Δύο ζεύγη στενόμακρων μεμβρανοειδών πτερύγων με πολλές νευρώσεις και συνήθως ένα σκοτεινόχρωμο στίγμα κοντά στην κορυφή τους

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Δύο ζεύγη στενόμακρων μεμβρανοειδών πτερύγων με πολλές νευρώσεις και συνήθως ένα σκοτεινόχρωμο στίγμα κοντά στην κορυφή τους"

Εὐνίκη Ανδρεάδης
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΤΑΞΗ: ODONATA

και συνήθως ένα σκοτεινόχρωμο στίγμα κοντά στην κορυφή τους Πετούν

2 ΤΑΞΗ: ODONATA Έντομα, μετρίου μεγάλου μεγέθους Στοματικά μόρια μασητικού τύπου Δύο ζεύγη στενόμακρων μεμβρανοειδών πτερύγων με πολλές νευρώσεις και συνήθως ένα σκοτεινόχρωμο στίγμα κοντά στην κορυφή τους Πετούν γρήγορα Ατελή μορφή η υδρόβιος νύμφη, ατελής μεταμόρφωση ημιμετάβολα ακμαίο νύμφη

3 Είναι σαρκοφάγα έντομα Συλλαμβάνουν τη λεία τους κατά την πτήση Τα συναντούμε κοντά σε λίμνες ή ποτάμια Δεν είναι βλαβερά για τη γεωργία

6 ΤΑΞΗ: ISOPTERA

7 Έντομα, μικρού - μετρίου μεγέθους (3-20mm) Στοματικά μόρια μασητικού τύπου Θώρακας που ενώνεται με την κοιλία μέσω ευρείας βάσεως Μεταμορφώσεις ατελείς Έντομα κοινόβια: βασιλιάς, βασίλισσα (πρωτεύοντα αναπαραγωγικά άτομα θεμελιωτικά, δευτερεύοντα αναπαραγωγικά, οπλίτης, εργάτες)

8 ΤΕΡΜΙΤΕΣ Κεραίες ευθείς, νηματοειδείς ή κομβολογιοειδείς Στις πτερωτές μορφές οι πρόσθιες πτέρυγες είναι περίπου ίσες και όμοιες με τις οπίσθιες Η κοιλία ενώνεται με τον θώρακα σε όλο το πλάτος της Οι ταρσοί έχουν -σχεδόν πάντα- τέσσερα άρθρα

9 Η κοινότητα ζει σε φωλιά στο έδαφος ή μέσα σε ξύλο Η εργασία μέσα στη φωλιά κατανέμεται μεταξύ των ατόμων διαφόρων μορφών (κατηγοριών)

10 Αναπαραγωγά (βασιλιάς και βασίλισσα) Μακριές πτέρυγες Σύνθετους οφθαλμούς Σκληρό δερμάτιο Αρσενικό μικρότερο από το θηλυκό Παράγονται στη φωλιά και την εγκαταλείπουν κατά σμήνη Μεμονωμένα ζεύγη δημιουργούν νέες κοινότητες, αφού αποβάλουν τις πτέρυγές τους

11 Αναπαραγωγά αντικατάστασης Ενεργοποιούνται όταν ένα από τα δύο αναπαραγωγά της κοινότητας πεθάνει ή σκοτωθεί Είναι ικανά να αναπαραχθούν Συνήθως κοντές πτέρυγες (δεν εγκαταλείπουν την κοινότητα) Μικρούς οφθαλμούς

12 Εργάτες Στείρα άτομα, αρσενικά ή θηλυκά, με ατροφικά γεννητικά όργανα Έχουν σχετικά μικρές γνάθους Άπτερα, χωρίς -συνήθωςσύνθετους οφθαλμούς Εκτελούν διάφορες εργασίες: -μαζεύουν τροφή -ταΐζουν τη βασίλισσα, τους οπλίτες και τις νύμφες -κατασκευάζουν φωλιές, στοές και περάσματα

13 Οπλίτες Στείρα, άπτερα αρσενικά Kεφαλή πολύ ανεπτυγμένη, όπως και οι γνάθοι Μπορεί να φέρουν ή όχι σύνθετους οφθαλμούς Ρόλος: -Όταν η κοινότητα ενοχληθεί, οι οπλίτες επιτίθενται εναντίον των εισβολέων

14 Φυσογαστρία βασίλισσας

15 Εργάτες και οπλίτες

17 ORTHOPTERA Ακρίδες, γρύλλοι, κρεμυδοφάγος Μασητικού τύπου στοματικά μόρια Πηδητικού τύπου το πίσω ζεύγος ποδιών (με ισχυρούς μηρούς) Ημιμετάβολα Πολλά είδη μεταναστευτικά, σε αγέλες Πρόσθιες πτέρυγες ψευδέλυτρα

Ωοθέτης (στα θήλεα) καλά ανεπτυγμένος, μακρύς Βραχείες

18 ENSIFERA ORTHOPTERA Δύο υποτάξεις COELIFERA Μακριές κεραίες, συχνά μεγαλύτερες από το σώμα, νηματοειδείς Ωοθέτης (στα θήλεα) καλά ανεπτυγμένος, μακρύς Βραχείες κεραίες, σμηριγγοειδείς Ωοθέτης (στα θήλεα) μικρός, ανανάπτυκτος

19 ORTHOPTERA MANTODEA Μάντεις ( αλογάκια της παναγίτσας ) Μασητικού τύπου στοματικά μόρια Συλληπτικού τύπου το πρόσθιο ζεύγος ποδιών Τρέφονται από άλλα έντομα, αρπακτικά, ωφέλιμα

20 THYSANOPTERA κν. Θρίπες Μικρά (συνήθως 2-3 mm) Μυζητικού τύπου τα στοματικά μόρια (με στυλέτο) Πτέρυγες με κροσσούς (θυσσάνους) Πολλά είδη είναι σημαντικοί εχθροί σε διάφορες καλλιέργειες Μεταδίδουν ιώσεις στα φυτά

21 HEMIPTERA Πτερυγωτά, με διάφορα μεγέθη Μυζητικού (νύσσοντος) στοματικά μόρια Αφίδες (μελίγκρες), κοκκοειδή (ψώρες), βρωμούσες Ημιμετάβολα

Δύο υποτάξεις HOMOPTERA Πρόνωτο μικρό Πτέρυγες (πρόσθιες

22 HETEROPTERA Πρόνωτο ανεπτυγμένο Πρόσθιες πτέρυγες ημιέλυτρα Σε στάση οι πτέρυγες διασταυρώνονται HEMIPTERA Δύο υποτάξεις HOMOPTERA Πρόνωτο μικρό Πτέρυγες (πρόσθιες και οπίσθιες) μεμβρανοειδείς Σε στάση οι πτέρυγες μοιάζουν με στέγη

HOMOPTERA APHIDOIDEA αφίδες (μελίγκρες) Μικρού μεγέθους (<3 mm) Φέρουν σιφώνια στην κοιλία Πολύ σημαντική οικογένεια για τη γεωργία Μικρός βιολογικός κύκλος (πολλές γενεές το έτος) Τα περισσότερα

23 HOMOPTERA APHIDOIDEA αφίδες (μελίγκρες) Μικρού μεγέθους (<3 mm) Φέρουν σιφώνια στην κοιλία Πολύ σημαντική οικογένεια για τη γεωργία Μικρός βιολογικός κύκλος (πολλές γενεές το έτος) Τα περισσότερα είδη έχουν ευρύ κύκλο ξενιστών Άμεσες και έμμεσες ζημιές Κατά τη διάρκεια του βιολογικού τους κύκλου οι αφίδες μπορούν να αλλάζουν μορφές και συνήθειες: Άλλοτε πολλαπλασιάζονται εγγενώς και άλλοτε παρθενογεννετικά Άλλοτε ζωοτόκα και άλλοτε ωοτόκα Άλλοτε τα ακμαία είναι πτερωτά και άλλοτε άπτερα

24 Aphis gossypii

25 Aphis fabae

26 Αφιδομεταδιδόμενοι ιοί (συμπτώματα σε φύλλα)

HOMOPTERA COCCOIDEA Κοκκοειδή (ψώρες) Συνήθως μικρού μεγέθους (<6 mm) Γενετήσιος διμορφισμός Άρρενα: εντομόμορφα άπτερα ή πτερωτά (με μόνο τις πρόσθιες πτέρυγες) Θήλεα: σώμα απιοειδές που καλύπτεται

27 HOMOPTERA COCCOIDEA Κοκκοειδή (ψώρες) Συνήθως μικρού μεγέθους (<6 mm) Γενετήσιος διμορφισμός Άρρενα: εντομόμορφα άπτερα ή πτερωτά (με μόνο τις πρόσθιες πτέρυγες) Θήλεα: σώμα απιοειδές που καλύπτεται από σκληρό κέλυφος (ασπίδιο) που σχηματίζεται από τα νυμφικά εκδύματα Πολλές και σημαντικές οικογένειες για τη γεωργία Δύσκολη η καταπολέμηση, λόγω της ύπαρξης του ασπιδίου (προστασία) Μύζηση, μελίτωμα, καπνιά Πολλά είδη πολυφάγα

28 Diaspididae (σκληρές ψώρες) Chrysomphalus dictuospermi Aonidiella aurantii Pseudaulacaspis pentagona

29 Saissetia oleae (Coccidae) (λεκάνιο της ελιάς)

30 Μαλακές ψώρες (το σώμα καλύπτεται από κηρώδη εκκρίματα) Planococcus citri (Pseudococcidae) Pseudococcus adonidum (Pseudococcidae) Icerya purchasi (Margarodidae)

ημιδιαφανείς, ακίνητες Πολύ σημαντική οικεγένεια για τη γεωργία Μικρός βιολογικός κύκλος (πολλές γενεές

31 HOMOPTERA ALEYRODIDAE Αλευρώδεις Μικρού μεγέθους (<2 mm) Η νύμφη πρώτου σταδίου είναι έρπουσα (κινείται) Οι νύμφες των υπόλοιπων σταδίων είναι ακίνητες (προσηλωμένες) Ακμαία με λευκές πτέρυγες, νύμφες ημιδιαφανείς, ακίνητες Πολύ σημαντική οικεγένεια για τη γεωργία Μικρός βιολογικός κύκλος (πολλές γενεές το έτος) Τα περισσότερα είδη έχουν ευρύ κύκλο ξενιστών Μύζηση, μελίτωμα Trialeurodes vaporariorum Bemisia tabaci

32 HETEROPTERA Macrolophus pygmaeus (Miridae) Tingidae Pentatomidae

33 NEUROPTERA Χρύσωπες Αρπακτικά άλλων εντόμων: ωφέλιμα και στις προνύμφες Τα ακμαία ζωντανά χρώματα, με δαντελωτές μεμβρανοειδείς πτέρυγες (lacewings) Οι προνύμφες με ισχυρές άνω γνάθους (τσιμπίδες)

34 COLEOPTERA LEPIDOPTERA HYMENOPTERA DIPTERA ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟ ΕΙΔΩΝ ΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ (>80 % των ειδών ανήκουν σε αυτές) Hymenoptera Orthoptera Hemiptera Lepidoptera Coleoptera Diptera

COLEOPTERA Η πιο μεγάλη τάξη του ζωικού βασιλείου

στοματικά μόρια (και στα ακμαία και στις προνύμφες)

φυτοφάγα-σαρκοφάγα Ανθεκτικά στην έλλειψη υγρασίας,

35 COLEOPTERA Η πιο μεγάλη τάξη του ζωικού βασιλείου (σκαθάρια), με > είδη Από πολύ μικρό έως πολύ μεγάλο μέγεθος (0.5 mm-150 mm), μεγάλη ποικιλομορφία Μασητικού τύπου στοματικά μόρια (και στα ακμαία και στις προνύμφες) Πρόσθιες πτέρυγες: Έλυτρα Μεγάλος κύκλος ξενιστών, φυτοφάγα-σαρκοφάγα Ανθεκτικά στην έλλειψη υγρασίας, καθώς και στις ακραίες θερμοκρασίες και άλλες δυσμενείς συνθήκες Πολλές και σημαντικές οικογένειες για τη γεωργία

36 COLEOPTERA ADEPHAGA Δύο υποτάξεις POLYPHAGA Τα οπίσθια ισχία καλύπτουν τον πρώτο κοιλιακό στερνίτη Ταρσοί από 5 άρθρα (5-5-5) Κεραίες νηματοειδείς Τα οπίσθια ισχία δεν καλύπτουν πλήρως τον πρώτο κοιλιακό στερνίτη Ταρσοί με διάφορο αριθμό άρθρων Κεραίες διαφόρων τύπων

37 ADEPHAGA CARABIDAE είδη Με γραμμές στα έλυτρα Καρδιόσχημο πρόνωτο, άνω γνάθοι εκτείνονται εμπρός Νηματοειδείς κεραίες Νυκτόβια, τα πολλά είδη είναι εδαφόβια, άλλα αρπακτικά άλλων εντόμων Zabrus tenebrioides

CURCULIONIDAE >55000 είδη: η πολυπληθέστερη οικογένεια όχι μόνο των εντόμων, αλλά και όλου του ζωικού βασιλείου Χαρακτηριστικό (μοναδικό ανάμεσα

39 CURCULIONIDAE >55000 είδη: η πολυπληθέστερη οικογένεια όχι μόνο των εντόμων, αλλά και όλου του ζωικού βασιλείου Χαρακτηριστικό (μοναδικό ανάμεσα στα κολεόπτερα): ρύγχος Προνύνφες ευκέφαλες άποδες (εξαίρεση στα κολεόπτερα) Ευρύς κύκλος ξενιστών, από τις σημαντικότερες οικογένειες για τη γεωργία

40 CURCULIONIDAE Sitophilus oryzae

41 CHRYSOMELIDAE >20000 είδη Έντονα χρώματα στα ακμαία Τρέφονται από τα πράσινα μέρη του φυτού και οι προνύμφες και τα ακμαία Leptinotarsa decemlineata (δορυφόρος της πατάτας)

42 COCCINELLIDAE Πασχαλίτσες Έντονα χρώματα στα έλυτρα των ακμαίων, ωοειδές σχήμα σώματος Αρπακτικά άλλων εντόμων (κυρίως αφίδων, κοκκοειδών), πολλά είδη χρησιμοποιούνται στη βιολογική καταπολέμηση Coccinella semptepunctata (πασχαλίτσα)

(πεπλατυσμένες σμήριγγες) Πολλές οικογένειες

46 LEPIDOPTERA Πεταλούδες (> είδη) Προνύμφες: Μασητικού τύπου στοματικά μόρια, Ακμαία: μυζητικού τύπου Πρόσθιες και οπίσθιες πτέρυγες: Μεμβρανοειδείς, καλύπτονται από λέπια (πεπλατυσμένες σμήριγγες) Πολλές οικογένειες σημαντικές για τη γεωργία Τα ακμαία φέρουν προβοσκίδα με την οποία μυζούν νέκταρ και άλλες ουσίες

οπίσθιες πτέρυγες σχεδόν ανισομεγέθεις με άνισο αριθμό νεύρων Προβοσκίδα καλώς ανπεπτυγμένη Δύο σειρές

47 HOMONEURA LEPIDOPTERA Δύο υποτάξεις HETERONEURA Πρόσθιες και οπίσθιες πτέρυγες σχεδόν ισομεγέθεις με τον ίδιο αριθμό νεύρων Προβοσκίδα ατροφική Περιλαμβάνει είδη χωρίς γεωργικό ενδιαφέρον Πρόσθιες και οπίσθιες πτέρυγες σχεδόν ανισομεγέθεις με άνισο αριθμό νεύρων Προβοσκίδα καλώς ανπεπτυγμένη Δύο σειρές RHOPALOCERA Ροπαλοειδείς κεραίες Ημερόβια είδη HETEROCERA Μη ροπαλοειδείς κεραίες Νυκτόβια είδη (ως ακμαία)

48 RHOPALOCERA PIERIDAE Ακμαία με λευκό-κίτρινο χρωματισμό στις πτέρυγες Τρέφονται από πολλά είδη φυτών, από το φυλλώδες μέρος τους Σημαντικότερα είδη το Pieris brassicae και το P. rappae (πιερίδες των λαχάνων) Θήλυ 3 κηλίδες, άρρεν δεν έχει

49 HETEROCERA NOCTUIDAE >20000 είδη, από τις πιο σημαντικές οικογένειες των λεπιδοπτέρων στη γεωργία Ακμαία: τεφρό-φαιό χρώμα στις πτέρυγες, οι πρόσθιες σκοτεινότερες των οπισθίων Πολλά είδη είναι μεταναστευτικά Sesamia nonagrioides (σεζάμια του αραβοσίτου:ακμαίο, προνύμφη, προσβολές)

50 Helicoverpa armigera

51 Carpocapsa (Cydia) pomonella (Lepidoptera: Tortricidae), καρπόκαψα της μηλιάς

52 Lobesia botrana (Ευδεμίδα της αμπέλου) (ακμαίο, προνύμφη και προσβολές)

με κοιλιακούς ψευδόποδες Περιλαμβάνει είδη φυτοφάγα Κοιλία συνδεόμενη με το

53 SYMPHYTA HYMENOPTERA Δύο υποτάξεις APOCRITA Κοιλία συνδεόμενη με το θώρακα με ευρεία βάση (χωρίς μίσχο) Προνύμφες με τρία ζεύγη θωρακικών ποδιών και ενίοτε με κοιλιακούς ψευδόποδες Περιλαμβάνει είδη φυτοφάγα Κοιλία συνδεόμενη με το θώρακα με μίσχο Προνύμφες άποδες Περιλαμβάνει είδη σαρκοφάγαεντομοφάγα, σπανίως φυτοφάγα

54 HYMENOPTERA Πολλά είδη παρασιτοειδή (ωφέλιμα) Παρασιτοειδές του γένους Trichogramma (ωοπαρασιτοειδές)

55 Cales noacki Aleurothrixus floccosus (εριώδης αλευρώδης)

NEMATOCERA DIPTERA Δύο υποτάξεις BRACHYCERA

σπανίως ημικέφαλες Στη θέση της οπίσθιας

56 NEMATOCERA DIPTERA Δύο υποτάξεις BRACHYCERA Κεραίες μακριές, πολύαρθρες (> από 6 άρθρα), νηματοειδείς ή σμηριγγοειδείς Προνύμφες ευκέφαλες ή ημικέφαλες, άποδες Κεραίες βραχείες, αποτελούμενες από 3 άρθρα, πτεροειδείς Προνύμφες σκωληκόμορφες, ακέφαλες, σπανίως ημικέφαλες Στη θέση της οπίσθιας πτέρυγας: αλτήρας ροπαλοειδές όργανο, βελτιώνει την ισορροπία κατά την πτήση

57 BRACHYCERA - Cyclorrhapha Προνύμφη άποδη με γναθικά άγκιστρα

59 NEMATOCERA Culicidae (κουνούπια) Tipulidae Cecidomyidae (κηκιδόμυγες)

60 Bactrocera (=Dacus) oleae Tephritidae (=Trypetidae)

61 Ceratitis capitata Tephritidae (=Trypetidae)

Σχετικά έγγραφα

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΕΝΤΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΥΠΟΚΛΑΣΗ APTERYGOTA ΤΑΞΗ DIPLURA ΤΑΞΗ PROTURA ΤΑΞΗ THYSANURA ΤΑΞΗ COLLEMBOLA ΚΛΑΣΗ INSECTA ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΝEOPTERA ΥΠΟΚΛΑΣΗ PTERYGOTA ΔΙΑΙΡΕΣΗ PALEOPTERA ΤΑΞΗ EPHEMEROPTERA ΤΑΞΗ