιητή. Επιβίωση, [μτφ. πμ., σημ.] Henry Graham / Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου. Γατίσιο ποίημα. Δύο κήποι, [μτφ. πμ., σημ.] Δημ. Βάρσος. Ύστατη προσπάθεια, [πζ.] Yoshioka Minoru / Κώστας Μαυρουδής. Νεκρή φύση, 228 [μτφ. πμ., σημ.] 91

92 René Crevel / Γιάννης Βαρβέρης. Επανάσταση, σουρρεαλισμός, αυθορμησία, [μτφ. δοκ., σημ.] Alberto Savinio / Πέτρος Λεκαπηνός. Η παιδική ηλικία του Νιβάζιο Ντολτσεμάρε, [μτφ. απ. πζ., σημ.] Σπύρος Τσακνιάς. Αθώωση, 236 [πζ. πμ.] Δημ. Δεληολάνης. Μαίριλυν Μονρόε 1982, [πζ.] Γιώργος Μοράρης. Στην παιδικότητα, 240 [πζ. πμ., σημ.] Μιχάλης Λυμπερέας. Πλόες Πλοίων. Προπαντός. Η Εικόνα. Το άνθος, [πμ., σημ.] Κακοπαιδεία Κωστής Παπαγιώργης. Η τραυλή φιλοσοφία, ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ [Δημοσιογραφική απόδοση της αφήγησης ενός αντάρτη], ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Διον. Μενίδης / Μαρία Μήτσορα, Σκόρπια δύναμη, εκδ. Οδυσσέας / Απουλήιος, Ο Χρυσός γάιδαρος, εκδ. Νεφέλη / Γκυστάβ Φλωμπέρ, Μαντάμ Μποβαρύ, εκδ. Βιβλιοθήκη, Το σινεμά Τάσος Γουδέλης. «Όλα έχουν λεχθεί, ας γίνουμε καλοί αναγνώστες», ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολές Χαρ. Βρόντου, Χάρη Καμπιτάκη, Κλείτου Κύρου], ΤΑ ΦΥΛΛΑ 92

93 [Ανυπόγραφο]. [Φουκώ, «Histoire de la sexualité»], Γ. Γαβριήλ. [Θέαμα και πραγματικότητα], Χαρ. Βρόντος. [Φεστιβάλ Ελληνικής Μουσικής], [Ανυπόγραφο]. [Βερούλη- Σακοράφα], Κωστής Μουρίκης. [Παραδοσιακό πανηγύρι στο Λυκαβηττό], 259 [Ανυπόγραφο]. [Αστείος διάλογος], Β. Παγγουρέλης. [Μεταφραστική προχειρότητα], 260 [Ανυπόγραφο]. [Ερωτικά τεκταινόμενα], Ανδρέας Αγγελάκης. [Russo, «Η ομοφυλοφιλία στο σινεμά»], [Ανυπόγραφο]. [Χίτσκοκ, «To catch a thief»], Τάσος Γουδέλης. [Ο θάνατος του βιβλίου], 264 Κωστής Γκιμοσούλης. [Θέατρο Επιδαύρου (Ελένη Ευρυπίδη- Βουτσινάς)], Περικλής Κοροβέσης. [Το ίνδαλμα Σοφία Σακοράφα], [Ανυπόγραφο]. [Δημοσίευση σχολίων στο τχ. 31], 266 ΤΕΥΧΟΣ 31 Δεκέμβριος 1982, σ Αλέξ. Κοτζιάς. Όνειρο κι εφιάλτης («Ο Μονόλογος της Μαριάνας»), [281]-284 [θεατρ. απ., σημ.] Τάσος Γουδέλης. Ο Αλέξ. Κοτζιάς συζητάει με τον Τάσο Γουδέλη, [συν., σημ.] Μάρω Δούκα. Ουδέποτε φοβήθηκα τον Άλλαν Πόε, [πζ.] Κλείτος Κύρου. Κυνηγοί, 294 [πμ.] Νίκος Ζούμπος. Ο Παππούς, 294 [πμ.] Μαρία Λαϊνά. [Πώς κλαίει ένα τίποτα]. [Τρία ολόκληρα λεπτά προτού ουρλιάξει]. [Ό,τι η θαλερή ακροβασία γλάρου], 295 [πμ.] Γιώργης Γιατρομανωλάκης. Υπερρεαλιστική ηθική στην «Υψικάμινο», [απ. μελ., σημ.] Θανάσης Κωσταβάρας. Πρόλογος, 299 [πμ.] Περικλής Κοροβέσης. Χριστουγεννιάτικο διήγημα, [πζ.] Γιώργος Βέης. Πειθόμενοι. Καλοκαίρι. Οι πιλότοι. Αλλοτρίαισι γλώσσαις. Οδηγίες προς Αθανάτους, 302 [πμ.] Γιάννης Μαράβας. Τρία ποιήματα / [Ο τελευταίος μήνας του θέρους]. [Τα μάτια της είναι δύο σαφή διαλυτικά]. [Ως και τώρα που σου τηλεφωνώ], 303 [πμ.] 93

94 Σπύρος Ηλιόπουλος. Υπνοβασία. Τρεις μοναξιές. Σιδερόβεργα, 304 [πμ.] Sergio Solmi / Σωτ. Παστάκας. Ένας άγνωστος ποιητής, [μτφ. δοκ., σημ.] Günter Kunert / Φλώρα Βασιλειάδου. Γιατί γράφουμε, [μτφ. δοκ., σημ.] Jorge Luis Borges / Γιώργος Μπρουνιάς. Ελεγεία, 313 [μτφ. πμ.] Luigi Malerba / Νέλα Γιαννακοδήμου. Μα εκείνη η μαϊμού δεν μ αφήνει να ζήσω, [μτφ. πζ., σημ.] ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Κωνσταντίνος Μιχαήλ. Ζ. Περί Μαλακίας. ΣΤ. Περί Σποράς και Συνουσίας (Βιέννη, 1794), ΚΑΚΟΠΑΙΔΕΙΑ Κωστής Παπαγιώργης. Ο ένας αναγνώστης, ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Διον. Μενίδης / Δημήτρης Νόλλας, Το τρυφερό δέρμα, εκδ. Καστανιώτης, Το σινεμά Τάσος Γουδέλης. Η αξία της επανεγγραφής. «Η άγρια συμμορία» (επανέκδοση 1982) του Σαμ Πέκινπα / Οι αφετηρίες. Η επανεγγραφή, ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολές Περικλή Κοροβέση, Γ. Βέλτσου], 334 ΤΑ ΦΥΛΛΑ Τάσος Γουδέλης. Γράμματα, λόγος και εικόνα, Περικλής Κοροβέσης. [Ποιός κρίνει ένα έργο;], Ανδρέας Αγγελάκης. [Η ταινία «Άγγελος» του Γ. Κατακουζηνού], Κώστας Μαυρουδής. [Η σημασιοδότηση των λέξεων ], Γ. Κ. Καραβασίλης. [Προβολή ταινίας από την ΕΡΤ],

95 Χ. Σ. Βρόντος. [Έλλειψη αίθουσας μουσικών εκδηλώσεων], [Ανυπόγραφο]. [Οι μεγάλοι συγγραφείς θυμίζουν μεγάλους πότες], 346 [Ανυπόγραφο]. [Η υποθήκη του Λεονίτ Μπρέζνιεφ], 346 [Ανυπόγραφο]. [Για να αντέξεις τη ζωή του Παρισιού], 347 [Ανυπόγραφο]. [Το άπειρο παρελθόν, δημιουργός του μέλλοντος], 347 Κώστας Σκαληνός. [Ο χρόνος ως γλύπτης], 347 Γιώργος Γαβριήλ. [Μπερλίν Αλεξάντερπλαντς], ΕΤΟΣ ΣΤ - ΤΟΜΟΣ ΣΤ ΤΕΥΧΟΣ 32 Φεβρουάριος 1983, σ [Ανυπόγραφο]. [Τάκης Σινόπουλος] [σκίτσο] Τάκης Σινόπουλος. Χρονικό διημέρου εκδρομής, [πζ., σημ.] Γιώργης Παυλόπουλος. [Η αλληλογραφία μου με τον Τάκη Σινόπουλο], 367 [μαρτ.] Ο Μένης Κουμανταρέας συζητάει με τον Τάσο Γουδέλη, Χριστόφορος Μηλιώνης. Ο Φρύνος, [πζ.] Bosc. [Άτιτλο], 380 [σκίτσο] Coco. [Άτιτλο], 381 [σκίτσο] Barbe. [Άτιτλο], 382 [σκίτσο] Michelangelo Antonioni / Πέτρος Λεκαπηνός. Πώς γεννιέται μια ταινία, [μτφ. πζ.] Robert Musil / Δημ. Βάρσος. Καταστροφή λαγού, [μτφ. πζ.] Gaston Bachelard / Βάσω Αυγερινοπούλου. Ποιητική στιγμή και Μεταφυσική στιγμή, [μτφ. δοκ., σημ.] Περικλής Σφυρίδης. Η γειτόνισσα, [πζ.] Georges Perec / Αλέκος Γούναρης. Τα πράγματα (αποσπάσματα), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Ανδρέας Αγγελάκης. Σελήνη ανήσυχη, 407 [πμ.] Γιώργος Καραβασίλης. Το μάτι της νεραϊδοτσιγγάνας, 408 [πμ.] 95

96 Stanislaw Srokowski / Μαρία Γκανάσιου. Η Πατρίδα ( ). Πριν απ τον ύπνο. Απογευματινές ειδήσεις, [μτφ. πμ., σημ.] Σωτήρης Παστάκας. Κατάθεση ή πικρία επαναπατρισμένου νέου. Σεπτέμβριος Πρωτεύουσας, 412 [πμ.] Γιώργης Κοζίας. Τρία ποιήματα / [Και οι κακίες του μονόκερου μέσα]. [Όπου η ομολογία εξοβελίζεται μικρή]. [Δούλοι κοριτσιών ζωδιακοί κύκλοι], 413 [πμ., σημ.] Michel Butor / Ν. Κοντομήτρος. Εωθινό («Μειόκαινος», 1965), [μτφ. απ. πμ., σημ.] ΚΑΚΟΠΑΙΔΕΙΑ Κωστής Παπαγιώργης. Ο παντογνώστης αφηγητής, ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ Τάσος Γουδέλης. Ελληνικός κινηματογράφος 82. Το στίγμα, ΤΑ ΦΥΛΛΑ Τάσος Γουδέλης. [Μουσική κληρονομιά και σωβινισμός], Χ. Σ. Βρόντος. [Σχόλια σχετικά με την ίδρυση Κέντρου Μουσικής], Κωστής Μουρίκης. [Σχόλιο στο άρθρο «Μπετόν Αρμέ» της Λέξης], Γιώργος Γαβριήλ. [Σκέψεις γύρω από την ταινία «Οι κόκκινοι»], Γιώργος Γαβριήλ. [Η σχολή του Bauhaus], [Ανυπόγραφο]. [Τα τροχαία δυστυχήματα], 426 [Ανυπόγραφο]. [Τιμή και δόξα στους νεκρούς], 426 [Ανυπόγραφο]. [Νίκος Παναγιωτόπουλος, «Σπάργανο»], 427 [Ανυπόγραφο]. [«Ο δράκος της Δράμας»], 427 [Ανυπόγραφο]. [Για την ποίηση], [Ανυπόγραφο]. [Υψηλό χιούμορ], 428 [Ανυπόγραφο]. [Για την ανάγνωση κακογραμμένων βιβλίων], 428 [Ανυπόγραφο]. [Μακιαβέλι, «Πρίγκιπας»- Φρειδερίκος Β, «Αντι- Μακιαβέλι»], Κωστής Σκαληνός. [Δύο παράδοξες συναντήσεις], 429 [Ανυπόγραφο]. [Ο ρόλος του λογοτεχνικού περιοδικού], Δημ. Βάρσος. [Η απουσία χαρακτήρων στον πεζό λόγο], Γιώργος Καραβασίλης. [Η απουσία της λογοτεχνικής κριτικής],

97 ΤΕΥΧΟΣ 33 Μάρτιος 1983, σ Λόγος και ποιητική για την πόλη, επιμ. Αλεξ. Γούναρης Κ. Μ. Καταγγελία σχεδόν οργίλη, δια την απωλεσθείσα επιχορήγηση του υπουργείου Louis Aragon / Κ. Μ. Ω «Γκαρ ντε λ Εστ» και το πρώτο κρουασάν [μτφ. απ. πμ.] Αλέξανδρος Γούναρης. Εισαγωγικό σημείωμα (Ένα κείμενο προ των πυλών), [εισ.] Πόλεις, μικρά σχέδια, 450 [σκίτσο] Κωστής Παπαγιώργης. Η Πόλη, [δοκ.] Michel Zéraffa / Νιόβη Λυγκιάρη. Η καταπίεση του αστικού χώρου στο μυθιστόρημα («Présence de la ville dans l écriture du roman. Aspects psychologiques et formels»), [μτφ. απ. μελ., σημ.] Ρώμη, 458 [φωτο] Federico Fellini / Αλέξανδρος Γούναρης. Για τη Ρώμη, 459 [μτφ. δοκ., σημ.] [Άτιτλο], 460 [φωτο] Pierre Sansot / Δημήτρης Γρατσίας. Ο νυχτερινός περίπατος ως αυτοαναζήτηση μέσα στην πόλη («Poétique de la Ville»), [μτφ. απ. δοκ., σημ.] Roland Barthes / Πάνος Τσακόπουλος. (Δύο κείμενα από το έργο: «Η αυτοκρατορία των σημείων») («L empire des Signes»), [μτφ. δοκ., σημ.] Alain Robbe- Grillet / Άννα Παπαδάκη. Τοπολογία μιας πόλης φάντασμα («Topologie d une cité fantôme»), [μτφ. πζ., σημ.] Παρίσι 1952, 470 [φωτο] Witold Gombrowicz / Αλέξανδρος Γούναρης. «Για το Παρίσι» («Journal Parisien II», 1965), [μτφ. πζ., σημ.] Πρωί στο Παρίσι, 1958, 474 [φωτο] Wenckebach. Άμστερνταμ, [σκίτσα] William Butler Yeats. Σε μια Σκιά, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος / Πλέοντας προς το Βυζάντιο, μτφ. Μάριος Βύρων Ραΐζης, [μτφ. πμ., σημ.] 97

98 William Blake / Μάριος Βύρων Ραΐζης. Λονδίνο (συλλ. «Songs of experience»), 483 [μτφ. πμ.] William Wordsworth / Μάριος Βύρων Ραΐζης. Σονέττο γραμμένο από το Ουεστμίνστερ Μπριντζ (1802), 484 [μτφ. πμ.] W. H. Auden. Η πρωτεύουσα, μτφ. Λιάνα Σακελλίου / Οξφόρδη, μτφ. Γιώργος Τρίγκας, [μτφ. πμ.] Edwin Morgan / Λιάνα Σακελλίου. Λονδίνο: Ο Πύργος του ταχυδρομείου, [μτφ. πμ.] Luc Dietrich / Ευγενία Παπαθωμά. Η εκμάθηση της πόλης (αποσπάσματα) / V. Οι φυλακισμένες XXX. Τώρα και την ώρα του θανάτου μας LXI. [Βγαίνω στην πόλη, εδώ συναντώ πολλά ξεπατωμένα αντικείμενα, γύψινα, σιδερικά] I. Οι μεγάλοι μήνες του χειμώνα IV. [Καθώς πέφτει η νύχτα τα βήματα στη σκάλα πληθαίνουν] («L apprentissage de la ville»), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Στοκχόλμη, 1952, 490 [φωτο] Jack Kerouac / Νιόβη Λυγκιάρη. Άγγελοι της ερημιάς (Αποσπάσματα) («Desolation Angels»), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Umberto Saba / Σωτήρης Παστάκας. Τρία ποιήματα / Παλιά πόλη. Απ τον ανήφορο. Ευγνωμοσύνη, [μτφ. πμ., σημ.] Louis- Ferdinand Céline / Ιάσων Ιωαννίδης. «Ταξίδι στα πέρατα της νύχτας» (απόσπασμα), [μτφ. απ. πζ.] Νέα Υόρκη, Μανχάτταν, 500 [φωτο] Peter Schneider / Βαγγέλης Κάσσος. Το «εναέριο άλλοθι» του Βερολίνου («Der Mauerspringer»), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Βερολίνο, 1946, [φωτο] Dino Campana / Πέτρος Λεκαπηνός. Φλωρεντία, [μτφ. πζ.] Jean Tardieu / Κ. Μ. Η μάσκα, 508 [μτφ. πμ.] Vicente Aleixandre / Γιώργος Καραβασίλης. Παραδεισένια πόλη (Μάλαγα), [μτφ. πμ.] Lawrence Ferlinghetti / Κώστας Μωρογιάννης. Μεγάλο Αμερικάνικο Ποίημα Του Λιμανιού (συλλ. «Who are we now?»), [μτφ. πζ. πμ., σημ.] Anne Cauquelin / Βασίλης Μακρής. «Πόλη και γραφή» («Cinévilles»), [μτφ. απ. δοκ.] 98

99 Georges Perec / Ελένη Τσακοπούλου. Η συνοικία («Espèces d espaces»), [μτφ. απ. πζ., σημ.] Octavio Paz / Κώστας Μαυρουδής. Ο ποταμός (απόσπασμα), 521 [μτφ. απ. πμ.] ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ [Διήγηση Μικρασιάτη πρόσφυγα], ΚΑΚΟΠΑΙΔΕΙΑ Κωστής Παπαγιώργης. Τα ακούσια μοντέλα, ΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙ ΘΕΣΕΩΝ Κώστας Κωτούλας. Μπάσκετ και καταχνιά, ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Κωστής Παπαγιώργης / Ραζνίς, Η κρυμμένη αρμονία, εκδ. Το αυγό, ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ [Επιστολή του Γιώργου Οικονόμου στο Δέντρο], 534 ΤΑ ΦΥΛΛΑ [Ανυπόγραφο]. Η Ετυμολογία, [Ανυπόγραφο]. Ο ιστορικός, 537 Κ. Σκαλινός. Κανείς, 537 [Ανυπόγραφο]. Ακίνδυνη αναμέτρηση, Τάσος Γουδέλης. Όταν οι Αδαείς ξυλεύονται, 539 [Ανυπόγραφο]. Εμπρός, 540 [Ανυπόγραφο]. Ένας θίασος, Β. Παγγουρέλης, «Το ζεστό νερό», 541 [Ανυπόγραφο]. Για μια παράσταση, [Ανυπόγραφο]. Ξαφνικά εκείνη την Τετάρτη, Ανδρέας Αγγελάκης. Η ενέργεια, 543 Γ. Κ. Καραβασίλης. κριτικής συνέχεια,

100 ΤΕΥΧΟΣ Μάιος 1983, σ Σύγχρονη γερμανόφωνη πεζογραφία, επιμέλεια- απόδοση Γ. Δ. Κεντρωτής [Σημείωση του εκδότη για τη λήξη της πρώτης πενταετούς περιόδου του περιοδικού] Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Προλογικό σημείωμα, Heinrich Böll / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Στη γέφυρα («An der Brücke»), [μτφ. πζ., σημ.] Siegfried Lenz / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Νύχτα στο ξενοδοχείο («Die Nacht im Hotel»), [μτφ. πζ., σημ.] Max Frisch / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Ο Εβραίος απ την Ανδόρα («Der andorranische Jude»), [μτφ. πζ., σημ.] [Άτιτλο], 571 [φωτο] Wolfgang Borchert / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Η καταιγίδα («Das Gewitter»), [μτφ. πζ., σημ.] [Άτιτλο], 574 [φωτο] Helmut Heissenbüttel / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Ο ζωγράφος των υδάτων («Der Wassermaler»), [μτφ. πζ., σημ.] [Άτιτλο], 577 [φωτο] Segfried Lenz. Max Frisch. Wolfdietrich. Martin Walser. Gabriele Wohmann. Günter Grass. Heinrich Böll. Peter Handke. Günter Kunert [φωτο] Gabriele Wohmann / Δημήτρης Βάρσος. Απομίμηση, [μτφ. πζ., σημ.] Günter Grass / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Ο ι αριστερόχειρες («Die Linkshӓnder»), [μτφ. πζ., σημ.] Wolfdietriech Schnurre / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Φυγή («Auf der Flucht»), [μτφ. πζ., σημ.] Günter Kunert / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Μετά την προσγείωση («Nach der Landung»), [μτφ. πζ., σημ.] Ilse Aichinger / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Άγγελοι μες τη νύχτα («Engel in der Nacht»), [μτφ. πζ., σημ.] 100

101 [Άτιτλο], 596 [φωτο] Peter Handke / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Ο στρατιωτικός νόμος («Das Standrecht»), [μτφ. πζ., σημ.] [Άτιτλο], 605 [φωτο] Martin Walser / Δημήτρης Βάρσος. Μια όμορφη νίκη, [μτφ. πζ., σημ.] [Άτιτλο], 614 [φωτο] * Αφιέρωμα στον Κ. Π. Καβάφη- α μέρος Renata Lavagnini. Ένα διήγημα του Καβάφη, [μελ.] Βασίλης Λαμπρόπουλος. «Α ναι, μαβιά» (Μια ανάγνωση του Καβάφη), [μελ.] * ΚΑΚΟΠΑΙΔΕΙΑ Κωστής Παπαγιώργης. Οι λογοκλόποι, ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ Τάσος Γουδέλης- Διον. Μενίδης. «Μπλέηντ Ράνερ» του Ρίντλευ Σκωτ / Ο σκηνοθέτης. Το τέλος της ιδεολογίας. Ο ήρωας. Η πόλη στο τέλος της ιστορίας, ΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙ ΘΕΣΕΩΝ Κώστας Κωτούλας. Οι τα φαιά φορούντες / 1. Υμνωδίες και αναθέματα. 2. Σ(οσιαλιστική) Κ(ουλτούρα). 3. Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα πάνω από δύο φορές, ΑΠ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ Τάσος Γουδέλης. Μία απάντηση. Η κριτική της επικριτικής κριτικής, [απάντηση σε επιστολή του Γιώργου Οικονόμου] [Επιστολή του κ. Θωμά Σερπίνι στο Δέντρο και απάντηση του περιοδικού],

102 ΤΑ ΦΥΛΛΑ Κώστας Μαυρουδής. Λευκά κείμενα σκοτεινές προϋποθέσεις, [Ανυπόγραφο]. Θεοφαγία, Τάσος Γουδέλης. Το αμερικάνικο φιλμ στην τηλεόραση, Διονύσης Μενίδης. Το μηδέν και το άπειρον, Γιώργος Γαβριήλ. Δυναστεία και Ντάλλας, Μάνος Τσιλιμίδης. Για μια ακόμα φορά, Χ. Σ. Βρόντος. Αραφάτ Ανάβασις, Γ. Κ. Καραβασίλης. Σε καιρούς κρίσεως, Πέτρος Λεκαπηνός. Περί «φεμινιστών», Ξεν. Βαρβέρης. Ο εκκλησιασμός, 659 [Ανυπόγραφο]. Προς το Κοράνιον, Κωστής Σκαλινός. Μια παρουσία, 660 Διαμαντής Μπασαντής. Ερχομένου του θέρους,

103 II. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ Περιλαμβάνει τα ενυπόγραφα και ανυπόγραφα κείμενα του περιοδικού. Η διάκριση γίνεται σε Έλληνες και ξένους συγγραφείς κατά αλφαβητική σειρά. Σε περίπτωση που συναντάται ψευδώνυμο, τότε, ακριβώς δίπλα σε αυτό παρατίθεται το πραγματικό όνομα εντός αγκύλων. Κάτω από το όνομα δίνεται ο πλήρης τίτλος όλων των συνεργασιών του συγγραφέα με τη σειρά που εμφανίζονται στο περιοδικό. Ακολουθούνται οι ίδιες αρχές με τον Πίνακα περιεχομένων κατά τεύχη. Ειδοποιός διαφορά ωστόσο αποτελεί το γεγονός ότι ο τίτλος μπαίνει σε όρθια γραφή και ο χαρακτηρισμός της συνεργασίας προτάσσεται έναντι του τόμου, του τεύχους και της σελίδας. Α. Έλληνες συνεργάτες Αγγελάκη Ρουκ, Κατερίνα Όταν κατεβαίνεις μετά τον έρωτα [πμ.], Β, 11, 208 Αγγελάκης, Ανδρέας Η νύχτα [πμ.], Ε, 24, Σελήνη ανήσυχη [πμ.], ΣΤ, 32, 407 Άγρας, Τέλλος Στοχασμοί για τη ζωή και την τέχνη, , σημ. Στέφανος Μπεκατώρος [αφορ., σημ.], Β, 11, Αθανασούλης, Κρίτων Βαθειά Μεσάνυχτα [πμ.], Α, 3, Αλεξάνδρου, Άρης από τα Ανεπίδοτα γράμματα [πμ.], Α, 4, 136 από το Παράνομο σημείωμα [πμ.], Α, 4, 136 Μέσα στις πέτρες [πμ.], Α, 4, 137 από το Συνομιλώ άρα υπάρχω [πμ.], Α, 4, 137 Η αναμμένη λάμπα [πμ.], Α, 4, Αμπατζόγλου, Πέτρος Λύσσα [πζ.], Α, 2, Αναγνωστάκης, Μανόλης Τώρα (συλλ. «Εποχές 1») [πμ.], Δ, 18, 39 Επίλογος (συλλ. «Εποχές 1») [πμ.], Δ, 18,

104 Το σκάκι (συλλ. «Η συνέχεια 1») [πμ.], Δ, 18, 40 Μιλώ (συλλ. «Η συνέχεια 2») [πμ.], Δ, 18, 40 Κάτω απ τις ράγες (συλλ. «Η συνέχεια 3») [πμ.], Δ, 18, 41 Στο παιδί μου (συλλ. «Ο στόχος») [πμ.], Δ, 18, 41 Αρανίτσης, Ευγένιος Οι ιδιορρυθμίες της κριτικής και η ποίηση του Ελύτη [δοκ.], Β, 9, Μπόρχες, Καβάφης [δοκ.], Γ, 12, Διαλεκτική και μεταφυσική στον Ελύτη (αποσπάσματα) [απ. δοκ.], Γ, 14, Σημειώσεις για τον Απολλιναίρ και την πορνογραφία [δοκ.], Δ, 22, Αργυρίου, Αλέξανδρος Οι δυσκολίες ενός υπερρεαλιστή το σκληρό έτος 1935 [δοκ.], Β, 10, 167 Αρμάος, Δημήτρης «Βαθύ πάθος ζωής», [δοκ.], Δ, 18, 7-13 Ασλάνογλου, Νίκος Αλέξης Σταθμός Λιτοχώρου (συλλ. «Δύσκολος θάνατος») [πμ.], Δ, 18, 54 Ιούδας (συλλ. «Δύσκολος θάνατος») [πμ.], Δ, 18, Για μιαν ελευθερία (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα») [πμ.], Δ, 18, 55 Ό,τι για πάντα με μουδιάζει (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα») [πμ.], Δ, 18, 55 Μες στ αυτοκίνητα (συλλ. «Ο θάνατος του Μύρωνα») [πμ.], Δ, 18, Μονάχος μου νυχτώνω (συλλ. «Ποιήματα για ένα καλοκαίρι») [πμ.], Δ, 18, 56 Μεσ απ τα δάχτυλα (συλλ. «Ποιήματα για ένα καλοκαίρι») [πμ.], Δ, 18, Η ποίηση δε μας αλλάζει (συλλ. «Νοσοκομείο εκστρατείας») [πμ.], Δ, 18, 57 Η κατεδάφιση (συλλ. «Αργό πετρέλαιο») [πμ.], Δ, 18, 57 Βαγενάς, Νάσος Ο Κάλβος στη Γενεύη [πμ.], Α, 4, 173 Explanations of love [πμ.], Γ, 17, 348 Περί Σωμάτων (δοκίμιο) [πμ.], Γ, 17, CODA [πμ.], Γ, 17, 350 Καθαρές κουρτίνες [πμ.], Γ, 17, 350 Βάθης, Χρήστος Πάρθηκε η απόφαση [πμ., σημ.], ΣΤ, 29, 150 Το Μεγάλο Σάββατο [πμ., σημ.], ΣΤ, 29, 150 Βακαλό, Ελένη [πραγμ. όνομα Σταυρινού, Ελένη] Oh Eloise, oh Chateaubriand («Παλάβρες της κυρα- Ροδαλίνας») [πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 217 Η ασπροντυμένη («Παλάβρες της κυρα- Ροδαλίνας») [πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 218 Βαλαωρίτης, Νάνος Ιαορδώθ [πμ], Α, 1, Τρία Θαλασσινά Προβλήματα Α, Β («Κεντρική Στοά», Αθήνα, 1958) [απ. πζ. πμ.], 104

105 Β, 10, 168 Γνώθι σεαυτόν (1966) [πζ.], ΣΤ, 29, 144 Βαρβέρης, Γιάννης Στριπ- τηζ για παιδιά [πμ.], Α, 2, 74 Τα σκεύη [πμ.], Α, 2, 74 Το τηλεφώνημα [πμ.], Β, 9, 131 Να επισκεπτόμαστε τους επιζώντες ποιητές [πμ.], Ε, 24, 179 Βαρβέρης, Ξενοφών Αλγόλες / α [διαγράφοντας με ρίγη] [πμ.], Δ, 19, 125 β [Αρχαία λέξη] [πμ.], Δ, 19, 125 γ [Στιλβώνει ιστορίες] [πμ.], Δ, 19, 125 δ [Όπως και χθες] [πμ.], Δ, 19, 125 ε [Η φύση απεσύρθη] [πμ.], Δ, 19, 125 στ [Έτη υδροκυανίου] [πμ.], Δ, 19, 125 Αυτοκρατορία [πμ.], Δ, 19, 125 Διερεύρυνση [πμ.], Δ, 19, 125 Από φωτογραφία [πμ.], Δ, 19, 125 Σκηνή αρχαίου δράματος [πμ.], Δ, 19, 125 Εννέα ποιήματα / [Η νύκτα πέρασε στο αίμα] [πμ., σημ.], Ε, 26, 310 [Ανάμεσα στους τρούλους] [πμ., σημ.], Ε, 26, 310 [Εκεί τελειώνει η μέρα] [πμ., σημ.], Ε, 26, 310 [Φεγγάρι από χαρτόνι] [πμ., σημ.], Ε, 26, 310 [Η Θάλασσα] [πμ., σημ.], Ε, 26, [Πίσω ένα φως] [πμ., σημ.], Ε, 26, 311 [Τα φώτα ψήλωναν ως τις κληματαριές] [πμ., σημ.], Ε, 26, 311 [Είναι γυναίκα] [πμ., σημ.], Ε, 26, 311 [Σκοτεινιάζει] (17/1/82) [πμ., σημ.], Ε, 26, 311 Βαρβιτσιώτης, Τάκης Σε κάποιον άλλο ουρανό (συλλ. «Φύλλα ύπνου») [πμ.], Δ, 18, 36 Ερείπια (συλλ. «Φύλλα ύπνου») [πμ.], Δ, 18, 36 Αυλός (συλλ. «Φύλλα ύπνου») [πμ.], Δ, 18, 36 Κόρη μου κορυδαλλέ μου (συλλ. «Γέννηση των Πηγών») [πμ.], Δ, 18, Μην πεις ποτέ σου (συλλ. «Γέννηση των Πηγών») [πμ.], Δ, 18, Το μαύρο δωμάτιο (συλλ. «Η Άννα της Απουσίας») [πμ.], Δ, 18, 38 Δεν ξέρω πια να μιλώ (αδημοσίευτο, «Καλειδοσκόπιο», 1976) [πμ.], Δ, 18, Βάρσος, Δημήτρης Ι [αγάπη μονάχα] [πμ.], Α, 4, 170 ΙΙ [εορτές με ίδιους εραστές] [πμ.], Α, 4, 170 Συντροφιά [πζ.], Β, 11, Η Κούλα αιμοδότης [πζ.], Δ, 21,

106 Curriculum vitae (1938) [βιογρ.], Ε, 23, 6-7 Ύστατη προσπάθεια [πζ.], ΣΤ, 30, Βασιλείου, Δήμος Εφιάλτες προοδευτικού διανοούμενου [πζ.], Δ, 20, Βαφόπουλος, Γ. Θ. Το Καλεντάρι (συλλ. «Προσφορά») [πμ.], Δ, 18, Το Δάπεδο (συλλ. «Το Δάπεδο») [πμ.], Δ, 18, Πολυκατοικία (συλλ. «Η Μεγάλη Νύχτα και το Παράθυρο») [πμ.], Δ, 18, 22 Ο Μέγας ών (συλλ. «Επιθανάτια και Σάτιρες») [πμ.], Δ, 18, Βέης, Γιώργος Πειθόμενοι. Καλοκαίρι [πμ.], ΣΤ, 31, 302 Οι πιλότοι [πμ.], ΣΤ, 31, 302 Αλλοτρίαισι γλώσσαις [πμ.], ΣΤ, 31, 302 Οδηγίες προς Αθανάτους [πμ.], ΣΤ, 31, 302 Βέλτσος, Γιώργος Η σημειωτική της ελληνικότητας [διαλ., σημ.], Ε, 24, Βιστωνίτης, Αναστάσης [πραγμ. όνομα Παπαδόπουλος, Αναστάσης] Περί φλυαριών και άλλων τινών [δοκ.], Α, 2, Βράδι: Κρύο και σύννεφα [πμ.], Α, 4, Είμαι ένα έμψυχο [πμ.], Α, 4, 174 Παραχαράξεις [δοκ.], Β, 8, Απουσία (συλλ. «Μετοικεσία») [πμ.], Δ, 18, 75 Ars poetica (συλλ. «Μετοικεσία») [πμ.], Δ, 18, Τα πράγματα (συλλ. «Ανιχνευτές») [πμ.], Δ, 18, 76 [Φαίνεται πάλι ο δρόμος με τα σκουπίδια] (αδημοσίευτο, Αύγουστος 1979) [πμ.], Δ, 18, 76 [Να φύγεις. Για να μην δεις το πρωί παιδιά με γρανιτένια μούτρα] (αδημοσίευτο, Αύγουστος 1979) [πμ.], Δ, 18, Γαβριήλ, Γιώργος [πραγμ. όνομα Τζιρτζιλάκης, Γιώργος] Wiener Apokalypse [μελ.], Ε, 23, Γαλανάκη, Ρέα 9. Δοξαστικό για τη νάυλον σακούλα («Που ζει ο λύκος») [απ. πμ., σημ.], Δ, 21, 284 Γερωνυμάκη, Πόπη Εντάξει και γι απόψε [πζ.], Α, 6, Γιατράς, Πάτροκλος [πραγμ. όνομα Βαγενάς, Νάσος] Σημειώσεις για την ποίηση, παρουσίαση Νάσος Βαγενάς [αφορ.], Γ, 14,

107 Γιατρομανωλάκης, Γιώργης Φακοί επαφής [πζ.], Β, 8, Υπερρεαλιστική ηθική στην «Υψικάμινο» [απ. μελ., σημ.], ΣΤ, 31, Γκανάς, Μιχάλης Χρυσάνθη [πζ.], Α, 1, «Θεσπρωτική φωνή» [πζ.], Γ, 17, Γκιμοσούλης, Κωστής Επτά ποιήματα / [Η πανοπλία αναπνέει τη γαλήνη του θώρακος] [πμ., σημ.], Ε, 25, 257 Στο ωραίο εκείνο μελαχρινό αγόρι, ονόματι θάνατος [πμ., σημ.], Ε, 25, 257 Ανώδυνος τοκετός [πμ., σημ.], Ε, 25, 257 Το φυλλοβόλο [πμ., σημ.], Ε, 25, 257 Το ημερολόγιο [πμ., σημ.], Ε, 25, Τα βράδια κάνω βόλτες με το ποδήλατό μου. Ξέρεις τι ωραία που είναι; [πμ., σημ.], Ε, 25, 258 Οι διασωθέντες. Τι έγιναν. Ποιος ήτο ο πνιγείς [πμ., σημ.], Ε, 25, 258 Σκιά είναι η αποστέρηση του φωτός- φεγγάρι ναι και τίποτα δεν είναι αμοιβαίο [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 187 Γκούμας, Γιάννης Ποίημα- νήπιο (συλλ. «Signing On and other poems»), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, Ενηλικίωση (συλλ. «Athenians Go to Work»), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, 263 Στην άκρη της γλώσσας (συλλ. «Athenians Blues»), μτφ. Στέλλα Μακρή [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, 263 Νυχτερινή σκηνή (συλλ. «Athenians Blues»), μτφ. Στέλλα Μακρή [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, Γκρίτση- Μιλλιέξ, Τατιάνα Ο Φοίκος [πζ.], Δ, 20, Γουλιάμος, Κώστας Φορητό VIDEO [πμ.], Δ, 20, 214 Γραμμένος, Δημήτρης Άτιτλο προς το παρόν [πμ., σημ.], Γ, 16, 295 Δάλλας, Γιάννης Εισαγωγή στην ποιητική του Μίλτου Σαχτούρη [μελ.], Α, 1, 7-11 Δανιήλ, Γιώργος Εκεχειρία στο Έπος [πμ., σημ.], Γ, 12, 46 Αφορισμός [πμ., σημ.], Γ, 12, 46 Το Θυμωμένο Γάλα [πμ., σημ.], Γ, 12,

108 Δασκαλόπουλος, Κ. Ε. Αέρας με όνειρα («Το φύλλωμα», Απρόοπτο 1970) [πμ.], Β, 10, 169 Δεληολάνης, Δημ.[ήτρης] Μαίριλυν Μονρόε 1982 [πζ.], ΣΤ, 30, Δούκα, Μάρω Ουδέποτε φοβήθηκα τον Άλλαν Πόε [πζ.], ΣΤ, 31, Δρακονταειδής, Φίλιππος Ο ξάδερφος Αλέξανδρος [πζ.], Β, 10, Ο συγγενής μας ο παπα-ληστής [πζ.], Γ, 14, Εγγονόπουλος, Νίκος Γοτθική Πικρία («Ποιήματα», τ. Β, Ίκαρος 1977) [πζ. πμ.], Β, 10, 170 Ελευθερίου, Αγγελική [Ωστόσο κοιμάμαι νωρίς] [πμ.], Β, 7, 11 [Τρεις το πρωί] [πμ.], Β, 7, [Είχανε μάθει πια] [πμ.], Β, 7, 12 Ελύτης, Οδυσσέας Οι Κλεψύδρες του Αγνώστου (συλλ. «Προσανατολισμοί», Ίκαρος) [πμ.], Β, 10, Imago terrae [δοκ.], Δ, 19, Ήλιος ο πρώτος [πμ.], ΣΤ, 28, 130 Ευαγγέλου, Ανέστης Αν θρηνώ (συλλ. «Περιγραφή εξώσεως») [πμ.], Δ, 18, 58 Η ομίχλη (συλλ. «Περιγραφή εξώσεως») [πμ.], Δ, 18, 58 Είναι πολλοί (συλλ. «Μέθοδος αναπνοής») [πμ.], Δ, 18, Υποθήκη πατρική (συλλ. «Μέθοδος αναπνοής») [πμ.], Δ, 18, 59 Οι αγαπημένοι μου (συλλ. «Αφαίμαξη») [πμ.], Δ, 18, 59 Ζούμπος, Νίκος Ο Παππούς [πμ.], ΣΤ, 31, 294 Ηλιόπουλος, Σπύρος Υπνοβασία [πμ.], ΣΤ, 31, 304 Τρεις μοναξιές [πμ.], ΣΤ, 31, 304 Σιδερόβεργα [πμ.], ΣΤ, 31, 304 Ησαΐα, Νανά Πάνω στο άρθρο του Περικλή Κοροβέση «Το τέλος της μικρής μας λογοτεχνίας» [μελ.], Α, 2, Καταστροφή [πμ.], Γ, 16,

109 Θασίτης, Πάνος Φωνές φτάνουν (συλλ. «Πράγματα») [πμ.], Δ, 18, 45 Ο σοβάς (συλλ. «Πράγματα») [πμ.], Δ, 18, 45 Κατοικία στη γη (συλλ. «Εκατόνησος») [πμ.], Δ, 18, 46 Για λίγο (συλλ. «Εκατόνησος») [πμ.], Δ, 18, Εικόνα για δυό (συλλ. «Εκατόνησος») [πμ.], Δ, 18, 47 Μαθήματα («Ελεεινόν θέατρον») [πμ.], Δ, 18, Θέμελης, Γιώργος Ξυπνάς το αιώνιο καλοκαίρι (συλλ. «Άνθρωποι και πουλιά») [πμ.], Δ, 18, 30 Ερημιά (συλλ. «Συνομιλίες») [πμ.], Δ, 18, 30 Πολύπτυχο (απόσπασμα αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, Θεοδώρου, Βικτώρια Τζάκι [πμ.], Δ, 21, 275 Ριγηλό [πμ.], Δ, 21, 275 Θεοφίλου, Νάσος Η έκλειψη [πζ.], Β, 8, Μικρο- ιστορία της αγοράς [πζ.], Γ, 16, Ίσαρης, Αλέξανδρος Η ασύδοτη τρυφερότητα (συλλ. «Όμιλος φίλων θαλάσσης- Ο Ισορροπιστής») [πμ.], Δ, 18, 77 Κλινική ησυχία (συλλ. «Όμιλος φίλων θαλάσσης- Ο Ισορροπιστής») [πμ.], Δ, 18, 77 Μυθογραφία / Ζ [Αναπαυόταν] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 77 XVII [Ήταν ερωτόληπτος] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, [Τα δυο του μάτια ήταν ο ήλιος και η/] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 78 ΙΚΖ [Συνήθως] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 78 LIIVII [Καθισμένος] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 78 7 [Αυτός ευλογούσε τους γάμους, προστάτευε] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, [Ήταν] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 79 Ω-27 [Σταυρώθηκε] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 79 Ο φίλος μου ο Μούζιλ / 1. Οι σταθερές φιλίες. 2. Σα ν απορούσε 3. Η αναγνώριση. 4. Αναζητώντας την τελειότητα. 5. Η μεγάλη σκιά. 6. Η κακανία και η αγάπη των αδελφών [δοκ.], Ε, 23, 8-16 Ιωάννου, Γιώργος Ίσως την αποπλύνει (συλλ. «Ηλιοτρόπια») [πμ.], Δ, 18, 52 Με κυκλώνει απόψε (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, 52 Δεν έχει τέλος ο πνιγμός (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, 52 Έβρεχε δίχως λόγο (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, 52 Σφραγίδα μοναξιάς (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18,

110 Το όνειρο που θα ρθει (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, 53 Σε επαρχία μακρινή (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, 53 Το παράπονο (συλλ. «Τα χίλια δένδρα») [πμ.], Δ, 18, Καζαντζής, Τόλης Το απόσπασμα [πζ.], Α, 4, Κακίσης, Σωτήρης Που συντρίβει [πζ. πμ.], Β, 8, 74 Κακουλίδης, Γιάννης Η δαντελού [πμ.], Β, 8, Στον Ανδρέα Εμπειρίκο («Μεσημβρινή απόπειρα», Τραμ 1978) [πμ.], Β, 10, Καλοκύρης, Δημήτρης Η Εποχή [πζ. πμ.], Β, 10, Το Πλοίο (συλλ. «Τα φανταστικά φουγάρα») [πζ. πμ.], Δ, 18, 68 Η Μελαγχολική Στρατιά 961 μ.χ. (συλλ. «Τα φανταστικά φουγάρα») [πζ. πμ.], Δ, 18, Ελένη (αδημοσίευτο 1979) [πμ.], Δ, 18, Η προκυμαία (1980) [πμ.], Ε, 24, 158 Καραβασίλης, Γιώργος Κ. Καταληψία [πμ.], Β, 7, 20 Βρυσούλα [πμ.], Β, 7, 20 Τα ψάρια [πμ.], Β, 7, 20 Μόττο [πμ.], Β, 7, 20 Το μάτι της νεραιδοτσιγγάνας [πμ.], ΣΤ, 32, 408 Καραβίτης, Βασίλης Για την θερμοκρασία της ζωής [πμ.], Ε, 25, 265 Για τις λιτές ανικανοποίητες ανάγκες μας [πμ.], Ε, 25, 265 Μετά από πολλή άγονη σκέψη [πμ.], Ε, 25, 265 Φόρμουλα για μίαν άγνωστη ζωή [πμ.], Ε, 25, 265 Καρατζάς, Νίκος Χρονολογικό και περιγραφικό σχόλιο [δοκ.], Δ, 18, Καρατζόγλου, Γιάννης Έλλη (συλλ. «Ένα καλοκαίρι») [πμ.], Δ, 18, 64 Επίλογος στο καλοκαίρι (συλλ. «Ένα καλοκαίρι») [πμ.], Δ, 18, 64 Παραπάνω (συλλ. «Ένα καλοκαίρι») [πμ.], Δ, 18, 64 Modus Vivendi (συλλ. «Δ.Ξ.Θ») [πμ.], Δ, 18, Ημερήσια διαταγή (συλλ. «Δ.Ξ.Θ») [πμ.], Δ, 18, 65 Καρβέλης, Τάκης Οκτώ ποιήματα / 1 [Ήταν όλοι τους εκεί] [πζ. πμ.], Γ, 17,

111 2 [Τους είδε στ όνειρό του να κρατούν στραμμένα πάνω του τα πιστόλια τους] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Περιμένω να ρθει στ αυτιά μου η φωνή που θ ανταλλάξει την προσδοκία με τη βεβαιότητα] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Τα πράγματα μου αρνούνται την επαφή τους] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Ψίθυροι κι ίσκιοι απελπισμένων κινήσεων πίσω απ τα πρόσωπα] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Μη σε παρασέρνουν τα τοπία που κάποτε γνώρισες και σου γυρεύουν να τους ξαναδώσεις το χαμένο τους πρόσωπο] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Τώρα καταλαβαίνω τι θα πει να φέρνεις στα μέτρα της αργής ψυχής σου τους τέσσερις τοίχους του δωματίου που σε περισφίγγουν] [πζ. πμ.], Γ, 17, [Όσο μπορούσα κράτησα την απόσταση όση απόσταση μπορεί να κρατήσει το πιο μικρό μου κύτταρο μες στην οδύνη του σώματος] [πζ. πμ.], Γ, 17, 360 Καρέλλη, Ζωή 10 Απριλίου 1938 (συλλ. «Πορεία») [πμ.], Δ, 18, 24 [Ψυχή, μη λησμονείς την έπαρση] (συλλ. «Της μοναξιάς και της έπαρσης») [πμ.], Δ, 18, 25 Πορτραίτο (συλλ. «Χαλκογραφίες και εικονίσματα») [πμ.], Δ, 18, [Σε κάθε σκαλοπάτι αχνάρια] (συλλ. «Αντιθέσεις») [πμ.], Δ, 18, 26 Ήχος και Χρώματα (αδημοσίευτο 1978) [πμ.], Δ, 18, 26 Γητειά (αδημοσίευτο 1979) [πμ.], Δ, 18, 27 Ενυδρείο (αδημοσίευτο 1979) [πμ.], Δ, 18, 27 Καρούζος, Ν. Δ. Homo Grecus [πμ.], Α, 1, 5 Λάμψη της φαντασίας [πμ.], Α, 1, 5 Μονοπάτι προς τον ενδόμυχο στοχασμό [πμ.], Α, 1, 5-6 Το μερτικό του σκύλου [πμ.], Α, 1, 6 Καρυπίδης, Γιώργος Ο θάνατος του Κωνσταντίνου (Η κουρτίνα) [πζ.], Δ, 19, Η Εύα των ελεφάντων [πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Καρυπίδου, Ανθή 19 προς 20 Σεπτέμβρη [πζ.], Γ, 17, 376 Κάσσος, Βαγγέλης Τριχοτόμηση ονείρου Ι, ΙΙ, ΙΙΙ [πμ.], Β, 8, Κατσαρός, Μιχάλης Το τρίτον ποίημα [πμ.], Γ, 12,

112 Κέντρου- Αγαθοπούλου, Μαρία Αναμονή (συλλ. «Αρμιλλάρια») [πμ.], Δ, 18, 62 Το παράθυρο (συλλ. «Τα Επακόλουθα») [πμ.], Δ, 18, 62 Απραξία (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, Νυχτερινή συγκέντρωση (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 63 Κοζίας, Γιώργης Τρία ποιήματα / [Και οι κακίες του μονόκερου μέσα] [πμ., σημ.], ΣΤ, 32, 413 [Όπου η ομολογία εξοβελίζεται μικρή] [πμ., σημ.], ΣΤ, 32, 413 [Δούλοι κοριτσιών ζωδιακοί κύκλοι] [πμ., σημ.], ΣΤ, 32, 413 Κοντός, Γιάννης Υπόγεια ρεύματα [πμ.], Β, 7, 21 Πειραματόζωο [πμ.], Β, 7, 21 Σπίτι με συντριβάνι [πμ.], Γ, 16, 307 Με μαθηματική ακρίβεια [πμ.], Γ, 16, 307 Τα οστά / 69 [Απόγευμα με ώχρα και φως] [πμ.], Ε, 24, [Απλά πράγματα] [πμ.], Ε, 24, [Δεν έχουν την άμμο του θανάτου] [πμ.], Ε, 24, [Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια] [πμ.], Ε, 24, [Θα κόψω αρχαίο νόμισμα] [πμ.], Ε, 24, 168 Κοροβέσης, Περικλής Το τέλος της μικρής μας λογοτεχνίας; [δοκ.], Α, 1, Χριστουγεννιάτικο διήγημα [πζ.], ΣΤ, 31, Κόρφης, Τάσος Το κοινόχρηστο [πζ. πμ.], Α, 5, 215 Στη δημοσιά [πμ.], Α, 5, 215 Κοτζιάς, Αλέξανδρος Ο κύριος Μένιος Κατσαντώνης ή Καρδερίνης, όργανο του κράτους ενυπερεσία στην τιμητική παράταξη, συναντά τον Χεμαγγιόρο τον Καταχτητή [απ. πζ.], Α, 3, Όνειρο κι εφιάλτης («Ο Μονόλογος της Μαριάνας») [θεατρ. απ., σημ.], ΣΤ, 31, [281]-284 Κούλας, Σταύρος Ό,τι δεν πλάστηκε / 1[Συλλαβίζω τα οστά σου] [πμ.], Δ, 19, [Ό,τι δεν τέλειωσε] [πμ.], Δ, 19, [Έναστρα μάτια] [πμ.], Δ, 19, [Κορμί- σιωπή που με καλείς] [πμ.], Δ, 19, [Και ο κόσμος χειρονομεί] [πμ.], Δ, 19, [Η νύχτα ακονίζει τα ξυράφια της] [πμ.], Δ, 19, 126 Θητεία [πμ.], Δ, 19, 126 Η εκτέλεση [πμ.], Δ, 19,

113 Κούσουλας, Λουκάς Μια χρέωση [πμ.], Δ, 19, Κυριακίδης, Άρχης Ζωγραφιά του Διαδρόμου [πμ.], Γ, 12, 42 Παραμονή στο Μιλάνο [πμ.], Γ, 12, 42 Φανταστική συνέχεια [πμ.], Γ, 12, 42 Προετοιμασία [πμ.], Γ, 12, 42 Κύρου, Κλείτος Η εποχή των σπηλαίων [πμ.], Β, 11, [Μιλώ με σπασμένη φωνή δεν εκλιπαρώ] (συλλ. «Κραυγές της νύχτας») [πμ.], Δ, 18, [Απευθύνομαι πάλι σε σας ζητώ να μ ακούσετε] (συλλ. «Κραυγές της νύχτας») [πμ.], Δ, 18, Αίτημα αιωνιότητας (συλλ. «Κλειδάριθμοι») [πμ.], Δ, 18, 43 Παραινέσεις (συλλ. «Κλειδάριθμοι») [πμ.], Δ, 18, 44 Κυνηγοί [πμ.], ΣΤ, 31, 294 Κωσταβάρας, Θανάσης Πρόλογος [πμ.], ΣΤ, 31, 299 Λάζου, Μαρία Ι [Σε γυρεύω στα πιάτα που πλένω] [πμ.], Β, 8, 75 ΙΙ [ Όσο για μένα] [πμ.], Β, 8, 75 ΙΙΙ [Ο γλόμπος] [πμ.], Β, 8, 76 Λαϊνά, Μαρία [Πώς κλαίει ένα τίποτα] [πμ.], ΣΤ, 31, 295 [Τρία ολόκληρα λεπτά προτού ουρλιάξει] [πμ.], ΣΤ, 31, 295 [Ό,τι η θαλερή ακροβασία γλάρου] [πμ.], ΣΤ, 31, 295 Λαμπρόπουλος, Βασίλης «Α ναι, μαβιά» (Μια ανάγνωση του Καβάφη) [μελ.], ΣΤ, 34-35, Λίκος, Γιώργος Αβεσαλώμ («Χερρόνησος», Πολυπλάνο 1977) [πμ.], Β, 10, Λιοντάκης, Χριστόφορος Τελετή [πμ.], Β, 9, 132 Λυμπερέας, Μιχάλης Πλόες Πλοίων [πμ., σημ.] ΣΤ, 30, 240 Προπαντός [πμ., σημ.] ΣΤ, 30, 240 Η Εικόνα [πμ., σημ.] ΣΤ, 30, 240 Το άνθος, [πμ., σημ.] ΣΤ, 30,

114 Μανιώτης, Γιώργος Τέσσερα μονόπρακτα / Το παλιό παιχνίδι [θεατρ.], ΣΤ, 29, 127 Τηλεφώνημα [θεατρ.], ΣΤ, 29, 128 Ο κλέφτης [θεατρ.], ΣΤ, 29, 128 Ο δούλος [θεατρ.], ΣΤ, 29, 129 Μανουσάκης, Γιώργος Ώρες αγρυπνίας [πμ.], Ε, 24, 176 Μαράβας, Γιάννης Επτά ποιήματα / [Ο πυρετός κι η νύστα, φέρνουν ένα βαπόρι] [πμ., σημ.], Ε, 25, 255 [Κρυμμένα επιμελώς] [πμ., σημ.], Ε, 25, 255 [Τα μεσημέρια του καλοκαιριού] [πμ., σημ.], Ε, 25, 255 [Μεγάλες σκιές ορέων που ερωτεύονται] [πμ., σημ.], Ε, 25, 255 [Ενώ οι ερασταί επιδίδονται] [πμ., σημ.], Ε, 25, [Κάθε πρωί που βάζουν μπρος την αντλία] [πμ., σημ.], Ε, 25, 256 [Αυτές τις αποσκευές] [πμ., σημ.], Ε, 25, 256 Τρία ποιήματα / [Ο τελευταίος μήνας του θέρους] [πμ.], ΣΤ, 31, 303 [Τα μάτια της είναι δύο σαφή διαλυτικά] [πμ.], ΣΤ, 31, 303 [Ως και τώρα που σου τηλεφωνώ] [πμ.], ΣΤ, 31, 303 Μάρκογλου, Πρόδρομος ιθ [Μουχλιασμένοι δρόμοι] (συλλ. «Χωροστάθμιση») [πμ.], Δ, 18, 60 Η ψυχή μας στα χέρια των κερδοσκόπων (συλλ. «Το δόντι της πέτρας») [πμ.], Δ, 18, 60 Φυσούσε (συλλ. «Το δόντι της πέτρας») [πμ.], Δ, 18, Πρωί με τη δροσούλα (αδημοσίευτο, Φλεβάρης 1978) [πμ.], Δ, 18, 61 Μαρκόπουλος, Γιώργος Η μπάντα [πμ.], Α, 4, 170 Μαρωνίτης, Δ. Ν. Ο ποιητής και η ιστορία. Ο ρεαλισμός του Καβάφη και ο υπερρεαλισμός του Ελύτη [δοκ.], Α, 6, Ο Φιλέταιρος Οδυσσέας στην Οδύσσεια και στο Σεφέρη [δοκ.], Γ, 12, 3-16 Φόνος, λόγος και αλήθεια / 1. Εισαγωγικά 2. Άρθρωση της νουβέλας 3. Το θέμα του φόνου 4. Ο αντίπαλος λόγος 5. Τα σήματα της αλήθειας (Μάιος 1979) [μελ.], Γ, 16, Μαστοράκη, Τζένη Τα παλιά ποιήματα [πμ.], Ε, 24, 177 Μαυρουδής, Κώστας 1 [Κατεβαίνει ένα κίτρινο απ το 52. Το θέλγουν αναψυκτικά και συζητήσεις] (συλλ. «τα ισόβια») [πμ.], Γ, 12, 41 2 [Νωθρά θηλαστικά του ύπνου περνούν στο δωμάτιο] (συλλ. «τα ισόβια») [πμ.], Γ, 114

115 12, [Θα βλέπω το αντιηλιακό σου να επιστρέφει στο φως] (συλλ. «τα ισόβια») [πμ.], Γ, 12, [Εν πάση περιπτώσει κάποτε όλα αυτά] (συλλ. «τα ισόβια») [πμ.], Γ, 12, 41 Μελιάδης, Γρηγόρης Στον Αύγι Κράσιο [πμ.], Α, 6, 256 Ιδανικά τελειωμένο [πμ.], Α, 6, 256 Βοήθησέ με [πμ.], Α, 6, 256 Μενίδης, Διονύσης Ένα ποίημα [πμ.], Γ, 17, 370 Ο Φρανκ Τζέιμς, αδερφός του Τζέσσε Τζέιμς, ήτανε θαυμαστής του Σαίξπηρ [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 190 Μέσκος, Μάρκος Μαύρο μαντήλι τρία όνειρα και το υστερόγραφο της νεκρής [πμ.], Α, 2, Το μυστικό [πμ.], ΣΤ, 28, Μηλιώνης, Χριστόφορος Δυτική συνοικία (Απόσπασμα) [απ. πζ.], Β, 7, Ο Φρύνος [πζ.], ΣΤ, 32, Μήτρας, Μιχαήλ Αστική Τοπιογραφία [πμ.], Β, 7, 27 Μήτσορα, Μαρία «Η σκόρπια δύναμη» (απόσπασμα) [πζ., σημ.], Ε, 24, Μοράρης, Γιώργος Στην παιδικότητα [πζ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 240 Μουφλουζέλης, Γιώργος Όταν η λήγουσα είναι μακρά [απ. πζ., σημ.], Β, 7, 3-10 Νικηφόρου, Τόλης ένα παιδί (συλλ. «Αναρχικά») [πμ.], Δ, 18, 66 ποιητής (συλλ. «Μεθυσμένος ακροβάτης») [πμ.], Δ, 18, Πορεία στην ομίχλη (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 67 Νόλλας, Δημήτρης Ο γάμος [πζ.], Α, 4, Βηθεσδά (Νοέμβριος 78) [πζ.], Β, 8, Ξεξάκης, Μανόλης Ο βουτηχτής εντομοκτόνο [πμ.], Α, 3, 102 Αριθμοί [πμ.], Α, 3, 102 Περίπατος [πμ.], Α, 3,

116 Τραγούδα. [πμ.], Α, 3, 103 Ο απολησμονημένος Νίκος Καχτίτσης σκέφτεται [πμ.], Α, 3, 103 Το ρεύμα στο μαγαζί [πζ.], Γ, 16, Άσκηση πρώτη (συλλ. «Ασκήσεις Μαθηματικών») [πμ.], Δ, 18, 83 Άσκηση τέταρτη (λυμένη) (συλλ. «Ασκήσεις Μαθηματικών») [πμ.], Δ, 18, 83 [Εγώ, ο Μανόλης Ξεξάκης] (συλλ. «πλόες ερωτικοί», 1980) [πμ.], Δ, 18, Η κίτρινη πτέρυγα (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 84 Ο χάλκινος φάκελος (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 84 Η μουσική που δεν άκουσε (δεύτερη γραφή, Θεσσαλονίκη, 1974/1980) [πζ.], Ε, 24, Οικονόμου, Ζήσης Ψυχή ορφανή οδοιπορεί [πμ.], Γ, 12, 47 Παγιδευμένη ανθρώπινη ψυχή [πμ.], Γ, 12, 47 Παμπούδη, Παυλίνα 1 [Θα βρέξει πιθανόν για πάντα] [πμ.], Α, 5, [Είναι μια εποχή] [πμ.], Α, 5, [Είμαι καλά στέλνω καρτ- ποστάλ] [πμ.], Α, 5, [Ο ουρανός μια μέδουσα που σφύζει λάγνα] [πμ.], Α, 5, [Ο λυγμός στην αποχέτευση] [πμ.], Α, 5, Παπαγιώργης, Κωστής Η Πόλη [δοκ.], ΣΤ, 33, Παπαδάκη, Αθηνά Δραπέτευση από τον νεροχύτη 1, 2 [πμ.], Α, 6, Η πουδριέρα [πμ.], Ε, 25, 259 Πρωτομαγιά 1980 [πμ.], Ε, 25, 259 Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ. Τα μαξιλάρια [πζ.], Α, 1, Εξομολόγησις ενός ερανιστού [πζ.], Α, 3, Η επιταγή («Θερμά θαλάσσια λουτρά») [πζ., σημ.], Β, 9, Παπαθανασόπουλος, Θανάσης Ν. Ημερολόγια μεταθέσεων 1-20 [πμ.], Α, 5, Παπανικολόπουλος, Τζίμης Μερικές απόψεις που μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμες / 1. Η Λογική ανακάλυψη 2. Η γλώσσα 3. Το αδιέξοδο 4. Ο Συγγραφέας 5. Ομορφιά και ηθική 6. Η Γένεση 7. Ο Λόγιος 8. Η εκτίναξη 9. Ακολουθώντας τη φωτιά [δοκ.], Β, 7, Αβδηριτών τσελεμεντέδες / 1.Το ιεραποστολικό θεώρημα 2. Τέχνη και Πολιτική 3. Θέατρο και διδασκαλία 4. Σωτήρες και Νάρκισσοι 5. Γλώσσα και μεταφυσική 6. Ελεύθερος είναι ο μοναδικός [δοκ.], Β, 10,

117 Παπαχρήστος, Δημ[ήτρης] Αθέατο τοπίο [πζ. πμ., σημ.], ΣΤ, 29, Παπουτσάνης, Γιάννης Μ απόψε πάλι [πμ.], Β, 7, 32 Σε πρώτο πρόσωπο [πμ.], Β, 7, 32 Παστάκας, Σωτήρης Ο περίπατος του ποιητή (2/1/81) [πμ.], Δ, 20, 213 Ποίημα αριθμός μηδέν [πμ.], Δ, 20, 213 Οροθεσία [πμ.], Δ, 20, 213 Νόστος [πμ.], Δ, 20, 214 Το άλλοθι [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 188 Εγκώμιον της κινήσεως [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 188 Μελό [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 188 Υπερβολή του απομεσήμερου [πμ., σημ.], ΣΤ, 28, 189 Κατάθεση ή πικρία επαναπατρισμένου νέου [πμ.], ΣΤ, 32, 412 Σεπτέμβριος Πρωτεύουσας [πμ.], ΣΤ, 32, 412 Πασχάλης, Στρατής Ακρωτήριον [πμ.], Δ, 20, Παταπίου, Νάσα 1 [Υγρασία] [πμ.], Γ, 16, [Εξέχω με τα χέρια] [πμ.], Γ, 16, [Αυτός ο κόσμος] [πμ.], Γ, 16, 316 Πατίλης, Γιάννης Τι δίδασκε ο δούλος του Καίσαρα (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 139 Απ την πορεία της ρέγγας (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 139 Βεργίνα 1977 μ.χ. (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 139 Πορεία (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 139 Διοξείδιο του πυριτίου (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 140 Επιστροφή στην Ακρόπολη (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 140 Ρουμάνικες βραδιές (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 140 Δημοτικό (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 140 Ποιητής (συλλ. «Κέρματα») [πμ.], Α, 4, 140 Παυλόπουλος, Γιώργης [Η αλληλογραφία μου με τον Τάκη Σινόπουλο] [μαρτ.], ΣΤ, 32, 367 Παύλου, Σπύρος [Παραλυμένο απόγευμα Σαββάτου ή Κυριακής] [πμ.], Δ, 19, 199 Τα κύτταρα της σιγουριάς [πμ.], Δ, 19, 199 Οι άλλοι [πμ.], Δ, 19,

118 Πεντζίκης, Γ. Ν. (Πεντζίκης Νίκος, Γ.) Η συνάρτηση [πζ.], Α, 2, [Κρίνω την κίνηση του γυμνοσάλιαγκα μ ενδιαφέρον] (ανεκδ. συλλ. «Φωτογραφίες», 29/7/1943) [πμ.], Γ, 14, [Είναι τάχα ώρα να σηκωθώ μέσα στο ζωντανό δάσος] (ανεκδ. συλλ. «Φωτογραφίες», 4/8/1943) [πμ.], Γ, 14, 129 Στροφή (περ. Μορφές) [πμ.], Δ, 18, 28 Τοπογραφία (περ. Μορφές) [πμ.], Δ, 18, 28 Σκόρπια Φύλλα (συλλ. «Ανακομιδή») [πμ.], Δ, 18, 29 Πετσετίδης, Δημήτρης Στο λεωφορείο [πζ.], Ε, 25, Πιερής, Μιχάλης Ποίηση και ιστορία [μελ.], Α, 6, Σιωπή- αποσιώπηση- υπόκριση του λόγου στην ποίηση του Καβάφη [απ. μελ.], Δ, 20, Πλαστήρα, Αλεξάνδρα ι [για το χαμομήλι] [πμ.], Β, 9, 132 ρ [όχι] [πμ.], Β, 9, 132 I [τι πηγαινοέρχεται] [πμ.], Β, 9, 133 II [να η αγορά] [πμ], Β, 9, 133 III [σας παρακαλώ] [πμ.], Β, 9, 133 IV [έξω στην αυλή] [πμ.], Β, 9, 133 V [κι όχι στα ψηλά] [πμ.], Β, 9, 133 VI [όταν γίνω διάσημη] [πμ.], Β, 9, 133 P.S. [από τότε που κόπηκε το συντριβάνι] [πμ.], Β, 9, 133 Ποντίκας, Μάριος Η αναθεώρηση του χρόνου [πζ.], Α, 3, Από τις ιδιωτικές σημειώσεις ενός ευαίσθητου ιατροδικαστή («Κλειδαρότρυπα- και άλλες ιστορίες») [πζ.], ΣΤ, 30, Πρατικάκης, Μανόλης Τελευταία παράσταση [πμ.], Α, 5, 183 Η σχεδία [πμ.], Α, 5, Αυτά πάντα τα περάσματα [πμ.], Α, 5, Ελεύθερος σκοπευτής [πζ. πμ.], Γ, 16, Ραπτόπουλος, Βαγγέλης Κόντρα (1980) [πζ.], Ε, 24, Ρωμανός, Γιώργος τραγουδιστής Μικρή εκδρομή [πζ.], Γ, 16,

119 Σαχτούρης, Μίλτος Τα χωρισμένα (συλλ. «Τα ποιήματα», Κέδρος 1977) [πμ.], Β, 10, 174 Σινόπουλος, Τάκης Χρονικό διημέρου εκδρομής [πζ., σημ.], ΣΤ, 32, Σιώτης, Ντίνος Τροχοφόρος Ήχος (συλλ. «Εμείς και ο Βροχοποιός», Τραμ 1973) [πζ. πμ.], Β, 10, 175 Αντιπαράθεση [πμ.], Δ, 20, 225 Χριστούγεννα στην Τήνο, 1980 [πμ.], Δ, 20, Σουρούνης, Αντώνης Ο τελευταίος του ρόλος [πζ.], Ε, 24, Σταυρινού, Μιράντα Κάποτε [πμ.], Γ, 16, 316 Στεριάδης, Βασίλης Η δεσποινίς όχι, ναι, ίσως, καλά, μπορεί [πμ.], Γ, 16, 308 Λεωφόρος Αρμονίας [πμ.], Ε, 24, 166 Η φιλαρμονική του Δήμου Νέας Ιωνίας [πμ.], Ε, 24, 166 Στογιαννίδης, Γ. Ξ. Το ποίημα [πμ.], Α, 2, 48 Ανάπηρος [πμ.], Γ, 14, 148 [Θα μείνουμε πάλι μονάχοι] (συλλ. «Απειλή») [πμ.], Δ, 18, 33 Η Ποίηση (συλλ. «Στις προσβάσεις του ύπνου») [πμ.], Δ, 18, Το ποίημα (συλλ. «Στις προσβάσεις του ύπνου») [πμ.], Δ, 18, 34 Με τα λευκά (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 35 [Όπως ακριβά μαχαιροπήρουνα και κρύσταλλα] (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 35 Σφυρίδης, Περικλής Η γειτόνισσα [πζ.], ΣΤ, 32, Τζούλης, Θανάσης Χ. Οι Ασκητές με τον Ανδρέα Εμπειρίκο (συλλ. «Απόγευμα των Μύρων», Τραμ 1977) [πμ.], Β, 10, Τραϊανός, Αλέξης Κάποια μέρα δε θα γυρίσεις [πμ.], Α, 6, 269 Τοξικό [πμ.], Α, 6, 270 Πιλάτοι [πμ.], Α, 6, Μετέωρο σπίτι (συλλ. «Μικρές μέρες») [πμ.], Δ, 18, 72 Δεν έμεινε κανείς (συλλ. «Μικρές μέρες») [πμ.], Δ, 18, Δεν έχω ήλιο να σε κρατήσω (συλλ. «Μικρές μέρες») [πμ.], Δ, 18, 73 Μουσική από αλκοόλ (συλλ. «Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα») [πμ.], Δ, 18,

120 Σπίτι του κάρβουνου (συλλ. «Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα») [πμ.], Δ, 18, 74 Φύλακας ερειπίων [πμ.], Ε, 25, 232 Τριανταφυλλόπουλος, Ν. Δ. De poeta iracundo et Pacteo Ι / α [Βρέχει χιονίζει] [πμ.], Γ, 14, 157 β [Εσύ κηφήνας;] [πμ.], Γ, 14, 157 γ [Δάκρυα κι αίμα] [πμ.], Γ, 14, 157 δ [Αχ Καραγκιόζη] [πμ.], Γ, 14, 157 ε [Βρίζει γενναία] [πμ.], Γ, 14, 157 στ [Ποιος είναι τούτος] [πμ.], Γ, 14, 157 ζ [Ρουφάει τη λάμψη] [πμ.], Γ, 14, 157 η [Ο miglior fabbro] [πμ.], Γ, 14, 157 θ [Πάψαν τ αηδόνια] [πμ.], Γ, 14, 157 ι [Ίδιο πιλάφι] [πμ.], Γ, 14, 157 Τσακνιά, Αμαλία Πλήξη [πμ.], Β, 8, 56 Η πέτρα [πμ.], Β, 8, 56 Γράμμα στη Μυρσίνη [πμ.], Β, 8, Τα μάτια [πμ.], ΣΤ, 29, 146 Τσακνιάς, Σπύρος Το παράθυρο [πζ. πμ.], Β, 11, 212 Ο περίπατος [πζ. πμ.], Β, 11, 212 Η εκδρομή [πζ. πμ.], Β, 11, Χωρισμός [πζ. πμ.], Β, 11, 213 Οι ανεμώνες [πζ. πμ.], Β, 11, 213 Αθώωση [πζ. πμ.], ΣΤ, 30, 236 Τσατσάκου- Παπαδοπούλου, Αθανασία Γκυγιώμ Απολλιναίρ: προς το φλογερό Λόγο / Α. Ζώνη ή Ο συγχρονισμός στην ποίηση. Β. Τρυγητής ή Το τραγούδι του τραγουδιού του Παρισιού. Γ. Η Όμορφη Κοκκινομάλλα ή η απολογία μιας νέας τέχνης [μελ.], Δ, 22, Τσιλιμίδης, Μανόλης Η Ντουλάπα [πζ.], Δ, 21, Υφαντής, Γιάννης Χωροχρόνος (συλλ. «Μανθρασπέντα») [πμ.], Δ, 18, 80 Το μεγάλο χάπι του ORANGE (συλλ. «Μανθρασπέντα») [πμ.], Δ, 18, 80 Σόμπα (συλλ. «Μανθρασπέντα») [πμ.], Δ, 18, Το θαύμα (συλλ. «Μανθρασπέντα») [πμ.], Δ, 18, 82 Ο Ιωάννης στην ερημιά (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 82 Αίσθηση (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18, 82 Μεγάλη Παρασκευή (αδημοσίευτο) [πμ.], Δ, 18,

121 Φάις, Μισέλ Ονόματα Ελληνικά [πμ.], Δ, 20, 226 Φαρμασώνης, Κώστας Ν. Το γράμμα [πμ.], Β, 8, Φιλιππίδου, Ιωάννα Αλλαγή σκιάς- σκοπιάς [πμ.], Β, 11, 224 Επιθανάτιο [πμ.], Β, 11, 224 Παραδοχή [πμ.], Β, 11, 224 Χατζηδημήτρης, Φαίδων Υγρασία [πμ.], Γ, 17, 369 Το ταξίδι [πμ.], Γ, 17, 369 Συναναστροφή 1972 [πμ.], Γ, 17, 369 Κίτρινα γυαλιά [πμ.], Γ, 17, 370 Χειμωνάς, Γιώργος Οι προστακτικές (Μικρές σπουδές για την ΦΡΟΥΡΑ) [σχεδιάσματα], Ε, 26, Χιόνης, Αργύρης 1 [Κραυγάζω ήσυχα απαλά σχεδόν ψιθυριστά] [πμ.], Α, 5, [Αν δε μπορείς να τραγουδήσεις μίλα] [πμ.], Α, 5, 219 Από την ενότητα «Πέτρες» / [Έτρωγε τα δόντια του στην πέτρα, τρωκτικό περίεργο] [πζ. πμ.], ΣΤ, 29, 149 [Είν αλαφρές οι πέτρες, αλαφρές] [πζ. πμ.], ΣΤ, 29, 149 [Μιλούσε γλώσσα πέτρινη] [πζ. πμ.], ΣΤ, 29, 149 Χουλιαράς, Νίκος Ο εισπράκτορας [πζ.], Γ, 17, Η Τρύπα [πζ.], Ε, 25, Χριστιανόπουλος, Ντίνος [πραγμ. όνομα Δημητριάδης, Κωνσταντίνος] Σοδομίτες (συλλ. «Εποχή των ισχνών αγελάδων») [πμ.], Δ, 18, Όλο και πιο πολύ (συλλ. «Ξένα γόνατα») [πμ.], Δ, 18, 49 Νύχτα χάρισέ μου ένα κορμί (συλλ. «Ανυπεράσπιστος καημός») [πμ.], Δ, 18, Έρωτας (συλλ. «Ανυπεράσπιστος καημός») [πμ.], Δ, 18, 50 Εγκαταλείπω την ποίηση (συλλ. «Ο αλλήθωρος») [πμ.], Δ, 18, 50 Αποστρατευμένοι (συλλ. «Ο αλλήθωρος») [πμ.], Δ, 18, Ύμνος στη μπότα (ανεκδ. συλλ. «Ως περικαθάρματα του κόσμου εγενήθημεν», 1977) [πμ.], Δ, 18, 51 Χρονάς, Γιώργος [Έλα Ρίτα μη ντρέπεσαι] [πμ.], Β, 7, 34 [Αφήστε τις ιερές παρθένες του μπορντέλου] [πμ.], Β, 7, 34 [Ρίξ της μωρή τα πινέλα της και τα ντοσιέ της] [πμ.], Β, 7, 34 [Εγώ έχω τρία αδέλφια] [πμ.], Β, 7,

122 Β. Ξένοι συνεργάτες Aichinger, Ilse Άγγελοι μες τη νύχτα («Engel in der Nacht»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Alberti, Rafael Το φως είναι εκεί, πρέπει να το κερδίσουμε, μτφ. Νέλα Γιαννακοδήμου [μτφ. απ. διαλ., σημ.], ΣΤ, 29, 138 Οι νεκροί άγγελοι, μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 29, 139 Ακτές της Βενεζουέλας, μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 29, 140 Aleixandre, Vicente Παραδεισένια πόλη (Μάλαγα), μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, Allen, Woody Η Πόρνη της Μένσα («Χωρίς φτερά»), μτφ. Σωτήρης Κακίσης [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 17, Ναι, αλλά μπορεί η ατμομηχανή να κάνει κάτι τέτοιο; μτφ. Στέλλα Μακρή [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 20, Antonioni, Michelangelo Σκέψεις πάνω στον ηθοποιό, μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. δοκ.], Δ, 21, Πώς γεννιέται μια ταινία, μτφ. Πέτρος Λεκαπηνός [μτφ. πζ.], ΣΤ, 32, Apollinaire, Guillaume Ανάγνωσμα, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 22, 348 [Ακούω τους θορύβους της πόλης] (συλλ. «Alcools»), μτφ. Μιράντα Σταυρινού [μτφ. πμ.], Δ, 22, 350 Νύχτα του Ρήνου (συλλ. «Alcools»), μτφ. Μιράντα Σταυρινού [μτφ. πμ.], Δ, 22, 350 Άρρωστο Φθινόπωρο (συλλ. «Alcools»), μτφ. Μιράντα Σταυρινού [μτφ. πμ.], Δ, 22, 351 Δεσμοί (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 359 Αναγνώριση (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 359 Ίσκιος (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 360 Διμοιρίτης (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 360 Η φυγή (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 361 Θλίψη ενός άστρου (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 361 Ο ταξιδιώτης (συλλ. «Alcools»), μτφ. Γιώργος Βέης [μτφ. πμ.], Δ, 22, Βούκινα του κυνηγιού (συλλ. «Alcools»), μτφ. Γιώργος Βέης [μτφ. πμ.], Δ, 22, 367 [Και να φυλάγεσαι απ τα Ζέππελιν] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Αμαλία Τσακνιά 122

123 [μτφ. πμ.], Δ, 22, 372 [Και αχ του ανθρώπου η φυσική λαχτάρα να ναι βασιλιάς] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Δ, 22, 372 [Λουλούδια δεν υπάρχουν πια μόνο κάποια παράξενα σήματα] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Δ, 22, 372 [Αυτός που πρέπει να πεθάνει απόψε στα χαρακώματα] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Δ, 22, 373 Το λευκό χιόνι (συλλ. «Alcools»), μτφ. Κατερίνα Αρβανιτίδου [μτφ. πμ.], Δ, 22, 375 Ζώνη (συλλ. «Alcools»), μτφ. Αθανασία Τσατσάκου- Παπαδοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, Τρυγητής (συλλ. «Alcools»), μτφ. Αθανασία Τσατσάκου- Παπαδοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, Η Όμορφη Κοκκινομάλλα (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Αθανασία Τσατσάκου- Παπαδοπούλου [μτφ. πμ.], Δ, 22, Τα παράθυρα (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Νικ. Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 396 Το μέλλον (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 398 Αστερισμός (συλλ. «Alcools»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, Ιούνη 1915, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 399 Το λυκόφως (συλλ. «Alcools»), μτφ. Γιώργος Τσατήρης [μτφ. πμ.], Δ, 22, 400 Ένα βράδυ (συλλ. «Alcools»), μτφ. Γιώργος Τσατήρης [μτφ. πμ.], Δ, 22, [Λου μου η νύχτα πέφτει είσαι κοντά μου σ αγαπώ] (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, Πώς να το ξέρω αγάπη μου (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 402 [Καπνίζω ένα τσιγάρο ρουφώντας το καφεδάκι μου στην Ταρασκόν] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 402 [Άπλωσέ μου τα χέρια σου άπλωσέ τα τι είναι της περηφάνειας μου τα κρίνα] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 403 Πομπή (συλλ. «Alcools»), μτφ. Νικ. Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, Αποχαιρετισμός (συλλ. «Calligrammes»), μτφ. Νικ. Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 405 Ο Βατραχόβουρκος (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22,405 Η Γέφυρα (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22, Ας βιαστούμε (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 406 Υπάρχουν (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22, [ΕΡΩΤΑ- Βασιλικέ] (συλλ. «Poèmes à Lou»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 407 Η Κυρία (συλλ. «Alcools»), μτφ. Ζωή Μπέλλα- Δημήτρης Αρμάος [μτφ. πμ.], Δ, 22, 407 Στίχοι για το Φθινόπωρο, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 22,

124 Οι μαστοί του Τειρεσία (αποσπάσματα), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. θεατρ. απ., σημ.], Δ, 22, Καζανόβας (παρωδία) (5 Αυγούστου 1918), μτφ. Μαρία Λάζου [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Δραματουργία / Τα θέατρα (συλλ. «Le Poète assassiné»), μτφ. Γ. Κ. Καραβασίλης, [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Συναντήσεις (συλλ. «Le Poète assassiné»), μτφ. Γ. Κ. Καραβασίλης, [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Aragon, Louis Ω «Γκαρ ντε λ Εστ» και το πρώτο κρουασάν, μτφ. Κ. Μ. [μτφ. απ. πμ.], ΣΤ, 33, 60 * Armstrong, Luis Επιστολή, [πζ.], Ε, 24, Arp, Hans Η Sophie ονειρευόταν η Sophie ζωγράφιζε η Sophie χόρευε, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 17, 374 Αναπνοή, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 17, Arreola, Juan Jose Ο κλειδούχος, μτφ. Ισμήνη Κανσή [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Artaud, Antonin Για την αυτοκτονία, μτφ. Βαγγ. Κάσσος [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 17, Askenazy, Ludvik «Παιδικές Σπουδές» / Ο ασχημομούρης ή περί υποκρισίας, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Α, 6, Συνομιλία με τον ήρωα του βιβλίου ή της λογοτεχνίας, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Α, 6, Μάρτης, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Α, 6, Φθινόπωρο, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Α, 6, «Το αυγό», μτφ. Τάσος Σακελαρίου [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Auden, W. H. Η πρωτεύουσα, μτφ. Λιάνα Σακελλίου [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 485 Οξφόρδη, μτφ. Γιώργος Τρίγκας [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 486 Augias, Corrado Πάντα πιο δαιμονισμένοι. (Ο Ντοστογιέφσκι και η σύγχρονη τρομοκρατία), μτφ. Βασίλης Τζιόβας [μτφ. δοκ.], ΣΤ, 29, Το αστεράκι δηλώνει έλλειψη σελιδαρίθμησης. 124

125 Bachelard, Gaston Ποιητική στιγμή και Μεταφυσική στιγμή, μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 32, Barthes, Roland ο απών, μτφ. Ιωάννα Ζερβού [μτφ. απ. πζ., εισ.], Α, 3, Η κριτική σαν γλώσσα (συλλ. «The critical moment», 1963, 1964), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. δοκ., σημ.] Γ, 16, Ο ναυτίλος και το μεθυσμένο καράβι (από τις «Mythologies»), μτφ. Βάσος Φωτίου [μτφ. δοκ., εισ.], Δ, 19, Αποσπάσματα ενός ερωτικού λόγου / Οι εικόνες. «Tutti sistemati». «Μέρες ξεχωριστές», μτφ. Βασίλ. Παπαβασιλείου [μτφ. δοκ., εισ.], Δ, 19, Βερν- Ρεμπώ: από την ψυχανάλυση της κοιλότητας στη γνήσια ποιητική της εξερεύνησης («Μυθολογίες», 1957), μτφ. Βάσος Φωτίου, ΣΤ, 27, (Δύο κείμενα από το έργο: «Η αυτοκρατορία των σημείων») («L empire des Signes»), μτφ. Πάνος Τσακόπουλος [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33, Bartusek, Antonin Αντίληψη, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, Το κρυφό νόημα, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, Επιτύμβιον, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, Beckett, Samuel Κείμενα για το τίποτα (12), μτφ. Π. Ι. Κωνσταντόπουλος [μτφ. πζ.], Δ, 21, Billy, André «Ο γητευτής», μτφ. Γιώργος Κ. Καραβασίλης [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, Blake, William Λονδίνο (συλλ. «Songs of experience»), μτφ. Μάριος Βύρων Ραΐζης [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 483 Blanchot, Maurice Ο χώρος της λογοτεχνίας / VII Η λογοτεχνία και η αρχέγονη εμπειρία. I Το μέλλον και το ζήτημα της Τέχνης. Είναι ξεπερασμένη η τέχνη; Η ρομαντική ιδιοφυία. Το ζήτημα της τέχνης. Η νέα αναζήτηση της τέχνης, μτφ. Δημήτρης Δημητριάδης [μτφ. απ. μελ., σημ.], Δ, 19, Böll, Heinrich Στη γέφυρα («An der Brücke»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Bompart, Μαλβίνα Ο Apollinaire και η ζωγραφική. Αντικείμενα+ λέξεις+ φόρμες= πραγματικότητα+ αυταπάτη [μελ.], Δ, 22,

126 Borchert, Wolfgang Η καταιγίδα («Das Gewitter»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Borges, Jorge Luis Φυλαχτά, μτφ. Κλαίτη Σωτηριάδου [μτφ. πμ.], Α, 2, 63 Σκάκι (ΙΙ), μτφ. Ευγένιος Αρανίτσης [μτφ. πμ.], Β, 9, Πρωτέας, μτφ. Ευγένιος Αρανίτσης [μτφ. πμ.], Β, 9, Τα βιβλία μου, μτφ. Ευγένιος Αρανίτσης [μτφ. πμ.], Β, 9, Θέμα του προδότη και του ήρωα, μτφ. Σωτ. Κακίσης [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 19, Επεισόδιο του εχθρού, μτφ. Δημ. Καλοκύρης [μτφ. πζ.], ΣΤ, 28, Ελεγεία, μτφ. Γιώργος Μπρουνιάς [μτφ. πμ.], ΣΤ, 31, 313 Brecht, Bertolt Το σάνδαλο του Εμπεδοκλέους, μτφ. Θ. Δ. Φραγκόπουλος [μτφ. πμ.], Α, 5, Breton, André Αφορισμοί και αποσπάσματα, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. αφορ., σημ.], Ε, 26, «Μια δραστηριότητα παιγνιδιού», μτφ. Ζωή Μπέλλα [μτφ. διαλ., σημ.], Δ, 22, 374 Brooks, Cleanth- Wimsatt J., William K. Ο Γιουνγκ και η κριτική της λογοτεχνίας («Λογοτεχνική Κριτική», 1964), μτφ. Γιώργος Μπρουνιάς, ΣΤ, 27, Buch, Hans Christoph Το ξεπήδημα του εγώ από τις λέξεις (1978), μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 7, Butor, Michel Το μυθιστόρημα ως έρευνα, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. δοκ.], Ε, 24, Εωθινό («Μειόκαινος», 1965), μτφ. Ν. Κοντομήτρος [μτφ. απ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, Cabrera Infante, Guillermo Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός («Έτσι στην Ειρήνη όπως και στον πόλεμο», 1960), μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Calman, Mel Η Ώρα των Πενήντα Λεπτών, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 21, Calvino, Italo «Οι Αόρατες Πόλεις» / Οι Πόλεις και η Μνήμη, 3 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, 269 Οι Πόλεις και τα Σημάδια, 1 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21,

127 Οι Πόλεις και η Επιθυμία, 5 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, Οι Ξεφτισμένες Πόλεις, 3 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, 271 Οι Πόλεις και οι Ανταλλαγές, 2 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, 272 Οι Συνεχείς Πόλεις, 1 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, Οι Πόλεις και οι Νεκροί, 4 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, Η περιπέτεια ενός κακοποιού («Gli amori difficili»), μτφ. Άγγελος Βαμβακινός- Esther Silvestri [μτφ. πζ.], Ε, 26, Campana, Dino Φλωρεντία, μτφ. Πέτρος Λεκαπηνός [μτφ. πζ.], ΣΤ, 33, Cauquelin, Anne «Πόλη και γραφή» («Cinévilles»), μτφ. Βασίλης Μακρής [μτφ. απ. δοκ.], ΣΤ, 33, Celan, Paul Φούγκα θανάτου, μτφ. Νίκος Σπάνιας [μτφ. πμ.], Α, 1, Σύνθημα, μτφ. Νίκος Σπάνιας [μτφ. πμ.], Α, 1, 24 Céline, Louis-Ferdinand «Ταξίδι στα πέρατα της νύχτας» (απόσπασμα), μτφ. Ιάσων Ιωαννίδης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 33, Cendrars, Blaise (πραγματικό όνομα Frédéric Louis Sauser) Ο χορός μου, μτφ. Γιώργος Βέης [μτφ. πμ.], Δ, 21, 295 Champarnaud, Francois Πολιτιστική επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ε.Σ.Σ.Δ., Από τον Lenine στον Idanov, μτφ. Λίζυ Τσιριμώκου [μτφ. δοκ., εισ.], Α, 5, Char, René Σελίδες ύπνου, μτφ. Γ. Καραβασίλης [μτφ. πμ.], Δ, 20, 200 Chavée, Achille Αφορισμοί, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. αφορ., σημ.], ΣΤ, 28, Chiusano, Italo Έτσι ο Canetti ανακάλυψε τη μητέρα του, μτφ. Ελένη Γιαννακοδήμου [μτφ. δοκ.], Ε, 26,

128 Cocteau, Jean «Ένα αστείο αερόστατο», μτφ. Ζωή Μπέλλα- Κυρ. Κασίμης [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, Cohen, Leonardo [Άνοιξα τα παντζούρια], μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 282 [Αυτό είναι απειλή], μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 282 [Σκοτεινιάζει στις τέσσερις τώρα], μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 282 [Οι άνθρωποι όλοι σου προξενούν χαρά], μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 282 Φεύγοντας απ τη Γαλλία, μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 283 [Ο έρωτας είναι μια φωτιά], μτφ. Χρήστος Βάθης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 283 Corino, Karl Ο Musil και ο σοσιαλισμός, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Cortazar, Julio Αξολότλ («Τα μυστικά όπλα»), μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 26, «Ιστορίες των Cronopios και των Famas» (αποσπάσματα) / Πρόλογος στις οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, 149 Οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Η απώλεια και η ανεύρεση της τρίχας, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Η θεία δυσκολεύεται, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Απαγορεύεται η είσοδος ποδηλάτων, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Γεωγραφίες, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Αληθινή ιστορία, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, 154 Οι σταγόνες, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Crevel, René Επανάσταση, σουρρεαλισμός, αυθορμησία, μτφ. Γιάννης Βαρβέρης [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 30, Croce, Benedetto Η κριτική και το έργο τέχνης, μτφ. Αλέξης Ζήρας [μτφ. μελ., σημ.], Α, 4, Czaykowski, Bogdan Προσευχή, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Ε, 26, 324 Ανταρσία σε στίχους, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Ε, 26, Davis, Robert Gorham Άγχος και Τέχνη (1985), μτφ. Γιάννης Βαρβέρης, ΣΤ, 27,

129 De Chirico, Giorgio Μια γιορτή, μτφ. Ρέα Γαλανάκη [μτφ. πζ., σημ.], Β, 11, Η επιθυμία του αγάλματος, μτφ. Ρέα Γαλανάκη [μτφ. πζ., σημ.], Β, 11, De Courcuff, Alain Στην καρδιά του κόσμου, μτφ. Κυριάκος Κασίμης [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, De Montherlant, Henry Από τα καρνέ , μτφ. Γ. Κ. Καραβασίλης [μτφ. αφορ., σημ.], Ε, 26, Desnos, Robert Ξυπνήματα, μτφ. Δημ. Μαλακάσης [μτφ. πμ.], Δ, 19, 140 Dietrich, Luc Η εκμάθηση της πόλης (αποσπάσματα) / V. Οι φυλακισμένες XXX. Τώρα και την ώρα του θανάτου μας LXI. [Βγαίνω στην πόλη, εδώ συναντώ πολλά ξεπατωμένα αντικείμενα, γύψινα, σιδερικά] I. Οι μεγάλοι μήνες του χειμώνα IV. [Καθώς πέφτει η νύχτα τα βήματα στη σκάλα πληθαίνουν] («L apprentissage de la ville»), μτφ. Ευγενία Παπαθωμά [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Dos Passos, John Roderigo U.S.A., μτφ. Νίκος Λαμπρόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Το Μάτι της Κάμερας, μτφ. Νίκος Λαμπρόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Mefiez- Vous les oreilles ennemis vous écoutent, μτφ. Νίκος Λαμπρόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, 188 Λάτρης της ανθρωπότητας, μτφ. Νίκος Λαμπρόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Drumbl, Johann «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες», μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Dumur, Guy Η τύχη μιας λέξης. Ένας σπινθηροβόλος λήρος, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Durrell, Lawrence Αλεξάνδρεια, μτφ. Βασίλης Κουγέας [μτφ. πμ.], Ε, 25, Τυφλός όμηρος, μτφ. Βασίλης Κουγέας [μτφ. πμ.], Ε, 25, Enzensberger, Hans Magnus Αλ Καπόνε είμαστε εμείς, μτφ. Ελένη Τζιρτζιλάκη [μτφ. μελ.], ΣΤ, 30, [207]-211 Fassbinder, Rainer Werner Λογοτεχνία και ζωή, μτφ. Τάνια Δασκαρόλη [μτφ. πζ.], ΣΤ, 30, Fellini, Federico Για τη Ρώμη, μτφ. Αλέξανδρος Γούναρης [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33,

130 Ferlinghetti, Lawrence Μεγάλο Αμερικάνικο Ποίημα Του Λιμανιού (συλλ. «Who are we now?»), μτφ. Κώστας Μωρογιάννης [μτφ. πζ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, Fiedler, Leslie Aaron Εν αρχή ήν ο Μύθος- Φρόυντ, Γιουνγκ, Rank και Οιδίππους («No! in Thunder», 1960, 1963), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27, Finkielkraut, Alain Η εισβολή των γραφομανών. Να εξορκίσουμε το άγχος. Λειτουργία (ιεροτελεστία), μτφ. Τασία Χατζή [μτφ. δοκ.], Γ, 14, [125]-128 Fisher, Roy Επιγραφές για το κάστρο του κυανοπωγώνα / Η καταρρακτή, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Το κάστρο, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Τα όργανα βασανιστηρίων, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Το οπλοστάσιο, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Το θησαυροφυλάκιο, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Ο κήπος, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Η χώρα, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 229 Η λίμνη των δακρύων, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 230 Η τελευταία πόρτα, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, 230 Fleuret, Fernand [Ο Απολλιναίρ φρόντιζε, πάνω απ όλα, να θέλγει], μτφ. Ζωή Μπέλλα [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, 399 Freud, Sigmund Ο δημιουργικός συγγραφέας και η ονειροπόληση (1908), μτφ. Στέλλα Μακρή, ΣΤ, 27, [Για τον Ντοστογιέφσκι] («Ντοστογιέφσκι και Πατροκτονία», 1927), μτφ. Νέλλυ Τουρνάκη ΣΤ, 27, Το θέμα της εκλογής των θηκών (1913), μτφ. Παύλος Γερένης, ΣΤ, 27, Frisch, Max Ο Εβραίος απ την Ανδόρα («Der andorranische Jude»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Fromm, Erich Φρόυντ και Οιδίππους: δύο ερωτήματα και μια υπόθεση («Ξεχασμένη γλώσσα», 1951), μτφ. Κώστας Μαυρουδής, ΣΤ, 27, Ginsberg, Allen Στον Λίντσαιη (Παρίσι 1958), μτφ. Αλέξης Τραϊανός [μτφ. πμ.], Α, 2,

131 Goll, Ivan Τρία Ποιήματα / Είμαι γυναίκα διεθνής, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 20, Ο οικοδόμος, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 20, 198 Ακακία, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ.], Δ, 20, Goltschnigg, Dietmar Ο ρόλος του άρρωστου εγκληματία στο διήγημα του Μούζιλ «Η τελείωση του έρωτα» και στον «Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες», μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Gombrowicz, Witold Εναντίον της ποιήσεως, μτφ. Κωστής Γκιμοσούλης [μτφ. δοκ., εισ.], ΣΤ, 29, [121]- 126 «Για το Παρίσι» («Journal Parisien II», 1965), μτφ. Αλέξανδρος Γούναρης [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Graham, Henry Γατίσιο ποίημα, μτφ. Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 220 Δύο κήποι, μτφ. Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 221 Grass, Günter Ο ι αριστερόχειρες («Die Linkshӓnder»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Grohowak, Stanislaw Η μεταμόρφωση της Αράχνης, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 15, Handke, Peter Ο στρατιωτικός νόμος («Das Standrecht»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, Havel, Vaclav Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων (απόσπασμα Α, Β ) («Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων», 1978), μτφ. Ανδρέας Νομικός [μτφ. απ. δοκ., σημ.], Γ, 15, Heissenbüttel, Helmut Ο ζωγράφος των υδάτων («Der Wassermaler»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Hesse, Herman Καλλιτέχνες και Ψυχανάλυση (1918), μτφ. Μιράντα Σταυρινού, ΣΤ, 27,

132 Hiroshi, Yoshino Στο πρώτο μου παιδί, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 84 Holan, Vladimir Ανάσταση, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 198 Εναντίον, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 198 Το παιδί, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 198 Στίχοι, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 199 Η ώρα, μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 303 Το παιδί, μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 303 Τέταρτος Μήνας, μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 303 Πάντα, μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, Holub, Miroslav 5 Λεπτά μετά τον βομβαρδισμό, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ., σημ.], Α, 3, Η γάτα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ., σημ.], Α, 3, Στο μικροσκόπιο, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ., σημ.], Α, 3, 98 Μολονότι, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 15, Hyman, Stanley Edgar Ψυχολογική κριτική πριν απ τον Φρόυντ («The Armed Vision», 1948, 1978), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27, Μια ανασκόπηση της ψυχαναλυτικής κριτικής («The Armed Vision», 1948, 1978), μτφ. Δήμητρα Παπάζογλου, ΣΤ, 27, Ένα πρόβλημα της ψυχαναλυτικής κριτικής ή: όταν ο συγγραφέας τα καταφέρνει καλύτερα («The Armed Vision», 1948, 1978), μτφ. Α.- Μ. Κ., ΣΤ, 27, Εναλλακτικές λύσεις («The Armed Vision», 1948, 1978), μτφ. Ξανθή Ηλιοπούλου, ΣΤ, 27, Οιδίππους- για πάντα; («The Armed Vision», 1948, 1978), μτφ. Α.- Μ. Κ., ΣΤ, 27, 100 Jacob, Max Προτάσεις για ένα λογοτέχνη, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. αφορ.], Α, 6, Jakobson, Roman Για τον καλλιτεχνικό ρεαλισμό (1921), μτφ. Ανδρέας Νομικός [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 2, Α, 3, Jastrun, Mieczyslaw Άντρας, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Ε, 26, 323 Η γυναίκα που μπήκε άξαφνα στο δωμάτιο, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Ε, 26, 323 Jouve, Pierre Jean Ελευθερία ή θάνατος, μτφ. Νίκος Σπάνιας [μτφ. πμ.], Α, 1,

133 Jung, Carl Gustav [Η ψυχολογία και η μελέτη της τέχνης] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), μτφ. Μιράντα Σταυρινού, ΣΤ, 27, [Το ποιητικό έργο] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), μτφ. Δημήτρης Καρέλλας- Στέλλα Μακρή, ΣΤ, 27, [Ο καλλιτέχνης ως «συλλογικός άνθρωπος»] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27, Για τη σχέση της αναλυτικής ψυχολογίας με το ποιητικό έργο, μτφ. Πένυ Τσελέντη- Αποστολίδη [μτφ. διαλ., σημ.], ΣΤ, 27, Kerouac, Jack Άγγελοι της ερημιάς (αποσπάσματα) («Desolation Angels»), μτφ. Νιόβη Λυγκιάρη [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Kopland, Rutger Νεαρό μαρούλι, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 149 Φεύγοντας, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 149 Νεκρή φύση, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, Kott, Jan Σύντομη διατριβή για τον ερωτισμό («Αλόη», 1966), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 9, Σύντομη περί του θνήσκειν διατριβή («Αλόη», 1966), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 14, Kouwenaar, Gerrit Η γλώσσα είναι για τα πουλιά, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 150 Χωρίς χρώματα, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, Kruntorad, Paul Ο Musil και οι επιδράσεις του στην αυστριακή λογοτεχνία, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23, 77 Kundera, Milan Λογοτεχνία και πραγματικότητα, μτφ. Φ. Δ. Δρακονταειδής [μτφ. διαλ.], Γ, 12, «Η ζωή είναι αλλού», μτφ. Ανδρέας Τσακαλής [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 12, «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» / Τα χαμένα γράμματα, μτφ. Φίλιππος Δρακονταειδής [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, Οι άγγελοι, μτφ. Φίλιππος Δρακονταειδής- Τηλέμαχος Χυτήρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, Το παιχνίδι, μτφ. Αλέξανδρος Κοτζιάς [μτφ. πζ.], Ε, 25, Kunert, Günter Γιατί γράφουμε, μτφ. Φλώρα Βασιλειάδου [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 31,

134 Μετά την προσγείωση («Nach der Landung»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Kunze, Reiner Επιστροφή απ την Πράγα, μτφ. Πέτρος Στράνης [μτφ. πμ.], Γ, 15, 244 Lacan, Jacques Το «κλεμμένο γράμμα» του E.A. Poe («Το κλεμμένο γράμμα», Γραπτά 1966), μτφ. Νάσος Κυριακόπουλος, ΣΤ, 27, Lavagnini, Renata Ένα διήγημα του Καβάφη, [μελ.], ΣΤ, 34-35, Leautaud, Paul Γνώμες πάνω στη γραφή, μτφ. Γ. Καραβασίλης [μτφ. αφορ., σημ.], Γ, 17, Leiris, Michel Mano à Mano, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 110 Trastos, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 110 Ο άγγελος του θανάτου (αποσπάσματα), μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. απ. πμ., σημ.], Β, 9, Ματάρ, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 111 Ρεμβασμός, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 111 Φιλάργυρος, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 112 Να προφέρεις με ραμμένο στόμα, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 112 Μεταποίησις, μτφ. Γιώργος Καραβασίλης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, 112 Lenz, Siegfried Νύχτα στο ξενοδοχείο («Die Nacht im Hotel»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Levertov, Denise Τα βάθη, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, 191 Η σκάλα του Ιώβ, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, Ο ανεμοστρόβιλος, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, 192 Η νύφη του Άβελ, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, Lowry, Malcolm Επιστολή («Κάτω από το ηφαίστειο»), μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. απ. πζ., εισ.], Α, 5, Lucas, Frank Laurence Ήταν ο Άμλετ ερωτευμένος με τη μητέρα του; («Λογοτεχνία και Ψυχολογία», 1951), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27,

135 Lysohorsky, Ondra [πραγμ. όνομα Goj, Ervín] Μεσημέρι, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 240 Η μικρή ιστορία ενός μεγάλου έρωτα, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 240 Η Μπαλλάντα του Γιαν Πάλακ φοιτητή και αιρετικού, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, Macé, Gérard [Όταν υπογράφει Guillaume Macabre], μτφ. Κατερίνα Αρβανιτίδου [μτφ. πζ.], Δ, 22, Mac Gough, Roger Πυρωμένα φρούτα (ή ο Ψυχαγωγικός Ρόλος του Ποιητή), μτφ. Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 219 Ποίημα για έναν πεθαμένο ποιητή, μτφ. Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, Επιβίωση, μτφ. Μυρτώ Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 220 Macourek, Milos «Ζωολογία» / Ο σκατζόχοιρος (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 12, 43 Ο μεταξοσκώληκας (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 12, Ο Χαμαιλέων (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 12, 44 Η γαλοπούλα (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 12, 45 «Ζωολογία» / Η χελώνα (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, 237 Η φάλαινα (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, 238 Η καμήλα (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Η καμηλοπάρδαλη (1962), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, 239 Magritte, René Το Σωστικόν Σχοινίον, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. διαλ.], Δ, 19, Malerba, Luigi [πραγμ. όνομα Bonardi, Luigi] Μα εκείνη η μαϊμού δεν μ αφήνει να ζήσω, μτφ. Νέλα Γιαννακοδήμου [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 31, Manganelli, Giorgio Από το «CENTURIA», μτφ. Τηλέμαχος Χυτήρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 20, Mannarini, Lalli Το Δοκίμιο σαν φόρμα και ουτοπία στον Musil, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23,

136 Mann, Thomas Συγγραφείς, μύθος και ασυνείδητο («Ο Φρόυντ και το Μέλλον», 1936), μτφ. Γιάννης Τζώρτζης, ΣΤ, 27, 75 Marinetti, Filippo Tommaso Ίδρυση και Μανιφέστο του Φουτουρισμού, (εφημ. Figaro, Παρίσι, 20 Φεβρουαρίου 1909), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Να δολοφονήσουμε το σεληνόφως!, (Φουτουριστικές εκδόσεις «Poesia», Μιλάνο 1911), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Τεχνικό Μανιφέστο της φουτουριστικής λογοτεχνίας, (Μιλάνο, 11 Μαΐου 1912), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Ο πόλεμος, μοναδική υγεία του κόσμου, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Για τον πόλεμο μοναδική υγεία του κόσμου, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, 87 F. T. Marinetti- Boccioni- Carra- Russolo. Φουτουριστικό Πολιτικό Πρόγραμμα, (Μιλάνο, Οκτώβριος 1913), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, 88 Αποκηρύσσουμε τους συμβολιστές δασκάλους μας τους τελευταίους εραστές της σελήνης (1915), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Ο οινοχόος (Godiasco, Σεπτέμβριος 1897) [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 13, 91 Ο δαίμονας της ταχύτητας / Τα δώματα του έρωτα (συλλ. «Destruction», 1904), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Στον Πήγασό μου (συλλ. «Σάρκινη πόλη», 1908), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Ο αεροπόρος φουτουριστής μιλά με τον πατέρα του, τον Ηφίστειο (συλλ. «Αεροπλάνο του Πάπα», 1912), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Το δεξί βρίσκει το μαργαριτάρι (Αύγουστος 1928), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, 97 Δύο βάρκες στο Κάπρι (Ιούνιος 1929), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Μπαλλάντα για τη Μπένυ (ξενοδοχείο Verdano, Νήσος των Ψαράδων, 1η Ιουλίου 1925), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Προσευχή (Αύγουστος 1928), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, 100 Ω Μπένυ (συλλ. «Poésie à Beny»), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. πμ.], Γ, 13, Θέατρο / Έρχονται («Θέατρο» τόμ. ΙΙ), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. θεατρ.], Γ, 13, Μάχη των ρυθμών (Ραδιοφωνική σύνθεση) («Θέατρο» τόμ. Ι ), μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. θεατρ.], Γ, 13, 104 Ο παγκόσμιος φουτουρισμός [μτφ. διαλ.], μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου, Γ, 13, Marquez, Gabriel Garcia Ο πιο όμορφος πνιγμένος του κόσμου (Παραμύθι για παιδιά), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ.], Γ, 16, Πικρία για τρεις υπνοβάτες, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ.], Δ, 20,

137 Ένας πολύ γέρος κύριος με τεράστια φτερά, μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. πζ.] Ε, 25, [219]-224 Ο μονόλογος της Ισαβέλλας, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ.], ΣΤ, 28, Melotti, Fausto Γραμμές, μτφ. Π. Γερένης, E, 25, [μτφ. αφορ., σημ.] Merwin, William Stanley Η πέτρα του Τεργκβίντερ, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 29, Milosz, Czeslaw Ειδήσεις, μτφ. Νανά Ησαΐα [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 17, 371 Minoru, Yoshioka Νεκρή φύση, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 228 Mnacko, Ladislav κομμουνιστής Η έβδομη νύχτα (Κάπου στην Αυστρία, ), μτφ. Βάσω Μέντζου [μτφ. πζ.], Γ, 15, Σάββατο βράδυ («Σκονισμένοι δρόμοι»), μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Montale, Eugenio Φανταστική συνέντευξη, μτφ. Βανέσα Λάππα [μτφ. πζ.], Δ, 21, Monti, Claudia Ο Musil και οι μεταξύ των δύο κόσμων μετέωρες λέξεις, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ., σημ.], Ε, 23, 81 Morand, Paul Κέρδη και ζημιές, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, ο 5 (1920), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, Συγκοπή, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, 318 Moravia, Alberto Πάντα πιο δαιμονισμένοι. (Ο Ντοστογιέφσκι και η σύγχρονη τρομοκρατία), μτφ. Βασίλης Τζιόβας [μτφ. δοκ.], ΣΤ, 29, Morgan, Edwin Λονδίνο: Ο Πύργος του ταχυδρομείου, μτφ. Λιάνα Σακελλίου [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, Morriёn, Adriaan Ταξίδι στο διάστημα, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 149 Κατοχή, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14,

138 Mounin, Georges [πραγμ. όνομα Leboucher, Louis Julien] Η απόλαυση στο ποίημα («La communication poetique»), μτφ. Γιάννης Βαρβέρης [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 5, Mukarovsky, Jan Η τέχνη σαν σημειολογικό γεγονός («Die Kunst als semiologisches factum», 1936), μτφ. Βιβή Μανωλοπούλου [μτφ. διαλ., σημ.], Β, 8, Musil, Robert Η τελείωση του Έρωτα, μτφ. Αλέξανδρος Ίσαρης [μτφ. απ. πζ., εισ.], Ε, 23, Κριτικό σημείωμα για το πρώτο βιβλίο του Κάφκα, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [κρίση για τον Kafka], Ε, 23, 22 Το ποντίκι (1936), μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ.], Ε, 23, Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες, μτφ. Αλέξανδρος Ίσαρης [μτφ. απ. πζ., εισ.], Ε, 23, «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» / «Προς τη χιλιόχρονη αυτοκρατορία». «Οι εγκληματίες» / 6. Εκεί που επιτέλους θ αφήσουν το γηραιό κύριο ήσυχο, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πζ.], Ε, 23, [Επιστολή του Musil προς τον εκδότη του], μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. επιστ., εισ.], Ε, 23, Το πιο συννεφιασμένο φθινόπωρο του Γκριζομάτη, μτφ. Γιάννη Δάλαρη [μτφ. πζ.], Ε, 23, Σηκωμένος από τον ύπνο (1936), μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ.], Ε, 23, Το νησί των πιθήκων, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. πζ.], Ε, 23, Περίβλημα σαρκοφάγου, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, 64 Μοτίβα και Συλλογισμοί, μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, Το βαπόρι στην Ερυθρά Θάλασσα, μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, 65 Μεταξύ ποιητών μόνο και διανοουμένων (1936), μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, Μαύρη μαγεία («Δυσάρεστες παρατηρήσεις»), μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. πζ.], Ε, 23, Από τα «Ημερολόγια», μτφ. Τηλ. Χυτήρης-Μαρία Μπούκουρα- Σωτήρης Παστάκας, [μτφ. πζ.], Ε, 23, Ευαίσθητη ακοή, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, 82 Η γνώση του ποιητή, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. δοκ., σημ.], Ε, 23, Καταστροφή λαγού, μτφ. Δημ. Βάρσος [μτφ. πζ.], ΣΤ, 32, Noёl, Bernard Βαρύς άγονος μόχθος, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 134 Μέλη του κορμιού (Αποσπάσματα-1956), μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, O Brien, Flann [πραγμ. όνομα O Nolan, Brian] Ο αδελφός του Τζών Ντάφυ, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 16,

139 Ocampo, Silvina Ο magush, μτφ. Β. Αυγερινοπούλου [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Onetti, Juan Carlos Το Έσμπεργκ στη θάλασσα, μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Ӧrkény, István Ο αντίλαλος («Μικρομύθοι», 1970), μτφ. Φίλιππος Δρακονταειδής [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, 245 Ortega Y Gasset, José Αθλιότητα και λάμψη του μεταφράζειν, μτφ. Πέτρος Στράνης [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 6, Oster, Daniel Το δικαίωμα στις φαντασιώσεις. Ένας ερμητικός συγγραφέας. Πληγωμένος στην πολιορκία της Τροίας. «Θέλω να γνωρίσω αυτό που τρώει τα σωθικά των ανθρώπων», μτφ. Βάσω Μέντζου [μτφ. δοκ.], Δ, 22, Pagis, Dan Τελική Ανάκριση, μτφ. Βασ. Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 103 Τέλος του ερωτηματολογίου, μτφ. Βασ. Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 103 Διαθήκη, μτφ. Βασ. Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, Ο Πύργος, μτφ. Βασ. Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 104 Συγκομιδές, μτφ. Βασ. Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 104 Pasolini, Pier Paolo Από την «αιρετική εμπειρία» / 1. Το ά-λογο σαν άλλη μορφή «λόγου». 2. Ο Κινηματογράφος και ο προφορικός λόγος, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 11, Res sunt nomina, μτφ. Γιώργος Τσατίρης- Μαλβίνα Bompart [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, [Είμαι σα μια γάτα καμένη ζωντανή], μτφ. Γιώργος Τσατίρης- Μαλβίνα Bompart [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, [Κοιτάζω με το μάτι μιας εικόνας], μτφ. Γιώργος Τσατίρης- Μαλβίνα Bompart [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, 207 Pavese, Cesare Εσύ, κατάστικτο χαμόγελο (11 Μαρτίου 1950), μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 291 Το πρωί πάντα ξαναγυρνάς, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, Έχεις αίμα κι ανάσα, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 292 Ο θάνατος θα ρθει και θα χει τα μάτια σου, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 293 Εσύ, Μαρτιάτικε άνεμε (25 Μαρτίου 1950), μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 139

140 Θα περάσω την πιάτσα ντι Σπάνια (28 Μαρτίου 1950), μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, Τα πρωινά περνούν καθαρά, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 295 Τη νύχτα που κοιμήθηκες, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, Οι γάτες θα το ξέρουν, μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, Τελευταίες μελαγχολίες για να διαβαστούν κάποια μέρα (11 Απριλίου 1950), μτφ. Αλεξ. Τραϊανός [μτφ. πμ.], Ε, 26, 297 Paz, Octavio Παράδειγμα για μίμηση / 1. Εμψύχωση, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Μάσκα του Τλάλοκ σκαλισμένη σε διάφανο χαλαζία, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Το ίδιο, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Θεός που αναδύεται από κεραμική ορχιδέα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Θεά των ολμέκων, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Ημεροδείκτης, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Ξοτσίπιλι, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Σταυρός με ζωγραφιές του ήλιου και της σελήνης, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Παιδί και σβούρα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Πράγματα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, Χάραμα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, 222 Οι αρραβωνιασμένοι, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, 223 Γραπτό, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ.], Β, 11, 223 Ποίηση και ιστορία («Ανθολογία της Μεξικανικής ποιήσεως», Thames Hudson 1959), μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 16, Ο ποταμός (απόσπασμα), μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. απ. πμ.], ΣΤ, 33, 521 Pecka, Karel Τα χέρια, μτφ. Αλέξανδρος Κοτζιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Penzoldt, Peter Οι βρυκόλακες στη λογοτεχνία («Το Υπερφυσικό στη Λογοτεχνία», 1952), μτφ. Α.- Μ. Κ. [μτφ. μελ.], ΣΤ, 27, Η ψυχολογική ιστορία των φαντασμάτων («Το Υπερφυσικό στη Λογοτεχνία», 1952), μτφ. Α.- Μ. Κ. [μτφ. μελ.], ΣΤ, 27, Perec, Georges Τα πράγματα (αποσπάσματα), μτφ. Αλέκος Γούναρης [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 32, 140

141 Η συνοικία, («Espèces d espaces»), μτφ. Ελένη Τσακοπούλου [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Picabia, Francis Από την άλλην όχθη, μτφ. Π. Θαλασσινός [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, Picasso, Pablo Σκέψεις για την Καλλιτεχνική πράξη, μτφ. Ειρήνη Ζερβού [μτφ. δοκ, σημ.], Β, 10, Pieyre de Mandiargues, André Η φλογερή παράνοια. Μια ερωτική μηχανή, μτφ. Κυριάκος Κασίμης [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Pilinszky, Janos Η προσευχή του Βαν Γκογκ, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 63 Το μοναδικό μου διάβασμα, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 63 Τίποτα εκτός, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, Αρκετά, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 64 Το πάθος, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 64 Agonia Christiana, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 65 Plaja, Arturo Serrano Άνοιξη, μτφ. Νίκος Σπάνιας [μτφ. πμ.], Α, 1, Ponge, Francis «Ας πάμε πιο γρήγορα, που να πάρει, ας πάμε πιο γρήγορα». Οι άνθρωποι του αληθινού, μτφ. Ζωή Μπέλλα [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Porzio, Domenico Η πορεία του μυθιστορήματος, μτφ. Τηλέμαχος Χυτήρης [μτφ. δοκ.], Δ, 20, Poulin Jr, Alfred A. Catawba: Οιωνοί, προσευχές και τραγούδια της απόγνωσης / Προσευχή ενάντια στην παράνοια, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 220 Προσευχή στην κόκκινη ρίζα, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 220 Προσευχή φτιάχνοντας φάρμακο, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 220 Προσευχή ενάντια στον άνεμο, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, Πονοκέφαλος, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 221 Ποταμόφιδο, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 221 Τ αστέρι που πέφτει, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 221 Σαλαμάντρα, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20,

142 Λιμός, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 222 Φαντάσματα που χορεύουν, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 222 θρήνος, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 222 Τραγούδι: παιχνίδι τυφλού, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, Τα όνειρα της τύχης, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 223 Κυνηγώντας Possum, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 223 Το ταμπού της χήρας, μτφ. Τάκης Καγιαλής [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, 223 Reverdy, Pierre πρόσωπο. εγώ ο ίδιος. ακροπατώντας. στο περιθώριο, μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, Ribeyro, Julio Ramón Όλα παν στραβά, Καρμέλο Ρόσα, μτφ. Γιώργος Ρούβαλης [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 21, Rich, Adrianne Απ έναν επιζώντα, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, Νουβέλλα, μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, 194 Robbe- Grillet, Alain Τοπολογία μιας πόλης φάντασμα («Topologie d une cité fantôme»), μτφ. Άννα Παπαδάκη [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Saba, Umberto Τρία ποιήματα / Παλιά πόλη, μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 497 Απ τον ανήφορο, μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, Ευγνωμοσύνη, μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 498 Sabato, Ernesto Το τούνελ (Απόσπασμα), μτφ. Βάσω Αυγερινοπούλου [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Sansot, Pierre Ο νυχτερινός περίπατος ως αυτοαναζήτηση μέσα στην πόλη («Poétique de la Ville»), μτφ. Δημήτρης Γρατσίας [μτφ. απ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33, Savinio, Alberto [πραγμ. όνομα De Chirico, Andrea Francesco Alberto] Η παιδική ηλικία του Νιβάζιο Ντολτσεμάρε, μτφ. Πέτρος Λεκαπηνός [μτφ. απ. πζ., 142

143 σημ.], ΣΤ, 30, Guglielmo Apollinaire, μτφ. Μαρία Στεφανοπούλου [μτφ. μαρτ.], Ε, 22, Schehade, Georges Οκτώ ποιήματα / [Μια νύχτα λαμπερών δακρύων], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 118 [Ας γινόταν να με κοίταζες], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 118 [Όταν σ ολόλαμπρη φεγγοβολή], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 118 [Πρόσωπο και δάχτυλα σε στάση απελπισίας], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 118 [Του Θανάτου είναι προνόμιο], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, [Αστεροφώτιστα και φιλικά τα μέρη ετούτα], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 119 [Πόσο, αυτές οι λίμνες σε πληγώνουν], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 119 [Μάνα μου να τι με σέρνει στον τάφο], μτφ. Νίκος Κοντομήτρος [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, 119 Schneider, Peter Το «εναέριο άλλοθι» του Βερολίνου («Der Mauerspringer»), μτφ. Βαγγέλης Κάσσος [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Schnurre, Wolfdietriech Φυγή («Auf der Flucht»), μτφ. Γιώργος Δ. Κεντρωτής [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Schulz, Bruno «Η Οδός Κροκοδείλων», μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 17, Η θύελλα, μτφ. Σπ. Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 26, Serrano Plaja, Arturo Εκείνο το Πρόσωπο, μτφ. Βαγγέλης Χατζηδημητρίου [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 278 Sexton, Anne Κύριε θάνατε, μτφ. Κλαίτη Σωτηριάδου [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 57 Shuntaro, Tanikawa Το σιωπηλό δωμάτιο, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πζ. πμ., σημ.], Α, 4, 171 Ο άνθρωπος- ποίημα που δεν γνώριζα, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πζ. πμ., σημ.], Α, 4, Silone, Ignazio Εγώ κι εκείνος στη Ζυρίχη ανάμεσα στους εξόριστους (περ. «La Fiera Letteraria», 13/12/64), μτφ. Σωτήρης Παστάκας [μτφ. μαρτ.], Ε, 23,

144 Simic, Charles Ακούγονται βήματα, μτφ. Τάσος Δενέγρης [μτφ. πμ, σημ.], Α, 3, 96 Skacel, Jan Παροιμίες, μτφ. Αμαλία Τσακνιά, [μτφ. πμ.], Γ, 15, 204 Συμβόλαιο, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Γ, 15, 204 Solmi, Sergio Ένας άγνωστος ποιητής, μτφ. Σωτ. Παστάκας [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 31, Sontag, Susan Κατά της ερμηνείας («20 th Century Literary Criticism», ed. David Lodge, London, Longman Group Ltd, 1972, σελ ), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. απ. δοκ., σημ.], Γ, 14, Soupault, Philippe Ο πρύτανις του εντυπωσιασμού. Περήφανος σαν τον Αρταμπάν, μτφ. Γιάννης Βαρβέρης [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Srokowski, Stanislaw Η Πατρίδα ( ), μτφ. Μαρία Γκανάσιου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, 409 Πριν απ τον ύπνο, μτφ. Μαρία Γκανάσιου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, 409 Απογευματινές ειδήσεις, μτφ. Μαρία Γκανάσιου [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, Stefanek, Paulus Ο Musil και η παράδοση της κωμωδίας, μτφ. Μαρία Μπούκουρα [μτφ. διαλ.], Ε, 23, 76 Stevens, Wallace Ογκώδης κόκκινος άνθρωπος διαβάζοντας, μτφ. Νάσος Βαγενάς [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, Η πτώση του ιπτάμενου, μτφ. Νάσος Βαγενάς [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, 154 Δεκατρείς τρόποι να βλέπεις έναν κότσυφα, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, Σταχτιές πέτρες και σταχτιά περιστέρια, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, 156 Μεταφορές μεγιστάνος, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ.], Δ, 20, 224 Απογοήτευση στις δέκα η ώρα, μτφ. Γιάννης Σταθάτος [μτφ. πμ.], Δ, 20, Szymborska, Wislawa Είμαι πολύ κοντά, μτφ. Αμαλία Τσακνιά [μτφ. πμ.], Ε, 26, 322 Takahashi, Mutsuo Πίνακας για τη δύση, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ., σημ.], Α, 1, 32 Χειμώνας του 55, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ., σημ.], Α, 1,

145 Tardieu, Jean Η μάσκα, μτφ. Κ. Μ. [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 508 Ο ριζοσπάστης. Το χάρισμα του χιούμορ. Ένας παρακινδυνευμένος ορισμός, μτφ. Ζωή Μπέλλα [μτφ. δοκ.] Δ, 22, 370 Thomas, Dulan Οι εχθροί, μτφ. Μιράντα Σταυρινού [μτφ. πζ.], Γ, 17, Το φόρεμα («A prospect of the sea»), μτφ. Μιράντα Σταυρινού [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 29, Thurber, James Ο μονόκερος στον κήπο, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 25, Trilling, Lionel Ο ποιητικός χαρακτήρας των φροϋδικών αρχών («Ο Φρόυντ και η λογοτεχνία», 1941), μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27, Ungaretti, Giuseppe Μη φωνάζετε πια, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ.], Α, 3, 118 Ανία, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ.], Α, 3, 118 Canto, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ.], Α, 3, 119 Επιστολή, μτφ. Κώστας Μαυρουδής [μτφ. πμ.], Α, 3, 119 Καβάφης, ο τελευταίος Αλεξανδρινός, μτφ. Π. Γερένης [μτφ. δοκ.], Ε, 24, Vaculik, Ludvik «Τα πειραματόζωα» (1970), μτφ. Φίλιππος Δρακονταειδής [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, Valéry, Paul Η καθαρή ποίηση (Σημειώσεις για μια διάλεξη), μτφ. Χριστόφορος Λιοντάκης [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 10, Β, 11, Για τη γραφή, μτφ. Τίνα Μαυρομαρά [μτφ. δοκ.], Ε, 25, Vallejo, Cesar [Είσαστε νεκροί], μτφ. Φ. Δ. Δρακονταειδής [μτφ. πμ., σημ.], Β, 7, 33 Θεωρώντας ψυχρά, αμερόληπτα, μτφ. Φ. Δ. Δρακονταειδής [μτφ. πμ., σημ.], Β, 7, Vasalis, Margaretha Ο δρόμος της επιστροφής, μτφ. Βασίλης Καραβίτης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 151 Vitti, Mario Επιφάνεια και Νεκυιομαντεία : βαθύτερες λειτουργίες της μυθολογίας στην ποίηση του Σεφέρη [δοκ.], Γ, 17, Σημειώσεις ενός «υπομνηματογράφου» στο περιθώριο του ποιήματος «Δεν ξέρω πια τη νύχτα» του Οδυσσέα Ελύτη [μελ.], ΣΤ, 28,

146 Walser, Martin Το γιγάντιό μου πρόβλημα («Απίθανες ιστορίες», 1964), μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ., σημ], Α, 2, Μια όμορφη νίκη, μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Williams, William Carlos Πορτραίτο Προλετάριου, μτφ. Βερονίκη Δαλακούρα [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 64 Wilson, Edmund Η ψυχαναλυτική ερμηνεία της λογοτεχνίας, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος, ΣΤ, 27, Wimsatt Jr., William K.- Brooks, Cleanth Ο Γιουνγκ και η κριτική της λογοτεχνίας («Λογοτεχνική Κριτική», 1964), μτφ. Γιώργος Μπρουνιάς, ΣΤ, 27, Wohmann, Gabriele Απομίμηση, μτφ. Δημήτρης Βάρσος [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Woolf, Virginia Τρεις γκινέες, μτφ. Μυρτώ Πισσαλίδου [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, Wordsworth, William Σονέττο γραμμένο από το Ουεστμίνστερ Μπριντζ (1802), μτφ. Μάριος Βύρων Ραΐζης [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 484 Yeats, William Butler Σε μια Σκιά, μτφ. Σπύρος Ηλιόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 481 Πλέοντας προς το Βυζάντιο, μτφ. Μάριος Βύρων Ραΐζης [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 482 Zahl, Peter- Paul Πορτραίτο ενός τσάρου των εφημερίδων σε νεανική ηλικία, μτφ. Θ. Δ. Φραγκόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, Πρόωρος θάνατος, μτφ. Θ. Δ. Φραγκόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 54 Ωρολογιακή βόμβα, μτφ. Θ. Δ. Φραγκόπουλος [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 55 Zamyatin, Yeygeni Ivanovich Για τη λογοτεχνία, Την επανάσταση, Την εντροπία (1923), μτφ. Βασίλης Λαμπρόπουλος [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 1, Zbigniew, Herbert Η κότα. Ρώσικο παραμύθι. Αυτοκράτωρ. Αντικείμενα. Γλώσσα. Απ τη μυθολογία. Αναφορά απ τον Παράδεισο, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Zéraffa, Michel Η καταπίεση του αστικού χώρου στο μυθιστόρημα («Présence de la ville dans l écriture du roman. Aspects psychologiques et formels»), μτφ. Νιόβη Λυγκιάρη [μτφ. απ. μελ., σημ.], ΣΤ, 33,

147 Γ. Ανυπόγραφα Πρως την νωμαρχήα Ατηκής δηαμέρηζμα Αθηνών τμήμα δηαβατηρήων [πζ.], Α, 3,

148 III. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΩΝ Σ αυτό το ευρετήριο περιέχονται όλα τα ονόματα των προσώπων που μεταφράζουν εντός των σελίδων του περιοδικού. Οι μεταφραστές διακρίνονται σε Έλληνες και ξένους. Μετά την καταγραφή του ονόματός τους ακολουθεί άνω κάτω τελεία, ο τόμος, το τεύχος και οι σελίδες των κειμένων που έχουν μεταφραστεί. Α. Έλληνες μεταφραστές Αγγελάκη- Ρουκ, Κατερίνα Denise Levertov. Τα βάθη. Η σκάλα του Ιώβ. Ο ανεμοστρόβιλος. Η νύφη του Άβελ [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, Adrianne Rich. Απ έναν επιζώντα. Νουβέλλα [μτφ. πμ., σημ.], Α, 5, Αναγνωστοπούλου- Πισσαλίδου, Μυρτώ Virginia Woolf. Τρεις γκινέες [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 21, Roger Mac Gough. Πυρωμένα φρούτα (ή ο Ψυχαγωγικός Ρόλος του Ποιητή). Ποίημα για έναν πεθαμένο ποιητή. Επιβίωση [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, Henry Graham. Γατίσιο ποίημα. Δύο κήποι [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, Αρανίτσης, Ευγένιος Jorge Luis Borges. Σκάκι (ΙΙ). Πρωτέας. Τα βιβλία μου [μτφ. πμ.], Β, 9, Αρβανιτίδου, Κατερίνα Gérard Macé. [Όταν υπογράφει Guillaume Macabre] [μτφ. πζ.], Δ, 22, Αρμάος, Δημήτρης [G. Apollinaire]. Ο Βατραχόβουρκος (συλλ. «Poèmes à Lou»). Η γέφυρα (συλλ. «Poèmes à Lou»). Ας βιαστούμε (συλλ. «Poèmes à Lou»). Υπάρχουν (συλλ. «Poèmes à Lou»). [ΕΡΩΤΑ- Βασιλικέ] (συλλ. «Poèmes à Lou»). Η Κυρία (συλλ. «Alcools») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Αυγερινοπούλου, Βάσω 148

149 Gabriel Garcia Marquez. Ένας πολύ γέρος κύριος με τεράστια φτερά [μτφ. πζ.], Ε, 25, [219]-224 Julio Cortazar. Αξολότλ («Τα μυστικά όπλα») [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 26, Guillermo Cabrera Infante. Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός («Έτσι στην Ειρήνη όπως και στον πόλεμο», 1960) [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Silvina Ocampo. Ο magush [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Juan Carlos Onetti. Το Έσμπεργκ στη θάλασσα [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Gaston Bachelard. Ποιητική στιγμή και Μεταφυσική στιγμή [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 32, Βαγενάς, Νάσος Wallace Stevens. Ογκώδης κόκκινος άνθρωπος διαβάζοντας. Η πτώση του ιπτάμενου [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, Βάθης, Χρήστος Leonardo Cohen. [Άνοιξα τα παντζούρια]. [Αυτό είναι απειλή]. [Σκοτεινιάζει στις τέσσερις τώρα]. [Οι άνθρωποι όλοι σου προξενούν χαρά]. Φεύγοντας απ τη Γαλλία. [Ο έρωτας είναι μια φωτιά] [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, Βαμβακινός, Άγγελος Italo Calvino. Η περιπέτεια ενός κακοποιού («Gli amori difficili») [μτφ. πζ.], Ε, 26, Βαρβέρης, Γιάννης Georges Mounin. Η απόλαυση στο ποίημα («La communication poetique») [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 5, Philippe Soupault. Ο πρύτανις του εντυπωσιασμού. Περήφανος σαν τον Αρταμπάν [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, René Crevel. Επανάσταση, σουρρεαλισμός, αυθορμησία [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 30, Βάρσος, Δημήτρης Martin Walser. Το γιγάντιό μου πρόβλημα («Απίθανες ιστορίες», 1964) [μτφ. πζ., σημ.], Α, 2, Hans Christoph Buch. Το ξεπήδημα του εγώ από τις λέξεις (1978) [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 7, Robert Musil. Το ποντίκι (1936) [μτφ. πζ.], Ε, 23,

150 Σηκωμένος από τον ύπνο (1936) [μτφ. πζ.], Ε, 23, Μοτίβα και Συλλογισμοί. Το βαπόρι στην Ερυθρά Θάλασσα. Μεταξύ ποιητών μόνο και διανοουμένων (1936) [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, Καταστροφή λαγού [μτφ. πζ.], ΣΤ, 32, Gabriele Wohmann. Απομίμηση [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Martin Walser. Μια όμορφη νίκη [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Βασιλειάδου, Φλώρα Günter Kunert. Γιατί γράφουμε [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 31, Βέης, Γιώργος Blaise Cendrars. Ο χορός μου [μτφ. πμ.], Δ, 21, 295 [G. Apollinaire]. Ο ταξιδιώτης. Βούκινα του κυνηγιού (συλλ. «Alcools») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Γαλανάκη- Κούβελα, Ρέα Giorgio de Chirico. Μια γιορτή. Η επιθυμία του αγάλματος [μτφ. πζ., σημ.], Β, 11, Γερένης Παύλος Giuseppe Unngaretti. Καβάφης, ο τελευταίος Αλεξανδρινός [μτφ. δοκ.], Ε, 24, Fausto Melotti. Γραμμές [μτφ. αφορ., σημ.], E, 25, S. Freud. Το θέμα της εκλογής των θηκών (1913), ΣΤ, 27, Julio Cortazar. «Ιστορίες των Cronopios και των Famas» (αποσπάσματα) / Πρόλογος στις οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού. Οδηγίες για το κούρδισμα του ρολογιού. Η απώλεια και η ανεύρεση της τρίχας. Η θεία δυσκολεύεται. Απαγορεύεται η είσοδος ποδηλάτων. Γεωγραφίες. Αληθινή ιστορία. Οι σταγόνες [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 28, Γιαννακοδήμου, Ελένη Italo Chiusano. Έτσι ο Canetti ανακάλυψε τη μητέρα του [μτφ. δοκ.], Ε, 26, Γιαννακοδήμου, Νέλα Rafael Alberti. Το φως είναι εκεί, πρέπει να το κερδίσουμε [μτφ. απ. διαλ., σημ.], ΣΤ, 29,

151 Luigi Malerba. Μα εκείνη η μαϊμού δεν μ αφήνει να ζήσω [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 31, Γκιμοσούλης, Κωστής Witold Gombrowicz. Εναντίον της ποιήσεως [μτφ. δοκ., εισ.], ΣΤ, 29, [121]-126 Γκανάσιου, Μαρία Stanislaw Srokowski. Η Πατρίδα ( ). Πριν απ τον ύπνο. Απογευματινές ειδήσεις [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, Γούναρης, Αλέξανδρος Italo Calvino. «Οι Αόρατες Πόλεις» / Οι Πόλεις και η Μνήμη, 3. Οι Πόλεις και τα Σημάδια, 1. Οι Πόλεις και η Επιθυμία, 5. Οι Ξεφτισμένες Πόλεις, 3. Οι Πόλεις και οι Ανταλλαγές, 2. Οι Συνεχείς Πόλεις, 1. Οι Πόλεις και οι Νεκροί, 4 («La citta Invisibili», Torino, Einaudi 1978) [μτφ. απ. πζ., σημ.], Georges Perec. Τα πράγματα (αποσπάσματα) [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 32, Federico Fellini. Για τη Ρώμη [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33, 459 Witold Gombrowicz. «Για το Παρίσι» («Journal Parisien II», 1965) [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Γρατσίας, Δημήτρης Pierre Sansot. Ο νυχτερινός περίπατος ως αυτοαναζήτηση μέσα στην πόλη («Poétique de la Ville») [μτφ. απ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33, Δαλακούρα, Βερονίκη William Carlos Williams. Πορτραίτο Προλετάριου [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 64 Δάλαρης, Γιάννης Robert Musil. Το πιο συννεφιασμένο φθινόπωρο του Γκριζομάτη [μτφ. πζ.], Ε, 23, Δενέγρης, Τάσος Charles Simic. Ακούγονται βήματα [μτφ. πμ., σημ.], Α, 3, 96 Miroslav Holub. 5 Λεπτά μετά τον βομβαρδισμό. Η γάτα. Στο μικροσκόπιο [μτφ. πμ., σημ.], Α, 3,

152 Octavio Paz. Παράδειγμα για μίμηση / 1. Εμψύχωση. 2. Μάσκα του Τλάλοκ σκαλισμένη σε διάφανο χαλαζία. 3. Το ίδιο. 4. Θεός που αναδύεται από κεραμική ορχιδέα. 5. Θεά των ολμέκων. 6. Ημεροδείκτης. 7. Ξοτσίπιλι. 8. Σταυρός με ζωγραφιές του ήλιου και της σελήνης. 9. Παιδί και σβούρα. 10. Πράγματα. Χάραμα. Οι αρραβωνιασμένοι. Γραπτό [μτφ. πμ.], Β, 11, Δημητριάδης, Δημήτρης Maurice Blanchot. Ο χώρος της λογοτεχνίας / VII Η λογοτεχνία και η αρχέγονη εμπειρία. I Το μέλλον και το ζήτημα της Τέχνης. Είναι ξεπερασμένη η τέχνη; Η ρομαντική ιδιοφυία. Το ζήτημα της τέχνης. Η νέα αναζήτηση της τέχνης [μτφ. απ. μελ., σημ.], Δ, 19, Δρακονταειδής, Φ. Δ. Cesar Vallejo. [Είσαστε νεκροί]. Θεωρώντας ψυχρά, αμερόληπτα [μτφ. πμ., σημ.], Β, 7, Milan Kundera. Λογοτεχνία και πραγματικότητα [μτφ. διαλ.], Γ, 12, «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» / Τα χαμένα γράμματα. Οι άγγελοι [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, Ludvik Vaculik. «Τα πειραματόζωα» (1970) [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, István Ӧrkény. Ο αντίλαλος («Μικρομύθοι», 1970) [μτφ. πζ., σημ.], Γ,15, 245 Ζερβού, Ειρήνη Pablo Picasso. Σκέψεις για την Καλλιτεχνική πράξη [μτφ. δοκ, σημ.], Β, 10, Ζερβού, Ιωάννα Roland Barthes. ο απών («Ένας ερωτικός λόγος») [μτφ. απ. πζ., εισ.], Α, 3, Ζήρας, Αλέξης Benedetto Croce. Η κριτική και το έργο τέχνης [μτφ. μελ., σημ.], Α, 4, Ηλιόπουλος, Σπύρος Susan Sontag. Κατά της ερμηνείας («20 th Century Literary Criticism», ed. David Lodge, London, Longman Group Ltd, 1972, σελ ) [μτφ. απ. δοκ., σημ.], Γ, 14, Gabriel Garcia Marquez. Ο πιο όμορφος πνιγμένος του κόσμου (Παραμύθι για παιδιά) [μτφ. πζ.], Γ, 16,

153 Roland Barthes. Η κριτική σαν γλώσσα (συλλ. «The critical moment», 1963, 1964) [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 16, Flann O Brien. Ο αδελφός του Τζών Ντάφυ [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 16, René Magritte. Το Σωστικόν Σχοινίον [μτφ. διαλ., σημ.], Δ, 19, Gabriel Garcia Marquez. Πικρία για τρεις υπνοβάτες [μτφ. πζ.], Δ, 20, Mel Calman. Η Ώρα των Πενήντα Λεπτών [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 21, James Thurber. Ο μονόκερος στον κήπο [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 25, Γιάννης Γκούμας. Ποίημα- νήπιο (συλλ. «Signing On and other poems»). Ενηλικίωση (συλλ. «Athenians Go to Work») [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, André Breton. Αφορισμοί και αποσπάσματα [μτφ. αφορ., σημ.], Ε, 26, Stanley Edgar Hyman. Ψυχολογική κριτική πριν απ τον Φρόυντ («The Armed Vision», 1948, 1978), ΣΤ, 27, C. G. Jung. [Ο καλλιτέχνης ως «συλλογικός άνθρωπος»] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), ΣΤ, 27, Edmund Wilson. Η ψυχαναλυτική ερμηνεία της λογοτεχνίας, ΣΤ, 27, Lionel Trilling. Ο ποιητικός χαρακτήρας των φροϋδικών αρχών («Ο Φρόυντ και η λογοτεχνία», 1941), ΣΤ, 27, Leslie A. Fiedler. Εν αρχή ήν ο Μύθος- Φρόυντ, Γιουνγκ, Rank και Οιδίππους («No! in Thunder», 1960, 1963), ΣΤ, 27, F. L. Lucas. Ήταν ο Άμλετ ερωτευμένος με τη μητέρα του; («Λογοτεχνία και Ψυχολογία», 1951), ΣΤ, 27, William Butler Yeats. Σε μια Σκιά [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 481 Ησαΐα, Νανά Malcolm Lowry. Επιστολή («Κάτω από το ηφαίστειο») [μτφ. απ. πζ., εισ.], Α, 5, Czeslaw Milosz. Ειδήσεις [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 17, 371 Vladimir Holan. Η ώρα Το παιδί. Τέταρτος Μήνας. Πάντα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, Θαλασσινός, Π. Francis Picabia. Από την άλλην όχθη [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, Ίσαρης, Αλέξανδρος Robert Musil. Η τελείωση του Έρωτα [μτφ. απ. πζ., εισ.], Ε, 23, «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» [μτφ. απ. πζ., εισ.], Ε, 23, Ιωαννίδης, Ιάσων 153

154 Louis- Ferdinand Céline. «Ταξίδι στα πέρατα της νύχτας» (απόσπασμα) [μτφ. απ. πζ.], ΣΤ, 33, Κ., Α.- Μ. Stanley Edgar Hyman. Ένα πρόβλημα της ψυχαναλυτικής κριτικής ή: όταν ο συγγραφέας τα καταφέρνει καλύτερα («The Armed Vision», 1948, 1978), ΣΤ, 27, Οιδίππους- για πάντα; («The Armed Vision», 1948, 1978), ΣΤ, 27, Καγιαλής, Τάκης A. Poulin, JR. Catawba: Οιωνοί, προσευχές και τραγούδια της απόγνωσης / Προσευχή ενάντια στην παράνοια. Προσευχή στην κόκκινη ρίζα. Προσευχή φτιάχνοντας φάρμακο. Προσευχή ενάντια στον άνεμο. Πονοκέφαλος. Ποταμόφιδο. Τ αστέρι που πέφτει. Σαλαμάντρα. Λιμός. Φαντάσματα που χορεύουν. θρήνος. Τραγούδι: παιχνίδι τυφλού. Τα όνειρα της τύχης. Κυνηγώντας Possum. Το ταμπού της χήρας [μτφ. πμ., εισ., σημ.], Δ, 20, W.S. Merwin. Η πέτρα του Τεργκβίντερ [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 29, Κακίσης, Σωτήρης Woody Allen. Η Πόρνη της Μένσα («Χωρίς φτερά») [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 17, Jorge Luis Borges. Θέμα του προδότη και του ήρωα [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 19, Καλοκύρης, Δημήτρης Jorge Luis Borges. Επεισόδιο του εχθρού [μτφ. πζ.], ΣΤ, 28, Κανσή, Ισμήνη Juan Jose Arreola. Ο κλειδούχος [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 28, Καραβασίλης, Γιώργος Κ. Max Jacob. Προτάσεις για ένα λογοτέχνη [μτφ. αφορ.], Α, 6, Michel Leiris. Mano à Mano. Trastos. Ο άγγελος του θανάτου (αποσπάσματα). Ματάρ. Ρεμβασμός. Φιλάργυρος. Να προφέρεις με ραμμένο στόμα Μεταποίησις [μτφ. πμ., σημ.], Β, 9, Paul Leautaud. Γνώμες πάνω στη γραφή [μτφ. αφορ., σημ.], Γ, 17, René Char. Σελίδες ύπνου [μτφ. πμ.], Δ, 20, 200 André Billy. «Ο γητευτής» [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, G. Apollinaire. Δραματουργία / Τα θέατρα (συλλ. «Le Poète assassiné»). Συναντήσεις 154

155 (συλλ. «Le Poète assassiné») [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Henry de Montherlant. Από τα καρνέ [μτφ. αφορ., σημ.], Ε, 26, Vicente Aleixandre. Παραδεισένια πόλη (Μάλαγα) [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, Καραβίτης, Βασίλης Janos Pilinszky. Η προσευχή του Βαν Γκογκ. Το μοναδικό μου διαβασμα. Τίποτα εκτός. Αρκετά. Το πάθος. Agonia Christiana [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, Yoshino Hiroshi. Στο πρώτο μου παιδί [μτφ. πμ., σημ.], Β, 8, 84 Adriaan Morriёn. Ταξίδι στο διάστημα. Κατοχή [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 149 Rutger Kopland. Νεαρό μαρούλι. Φεύγοντας. Νεκρή φύση [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, Gerrit Kouwenaar. Η γλώσσα είναι για τα πουλιά. Χωρίς χρώματα [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, Margaretha Vasalis. Ο δρόμος της επιστροφής [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, 151 Dan Pagis. Τελική Ανάκριση. Τέλος του ερωτηματολογίου. Διαθήκη. Ο Πύργος. Συγκομιδές [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, Καρέλλας, Δημήτρης C. G. Jung. [Το ποιητικό έργο] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), ΣΤ, 27, Κασίμης, Κυριάκος Alain de Courcuff. Στην καρδιά του κόσμου [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Jean Cocteau. «Ένα αστείο αερόστατο» [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, André Pieyre de Mandiargues. Η φλογερή παράνοια. Μια ερωτική μηχανή [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, Κάσσος, Βαγγέλης Antonin Artaud. Για την αυτοκτονία [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 17, Peter Schneider. Το «εναέριο άλλοθι» του Βερολίνου («Der Mauerspringer») [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Κεντρωτής, Γιώργος Δ. Rafael Alberti. Οι νεκροί άγγελοι. Ακτές της Βενεζουέλας [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 29, 139 Heinrich Böll. Στη γέφυρα («An der Brücke») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Siegfried Lenz. Νύχτα στο ξενοδοχείο («Die Nacht im Hotel») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35,

156 Max Frisch. Ο Εβραίος απ την Ανδόρα («Der andorranische Jude») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Wolfgang Borchert. Η καταιγίδα («Das Gewitter») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Helmut Heissenbüttel. Ο ζωγράφος των υδάτων («Der Wassermaler») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Günter Grass. Ο ι αριστερόχειρες («Die Linkshӓnder») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Wolfdietriech Schnurre. Φυγή («Auf der Flucht») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Günter Kunert. Μετά την προσγείωση («Nach der Landung») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Ilse Aichinger. Άγγελοι μες τη νύχτα («Engel in der Nacht») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Peter Handke. Ο στρατιωτικός νόμος («Das Standrecht») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 34-35, Κοντομήτρος, Νίκος Pierre Reverdy. πρόσωπο. εγώ ο ίδιος. ακροπατώντας. στο περιθώριο [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, Bernard Noёl. Βαρύς άγονος μόχθος. Μέλη του κορμιού (Αποσπάσματα-1956) [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 14, Paul Morand. Κέρδη και ζημιές. 39ο 5 (1920). Συγκοπή [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 16, Georges Schehade. Οκτώ ποιήματα / [Μια νύχτα λαμπερών δακρύων]. [Ας γινόταν να με κοίταζες]. [Όταν σ ολόλαμπρη φεγγοβολή]. [Πρόσωπο και δάχτυλα σε στάση απελπισίας]. [Του θανάτου είναι προνόμιο]. [Αστεροφώτιστα και φιλικά τα μέρη ετούτα]. [Πόσο, αυτές οι λίμνες σε πληγώνουν]. [Μάνα μου να τι με σέρνει στον τάφο] [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 19, Ivan Goll. Τρία Ποιήματα / Είμαι γυναίκα διεθνής. Ο οικοδόμος. Ακακία [μτφ. πμ.], Δ, 20, [G. Apollinaire]. Ανάγνωσμα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 22, Τα παράθυρα (συλλ. «Calligrammes») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Το μέλλον (συλλ. «Calligrammes»). Αστερισμός (συλλ. «Alcools») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Ιούνη 1915 [μτφ. πμ.], Δ, 22, [Λου μου η νύχτα πέφτει είσαι κοντά μου σ αγαπώ] (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»). Πώς να το ξέρω αγάπη μου (συλλ. «Ποιήματα για τη Λου»). [Καπνίζω ένα τσιγάρο ρουφώντας το καφεδάκι μου στην Ταρασκόν] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»). [Άπλωσέ μου τα χέρια σου άπλωσέ τα τι είναι της περηφάνειας μου τα κρίνα] (συλλ. «Λουλουδένιες Γιρλάντες στη Λου»). Πομπή (συλλ. «Alcools»). Αποχαιρετισμός (συλλ. «Calligrammes») [μτφ. πμ.], Δ, 22,

157 Στίχοι για το Φθινόπωρο [μτφ. πμ.], Δ, 22, 408 Guy Dumur. Η τύχη μιας λέξης. Ένας σπινθηροβόλος λήρος [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, G. Apollinaire. Οι μαστοί του Τειρεσία (αποσπάσματα) [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Robert Musil. «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» / «Προς τη χιλιόχρονη αυτοκρατορία». «Οι εγκληματίες» / 6. Εκεί που επιτέλους θ αφήσουν το γηραιό κύριο ήσυχο [μτφ. πζ.], Ε, 23, Michel Butor. Εωθινό («Μειόκαινος», 1965) [μτφ. απ. πμ., σημ.], ΣΤ, 32, Κοτζιάς, Αλέξανδρος Karel Pecka. Τα χέρια [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Milan Kundera. Το παιχνίδι [μτφ. πζ.], Ε, 25, Κουγέας, Βασίλης Lawrence Durrell. Αλεξάνδρεια. Τυφλός όμηρος [μτφ. πμ.], Ε, 25, Κυριακόπουλος, Νάσος Jacques Lacan. Το «κλεμμένο γράμμα» του E.A. Poe («Το κλεμμένο γράμμα», Γραπτά 1966), ΣΤ, 27, Κωνσταντόπουλος, Π. Ι. Samuel Beckett. Κείμενα για το τίποτα (12) [μτφ. πζ.], Δ, 21, Λάζου, Μαρία G. Apollinaire. Καζανόβας (παρωδία) (5 Αυγούστου 1918) [μτφ. θεατρ., σημ.], Δ, 22, Λαμπρόπουλος, Βασίλης Yeygeni Zamyatin. Για τη λογοτεχνία, Την επανάσταση, Την εντροπία (1923) [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 1, Λαμπρόπουλος, Νίκος 157

158 John Dos Passos. U.S.A. Το Μάτι της Κάμερας. Mefiez- Vous les oreilles ennemis vous écoutent. Λάτρης της ανθρωπότητας [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Λάππα, Βανέσα Eugenio Montale. Φανταστική συνέντευξη [μτφ. πζ.], Δ, 21, Λεκαπηνός, Πέτρος Alberto Savinio. Η παιδική ηλικία του Νιβάζιο Ντολτσεμάρε [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 30, Michelangelo Antonioni. Πώς γεννιέται μια ταινία [μτφ. πζ.], ΣΤ, 32, Dino Campana. Φλωρεντία [μτφ. πζ.], ΣΤ, 33, Λιοντάκης, Χριστόφορος Paul Valéry. Η καθαρή ποίηση (Σημειώσεις για μια διάλεξη) [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 10, Β, 11, Λυγκιάρη, Νιόβη Michel Zéraffa. Η καταπίεση του αστικού χώρου στο μυθιστόρημα («Présence de la ville dans l écriture du roman. Aspects psychologiques et formels») [μτφ. απ. μελ., σημ.], ΣΤ, 33, Jack Kerouac. Άγγελοι της ερημιάς (Αποσπάσματα) («Desolation Angels») [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Μακρή, Στέλλα Woody Allen. Ναι, αλλά μπορεί η ατμομηχανή να κάνει κάτι τέτοιο; [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 20, Στην άκρη της γλώσσας (συλλ. «Athenians Blues»). Νυχτερινή σκηνή (συλλ. «Athenians Blues») [μτφ. πμ., σημ.], Ε, 25, S. Freud. Ο δημιουργικός συγγραφέας και η ονειροπόληση (1908), ΣΤ, 27, C. G. Jung. [Το ποιητικό έργο] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), ΣΤ, 27, Μακρής, Βασίλης Anne Cauquelin. «Πόλη και γραφή» («Cinévilles») [μτφ. απ. δοκ.], ΣΤ, 33, Μαλακάσης, Δημήτρης 158

159 Robert Desnos. Ξυπνήματα [μτφ. πμ.], Δ, 19, 140 Μανωλοπούλου, Βιβή Jan Mukarovsky. Η τέχνη σαν σημειολογικό γεγονός («Die Kunst als semiologisches factum», 1936) [μτφ. διαλ., σημ.], Β, 8, Μαυρομαρά, Τίνα Paul Valéry. Για τη γραφή [μτφ. δοκ.], Ε, 25, Μαυρουδής, Κώστας Mutsuo Takahashi. Πίνακας για τη δύση. Χειμώνας του 55 [μτφ. πμ., σημ.], Α, 1, Giuseppe Ungaretti. Μη φωνάζετε πια. Ανία. Canto. Επιστολή [μτφ. πμ.], Α, 3, Tanikawa Shuntaro. Το σιωπηλό δωμάτιο. Ο άνθρωπος- ποίημα που δεν γνώριζα [μτφ. πζ. πμ., σημ.], Α, 4, Octavio Paz. Ποίηση και ιστορία («Ανθολογία της Μεξικανικής ποιήσεως», Thames Hudson 1959) [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 16, Erich Fromm. Φρόυντ και Οιδίππους: δύο ερωτήματα και μια υπόθεση («Ξεχασμένη γλώσσα», 1951), ΣΤ, 27, Yoshioka Minoru. Νεκρή φύση [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 30, 228 Louis Aragon. Ω «Γκαρ ντε λ Εστ» και το πρώτο κρουασάν [μτφ. απ. πμ.], ΣΤ, 33, * Jean Tardieu. Η μάσκα [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 508 Octavio Paz. Ο ποταμός (απόσπασμα) [μτφ. απ. πμ.], ΣΤ, 33, 521 Μέντζου, Βάσω Ladislav Mnacko. Η έβδομη νύχτα (Κάπου στην Αυστρία, ) [μτφ. πζ.], Γ, 15, Daniel Oster. Το δικαίωμα στις φαντασιώσεις. Ένας ερμητικός συγγραφέας. Πληγωμένος στην πολιορκία της Τροίας. «Θέλω να γνωρίσω αυτό που τρώει τα σωθικά των ανθρώπων» [μτφ. δοκ.], Δ, 22, Μπέλλα, Ζωή Jean Tardieu. Ο ριζοσπάστης. Το χάρισμα του χιούμορ. Ένας παρακινδυνευμένος ορισμός [μτφ. δοκ.], Δ, 22, André Breton. «Μια δραστηριότητα παιγνιδιού» [μτφ. διαλ., σημ.], Δ, 22, 374 Δ, 22,

160 Jean Cocteau. «Ένα αστείο αερόστατο» [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, Fernand Fleuret. [Ο Απολλιναίρ φρόντιζε, πάνω απ όλα, να θέλγει] [μτφ. μαρτ., σημ.], Δ, 22, 399 Ο Βατραχόβουρκος (συλλ. «Poèmes à Lou»). Η γέφυρα (συλλ. «Poèmes à Lou»). Ας βιαστούμε (συλλ. «Poèmes à Lou»). Υπάρχουν (συλλ. «Poèmes à Lou»). [ΕΡΩΤΑ- Βασιλικέ] (συλλ. «Poèmes à Lou»). Η Κυρία (συλλ. «Alcools»). [μτφ. πμ.], Δ, 22, Μπούκουρα, Μαρία Robert Musil. Το νησί των πιθήκων [μτφ. πζ.], Ε, 23, Περίβλημα σαρκοφάγου [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, Μαύρη μαγεία («Δυσάρεστες παρατηρήσεις») [μτφ. πζ.], Ε, 23, Από τα «Ημερολόγια» [μτφ. πζ.], Ε, 23, Paulus Stefanek. Ο Musil και η παράδοση της κωμωδίας [μτφ. διαλ.], Ε, 23, 76 Paul Kruntorad. Ο Musil και οι επιδράσεις του στην αυστριακή λογοτεχνία [μτφ. διαλ.], Ε, 23, 77 Karl Corino. Ο Musil και ο σοσιαλισμός [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Johann Drumbl. «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Dietmar Goltschnigg. Ο ρόλος του άρρωστου εγκληματία στο διήγημα του Μούζιλ «Η τελείωση του έρωτα» και στον «Άνθρωπο χωρίς ιδιότητες» [μτφ. διαλ.], Ε, 23, Lalli Mannarini. Το Δοκίμιο σαν φόρμα και ουτοπία στον Musil [μτφ. διαλ.], Ε, 23, 80 Claudia Monti. Ο Musil και οι μεταξύ των δύο κόσμων μετέωρες λέξεις [μτφ. διαλ., σημ.], Ε, 23, 81 Robert Musil. Ευαίσθητη ακοή [μτφ. πζ. πμ.], Ε, 23, 82 Μπρουνιάς, Γιώργος William K. Wimsatt Jr. Cleanth Brooks. Ο Γιουνγκ και η κριτική της λογοτεχνίας («Λογοτεχνική Κριτική», 1964), ΣΤ, 27, Jorge Luis Borges. Ελεγεία [μτφ. πμ.], ΣΤ, 31, 313 Μωρογιάννης, Κώστας Lawrence Ferlinghetti. Μεγάλο Αμερικάνικο Ποίημα Του Λιμανιού (συλλ. «Who are we now?») [μτφ. πζ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, Νομικός, Ανδρέας Roman Jakobson. Για τον καλλιτεχνικό ρεαλισμό [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 2, Α, 3,

161 Vaclav Havel. Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων (απόσπασμα Α, Β ) («Προσπάθεια ζωής στην αλήθεια ή για την δύναμη των αδύναμων», 1978) [μτφ. απ. δοκ., σημ.], Γ, 15, Παπαβασιλείου, Βασίλης Roland Barthes. Αποσπάσματα ενός ερωτικού λόγου / Οι εικόνες. «Tutti sistemati». «Μέρες ξεχωριστές» [μτφ. δοκ., εισ.], Δ, 19, Παπαδάκη, Άννα Alain Robbe- Grillet. Τοπολογία μιας πόλης φάντασμα («Topologie d une cité fantôme») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Παπάζογλου, Δήμητρα Stanley Edgar Hyman. Μια ανασκόπηση της ψυχαναλυτικής κριτικής («The Armed Vision», 1948, 1978), ΣΤ, 27, Παπαθωμά, Ευγενία Luc Dietrich. Η εκμάθηση της πόλης (αποσπάσματα) / V. Οι φυλακισμένες XXX. Τώρα και την ώρα του θανάτου μας LXI. [Βγαίνω στην πόλη, εδώ συναντώ πολλά ξεπατωμένα αντικείμενα, γύψινα, σιδερικά] I. Οι μεγάλοι μήνες του χειμώνα IV. [Καθώς πέφτει η νύχτα τα βήματα στη σκάλα πληθαίνουν] («L apprentissage de la ville») [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Παστάκας, Σωτήρης Michelangelo Antonioni. Σκέψεις πάνω στον ηθοποιό [μτφ. δοκ.], Δ, 21, Robert Musil. [Επιστολή του Musil προς τον εκδότη του] [μτφ. επιστ., εισ.], Ε, 23, Ignazio Silone. Εγώ κι εκείνος στη Ζυρίχη ανάμεσα στους εξόριστους (περ. La Fiera Letteraria, 13/12/64) [μτφ. μαρτ.], Ε, 23, Robert Musil. Από τα «Ημερολόγια» [μτφ. πζ.], Ε, 23, Sergio Solmi. Ένας άγνωστος ποιητής [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 31, Umberto Saba. Τρία ποιήματα / Παλιά πόλη. Απ τον ανήφορο. Ευγνωμοσύνη [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, Ραΐζης, Μάριος Βύρων William Butler Yeats. Πλέοντας προς το Βυζάντιο [μτφ. πμ., σημ.], ΣΤ, 33, 482 William Blake. Λονδίνο (συλλ. «Songs of experience») [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33,

162 William Wordsworth. Σονέττο γραμμένο από το Ουεστμίνστερ Μπριντζ (1802) [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 484 Ρούβαλης, Γιώργος Julio Ramón Ribeyro. Όλα παν στραβά, Καρμέλο Ρόσα [μτφ. πζ., σημ.], Δ, 21, Σακελαρίου, Τάσος Ludvik Askenazy. «Το αυγό» [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Σακελλίου, Λιάνα W. H. Auden. Η πρωτεύουσα [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 485 Edwin Morgan. Λονδίνο: Ο Πύργος του ταχυδρομείου [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, Σπάνιας, Νίκος Paul Celan. Φούγκα θανάτου. Σύνθημα [μτφ. πμ.], Α, 1, Pierre Jean Jouve. Ελευθερία ή θάνατος [μτφ. πμ.], Α, 1, 25 Arturo Serrano Plaja. Άνοιξη [μτφ. πμ.], Α, 1, Σταθάτος, Γιάννης Wallace Stevens. Δεκατρείς τρόποι να βλέπεις έναν κότσυφα. Σταχτιές πέτρες και σταχτιά περιστέρια [μτφ. πμ., σημ.], Α, 4, Μεταφορές μεγιστάνος. Απογοήτευση στις δέκα η ώρα [μτφ. πμ.], Δ, 20, Roy Fisher. Επιγραφές για το κάστρο του κυανοπωγώνα / Η καταρρακτή. Το κάστρο. Τα όργανα βασανιστηρίων. Το οπλοστάσιο. Το θησαυροφυλάκιο. Ο κήπος. Η χώρα. Η λίμνη των δακρύων. Η τελευταία πόρτα [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 20, Σταυρινού Μιράντα Dylan Thomas. Οι εχθροί [μτφ. πζ.], Γ, 17, [G. Apollinaire]. [Ακούω τους θορύβους της πόλης] (συλλ. «Alcools»). Νύχτα του Ρήνου (συλλ. «Alcools»). Άρρωστο Φθινόπωρο (συλλ. «Alcools») [μτφ. πμ.], Δ, 22, C. G. Jung. [Η ψυχολογία και η μελέτη της τέχνης] («Ψυχολογία και Ποίηση», 1930), ΣΤ, 27, Herman Hesse. Καλλιτέχνες και Ψυχανάλυση (1918), ΣΤ, 27,

163 Dylan Thomas. Το φόρεμα («A prospect of the sea») [μτφ. πζ., σημ.], ΣΤ, 29, Στεφανοπούλου, Μαρία Pier Paolo Pasolini. Από την «αιρετική εμπειρία» / 1. Το ά-λογο σαν άλλη μορφή «λόγου». 2. Ο Κινηματογράφος και ο προφορικός λόγος, [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 11, Ίδρυση και Μανιφέστο του Φουτουρισμού (εφημ. Figaro, Παρίσι, 20 Φεβρουαρίου 1909), Γ, 13, Να δολοφονήσουμε το σεληνόφως! (Μιλάνο, Φουτουριστικές εκδόσεις «Poesia» 1911), Γ, 13, Τεχνικό Μανιφέστο της φουτουριστικής λογοτεχνίας (Μιλάνο, 11 Μαΐου 1912), Γ, 13, Ο πόλεμος, μοναδική υγεία του κόσμου, Γ, 13, Για τον πόλεμο μοναδική υγεία του κόσμου, Γ, 13, 87 F. T. Marinetti- Boccioni- Carrà- Russolo. Φουτουριστικό Πολιτικό Πρόγραμμα (Μιλάνο, Οκτώβριος 1913), Γ, 13, 88 F. T. Marinetti. Αποκηρύσσουμε τους συμβολιστές δασκάλους μας τους τελευταίους εραστές της σελήνης (1915), Γ, 13, Ο οινοχόος (Godiasco, Σεπτέμβριος 1897) [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 13, Ο δαίμονας της ταχύτητας / Τα δώματα του έρωτα (συλλ. «Destruction», 1904) [μτφ. πμ.], Γ, 13, Στον Πήγασό μου (συλλ. «Σάρκινη πόλη», 1908). Ο αεροπόρος φουτουριστής μιλά με τον πατέρα του, τον Ηφαίστειο (συλλ. «Αεροπλάνο του Πάπα», 1912). Το δεξί βρίσκει το μαργαριτάρι (Αύγουστος 1928). Δύο βάρκες στο Κάπρι (Ιούνιος 1929). Μπαλλάντα για τη Μπένυ (ξενοδοχείο Verbano, Νήσος των Ψαράδων, 1η Ιουλίου 1925). Προσευχή (Αύγουστος 1928). Ω Μπένυ (συλλ. «Poésie à Beny») [μτφ. πμ.], Γ, 13, Έρχονται («Θέατρο» τόμ. ΙΙ). Μάχη των ρυθμών (Ραδιοφωνική σύνθεση) («Θέατρο» τόμ. Ι ) [μτφ. θεατρ.], Γ, 13, Ο παγκόσμιος φουτουρισμός [μτφ. διαλ.], Γ, 13, Hans Arp. Η Sophie ονειρευόταν η Sophie ζωγράφιζε η Sophie χόρευε. Αναπνοή [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 17, Alberto Savinio. Guglielmo Apollinaire [μτφ. μαρτ.], Δ, 22, [G. Apollinaire]. Δεσμοί (συλλ. «Calligrammes»). Αναγνώριση (συλλ. «Calligrammes»). Ίσκιος (συλλ. «Calligrammes»). Διμοιρίτης (συλλ. «Calligrammes»). Η φυγή (συλλ. «Calligrammes»). Θλίψη ενός άστρου (συλλ. «Calligrammes») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Robert Musil. Η γνώση του ποιητή, [μτφ. δοκ., σημ.], Ε, 23, Στράνης, Πέτρος 163

164 José Ortega Y Gasset. Αθλιότητα και λάμψη του μεταφράζειν [μτφ. δοκ., σημ.], Α, 6, Reiner Kunze. Επιστροφή απ την Πράγα [μτφ. πμ.], Γ, 15, 244 Christian Delacampagne. Ο φιλόσοφος πίσω απ τη μάσκα / Πάντα να κρίνεις. Άλλοι κανόνες [μτφ. συν., σημ.], Γ, 16, Σωτηριάδου, Κλαίτη Anne Sexton. Κύριε θάνατε [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2, 57 Jorge Luis Borges. Φυλαχτά [μτφ. πμ.], Α, 2, 63 Τζιόβας, Βασίλης Alberto Moravia- Corrado Augias. Πάντα πιο δαιμονισμένοι. (Ο Ντοστογιέφσκι και η σύγχρονη τρομοκρατία) [μτφ. δοκ.], ΣΤ, 29, Τζιρτζιλάκη, Ελένη Hans Magnus Enzensberger. Αλ Καπόνε είμαστε εμείς [μτφ. μελ.], ΣΤ, 30, [207]-211 Τζώρτζης, Γιάννης Thomas Mann. Συγγραφείς, μύθος και ασυνείδητο («Ο Φρόυντ και το Μέλλον», 1936), ΣΤ, 27, 75 Τουρνάκη, Νέλλυ S. Freud. [Για τον Ντοστογιέφσκι] («Ντοστογιέφσκι και Πατροκτονία», 1927), ΣΤ, 27, Τραϊανός, Αλέξης Allen Ginsberg. Στον Λίντσαιη (Παρίσι 1958) [μτφ. πμ.], Α, 2, 57 Cesare Pavese. Εσύ, κατάστικτο χαμόγελο (11 Μαρτίου 1950). Το πρωί πάντα ξαναγυρνάς. Έχεις αίμα κι ανάσα. Ο θάνατος θα ρθει και θα χει τα μάτια σου. Εσύ, Μαρτιάτικε άνεμε (25 Μαρτίου 1950). Θα περάσω την πιάτσα ντι Σπάνια (28 Μαρτίου 1950). Τα πρωινά περνούν καθαρά. Τη νύχτα που κοιμήθηκες. Οι γάτες θα το ξέρουν. Τελευταίες μελαγχολίες για να διαβαστούν κάποια μέρα (11 Απριλίου 1950) [μτφ. πμ.], Ε, 26, Τρίγκας, Γιώργος 164

165 W. H. Auden. Οξφόρδη [μτφ. πμ.], ΣΤ, 33, 486 Τσακαλής, Ανδρέας Milan Kundera. «Η ζωή είναι αλλού» [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 12, Τσακνιά, Αμαλία Vladimir Holan. Ανάσταση. Εναντίον. Το παιδί. Στίχοι [μτφ. πμ.], Γ, 15, Jan Skacel. Παροιμίες. Συμβόλαιο [μτφ. πμ.], Γ, 15, 204 Antonin Bartusek. Αντίληψη. Το κρυφό νόημα. Επιτύμβιον [μτφ. πμ.], Γ, 15, Ondra Lysohorsky. Μεσημέρι. Η μικρή ιστορία ενός μεγάλου έρωτα. Η Μπαλλάντα του Γιαν Πάλακ φοιτητή και αιρετικού [μτφ. πμ.], Γ, 15, Stanislaw Grohowak. Η μεταμόρφωση της Αράχνης [μτφ. πμ., σημ.], Γ, 15, [G. Apollinaire]. [Και να φυλάγεσαι απ τα Ζέππελιν]. [Και αχ του ανθρώπου η φυσική λαχτάρα να ναι βασιλιάς]. [Λουλούδια δεν υπάρχουν πια μόνο κάποια παράξενα σήματα]. [Αυτός που πρέπει να πεθάνει απόψε στα χαρακώματα] (συλλ. «Poémes à Lou») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Wislawa Szymborska. Είμαι πολύ κοντά [μτφ. πμ.], Ε, 26, 322 Mieczyslaw Jastrun. Άντρας. Η γυναίκα που μπήκε άξαφνα στο δωμάτιο [μτφ. πμ.], Ε, 26, 323 Bogdan Czaykowski. Προσευχή. Ανταρσία σε στίχους [μτφ. πμ.], Ε, 26, Τσακνιάς, Σπύρος Herbert Zbigniew. Η κότα. Ρώσικο παραμύθι. Αυτοκράτωρ. Αντικείμενα. Γλώσσα. Απ τη μυθολογία. Αναφορά απ τον Παράδεισο [μτφ. πζ., σημ.], Α, 5, Ludvik Askenazy. «Παιδικές Σπουδές» / Ο ασχημομούρης ή περί υποκρισίας. Συνομιλία με τον ήρωα του βιβλίου ή της λογοτεχνίας. Μάρτης. Φθινόπωρο [μτφ. πζ., σημ.], Α, 6, Jan Kott. Σύντομη διατριβή για τον ερωτισμό («Αλόη», 1966) [μτφ. δοκ., σημ.], Β, 9, Milos Macourek. «Ζωολογία» / Ο σκατζόχοιρος. Ο μεταξοσκώληκας. Ο Χαμαιλέων. Η γαλοπούλα (1962) [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 12, Jan Kott. Σύντομη περί του θνήσκειν διατριβή («Αλόη», 1966) [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 14, Ladislav Mnacko. Σάββατο βράδυ («Σκονισμένοι δρόμοι») [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Miroslav Holub. Μολονότι [μτφ. δοκ., σημ.], Γ, 15, Milos Macourek. «Ζωολογία» / Η χελώνα. Η φάλαινα. Η καμήλα. Η καμηλοπάρδαλη [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 15, Bruno Schulz. «Η Οδός Κροκοδείλων» [μτφ. πζ., σημ.], Γ, 17, Robert Musil. Κριτικό σημείωμα για το πρώτο βιβλίο του Κάφκα [κρίση για τον 165

166 Kafka], Ε, 23, 22 Michel Butor. Το μυθιστόρημα ως έρευνα [μτφ. δοκ.], Ε, 24, Bruno Schulz. Η θύελλα [μτφ. πζ., σημ.], Ε, 26, Achille Chavée. Αφορισμοί [μτφ. αφορ., σημ.], ΣΤ, 28, Τσακόπουλος, Πάνος Roland Barthes. (Δύο κείμενα από το έργο: «Η αυτοκρατορία των σημείων») («L empire des Signes») [μτφ. δοκ., σημ.], ΣΤ, 33, Τσακοπούλου, Ελένη Georges Perec. Η συνοικία («Espèces d espaces») [μτφ. απ. πζ., σημ.], ΣΤ, 33, Τσατίρης, Γιώργος (Τσατήρης, Γιώργος) Pier Paolo Pasolini. Res sunt nomina. 1 [Είμαι σα μια γάτα καμένη ζωντανή]. 2 [Κοιτάζω με το μάτι μιας εικόνας] [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, [G. Apollinaire]. Το λυκόφως (συλλ. «Alcools»). Ένα βράδυ (συλλ. «Alcools») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Τσατσάκου- Παπαδοπούλου, Αθανασία [G. Apollinaire]. Ζώνη (συλλ. «Alcools»). Τρυγητής (συλλ. «Alcools»). Η Όμορφη Κοκκινομάλλα (συλλ. «Calligrammes») [μτφ. πμ.], Δ, 22, Τσελέντη- Αποστολίδη, Πένυ C. G. Jung. Για τη σχέση της αναλυτικής ψυχολογίας με το ποιητικό έργο [μτφ. διαλ., σημ.], ΣΤ, 27, Τσιριμώκου, Λίζυ Francois Champarnaud. Πολιτιστική επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ε.Σ.Σ.Δ., Από τον Lenine στον Idanov [μτφ. δοκ., εισ.], Α, 5, Φραγκόπουλος, Θ. Δ. Peter- Paul Zahl. Πορτραίτο ενός τσάρου των εφημερίδων σε νεανική ηλικία. Πρόωρος θάνατος. Ωρολογιακή βόμβα [μτφ. πμ., σημ.], Α, 2,

167 Bertolt Brecht. Το σάνδαλο του Εμπεδοκλέους [μτφ. πμ.], Α, 5, Φωτίου, Βάσος Roland Barthes. Ο ναυτίλος και το μεθυσμένο καράβι (από τις «Mythologies») [μτφ. δοκ., εισ.], Δ, 19, Βερν- Ρεμπώ: από την ψυχανάλυση της κοιλότητας στη γνήσια ποιητική της εξερεύνησης («Μυθολογίες», 1957), ΣΤ, 27, Χατζή, Τασία Alain Finkielkraut. Η εισβολή των γραφομανών. Να εξορκίσουμε το άγχος. Λειτουργία (ιεροτελεστία) [μτφ. δοκ.], Γ, 14, [125]-128 Χατζηδημητρίου, Βαγγέλης Arturo Serrano Plaja. Εκείνο το Πρόσωπο [μτφ. πμ., σημ.], Δ, 21, 278 Χυτήρης, Τηλέμαχος Milan Kundera. «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» / Τα χαμένα γράμματα. Οι άγγελοι [μτφ. απ. πζ., σημ.], Γ, 15, Giorgio Manganelli. Από το «CENTURIA» [μτφ. απ. πζ., σημ.], Δ, 20, Domenico Porzio. Η πορεία του μυθιστορήματος [μτφ. δοκ.], Δ, 20, Robert Musil. Από τα «Ημερολόγια» [μτφ. πζ.], Ε, 23,

168 Β. Ξένοι μεταφραστές Bompart, Μαλβίνα Pier Paolo Pasolini. Res sunt nomina. 1 [Είμαι σα μια γάτα καμένη ζωντανή]. 2 [Κοιτάζω με το μάτι μιας εικόνας] [μτφ. πμ., σημ.], Β, 11, Silvestri, Esther Italo Calvino. Η περιπέτεια ενός κακοποιού («Gli amori difficili») [μτφ. πζ.], Ε, 26,

169 IV. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ Παρουσιάζονται συγκεντρωτικά όλα τα ονόματα πραγματικών προσώπων, τα οποία εντοπίζονται στο περιοδικό. Μετά το επώνυμο και το όνομα όπου παρατίθεταιακολουθεί σε παρένθεση το πλήρες όνομα. Σε περίπτωση ψευδωνύμου, προσδιορίζεται το πραγματικό όνομα. Είναι μεικτό καθώς ακολουθείται η γραφή που επιλέγει το περιοδικό. Αββάς Μπρεμόν [Bremond, Henri]: ΣΤ, 30, 230 Αβέρωφ- Τοσίτσας, Ευάγγελος: Δ, 19, 167 Αγγελάκης, Ανδρέας: Ε, 26, 347. Ε, 26, 348. ΣΤ, 29, 200 Αγγελόπουλος, [Θόδωρος]: Β, 9, 136. Γ, 12, 50. Δ, 19, 161 Άγρας, Τέλλος: B, 8, 88. Β, 11, 197. Β, 11, 198. Ε, 24, 136. Ε, 26, 342 Αγρίππας, Κορνήλιος: ΣΤ, 28, 161 Άδραστος, γιος του Γοργία: Γ, 16, 262. Γ, 16, 263. Γ, 16, 264. Γ, 16, 265. Γ, 16, 266. Γ, 16, 267. Γ, 16, 269. Γ, 16, 270 Αθανασόπουλος, Δημήτρης: Β, 9, 101 Αθανασούλης, Κρίτων: Γ, 12, 52 Αθηναγόρας, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως: Γ, 17, 393 Αϊζενστάιν [Eisenstein, Sergei]: Γ, 17, 388. Δ, 21, 309. ΣΤ, 34-35, 652 Αϊνστάιν [Einstein, Albert]: Α, 1, 18. Α, 1, 20. Α, 2, 46. Α, 5, 195. Ε, 25, 265. ΣΤ, 27, 89 Αϊνστάιν, Καρλ [Einstein, Carl]: ΣΤ, 33, 456 Αισχύλος: Δ, 19, 157. Ε, 25, 272 Άιφρ, Αμέντε: Γ, 14, 168. Γ, 14, 169 Ακινάτης [Aquinas, Thomas]: ΣΤ, 27, 13 Αλεξανδράκη, Αλίκη: Β, 7, 38 Αλεξανδρίδου, Α.: ΣΤ, 30, 260 Αλεξανδρόπουλος, Μήτσος: Δ, 18, 12 Αλέξανδρος [Γ ο Μακεδών]: Γ, 12, 55. Γ, 14, 141. Γ, 16, 323. Δ, 19, 157. Δ, 19, 158. Ε, 26, 366 Αλεξάνδρου, [Άρης]: A, 1, 30. Α, 4, 135. Α, 5, 223. Α, 5, 224. Δ, 18, 11. ΣΤ, 32, 369 Αλευράς, [Νίκος]: ΣΤ, 34-35, 639 Αλζόν, Κλωντ [Alzon, Claude]: Γ, 17, 400 Αλκαίου, Μ[αρία]: Β, 7, 42 Άλκης: ΣΤ, 28, 205 Άλλεμαν, Μπέντα [Allemann, Beda]: Ε, 23, 29. Ε, 23, 32. Ε, 23, 33 Αλλιέντε [Allende Gossens, Salvador]: Γ, 15, 213 Αλμπερά, Φ. [Albera, François]: Δ, 20, 250. Δ, 20, 251 Άλτενμπεργκ [Altenberg, Peter]: Ε, 23,

170 Αλτουσέρ [Althusser, Louis Pier]: Γ, 16, 321. Γ, 17, 388. Γ, 17, 406. Ε, 24, 173 Αλφιέρι [Alfieri, Vittorio Amedeo]: Α, 4, 163. Α, 4, 173 Αμπατζόγλου, Πέτρος: Β, 7, 39 Αναγνωστάκης, Μανόλης: Α, 5, 222. Α, 5, 223. Α, 6, 241. Α, 6, 242. Β, 10, 187. Δ, 18, 7. Δ, 18, 8. Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 11. Δ, 18, 13. Δ, 18, 16. Δ, 18, 17. Δ, 18, 18. Δ, 18, 19. Δ, 18, 85. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Αναξιμένης: ΣΤ, 30, 242 Αναστασιάδης, Περικλής: ΣΤ, 34-35, 625 Ανδρεόπουλος, [Βασίλης]: ΣΤ, 29, 179 Ανδρικίδου, Στέλλα: Α, 4, 176 Ανδριώτης, Θεόδ[ωρος]: ΣΤ, 31, 340 Αννίβας [Hannibal]: ΣΤ, 33, 452 Ανούιγ [Anouilh, Jean]: Β, 7, 15. Β, 7, 41 Άντερσον, Πέρυ [Anderson, Perry]: Γ, 17, 404 Άντερσον, Τζούντιθ [Anderson, Dame Judith]: E, 26, 362 Αντονιόνι [Antonioni, Michelangelo]: A, 7, 15. Δ, 19, 161. ΣΤ, 30, 252 Αντωνίου, [Δημήτρης]: Β, 10, 163 Αξιώτη, Μ[έλπω]: Β, 10, 152 Απντάικ, Τζων [Updike, John]: Γ, 17, 383. Γ, 17, 384. Γ, 17, 402 Απολλιναίρ [Apollinaire, Guillaume]: B, 11, 220. Γ, 13, 112. Δ, 19, 150. Δ, 19, 151. Δ, 19, 152. Δ, 22, 337. Δ, 22, 340. Δ, 22, 341. Δ, 22, 342. Δ, 22, 343. Δ, 22, 344. Δ, 22, 345. Δ, 22, 346. Δ, 22, 347. Δ, 22, 349. Δ, 22, 350. Δ, 22, 352. Δ, 22, 353. Δ, 22, 354. Δ, 22, 355. Δ, 22, 356. Δ, 22, 357. Δ, 22, 358. Δ, 22, 362. Δ, 22, 363. Δ, 22, 368. Δ, 22, 369. Δ, 22, 370. Δ, 22, 371. Δ, 22, 374 (Macabre, Guillaume). Δ, 22, 375. Δ, 22, 387. Δ, 22, 393. Δ, 22, 394. Δ, 22, 395. Δ, 22, 397. Δ, 22, 403. Δ, 22, 407. Δ, 22, 409. Δ, 22, 410. Δ, 22, 411. Δ, 22, 412. Δ, 22, 413. Δ, 22, 414. Δ, 22, 415. Δ, 22, 416. Δ, 22, 417. Δ, 22, 418. Δ, 22, 423. Δ, 22, 432. Δ, 22, 435. Δ, 22, 436. Δ, 22, 437. Δ, 22, 438. Δ, 22, 439. Δ, 22, 440. E, 24, 135. Ε, 24, 142 Απολλώνιος ο Τυανεύς: ΣΤ, 34-35, 626. ΣΤ, 34-35, 628 Αποστολάκης, [Γιάννης]: Ε, 26, 342 Απουλήιος [Apuleius]: ΣΤ, 30, 249 Αραγκόν [Aragon, Louis]: Δ, 21, 323. Ε, 23, 46. ΣΤ, 31, 348 Αρανίτσης, Ευγ[ένιος]: Α, 5, 225. Γ, 17, 392. Δ, 19, 168 Αραφάτ, Γιασέρ [Arafat, Yasir]: ΣΤ, 34-35, 655 Αργυρίου, Αλ[έξανδρος]: Α, 5, 224. ΣΤ, 31, 286 Αριόστο [Ariosto, Lodovico]: Α, 4, 163. Β, 9, 124. ΣΤ, 27, 23 Αριστηνός, [Γιώργος]: Ε, 25, 276 Αριστοτέλης: Α, 2, 46. Β, 7, 14. Γ, 14, 142. Γ, 17, 386. Γ, 17, 408. Δ, 20, 201. Ε, 23, 26. Ε, 23, 93. ΣΤ, 27, 6. ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 12. ΣΤ, 27, 13. ΣΤ, 29, 196. ΣΤ, 33, 532 Αριστοφάνης: Α, 3, 128. Β, 7, 15. Β, 7, 19. Γ, 16, 325. ΣΤ, 29, 175. ΣΤ, 29, 177. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 32, 363 Αρμάος, Δημήτρης: Δ, 19, 170. Δ, 19, 174 Αρμένης, [Γιώργος]: ΣΤ, 29, 178 Αρμπαζίνο, Αλμπέρτο [Arbasino, Alberto]: Δ, 21,

171 Άρμστρονγκ [Armstrong, Louis]: Ε, 24, 182 Αρόν, Ραιημόν [Aron, Raymond Claude Ferdinand]: Γ, 17, 404. Γ, 17, 407. Γ, 17, 408 Αρταξέρξης: Γ, 16, 287. Δ, 18, 70 Αρτεμίδωρος [ο Δαλδιανός]: ΣΤ, 28, 141 Αρχιμήδης: Δ, 20, 211. Ε, 23, 84 Ασλανίδης, Αχιλλέας: ΣΤ, 29, 169 Ασλάνογλου, Νίκος Αλέξης: Δ, 18, 8. Δ, 18, 10. Δ, 18, 11. Δ, 18, 12. Δ, 18, 18. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Άστιγκς, Γουώρρεν [Hastings, Warren]: Γ, 15, 185 Άτης, γιος του Κροίσου: Γ, 16, 264. Γ, 16, 265. Γ, 16, 266. Γ, 16, 267. Γ, 16, 269. Γ, 16, 270 Αυγερινοπούλου, Βάσω: ΣΤ, 29, 200 Αυγουστίνος [Augustinus Hipponensis, Aurelius]: ΣΤ, 31, 326 Αυλωνίτης, [Βασίλης]: Δ, 19, 161 Άχτερνμπους, Χέρμπερτ [Achternbusch, Herbert]: Δ, 19, 162. Δ, 19, 163 Βαβούρης, Σταύρος: Α, 1, 35 Βαγενάς, Νάσος: Γ, 12, 15. Γ, 14, 130. Γ, 16, 326. Γ, 17, 347. Δ, 20, 189. Ε, 26, 343 Βαγέχο [Vallejo, César]: Γ, 17, 395 Βάγκνερ, Βίνιφρεντ [Wagner, Winifred]: ΣΤ, 29, 170. ΣΤ, 32, 430 Βάιλ, Κουρτ [Weill, Kurt Julian]: Ε, 26, 353. Ε, 26, 354 Βάινιγκερ [Weininger, Otto]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 25. ΣΤ, 29, 187 Βάιντα [Wajda, Andrzej Witold]: Β, 11, 233. Γ, 17, 399 Βακαλό, Γιώργος: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364 Βακαλό, Ελένη [πραγμ. όνομα Σταυρινού, Ελένη]: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364 Βακαλόπουλος, Απ[όστολος]: Δ, 21, 330 Βακαλόπουλος, Χρήστος: ΣΤ, 28, 200 Βακούλικ, Λούντβικ [Vaculík, Ludvík]: Γ, 15, 228 Βαλαβανίδης, Χρ[ήστος]: ΣΤ, 32, 422 Βαλαωρίτης, Νάνος: Β, 10, 168. Ε, 23, 97 Βαλερύ, Πωλ [Valéry, Ambroise-Paul-Toussaint-Jules]: Α, 5, 212. Α, 5, 213. Β, 9, 136. Β, 10, 185. Β, 10, 187. Β, 11, 204. Γ, 12, 50. Γ, 17, 342. Δ, 18, 16. Δ, 19, 106. Δ, 19, 129. Δ, 22, 354. Ε, 23, 49. Ε, 24, 136. ΣΤ, 29, 122. ΣΤ, 29, 188 Βάλζερ, Ρόμπερτ [Walser, Robert]: Ε, 23, 22. Ε, 23, 23. ΣΤ, 34-35, 559 Βαλτινός, [Θανάσης]: ΣΤ, 32, 369 Βαμβακάρης, [Μάρκος]: ΣΤ, 34-35, 650 Βαν Ντέσμπουργκ [Van Doesburg, Theo]: ΣΤ, 32, 425 Βαρβέρης, Γιάννης: Β, 7, 39. ΣΤ, 29, 200 Βαρβιτσιώτης Τάκης: Δ, 18, 9. Δ, 18, 12. Δ, 18, 15. Δ, 18, 16. Δ, 18, 85 Βαρίκα, Ελένη: Δ, 19, 174 Βαρίκας, Β[άσος]: Γ, 17, 398. Ε, 24, 136. ΣΤ, 33, 527 Βάρναλης, [Κώστας]: Α, 1, 35. Α, 6, 267. Β, 7, 37. Β, 10, 164. Β, 10, 165 Βάρσος, Δ[ημήτρης]: Ε, 26, 348. ΣΤ, 29, 168. ΣΤ, 29, 200. ΣΤ, 30, 253 Βάσερμαν, Ζάκομπ [Wassermann, Jakob]: ΣΤ, 33, 456 Βασιλικός, Β[ασίλης]: Β, 9, 136. ΣΤ, 32,

172 Βαφόπουλος, Γ[ιώργος] Θ.: Δ, 18, 7. Δ, 18, 8. Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 11. Δ, 18, 12. Δ, 18, 14. Δ, 18, 85 Βέγγος, Θανάσης: Β, 8, 91 Βελάσκεθ [Velázquez, Diego Rodríguez de Silva y]: Δ, 21, 329 Βελουδής, Γ[ιώργος]: Γ, 16, 323 Βέλτσος, Γ[ιώργος]: B, 8, 87. Β, 9, 138. Ε, 24, 175. ΣΤ, 31, 334 Βέμπερ, Μαξ [Weber, Karl Emil Maximilian]: E, 23, 31 Βέμπερν [Weber, Carl Maria von]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 26 Βενιζέλος, Ελευθέριος: Α, 6, 247. Α, 6, 248. Α, 6, 249 Βέντεκιντ [Wedekind, Frank]: ΣΤ, 29,187 Βέντερς [Wenders, Wim]: ΣΤ, 30, 252 Βερίκιος: ΣΤ, 31, 340 Βερν, Ιούλιος [Verne, Jules Gabriel]: Β, 11, 214. Δ, 19, 134. Δ, 19, 135. Ε, 26, 355. ΣΤ, 27, 112. ΣΤ, 27, 113. ΣΤ, 33, 538 Βέρντι [Verdi, Giuseppe Fortunino Francesco]: Β, 11, 215 Βερούλη, [Άννα]: ΣΤ, 30, 258. ΣΤ, 30, 265 Βερτώφ, Τζίγκα [πραγμ. όνομα Kaufman, David Abelevich]: Γ, 17, 389 Βιαν [Vian, Boris]: ΣΤ, 29, 166 Βιβάλντι [Vivaldi, Antonio Lucio]: Γ, 17, 350 Βιγιόν [Villon, François]: ΣΤ, 28, 198 Βιζυηνός, [Γεώργιος]: Α, 2, 66. Α, 5, 225. Ε, 24, 171. Ε, 24, 172 Βίκο [Vico, Giambattista]: Δ, 19, 116 Βικτωρία [Victoria], βασίλισσα της Αγγλίας: Δ, 21, 285 Βίνερ [Wiener, Norbert]: Γ, 16, 328 Βίννικοτ [Winnicott, Donald Woods]: Α, 3, 126 Βιντέλα [Videla, Jorge Rafael]: Α, 3, 131 Βιργίλιος [Vergilius Maro, Publius]: Α, 2, 63. Γ, 17, 341. Δ, 21, 264. Δ, 21, 315. Δ, 22, 397 Βισκόντι [Visconti di Modrone, Luchino]: Γ, 17, 399 Βιστωνίτης, Αναστάσης [πραγμ. όνομα Παπαδόπουλος, Αναστάσης]: Δ, 18, 8. Δ, 18, 10. Δ, 18, 19. Δ, 18, 87. Δ, 20, 242 Βλαντάς: ΣΤ, 30, 246 Βλαχογιάννης, Ν[ίκος]: Δ, 21, 330 Βλάχος, [Άγγελος]: Ε, 24, 132 Βογιάζης, Α[ντώνης]: Γ, 16, 320. Γ, 17, 404 Βοζνισιένσκυ [Voznezensky, Andrei]: Β, 9, 114. Γ, 14, 154 Βολανάκης, [Μίνως]: Β, 7, 41 Βολίνσκυ [Volinsky Flekser, Akim Levovich]: ΣΤ, 29, 130 Βολπόνι, Πάολο [Volponi, Paolo]: ΣΤ, 29, 162 Βολταίρος [Voltaire- πραγμ. όνομα Arouet, François-Marie]: Γ, 13, 81. Δ, 20, 202. ΣΤ, 32, 429 Βοναπάρτη, Μαρία [Bonaparte, Marie]: ΣΤ, 27, 6 Βοσκόπουλος, [Τόλης]: Γ, 14, 170. ΣΤ, 34-35, 639 Βότσης, Γ[ιώργος]: Α, 3,

173 Βουγιουκλάκη, [Αλίκη]: Α, 1, 30. ΣΤ, 28, 200 Βούλγαρης, Παντελής: Β, 9, 136 Βουρνάς, Τ[άσος]: Β, 7, 17. Δ, 19, 160. Δ, 19, 161. ΣΤ, 34-35, 641 Βούρτση, [Μάρθα]: Δ, 21, 310 Βουτσινά, Ελένη Α.: ΣΤ, 29, 197 Βουτσινάς, [Ανδρέας]: ΣΤ, 30, 265. ΣΤ, 33, 540 Βραχωρίτης, Σπύρος: E, 24, 137 Βρεττάκος, [Νικηφόρος]: ΣΤ, 28, 202 Βρόντος, [Χάρης]: ΣΤ, 29, 167. ΣΤ, 29, 200. ΣΤ, 30, 254 Βρούτος [Brutus, Marcus Iunius Brutus e Quintus Servilius Caepio]: Δ, 19, 107. ΣΤ, 34-35, 639 Βύρωνας [Byron, George Gordon]: Δ, 20, 233. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 102. ΣΤ, 34-35, 641 Γαβριήλ, Γ. [πραγμ. όνομα Τζιρτζιλάκης, Γιώργος]: ΣΤ, 29, 197. ΣΤ, 29, 200 Γαΐτης, Γιάννης: ΣΤ, 32, 363 Γαλάνη, Δήμητρα: ΣΤ, 34-35, 639 Γαλάνης, Δ[ημήτριος]: Δ, 19, 169 Γαλιλαίος [Galilei, Galileo]: A, 1, 16 Γερένης, Παύλος: ΣΤ, 29, 200 Γεωργουσόπουλος, Κώστας: Β, 7, 42. ΣΤ, 29, 172 (Μύρης, Κ.) Γιαγιάννος, Απόστολος: Β, 8, 67 Γιάκομπσον [Jakobson, Roman Osipovich]: A, 1, 28. Α, 5, 197. Α, 5, 200. Β, 11, 204. Β, 11, 205. Γ, 16, 290. Γ, 17, 386. Γ, 17, 388. ΣΤ, 32, 423 Γιαλουράκης, [Μανόλης]: Γ, 12, 53 Γιαλούρης: ΣΤ, 33, 543 Γιάλτης: Β, 7, 38 Γιανναδάκης, Νίκος: Δ, 19, 167 Γιανναράς, Χρ[ήστος]: ΣΤ, 29, 196 Γιαννόπουλος, Αλ[κιβιάδης]: Δ, 18, 14. E, 24, 135. ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364. ΣΤ, 32, 365 Γιαντσό [Jancsó, Miklós]: Γ, 12, 55 Γιατρομανωλάκης, Γ[ιώργης]: Γ, 12, 15. ΣΤ, 28, 207. ΣΤ, 31, 289 Γιουνγκ [Jung, Carl Gustav]: A, 1, 11. Α, 2, 46. Β, 7, 19. Δ, 21, 262. Δ, 21, 263. Ε, 26, 351. ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 13. ΣΤ, 27, 56. ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 69. ΣΤ, 27, 70. ΣΤ, 27, 84. ΣΤ, 27, 85. ΣΤ, 27, 86. ΣΤ, 27, 87. ΣΤ, 27, 88. ΣΤ, 27, 92. ΣΤ, 27, 106. ΣΤ, 27, 107. ΣΤ, 27, 115 Γιούντιν, Π.: Α, 2, 68 Γιούργος, Κώστας: ΣΤ, 33, 532 Γκαίμπελς [Goebbels, Paul Joseph]: Ε, 23, 72 Γκαίρινγκ [Göring, Hermann Wilhelm]: Ε, 23, 72 Γκαίτε [Goethe, Johann Wolfgang von]: Β, 7, 19. Δ, 19, 108. Δ, 19, 109. Δ, 19, 162. Δ, 20, 203. Δ, 20, 233. Δ, 20, 247. Δ, 21, 264. Δ, 22, 363. Ε, 23, 28. Ε, 23, 30. Ε, 23, 74. Ε, 24, 200. ΣΤ, 27, 36. ΣΤ, 27, 42. ΣΤ, 27, 44. ΣΤ, 27, 102 Γκανάς, Μιχάλης: Β, 7,

174 Γκάντι [Gandhi, Mohandas Karamchand]: ΣΤ, 33, 531 Γκαρμπολάς, Μιλτιάδης Κ.: Δ, 19, 165 Γκαρωντύ, Ρ. [Garaudy, Roger]: Δ, 20, 251. ΣΤ, 34-35, 659 Γκάτσος, [Νίκος]: Α, 4, 142. Β, 9, 121. Β, 10, 163. Γ, 17, 391. Ε, 24, 132 Γκελμπ, Μπάρμπαρα [Gelb, Barbara]: ΣΤ, 32, 424 Γκεταρί, Φ.: Γ, 17, 393 Γκιμοσούλης, Κωστής: ΣΤ, 29, 165. ΣΤ, 29, 166. ΣΤ, 29, 200. ΣΤ, 30, 254 Γκιωνάκης, [Γιάννης]: Β, 7, 41 Γκόγια [Goya, Francisco]: Δ, 19, 109 Γκογκ [Gogh, Vincent Willem van]: Β, 8, 63. Β, 10, 181. Δ, 19, 109 Γκόμπροβιτς [Gombrowicz, Witold Marian]: ΣΤ, 30, 254 Γκοντάρ [Godard, Jean-Luc]: E, 26, 356. ΣΤ, 29, 170. ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 34-35, 635. ΣΤ, 34-35, 651 Γκόρκι [Gorky, Maxim- πραγμ. όνομα Peshkov, Alexei Maximovich]: A, 1, 19. Α, 5, 200. E, 24, 138 Γκόττβαλντ, Κλέμεντ [Gottwald, Klement]: Γ, 15, 213. Γ, 15, 214. Γ, 15, 215. Γ, 15, 216 Γκουσγκούνης, [Κώστας]: Α, 3, 131. ΣΤ, 28, 204 Γκούφας, Βαγγέλης: ΣΤ, 29, 179 Γκρας, Γκ. [Grass, Günter]: ΣΤ, 31, 350 Γκράσμαν [Grassman, Vittorio]: Δ, 19, 160 [Γκρίτση]- Μιλλιέξ, [Τατιάνα]: Ε, 25, 276 Γκρίφιθ [Griffith, David Wark]: ΣΤ, 34-35, 652 Γκρόμπιους [Gropius, Walter]: Ε, 26, 353. ΣΤ, 32, 425 Γκροτόφσκι, Γ. [Grotowski, Jerzy]: Β, 10, 151 Γληνός, [Δημήτρης]: Β, 10, 164 Γλύξμπουργκ Γ.: Β, 10, 164 Γόρδιος, Αναστάσιος: Δ, 21, 330 Γουδέλης, Τάσος: ΣΤ, 29, 200 Γουέλς [Wells, Herbert George]: Ε, 23, 46. ΣΤ, 27, 103 Γουέστ [West, Mary Jane]: ΣΤ, 33, 538 Γουίλσον, Γούντροου [Wilson, Woodrow]: Α, 5, 190 Γουλιέλμος Β της Πρωσίας [William II]: Ε, 23, 15 Γουλφ, Τόμας [Wolfe, Thomas Clayton]: ΣΤ, 33, 456 Γούναρης, Αλέκος: ΣΤ, 29, 200 Γούναρης, [Δημήτρης]: A, 6, 247 Γουόρχωλ, Άντυ [Warhol, Andy]: ΣΤ, 30, 237 Γουτεμβέργιος [Gutenberg, Johannes]: ΣΤ, 31, 347 Γουώλμπρουκ, Άντον [Walbrook, Anton]: Δ, 21, 289 Γουώλς, Ροντόλφο [Walsh, Rodolfo Jorge]: Γ, 17, 395 Γρηγοράτος, [Διονύσης]: Β, 7, 38 Γρηγόρη, Μιχ. Π.: Δ, 19, 173 Γρηγόριος ο Θεολόγος: Γ, 17, 408. ΣΤ, 34-35, 623 Γρηγορίου, Μιχάλης: ΣΤ, 28, 207. ΣΤ, 31,

175 Γρυπάρης, Γιάννης: Ε, 23, 111 Γυπαράκη, Μαρία: ΣΤ, 29, 200 Δαβαράκης, [Άρης]: ΣΤ, 29, 166. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 34-35, 641 Δαλιανίδης, [Γιάννης]: ΣΤ, 33, 538 Δάλλας, [Γιάννης]: Α, 6, 244. Γ, 12, 53. Δ, 20, 189. Ε, 26, 343 Δαμιανίδη, Ά[ννα]: Β, 8, 86 Δαμιανός, Α[λέξης]: Γ, 17, 390 Δάνης, [Γιώργος]: Β, 7, 41 Δαρβίνος [Darwin, Charles Robert]: A, 1, 17. ΣΤ, 27, 76. ΣΤ, 33, 452 Δαρείος: ΣΤ, 33, 452 Δασκαλάκης, [Βασίλης]: Ε, 23, 108 Δεδούσης, Βασ[ίλης]: Δ, 18, 15 Δεληγιάννη Π.: Ε, 23, 33 Δελής, Τρ[ιαντάφυλλος]: ΣΤ, 33, 535 Δέλιος, Γ[ιώργος]: Δ, 18, 14 Δημάκης, Μηνάς: Γ, 16, 329. Γ, 16, 330. Γ, 16, 331 Δημαράς, Κ.Θ.: Α, 6, 246. Δ, 20, 187. Ε, 24, 129. Ε, 26, 342 Δημητριάδη, Μαρία: Α, 1, 35 Δημητριάδης, Δ[ημήτρης]: ΣΤ, 34-35, 647. ΣΤ, 34-35, 648. ΣΤ, 34-35, 649 Δημητρίδης, Βασίλης: Δ, 21, 330. Δ, 21, 331 Διακογιάννης, Γιάννης: ΣΤ, 29, 169 Διαλεγμένος, [Γιώργος]: ΣΤ, 29, 178 Διαμάντη, Λίτσα: Β, 9, 100 Δικταίος, Άρης [πραγμ. όνομα Κωνσταντουλάκης, Κώστας]: Δ, 19, 164. Ε, 23, 32 Διλμπέρης: ΣΤ, 29, 198 Διογ[ένης], Λαέρτιος: Β, 10, 153. Ε, 23, 103 Διονυσίου: ΣΤ, 29, 198 Διοσκουρίδης, Βασίλης: ΣΤ, 32, 368 Δούκα, Δήμητρα: ΣΤ, 28, 206 Δούκας, Νεόφυτος: E, 24, 137 Δρακονταειδής, Φίλιππος: Γ, 15, 182. ΣΤ, 28, 207. ΣΤ, 31, 289 Δράμαλης, [Μαχμούτ πασάς]: ΣΤ, 32, 363 Δρίβας, [Αναστάσιος]: Α, 4, 176. Β, 10, 163 Δωροβίνης, Β.: Γ, 17, 400 Εβρέν [Evren, Ahmet Kenan]: ΣΤ, 26, 364 Εγγονόπουλος, [Νίκος]: Α, 4, 142. Β, 9, 122. Β, 10, 163. Β, 10, 164. Β, 10, 171. ΣΤ, 32, 429 Έλγκαρ [Elgar, Sir Edward William]: B, 11, 216. B, 11, 217 Ελευθερίου, Μάνος: Α, 1, 35 Ελεφάντης, Ά[γγελος]: Γ, 16, 320. Γ, 16, 321. Γ, 16, 322. Γ, 17, 404. Γ, 17, 405. Γ, 17, 406. Γ, 17, 408 Έλιοτ [Eliot, T.S.]: Α, 4, 146. Β, 10, 163. Γ, 13, 110. Γ, 17, 341. Γ, 17, 354. Δ, 19, 159. Δ, 20, 217. Δ, 20, 218. Δ, 21, 264. Δ, 21, 265. Δ, 21, 293. Ε, 23, 89. Ε, 23, 90 Έλμερσον, Πάτρικ: Β, 11,

176 Ελύτης, Οδυσσέας [πραγμ. όνομα Αλεπουδέλης, Οδυσσέας]: Α, 4, 152. Α, 4, 153. Α, 6, 233. Α, 6, 237. Α, 6, 238. Α, 6, 239. Α, 6, 240. Α, 6, 241. Α, 6, 242. Α, 6, 243. Β, 9, 114. Β, 9, 115. Β, 9, 116. Β, 9, 117. Β, 9, 118. Β, 9, 120. Β, 9, 121. Β, 9, 122. Β, 9, 123. Β, 9, 124. Β, 9, 125. Β, 9, 126. Β, 10, 163. Β, 10, 164. Β, 10, 171. Γ, 12, 3. Γ, 12, 22. Γ, 12, 49. Γ, 14, 152. Γ, 14, 153. Γ, 14, 154. Γ, 14, 155. Γ, 14, 156. Γ, 17, 391. Γ, 17, 392. Δ, 20, 188. Ε, 24, 136. Ε, 24, 193. Ε, 24, 194. Ε, 24, 195. Ε, 24, 196. E, 26, 357. ΣΤ, 28, 131. ΣΤ, 28, 132. ΣΤ, 28, 133. ΣΤ, 28, 135. ΣΤ, 28, 136. ΣΤ, 29, 165. ΣΤ, 32, 421. ΣΤ, 32, 429 Εμπεδοκλής [ο Ακραγαντινός]: Α, 4, 147. Α, 5, 220. Β, 11, 234 Εμπειρίκος, [Ανδρέας]: Α, 4, 142. Β, 10, 163. Β, 10, 164. Β, 10, 165. Β, 10, 166. Β, 10, 167. Β, 10, 168. Β, 10, 169. Β, 10, 170. Β, 10, 172. Β, 10, 173. Β, 10, 174. Β, 10, 175. Ε, 24, 172. ΣΤ, 31, 296. ΣΤ, 31, 297. ΣΤ, 31, 298. ΣΤ, 32, 421 Ένγκελς [Engels, Friedrich]: Γ, 17, 406. ΣΤ, 33, 453 Έντισον [Edison, Thomas Alva]: Δ, 20, 201 Ερατοσθένης: Β, 10, 152 Ερνστ, Μαρξ [Ernst, Max]: Β, 9, 128. Δ, 19, 128. Ε, 26, 333 Έρντμαν [Erdman, Nikolai Robertovich]: Α, 2, 82 Ερρίκος Η [Henry VIII], βασιλιάς της Αγγλίας: Α, 5, 224 Έσσλιν, Μ. [Esslin, Martin]: Β, 7, 19 Ευαγγελάτος, Σπ[ύρος]: Α, 3, 128. Β, 10, 186 Ευαγγελίδης: Β, 10, 187 Ευαγγέλου, [Ανέστης]: Δ, 18, 10. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Ευθυμιάδης, [Μήτσος]: Β, 7, 41. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Ευκλείδης: Α, 1, 19. Α, 1, 20. Δ, 20, 211 Ευρυπίδης: Β, 7, 14. Ε, 24, 144. ΣΤ, 30, 264. ΣΤ, 33, 540 Ευσταθιάδης, Γιάννης: Ε, 23, 100 Ζαγκρεμπέλνι: Β, 9, 135 Ζάιντλερ, Ίγκο [Seidler, Ingo]: E, 23, 29. Ε, 23, 32. Ε, 23, 33 Ζακόπουλος, [Νίκος]: ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Ζαμιάτιν [Zamyatin, Yevgeny Ivanovich]: A, 1, 15. Β, 7, 37. Β, 8, 90. Γ, 12, 54 Ζάμπο, Ιστβάν [Szabó, István]: ΣΤ, 28, 204 Ζαννής: ΣΤ, 30, 245. ΣΤ, 30, 247 Ζανούσσι [Zanussi, Krzysztof]: Δ, 20, 243 Ζαπάτα, Εμιλιάνο [Zapata Salazar, Emiliano]: Β, 11, 220 Ζαποτόσκυ [Zápotocký, Antonín]: Γ, 15, 216 Ζάππα, Φρανκ [Zappa, Frank Vincent]: Γ, 14, 171 Ζάρκος, Γιώργης: ΣΤ, 28, 207 Ζαρρύ [Jarry, Alfred]: Δ, 21, 310. Δ, 22, 340 Ζαχαριάδης, [Νίκος]: Β, 7, 38. ΣΤ, 30, 245 Ζενέ, Ζαν [Genet, Jean]: Α,7, 18. Γ, 16, 289. ΣΤ, 30, 215 Ζερβός, Σωκράτης: ΣΤ, 28, 206 Ζηνόβιεφ [Zinoviev, Grigory Yevseevich- πραγμ. όνομα Apfelbaum, Hirsch]: ΣΤ, 32, 423 Ζήρας, Αλέξης: Β, 7, 38. Δ, 18, 12. E, 24, 135. Ε, 25,

177 Ζιντ, Αντρέ [Gide, André Paul Guillaume]: Β, 7, 38. Γ, 14, 146. Δ, 19, 108. Δ, 19, 172. Ε, 23, 46. ΣΤ, 33, 463. ΣΤ, 33, 525 Ζιώγας, [Βασίλης]: ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Ζολά [Zola, Émile]: Γ, 13, 90. Γ, 13, 113. Δ, 20, 239. Δ, 21, 310. ΣΤ, 32, 417. ΣΤ, 33, 448. ΣΤ, 33, 456 Ζορμπά, Μυρσίνη: Δ, 18, 12 Ζουράρις, [Κώστας]: Γ, 16, 321 Ζύμπεμπεργκ: ΣΤ, 29, 170 Ζώτος, [Μίνως]: Α, 4, 176 Ηλιόπουλος, Σπύρος: Ε, 26, 334. ΣΤ, 29, 196. ΣΤ, 29, 200 Ηράκλειτος: Α,7, 17. Γ, 12, 17. Ε, 24, 145. ΣΤ, 33, 530. ΣΤ, 33, 531 Ηρόδοτος: Β, 8, 52. Γ, 16, 261. Γ, 16, 265. Γ, 16, 266. Γ, 16, 267. Γ, 16, 269. Γ, 16, 270. Γ, 16, 271 Ηρώδης: Α, 2, 41 Ησαΐα, Νανά: Α, 2, 75 Ησίοδος: Δ, 19, 116 Θασίτης, Πάνος Κ.: Δ, 18, 13. Δ, 18, 17. Δ, 18, 86 Θέμελης, [Γιώργος]: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 12. Δ, 18, 13. Δ, 18, 14. Δ, 18, 85 Θεοδοσόπουλος: ΣΤ, 31, 342 Θεοδωρακάτος, Δ[ημήτρης]: ΣΤ, 27, 97 Θεοδωράκης, [Μίκης]: A, 6, 266. Β, 8, 59. Β, 9, 100. Γ, 17, 391. Ε, 24, 196. ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 34-35, 639. ΣΤ, 34-35, 655. ΣΤ, 34-35, 656 Θεοδωρακόπουλος, [Ιωάννης Ν.]: ΣΤ, 33, 543 Θεοδωρακόπουλος, Λουκάς: Β, 7, 39 Θεοδωρίδης, Χ[αράλαμπος]: Β, 7, 18 Θεολογίδου, Ρένα: ΣΤ, 34-35, 641 Θέος, Δήμος: Δ, 21, 309. ΣΤ, 29, 174. ΣΤ, 29, 200 Θεοτοκάς, [Γιώργος]: Ε, 26, 341. ΣΤ, 32, 368 Θεοτόκης, [Κωνσταντίνος]: ΣΤ, 30, 250 Θεόφιλος: B, 9, 119. Β, 9, 125. Δ, 20, 234 Θερβάντες [Cervantes Saavedra, Miguel de]: Α, 4, 175 Θορπ [Thorpe, Richard]: ΣΤ, 34-35, 652 Θουκυδίδης: ΣΤ, 28, 210. ΣΤ, 33, 452 Θωμόπουλος, [Ανδρέας]: ΣΤ, 29, 179 Ιβάν ο τρομερός [Ivan IV], τσάρος του βασιλείου της Ρωσίας: Α, 3, 120. ΣΤ, 27, 24 Ιγκενιέρος, Σεσίλια: A, 2, 63 Ιερεμιάδης, Περικλής: Δ, 19, 161. Δ, 19, 162 Ιερομνήμονος, Π[ηνελόπη]: B, 7, 19 Ιλίνσκαγια, Σόνια: Δ, 18, 12. Δ, 18, 13. ΣΤ, 34-35, 621 Ιλίτς [Lenin, Vladimir Ilyich - πραγμ. όνομα Ulyanov, Vladimir Ilyich]: Α, 4, 137. Α, 4, 175. Β, 9, 134. Β, 9, 135. Γ, 15, 187. Γ, 15, 216. Γ, 15, 217. Γ, 15, 218. Γ, 16, 324. ΣΤ, 29, 135. ΣΤ, 31, 346. ΣΤ, 34-35, 656 Ιμπέρ [Ibert, Jacques]: Β, 11, 216 Ινγκάρντεν [Ingarden, Roman]: Γ, 17,

178 Ιονέσκο [Ionesco, Eugène]: Β, 9, 127. Β, 10, 153. Γ, 15, 218. ΣΤ, 32, 430 Ιορδανίδης, Κ[ώστας]: Β, 10, 153 Ιοσελιάνι, Οτάρ [Iosseliani, Otar]: Γ, 12, 48. Γ, 12, 49 Ιούδας: ΣΤ, 34-35, 572 Ίσαρης, Αλέξανδρος: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 19. Δ, 18, 87. Δ, 19, 163. Δ, 19, 164. Ε, 23, 33 Ίττεν [Itten, Johannes]: ΣΤ, 32, 425 Ίψεν [Ibsen, Henrik]: Ε, 23, 17. ΣΤ, 26, 364 Ιωαννίδης, Γιάννης: ΣΤ, 30, 257. ΣΤ, 31, 345 Ιωάννου, Γιώργος: Β, 7, 40. Δ, 18, 11. Δ, 18, 12. Δ, 18, 18. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86. Ε, 26, 341. ΣΤ, 29, 179. ΣΤ, 29, 180. ΣΤ, 29, 184 Καβάφης, [Κωνσταντίνος]: Α, 4, 146. Α, 5, 225. Α, 6, 233. Α, 6, 234. Α, 6, 236. Α, 6, 237. Α, 6, 238. Α, 6, 240. Α, 6, 241. Α, 6, 242. Α, 6, 243. Α, 6, 244. Β, 9, 113. Β, 9, 116. Β, 9, 118. Β, 10, 165. Γ, 12, 17. Γ, 12, 18. Γ, 12, 19. Γ, 12, 20. Γ, 12, 21. Γ, 12, 22. Γ, 12, 23. Γ, 12, 53. Γ, 14, 152. Γ, 16, 330. Γ, 17, 350. Γ, 17, 391. Γ,17, 393. Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 14. Δ, 18, 18. Δ, 20, 181. Δ, 20, 184. Δ, 20, 186. Δ, 20, 187. Δ, 20, 188. Δ, 20, 189. Ε, 23, 90. Ε, 24, 129. Ε, 24, 130. Ε, 24, 136. Ε, 24, 144. Ε, 24, 146. Ε, 24, 158. Ε, 24, 172. Ε, 24, 194. Ε, 25, 272. Ε, 26, 347. Ε, 26, 348. ΣΤ, 29, 199. ΣΤ, 32, 371. ΣΤ, 34-35, 618. ΣΤ, 34-35, 619. ΣΤ, 34-35, 620. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 622. ΣΤ, 34-35, 623. ΣΤ, 34-35, 624. ΣΤ, 34-35, 625. ΣΤ, 34-35, 626. ΣΤ, 34-35, 627. ΣΤ, 34-35, 628. ΣΤ, 34-35, 629. ΣΤ, 34-35, 631 Καζάν, Ηλίας: Γ, 14, 147 Καζαντζάκης, [Νίκος]: Α, 4, 176. Β, 7, 19. Γ, 12, 3. Γ, 16, 323. Γ, 16, 324. Ε, 23, 13. Ε, 24, 193. Ε, 24, 194. ΣΤ, 32, 371 Καζαντζής, Τόλης: Δ, 20, 243 Καζαντζίδης, [Στέλιος]: Γ, 14, 170. ΣΤ, 32, 421. ΣΤ, 34-35, 639 Καίσαρας [Caesar, Gaius Iulius]: Δ, 19, 107. Δ, 19, 117. ΣΤ, 28, 161. ΣΤ, 31, 346 Καίστλερ [Koestler, Arthur]: ΣΤ, 31, 290. ΣΤ, 33, 531. ΣΤ, 34-35, 652 Κακουλίδης, Γιάννης: Β, 10, 172 Καλάντρα, Ζάβις [Kalandra, Záviš]: Β, 11, 229 Καλβίνο [Calvino, Italo]: Δ, 21, 314. ΣΤ, 33, 446 Κάλβος, [Ανδρέας]: A, 1, 11. Α, 4, 145. Β, 9, 116. Β, 9, 118. Γ, 14, 152. Γ, 16, 330. Δ, 20, 244. Ε, 24, 194 Καλέντζης, [Αριστοτέλης]: Γ, 17, 403 Καλιόρης, Γιάννης [πραγμ. όνομα Καλεώδης, Γιάννης]: Ε, 26, 343 Καλλέργης, Λυκούργος: Α, 3, 131 Καλλιγούλας [Germanicus, Gaius Iulius Caesar]: Δ, 22, 345 Καλλιπολίτης, [Βασίλης]: Δ, 21, 311 Καλλιφατίδης, [Θεόδωρος]: Ε, 24, 194 Καλοκύρης, Δημήτρης: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 19. Δ, 18, 87 Καλομοίρης, [Μανόλης]: ΣΤ, 31, 345 Καλοπίσης, Θ[εόδωρος]: Δ, 20, 233. ΣΤ, 28, 206 Καματερός, [Γιώργος]: B, 11, 230 Καμπανέλλης, Ιάκωβος: Β, 7, 39. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 33,

179 Καμύ [Camus, Albert]: Α, 4, 138. Α, 4, 147. Β, 7, 38. Β, 8, 55. Δ, 20, 216. Δ, 20, 218. Ε, 23, 77. ΣΤ, 28, 182 Κανακάκης, Λ[ευτέρης]: ΣΤ, 29, 197 Κανάρης, Κωνσταντίνος, ήρωας της ελληνικής επανάστασης: ΣΤ, 32, 429 Κανελλίδης, Ανδρέας: Δ, 21, 312 Κανελλόπουλος, Τάκης: Δ, 20, 242 Καντ [Kant, Immanuel]: Α, 2, 46. Γ, 16, 273. Γ, 16, 324. Γ, 17, 408. Δ, 20, 202. Ε, 23, 94 Κάουτσκυ [Kautsky, Karl Johann]: Γ, 12, 49 Κάουφμαν [Kaufman, Bob]: Ε, 23, 96. Ε, 23, 97. Ε, 23, 98 Καπαμπλάνκα, Χοσέ Ραούλ [Capablanca y Graupera, José Raúl]: ΣΤ, 30, 254 Καπετανάκης, [Δημήτρης]: E, 24, 136 Καπόνε, Αλ [Capone, Alphonse Gabriel]: ΣΤ, 30, 207. ΣΤ, 30, 208. ΣΤ, 30, 209. ΣΤ, 30, 210. ΣΤ, 30, 211 Καπότε, Τρούμαν [Capote, Truman]: ΣΤ, 30, 237 Καπποδίστριας, [Ιωάννης]: A, 3, 90. Α, 4, 173 (Capo d Istria) Καραβασίλης, Γιώργος: Α, 2, 82. Δ, 21, 310. Δ, 21, 312. ΣΤ, 29, 200 Κάραγιαν [Karajan, Herbert von]: ΣΤ, 29, 167 Καραγιάννης, [Κώστας]: Α, 5, 224. ΣΤ, 28, 203. ΣΤ, 28, 204 Καράγιωργας, Διον[ύσης]: ΣΤ, 29, 196 Καράγιωργας, Σάκης: ΣΤ, 29, 196 Καρακαλού, Ξεν. Ι.: Δ, 19, 171 Καραμανλής, [Κωνσταντίνος Γ.]: Γ, 17, 376. ΣΤ, 30, 265 Καρανίκας, Χρ.: Δ, 20, 244 Καραντώνης, [Ανδρέας]: Β, 10, 163. Β, 10, 164. Γ, 17, 401. Δ, 18, 12. Ε, 24, 136 Καραπαναγιώτης, Λ. Β.: Γ, 12, 15 Καραστάθη, Αναστασία: ΣΤ, 29, 200 Καρατζόγλου, Γ[ιάννης]: Δ, 18, 11. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Καρατζόπουλος, [Αντώνης]: Α, 5, 224 Καρέζη, Τζένη: ΣΤ, 32, 363 Καρέλλη, Ζωή: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 12. Δ, 18, 13. Δ, 18, 14. Δ, 18, 85 Καρκαβίτσας, Ανδρέας: Α, 3, 99. Β, 7, 9. Δ, 20, 234 Κάρμιχελτ, Σίμον [Carmiggelt, Simon]: Γ, 17, 395 Κάρολ, Μάντλεν [Carroll, Edith Madeleine]: ΣΤ, 30, 263 Καρούζος, [Νίκος]: Ε, 24, 196 Καρράς, [Στρατής]: ΣΤ, 29, 178 Κάρτερ: Β, 9, 135 Καρτέσιος [Descartes, René]: Γ, 14, 165. Δ, 19, 108. Δ, 19, 110. Δ, 19, 112. ΣΤ, 27, 13 Καρτόσιο, Μπ.: ΣΤ, 32, 423 Καρυπίδης, Γ[ιώργος]: Γ, 17, 404. Γ, 17, 405. Γ, 17, 407. ΣΤ, 29, 200. ΣΤ, 33, 538 Καρυωτάκης, [Κώστας]: Α, 1, 34. Α, 5, 225. Β, 7, 37. Β, 10, 165. Β, 11, 198. Δ, 18, 14. Ε, 24, 136. Ε, 24, 171. Ε, 24, 172 Κασομούλης [Νικόλαος]: Δ, 21, 330. Δ, 21,

180 Καστοριάδης, Κορνήλιος: Γ, 17, 401 Κάστρο, Φιντέλ [Castro Ruz, Fidel Alejandro]: ΣΤ, 30, 239 Κατακουζηνός, Γ[ιώργος]: ΣΤ, 31, 339 Κάτος, Γιώργος: Δ, 20, 242 Κάτρα, Μαρία: ΣΤ, 34-35, 641 Κατράκη, Βάσω: Δ, 19, 168. Δ, 19, 169 Κατσάνης, Β[αγγέλης]: Γ, 17, 402 Κατσαντώνης, Μενέλαος: A, 3, 93 Κατσαρός, Μιχάλης: ΣΤ, 34-35, 655. ΣΤ, 34-35, 656 Κατσίμπαλης, [Γιώργος]: Β, 10, 163. Γ, 17, 401 Καφάσης, [Κώστας]: Β, 9, 100 Κάφκα [Kafka, Franz]: A, 1, 29. Α, 2, 79. Β, 7, 30. Β, 7, 38. Β, 9, 121. Β, 9, 126. Β, 10, 153. Γ, 12, 17. Γ, 12, 30. Γ, 12, 31. Γ, 14, 146. Γ, 15, 181. Γ, 15, 215. Γ, 15, 216. Γ, 16, 306. Γ, 17, 384. Γ, 17, 388. Γ, 17, 407. Δ, 19, 109. Δ, 20, 215. Δ, 20, 245. Δ, 21, 280. Ε, 23, 10. Ε, 23, 11. Ε, 23, 22. Ε, 23, 29. Ε, 23, 77. Ε, 24, 200. Ε, 25, 273. Ε, 26, 317. Ε, 26, 341. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 28, 212. ΣΤ, 31, 290. ΣΤ, 31, 312. ΣΤ, 32, 417. ΣΤ, 33, 448. ΣΤ, 34-35, 559 Κάφκα, Χέρμαν [Kafka, Herman]: Γ, 15, 215 Καχτίτσης, Νικόλαος: Α, 3, 100. E, 24, 135 Κέλλυ, Γκρέυς [Kelly, Grace Patricia]: ΣΤ, 30, 263 Κεμάλ [Kemal Atatürk, Mustafa]: Α, 6, 248 Κέννεντυ [Kennedy, John Fitzgerald]: Ε, 23, 98. ΣΤ, 30, 252 Κέννεντυ, Έντουαρντ [Kennedy, Edward Moore]: ΣΤ, 30, 238 Κέντρου- Αγαθοπούλου, Μαρία: Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Κεντρωτής, Γιώργος: ΣΤ, 29, 200 Κεπέσης, [Νίκανδρος]: ΣΤ, 31, 343 Κέρουακ [Kerouac, Jack]: ΣΤ, 29, 158. ΣΤ, 29, 159. ΣΤ, 34-35, 650 Κέρτις: ΣΤ, 31, 332 Κεχαΐδης, Δ[ημήτρης]: Γ, 14, 172. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 33, 541 Κηλαηδόνης, Λουκιανός: ΣΤ, 29, 189 Κήτον, Μπάστερ [Keaton VI, Joseph Frank]: Γ, 17, 387. Δ, 19, 161 Κιαρομόντε [Chiaromonte, Nicola]: Β, 9, 127. Β, 9, 129 Κιγκινάτο [Cincinnatus, Lucius Quinctius]: B, 10, 150 Κιζόφσκι, Γιάνους: Β, 11, 233 Κιμ Τσι Χα [Jiha, Kim]: Γ, 17, 395 Κινγκ [King, Henry]: ΣΤ, 31, 332 Κινδύνης, Κώστας: Β, 7, 43 Κιούμπρικ [Kubrick, Stanley]: ΣΤ, 31, 333. ΣΤ, 34-35, 634 Κιτσόπουλος, Γ[ιώργος]: Δ, 18, 15 Κίτσος- Μυλωνάς, Αν[δρέας] Θ.: Δ, 20, 245 Κλάιστ [Kleist, Bernd Heinrich Wilhelm von]: Γ, 16, 319 Κλαύδιος: ΣΤ, 34-35, 623 Κλέε [Klee, Paul]: ΣΤ, 32, 425 Κλεμέντις [Clementis, Vladimír]: Γ, 15, 213. Γ, 15, 214. Γ, 15,

181 Κλιμτ [Klimt, Gustav]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 25 Κλωντέλ, Πωλ [Claudel, Paul]: Γ, 14, 127. Γ, 16, 291. Γ, 16, 319 Κοεμτζής, [Νίκος]: Β, 9, 101. Β, 9, 103. Β, 9, 104. Γ, 14, 171. ΣΤ, 29, 166 Κοζίνσκι, Γιέρζι [Kosiński, Jerzy- πραγμ. όνομα Lewinkopf, Józef]: ΣΤ, 32, 423 Κόκκινος, Κώστας: Δ, 18, 14 Κοκόλης, Ξ[ενοφών] Α.: Δ, 18, 11. Δ, 18, 13 Κοκόσκα [Kokoschka, Oskar]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 25 Κόκοτος, Λ[ίνος]: Β, 7, 40 Κολέτι, Λ. [Colletti, Lucio]: Γ, 17, 404 Κολλάτος, Δημήτρης: ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 28, 198 Κολοκοτρώνης, [Γεώργιος], ήρωας της ελληνικής επανάστασης: Ε, 23, 111. ΣΤ, 32, 363 Κομένιο [Komenio, Johano Amoso]: Γ, 15, 231 Κομεντσίνι [Comencini, Luigi]: ΣΤ, 32, 419 Κομφούκιος [Confucius]: ΣΤ, 33, 530 Κονδύλης, [Γεώργιος]: Β, 10, 164 Κονδύλης, Φ.: Β, 10, 151 Κόνολλυ, Σύριλ [Connolly, Cyril Vernon]: Α, 5, 203 Κορντέ, Σαρλότ [Corday d'armont, Marie-Anne Charlotte de]: ΣΤ, 30, 230 Κοντίνι, Τζιανφράνκο [Contini, Gianfranco]: Ε, 24, 206 Κόντογλου, [Φώτης] [πραγμ. όνομα Αποστολέλης, Φώτης]: Γ, 16, 323. Γ, 16, 324. ΣΤ, 32, 371 Κοντομήτρος, Ν[ίκος]: E, 24, 135 Κοντορσέ [Condorcet, Jean-Antoine-Nicolas de Caritat marquis de]: Δ, 19, 116 Κοντός, Γ[ιάννης]: Β, 8, 92 Κοπέρνικος [Copernicus, Nicolaus]: ΣΤ, 27, 76 Κόπεχνε [Kopechne, Mary Jo]: ΣΤ, 30, 252 Κόπολα [Coppola, Francis Ford]: Γ, 17, 390 Κορδάτος, Γιάννης: Β, 9, 123 Κοροβέσης, Περικλής: Α, 2, 75. Α, 2, 77. Α, 2, 78. Α, 2, 79. Α, 2, 80. Δ, 19, 145. Δ, 19, 147. ΣΤ, 31, 334 Κορρές, Μανόλης: ΣΤ, 29, 179 Κορς, Κ. [Korsch, Karl]: Γ, 17, 404 Κόρσο, Γκρέγκορυ [Corso, Gregory]: Ε, 23, 97. ΣΤ, 30, 211 Κόρφης, Τάσος [πραγμ. όνομα Ρομποτής, Τάσος]: Α, 4, 176 Κοτζιάς, [Αλέξανδρος]: Ε, 25, 276 Κοτζιάς, Κ[ώστας]: Β, 7, 19 Κότσβαρας: Γ, 12, 39 Κουβελάκης, Παναγιώτης: ΣΤ, 28, 206 Κούκορ, Τζωρτζ [Cukor, George Dewey]: ΣΤ, 30, 238 Κουλουφάκος, Κ[ώστας]: Γ, 12, 51 Κουμανταρέας, Μένης: Ε, 26, 341. ΣΤ, 32, 369 Κουν, [Κάρολος]: B, 7, 41. ΣΤ, 29, 199. ΣΤ, 34-35, 651 Κούνδουρος, Ν[ίκος]: Γ, 17,

182 Κούντερα, Μίλαν [Kundera, Milan]: Α, 3, 128. Β, 10, 153. Γ, 12, 26. Γ, 12, 27. Γ, 12, 51. Γ, 14, 126. Γ, 15, 181. Γ, 15, 182. Γ, 15, 222 Κουρέτας, Δ[ημήτρης]: ΣΤ, 27, 33. ΣΤ, 27, 66. ΣΤ, 27, 73. ΣΤ, 27, 83. ΣΤ, 27, 115 Κουροσάβα [Kurosawa, Akira]: Γ, 14, 168. ΣΤ, 29, 174 Κουρουπού, [Άννα]: Ε, 24, 132 Κούρτοβικ, Δημοσθένης: ΣΤ, 28, 206 Κοφινιώτης, Κώστας: ΣΤ, 33, 527 Κράους [Kraus, Karl]: Δ, 19, 163. Ε, 23, 23. Ε, 23, 24. Ε, 23, 26. Ε, 23, 32. ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 29, 188 Κρεμεζή, Αγλαΐα: ΣΤ, 29, 198 Κρένεκ [Krenek, Ernst]: Ε, 26, 353 Κριβονόσωφ [Krivonosov, Vladimir Timofeevich]: Α, 5, 269 Κριστ, Δέσποινα: Ε, 25, 276 Κριστ, Ρόμπερτ: Ε, 25, 276 Κροίσος: Γ, 16, 261. Γ, 16, 262. Γ, 16, 263. Γ, 16, 264. Γ, 16, 265. Γ, 16, 266. Γ, 16, 267. Γ, 16, 268. Γ, 16, 269. Γ, 16, 270. Δ, 20, 184. Δ, 20, 188 Κρο, Σαρλ [Cros, Charles]: Δ, 21, 310 Κρόμγουελ [Cromwell, Oliver]: Γ, 15, 189 Κρότσε, Μπ. [Croce, Benedetto]: Α, 4, 167. Γ, 13, 108. Γ, 16, 290. Γ, 16, 294. Δ, 21, 262. Δ, 21, 264 Κρυστάλλης, [Κώστας]: Γ, 12, 46. Γ, 16, 325 Κύρος [Β ο Μέγας]: Γ, 16, 270. Δ, 20, 184. Δ, 20, 188 Κύρου, [Κλείτος]: Δ, 18, 7. Δ, 18, 11. Δ, 18, 13. Δ, 18, 16. Δ, 18, 17. Δ, 18, 86. ΣΤ, 30, 254 Κωνσταντάκης, Σταύρος: ΣΤ, 31, 340 Κωνσταντινίδης, [Γιάννης] [ψευδ. Γιαννίδης, Κώστας]: ΣΤ, 31, 345 Κωσταβάρας, [Θανάσης]: ΣΤ, 29, 179 Κωστούρος, [Θεόδωρος]: ΣΤ, 32, 364 Λάδης, Φώντας: Β, 7, 39 Λαζανάς, Β[ασίλης] Ι.: ΣΤ, 29, 195 Λαζαρίδου, Όλια: ΣΤ, 32, 419 Λάιμπνιτς [Leibniz, Gottfried Wilhelm]: Δ, 19, 115 Λακάν [Lacan, Jacques Marie Émile]: Α, 3, 126. Δ, 20, 237. Δ, 20, 238. Δ, 21, 261. Δ, 21, 264. ΣΤ, 27, 115. ΣΤ, 34-35, 630. ΣΤ, 34-35, 638 Λακασσέν, Φρανσίς: Δ, 20, 250 Λακλός [Laclos, Pierre-Ambroise Choderlos de]: ΣΤ, 33, 525 Λαλό [Lalo, Charles]: Α, 5, 222 Λάλος, Δημ.: Δ, 19, 170 Λαμπέτη, Έλλη: B, 7, 41 Λαμπρίδης, Μανόλης: Β, 8, 92 Λαμπρόπουλος, Νίκος: Γ, 17, 398 Λάο Τσε [Lao Tse]: ΣΤ, 33, 530 Λαπαθιώτης, [Ναπολέων]: Α, 4, 176. Ε, 26, 348 Λασεναίρ [Lacenaire, Pierre François]: Δ, 21,

183 Λασκαράτος, [Ανδρέας]: Β, 8, 92 Λάσκαρη, [Ζωή]: ΣΤ, 33, 538 Λαφάργκ [Lafargue, Paul]: Δ, 21, 321 Λαφόργκ, Ζυλ [Laforgue, Jules]: Ε, 23, 89. Ε, 24, 136 Λεβεντάκος, Δ[ιαμάντης]: ΣΤ, 28, 201 Λεβινάς, Ε. [Lévinas, Emmanuel]: Δ, 19, 114 Λειβαδίτης, Τάσος: Ε, 24, 196. Ε, 25, 276 Λεκαπηνός, Π[έτρος]: ΣΤ, 29, 195. ΣΤ, 29, 200 Λένυα, Λότε [Lenya, Lotte]: Ε, 26, 353. Ε, 26, 354 Λεόνε [Leone, Sergio]: ΣΤ, 31, 333 Λεοντής, Χρήστος: Β, 10, 188 Λεοπάρντι [Leopardi, Giacomo]: Α, 4, 163. Δ, 21, 264. Δ, 21, 293 Λέσσινγκ [Lessing, Gotthold Ephraim]: Β, 7, 31. Β, 10, 147. Β, 10, 152. ΣΤ, 33, 540 Λέυ [Ley, Robert]: Ε, 26, 319 Λη, Τζάνετ [Leigh, Janet]: ΣΤ, 30, 263 Λιάνης, Γ[ιώργος]: Β, 8, 89. Β, 8, 90. Γ, 14, 171. ΣΤ, 34-35, 639 Λιάπ[π]α, Φρ[ίντα]: Ε, 24, 131 Λιαρός, Δ[ημήτρης]: Δ, 20, 245 Λίκος, Θανάσης: Β, 10, 174 Λίνκλεττερ, Αρτ [Linkletter, Arthur Gordon]: ΣΤ, 33, 495 Λίνκολν [Lincoln, Abraham]: ΣΤ, 28, 141. ΣΤ, 30, 209 Λιούις, Σίνκλαιρ [Lewis, Harry Sinclair]: Δ, 20, 249 Λιοντάκης, Χριστόφορος: Β, 7, 38. Β, 7, 39. Β, 10, 185 Λιόντης, Κωστής: ΣΤ, 29, 183 Λογγίνος, [Διονύσιος]: ΣΤ, 27, 12 Λοΐζος, [Μάνος]: Β, 9, 100. ΣΤ, 28, 197 Λοκ [Locke, John]: ΣΤ, 34-35, 644 Λομπατσέβσκι [Lobachevskii, Nikolai Ivanovich]: A, 1, 16 Λόντον, Τζακ [London, Jack]: Δ, 20, 249. Δ, 20, 250 Λόος [Loos, Adolf Franz Viktor Maria]: Δ, 19, 163. Ε, 23, 23 Λόουρυ, Μάλκολμ [Lowry, Malcolm]: Α, 5, 203 Λορεντζάτος, Ζήσιμος: Ε, 26, 343 Λόρκα [García Lorca, Federico del Sagrado Corazón de Jesús]: Ε, 23, 79. ΣΤ, 33, 448 Λουδοβίκος 14 ος [Louis XIV], βασιλιάς της Γαλλίας : Α, 1, 15 Λουδοβίκος 15 ος [Louis XV], βασιλιάς της Γαλλίας: Β, 11, 228 Λούθηρος [Luther, Martin]: Γ, 15, 189 Λούκας [Lucas, George Walton]: Ε, 26, 354. E, 26, 356. ΣΤ, 30, 252. ΣΤ, 34-35, 635 Λούκατς [Lukács, György]: Α, 5, 223. Β, 7, 31. Γ, 16, 289. Γ, 17, 404. Γ, 17, 407. Δ, 19, 170. Δ, 19, 171. Δ, 19, 172. Δ, 19, 173. Δ, 21, 262. Ε, 23, 25. Ε, 23, 78. Ε, 23, 103 Λούξεμπουργκ, Ρόζα [Luksemburg, Róża]: Α, 1, 35. ΣΤ, 31, 346. ΣΤ, 34-35, 656 Λουτσιάνο, Λάκι [Luciano, Charles]: ΣΤ, 30, 211 Λυκιαρδόπουλος, Γεράσ[ιμος]: Γ, 14, 164. Ε, 26, 343 Λυμπεροπούλου, Μ[άγια]: B, 7, 19 Λωρανσέν, Μαρί [Laurencin, Marie]: Δ, 22, 355. Δ, 22, 358. Δ, 22, 410. Δ, 22,

184 Δ, 22, 439 Λώρενς [Lawrence, David Herbert]: Γ, 14, 146. Γ, 16, 325. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 27, 68. ΣΤ, 27, 105. ΣΤ, 27, 115. ΣΤ, 32, 364 Λωτρεαμόν [Lautréamont- πραγμ. όνομα Ducasse, Isidore Lucien]: ΣΤ, 32, 429 Μαγιακόφσκη [Mayakovsky, Vladimir]: Α, 1, 34. Α, 5, 198. Α, 5, 199. Β, 7, 41. Γ, 13, 111. Γ, 13, 112. Γ, 14, 164. Γ, 17, 391. Δ, 20, 211. Δ, 21, 265. E, 26, 357. ΣΤ, 28, 203. ΣΤ, 34-35, 655 Μάζαρυκ, Τ., [Masaryk, Tomáš Garrigue]: Γ, 15, 216 Μαίηλερ [Mailer, Norman Kingsley]: Γ, 14, 155 Μάιλς, Βέρα [Miles, Vera]: ΣΤ, 30, 263 Μακιαβέλι [Machiavelli, Niccolò di Bernardo dei]: ΣΤ, 32, 428 Μακκάρθυ, Μαίρη [McCarthy, Mary Therese]: Γ, 17, 357 Μακλιούρ, Μάικλ [McClure, Michael]: Ε, 23, 97 Μακντόνλντ, Ντουάιτ [Macdonald, Dwight]: Γ, 17, 357 Μακρής, Δ[ιονύσης]: Β, 7, 39 Μακρυγιάννης: Α, 1, 35. Ε, 23, 90 Μαλάνος, [Τίμος]: Γ, 12, 53. Ε, 26, 340 Μαλαπάρτε, Κούρτσιο [Malaparte, Curzio- πραγμ. όνομα Suckert, Kurt Erich]: ΣΤ, 31, 344 Μάλερ [Mahler, Gustav]: B, 11, 216. Δ, 19, 163. Ε, 23, 23. Ε, 23, 25 Μαλέρμπ [Malherbe, François de]: Ε, 25, 269 Μαλλαρμέ [Mallarmé, Stéphane]: Α, 4, 145. Α, 4, 153. Α, 6, 257. Α, 6, 258. Β, 9, 136. Γ, 13, 71. Γ, 13, 89. Γ, 13, 113. Γ, 16, 289. Δ, 19, 106. Δ, 19, 109. Δ, 19, 113. Ε, 24, 136. Ε, 24, 169. Ε, 24, 172. ΣΤ, 29, 124. ΣΤ, 30, 254. ΣΤ, 32, 394 Μαλρώ [Malraux, André]: Β, 7, 38. Γ, 16, 289. Δ, 19, 113. Ε, 23, 46 Μαμάκης, Αχιλλέας: ΣΤ, 33, 527 Μαν, Τόμας [Mann, Thomas]: Α, 2, 79. Γ, 14, 146. Γ, 14, 159. Δ, 22, 413. Δ, 22, 414. Ε, 23, 10. Ε, 23, 14. Ε, 23, 16. Ε, 23, 24. Ε, 23, 28. Ε, 23, 29. Ε, 23, 30. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 27, 115. ΣΤ, 29, 199. ΣΤ, 31, 287. ΣΤ, 33, 455. ΣΤ, 33, 457. ΣΤ, 34-35, 559. ΣΤ, 34-35, 560. ΣΤ, 34-35, 648 Μανδηλαράς, [Νικηφόρος]: Β, 9, 107 Μανέλλης, Φραγκίσκος: Δ, 19, 161 Μανιάνι [Magnani, Anna]: ΣΤ, 33, 459 Μανιάτης: Β, 9, 99 Μανιάτης, Μ[ιχάλης]: ΣΤ, 31, 339 Μανιώτης, Γιώργος: Β, 7, 41. Β, 7, 42. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 33, 541 Μανουσάκης, Κώστας: Β, 9, 136 Μαντέλα, Νέλσον [Mandela, Nelson Rolihlahla]: Γ, 17, 395 Μάντζαρος, [Νικόλαος]: Δ, 19, 167 Μαντσόνι [Manzoni, Alessandro Francesco Tommaso]: Α, 4, 163. Δ, 21, 266 Μάνφορντ, Λιούις [Mumford, Lewis]: ΣΤ, 33, 447 Μάο [Zedong, Mao]: Γ, 14, 165. Γ, 15, 218 Μαρά [Marat, Jean-Paul]: Δ, 21, 327. ΣΤ, 30, 230 Μαράβας, Γιάννης: ΣΤ, 29,

185 Μαργαρίτης, [Γιώργος]: ΣΤ, 29, 198 Μαρδόνιος: Δ, 18, 29 Μαριατεγκουί [Mariátegui La Chira, José Carlos]: Β, 11, 220 Μαρινέ[λ]λα [πραγμ. όνομα Παπαδοπούλου, Κυριακή]: ΣΤ, 34-35, 639 Μάρκαρης, Π[έτρος]: Β, 8, 86. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Μάρκες [Marquez, Gabriel Garcia]: Γ, 14, 164. Γ, 14, 167. Δ, 20, 218. Δ, 21, 265. Ε, 25, 274. Ε, 25, 275. Ε, 26, 340 Μαρκίδης, Μάριος: Δ, 21, 311. Ε, 25, 276 Μάρκογλου, Πρόδρομος: Δ, 18, 10. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Μαρκόπουλος, Γιάννης: Α, 1, 35. ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 29, 172. ΣΤ, 29, 193 Μαρκούζε [Marcuse, Herbert]: Β, 11, 231. Γ, 17, 394 Μάρντοκ, Άιρις [Murdoch, Iris]: Α, 2, 79 Μαρξ [Marx, Karl Heinrich]: Β, 7, 30. Β, 9, 138. Γ, 14, 145. Γ, 14, 167. Γ, 15, 187. Γ, 16, 322. Γ, 17, 388. Γ, 17, 401. Γ, 17, 406. Γ, 17, 407. Γ, 17, 408. Δ, 19, 107. Δ, 19, 108. Δ, 21, 262. Δ, 21, 321. Δ, 21, 323. Ε, 23, 101. Ε, 24, 173. Ε, 24, 200. Ε, 25, 231. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 31, 326. ΣΤ, 32, 424. ΣΤ, 33, 452. ΣΤ, 34-35, 560. ΣΤ, 34-35, 660 Μάρτιν, Π. Ο. [Martin, Percival William]: ΣΤ, 27, 115 Μαρτινού [Martinů, Bohuslav]: ΣΤ, 29, 168 Μαρωνίτης, Δ. Ν.: Α, 4, 151. Α, 5, 224. Α, 6, 242. Γ, 12, 15. Γ, 12, 56. Δ, 18, 7. Δ, 18, 11. Δ, 20, 188. Δ, 20, 189. Ε, 25, 276. ΣΤ, 29, 195 Μασερέ, Π. [Macherey, Pierre]: Ε, 24, 175 Μαστοράκη, Τζένη: Β, 7, 39. Γ, 12, 53. Ε, 25, 276 Μάτεσις, Π[αύλος]: Α, 3, 128. Β, 7, 17. Β, 10, 151. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 33, 541. ΣΤ, 34-35, 638. ΣΤ, 34-35, 639 Ματζουράνης, Γ.: Α, 5, 224 Μαυρομαρά, Τίνα: ΣΤ, 29, 200 Μαυρομιχάλης, Πετρόμπεης: Γ, 16, 287 Μαυρουδής, Κώστας: Β, 7, 37. Β, 9, 138. Δ, 19, 170 Μαυρουδής, Νότης: ΣΤ, 29, 200 Μαχ: Γ, 12, 49 Μάχα [Mácha, Karel Hynek]: Γ, 12, 38 Μεγδάνης, [Παναγιώτης]: Δ, 21, 330. Δ, 21, 331 Μέγιερ [Meier, Richard]: ΣΤ, 32, 425 Μελάγια, Μάγια [πραγμ. όνομα Τσιριγώτη, Μελπομένη]: ΣΤ, 33, 527 Μελάς, [Σπύρος]: Ε, 26, 347 Μελαχρινός, [Απόστολος]: Α, 4, 176 Μέλβιλ [Melville, Herman]: Γ, 17, 354. Γ, 17, 355. Δ, 20, 215. ΣΤ, 27, 38. ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 87 Μέλβιλ [Melville, Jean-Pierre]: ΣΤ, 33, 538 Μέλισσος: ΣΤ, 30, 242 Μένανδρος: ΣΤ, 29, 175. ΣΤ, 29, 177. ΣΤ, 29, 178 Μενδράκος, [Τάκης]: Ε, 25, 276 Μενίδης, Διον[ύσης]: ΣΤ, 29,

186 Μερακλής, Μ[ιχάλης] Γ.: Δ, 18, 12 Μερλώ- Ποντύ, Μ. [Merleau-Ponty, Maurice]: Γ, 16, 320. Γ, 17, 404. Γ, 17, 407. Γ, 17, 408 Μεσθεναίος, Φώτης: Β, 7, 10 Μέσκος, Μάρκος: Β, 7, 37 Μεταξάς, [Ιωάννης]: Β, 10, 165. Γ, 16, 323. Γ, 16, 324. Γ, 17, 346 Μεταστάσιο [Metastasio, Pietro- πραγμ. όνομα Trapasi, Pietro Domonico Armando]: Α, 4, 163 Μηλιώνης, Χριστόφορος: Δ, 20, 248. Δ, 20, 249 Μήτρας, [Μιχαήλ]: Ε, 25, 276 Μητροπάνος, [Δημήτρης]: Β, 9, 100 Μητρόπουλος, [Δημήτρης]: Ε, 26, 353 Μήτσορα, Μαρία: Β, 7, 39. ΣΤ, 30, 248. ΣΤ, 31, 290 Μιγιώ [Milhaud, Darius]: Γ, 16, 319 Μιζογκούσι [Mizoguchi, Kenji]: Γ, 17, 387. Δ, 19, 161 Μικρούτσικος, Θ[άνος]: Β, 7, 39. Γ, 14, 171. ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 28, 198. ΣΤ, 29, 197 Μίλλερ, Αν [πραγμ. όνομα Collier, Johnnie Lucille]: ΣΤ, 30, 239 Μίλλερ, Άρθουρ [Miller, Arthur Asher]: ΣΤ, 30, 237 Μίντλετον: Γ, 16, 319 Μινωτής, [Αλέξης]: ΣΤ, 29, 189 Μις Βαν ντε Ρόε [Mies van der Rohe, Ludwig]: ΣΤ, 32, 425 Μιτεράν [Mitterrand, François Maurice Adrien Marie]: ΣΤ, 31, 340 Μιχαήλ Άγγελος [Buonarroti Simoni, Michelangelo di Lodovico]: Α, 4, 166. ΣΤ, 32, 423 Μιχαηλίδης, Γιάννης: Α, 5, 225. Β, 7, 37. Μιχαηλίδης, [Σόλων]: ΣΤ, 31, 345 Μολιέρος [πραγμ. όνομα Poquelin, Jean-Baptiste]: Δ, 22, 343 Μονιτσέλι [Monicelli, Mario]: Δ, 19, 160 Μονταίνι [Montaigne, Michel Eyquem de]: Γ, 14, 126. ΣΤ, 34-35, 648 Μοντάν, Υβ [Montand, Yves- πραγμ. όνομα Livi, Ivo]: ΣΤ, 30, 238 Μοντεσκιέ [Montesquieu, Charles de Secondat baron de]: Β, 11, 228. Γ, 16, 292 Μονρόε, Μαίριλυν [Monroe, Marilyn]: ΣΤ, 30, 237. ΣΤ, 30, 238. ΣΤ, 30, 239 Μοράβια [Moravia, Alberto- πραγμ. όνομα Pincherle, Alberto]: Δ, 21, 314. ΣΤ, 29, 130. ΣΤ, 29, 132. ΣΤ, 29, 199 Μόργκαν [Morgan, Marlo]: ΣΤ, 31, 290 Μόρετ: Ε, 24, 180 Μόρο [Moro, Aldo]: ΣΤ, 29, 134 Μορτόγιας, Δ[ημήτρης]: Β, 10, 152 Μοσκώφ, Κ[ωστής]: Α, 5, 222. Δ, 18, 13. ΣΤ, 29, 197 Μόσσε [Mossé, Claude]: Α, 2, 53 Μοσχονά, Ε.Ι.: Δ, 18, 12 Μότσαρτ [Mozart, Wolfgang Amadeus]: Α, 2, 54. Β, 11, 216. Ε, 24, 195 Μούζιλ, Μάρθα: Ε, 23, 8 Μούζιλ, Ρόμπερτ [Musil, Robert]: Δ, 19, 154. Δ, 19, 163. Δ, 19, 164. Δ, 21, 262. Ε, 186

187 23, 3. Ε, 23, 6. Ε, 23, 7. Ε, 23, 8. Ε, 23, 9. Ε, 23, 10. Ε, 23, 11. Ε, 23, 12. Ε, 23, 13. Ε, 23, 14. Ε, 23, 15. Ε, 23, 16. Ε, 23, 17. Ε, 23, 22. Ε, 23, 23. Ε, 23, 24. Ε, 23, 25. Ε, 23, 26. Ε, 23, 27. Ε, 23, 28. Ε, 23, 29. Ε, 23, 30. Ε, 23, 31. Ε, 23, 32. Ε, 23, 35. Ε, 23, 45. Ε, 23, 46. Ε, 23, 47. Ε, 23, 48. Ε, 23, 49. Ε, 23, 69. Ε, 23, 70. Ε, 23, 71. Ε, 23, 75. Ε, 23, 76. Ε, 23, 77. Ε, 23, 78. Ε, 23, 79. Ε, 23, 80. Ε, 23, 81. Ε, 23, 87. Ε, 23, 99. Ε, 24, 199. ΣΤ, 31, 327. ΣΤ, 33, 448. ΣΤ, 33, 455. ΣΤ, 34-35, 559 Μουλλάς, [Παναγιώτης]: Ε, 25, 276. Ε, 26, 341 Μουρίκης, Κωστής: ΣΤ, 31, 342 Μουρσελάς, [Κώστας]: Β, 7, 41. ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Μουσολίνι [Mussolini, Benito Amilcare Andrea]: Γ, 13, 67. Γ, 13, 69. Γ, 13, 112. Ε, 23, 47 Μούσχουρη, [Νάνα]: Α, 6, 266 Μοχόλυ-Νάγκυ [Moholy-Nagy, László]: ΣΤ, 32, 425 Μπάγιερ, Κόνραντ [Bayer, Konrad]: A, 7, 27 Μπαέζ, Τζόαν [Baez, Joan Chandos]: Α, 4, 177 Μπακούνιν [Bakunin, Mikhail Aleksandrovich]: Γ, 17, 408. ΣΤ, 29, 131 Μπακόλας, [Νίκος]: Ε, 25, 276 Μπακώλ [Bacall, Lauren- πραγμ. όνομα Perske, Betty Joan]: ΣΤ, 33, 538 Μπαλιμπάρ, Ε. [Balibar, Étienne]: Ε, 24, 175 Μπαμπέφ [Babeuf, François-Noël]: A, 1, 17. Δ, 21, 291 Μπανί Σαντρ [Bani S adr, Abu al-h asan]: ΣΤ, 29, 152 Μπάουχαϊς, Μίες: Γ, 17, 395 Μπαρ, Χέρμαν [Bahr, Hermann Anastas]: ΣΤ, 32, 426 Μπαράς [Barras, Paul François Jean Nicolas Vicomte de]: Γ, 15, 187 Μπάρο, Ρ. [Bahro, Rudolf]: Γ, 17, 404 Μπαρτ [Barthes, Roland]: Α, 3, 123. Α, 3, 124. Α, 3, 127. Β, 9, 124. Γ, 14, 166. Γ, 16, 293. Γ, 16, 294. Δ, 19, 114. Δ, 19, 133. Δ, 20, 237. Δ, 20, 244. Δ, 21, 328. Ε, 24, 172. Ε, 24, 175. ΣΤ, 27, 114. ΣΤ, 29, 171. ΣΤ, 29, 172. ΣΤ, 32, 386 Μπάρτοκ [Bartók, Béla Viktor János]: Γ, 17, 357. Δ, 21, 280. Ε, 23, 103 Μπατάιγ [Bataille, Georges Albert Maurice Victor]: Γ, 14, 127. Γ, 17, 394. Δ, 19, 114. Δ, 19, 177. Δ, 21, 321. Δ, 22, 413. ΣΤ, 29, 166. ΣΤ, 31, 350 Μπαταριάς, [Θανάσης]: ΣΤ, 33, 543 Μπεβ Μερύ, Υβ [Beuve-Méry, Hubert]: Β, 11, 232 Μπεζάρ [Béjart, Maurice]: ΣΤ, 30, 253. ΣΤ, 33, 540 Μπέκετ [Beckett, Samuel Barclay]: Β, 7, 15. Γ, 14, 146. Γ, 15, 229. Γ, 16, 306. Δ, 19, 150. Δ, 21, 315 Μπελεζίνη, [Ανδρέας]: E, 25, 276 Μπέλι, [Bely, Andrei- πραγμ. όνομα Bugaev, Boris Nikolaevich]: A, 1, 19 Μπελλίνι [Bellini, Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco]: ΣΤ, 30, 234 Μπελόκιο, Μάρκο [Bellocchio, Marco]: Α, 5, 224 Μπένες [Beneš, Edvard]: Γ, 15, 216 Μπεντά, Ζυλιέν [Benda, Julien]: Δ, 20, 215 Μπέντον [Benton, Robert]: ΣΤ, 32, 419 Μπεράτης, [Γιάννης]: ΣΤ, 32,

188 Μπεργκ [Berg, Alban]: Ε, 23, 23 Μπέργκεν, Κάντις [Bergen, Candice]: ΣΤ, 30, 238 Μπέριο [Berio, Luciano]: ΣΤ, 29, 168 Μπερλής, Άρης: Α, 5, 225. B, 8, 88 Μπερντιάεφ, Ν. [Berdyaev, Nikolai Alexandrovich]: Δ, 20, 246 Μπερνστάιν [Bernstein, Leonard]: Γ, 12, 49. ΣΤ, 29, 167 Μπέρξον [Bergson, Henri Louis]: Α, 5, 222. Δ, 21, 262 Μπερσέ [Berchet, Giovanni]: Α, 4, 163 Μπερτολούτσι [Bertolluchi, Bernardo]: Γ, 14, 168. ΣΤ, 30, 238 Μπετόβεν [Beethoven, Ludwig van]: B, 11, 214. Γ, 13, 81. Γ, 15, 231. Δ, 20, 201. ΣΤ, 29, 167 Μπετταρίνι, Ροζάννα [Bettarini, Rosanna]: Ε, 24, 206 Μπήττυ, Ουώρρεν [Beatty, Warren]: ΣΤ, 32, 423. ΣΤ, 32, 424 Μπιέμπλ [Biebl, Konstantin]: Γ, 12, 35 Μπιζέ [Bizet, Alexandre César Léopold]: ΣΤ, 28, 195. ΣΤ, 28, 196 Μπιούμπι, Φρίντα: ΣΤ, 34-35, 658. ΣΤ, 34-35, 659 Μπιρώ: Δ, 22, 357 Μπισσέ, Ζακλίν [Bisset, Winifred Jacqueline Fraser]: ΣΤ, 30, 238 Μπλάγκας, Νίκος: ΣΤ, 28, 206 Μπλανς, Ζακ Εμίλ: Β, 10, 181 Μπλέηκ, Σοφία Τζεξ [Blake, Sophia Louisa Jex]: Δ, 21, 286 Μπλόι, Λέων [Bloy, Léon]: ΣΤ, 28, 179 Μπλοκ [Blok, Aleksandr Aleksandrovich]: A, 1, 19 Μπογκντάνοβιτς [Bogdanovich, Peter]: ΣΤ, 30, 252 Μπογκντάνωφ, Μάικλ [Bogdanov, Michael]: Δ, 19, 153 Μπόλεϋν, Άννα [Boleyn, Anne]: Α, 5, 224 Μπόλντεν, Μπάντυ [Bolden, Buddy]: Ε, 24, 180 Μπολονίνι, Μ. [Bolognini, Mauro]: Β, 7, 41 Μπονιουέλ, Λ[ουίς] [Bun uel, Luis]: Β, 10, 152. Δ, 19, 161 Μπόροσβυκ, Βαλέριαν [Borowczyk, Walerian]: Ε, 26, 360. Ε, 26, 361. ΣΤ, 30, 262 Μπορύ, Ζαν Λουί [Bory, Jean-Louis]: Γ, 12, 53. Γ, 12, 54 Μπος [Bosch, Hieronymus- πραγμ. όνομα Aken, Jheronimus van]: Δ, 21, 328 Μποστ [Μποσταντζόγλου, Μέντης- πραγμ. όνομα Βοσταντζόγλου, Χρύσανθος]: ΣΤ, 33, 539 Μποτιτσέλλι [Botticelli, Sandro- πραγμ. όνομα Filipepi, Alessandro di Mariano di Vanni]: ΣΤ, 33, 507 Μπότσογλου, Χρόνης: Δ, 19, 147. ΣΤ, 30, 266 Μπουζόνι [Busoni, Dante Michelangelo Benvenuto Ferruccio]: E, 26, 353 Μπουκόβσκι [Bukowski, Henry Charles]: Δ, 21, 321. ΣΤ, 29, 166 Μπουμπουλίνα, ηρωίδα της ελληνικής επανάστασης: ΣΤ, 34-35, 638 Μπουντόβκιν [Pudovkin, Vsevolod Illarionovich]: ΣΤ, 34-35, 652 Μπρακ [Braque, Georges]: Δ, 19, Δ, 22, 357. Δ, 22, 363. Δ, 22, 433 Μπράντμερυ [Bradbury, Ray Douglas]: ΣΤ, 34-35, 640 Μπράουνινγκ [Browning, Elizabeth Barrett]: Δ, 19,

189 Μπρασσένς, Ζωρζ [Brassens, Georges]: Ε, 24, 142 Μπράυντ, Λουίζ [Bryant, Louise]: ΣΤ, 32, 424 Μπρέζνιεφ [Brezhnev, Leonid Ilʹich]: Β, 7, 28. Β, 9, 134. Β, 9, 135. Γ, 15, 186. Γ, 15, 187. Δ, 19, 167. ΣΤ, 31, 346 Μπρελ, Ζακ [Brel, Jacques Romain Georges]: Β, 8, 90. Β, 8, 91 Μπρέντον, Χάουαρντ [Brenton, Howard John]: Δ, 19, 153 Μπρεσόν [Bresson, Robert]: Γ, 14, 147. Δ, 19, 158. Δ, 19, 161 Μπρετόν [Breton, André]: B, 10, 163. Β, 10, 165. Β, 10, 167. Β, 10, 171. Β, 11, 211. Β, 11, 219. Β, 11, 220. Β, 11, 229. Γ, 15, 220. Δ, 19, 109. Δ, 21, 310. Δ, 22, 354. Δ, 22, 357. Δ, 22, 374. Δ, 22, 432. Ε, 26, 333. Ε, 26, 334. Ε, 26, 349. ΣΤ, 30, 230. ΣΤ, 30, 231. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 32, 429 Μπρέχτενμπαχ, Μπ.: Γ, 17, 395 Μπροντ, Μαξ [Brod, Max]: Γ, 15, 216 Μπροχ [Broch, Hermann]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 32 Μπύχνερ [Büchner, Georg]: ΣΤ, 33, 540 Μπωντλαίρ [Baudelaire, Charles Pierre]: Α, 5, 212. Β, 9, 121. Β, 9, 136. Γ, 12, 13. Γ, 13, 89. Γ, 13, 113. Γ, 16, 289. Γ, 16, 325. Δ, 20, 217. Δ, 21, 262. Δ, 22, 368. Δ, 22, 370. Δ, 22, 395. ΣΤ, 27, 6. ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 27, 108. ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 31, 305. ΣΤ, 31, 349. ΣΤ, 32, 394. ΣΤ, 32, 397. ΣΤ, 33, 454. ΣΤ, 34-35, 620. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 622. ΣΤ, 34-35, 623. ΣΤ, 34-35, 624. ΣΤ, 34-35, 625 Μυλωνογιάννης, [Γιώργος]: Α, 4, 176 Μύντσενμπεργκ [Münzenberg, Willi]: Α, 2, 53 Μυράτ, Δ.: Δ, 21, 321 Μωάμεθ: ΣΤ, 33, 530 Μωμ [Maugham, William Somerset]: ΣΤ, 34-35, 641 Μωπασάν [Maupassant, Henri Rene Albert Guy de]: Δ, 21, 310. Δ, 22, 405. ΣΤ, 27, 106. ΣΤ, 33, 448 Ναθαναήλ, Έλενα: Β, 7, 41 Ναλκόβσκα, Ζόφια [Nałkowska, Zofia]: Γ, 17, 384 Ναπολέων [Napoléon Bonaparte]: Γ, 15, 187. Δ, 21, 311. Ε, 23, 101. ΣΤ, 33, 452 Νέγκρι, Τόμι [Negri, Antonio]: ΣΤ, 32, 423 Νεκάεβ, Σεργκέι [Nechayev, Sergey Gennadiyevich]: ΣΤ, 29, 131. ΣΤ, 29, 132. ΣΤ, 29, 133. ΣΤ, 29, 136 Νέκας: ΣΤ, 29, 174 Νέσβαλ [Nezval, Vítězslav]: Γ, 12, 35 Νεύτωνας [Newton, Isaac]: Δ, 20, 201. Δ, 20, 247. ΣΤ, 34-35, 644 Νιάρχος, Σταύρος: A, 6, 266 Νικηφόρου, Τ[όλης]: Δ, 18, 19. Δ, 18, 86 Νικόλ, Α. [Nikoll, Allardyce]: Β, 7, 19 Νικολαρεΐζης, Δ[ημήτρης]: E, 24, 135. Ε, 24, 136 Νικολίνι, Ρενάτο [Nicolini, Renato]: ΣΤ, 29, 161 Νικολούδης, [Θεολόγος]: Β, 10, 165. Γ, 17, 346 Νιν, Αναΐς [Nin, Anaïs]: Α, 2, 79 Νίξον [Nixon, Richard Milhous]: Β, 7, 28. ΣΤ, 30,

190 Νιούμαν, Πωλ [Newman, Paul Leonard]: Ε, 24, 155. ΣΤ, 30, 239 Νισβέστνυ, Έρνστ [Neizvestny, Ernst Iosifovich]: Δ, 19, 167 Νίτσε [Nietzsche, Friedrich Wilhelm]: Α, 1, 18. Α, 3, 126. Β, 7, 19. Β, 10, 165. Β, 11, 211. Γ, 17, 402. Δ, 19, 132. Δ, 19, 170. Δ, 19, 171. Δ, 19, 172. Δ, 19, 173. Δ, 19, 174. Δ, 20, 250. Δ, 21, 262. Δ, 21, 263. Δ, 21, 264. Δ, 21, 265. Ε, 23, 26. Ε, 23, 78. Ε, 24, 170. ΣΤ, 27, 70. ΣΤ, 29, 131. ΣΤ, 32, 428. ΣΤ, 34-35, 560. ΣΤ, 34-35, 648 Νίτσος, Κώστας: ΣΤ, 29, 180 Νόβακ, Κιμ [Novak, Kim]: ΣΤ, 33, 495 Νοβάλις [Novalis- πραγμ. όνομα Hardenberg, Georg Philipp Friedrich Freiherr von]: A, 1, 11. Α, 2, 61. Γ, 16, 330. Δ, 20, 247 Νοβότνυ [Novotný, Antonín Josef ]: Γ, 15, 216 Νογκέζ, Ντομινίκ [Noguez, Dominique]: ΣΤ, 28, 200 Νόλλας, Δημήτρης: Β, 7, 39. ΣΤ, 31, 289. ΣΤ, 31, 330. ΣΤ, 31, 331 Νορς, Χάρολντ [Norse, Harold]: Ε, 23, 97 Νοταρά, Σ[απφώ]: B, 7, 41 Νοταράς, Σπύρος: Α, 5, 223. Α, 5, 224 Νουρέγιεφ [Nureyev, Rudolf Khametovich]: ΣΤ, 30, 253 Ντα Βίντσι [Da Vinci, Leonardo di ser Piero]: Γ, 13, 105. Δ, 20, 201. ΣΤ, 27, 57. ΣΤ, 27, 59. ΣΤ, 27, 60 Νταίυ, Ντόρις [Day, Doris- πραγμ. όνομα Kappelhoff, Mary Ann]: ΣΤ, 30, 263 Ντακρέτας, Δ[ημήτρης]: Ε, 24, 129 Ντ Αλαμπέρ [D Alembert, Jean Baptiste le Rond]: Β, 10, 149 Νταλί [Dalí Domènech, Salvador Felip Jacint]: Δ, 21, 311. ΣΤ, 29, 193 Νταλιό [Dalio, Marcel- πραγμ. όνομα Blauschild, Israel Moshe]: E, 26, 361 Ντάνκαν, Ισιδώρα [Duncan, Isadora]: ΣΤ, 32, 424 Ντ Αννούτσιο [D'Annunzio, Gabriele]: Α, 4, 163. Γ, 13, 68. Δ, 21, 265. Ε, 23, 70. Ε, 23, 78 Ντάντε [Dante, Alighieri]: Α, 3, 130. Α, 4, 166. Β, 9, 124. Γ, 14, 147. Γ, 17, 357. Δ, 20, 201. Δ, 21, 315. Δ, 21, 328. Δ, 22, 397. E, 26, 357. ΣΤ, 27, 42. ΣΤ, 27, 87. ΣΤ, 30, 260 Ντε Γκωλ [De Gaulle, Charles]: Β, 11, 232 Ντε Κουίνσυ, Θωμάς [De Quinsey, Thomas]: Δ, 22, 367. ΣΤ, 32, 427. ΣΤ, 33, 453 Ντελέζ, Ζ. [Deleuze, Gilles]: Γ, 17, 394. Δ, 20, 235. Δ, 20, 236. E, 24, 139. ΣΤ, 28, 208 Ντελτέιγ, Ζοζέφ [Delteil, Joseph]: ΣΤ, 30, 230 Ντελωνέ [Delaune, Étienne]: Δ, 22, 357 Ντεμπς, Τζην [Debs, Eugene Victor]: Α, 5, 190 Ντε Νερβάλ, Ζεράρ ντε [De Nerval, Gérard]: Δ, 22, 349. ΣΤ, 33, 463 Ντε Νίρο [De Niro, Robert Mario]: ΣΤ, 30, 239 Ντεν Μπέρχε, Χ.: Γ, 17, 395 Ντενό, Φρόυλαϊν: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364. ΣΤ, 32, 365. ΣΤ, 32, 366 Ντε Πάλμα, Μπράιαν [De Palma, Brian Russell]: ΣΤ, 30, 251. ΣΤ, 30, 252 Ντερριντά, Ζακ [Derrida, Jacques]: Δ, 19, 114. Δ, 20, 237. Ε, 24, 174. Ε, 24, 175. ΣΤ, 33, 517. ΣΤ, 33, 518. ΣΤ, 34-35,

191 Ντερύ, Τιμπόρ [Déry, Tibor]: Γ, 12, 27. Γ, 12, 28. Γ, 12, 30. Γ, 15, 182 Ντέσνος [Desnos, Robert]: Γ, 12, 35 Ντε Φίλιππο [De Filippo, Eduardo]: Β, 7, 41 Ντεφόε [Defoe, Daniel]: E, 24, 148 Ντε Φρίες, Τ.: Γ, 17, 395 Ντε Χρόοτ, Γιαν Χ. [De Groot, Jan Hendrik]: Γ, 17, 395 Ντικάνωφ, Έλενα [Dalí, Gala- πραγμ. όνομα Ivanovna Diakonova, Elena]: ΣΤ, 29, 193 Ντίκενς [Dickens, Charles]: Δ, 20, 246. ΣΤ, 27, 105. ΣΤ, 33, 455. ΣΤ, 34-35, 653 Ντιντερό [Diderot, Denis]: Α, 3, 126. Α, 3, 127. Ε, 25, 270. ΣΤ, 34-35, 645 Ντιντό [Didot, François]: ΣΤ, 31, 347 Ντιόρ, Κριστιάν [Dior, Christian]: Γ, 12, 43 Ντος Πάσος [Dos Passos, John]: Γ, 17, 398. Δ, 20, 217. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 33, 448 Ντοστογιέφσκι [Dostoyevsky, Fyodor Mikhaïlovitch]: Α, 1, 18. Α, 3, 121. Α, 3, 122. Β, 7, 18. Δ, 20, 217. Δ, 20, 246. Δ, 21, 332. Ε, 23, 70. Ε, 25, 274. ΣΤ, 27, 24. ΣΤ, 27, 25. ΣΤ, 27, 58. ΣΤ, 27, 60. ΣΤ, 27, 72. ΣΤ, 29, 121. ΣΤ, 29, 130. ΣΤ, 29, 131. ΣΤ, 29, 132. ΣΤ, 29, 133. ΣΤ, 29, 135. ΣΤ, 29, 136. ΣΤ, 31, 290. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 32, 424. ΣΤ, 33, 452. ΣΤ, 33, 455 Ντούμπτσεκ [Dubc ek, Alexander]: Γ, 12, 28. Γ, 15, 184. Γ, 15, 185. Γ, 15, 228 Ντράγερ [Dreyer, Carl Theodor]: Γ, Δ, 19, 158. Δ, 19, 161 Ντράισερ, Τεοντόρ [Dreiser, Theodore Herman Albert]: ΣΤ, 33, 456. ΣΤ, 33, 457 Ντρις [Driesch, Hans Adolf Eduard]: Ε, 23, 26 Ντυπρέ [Dupré, Louis]: Γ, 12, 22 Ντύρρενματ [Dürrenmatt, Friedrich]: Γ, 15, 185 Ντυφύ [Dufy, Raoul]: Δ, 20, 151 Ξανθόπουλος, [Νίκος]: Δ, 21, 310 Ξανθούλης, Γιάννης: Β, 7, 42 Ξαρχάκος, [Σταύρος]: ΣΤ, 28, 197 Ξενάκης, Ιάννης: Α, 4, 177. ΣΤ, 32, 421. ΣΤ, 32, 422 Ξένος, Πάνος Β.: ΣΤ, 34-35, 656 Ξεξάκης, Μανόλης: Δ, 18, 19. Δ, 18, 83. Δ, 18, 87. Δ, 20, 242 Ξεφλούδας, Στ[έλιος]: Δ, 18, 14 Ξυλούρης, [Νίκος]: Β, 7, 40 Οζού [Ozu, Yasujiro]: Γ, 14, 147. Δ, 19, 161 Οικονόμου, [Μαρία]: B, 7, 19 Όλιβερ, Τζο [Oliver, Joe]: Ε, 24, 180. Ε, 24, 181. Ε, 24, 182. Ε, 24, 183 Όλμι [Olmi, Ermanno]: Δ, 19, 158. ΣΤ, 29, 174. ΣΤ, 29, 175 Όμηρος: Β, 11, 205. Γ, 12, 46. Γ, 13, 111. Γ, 14, 144. Γ, 17, 341. Δ, 19, 159. Ε, 24, 136. Ε, 24, 197. Ε, 25, 239. E, 26, 357. ΣΤ, 32, 364 Οράτιος [Flaccus, Quintus Horatius]: ΣΤ, 27, 12 Όργουελ [Orwell, George]: Β, 8, 90. Γ, 12, 54. Δ, 20, 218 Ορτέγκα υ Γκασσέ [Ortega y Gasset, José]: Γ, 15, 195 Όσσιαν [Ossian]: A, 1, 11 Ο Τουλ, Πήτερ [O' Toole, Peter Seamus]: Δ, 19, 152. Δ, 19,

192 Ουάιλντ, Όσκαρ [Wilde, Oscar]: A, 2, 67. Γ, 14, 142 Ουάιλντερ, Μπίλλυ [Wilder, Billy]: ΣΤ, 30, 238 Ουάιτχεντ, Φίλιπ [Whitehead, Phillip]: Δ, 19, 153 Ουάσιγκτον [Washington, George]: ΣΤ, 30, 209 Ουγκώ [Hugo, Victor Marie Vicomte]: A, 3, 126. Α, 3, 127. Γ, 12, 38. Γ, 13, 113. Δ, 19, 115. Δ, 20, 246. ΣΤ, 33, 448 Ουέλλες [Welles, George Orson]: ΣΤ, 34-35, 652 Ουίλλιαμς, Κάρλος Ουίλλιαμ [Williams, William Carlos]: Γ, 15, 229 Ουίλλιαμς, Τέννεση [Williams, Tennessee- πραγμ.όνομα Williams, Thomas Lanier]: Γ, 14, 147. ΣΤ, 33, 528 Ούλμαν [Ullmann, Liv Johanne]: Α, 2, 53 Ούσιος, Ιωάννης [Hus, Jan]: ΣΤ, 32, 428 Όφφε, Κλ. [Offe, Claus]: Γ, 17, 404 Παβέζε [Pavese, Cesare]: ΣΤ, 31, 290. ΣΤ, 34-35, 559. ΣΤ, 34-35, 560 Παγανός, [Γιώργος Δ.]: Ε, 25, 276 Παγγουρέλης, Βάιος: ΣΤ, 29, 200 Πάγκαλος, Α[νδρέας]: ΣΤ, 27, 83 Παζολίνι, Π. Π. [Pasolini, Pier Paolo]: Γ, 14, 169. Γ, 15, 186. Γ, 17, 402. Δ, 19, 170. Δ, 21, 264. Δ, 21, 328. Δ, 21, 329. ΣΤ, 29, 134. ΣΤ, 29, 174 Παλαιολόγος, Κωνσταντίνος: Α, 4, 149. Β, 9, 117. Β, 9, 119 Παλαμάς, [Κωστής]: Β, 10, 165. Γ, 16, 330. Δ, 18, 14. Δ, 19, 156. Δ, 20, 187. Ε, 24, 194. ΣΤ, 34-35, 629. ΣΤ, 34-35, 631 Παναγιωτόπουλος, [Νίκος]: Α, 5, 225. Δ, 19, 161. ΣΤ, 32, 427 Πάνου, Άκης [πραγμ. όνομα Πάνου, Αθανάσιος Δημήτριος]: ΣΤ, 32, 421 Πανουτσόπουλος, Γιώργος: Ε, 26, 367. Ε, 26, 368 Πανσέληνος, Αλέξης: ΣΤ, 32, 373 Παξινού, Κατίνα: ΣΤ, 33, 527 Πάουντ [Pound, Ezra Weston Loomis]: A, 2, 64. Β, 9, 124. Β, 10, 150. Β, 10, 153. Β, 10, 163. Γ, 12, 52. Γ, 13, 110. Γ, 14, 164. Γ, 17, 354. Γ, 17, 402. Γ, 17, 403. Δ, 19, 170. Δ, 21, 261. Δ, 21, 264. Δ, 21, 266. Δ, 21, 314. ΣΤ, 31, 341 Παπαγιώργης, Κωστής [πραγμ. όνομα Παπαγεωργίου, Κωνσταντίνος]: Ε, 26, 343. ΣΤ, 29, 151. ΣΤ, 29, 200 Παπαδάκη, Αθηνά: Δ, 21, 322. Ε, 26, 368 Παπαδημητρακόπουλος, Η[λίας] Χ.: Α, 3, 103. Β, 7, 37. Γ, 17, 397 Παπαδιαμάντης, [Αλέξανδρος]: Α, 5, 225. Β, 7, 9. Β, 9, 124. Β, 9, 125. Γ, 14, 152. Γ, 17, 403. Δ, 20, 234. Δ, 20, 244. Ε, 24, 172. ΣΤ, 33, 537 Παπαδογιώργος, [Νίκος]: ΣΤ, 29, 179 Παπαδόπουλος, Γιώργος: Α, 4, 139. ΣΤ, 28, 203 Παπαδοπούλου, Μ[αρία]: Δ, 19, 159. ΣΤ, 34-35, 638 Παπαθανασίου, Βαγγέλης [Οδυσσέας]: Γ, 16, 329 Παπαθανασοπούλου, Αλεξάνδρα: Β, 7, 38 Παπαϊωάννου, Γιάννης: Β, 10, 187. ΣΤ, 31, 345 Παπαϊωάννου, Μ[ιχάλης] Μ.: Α, 1, 35 Παπαλεξάνδρου, Κ[ωνσταντίνος] Θ.: Α, 5,

193 Παπαμιχαήλ, Δ[ημήτρης]: B, 7, 41 Παπανδρέου, [Ανδρέας]: ΣΤ, 30, 265. ΣΤ, 32, 422 Παπανδρέου, Νικηφ[όρος]: B, 8, 86 Παπανικολάου, Μήτσος: Α, 4, 176 Παπανούτσος, Ε[υάγγελος] Π.: Β, 7, 18. Δ, 19, 172. ΣΤ, 33, 527 Παπαρρόδος, [Νικόλαος Κ.]: Β, 7, 19 Παπατάκης, Νίκος: ΣΤ, 28, 201 Παπατσώνης, Τ[άκης]: ΣΤ, 34-35, 623 Παπαχρόνης, [Κυριάκος]: ΣΤ, 32, 427 Παπουτσάκης, Γ. Α.: ΣΤ, 34-35, 620 Παππάς, Γιώργος: ΣΤ, 32, 363 Παράσχος, Κλέων: Ε, 24, 136. ΣΤ, 33, 528 Παρθένης, [Κωνσταντίνος]: Ε, 24, 171 Παρίδης, [Ανδρέας]: Ε, 26, 363 Πάρις, Τζαίημς [Paris, James - πραγμ. όνομα Παρασχάκης, Δημήτρης]: ΣΤ, 28, 203. ΣΤ, 28, 204 Παρμενίδης: ΣΤ, 30, 242 Πασκάλ, [Pascal, Blaise]: Γ, 16, 289. Δ, 19, 110. Δ, 19, 112. ΣΤ, 29, 121 Παστάκας, Σ[ωτήρης]: Δ, 21, 321. Ε, 24, 129. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 29, 199. ΣΤ, 29, 200 Πατακάκης, Ν[ίκος]: Γ, 17, 390 Πατασού [Patachou- πραγμ. όνομα Ragon, Henriette]: Ε, 24, 142 Πατατζής, Σωτήρης: Β, 7, 43 Πατίλης, Γιάννης: Β, 7, 37. ΣΤ, 29, 193 Πατρίκιος, Τίτος: A, 6, 241. Δ, 18, 11. ΣΤ, 31, 286 Πατσίνο, Αλ [Pacino, Alfredo James]: ΣΤ, 30, 239 Πατσώνης, Γιάννης: ΣΤ, 28, 206. ΣΤ, 32, 373 Παυλόπουλος, Γιώργης: Ε, 23, 111. ΣΤ, 32, 366 Παύλος, απόστολος της εκκλησίας: ΣΤ, 31, 346 Παύλος [Paullus, Lucius Aemilius]: ΣΤ, 33, 452 Παύλου, Σπ.: Δ, 21, 321 Παυλώφ [Pavlov, Ivan Petrovich]: ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 33, 475 Πεκ, Ρον [Peck, Ron]: ΣΤ, 30, 262 Πέκινπα [Peckinpah, David Samuel]: ΣΤ, 31, 332. ΣΤ, 31, 333 Πενρόζ, Β.: Δ, 19, 152 Πεντζίκης, Νίκος Γαβριήλ: Δ, 18, 7. Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 12. Δ, 18, 14. Δ, 18, 15. Δ, 18, 83. Δ, 18, 85 Περγιάλης, [Νότης]: ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Πέρες, Εμάνουελ: Ε, 24, 180 Περίδης, Μιχάλης: ΣΤ, 34-35, 619. ΣΤ, 34-35, 622. ΣΤ, 34-35, 625 Περικλής: ΣΤ, 28, 210 Περς, Σαιν Τζων [Perse, Saint-John- πραγμ. όνομα Leger, Alexis]: Γ, 16, 319 Περτίνι, Σάντρο [Pertini, Alessandro]: Δ, 21, 314 Πετρόπουλος, Ηλ[ίας]: Γ, 14, 165. Γ, 16, 325. Δ, 18, 12 Πηνιάτογλου, [Λάζαρος]: E, 24,

194 Πιαζέ [Piaget, Jean]: Α, 2, 78 Πιερής Μιχάλης: A, 6, 242. Α, 6, 243. ΣΤ, 29, 199 Πικιώνης, [Δημήτρης]: Δ, 19, 161. Δ, 19, 162 Πιλάτος, [Πόντιος]: Α, 6, 271 Πίντερ [Pinter, Harold]: ΣΤ, 33, 541 Πιττ [Pitt, William]: Γ, 15, 185 Πλασκοβίτης, Σ[πύρος]: Γ, 12, 15 Πλασσαρά, Κ[ατερίνα]: Γ, 17, 400. Δ, 19, 174 Πλαστήρα, Αλεξάνδρα: Δ, 21, 322 Πλαστήρας, [Νικόλαος]: Β, 10, 164 Πλατινί [Platini, Michel]: ΣΤ, 29, 169. ΣΤ, 29, 194 Πλάτων: Α, 2, 46. Α, 2, 59. Α, 3, 126. Α, 4, 150. Β, 10, 176. Γ, 14, 142. Γ, 16, 325. Δ, 20, 211. Δ, 20, 212. Δ, 21, 265. Δ, 22, 364. Ε, 23, 26. Ε, 23, 92. Ε, 23, 93. ΣΤ, 27, 12. ΣΤ, 29, 151. ΣΤ, 33, 453. ΣΤ, 33, 530. ΣΤ, 34-35, 633 Πλουμπίδης, Νίκος: Α, 1, 35 Πλούταρχος: ΣΤ, 33, 517 Πλεχάνοφ [Pelkhanov, Georgi Valentinovich]: A, 7, 17. Δ, 20, 251. Δ, 21, 333 Πλωρίτης, Μάριος: ΣΤ, 33, 527 Πλωτίνος: ΣΤ, 31, 326 Πόε [Poe, Edgar Allan]: Γ, 12, 17. Γ, 13, 89. Δ, 21, 310. Δ, 21, 313. Ε, 24, 184. ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 103. ΣΤ, 27, 105. ΣΤ, 27, 106. ΣΤ, 27, 108. ΣΤ, 27, 109. ΣΤ, 31, 293. ΣΤ, 33, 538. ΣΤ, 34-35, 618. ΣΤ, 34-35, 620. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 622. ΣΤ, 34-35, 624. ΣΤ, 34-35, 625. ΣΤ, 34-35, 626. ΣΤ, 34-35, 627 Πολίτης, Κοσμάς [πραγμ. όνομα Ταβελούδης, Παρασκευάς]: Δ, 21, 313. Ε, 26, 341. ΣΤ, 32, 369 Πολίτης, Λίνος: Α, 6, 233. Δ, 18, 11. Δ, 18, 12. Δ, 18, 13 Πολίτης, Ν[ικόλαος]: ΣΤ, 29, 195 Πολίτης, Φώτος: Ε, 26, 362 Ποντίκας, Μ[άριος]: Γ, 14, 171. ΣΤ, 29, 178. ΣΤ, 29, 184. ΣΤ, 29, 200 Ποταμίτης, Δημ[ήτρης]: Β, 7, 42 Πουλαντζάς, Νίκος: Β, 11, 233. Β, 11, 234. Γ, 12, 52. Γ, 12, 53. Γ, 17, 404. Ε, 23, 101. Ε, 23, 102 Πουλικάκος, [Δημήτρης]: B, 9, 103 Προπ [Propp, Vladimir Yakovlevich]: A, 1, 28. Α, 5, 197. Α, 5, 201 Προυστ [Proust, Marcel]: Γ, 14, 146. Γ, 16, 289. Γ, 16, 292. Γ, 16, 319. Γ, 17, 353. Γ, 17, 384. Δ, 20, 217. Δ, 21, 262. Ε, 23, 10. Ε, 23, 11. Ε, 23, 12. Ε, 23, 13. Ε, 23, 16. Ε, 23, 29. Ε, 23, 96. Ε, 24, 200. Ε, 26, 337. ΣΤ, 31, 327. ΣΤ, 31, 348 Πυθαγόρας: Δ, 20, 211 Πωπ, Μαρία: ΣΤ, 33, 542 Ραζνίς, Μπαγκουάν Σρι [Rajneesh, Bhagwan Shree]: ΣΤ, 33, 530. ΣΤ, 33, 531. ΣΤ, 33, 532 Ραίη [Ray, Nicholas]: ΣΤ, 34-35, 652 Ράινχαρτ, Μαξ [Reinhardt, Max]: Ε, 26, 362 Ράιχ, Βίλχεμ [Reich,Wilhelm]: Β, 11, 228. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 27,

195 Ράλεϋ, Γουώλτερ Σερ [Raleigh, Sir Walter]: Γ, 16, 282 Ραμπελαί [Rabelais, François]: Δ, 21, 327. Δ, 21, 332. Ε, 26, 335 Ράντος, Νικήτας [πραγμ. όνομα Καλαμάρης, Νίκος]: Α, 5, 216. Β, 10, 163. Δ, 21, 323. ΣΤ, 34-35, 623 (ψευδ. Σπιέρος, Μ.) Ραπτόπουλος, Βαγγέλης: ΣΤ, 28, 206. ΣΤ, 31, 289. ΣΤ, 32, 373 Ρασούλης, [Μανόλης]: Γ, 14, 170. ΣΤ, 33, 532 Ρασπούτιν [Rasputin, Grigorii Efimovich]: ΣΤ, 29, 132 Ράσσελ [Russell, Bertrand Arthur William]: Δ, 20, 212 Ρατζαβί, Μασσούντ [Rajavi, Massoud]: ΣΤ, 29, 152 Ραυτόπολους, Δ[ημήτρης]: Γ, 16, 320. Γ, 16, 321. Γ, 16, 322. Γ, 17, 404. Γ, 17, 408. Ε, 25, 276 Ραφαηλίδης, [Βασίλης]: Γ, 12, 48. Γ, 16, 324. Δ, 20, 243. E, 26, 357. ΣΤ, 28, 201. ΣΤ, 29, 173. ΣΤ, 29, 174 Ρεβερντύ [Reverdy, Pierre]: Δ, 18, 16. Δ, 22, 357 Ρεμ [Röhm, Ernst Julius Günther]: Δ, 19, 172 Ρεμπώ [Rimbaud, Arthur]: Α, 2, 54. Β, 9, 114. Β, 9, 121. Β, 9, 123. Γ, 12, 22. Γ, 13, 113. Γ, 16, 311. Γ, 16, 330. Δ, 19, 135. Δ, 21, 280. Δ, 21, 310. ΣΤ, 27, 113. ΣΤ, 32, 424. ΣΤ, 32, 429. ΣΤ, 34-35, 641 Ρεναί, Αλλέν [Resnais, Alain]: Γ, 12, 55. Δ, 19, 161. Δ, 21, 328 Ρεϋμόν, Μαρσέλ [Raymond, Marcel]: Ε, 24, 136. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 624 Ρήγας, [Βελεστινλής]: Δ, 20, 244 Ρήγκαν [Reagan, Ronald Wilson]: Δ, 21, 321. ΣΤ, 30, 239. ΣΤ, 26, 364 Ρηντ, Τζων [Reed, John]: ΣΤ, 32, 423. ΣΤ, 32, 424 Ριάλδη, Μαρ[ιέττα]: Β, 7, 42. Γ, 14, 171. ΣΤ, 34-35, 640. ΣΤ, 34-35, 641 Ρίζι [Risi, Dino]: Δ, 19, 160 Ριζόπουλος, Κώστας: Δ, 19, 117 Ρίπλο, Φρανκ [Ripploh, Frank]: ΣΤ, 30, 262 Ρίτσαρντς, Α. Α. [Richards, Ivor Armstrong]: Γ, 16, 326. ΣΤ, 27, 89. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 31, 287 Ρίτσος, Γιάννης: Α, 4, 146. B, 8, 88. B, 8, 89. Β, 9, 115. Β, 9, 118. Β, 10, 163. Γ, 13, 111. E, 24, 134. Ε, 24, 193. Ε, 24, 196. E, 26, 357. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 28, 202. ΣΤ, 32, 429 Ροβεσπιέρος [Robespierre, Maximilien François Marie Isidore de]: Γ, 15, 189. ΣΤ, 30, 230 Ροζακέας, Β[αγγέλης]: Γ, 16, 327 Ρόζενταλ, Μ.: Α, 2, 68 Ρόζι, Φραντζέσκο [Rosi, Francesco]: Γ, 14, 167. Γ, 14, 168 Ροΐδης, [Εμμανουήλ]: Α, 2, 66. Β, 11, 232. Ε, 24, 172. Ε, 26, 342. ΣΤ, 33, 537 Ρομπ- Γκριγιέ [Robbe-Grillet, Alain]: ΣΤ, 33, 448 Ρόμπσον [Robson, Mark]: ΣΤ, 34-35, 652 Ροντήρης, [Δημήτρης]: Ε, 26, 361. Ε, 26, 362. ΣΤ, 26, 365 Ροσσελίνι [Rossellini, Roberto Gastone Zeffiro]: Δ, 19, 158. Δ, 19, 161 Ρότολο, Β. [Rotolo, Vincenzo]: ΣΤ, 34-35, 620 Ρούνευ, Μίκυ [Rooney, Mickey]: ΣΤ, 30,

196 Ρούσβελτ [Roosevelt, Franklin Delano]: Α, 5, 187 Ρουσσώ [Rousseau, Jean-Jacques]: Β, 10, 149. Δ, 19, 151. Δ, 20, 203. Δ, 22, 364. ΣΤ, 33, 453. ΣΤ, 33, 516. ΣΤ, 34-35, 644 Ρόχα, Κλάουμπερ [Rocha, Glauber de Andrade]: Δ, 19, 159 Σαββίδης, Γ. Π.: Α, 6, 244. Α, 6, 246. Γ, 17, 391. Δ, 20, 187. Δ, 20, 189. ΣΤ, 34-35, 618. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 622. ΣΤ, 34-35, 623. ΣΤ, 34-35, 626 Σαββόπουλος, Δ[ιονύσης]: B, 8, 89. Β, 9, 99. Β, 9, 100. Γ, 12, 51. Γ, 14, 171. Δ, 18, 13. Ε, 23, 106. Ε, 24, 132. Ε, 26, 350. ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 28, 198. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 32, 421. ΣΤ, 34-35, 660 Σαβίνιο [Savinio, Alberto- πραγμ. όνομα De Chirico, Andrea Francesco Alberto]: Ε, 23, 24. Ε, 23, 32. ΣΤ, 29, 184. ΣΤ, 29, 186. ΣΤ, 29, 195 Σαγκάλ [Chagall, Marc]: Γ, 17, 350. Δ, 19, 151 Σάθας, Κ[ωνσταντίνος]: Δ, 21, 330. Δ, 21, 331 Σαΐν Ζυστ [De Saint-Just, Louis Antoine Leon]: Β, 11, 228 Σακαφλιάς: Β, 9, 101 Σακελλάριος, [Αλέκος]: Ε, 24, 138 Σακ[κ]άς, [Σπύρος]: Β, 7, 39 Σακοράφα, [Σοφία]: ΣΤ, 30, 258. ΣΤ, 30, 265. ΣΤ, 30, 266 Σαλβέμινι [Salvemini, Gaetano]: Ε, 23, 46 Σαλώμη: A, 5, 218 Σαμαράκης, [Αντώνης]: ΣΤ, 31, 338 Σαμαράς, [Σπυρίδων Φιλίσκος]: Δ, 19, 167 Σαντ [Sade, marquis de]: Γ, 16, 321. Γ, 16, 322. Γ, 16, 323. Γ, 16, 325. Γ, 17, 394. Δ, 19, 154. Δ, 21, 311. Δ, 21, 312. Δ, 21, 327. Δ, 22, 340. Δ, 22, 370. Δ, 22, 412. ΣΤ, 28, 210. ΣΤ, 31, 338 Σαπφώ: A, 3, 124. E, 26, 357 Σαρ, Ρενέ [Char, René Emile]: Δ, 19, 108. Δ, 19, 109. Δ, 19, 114 Σαραντάρης, Γιώργος: Α, 4, 176. Β, 10, 163. Ε, 24, 136 Σαράντη, Γαλάτεια: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364 Σαρεγιάννης, [Ιωάννης] [Α.]: Γ, 12, 53 Σαρτρ, Ζαν Πωλ [Sartre, Jean-Paul]: Β, 7, 38. Β, 9, 112. Γ, 14, 165. Γ, 14, 167. Γ, 16, 289. Γ, 16, 322. Δ, 20, 217. Ε, 23, 77. ΣΤ, 29, 195. ΣΤ, 33, 448 Σαρώ, Ναταλί [Sarraute, Nathalie]: ΣΤ, 32, 417 Σαχτούρης, Μίλτος: A, 1, 7. Α, 1, 8. Α, 4, 142. Δ, 18, 7. ΣΤ, 28, 212 Σβόμποντα [Svoboda, Ludvík]: Γ, 15, 184. Γ, 15, 185. Γ, 15, 216 Σγιέμαν: ΣΤ, 31, 339 Σεβαστάκης, [Αλέξης]: ΣΤ, 29, 179 Σεβαστίκογλου, [Γιώργος]: Β, 10, 186. ΣΤ, 29, 179. ΣΤ, 29, 200 Σελίν [Céline, Louis-Ferdinand- πραγμ. όνομα Destouches, Louis Ferdinand]: Δ, 20, 217. Δ, 21, 263. Δ, 21, 264. ΣΤ, 33, 448 Σέλλεϋ, Μαίρη [Shelley, Mary Wollstonecraft]: Δ, 20, 233 Σέλλινγκ [Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph]: Ε, 26, 342 Σένμπεργκ [Schönberg, Arnold]: Δ, 19, 113. Δ, 19, 163. Ε, 23, 23. Ε, 23, 26. Ε, 23, 31 Σεργκέιεβιτς, Νικήτας [Khrushchev, Nikita Sergeyevich]: Γ, 15, 185. Δ, 19,

197 Σερζ, Βικτόρ [Serge, Victor- πραγμ. όνομα Kibalchich, Victor Lvovich]: Β, 11, 220 Σέρμαν [Sherman, Gary]: ΣΤ, 29, 190 Σεφέρης, [Γιώργος] [πραγμ. όνομα Σεφεριάδης, Γεώργιος]: Α, 4, 141. Α, 4, 146. Β, 9, 114. Β, 9, 116. Β, 9, 122. Β, 10, 163. Β, 10, 167. Γ, 12, 3. Γ, 12, 6. Γ, 12, 7. Γ, 12, 10. Γ, 12, 11. Γ, 12, 12. Γ, 12, 13. Γ, 12, 14. Γ, 12, 15. Γ, 12, 46. Γ, 12, 53. Γ, 16, 326. Γ, 16, 330. Γ, 17, 341. Γ, 17, 342. Γ, 17, 343. Γ, 17, 344. Γ, 17, 345. Γ, 17, 346. Γ, 17, 347. Γ, 17, 391. Γ, 17, 393. Γ, 17, 402. Δ, 18, 12. Δ, 19, 157. Δ, 20, 189. Ε, 23, 89. Ε, 23, 90. Ε, 24, 136. Ε, 24, 174. Ε, 24, 193. Ε, 25, 276. E, 26, 357. ΣΤ, 29, 190. ΣΤ, 32, 364. ΣΤ, 32, 371. ΣΤ, 32, 421. ΣΤ, 34-35, 629. ΣΤ, 34-35, 631 Σημηριώτης, Νίκος: Δ, 21, 313 Σήρερ, Μόιρα [Shearer, Moira]: Δ, 21, 289 Σήρινγκ, Τζ. [Shearing, George]: ΣΤ, 34-35, 650 Σιάσια, Λεονάρντο [Sciascia, Leonardo]: Δ, 21, 314 Σιγκούλα, Χάννα [Schygulla, Hanna]: ΣΤ, 29, 186 Σικελιανός, [Άγγελος]: Α, 4, 146. Β, 9, 118. Γ, 12, 3. Γ, 16, 330. Δ, 21, 329. Ε, 23, 102. Ε, 23, 103. Ε, 23, 104. Ε, 24, 136. Ε, 24, 194. ΣΤ, 28, 202. ΣΤ, 28, 203. ΣΤ, 33, 527 Σίλε [Schiele, Egon]: Ε, 23, 23. Ε, 23, 25 Σίλλεϋ [Shelley, Percy Bysshe]: Γ, 12, 38. ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 34-35, 625 Σιμιτζής, [Αντώνης]: Β, 7, 41. ΣΤ, 29, 179 Σίνγκερ, Ισαάκ Μπάσεβιτς [Singer, Isaac Bashevis]: Γ, 17, 384. Ε, 26, 348 Σινιορέ, Σιμόν [Signoret, Simone]: ΣΤ, 30, 238 Σινόπουλος, Τάκης: Β, 7, 43. Δ, 18, 7. Δ, 21, 320. ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 367 Σιοράν, Ε. Μ. [Cioran, Emile Michel]: Β, 11, 220 Σισιλιάνος, [Γιώργος]: ΣΤ, 31, 345 Σιώτης, Ντίνος: Β, 10, 175 Σκαλίζι: ΣΤ, 30, 211 Σκαλκώτας, Νίκος: Γ, 16, 329. Δ, 19, 164 Σκαρίμπας, Γιάννης: ΣΤ, 28, 207 Σκαρλάτι [Scarlatti, Alessandro]: Ε, 26, 361 Σκαρπαλέζου, Ανδρ[ομάχη]: Β, 10, 167. ΣΤ, 34-35, 638 Σκαφίδας, [Κώστας]: ΣΤ, 29, 198 Σκλαβούνος, Λ.: Α, 5, 223 Σκορσέζε [Scorsese, Martin]: ΣΤ, 30, 239 Σκουλούδης, [Στέφανος]: Α, 6, 247 Σκούρτης, [Γιώργος]: Β, 7, 41. ΣΤ, 29, 178 Σκωτ, Ρίντλεϋ [Scott, Ridley]: ΣΤ, 34-35, 635 Σλάιχερ, Φον [Schleicher, Kurt von]: Δ, 19, 172 Σλέγκελ [Schlegel, Friedrich von]: Ε, 26, 342 Σλέμερ [Schlemmer, Oskar]: ΣΤ, 32, 425 Σμρκόφσκυ [Smrkovský, Josef ]: Γ, 15, 184 Σνόρρι [Sturluson, Snorri]: Α, 2, 63 Σολβενίτσυν [Solzhenitsyn, Aleksandr Isayevich]: Α, 3, 130. Γ, 15, 196 Σολλέρς, Φιλίπ [Sollers, Philippe]: Δ, 19, 114. Δ, 19, 150. ΣΤ, 34-35,

198 Σολόγκουμπ [Sologub, Fyodor]: A, 1, 19 Σόλοχωφ [Sholokhov, Mikhail Aleksandrovich]: Α, 3, 130 Σολωμός, Αλέξης: Β, 7, 41 Σολωμός, Διονύσιος: Α, 1, 35. Α, 4, 145. Α, 4, 146. Β, 9, 116. Β, 9, 118. Γ, 12, 3. Γ, 14, 152. Γ, 16, 330. Δ, 19, 127. Δ, 20, 187. Δ, 20, 234. Δ, 20, 244. Ε, 24, 194. Ε, 25, 272. Ε, 26, 339. E, 26, 357. ΣΤ, 32, 422 Σόλων: Γ, 16, 261. Γ, 16, 264. Γ, 16, 268. Γ, 16, 269. Γ, 16, 270. Δ, 20, 184. Δ, 20, 188 Σόνταγκ, Σούζαν [Sontag, Susan]: Γ, 15, 229. Γ, 17, 357 Σόντερστρομ, Γιόραν [Söderström, Göran]: Δ, 21, 318 Σοπεγχάουερ [Schopenhauer, Arthur]: Α, 1, 18. Α, 2, 63. Δ, 21, 262. ΣΤ, 33, 530. ΣΤ, 34-35, 648 Σοπέν [Chopin, Frédéric François]: Α, 2, 54 Σόρντι [Sordi, Alberto]: Δ, 19, 160. ΣΤ, 33, 459 Σοστάκοβιτς [Shostakovich, Dmitri]: Β, 11, 216 Σουίφτ [Swift, David]: Β, 9, 128 Σουίφτ [Swift, Jonathan]: ΣΤ, 29, 159 Σούκας, [Χρήστος]: ΣΤ, 29, 198 Σουλτς, Μπρούνο [Schulz, Bruno]: Γ, 17, 383. Γ, 17, 384 Σούμπερτ [Schubert, Franz Peter]: B, 11, 216 Σουπώ, Φιλίπ [Soupault, Philippe]: Δ, 22, 357 Σουρούνης, Αντώνης: ΣΤ, 28, 212. ΣΤ, 31, 290 Σούτζου, Ελένη: Γ, 16, 319 Σοφιανός, Κώστας: Δ, 21, 322 Σοφοκλής: Δ, 21, 280. Ε, 24, 144. ΣΤ, 27, 93. ΣΤ, 30, 242 Σπαθάρης, [Ευγένιος]: Δ, 21, 310 Σπάθης, Δ[ημήτρης]: Δ, 20, 243 Σπανδωνίδης, Πέτρος: Δ, 18, 12. Δ, 18, 14 Σπανέλης: ΣΤ, 30, 245 Σπάνιας, Νίκος: Β, 7, 37. Ε, 26, 347 Σπανιουδάκης: ΣΤ, 28, 205 Σπανός, Γ[ιώργος]: Δ, 21, 332 Σπένγκλερ [Spengler, Oswald]: Δ, 19, 116. Δ, 21, 263. Δ, 21, 265. ΣΤ, 33, 451. ΣΤ, 33, 454 Σπίλμπεργκ [Spielberg, Steven Allan]: Ε, 26, 354. E, 26, 356. ΣΤ, 30, 252 Σπινόζα [Spinoza, Baruch]: Γ, 12, 17. Γ, 12, 18. Γ, 17, 386. Δ, 20, 245 Σταθάτος, Χάρης: ΣΤ, 28, 206 Σταθοπούλου, Ανθή: Δ, 18, 14 Στάλιν [Stalin, Joseph Vissarionovich]: Α, 4, 137. Β, 7, 29. Β, 7, 38. Γ, 15, 182. Γ, 15, 185. Γ, 15, 190. Γ, 15, 216. Δ, 19, 157. Δ, 21, 263. E, 24, 140. ΣΤ, 31, 345 Σταμάτης, Στέφανος: ΣΤ, 28, 207 Σταματίου, Κ[ώστας]: Δ, 19, 157. ΣΤ, 34-35, 655 Σταντάλ [Stendhal] [πραγμ. όνομα Beyle, Marie-Henri]: Β, 9, 136. Β, 10, 147. Β, 10, 149. Β, 10, 152. Ε, 23, 70. Ε, 25, 274. Ε, 26, 340. ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 32,

199 Στάνχοπ [Stanhope, Leicester]: ΣΤ, 31, 347 Στάσμπεργκ, Λη [Strasberg, Lee]: ΣΤ, 30, 237 Σταύρακας, [Δημήτρης]: ΣΤ, 31, 339 Σταυρίδης, [Νίκος]: Δ, 19, 161 Σταυρινού, Μιράντα: ΣΤ, 29, 200 Στεφανάκης, Γ[ιώργος]: Δ, 21, 321 Στεφανοπούλου, Μαρία: Ε, 24, 142. Ε, 24, 143. ΣΤ, 29, 200 Στήβενς, Γουάλλας [Stevens, Wallace]: Γ, 17, 357 Στήβενσον, Ρόμπερ Λούις [Stevenson, Robert Louis Balfour]: Δ, 20, 233 Στίρνερ [Stirner, Max- πραγμ. όνομα Schmidt, Johann Kaspar]: Γ, 17, 408 Στογιαννίδης, Γ[ιώργος]: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 15. Δ, 18, 16. Δ, 18, 85 Στόουκερ [Stoker, Abraham]: Δ, 20, 231. Δ, 20, 232. Δ, 20, 233. ΣΤ, 27, 102 Στραβίνσκυ [Stravinsky, Igor]: Δ, 20, 201. Δ, 21, 314 Στράνης, Πέτρος: Δ, 19, 127 Στράουμπ [Straub, Jean-Marie]: Γ, 12, 55. ΣΤ, 29, 174 Στράους [Strauss, Johann]: Α, 5, 207 Στράσσερ [Strasser, Gregor]: Δ, 19, 172 Στρατήγης, [Γεώργιος]: ΣΤ, 34-35, 624 Στρατηγός, Στέφανος: Β, 9, 136 Στρατιδάκης: Β, 9, 103 Στρέλερ, Τζόρτζιο [Strehler, Giorgio]: Γ, 12, 42 Στρίντμπεργκ, Αύγουστος [Strindberg, August]: Δ, 21, 318 Στσεπάνοβιτς, Μπράνιμιρ [Šćepanović, Branimir]: Γ, 14, 169 Συριώτη, Ευγενία: Β, 8, 90 Σφακιανάκης, Άρης: Δ, 21, 312. E, 24, 135 Σφήκας, Κώστας: ΣΤ, 28, 200. ΣΤ, 28, 201 Σφυρίδης, Περ[ικλής]: Δ, 19, 20 Σχινάς, Α.: Γ, 17, 403 Σχίπερ, Μίνεκε [Schipper, Mineke]: 395 Σώκου, Ροζίτα: Β, 7, 17 Σωκράτης: Β, 7, 14. Γ, 12, 13. Γ, 12, 14. Γ, 17, 344. Γ, 17, 347. ΣΤ, 33, 451 Σωτηροπούλου, Έρση: ΣΤ, 28, 211. ΣΤ, 28, 212. ΣΤ, 31, 289. ΣΤ, 32, 373 Ταβερνιέ, Μπερτράν [Tavernier, Bertrand]: Δ, 21, 327 Ταβιάνι, Β. [Taviani, Vittorio]: Γ, 14, 167 Ταβιάνι, Π. [Taviani, Paolo]: Γ, 14, 167 Τάινερ: ΣΤ, 34-35, 656 Ταρκόφσκι [Tarkovsky, Andrei Arsenyevich]: Δ, 21, 328. ΣΤ, 29, 174. ΣΤ, 34-35, 635 Ταρσούλη: Α, 5, 225 Τάσιος, Παύλος: ΣΤ, 32, 419. ΣΤ, 34-35, 642 Τασόπουλος, Στέφανος: ΣΤ, 28, 206 Τάσσο, Τορκουάτο [Tasso, Torquato]: Α, 4, 163 Τάσσος [πραγμ. όνομα Αλεβίζος, Αναστάσιος]: Α, 3, 131 Τατί, Ζακ [Tati, Jacques]: ΣΤ, 31,

200 Τατσόπουλος, Π[έτρος]: ΣΤ, 32, 373 Ταχτσής, Κ[ώστας]: Α, 3, 128. ΣΤ, 29, 194 Τέλμαν [Thälmann, Ernst]: ΣΤ, 34-35, 656 Τερέντιος [Afer, Publius Terentius]: ΣΤ, 31, 326 Τερζάκης, [Άγγελος]: Β, 7, 41. Β, 7, 42. Β, 9, 123. Β, 10, 187. Β, 10, 188. Ε, 23, 108. Ε, 26, 341. ΣΤ, 32, 368. ΣΤ, 33, 527 Τερλίδου-Γιαννοπούλου, Γεωργία: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364. ΣΤ, 32, 365 Τερλίδου, Μαίρη: ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 32, 364 Τέρυ, Κούπερ [Terry, Cooper]: ΣΤ, 29, 162 Τεσινέ, Αντρέ [Téchiné, André]: Δ, 21, 328 Τετένες, [Νικόλαος]: Β, 7, 17 Τζαβάρας, Γ[ιάννης]: Ε, 24, 175 Τζαίημς, Ουίλλιαμ [James, William]: Α, 5, 222 Τζακοπόνε, Φρα [Jacopone da Todi, Fra]: Α, 4, 163 Τζανετάκης, Σάββας: E, 24, 194 Τζαρά [Tzara, Tristan]: Β, 10, 163. Γ, 17, 376. Δ, 21, 310. Δ, 21, 311. Δ, 22, 418. ΣΤ, 30, 230 Τζέιμς, Τζέσσε [James, Jesse Woodson]: ΣΤ, 28, 190 Τζέιμς, Φρανκ [James, Frank]: ΣΤ, 28, 190 Τζέιμς, Χ. [James, Henry]: Γ, 17, 398. Δ, 20, 215. ΣΤ, 27, 105 Τζενοβέζε [Genovese, Vito]: ΣΤ, 30, 211 Τζέρμι [Germi, Pietro]: Δ, 19, 160 Τζεφιρέλλι [Zeffirelli, Franco]: ΣΤ, 30, 219 Τζίμας: Δ, 19, 160 Τζόναθαν, Έντουαρντς: Γ, 12, 17 Τζόνσον, Μπανκ [Johnson, Willie Gary]: Ε, 24, 180 Τζόνσον, Μπεν [Jonson, Benjamin]: Β, 7, 41 Τζούλης, Θανάσης: Β, 10, 176 Τζώυς [Joyce, James Augustine Aloysius]: A, 1, 29. Α, 2, 78. Γ, 13, 110. Γ, 14, 146. Γ, 17, 407. Δ, 19, 150. Δ, 20, 216. Δ, 20, 218. Δ, 21, 314. Ε, 23, 29. Ε, 23, 48. Ε, 26, 341. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 29, 124. ΣΤ, 31, 348 Τινιάνοφ [Tynyanov, Yury Nikolaevich]: Δ, 20, 251 Τισιάνο [Vecellio, Tiziano]: ΣΤ, 33, 501 Τολστόι [Tolstoy, Leo]: A, 1, 19. Α, 2, 60. Α, 2, 79. Α, 3, 121. Δ, 20, 195. ΣΤ, 31, 285. ΣΤ, 32, 428 Τοματσέφσκι [Tomaszewski, Boris]: A, 1, 28 Τοτό [Totò- πραγμ. όνομα Antonio Griffo Focas Flavio Angelo Ducas Comneno Porfirogenito Gagliardi De Curtis di Bisanzio]: Δ, 19, 160 Τουαίν, Μαρκ [Twain, Mark- πραγμ. όνομα Clemens, Samuel Langhorne]: ΣΤ, 27, 57. ΣΤ, 27, 58. ΣΤ, 32, 424 Τόυνμπη [Toynbee, Arnold Joseph]: ΣΤ, 33, 454 Τουρνάς, [Κώστας]: E, 24, 134 Τραβόλτα, Τζων [Travolta, John Joseph]: ΣΤ, 30, 238. ΣΤ, 30, 252 Τραϊανός, Αλέξης [πραγμ. όνομα Ζαβατάρης, Αλέξανδρος]: Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 200

201 19. Δ, 18, 87 Τρακλ [Trakl, Georg]: Ε, 23, 23 Τρεζόρ [Trésor, Marius]: ΣΤ, 29, 194 Τρέππαρντ, Φρέντυ: Ε, 24, 180 Τρετιάκοφ [Tretyakov, Sergei Mikhailovich]: Δ, 20, 251 Τριανταφυλλίδη, Κ.: Δ, 19, 173 Τριανταφυλλίδης, [Μανόλης]: ΣΤ, 33, 528 Τριανταφυλλίδης, [Πάνος]: ΣΤ, 31, 345 Τρικούπης, Χαρίλαος: B, 11, 213 Τρίλλινγκ, Λάιονελ [Trilling, Lionel Mordecai]: Γ, 17, 357. ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 77. ΣΤ, 27, 79. ΣΤ, 27, 80. ΣΤ, 27, 83. ΣΤ, 27, 116 Τσαϊκόφσκυ [Tchaikovsky, Pyotr Ilyich]: ΣΤ, 29, 168 Τσακίρογλου, Νικ[ήτας]: Β, 7, 41 Τσακνιάς, Σπύρος: ΣΤ, 29, 200 Τσάντλερ, Ραίημοντ [Chandler, Raymond]: ΣΤ, 30, 249 Τσαουσέσκου, Νικολάι [Ceaus escu, Nicolae]: Α, 4, 140 Τσαούσης, Κ. Ι.: Α, 1, 34 Τσάπμαν [Chapman, George]: Α, 2, 63 Τσαρούχης, [Γιάννης]: Ε, 24, 132. ΣΤ, 34-35, 650 Τσε Γκεβάρα [Guevara de la Serna, Ernesto]: Α, 1, 35. Β, 7, 39. Β, 7, 40 Τσελεμπής, Εβλιγιά [Çelebi, Evliya]: Δ, 21, 330. Δ, 21, 331 Τσέρνικ [Černík, Oldřich]: Γ, 14, 184 Τσέστερτον [Chesterton, G. K.]: Δ, 19, 115 Τσέχωφ [Chekhov, Anton Pavlovich]: A, 1, 19. Β, 7, 18. Β, 10, 152. Β, 10, 153 Τσικληρόπουλος, [Μπάμπης]: ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Τσίρκας, [Στρατής]: A, 1, 26. Α, 2, 75. Α, 2, 76. Α, 6, 243. Α, 6, 244. Γ, 12, 53. Γ, 17, 393. Δ, 20, 187. Δ, 20, 189. ΣΤ, 29, 193. ΣΤ, 32, 369. ΣΤ, 32, 371. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 624 Τσιτάτι, Πιέτρο [Citati, Pietro]: ΣΤ, 29, 131. ΣΤ, 29, 134 Τσόγκα, Νανά: Δ, 20, 249 Τσούκωφ [Zhukov, Yuri Georgy Aleksandrovich]: Γ, 15, 186 Τσουράκη, Δ.: Δ, 19, 173 Υφαντής, Γ[ιάννης]: Δ, 18, 19. Δ, 18, 87 Υψηλάντης, Αλέξανδρος: ΣΤ, 32, 429 Φαζάραντο, Σααβέντρα: Α, 2, 63 Φαλκ, Φέλιξ [Falk, Feliks]: Β, 11, 233 Φαλμεράγιερ [Fallmerayer, Jakob Philipp]: Ε, 26, 341 Φάμπρις, Τζιανπάολο [Fabris, Giampaolo]: ΣΤ, 29, 162 Φαμπρίτσι [Fabrizi, Franco]: ΣΤ, 33, 459 Φαραντούρη, [Μαρία]: A, 4, 176. Α, 6, 267 Φαργκ, Λέον Πωλ [Fargue, Léon-Paul]: Δ, 22, 363 Φάτι, Μίες: Γ, 17, 395 Φέλιξ, Μούρναου: Δ, 20, 234 Φελλίνι, Φεντερίκο [Fellini, Federico]: ΣΤ, 29, 161. ΣΤ, 29, 173. ΣΤ, 33, 459. ΣΤ, 33, 201

202 513 Φερλινγκέτι, Λώρενς [Ferlinghetti, Lawrence]: Ε, 23, 97 Φερνάντεζ, Μασεντόνιο [Fernández, Macedonio]: Α, 2, 63 Φέρρης, Κώστας: Β, 7, 39 Φίλιας: Γ, 14, 164 Φίλιππος Μακεδονίας: Α, 3, 90 Φιλίππου, Σωτήρης: ΣΤ, 31, 340 Φιλόστρατος: ΣΤ, 34-35, 626. ΣΤ, 34-35, 628 Φιλύρας, [Ρώμος] [πραγμ. όνομα Οικονομόπουλος, Ιωάννης]: Α, 4, 176 Φίλωνας [ο Αλεξανδρεύς]: Γ, 14, 144 Φιν, Λεονόρα [Fini, Leonor]: Β, 9, 128 Φίνος, [Φιλοποίμην]: ΣΤ, 28, 203 Φίξελλ, Λώρενς [Fixel, Lawrence]: Ε, 23, 9 Φις, Ρόμπερτ Λ. [Fish, Robert Lloyd]: Δ, 20, 249 Φίσερ, Ερνστ [Fischer, Ernst]: Γ, 15, 232 Φίχτε [Fichte, Johann Gottlieb]: Ε, 26, 342 Φλάισερ, Χάγκεν [Fleischer, Hagen]: ΣΤ, 31, 343 Φλωμπέρ [Flaubert, Gustave]: Α, 2, 77. Β, 7, 19. Γ, 16, 289. Δ, 20, 216. Δ, 22, 409. Ε, 23, 70. Ε, 25, 274. Ε, 26, 340. ΣΤ, 30, 250. ΣΤ, 31, 285. ΣΤ, 31, 288. ΣΤ, 31, 327. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 32, 428. ΣΤ, 32, 429. ΣΤ, 34-35, 628 Φλωράκης, [Χαρίλαος]: ΣΤ, 30, 265 Φλωρινιώτης: ΣΤ, 29, 166 Φοκονιέ [Le Fauconnier, Henri Victor Gabriel]: Δ, 19, 151 Φόντα, Τζέην [Fonda, Jane]: ΣΤ, 30, 239 Φόρμαν, Μίλος [Forman, Miloš- πραγμ.όνομα Forman, Jan Tomáš]: ΣΤ, 30, 239 Φόρμπς, Μπράιαν [Forbes, Bryan]: Δ, 19, 152 Φορνερέ [Forneret, Xavier]: Δ, 21, 310 Φορντ [Ford, John]: ΣΤ, 31, 332 Φοσκαρίνι, Ιάκωβος: Ε, 24, 184 Φουκώ, Μισέλ [Foucault, Michel Paul]: Γ, 17, 394. Γ, 17, 396. Γ, 17, 408. Δ, 20, 235. Δ, 20, 236. Δ, 21, 264. Ε, 23, 101. Ε, 24, 171. Ε, 24, 175. ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 30, 255 Φούλερ [Fuller, Samuel Michael]: ΣΤ, 34-35, 635 Φραγκιάς, [Ανδρέας]: Α, 5, 224. ΣΤ, 32, 372 Φράιερ, Κ[ίμων] [πραγμ. όνομα Καλογερόπουλος, Κίμων]: ΣΤ, 28, 133. ΣΤ, 29, 166 Φράνκι: Ε, 24, 180 Φράνκλιν, Μπεν [Franklin, Benjamin]: Δ, 20, 203 Φρανς, Ανατόλ [France, Anatole- πραγμ. όνομα Thibault, François Anatole]: E, 26, 362 Φραντς Γιόζεφ [Franz Joseph I], αυτοκράτορας της Αυστρίας: Ε, 23, 15 Φρειδερίκος Β, της Πρωσίας: ΣΤ, 32, 428 Φροστ [Frost, Robert Lee]: Α, 2, 63 Φρόυντ [Freud, Sigmund]: Α, 2, 46. Α, 3, 124. Β, 7, 30. Β, 10, 153. Γ, 14, 145. Γ, 17, 357. Γ, 17, 394. Ε, 23, 23. Ε, 23, 24. Ε, 23, 32. Ε, 26, 337. ΣΤ, 27, 6. ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 9. ΣΤ, 27, 12. ΣΤ, 27, 46. ΣΤ, 27, 54. ΣΤ, 27, 57. ΣΤ, 27, 58. ΣΤ, 27,

203 ΣΤ, 27, 60. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 27, 68. ΣΤ, 27, 69. ΣΤ, 27, 70. ΣΤ, 27, 72. ΣΤ, 27, 75. ΣΤ, 27, 76. ΣΤ, 27, 77. ΣΤ, 27, 80. ΣΤ, 27, 82. ΣΤ, 27, ΣΤ, 27, ΣΤ, 27, 85. ΣΤ, 27, 86. ΣΤ, 27, 89. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 27, 92. ΣΤ, 27, 93. ΣΤ, 27, 95. ΣΤ, 27, 96. ΣΤ, 27, 105. ΣΤ, 27, 111. ΣΤ, 27, 114. ΣΤ, 27, 115. ΣΤ, 32, 424. ΣΤ, 34-35, 640 Φτέρης, [Γιώργος] [πραγμ. όνομα Τσιμπίδαρος, Γιώργος]: ΣΤ, 33, 527 Φώκνερ [Falkner, William Cuthbert]: Γ, 14, 146. Δ, 21, 279. Δ, 21, 280. ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 33, 455 Φώσκολο [Foscolo, Ugo- πράγμ. όνομα Foscolo, Niccolò]: Α, 4, 173. Δ, 21, 292 Φώσκολος, Νίκος: Β, 9, 136. ΣΤ, 28, 204 Φωστιέρης, Αν[τώνης]: Ε, 23, 104 Φωτόπουλος, Μίμης: Γ, 12, 55 Χάβελ [Havel, Václav]: Γ, 15, 194 Χαβιαρά, Ε[λένη]: Γ, 14, 172 Χάινε, Χαίνριχ [Heine, Christian Johann Heinrich]: Β, 7, 19. Γ, 12, 38 Χάιντεγκερ [Heidegger, Martin]: Γ, 15, 194. Γ, 15, 195. Δ, 21, 262. Δ, 21, 263. Δ, 21, 264. Δ, 21, 265. Ε, 23, 27. Ε, 23, 30. Ε, 23, 32. Ε, 23, 93. Ε, 24, 175. E, 26, 357 Χαίντελ [Händel, Georg Friedrich]: Δ, 20, 201 Χάκκας, Μάριος: Γ, 12, 55. ΣΤ, 29, 190 Χάλαμ, Πωλ [Hallam, Paul]: ΣΤ, 30, 262 Χαλεπάς, [Γιαννούλης]: Δ, 19, 161. Δ, 19, 162 Χαλιάσας, [Ιάκωβος]: ΣΤ, 31, 345 Χαλικιάς, Σ[ωτήρης]: E, 24, 139 Χάμετ, Ντάσιελ [Hammett, Dashiell]: ΣΤ, 30, 249 Χαντζάρας, [Νίκος]: Α, 4, 176 Χάντκε, Πέτερ [Handke, Peter]: Ε, 24, 198. Ε, 24, 199 Χάξλευ, Α. [Huxley, Aldous Leonard]: Β, 7, 17. Β, 7, 18 Χάουπτμαν [Hauptmann, Gerhart Johann Robert]: Ε, 23, 17. Ε, 23, 70. ΣΤ, 27, 54 Χαραλαμπίδου, Νάντια: Γ, 12, 15 Χάρης, Γ[ιάννης]: Δ, 19, 147 Χάρης, Πέτρος: Ε, 26, 343 Χάρρυ, Μύριαμ [Harry, Myriam- πραγμ. όνομα Shapira, Maria Rosette]: Δ, 22, 368 Χατζή, Μαργαρίτα: A, 1, 26 Χατζηβασιλείου, Βαγγέλης: Γ, 17, 405. Γ, 17, 406. Γ, 17, 407. Γ, 17, 408 Χατζηδάκις, Μάνος: Δ, 19, 167. Ε, 24, 132. Ε, 24, 133. Ε, 26, 350. Ε, 26, 363. ΣΤ, 28, 197. ΣΤ, 32, 363. ΣΤ, 34-35, 650. ΣΤ, 34-35, 651 Χατζημιχάλη, Έρση: ΣΤ, 33, 542 Χατζηνάσης, Ράδος [πραγμ. όνομα Χατζηαθανασίου, Ροδόλφος]: Δ, 18, 14 Χατζηπροδρομίδης, Λ[εωνίδας]: Γ, 14, 169 Χατζής, [Δημήτρης]: A, 1, 26. Α, 2, 75. Α, 2, 76. Α, 2, 79. Ε, 26, 342. ΣΤ, 32, 369. ΣΤ, 32, 372 Χατζηχρήστος, [Κώστας]: Δ, 19, 161 Χάυδν [Haydn, Franz Joseph]: Δ, 20, 203 Χέγκελ [Hegel, Georg Wilhelm Friedrich]: Γ, 14, 134. Γ, 17, 405. Δ, 19, 106. Δ, 19, 203

204 108. Δ, 19, 116. Δ, 19, 158. Δ, 19, 172. Δ, 21, 317. ΣΤ, 32, 417. ΣΤ, 32, 429. ΣΤ, 33, 531. ΣΤ, 34-35, 560 Χειμωνάς, Γιώργος: Α, 1, 35. Ε, 24, 172. Ε, 24, 175. Ε, 26, 338. Ε, 26, 339. Ε, 26, 340. Ε, 26, 343. ΣΤ, 29, 195. ΣΤ, 34-35, 638 Χέλντερλιν [Hölderlin, Johann Christian Friedrich]: Δ, 19, 107. Δ, 19, 109. Δ, 19, 174. Δ, 20, 203. Ε, 23, 27 Χέμινγουαιη [Hemingway, Ernest Miller]: Β, 7, 38. Δ, 20, 217. Δ, 21, 280. Δ, 21, 281. Ε, 23, 77. ΣΤ, 29, 158. ΣΤ, 33, 494 Χέντρεν, Τίπι [Hedren, Tippi]: ΣΤ, 30, 363 Χέντσε [Henze, Hans Werner]: ΣΤ, 29, 168 Χικμέτ, Ναζίμ [Hikmet Ran, Nâzım]: Β, 7, 19. ΣΤ, 28, 198 Χιλμπεσέιμερ [Hilberseimer, Ludwig Karl]: ΣΤ, 32, 425 Χίνγκλεϋ, Τζων [Hingley, John]: Δ, 21, 308 Χίντεμιτ [Hindemith, Paul]: Ε, 26, 353 Χιόνης, Αργύρης: Δ, 21, 311 Χιούστον, Τζων [Huston, John]: ΣΤ, 30, 239. ΣΤ, 31, 332 Χίτλερ [Hitler, Adolf]: Γ, 16, 324. Δ, 19, 129. Δ, 20, 250. Ε, 23, 13. Ε, 23, 14. Ε, 24, 200. ΣΤ, 33, 452. ΣΤ, 33, 531 Χόλαντ, Ανιέσκα [Holland, Agnieszka]: Β, 11, 233 Χομεϊνί [Khomeini, Ruhollah- πραγμ. όνομα Musavi Ruhollah]: ΣΤ, 29, 152 Χοράκοβα, Μιλάντα [Horáková, Milada]: Β, 11, 229. Γ, 15, 220 Χορν, [Δημήτρης]: Α, 4, 176. Ε, 24, 138 Χούζακ, Γκούσταβ [Husák, Gustav]: Γ, 15, 181. Γ, 15, 216. Γ, 15, 217. Γ, 15, 222 Χουρμούζιος, Αιμ[ίλιος]: Γ, 13, 67. ΣΤ, 33, 526 Χούσερλ [Husserl, Edmund Gustav Albrecht]: Γ, 17, 387. Ε, 23, 93 Χόφμαν [Hoffmann, Ernst Theodor Amadeus]: A, 1, 11. Α, 3, 123. ΣΤ, 27, 106. ΣΤ, 34-35, 618. ΣΤ, 34-35, 620. ΣΤ, 34-35, 627 Χριστιανόπουλος, Ντίνος [πραγμ. όνομα Δημητριάδης, Κωνσταντίνος]: Γ, 12, 53. Γ, 12, 54. Δ, 18, 9. Δ, 18, 10. Δ, 18, 11. Δ, 18, 12. Δ, 18, 13. Δ, 18, 18. Δ, 18, 19. Δ, 18, 86. Δ, 19, 165 Χριστοδούλου, Δημ[ήτρης]: Β, 7, 40. ΣΤ, 29, 179 Χριστόπουλος, Μ.: Δ, 20, 245 Χριστοφιλάκης, [Γιώργης]: ΣΤ, 29, 176. ΣΤ, 29, 178 Χριστώφ, Χρίστο [Christov, Christo]: Β, 11, 230 Χρονάς, Γ[ιώργος]: Ε, 24, 129. Ε, 24, 130. ΣΤ, 29, 195 Χρονοπούλου, [Μαίρη]: ΣΤ, 33, 528 Χρύσιππος: Α, 3, 127 Χρυσούλης, Γιάννης: ΣΤ, 29, 179 Χύμπλ, Μίλαν, [Hübl, Milan]: Γ, 15, 181. Γ, 15, 217 Χυτήρης, Τηλέμαχος: ΣΤ, 29, 199 Χώθορν [Hawthorne, Nathaniel]: Γ, 17, 354. Γ, 17, 357 Χωλ, Πήτερ [Hall, Peter]: ΣΤ, 29, 194. ΣΤ, 29, 200 Χωνς [Hawks, Howard Winchester]: ΣΤ, 31, 332 Ψαθάς, Δ[ημήτρης]: Γ, 16,

205 Ωνάσης, [Αριστοτέλης]: A, 6, 266 Ώντεν [Auden, Wystan Hugh]: Γ, 17, 357. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 30, 219 Ωρίκ [Auric, Georges]: Γ, 16, 319 Ab Armin, Joannes: A, 3, 127 Abrusseze, [Alberto]: Δ, 21, 316 Adam, Paul: Γ, 13, 90 Adams, Henry [Brooks]: ΣΤ, 27, 66 Adler, [Alfred]: ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 27, 90 Agamben, G[iorgio]: Ε, 23, 96 Aiken, Conrad: ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 105. ΣΤ, 27, 106 Aîné, Rosny: Γ, 13, 90 Alberti, Rafael: ΣΤ, 29, 163 Albuquerqke, [Alfonso]: Ε, 24, 203 Alcott, Louisa May: ΣΤ, 27, 65 Alexander, Franz: ΣΤ, 27, 90 Allen, Woody [πραγμ. όνομα Konigsberg, Allen Stewart]: Γ, 17, 358 Alpino: ΣΤ, 29, 162 Alsop, Kenneth: ΣΤ, 30, 209 Amiel, [Henri Frederic]: ΣΤ, 33, 463 Anceschi, Luciano: Γ, 13, 110 Anders, Günter [πραγμ. όνομα Stern, Günther Siegmund]: ΣΤ, 30, 208 Antony, Katharine [Susan]: ΣΤ, 27, 65 Apuleio, [Lucio]: ΣΤ, 27, 28 Argan, Gulio, Carlo: Γ, 13, 110 Arnold, Matthew: ΣΤ, 27, 65 Arp, Hans: Α, 4, 151 Arpino, [Giovanni]: ΣΤ, 29, 162 Artaud, [Antoine Marie Joseph]: Β, 7, 17. Β, 7, 19. Β, 9, 121. Β, 10, 151. Β, 10, 152. Γ, 12, 22. Γ, 14, 127. Δ, 21, 264. Ε, 24, 70 Asor Rosa, Alberto: Ε, 23, 94 Asquith, Cynthia: ΣΤ, 27, 103. ΣΤ, 27, 105 Astalos, Georges: ΣΤ, 29, 164 Auerbach, Erich: Γ, 16, 294 Augé: Δ, 20, 235 Austin [John Langshaw]: Ε, 23, 93 Bachelard, Gaston: Α, 4, 150. Γ, 16, 289. Γ, 16, 290. Δ, 22, 438. ΣΤ, 32, 397 Bachofen, [Johann Jakob]: Δ, 21, 264 Baczko: Δ, 20, 235 Bakhtine, [Mikhaïl Mikhaïlovitch]: Α, 5, 201. Δ, 20, 250. Δ, 20, 251. Δ, 20, 252. Δ, 21, 332. Δ, 21, 333 Balestrini, Nanni: Δ, 19,

206 Ball, Hugo: Γ, 17, 376 Balla, Giacomo: Γ, 13, 69 Balzac, [Honoré de]: Α, 5, 222. Δ, 20, 217. Δ, 20, 246. Δ, 21, 310. Ε, 24, 148. Ε, 25, 274. Ε, 26, 340. ΣΤ, 31, 347. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 32, 417. ΣΤ, 32, 428. ΣΤ, 33, 448. ΣΤ, 33, 453. ΣΤ, 33, 454. ΣΤ, 34-35, 628. ΣΤ, 34-35, 649 Barnes, J[onathan]: Ε, 23, 93 Bartolini, [Elio]: Δ, 19, 149 Bascalia, Franco: Γ, 17, 395. Γ, 17, 396 Baudouin, Charles: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 62 Baudrillard, Jean: Δ, 21, 316 Bauemler: Δ, 19, 172 Beer, Thomas: ΣΤ, 27, 66 Benjamin, Walter: Γ, 13, 111. Δ, 21, 263. Δ, 21, 317. Ε, 23, 33. Ε, 23, 96. Ε, 24, 140. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 31, 349. ΣΤ, 32, 425 Benoit, [Pierre]: ΣΤ, 27, 38 Benson, E[dward] F[rederic]: ΣΤ, 27, 103 Bergman, [Ingmar]: Δ, 21, 264 Berkeley, [George]: Δ, 20, 247 Besslich, Siegfried: Δ, 20, 189 Biety, A.: Α, 2, 60 Billy, André: Δ, 22, 350. Δ, 22, 356. Δ, 22, 409 Binni, Walter: Γ, 13, 110 Binswanger, [Ludwig]: Γ, 17, 395 Bismarck: Ε, 23, 83 Blackwood, [Algernon Henry]: ΣΤ, 27, 104 Blake, William: Δ, 19, 174 Blanchot, M[aurice]: E, 24, 171 Blei, Franz: Ε, 23, 79 Blériot, [Louis Charles Joseph]: Γ, 13, 68 Bloch, Ernst: ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 34-35, 560 Bloch, Marc [Léopold Benjamin]: Δ, 21, 263 Boccioni, Umberto: Γ, 13, 68. Γ, 13, 69. Γ, 13, 88. Γ, 13, 110. Γ, 13, 113 Bodkin, Maud: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 84. ΣΤ, 27, 114 Bombieri, Enrico: Δ, 21, 314 Bonfantini, M[ario]: Ε, 23, 96 Bonnefoy, Yves: Γ, 16, 330 Borchert, Wolfgang: ΣΤ, 34-35, 560 Bordiga [Amadeo]: Δ, 21, 266 Borges, [Jorge Francisco Isidoro Luis]: Α, 3, 131. Β, 9, 114. Β, 9, 124. Γ, 12, 17. Γ, 12, 18. Γ, 12, 19. Γ, 12, 20. Γ, 12, 21. Γ, 12, 22. Γ, 12, 23. Δ, 19, 117. Δ, 20, 218. Δ, 21, 265. Δ, 21, 314. Ε, 26, 339. Ε, 26, 340. ΣΤ, 28, 142. ΣΤ, 28, 164. ΣΤ, 30, 243. ΣΤ, 31, 313 Boukharine, [Nikolas]: Α, 5, 198 Bouligand: Δ, 20,

207 Bouttes, Jean Louis: Δ, 19, 139 Bragaglia, Anton Giulio: Γ, 13, 69 Brecht, [Eugen] B[erthold] [Friedrich]: Β, 8, 86. Γ, 12, 54. Γ, 17, 391. Γ, 17, 407. Δ, 20, 217. Δ, 20, 252. Ε, 23, 45. Ε, 26, 354. ΣΤ, 31, 312. ΣΤ, 33, 455. ΣΤ, 34-35, 559. ΣΤ, 34-35, 593 Bréhier, Émile: Δ, 19, 173 Brera, [Gianni]: ΣΤ, 29, 162 Brik, Ossip: A, 5, 196. Γ, 13, 111 Brill, R.: Ε, 26, 349. ΣΤ, 27, 61 Broch, Hermann: Δ, 21, 264. ΣΤ, 29, 124 Brontё, Charlotte: ΣΤ, 27, 65 Brook, Peter: ΣΤ, 28, 195. ΣΤ, 28, 196 Brooks, Cleanth: ΣΤ, 27, 116 Brooks, Van Wyck: ΣΤ, 27, 57. ΣΤ, 27, 65 Brouckner, Pascal: Γ, 17, 394 Browning, Robert: Δ, 21, 293 Bühler, [Karl]: Β, 8, 77 Burke, Edmund: Δ, 21, 266 Burke, Kenneth: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 89. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 27, 114 Burri, [Alberto]: Δ, 21, 264 Burroughs, [William Seward]: Δ, 19, 150. Ε, 26, 355. ΣΤ, 29, 157. ΣΤ, 29, 158. ΣΤ, 29, 159 Bury, Pol: ΣΤ, 28, 192 Bussy, Christian: ΣΤ, 28, 192 Cacciari, Massimo: Δ, 21, 261. Δ, 21, 262. Δ, 21, 316. Ε, 23, 32. Ε, 23, 33. Ε, 23, 95 Cage, J[ohn]: Δ, 21, 316 Caldwell, [Erskine Preston]: ΣΤ, 27, 62 Calvesi, Maurizio: Γ, 13, 114. Δ, 21, 316 Canetti, Elias: Ε, 24, 200. E, 24, 131. Ε, 26, 335. Ε, 26, 336. Ε, 26, 337. Ε, 26, 348 Canonica, Pietro: Ε, 25, 231 Čapek, [Karel]: Α, 3, 122 Cappa, Benedetta: Γ, 13, 72. Γ, 13, 114 Carrà, Carlo: Β, 11, 211. Γ, 13, 69. Γ, 13, 88. Γ, 13, 113 Cartana, Luis: ΣΤ, 29, 163 Cassola, Carlo: Δ, 19, 149 Castel, [Robert]: Γ, 17, 396 Cauquelin, Anne: ΣΤ, 33, 518 Cazacu, Matei: Δ, 20, 232 Celan, [Paul]: Γ, 16, 330 Céleste: Γ, 16, 292 Cendrars, Blaise [Sauser, Frédéric-Louis]: Δ, 22, 350. Δ, 22, 369 Cesane [Cézanne, Paul]: Α, 3, 120. Β, 10, 181. Δ, 19, 113. Ε, 24, 198. Ε, 26, 349. Ε, 26, 350 Chabod, [Federico]: Δ, 21,

208 Chandos, Lord: Ε, 23, 79 Chaplin, Charlie [Chaplin, Charles Spencer]: Γ, 16, 306. ΣΤ, 34-35, 652 Char, René: Α, 4, 147. Α, 4, 153. Α, 5, 213 Charpentier, [Gustave]: Ε, 26, 329 Chasseguet-Smirgel, J[anine]: ΣΤ, 27, 114 Chavée, [Achille]: ΣΤ, 28, 192 Chomsky, [Avram Noam]: Γ, 12, 54. Γ, 17, 396. Ε, 26, 339 Clissmann, Anne: Γ, 16, 306 Cluse, John: Δ, 21, 319 Cocteau, Jean: Γ, 16, 319. Δ, 21, 311. Δ, 22, 398. Δ, 22, 416. Δ, 22, 418 Cohen, [Stanley]: Γ, 17, 396 Colbert, [Jean-Baptiste]: Γ, 16, 276 Coleridge, S[amuel] T[aylor]: ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 13. ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 91 Colinas, Antonio: ΣΤ, 29, 164 Collier, John [Henry Noyes]: ΣΤ, 27, 106 Colonna, Francesco: ΣΤ, 27, 44 Comisso, [Giovanni]: Δ, 21, 266 Condillac, [Étienne Bonnot de]: A, 6, 260 Conrad, [Joseph]: Δ, 20, 195. Δ, 20, 217 Conti, [Bruno]: ΣΤ, 29, 162 Cook, [Richard Martin] Oskar: ΣΤ, 27, 103 Courbet, [Jean Désiré Gustave]: Γ, 16, 274. ΣΤ, 31, 305 Crawford, Marion: ΣΤ, 27, 103 Crébillon, [Claude-Prosper Jolyot de]: ΣΤ, 27, 110 Dahlberg, Edward: ΣΤ, 27, 66 Davis, R. G.: ΣΤ, 27, 77. ΣΤ, 27, 114 D Arrigo, Stefano: Δ, 20, 216 De Andrande, Carlos [Drummond]: ΣΤ, 29, 163 De Chirico, [Giorgio]: Β, 11, 211. Γ, 13, 109. Δ, 19, 127. Δ, 19, 128. Δ, 21, 266. Δ, 22, 341. Δ, 22, 345. Δ, 22, 355. Δ, 22, 357. ΣΤ, 29, 195 De Coligny-Châtillon, Louise: Δ, 22, 341 Debenedetti, Giacomo: Δ, 21, 291. ΣΤ, 31, 308 Debord, Guy [Louis]: Δ, 21, 307 Degas, [Edgar]: Α, 3, 120 De Kooning, Willem: Γ, 14, 142 De Laclos, Ninon: Ε, 23, 74 Delacroix, [Ferdinand Victor Eugène]: Α, 2, 62. ΣΤ, 31, 305 De la Mare, Walter: ΣΤ, 27, 104. ΣΤ, 27, 106 Delaroche, Paul: Α, 2, 62 Delattre: Δ, 20, 235 Del Buono, [Oreste]: ΣΤ, 29, 162 Del Noce, Augusto: Δ, 21, 262. Δ, 21, 266 De Maistre, [Joseph]: Δ, 21, 262. Δ, 21,

209 De Maria, L[uciano]: Γ, 13, 114 De Micheli, Mario: Γ, 13, 111 DeMille, Cecil Blount: Ε, 26, 355 Derain, [André]: Δ, 19, 128. Δ, 19, 151. Δ, 22, 340. Δ, 22, 343. Δ, 22, 409 De Sanctis, Francesco: Δ, 21, 266 Desideri, Giovanella: ΣΤ, 27, 114 Dethier, J[ean]: Ε, 24, 202. Ε, 24, 203 Détienne, Marcel: Α, 3, 127 [De] Vlaminck, [Maurice]: E, 22, 340 Diaz [Ramirez], Arturo: ΣΤ, 29, 163 Dietz, Hermina: Ε, 23, 78 Dinklage, [Karl]: Ε, 23, 75 Dilthey, [Wilhelm]: Ε, 23, 26 Döblin, [Bruno] Alfred: Γ, 13, 105. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 31, 348. ΣΤ, 31, 349. ΣΤ, 31, 350 Dodeser: Ε, 23, 77 Donne, John: Ε, 26, 351 Dorfles, [Gillo]: Δ, 21, 316 Dorset, John: ΣΤ, 27, 103 Doyle, Conan: ΣΤ, 27, 38 Duchamp, [Henri-Robert-Marcel]: Δ, 19, 128. Ε, 26, 330 Durant, Will James: Β, 7, 19 Eco, Umberto: Β, 11, 206. Δ, 19, 149. Δ, 19, 150. Δ, 20, 235. Δ, 21, 261. Ε, 24, 140. ΣΤ, 29, 197 Ehrenzeig, Albert: ΣΤ, 27, 114 Eich, Günter: ΣΤ, 34-35, 561 Eichenbaum, [Boris]: Α, 5, 199. Α, 5, 201 Éluard, Paul [πραγμ. όνομα Grindel, Eugene]: Α, 2, 82. Α, 3, 131. Α, 4, 145. Β, 11, 229. Γ, 12, 32. Γ, 12, 35. Γ, 15, 220. Γ, 15, 221. Δ, 18, 16. Δ, 19, 128. ΣΤ, 32, 429 Emerson, [Ralph Waldo]: Ε, 23, 71 Emmanuel, Pierre [πραγμ. όνομα Mathieu, Noël]: ΣΤ, 29, 163 Empson, [William]: ΣΤ, 27, 63. ΣΤ, 27, 114 Endore, Guy [πραγμ. όνομα Goldstein, Samuel]: ΣΤ, 27, 104 Eno, Brian [Peter George St John le Baptiste de la Salle]: ΣΤ, 29, 185 Erenus, Bilgesu: Δ, 21, 317 Fassbinder, [Rainer Werner]: Δ, 21, 316. ΣΤ, 29, 186. ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 29, 188. ΣΤ, 29, 193. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 30, 262. ΣΤ, 31, 335. ΣΤ, 31, 336. ΣΤ, 31, 337. ΣΤ, 31, 350. ΣΤ, 34-35, 642. ΣΤ, 34-35, 643 Fathy, Hassan: Δ, 21, 314. Ε, 24, 203 Febvre, Lucien: Δ, 21, 263 Fechner, G[ustav] T[heodor]: Δ, 19, 101 Ferlingetti, [Lawrence Monsanto]: Γ, 17, 401 Ferminger, André: Δ, 20, 240 Ferraris, M[aurizio]: Ε, 23,

210 Feydeau, [Ernest-Aimé]: Δ, 20, 216 Fiedler, L[eslie] A[aron]: ΣΤ, 27, 114 Finkielkraut, Al[ain]: Γ, 17, 394 Fitzgerald, Francis Scott: Δ, 20, 215 Florescu, George: Δ, 20, 232 Foch: Ε, 26, 329 Fontana, Lucio: Ε, 25, 230 Forster, E[dward] M[organ]: ΣΤ, 27, 65 Fortini, Franco [πραγμ. όνομα Lattes, Franco]: Δ, 21, 267 Francoise: Γ, 13, 292 Frank, [Leonhard]: ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 70 Freese, W[olfgang]: Ε, 23, 33 Friedrich, [Caspar David]: Δ, 19, 137 Frisch, Efraim: Ε, 23, 45. Ε, 23, 46 Frisé, [Adolf]: Δ, 19, 154. Ε, 23, 10. Ε, 23, 35. Ε, 23, 43 Fromm, [Erich]: ΣΤ, 27, 12. ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 27, 91. ΣΤ, 27, 97. ΣΤ, 27, 114 Fry, Dick: ΣΤ, 28, 154 Fuder, D[ieter]: Ε, 23, 33 Fuller, [Sarah] Margaret: ΣΤ, 27, 65 Fürst, Brund: Ε, 23, 46 Gadda, [Carlo Emilio]: Δ, 21, 263 Galton, [Francis]: ΣΤ, 27, 61 Gargani, A[ldo Giorgio]: Ε, 23, 33 Gastex, P[ierre] G[eorges]: ΣΤ, 34-35, 620 Gautier, Théophile: ΣΤ, 34-35, 620. ΣΤ, 34-35, 628 Gay, P[eter]: Ε, 23, 33 Gentile, Giovanni: Δ, 21, 263. Δ, 21, 265 Gentzen, Eduard: Δ, 20, 239 Gershwin, George: Γ, 12, 42 Gherarducci, Isabella: Γ, 13,114 Giese, Therese: Ε, 23, 45 Ginsberg, [Irwin] Allen: Α, 5, 225. Β, 9, 114. Β, 9, 121. Β, 9, 6. Ε, 23, 97. Ε, 26, 347 Giorello, [Giulio]: Δ, 20, 235 Giovanni, Don: Ε, 23, 96 Girard, R[ené] [Noël Théophile]: Ε, 26, 341 Giraudoux, [Hippolyte Jean]: Γ, 16, 289 Giurescu, Constantin: Δ, 20, 232 Gobetti, Piero: Δ, 21, 291 Gobineau, Arthur comte de: Δ, 21, 263 Godard, [Jean-Luc]: Δ, 21, 316 Goffman, [Erving]: Γ, 17, 396 Gogol, [Nikolai Vasilievich]: Α, 2, 60. Α, 2, 61. Α, 3, 121. ΣΤ, 31, 327. ΣΤ, 33, 525 Goldmann, Lucien: Γ,16, 289 Gombrowitz, Witold: ΣΤ, 29,

211 Goroni, Corrado: Γ, 13, 72 Goujon, J[ean]: Δ, 19, 151 Gozzano, [Guido]: Δ, 21, 291 Grafe, Frieda: Δ, 19, 163 Gramsci, [Antonio]: Γ, 13, 109. Δ, 21, 263. Δ, 21, 266. Ε, 26, 355 Granger: Δ, 20, 235 Grave, Jean: Δ, 20, 240 Graves, Robert: ΣΤ, 27, 64 Greco [πραγμ. όνομα Theotokópoulos, Doménikos]: Α, 2, 62. Γ, 17, 349 Greene, [Henry] Graham: Δ, 21, 280. ΣΤ, 28, 182 Gregory, Horace: ΣΤ, 27, 68 Gris, Juan: Β, 11, 200 Gromo, Mario: ΣΤ, 31, 308 Guillén Álvarez, Jorge: Α, 4, 153 Gütersloh: Ε, 23, 77 Haas, Diana: ΣΤ, 34-35, 621 Haggard, Rider: ΣΤ, 27, 38. ΣΤ, 27, 44. ΣΤ, 27, 87 Halévy, [Ludovic]: ΣΤ, 27, 32 Hamsun, [Knut]: Ε, 23, 70. Ε, 23, 108 Hardenberg: Ε, 23, 71 Harper, Paula [Hays]: Δ, 20, 240 Hartley, [David]: ΣΤ, 27, 13 Harvey, W[illiam] H[ope]: ΣΤ, 27, 104. ΣΤ, 27, 105 Hay, Julius: Ε, 23, 45 [Hayworth, Rita- πραγμ. όνομα Cansino, Margarita Carmen]: ΣΤ, 33, 538 Held, J[acqueline]: Ε, 24, 131 Helmholtz, [Hermann von]: Ε, 23, 6 Hendrix, Jim [πραγμ. όνομα Hendrix, James Marshall]: Δ, 19, 166 Hermandez, [Miguel]: Ε, 26, 347 Hermlin, Stephan [πραγμ. όνομα Leder, Rudolf]: ΣΤ, 34-35, 561 Hesse, Hermann: Δ, 21, 265. Ε, 23, 10. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 115 Hildeshheimer, Wolfgang: ΣΤ, 34-35, 561 Hilsbecher, Walter: ΣΤ, 34-35, 560 Hilty, [Carl]: Α, 4, 147 Hirschberg, L[eopold]: ΣΤ, 34-35, 620 Hirschfeld, Kurt: Ε, 23, 45 Hitchcock, [Alfred Joseph]: Δ, 21, 316. ΣΤ, 30, 251. ΣΤ, 30, 263. ΣΤ, 30, 264 Hobbes, [Thomas]: ΣΤ, 27, 13 Hoffman, Frederick J.: ΣΤ, 27, 67 Hofmannsthal, [Hugo von]: Ε, 23, 3. Ε, 23, 23. Ε, 23, 32. Ε, 23, 76. Ε, 23, 79 Horkheimer, [Max]: ΣΤ, 34-35, 560 Horney, Karen: ΣΤ, 27, 90. ΣΤ, 27, 94 Horst, Karl August: ΣΤ, 34-35, 560 Horwitz: Ε, 23,

212 Howard, Alan [MacKenzie]: Δ, 21, 318 Huelsenbeck, Richard: Γ, 17, 376 Humboldt, [Friedrich Wilhelm Christian Karl Ferdinand von]: Α, 6, 261. Δ, 20, 252 Hume, David: Δ, 20, 202. Ε, 23, 94 Hyman, S[tanley] E[dgar]: ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 77. ΣΤ, 27, 83. ΣΤ, 27, 94. ΣΤ, 27, 97. ΣΤ, 27, 99. ΣΤ, 27, 100. ΣΤ, 27, 115 Ivanov, [Vyacheslav Vsevolodovich]: Α, 5, 201 Ivanovitch Bukharin, Nikolai: Α, 5, 198 Ivask, Astrid: Α, 4, 152 Ivask, Ivar Vidrik: Α, 4, 152. Α, 4, 153 Jabès, Edmond: Ε, 24, 175 Jacob, Max: Δ, 19, 152. Δ, 22, 340. Δ, 22, 368. Δ, 22, 397. Δ, 22, 399. Jacobsen, Rolf: ΣΤ, 29, 163 Janik, A[llan]: Ε, 23, 32 Jarman, [Michael] Derek Elworthy: Δ, 21, 319 Jensen, Wilhelm [Hermann]: Δ, 20, 215. ΣΤ, 27, 59. ΣΤ, 27, 60 Jesi, Furio: Δ, 21, 267 Johnston, W[illiam] M.: Ε, 23, 32. ΣΤ, 27, 57 Jones, Ernest: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 98. ΣΤ, 27, 99. ΣΤ, 27, 100. ΣΤ, 27, 115 Joplin, Janis [Lyn]: Δ, 19, 166 Kahn, Gustave: Γ, 13, 90, Γ, 13, 113 Kalandra, Závis: Γ, 15, 220. Γ, 15, 221 Kandinsky, [Wassily Wassilyevich]: Β, 8, 80. Β, 10, 153. Ε, 25, 228. Ε, 25, 229. ΣΤ, 32, 425 Karamzin, [Nikolay Mikhailovich]: Α, 3, 121 Kardiner, Abram: ΣΤ, 27, 90 Karlfeldt, [Erik Axel]: Δ, 20, 215 Keats, [John]: ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 103. ΣΤ, 34-35, 623. ΣΤ, 34-35, 626. ΣΤ, 34-35, 627. ΣΤ, 34-35, 628 Keeley, Edmund: Γ, 12, 15. Γ, 12, 53. Γ, 17, 391 Kerker, Armin: Ε, 23, 99 Kermode, Frank: Δ, 20, 237 Keynes, [John Maynard]: Δ, 21, 265 Kiell, N[orman]: ΣΤ, 27, 115 Kierkegaard, [Søren Aabye]: Γ, 17, 405. Δ, 21, 261. ΣΤ, 33, 531 Kitchin, C[lifford] H[enry] B[enn]: ΣΤ, 27, 104 Klages, Ludwig: Δ, 21, 264 Klebnikov, [Paul]: Α, 2, 62. Α, 5, 198. Α, 5, 199 Klee, Paul: Ε, 25, 228 Koffka, Kurt: ΣΤ, 27, 89 Kogan: Α, 5, 198 Köhler, Wolfgang: ΣΤ, 27, 89 Kohut, H[einz]: ΣΤ, 27, 115 Kolb, Jacqueline: Δ, 22, 341. Δ, 22,

213 Körner, [Christian Gottfried]: ΣΤ, 27, 73 Kostrovicka, Angelique- Alexandrine, μητέρα του G. Apollinaire: Δ, 22, 340. Δ, 22, 410 Kostrowitzky, Alberto di: Δ, 22, 347 Kostyleff, [Nicolas]: ΣΤ, 27, 63 Kracauer, S[iegfried]: Ε, 23, 33 Kraus, Karl: Δ, 21, 307 Kris, E[rnst]: ΣΤ, 27, 115 Kristeva, Julia: Δ, 20, 237 Kruchenykh, [Aleksei Eliseevich]: Α, 2, 61. Α, 5, 198 Krutch, Joseph Wood: ΣΤ, 27, 65 Kubie, Lawrence S.: ΣΤ, 27, 62 Kuhn, Thomas: Ε, 23, 93 Kurosawa, Akira: Δ, 21, 319 Kuśniewicz, [Andrzej]: E, 24, 204. E, 24, 205 Laforgue, René: ΣΤ, 27, 6. ΣΤ, 27, 62 Lageuer, W[alter]: Ε, 23, 33 Laing, [Ronald David]: Γ, 17, 396 Lalande, [Pierre] A[ndré]: Ε, 24, 175 Lamb, Charles: ΣΤ, 27, 7. ΣΤ, 27, 13 Lane, Hugh: ΣΤ, 33, 481 Langbridge, Rosamond: ΣΤ, 27, 65 Langhoff, [Wolfgang]: Ε, 23, 45 Lanson, [Gustave]: Γ, 16, 290. Γ, 16, 294 Laurencin, M[arie]: Δ, 19, 151. Δ, 22, 340 Lebel, J. Jacques: Ε, 23, 96 Le Fanu, [Joseph Thomas] Sheridan: ΣΤ, 27, 103. ΣΤ, 27, 105 Lefebvre, Georges: Δ, 21, 263 Lefebrve, Henri: ΣΤ, 34-35, 560 Lennon, John [Winston Ono]: Δ, 19, 166 Leujeune, Robert: Ε, 23, 9. Ε, 23, 48 Levi, Peter [Chad Tigar]: Γ, 17, 392 Lévi, Sylvain: Γ, 16, 276 Lévi-Strauss, Claude: Γ, 16, 290. Γ, 17, 386. Δ, 20, 236. Δ, 20, 237. Δ, 21, 264. Ε, 24, 175. ΣΤ, 29, 184. ΣΤ, 33, 516 Lévy, Calmann: ΣΤ, 34-35, 620 Lewin, [Kurt]: ΣΤ, 27, 90 Lewisohn, Ludwig: ΣΤ, 27, 65 Liddell, [John] Robert: ΣΤ, 34-35, 619 Lindsay, Vaschel: Α, 2, 57 Littré, Émile [Maximilien Paul]: Ε, 26, 340 Lodge, David: Γ, 14, 148. Δ, 20, 237. ΣΤ, 27, 9 Loeb, Gaston: ΣΤ, 28, 153 Lotman, [Yuri Mikhailovich]: Α, 5, 201. Δ, 21,

214 Lucas, F[rank] L[aurence]: ΣΤ, 27, 100. ΣΤ, 27, 115 Luhmann, [Niklas]: Δ, 21, 265 Lumpkins, W[illiam]: Ε, 24, 203 Lunacharsky, [Anatoly Vasilievich]: A, 5, 198. Γ, 13, 112 Luzi, Mario: ΣΤ, 29,164 Lyotard, [Jean-François]: Δ, 20, 235. Δ, 21, 316 Lysenko, [Trofim Denisovich]: Α, 5, 200 MacCabe, Colin [Myles Joseph]: Δ, 20, 237 Macciochi, M[aria Antonietta]: Β, 11, 207 Mach, Ernst [Waldfried Josef Wenzel]: Ε, 23, 6. Ε, 23, 29. Ε, 23, 79 Madonna: ΣΤ, 31, 318 Maeterlinck, Maurice [Polydore Marie Bernard]: Γ, 16, 330. Ε, 23, 71 Magris, C[laudio]: Ε, 23, 33 Magritte, [René François Ghislain]: Δ, 21, 308 Maguire, [Gregory]: Γ, 14, 135 Maldonado, T[omás]: Ε, 23, 33 Manet, [Édouard]: Δ, 19, 128. ΣΤ, 31, 305 Manganelli, G[iorgio]: Ε, 23, 94 Mannarini, L[alli]: Ε, 23, 33 Mannoni, O[ctave]: ΣΤ, 27, 115 Marinetti, F[ilippo] T[ommaso]: Γ, 13, 67. Γ, 13, 68. Γ, 13, 69. Γ, 13, 70. Γ, 13, 88. Γ, 13, 91. Γ, 13, 108. Γ, 13, 109. Γ, 13, 110. Γ, 13, 111. Γ, 13, 112. Γ, 13, 113. Γ, 13, 114. Γ, 13, 71. Γ, 13, 72 Marowitz, Charles: Β, 7, 19 Martens, Gunter: Ε, 23, 32 Martin, Alexander: ΣΤ, 27, 90 Marty, [Martin] Anton [Maurus]: Α, 2, 58 Matos Paoli, Francisco: ΣΤ, 29, 163 Mattisse, [Henri Émile Benoît]: Β, 11, 200. Δ, 19, 151 Mauriac, [François Charles]: Γ, 16, 289 Maurois, André: Α, 5, 224 Mauron, Charles: Γ, 16, 289 May, A[rthur] J[ames]: Ε, 23, 32 Mayröcker, Friederike: ΣΤ, 34-35, 561 Mcluhan, Marsal: ΣΤ, 34-35, 653 Meilhac, [Henri]: ΣΤ, 27, 32 Mendées, Catulle: Γ, 13, 113 Menna: Δ, 21, 316 Mentzinger, [Jean Dominique Antony]: Δ, 19, 151 Merlau-Ponty, [Maurice]: Ε, 23, 93 Merwin, W.S.: Α, 3, 96 Mesens, E[douard] L[éon] T[héodore]: Δ, 19, 129 Micha, René [Maximilien Jean Joseph]: ΣΤ, 28, 212 Milanes, Pablo: Δ, 20,

215 Miller, [Henry Valentine]: Β, 9, 114. Γ, 15, 231. Γ, 17, 401. Γ, 17, 402. Δ, 20, 217 Millet, Jean-François: Δ, 19, 128 Milosz, Czeslaw: Ε, 24, 205. Ε, 26, 325 Minkowski, [Eugène]: Γ, 17, 395 Mollet, Jean: Δ, 22, 340 Mondrian, [Piet] [Mondriaan, Pieter Cornelis]: Γ, 13, 112. Δ, 21, 264. Ε, 25, 229 Monet, [Claude Oscar]: Δ, 20, 201 Montale, Eugenio: Δ, 20, 216. Δ, 20, 218. Ε, 24, 205. Ε, 24, 206 Montebugnoli, Alessandro: Δ, 21, 261 Moore, [George Edward]: Ε, 23, 92 Morante, Elsa: Δ, 20, 216 More, Thomas: Α, 5, 224 Morricone, [Ennio]: Γ, 17, 402 Morris, [Charles William]: Β, 11, 205 Morrison, Jim [πραγμ.όνομα Morrison, James Douglas]: Δ, 19, 166 Morselli, [Guido]: Δ, 20, 216 Moulin, R[aymonde]: ΣΤ, 33, 517 Muller, G[erd]: Ε, 23, 33 Müller, Robert: Ε, 23, 78 Mumford, [Lewis]: ΣΤ, 27, 65 Musil, Alois: Ε, 23, 6 Nadeau, Maurice: Β, 7, 38 Negri, Antonio: Γ, 16, 273 Neruda, [Pablo] [πραγμ. όνομα Basoalto, Ricardo Eliécer Neftalí Reyes]: Β, 9, 114. Γ, 12, 38. Δ, 20, 195. Ε, 24, 204. ΣΤ, 28, 203. ΣΤ, 29, 140 Newburry, William: ΣΤ, 27, 102 Nicolini: Δ, 21, 316 Nilsson, [Lennart]: Δ, 19, 147 Nougé, Paul: Δ, 19, 129 Noya, Fumiaki: ΣΤ, 29, 164 O'Banion, [Charles Dean]: ΣΤ, 30, 208 Offenbach, Jacques: ΣΤ, 27, 32 Ongaro, [Alberto]: Δ, 19, 149 O'Nolan, Brian: Γ, 16, 306 Opojar: Δ, 21, 332 Orlando, F[rancesco]: ΣΤ, 27, 115 Ostrovsky, [Alexander Nikolayevich]: A, 3, 121 Ottwald, Ernst: Γ, 17, 393 Padiglione, V.: Ε, 23, 96 Padilla, Hederto: ΣΤ, 29, 163 Padrón, Justo Jorge: ΣΤ, 29, 163 Pagés, Madeleine: Δ, 22, 341 Palazzeschi, [Aldo] [πραγμ. όνομα Giurlani, Aldo Pietro Vincenzo]: Γ, 13, 109. Ε, 25,

216 Pannekoek, Anton: Γ, 17, 393 Paolozzi, L[etizia]: Ε, 23, 94 Papini, Giovanni: Γ, 13, 69. Γ, 13, 109. Γ, 13, 112 Parra [Sandoval], Nicanor [Segundo]: ΣΤ, 29, 163 Paryla, [Karl]: Ε, 23, 45 Pasternak, Boris [Leonidovich]: Α, 4, 153 Paul, Jean [πραγμ. όνομα Richter, Johann Paul Friedrich]: ΣΤ, 27, 73 Paulskirche: Ε, 23, 83 Paz, Octavio: Β, 9, 114. Β, 9, 121. Γ, 12, 22 Pederiali, [Giuseppe]: Δ, 19, 149 Penna, Sandro: Ε, 24, 128. Ε, 24, 129. Ε, 24, 130. ΣΤ, 28, 189. ΣΤ, 29, 195 Pennington, Michael: Δ, 21, 318 Penzoldt, Peter: ΣΤ, 27, 10 Perec, Georges: ΣΤ, 32, 406 Péret, B[enjamin]: Β, 8, 90. Β, 9, 218 Perniola, [Mario]: Δ, 21, 316. Ε, 23,95 Peterson Jr, Niels: ΣΤ, 28, 154 Petitot: Δ, 20, 235 Phillips, W[illiam]: ΣΤ, 27, 115 Picabia, Francis: Ε, 26, 349 Picasso, [Pablo] [πραγμ. όνομα Picasso, Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y]: Β, 11, 200. Γ, 16, 306. Δ, 19, 128. Δ, 19, 151. Δ, 19, 152. Δ, 21, 314. Δ, 22, 340. Δ, 22, 341. Δ, 22, 355. Δ, 22, 357. Δ, 22, 363. Δ, 22, 370. Δ, 22, 397. Δ, 22, 399. Δ, 22, 409. Δ, 22, 410. Δ, 22, 416. Δ, 22, 422. Δ, 22, 434. Δ, 22, 437. Δ, 22, 438. ΣΤ, 30, 234. ΣΤ, 31, 305. ΣΤ, 34-35, 654. ΣΤ, 34-35, 659 Pintor, Giaime: Δ, 21, 267 Pissarro, [Camille]: Δ, 20, 239. Δ, 20, 240 Plath, S[ylvia]: Α, 2, 57 Platier, Jacqueline: Ε, 24, 203 Polanski, [Roman]: ΣΤ, 31, 333 Poliansky, [Dmitry Stepanovich]: Α, 5, 198 Polidori, [John William]: ΣΤ, 27, 103 Pollock, [Jackson]: Δ, 21, 264 Ponge, Fr[ancis Jean Gaston Alfred]: Β, 7, 38. Γ, 16, 289 Pope, [Alexander]: ΣΤ, 27, 61 Porché, [François]: ΣΤ, 27, 62 Pouchkine, [Alexandre Sergueïevitch]: Α, 2, 60 Poulet, Georges: Γ, 16, 290. Γ, 17, 347 Poulin Jr., [Alfred] A.: Δ, 20, 219 Prandstraller, G[ian] [Paolo]: Ε, 23, 96 Predock, A[ntoine]: Ε, 24, 203 Prescott, Frederick Clarke: ΣΤ, 27, 63 Pryce, Jonathan: Δ, 21,

217 Queneau, Raymond: Ε, 24, 131 Quinson, Christian: Ε, 24, 202 Racine, [Jean]: Α, 2, 62. Α, 5, 212. Γ, 14, 127. Γ, 16, 289. Γ, 16, 292. Γ, 16, 293. Δ, 22, 345 Rado, Sandor: ΣΤ, 27, 90 Ragaz, Leonhard: Ε, 23, 48 Raglan,[Baron] [πραγμ. όνομα Somerset, Fitzroy Richard]: ΣΤ, 27, 61 Raiblen, Andre: Α, 2, 62 Rama [Facal], Ángel [Antonio]: Δ, 20, 193 Rank, Otto: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 27. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 62. ΣΤ, 27, 73. ΣΤ, 27, 93. ΣΤ, 27, 116 Rasch, W.: Ε, 23, 33 Read, Herbert: ΣΤ, 27, 10. ΣΤ, 27, 64. ΣΤ, 27, 116 Rella F.: Δ, 20, 235. Ε, 23, 94. ΣΤ, 27, 116 Renan, [Joseph Ernest]: Ε, 26, 329 Reni, Guido: Α, 2, 62 Renoir, Jean: Β, 7, 43. Γ, 14, 147 Repin, [Ilya Yefimovich]: Α, 3, 120 Reymont, [Władysław Stanisław]: Δ, 20, 215 Rhodes, S. A.: Ε, 26, 330. Ε, 26, 331. Ε, 26, 333 Ribemont-Dessaignes, Georges: Ε, 26, 329 Ribot, [Théodule-Armand]: ΣΤ, 27, 62 Richard, J[ean]-P[ierre]: Γ, 16, 290 Richepin, Zean: Β, 7, 17 Ridler, Anne: ΣΤ, 27, 106 Rilke, Rainer Maria: Γ, 14, 146. Γ, 16, 330. Δ, 19, 101. Δ, 19, 109. Δ, 20, 293. Δ, 21, 262. Ε, 23, 10. Ε, 23, 23. Ε, 23, 73. E, 26, 348 Rivers, W[illiam] H[alse] R[ivers]: ΣΤ, 27, 64 Roboni: ΣΤ, 29, 164 Rocco, Alfredo: Δ, 21, 265 Rodano, Franco: Δ, 21, 262 Rodríguez, Silvio: Δ, 20, 238 Romains, Jules [πραγμ. όνομα Farigoule, Louis Henri Jean]: Δ, 22, 350. ΣΤ, 33, 456 Romano, [Claude]: Δ, 20, 235 Rosenzweig, Saul: ΣΤ, 27, 63 Rossi, [Paolo]: Δ, 21, 316. ΣΤ, 29, 162. ΣΤ, 29, 169 Rostand, [Edmond Eugène Alexis]: Δ, 22, 347 Roth, Joseph: Δ, 21, 265. Ε, 23, 23. E, 24, 139. E, 24, 140 Roth, M[arie]-L[uise]: Ε, 23, 33 Rouve, P[ierre]: Δ, 20, 247 Rousseau Douanier, [Henri Julien Félix]: Δ, 22, 340. Δ, 22, 355. Δ, 22, 357 Ruskin, J[ohn]: Δ, 20, 247. Ε, 23, 12. ΣΤ, 33, 531. ΣΤ, 34-35, 621. ΣΤ, 34-35, 624 Russo, [Vito]: ΣΤ, 30, 262 Russolo, [Luigi]: Γ, 13, 88. Γ, 13,

218 Ryle, [Gilbert]: Ε, 23, 93 Saba, Umberto [πραγμ. όνομα Poli, Umberto]: ΣΤ, 28, 189. ΣΤ, 29, 199 Sachs, Wulf: ΣΤ, 27, 90 [Saint]-Exupéry, [Antoine de]: Δ, 19, 167. Δ, 20, 195. Ε, 23, 95 Sainte-Beuve, [Charles-Augustin]: Γ, 16, 290. ΣΤ, 27, 57 Saki [πραγμ. όνομα Munro, Hector Hugh]: ΣΤ, 27, 106 Salmon, André: Δ, 22, 340 Sanguineti, Edoardo: ΣΤ, 29, 164 Sant Elia, Antonio: Γ, 13, 69. Γ, 13, 110 [Sanzio], Raphael: Δ, 19, 132 Saussure, [Ferdinand de]: Β, 8, 77. Ε, 26, 339 [Savoie-Carignan, Marie-Louise Thérèse de], πριγκίπισσα του Λαμπάλ: ΣΤ, 30, 230 Schiller, [Friedrich]: Δ, 20, 245. ΣΤ, 27, 49. ΣΤ, 27, 73 Schmiele, Walter: ΣΤ, 34-35, 560 Schmidt, Johen: Ε, 23, 78 Schmidt, Michael: Γ, 17, 391. Γ, 17, 392 Schmitt, Carl: Δ, 21, 262. Δ, 21, 265 Schnitzler, [Arthur]: Ε, 23, 76 Schramm, U[lf]: Ε, 23, 32. Ε, 23, 33 Schumacher, [Ernst Friedrich]: Ε, 24, 203 Schumann, [Robert]: Δ, 21, 280 Schutting, Jutta Maria Franziska: ΣΤ, 34-35, 561 [Schwartzenberg], Roger Gérard: Δ, 21, 307 Scrivo, Luigi: Γ, 13, 114 Scrutator: Δ, 21, 291 Scutenaire, Jean Louis Émile: Δ, 19, 129 Seidman, Robert: Δ, 19, 167 Semeka-Pankratov, Elena: Α, 5, 201 Sereni, Vittorio: ΣΤ, 28, 189. ΣΤ, 29, 164. ΣΤ, 29, 198. ΣΤ, 29, 199 Seurat, [Georges]: Δ, 19, 129 Severino, [Emanuele]: Δ, 20, 235 Sexton, Anne [πραγμ. όνομα Harvey, Anne Gray]: Α, 3, 131 Shakespeare, [William]: Α, 2, 62. Α, 4, 166. Α, 4, 176. Β, 7, 19. Β, 9, 130. Γ, 14, 126. Γ, 14, 135. Γ, 14, 162. Γ, 16, 293. Δ, 19, 116. Δ, 19, 117. Δ, 19, 152. Δ, 19, 153. Δ, 20, 201. Δ, 21, 318. Δ, 21, 319. E, 24, 137. Ε, 26, 348. ΣΤ, 27, 8. ΣΤ, 27, 24. ΣΤ, 27, 26. ΣΤ, 27, 27. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 27, 89. ΣΤ, 27, 98. ΣΤ, 27, 100. ΣΤ, 28, 190. ΣΤ, 29, 121. ΣΤ, 31, 285. ΣΤ, 34-35, 633 Shaw, [George Bernard]: Ε, 23, 76 Sherrard, [Philip Owen Arnould]: Γ, 17, 393 Shikes, Ralph: Δ, 20, 240 Shklovsky, [Viktor Borissovitch]: Α, 5, 196. Α, 5, 197. Α, 5, 198. Α, 5, 200. Δ, 20, 252. Ε, 24, 204 Siciliano, [Enzo]: Δ, 19, 149 Silkin, John: ΣΤ, 29,

219 Silone, Ignazio: Α, 4, 175. Α, 4, 176 Sirk, Douglas: ΣΤ, 29, 187. ΣΤ, 34-35, 652 Sofovich, Gulielmo: ΣΤ, 28, 154 Soldati, [Mario]: ΣΤ, 29, 162 Southey, [Robert]: ΣΤ, 27, 102 Spaziani, Maria Luisa: Ε, 24, 205 Spitzer, [Leo]: Γ, 16, 290. Γ, 16, 294 Šrámek, [Vladimir]: Α, 3, 122 Starobinski, J[ean]: Γ, 16, 290 Steiner, Rudolf [Joseph Lorenz]: ΣΤ, 32, 386 Stekel, [Wilhelm]: ΣΤ, 27, 70 Stephenson, [George]: ΣΤ, 32, 401 Sternheim, [Carl]: Ε, 23, 76 Stevens, Walter: ΣΤ, 30, 208 Stoddard, R[ichard] H[enry]: ΣΤ, 34-35, 620 Storr, A[nthony]: ΣΤ, 27, 116 Stinivas, Krishna: ΣΤ, 29, 163 Strelka, J[oseph] P.: ΣΤ, 27, 116 Stucken, Eduard: ΣΤ, 27, 26 Stumpf, [Carl]: Ε, 23, 6 Sullivan, Harry Stack: ΣΤ, 27, 90 Sutton, Walter: ΣΤ, 31, 341 Szasz, [Thomas Stephen]: Γ, 17, 396 Tafuri, M[anfredo]: Ε, 23, 32 Taine, [Hippolyte Adolphe]: Γ, 16, 290. Ε, 26, 342 Tanner, [Paul An]tonny: Δ, 20, 237 Tanzi, Drusilla: Ε, 24, 206 Testori, [Giovanni]: Δ, 21, 265 Thom: Δ, 20, 235 Thomas, Dylan [Marlais]: ΣΤ, 27, 67 Todorov, Tz[vetan]: ΣΤ, 34-35, 619. ΣΤ, 34-35, 627 [Tomasi di] Lampedusa, [Giuseppe]: Δ, 20, 216 Torrio, [John] [πραγμ. όνομα Torrio, Giovanni]: ΣΤ, 30, 208 Toulmin, S[tephen] [Edelston]: Ε, 23, 32 Tourgueniev, [Ivan Sergueïevitch]: Α, 3, 121 Tournier, [Michel]: ΣΤ, 33, 517 Trotsky, [Leon] [πραγμ. όνομα Bronstein, Lev Davidovich]: Α, 5, 198. Α, 5, 199. Α, 5, 201. E, 24, 140. ΣΤ, 31, 346 Troubetzkoy: Α, 2, 62 Troy, William: ΣΤ, 27, 65 Turner, J[oseph] M[allord] William: Δ, 20, 247 Tynianov, [Yury Nikolaevich]: A, 5, 197. Α, 5, 200. Α, 5, 201 Ungaretti, Giuseppe: Δ, 22, 346. Δ, 22, 347 Uspenskij, [Peter Demianovich] [πραγμ. όνομα Uspenskij, Pyotr Demianovich]: Δ, 219

220 21, 332 Van Doren, Mark: ΣΤ, 27, 66 Vaneigem, R[aoul]: ΣΤ, 34-35, 660 Vargas Llosa, Marco: Δ, 20, 194 Vattimo, G[ianteresio]: Ε, 23, 32 Veca, [Salvatore]: Δ, 20, 235 Velázquez, [Diego Rodríguez de Silva y]: Ε, 24, 70 Venturelli, A[ldo]: Ε, 23, 33 Venturi, Luigi: Δ, 21, 262 Verga, [Giovanni Carmelo]: Δ, 21, 263 Vergo, P[eter]: Ε, 23, 32 Verhaeren, [Émile Adolphe Gustave]: Γ, 13, 113. ΣΤ, 27, 61. ΣΤ, 27, 62 Verlaine, [Paul]: Γ, 13, 89. Γ, 13, 113. ΣΤ, 34-35, 641 Villon, [Jacques]: Δ, 19, 151 Vitti, M[ario]: Γ, 13, 67. Γ, 16, 326. Δ, 18, 12. Δ, 18, 13 Vittorini, Elio: Δ, 20, 218 Wagner, [Wilhelm Richard]: Β, 11, 211. Γ, 13, 81. Γ, 17, 402. Δ, 22, 364. ΣΤ, 27, 36. ΣΤ, 28, 198. ΣΤ, 30, 234 Walden, H[erwarth]: ΣΤ, 31, 349 Walles: Δ, 21, 316 Wallraf, G[ünter]: Γ, 17, 394 Wallwork, J[ean] F.: ΣΤ, 27, 91 Warhol, A[ndy]: Δ, 21, 316 Watts, A[lan] W[ilson]: Ε, 23, 32 Weaver, Raymond [Melbourne]: ΣΤ, 27, 65 Weber, [Max]: Δ, 21, 265 Webster, Richard: Δ, 20, 237. Δ, 20, 238 Wedekind, [Frank]: Ε, 23, 6. Ε, 23, 25. Ε, 23, 29. Ε, 23, 76 Weil, Simone: Δ, 21, 264 Weiss, Hymie: ΣΤ, 30, 209 Weiss, Peter: ΣΤ, 34-35, 561 Wertham, [Fredric]: ΣΤ, 27, 67. ΣΤ, 27, 90 Wertheimer, Max: ΣΤ, 27, 89 Whitehead, [Alfred North]: Ε, 23, 92 Whitman, Walt: Γ, 13, 90. ΣΤ, 27, 66. ΣΤ, 33, 531 Willcox, Toyah: Δ, 21, 319 William, Raymond [Henry]: Δ, 20, 237 Wilson, Edmund: ΣΤ, 27, 65. ΣΤ, 27, 116 Wimsatt, William K.: ΣΤ, 27, 116 Wittgenstein, [Ludwig Josef Johann]: Γ, 16, 324. Δ, 19, 163. Δ, 20, 236. Ε, 23, 23. Ε, 23, 25. Ε, 23, 26. Ε, 23, 27. Ε, 23, 32. Ε, 23, 77. Ε, 23, 92. ΣΤ, 32, 424 Wojtyla, [Karol Józef] [John Paul II, πάπας Ρώμης]: Δ, 21, 267 Woolf, Virginia: Δ, 21, 280. ΣΤ, 33, 456. ΣΤ, 34-35, 641 Wotruba, [Fritz]: Ε, 23,

221 Wright, Richard: ΣΤ, 27, 67 Yaragosian, Alicia: ΣΤ, 29, 163 Yeats, [William Butler]: Γ, 14, 135. Γ, 17, 353. Δ, 19, 115. Δ, 21, 264. Δ, 21, 265. Ε, 26, 349. Ε, 26, 351 York Tindall, William: ΣΤ, 27, 67 Zapponi, Bernardino: ΣΤ, 33, 459 Zeami: ΣΤ, 33, 467 Zhdanov, [Andrei Alexandrovich]: Α, 5, 200. Β, 7, 28. Δ, 21, 261 Zoff, [Dino]: ΣΤ, 29, 164 Zweig, Stefan: Δ, 19,173 Zwerenz, Gerhard: ΣΤ, 34-35,

222 V. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΩΝ Στο ευρετήριο αυτό περιλαμβάνονται οι τίτλοι των αφιερωμάτων που δημοσιεύονται στο περιοδικό. Τα αφιερώματα διαφέρουν από τις επιμέρους ενότητες όσον αφορά την έκταση που καταλαμβάνουν σε κάθε τεύχος και την καινοτομία. Το ευρετήριο βασίστηκε σε μεταγενέστερο πίνακα του ίδιου του περιοδικού (β περίοδος, τχ. 27, σ. 248) με τα αφιερώματα της πρώτης περιόδου κυκλοφορίας. Στιγμές από το έργο του Άρη Αλεξάνδρου: Α, 4, Αφιέρωμα στον Ανδρέα Εμπειρίκο: Β, 10, Μικρό αφιέρωμα στον Μίλαν Κούντερα: Γ, 12, Ο Marinetti και ο Φουτουρισμός: Γ, 13, Σύγχρονοι Τσεχοσλοβάκοι Συγγραφείς: Γ, 15, Ποιητές της Θεσσαλονίκης : Δ, 18, 6-87 Αφιέρωμα στον Guillaume Apollinaire: Δ, 22, Αφιέρωμα στον Robert Musil: Ε, 23, 3-87 Ψυχολογική και ψυχαναλυτική προσέγγιση στη λογοτεχνία: ΣΤ, 27, Οκτώ Λατινοαμερικανοί πεζογράφοι: ΣΤ, 28, Λόγος και ποιητική για την πόλη: ΣΤ, 33, Σύγχρονη γερμανόφωνη πεζογραφία: ΣΤ, 34-35, Αφιέρωμα στον Κ. Π. Καβάφη: ΣΤ, 34-35,

223 VI. Ζητήματα εικονογράφησης Συνεχίζοντας την ανασύνθεση του Δέντρου αξίζει να σταθούμε στην εικαστική λεπτομέρεια μέσα στο περιοδικό. Φυλλομετρώντας το, παρατηρείται η ύπαρξη σκίτσων και φωτογραφιών. Ο αριθμός τους δεν είναι πολύ μεγάλος, γεγονός που συνδέεται με οικονομικούς κυρίως παράγοντες. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την εξασφάλιση φωτογραφιών, το είδος του χαρτιού που χρησιμοποιούταν δεν ήταν κατάλληλο για την τύπωση και η ποιότητα όσων έβρισκαν από άλλα έντυπα δεν ήταν καλή. Όσες κατάφερε να συλλέξει ο εκδότης προέρχονταν από αποκόμματα ξένων εντύπων, το υλικό των οποίων ήταν κατάλληλο για να αναπαραχθεί. 61 Αυτός ήταν ένας εφευρετικός τρόπος για να διακοσμηθούν οι σελίδες του περιοδικού και να επιτευχθεί μία καλαίσθητη τυπογραφική εμφάνιση. Κατά κανόνα τοποθετούνται στις σελίδες αφιερωματικών ενοτήτων. Όσον αφορά τη θεματολογία των σκίτσων, φαίνεται πως υπάρχουν πορτραίτα καλλιτεχνών και σκίτσα με χαρακτήρα κυρίως σατιρικό. Όπως γνωστοποιείται από την έκδοση, τα σχέδια των τευχών 17, 19, 20, 21, 24 και 26 έως 29 επιμελείται ο Γιάννης Μαράβας, 62 -μάλιστα το τχ. 24 φιλοτεχνείται από κοινού με τον Λάζαρο Ζήκο- ενώ ο Χρόνης Μπότσογλου, σκιτσογράφει τα τεύχη 30, 31, 32. Εκτός από τους τρεις προαναφερθέντες καλλιτέχνες, αξιοσημείωτη είναι η δημοσίευση τεσσάρων σκίτσων του Roland Topor, καταξιωμένου συγγραφέα και εικονογράφου. 63 Η επωνυμία των έργων φαίνεται να υπερισχύει καθώς από το πλήθος των σκίτσων, μόνο τέσσερα (4) είναι ανυπόγραφα. Οι φωτογραφίες ποικίλουν θεματικά. Ορισμένες απεικονίζουν πρόσωπα του λογοτεχνικού χώρου ενώ κάποιες άλλες απαθανατίζουν συνοικίες ευρωπαϊκών πόλεων. Από τις εβδομήντα πέντε (75) φωτογραφίες του περιοδικού, έξι (6) φωτογραφίες είναι άτιτλες και συνήθως συνοδεύουν τα κείμενα και αναπαριστούν σκηνές από αυτά. 61 Πληροφορίες σχετικά με την εξασφάλιση εικόνων μέσα στο έντυπο παραχώρησε ο Κώστας Μαυρουδής. Βλ. Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016). 62 Ο Γιάννης Μαράβας είναι τακτικός συνεργάτης τόσο του Δέντρου όσο και του Μικρού Δέντρου. Η πρώτη συνεργασία του με το περιοδικό ξεκινά στο τχ. 12. Εκτός από έργα ζωγραφικής τέχνης, το περιοδικό δημοσίευσε συνολικά δέκα ποιητικά κείμενά του. (τχ. 25, 31). 63 Βιογραφικές πληροφορίες για τον Roland Topor βλ. [ανάκτηση 12/12/2016]. 223

224 Ένα μέρος της εικονογράφησης καταλαμβάνουν και τα μικρά σχέδια, τα οποία επανέρχονται συχνά και εμπλουτίζουν τις τελευταίες στήλες του περιοδικού. ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΕΙΚΟΝΩΝ Όπως προαναφέρθηκε, το ευρετήριο εικόνων ταξινομείται σε δύο κατηγορίες, στα σκίτσα και τις φωτογραφίες. Τα σκίτσα (μεσαία και μεγάλα) διαχωρίζονται με βάση τους καλλιτέχνες που τα επιμελούνται. Αντίθετα οι φωτογραφίες διακρίνονται με βάση το απεικονιζόμενο θέμα. Όλες οι εικόνες ταξινομούνται με βάση τη σειρά δημοσίευσής τους στο έντυπο. Από το ευρετήριο, παραλείπονται μικρά σχέδια, τα οποία συνοδεύουν τις τελευταίες στήλες του περιοδικού. Α. Σκίτσα 1. Έλληνες καλλιτέχνες Ζήκος, Λάζαρος Γυναίκα και καρπός, ΣΤ, 28, 183 Γυναίκες, ΣΤ, 28, 184 Η μοναξιά της γάτας μου, ΣΤ, 28, 185 Ατελής ονείρωξη, ΣΤ, 28, 186 Ίσαρης, [Αλέξανδρος] [Άτιτλο], Δ, 18, * Μαράβας, Ι. [Κ. Καβάφης], Δ, 20, * 2. Ξένοι καλλιτέχνες Barbe [Άτιτλο], ΣΤ, 32, 382 Bosc [Άτιτλο], Γ, 16, [Άτιτλο], Γ, 16, 298 [Άτιτλο], ΣΤ, 32,

225 Braque, Georges (Μπρακ, Τζ.) Η περιοχή Εστάκ, Δ, 22, 433 Bulla, Ignacy [Άτιτλο], Ε, 26, 328 Ciro Το ταξίδι, Β, 8, 85 Coco [Άτιτλο], ΣΤ, 32, 381 Cocteau, Jean Ο Απολλιναίρ από τον Κοκτώ (1917), Δ, 22, * De Chirico, [Giorgio] Ο Απολλιναίρ από τον De Chirico (1914), Δ, 22, * Gris, Huan «Ο νιπτήρας», Δ, 22, 435 Jujka, Zbigniew [Άτιτλο], Ε, 26, 327 Laurencin, Marie Ο Απολλιναίρ από την Μαρί Λωρανσέν (1908), Δ, 22, * «Ο Απολλιναίρ και οι φίλοι του», Δ, 22, 435 Léger, [Joseph Fernand Henri] «Μελέτη για «τη γυναίκα στα μπλε», Δ, 22, 434 Levine Σκίτσο του [Pavese από τον] Levine, Ε, 26, 289 Nowacki, Andrzej [Άτιτλο], Ε, 26, 326 Picasso, Pablo (Πικασσό) «Η οικογένεια των σαλτιμπάγκων», Δ, 22, 434 Rousseau, Douanier [πραγμ. όνομα Rousseau, Henri Julien Félix] (Ντουανιέ) «Η μούσα εμπνέει τον ποιητή», Δ, 22, 433 Topor, Roland Μας μένει ακόμη τόσο λίγος χρόνος, Δ, 19, 141 Δεν θα υποφέρεις ακόμη για πολύ, Δ, 19, 142 Θα λεγες ότι πρόκειται για αίμα, Δ, 19, 142 Είσαι πραγματικά ηλίθιος, Σάμουελ, Δ, 19,

226 Wenckebach Άμστερνταμ, ΣΤ, 33, Ανυπόγραφα [Ανυπόγραφο] [Το κέρδος], Γ, 12, 57 [Ανυπόγραφο] [ S. Freud], ΣΤ, 27, 14 [Ανυπόγραφο] [ C.G. Jung], ΣΤ, 27, 34 [Ανυπόγραφο] [Τάκης Σινόπουλος], ΣΤ, 32, * [Ανυπόγραφο] Πόλεις, μικρά σχέδια, ΣΤ, 33, 450 Β. Φωτογραφίες Ανά Θέμα 1. Πρόσωπα i. Έλληνες Εμπειρίκος, Ανδρέας, Β, 10, 162 (Φωτογραφία και χειρόγραφο του Ανδρέα Εμπειρίκου) Τραϊανός, Αλέξης, Ε, 26, 290 (Χειρόγραφο του Αλεξ. Τραϊανού) ii. Ξένοι Apollinaire, Guillaume, [Guillaume Apollinaire]. (Ο Απολλιναίρ στις 13 Ιουλίου 1914). (Απολλιναίρ: Καλλιγράμματα για την Ιρένα Λαγκύ). (Ο Απολλιναίρ το 1912), Δ, 22, * Bacchelli, Riccardo, Δ, 20, * 226

227 Böll, Heinrich, ΣΤ, 34-35, * D Arrigo, Stefano, Δ, 20, * Frisch, Max, ΣΤ, 34-35, * Ginzburg, Natalia, Δ, 20, * Grass, Günter, ΣΤ, 34-35, * Handke, Peter, ΣΤ, 34-35, * Hemingway, Ernest Δ, 20, * Joyce, James, Δ, 20, * Kunert, Günter, ΣΤ, 34-35, * Lenz, Segfried, ΣΤ, 34-35, * Marinetti, F. T., (Ο F. T. Marinetti από το 1893 ως το 1914). (Russolo, Carrà, Marinetti, Boccioni και Severini στο Παρίσι (1912). (Ο Marinetti απαγγέλοντας στο Grand Théâtre du Gymnase της Μασσαλίας). (F. T. Marinetti: Σύνθεση «ελεύθερων λέξεων» από μία προκήρυξη, τυπωμένη στο Μιλάνο, Χαρακτηριστικό δείγμα της τυπογραφικής τέχνης των φουτουριστών). (F. T. Marinetti: «8 ψυχές σε μία βόμβα» Φουτουριστικές εκδόσεις του «POESIA», Μια σελίδα από τις ελεύθερες λέξεις). (Φουτουριστική βραδιά στο Μιλάνο). (Στη σκηνή ο Boccioni, Marinetti, Russolo, Carrà. 1911). (Τεχνικό Μανιφέστο του Φουτουρισμού). (F. T. Marinetti). (Ο F. T. Marinetti και ο Ιταλο- Ελβετός αρχιτέκτων A. Santoris στη Γένοβα (1933), Γ, 13, * Marquez, G.G., Δ, 20, * Morante, Elsa, Δ, 20, * Moravia, Alberto, Δ, 20, * Miller, H., Δ, 20, * Montale, Eugenio, Δ, 20, * Musil, Robert, (Το σπίτι που γεννήθηκε ο Musil στο Klagenfurt), Ε, 23, *. (Το σπίτι που πέθανε στη Γενεύη), Ε, 23, *. (Οι γονείς). (Επταετής). (Μαθητής της μέσης στρατιωτικής σχολής, 1892). (Μαθητής της ανωτέρας στρατιωτικής σχολής, 1894). (Ανθυπολοχαγός 1903). (Υπολοχαγός 1917). (Το καφενείο του Musil στη Βιέννη). [Robert Musil]. (Martha Musil 1937). (R. Musil). [Robert Musil]. (Το συζυγικό ζεύγος). [Robert Musil], Ε, 23, *. (Η τελευταία φωτογραφία), Ε, 23, 88 Pasolini, Pier Paolo, Δ, 20, * 227

228 Pavese, Cesare, Δ, 20, * Pratolini, Vasco, Δ, 20, * Sartre, J.S., Δ, 20, * Sciascia, Leonardo, Δ, 20, * Tomasi di Lampedusa, Giuseppe, Δ, 20, * Vittorini, Elio, Δ, 20, * Walser, Martin, ΣΤ, 34-35, * Wohmann, Gabriele, ΣΤ, 34-35, * Wolfdietrich, ΣΤ, 34-35, * 2. Τοπία Βερολίνο, 1946, ΣΤ, 33, Μανχάτταν, ΣΤ, 33, 500 Νέα Υόρκη, 1962, ΣΤ, 33, 500 Παρίσι 1952, ΣΤ, 33, 470 Πρωί στο Παρίσι, 1958, ΣΤ, 33, 474 Ρώμη, ΣΤ, 33, 458 Στοκχόλμη, 1952, ΣΤ, 33, Άτιτλα [Άτιτλο], ΣΤ, 33, 460 [Άτιτλο], ΣΤ, 34-35, 571 [Άτιτλο], ΣΤ, 34-35, 574 [Άτιτλο], ΣΤ, 34-35, 577 [Άτιτλο], ΣΤ, 34-35, 596 [Άτιτλο], ΣΤ, 34-35,

229 Δ ΜΕΡΟΣ: Το μικρό ΔΕΝΤΡΟ: γενική εισαγωγή και ευρετήρια Κατά την πρώτη περίοδο κυκλοφορίας, την οποία εξετάζει η εργασία αυτή και συγκεκριμένα το χρονικό διάστημα , κυκλοφόρησε παράλληλα και συμπληρωματικά με το Δέντρο ένα δεύτερο έντυπο. Το έντυπο αυτό φέρει τον τίτλο Το μικρό Δέντρο. Αποτελείται από επτά μικρά τεύχη, τα οποία έχουν χαρακτήρα αφιερωματικό. Κάθε ένα από αυτά αφιερώνει όλες του τις σελίδες σε ένα λογοτεχνικό πρόσωπο ή ρεύμα, παραθέτοντας λογοτεχνικά κείμενα και μελέτες συνοδευόμενα από φωτογραφίες και σκίτσα, τα οποία έχουν φιλοτεχνηθεί από τον Γιάννη Μαράβα. Τα αφιερωματικά αυτά τεύχη είναι ολιγοσέλιδα και αποσκοπούν στο να μυήσουν το αναγνωστικό κοινό στην ευρωπαϊκή λογοτεχνική παράδοση και να εγείρουν το ενδιαφέρον για περαιτέρω ανάγνωση. Όσον αφορά τους λόγους που έκριναν σκόπιμη την κυκλοφορία του, ο Κώστας Μαυρουδής -εμπνευστής της ιδέας αυτήςδιευκρινίζει πως «σε αυτό εντάχθηκαν κείμενα που ήταν μεγάλα για να συμπεριληφθούν στο περιοδικό και μικρά για να γίνουν βιβλίο». 64 Κοινός παρανομαστής του Δέντρου και του Μικρού Δέντρου είναι η υπερίσχυση της ποίησης. Το δύο πρώτα τεύχη, τα οποία επιμελείται ο Σωτήρης Παστάκας, περιστρέφονται γύρω από το έργο του Vittorio Sereni και του Sandro Penna αντίστοιχα. Τα ποιήματα από το πρώτο αφιέρωμα ανήκουν στις ποιητικές συλλογές Frontiera, Diario d Algeria και Gli strumenti umani. Για το δεύτερο αφιέρωμα ποιήματα αντλήθηκαν από τις συλλογές Poesie, Poesie Inedite, Appunti, Una strana gioia di vivere, Croce e Delizia, Giovanili Ritrovate, Altre, Stranezze, Confuso Sogno. Το τρίτο τεύχος θεματογραφεί το κίνημα του συμβολισμού και τη μετάφραση έχει αναλάβει ο Σπύρος Ηλιόπουλος. Στο τέταρτο τεύχος αναδεικνύεται η ποιητική φυσιογνωμία του V. Mayakovsky. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η μετάφραση του Γ. Κεντρωτή συνιστά την πρώτη πλήρη ελληνική μετάφραση του ποιήματος «Σύννεφο με παντελόνια», το οποίο εκδόθηκε το 1915 στη Ρωσία. 65 Στις σελίδες του πέμπτου τεύχους ανθολογούνται ποιήματα του Georges Bataille από τον Νίκο Κοντομήτρο. Το έκτο τεύχος περιλαμβάνει μία εκτενή μελέτη του Μιχάλη Πιερή για τον Κ. Π. Καβάφη. Στο έβδομο και τελευταίο τεύχος δημοσιεύονται δύο διασκευές αμερικανικών διηγημάτων του J. D. Salinger και του F. S. Fitzgerald. Στο 64 Συνέντευξη των εκδοτών (15/4/2016). 65 Γιώργος Δ. Κεντρωτής, «Προλογικό σημείωμα», Το μικρό Δέντρο, τχ. 4 (1982)

230 τέλος παρατίθεται ένα κείμενο του Μένη Κουμανταρέα όπου εκφράζονται κάποιες προσωπικές σκέψεις για το εγχείρημα των διασκευών. Ι. Μαράβας. Vittorio Sereni [σκίτσο] Το μικρό ΔΕΝΤΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 1 Αθήνα Νοέμβριος 1981, σ Vittorio Sereni, Frontiera Diario d Algeria Gli strumenti umani, απόδοση Σωτήρης Παστάκας Σωτήρης Παστάκας. [Εισαγωγικό σημείωμα], [7]-11 [εισ.] [Vittorio Sereni] / Σωτήρης Παστάκας. Τα χέρια (συλλ. «Frontiera», 1941). Ταράτσα. (συλλ. «Frontiera», 1941). Η μνήμη σου μέσα μου (συλλ. «Frontiera», 1941). Στα νιάτα (συλλ. «Frontiera», 1941). (Το βράδυ εισβάλλει ) (συλλ. «Frontiera», 1941). Ιταλός στην Ελλάδα (συλλ. «Diario d Algeria», Πειραιάς 1942). Dimitrios (συλλ. «Diario d Algeria», Πειραιάς, 1942). Το κορίτσι της Αθήνας (συλλ. «Diario d Algeria» Στρατιωτικό τραίνο, Αθήνα-Mestre, 1942, Βόρειος Αφρική, 1944). (Δεν ξέρει τίποτα πια ) (συλλ. «Diario d Algeria», Νοσοκομείο στρατοπέδου 127, 1944). (Μόνον το Καλοκαίρι) (συλλ. «Diario d Algeria», Saint- Cloud, 1944). Μια επιστροφή (συλλ. «Diario d Algeria»). Πάλι στο δρόμο της Τζέννα (συλλ. «Gli Strumenti Umani», 1965). Στις έξι το πρωί. Ανακάλυψη του μίσους. Περαστικός. Οι στίχοι. Άμστερνταμ. Η ακρογιαλιά, [μτφ. πμ., σημ.] ΤΕΥΧΟΣ 2 Αθήνα Δεκέμβριος 1981, σ Sandro Penna- ποιήματα, επιλογή-επιμέλεια-απόδοση Σωτήρης Παστάκας Ι. Μαράβας. Sandro Penna [σκίτσο] Σωτήρης Παστάκας. Εισαγωγικό, [7]-8 [εισ.] Renzo Paris / Σωτήρης Παστάκας. Ένας εγκεφαλικός ποιητής, 9-10 [μτφ. μαρτ.] Dario Bellezza / Σωτήρης Παστάκας. Η ομορφιά των αγοριών, [κρίση, σημ.] Sandro Penna / Σωτήρης Παστάκας. Ποιήματα / [Η ζωή είναι να θυμάμαι το θλιβερό]. [Αν υποχωρήσει λίγο η νύχτα του καλοκαιριού]. [Αρκεί στον έρωτα των εφήβων]. [Ήλιος δίχως σκιά πάνω σε ρωμαλέα]. [Αν πίσω απ το φωτισμένο 230

231 παράθυρο]. [Η θάλασσα είναι καταγάλανη]. [Ο Έρωτάς μου ήταν γυμνός]. [Ας με κρύψει το σκοτάδι κι ο γλυκός άνεμος] / Σχολείο / [Τα γαλανά πρωινά]. [Τα μαύρα σκαλοπάτια της ταβέρνας μου]. [Κάτω απ τον ουρανό του Απριλίου η ειρήνη μου]. [Ακίνητα είναι στον ουρανό τ αστέρια]. [Βγαίνω απ τη δουλειά μου γεμάτος]. [Αν είναι άδεια τα δέντρα κι ο Ιανουάριος] / Εσωτερικό / [Στου θυρωρού δεν ήταν κανένας]. [Νάτοι οι εργάτες στην πράσινη αλέα]. [Το βρήκα το αγγελούδι μου]. [Ήταν ο Σεπτέμβριος. Πηγαινοέρχονταν]. [Η πλατειούλα της Βενετίας]. [Να ζω θα ήθελα αποκοιμισμένος]. [Στο δροσερό ουρητήριο του σταθμού]. [Άδειος είναι ο ουρανός. Μα στα μαύρα μάτια]. [Το αγνό χέρι, το μυρωμένο σίδερο] / Σιδηροδρομική διάβαση / [Κι ο νεαρούλης που δε σήκωσε]. [Οι πόρτες του κόσμου δεν ξέρουν]. [Ήταν η αυγή πάνω στους λόφους και τα ζώα]. [Είχε σταθεί για μένα. Ίσως όμως φίλησα]. [Ελαφριά πέφτει πάνω στο καλό και το κακό]. [Έρημο είναι το ποτάμι. Και γνωρίζεις πως]. [Φλέγεται ήδη το καρπούζι. Το βράδυ]. [Νωχελικά ατονούσε η εποχή]. [Μονότονη είναι η ζωή μου όταν στα πράσινα]. [Η απλή ποίηση ίσως φτάνει τυχαία]. [Ένα αγόρι έτρεχε πίσω απ το τραίνο]. [Περνούν τα βαριά βόδια με το άροτρο]. [Ερωτική μελαγχολία, όπου μένει]. [Ο κατηγορούμενος δεν έχει άλλο από λέξεις]. [Ακίνητη στον ήλιο η εξοχή, έμοιαζε]. [Να αφεθώ στο κύμα των αισθήσεων]. [Όλα τα πράγματα του κόσμου αγαπούσα]. [Ήμουν μόνος στον κόσμο ή ο κόσμος]. [Να κάθομαι σ ένα τραπέζι άγνωστο]. [Ήταν η πόλη μου, η άδεια πόλη]. [Καθόμουν μόνος μου. Την ιστορία μου]. [Ένας άντρας τραγουδούσε ήδη στο σκοτάδι του]. [Να το υδρόβιο κι ευτυχισμένο αγόρι]. [Βγήκε απ το πράσινο αναπάντεχος]. [Το τραίνο θα καθυστερήσει τουλάχιστον μια ώρα]. [Μακάριος ο διαφορετικός]. [Στραμμένος λοιπόν, με το πρόσωπο στο μαξιλάρι]. [Κι έπειτα είμαι μόνος. Απομένει]. [Η άνοιξη ίσως ξέρει πως μου ανήκουν]. [Ω Ζελίντο δεν ξέρει η νύχτα σου]. [Σκόπευσα τον πόθο σε κάθε τόπο]. [Η βαριά σου μελαγχολία ίσως χαθεί]. [Μ εγκαταλείπεις. «Η φύση» λες]. [Παράφορο και κατακόκκινο με πλησιάζει]. [Σιωπηλά στην υγρή νύχτα ξεχειλίζει]. [Είναι μόνοι και δεμένοι, νεόνυμφοι]. [Να μεταβάλλω το πράσινο λειβάδι]. [Η τρυφερότητα τρυφερότητα λέγεται]. [Τι ωραίο που είναι να σε ακολουθώ]. [Όταν αρχίζει ο χειμώνας]. [Πέφτει το βράδυ. Αν το πράσινο αντιστέκεται]. [Ένας ρυθμός ανασυντίθεται. Άνοιξη]. [Ίσως μονάχα αυτό να ναι τα νιάτα]. [Τα αθώα σου θεάματα. Η ζωή]. [Πώς ήμουν ευτυχισμένος κάτω απ /]. Το μάθημα της αισθητικής / [Μα τι ομορφιά υπάρχει στην ποίηση;]. [Κάτω απ την σιγανή βροχή χάθηκε]. [Αγάπη, νιάτα, όμορφες λέξεις]. [Νυσταγμένα αγόρια, τα παντελόνια μου]. [Έρωτα, έρωτα]. [Το αγόρι που ακούει στα βιβλία] / Πρωί / [γκριζωπό και ξηρό. Σε μια βρώμικη τριχιά]. [Η σκιά ενός ελαφρού σύννεφου]. [Βλάπτει περισσότερο ο αθώος ή ο εγκληματίας;]. Ηθικολόγοι / [Τον κόσμο που πιστεύετε γεμάτον αλυσίδες]. [Κι έπειτα σαν μια μύγα]. [Στο στόμα φίλησέ με, τελευταίο καλοκαίρι] / Ανώφελο / Ερωτικό / [Αυτό το κορμί που σφίγγω (και με σφίγγει)]. [Ήταν ο ευτυχισμένος Μάιος. Κι εσύ φεγγάρι μου]. [«Ποιητή αποκλειστικό της αγάπης»]. [Ήταν το πρωί ενός γλυκού Ιανουαρίου]. [Αν με εξουσιάζεις θάνατε, στο αγνάντεμα]. [Κατευθύνομαι προς το ποτάμι, πάνω σ ένα άλογο]. [Αποτεφρωμένος απ τη ζωή]. [Εκεί κάτω που μια δική μου]. [Βαδίζω αντίθετα στον ήλιο]. [Ήρεμα κινούνται οι χλωμοί άντρες με /]. Εφηβεία / [Τις νύχτες του χειμώνα έκανα καταδύσεις]. [Είσαι στη φωνή ενός μακρινού τραίνου]. [Η ευτυχία αργότερα βάζει τα φτερά]. [Αφήνει το ουρητήριο ο νεαρός με το μέλος]. [Ακίνητος 231

232 κυκλώνας ήλιου]. Ανάρρωση / [Ανάμεσα σε πράσινο και γαλάζιο]. [Δεν βλέπεις; Στον ήλιο οι γάτες]. [Τα σκληρά γένια]. [Κάστρο μαύρο]. [Από στέγη σε στέγη μία πτήση], [μτφ. πμ.] Έργα του Σάντρο Πέννα, 43 Περιεχόμενα, ΤΕΥΧΟΣ 3 Αθήνα Φεβρουάριος 1982, σ Edmund Wilson. Το Κίνημα του Συμβολισμού (Καταγωγή και εξέλιξη) / W. B. Yeats. Ο συμβολισμός της ποίησης, απόδοση Σπύρος Ηλιόπουλος Σ. Η. Εισαγωγικό [εισ.] P. Valéry. M. Proust. J. Joyce. W.B. Yeats. T.S. Elliot [σκίτσα] Edmund Wilson / Σπύρος Ηλιόπουλος. Το κίνημα του συμβολισμού (καταγωγή και εξέλιξη), 9-28 [μτφ. μελ., σημ.] Ι. Μαράβας. S. Mallarmé [σκίτσο] Χειρόγραφο του Mallarmé * Σπύρος Ηλιόπουλος. Εισαγωγικό, [εισ.] [W. B. Yeats] / Σπύρος Ηλιόπουλος. Ο συμβολισμός της ποίησης, [μτφ. μελ., σημ.] ΤΕΥΧΟΣ 4 σ Β. Μαγιακόφσκη. Σύννεφο με παντελόνια, εισαγωγή- απόδοση Γιώργος Δ. Κεντρωτής Ο Μαγικόφσκη στην έκθεση «Είκοσι χρόνια δουλειάς» (1930) [σκίτσο] Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Προλογικό σημείωμα, [7]-10 [Μαγιακόφσκι] / Γιώργος Δ. Κεντρωτής. Πρόλογος / 1 [Νομίζετε πως είναι παραλήρημα;]. 2 [Δοξάστε με!]. 3 [Μα γιατί]. 4 [Μαρία! Μαρία! Μαρία!] (1915), [μτφ. πμ.] 232

233 Ο Μαγιακόφσκη στα Λίλια Μπρικ και Μαγιακόφσκη (1915). [Ο Μαγιακόφσκη στα] [Ο Μαγιακόφσκη στα] 1928 [φωτο] ΤΕΥΧΟΣ 5 σ Georges Bataille- ποίηση, μεταγραφή Νίκος Δ. Κοντομήτρος Ι. Μαράβας. Georges Bataille [σκίτσο] Νίκος Κοντομήτρος. Εισαγωγικό, [7]-12 [εισ.] [Georges Bataille] / Νίκος Κοντομήτρος. Εγκληματικό άπειρο. [Ψεύδομαι]. [Για τους άλλους τα πάντα είναι γαληνεμένα]. [Τρόμος]. [Ο νεκρός είμαι]. [Αθός των μαύρων σκοταδιών]. [Τα χρόνια με δυναστεύουν λυγίζω]. [Ένα αδυσώπητο πάθος βουβαίνει το στόμα μου]. [Πέρα από το θάνατό μου]. [Εγώ ο ίδιος είμαι το μηδέν]. [Είμαι ο πυρετός]. [Αιμόπτυση]. [Στο άστρο μας σε συναπαντώ]. [Ένα αστέρι ανάτειλε]. [Μάνα μου είμαι καταραμένος κοίτα]. [Συκοφαντία]. [Από τη σβουνιά μες στο κεφάλι]. [Μαύρο του θανάτου το ψωμί μου είσαι]. [Δροσιά του νερού]. [Διάφανη απ τα νύχια ως την κορφή]. [Θα γνωρίσεις την ευτυχία]. [Ο χτύπος είσαι της καρδιάς]. [Κλαίω στα γόνατά σου μ αναφιλητά]. [Γελαστή μου αγάπη είσαι ο θάνατος]. [Έρημη είσαι ζωή μου]. [Έρωτας είσαι αγωνία]. Το κενό. Η νύχτα είναι η γύμνια μου. [Του θανάτου]. [Η ασπρίλα]. [Σιχάθηκα]. [Ονειρευόμουνα ν αγγίξω την αγωνία του κόσμου]. [Βυθισμένος στον πόνο]. Στο θάνατό μου. [Ποιήματα]. [Θα τραγουδάω ώσπου να γίνω ρεζίλης]. [Ω ζάρια ριγμένα]. Gloria in excelsi mihi. [Πόνε]. [Ποιός είμαι]. [Το παν οφείλει να επιστρέψει στο αρχέγονο πυρ]. [Ω κρανίο της χαώδους νύχτας πρωκτέ]. [Του θανάτου μου αγάπη παλιά αγάπη με τα μαλλιά από άνεμο]. [Οι λέξεις του ποιήματος, η ανυπακοή τους, ο αριθμός τους]. [Ο ήλιος ακίνητος στα βάθη τ ουρανού σαν πτώμα]. [Απόστρεψε το βλέμμα σου]. [Το αλκοόλ], [μτφ. πμ.] ΤΕΥΧΟΣ 6 σ Μιχάλης Πιερής. Κ. Π. Καβάφης: έφοδος στο σκοτάδι (η εξελικτική πορεία) T. S. Eliot / Γ. Π. Σαββίδης. [Κρίση] Κ. Θ. Δημαράς. [Κρίση για το έργο του Καβάφη] Μιχάλης Πιερής. I. Η επανάσταση στα δοσμένα σχήματα (Ρομαντισμός). II. Η έφοδος στο σκοτάδι (Συμβολισμός). III. Η ωρίμανση της καλλιτεχνικής αυτογνωσίας (Ρεαλισμός) (Καλοκαίρι- Χριστούγεννα 1981), [9]-77 [μελ., σημ.] 233

234 Πίνακες I, II, ΤΕΥΧΟΣ 7 Ιούνιος 1983, σ Δύο αμερικανικά διηγήματα. J. D. Salinger. Ιδανική μέρα για μπανανόψαρα (Μια άποψη του Βαγγέλη Ραπτόπουλου) / F. S. Fitzgerald. Η χαμένη δεκαετία (Μία άποψη του Θοδωρή Δασκαρόλη) Ένα υστερόγραφο του Μένη Κουμανταρέα J. D. Salinger. Ιδανική μέρα για μπανανόψαρα (Μια άποψη του Βαγγέλη Ραπτόπουλου) (1982), [9]-26 Ντίνος Πετράτος. [Άτιτλο], 14 [σκίτσο] Ντίνος Πετράτος. [Άτιτλο], 23 [σκίτσο] F. S. Fitzgerald. Η χαμένη δεκαετία (Μία άποψη του Θοδωρή Δασκαρόλη), Ντίνος Πετράτος. [Άτιτλο], 34 [σκίτσο] Μένης Κουμανταρέας. Ένα υστερόγραφο, [σημ.] 234

235 ΕΠΙΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ανασυνθέτοντας την εικόνα του Δέντρου, γίνεται σαφής τόσο από την παρουσίαση όσο και από τα ευρετήρια η προσήλωσή του στην ξένη λογοτεχνία του 20 ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια των έξι χρόνων κυκλοφορίας του, φιλοξένησε νέους συγγραφείς, οι οποίοι αναδείχθηκαν σε σημαίνουσες προσωπικότητες στον χώρο των γραμμάτων. Στις σελίδες του καλλιεργήθηκε συστηματικά και υπερίσχυσε η ποίηση. Τα έργα που δημοσιεύτηκαν, προήλθαν από πολλές γραμματείες γεγονός που καταδεικνύει την προσπάθεια ανάπτυξης μιας διαπολιτισμικής επικοινωνίας. Η προσήλωσή του στα διδάγματα του μοντερνισμού και στα κινήματα της πρωτοπορίας είναι εμφανής. Ακόμα, εκφραστής της γενιάς που το γέννησε, της γενιάς του 70, φιλοξένησε κείμενα πολλών εκπροσώπων της, καταδεικνύοντας τις αγωνίες και τα βιώματά τους. Σημαντική προσφορά του εντύπου ήταν και τα πλούσια αφιερώματά του. Από την άλλη πλευρά, ο θεωρητικός λόγος αναπτύχθηκε κυρίως μέσα από δοκίμια, μελέτες, διαλέξεις και συνεντεύξεις. Ένα αδιάσειστο στοιχείο της ταυτότητάς του ήταν ο σχολιασμός της πολιτισμικής επικαιρότητας και ο κριτικός λόγος. Σε αυτό συνέβαλαν τα «Φύλλα». Επιλογικά, το Δέντρο με την επιλογή νέων κειμένων και τη σχολιογραφία αποτύπωσε τις φάσεις μιας υπό εξέλιξη λογοτεχνίας, ενώ ταυτόχρονα έγινε το ίδιο μέρος της ιστορίας της. Η εργασία αυτή κλείνει με την ευχή να συνεχίσει να βλασταίνει ολάνθιστα τεύχη προσφέροντας τις σελίδες του στη συγγραφή νέων ζωογόνων κειμένων, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της λογοτεχνίας μας. 235

236 ΕΠΙΜΕΤΡΟ 236

237 Μεταφρασμένα κείμενα ανά λογοτεχνία που αντιπροσωπεύουν Αγγλική 38 Ουγγρική 2 Γαλλική 47 Πολωνική 10 Γερμανική 31 Ρώσικη 2 Ιαπωνική 4 Σλοβακική 1 Ισπανική 17 Τσέχικη 11 Ιταλική 28 Ιρλανδική 2 Ολλανδική 4 Στην παραπάνω ταξινόμηση δεν συμπεριλήφθησαν δύο συγγραφείς. Ο Hans Arp, ο οποίος συγγράφει τόσο στη γαλλική όσο και στη γερμανική γλώσσα και ο Ondra Lysohorsky, ο οποίος αξιοποιεί τη γερμανική γλώσσα και τη διάλεκτο Lach. 237