چكيده: مقدمه: استفاده ميشوند. استفاده طولاني مدت از اين آنتي بيوتيك ها شيمي درماني جديد مورد توجه ويژه هستند زيرا داروهاي

Transcript

1 مجله دانشگاه علوم پزشكي شهركرد/ دوره 5 شماره 6/ بهمن و اسفند 07 3/ مقاله پژوهشي بررسي فيتوشيميايي و اثرات ضد باكتريايي ضد قارچي و هم افزايي فراكسيون هاي كلروفرمي عصاره ريشه گياه كماي بياباني دكتر غلامرضا دهقان * دكتر غلامرضا زريني منيژه حاجي زاده گروه علوم جانوري دانشگاه تبريز تبريز ايران گروه زيستشناسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد زنجان زنجان ايران. چكيده: زمينه و هدف: تاريخ دريافت: // اصلاح نهايي: /6/6 تاريخ پذيرش: /6/ گياه كماي بياباني szowitsiana) (Ferula متعلق به خانواده چتريان و از گياهان دارويي بومي ايران و آسياي مركزي ميباشد. صمغ حاصل از ريشه گياهان جنس كما در درمان بيماري هاي گوارشي و روماتيسم كاربرد دارد. اين مطالعه با هدف بررسي اثرات فراكسيون هاي عصاره كلرفرمي ريشه گياه كماي بياباني طراحي و اجرا شده است. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي اثرات ضد باكتريايي ضد قارچي و هم افزايي عصارهي كلروفرمي و فراكسيون هاي فعال ريشه (CEFCEF5) بر روي برخي باكتريهاي گرم مثبت و گرم منفي و قارچ هاي كانديدا كفير و كريپتوكوكوس ني وفورمانس (غلظتهاي تا ميليگرم بر ميليليتر و با مضرب ) با روش انتشار در آگار و تعيين حداقل غلظت مهاركنندگي بررسي گرديد. يافتهها: نتايج نشان داد كه عصاره و اجزاي مختلف آن اثرات ضد ميكروبي قابل ملاحظهاي بر روي ميكروارگانيسمهاي مورد آزمون دارند. ميانگين قطر هالههاي عدم رشد بين 7 تا 3 ميلي متر براي اجزاي مختلف عصاره ثبت شد. عمدهترين اثر ضد ميكروبي از 5 جزء حاصله در جزء CEF6 و روي باكتري باسيلوس سوبتيليس و قارچ كريپتوكوكوس ني وفورمانس (به ترتيب با قطر هاله 5/ و 3/ ميلي متر) ديده شد. جزء CEF5 اثر مهار كنندگي روي رشد هيچكدام از ميكروارگانيسمها نداشت. بيشترين اثرات هم افزايي اجزا با آنتيبيوتيكهاي اريترومايسين و تتراسايكلين با اجزاي CEF0 CEF CEF و CEF روي باكتري استافيلوكوكوس اوري وس مقاوم به متي سيلين و باسيلوس سوبتيليس مشاهده شد. نتيجه گيري: نتايج نشان داد عصاره و اجزاي حاصله از گياه كماي بياباني خواص ضد قارچي و ضد باكتريي قابل قبولي از خود نشان ميدهند كه ميتوانند به عنوان منبع بالقوه براي تركيبات جديد ضد باكتري در نظر گرفته شوند. واژههاي كليدي : فراكسيون هاي كلروفرمي فعاليت ضد ميكروبي كماي بياباني هم افزايي. مقدمه: تعداد زيادي از آنتي بيوتيك هاي سنتزي با ساختارهاي شيميايي متفاوت براي كنترل عفونت هاي بيمارستاني و بيماري هاي عفوني انسان در سراسر جهان استفاده ميشوند. استفاده طولاني مدت از اين آنتي بيوتيك ها باعث ظهور مقاومتهاي چند دارويي و باكتري هاي مقاوم شده و از طرفي با اثرات جانبي باعث بروز مشكلات باليني فراواني در بيماران ميشوند ( ) از اين رو بايستي تحقيقات گستردهاي براي كشف مواد ضد ميكروبي جديد از منابع طبيعي از جمله گياهان دارويي جلبك ها و حتي منابع حيواني انجام شود. گياهان دارويي به واسطه داشتن طيف وسيعي از تركيبات زيستي فعال به عنوان يك منبع بالقوه از داروهاي شيمي درماني جديد مورد توجه ويژه هستند زيرا داروهاي گياهي به علت داشتن منشاء طبيعي نسبت به داروهاي شيميايي داراي سازگاري بيشتري با ارگانيسم هاي زنده از جمله بدن انسان بوده و عوارض جانبي كمتري ايجاد ميكنند (3 ). گياهان طي متابوليسم ثانويه گروه هاي متعددي از فراوردههاي طبيعي از قبيل آلكالوي يدها تركيبات پلي فنولي *نويسنده مسي ول: تبريز دانشگاه تبريز گروه علوم جانوري تلفن: dehghan00d@yahoo.com 0

2 اثرات فراكسيون هاي ريشه گياه كماي بياباني دكتر غلامرضا دهقان و همكاران ترپنوي يدها و كومارين ها را توليد مي كنند كه صرف نظر از نقش آنها در خود گياه در درمان بيماري هاي انساني مورد استفاده قرار ميگيرند. جنس كما (Ferula) بيش از 30 گونه در سراسر دنيا دارد كه 30 گونه آن در ايران رشد ميكنند. نيمي از اين گونه ها انحصاري ايران و نيم ديگر علاوه بر ايران در آناتولي آسياي مركزي و افغانستان نيز ميرويند (). برخي از گونههاي جنس كما در ايران به عنوان گياه دارويي در طب سنتي مورد استفاده قرار ميگيرند. از اين ميان ميتوان به آنغوزه و باريجه اشاره كرد كه صمغ حاصل از آن ها داراي اثرات ضد تشنج قاعده آور و ضد كرم دفع سوء هاضمه و يبوست و درمان بيماريهاي رحمي هستند. از جنس كما گونه كوهيستانيكا (Ferula kuhistanica) اثرات ضد باكتريايي قوي اي بر عليه استافيلوكوكوس اوري وس مقاوم به متي سيلين مشاهده شده است همچنين از جنس كما اثرات ضد سرطاني و ضد ويروسي (ويروس ايدز) و اثرات هم افزايي نيز گزارش شده است (5 6). گياه كماي بياباني با نام علمي Ferula szovitsiana يكي از گونههاي جنس كما است كه رويشگاه اصلي آن ايران و همسايههاي شمالي آن مي باشد. مطالعات فيتوشيميايي و زيستي اين گونه نشان ميدهد كه عصاره كلرفرمي ريشه اين گياه داراي تركيبات كوماريني و ترپنوي يدي متعدد است كه فعاليت ضد سرطاني و آنتي اكسيداني از خود نشان ميدهند. ترپن هاي موجود و فعاليت ضد باكتريايي اسانس اندام هاي مختلف گياه كماي بياباني نيز قبلا توسط گروه ما گزارش شده است (7). اين مطالعه با هدف بررسي اثرات ضد ميكروبي ضد قارچي و هم افزايي عصاره كلروفرمي و اجزاي كوماريني ريشه گياه كماي بياباني بر روي برخي ميكروارگانيسم ها طراحي و اجرا شده است. روش بررسي: گياه كماي بياباني szovitsiana) (Ferula از خانواده چتريان اواخر خرداد ماه 3 از منطقه قطور در غرب خوي در استان آذربايجان غربي جمع آوري گرديد. نمونه هرباريومي اين گياه قبلا جمعآوري و در هرباريوم مركزي دانشگاه علوم پزشكي تهران نگهداري مي شود (شماره هرباريومي.(No 6653 THE ريشه گياه پس از جمعآوري به قطعات كوچكتر تبديل شده و در سايه و دماي 5 درجه ساتي گراد به طور كامل خشك گرديد. سپس قطعات خشك شده توسط آسياب پودر شدند. سپس براي تهيه عصارهگيري از روش خيساندن استفاده شد به همين منظور گرم پودر نرم ريشه با استفاده از 5 ليتر حلال كلروفرم به مدت يك هفته عصارهگيري شد. پس از تهيه عصاره و صاف كردن آن حلال مربوطه توسط دستگاه تقطير در خلا جداسازي گرديد و عصاره غليظ به رنگ قهوه اي تيره به دست آمد. براي جداسازي اجزاي عصاره كلروفرمي ريشه از كروماتوگرافي ستوني و از سيليكاژل استفاده شد. شستشوي ستون با غير قطبيترين حلال يعني اتر نفت آغاز شد به محض آنكه ديگر مادهاي از ستون خارج نشد 5 درصد استون به حلال شستشوي ستون اضافه گرديد. اين كار به تدريج (افزايش قطبيت حلال با هربار افزايش 5 درصد استون) ادامه پيدا كرد تا نسبت استون به اتردوپترول 5 به 5 شد. شستشوي ستون با حلال هاي قطبي تر مثل متانول نيز در اواخر مرحله انجام گرفت. عمل كنترل خروج تركيبات ريشه (به خصوص كومارينها) از ستون با استفاده از كروماتوگرافي لايه نازك (TLC) انجام گرفت و اجزايي كه تركيبات مشابه داشتند با يكديگر تلفيق شدند. به منظور بررسي اثرات ضد ميكروبي عصاره تام و اجزاي ريشه از سويههاي متعدد باكتريهاي گرم مثبت (استافيلوكوكوس اوري وس ميكروكوكوس لوتي وس استافيلوكوكوس اپيدرمايديس باسيلوس سوبتيلس) باكتريهاي گرم منفي (اشرشيا كلي سودوموناس آي روژينوزا) و قارچ هاي (كانديدا كفير و كريپتوكوكوس ني وفورمانس) استفاده شد. براي اين منظور از روش استاندارد انتشار از ديسك method) (Disk diffusion و روش رقت سازي در لوله method) (Tube dilution استفاده شد. در روش انتشار از ديسك مقدار مشخصي از عصاره تام و هر يك از اجزاي خشك شده توزين و دوباره به شكل محلول

3 مجله دانشگاه علوم پزشكي شهركرد/ دوره 5 شماره 6/ بهمن و اسفند 3 درآمده و روي ديسك هاي استاندارد قرار دادهشد. ديسكهاي آماده شده از عصاره و اجزاي مورد بررسي پس از خشك شدن كامل حلال تركيبات بر روي محيطهاي كشت داده شده منتقل گرديدند. محيط كشت مولر هينتون آگار براي باكتريها و سابرود دكستروز آگار براي قارچ ها استفاده شد. غلظت نيم مك فارلند cfu/ml) 0 /5) از نمونههاي ميكروبي مورد آزمون كه در مرحله رشد لگاريتمي بودند تهيه گرديد و در سطح محيطهاي كشت كشت داده شد. نتايج كشتها پس از ساعت گرماگذاري در دماي 37 C براي باكتريها و 36 ساعت در دماي 5 C براي قارچها و برحسب ميليمتر قطر هاله عدم رشد اندازهگيري شد. مقادير حداقل غلظت بازدارندگي (MIC) بر اساس روش هاي موجود در متون علمي (0) تعيين گرديد. براي اين منظور 05 cfu/ml از ميكروارگانيسمهاي مورد آزمون در لولهها وارد شده و به ترتيب پس از و 36 ساعت براي باكتري ها و قارچ ها ميزان كدورت لولهها مقايسه شد و كمترين غلظتي كه ايجاد كدورت ميكند مشخص شد. غلظتهاي به كار رفته بين تا ميليگرم بر ميليليتر و با مضرب انتخاب شدند. آنتيبيوتيكهاي مورد استفاده براي بررسي اثرات هم افزايي اجزا آنتي بيوتيك هاي اريترومايسين با غلظت 5 g از گروه ماكروليدها و تتراسايكلين با غلظت 30 g از گروه آمينوگليكوزيدها بودند. براي بررسي اثرات هم افزايي اجزا روي آنتي بيوتيكها از دو روش استفاده شد. در روش اول ابتدا محيط كشت مولر هينتون آگار براي باكتريها در پليتها تهيه گرديد. سپس غلظت نيم مك فارلند از نمونه هاي ميكروبي مورد آزمون كه در مرحله رشد لگاريتمي بودند تهيه و در سطح محيطهاي كشت قرار داده شدند. سپس رقتهاي / 0/ و 0 ميلي گرم بر ميلي ليتر از اجزا تهيه و روي ديسكهاي آنتي بيوتيك مذكور اضافه گرديد سپس ديسكهاي آماده شده پس از خشك شدن كامل حلال اجزا بر روي محيطهاي كشت شده منتقل شدند. كشتها در دماي 3537 C و مدت ساعت گرماگذاري و نتايج برحسب ميليمتر قطر هاله عدم رشد گزارش گرديدند (). در روش ديگر همانند روش قبلي محيط كشت مولر هينتون آگار براي باكتريها تهيه گرديد. سپس غلظت نيم مك فارلند از نمونههاي ميكروبي مورد آزمون كه در مرحله رشد لگاريتمي بودند تهيه و در سطح محيطهاي كشت كشت داده شدند. سپس از هر كدام از اجزاي 6 به مقدار mg در هر ديسك ريخته و ديسكهاي تهيه شده از اجزا به فاصله چند ميليمتر در اطراف هاله آنتي بيوتيكهاي مذكور قرارداده شد. كشيده شدن هاله آنتيبيوتيكها به سمت ديسك هاي حاوي جزء نشانگر اثرات هم افزايي اجزا با آنتيبيوتيكها بود. يافته ها: در بررسي فيتوشيميايي تركيبات حاصل از شستشوي عصاره تام كلروفرمي (CE) ريشه گياه كماي بياباني با گرادياني از حلال هاي آلي غير قطبيقطبي و بر اساس الگوي خروج از ستون كروماتوگرافي جزء 5 متفاوت جمعآوري شد. هر كدام از اجزا در كروماتوگرافي لايه نازك الگوي منحصر به فردي داشته و وجه مشترك همه آنها وجود تركيبات كوماريني بود كه به واسطه فلورسانس قوي كه در زير لامپ UV از خود نشان دادند قابل اثبات بود. اجزاي حاصل به ترتيب از يك تا 5 شمارهگذاري شدند CEF5) (CEF كه قطبيت آنها به ترتيب از يك تا 5 افزايش مييابد. بيشتر اجزاي عصاره كلروفرمي فعاليت ضد باكتري و ضد قارچي قابل قبولي روي سويه هاي مورد بررسي داشتند. بيشترين اثرات ضد ميكروبي مربوط به جزء شماره شش بر روي باكتري گرم مثبت باسيلوس سوبتيليس و قارچ كريپتوكوكوس ني وفورمانس بود كه قطر هاله عدم رشد به ترتيب mm و 3/mm و غلظت رشد مهاري 0/mg/ml در هر دو ميكروارگانيسم اندازهگيري شد و كمترين اثرات مربوط به جزء شماره پنج بود همچنين از بين باكتريهاي مورد آزمايش سودوموناس آي روژينوزا بيشترين مقاومت را از خود نشان داد (جدول شماره.(

4 اثرات فراكسيون هاي ريشه گياه كماي بياباني دكتر غلامرضا دهقان و همكاران Cryptococcus neoformans /5 /5 3/ 6/ / 5/ ميكروارگانيسم ها فراكسيون ها جدول شماره : مقايسه اندازه قطر هاله حاصل از اثر اجزاي عصاره كلروفرمي گياه كماي بياباني روي ميكروارگانيسم هاي Candida kefyr /7 / 7/5 3 / Pseudomonas aeruginosa Escherichia coli /3 / /5 /7 / 7/3 / /7 Micrococcus luteus /5 /5 5/ / / 0/ / /7 مورد مطالعه با استفاده از روش انتشار ديسك Bacillus subtilis 7/ / / / Staphylococcus epidermidis /6 5/3 Staphylococcus aureus :(Chloroform extract fraction) CEF فراكسيون عصاره كلروفرمي مقادير بر حسب ميلي متر بيان شده اند علامت منفي نشان دهنده /7 /7 /7 5/5 0 /7 3 /5 / / /5 5 عدم تشكيل هاله رشد مي باشد. CE CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5 CEF 6 CEF 7 CEF CEF CEF 0 CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5 در تست MIC به عمل آمده از ميكروارگانيسمهاي مورد آزمايش توقف رشد اكثرا در غلظت 0/ ميليگرم بر ميليليتر مشاهده شد (جدول شماره ). بررسي اثرات هم افزايي بر روي ميكروارگانيسمها نشان داد كه عصاره و اجزاي گياه كماي بياباني اثرات آنتي بيوتيكها را تقويت كرده و باعث افزايش اثرات آنها در باكتريهاي و استافيلوكوكوس اوري وس مقاوم به متيسيلين و باسيلوس سوبتيليس شده است (حداقل ميزان عصارهmg بود). بيشترين اثرات هم افزايي عصاره با آنتيبيوتيكهاي اريترومايسين و تتراسايكلين با اجزاي CEF CEF CEF روي باكتري استافيلوكوكوس CEF0 اوري وس مقاوم به متي سيلين و باسيلوس سوبتيليس مشاهده شد (جدول شماره 3 و تصوير شماره ). 3

5 مجله دانشگاه علوم پزشكي شهركرد/ دوره 5 شماره 6/ بهمن و اسفند 3 Cryptococcus neoformans 0/ ميكروارگانيسم ها فراكسيون ها CE جدول شماره : مقايسه حداقل غلظت بازدارندگي رشد حاصل از اثر اجزاي عصاره كلروفرمي گياه كماي بياباني روي ميكروارگانيسم هاي مورد مطالعه با استفاده از روش ريز رقت Candida kefyr 0/ Pseudomonas aeruginosa Escherichia coli 0/ 0/ Micrococcus luteus 0/ 0/ Bacillus subtilis 0/ 0/ Staphylococcus epidermidis 0/ 0/ 0/ Staphylococcus aureus :(Chloroform extract fraction) CEF فراكسيون عصاره كلروفرمي مقادير بر حسب ميليگرم بر ميليليتر بيان شده اند علامت منفي نشان دهنده عدم تاثير عصاره مي باشد. جدول شماره 3: مقايسه اثر هم افزايي اجزاي عصاره كلروفرمي گياه كماي بياباني با آنتي بيوتيكهاي اريترومايسين و تتراسايكلين روي باكتريهاي استافيلوكوكوس اوري وس و باسيلوس سوبتيليس Bacillus subtilis Staphylococcus aureus باكتري ها E TE E TE فراكسيون ها CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5 CEF 6 CEF 7 CEF CEF CEF 0 CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5 CEF 6 :(Chloroform extract fraction) CEF فراكسيون عصاره كلروفرمي :(Tetracycline) TE آنتي بيوتيك تتراسايكلين :(Erythromycin) E آنتي بيوتيك اريترومايسين علامت مثبت نشان دهنده وجود هم افزايي و علامت منفي نشان دهنده عدم وجود هم افزايي مي باشد. 0/ CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5 CEF 6 CEF 7 CEF CEF CEF 0 CEF CEF CEF 3 CEF CEF 5

6 اثرات فراكسيون هاي ريشه گياه كماي بياباني دكتر غلامرضا دهقان و همكاران بحث: با توجه به اهميت گياهان دارويي در عرصه پزشكي و سلامت گياهياز جنس كما به نام كماي بياباني كه همانند ساير گونههاي اين جنس سرشار از تركيبات كوماريني مي باشد در اين تحقيق مورد استفاده قرار گرفت. تحقيقات انجام شده در مورد گياه كماي بياباني و ساير گونههاي اين گياه نشان مي دهد كه اين گياهان پتانسيلهاي خوبي در زمينه درمان بيماريهاي مختلف از جمله صرع تشنج HIV سرطان اثرات آنتيباكتريايي و اثرات هم افزايي دارند (7). احتمالا كومارينها مسي ول اثر ضد باكتريايي اين گياهان باشند (7 6 0). امروزه مطالعات زيادي در مورد اثرات ضد باكتريايي عصارههاي آبي و آلي گياهان دارويي مختلف روي باكتري هاي استافيلوكوكوس اوري وس و باسيلوس سوبتيليس انجام شده است. در مطالعهي هامون نورد و همكاران ديده شده كه عصاره آبي برگ و گل گياه دارويي خرزهره روي استافيلوكوكوس اوري وس اثر مهاري خوبي از خود نشان ميدهد (). در پژوهش حاضر نيز عصاره كلروفرمي و اجزاي ريشه گياه كماي بياباني اثر خوبي بر مهار رشد باكتري استافيوكوكوس اوري وس داشتهاست. همچنين يافتههاي ناصح و همكاران نشان ميدهد كه عصاره و آب ميوه انار در مقايسه با آب ميوه و عصاره كدو قلياني اثر مهاري خوبي بر رشد باكتري هاي باسيلوس سوبتيليس دارند (3). البته اين دادهها در مقايسه با يافتههاي پژوهش حاضر ناچيز به نظر ميرسند به طوري كه در بين شش باكتري مورد مطالعه در اين پژوهش باسيلوس سوبتيليس بيشترين حساسيت را نسبت به عصاره و اجزاي كوماريني آن از خود نشان داده است. در مورد قارچ هاي مورد مطالعه نيز قارچ كريپتوكوكوس ني وفورمانس بيشترين حساسيت را به اجزاي عصاره كلروفرمي نشان داده است كه اين اثر نيز به حضور كومارين ها در گياه مربوط مي شود. در برخي مطالعات نيز اثرات كومارين ها در مهار رشد قارچ ها گزارش شده است (). هم افزايي عصارههاي گياهي يا تركيبات استخراج شده از آنها اساس كاربرد تعداد زيادي از گياهان دارويي در طب سنتي ميباشد. اين نوع واكنش ها به خصوص در مقاومت هاي دارويي ميكروارگانيسمهاي باكتريايي به آنتي بيوتيك هاي مرسوم اهميت زيادي دارند. در تحقيق حاضر بيشترين اثرات هم افزايي مربوط به باكتري هاي استافيلوكوكوس اوري وس مقاوم به متيسيلين و باسيلوس سوبتيليس با CEF0 CEF CEF و CEF بوده است. در برخي مطالعات نيز اثر هم افزايي عصاره برخي از گياه دارويي با آنتي بيوتيك هاي مختلف از جمله تتراسايكلين گزارش شده است (5) كه مطالعه حاضر هم خواني دارد. نتيجهگيري: با توجه به اثرات قابل ملاحظه اجزاي جداسازي شده از گياه كماي بياباني بر روي باكتريهاي باسيلوس سوبتيلس استافيلوكوكوس اوري وس مقاوم به متي سيلين استافيلوكوكوس اپيدرميس ميكروكوكوس لوتي وس و قارچ هاي كانديدا كفير و كريپتوكوكوس ني وفورمانس به نظر ميرسد كه با بررسيهاي بيشتر روي تركيبات موثره در اجزا بتوان ساختار اين تركيبات را مشخص نمود كه در مراحل بعد با آگاهي از ساختار آنها به طور دقيقتر روي مكانيسم احتمالي اين تركيبات در ايجاد اثرات هم افزايي با آنتيبيوتيكها بحث كرد. تشكر و قدرداني: اين مقاله مستخرج از گزارش نهايي طرح پژوهشي با عنوان بررسي اثرات ضد باكتري و سميت سلولي عصاره و تركيبات خالص شده گياه فرولا زويتسيانا مي باشد كه از محل اعتبارات پژوهشي دانشگاه تبريز اجرا شده است لذا نويسندگان بدين وسيله از دانشگاه تبريز به ويژه معاونت و مديريت محترم پژوهشي دانشگاه تبريز كه در تامين منابع مالي اين پژوهش شركت داشتهاند تشكر مينمايند. 5

7 مجله دانشگاه علوم پزشكي شهركرد/ دوره 5 شماره 6/ بهمن و اسفند 3 منابع:. Moniri R, Mosayebi Z, Movahedian AH, Mossavi GhA. Increasing trend of antimicrobial drugresistance in Pseudomonas aeruginosa causing septicemia. Iranian J Pub Health. 006; 35(): 56.. Toyang NJ, Verpoorte R. A review of the medicinal potentials of plants of the genus Vernonia (Asteraceae). J Ethnopharmacol. 03; 6(3): Ghaderi S, FalahatiHosseinAbad A, Sarailoo MH, Ghanbari V. Investigation of the components and antibacterial effects of three plant's essential oil Coriandrum sativum, chillea millefolium, Anethum graveolens in vitro. J Shahrekord Univ Med Sci. 0 Dec, Jan; (5): 7.. Mozaffarian V. A dictionary of Iranian plant names. Tehran: Farhang Moaser.6; Tamemoto K, Takaishi Y, Chen B, Kawazoe K, Shibata H, Higuti T, et al. Sesquiterpenoids from the fruits of Ferula kuhistanica and antibacterial activity of the constituents of F. kuhistanica. Phytochemistry. 00 Nov; 5(5): Shahverdi AR, Iranshahi M, Mirjani R, Jamalifar H, Amin G, Shafiee A. Bioassayguided isolation and identification of an antibacterial compound from Ferula persica Var. Persica roots. DARU J Pharm Sci. 005; 3(0): Shahverdi A, Fakhimi A, Zarini G, Dehghan G, Iranshahi M. Galbanic acid fram Ferula szowitiana enhanced the antibacterial activity of penicillin G and cephalexin against Staphglococcus aureus. Biol Pharm Bull. 007; 36(): Dehghan G, Solaimanian R, Shahverdi AR, Amin A, Abdollahi M, Shafiee A. Chemical composition and antimicrobial activity of essential oil of Ferula szovitsiana DC. Flavour Fragrance J. 007; (3): 7.. Dehghan G, Shafiee A, Ghahremani MH, Ardestani SK, Abdollahi M. Antioxidant potential of various extracts from Ferula szovitsiana in relation to their phenolic contents. Pharm Biol. 007; 5():. 0. Simone M, de Souza, Franco Delle Monache, Artur Smania Jr. Antibacterial activity of coumarins. Z Naturforsch C. 005 SepOct; 60(0): Zarrini G, Rasooli I, Abazari M, Ghasemi Y. Investigation of antimicrobial activity of Cyanobacteria isolated from Urmia lake Catchment area. J Ardebil Med Univ. 0; (): HamonNavard S, Bahrami AM, Razmjou M, AsadiSamani M, HatamiLak M. Evaluation of Nerium oleander aqueous extract effect on Staphylococcus aureus and Staphylococcus epidermis. J Shahrekord Univ Med Sci. 03 Apr, May; 5(): Naseh G, HassanpourFard M, Bodhankar S, Dikshit M. Evaluation of antibacterial activity of fruit juices and whole fruit powder extract of pomegranate and bottle gourd on gram positive and negative bacterias. J Birjand Univ Med Sci. 0; 7(): Kumar R, Saha A, Saha D. A new antifungal coumarin from Clausena excavata. Fitoterapia. 0; 3(): Ahmad I, Aqil F. In vitro efficacy of bioactive extracts of 5 medicinal plants against ESβLproducing multidrugresistant enteric bacteria. Microbiol Res. 007; 6(3):

8 Journal of Shahrekord University of Medical Sciences (J Shahrekord Univ Med Sci) 0 Feb, March; 5(6): 07. Original article Phytochemical investigation and antimicrobial, antifungal and synergistic activities of chloroform fractions of the root of Ferula szovitsiana Dehghan GR (PhD) *, Zarini G R (PhD), Hajizadeh M (MSc) Biology Dept., University Tabriz, Tabriz, I.R. Iran; Biology Dept., Islamic Azad University, Zanjan Branch, Zanjan, I.R. Iran. Received: /May/03 Revised: 7/Sep/03 Accepted: 0/Sep/03 Background and aims: Ferula szovitsiana belongs to Umbelliferae family and is an endemic medicinal herb distributed throughout the Iran and Central Asia. The gum obtained from the roots of genus Ferula has been used in folk medicine for the treatment of digestive disorders and rheumatism. In this research, antibacterial and synergistic activities of chloroform fractions of root extract of Ferula szovitsiana have been studied. Methods: In this experimental study, antibacterial, antifungal and synergistic effects of chloroform and methanol extract and active fractions (CEF CEF 5 ) on grampositive and gramnegative bacteria (concentrations; 0. mg/ml, the multiple of ) have been studied using disc diffusion and microdilution methods. Results: The results revealed that the extracts and the fractions had notable antimicrobial effect on the tested microorganism. The mean inhibition zone diameter between 7 to 3 mm was observed for the various fractions of the extract. Between 5 produced fractions, CEF6 has the most significant antimicrobial and antifungal effect against Bacillus subtilis and Cryptocccus neoformans (zone diameters; 5. mm and 3. mm respectively). Fraction CEF5 has no effect on the growth of microorganisms. Potent synergistic effect of the fractions with Erythromycin and Tetracycline were detected for CEF, CEF, CEF0 and CEF against Methicilin resistant Staphylococcus aureus and Bacillus subtilis. Conclusion: Results obtained from this study revealed that total extract and fractions from F. szovitsiana have antibacterial and antifungal properties. Species of genus Ferula are rich sources of coumarin compounds with antimicrobial activity against many microorganisms and findings from the present study were based on the same potential of the fractions. Keyword: Antimicrobial activity, Chloroform fractions, Ferula szovitsiana, Synergistic effects. Cite this article as: Dehghan Gh, Zarini Gh, Hajizadeh M. Phytochemical investigation and antimicrobial, antifungal and synergistic activities of chloroform fractions of the root of Ferula szovitsiana. J Shahrekord Univ Med Sci. 0 Feb, March; 5(6): 07. * Corresponding author: Biology Dept., Tabriz University, Tabriz, I.R. Iran. Tel: , dehghan00d@yahoo.com 7