Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 8 Μαΐου Ελληνική Οικονοµία

Transcript

1 Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 8 Μαΐου 2015 Ελληνική Οικονοµία Παρά την ευνοϊκή διεθνή οικονοµική συγκυρία, που προσδιορίζεται από το σχετικά αδύναµο ευρώ και τις µειωµένες τιµές ενέργειας, η πραγµατική οικονοµία αδυνατεί να ανακάµψει ουσιωδώς παγιδευµένη στο κλίµα ανασφάλειας. H διαρκώς παρατεινόµενη αβεβαιότητα για την έκβαση των διαπραγµατεύσεων της ελληνικής κυβερνήσεως µε τους θεσµούς, καθώς και η διαφαινόµενη έλλειψη ρευστότητας του δηµοσίου και ιδιωτικού τοµέα της οικονοµίας, οδήγησε στην επιδείνωση του οικονοµικού κλίµατος, όπως αποτυπώνεται στην καθοδική πορεία τόσο του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης όσο και του δείκτη επιχειρηµατικών προσδοκιών (Γράφηµα 1) Γράφηµα 1. είκτες Εµπιστοσύνης Επιχειρήσεων και Νοικοκυριών Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 40 Δείκτης Καταναλωτικής 30 Εμπιστοσύνης Πηγή: IOBE Παράλληλα, η αποδυνάµωση της πραγµατικής οικονοµίας επιτείνει τη δηµοσιονοµική αδυναµία της χώρας καθιστώντας ακόµη δυσχερέστερη την κάλυψη των χρηµατοδοτικών αναγκών της. Τούτο δύναται να οδηγήσει σε ανάγκη µέτρων, ιδιαίτερα φορολογικών, που θα έχουν περαιτέρω συσταλτικά αποτελέσµατα επί της πραγµατικής οικονοµίας. Οι ανησυχίες αυτές επιβεβαιώνονται από τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αναθεωρεί σε µεγάλο βαθµό επί τα χείρω τις χειµερινές προβλέψεις της για τον ρυθµό αναπτύξεως στην Ελλάδα. Συγκεκριµένα, όπως παρατηρείται στο Γράφηµα 2, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει σήµερα ρυθµό αναπτύξεως 0,5% για το 2015 έναντι 2,5% που προέβλεπε τον Ιανουάριο. 1,2 Ιδιωτική Κατανάλωση Γράφημα 2. Παράγοντες Αναθεώρησης των Προβλέψεων της Ε.Επιτροπής για τον Ρυθμό Αναπτύξεως το 2015 (συμβολή των επιμέρους παραγόντων στο ρυθμό αναπτύξεως) -0,2 1,0 0,5 2,5 0,5 0,4-0,1-0,4 Ιδιωτική Κατανάλωση Δημόσια Ε ΕΞ ΑΕΠ 2015 ΑΕΠ 2015 ΙΔ ΔΔ Ε ΕΞ Πηγή: Ε.Επιτροπή ηµόσια Κατανάλωση Επενδύσεις Καθαρές Εξαγωγές Χειμερινές Προβλέψεις ΑΕΠ Ιδιωτική Κατανάλωση ηµόσια Κατανάλωση Επενδύσεις Εαρινές Προβλέψεις 0,6 Καθαρές Εξαγωγές Βασική παραδοχή στις προβλέψεις αυτές είναι ότι η συµφωνία µε τους εταίρους θα επέλθει το αργότερο έως τον Ιούνιο αποκαθιστώντας την επιχειρηµατική εµπιστοσύνη καθώς και τη ρευστότητα στον δηµόσιο τοµέα και το τραπεζικό σύστηµα. Κύριος παράγοντας που προσδιορίζει τη µεγάλη υποχώρηση των προβλέψεων για το ΑΕΠ το 2015 είναι οι επενδύσεις, οι οποίες εκτιµάται τώρα θα µειωθούν κατά 3,1% το 2015 (δηλαδή θα αφαιρέσουν από το ΑΕΠ 0,4 ποσοστιαίες µονάδες), έναντι αύξησης 8,4% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο. Από την άλλη πλευρά, η ιδιωτική κατανάλωση αναµένεται να συνεχίσει να κινείται σε θετικό έδαφος, αλλά πολύ χαµηλότερα από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Η µέτρια αύξηση της ιδιωτικής καταναλώσεως κατά 0,6% το 2015 στηρίζεται κυρίως στην πτώση του γενικού επιπέδου τιµών και ειδικά των χαµηλότερων τιµών των καυσίµων και όχι σε ουσιαστική ισχυροποίηση της θέσεων των νοικοκυριών µε κάποια σηµαντική αύξηση των θέσεων απασχολήσεως. 3,0% -1,0% -5,0% Γράφηµα 3. Προβλέψεις Ευρωπαικής Επιτροπής για Ισοζύγιο- Πρωτογενές Ισοζύγιο και Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) 171,3% 175,0% 177,1% 180,2% 173,5% 156,9% 2,1% 1,8% 0,4% -3,0% -3,7% -3,5% -2,1% -2,2% 180% 150% 120% -9,0% -8,7% -8,3% 30% -10,2% -13,0% -12,3% 0% π 2016π Πρωτογενές Πλεόνασµα Συνολικό Πλεόνασµα Χρέος Πηγή: Ε.Επιτροπή Η επιβράδυνση της πορείας ανακάµψεως της χώρας κατά το 2015 έχει προκαλέσει οπισθοδρόµηση και στην δηµοσιονοµική προσαρµογή των τελευταίων ετών. Η αδυναµία συλλογής εσόδων κατά το τελευταίο τρίµηνο του προηγούµενου έτους είχε ως αποτέλεσµα την διαµόρφωση χαµηλότερου πρωτογενούς πλεονάσµατος της γενικής κυβερνήσεως το 2014 σε σχέση µε τον τεθέντα στόχο. Για το 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει πρωτογενές πλεόνασµα 2,1% του ΑΕΠ. Ωστόσο, σε αυτό το ποσό περιλαµβάνονται τα έσοδα της Ελλάδος από την επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήµατος, λόγω της διακρατήσεως ελληνικών κρατικών οµολόγων που είχαν αγοραστεί από την ΕΚΤ στο πλαίσιο του προγράµµατος SMP. Αν λοιπόν δεν ληφθεί υπόψη το ποσό αυτό σύµφωνα µε τον ορισµό του πρωτογενούς ισοζυγίου κατά το Πρόγραµµα Οικονοµικής Πολιτικής - προκύπτει πολύ µικρότερο πρωτογενές αποτέλεσµα το 2015, έναντι 3% του ΑΕΠ που ήταν ο στόχος του Προϋπολογισµού % 60%

2 Πιστωτική Επέκταση: Το ποσοστό µείωσης της τραπεζικής χρηµατοδότησης προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελµατίες και τα νοικοκυριά παρέµεινε σταθερό στο 2,5%, σε ετήσια βάση, τον Μάρτιο 2015 (Φεβρουάριος 2015: -2,5%), έναντι σηµαντικότερης µείωσης κατά 4,1%, που κατέγραψε τον Μάρτιο % 15% 10% 5% 0% -5% -10% 18,9% Πηγή: ΤτΕλλάδος 12,6% Γράφηµα 4. Εξέλιξη της Τραπεζικής Χρηµατοδότησης Χορηγήσεις Επιχειρήσεων Χορηγήσεις Νοικοκυριών -3,0% -3,0% -2,2% -5,3% Ειδικότερα, ο 12-µηνος ρυθµός µείωσης της τραπεζικής χρηµατοδότησης προς τις επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε ελαφρά τον Μάρτιο 2015 (-2,2%), έναντι του προηγούµενου µήνα (-2,3%), έναντι, ωστόσο, πτώσης κατά 5,3% που σηµειώθηκε τον Μάρτιο 2014 (Γράφηµα 4). Παράλληλα, τον Μάρτιο 2015 παρατηρήθηκε καθαρή αρνητική ροή δανείων (Μάρτιος 2015: 303 εκατ.), θετική ροή τον Φεβρουάριο ( 433 εκατ.) καθώς και τον Ιανουάριο 2015 ( 328 εκατ.). Πηγή:ΤτΕλλάδος Γράφηµα 5. Υπόλοιπα Χρηµατοδότησης του Ιδιωτικού Τοµέα, Μάρτιος 2015 (σε δισ.) Καταναλωτικά και Λοιπά 27,3 Στεγαστικά 69,5 Ελεύθεροι Επαγγελµατίες 13,6 Επιχειρηµατικά 102,9 Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά, ο 12-µηνος ρυθµός µείωσης παρέµεινε αµετάβλητος τον Μάρτιο 2015, έναντι του Φεβρουαρίου 2015 στο 3,0%, έναντι µείωσης κατά 3,4% που σηµειώθηκε τον Μάρτιο του Σχετικά µε την τραπεζική χρηµατοδότηση προς τους ελεύθερους επαγγελµατίες και ατοµικές επιχειρήσεις, ο αρνητικός ρυθµός µεταβολής παρέµεινε αµετάβλητος και σχεδόν αµελητέος (Μάρτιος 2015: - 0,6%, Φεβρουάριος 2015: -0,6%), έναντι µικρής αύξησης (+0,4%), που παρουσίασε τον Μάρτιο του Σχετικά µε τη διάρθρωση των επιχειρηµατικών πιστώσεων (Γράφηµα 6) επισηµαίνεται ότι τη µεγαλύτερη συµµετοχή εµφανίζουν τα δάνεια προς τη Βιοµηχανία (22,0%) και ακολουθούν οι πιστώσεις προς το Εµπόριο (20,0%), ενώ σε υψηλό επίπεδο βρίσκεται η ποσοστιαία αναλογία της Ναυτιλίας, των Κατασκευών και του Τουρισµού. Σηµειώνεται το πολύ µικρό ποσοστό της αναλογίας του τραπεζικού δανεισµού προς τη Γεωργία (1,5%). Πηγή:ΤτΕλλάδος Γράφηµα 6. ιάρθρωση Επιχειρηµατικών ανείων Μάρτιος 2015 (σε δισ. και %) Ενέργεια - Ύδρευση 4,9 5,1% Κατασκευές 10,5 10,9% Λοιπά 16,6 17,3% Ναυτιλία 14,5 15,1% Βιοµηχανία 21,1 22,0% Εµπόριο 19,3 20,0% Γεωργία 1,5 1,5% Τουρισµός 7,8 8,1% Τα επιχειρηµατικά δάνεια καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο ποσοστό του τραπεζικού δανεισµού (48,3%) και έπονται τα Στεγαστικά (32,6%), τα Καταναλωτικά (12,8%) και αυτά προς τους Ελεύθερους Επαγγελµατίες (6,4%). Όσον αφορά στην ανάλυση των µεταβολών των τραπεζικών δανείων κατά κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας, επισηµαίνεται η αύξηση του 12- µηνου ρυθµού µεταβολής των δανείων προς τη Ναυτιλία, ενώ σε οριακά θετικό επίπεδο εµφανίζονται οι πιστώσεις προς τις Κατασκευές και τον Τουρισµό. Αντίθετα, σηµειώνεται η πτώση του ρυθµού µεταβολής των δανείων προς τη Γεωργία, το Εµπόριο και τον κλάδο Ενέργειας-Ύδρευσης. Η εξέλιξη των ετήσιων ρυθµών µεταβολής της τραπεζικής χρηµατοδότησης προς τον ιδιωτικό τοµέα και ιδιαίτερα στις επιχειρήσεις υποδηλώνει στασιµότητα της ζήτησης τραπεζικών δανείων, καθώς η παράταση της αβεβαιότητας και η καθυστέρηση επίτευξης καθοριστικής συµφωνίας µε τους πιστωτές αποθαρρύνουν τις επιχειρήσεις για την έναρξη νέων επενδύσεων. Σηµειώνεται εν προκειµένω, ότι σύµφωνα µε την έρευνα χορηγήσεων της ΤτΕλλάδος (14/4/15), που αναφέρεται στο πρώτο τρίµηνο του 2015, συγκριτικά µε το αντίστοιχο του 2014, οι εµπορικές τράπεζες ανέφεραν µείωση της ζήτησης επιχειρηµατικών δανείων για πρώτη φορά από τις αρχές του Επίσης αναφέρεται µείωση της ζήτησης δανείων από τα νοικοκυριά για πρώτη φορά από τις αρχές του Επισηµαίνεται ότι εάν αυξηθεί η χρηµατοδότηση προς τον ιδιωτικό τοµέα θα προκαλέσει και αύξηση του ρυθµού του πραγµατικού ΑΕΠ. Παρά την προσωρινή έλλειψη εξωτερικής χρηµατοδότησης, εξαιτίας της µείωσης του τραπεζικού δανεισµού, ο ιδιωτικός τοµέας στηρίζεται σε εναλλακτικές πηγές χρηµατοδότησης. Η εσωτερική µάλιστα χρηµατοδότηση αποκτά µεγαλύτερη σηµασία σε χρονικές περιόδους οικονοµικής αβεβαιότητας. 2

3 Ιδιωτικές Καταθέσεις: Συνεχίσθηκε η εκροή καταθέσεων και κατά τον Μάρτιο 2015, για έκτο κατά σειρά µήνα. Η αβεβαιότητα έχει προκαλέσει σηµαντική εκροή καταθέσεων ύψους 26,2 δισ. από τον Οκτώβριο του 2014 ως τον Μάρτιο Οι ιδιωτικές καταθέσεις µειώθηκαν κατά 1,9 δισ. εντός του Μάρτιου 2015, έναντι µεγαλύτερης εκροής 7,6 δισ. που εµφανίσθηκε τον Φεβρουάριο του Η µείωση των καταθέσεων προήλθε από τα νοικοκυριά ( 2,2 δισ.), ενώ οι καταθέσεις των επιχειρήσεων αυξήθηκαν ( 291 εκατ.). Κατά συνέπεια το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων υποχώρησε τον Μάρτιο στα 138,6 δισ. (Φεβρουάριος 2015: 140,5 δισ.), έναντι 160,3 τον εκέµβριο Υπενθυµίζεται ότι ανάλογο φαινόµενο εκροής καταθέσεων από το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα είχε έντονα παρατηρηθεί και στην περίοδο Μαΐου- Ιουνίου 2012 πριν τον σχηµατισµό της κυβερνήσεως συνεργασίας, όταν οι ιδιωτικές καταθέσεις µειώθηκαν κατά 15,4 δισ. (Γράφηµα 7). σε εκατ Πηγή: ΤτΕλλάδος Γράφημα 7. Εξέλιξη Καταθέσεων Ιδιωτικού Τομέα, σε εκατ Μάρ.12 Απρ. 12 Μάιος 12 Ιούν. 12 Ιούλ.12 Ιούλ.12 Υπόλοιπα τέλος περιόδου Μηνιαία Δ μεταβολή + Γράφημα 8. Εξέλιξη Καταθέσεων Ιιδωτικού Τομέα, Αύγ.14 Σεπ.14 Οκτ.13 Νοέμ.14 Δεκ.14 Ιαν.15 Φεβ.15 Μάρ.15 Μάρ.15 Υπόλοιπα τέλος περιόδου Πηγή: ΤτΕλλάδος Μηνιαία Δ μεταβολή + - Είναι ενδεικτικό ότι οι ιδιωτικές καταθέσεις από τον Ιούνιο 2012 ( 150,6 δισ.) ως το τέλος Σεπτεµβρίου του 2014 ( 164,7 δισ.) αυξήθηκαν κατά 14,2 δισ., εξουδετερώνοντας εν µέρει την απόσυρση καταθέσεων στο δίµηνο Μαΐου-Ιουνίου Η διαφορά ανάµεσα στα δύο επεισόδια απόσυρσης των καταθέσεων, δηλαδή του 2012 και του , είναι ότι η εκροή καταθέσεων που παρατηρείται στην τωρινή συγκυρία είναι µεγαλύτερης εντάσεως και διάρκειας, όπως φαίνεται στο Γράφηµα 8 και αντανακλά την παράταση της αβεβαιότητας. Γενικά κατά τη διάρκεια της οικονοµικής κρίσης η πλειονότητα των εκροών των καταθέσεων αντικατοπτρίζει µείωση της επενδυτικής εµπιστοσύνης και αυξηµένο βαθµό επενδυτικής αβεβαιότητας. Η αποκατάσταση του κλίµατος οικονοµικής εµπιστοσύνης µε την ολοκλήρωση της διαπραγµάτευσης µε τους εταίρους και η επακόλουθη αναµενόµενη αύξηση του πραγµατικού ΑΕΠ το 2015, καθώς και η εκτιµώµενη στη συνέχεια επιτάχυνσή του το 2016, θα συµβάλει στην αύξηση των καταθέσεων, ενισχύοντας τις δυνατότητες των τραπεζών προσφοράς νέων δανείων προκειµένου να στηρίξουν τον αναπτυξιακό σκοπό. Έρευνα Οικονοµικής Συγκυρίας (ΙΟΒΕ): Μειώθηκε ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος (ΙΟΒΕ) στην Ελλάδα τον Απρίλιο 2015 στις 92,7 µονάδες, από 96,8 τον Μάρτιο 2015, έναντι 95,8 µονάδων τον Απρίλιο του Αντίθετα, σηµειώθηκε σηµαντική άνοδος του δείκτη οικονοµικής εµπιστοσύνης στην Πορτογαλία και την Ισπανία και διατηρήθηκε σε υψηλό επίπεδο στην Ιταλία (Γράφηµα 9). Η πορεία του δείκτη στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας επιβεβαιώνουν τις θετικές προοπτικές των οικονοµιών τους, σε αντίθεση µε την Ελλάδα που οι δείκτες οικονοµικού κλίµατος στους τελευταίους µήνες χάνουν τη θετική δυναµική τους Γράφηµα 9. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος σε Επιλεγµένες Οικονοµίες της Ευρωζώνης Ελλάδα Πορτογαλία Ισπανία Ιταλία Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Η σηµαντική αποδυνάµωση του δείκτη οικονοµικού κλίµατος στην Ελλάδα, που έχει ξεκινήσει από τον Φεβρουάριο 2015, αντανακλά την αδυναµία της ολοκλήρωσης συµφωνίας µε τους εταίρους της χώρας, σε συνδυασµό µε την χαλάρωση που παρατηρείται στα πεδία του Προϋπολογισµού και των διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων. Η περαιτέρω υποχώρηση του δείκτη τον Απρίλιο 2015 κρίνεται ανησυχητική, καθώς σηµατοδοτεί περαιτέρω εξασθένιση της οικονοµικής δραστηριότητας στο δεύτερο τρίµηνο του Σε επίπεδο κλάδων, οι επιχειρηµατικές προσδοκίες εξασθένισαν κυρίως στη Βιοµηχανία, ενώ ισχνή βελτίωση σηµείωσαν οι επιχειρηµατικές εκτιµήσεις στους τοµείς των Κατασκευών και Υπηρεσιών. Αντίθετα, βελτιώθηκε αισθητά ο δείκτης εµπιστοσύνης στο Λιανικό Εµπόριο, ενώ ο δείκτης 3

4 Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης επιδεινώθηκε απότοµα. Ειδικότερα: Α. Στη Βιοµηχανία, ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών υποχώρησε περαιτέρω τον Απρίλιο 2015 στις 84,6 µον. (Μάρτιος 2015: 88,8), έναντι 91,9 τον Απρίλιο του Ιαν-11 Απρ-11 Γράφημα 10. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία και Βιομηχανική Παραγωγή Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Δείκτης επιχειρηματιών προσδοκιών στην Βιομηχανία, αριστ.άξονας Βιομηχανική Παραγωγή (% ετήσια βάση, κινητός μέσος 3 μηνών), δεξ. άξονας Πηγή: ΙΟΒΕ, ΕΛΣΤΑΤ Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% -10% Η χειροτέρευση του δείκτη αποδίδεται κυρίως: (α) Στην πτώση των προβλέψεων για την παραγωγή στο προσεχές 3-µηνο (Απρίλιος 2015: +4,8, Μάρτιος 2015: +18,0, Απρίλιος 2014: +21,2), όπως και στη µείωση των εκτιµήσεων των βιοµηχάνων για τις πωλήσεις στο επόµενο χρονικό διάστηµα (Απρίλιος 2015: +10,9, Μάρτιος 2015:+21,4, Απρίλιος 2014: +23,0) και των εκτιµήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις τους (Απρίλιος 2015: -8,6, Μάρτιος 2015: - 4,7, Απρίλιος 2014: -3,4). (β) Στη µείωση των εκτιµήσεων για την εξέλιξη των εξαγωγών στο προσεχές 3-µηνο (Απρίλιος 2015: +13.5, Μάρτιος 2015: +18,9, Απρίλιος 2014: +18,8). (γ) Στην επιδείνωση των προβλέψεων για την απασχόληση (Απρίλιος 2015: -7, Μάρτιος 2015: -3, Απρίλιος 2014: -7) Μαϊ-10 Αυγ-10 Γράφημα 11. Δείκτης ΡΜΙ (Υπευθύνων Προμηθειών) Νοε-10 Φεβ-11 Μαϊ-11 Αυγ-11 Νοε-11 Φεβ-12 Μαϊ-12 Αυγ-12 Νοε-12 Φεβ-13 Μαϊ-13 Πηγή: Markit Economics και Ελληνικό Ινστιτούτο Προμηθειών. Σηµαντική µείωση παρουσίασε και ο είκτης Υπευθύνων Προµηθειών (PMI), καθώς υποχώρησε τον Απρίλιο στις 46,5 µον. (από 48,9 τον Μάρτιο), έναντι 51,1 µον. τον Απρίλιο του 2014 (Γράφηµα 11). Υπογραµµίζεται ότι ο δείκτης ΡΜΙ διαµορφώνεται κάτω του 50, δηλαδή σε επίπεδο που συµβαδίζει σε ύφεση στον κλάδο της µεταποίησης από τον Ιούνιο 2014, µε εξαίρεση τον Αύγουστο 2014 όταν ο δείκτης ανήλθε στο 50,1. Β. Οι επιχειρηµατικές προσδοκίες στις Κατασκευές, µετά την απότοµη µείωσή τους τον Μάρτιο 2015 Αυγ-13 Νοε-13 Φεβ-14 Μαϊ-14 Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 (:55,8, Φεβρουάριος 2015: 71,9) ανέκαµψαν ελαφρώς τον Απρίλιο 2015 στις 59,7 µον. έναντι, ωστόσο, του κατά πολύ υψηλότερου επιπέδου τους τον Απρίλιο του 2014 (81,3). Η βελτίωση του δείκτη αποδίδεται στην άνοδο των προσδοκιών για την πορεία των δηµοσίων έργων (Απρίλιος 2015: 62,6, Μάρτιος 2015: 57,7 Απρίλιος 2014: 98,2). Αντίθετα, το ισοζύγιο των απαντήσεων στις «Κατασκευές Κατοικιών» σηµείωσε εκ νέου πτώση, κινούµενο µάλιστα σε πολύ χαµηλό επίπεδο (Απρίλιος 2015: 10,8, Μάρτ.2015: 32,2, Απρίλιος 2014: 43,1). Γ. Στο Λιανικό Εµπόριο ο δείκτης επιχειρηµατικών εκτιµήσεων βελτιώθηκε αρκετά τον Απρίλιο στις 87,9 µον. (Μάρτιος 2015: 83,6), έναντι του χαµηλότερου 80,1 του Απριλίου του Το αποτέλεσµα αυτό προήλθε από την βελτίωση για τις παραγγελίες (Απρίλιος 2015: -5,1, Μάρτιος 2015: -17,8, Απρίλιος 2014: -9,6) και τις πωλήσεις (Απρίλιος 2015: -0,6, Μάρτιος 2015: -14,7, Απρίλιος 2014: -8,0) στο επόµενο τρίµηνο. Από τους επιµέρους κλάδους του Εµπορίου ξεχωρίζει, η σηµαντική αύξηση των προσδοκιών στα «Είδη Οικιακού Εξοπλισµού» (Απρίλιος 2015: 81,5, Μάρτ.2015: 48,6) και στα «Πολυκαταστήµατα» (Απρίλιος 2015: 89,3, Μάρτιος 2015: 73,6). Αντίθετα, στα «Τρόφιµα-Ποτά-Καπνάς» το ισοζύγιο των εκτιµήσεων µειώθηκε, όπως και στον κλάδο «Υφάσµατα-Ένδυση-Υπόδηση», ενώ αµετάβλητος για δεύτερο στη σειρά µήνα έµεινε ο δείκτης προσδοκιών στα «Οχήµατα-Ανταλλακτικά».. Στις Υπηρεσίες ο σχετικός δείκτης ανέκαµψε (Απρίλιος 2015: 73,1, Μάρτιος 2015: 71,0 Απρίλιος 2014: 83,0). Από τις επιµέρους µεταβλητές του σηµειώνεται η βελτίωση ύστερα από αρκετούς µήνες. Των προοπτικών της ζήτησης για το επόµενο 3µηνο (Απρίλιος 2015: -3,0, Μάρτιος 2015: -14,7, Απρίλιος 2014: +17,7). Ε. Ο δείκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης µειώθηκε στις -40,5 µον. τον Απρίλιο 2015 ύστερα από την βελτίωση που είχε σηµειωθεί µετεκλογικά τον Φεβρουάριο και Μάρτιο. Η βελτίωση που είχε καταγράψει ο δείκτης στους πρώτους µήνες του 2015 στηριζόταν σε µεγάλο βαθµό στους εξωτερικούς παράγοντες, όπως οι χαµηλές τιµές του πετρελαίου αλλά και ο αρνητικός πληθωρισµός που διατηρείται, αυξάνοντας το διαθέσιµο εισόδηµα των νοικοκυριών. Ωστόσο, τον Απρίλιο 2015 η εικόνα αντιστράφηκε, καθώς οι καταναλωτές εµφανίζονται περισσότερο απαισιόδοξοι εξαιτίας της αβεβαιότητας από την παράταση των διαπραγµατεύσεων µε τους εταίρους, εξέλιξη η οποία µέχρι τον Μάρτιο 2015 είχε επηρεάσει µόνο τους επιχειρηµατίες. 4

5 Γράφηµα 12. είκτης Καταλωτικής Εµπιστοσύνης και Τιµή Πετρελαίου Mέση Τιμή Πετρελαίου Brent ($/bl) Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης εξαγωγή ασφαλών συµπερασµάτων για την εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης Πηγή:IOBE, Bloomberg Από τις επιµέρους µεταβλητές του δείκτη επισηµαίνεται: α) Αποδυναµώθηκαν οι εκτιµήσεις των νοικοκυριών για την οικονοµική τους κατάσταση στο προσεχές 12-µηνο (Απρίλιος 2015: -29, Μάρτιος 2015: -19,5) και επιδεινώθηκαν σηµαντικά οι προβλέψεις τους για την οικονοµική κατάσταση της χώρας (Απρίλιος 2015: -25,5, Μάρτιος 2015: -15,5). Επιπλέον επιδεινώθηκε αισθητά ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας (Απρίλιος 2015: +33,4, Μάρτιος 2015: +16,3), ενώ το ποσοστό των νοικοκυριών που δήλωσε ότι µόλις τα βγάζει πέρα έφθασε το 71%. β) Αυξήθηκε το ποσοστό των καταναλωτών, που ανέφερε ότι είναι υπερχρεωµένο (Απρίλιος 2015: 11%, Μάρτιος 2015: 8%) και παράλληλα µειώθηκε η πρόθεση των νοικοκυριών για αποταµίευση στο προσεχές 12-µηνο (Απρίλιος 2015: -74,2, Μάρτιος 2015: -72,8), χειροτέρεψε επίσης και η πρόθεση για µείζονες αγορές στους επόµενους µήνες 12 µήνες (Απρίλιος 2015: -60,5, Μάρτιος 2015: -51,7). Λιανικές Πωλήσεις: Ο Γενικός είκτης Όγκου των Λιανικών Πωλήσεων µειώθηκε κατά 1,8%, σε ετήσια βάση, τον Φεβρουάριο 2015, έναντι αύξησης 0,6% τον Ιανουάριο 2015 και πτώσης 3,0% τον Φεβρουάριο Σε µηνιαία, ωστόσο, βάση καταγράφεται ισχνή αύξηση των λιανικών πωλήσεων κατά 0,6%. Στο δίµηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2015, οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν κατά 0,6%, σε ετήσια βάση. Ωστόσο η πτώση αυτή αποδίδεται στην πτωτική πορεία της τιµής του πετρελαίου, καθώς οι πωλήσεις εξαιρουµένων των καυσίµων αυξήθηκαν κατά 0,8% σε ετήσια βάση στο δίµηνο αυτό. Οι λιανικές πωλήσεις εκτιµάται ότι θα ενισχυθούν σε κάποιο βαθµό, στους επόµενους µήνες, λόγω της ενίσχυσης του διαθέσιµου εισοδήµατος,των νοικοκυριών, που ευνοείται από τις συνθήκες αποπληθωρισµού της ελληνικής οικονοµίας και τις χαµηλές τιµές του πετρελαίου. Η αισιοδοξία αυτή αποτυπώνεται και στον δείκτη οικονοµικής εµπιστοσύνης στο λιανικό εµπόριο, ο οποίος ενδυναµώθηκε τον Απρίλιο 2015 στις 87,9 µονάδες (Μάρτιος 2015: 83,6) Η πορεία των λιανικών πωλήσεων, σε µηνιαία βάση, βοηθά στην Όσον αφορά στις επιµέρους κατηγορίες των καταστηµάτων του λιανικού εµπορίου, στο δίµηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2015, η πτώση των λιανικών πωλήσεων αποδίδεται κυρίως στη µείωση των πωλήσεων κατά 8,7% στα µικρά καταστήµατα τροφίµων. Αντίθετα, αύξηση σηµειώθηκε στις πωλήσεις στα είδη ένδυσης και υπόδησης, στα βιβλία χαρτικά και λοιπά είδη, καθώς και στα µεγάλα καταστηµάτων τροφίµων, όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα. 5

6 Ετήσιες % Mεταβολές τoυ Mέσου είκτη Όγκου Λιανικών Πωλήσεων Ιανουάριος- Κατηγορίες Καταστηµάτων Φεβρουάριος 2015 Ιανουάριος- Φεβρουάριος 2014 Μεγάλα Kαταστήµατα Tροφίµων 2,1-2,4 Πολυκαταστήµατα -0,7-10,2 Μικρά Καταστήµατα Τροφίµων -8,7-1,2 Φαρµακευτικά-Καλλυντικά -2,9-7,2 Ένδυση-Υπόδηση 12,3 2,1 Έπιπλα-Ηλεκτρ. Είδη -4,7 1,9 Βιβλία-Χαρτικά-Λοιπά είδη 3,2 8 Καύσιµα και λιπαντικά αυτοκινήτων -0,7 3,6 Γενικός είκτης Όγκου -0,6-3,0 Γενικός είκτης Όγκου εκτός Καυσίµων και Λιπαντικών Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. 0,8-4,5 Εξασθενηµένο ευρώ - αρνητικές οµολογιακές αποδόσεις - χαµηλές τιµές πετρελαίου: το τρίπτυχο τίθεται υπό αµφισβήτηση. Οι ρευστοποιήσεις που καταγράφονται τις τελευταίες ηµέρες στις αγορές οµολόγων αποτελούν προάγγελο εξελίξεων για τις διεθνείς αγορές. Είναι ιδιαίτερα σηµαντικό το γεγονός ότι µέσα σε διάστηµα περίπου 15 εβδοµάδων από την ηµέρα ανακοινώσεως του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ), τα 10-ετή οµόλογα της Ζώνης του Ευρώ (ΖτΕ), απώλεσαν όλα τα κέρδη τους. Η απόδοση των 10-ετών ισπανικών και ιταλικών οµολόγων αυξήθηκε πάνω από 370 µονάδες βάσης και διαµορφώθηκε στο 1,90% και 1,92% αντίστοιχα, ενώ η απόδοση του 10-ετούς οµολόγου της Γαλλίας αυξήθηκε κατά 284 µονάδες βάσης στο 0,90% και της Γερµανίας κατά 139 µονάδες βάσης στο 0,59%. Η ανοδική πορεία των αποδόσεων αποτελεί λύτρωση για τους επενδυτές, αλλά ταυτόχρονα και ανάγκη αποκατάστασης της στρέβλωσης των οµολογιακών τιµών. Το τελευταίο διάστηµα, οι αποδόσεις των βραχυχρόνιων περιόδων είχαν οδηγηθεί σε αρνητικό έδαφος επιβαρύνοντας τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια και δυσκολεύοντας το έργο των διαχειριστών. Η επιστροφή του πληθωρισµού τον Απρίλιο στη Ζώνη του Ευρώ στο µηδέν, αλλά και η σταδιακή άνοδος της τιµής του πετρελαίου δηµιούργησαν τις προϋποθέσεις αλλαγής του επενδυτικού κλίµατος στις αγορές οµολόγων. Η τιµή του πετρελαίου Brent διαµορφωνόταν στις 7 Μαΐου στα $68/βαρέλι, όταν τον Ιανουάριο ήταν στα $45/βαρέλι. Η πρόσφατη άνοδος της τιµής του πετρελαίου, συνέβαλε κατά ένα ποσοστό στην εξασθένιση του δολαρίου. Ωστόσο, η τελευταία επιταχύνθηκε µετά την ανακοίνωση επιβράδυνσης του ρυθµού οικονοµικής ανάπτυξης το 1 ο 3µηνο 2015 στις ΗΠΑ και κατά συνέπεια της αποµακρύνσεως ανόδου των επιτοκίων από τη Fed το επόµενο τρίµηνο. Η αδυναµία του δολαρίου, λειτούργησε υπέρ του ευρώ, µε αποτέλεσµα το τελευταίο να διαπραγµατεύεται πλέον στην περιοχή των 1,13 δολαρίων. Ωστόσο, η µελλοντική πορεία του Ευρώ θα εξαρτηθεί τόσο από την πορεία του πληθωρισµού, όσο και από το εάν συνεχισθούν οι θετικές ανακοινώσεις για την πορεία βασικών οικονοµικών δεικτών της ΖτΕ ΗΠΑ Το Συµβούλιο Νοµισµατικής Πολιτικής της Fed (FOMC) στην συνεδρίαση της Απριλίου, διατήρησε αµετάβλητο το βασικό επιτόκιο, ενώ διατύπωσε την εκτίµηση ότι η οικονοµική µεγέθυνση θα είναι µικρή, επαναλαµβάνοντας ότι η αύξηση του βασικού επιτοκίου θα εξαρτηθεί από τη βελτίωση που θα έχει σηµειωθεί στην αγορά εργασίας και στο κατά πόσο ο πληθωρισµός θα κινείται προς το µεσοπρόθεσµο στόχο του 2%. Όσον αφορά τα βασικά µεγέθη της οικονοµίας επισηµάνθηκε ότι: i) ο ρυθµός αύξησης της απασχόλησης µετριάσθηκε, ii) η εξαγωγική δραστηριότητα µειώθηκε, iii) ο ρυθµός αύξησης της δαπάνης των νοικοκυριών µειώθηκε µολονότι η καταναλωτική εµπιστοσύνη παραµένει ισχυρή, και iv) ο πληθωρισµός αναµένεται να παραµείνει στα τρέχοντα επίπεδα τους προσεχείς µήνες. εδοµένου ότι η ανακοίνωση της Fed δεν σηµατοδότησε καµία αλλαγή ως προς τις µελλοντικές κινήσεις της, δεν αναµένεται να προβεί σε αύξηση του βασικού της επιτοκίου στην επόµενη συνεδρίαση της Ιουνίου. 6

7 Σύµφωνα µε την πρώτη εκτίµηση, το πραγµατικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,2% το 1ο 3µηνο 2015, σε ετησιοποιηµένη βάση, αρκετά χαµηλότερα από την εκτίµηση της αγοράς, η οποία προσδοκούσε αύξηση της τάξεως του 1%. Οι λόγοι που συγκράτησαν την άνοδο του ΑΕΠ ήταν η υποχώρηση των καθαρών εξαγωγών κατά 7,2%, οι οποίες αφαίρεσαν από το ΑΕΠ 1,3 πµ και η πτώση των επενδύσεων εκτός κατοικιών κατά 23% (ετησιοποιηµένη βάση). Πρόκειται κυρίως για επενδύσεις που αφορούν στον τοµέα των πετρελαιοειδών οι οποίες αφαίρεσαν 0,8 πµ από το ΑΕΠ. Η µείωση των καθαρών εξαγωγών και των επενδύσεων είναι αποτέλεσµα του ισχυροποιηµένου δολαρίου και της σηµαντικής υποχώρησης της τιµής του πετρελαίου. Στην υποχώρηση του πραγµατικού ΑΕΠ το 1ο 3µηνο 2015 συνέτειναν και πρόσκαιροι παράγοντες, όπως οι ακραίες καιρικές συνθήκες που έπληξαν τις περισσότερες Πολιτείες και τα προβλήµατα που παρουσιάσθηκαν στους λιµένες των υτικών Ακτών. Το πραγµατικό διαθέσιµο εισόδηµα, αυξήθηκε κατά 6,2% το 1ο 3µηνο 2015 σε ετησιοποιηµένη βάση, µετά την αύξησή του κατά 3,6% στο 4ο 3µηνο 2014, οδηγώντας σε αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, η τελευταία αυξήθηκε µόλις κατά 1,9% το 1ο 3µηνο 2015 έναντι 4,4% το 4ο 3µηνο % 15% 10% 5% 0% -5% -10% Ιδιωτική Κατανάλωση Δημόσια Κατανάλωση Επενδύσεις Εξαγωγές Εισαγωγές ΑΕΠ Q4 13 Q1 '14 Q2 '14 Q3 '14 Q4 14 Q1 '15 Πηγή: Bureau of Economic Analysis ΗΠΑ: ΑΕΠ και συνιστώσες του (% μεταβολή σε ετησιοποιημένη βάση) 1,9-0,8 2,0 1,8-7,2 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% Ο δείκτης κόστους απασχόλησης (Employment Cost Index), τον οποίο λαµβάνει υπόψη της η Fed στις αποφάσεις της, αυξήθηκε κατά 0,7% το 1ο 3µηνο 2015 σε τριµηνιαία βάση (στοιχεία εποχικά διορθωµένα). Σηµειώνεται, ότι οι µισθοί και τα ηµεροµίσθια αποτελούν το 70% της αποζηµίωσης των εργαζοµένων. Σε ετήσια βάση η αύξηση των µισθών και των ηµεροµισθίων ανήλθε στο 2,8% στο 1ο 3µηνο 2015, που αποτελεί τον υψηλότερο ρυθµό από το 3ο 3µηνο Σηµειώνεται ότι, η αύξηση αυτή είναι η µεγαλύτερη σε σχέση µε την αύξηση που κατέγραψαν οι ωριαίες αποδοχές (2,1% Μάρτ ετήσια µεταβολή). Στον κλάδο της µεταποίησης, ο δείκτης υπευθύνων προµηθειών (ISM Manufacturing Index) διατηρήθηκε αµετάβλητος τον Απρίλιο στις 51,5 µονάδες, στο χαµηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2013, έναντι 52 µονάδων που προσδοκούσε η αγορά. Το επίπεδο αυτό είναι χαµηλότερο από τον µέσο όρο (52,6 µνδ) του 1ου 3µηνου Ωστόσο, η υποχώρηση του υποδείκτη αποθεµάτων στις 49,5 µονάδες τον Απρίλιο από 51,5 τον Μάρτιο και η άνοδος του υποδείκτη παραγγελιών στις 53,5 µονάδες τον Απρίλιο από 51,8 τον Μάρτιο, αποτελούν ενθαρρυντικές ενδείξεις για την ανάκαµψη του κλάδου. Ο δείκτης PMI του Chicago αυξήθηκε σηµαντικά τον Απρίλιο στις 52,3 µονάδες από 46,3 τον Μάρτιο, ξεπερνώντας τις προσδοκίες της αγοράς, η οποία προέβλεπε άνοδο του δείκτη στις 50 µονάδες, µετά την αποκατάσταση των προβληµάτων στους λιµένες των υτικών Ακτών και τη βελτίωση των καιρικών συνθηκών. Στην αγορά κατοικίας, θετική έκπληξη συνιστά η πορεία των επικείµενων πωλήσεων κατοικιών οι οποίες αυξήθηκαν τον Μάρτιο σε µηνιαία βάση, κατά 1,1% µετά από τη µεγαλύτερη άνοδό τους από τον Οκτ.2010 κατά 3,6% τον Φεβρουάριο. Η τάση των επικείµενων πωλήσεων κατοικιών, παρά την µεταβλητότητά τους, είναι ανοδική και υποδηλώνει ότι η αγορά κατοικιών αναθερµαίνεται. Επιπλέον, σύµφωνα µε τον δείκτη Case-Shiller, οι τιµές πώλησης των υφιστάµενων κατοικιών αυξήθηκαν περαιτέρω κατά 0,9% τον Φεβρουάριο, σε µηνιαία βάση (εποχικά διορθωµένα στοιχεία), όσο δηλαδή είχαν αυξηθεί και τον Ιανουάριο, ενώ η αγορά ανέµενε αύξηση της τάξεως του 0,7%. Σε ετήσια βάση, η αύξηση τον Φεβρουάριο ήταν 5,0%. Η αύξηση των τιµών των υφιστάµενων κατοικιών αποδίδεται, τόσο στην αύξηση της ζήτησης, όσο και στην µείωση των αδιάθετων και προς πώληση κατοικιών. Όσον αφορά, στις προσδοκίες των νοικοκυριών, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης του University of Michigan διαµορφώθηκε στις 95,2 µονάδες από 101,4 µον. τον Μάρτ.2015, πολύ χαµηλότερα από τις 102,2 µον. που ανέµενε η αγορά. Η µείωση προήλθε, τόσο από τις προσδοκίες των νοικοκυριών για τους επόµενους έξι µήνες (από 96,0 µον. τον Μάρτιο στις 87,5 µον. τον Απρίλιο), όσο και την εκτίµησή τους για την τρέχουσα οικονοµική συγκυρία (από 109,5 µον. τον Μάρτιο στις 106,8, µον. τον Απρίλιο). ΖτΕ Στο πρόσφατο Οικονοµικό ελτίο της ΕΚΤ, αναφέρεται ότι οι οικονοµικοί δείκτες στη ΖτΕ υποδηλώνουν ότι η ανάπτυξη συνεχίζεται το 1ο 3µηνο 2015 και αναµένεται να ενισχυθεί από την νοµισµατική πολιτική της ΕΚΤ, την χαµηλή τιµή του πετρελαίου και την εξασθένιση του ευρώ. Επιπλέον τονίζεται, ότι ενώ οι αγορές εργασίας επιδεικνύουν σηµεία περαιτέρω βελτίωσης, η ανεργία παραµένει υψηλή και το µη ενεργό ανθρώπινο δυναµικό αναµένεται να µειωθεί σταδιακά. Ο πληθωρισµός αναµένεται να παραµείνει σε χαµηλό επίπεδο ή και ελαφρά αρνητικός πριν αρχίσει να αυξάνεται εντός του Το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωµένα στοιχεία) παρέµεινε αµετάβλητο στο 11,3% τον Μάρτιο, όσο ήταν δηλαδή και τον προηγούµενο µήνα, από 11,4% τον Ιανουάριο, ενώ τον Μάρτ.2014 ήταν στο 11,7%. Αν και το ποσοστό ανεργίας παρέµεινε αµετάβλητο, 7

8 ο αριθµός των ανέργων µειώθηκε περαιτέρω κατά 36 χιλ. τον Μάρτιο (µηνιαία µεταβολή) µε αποτέλεσµα ο συνολικός αριθµός των ανέργων να διαµορφωθεί στα 18,1 εκατ. άτοµα. Ωστόσο, οι διαφορές των κρατών-µελών εξακολουθούν να είναι σηµαντικές µε τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας να καταγράφονται στην Ισπανία (Μάρτιος: 23,0%) και την Ελλάδα (Ιανουάριος: 25,7%), ενώ τα χαµηλότερα παρατηρούνται στη Γερµανία (4,7%) και την Αυστρία (5,6%). Το ποσοστό ανεργίας των νέων κάτω των 25 ετών παρέµεινε τον Μάρτιο και αυτό αµετάβλητο στο 22,7%. H αρχική εκτίµηση της Eurostat για τον πληθωρισµό του Απριλίου είναι στο 0%, ελαφρώς υψηλότερα από το -0,1% που προβλέπεται για τον Μάρτιο. (Φεβρ.2015: -0,3%, Ιαν.2015: -0,6%). Επιπλέον, τον Απρ.2015 ο πληθωρισµός εξαιρουµένης της ενέργειας εκτιµάται ότι θα αυξηθεί ελαφρώς στο 0,7% από 0,6% τον Μάρτιο και ο δοµικός πληθωρισµός θα παραµείνει αµετάβλητος στο 0,6%, όσο και τον Μάρτιο. Η αρνητική επίδραση της τιµής της ενέργειας στον πληθωρισµό εξακολουθεί να είναι σηµαντική αλλά επιβραδύνεται, όπως άλλωστε αναµενόταν. Εκτιµάται ότι τον Απρίλιο η τιµή της ενέργειας θα µειωθεί κατά 5,8%, έναντι µείωσης 6% τον Μάρτιο. Ο πληθωρισµός αναµένεται να πάρει θετική τιµή όσο: i) θα συνεχίζεται το πρόγραµµα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ µε εµφανή ήδη τα αποτελέσµατα στην χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ii) θα ενισχύεται η ζήτηση από το εξωτερικό υποβοηθούµενη από το εξασθενισµένο ευρώ και iii) θα µειώνεται το αποτέλεσµα της στατιστικής βάσης από την τιµή της ενέργειας. Ποσοστό ανεργίας σε επιλεγμένες οικονομίες στη ΖτΕ Μάρτ.2015 Φεβρ.2015 Ιαν.2015 Δεκ.2014 Νοέμ.2014 ΖτΕ 11,3 11,3 11,4 11,3 11,4 Γερμανία 4,7 4,8 4,8 4,8 4,9 Γαλλία 10,6 10,6 10,6 10,3 10,3 Ιταλία 13,0 12,7 12,6 12,7 13,2 Ισπανία 23,0 23,2 23,4 23,6 23,7 Ιρλανδία 9,8 9,9 10,0 10,2 10,4 Πορτογαλία 13,5 14,1 13,8 13,6 13,5 Ολλανδία 7,0 7,1 7,2 7,2 7,1 Αυστρία 5,6 5,3 5,4 4,9 4,9 Πηγή: Eurostat Ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος (ESI) µειώθηκε οριακά στις 103,7 µονάδες τον Απρίλιο από 103,9 τον Μάρτιο. Αναλυτικότερα από τους επιµέρους δείκτες, µόνο ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στις υπηρεσίες σηµείωσε άνοδο, από 6,1 µον. τον Μάρτιο στις 6,7 µον. τον Απρίλιο, ενώ οι υποδείκτες για τη βιοµηχανία, τις κατασκευές και την καταναλωτική εµπιστοσύνη ήσαν αρνητικοί και µειώθηκαν περαιτέρω, ενώ ο υποδείκτης του λιανικού εµπορίου παρέµεινε στις -0,8 µονάδες. Σε επίπεδο χωρών, ο δείκτης οικονοµικού κλίµατος αυξήθηκε περαιτέρω στην Ισπανία, µειώθηκε στην Γερµανία και την Γαλλία, ενώ διατηρήθηκε αµετάβλητος στην Ιταλία. Σηµαντική δε πτώση παρατηρήθηκε στην Ελλάδα όπου ο δείκτης µειώθηκε στις 92,7 µον. τον Απρίλιο από 96,8 τον Μάρτιο, εξαιτίας της πτώσης του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος σε επιλεγμένες χώρες της ΖτΕ Aπρ.2015 Μάρτ.2015 Φεβρ.2015 Ιαν.2015 Δεκ.2014 ΖτΕ 103,7 103,9 102,1 101,4 100,6 Γερμανία 104,5 105,1 103,3 103,8 103,4 Γαλλία 97,2 98,6 98,4 96,4 95,9 Ιταλία 106,1 106,1 102,5 100,1 97,5 Ισπανία 110,4 109,1 107,4 106,6 105,6 Ολλανδία 103,5 102,6 101,7 102,2 103,4 Πορτογαλία ,2 101,9 102,4 102,5 Ελλάδα 92,7 96,8 98,2 95,3 99,1 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ο δείκτης ΡΜΙ στην µεταποίηση τον Απρίλιο διαµορφώθηκε στις 52 µονάδες, έναντι αρχικής εκτίµησης 51,9 µον., ελαφρά µειωµένος σε σχέση µε τον Μάρτιο (52,2 µον.). Οι περισσότερες χώρες-µέλη επωφελήθηκαν από τις αυξηµένες παραγγελίες για εξαγωγές, ενώ τις υψηλότερες τιµές εξακολουθεί να λαµβάνει ο δείκτης στην Ιρλανδία (55,8) και την Ισπανία (54,2). Επιπλέον, η Ισπανία και η Ολλανδία παρουσιάζει αύξηση της µεταποιητικής δραστηριότητας. Στην Γερµανία µειώθηκε ελαφρώς, από 52,8 µον. τον Μάρτιο στις 52,1 µον. τον Απρίλιο, ενώ στη Γαλλία ο δείκτης διαµορφώνεται κάτω του ορίου των 50 µονάδων, στις 48 µονάδες, µε την µεταποιητική παραγωγή να µειώνεται µε τον µεγαλύτερο ρυθµό των τελευταίων τεσσάρων µηνών. Στην Ελλάδα, ο αντίστοιχος δείκτης διαµορφώθηκε στις 46,5 µον. που αποτελεί χαµηλό 22 µηνών. Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης διαµορφώθηκε στο -4,6 τον Απρίλιο από -3,7 τον Μάρτιο και -6,7 τον Φεβρουάριο. Παρά τη µείωσή του, ο δείκτης έχει σηµειώσει αισθητή άνοδο από τον Ιανουάριο, όταν ανακοινώθηκε το πρόγραµµα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Οι τιµές του δείκτη καταναλωτικής εµπιστοσύνης µας προϊδεάζουν για άνοδο του ΑΕΠ της ΖτΕ το 2ο 3µηνο Όσον αφορά στην προσφορά χρήµατος (M3) στην ΖτΕ, αυτή αυξήθηκε κατά 4,6%, σε ετήσια βάση τον Μάρτιο (Φεβρουάριος: 4,0%), λόγω της διασταλτικής νοµισµατικής πολιτικής της ΕΚΤ. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της νοµισµατικής βάσης (Μ1) κατά 10,0% τον Μάρτιο, από 9,1% τον Φεβρουάριο. Τον Μάρτιο, για πρώτη φορά από τον Απρ.2012, ο ρυθµός αύξησης της πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τοµέα ήταν θετικός 0,1%, από -0,1% τον Φεβρουάριο. Αναλυτικότερα, ο δωδεκάµηνος ρυθµός µεταβολής της χρηµατοδότησης προς τα νοικοκυριά ήταν µηδενικός τον Μάρτιο από -0,2% τον Φεβρουάριο, ενώ η καταναλωτική πίστη µειώνεται πλέον µε βραδύτερο ρυθµό (-0,3%) τον Μάρτιο από -0,6% τον Φεβρουάριο. Επιπλέον, η χρηµατοδότηση προς τις επιχειρήσεις σηµείωσε θετικό ρυθµό µεταβολής για πρώτη φορά από τον Μάιο 2012 και ανήλθε στο 0,6% τον Μάρτιο από -0,7% τον Φεβρουάριο και - 1,2% τον Ιανουάριο. Είναι εµφανές, ότι η αυξηµένη 8

9 ρευστότητα που δηµιούργησε η ΕΚΤ διαχέεται στις επιχειρήσεις και κατ επέκταση στην οικονοµία και σταδιακά αυξάνεται και η χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά κυρίως µέσω αύξησης των στεγαστικών δανείων. Αξίζει να σηµειωθεί ότι, παρά την εντυπωσιακή αύξηση της προσφοράς χρήµατος (Μ3), η µέση αύξηση για την περίοδο Ιαν.-Μαρτ.2015 ήταν 4,1%, υπολειπόµενη του 4,5% που έχει η ΕΚΤ ως σηµείο αναφοράς, συµβατή µε τον µεσοπρόθεσµο στόχο του πληθωρισµού για την ΖτΕ. 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% ΖτΕ: πιστωτική επέκταση(% ετήσια μεταβολή) Καταναλωτική Πίστη Στεγαστική Πίστη Σύνολο Ιδιωτικού Τομέα Επιχειρηματικά Δάνεια Μαρ-11 Μαρ-12 Μαρ-13 Μαρ-14 Μαρ-15 Πηγή: ΕΚΤ Ελβετία Σε ιστορικά υψηλό οι ζηµιές για την ΤτΕλβετίας. Ζηµίες ύψους 30 δισ. φράγκων ( 29 δισ.) κατέγραψε η ΤτΕλβετίας (SNB), το πρώτο τρίµηνο του 2015, λόγω της ενίσχυσης του εθνικού της νοµίσµατος, µετά την απόφαση της 15 ης Ιανουαρίου να εγκαταλειφθεί η ελάχιστη ισοτιµία των 1,20 CHF/EUR, επιβαρύνοντας τον ισολογισµό της Κεντρικής Τραπέζης µε ζηµίες µόνο λόγω συναλλαγµατικών θέσεων ύψους 41,1 δισ. φράγκων ( 39,6 δισ.). Σύµφωνα µε την ΤτΕλβετίας στο τέλος Μαρτίου τα περιουσιακά της στοιχεία σε ευρώ αποτελούσαν το 42% του χαρτοφυλακίου της, έναντι 46% που ήταν τον εκ.2014, ενώ τα περιουσιακά στοιχεία σε δολάριο-ηπα αντιπροσώπευαν το 32% από 29% που ήταν τον εκ Αυστραλία Ιστορικά χαµηλό για το βασικό επιτόκιο της ΤτΑυστραλίας. Η ΤτΑυστραλίας (RBA) αποφάσισε στις 5 Μαΐου να µειώσει το βασικό της επιτόκιο κατά 0,25% στο ιστορικά χαµηλό επίπεδο του 2%. Σύµφωνα µε την ΤτΑυστραλίας η απασχόληση και η καταναλωτική ζήτηση βελτιώνονται, ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες και οι δηµόσιες δαπάνες εµφανίζουν αδυναµία. Κίνα Ασφάλιση καταθέσεων Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι από την 1 η Μαΐου, ισχύει η ασφάλιση καταθέσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων, τόσο σε γουάν, όσο και σε ξένο νόµισµα. Τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα της χώρας θα πρέπει να συνεισφέρουν σε ένα ειδικό ταµείο ανάλογα µε την έκθεσή κινδύνων. Σε περίπτωση χρεωκοπίας µιας τράπεζας, οι καταθέτες µε καταθέσεις έως γουάν ($ ) θα δικαιούνται αποζηµίωση από το ειδικό ταµείο και οι καταθέτες µε καταθέσεις πάνω από γουάν θα δικαιούνται αποζηµίωση από τα κεφάλαια της τραπέζης. Το µέτρο εκτιµάται ότι θα δηµιουργήσει κλίµα εµπιστοσύνης στο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα και θα βοηθήσει τη δηµιουργία µικρών τραπεζών. Επίσηµος δείκτης PMI στη µεταποίηση Ο επίσηµος δείκτης PMI στη µεταποίηση παρέµεινε αµετάβλητος στο 50,1 τον Απρίλιο. Αµετάβλητος παρέµεινε και ο υποδείκτης νέων παραγγελιών στο 50,2, ενώ ο υποδείκτης νέων παραγγελιών εξαγωγών υποχώρησε στο 48,1 από 48,3. Αντίθετα, ο υποδείκτης παραγωγής αυξήθηκε στο 52,6 από 52,1. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, η υποχώρηση του δείκτη υποδηλώνει ότι η εσωτερική και η εξωτερική ζήτηση παραµένουν αδύναµες και εκτιµάται ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει να λαµβάνει µέτρα για να τονωθεί η ανάπτυξη ,4 48,1 Ο επίσημος δείκτης PMI στη μεταποίηση σε χαμηλό 4 μηνών. 50,8 51,0 49,4 50,7 51,7 51,1 51,1 50,8 50,3 50,1 49,8 51,7 50,2 50,2 50,4 50,0 49,6 49,7 50,7 49,9 50,1 50,1 49,6 48,9 Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 PMI HSBC/ Markit PMI Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit Ιαπωνία Επιτροπή Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΙαπωνίας Η Επιτροπή Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΙαπωνίας στις 30 Απριλίου αποφάσισε να συνεχίσει την ενίσχυση της νοµισµατικής βάσης κατά 80 τρισ. ($ 679 δισ.) ετησίως µέσω αγοράς κρατικών οµολόγων και άλλων τίτλων υψηλού κινδύνου. Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός αυξήθηκε στο 2,3% τον Μάρτιο από 2,2% τον Φεβρουάριο (χαµηλό 11 µηνών). Επίσης αύξηση σηµείωσε και ο δοµικός πληθωρισµός (µεθοδολογία ΤτΙαπωνίας) στο 2,2% τον Μάρτιο από 2,0% τον Φεβρουάριο δίδοντας ελπίδα ότι ο πληθωρισµός θα αυξηθεί, ώστε να επιτευχθεί ο πληθωριστικός στόχος της ΤτΙαπωνίας. Σύµφωνα µε την αγορά, η ΤτΙαπωνίας θα συνεχίσει να λαµβάνει µέτρα προκειµένου να επιτύχει τον στόχο για πληθωρισµό 2% και να τονωθεί έτσι η ανάπτυξη. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας µετέθεσε πρόσφατα την επίτευξη του στόχου στην περίοδο µεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου 2016 µε την προϋπόθεση ότι οι τιµές του πετρελαίου θα αυξηθούν. 9

10 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Ο πληθωρισμός αυξήθηκε για πρώτη φορά σε διάστημα 10 μηνών 2,2 2,1 01/14 02/14 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14 12/14 01/15 02/15 03/15 Πληθωρισμός Δομικός πληθωρισμός (ΤτΙαπωνίας) Δομικός πληθωρισμός 2,3 Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ιαπωνίας Ποσοστό ανεργίας Το ποσοστό ανεργίας, σύµφωνα µε τα εποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία, υποχώρησε στο 3,4% τον Μάρτιο από 3,5% τον Φεβρουάριο. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 0,3% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο, έναντι 0,6% τον Φεβρουάριο. Αµετάβλητο παρέµεινε το ποσοστό συµµετοχής του ενεργού πληθυσµού στο συνολικό εργατικό δυναµικό στο 59,1%. 4,0 Η ανεργία σε πτωτική πορεία. µηχανηµάτων, επεξεργασµένων µετάλλων και προϊόντων πετρελαίου και κάρβουνου. Σε ετήσια βάση, επίσης ήταν µικρότερος ο ρυθµός µείωσης της βιοµηχανικής παραγωγής σε 1,2% τον Μάρτιο, έναντι µείωσης 2,0% τον Φεβρουάριο. Οι επιχειρήσεις προβλέπουν ότι η βιοµηχανική παραγωγή θα αυξηθεί κατά 2,1% τον Απρίλιο σε µηνιαία βάση και ότι θα µειωθεί κατά 0,3% τον Μάιο. Η βιοµηχανική παραγωγή θα επηρεασθεί από την παγκόσµια ζήτηση, ιδιαίτερα από την Κίνα και τις ΗΠΑ, που εµφανίζουν επιβράδυνση του ρυθµού ανάπτυξης Επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης της βιομηχανικής παραγωγής. -6 Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 3,5 Πηγή: Υπουργείο Οικονοµίας, Εµπορίου και Βιοµηχανίας Ιαπωνίας 3,0 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14 12/14 01/15 02/15 03/15 Πηγή: Εθνική ΣτατιστικήΥπηρεσία Ιαπωνίας Λιανικές πωλήσεις Οι λιανικές πωλήσεις συνέχισαν να υποχωρούν, για τρίτο κατά σειρά µήνα, κατά 9,7% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο (µεγαλύτερη µείωση από Μάρτ.1998), έναντι µείωσης κατά 1,7% τον Φεβρουάριο. Τη µεγαλύτερη µείωση παρουσίασαν οι πωλήσεις µηχανηµάτων κατά 27,9% και καυσίµων κατά 20,0%. Η υποχώρηση των λιανικών πωλήσεων αντανακλά την αύξηση που είχαν παρουσιάσει τον Μάρτ.2014, τον µήνα πριν την αύξηση του φόρου κατανάλωσης. Στους επόµενους µήνες οι λιανικές πωλήσεις αναµένεται να επηρεασθούν θετικά από την αύξηση της απασχόλησης και των εισοδηµάτων, λόγω των αυξήσεων των µισθών από πολλές µεγάλες επιχειρήσεις Εντονότερη η υποχώρηση των λιανικών πωλήσεων τον Μάρτιο. Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Πηγή: Υπουργείο Οικονοµίας, Εµπορίου και Βιοµηχανίας Ιαπωνίας Βιοµηχανική παραγωγή Επιβράδυνση σηµείωσε ο ρυθµός µείωσης της βιοµηχανικής παραγωγής σε 0,3% σε µηνιαία βάση τον Μάρτιο, σύµφωνα µε την αρχική µέτρηση, έναντι µείωσης κατά 3,1% τον Φεβρουάριο, κυρίως λόγω της µειωµένης παραγωγής ηλεκτρικών Συναλλαγµατικές Ισοτιµίες. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά $3,76 δισ. µε τις συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφώνονται σε θετικό επίπεδο για 51η εβδοµάδα και συγκεκριµένα στα $40,94 δισ. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά συµβόλαια µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα συµβόλαια από την προηγούµενη εβδοµάδα. δισ Ιαν Όσο η αξία των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ δεν υποχωρεί κάτω των 20 δισ. δεν αντιστρέφεται η αρνητική εικόνα για το ευρωπαικό νόμισμα. 13-Ιαν 20-Ιαν 27-Ιαν Πηγή: CFTC,IMM 3-Φεβ 10-Φεβ 17-Φεβ 24-Φεβ 3-Μαρ Το δολάριο-ηπα άρχισε να εξασθενεί έναντι του ευρώ στις αρχές της εβδοµάδας µετά την ανακοίνωση της ασθενούς ανάπτυξης στις ΗΠΑ το 1 ο 3µηνο 2015, µε αποτέλεσµα να διαπραγµατεύεται στα 1,1180 δολάρια ( ) από 1,0830 δολάρια 10-Μαρ 17-Μαρ 24-Μαρ 31-Μαρ 7-Απρ 14-Απρ 21-Απρ 28-Απρ -24,7 10

11 ( ) που ήταν την προηγούµενη εβδοµάδα. Ωστόσο, ένα τµήµα της αγοράς εκτιµά ότι η εξασθένιση του δολαρίου είναι προσωρινή και ότι σύντοµα θα επανέλθει σε υψηλότερα επίπεδα. Η βραχυχρόνια συµπεριφορά του δολαρίου θα εξαρτηθεί από την αριθµό των νέων θέσεων εργασίας που προστέθηκαν τον Απρίλιο στην οικονοµία των ΗΠΑ. Η σχετική ανακοίνωση θα πραγµατοποιηθεί στις 8 Μαΐου. Σύµφωνα µε την αγορά εκτιµάται ότι τον Απρίλιο προστέθηκαν νέες θέσεις, έναντι τον Μάρτιο. Η στερλίνα εµφανίζει τάσεις εξασθένισης (1,5204 USD/GBP, 0,7378 GBP/EUR), καθώς το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην εκλογική αναµέτρηση της 7ης Μαΐου. Η αβεβαιότητα του εκλογικού αποτελέσµατος και η απουσία πλειοψηφίας από τα βασικά κόµµατα (Συντηρητικό, Εργατικό) αναµένεται να επηρεάσει αρνητικά τις επόµενες ηµέρες την στερλίνα. Ωστόσο, η άνοδος του δείκτη Markit/ΡΜΙ υπηρεσιών τον Απρίλιο στις 59,5 µονάδες από 58,9 τον Μάρτιο και 58,5 µονάδες που εκτιµούσε η αγορά, συνέβαλε στον περιορισµό της εξασθένισης. Αγορές οµολόγων Η πορεία του προγράµµατος QE της ΕΚΤ. Ρευστοποιήσεις σε εβδοµαδιαία βάση, καθώς η άνοδος της τιµής του πετρελαίου και οι συνέπειες της στον πληθωρισµό, σε συνδυασµό µε τα ήδη πολύ υψηλά επίπεδα τιµών, επιτάχυναν την πτωτική διαδικασία. Η άνοδος των τιµών του πετρελαίου αποδίδεται στο ότι επενδυτικά χαρτοφυλάκια (hedge funds) έχουν αρχίσει να τοποθετούνται υπέρ µιας ανόδου των τιµών, καθώς εκτιµούν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω υποχώρησης, ενώ από την πλευρά της προσφοράς παρατηρούνται ελλείψεις (µείωση παραγωγής σε Λιβύη, µείωση αποθεµάτων σε διυλιστήρια). Οι αγορές κρατικών οµολόγων από την ΕΚΤ την εβδοµάδα µέχρι 1 Μαΐου στα πλαίσια εφαρµογής του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ήταν 10,0 δισ. έναντι 11,7 δισ. της προηγούµενης εβδοµάδας, µε αποτέλεσµα ο µέσος εβδοµαδιαίος όρος να διαµορφώνεται στα 11,9 δισ. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη στην αγορά καλυµµένων οµολόγων, ύψους 2,5 δισ. και στην αγορά ABS ύψους 28 εκατ. Σύνολο 1-Μαϊ 24-Απρ 17-Απρ 10-Απρ 3-Απρ 27-Μαρ 20-Μαρ 13-Μαρ Πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ 10,0 11,7 11,6 9,2 11,5 14,7 16,6 9,8 Μέσος όρος εβδομάδας 95, Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα δισ. Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2025 στις διαµορφωνόταν µεταξύ 54,78-55,62 ή απόδοση 11,08%-11,29%. Υπενθυµίζεται ότι στις το 10-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475%. Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 10ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) µειώθηκε στις µονάδες βάσης από µονάδες βάσης που ήταν την προηγούµενη εβδοµάδα. Η απόδοση του 10- ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, ανήλθε στο 0,41%. Η 10-ετία της Πορτογαλίας εµφανίζει απόδοση 2,11%, της Ισπανίας 1,51% και της Ιταλίας 1,53%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του 10-ετούς γερµανικού, µειώθηκε σε εβδοµαδιαία βάση στις 171 µ.β. από 174 µ.β. και του 10-ετούς ιταλικού οµολόγου έναντι του 10-ετούς γερµανικού στις 112 µ.β. από 120 µ.β. Η απόδοση του 10-ετούς οµολόγου των ΗΠΑ διαµορφωνόταν στο 2,20% στις Σε δηµοπρασία οµολόγων (OFZ) κυµαινόµενου επιτοκίου και λήξη Ιαν.2025 προέβη στις 6 Μαΐου το δηµόσιο στη Ρωσία, µε στόχο την άντληση ποσού 10 δισ. ρουβλίων ($200 εκατ.) Ειδικότερα, το µέσο επιτόκιο της εκδόσεως διαµορφώθηκε στο 13,72% µε συντελεστή κάλυψης 2,897. Ήδη, την προηγούµενη ηµέρα το δηµόσιο είχε εκδώσει οµόλογα OFZ σταθερού επιτοκίου λήξεως 2019 µε µέσο σταθµικό επιτόκιο 10,69%. Ρευστοποιήσεις στις αγορές των 10-ετών ομολόγων της Ζώνης του Ευρώ. Εξαίρεση η συμπεριφορά του ελληνικού 10-ετούς ομολόγου. Γερμανία Ολλανδία Γαλλία Πορτογαλία Ιταλία Ισπανία Ελλάδα 0,16 0,41 0,30 0,55 0,42 0,69 1,90 2,11 1,36 1,53 1,30 1,51 10,57 11, /4/2015 4/5/2015 Ρουµανία Βασικό επιτόκιο ΤτΡουµανίας. Η Επιτροπή Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΡουµανίας στη συνάντηση της 6 ης Μαΐου αποφάσισε να µειώσει το βασικό της επιτόκιο (monetary policy rate) κατά 25 µονάδες βάσης στο 1,75% (ιστορικά χαµηλό) από 2,00%. Παράλληλα, η ΤτΡουµανίας µείωσε το επιτόκιο δανεισµού των τραπεζών (Lombard rate) στο 3,25% από 3,75%, ενώ διατήρησε το επιτόκιο καταθέσεων (deposit facility) προς αυτήν στο 0,25%. Επίσης, η ΤτΡουµανίας ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει την πολιτική επαρκούς ρευστότητας προς το τραπεζικό σύστηµα, καθώς και ότι θα µειώσει από το ποσοστό των υποχρεωτικών δεσµεύσεων των τραπεζών σε RON στο 8% από 10%, ενώ θα 11

12 διατηρήσει αµετάβλητο το ποσοστό των υποχρεωτικών δεσµεύσεων σε ξένο νόµισµα στο 14%. Ποσοστό ανεργίας. Το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε αύξηση, µετά από τρεις κατά σειρά µήνες υποχώρησης, στο 6,5% τον Μάρτιο από 6,4% τον Φεβρουάριο. Τον Μάρτιο, το ποσοστό ανεργίας ήταν υψηλότερο στους άνδρες (6,7%) συγκριτικά µε τις γυναίκες στο 6,2%. Ο αριθµός των ανέργων µειώθηκε σε 594 χιλ. άτοµα τον Μάρτιο από 597 χιλ. άτοµα τον Φεβρουάριο. Σύµφωνα µε τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ανεργία θα διαµορφωθεί το 2015 σε 6,9% και το 2016 σε 6,8% από 6,8% το ,5 7,0 6,5 6,0 Το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε αύξηση μετά από τρεις μήνες υποχώρησης, παραμένoντας ωστόσο σε χαμηλό επίπεδο Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Πηγή: National Institute of Statistics ΠΓ Μ Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασµα 44,7 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Φεβ.2015, έναντι ελλείµµατος 78,1 εκατ. την περίοδο Ιαν.- Φεβ Αυτό ήταν αποτέλεσµα κυρίως της µείωσης του ελλείµµατος στο εµπορικό ισοζύγιο κατά 29,2% σε ετήσια βάση σε -217,0 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Φεβ.2015 από -306,7 εκατ. την περίοδο Ιαν.- Φεβ.2014, αλλά και της αύξησης του πλεονάσµατος στο ισοζύγιο τρεχουσών µεταβιβάσεων κατά 13,6% (ετήσια µεταβολή) ,5-48,7 Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα τους δύο πρώτους μήνες του 2015 λόγω της μείωσης του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο (εκατ. ευρώ) -118,8-9,2 30,8 12,6 72,2 35,2 14,6 2,3-26,6 02/14 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14 12/14 01/15 02/15 Πηγή: National Bank of FYROM Προϋπολογισµός. Το έλλειµµα του προϋπολογισµού µειώθηκε κατά 52,0% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο στα MKD εκατ. από MKD εκατ. τον Μάρτ Τα έσοδα του προϋπολογισµού αυξήθηκαν κατά 35,1% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο στα MKD εκατ. από MKD εκατ. τον Μάρτ.2014, λόγω της αύξησης των εσόδων από τη φορολόγηση των επιχειρηµατικών κερδών. Επίσης αύξηση σηµείωσαν οι δαπάνες του προϋπολογισµού κατά 14,0% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο στα MKD εκατ. από MKD εκατ. τον Μάρτ.2014, κυρίως λόγω υψηλότερων παροχών. νατολική Ε 37,1 7,6 Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενηµερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συµβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τοµέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νοµοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του νόµου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τοµέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώµη, πρόβλεψη ή εκτίµηση που περιέχεται σε αυτό µεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καµία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριµένη χρήση και δεν φέρουν καµία ευθύνη για οποιανδήποτε άµεση ή έµµεση ζηµία θα µπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση µε οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν µέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδηµοσίευση αυτού του δελτίου ή τµήµατος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 12

13 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -0,4-4,4-5,4-8,9-6,6-3,9 0,8 Ιδιωτική Κατανάλωση 3,0-1,0-7,1-10,6-7,8-2,0 1,3 ηµόσια Κατανάλωση -2,1 1,6-4,3-6,6-5,0-6,5-0,9 Ακαθάριστες Επενδύσεις -6,6-13,2-20,9-16,8-28,7-9,5 2,7 - Κατοικίες -23,8-18,8-26,3-14,8-33,1-27,6-51,8 - Εξοπλισµός 3,9-16,8-23,6-22,8-29,4-4,3 28,3 Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,2-0,6-2,6-5,6-8,3-3,7 0,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5-0,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2-0,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1 0,0-3,1-4,0-3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5,0-10,4-5,6-3,3-0,9 1,2 1,5 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 109,3 126,8 146,0 171,3 156,9 174,9 177,7 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,9-11,2-10,1-9,9-2,4 0,6 0,9 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας έτος Q3 Q4 Q2 Q3 Q4 διαθέσιµη περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -8,4-9,1-1,8 2,4 4,8-0,2-0,6 (2µηνο) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 6,4 15,2 36,0 31,5 35,4 22,3 (3µηνο) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-21,9 2,2 17,4-11,4 12,2 (Ιαν.15) Μεταποίηση -1,1-3,9-3,0-1,3 0,3-0,6 4,5 (2µηνο) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46,0 47,7 48,7 50,5 49,1 49,1 46,5 (Απρ.15) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 90,8 91,8 91,6 99,8 101,5 101,4 92,7 (Απρ.15) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 87,8 90,1 85,4 95,6 97,8 95,0 84,6 (Απρ.15) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0-73,0-65,0-50,0-52,7-51,6-40,5 (Απρ.15) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-3,9-3,9-3,5-3,5-3,1-2,5 (Μάρ.15) Επιχειρήσεις -4,9-4,7-4,9-4,7-4,7-3,7-2,2 (Μάρ.15) - Βιοµηχανία -2,8-1,9-2,8-5,5-4,5-3,3-0,9 (Μάρ.15) - Κατασκευές 0,6 0,4 0,6-2,2-2,6-1,2 0,5 (Μάρ.15) - Τουρισµός -2,6-1,5-2,6-1,5-1,3-0,6-1,2 (Μάρ.15) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,5-3,0-2,9-2,9-3,0 (Μάρ.15) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-4,8-3,9-2,7-2,5-2,8-2,5 (Μάρ.15) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,3-3,2-3,1-3,0-3,3 (Μάρ.15) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -0,9-1,0-2,2-1,5-0,6-1,8-2,1 (Μάρτ.2015) οµικός Πληθωρισµός -1,7-2,0-2,1-1,2 0,0-0,7-0,8 (Μάρτ.2015) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -10,9-10,2-9,6-7,9-7,0-5,8-7,5 (2014) Επιτόκια Ταµιευτηρίου 0,38 0,37 0,32 0,27 0,20 0,15 0,13 (Ιαν.15) άνεια προς επιχειρήσεις 7,34 7,29 7,21 7,08 6,56 6,38 6,30 (Ιαν.15) Καταναλωτικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 10,47 10,83 10,82 9,79 8,55 8,74 9,22 (Ιαν.15) Στεγαστικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 3,07 2,99 2,99 3,22 3,44 3,37 2,63 (Ιαν.15) Απόδοση 10-ετούς Οµολόγου 10,05 10,23 8,60 6,17 6,03 9,75 9,82 (Φεβρ.15) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-2,6-3,1 0,3 2,0 1,2 0,8 (2014) Τελική Κατανάλωση -3,0-2,6 1,1 1,0 1,9 0,6 0,8 (2014) Επενδύσεις -9,5-2,3-8,7-6,0 2,7 17,9 2,7 (2014) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 6,9-5,0 9,5 6,9 10,8 9,0 (2014) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6 9,2-7,5 9,3 3,0 17,3 7,4 (2014) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 22,5 5,8 5,7 6,0 6,1 2,0 3,2 (Φεβ.15) Εισαγωγές Αγαθών 39,8 10,4 10,0 10,5 10,6 3,5 6,4 (Φεβ.15) Εµπορικό Ισοζύγιο -17,2-4,6-4,3-4,5-4,5-1,5-3,2 (Φεβ.15) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 21,4 11,3 3,3 4,7 9,6 1,0 1,6 (Φεβ.15) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών 1,1 5,0-1,3-0,2 5,1-0,7-1,8 (Φεβ.15) Χρηµατιστήριο Γενικός είκτης Τιµών ΧΑ 1.162, , , , ,6 826,2 822,9 (Απρ.15) (% µεταβολή Γ ) 28,1 37,2 28,1 43,3 4,7-28,9-33,2 (Απρ.15) Χρηµατιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 39,6 31,6 39,6 41,3 36,7 29,0 20,7 (Απρ.15) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.