ΟΜΙΛΙΑ Θ.ΒΑΚΑΛΗ Προέδρου Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα Συνέδριο Economist Λάρισα,

Transcript

1 1 ΟΜΙΛΙΑ Θ.ΒΑΚΑΛΗ Προέδρου Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα Συνέδριο Economist Λάρισα, Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω για την πρόσκληση να είμαι σήμερα εδώ σε έναν από τους πλέον καταξιωμένους θεσμούς Συνεδρίων όπως αυτός του ECONOMIST. Η βασική φιλοσοφία που διέπει τον Συνεταιρισμό μας, από την αρχή της λειτουργίας του, είναι η βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων των μελών μας. Σε μία ελληνική αγορά γάλακτος όπου την τελευταία δεκαετία έχουν κλείσει πάνω από το 40% των εκμεταλλεύσεων. Αυτό το τρομακτικό στοιχείο καταδυκνείει το πόσο, πέρα από όλα τα άλλα, σημαντική είναι η έννοια της βιωσιμότητας για τις ελληνικές φάρμες σήμερα. Στην πραγματικότητα η δημιουργία του Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα ήταν μια μικρή επανάσταση του αυτονόητου. Γιατί; Διότι απλά Συνεταιριστήκαμε και ξεφύγαμε από τη λογική του μεμονωμένου παραγωγού. Ξεφύγαμε επίσης από τη λογική να τα περιμένουμε όλα από το μαγικό ραβδί του κράτους..και μετά εισάγαμε τον όρο καινοτομία στην επιχειρησιακή μας λογική. Και έτσι καταφέρνουμε, όλοι μαζί, να αναπνέουμε ως παραγωγοί, ως επιχειρηματίες. Στα μόλις 7 χρόνια λειτουργίας μας κατορθώσαμε: - να αναστηλώσουμε κτηνοτροφικές μονάδες υπό κατάρρευση, - να μειώσουμε το κόστος παραγωγής για τα μέλη μας σε ένα ποσοστό άνω του 15%, μέσω των μαζικών προμηθειών πρώτων υλών και την εδραίωση της Συμβολαιακής Γεωργίας στην οποία πρωτοστατήσαμε, - να δημιουργήσουμε, επενδύοντας σημαντικά ποσά, το δικό μας εργοστάσιο παστερίωσης φρέσκου γάλακτος,

2 2 -να προσφέρουμε ποιοτικό προϊόν σε χαμηλή τιμή για τους καταναλωτές μέσω των 62 καταστημάτων Αυτόματων Πωλητών σε Αθήνα, Λάρισα και Θεσσαλονίκη και να δώσουμε έτσι μια νέα προοπτική για τον κλάδο μας. Θα ήθελα να σημειώσω πως αυτή τη στιγμή οι επενδύσεις την τελευταία κυρίως τριετία ξεπερνούν το ποσό των 10 εκατομύριων ευρώ και όλα αυτά με ένα δανεισμό που δεν ξεπερνά το 15% του τζίρου αλλά παράλληλα και με σημαντικές θυσίες των μελών μας, που είναι και οι ιδιοκτήτες της επιχείρησης, θυσίες για τις οποίες είμαστε περήφανοι. Δώσαμε υπεραξία στο βασικό προϊόν μας το φρέσκο γάλα, μέσα από καινοτομίες και συνεχείς επενδύσεις. Όπως η νέα επιχειρηματική πρωτοβουλία μας που αφορά στην προσπάθειά μας να καταστούμε μια ομπρέλα Ελλήνων παραγωγών και άλλων μικρών συνεταιρισμών. Μετατρέποντας τα καταστήματά Αυτόματων Πωλητών σε μικρές συνεταιριστικές γωνιές ελληνικών προϊόντων, στα ΘΕΣγάλα συν, δίνοντας μια διέξοδο σε πολλούς μικρούς παραγωγούς και συνεταιρισμούς ανά την Ελλάδα στη λιανική πώληση. Ήδη στη Λάρισα λειτουργεί αυτή τη στιγμή ένα κατάστημα, στη Θεσσαλονίκη 10 και στην Αθήνα άλλα 10 με σκοπό να αυξηθούν σημαντικά. Σε αυτά τα παντοπωλεία, οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν μεταξύ 120 και πλέον κωδικών συνεταιριστικών ελληνικών προϊόντων καθημερινής διατροφής. Τα οποία επίσης μπορούν να τα προμηθευτούν και στο σπίτι τους με τη νέα υπηρεσία Διανομής κατ οίκων του Συνεταιρισμού μας. Παράλληλα όμως, δημιουργήσαμε και δημιουργούμε κοινωνικο κεφάλαιο. Ήδη απασχολούνται περισσότεροι απο 160 εργαζόμενοι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης σε μία εποχή που οι ελαστικές μορφές απασχόλησης γίνονται ο κανόνας στην αγορά εργασίας. Επίσης, όσο βρισκόμαστε σε φάση ανάπτυξης δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας ενώ στην επενδυτική μας πορεία δημιουργούμε συνέργειες με διάφορους επαγγελματικούς κλάδους τονώνοντας την τοπική οικονομία των πόλεων στις οποίες δραστηριοποιούμαστε. Τέλος με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης επιστρέφουμε τμήμα της υπεραξίας των δράσεων μας στην ίδια την κοινωνία. Με την κοινωνική προσφορά μας στηρίζουμε

3 3 καθημερινά ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, πολιτιστικές, αθλητικές και οικολογικές δράσεις. Κυρίες και Κύριοι Αυτά που προανέφερα, οι καινοτομίες και οι λειτουργίες του Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα είναι το αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς, μέσα σε ένα αρνητικό για τις επιχειρήσεις περιβάλλον, στην Ελλάδα της κρίσης. Συναντήσαμε και συναντούμε πολλά προβλήματα. Δεν θα αναφερθώ εκτενώς σε αυτά. Θα σας παραθέσω όμως κάποιες προτάσεις, προτεινόμενες παρεμβάσεις, σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής, από τις οποίες συνάγονται και οι στρεβλώσεις της λειτουργίας της αγοράς και του πρωτογενούς τομέα εν συνόλω. Τις οποίες προτάσεις επαναλαμβάνουμε με κάθε ευκαιρία δημόσιας παρέμβασης όπως η σημερινή. 1ον Θεσμικό επίπεδο - Ανταγωνισμός Απαιτείται επαναχάραξη των τομέων πολιτικής και διοικητικής λειτουργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Θα μου επιτρέψετε να το πω λαϊκά: Οι γεωπόνοι και οι κτηνίατροι οφείλουν να είναι στα χωράφια και τις φάρμες αντίστοιχα. Όχι στα γραφεία κάποιας υπηρεσίας. Επίσης είναι ανάγκη η δημιουργία δύο μόνιμων φορέων πολιτικής: ενός Μόνιμου Γραμματέα Γεωργίας, Τροφίμων και Αγροτικής Ανάπτυξης και μιας Διαρκούς Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τα Τρόφιμα, τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού χρήζει να ενισχυθεί ώστε με συνέπεια και αυστηρότητα να ελέγχει και να επιβάλλει τους κανόνες ανταγωνισμού, όπου και όταν αυτοί παραβιάζονται. Αυτή τη στιγμή ο ανύπαρκτος έλεγχος και η ολιγωρία του κρατικού μηχανισμού ελληνοποιεί αγροτικά προϊόντα αγνώστου προελεύσεως και ποιότητας, διαλύοντας την εγχώρια παραγωγή. Οι αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να κινητοποιηθούν και να ξεκινήσουν άμεσα εντατικοί και αυστηροί έλεγχοι για την τήρηση ισοζυγίου όλων των αγροτικών προϊόντων, ώστε να υπάρχει ιχνηλασιμότητα. Τότε θα εξαλειφθούν φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού και δεν θα παραπλανάται ο καταναλωτής.

4 4 Πολιτικό Επίπεδο Συνεργατισμός Μέχρι στιγμής οι Νόμοι περί συνεταιρισμών αποτέλεσαν κεντρικό άξονα άσκησης πολιτικής των εκάστωτε κυβερνήσεων μέσω της χειραγώγησης των ίδιων των Συνεταιρισμών και των μελών τους. Πρέπει να υπάρξει ουσιαστική πολιτική βούληση, ώστε η πολιτεία, αν όχι να σπρώξει, τουλάχιστον να μην δημιουργεί συνεχώς εμπόδια στο υγιές Συνεταιριστικό κίνημα. Το συνεταιριστικό μοντέλο για να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης πρέπει να αλλάξει να εκσυγχρονιστεί στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης όπου αρκετοί αγροτικοί συνεταιρισμοί μεγαλουργούν, δεν υπάρχει ειδικός νόμος περί αγροτικών Συνεταιρισμών. Ο νόμος λοιπόν περί Συνεταιρισμών στην Ελλάδα, πρέπει να καταργηθεί κατά τη γνώμη μου, ώστε οι συνεταιριστικές οργανώσεις να μπορέσουν να λειτουργήσουν αυτόνομα. Αναφορικά με τη λειτουργία των συνεργατικών μοντέλων θα έλεγα ότι η ιστορία μας δίδαξε πως για να είναι πετυχημένη θα πρέπει να γίνει σε καθαρά επιχειρηματική βάση και μακριά από τον εναγκαλισμό της με το πελατειακό κράτος και τα κόμματα. Μέσω αυτής της υγιούς οδού θα μπορούσαμε να πετύχουμε: Α) Αναδιάρθρωση του αγροτικού τομέα με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, Β) Ενίσχυση της βιωσιμότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων μέσω της δημιουργίας οικονομιών κλίμακας και Γ) αύξηση της προστιθέμενης αξίας με έμφαση στη μεταποίηση, την τυποποίηση του προϊόντος και τη διαφοροποίηση προς καινοτόμα προϊόντα. Οικονομία - Φορολογία Θα μπορούσαν να δοθούν και φορολογικά κίνητρα για τη δημιουργία και την ενδυνάμωση των Συνεταιρισμών στη χώρα. Αυτή τη στιγμή οι υγιείς συνεταιρισμοί στην Ελλάδα δεν ξεπερνούν τους 20 και οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν χαμηλή κερδοφορία. Το δημοσιονομικό όφελος λοιπόν από την υπερφορολόγηση τους είναι μηδαμινό. Θα μπορούσε η φορολόγηση των συνεταιρισμών να είναι αρκετά χαμηλότερη από τη φορολόγηση των φυσικών προσώπων αγροτών, και παράλληλα ίδια με τη φορολόγηση αγροτών που είναι μέλη Συνεταιρισμών, ώστε αυτό το μέτρο να αποτελέσει κίνητρο για τους

5 5 αγρότες να περνούν το σύνολο της παραγωγής τους από τους Συνεταιρισμούς. Στο επίπεδο διασύνδεσης των συνεργατικών σχημάτων με τον τραπεζικό τομέα και τα χρηματοδοτικά εργαλεία θα ήθελα να αναφέρω το παράδειγμα της Glanbia. Η Glanbia είναι μια μεγάλη Ιρλανδική συνεταιριστική οργάνωση με 15,000 μέλη και πρόσφατα εγκαινίασε ένα νέο σχήμα δανειοδότησης κτηνοτρόφων το Milk Flex. Με δυο λέξεις οι όροι της δανειοδότησης είναι ευνοϊκοί για τον κτηνοτρόφο κυρίως γιατί η αποπληρωμή του δανείου συνδέεται με την τιμή του γάλακτος, όταν αυτή πέφτει κάτω από ένα ορισμένο επίπεδο η αποπληρωμή παγώνει, ενώ όταν ανεβαίνει πάνω από ένα ταβάνι, η αποπληρωμή αυξάνει. Επίσης δεν γίνεται αποπληρωμή τους μήνες χαμηλής γαλακτοπαραγωγής. Εκπαίδευση Επόμενο πολύ σημαντικό πεδίο δραστηριοποίησης για την επόμενη μέρα είναι φυσικά η εκπαίδευση. Εκπαίδευση βασισμένη στη συνεργασία τόσο του κράτους όσο και των πανεπιστημίων και του ιδιωτικού τομέα. Ο αγροτικός τομέας για να επιβιώσει και να αναπτυχθεί έχει ανάγκη από τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη δημιουργία Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και γιατί όχι, από αγροτικά σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Κυρίες και κύριοι Τα νέου τύπου συνεργατικά σχήματα στην Ελλάδα, νέα ως προς τις αντιλήψεις, τις πρακτικές και τη λειτουργίας τους δεν έχουν περιθώρια αποτυχίας. Είναι καταδικασμένα να πετύχουν. Το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα της χώρα μας περνά μέσα από το συνεργατισμό. Προτάσεις υπάρχουν. Έχουν ήδη ακουστεί και θα ακουστούν και άλλες σήμερα. Το ζήτημα είναι εάν θέλουμε και με ποιον τρόπο οι προτάσεις αυτές να μην μείνουν απλά θεωρίες αλλά να διαμορφωθούν σε πολιτικές αλλαγών. Ευχαριστώ