Ευρωπαϊκό Νοµισµατικό Σύστηµα

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ευρωπαϊκό Νοµισµατικό Σύστηµα"

Δορκάς Γαλάνη
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Ευρωπαϊκό Νοµισµατικό Σύστηµα Ιστορική εξέλιξη: Πολιτική, Οικονοµία, Εφαρµογή ΜΑΡΙΑ ΜΕΝΓΚ-ΠΑΠΑΝΤΩΝΗ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ-ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

2 .ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΝΕ Αρχικές απόπειρες Werner report 1969 Μετατρεψιµότητα όλων των νοµισµάτων και καθορισµένες συναλλαγµατικές ισοτιµίες ή αντικατάσταση όλων των νοµισµάτων από ένα ενιαίο Κοινοτικό νόµισµα, το φίδι - snake - = η διαφορά µεταξύ των συναλλαγµατικών ισοτιµιών δύο κρατών µελών δεν πρέπει να είναι ανώτερη του 2,25%. Το 1978 το Ευρωπαϊκό Νοµισµατικό Σύστηµα (EMS) το οποίο εισήγαγε τον Μηχανισµό Συναλλαγµατικών Ισοτιµιών - Exchange Rate Mechanism (ERM) και το Exchange Crrency Unit (ECU). Ο ERM λειτουργούσε καθορίζοντας για κάθε συµβαλλόµενο κράτος (εκτός του ΗΒ) µια νοµισµατική ισοτιµία σε σχέση µε το ECU. Tο ERM υπεβλήθη σε µεγάλη ένταση κατά τις µεγάλες νοµισµατικές κρίσεις της περιόδου , όταν η ιταλική λιρέτα και η αγγλική λίρα αποβλήθηκαν από τον ERM. Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986): σύγκλιση της οικονοµικής και νοµισµατικής πολιτικής Delors report 1989 : ΟΝΕ σε τρία στάδια (Maastricht Treaty 1992) Πρώτο στάδιο: εµπέδωση της εσωτερικής αγοράς, χωρίς νέες αρµοδιότητες από την Συνθήκη (1992) Δεύτερο στάδιο: προετοιµασία από το Eropean Monetary Institte (EMI) της δηµιουργίας του ΕΣΚΤ για τον συντονισµό των εθνικών νοµισµατικών πολιτικών και την έναρξη κοινής νοµισµατικής πολιτικής Στάδιο τρίτο: κλείδωµα συναλλαγµατικών ισοτιµιών και ένα ενιαίο νόµισµα, κεντρικός έλεγχος των εθνικών δηµοσιονοµικών πολιτικών ( ).

3 Στάδιο 2 Στάδιο δύο: Συνθήκη του Maastricht: ΟΝΕ πρέπει να αρχίσει την Νοµισµατική πολιτική Ενιαίο νόµισµα Ανεξαρτησία της ΕΚΤ: 130 ΣΛΕΕ, ΣΛΕΕ, 3 ΣΛΕΕ Διακυβέρνηση από ειδικούς: ΣΛΕΕ, ΣΛΕΕ Πρωτοκαθεδρία στην σταθερότητα των τιµών: 127 ΣΛΕΕ Οικονοµική πολιτική Εθνική αρχή για τους εθνικούς ισολογισµούς υπόκειται σε εποπτεία και συντονισµό από την ΕΕ (εξισορροπηµένοι ισολογισµοί χωρίς υπερβολικά ελλείµµατα) Αποκλειστική Ευθύνη των Κρατών-Μελών, χωρίς Bail-ot : ΣΛΕΕ

4 Προετοιµασία για το στάδιο 3 Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στο Δουβλίνο (Δεκέµβριος 1996) Exchange Rate Mechanism II για τις συναλλαγµατικές σχέσεις µεταξύ των κρατών µελών της Ευρωζώνης και αυτών εκτός αυτής Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στο Άµστερνταµ (Ιούνιος 1997) Απόφαση για το Σύµφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (Stability and Growth Pact) Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στο Lxembrg (Δεκέµβριος 1997) Αρχές and Διαδικασία για τον συντονισµό των οικονοµικών πολιτικών στο τρίτο στάδιο

5 Στάδιο 3 Tο τρίτο στάδιο της ΟΝΕ άρχισε την 1 η Ιανουαρίου 1999 µε 11 κράτη µέλη. Η Ελλάδα πήρε µέρος στο γκρουπ την 1 η Ιανουαρίου Επιτροπή και Eropean Monetary Institte υπέβαλαν Έκθεση στο Συµβούλιο για την πρόοδο των κρατών στην πορεία προς την ΟΝΕ για την υιοθέτηση του ενιαίου νοµίσµατος: Έκθεση για την ανεξαρτησία των Κεντρικών Τραπεζών και τα κριτήρια σύγκλισης (άρθρ. 140 ΣΛΕΕ) Οι ΗΒ, Δανία και Σουηδία δεν έγιναν µέλη, τα µεν πρώτα δύο κράτη µέλη αποφάσισαν να αποσυρθούν (opt-ot). Σηµειωτέον ότι οι ΗΒ και Σουηδία δεν ήταν µέλη του ERM II, έτσι οι ισοτιµίες των νοµισµάτων ήταν ελεύθερα κυµαινόµενες σε σχέση µε το EURO. Η Δανία είναι µέλος του ERM II, και έτσι η ισοτιµία του νοµίσµατός της κυµαίνεται εντός του περιθωρίου +\- 2,5 %

6 Έναρξη του σταδίου 3 Παγιώθηκαν αµετάκλητα οι Συναλλαγµατικές ισοτιµίες µεταξύ του ΕΥΡΩ και των νοµισµάτων των χωρών του ευρώ Έναρξη του ΕΥΡΩ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και εθνικές Κεντρικές Τράπεζες) Το ΕΥΡΩ ΣΥΣΤΗΜΑ έχει αποκλειστική αρµοδιότητα για την νοµισµατική πολιτική της ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ Το ΕΥΡΩ γίνεται το νόµισµα της ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ Το µόνο νόµισµα για αυτά τα κράτη Τα επίσηµα επιτόκια των κρατών του ΕΥΡΩ καθορίστηκαν αποκλειστικά από την ΕΚΤ

7 Εισαγωγή χαρτονοµισµάτων και κερµάτων Την χαρτονοµίσµατα και κέρµατα του ΕΥΡΩ µπήκαν στην κυκλοφορία των 12 κρατών του ΕΥΡΩ (συµπεριλαµβανοµένης της Ελλάδος) Συζητήσεις για την κατάργηση κερµάτων του ενός ΕΥΡΩ και των δύο λεπτών. Προβλήµατα; Το ΕΥΡΩ είναι το επίσηµο νόµισµα όχι µόνον των 19 κρατών µελών της ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ, αλλά και των γειτονικών χωρών όπως του Μονακό, Σαν Μαρίνο και το Βατικανό. Άλλα κράτη Ευρωπαϊκά κράτη συνέδεσαν το νόµισµά τους µε το ΕΥΡΩ.

8 Λόγοι υπέρ της ΟΝΕ Στην ΕΥΡΩΖΩΝΗ τα κράτη µέλη δεν έχουν ανεξάρτητη νοµισµατική πολιτική ούτε ανεξάρτητη συναλλαγµατική πολιτική Η νοµισµατική πολιτική αποσκοπεί στην µέση αξία του συνόλου της νοµισµατικής ένωσης και έτσι δεν µπορεί να λάβει υπόψη τις ειδικές περιφερειακές περιπτώσεις Ασύµµετροι κραδασµοί ; Το κόστος και οι κραδασµοί των κρατών µελών σε διαφορετικές κύκλους προβλέψεων ελαχιστοποιούνται : Θεωρία Optimm Crrency Area (OCA) : αµφισβητούµενη θεωρία Ελευθερία κυκλοφορίας του εργατικού δυναµικού Ανοικτή οικονοµία και πολύ στενές οικονοµικές σχέσεις Διαφοροποίηση της παραγωγής και των εξαγωγικών δοµών Ολοκλήρωση των χρηµατοοικονοµικών αγορών Ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων ανάµεσα στα κράτη µέλη Ολοκλήρωση και αλληλεγγύη

9 Πλεονεκτήµατα τη ΟΝΕ Χαµηλότερα transaction costs Κανένα κόστος για την ανταλλαγή νοµισµάτων (25 δισ. Eros), κανένα ασφαλιστικό κόστος για νοµισµατικούς κινδύνους Υψηλότερη αποδοτικότητα των αγορών Μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιµές, πληροφόρηση : σύνδεση µεταξύ εσωτερικής αγοράς και ενιαίου νοµίσµατος Μεγαλύτερη υπευθυνότητα Σταθερότητα στις συναλλαγµατικές ισοτιµίες επενεργεί στις τιµές και στα εισοδήµατα, τα οποία µε την σειρά τους επηρεάζουν την παραγωγή και τις επενδύσεις/το ενιαίο νόµισµα προασπίζει έναντι του κόστους που προκύπτει από µεγάλες συναλλαγµατικές διαταραχές και την νοµισµατική υποτίµηση για ανταγωνιστικούς λόγους Υψηλότερη ανάπτυξη, λόγω µεγάλων και ολοκληρωµένων εθνικών οικονοµιών (οικονοµίες κλίµακας) = (αυτή η εκτίµηση δεν έχει αποδειχθεί κατά την κρίση)

10 Λόγοι κατά της ΟΝΕ Τα ΚΜ δεν ήταν έτοιµα για την ΟΝΕ: µερικά από αυτά πέτυχαν τα κριτήρια σύγκλισης µε δηµιουργική λογιστική Πολιτικός ισχυρισµός: η νοµισµατική πολιτική (αρµοδιότητα για υποτιµήσεις, συζητήσεις για πληθωρισµό, επιτόκια, ανεργία) που ανήκει στην ΕΚΤ µπορεί να διευρύνει τα προβλήµατα που ερείδονται στο δηµοκρατικό έλλειµµα καθόσον δεν υπάρχει αποτελεσµατικός έλεγχος από το ΕΚ Οικονοµικής φύσεως ισχυρισµοί: (1) οι τιµές θα αυξάνονταν κατά την περίοδο της αλλαγής των εθνικών νοµισµάτων στο ΕΥΡΩ, (2) η διαφορετική οικονοµική κατάσταση των ΚΜ σε συνδυασµό µε την απώλεια της δυνατότητας διακύµανσης των συναλλαγµατικών ισοτιµιών αφαιρεί ένα σηµαντικό εργαλείο για οικονοµική προσαρµογή των κρατών µελών.

Σχετικά έγγραφα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ. Δρ Νικόλαος Λυμούρης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ Δρ Νικόλαος Λυμούρης ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Εισήχθη την 1η Ιανουαρίου 1999 και έγινε το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη.