ﻞﺑﺎﺑ ﻲﻜﺷﺰﭙﻧﺍﺪﻧﺩ ﻩﺪﻜﺸﻧﺍﺩ ﻭ ﺎﻫ ﺐﻄﻣ ﺖﻴﻧﻮﻳ ﺏﺁ ﻱﮊﻮﻟﻮﻴﺑﻭﺮﻜﻴﻣ ﻲﺳﺭﺮﺑ

Transcript

1 بررسي ميكروبيولوژي ا ب يونيت مطب ها و دانشكده دندانپزشكي بابل دكتر مريم قاسمپور* دكتر محمدرضا قبادي نژاد** دكتر محمود حاجي احمدي*** دكتر حبيبه شكي**** * متخصص دندانپزشكي كودكان استاديار بخش دندانپزشكي كودكان دانشكده دندانپزشكي بابل ** دكترا ميكروبيولوژي استاديار بخش ميكروبيولوژي دانشگاه علوم پزشكي بابل *** دكتراي ا مار استاديار گروه پزشكي اجتماعي دانشگاه علوم پزشكي بابل **** دندانپزشك تاريخ اراي ه مقاله : ۸۳/۱۲/۱۲ تاريخ پذيرش : ۸۴/۳/۱۹ Title: Microbiological evaluation of dental unit water at dental offices and dental school in the city of Babol Authors: Ghasempour M. Assistant Professor*, Ghobadi Nejad MR. Assistant Professor**, Haji Ahmadi M. Assistant Professor***, Shakki H. Dentist**** Address: * Dept of Pedodontics, Dental School, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran ** Dept of Microbiology, Medical School, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran *** Dept of Community Medicine, Medical School, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran Introduction: The quality of dental unit water is of considerable importance since patients and dental staff are regularly exposed to water and aerosols generated from the dental unit. Following ADA instruction, this study was performed to control the contamination of Dental Unit Water Line (DUWL) to less than 200 CFU/ml. The purpose of this study was to evaluate the microbiology of DUWL at dental offices and dental faculty of Babol. Materials and Methods: In this laboratory study, DUWL of dental offices from different areas as well as that of the dental faculty of Babol was microbiologically evaluated. An amount of five ml water from the syringes and high speed hand pieces before and 2 minutes after flushing and drinking water of units and tap water were gathered in three different sterile polyethylene dishes. Then the samples were cultured on the specific media and the number of the bacterial colonies were counted after keeping at 37 c for 48 hours. The data were analysed by SPSS software and chi-square, Fisher s exact and Paired t-tests as well as ANOVA were used. Results: 33.3% of all species samples were positive for presence of bacteria. Microorganisms isolated were as follow: Staphilococcus aureus, coliform, ecoli, pseudomonas aeroginosa, streptococcus (except β hemolytic group A), klebsiella, coagulase negative staphylococcus and proteus. The number of the colonies were more than the standard limit. Contamination of the water of hand pieces was reduced after flushing. Contamination of tap water compared to the water of handpieces was less and mean contamination of the samples gathered from the dental offices was higher than those gathered from the dental faculty. Conclusion: Flushing decreases the contamination of DUWL, but in surgeries and in persons with immunedeficiency, the use of other methods of DUWL control and decontamination is recommended. Key words: Microbiology, biofilm, DUWL (dental unit water line). Journal of Dentistry. Mashhad University of Medical Sciences 2005; 29: مولف مسو ول ا درس : بابل كمربندي غربي خيابان توحيد ۴۰ مجتمع عقيق واحد ۲۲۱ كد پستي ۴۷۱۸۹-۴۴۸۵۷ تلفن - ۳۲۶۲۴۳۶ ۰۱۱۱

2 ٩٨ مجله دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد سال ۱۳۸۴ جلد ۲۹ شماره ۱ و ۲ چکيده مقدمه: از ا نجا كه بيماران و اعضا تيم دندانپزشكي در معرض ا ب و ا ي روسل هاي ايجاد شده از يونيت دندانپزشكي قرار ميگيرند كيفيت ا ب يونيت دندانپزشكي اهميت قابل توجهي دارد. اين مطالعه به دنبال توصيه هاي ADA جهت كنترل ميزان ا لودگي ا ب يونيت ورساندن ا ن به حد ايده ا ل (کمتر از (٢٠٠CFU/ML انجام گرفت. هدف از اين تحقيق بررسي ميكرو بيولوژيكي ا ب يونيت مطب هاو دانشكده دندانپزشكي بابل مي باشد. مواد و روش ها: اين تحقيق به صورت مطالعه ا زمايشگاهي انجام گرفت. دراين مطالعه ا ب يونيت مطب هاي دندانپزشكي بابل كه از مناطق مختلف شهر انتخاب شده بودند ويونيت هاي دانشكده دندانپزشكي مورد بررسي ميكروبيولوژي قرارگرفت. ٥ ميليليتر ا ب از پوار ا ب با مجراي سر توربين قبل و دو دقيقه بعد از فلاشينگ و ا ب نوشيدني يونيت و ا ب شهر در ظروف پلي اتيلن درب دار استريل جمع ا وري شد و سپس بر روي محيط هاي اختصاصي كشت داده شد و بعد از ٤٨ ساعت در دماي ٣٧ درجه سانتيگراد تعداد كلني هاي ميكروبي شمارش گرديد. اطلاعات بدست ا مده با استفاده از نرم افزار ANOVA مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافتهها: SPSS و تستهاي ا ماري T-test و Chi-squar و Fisher s exact و Paired T-test و %٣٣/٣ از كل نمونههاي گرفته شده از جهت وجود باكتري مثبت بودند و باكتري هاي تعيين هويت شده عبارت بودند از: استافيلوكك اوري وس كليفرم سودوموناا ي روژينوس استرپتوكوكسي (به غير از بتا هموليتيك گروه A) كلبسيلا استافيلوكك كوا گولاز منفي و پروتي وس. تعداد كلني هاي ميكروبي بيش از حد استاندارد بوده است ا لودگي ا ب هند پيس بعد از فلاشينگ كاهش يافته و ا ب شير هم در مقايسه با دستگاه هندپيس داراي ا لودگي كمتري بود. همچنين ميانگين ا لودگي نمونه هاي مطب ها بيشتر از ميانگين ا لودگي نمونه هاي دانشكده بود. نتيجه گيري: فلاشينگ سبب كاهش ا لودگي ا ب ميشود ولي در موارد جراحي و افراد داراي نقص در سيستم ايمني بهتر است از روشهاي ديگر حذف و يا كنترل ا لودگي ا ب استفاده شود. واژه هاي كليدي: ميکروبيولوژي بيوفيلم ا ب يونيت دندانپزشكي. مجله دانشکده دندانپزشکي دانشگاه علوم پزشکي مشهد / سال ۱۳۸۴ جلد / ۲۹ شماره ۱ و ۲ مقدمه : مسير ا ب يونيت دندانپزشكي قسمتي از تجهيزات مطب دندانپزشكي است كه ا ب لازم براي توربين و اسكيلر التراسونيك را فراهم ميكند. در حين اعمال دندانپزشكي ذرات ا ب ممكن است توسط بيمار و تيم دندانپزشكي استشمام شود. حجم زيادي از ا ب توليد شده از طريق ساكشن برداشته ميشود ولي ميزاني از ا ن توسط بيمار بلعيده مي شود. بسياري از مطالعات توافق دارند كه ا لودگي ميكروبي ا ب يونيت ) و ۱ (۲ دندانپزشكي شايع است. البته خطر عفونت نه فقط به ميزان هواي استشمام شده بلكه به مقاومت ميزبان نيز بستگي دارد. وجود سوشهايي در مسير ا ب سبب عفونت هاي سيستم (٣) تنفسي تحتاني افراد ميشود. اعضاي تيم دندانپزشكي شيوع بالاتري از Legionela در مقايسه با افراد معمول جامعه دارند و اين امر تا ييد ميكند كه ا ي روسل هاي ايجاد شده توسط ) و ۴ (۵ تجهيزات دندانپزشكي ميتواند منشاء عفونت باشد. هدف از كنترل عفونت حداقل كردن خطر تماس و برخورد با ارگانيسم هاي پاتوژن و ايجاد محيط سالم براي درمان بيماران مي باشد. يكي از خطرات وعوامل ا لودگي ايجاد سريع بيوفيلم در لوله هاي جريان ا ب همراه با توليد ا ي روسل هاي ا لوده كننده مي باشد. بيوفيلم يک مجموعه پيچيده از توده ميکروبي هتروژن است که در سطحي که با مايع در تماس بوده تشکيل ميشود. به علت جريان كم و دوره ايستاي ي زياد

3 ٩٩ بررسي ميكروبيولوژي ا ب يونيت مطب ها... يونيت هاي دندانپزشکي محيط مناسبي را براي تشکيل بيوفيلم بوجود مي ا ورند. سرعت کم ا ب در قسمت داخلي لوله سبب چسبيدن و کلونيزه شدن باکتري ها مي شود. اگرچه بيوفيلم چسبيده به ديواره هاي لوله باقي مي ماند اما ميکروارگانيسم هاي ا زاد شده اغلب در جريان وجود دارند و ممکن است به دهان بيمار يا فضا از طريق پوار يا ساير وسايل ) و ۶ (۷ دندانپزشکي منتقل و پخش شوند. باكتريهاي ايجادكننده بيوفيلم به بعضي بيوسايدها مقاومت نشان مي دهند بنا براين يك (۸) منبع اوليه براي ا لودگي مستقيم مي باشند. ا لودگي ا ب يونيت دندانپزشكي با ميكرو ارگانيسم ها ي فرصت طلب پاتوژن تنفسي مثل Mycobacterium و legionella در افراد با نقص ايمني مي تواند مشكلاتي ايجاد نمايد. يكي از راههاي سنجش سالم بودن ا ب شمارش كلني بعنوان ملاك و نشان دهنده ا لودگي ا ن مي باشد. تعداد باكتري ها در ا ب يونيت دندانپزشكي بايد كمتر از ٢٠٠FU/ML باشد كه البته در رابطه با باكتري هاي گرم منفي يا پاتوژن هاي تنفسي ممكن است تعداد كم نيز موجب ايجاد بيماري گردد. بنابر اين ا لوده نبودن ا ب مورد استفاده يونيت هاي دندانپزشكي اهميت زيادي دارد لذا توصيه هاي عنوان شده از سوي ADA نظير گذاشتن مخزن مستقل از ا ب لوله كشي شهري استفاده از مواد ضد عفوني كننده در لوله ها تخليه روزانه مخزن ا ب استفاده از فيلتر و پاشيدن ا ب (flushing) به مدت چند دقيقه قبل از شروع كار جهت كنترل و محدود نمودن اين ا لودگي (۹-۱۵) پيشنهاد شده است. هدف از اين تحقيق بررسي ميکروبيولوژيك ا ب يونيت مطب ها و دانشكده دندانپزشكي بابل بوده است. در اين مطالعه ميزان ا لودگي ا ب هندپيس دندانپزشكي قبل و بعد از فلاشينگ (flushing) پوار ا ب ا ب نوشيدني يونيت ا ب شهر و نوع باكتري ا لوده كننده مورد بررسي قرار گرفته است. مواد و روش ها: اين مطالعه تجربي (ا زمايشگاهي) بر روي ٣٩ يونيت از مطب ها و ١٤ يونيت از دانشكده صورت گرفت. حجم نمونه با در نظر گرفتن دقت ٠/٠٥ و فرمول ا لودگي ٢٠ درصد و با درصد اطمينان ٩٥% و مربوطه ٢٤٦ مورد بدست ا مد. براي نمونه گيري از مطب ها شهر بابل از لحاظ جغرافيايي به ٤ منطقه تقسيم شد و به صورت تصادفي از هر منطقه تقريب ا ١٠ مطب انتخاب و از ا ب يونيت هاي ا نها نمونه برداري انجام شد. ٤ در هر مطب نمونه از قسمت هاي پوا ر ا ب مجراي سر توربين قبل و بعد از فلاشينگ وا ب نوشيدني يونيت گرفته شد. درضمن در هر مطب يك نمونه نيز از ا ب شهر گرفته شد. نمونه گيري بصورت ساده از هندپيس در ابتداي كار روزانه دندانپزشكي ترجيح ا در وسط هفته و ايام غير تعطيل انجام شد. ٥ ميليليتر نمونه از ا ب هند پيس قبل از فلا شينگ و ٥ ميليليتر نمونه هم ٢ دقيقه بعد از فلاشينگ در ظروف پلي اتيلن استريل درب دار تهيه گرديد. ضمن اينكه از پوا ر ا ب و ا ب نوشيدني يونيت وا ب شهر نيز نمونه هايي به حجم ٥ ميليليترگرفته شد. در اخذ نمونه دقت لازم بعمل ا مد تا از انتقال ا لودگي دستگاه به ظرف نمونه گيري اجتناب گردد. نمونههاي تهيه شده به ا زمايشگاه ميكروبيولوژي دانشگاه علوم پزشكي بابل منتقل و در روي محيط هاي مناسب كشت داده شد و كلني ها به روش CFU (Colony count forming Unit) پس از انجام ا زمايشات افتراقي مورد شمارش قرار گرفتند و باكتري هاي رشد كرده تعيين هويت شدند. در ا زمايشگاه نمونه ها ابتدا بر روي محيط شكلات ا گار كشت داده شدند چرا كه باكتري هايي كه داراي ا نزيم كاتالاز نباشند احتياج به محيط غني شده دارند. از ا نجا كه ما نمي دانيم در نمونه ما چه نوع باكتري هايي و با چه خصوصياتي وجود دارند در نتيجه بر روي محيط غني شده كشت داديم تا تمامي باكتري ها حتي ا نها كه فاقد ا نزيم كاتالاز مي باشند نيز رشد نمايند. براي كشت نمونه محيط شكلات ا گار به چهار قسمت تقسيم شد و در هر قسمت ١٠ ميكرو ليتر از هر نمونه در سه نقطه مجزا با رقت هاي مختلف توسط سر سمپلر ريخته شد. در هر قسمت از محيط شكلات ا گار نمونههاي مورد بررسي با رقتهاي : ۰ ٠/٠١ ٠/١ ٠/٠٠١ ريخته شد. كلني هاي رشد يافته روي محيط كشت شكلا ت ا گار در سه نقطه جمع و ميانگين ا ن در رقت نمونه ضرب شد و بدين صورت CFU تعين گرديد. سپس كلني ها براي خالص كردن و

4 ١٠٠ مجله دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد سال ۱۳۸۴ جلد ۲۹ شماره ۱ و ۲ تعيين هويت روي محيط هاي EMB بلاد ا گار (B.A) به عنوان محيط هاي اختصاصي و محيط هاي TSI Urea MRVP و SIM و سيترات و بوسيله تست هاي اختصاصي مانند كاتالاز و كوا گولاز مورد ارزيابي قرار گرفتند. اطلاعات بدست ا مده با استفاده از نرم افزار SPSS و تست هاي ا ماري T-test و Paired T-Test و Fisher s exact و Chi-squar مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: ANOVA و در اين مطالعه ٧٤/٢ درصد نمونه ها (١٩٦ عدد) از مطب ها و ٢٥/٨ درصد نمونه ها ( ٦٨ عدد) از دانشكده جمع ا وري شد. همانطور كه در جدول ١ ا مده است بيشترين ميزان ا لودگي در ا ب توربين قبل از فلاشينگ وجود داشت و كمترين ميزان در ا ب توربين بعد از فلاشينگ مشاهده گرديد كه اختلاف بين اين دو عدد معنيدار بود (٠/٠٠٣ = p). قابل ذكر مي باشد كه با استفاده از ا زمون Tukey اختلاف ا ماري معنيداري بين ا ب توربين قبل از فلاشينگ با پوا ر ا ب (٠/٠٢ = P) ا ب شهر ٠/٠٠٢) = P ( و ا ب نوشيدني يونيت ٠/٠٠٤) = (P وجود داشت و در ساير موارد اختلاف ا ماري معنيداري مشاهده نگرديد. همانطور كه در جدول ٢ نشان داده شده است ميزان ا لودگي تمامي نمونهها در مطب بيشتر از دانشكده بوده و بطور كلي ميانگين ميزان ا لودگي نمونهها در مطبها و دانشكده دندانپزشكي به ترتيب ١٠*٢/٦٦ ٣ و ١٠*٠/٦٢ ٣ بوده است.(P=٠/٠٤) جدول : ١ ميانگين ميزان ا لودگي بر مبناي CFU/ml در نمونههاي مطب و دانشكدة دندانپزشكي نمونه تعداد پوا ر ا ب ٥٣ ا ب شهر ٥٣ ا ب نوشيدني يونيت ٥٣ ا ب توربين قبل از فلاشينگ ٥٣ ا ب توربين بعد از فلاشينگ ٥٢ P-value (Anova) ٠/٠٠٠ Mean + SE (Range) ٤٤١٣ ± ٢٠٥٧ (٢٠٠ ٨٠٠٠٠) ٢١٠٠ ± ١٨٨٢ (٢٠٠-١٠٠٠٠٠) ٢٨١٨ ± ١٤٣١ (٢٠٠-٧٠٠٠٠) ١٤٧٨١ ± ٤٣٦٤ (١٣٠-١٠٠٠٠٠) ١٠٩٦ ± ٣٠٥ (٢٠٠-١٢٠٠٠) جدول : ٢ مقايسه ا لودگي بر مبناي CFU نمونه هاي جمع ا وري شده در دانشكده و مطب بر حسب نوع نمونه پوا ر ا ب ا ب شهر ا ب نوشيدني يونيت نمونه مكان تعداد ± SE ا ب توربين قبل از فلاشينگ ا ب توربين بعد از فلاشينگ P-value (T-test) ٠/٠٧٧ ٠/٥٥١ ٠/٤١٧ ٠/٠٠٢ ٠/٠٤ Mean ٥/٦٢*١٠ ٣ ٢/٧* مطب ١٠ ٣ ٤٠ ٠/٧*١٠ ٣ ٠/١٥* ١٠ ٣ ١٣ دانشكده ٢/٧٨*١٠ ٣ ٢/٥٥* ١٠ ٣ ٣٩ مطب ٠/٢*١٠ ٣ ٠ ١٤ دانشكده ٢/٥٢*١٠ ٣ ١/٩٣* ١٠ ٣ ٣٩ مطب ٠/٨٥*١٠ ٣ ٠/٢* ١٠ ٣ ١٤ دانشكده ١٩/٧٥*١٠ ٣ ٥/٧٣* ١٠ ٣ ٣٩ مطب ٠/٩*١٠ ٣ ٠/٦* ١٠ ٣ ١٤ دانشكده ١/٣١*١٠ ٣ ٠/٤* ١٠ ٣ ٣٩ مطب ٠/٤*١٠ ٣ ٠/١* دانشكده ١٠ ٣ ١٣

5 ١٠١ بررسي ميكروبيولوژي ا ب يونيت مطب ها... جدول : ٣ نوع ارگانيسم جدا شده و درصد ا نها در كل نمونههاي داراي ا لودگي از مطب ها ودانشكده دندانپزشكي ارگانيسم جدا شده تعداد نمونهها درصد فراواني در نمونه هاي ا لوده درصد فراواني بر مبناي تعداد كل نمونه ها n= ٢٦٤ n= ٥٨ ٤/٩ ٢٢/ ٤ استافيلوكك اوري وس ١٣ ٤/٥ ٢٠/ ٦ كلي فرم ١٢ ٤/١ ايكولا ١٩ ١١ ٤/١ سودوموناس ا ي روژينوزا ١٩ ١١ ١/٦ ٦/ ٩ استرپتوكوكسي به غير از هموليتيك گروه ٤ A ٠/٨ ٣/ ٥ استافيلوكك كوا گولاز منفي ٢ ٠/٤ ١/ ٧ پروتي وس ١ ١/٦ ٦/ ٩ ٤ كلبسيلا ٢٢ ١٠٠ ( ٢٦٤) ٥٨ كل β بحث: در اين بررسي ميزان ا لودگي ا ب يونيت مطبها و دانشكده دندانپزشكي بابل مورد مطالعه قرار گرفت. در اين مطالعه ٢٦٤ نمونه از ٣٩ مطب و ١٤ يونيت دانشكده تهيه گرديد كه ميزان ا لودگي ا ب توربين قبل از فلاشينگ به طور معنيداري بيشتر از ا ب توربين بعد از فلاشينگ بود( P=٠/٠٠٣ ). (١١) Abel LC و همكاران در سال ١٩٧١ و MC Entegart و (٦) همكاران در سال ١٩٧٣ انجام عمل فلاشينگ را در كاهش (۱۶) ا لودگي مو ثر دانستند. زمان فلاشينگ را Whitehouse در سال ١٩٩١ (١٧) بيست دقيقه و Williams و همكاران در سال ١٩٩٥ ده دقيقه مناسب دانستند. Teixeira RM و همكاران در سال ٢٠٠٢ فلاشينگ به مدت ٢٠ ثانيه را با ٢ دقيقه مقايسه كردند و نتيجه گرفتند كه فلاشينگ ٢ دقيقهاي سبب كاهش بيشتري در ميزان ا لودگي (١۸) ا ب ميگردد. كمترين ميزان ا لودگي مربوط به ا ب شير (٩/٤%) و به ترتيب ا ب توربين بعد از فلاشينگ ا ب نوشيدني يونيت پوا ر ا ب بود وا ب توربين قبل از فلاشينگ (٤٣/٤%) بيشترين ميزان ا لودگي را داشت. اين امر نشاندهندة ا نست كه بزاق بيمار و ديگر منابع ا لودهكننده كه در تماس با هندپيس هستند ميتوانند ا ب را ا لوده كنند. ا ب نوشيدني يونيت در تحقيقات ما داراي ا لودگي بيشتر از استاندارد ميباشد كه با تحقيقات Williams و همكاران در سال ١٩٩٤ مغايرتي ندارد و بيانگر وجود بيوفيلم (١۹) در مسير جريان ا ب در لولههاي يونيت است. نتايج تحقيقات ما در ا لودگي پوا ر ا ب مطب دندانپزشكان مشابه پژوهش محققان ديگر مانند Murphy سال ١٩٨٤ و Sciaky (٩) و همكاران در (۲۰) و همكاران در سال ١٩٦٢ ميباشد. ميزان ا لودگي تمام نمونهها در مطب بيشتر از دانشكده بوده كه بطور كلي ميانگين ميزان ا لودگي نمونهها در مطب و دانشكده دندانپزشكي به ترتيب ١٠*٢/٦٦ ٣ و * ١٠ ٣ ٠/٦٢ بدست ا مد (٠/٠٤= P). به نظر ميرسد علت اين اختلاف رعايت بيشتر اصول كنترل عفونت و تعداد كمتر بيماران دانشكده نسبت به مطبها ميباشد. در اين مطالعه اختلاف ا لودگي ا ب توربين قبل از فلاشينگ در مطب و دانشكده از ارزش ا ماري بالايي برخوردار بود اما بعد از فلاشينگ اختلاف اين دو از نظر ا ماري معني دار نبود. به نظر ميرسد با انجام عمل فلاشينگ ميزان ا لودگي ا ب مطبها به ميزان زيادي كاسته شده بود. تفاوت ا ماري باارزش در ميزان ا لودگي ا ب به دنبال استفاده از روشهاي استريل (اتوكلاو همراه با روشهاي ديگر اتوكلاو به تنهايي و روش هاي بدون اتوكلاو) وجود نداشت. استريليزاسيون هندپيسها گامي با ارزش در جهت كنترل ا لودگي ميباشد ولي موجب حذف بيوفيلم داخل لولهها

6 ١٠٢ مجله دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد سال ۱۳۸۴ جلد ۲۹ شماره ۱ و ۲ نميشود. حتي Berlutti و همكاران در سال ٢٠٠٣ نشان دادند كه استفاده از وسايل ضد برگشت ا ب وقتي توربين در دهان مريض متوقف شود نميتواند مانع از ا لودگي خطوط ا ب شود (٢۱) و ممكن است سبب ا لودگي بيماران از اين طريق شود. از لحاظ ميكروبيولوژي بيشترين ميكروارگانيسم يافت شده استافيلوكك اوري وس بود كه در ا لوده مشاهده شد. ١٣ نمونه (٤/٩%) از ٥٨ نمونه Sciaky و Murphy نيز چنين گزارش نمودند و اين نتايج اهميت نقش استافيلوككها در ا لودگي ا ب يونيت ) و ۹ (۱۰ دندانپزشكي را نشان ميدهد. با توجه به اينكه استافيلوككها منجمله استافيلوكك اوري وس در انسان عفونتهاي متعدد خطرناك ايجاد ميكند و همچنين كسب مقاومت سريع در چند گونه از استافيلوككها به مواد ضد ميكروبي و ا نتيبيوتيكهاي رايج و مورد مصرف در درمان بيماريها مشكلات فراواني را در مسير درمان عفونتها ايجاد ميكند لذا كنترل و كاهش ا لودگي ا ب (٢۲) يونيتهاي دندانپزشكي بسيار اهميت دارد. از ديگر نتايج تحقيق جداسازي ارگانيسمهاي گرم منفي مانند كلبسيلا و پسودوموناس ميباشد كه Williams و (٢٣) همكاران در سال ١٩٩۶ و (۶) Mc Entegart و همكاران در (۷) سال ١٩٧٣ و Gross و همكاران در سال ١٩٧٨ و Martin و (۱۰) همكاران در سال ١٩٨٧ بدين نكته اشاره كردند. اين نتايج نقش يونيت دندانپزشكي را در ا لودهكنندگي نشان ميدهد. در تحقيقات ما.E Coli و كليفرم نيز جدا شد كه مشابه تحقيقات Williams در سال ١٩٩٨ ميباشند. در سال ١٩٩٦ و Raronchel و همكاران در اين تحقيق استرپتوكك غير بتاهمولتيك از نمونههاي (۲۰) ا ب جدا شد. Sciaky و همكاران در سال Williams ١٩٦٢ (٢٥) و همكاران در سال ١٩٩٥ نيز اين ميكروارگانيسم را جدا نمودند و اين نشان ميدهد كه استرپتوككها در ايجاد ا لودگي ا ب يونيت دندانپزشكي نقش دارند و بايد مورد توجه جدي قرار گيرند. در بسياري از مطالعات به لژيونلا به عنوان ميكروارگانيسمي كه ايجاد ا لودگي در مجاري تنفسي و لژيونلوز (۲۶-۲۸ ٢١ ٥ ۴) ميكند اشاره نمودند ولي جداكردن اين ميكروارگانيسم نياز به محيط كشت خاصي دارد و از اهداف اين تحقيق نبوده است لذا بدان اشاره نشده است. نتيجه گيري: -١ ٣٣/٣% نمونهها از جهت رشد باكتري مثبت بوده است يعني رشد كلوني بيش از حد استاندارد (٢٠٠ كلني در ميليليتر) بوده است. -٢ كاهش مي يابد. ا لودگي ا ب هند پيس دندانپزشكي بعد از فلا شينگ ٣ ا ب شهر در مقايسه با دستگاه هندپيس داراي ا لودگي كمتري است. ٤ ميانگين ا لودگي مطب ها بسيار بيشتر از دانشكده است. پيشنهادات: ١- ا گاهي دادن به دندانپزشكان در مورد احتمال ا لودگي ا ب يونيت و خطرات احتمالي ا ن و ضرورت به كار گيري توصيههاي ADA نظير گذاشتن فيلتر استفاده از مواد ضدعفوني كننده در لولههاي ا ب يونيت در دورههاي منظم و متناوب انجام عمل فلاشينگ در ابتداي كار روزانه به مدت ۲-۳ دقيقه و در فواصل بين بيماران به مدت ۲۰-۳۰ ثانيه جهت كاهش ميزان ا لودگي. ۲- در موارد جراحي يا افراد با نقص در سيتم ايمني بهتر است از ا ب استريل استفاده شود. تقدير و تشكر: از معاونت محترم پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي بابل كه با تصويب و تا مين هزينه اين طرح تحقيقاتي ما را در انجام ا ن ياري دادند تقدير و تشكر ميگردد.

7 ١٠٣ بررسي ميكروبيولوژي ا ب يونيت مطب ها... منابع : 1. Smith AJ, Hood J, Bagg J, Burke FT. Water, water every where but not a drop to drink? Br Dent J 1999; 186: Williams HN, Paszko-Kolva C, Shahamat M, Palmer C, Pettis C, Kelley T. Molecular techniques high prevalence of legionella in dental units. J Am Dent Assoc 1996; 127: Paszko-Kovla C. Risk of infection from dental handpieces. ASM News 1991; 57: Fotos PG, Westfall HN, Synder IS, Miller RW, Mutchler BM. Prevalence of Legionella lgm antibody in a dental clinic population. J Dent Res 1985; 64: Reinthaler FF, Mascher F, Stunzer D. Serological examination for antibodies against Legionella in dental personnel. J Dent Res 1998; 67: McEntegart MG, Clark A. Colonyzation of Dental units by water bacteria. Br Dent J. 1973; 134: Gross A, Friedmann A: A method of decontamination of ultrasonic scalers and high speed hand pieces. J Clin Periodontol 1978; 49: Caroline L, Pankhurst, Johnston NW, Woods RG. Microbial contamination of dental unit waterlines: The scientific argument. Int Dent J 1998; 48: Bagge BS Murphy RA, Anderson AW, Punwani I. Contamination of dental unit cooling water with oral microorganisms and its prevention. J Am Dent Assoc 1984; 109: Martin MV. The significance of the bacterial contamination of dental unit water systems. Br Dent J. 1987; 163: Abel LC, Miller RL, Micik RE, Ryge G. Studies on dental aerobiology. IV. Bacterial contamination of water delivered by dental unit. J Dent Res. 1971; 50: Walker RJ, Burke FJ, Miller CH, Palenik CJ. An investigation of the microbial contamination of dental unit air and water line. Int Dent J 2004; 54: Montebugnoli L, Chersoni S, Prati C, Dolci G. A between-patient disinfection method to control water line contamination and biofilm inside dental units. J Hosp Infect 2004; 56: Depaola LG, Mangan D, Mills SE, Consterton W, Barbeau J, Shearer B, Bartlett J. A review of the science regarding dental unit waterlines. J Am Dent Assoc 2002; 133: ; quiz kettering JD, Stephens JA, Munoz-Viveros CA, Naylor WP. Reducing bacterial counts in dental unit waterline: tap water versus distilled water. J Contemp Dent Pract 2002; 3: Whitehouse Rl, Peters E, Lizotte J, Lilge C. Influence of Biofilms On Microbial Contamination in Dental Units Water. J Dent 1991; 19: Williams HN. Contribution Of biofilm bacteria to the contamination of the DUWS. J Am Dent Assoc 1995; 126: Teixeira RM. Water quality of Westbrabantse dental units and the effect flushing, 1: Ned Tijdschr Tandheelkd 2002; 109: Williams HN, Kelley J, Folineo D, Williams GC, Hawley Cl, Sibiski J. Assessing microbial contamination in clean water dental units and compliance with disinfection protocol. J Am Dent Assoc 1994; 125:

8 ١٠٤ مجله دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد سال ۱۳۸۴ جلد ۲۹ شماره ۱ و ۲ 20. Sciaky I, Sulitzeanu A. Importance of dental units in the mechanical transfer of oral bacteria J Dent Res 1962; 41: Berlutti F, et al. Efficacy of anti-retraction devices in preventing bacterial contamination of dental unit water lines. J Dent 2003; 31: قبادي نژاد محمدرضا. استافبلوككهاي چند مقاومتي به مواد ضد ميكروبي و انتقال ژن در باكتريها. مجله دانشگاهي علوم پزشكي بابل سال پنجم شماره ۱۷ (زمستان (۱۳۸۱ ۶۷.۵۵-23. Wiliams JF, Molinari JA, Andrew N. Microbial contamination of dental unit waterlines: Origination and characteristic. Compend countin. Educ Dent 1996; 17: , Raronchel MC, et al. Characteriztion of cell lysis pesodomona, app environ microbial 1998; 64: Wiliams Hn, Jonson A, Kelley, Baerml, king Ts, Mitchell B. Bacterial contamination of the water supply in newly installed dental units. Quintessence Int 1995; 26: Williams HN, Paszko-Kolva C. Molecular techniques reveal high prevalence of legionella in dental units. J Am Dent Assoc 1996; 127: Karpay RI, Plamondon Tj, Mills SE, Dove SB. Validation of an in-office Dental unit water monitoring technique. J Am Dent Assoc; 1998: 129: Lee Tk, Wahed EJ, et al. Controlling biofilm and microbial contamination in dental waterlines, J Calif Dent Assoc 2001; 29: ۲۲