ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 81, μεηάθραζη. γύξσ γύξσ,

Transcript

1 ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 81, μεηάθραζη Οἱ κὲλ νὖλ Πεινπνλλήζηνη εὐζὺο ηῆο λπθηὸο ἐθνκίδνλην θαηὰ ηάρνο ἐπ νἴθνπ παξὰ ηὴλ γὴλ θαὶ ὑπεξελεγθόληεο ηὰο λαῦο ηὸλ Λεπθαδίωλ ἰζζκὸλ ὅπωο κὴ ὀθζῶζηλ πεξηπιένληεο, ἀπνθνκίδνληαη. Κεξθπξαῖνη δὲ αἰζζόκελνη ηάο ηε Ἀηηηθὰο λαῦο πξνζπιενύζαο ηάο ηε ηῶλ πνιεκίωλ νἰρνκέλαο, ιαβόληεο ἤγαγόλ ηε ηνὺο Μεζζελίνπο ἐο ηὴλ πόιηλ ὄληαο πξόηεξνλ ἔμω, θαὶ θειεύζαληεο ηὰο λαῦο ἃο ἐπιήξωζαλ πεξηπιεῦζαη ἐο ηὸλ Ὑιιαϊθὸλ ιηκέλα, ἐλ ὅζῳ πεξηεθνκίδνλην, εἰ ιάβνηέλ ηηλα ηῶλ ἐρζξῶλ, ἀπέθηεηλνλ θαὶ ἐθβηβάδνληεο ἐθ ηῶλ λεῶλ ὅζνπο ἔπεηζαλ ἐζβῆλαη ἀπερξῶλην, ἐιζόληεο ηε ἐο ηὸ Ἥξαηνλ ἔπεηζαλ ὡο πεληήθνληα ἄλδξαο ηῶλ ἱθεηῶλ δίθελ ὑπνζρεῖλ θαὶ πάληωλ θαηέγλωζαλ ζάλαηνλ. Οἱ δὲ πνιινὶ ηῶλ ἱθεηῶλ, ὅζνη νὐθ ἐπείζζεζαλ, ὡο ἑώξωλ ηὰ γηγλόκελα, δηέθζεηξνλ ἀιιήινπο αὐηνῦ ἐλ ηῷ ἱεξῷ, θαί ηηλεο ἀπήγρνλην ἐθ ηῶλ δέλδξωλ, νἱ δ ἀλεινῦλην ὡο ἕθαζηνη ἐδύλαλην. Οη Πεινπνλλήζηνη ινηπόλ ακέζσο, ηε λύρηα, έθπγαλ γξήγνξα γξήγνξα πίζσ γηα ηελ παηξίδα ηνπο θνληά ζηελ αθηή θαη αθνύ έζπξαλ ηα πινία πάλσ απ ηνλ ηζζκό ηεο Λεπθάδαο γηα λα κε γίλνπλ αληηιεπηνί πιένληαο γύξσ γύξσ, θεύγνπλ. Οη Κεξθπξαίνη εμάιινπ όηαλ θαηάιαβαλ όηη ηα αζελατθά πινία πιεζίαδαλ θαη όηη ηα ερζξηθά είραλ θύγεη, αθνύ πήξαλ νδήγεζαλ ηνπο Μεζζελίνπο ζηελ πόιε πνπ πξσηύηεξα βξίζθνληαλ έμσ, θαη αθνύ έδσζαλ εληνιή ζηα πινία πνπ είραλ εμνπιίζεη λα πιεύζνπλ γύξσ γύξσ ζην Υιιατθό ιηκάλη, θαζώο έπιεαλ γύξσ γύξσ, αλ έπηαλαλ θάπνηνλ αληίπαιό ηνπο, ηνλ ζθόησλαλ θαη αθνύ απνβίβαδαλ από ηα πινία όζνπο είραλ πείζεη λα επηβηβαζηνύλ ηνπο ζθόησλαλ αθόκα αθνύ πήγαλ ζην Ηξαίν έπεηζαλ πελήληα πεξίπνπ ηθέηεο λα δερηνύλ λα δηθαζηνύλ θαη όινπο ηνπο θαηαδίθαζαλ ζε ζάλαην. Οη πεξηζζόηεξνη σζηόζν από ηνπο ηθέηεο, όζνη δελ είραλ πεηζηεί, θαζώο έβιεπαλ απηά πνπ γίλνληαλ, ζθόησλαλ ν έλαο ηνλ άιιν εθεί κέζα ζην λαό, θαη κεξηθνί απαγρνλίδνληαλ από ηα δέληξα, ελώ άιινη έδηλαλ ηέινο ζηε δσή ηνπο όπσο ν θαζέλαο κπνξνύζε. Επηκέιεηα : παλαγόπνπινο θνξλήιηνο 1

2 Ἡκέξαο ηε ἑπηά, ἃο παξέκεηλε Εὐξπκέδωλ ἀθηθόκελνο ηαῖο ἑμήθνληα λαπζί, Κεξθπξαῖνη ἐθόλεπνλ ηνὺο δνθνῦληαο ζθῶλ αὐηῶλ ἐρζξνὺο εἶλαη, ἐπηθέξνληεο κὲλ ηὴλ αἰηίαλ ηνῖο θαηαιύνπζη ηὸλ δῆκνλ, ἀπέζαλνλ δέ ηηλεο θαὶ ἕλεθα ἰδίαο ἔρζξαο, θαὶ ἄιινη ὑπὸ ηῶλ ιαβόληωλ ὀθεηινκέλωλ ζθίζη ρξεκάηωλ πᾶζά ηε ἰδέᾳ ζαλάηνπ θαηέζηε, θαὶ νἷνλ θηιεῖ γίγλεζζαη ἐλ ηῷ ηνηνύηῳ, νὐδὲλ ὅηη νὐ μπλέβε θαὶ ἔηη πεξαηηέξω. Καὶ γὰξ ἀπέθηεηλε παηὴξ παῖδα θαὶ ἀπεζπῶλην ἀπὸ ηῶλ ἱεξῶλ θαὶ έθηείλνλην πξὸο αὐηνῖο, νἱ δέ ηηλεο θαὶ πεξηνηθνδνκεζέληεο ἀπέζαλνλ ἐλ ηῷ ἱεξῷ ηνῦ Δηνλύζνπ. Καη γηα εθηά κέξεο, όζν έκεηλε ν Επξπκέδνληαο αθόηνπ ήξζε κε ηα εμήληα πινία, νη Κεξθπξαίνη ζθόησλαλ απηνύο από ηνπο ζπκπνιίηεο ηνπο πνπ ζεσξνύληαλ όηη ήηαλ ερζξνί ηνπο, θαη παξ όιν πνπ ηζρπξίδνληαλ όηη ηηκσξνύζαλ απηνύο πνπ πξνζπαζνύζαλ λα θαηαιύζνπλ ηε δεκνθξαηία, όκσο κεξηθνί βξήθαλ ην ζάλαην θαη γηα πξνζσπηθέο έρζξεο, θαη άιινη από ηνπο νθεηιέηεο ηνπο γηα ρξήκαηα πνπ ηνπο νθείινληαλ θαη θάζε κνξθή ζαλάηνπ ζπλέβε, θαη όπσο ζπλήζσο ζπκβαίλεη ζε ηέηνηεο πεξηζηάζεηο, όια έγηλαλ θαη αθόκα πεξηζζόηεξα. Καη κάιηζηα ζθόησλε ν παηέξαο ην γην θαη έβγαηλαλ έμσ από ηα ηεξά θαη ζθνηώλνληαλ κπξνζηά ζ απηά, κεξηθνί άιινη επίζεο, αθνύ πεξηθιείζηεθαλ από ηείρνο, πέζαλαλ κέζα ζην λαό ηνπ Δηόλπζνπ. ΠΑΡΑΣΗΡΗΕΙ «ηῆς νσκηὸς εὐθὺς καηὰ ηάτος παρὰ ηὴν γῆν»: πξόθεηηαη γηα ηε ιαζξαία θπγή ησλ 53 πεινπνλλεζηαθώλ πινίσλ. Ο ηζηνξηθόο ίζσο εηξσλεύεηαη ην ρξόλν θαη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν έθπγαλ νη Πεινπνλλήζηνη θαζώο απηή ε θξπθή απνρώξεζε ηνπ Αιθίδα θαλεξώλεη αλέληηκε ζπκπεξηθνξά. Πάλησο, ηα 60 πινία ηνπ Επξπκέδνληα καδί κεηα 12 ηνπ Νηθόζηξαηνπ θαη ηα ηξηάληα ησλ Κεξθπξαίσλ ζρεκάηηδαλ κηα ηζρπξόηαηε λαπηηθή δύλακε, «ὅπως μὴ περιπλέονηες ὀθθῶζιν»: Ίζσο ν ιόγνο γηα ηνλ νπνίν νη Πεινπνλλήζηνη κεηέθεξαλ ηα πινία πάλσ από ηνλ ηζζκό δελ ήηαλ ν θόβνο κε γίλνπλ αληηιεπηνί, αιιά γηα λα θεξδίζνπλ ρξόλν. Ο πεξίπινπο ηνπ λεζηνύ ζα απαηηνύζε πεξηζζόηεξν ρξόλν. Η Επηκέιεηα : παλαγόπνπινο θνξλήιηνο 2

3 λπρηεξηλή αθηνπινΐα θαίλεηαη πσο ήηαλ ην αίηην γηα ην νπνίν ν πεινπνλλεζηαθόο ζηόινο δηέθπγε ηελ πξνζνρή ησλ Αζελαίσλ, «ηούς ηε Μεζζηνίοσς»: πξόθεηηαη γηα ηνπο 500 Μεζζελίνπο πνπ ήξζαλ κε ην Νηθόζηξαην. Η είζνδόο ηνπο ζηελ πόιε ζθνπό είρε ηελ ελίζρπζε ησλ δεκνθξαηηθώλ θαη ηνλ παξάιιειν εθθνβηζκό ησλ νιηγαξρηθώλ. Δελ αλαθέξεηαη όκσο από ην Θνπθπδίδε αλ πήξαλ ελεξγά κέξνο ζηηο ζεξησδίεο πνπ αθνινύζεζαλ. «καὶ ηὰς ναῦς περιπλεῦζαι κελεύζανηες»: Επεηδή κέζα ζηα πινία ππήξραλ θαη νιηγαξρηθνί, νη δεκνθξαηηθνί κε ηε κεηαζηάζκεπζε ήζειαλ λα ηνπο απνκνλώζνπλ, απνκαθξύλνληάο ηνπο απ ηνπο ζπκπαηξηώηεο θαη ηνπο νκντδεάηεο ηνπο πνπ βξίζθνληαλ ζην Ήξαην θαη ηελ αγνξά. Επίζεο, ζην Υιιατθό ιηκάλη ζηάιζεθαλ δηόηη νη δεκνθξαηηθνί ην είραλ από ηελ αξρή ησλ γεγνλόησλ ππό ηνλ πιήξε έιεγρό ηνπο. «καὶ ἐκ ηῶν νεῶν ἀπετρῶνηο»: δείρλεη ηελ αλαιγεζία θαη ηε ζθιεξόηεηα ησλ δεκνθξαηηθώλ. Δε ιππήζεθαλ νύηε εθείλνπο πνπ δέρηεθαλ λα ζπκθηιησζνύλ καδί ηνπο θαη λ αγσληζηνύλ αθόκα θη ελάληηα ζ απηνύο πνπ ζπκπαζνύζαλ. «ἐς ηὸ Ἥραιόν ηε θάναηον»: νη δεκνθξαηηθνί έζηεζαλ κηα παξσδία δίθεο κε πξναπνθαζηζκέλν ην θαηαδηθαζηηθό απνηέιεζκα γηα όινπο. Εμαπαηνύλ δειαδή γηα δεύηεξε θνξά ηνπο αληηπάινπο ηνπο ρξεζηκνπνηώληαο δόιν, γηα λα λνκηκνπνηήζνπλ ηελ εμόλησζή ηνπο. «διέθθειρον καὶ ἐκ ηῶν δένδρων οἱ δ ὡς ἀνηλοῦνηο»: νη νιηγαξρηθνί βιέπνληαο πσο δελ ππάξρεη γη απηνύο θακηά ειπίδα ζσηεξίαο, πξνηηκνύλ λα ζέζνπλ νη ίδηνη ηέξκα ζηε δσή ηνπο παξά λα πέζνπλ ζηα ρέξηα ησλ ερζξώλ ηνπο. Πξόθεηηαη γηα κηα ηξαγηθή θαη ζπλάκα θξηθηαζηηθή εηθόλα. Ο Θνπθπδίδεο κεηαδίδεη ην θιίκα ηεο απόγλσζεο ησλ νιηγαξρηθώλ κε ηξία ξήκαηα πνπ δειώλνπλ ζάλαην ( δηέθζεηξνλ, ἀπήγρνλην, ἀλεινῦλην). «ἡμέρας ηε ἑπηά,,, παρέμεινε ἐθόνεσον»: ν ηζηνξηθόο κάιινλ ειέγρεη ηνλ Επξπκέδνληα θαζώο ηνλ ζεσξεί ππεύζπλν γηα ό,ηη ζπκβαίλεη ζηελ Κέξθπξα. Ο Επξπκέδνληαο κε 60 πινία ζα κπνξνύζε λα παξέκβεη θαη λα ζηακαηήζεη ηε δνινθνλία ησλ νιηγαξρηθώλ, όπσο είρε θάλεη ν Νηθόζηξαηνο. Πηζηεύεηαη γεληθά πσο ν Νηθόζηξαηνο είρε θύγεη κεηά ηελ άθημε ηνπ Επξπκέδνληα, αθήλνληαο ζηελ Κέξθπξα ηνπο Μεζζελίνπο ή πσο ήηαλ θαηώηεξνο απ ηνλ Επξπκέδνληα θαη δελ ίζρπε ηε ζέιεζή ηνπ. «ηὴν μὲν αἰηίαν ἐπιθέρονηες ηοῖς ηὸν δῆμον καηαλύοσζι»: νη δεκνθξαηηθνί ηζρπξίδνληαη όηη θνλεύνπλ ηνπο νιηγαξρηθνύο πνπ απνπεηξάζεθαλ λα θαηαιύζνπλ ηε δεκνθξαηία. Ωζηόζν, ε θαηεγνξία ζηξέθεηαη όρη κνλάρα ελάληηα ζε κεξηθνύο ζπλσκόηεο, αιιά ελάληηα ζ όινπο ηνπο νιηγαξρηθνύο, πνπ ελνρνπνηνύληαη αδηαθξίησο. Επηκέιεηα : παλαγόπνπινο θνξλήιηνο 3

4 Πίζσ από απηό ην πξόζρεκα θξύβνληαη ηα πξαγκαηηθά αίηηα ηεο ζθαγήο, δει. ε πξνζσπηθή έρζξα θαη ηα ρξέε. «πᾶζά ηε ἰδέᾳ καηέζηη θανάηοσ περαιηέρω»: ν ζάλαηνο κπνξεί λα ζεσξεζεί από ηελ άπνςε: 1. ηεο αηηίαο πνπ ηνλ πξνθάιεζε: πξνζσπηθή έρζξα, νθεηιόκελα ρξήκαηα, πνιηηηθό πάζνο. 2. ηνπ ηόπνπ ζηνλ νπνίν έγηλα: δξόκνη, ζπίηηα, πινία, ηεξά 3. ηνπ παξάγνληα πνπ ηνλ επέθεξε: νη δεκνθξαηηθνί ηνπο νιηγαξρηθνύο, νη νιηγαξρηθνί ηνπο νιηγαξρηθνύο, νη νιηγαξρηθνί ηνπο εαπηνύο ηνπο, ν παηέξαο ην παηδί. «παηὴρ παῖδα ἀπέκηεινε» / «καὶ ἀπὸ ηῶν ἱερῶν ἐκηείνονηο»: πξόθεηηαη γηα δύν πεξηπηώζεηο παξαβίαζεο ηνπ εζηθνύ άγξαθνπ λόκνπ. Σηελ πξώηε πεξίπησζε έρνπκε αλαηξνπή ηεο θπζηθήο θαηάζηαζεο πνπ επηβάιιεη ηελ αγάπε ηνπ παηέξα πξνο ην παηδί ελώ ζηε δεύηεξε πεξίπησζε νη δεκνθξαηηθνί δηαπξάηηνπλ κεγάιε αζέβεηα θαζώο νη ηθέηεο ήηαλ πξόζσπα ηεξά θαη απαξαβίαζηα. ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Ο θόβνο ησλ δεκνθξαηηθώλ γηα ηνλ θίλδπλν πνπ ηνπο απεηινύζε θαη ε αλαζθάιεηα πνπ έλησζαλ ηνπο έθαλαλ λ αθνινπζήζνπλ ζπκθηιησηηθή θαη ζπκβηβαζηηθή πνιηηηθή. Η άθημε ηνπ αζελατθνύ ζηόινπ αλαπηέξσζε ην εζηθό ηνπο θαη ηνπο έθαλε λ αιιάμνπλ ζηάζε. Τν πνιηηηθό ηνπο πάζνο μαλαμππλά κέζα ηνπο θαη ηνπο θάλεη λα επαλέιζνπλ ζηνπο πξνεγνύκελνπο ζηόρνπο, δειαδή ζηελ πνιηηηθή επηθξάηεζε θαη ηελ εμόλησζε ησλ αληηπάισλ ηνπο. Έηζη, νη δεκνθξαηηθνί θαηαιύνπλ θάζε ηδέα ειεπζεξίαο, δηθαηνζύλεο, αμηνπξέπεηαο, δειαδή ησλ ηδηνηήησλ πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηελ αιεζηλή δεκνθξαηία. Θέηνπλ ην αηνκηθό ηνπο ζπκθέξνλ πάλσ από θάζε εζηθή αξρή, αζθνύλ ςπρνινγηθή βία πάλσ ζηνπο αληηπάινπο ηνπο θαη ηνπο σζνύλ ζηνλ πην θξηθηό ζάλαην. Η αδηθία θαη ε αζέβεηα ραξαθηεξίδνπλ θάζε πξάμε ηνπο. Ενέργειες δημοκραηικών: 1. κεηαθνξά 500 Μεζζελίσλ νπιηηώλ κέζα ζηελ πόιε 2. εληνιή ζ έλα ηκήκα ηνπ ζηόινπ κε νιηγαξρηθνύο λα κεηαζηαζκεύζεη 3. ζθόησζαλ κε ςπρξό ηξόπν πνιινύο πνιηηηθνύο αληηπάινπο 4. έζηεζαλ πξνθαηαζθεπαζκέλεο δίθεο 5. θαηαδίθαζαλ ζε ζάλαην ηνπο ηθέηεο πνπ βξίζθνληαλ ζην Ηξαίν 6. νδήγεζαλ άιινπο ζε απηνθηνλία κε πνηθίινπο ηξόπνπο Επηκέιεηα : παλαγόπνπινο θνξλήιηνο 4

5 ΑΡΥΙΚΟΙ ΥΡΟΝΟΙ ΡΗΜΑΣΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΤ 81 θέξσ ὁξῶκαη αἰζζάλνκαη πιεξῶ ἔθεξνλ ἑσξώκελ ᾐζζαλόκελ ἐπιήξνπλ νἴζσ ὀθζήζνκαη αἰζζήζνκαη πιεξώζσ ἤλεγθνλ εἰδόκελ/ὤθζελ ᾐζζόκελ ἐπιήξσζα ἐλήλνρα ἑόξακαη ᾔζζεκαη πεπιήξσθα ἐλελόρεηλ ἑσξάκελ ᾐζζήκελ - ἀπνθηείλσ πείζσ ἐζβαίλσ ἐθβηβάδσ ἀπέθηεηλνλ ἔπεηζνλ ἐζέβαηλνλ ἐμεβίβαδνλ ἀπνθηελῶ πείζσ ἐζβήζνκαη ἐθβηβῶ ἀπέθηεηλα ἔπεηζα ἐζέβελ ἐμεβίβαζα ἀπέθηνλα πέπεηθα ἐζβέβεθα ἀπεθηόλεηλ ἐπεπείθεηλ ἐζεβεβήθεηλ θαηαγηγλώζθσ πείζνκαη δηαθζείξσ ἀθηθλνῦκαη θαηεγίγλσζθνλ ἐπεηζόκελ δηέθζεηξνλ ἀθηθλνύκελ θαηαγλώζνκαη πείζνκαη/πεηζζήζνκαη δηαθζεξῶ ἀθίμνκαη θαηέγλσλ ἐπηζόκελ/ἐπείζζελ δηέθζεηξα ἀθηθόκελ θαηέγλσθα πέπεηζκαη δηέθζαξθα ἀθῖγκαη θαηεγλώθεηλ ἐπεπείζκελ δηεθζάξθεηλ ἀθίγκελ ἀπνζλῄζθσ ἀπέζλῃζθνλ ἀπνζαλνῦκαη ἀπέζαλνλ ηέζλεθα ἐηεζλήθεηλ ἀπνζπῶκαη ἀπεζπώκελ ἀπνζπάζνκαη/ἀπνζπαζζήζνκαη ἀπεζπαζάκελ/ἀπεζπάζζελ ἀπέζπαζκαη ΑΚΗΕΙ 1. Με πνηνπο ηξόπνπο έραζαλ ηε δσή ηνπο πνιινί νιηγαξρηθνί απηέο ηηο ηειεπηαίεο εκέξεο ηεο εκθύιηαο ζύξξαμεο; 2. Να ραξαθηεξηζηνύλ νη δεκνθξαηηθνί. 3. Πνηνη άγξαθνη λόκνη θαηαπαηήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ εκθύιηνπ πνιέκνπ; Να βξεζνύλ νη αλάινγεο θξάζεηο ηνπ θεηκέλνπ. 4. ἐθνκίδνλην, ιαβόληεο, ἤγαγνλ, θειεύζαληεο, ἔπεηζαλ, θαηέγλωζαλ, ἀθηθόκελνο: λα γίλεη ρξνληθή αληηθαηάζηαζε ησλ ηύπσλ. 5. ἤγαγνλ, ιάβνηελ, ἐπείζζεζαλ, ἀπέζαλνλ: λα γίλεη εγθιηηηθή αληηθαηάζηαζε ησλ ηύπσλ. 6. ιηκέλα, παηήξ, παῖδα: λα θιηζνύλ ηα νπζηαζηηθά θαη ζηνπο δύν αξηζκνύο. Επηκέιεηα : παλαγόπνπινο θνξλήιηνο 5