Νανοδομημένα μεσοπορώδη αργιλο-πυριτικά καταλυτικά υλικά για την παραγωγή βιο-καυσίμων και χημικών προϊόντων μέσω πυρόλυσης βιομάζας

Transcript

1 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Νανοδομημένα μεσοπορώδη αργιλο-πυριτικά καταλυτικά υλικά για την παραγωγή βιο-καυσίμων και χημικών προϊόντων μέσω πυρόλυσης βιομάζας Ε.Φ.Ηλιοπούλου 1,2, K.Σ.Τριανταφυλλίδης 1, *, E.Β.Αντωνάκου 2 και A.A.Λάππας 2 1 Τμήμα Χημείας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2 Ινστιτούτο Τεχνικής Χημικών Διεργασιών, ΕΚΕΤΑ, Θέρμη, Θεσσαλονίκη EIΣΑΓΩΓΗ Η βιομάζα αποτελεί μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που αναμένεται να παίξει στο μέλλον σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο ενεργειακό ισοζύγιο. Οδηγεί στην παραγωγή ενέργειας είτε με καύση είτε με μετατροπή της σε υψηλότερης αξίας αέρια ή υγρά προϊόντα (μέσω αεριοποίησης ή πυρόλυσης). Η διεργασία στιγμιαίας πυρόλυσης βιομάζας (biomass flash pyrolysis BFP) είναι η πιο ελκυστική θερμοχημική διεργασία για την παραγωγή υγρού ελαίου (βιο-ελαίου) σε υψηλές αποδόσεις. Η πυρόλυση μετατρέπει τη βιομάζα σε υγρά, στερεά και αέρια προϊόντα με θέρμανση της σε υψηλές θερμοκρασίες, απουσία αέρα και με χρήση αδρανούς στερεού ως φορέα θερμότητας. Για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης σε υγρά προϊόντα απαιτούνται σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες, υψηλοί ρυθμοί θέρμανσης και σύντομοι χρόνοι παραμονής. Το βιο-έλαιο, πιο εύκολο στην αποθήκευση και μεταφορά από την στερεά βιομάζα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο ή ως πηγή χρήσιμων χημικών προϊόντων [1]. Τα κυριότερα μειονεκτήματα του είναι το υψηλό ποσοστό περιεχόμενου νερού και η αστάθεια του λόγω παρουσίας ανεπιθύμητων οργανικών ενώσεων. Η καταλυτική πυρόλυση θεωρείται ως ο ελκυστικότερος τρόπος ώστε να περιορισθούν τα κυριότερα προβλήματα των υγρών προϊόντων διεργασίας BFP (πολυμερισμός, υψηλό ιξώδες, διάβρωση) και να διευκολυνθεί ο χειρισμός και η κατεργασία τους. Έτσι πρόσφατα, έχουν δοκιμαστεί διάφοροι καταλύτες τόσο ως φορείς θερμότητας όσο και για την ενίσχυση της εκλεκτικότητας προς παραγωγή επιθυμητών προϊόντων. Η χρήση καταλυτών συνήθως οδηγεί σε επιπρόσθετη παραγωγή νερού και κωκ, αλλά από την άλλη βελτιώνει την ποιότητα του παραγόμενου βιο-ελαίου [1,2]. Προσεκτικός σχεδιασμός των καταλυτικών ιδιοτήτων (πορώδες, οξύτητα και μορφολογία καταλυτικών σωματιδίων) έτσι ώστε να ενισχυθεί τόσο η ποσότητα όσο και η ποιότητα των παραγόμενων βιο-καυσίμων και χημικών προϊόντων θα αποτελούσε μεγάλο επίτευγμα. Μικροπορώδη ζεολιθικά υλικά έχουν ευρέως χρησιμοποιηθεί βιομηχανικά τα τελευταία 50 χρόνια σε διεργασίες διύλισης πετρελαίου. Ωστόσο, από τις αρχές τις δεκαετίας του 90 και μετά την ανακάλυψη των μεσοπορωδών υλικών M41S από τη Mobil, η μελέτη διάφορων τύπων μεσοπορωδών όξινων αργιλιοπυριτικών υλικών (MCM-41, HMS, MSU-S, SBA-15) για την μετατροπή μεγάλων μορίων έχει τραβήξει το ερευνητικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον της βιομηχανίας καυσίμων και πετροχημικών προϊόντων. Η καταλυτική πυρόλυση των μεγάλων μορίων της βιομάζας αποτελεί μια πιθανή εφαρμογή για τέτοια μεσοπορώδη υλικά. Στην παρούσα εργασία, τρεις τύποι υλικών μελετήθηκαν στην καταλυτική πυρόλυση βιομάζας αποσκοπώντας στη βελτίωση της ποιότητας του βιο-ελαίου και της εκλεκτικότητας προς παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας χημικών προϊόντων. Μελετήθηκε η επίδραση της δομής και των όξινων ιδιοτήτων του κάθε καταλύτη τόσο στην απόδοση όσο και στην εκλεκτικότητα σε προϊόντα κατά την πυρόλυση βιομάζας ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Μεσοπορώδη αργιλοπυριτικά καταλυτικά υλικά Παρασκευάστηκαν δύο τύποι υδροθερμικά σταθερών αργιλιοπυριτικών μεσοδομών MSU-S από «σπόρους» Beta ζεολίθου. Λεπτομερής περιγραφή της παρασκευής των σπόρων ζεολίθου Beta (BEA) (με Si/Al = 50), αλλά και των MSU-S υλικών δίνεται σε προηγούμενες μελέτες [3-5]. Το πρώτο δείγμα MSU-S/H BEA χαρακτηρίζεται από εξαγωνική δομή πόρων, ενώ το δεύτερο από σκωληκοειδή δομή πόρων. Για λόγους σύγκρισης παρασκευάστηκε επίσης συμβατικό Αl-MCM-41 (Si/Al = 50) υλικό. Όλα τα υλικά πυρώθηκαν για την απομάκρυνση με καύση του οργανικού και την παρασκευή της H + -μορφής τους. Όλα τα υπό μελέτη καταλυτικά υλικά χαρακτηρίστηκαν με: (α) ICP- AES για τον προσδιορισμό της χημικής τους σύστασης (% κ.β. Al και Na), σε φασματόμετρο τύπου Plasma 400 (Perkin Elmer), εφοδιασμένο με εκνεφωτή υπερήχων τύπου Cetac6000AT+, (β)

2 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου περίθλαση ακτίνων Χ (XRD) για τον προσδιορισμό των πυριτικών μεσοφάσεων των MSU-S υλικών, χρησιμοποιώντας Rigaku Rotaflex 200B περιθλασίμετρο ακτίνων Χ, ακτινοβολίας Cu(Ka) εφοδιασμένο με μονοχρωμάτορα γραφίτη, (γ) πειράματα ρόφησης-εκρόφησης N 2 στους -196 o C για τον προσδιορισμό της ειδικής επιφάνειας (μέθοδος BET), του όγκου πόρων και της κατανομής μεγέθους πόρων (μέθοδος BJH), χρησιμοποιώντας Micromeritics Tristar 3000 Sorptometer, (δ) Θερμο-Προγραμματιζόμενη Εκρόφηση (TPD) αμμωνίας για τον προσδιορισμό του αριθμού και της σχετικής ισχύος όξινων θέσεων, χρησιμοποιώντας εμπορικό TPD όργανο (Altamira AMI-1) και online Φασματογράφο μάζας (Baltzers, Omnistar) για την ανάλυση όλων των εκροφούμενων αερίων. Πυρόλυση βιομάζας Όλα τα πειράματα πυρόλυσης βιομάζας έλαβαν χώρα σε αντιδραστήρα σταθερής κλίνης, θερμαινόμενο από φούρνο τριών ζωνών. Η εισαγωγή της τροφοδοσίας βιομάζας στον αντιδραστήρα επιτυγχάνεται με χρήση ειδικά σχεδιασμένου εμβόλου. Λεπτομερέστερη περιγραφή της εργαστηριακής μονάδας και της πειραματικής διεργασίας δίνεται σε προηγούμενη μελέτη [2]. Μόλις επιτευχθεί η επιθυμητή θερμοκρασία στον αντιδραστήρα (500 o C), γίνεται εισαγωγή της στερεής βιομάζας η οποία αρχικώς πυρολύεται πάνω σε στρώμα αδρανούς υαλοβάμβακα που είναι τοποθετημένος πάνω από την καταλυτική κλίνη. Οι παραγόμενοι ατμοί με τη βοήθεια ροής N 2 οδηγούνται στην καταλυτική κλίνη με σκοπό την περαιτέρω πυρόλυση/μετατροπή τους σε πιο χρήσιμα προϊόντα. Για συγκριτικούς λόγους πραγματοποιήθηκαν πειράματα και με χρήση μηκαταλυτικού στερεού υλικού (γυάλινα σφαιρίδια). Τα υγρά προϊόντα (βιο-έλαιο) συλλέγονται σε προζυγισμένο γυάλινο υποδοχέα, βυθισμένο σε λουτρό ψύξης (-17 o C). Στη συνέχεια πραγματοποιείται διαχωρισμός των δύο συνήθως φάσεων του βιο-ελαίου (οργανική και υδατική) με χρήση οργανικού διαλύτη (διχλωρομεθάνιο). Τα αέρια προϊόντα συλλέγονται και μετρούνται με τη μέθοδο εκτόπισης νερού, ενώ το στερεό υπόλειμμα (κωκ) συλλέγεται, ζυγίζεται και μπορεί να περιλαμβάνει άνθρακα και άλλα προϊόντα της αντίδρασης που εναποτίθενται στον καταλύτη, καθώς και βιομάζα που δεν έχει αντιδράσει. Η ανάλυση των αέριων προϊόντων έγινε με Αέρια Χρωματογραφία σε HP 6890 GC, εφοδιασμένο με TCD και FID ανιχνευτές. Η ανάλυση των υγρών προϊόντων έγινε με Φασματογραφία Μάζας GC-MS σε HP 5989 MS ENGINE, ενώ η ταυτοποίηση των χημικών ενώσεων που απαρτίζουν το βιο-έλαιο και η κατηγοριοποίηση τους σε κύριες χημικές ομάδες έγινε με χρήση εσωτερικών βιβλιοθηκών. Εμπορική βιομάζα από ξύλο οξιάς (Lignocel HBS ) χρησιμοποιήθηκε για όλα τα πειράματα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Χαρακτηρισμός των μεσοπορωδών καταλυτικών υλικών Από τα σχετικά διαγράμματα XRD πιστοποιείται ότι το δείγμα MSU-S/H BEA (πριν και μετά την πύρωση) εμφανίζει υψηλής τάξης εξαγωνική δομή πόρων [4], παρόμοια με αυτή κλασικού MCM-41 υλικού, ενώ το MSU-S/W BEA δείγμα εμφανίζει σκωληκοειδή δομή [5], παρόμοια με αυτή υλικού τύπου HMS που παρασκευάζεται με χρήση ουδέτερων αμινών ως μέσο οργάνωσης της πορώδους δομής. Η απουσία κρυσταλλικών φάσεων ζεολίθου τόσο στους Beta ζεολιθικούς σπόρους όσο και στα ΜSU-S υλικά πιστοποιείται από την απουσία κορυφών Bragg στην περιοχή XRD υψηλών γωνιών. Ωστόσο, δευτερεύουσες ζεολιθικές δομικές υπομονάδες εντοπίστηκαν ακόμη και στα πυρωμένα MSU-S δείγματα από την IR κορυφή στην περιοχή cm -1, η οποία και είναι χαρακτηριστική των υπομονάδων πενταμελούς δακτυλίου των ζεολιθικών δομών BEA και MFI. Τα αποτελέσματα χαρακτηρισμού των καταλυτικών υλικών συνοψίζονται στον ακόλουθο Πίνακα 1. Οι ισόθερμες ρόφησης-εκρόφησης (δεν δίνονται εδώ) του εξαγωνικού MSU-S/H BEA είναι παρόμοιες με τις αντίστοιχες κλασικού Al-MCM-41 υλικού. Και τα δύο υλικά εμφανίζουν πολύ υψηλή ειδική επιφάνεια και ίδια διάμετρο πόρων (Πίνακας 1). Η ειδική επιφάνεια του δείγματος MSU-S/W BEA είναι υψηλή και η μέση διάμετρος μεσοπόρων είναι λίγο μεγαλύτερη από τα εξαγωνικά δείγματα. Τόσο η παρουσία μεσοπορώδους δομής με τρισδιάστατη σκωληκοειδή μορφή όσο και το μεγάλο πορώδες των HMS τύπου υλικών συνήθως ευνοούν την καταλυτική μετατροπή ογκωδών μορίων, λόγω σχετικά μικρότερων περιορισμών διάχυσης σε σύγκριση με τη μονοδιάστατη δομή των σωληνωτών πόρων των MCM-41 υλικών. Το σύνολο των όξινων θέσεων είναι επίσης παρόμοιο για όλα τα δείγματα. Ωστόσο από προηγούμενες μελέτες [4,5] βασιζόμενες σε πειράματα μετατροπής κουμενίου αποδείχτηκε ότι τα MSU-S υλικά που συντέθηκαν από σπόρους Beta ζεολίθου είναι σημαντικά πιο ενεργά (ισχυρά όξινα) σε σύγκριση με κλασικό Al-MCM-41 υλικό, παρόμοιου ποσοστού Al.

3 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Πίνακας 1. Χημική σύσταση, πορώδες και οξύτητα των μεσοπορωδών αργιλιοπυριτικών MSU-S και MCM-41 υλικών που μελετήθηκαν ως καταλύτες για την πυρόλυση βιομάζας Δείγμα Χημική σύσταση Χαρακτηριστικά πορώδους Συνολικές όξινες θέσεις Al Na Ειδική επιφάνεια Μέγεθος πόρων Όγκος πόρων (wt.%) (m 2 /g) (nm) (cm 3 /g) (mmoles NH 3 /g) MSU-S/H BEA (εξαγωνική δομή) MSU-S/W BEA (σκωληκοειδής δομή) Al-MCM Καταλυτική ενεργότητα και εκλεκτικότητα κατά την πυρόλυση βιομάζας Πραγματοποιήθηκαν τυπικά πειράματα in situ καταλυτικής αναβάθμισης ατμών που παρήχθησαν κατά την αρχική πυρόλυση βιομάζας πάνω σε θερμό, αδρανές υλικό (υαλοβάμβακας). Οι αποδόσεις σε κύρια προϊόντα: ολικά υγρά προϊόντα (TLP), οργανική φάση των TLP, αέρια και κωκ παρατίθενται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Αποδόσεις προϊόντων (% κ.β. βιομάζας) κατά τη χρήση των MSU-S και MCM-41 υλικών ως καταλύτες πυρόλυσης βιομάζας. Δείγμα Ολικά υγρά Οργανική φάση Αέρια Κωκ προϊόντα (TLP) στα TLP Μη-καταλυτικά (γυάλινα σφαιρίδια) MSU-S/H BEA MSU-S/W BEA Al-MCM Και τα δύο MSU-S δείγματα μείωσαν σημαντικά τα υγρά προϊόντα σε σύγκριση με τα μη καταλυτικά πειράματα, κυρίως λόγω ελάττωσης της οργανικής φάσης. Χρήση του Al-MCM-41 αύξησε ελαφρώς τα συνολικά υγρά. Αυτό υπονοεί την ύπαρξη ισχυρότερων όξινων θέσεων στα MSU-S υλικά, παρά τον παρόμοιο συνολικό αριθμό όξινων θέσεων. Σε σχέση με τα μη καταλυτικά πειράματα, παρήχθησαν περισσότερα αέρια με το MSU-S/W BEA, και λιγότερα με το MSU-S/H BEA δείγμα αντίστοιχα (παρόμοια με το Al-MCM-41). Τέλος σημειώθηκε μεγάλη αύξηση του κωκ και με τους δύο MSU-S καταλύτες, η οποία ήταν πιο περιορισμένη κατά τη χρήση του Al-MCM-41. Τα αέρια προϊόντα περιλαμβάνουν κυρίως CO και CO 2, CH 4, C 2 έως C 6 υδρογονάνθρακες και πολύ μικρά ποσά Η 2. Το εξαγωνικό MSU-S/H BEA δείγμα εμφάνισε παρόμοιες αποδόσεις με τα μη καταλυτικά πειράματα και το Al-MCM-41, εκτός της αύξησης των C 2 H 4, C 3 H 6 και C 2 -C 6 αλκανίων. Η μεγαλύτερη δραστικότητα πυρόλυσης των MSU-S υλικών σε σχέση με το Al-MCM-41 πιστοποιείται από τις υψηλότερες αποδόσεις σε C 2 H 4 και C 3 H 6, τα οποία πιθανώς σχηματίζονται από την πυρόλυση πλευρικών αλυσίδων μονο- και πολυαρωματικών μορίων και μπορούν να αντιδράσουν περαιτέρω, πάνω σε σχετικά ισχυρές όξινες θέσεις, μέσω αντιδράσεων συμπύκνωσης, αφυδρογονοκυκλοποίησης, και αρωματοποίησης προς σχηματισμό αρωματικών. Επιπλέον αντιδράσεις πολυμερισμού και συμπύκνωσης αιτιολογούν την αυξημένη παραγωγή άνθρακα και κωκ κατά τη χρήση και των δύο MSU-S καταλυτών. Επίδραση των μεσοπορωδών καταλυτικών υλικών στην ποιότητα του παραγόμενου βιο-ελαίου Στο Σχήμα 1 παρουσιάζεται η επίδραση των καταλυτικών υλικών στη σύσταση του παραγόμενου βιο-ελαίου και συγκεκριμένα στην παραγωγή υδρογονανθράκων, πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs) και βαρύτερων κλασμάτων. Είναι εμφανές ότι και τα δύο MSU-S υλικά επιφέρουν σημαντική αύξηση των PAHs και των βαρύτερων κλασμάτων σε σύγκριση τόσο με τα μη καταλυτικά πειράματα όσο και με τη χρήση του Al-MCM-41. Αυτό αποδίδεται στις μεγαλύτερης ισχύος όξινες θέσεις αυτών των υλικών σε συνδυασμό με τους σχετικά μεγάλους πόρους τους οδηγώντας σε υψηλότερες μετατροπές των μεγάλων μορίων λιγνίνης.

4 9ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης, Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου Αποδόσεις προϊόντων (% κ.β. της οργανικής φάσης) Υδρογονάνθρακες PAHs Βαριές ενώσεις Μη καταλυτικά πειράματα MSU-S/H MSU-S/W Al-MCM-41 Σχήμα 1 Υδρογονάνθρακες, PAHs-Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες και Βαριές ενώσεις στην οργανική φάση του βιο-ελαίου που παράγεται από την πυρόλυση βιομάζας παρουσία MSU-S και Al-MCM-41 μεσοπορωδών αργιλιοπυριτικών καταλυτικών υλικών Αν και τα δεδομένα δεν εμφανίζονται εδώ, τα MSU-S δείγματα μειώνουν επίσης την τελική παραγωγή φαινολών, οι οποίες είναι χημικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, σε αντίθεση με το Al-MCM- 41, το οποίο τις αυξάνει σημαντικά. Από την άλλη πλευρά, τα MSU-S καταλυτικά υλικά μηδενίζουν σχεδόν την παραγωγή αλκοολών, οξέων (διαβρωτικές ανεπιθύμητες ενώσεις) και καρβονυλικών ενώσεων, οι οποίες μειώνουν τη χημική σταθερότητα. του βιο-ελαίου. Αυξημένα ποσοστά οξυγονούχων ενώσεων, όπως είναι οι τρεις παραπάνω κατηγορίες, μειώνουν τη θερμογόνο δύναμη του βιο-ελαίου [2]. Βιο-έλαια με οργανική φάση πλούσια σε υδρογονάνθρακες, PAHs και βαρύτερα κλάσματα και σχετικά χαμηλά ποσοστά οξυγονούχων ενώσεων, όπως αυτά που παρήχθησαν κατά τη χρήση των δύο MSU-S καταλυτών, είναι εξαιρετικού ενδιαφέροντος εφόσον μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τροφοδοσία σε διυλιστήριο, με απώτερο σκοπό την παραγωγή οικολογικού ντήζελ green diesel σε διεργασίες υδρογονοκατεργασίας/ υδρογονοπυρόλυσης ή οικολογικής βενζίνης green gasoline στη κλασική διεργασία καταλυτικής πυρόλυσης ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η χρήση μεσοπορωδών αργιλιοπυριτικών MSU-S υλικών που συντέθηκαν από «σπόρους» Beta ζεολίθου ως καταλύτες για την in situ μετατροπή/αναβάθμιση των ατμών πυρόλυσης βιομάζας οδήγησε σε σημαντικά χαμηλότερη οργανική φάση στο παραγόμενο βιο-έλαιο, ενώ αύξησε την παραγωγή κωκ σε σύγκριση με τα μη καταλυτικά πειράματα. Η παρουσία συμβατικού Al-MCM-41 υλικού είχε μικρή επίδραση στην απόδοση σε υγρά προϊόντα και κωκ. Αντίθετα σημαντική ήταν η επίδραση όλων των καταλυτικών υλικών στα αέρια προϊόντα της πυρόλυσης. Όσον αφορά την ποιότητα του παραγόμενου βιο-ελαίου τα MSU-S καταλυτικά υλικά εμφάνισαν μεγάλη εκλεκτικότητα στο σχηματισμό PAHs και βαρύτερων κλασμάτων, ενώ παράγουν σχεδόν μηδενικές ποσότητες οξέων και καρβονυλικών ενώσεων και πολύ μικρές ποσότητες φαινολών. Η υψηλή εκλεκτικότητα προς αρωματικά, PAHs και κωκ, όπως και η υψηλότερη παραγωγή προπυλενίου στα αέρια πυρόλυσης παρουσία των MSU-S καταλυτών, σε σύγκριση με το Al-MCM-41, υποδηλώνει ότι τα πρώτα έχουν ισχυρότερες όξινες θέσεις. Επιπλέον, συγκρίνοντας την τυπική εξαγωνική, σωληνωτή δομή πόρων με τη σκωληκοειδή δομή των δύο MSU-S υλικών, φαίνεται ότι η δεύτερη ευνοεί περισσότερο τη δράση των ισχυρότερων όξινων θέσεων των MSU-S υλικών. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Η παρούσα μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το ΥΠΕΠΘ μέσω του προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ-ΙΙ (Δράση ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ-ΙΙ, Έργο No.: 76). ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] S. Yaman, Energy Conv. Manage. 45 (2004) 651. [2] E. Antonakou, A.A. Lappas, M.H. Nilsen, A. Bouzga, M. Stöcker, Fuel 85 (2006) [3] Y. Liu, T.J. Pinnavaia, Chem. Mater. 14 (2002) 3. [4] Y. Liu, W. Zhang, T.J. Pinnavaia, Angew. Chem. Int. Ed. 40 (2001) [5] Y. Liu, T.J. Pinnavaia, J. Mater. Chem. 14 (2004) 1099.

5 vii Α1-5 Χ. Πήχας 1, Αθ. Λάνταβος 2, Φ. Πομώνης 1,* 1 Τμήμα Χημείας, πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2 Σχολή Διαχείρισης Φυσικών Πόρων και Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Καταλυτική μετατροπή του CH 4 από CO 2 σε περοβσκίτες της σειράς La 2-x Sr x NiO 4 Α1-6 Γ.Γ. Ολυμπίου, Χ.Μ. Καλαμαράς, Α.Μ. Ευσταθίου * Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Κύπρου Μελέτη μηχανισμού αντίδρασης water-gas shift σε καταλύτες Pt, Rh, Pd/γ-Al 2 O 3 Α1-7 D. Nikolova 1, R. Edreva-Kardjieva 1, T. Grozeva 1, Ι. Βάκρος 2, Χρ. Κορδούλης 2,* 1 Institute of Catalysis, Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria 2 Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Πατρών Η επίδραση της προσθήκης καλίου και της μεθόδου εναπόθεσης της δραστικής φάσης στη δραστικότητα καταλυτών (K)NiW/Al 2 O 3 για την αντίδραση WGS Α1-8 Ζ.Γ. Νικοπούλου, Ξ.Ε. Βερύκιος * Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών Επίδραση της φύσης του μετάλλου στην ενεργότητα και εκλεκτικότητα υποστηριγμένων καταλυτών ευγενών μετάλλων για την αντίδραση εκλεκτικής υδρογόνωσης του CO σε περίσσεια CO 2 A1-9 Γ. Αυγουρόπουλος 1, Ι. Παπαβασιλέιου 1,2, V. Idakiev 3, T. Tabakova 3, Θ. Ιωαννίδης 1,* 1 ΙΤΕ/ΕΙΧΗΜΥΘ, 2 Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, 3 Institute of Catalysis, Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria Εκλεκτική οξείδωση του CO παρουσία περίσσειας Η 2 σε ενισχυμένους καταλύτες Au/CeO 2 Α1-10 Δ.Σ. Αχιλιάς 1,*, Ε. Αντωνάκου 2, Χ. Ρουπακιάς 1, Π. Μεγαλοκονόμος 1, Μ. Καράμπελα 1, Α. Λάππας 2 1 Τμήμα Χημείας, ΑΠΘ, 2 ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ Καταλυτική πυρόλυση πολυμερών μια προηγμένη τεχνική ανακύκλωσης πλαστικών Α1-11 Ε.Φ. Ηλιοπούλου 1,2, Κ.Σ. Τριανταφυλλίδης 1,*, Ε.Β. Αντωνάκου 2, Α.Α. Λάππας 2 1 Τμήμα Χημείας, ΑΠΘ, 2 ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ Νανοδομημένα μεσοπορώδη αργιλο-πυριτικά καταλυτικά υλικά για την παραγωγή βιο-καυσίμων και χημικών προϊόντων μέσω πυρόλυσης βιόμαζας Α1-12 Σ. Πασιάς, Ε. Αναστασάκης, Ν. Παπαγιαννάκος * Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ Καταλυτική εστεροποίηση ελεύθερων λιπαρών οξέων για την παραγωγή βιοντίζελ από όξινα έλαια Α1-13 Λ.Ε. Καλλίνικος, Ν. Παπαγιαννάκος * Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ Κινητική βαθιάς υδρογονοαποθείωσης πετρελαϊκών κλασμάτων με χρήση μινιαντιδραστήρα Α1-14 Σ. Καρακούλια 1, Κ.Σ. Τριανταφυλλίδης 2, Λ. Ναλμπαντιάν 3, Α.Α. Λεμονίδου 1,* 1 Τμήμα Χημικών Μηχανικών, ΑΠΘ, 2 Τμήμα Χημείας, ΑΠΘ, 3 ΕΚΕΤΑ/ΙΤΧΗΔ Οξειδωτική αφυδρογόνωση προπανίου (ODP) με καταλύτες βαναδίου υποστηριγμένους σε μεσοπορώδη πυριτικά υλικά Α1-15 Γ. Τσιλομελέκης, Π. Τσουραπάς, Α. Χριστοδουλάκης, Σ. Μπογοσιάν * Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών Σχέσεις δομής-ενεργότητας υποστηριγμένων καταλυτών ΜοΟ 3 για την οξειδωτική αφυδρογόνωση του αιθανίου

6 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 9 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Κατάλυσης Λευκάδα, 6-7 Οκτωβρίου 2006 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ