Bird on a wire. Πως είναι δυνατόν ένας έµπειρος χειριστής, πετώντας σε µια περιοχή που ο ίδιος έκανε αναγνώριση, να καταλήξει έτσι ; ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ ΟΣΗ

Transcript

1 Bird on a wire Πως είναι δυνατόν ένας έµπειρος χειριστής, πετώντας σε µια περιοχή που ο ίδιος έκανε αναγνώριση, να καταλήξει έτσι ; ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ ΟΣΗ FLIGHT SAFETY AUSTRALIA, MARCH-APRIL 2001 ΑΠΟΔΟΣΗ : ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΤΣΑΛΟΣ Army Aviator

2 Bird on a wire Σελίδα 2 Army Aviator Bird on a wire Τίτλος Πρωτοτύπου Bird on a wire Απόδοση: Στέφανος Άτσαλος Νοέμβριος 2009

3 Bird on a wire Σελίδα 3 Τα λυγισµένα υπολείµµατα του VH-OKB. Το κιβώτιο µετάδοσης ισχύος, ο ιστός και το στροφείο αποκολληθήκαν κατά την πρόσκρουση. Αφήγηση του χειριστή Brett Newman..Το πρωί της Παρασκευής 15 εκεµβρίου του 2000 πετούσα το Bell Jet Ranger VH- OKB στην περιοχή Sunbury, Bulla βορειοδυτικά της Μελβούρνης µαγνητοσκοπώντας µια διαφήµιση αυτοκινήτου. Αρχίσαµε την µαγνητοσκόπηση στις 08:00 στην περιοχή Bulla και αργότερα κάναµε αναγνώριση των άλλων περιοχών που θα γινόταν η µαγνητοσκόπηση. Σε κάθε περιοχή έκανα µερικούς κύκλους αξιολογώντας την περιοχή και έψαχνα για ηλεκτροφόρα καλώδια αν και οι περιοχές είχαν ήδη ελεγχτεί από το έδαφος από έναν ανιχνευτή και τον χειριστή της κάµερας για την εναέρια µαγνητοσκόπηση. Μετά την µαγνητοσκόπηση στην πρώτη περιοχή πήγαµε στην δεύτερη και προσγειωθήκαµε σε µια µάντρα δίπλα σε ένα αγροτικό σπίτι δίπλα στον δρόµο που θα γινόταν η µαγνητοσκόπηση. Είχα ήδη ενηµερωθεί για µερικά καλώδια που περνούσαν γύρω από την µάντρα από κάποιον άνθρωπο του συνεργείου. Αφού ρυθµίστηκε η κάµερα απογειωθήκαµε κατά τις 11:00 και πετούσαµε στα 500 πόδια περιµένοντας να ετοιµαστεί το αυτοκίνητο. Αξιολόγησα την πορεία πτήσης ενώ ο κάµεραµαν ετοιµαζόταν για την λήψη. Ο δρόµος ήταν παράλληλος µε το τέλος ενός λόφου µε απότοµα βράχια που οδηγούσε σε ένα

4 Bird on a wire Σελίδα 4 φαράγγι, έτσι το ελικόπτερο στην αρχή θα πετούσε στα 200 πόδια πάνω από το έδαφος. Το ίχνος πτήσης θα ακλουθούσε το φαράγγι παράλληλα µε τον δρόµο στο ίδιο ύψος για περίπου ένα χιλιόµετρο νότια και µετά ανατολικά στρέφοντας βόρεια προς την αφετηρία µας. Κάναµε µια διαδροµή χωρίς το αυτοκίνητο και στην δεύτερη κινηµατογραφήσαµε την πρώτη σκηνή. Ο χάρτης παρουσιάζει το ίχνος της πτήσης και την διακριτή γραµµή καλωδίων προς στο Βορρά. Ο χειριστής κτύπησε το καλώδιο που περνούσε το φαράγγι κάθετα, καθώς έστρεφε για νότια κατεύθυνση, για την µαγνητοσκόπηση. Ήταν η τρίτη διαδροµή κατά την επιστροφή στο σηµείο εκκίνησης, στην µέση του φαραγγιού, όταν τα πράγµατα έγιναν εξαιρετικά δύσκολα. Έκανα αργά άνοδο για το αρχικό ύψος των 200 ποδών και άρχισα µια αριστερή στροφή για να αρχίσει το

5 Bird on a wire Σελίδα 5 τράβηγµα της ταινίας. Περίπου στα µισά της στροφής ο κάµεραµαν άρχισε να φωνάζει καλώδιο.. καλώδιο. Κοίταξα δεξιά και είδα ένα καλώδιο στο δεξί πέδιλο. Ήµουν σχεδόν παράλληλα µε το καλώδιο και προσπάθησα να παρεκκλίνω της πορείας µε ποδοστηριο δεξιά και µετά µε αριστερή κλίση να αποφύγω την επαφή του ουραίου στροφείου µε το καλώδιο. Ήταν όµως πολύ αργά, αισθάνθηκα το ουραίο στροφείο που άρπαξε το καλώδιο. Αρχικά, συνέχισα µε κλίση αριστερά χρησιµοποιώντας το χειριστήριο πορείας ακούγοντας έναν απίστευτο θόρυβο χάνοντας το ουραίο στροφείο. Το ελικόπτερο πετάχτηκε προς τα δεξιά και αµέσως έκλεισα την µανέτα. Καθώς χαµήλωνα το σύνθετο χειριστήριο είχα ένα φρικιαστικό προαίσθηµα ότι πιάστηκε η ουρά για µερικά δευτερόλεπτα πριν πέσει. Σε αυτήν τη φάση το ελικόπτερο βρισκόταν στην άκρη των απότοµων βράχων µε δυτική κατεύθυνση. Χαµήλωσα τη κεφαλη του ελικοπτέρου και έστριψα δεξιά για να αποφύγω τα βράχια αλλά ένα δευτερόλεπτο αργότερα αισθάνθηκα το ελικόπτερο να ανέρχεται και να στρίβει αριστερά και θυµάµαι ότι αισθάνθηκα ότι κινούµαστε προς τα πίσω. Έµαθα, µετά την συντριβή, ότι η ουρά ήταν επάνω στο καλώδιο το οποίο εξηγεί την αίσθηση που είχα. Σε αυτήν τη φάση ήµουν περίπου πόδια από την βάση του φαραγγιού. Το µόνο που µπορούσα να κάνω ήταν να κρατήσω το ελικόπτερο οριζόντιο. Επειδή το ελικόπτερο κρεµάστηκε για µερικά δευτερόλεπτα από το καλώδιο και δεν κατέβηκε αµέσως, οι στροφές του στροφείου δεν αυξηθήκαν, ήταν ακόµη πολύ χαµηλές. εν έχω ιδέα πόσο χαµηλά ήταν. Ήµουν βέβαιος ότι δεν θα επιβιώναµε. Ο βαθµός καθόδου ήταν τεράστιος και αυξανόταν. Σκέφτηκα την γυναίκα µου και τις κόρες µου. Μετά την πτώση, ο κάµεραµαν που καθόταν από πίσω µου και ο βοηθός που καθόταν στην µπροστινή θέση βγήκαν και αποµακρύνθηκαν. Ο κινητήρας ακόµη ήταν σε λειτουργία και µε λίγη δυσκολία, λόγω της ζηµιάς, τον έσβησα. Είχα ένα φοβερό πόνο και όταν βγήκα δεν µπορούσα να κινηθώ. Και εγώ και ο κάµεραµαν τραυµατιστήκαµε στην µέση ενώ ο βοηθός είχε µερικά κοψίµατα και µώλωπες.

6 Bird on a wire Σελίδα 6 Το ουραίο στροφείο Εάν είχαµε οιαδήποτε προς τα εµπρός ταχύτητα και αν δεν ήµασταν σε οριζόντια στάση, είµαι βέβαιος ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ διαφορετική. Βοηθήθηκα από την αστυνοµία η οποία ήταν στην σκηνή για να διευθύνει την κυκλοφορία για το γύρισµα και από την οµάδα του συνεργείου µέχρι να έρθει το ελικόπτερο διάσωσης. Υπήρχε ο κίνδυνος πυρκαγιάς διότι το καύσιµο χυνόταν κάτω από το ελικόπτερο και έτρεχε προς τα κάτω περνώντας µέσα από κάποια ψηλά και ξερά χόρτα. Μερικά από τα µέλη του συνεργείου και αστυνοµικοί, κρατώντας πυροσβεστήρες είχαν ένα σχέδιο για να µε µετακινήσουν αν χρειαζόταν µέχρι να φτάσουν οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Ενώ περιµέναµε το ασθενοφόρο το σοκ από αυτό που είχε συµβεί άρχισε να περνά. εν µπορούσα να πιστέψω ότι κτύπησα το καλώδιο. εν υπήρχε κανένα καλώδιο εκεί. Ακόµη αναρωτιέµαι αν ήµασταν στην περιοχή µας, ή στον δεξιό ξεροπόταµο. Ήµουν σε αυτό το χαµηλού επιπέδου περιβάλλον και δίδασκα και έκανα µαγνητοσκοπήσεις για σχεδόν 20 χρόνια. Αυτό δεν θα έπρεπε να συµβεί σε εµένα.

7 Bird on a wire Σελίδα 7 Η πρόσκρουση επιβεβαίωσε αυτό που πάντοτε δίδασκα σαν εξεταστής και εκπαιδευτής στα 18 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλεια µε τις ώρες εµπειρίας αλλά, ποτέ δεν µπορούσα να το αποδείξω µε τέτοιο τρόπο. Το ελικόπτερο σχεδιάστηκε να προσκρούει στο έδαφος κάθετα µε καθόλου προς τα εµπρός ταχύτητα. Η πρόσκρουση σε αυτό το ατύχηµα ήταν αρκετή για να αποκολληθεί το σύστηµα µετάδοσης κίνησης, ο άξονας και το στροφείο πάνω από τα καλύµµατα και να βρεθεί περίπου 10 µετρα µακριά. Ο πίσω διαγώνιος σωλήνας σπρώχθηκε προς τα επάνω περίπου 60 εκατοστά και πέρασε µέσα στην άτρακτο. Σκεφτόµενος όλο και περισσότερο το ατύχηµα, πράγµα που κάνω πολύ συχνά, το πλέον απογοητευτικό πράγµα είναι ότι νοµίζαµε ότι κάναµε µια λεπτοµερή αναγνώριση. εν κάναµε καµιά περικοπή της διαδροµής στον προγραµµατισµό σε οποιοδήποτε στάδιο. Η περιοχή ερευνήθηκε από δύο ανθρώπους από το έδαφος και όµως, όλοι χάσαµε αυτά τα καλώδια που περνούν πέρα από το δρόµο κατά πλάτος του φαραγγιού. Ακόµη και οι άνθρωποι του συνεργείου που µας έβλεπαν από τον δρόµο, από το ξεκίνηµα της πτήσης, δεν είδαν τα καλώδια. Ο κύριος λόγος που δεν είδαµε τα καλώδια ήταν ότι αυτά περνούσαν κατ ευθείαν 1 χιλιόµετρο κατά πλάτος του φαραγγιού ενώ η διακριτή γραµµή των καλωδίων έστριβε αριστερά µε γωνία περίπου 45 µοιρών µακριά από την περιοχή. Επίσης, η κολόνα που υποστήριζε το καλώδιο στην µακρινή πλευρά του φαραγγιού ήταν κοντά στα δένδρα και ήταν δύσκολο να την δεις από κάποιες γωνίες. Μετά από πολύ σκέψη (στερνή µου γνώση να σε είχα πρώτη), έχω να πω ότι η αναγνώριση θα µπορούσε να ήταν καλύτερη, αλλά, αυτό αποδεικνύει πόσο εύκολο είναι να χάσεις κάποια πράγµατα. Είδαµε την σειρά από τις κολώνες και υποθέσαµε κατά που πήγαιναν τα καλώδια. Ήµουν αρκετά τυχερός που επέζησα από τέτοια εµπειρία και ελπίζω ότι µετά το διάβασµα αυτού του άρθρου άλλοι χειριστές θα δουν καλύτερα και ευρύτερα και δεν θα χάσουν τα καλώδια που δεν θέλουν να δουν.

8 Bird on a wire Σελίδα 8 ΑΝΑΛΥΣΗ: ΤΑ ΚΑΛΩΔΙΑ ΚΤΥΠΟΥΝ ΤΟΝ ΑΠΡΟΣΕΚΤΟ Από το προσωπικό που γράφει στο περιοδικό και από τον John Freeman 1 Όπως σε πολλά κτυπήµατα από καλώδια, έτσι και σε αυτή τη περίπτωση, εµφανίστηκαν διότι κανένας δεν γνώριζε ότι τα καλώδια ήταν εκεί. Υπήρξε η σταθερή πεποίθηση ότι δεν υπήρχαν πλέον στην περιοχή µη αναγνωρισµένα καλώδια κοντά στο ίχνος πτήσης του ελικοπτέρου. Μια τέτοια υπόθεση δεν µπορεί ποτέ να είναι απόλυτη σε µια κλασσική περιοχή καλωδίων, όπως ήταν η περιοχή του ατυχήµατος. Γιατί δεν είδαν αυτό το καλώδιο κατά την από εδάφους αναγνώριση, τις εναέριες αξιολογήσεις και κατά την διάρκεια των γυρισµάτων ; Τα καλώδια δεν είναι ορατά από όλες τις γωνίες. Το φόντο, (background) τα χρώµατα και η βασική δοµή του εδάφους µπορεί να εξαφανίσουν την ύπαρξη ενός καλωδίου. Μερικές φορές όταν προβάλλεται πάνω από τον ορίζοντα αποκαλύπτει την παρουσία του. Τα αποκαλυπτικά σηµάδια, τα οποία είναι οι κολώνες, µπορεί και αυτά να µην είναι ορατά, µέσα σε βλάστηση. Αυτή η δυσκολία στην ανίχνευση των καλωδίων είναι αληθινά δύσκολη σε κυµατιστό έδαφος, όπου το ελικόπτερο απαιτείται να πετάξει κατά µήκος απότοµων βράχων, µέσα σε φαράγγια και σε διάφορα ύψη πάνω από το έδαφος. Έτσι, η εφρήγορση για την ανίχνευση καλωδίων πρέπει να γίνεται από κάθε γωνία και συνεχώς σε όλη την διάρκεια της αποστολής. ΜΗΝ ΣΥΜΠΕΡΑΙΝΕΤΕ ΕΚ ΠΡΟΟΙΜΙΟΥ ΤΙΠΟΤΕ. Στην περίπτωση αυτού του ατυχήµατος, υπήρχε ένα κτίριο παρακείµενο στην περιοχή πτήσης. Μια καλή συµβουλή για τον εντοπισµό των καλωδίων είναι οι µονωτήρες επάνω στη κολώνα από την οποία το κτίριο παίρνει το ρεύµα. Αυτό (αν το είχε προσέξει ο χειριστής θα του έδειχνε τα καλώδια που έρχονταν από τα βόρεια και οι µονωτήρες θα του έδειχναν την διακλάδωση Y που γινόταν κατά πλάτος του φαραγγιού προς την ανατολή. Είναι προτιµότερο ο χειριστής να συµµετέχει σε όλες τις αναγνωρίσεις συµπεριλαµβανοµένης και της αναγνώρισης από το έδαφος, διότι είναι φυσικό ότι θα δει πράγµατα από την προοπτική της πτήσης. Είναι επίσης φυσικό ο χειριστής να 1 Ο Jhon Freeman είναι εκπαιδευτής και ο συγγραφέας του βιβλίου Flight at Lower Levels.

9 Bird on a wire Σελίδα 9 συµµετέχει στην δραστηριότητα που γίνεται µέσα στο ελικόπτερο - στην προκειµένη περίπτωση η βιντεοσκόπηση. Αυτό δεν πρέπει να µειώσει τον αρχικό του στόχο, που είναι η διατήρηση του ίχνους πτήσης και οι εργασίες του πιλοτηρίου. Είναι εύκολο να υποθέσουµε ότι οι πολλαπλές διελεύσεις στο ίδιο ίχνος δεν πρέπει να µας ανησυχούν. Αυτό είναι συχνά µια ανακριβής υπόθεση. Όταν αυτά, τα πολύ χαµηλά περάσµατα εκτελεστούν, είναι συνετό ο χειριστής να βγει από αυτό το τµήµα της πτήσης όσο το δυνατόν συντοµότερα, ανερχόµενος σε ύψος ασφαλούς πτήσης, διευκολύνοντας έτσι και την συγκέντρωση του. Στην αργή άνοδο για το αρχικό µου ύψος όπως ανέφερε ο χειριστής, υπάρχει η δυνατότητα να γίνει καλύτερος έλεγχος στο χώρο µπροστά, από όπου θα περάσει το ίχνος πτήσης. Όπως δήλωσε αυτός ο πεπειραµένος χειριστής, το ατύχηµα αυτό αποδεικνύει το πόσο εύκολο είναι να χάσεις κάποια πράγµατα. Το µήνυµα της µιας καλύτερης αναγνώρισης και της συνεχούς επαγρύπνησης κατά την πτήση, είναι υπενθυµίσεις ότι το περιβάλλον των πολύ χαµηλών πτήσεων απαιτεί την µεγαλύτερη προσοχή στην λεπτοµέρεια κάθε στιγµή. Στεφανος Ατσαλος 3 Νοεµβρίου 2009.