آسایشگاه خیریه کهریزك

Transcript

1 مجله دیابت و متابولیسم ایران.مرداد-شهریور 1393 (ویژه مرکز تحقیقات سلامت سالمندان) دوره 13 (شماره 6 ) عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان یک مطالعه طولی آیندهنگر در آسایشگاه خیریه کهریزك سیما قاسمی بهارك نجفی علیرضا معماري ندا نظري فریبرز بختیاري مهتاب علیزاده خویی سید مسعود ارزاقی شروان چکیده شعاعی ندا مهرداد 4 و 5 فرشاد شریفی مصطفی قربانی حسین فخرزاده مقدمه: زمین خوردن یکی از معضلات دوران سالمندي است. سالمندان ساکن موسسات نگهداري به سبب وضعیت سلامت خود و شرایط محیطی بیشتر در معرض زمین خوردن هستند. این مطالعه بهمنظور رصد عوامل مو ثر بر زمین خوردن سالمندان در آسایشگاه خیریه کهریزك طراحی و اجرا شده است. روشها: این مطالعه یک پژوهش طولی آیندهنگر بود. 194 نفر از ساکنان آسایشگاه خیریه کهریزك داراي معیارهاي ورود به مطالعه بهصورت خوشهاي تصادفی انتخاب شدند. در ابتداي مطالعه اطلاعات دموگرافیک شیوهزندگی سابقه بیماريها و دارویی توانایی بینایی با روش پرسشگري و اندازه گیريهاي آنتروپومتریک همچنین اطلاعات مربوط به وضعیت شناختی با استفاده از پرسشنامههاي آزمون خلاصه شده ذهنی سنجش وضعیت ذهنی مختصر و وضعیت تعادل با استفاده از آزمون حرکت Tinetti و خرده امتیاز تعادل و راه رفتن آن وضعیت افسردگی با استفاده از امتیاز افسردگی سالمندان- 15 جمعآوري شد. پیگیري شرکتکنندگان شامل بروز زمین خوردن و عوارض آن بهصورت روزانه با تلفن و همچنین پ ر کردن فرم حوادث و سوانح توسط مسي ول بخش انجام گرفت. دادهها با استفاده از مدل رگرسیون تک متغیره و چند متغیره آنالیز شدند. یافتهها: میانگین سن شرکت کنندگان 76/0± 8/8 سال و میانگین روزهاي پیگیري 754/40±189/6 روز بود. 44 مورد زمین خوردن در مدت پیگیري (بیش از دو سال) ثبت شد و میزان زمین خوردن در سال /7 به ازاي هر صد نفر شرکت کننده بود. سابقه سکته مغزي پارکینسون کاهش بینایی مصرف داروهاي ضد افسردگی امتیاز Tinetti و خرده امتیاز تعادل Tinetti در مدل چند متغیره رگرسیون کاکس بعد از تعدیل (براي سن جنس مدت بقاء و نمایه توده بدنی) با زمین خوردن ارتباط داشت. نتیجهگیري: زمین خوردن در سالمندان با سابقه بیماريهاي مزمن مانند سکته مغزي و پارکینسون وضعیت بینایی مصرف داروهاي ضد افسردگی در ارتباط است و ابزار Tinetti قابلیت پیشگویی بروز زمین خوردن را در سالمندان دارد. واژگان کلیدي: زمین خوردن سالمندان آسایشگاه سالمندان مطالعه طولی آیندهنگر 1- دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران ایران - مرکز تحقیقات سلامت سالمندان پژوهشکده علوم جمعیتی غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران تهران ایران 3- آسایشگاه خیریه کهریزك تهران ایران 4- گروه پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی البرز کرج ایران 5- مرکز تحقیقات بیماريهاي غیرواگیر پژوهشکده علوم جمعیتی غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران تهران ایران نشانی: تهران خیابان انقلاب خیابان استاد نجات الهی پلاك 4 کلینیک تخصصی و فوق تخصصی دیابت و بیماريهاي متابولیک تلفکس: پست الکترونیک: farshad.sharifi@gmail.com تاریخ دریافت: 1393/05/1 تاریخ درخواست اصلاح: 1393/05/7 تاریخ پذیرش: 1393/06/15

2 شریفی و همکاران: عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان یک مطالعه طولی آیندهنگر در مقدمه زمین خوردن یکی از مشکلات شایع و جدي دوران سالمندي است [1] که میتواند عوارض متعددي براي این گروه سنی ایجاد کند []. مطالعات نشان داده است که سالانه 4 تا 35 درصد سالمندان 64 سال و بالاتر ساکن جامعه و 30 تا 50 درصد از سالمندان ساکن موسسات مراقبتی طولانی مدت زمین خوردن را تجربه میکنند و 40 درصد از آنها بیش از یک بار در سال دچار زمین خوردن میشوند [3-8]. زمین خوردن میتواند موجب عوارض خطرناکی مانند شکستگی کمر یا گردن فمور شود و سالانه در آمریکا 19/ میلیارد دلار هزینه مستقیم به جامعه تحمیل میکند [9]. از سوي دیگر 16/5 درصد از شکستگی گردن فمور در طی یکسال منجر به فوت میشود و 0/1 از کل بار بیماريها در جهان مربوط به شکستگی فمور میباشد [10]. پیامدهاي زمین خوردن سالمندان نه تنها زندگی خود آنان را تحت تا ثیر قرار میدهد و باعث از دست رفتن استقلال آنها و عوارض جسمانی روانی اجتماعی و اقتصادي میگردد [11 1] بلکه تا ثیرات مهمی نیز بر سیستمهاي بهداشتی و درمانی جامعه بهجا میگذارد [9]. در کشور انگلستان /3 میلیارد پوند از بودجههاي خدمات ملی سلامت به زمین خوردن و عوارض آن تخصیص مییابد [13]. در بررسیهاي مقطعی عوامل متعددي براي زمین خوردن سالمندان گزارش شده است. در اغلب مطالعات علل زمین خوردن به دو دسته عوامل داخلی و خارجی تقسیمبندي شده است. عوامل خارجی شامل مصرف داروهاي سایکوتروپیک و خوابآور شرایط محیطی مانند ناهمواري سطوح روشنایی کم و مانند آن و عوامل داخلی شامل ضعف عضلات اندام تحتانی کاهش توانایی ذهنی و کاهش اطلاعات حسی کند شدن پاسخهاي حرکتی کاهش تعادل و مانند آن میباشد.[14-16] مطالعات کمتري در مورد عوامل مو ثر بر زمین خوردن سالمندان در مطالعات طولی آیندهنگر در خانههاي سالمندان انجام گرفته است. بیشتر مطالعات در این زمینه بهصورت مطالعات همگروهی گذشتهنگر بودهاند. در مطالعهاي طولی آیندهنگر یک ساله در مصر میزان بروز زمین خوردن بسیار بالاتر از مطالعه ما بود و عواملی نظیر ترس از افتادن Frailty کاهش تواناییها در انجام فعالیت روزمره زندگی و کاهش عملکرد شناختی مو ثر بود [17]. بر طبق اطلاعات ما تاکنون مطالعهاي در مورد عوامل پیشگویی کننده زمین خوردن در یک مطالعه طولی در خانههاي سالمندان در ایران منتشر نشده است. از آنجایی که خیلی از عوامل محیطی و ژنتیکی میتواند بر زمین خوردن در سالمندان مو ثر باشد در این مطالعه مطالعه طولی آیندهنگر عوامل برآن بودهایم که در یک مو ثر بر زمین خوردن در آسایشگاه خیریه کهریزك (که بیش از 10 درصد از سالمندان ساکن خانههاي سالمندان را در ایران را شامل میشود) را شناسایی کنیم. شناخت عوامل پیشگویی کننده زمین خوردن در سالمندان مسلما میتواند مسي ولان و سیاستگذاران بخش سلامت سالمندان را در انجام مداخلاتی در جهت کاهش زمین خوردن در مراکز نگهداري سالمندان یاري نماید. روشها این تحقیق یک مطالعه طولی است که 194 نفر از سالمندان 60 ساله و بالاتر ساکن آسایشگاه خیریه کهریزك از آذرماه 89 تا مهرماه 90 به این مطالعه وارد شدند و پیگیري آنها تا مهرماه 9 صورت گرفت. نمونهگیري این مطالعه بهصورت خوشهاي تصادفی بود که هر بخش آسایشگاه یک خوشه در نظر گرفته شده است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار GPower 3/1 و با فرض خطاي نوع اول 0/05 و قدرت مطالعه 0/80 و شیوع زمین خوردن 15 درصد محاسبه شد (بر اساس نتایج قبلی سیستم ثبت زمین خوردن در آسایشگاه). معیارهاي ورود به مطالعه عبارت بودند از داشتن سن بالاتر یا مساوي 60 سال اقامت حداقل 3 ماه در آسایشگاه کهریزك توانایی راه رفتن بدون کمک دیگران و معیارهاي خروج شامل بیماران انتهایی مانند سرطان پیشرفته نارسایی پیشرفته (مرحله 4 تقسیمبندي انجمن قلب کانادا) عدم توانایی برقراري ارتباط و دمانس پیشرفته (4 (AMT< بود. از حدود 1100 نفر سالمند ساکن آسایشگاه کهریزك 589 نفر شرایط ورود به مطالعه را داشتند که از این تعداد 1 نفر بهصورت نمونهگیري خوشهاي تصادفی انتخاب شدند. از این افراد 18 نفر یا حاضر به شرکت نشدند و یا بعد از قبول به شرکت از ادامه همکاري سرباز زدند. در نهایت 194 نفر وارد

3 مجله دیابت و متابولیسم ایران.مرداد-شهریور 1393 (ویژه مرکز تحقیقات سلامت سالمندان) دوره 13 (شماره 6 ) 449 مطالعه شدند و ارزیابیهاي اولیه را به اتمام رساندند (میزان پاسخ %). 91/5 اطلاعات عمومی از جمله سن جنس میزان تحصیلات وضعیت تا هل زمان بستري شدن در آسایشگاه کهریزك با استفاده از یک پرسشنامه که به تا یید دو نفر متخصص سالمندي رسیده بود جمعآوري شد. اطلاعات شیوه زندگی مانند سابقه کشیدن سیگار مصرف الکل و مواد مخدر با پرسش از سالمند و با کمک مددیار مراقب او جمعآوري شد. سابقه سلامت شامل سابقه پ رفشاري خون دیابت بیماريهاي عروق کرونر سکته مغزي پارکینسون استي وآرتروز و نارسایی قلبی همچنین کاهش بینایی (با وجود استفاده از عینک) و کاهش شنوایی سابقه اعمال جراحی و تاریخچه دارویی شامل مدت مصرف و دوز مصرفی روزانه با پرسش از خود بیمار کمک گرفتن از پرستار بخش و استفاده از پرونده پزشکی فرد شرکت کننده توسط یک نفر پرستار آموزشدیده ثبت گردید. معاینات بالینی شامل اندازهگیريهاي آنتروپومتریک مانند وزن قد دورکمر دور بازو و دور ساق پا و همچنین سنجش فشارخون سیستولی و دیاستولی و همچنین تعداد نبض انجام شد. نمایه توده بدنی با استفاده از معادله وزن تقسیم بر مربع قد (به متر) محاسبه گردید. اطلاعات دیگري از سالمندان شرکت کننده در بدو ورود به مطالعه جمعآوري شد که شامل وضعیت فعالیت روزمره 1 زندگی با استفاده از شاخص بارتل ارزیابی وضعیت شناختی با استفاده از آزمون مختصر شده ذهنی آزمون کوتاه وضعیت 3 ذهنی و امتیاز افسردگی سالمندان وضعیت تعادل با کمک ابزار تعادل تینتی گرفت. 4 بود و همچنین مورد سنجش قرار بروز زمین خوردن و عوامل ایجاد کننده زمان زمین خوردن همچنین پیامدهاي دیگري مانند انتقال فرد شرکت کننده به بخش مراقبتهاي حاد به هر دلیل و مرگ و علل آن با تلفن روزانه یک پژوهشگر آموزش دیده به بخشها پرسش و ثبت شد. همچنین یک فرم حوادث و انتقال به بخش حاد و یا بیمارستان نیز توسط پرستار بخش براي هر مورد بروز حادثه تکمیل گردید که اطلاعات دو فرم با هم مقایسه و اختلافها بر طرف شد. علل زمین خوردن نیز در طی مصاحبه و علل مرگ بهوسیله پزشک معالج ثبت شد. آنالیز آماري تمام آزمون هاي آماري در سطح >P 0/05 معنی دار در نظر گرفته شدند. طبیعی بودن توزیع متغیرها با آزمون 6 کولوموگرف-اسمیرنوف مورد آزمون قرار گرفت. تمام 7 متغیرهاي مطالعه با توزیع نرمال با استفاده از آزمون t در دو گروه افرادي که در طی پیگیري تجربه زمین خوردن داشتند و آنهایی که نداشتند مورد مقایسه قرار گرفتند. متغیرهاي 8 غیرپارامتري با آزمون من ویتنی یو با هم مقایسه شدند. 9 نسبتها با استفاده از آزمون کاي مربع با هم مقایسه گردیدند. ارتباط زمین خوردن و عوامل مختلف با استفاده ازمدل تک 10 متغیره و چند متغیره رگرسیون کاکس مورد ارزیابی قرار گرفت. تعدیل بر اساس عوامل سن جنس نمایه توده بدنی مورد سنجش قرار گرفت. ملاحظات اخلاقی در تمام مراحل این مطالعه اصول بیانیه هلسینکی رعایت گردید. این مطالعه در کمیته اخلاق آسایشگاه خیریه کهریزك به تصویب رسید. از تمام شرکتکنندگان بعد از اراي ه توضیحات درباره این مطالعه و نتایج و اهداف آن رضایت نامه کتبی گرفته شد. یافتهها در این مطالعه 194 سالمند مقیم آسایشگاه خیریه کهریزك (11 نفر زن و 8 نفر مرد) با میانگین سنی ±8/8 76/0 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. سالمندان شرکت کننده از اول آذر 89 تا انتهاي شهریور 90 وارد مطالعه شده و تا انتهاي شهریور 9 پیگیري شدند. میانگین روزهاي پیگیري 754/40 ±189/6 روز بود. در این مدت 43 نفر فوت و 6 نفر ترخیص شدند و 145 نفر تا انتهاي مطالعه زنده بودند. در مدت پیگیري 44 نفر تجربه زمین خوردن داشتند که 3 نفر 6 Kolmogorov-Smirnov 7 Independent t- Test 8 Mann-Whitney U Test 9 Χ Test 10 Cox regression 1 Barthel Index Abbreviated Mental Test 3 Mini Mental State Examination 4 Geriatric Depression Scale-15 5 Tinetti Balance Test

4 شریفی و همکاران: عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان یک مطالعه طولی آیندهنگر در (53/5 درصد از کسانی که زمین خوردن داشتند) داراي یک بار و بقیه بیش از یک بار تجریه زمین خوردن بودند. میزان میانگین حداقل یک بار زمین خوردن /7 درصد به ازاي هر 100 نفر شرکت کننده در سال بود. 3 (%5/) مورد دچار عوارض بعد از زمین خوردن و (%6/8) 3 مورد دچار انواع شکستگی شدند. میانگین سن در سالمندان زمین خورده و زمین نخورده تفاوت معنیدار آماري نداشت (0/53 = P). میانگین نمایه توده بدنی در گروه با تجربه زمین خوردن پایینتر از گروهی بود که این تجربه را نداشتتند (به ترتیب سن (سال) متغیر جنس (زن) (درصد) سیگار کشیدن نمایه توده بدنی (متر/ مربع کیلوگرم) بیماري عروق کرونر پ رفشاري خون سکته مغزي نارسایی قلبی دیابت پارکینسون استي وآرتریت مصرف همزمان بیش از سه دارو مصرف بنزودیازپینها مصرف ضد افسردگی امتیاز MMSE امتیاز AMT امتیاز GDS-15 امتیاز Tinneti امتیاز بخش تعادل Tinneti امتیاز بخش راه رفتن Tinneti کاهش بینایی مرگ و میر فشارخون سیستولی (میلیمتر جیوه) فشارخون دیاستولی (میلیمتر جیوه) تعداد ضربان نبض (در دقیقه) جدول 1- ویژگیهاي عمومی سالمندان مورد مطالعه گروه با تجربه زمین خوردن = 44 N 4/01 ±3/45 کیلوگرم بر متر مربع در مقابل ±4/85 6/55 کیلوگرم بر متر مربع). کاهش بینایی و امتیاز کل (Tinetti Test) TMT Movement در افراد زمین خورده و زمین نخورده تفاوت معنیدار آماري نداشت. بر همین اساس درصد سالمندان با مصرف بیش از 3 دارو (چند دارویی) در سالمندان با تجربه زمین خوردن بیش از سالمندان بدون این تجربه بود (هب ترتیب/ %81 در مقابل %65/3 و = 0/04 P) (جدول 1). گروه بدون تجربه زمین خوردن =150 N P 0/54 0/40 0/81 0/01 0/9 < 0/33 0/51 0/51 0/65 0/85 0/63 0/04 0/0 0/30 0/7 0/1 0/38 0/93 0/84 0/70 0/40 0/30 0/5 0/93 0/37 76/3 ±8/66 89 (59/3%) 5 (16/7%) 6/56 (4/85) 18 (1/0%) 83 (55/3%) 11 (7/4%) 19 (1/8%) 1 (14/0%) 9 (6/0%) 67 (45/0%) 98 (65/3%) 41 (7/3%) 7 (18/0%) 17/66 ±3/69 6/37 ±/31 5/61 ±3/7 19/18 ±6/15 10/98 ±3/57 8/19 ±3/9 41 (7/5%) 30 (0/0%) 130/8 ±14/87 76/1±9/07 79/55 ±5/61 75/30 ±9/43 3 (5/3%) 8 (18/%) 4/01 (3/45) 8 (18/%) 8 (63/6%) (4/5%) 4 (9/1%) 5 (11/4%) 3 (6/8%) 18 (40/9%) 36 (81/8%) 0 (45/.5%) 11 (5/0%) 17/43 ±3/94 5/73 ±/8 6/11 ±3/57 19/09 ±6/09 11/11 ±3/71 7/98 ±/94 15 (34/1%) 13 (9/5%) 133/170 ±/58 76/04 ±1/5 78/14 ±9/88 میانگین (انحراف معیار) مقایسه در این متغیرها با استفاده از آزمون t مستقل انجام شده است. سایر متغیرها با استفاده از آزمون χ مقایسه شدهاند.

5 مجله دیابت و متابولیسم ایران.مرداد-شهریور 1393 (ویژه مرکز تحقیقات سلامت سالمندان) دوره 13 (شماره 6 ) 451 براي ارزیابی عوامل مو ثر بر زمین خوردن سالمندان مورد مطالعه از مدل رگرسیون کاکس تک متغیره و همچنین بهمنظور تعدیل براي عوامل زمینهاي و مخدوش کننده از مدل رگرسیون کاکس چند متغیره استفاده شد و تعدیل براي سن جنس مدت بقا و نمایه توده بدنی صورت گرفت. در مدل یک متغیره فقط ارتباط بین امتیاز قسمت تعادل TMT با زمین خوردن معنیدار بود (نسبت مخاطره 0/894 با فاصله اطمینان %95 0/0976 0/818). در مدل چند متغیره سکته مغزي کاهش بینایی مصرف داروهاي ضدافسردگی کاهش امتیاز TMT و خرده سن امتیاز (subscale) تعادل TMT و پارکینسون عوامل خطر محسوب شدند ) هب ترتیب نسبت مخاطره 6/400 با فاصله اطمینان 3/ /45 نسبت مخاطره /94 با فاصله اطمینان 5/059 1/ نسبت مخاطره /178 با فاصله اطمینان 4/ /06 نسبت مخاطره 0/94 با فاصله اطمینان 0/996 0/ نسبت مخاطره 0/885 با فاصله اطمینان 0/976 0/ و نسبت مخاطره 5/148 با فاصله اطمینان 19/ (1/387 (جدول.( جدول - نسبت خطر زمین خوردن در مدل تک متغیري و چند متغیري رگرسیون کاکس مدل چند متغیره مدل یک متغیره متغیرها نسبت مخاطره (فاصله اطمینان %95) نسبت مخاطره (فاصله اطمینان %95) 1/006 (0/97 1/4 (0/649 0/436 (0/157 1/044 (0/958 0/915 (0/414 0/965 (0/431 6/400 (1/45 1/133 (0/361 1/130 (0/406 5/148 (1/387 1/476 (0/65 1/49 (0/685 0/588 (0/76 /178 (1/06 0/990 (0/915 1/033 (0/897 1/031 (0/950 /94 (1/040 0/94 (0/891 0/885 (0/803 0/95 (0/86 0/964 (0/445 1/8 (0/606 1/017 (0/990 1/041) /380) 1/10) 1/137) /01) /161) 3/910) 3/550) 3/148) 19/113) 3/344) 3/50) 1/5) 4/60) 1/071) 1/189) 1/118) 5/059) 0/996) 0/976) 1/036) /088) 5/478) 1/046) 0/999 (0/967 1/76 (0/698 0/956 (0/437 1/036 (0/95 0/839 (0/386 0/836 (0/445 3/393 (0/776 1/145 (0/404 0/968 (0/374 3/76 (0/941 1/76 (0/680 1/305 (0/637 0/777 (0/415 1/984 (0/999 0/987 (0/908 1/036 (0/907 1/014 (0/940 1/768 (0/97 0/958 (0/909 1/03) /334) /091) 1/18) 1/83) 1/570) 14/831) 3/51) /506) 11/40) /39) /674) 1/455) 3/994) 1/073) 1/183) 1/095) 3/373) 1/008) 0 /894 (0/818 0/976) 0 /979 (0/883 0/877 (0/440 1/09 (0/468 1/0 (0/997 P< 0/05 1/085) 1/748) 3/15) 1/047) جنس(زن) سیگار کشیدن شاخص توده بدنی بیماري عروق کرونر پ رفشاري خون سکته مغزي نارسایی احتقانی قلب دیابت پارکینسون استي وآرتریت چنددارویی (4 دارو یا بیشتر) مصرف بنزودیازپینها مصرف ضد افسردگیها امتیاز MMSE امتیاز AMT امتیاز GDS-15 کاهش بینایی امتیاز Tinneti امتیاز بخش تعادل Tinneti امتیاز بخش راه رفتن Tinneti فشارخون سیستولی (میلیمتر جیوه) فشارخون دیاستولی (میلیمتر جیوه) تعداد ضربان نبض (در دقیقه) تعدیل شده براي سن جنس مدت بقا و نمایه توده بدنی.

6 شریفی و همکاران: عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان یک مطالعه طولی آیندهنگر در بحث این پژوهش یک مطالعه طولی است که در آن 194 نفر از سالمندان مقیم آسایشگاه خیریه کهریزك بهمدت حداقل دو سال از نظر زمین خوردن و عوامل مو ثر برآن مورد پیگیري قرار گرفتند. میزان زمین خوردن در سالمندان ساکن آسایشگاه کهریزك کمتر از میزان گزارش شده در جهان است [18]. با توجه به دقت ثبت دادهها در این مطالعه شاید عوامل دیگري مانند نژاد و فعالیت فیزیکی نسبتا کم سالمندان ساکن کهریزك بتواند این تفاوت را توجیه نماید. بهخصوص که تعداد زمین خوردن منجر به شکستگی گزارش شده در سطح کشور نیز کمتر از کشورهاي غربی میباشد [18 19]. در این مطالعه سکته مغزي و کاهش بینایی بیشتر عامل خطر بودند به گونهاي که طی یک پیگیري حداقل دو ساله در کسانی که سکته مغزي داشتند خطر زمین خوردن بیش از 6 برابر و در کسانی که کاهش بینایی داشتند خطر زمین خوردن بیش از 5 برابر نسبت به کسانی که هر یک از عوامل فوق را نداشتند افزایش یافت. افزایش زمین خوردن بهدنبال سکته مغزي توسط بسیاري از محققین دیگر نیز گزارش شده است [1 0]. علت اینکه سکته مغزي میتواند بهعنوان عامل خطري براي زمین خوردن محسوب شود این است که بهعلت کاهش توان عضلانی (پار زي) در افراد بازمانده از سکتههاي مغزي ظرفیت تعادلی در این گروه از بیماران کاهش مییابد. همچنین ارتباط بین کاهش بینایی و زمین خوردن نیز گزارش شده است [3 ]. اختلال دید بهخصوص اختلال در درك عمق و کاهش در حساسیت تفکیک بین سطوح مختلف موجب میشود که فرد سالمند نتواند حرکات متناسب با وضعیت محیط نشان دهد که در نتیجه احتمال برخورد با موانع بیشتر شده و میتواند بهعنوان عامل جدي مستقلی براي افزایش خطر زمین خوردن محسوب شود [3]. در این مطالعه ارتباطی بین افزایش سن و افزایش خطر زمین خوردن یافت نشد. این امر ممکن است بهسبب مراقبت بیشتر از افراد ناتوان و در معرض خطر زمین خوردن در آسایشگاه باشد. این درحالی است که بسیاري از مطالعات گزارش کردهاند که با افزایش سن خطر زمین خوردن افزایش مییابد [4 5]. افزایش خطر زمین خوردن بهعلت بالا رفتن سن میتواند به سبب کاهش تدریجی توان عضلات و در نتیجه عدم امکان حفظ تعادل و جلوگیري از زمین خوردن در شرایط برهم خوردن تعادل باشد. همانگونه که یافتههاي این مطالعه نشان داد با افزایش امتیاز TMT خطر زمین خوردن کاهش یافت که به ازاي هر واحد افزایش TMT حدود 4 درصد کاهش خطر زمین خوردن مشاهده شد و این کاهش خطر با خرده ابزار تعادل TMT بیشتر مشهود بود به گونهاي که با افزایش هر واحد به این ابزار خطر زمین خوردن بیش از 11 درصد کاهش می یافت. همچنین در این مطالعه ارتباطی بین جنسیت و وضعیت شناختی دیده نشد. این در حالی بود که میانگین سن امتیاز TMT و امتیاز بارتل در زنان از مردان شرکت کننده پایینتر بود (دادهها نشان داده نشده است). این عدم ارتباط در مورد زنان برخلاف بسیاري از مطالعات دیگر شاید به تمایل بیشتر زنان به عدم تحرك و ترس بیشتر ایشان از زمین خوردن مربوط باشد که موجب تحرك کمتر این گروه میشود بهخصوص در خانههاي سالمندان که فرد براي تا مین نیازهاي روزمره نیاز به تحرك چندانی ندارد. براساس گزارشهاي سازمان جهانی بهداشت میزان زمین خوردن در زنان سالمند شایعتر است در حالیکه میزان میرایی ناشی از زمین خوردن در مردان سالمند در همه گروه هاي سنی بیشتر از زنان است [5]. در این مطالعه چند دارویی ارتباطی با زمین خوردن نداشت ولی مصرف ضد افسردگیها با زمین خوردن در طی دوران پیگیري ارتباط معنیداري داشت. مطالعات نشان دادهاند که بیش از آنکه چند دارویی با زمین خوردن در ارتباط باشد با نوع داروي مصرفی بهخصوص ضد افسردگیها و بعد از آن بنزودیازپینها در ارتباط است [6]. در توجیه اینکه چرا مصرف بنزودیازپینها با زمین خوردن در ارتباط نبودند شاید بتوان به این نکته اشاره کرد که اکثر قریب به اتفاق سالمندان شرکت کننده از بنزودیازپینهاي کوتاه اثر استفاده می کردند درحالیکه بهنظر میرسد بنزودیازپینهاي طولانی اثر بهعلت افزایش

7 مجله دیابت و متابولیسم ایران.مرداد-شهریور 1393 (ویژه مرکز تحقیقات سلامت سالمندان) دوره 13 (شماره 6 ) 453 گیجی و م نگی و کاهش میزان توجه سالمندان به محیط با میزان زمین خوردن بیشتر در ارتباط باشند [7]. در پژوهش حاضر ارتباطی بین وضعیت شناختی و زمین خوردن در سالمندان یافت نشد. گرچه در مطالعات دیگر ارتباط بین وضعیت شناختی و زمین خوردن در سالمندان ساکن جامعه گزارش شده است [8] ولی شاید امتیاز نسبتا پایین آزمونهاي شناختی شرکتکنندگان در این مطالعه موجب شده است که تفاوت واضحی از نظر شناختی بین شرکت کنندگان وجود نداشته باشد و در نتیجه ارتباط بین وضعیت شناختی و زمین خوردن مشخص نشده است. مهمترین نقطه قوت این مطالعه طولی آیندهنگر بودن آن و ثبت دقیق بروز زمین خوردن بود همچنین میزان عدم پیگیري بسیار پایین این مطالعه میباشد. از نقاط ضعف این مطالعه عدم ثبت سابقه حوادث قبلی است. از محدودیتهاي این مطالعه میتوان به محیط پژوهش این مطالعه اشاره کرد. از آنجایی که این مطالعه در یک مرکز نگهداري طولانی مدت سالمندان انجام شده است و جامعه سالمندان مقیم مراکز نگهداري قابل تعمیم به سالمندان ساکن خانوار نیست تعمیم یافتههاي این مطالعه به سالمندان ساکن جامعه بهنظر صحیح نمیباشد. ماخذ در پایان میتوان نتیجه گرفت که سابقه سکته مغزي کاهش بینایی پارکینسون و مصرف داروهاي ضدافسردگی از عوامل خطر بروز زمین خوردن در سالمندان مقیم آسایشگاه میباشد و بالعکس هرچه امتیاز ابزارTMT و خرده امتیاز تعادل آن بالاتر باشد خطر زمین خوردن کاهش مییابد. این مطالعه در سطح آسایشگاه انجام شده و بهتر است مطالعات آیندهنگر طولی در سطح جامعه براي شناخت عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان ایرانی انجام گردد. همچنین مطالعات مداخلهاي در جهت کاهش بروز زمین خوردن در سطح آسایشگاهها و جامعه در ایران ضروري خواهد بود. سپاسگزاري کلیه هزینههاي این پژوهش توسط آسایشگاه خیریه کهریزك تا مین گردیده است. نویسندگان مقاله بر خود لازم میدانند از حسن نظر مدیریت محترم آسایشگاه خیریه کهریزك به خصوص جناب آقاي محمدرضا صوفی نژاد و همچنین زحمات سرکار خانم زینب پیمان خانم فاطمه سیف و خانم مریم کوهپایه که در جمع آوري دادههاي این مقاله تلاش فراوانی مبذول داشته اند مراتب امتنان خود را اعلام دارند. 1. Zecevic AA, et al. Defining a fall and reasons for falling: comparisons among the views of seniors, health care providers, and the research literature. The Gerontologist, 006; 46(3): p Tinetti ME. Factors associated with serious injury during falls by ambulatory nursing home residents. Journal of the American Geriatrics Society Blake A, et al. Falls by elderly people at home: prevalence and associated factors. Age and ageing 1988; 17(6): p Campbell AJ, et al. Falls in old age: a study of frequency and related clinical factors. Age and ageing 1981; 10(4): p Downton J, and Andrews K. Prevalence, characteristics and factors associated with falls among the elderly living at home. Aging (Milan, Italy) 1991; 3(3): p Prudham D, and Evans JG. Factors associated with falls in the elderly: a community study. Age and Ageing 1981; 10(3): p Stalenhoef P, et al. A risk model for the prediction of recurrent falls in communitydwelling elderly: a prospective cohort study. Journal of clinical epidemiology 00; 55(11): p Tinetti ME, Speechley M, and Ginter SF. Risk factors for falls among elderly persons living in the community. New England journal of medicine 1988; 319(6): p Stevens JA, et al. The costs of fatal and non-fatal falls among older adults. Injury prevention 006;1(5): p Johnell O, and Kanis J. An estimate of the worldwide prevalence, mortality and disability associated with hip fracture. Osteoporosis International 004; 15(11): p

8 شریفی و همکاران: عوامل مو ثر بر زمین خوردن در سالمندان یک مطالعه طولی آیندهنگر در Bell AJ, Talbot-Stern JK, and Hennessy A. Characteristics and outcomes of older patients presenting to the emergency department after a fall: a retrospective analysis. Medical Journal of Australia 000; 173(4): p VELLAS BJ, et al. Fear of falling and restriction of mobility in elderly fallers. Age and ageing 1997; 6(3): p Falls: assessment and prevention of falls in older people N.I.f.H.a.C. Excellence, Editor Nickens H. Intrinsic factors in falling among the elderly. Arch Intern Med 1985; 145(6): p Rubenstein LZ. Falls in older people: epidemiology, risk factors and strategies for prevention. Age and ageing 006; 35(suppl ): p. ii37-ii Tinetti ME, et al. Shared risk factors for falls, incontinence, and functional dependence. Unifying the approach to geriatric syndromes. JAMA 1995; 73(17): p Khater MS, Mousa SM. Predicting falls among Egyptian nursing home residents: A 1-year longitudinal study. Journal of Clinical Gerontology and Geriatrics 01; 3(), p Skelton D. and C. Todd. What are the main risk factors for falls amongst older people and what are the most effective interventions to prevent these falls?, W.R.O.f. Europe, Editor 004, Health Evidence Network: Copenhagen, Denmark. 19. Abolhassani F, et al. Incidence and characteristics of falls leading to hip fracture in Iranian population. Bone 006; 39(): p Forster A, and Young J. Incidence and consequences offalls due to stroke: a systematic inquiry. Bmj 1995; 311(6997): p Jørgensen L, Engstad T, and Jacobsen BK. Higher incidence of falls in long-term stroke survivors than in population controls depressive symptoms predict falls after stroke. Stroke 00; 33(): p Ivers RQ, et al. Visual impairment and falls in older adults: the Blue Mountains Eye Study. Journal of the American Geriatrics Society, 1998; 46(1): p Lord SR, and Dayhew J. Visual risk factors for falls in older people. Journal of the American Geriatrics Society 001; 49(5): p GF., F., Falls in the elderly. Am Fam Physician 000; 61(7): p Todd C, and Skelton D. What are the main risk factors for falls amongst older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? 004: World Health Organization. 6. Hammond T, and Wilson A. Polypharmacy and Falls in the Elderly: A Literature Review Mendelson, W.B. Clinical distinctions between long-acting and short-acting benzodiazepines. Journal of Clinical Psychiatry, Muir SW, Gopaul K, and Odasso MMM. The role of cognitive impairment in fall risk among older adults: a systematic review and metaanalysis. Age and ageing 01; 41(3): p

9 E 44 Iranian journal of Diabetes and Metabolism (Elderly Health Research Center, Special Issue ); Vol.13, No 6, 014 ELDERLY FALLS RISK FACTORS: A PROSPECTIVE LONGITUDINAL STUDY IN KAHRIZAK CHARITY FOUNDATION Sima Ghassemi 1, Baharak Najafi, Alireza Memari 3, Neda Nazari,3, Fariborz Bakhtiari 3, Mahtabalizadeh Khoei, Seyedmasood Arzaghi, Shervan Shoaee, Neda Mehrdad, Farshad Sharifi, Mostafa Qorbani 4,5, Hossein Fakhrzadeh 1. School of Public Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Elderly Health Research Center, Endocrinology and Metabolism Population Sciences Institute, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran 3. Kahrizak Charity Foundation, Tehran, Iran Department of community medicine, Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran Non-Communicable Diseases Research Center, Endocrinology and Metabolism Population Sciences Institute, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran ABSTRACT Background: Falling is one of the health problems among aged population. Elderly living in institutions are at greater risk of falling than those dwellings in the community, due to their health status and environmental conditions. This study was designed and conducted aimed to address the factors affecting falls in Kahrizak Charity Foundation (KCF). Methods: This is a prospective longitudinal study, which 194 of residents of KCF were participating in it with inclusion criteria were selected by Random Cluster sampling. They were enrolled after signing an informed consent. At baseline the data of demographic, lifestyle, past medical history and visual ability were collected by interviewing. The anthropometric measurements were performed as well. Cognitive status data were collected using abbreviated mental test (AMT) questionnaire and mini mental state examination (MMSE), balance status was assessed using the Tinetti mobility test (TMT) and its balance and gait sub- scores, depression was detected using the geriatric depression scale-15 (GDS-15). The participants were monitored for the falls occurrence its complications by daily call with caregivers and filling out the special forms for the recording of the falls occurrence by the head nurse. Data were analyzed using univariate and multivariable Cox-regression models. Results: The mean age of the participants was76.0 (8.8) years and the mean follow-up days was ±189.6 days. 44 cases of falls were recorded during follow-up (over two years). The fall rate was.7 subjects per 100 participants per year. History of stroke, Parkinson's disease, visual loss, taking antidepressants, TMT score and TMT balance sub-score after adjustment (for age, sex, body mass index and survival time) were associated with falls. Conclusion: The falls among nursing home elderly residents were associated with a history of chronic diseases such as stroke and Parkinson's diseases, visual acuity, use of antidepressants and the TMT and its balance sub score. Keywords: falls, nursing home, prospective longitudinal study, aged Floor 4 th, Block 4, Nejatollahi Street, Enghelab Avenue, Tehran, Iran, Post code: , Telfax: +98(1) , farshad.sharifi@gmail.com