01 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ EUROMEDICA ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ OKT-ΔΕΚ 2009 40 Χρόνια Κυανούς Σταυρός
Bιζύης-Βύζαντος 1 Θεσ/νικη Τ.Κ. 54636 T: 2310.966100 F: 2310.966200 E: kianous@euromedica.gr Περιεχόμενα Editorial 05 Μιλώντας με τον Γενικό Διευθυντή Θέματα τεύχους 08 Βιταμίνες, Mέταλλα και Iχνοστοιχεία Tι είναι και γιατί χρειάζονται στον οργανισμό μας 10 Kαρδιακές Παθήσεις Πρόληψη και θεραπεία 14 O ρόλος της κολονοσκόπησης στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου Διάγνωση και ενδείξεις 20 Γλαύκωμα Είναι θεραπεύσιμο News 14 ISO 9001 2008 Πιστοποίηση ποιότητα Train the trainer Νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Νοσηλεία κατ οίκον Νέα υπηρεσία του Ομίλου Εuromedica
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ EUROMEDICA ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ EUROMEDICA ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΙΖΥΗΣ-ΒΥΖΑΝΤΟΣ 1 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ Τ.Κ. 54636 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Καρδιολόγος ΑΛΜΠΑΝΤΗ ΡΕΝΑ Υποδιευθύντρια 05 Editorial Μιλώντας με τον Γενικό Διευθυντή Γεώργιο Χατζηνικολάου ΤΕΥΧΟΣ 01 ΟΚΤ-ΔΕΚ 2009 Τ: 2310.966100 F: 2310.966200 E: kianous@euromedica.gr ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ designersunited.gr 40 Χρόνια Κυανούς Σταυρός ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ιωάννης Κανονίδης Καρδιολόγος Κύριε Χατζηνικολάου, φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την ίδρυση της κλινικής. Σαράντα χρόνια είναι ένα ευρύ χρονικό διάστημα το οποίο ακριβώς δείχνει ότι και καταξιωμένη είναι η κλινική και ανταποκρίθηκε σε κάποια ανάγκη της πόλης. Θα ήθελα να μας κάνετε μια αναδρομή στο ιστορικό της κλινικής: πότε ξεκίνησε, πώς ξεκίνησε, ποιές ήταν οι προσωπικότητες εκείνες οι οποίες τη δημιούργησαν, ποιά ήταν τα τμήματα που ιδρύθηκαν. Η εταιρεία ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΕΠΕ ιδρύθηκε το 1966 και η Κλινική ξεκίνησε τη λειτουργία το 1969 σαν μεικτή κλινική. Ιδρυτές ήταν πέντε γιατροί - συμφοιτητές - οι οποίοι μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους στην Αμερική αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία υπερσύγχρονη νοσηλευτική μονάδα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Ποιοί είναι αυτοί; Είναι οι ουρολόγοι Δημήτριος Καρέλλος και Βασίλειος Φίστας, οι γυναικολόγοι Μενέλαος Χατζηγεωργίου και Νικόλαος Χατζηνικολάου και ο χειρουργός Ευάγγελος Θεοδώρου. Τί τμήματα λειτούργησαν αρχικά; Τα βασικά τμήματα ήταν το γυναικολογικό-μαιευτικό, χειρουργικό, ουρολογικό, ΩΡΛ, ορθοπεδικό και παθολογικό. Ποιές άλλες κλινικές υπήρχαν εκείνη την εποχή; Από τις σύγχρονες για την εποχή κλινικές ήταν η πρώτη. Οι άλλες, οι σημερινές μεγάλες κλινικές (Γενική Κλινική, Άγιος Λουκάς, κλινική Παναγία), έγιναν αργότερα. Άρα σαν νοσηλευτικό ίδρυμα του ιδιωτικού τομέα αποτέλεσε μια πρωτοπορία. Ναι, ήταν μία πρωτοποριακή επένδυση στο χώρο της ιδιωτικής υγείας στη Θεσσαλονίκη καθώς σχεδιάστηκε με προδιαγραφές εξωτερικού και εξοπλίστηκε με ό,τι πιο σύγχρονο υπήρχε τότε.
07 Editorial Editorial 06 Μιλώντας με τον Γενικό Διευθυντή Μιλώντας με τον Γενικό Διευθυντή Η δυναμικότητά της τότε; 190 κλίνες οι οποίες βέβαια λειτούργησαν σταδιακά και συγκεκριμένα την επόμενη χρονιά μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του 3ου ορόφου. Η εξέλιξή της; Από την αρχή διέγραψε μία εξαιρετικά επιτυχή πορεία πρωταγωνιστώντας στο χώρο της ιδιωτικής υγείας στη Θεσσαλονίκη. Ο ΟΜΙΛΟΣ EUROMEDICA Το 1999 o Όμιλος Euromedica με σκοπό την ενίσχυση της παρουσίας του στη Βόρειο Ελλάδα εξαγόρασε το 60% του μετοχικού της κεφαλαίου και στη συνέχεια, το 2000, η Κλινική εντάχθηκε πλήρως στο δυναμικό της Ανώνυμης Εταιρίας Παροχής Ιατρικών Υπηρεσιών EUROMEDICA. Ταυτόχρονα αποφασίστηκε η ριζική ανακαίνιση των εγκαταστάσεων και η αντικατάσταση όλου του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Ποιοι ήταν οι λόγοι που έγινε αυτή η μεταβίβαση; Οι μέτοχοι είχαν συμπληρώσει ήδη 30 χρόνια ενεργής δραστηριότητας και ενασχόλησης με τη διοίκηση της κλινικής και θεώρησαν ότι η κλινική βρισκόταν σε μία φάση που χρειαζόταν να εκσυγχρονιστεί και να ανακαινιστεί ριζικά για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις εξελίξεις του ιδιωτικού τομέα. Μετά την ανάληψη της διοίκησης από τη Euromedica τι αλλαγές προέκυψαν; Υπήρξε άριστη συνεργασία από την πρώτη κιόλας συναλλαγή. Στόχος της Euromedica ήταν η Κλινική Κυανούς Σταυρός να παίξει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στην ιδιωτική υγεία. Ειδικοί νοσοκομειολόγοι σχεδίασαν την εκ βάθρων ανακαίνιση η οποία ξεκίνησε το 2001, ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2002 και περιελάμβανε την αναδιαμόρφωση των εσωτερικών χώρων σύμφωνα με τις προδιαγραφές των σύγχρονων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, την ενίσχυση του κτιρίου με παράλληλη προσθήκη ορόφου γραφείων, την ανακατασκευή της πρόσοψης, και την αλλαγή όλων των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ Ποιά είναι σήμερα η δυναμικότητα της Κλινικής; Σήμερα η κλινική διαθέτει 150 κλίνες και κάθε χρόνο νοσηλεύονται περίπου 16000 ασθενείς, ενώ περίπου 8000 ασθενείς επισκέπτονται τα εξωτερικά μας ιατρεία. Οι ιατροί συνεργάτες πόσοι είναι περίπου; Οι συνεργαζόμενοι γιατροί ξεπερνούν τους 300. Το προσωπικό; Απασχολούνται περίπου 300 άτομα. Εδώ να τονίσω ότι δίνουμε μεγάλη έμφαση στη διαρκή εκπαίδευση και στην εξοικείωση του προσωπικού με τις νέες εξελίξεις στο χώρο της ιατρικής, της νοσηλευτικής και της τεχνολογίας. Με την ολοκλήρωση της ανακαίνισης δημιουργήθηκαν νέα τμήματα - όπως το καρδιολογικό. Δημιουργήθηκε ένα πρότυπο υπερσύγχρονο καρδιο-αγγειοχειρουργικό κέντρο σε αντικατάσταση του μαιευτικού που μετακινήθηκε αργότερα στο Γένεσις. Παράλληλα δημιουργήθηκαν 3 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (Πολυδύναμη, Στεφανιαία- Εμφραγμάτων και Καρδιοχειρουργική) συνολικής δυναμικότητας 31 κλινών και μία Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας 8 κλινών. Αρχικά πόσες αίθουσες καθετηριασμού δημιουργήθηκαν; Αρχικά ξεκινήσαμε με μία αίθουσα καθετηριασμού. Τον επόμενο χρόνο, το 2003, εγκαταστήσαμε δεύτερο ψηφιακό στεφανιογράφοαγγειογράφο και το 2005 λόγω του αυξημένου φόρτου εγκαταστήσαμε και τρίτο μηχάνημα. Εν τω μεταξύ τα δύο απ αυτά τα μηχανήματα έχουν ήδη αντικατασταθεί με νεότερα τελευταίας τεχνολογίας. Ποιο είναι το σημερινό προφίλ της κλινικής; Η κλινική σήμερα καλύπτει όλες τις ιατρικές ειδικότητες, διαθέτει τον πιο πλήρη και σύγχρονο εξοπλισμό της ιατρικής τεχνολογίας και βρίσκεται σε 24ωρη ετοιμότητα για την κάλυψη εκτάκτων περιστατικών. Όλα τα τμήματα είναι στελεχωμένα με διακεκριμένους γιατρούς και με νοσηλευτικό προσωπικό υψηλής κατάρτισης και εμπειρίας. Παράλληλα με το κάρδιο-αγγειοχειρουργικό τμήμα που ανέφερα νωρίτερα, ανεπτυγμένα και πλήρως εξοπλισμένα είναι τα εξής τμήματα: χειρουργικό, ΩΡΛ, ουρολογικό, οφθαλμολογικό, νευροχειρουργικό, ορθοπεδικό, πλαστικής χειρουργικής, πνευμονολογικό, γαστρεντερολογικό και γναθοχειρουργικό. Επίσης, στην κλινική λειτουργεί συγκρότημα εξυπηρέτησης εξωτερικών ασθενών όπου εξετάζονται και αντιμετωπίζονται άμεσα, με συνέπεια και ταχύτητα περιστατικά όλων των ειδικοτήτων. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Πώς βλέπετε το μέλλον της Κλινικής; Κατ αρχάς υπάρχει απ ότι φαίνεται μεγάλη δραστηριότητα, η οποία μάλλον υπερβαίνει τις χωροταξικές δυνατότητες της κλινικής. Αυτό είναι αλήθεια Ποιες είναι οι προοπτικές; Σήμερα η πληρότητά μας είναι αρκετά υψηλή και επειδή θέλουμε να συνεχίσουμε να είμαστε μπροστά στις εξελίξεις της ιατρικής και πάντα να εγκαθιστούμε μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, χρειαζόμαστε επιπλέον χώρους προκειμένου να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε στις σημερινές ανάγκες. Για αυτό το λόγο έχουμε βάλει σαν στόχο να επεκταθούμε στις όμορες οικοδομές. Ήδη έχουμε αγοράσει άνω του 80% του κτιρίου από την επάνω πλευρά της κλινικής και επίσης έναν σημαντικό αριθμό διαμερισμάτων στην οικοδομή από την κάτω πλευρά, με σκοπό να επεκτείνουμε τις εγκαταστάσεις και να προσφέρουμε στην Kλινική τους χώρους που χρειάζεται. Παράλληλα με την υψηλή πληρότητα, έχουμε καταφέρει και ένα επίπεδο πολύ υψηλής ποιότητας παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Τον Ιούνιο η Κλινική πιστοποιήθηκε με το Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας κατά το πρότυπο ISO 9001:2008 για παροχή υπηρεσιών υγείας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας. Επίσης, δημιουργήσαμε Τμήμα Διασφάλισης Ποιότητας το οποίο αναπτύσσει και παρακολουθεί όλες τις προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών, και μετράει την ικανοποίηση των ασθενών μέσω ερωτηματολογίων. Όταν ολοκληρωθεί η επέκταση, για πόσες κλίνες είναι η πρόβλεψή σας; Οι κλίνες θα αυξηθούν κατά περίπου 15 αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι οι νέοι χώροι που θα δημιουργηθούν θα βοηθήσουν στην καλύτερη λειτουργία και περαιτέρω ανάπτυξη της Kλινικής. Αυτό σημαίνει απλώς βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών κατά τομείς ή και αύξηση και εισαγωγή νέων τομέων και ειδικοτήτων που δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή; Και τα δύο. Οι χώροι που θα δημιουργηθούν θα βοηθήσουν σημαντικά στη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών και θα μας επιτρέψουν να εγκαταστήσουμε νέο εξοπλισμό και να εφαρμόσουμε νέες τεχνικές και μεθόδους. Από πλευράς χώρων στα σχέδια μας είναι η δημιουργία 3 νέων μεγάλων χειρουργικών αιθουσών, επέκταση και επανασχεδιασμό των ΜΕΘ και του τμήματος Ημερήσιας Νοσηλείας, και δημιουργία ιατρείων, χώρων αναμονής και εστιατορίου. Από πλευράς νέου εξοπλισμού στα σημαντικότερα σχέδιά μας είναι η εγκατάσταση ανοικτού μαγνητικού τομογράφου, γραμμικού επιταχυντή και τμήματος τεχνητού νεφρού. Ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι καλή επιτυχία στα σχέδια της Κλινικής.
09 08 Βιταμίνες, Mέταλλα και Iχνοστοιχεία Tι είναι και γιατί χρειάζονται στον οργανισμό μας KEIMENO Tσακαλιάν Ν. Βιργινία Διατροφολόγος Διαιτολόγος A Q 1 0 C B ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ Κέντρο Διατροφής και Διαιτολογίας T: 2310.966100, 966366 Οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και τα μέταλλα αποτελούν τα μικροθρεπτικά συστατικά του οργανισμού μας. Με τον όρο μικροθρεπτικά συστατικά εννοούμε τις οργανικές ή ανόργανες ουσίες που λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας και που, αν και βρίσκονται σε μικρές ποσότητες στο σώμα μας, είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία και ανάπτυξη του οργανισμού μας. Οι βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία δεν προσφέρουν ενέργεια στον οργανισμό μας. Παρόλα αυτά, ο ρόλος τους είναι πολύ σημαντικός και η έλλειψη κάποιων από αυτά μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας. Ορισμένα από τα θρεπτικά αυτά συστατικά ανήκουν σε μια κατηγορία γνωστή ως «αντιοξειδωτικές ουσίες», η οποία παραμένει στο επίκεντρο των μελετών και επιστημονικών ερευνών τα τελευταία χρόνια με μεγάλο ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα, τα κύτταρα του οργανισμού με διάφορες μεταβολικές διεργασίες χρησιμοποιούν οξυγόνο για να παράγουν ενέργεια. Κατά τη διάρκεια αυτών των φυσιολογικών μεταβολικών διεργασιών, το οξυγόνο μερικές φορές αντιδρά με ουσίες του σώματος με αποτέλεσμα να παράγονται πολύ ασταθή μόρια γνωστά ως ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι τοξικές για το σώμα μας. Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η ακτινοβολία, η μόλυνση του περιβάλλοντος, το κάπνισμα, το stress, το αλκοόλ, ευθύνονται επίσης για την παραγωγή τους. Ο οργανισμός μας, για να προστατευθεί από τις τοξικές αυτές ουσίες, έχει μηχανισμούς άμυνας με κυριότερα τα αντιοξειδωτικά του συστήματα και τις αντιοξειδωτικές του ουσίες, οι οποίες δεσμεύουν και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέποντάς τες σε μη τοξικές. Διάφορα νοσήματα που σχετίζονται με την παρουσία ελεύθερων ριζών στο σώμα είναι: κίρρωση του ήπατος, αρτηριοσκλήρυνση, έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειοπάθειες, διαβήτης, γεροντική άνοια, πρόωρη γήρανση, αυτοάνοσα νοσήματα, διάφορες μορφές καρκίνου, καταρράκτης, πνευμονικό εμφύσημα, ελονοσία, νόσος Parkinson, νόσος Alzheimer, σκλήρυνση κατά πλάκας, αρθρίτιδα κ.ά.. Κατά συνέπεια, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μείωση των παραγόντων που ευνοούν την παραγωγή ελεύθερων ριζών και για μία σωστή και πλήρης διατροφή, που εξασφαλίζει τον οργανισμό με επαρκή ποσότητα αντιοξειδωτικών ουσιών, όπως η Βιταμίνη A και τα β-καροτένια, η Βιταμίνη C, η Βιταμίνη E, το Συνένζυμο Q10, το Φυλλικό οξύ, το Λυκοπένιο, ο Ψευδάργυρος και το Σελήνιο. Aντιοξειδωτική δράση έχουν, ακόμη, χημικές ουσίες που βρίσκονται σε φυτά όπως οι φαινόλες, η λιμονίνη, το καφεϊκό οξύ, οι ινδόλες, οι φυτοστερόλες, τα φλαβονοειδή κλπ. Αβιταμίνωση και υπερβιταμίνωση Η απουσία ή έλλειψη μιας βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ανάπτυξης ή σε χαρακτηριστικές παθολογικές καταστάσεις. Κάποιες από αυτές είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν με λήψη ορισμένων βιταμινούχων σκευασμάτων και με τη χορήγηση ειδικού διατροφικού προγράμματος. Άλλες μπορεί να καταλήξουν σε σοβαρές ασθένειες, με κίνδυνο ακόμα και τη νοητική καθυστέρηση. Για παράδειγμα, έλλειψη Βιταμίνης C οδηγεί σε εμφάνιση ασθένειας γνωστής ως σκορβούτο. Σοβαρές ελλείψεις φυλλικού οξέος έχουν συνέπεια την εμφάνιση μακροκυτταρικής και μεγαλοβλαστικής αναιμίας καθώς και διαφόρων νευρολογικών διαταραχών. Όπως, όμως, η αβιταμίνωση οδηγεί σε διάφορα προβλήματα, έτσι και η υπερβολική πρόσληψη ορισμένων βιταμινών, όπως π.χ. των υδατοδιαλυτών βιταμινών Α και D, μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα και άλλες δυσάρεστες στον οργανισμό επιπτώσεις. Για το λόγο αυτό, πρέπει να αποφεύγεται η αλόγιστη και ανεξέλεγκτη πρόσληψη διατροφικών συμπληρωμάτων, όταν δεν υπάρχει κάποιος λόγος για τη χορήγησή τους. Το καταναλωτικό, συνεπώς, κοινό θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό στην πρόσληψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων, καθώς βομβαρδίζεται συχνά από πληθώρα «συμπληρωμάτων διατροφής» που υπόσχονται ότι προσδίδουν ενέργεια και ευεξία σε όποιον τα καταναλώσει. Τέτοιου είδους σκευάσματα πρέπει να λαμβάνονται μόνο εάν ο θεράποντας ιατρός ή ο διατροφολόγος κρίνει αναγκαία τη λήψη τους. Μία σωστή καθοδήγηση προσλαμβανόμενης διατροφής από διαιτολόγο, καλύπτει πλήρως τις απαιτούμενες προσλήψεις όλων θρεπτικών συστατικών, χωρίς τη λήψη επιπλέον βιταμινούχων σκευασμάτων. με τον πιο φυσικό τρόπο, μέσω της διατροφής.
11 10 Kαρδιακές Παθήσεις πρόληψη και θεραπεία KEIMENO Θωμάς Παπαδόπουλος Επεμβατικός Καρδιολόγος με μετεκπαίδευση στην Καρδιοχειρουργική Μονάδα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείουτου Sheffield στη Μεγάλη Βρετανία Aιτίες I Οι γνωστότερες αιτίες, αν και όχι οι μόνες, της πρώιμης εμφάνισης της νόσου είναι: Κληρονομικότητα Υπερλιπιδαιμία Υπέρταση Σάκχαρο Κάπνισμα Παχυσαρκία Καθιστική ζωή Άγχος MY Συμπτώματα Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της νόσου είναι: Πόνος, βάρος, κάψιμο στο στήθος συνήθως μετά από προσπάθεια Δυσκολία στην αναπνοή επίσης μετά από προσπάθεια Συνοδευόμενα πολλές φορές από εξάντληση και ιδρώτα Οι καρδιακές παθήσεις αποτελούν σήμερα την πρώτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες. Η συνηθέστερη καρδιακή νόσος είναι η Στεφανιαία Νόσος της Καρδιάς. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ Η ονομασία της νόσου προέρχεται από την ονομασία των αρτηριών που μεταφέρουν το αίμα στην καρδιά, την περιβάλλουν σαν στεφάνι και για αυτό το λόγο ονομάζονται στεφανιαίες αρτηρίες. Η Στεφανιαία Νόσος έχει στοιχεία εκφυλιστικής νόσου των αρτηριών, που είναι ως ένα σημείο αποτέλεσμα της φυσιολογικής γήρανσης των αρτηριών. Παράλληλα όμως οφείλεται σε τραυματισμό του τοιχώματος και εναπόθεση λίπους στο εσωτερικό του. Το αποτέλεσμα αυτών των διεργασιών είναι η λεγόμενη αθηροσκλήρωση. Η νόσος είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους τελευταία όμως χρόνια παρουσιάζεται σε όλο πιο νεότερες ηλικίες. ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ Παρόλα αυτά το κύριο πρόβλημα δεν είναι η νόσος αυτή καθ αυτή, αλλά οι επιπλοκές της και κύρια το Οξύ Έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η εμφάνιση του εμφράγματος για να γίνει απαιτεί πέρα από την ύπαρξη στένωσης στην αρτηρία, την ενεργοποίηση μιας σύνθετης διεργασίας και σαν αποτέλεσμα αυτής τον σχηματισμό θρόμβου στον αυλό της αρτηρίας και απόφραξη της αρτηρίας. Δυστυχώς, ειδικά σε νέα άτομα δεν είναι απαραίτητο η στένωση να είναι σοβαρή για να εμφανιστεί ένα έμφραγμα. Μάλιστα στο 50% περίπου των περιπτώσεων το έμφραγμα είναι η πρώτη εμφάνιση της νόσου. Η αιτία είναι ότι η μη ύπαρξη σοβαρής στένωσης δεν προκαλεί ενοχλήσεις. Για το λόγο αυτό ακόμα και μια αρνητική δοκιμασία κόπωσης, που ουσιαστικά ελέγχει σοβαρές στενώσεις, δεν αποκλείει την πιθανότητα ενός εμφράγματος. ΠΡΟΛΗΨΗ Είναι επομένως ουσιαστικό, ειδικά σε άτομα με θετικό οικογενειακό ιστορικό, να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα που κυρίως αφορούν στην διακοπή επιβλαβών συνηθειών, δηλαδή κάπνισμα, κακή διατροφή, άγχος, καθιστική ζωή κ.λ.π. Επόμενο μέτρο είναι ο προληπτικός έλεγχος από καρδιολόγο και αν είναι απαραίτητη η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής, πάντα με ιατρική καθοδήγηση. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Για τους ασθενείς με την υποψία της νόσου εφαρμόζονται διάφορες διαγνωστικές εξετάσεις ανάλογα με την περίπτωση, όπως η δοκιμασία κόπωσης, το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου και ο στεφανιογραφικός έλεγχος. Μια πιο σύγχρονη διαγνωστική μέθοδος είναι η αναίμακτη στεφανιογραφία ή η αξονική στεφανιογραφία με τον σύγχρονο πολυτομικό αξονικό τομογράφο ο οποίος λειτουργεί στην Κλινική Euromedica Κυανούς Σταυρός. Η εξέταση αυτή κυρίως εφαρμόζεται σε άτομα που ενώ έχουν πιθανότητες να έχουν τη νόσο, έχουν λίγα, άτυπα, ή πιθανώς καθόλου συμπτώματα. Η εξέταση προσφέρει υψηλή διαγνωστική ακρίβεια για τον αποκλεισμό της νόσου, δίνει ακριβείς πληροφορίες για την κατάσταση των αρτηριών είναι χαμηλού κινδύνου και απαιτεί ελάχιστο χρόνο για τη διεξαγωγή της. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Όταν πλέον η νόσος έχει εμφανιστεί και είναι σοβαρή,η Διαδερμική Στεφανιαία Αγγειοπλαστική (Μπαλονάκι) και η Αορτοστεφανιαία Χειρουργική Παράκαμψη (By pass) ενδείκνυνται, σε συνδυασμό πάντα με την πρόληψη και την φαρμακευτική αγωγή. Ο στόχος είναι οι ασθενείς αφενός να διαφυλάξουν το αποτέλεσμα μιας επέμβασης και αφετέρου να εμποδίσουν την εξέλιξη της νόσου σε άλλα σημεία των αρτηριών της καρδιάς. Πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και θα πρέπει ο γιατρός σε συνεργασία με τον ασθενή να τις συνδυάζουν με τον καταλληλότερο τρόπο.
13 News news 01 Train the trainer Νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Πολλοί νέοι νοσηλευτές ξεκινούν την καριέρα τους στην κλινική μας. Η μετάβαση από τα θρανία στην πράξη, στον πραγματικό άρρωστο είναι μία πρόκληση για πιο στοχευμένη εκπαίδευση. Διερευνώντας τις εκπαιδευτικές ανάγκες των νέων και διαπιστώνοντας τις γνωστικές ελλείψεις, η Νοσηλευτική Υπηρεσία πιστεύει ότι ο νέος νοσηλευτής πρέπει να περνάει από μία πιο βιωματική εκπαίδευση στο χώρο της δουλειάς ( on the job training ). Την εκπαίδευση αυτών των νέων νοσηλευτών και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους πρέπει να αναλαμβάνουν πιο έμπειροι νοσηλευτές οι οποίοι όμως εκπαιδεύονται στο πώς να εκπαιδεύσουν τους νεότερους. Έτσι εδώ και δύο χρόνια εφαρμόζεται το πρόγραμμα «Εκπαίδευσης Κλινικών Εκπαιδευτών» ( Train the Trainer ) που έχει ως στόχο τον εκλεπτυσμό ικανοτήτων και δεξιοτήτων των νοσηλευτών μέσα από μία σειρά σεμιναρίων προσαρμοσμένη στις προσωπικές ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε συμμετέχοντα. με έμφαση στην προσομοίωση πραγματικών καταστάσεων. Το πρόγραμμα αποτελεί ένα ακόμη τουβλάκι στο εκπαιδευτικό οικοδόμημα της Κλινικής προετοιμάζοντας τους νοσηλευτές να ασκούν πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικές τεχνικές σε νεότερους συναδέλφους, αλλά και σε σπουδαστές των οποίων τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μας εμπιστεύονται την πρακτική τους άσκηση. Η μεθοδολογία του σεμιναρίου βασίζεται στη φιλοσοφία του «κάνω και κατανοώ» δηλαδή οι εκπαιδευόμενοι διδάσκονται να είναι ενεργά μέλη της θεραπευτικής ομάδας και να εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους με συνείδηση και κρίση. Ουσιαστικά, ο ρόλος του κλινικού εκπαιδευτή συμπεριλαμβάνει ταυτόχρονα τα στοιχεία του προπονητή, υποκινητή, εμψυχωτή και δασκάλου. Μέσω του προγράμματος, ο ίδιος ο κλινικός εκπαιδευτής ❶ολοκληρώνεται έτσι ώστε να είναι ικανός να δημιουργήσει και να δέσει τη νοσηλευτική ομάδα ❷ αποκτά γνώση εκπαιδευτικών τεχνικών ❸ εξασκεί τη μεταδοτικότητά του ❹ κάνει χρήση πρακτικών ασκήσεων και εποπτικών μέσων διδασκαλίας Η δημιουργία και η στήριξη του θεσμού του κλινικού εκπαιδευτή ❶ συνεισφέρει στη διατήρηση σταθερά υψηλής ποιότητας παροχής υπηρεσιών ακόμη και όταν υπάρχει συχνή εναλλαγή προσωπικού ❷ δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης στους εκπαιδευόμενους ❸ προάγει το πνεύμα συνεργασίας και την οργανωτική κουλτούρα της Κλινικής ❹ πρεσβεύει τις αξίες που αναφέρονται στην Πολιτική Ποιότητας της Κλινικής Το πρόγραμμα εξελίσσεται χρόνο με το χρόνο και ο στόχος της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας είναι να υπάρχει σε κάθε νοσηλευτικό τμήμα ο κλινικός εκπαιδευτής που ανιχνεύοντας τις εκπαιδευτικές ανάγκες να εκπαιδεύει τον νέο, να βελτιώνει τη δεξιότητα των παλιότερων νοσηλευτών σε νέες τεχνικές, και να είναι ο συνδετικός κρίκος των νοσηλευτών του τμήματος με τους εθνικούς εκπαιδευτικούς φορείς των νοσηλευτών. Πληροφορίες Τεκτονίδου Ευθυμία Διευθύντρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας T.: 2310.966325 02 ISO 9001 2008 Πιστοποίηση ποιότητας M Από τις 18 Ιουνίου 2009, η Κλινική έχει προχωρήσει στην πιστοποίηση του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας κατά το πρότυπο ISO 9001:2008 για παροχή υπηρεσιών υγείας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας. Με αυτή τη διάκριση η Κλινική αποτελεί τη μοναδική ιδιωτική κλινική στη Βόρεια Ελλάδα και ένα από τα λίγα ιδρύματα παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα στο οποίο έχει απονεμηθεί πλήρης πιστοποίηση λειτουργίας με βάση ευρωπαϊκούς κανονισμούς και διεθνή πρωτόκολλα. Με 03 Νοσηλεία κατ οίκον Νέα υπηρεσία του Ομίλου Εuromedica Η εταιρεία ΓΕΝΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής νοσηλευτικών υπηρεσιών και τη νοσηλεία κατ οίκον. Παρέχει τις υπηρεσίες της στους νομούς Θεσσαλονίκης, Πιερίας, και Χαλκιδικής, και επεκτείνεται με γρήγορους ρυθμούς και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στόχος της είναι η άμεση και ταχύτατη εξυπηρέτηση ασθενών που χρήζουν νοσηλευτικής φροντίδας στο σπίτι, ενώ παράλληλα προσφέρεται η δυνατότητα πραγματοποίησης εργαστηριακών εξετάσεων. Τα στελέχη της είναι την πιστοποίηση αυτή, η Κλινική διασφαλίζει τη σταθερή ποιότητα υπηρεσιών και την ανθρωποκεντρική φροντίδα προς τον ασθενή, και επιβεβαιώνει τη δέσμευση για συνεχή βελτίωση των διαδικασιών με στόχο πάντα την ασφαλή αντιμετώπιση όλων των περιστατικών και τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του ασθενή. Η διαχείριση της ποιότητας βασίζεται στην Πολιτική Ποιότητας η οποία προκύπτει από τις αξίες και την κουλτούρα της Κλινικής, και τη συνεχή προσπάθεια του προσωπικού με γνώμονα το σεβασμό στις ανάγκες των ασθενών, συνοδών και επισκεπτών. Το πιστοποιητικό χορηγήθηκε από το διαπιστευμένο φορέα TUV Rheinland κατόπιν επιθεώρησης των διεργασιών παροχής υπηρεσιών και των νοσηλευτικών, διοικητικών, τεχνικών και λοιπών υποστηρικτικών υπηρεσιών. Πληροφορίες Γυμνοπούλου Εύα Υπεύθυνη Διασφάλισης Ποιότητας T.: 2310.966330 πτυχιούχοι νοσηλευτές με άριστη γνώση του αντικειμένου τους, συνεχή επιμόρφωση καθώς και κυρίως με πολύχρονη εμπειρία πάνω στην φροντίδα ασθενών. Η εταιρεία χρησιμοποιεί το μοναδικό στην Ελλάδα σύστημα αρχειοθέτησης και χορήγησης προσωπικής κάρτας νοσηλευόμενου που περιέχει όλα τα στοιχεία από εργαστηριακές εξετάσεις και άλλες πράξεις για χρήση και ενημέρωση σε περίπτωση ανάγκης. Οι υπηρεσίες που προσφέρονται, μεταξύ άλλων είναι: Ηλεκτροκαρδιογράφημα (με διάγνωση από ειδικό καρδιολόγο) Μετρήσεις ζωτικών σημείων -μέτρηση πίεσης Σφύξεις, οξυμετρία, μετρήσεις σακχάρου Αλλαγές τραυμάτων Αιμοληψία Περιποίηση κατακλίσεων, καθετήρες Νοσηλευτική φροντίδα ηλικιωμένων Ενέσεις - ενδομυικές, υποδόριες, ενδοφλέβιες, εξωσωματικής Οξυγονοθεραπεία, μηχανικός αερισμός Σπυρομέτρηση Κινησιοθεραπεία Τηλέφωνα επικοινωνίας από σταθερό στο 801.11.47606 (αστική χρέωση) από κινητό στο 6976.790658
15 14 O ρόλος της κολονοσκόπησης στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου Διάγνωση και ενδείξεις Ζήσης Αντωνόπουλος Ειδικός Γαστρεντερολόγος Πόσο συχνό είναι το πρόβλημα? Ο Καρκίνος Παχέος Εντέρου (ΚΠΕ) είναι σημαντικό πρόβλημα υγείας με αυξανόμενη συχνότητα τα τελευταία χρόνια. Παγκοσμίως ο ΚΠΕ είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος και αποτελεί την τέταρτη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Στις αναπτυγμένες χώρες είναι συχνότερος τόσο που φτάνει να είναι δεύτερος σε συχνότητα μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Μάλιστα ο δια βίου κίνδυνου προσβολής από ΚΠΕ είναι 5-6% και αυτό σημαίνει ότι περίπου ένας στους 20 ανθρώπους γύρω μας θα εμφανίσει κάποια στιγμή στην ζωή του αυτόν τον καρκίνο. Ευτυχώς, η συχνότητα αυτή τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον στην Αμερική δείχνει μια τάση μείωσης και φαίνεται ότι η μείωση αυτή οφείλεται εν μέρει στην υιοθέτηση νέων διατροφικών συνηθειών αλλά κυρίως στην ευρεία εφαρμογή μεθόδων πρώιμης διάγνωσης και πρόληψης, κυρίως της προληπτικής κολονοσκόπησης, στον γενικό πληθυσμό. Εντυπωσιακό συμπέρασμα λοιπόν από την σύγχρονη επιδημιολογία είναι το γεγονός ότι οι δύο πιο συχνοί καρκίνοι στις δυτικές κοινωνίες που ευθύνονται για την πλειονότητα των θανάτων από την επάρατη νόσο συσχετίζονται πολύ ή λίγο με περιβαλλοντικούς παράγοντες (ο καρκίνος του πνεύμονα με το κάπνισμα, ο καρκίνος του παχέος με διαιτητικούς παράγοντες, κυρίως το ζωικό κρέας), είναι δηλαδή νόσοι οι οποίες δυνητικά μπορούν να προληφθούν με παρέμβαση και αλλαγές στους περιβαλλοντικούς κινδύνους (διακοπή καπνίσματος και αποφυγή «δυτικού» τρόπου διατροφής, αντίστοιχα). Τέτοιου είδους παρέμβαση στην ιατρική ονομάζεται πρωτογενής πρόληψη. Ποια είναι τα οφέλη από μια μέθοδο όπως η κολονοσκόπηση? Η κολονοσκόπηση προσφέρει άμεση- «οπτική» διάγνωση στον γαστρεντερολόγο και αποτελεί μία από τις πιο ακριβείς εξετάσεις στην ιατρική λόγω ακριβώς αυτής της αμεσότητας και της δυνατότητας λήψης βιοψιών αλλά και θεραπευτικής παρέμβασης στον ίδιο χρόνο (π.χ. ενδοσκοπική αφαίρεση πολυπόδων). Μπορούν να ανευρεθούν αίτια αιμορραγίας με τις κενώσεις, να διαγνωσθεί ή να αποκλεισθεί η ύπαρξη ΚΠΕ και να διαγνωσθούν πρώιμα προκαρκινικές βλάβες (πολύποδες). Οι θεραπευτικές δυνατότητες που προσφέρει δεν περιορίζονται στην αντιμετώπιση πολυπόδων, αλλά επεκτείνονται και σε άλλες εφαρμογές (επίσχεση αιμορραγίας από εκκολπώματα ή αγγειοδυσπλασίες, θεραπεία αιμορροΐδων). Πότε πρέπει κάποιος να υποβληθεί σε κολονοσκόπηση, ποιες είναι οι ενδείξεις? Οι συνηθέστερες ενδείξεις της κολονοσκόπησης είναι η διερεύνηση ανεξήγητων γαστρεντερικών συμπτωμάτων, η αιμορραγία του πεπτικού (μικροσκοπική ή εμφανής), η διερεύνηση ευρήματος άλλης εξέτασης (στένωση σε διάβαση παχέος, μάζα σε αξονική τομογραφία, αναιμία σε γενική αίματος, αύξηση καρκινικών δεικτών σε ορολογικό έλεγχο), η κλινικά σημαντική διάρροια άγνωστης αιτιολογίας και η θεραπευτική παρέμβαση επί γνωστού προβλήματος (πολυποδεκτομή). Κυρίως όμως η βασικότερη ένδειξη της κολονοσκόπησης είναι η πρόληψη και πρώιμη διάγνωση ορθοκολικού καρκίνου. Αποδεδειγμένα η κολονοσκόπηση έχει ρόλο στην πρόληψη ορθοκολικού καρκίνου (καρκίνου του παχέος εντέρου), όταν εφαρμόζεται ως έλεγχος στο γενικό πληθυσμό που έχει μέσο κίνδυνο να νοσήσει από καρκίνο του παχέος εντέρου, δηλαδή ουσιαστικά σε όλο τον πληθυσμό με ηλικία πάνω από τα 50 έτη. Η ηλικία ελέγχου με κολονοσκόπηση μπορεί να είναι και μικρότερη σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο νόσησης από καρκίνο παχέος εντέρου (π.χ. άτομα με κληρο-
17 16 ο προληπτικός έλεγχος η νόσος να είναι συχνή και να συνοδεύεται από σοβαρή νοσηρότητα και θνητότητα να είναι αξιόπιστος στη διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο, να είναι αποδεκτός από τους ασθενείς και να είναι δυνατόν να εφαρμοστεί στην κλινική πράξη η θεραπεία μετά τη διάγνωση με προληπτικό έλεγχο να έχει αποδείξει ότι βελτιώνει την πρόγνωση σχετικά με τη θεραπεία μετά από συνήθη διάγνωση τα οφέλη να είναι περισσότερα από τους κινδύνους και το κόστος να είναι λογικό Χαμηλός κίνδυνος επιπλοκών. Μικρό κόστος δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στις γυναίκες, τρίτος στους άνδρες σχήμα 1 70% μείωση της θνησιμότητας από ΟΚ, ως αποτέλεσμα κολονοσκόπησης και αφαίρεσης προκαρκινικών βλαβών (πολυποδεκτομής) Απαραίτητες προϋποθέσεις (κατά τον WHO) για την εφαρμογή μεθόδων μαζικού ελέγχου ασυμπτωματικού πληθυσμού. Χαρακτηριστικά του ορθοκολικού καρκίνου (ΟΚ) και της κολονοσκόπησης ως μεθόδου διάγνωσης Ένας στους 20 ανθρώπους γύρω μας θα εμφανίσει κάποια στιγμή στην ζωή του τον καρκίνο του παχέος εντέρου νομικότητα). Τέτοιου είδους παρέμβαση στον συνολικό πληθυσμό με διαγνωστικές εξετάσεις που μπορούν να διαγνώσουν έγκαιρα παθήσεις, λέγεται δευτερογενής πρόληψη (με άλλα παραδείγματα την προληπτική μαστογραφία και το τεστ Παπανικολάου σε όλο τον γυναικείο πληθυσμό). Στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια προσπάθεια ενημέρωσης με σκοπό την μαζική εφαρμογή μεθόδων πρώιμης διάγνωσης του ΚΠΕ και φαίνεται ότι οι μέθοδοι αυτές αποδίδουν, καθώς παρατηρείται σαφής τάση μείωσης της συχνότητας και της θνησιμότητας της νόσου αυτής. Μάλιστα, σύμφωνα και με τα κριτήρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO), ο ΚΠΕ διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά που την καθιστούν σαν νόσο, στόχο τέτοιων μεθόδων μαζικού ελέγχου ασυμπτωματικού πληθυσμού και η κολονοσκόπηση φαίνεται να είναι η καταλληλότερη μέθοδος μαζικού ελέγχου για την νόσο αυτή (σχήμα 1). Η ευρεία εφαρμογή της κολονοσκόπησης ως μεθόδου πρώιμης διάγνωσης και πρόληψης δεν έχει ακόμα επιτευχθεί στις ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες για δύο κυρίως λόγους: η κολονοσκόπηση είναι στις ΗΠΑ ακριβή ως εξέταση (κοστίζει περίπου 1000 δολάρια) και η ενημέρωση και συμμόρφωση του κόσμου υπολείπεται. Στην χώρα μας φαίνεται ότι μόνον το δεύτερο αποτελεί πρόβλημα καθώς η κολονοσκόπηση κοστίζει στα ταμεία μόνο το 1 δέκατο σε σχέση με τις ΗΠΑ. διερεύνησης παθήσεων του παχέος (σχήμα 2). Διαθέτει απόλυτη διαγνωστική ακρίβεια καθώς η ευαισθησία στην εντόπιση-διάγνωση βλαβών στο παχύ έντερο πλησιάζει το 90%. Τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα επίσης (δηλαδή η ανεύρεση ψευδών βλαβών, χωρίς κλινική σημασία) είναι εξαιρετικά σπάνια. Και βεβαίως είναι η μόνη μέθοδος που δίνει στο γιατρό την δυνατότητα να παρεμβαίνει θεραπευτικά στον ίδιο χρόνο. Πιο συγκεκριμένα, όταν επιλέγεται η κολονοσκόπηση ως διαγνωστική μέθοδος σε ασθενείς με αιμορραγία κατώτερου πεπτικού (αίμα με τις κενώσεις), ανευρίσκεται παθολογικό αίτιο στο 50% των περιπτώσεων και μάλιστα προκύπτουν κλινικά σημαντικά ευρήματα ακόμα και στο 20% ασθενών με ηλικία μικρότερη των 40 ετών. Η υπεροχή της μεθόδου τονίζεται και από το γεγονός ότι σε τέτοιες περιπτώσεις (αιμορραγία κατώτερου πεπτικού) η κολονοσκόπηση αποκαλύπτει παθολογικά αίτια στο 1/5 των ασθενών που προηγουμένως είχαν υποβληθεί σε αρνητική, δηλαδή με φυσιολογικά ευρήματα, διάβαση παχέος εντέρου. Επίσης, σε περιπτώσεις αναιμίας ή μικροσκοπικής αιμορραγίας, στις οποίες η διάβαση δεν βρίσκει παθολογικά ευρήματα από το παχύ έντερο, η κολονοσκόπηση βρίσκει παθολογικό αίτιο που να δικαιολογεί την αναιμία-μικροσκοπική αιμορραγία, στο 30-60% (στο 10-16% : καρκίνος παχέος). Διαγνωστική ακρίβεια κολονοσκόπησης > 90% σε βλάβες > 1 εκατοστού Ήδη τα ταμεία δικαιολογούν την δαπάνη για την εξέταση, έστω και αν αυτή γίνεται προληπτικά, ανά τακτά διαστήματα, μετά την ηλικία των 50 ετών και κάτι τέτοιο, δηλαδή έλεγχος όλου του πληθυσμού με ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών με κολονοσκόπηση είναι η μέθοδος που προτείνεται από τις διάφορες ελληνικές ιατρικές εταιρείες (π.χ. Γαστρεντερολογική Εταιρεία). Υπερέχει η κολονοσκόπηση σε σχέση με άλλες πιο παλιές μεθόδου διάγνωσης, πρώιμης ή μη, παθήσεων του παχέος εντέρου? Η κολονοσκόπηση σαφώς υπερέχει σε σχέση με πιο «παραδοσιακές» μεθόδους Στην προηγούμενη απάντηση αναφερθήκατε στα μειονεκτήματα της κολονοσκόπησης, σε σχέση με άλλες μεθόδους πρώιμης διάγνωσης. Πόσο σημαντικά είναι? Η κολονοσκόπηση όταν εκτελείται από εκπαιδευμένο γαστρεντερολόγο είναι ασφαλής εξέταση και σπάνια προκαλεί δυσφορία στον ασθενή. Σε γαστρεντερολογικά κέντρα με εμπειρία και μεγάλο αριθμό εξετάσεων, μόνο ένα 20% των ασθενών αισθάνεται πόνο ή δυσφορία σε τέτοιο βαθμό που να απαιτείται ενδοφλέβια χορήγηση παυσίπονων. Οι επιπλοκές επίσης είναι ελάχιστες (αιμορραγία και διάτρηση εντέρου) και συμβαί-
19 18 σχήμα 2 Σύγκριση μεθόδων πρώιμης διάγνωσης του ΚΠΕ το κόστος της κολονοσκόπησης είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη που αποφέρει ΜΕΘΟΔΟΣ 1 ΜΕΘΟΔΟΣ 3 Δοκιμασία ανίχνευσης Διάβαση παχέος εντέρου αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα με βαριούχο υποκλυσμό νουν μόνο σε επεμβατικές κολονοσκοπήσεις (ενδοσκο- φορετικά προγράμματα τακτικού ελέγχου με σκοπό την Πλεονεκτήματα _ Μειονεκτήματα Απλότητα Καλή συμμόρφωση Φθηνή _ 40% ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα 2% ψευδώς θετικά Ικανοποιητική διαγνωστική ακρίβεια _ Δυσανεξία 15-30% ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα πική αφαίρεση πολυπόδων). Στην κλινική μας οι κολονοσκοπήσεις πραγματοποιούνται σε ειδικά διαμορφωμένο γαστρεντερολογικό και ενδοσκοπικό εργαστήριο με καταστολή του ασθενή (μέθη) ώστε η διαδικασία να είναι άνετη και ανώδυνη. Λόγω των συνθηκών ασφαλείας που χαρακτηρίζουν ένα οργανωμένο κέντρο όπως το γαστρεντερολογικό ενδοσκοπικό τμήμα της Euromedica Κυανούς Σταυρός, εξασφαλίζεται η διενέργεια της εξέτασης με ανώδυνο τρόπο και παρέχεται η δυνατότητα αντιμετώπισης των εκάστοτε ευρημάτων στον ίδιο χρόνο (π.χ. αφαίρεση ενός πολύποδα την στιγμή της εξέτασης χωρίς να χρειάζεται παραπομπή σε άλλο κέντρο ή/ και επανάληψη της εξέτασης). Όσον αφορά το κόστος, πρώιμη διάγνωση και θα πρέπει να απευθύνονται σε ειδικούς ογκολόγους ή γαστρεντερολόγους. Τέλος επί παρουσίας ανησυχητικών συμπτωμάτων (διαταραχές κενώσεων, αιμορραγία με τις κενώσεις), σε οποιαδήποτε ηλικία, ο ασθενής πρέπει να συμβουλεύεται τον γιατρό του και στις περιπτώσεις αυτές, αναμφίβολα, η μέθοδος εκλογής για την διερεύνηση της υποκείμενης πάθησης είναι η κολονοσκόπηση. ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ Γαστρεντερολογικό & Ηπατολογικό Κέντρο T: 2310.966294, 966300 παρόλο που στην Ελλάδα δεν έγινε ακόμα οργανωμένη μελέτη κόστους αποτελεσματικότητας στην πρόλη- ΜΕΘΟΔΟΣ 2 Σιγμοειδοσκόπηση ΜΕΘΟΔΟΣ 4 Κολονοσκόπηση ψη του ΚΠΕ, η εμπειρία από άλλες χώρες και η χαμηλή τιμή της εξέτασης στην χώρα μας υποδεικνύουν ότι το κόστος της κολονοσκόπησης είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη που αποφέρει. Όπως προαναφέρθηκε, επίσης, το Ευκολία 70% των καρκίνων εντοπίζονται στα πρώτα 50-60 εκατοστά του παχέος Απόλυτη διαγνωστική ακρίβεια Δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης _ κόστος αυτό καλύπτεται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία ακόμα και με την ένδειξη της προληπτικής εξέτασης. Συμπερασματικά, έχετε να κάνετε κάποιες συστάσεις και υποδείξεις σε άτομα που πιθανά έχουν υψηλό κίνδυνο προσβολής από ΚΠΕ? Καθώς, όπως προαναφέρθηκε, ο κίνδυνος προσβολής είναι υψηλός στον γενικό πληθυσμό, ακόμα και για άτομα χωρίς οικογενειακό _ Αυξάνεται το ποσοστό των «δεξιών» νεοπλασμάτων (σε τμήματα του παχέος που δεν είναι προσεγγίσιμα από την σιγμοειδοσκόπηση Δυσανεξία Επιπλοκές ιστορικό, οι συστάσεις ιατρικών οργανισμών και φορέων υγείας, κυρίως στο εξωτερικό, αλλά τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, είναι να υποβάλλεται σε μαζικό έλεγχο ο συνολικός πληθυσμός, τουλάχιστον μια φορά μετά την ηλικία των 50 ετών, με μία από τις μεθόδους πρώιμης διάγνωσης που αναφέρθηκαν. Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από την προτίμηση του ασθενούς και την οικονομική πολιτική των κατά τόπων φορέων υγείας, με δεδομένα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε μεθόδου. Άτομα με κληρονομικό ιστορικό (συγγενείς με καρκίνο στο παχύ έντερο ή και σε άλλα όργανα) υποβάλλονται σε δια-
20 21 Γλαύκωμα Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο (την ίδια ημέρα) ο ασθενής ήδη βλέπει. Είναι θεραπεύσιμο KEIMENO Dr. Αργυρόπουλος Τριαντάφυλλος F.E.B.Ophth Οφθαλμίατρος- Οφθαλμοχειρουργός, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης Τι είναι το γλαύκωμα; Το γλαύκωμα είναι η οφθαλμική πάθηση που καταστρέφει αργά την όραση χωρίς κανένα σύμπτωμα. Είναι η αυξημένη πίεση του ματιού που αργά και σταθερά καταστρέφει το οπτικό νεύρο και επομένως την όραση. Η πίεση του ματιου δεν ειναι ιδια ολο το 24ωρο καποιες ωρες του 24ωρου μπορει να αυξανεται και να προκαλει οπτικη βλαβη η χειρουργικη θεραπεια του γλαυκωματος εξασφαλιζει φυσιολογικη πιεση ολο το 24ωρο οι νεες εγχειρητικες τεχνικες ειναι ασφαλεις (βισκο-καναλοστομια και καναλοπλαστικη) η χρηση πολλων αντιγλαυκωματικων κολλυριων δεν ειναι η ιδεωδης θεραπεια (υπαρχουν παρενεργειες) η διατηρηση της ορασης ειναι καλυτερη σε γλαυκωματικους που χειρουργηθηκαν νωριτερα χωρις να υποβληθουν σε μακροχρονια θεραπεια με πολλα κολλυρια τα προχωρημενα γλαυκωματα ειναι ανθεκτικα σε ολα τα κολυρια και θεραπευονται μονο χειρουργικα το γλαυκωμα χειρουργειται Η τραμπεκουλεκτομή (TRC) βοήθησε να ρυθμίσουμε χειρουργικά την ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ) στο γλαύκωμα δεκαετίες τώρα. Ωστόσο, είναι πολύ γνωστές οι επιπλοκές της, στους έμπειρους χειρουργούς του γλαυκώματος. Στην πραγματικότητα, μετά από κάθε τραμπεκουλεκτομή, υπάρχει ένας φόβος στην καρδιά του αρρώστου, αν θα συνεχίσει να βλέπει μετά την επέμβαση όπως έβλεπε και πότε, και ένας άλλος (διαφορετικός) φόβος στον χειρουργό για τις ενδεχόμενες επιπλοκές που κρύβονται κάτω από τον επίδεσμο, όταν τον αφαιρούμε την πρώτη ημέρα μετά το χειρουργείο. Οι άμεσες επιπλοκές περιλαμβάνουν αθαλαμία, αποκόλληση χοριοειδούς, υπερδιήθηση, αιμοθάλαμος, υποτονία, ή αντίθετα υπερτονία με αθαλαμία, (το λεγόμενο «κακόηθες γλαύκωμα). Επίσης απογοήτευση για τις όψιμες επιπλοκές όπως παραθάλαμος και υπερτονία, ίνωση και μη λειτουργία της εγχείρησης, αίσθημα ξένου σώματος, πρόκληση αστιγματισμού, απώτερα προβλήματα στην όραση. Τέλος, η σοβαρότερη όλων των επιπλοκών είναι η πιθανότητα ενδοφθαλμίτιδας. ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ (ΜΗ ΔΙΑΤΙΤΡΑΙΝΟΥΣΕΣ) Τι είναι η Βισκο-καναλοστομία; Η Βισκο-καναλοστομία είναι πολύ εξειδικευμένη επέμβαση του γλαυκώματος κατά την οποία αποκαθιστάται η φυσιολογική αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού και τη φυσιολογική ενδοφθάλμια πίεση με τα πιο ευεργετικά αποτελέσματα για την όραση και το οπτικό πεδίο. Θεωρείται παγκοσμίως η τεχνική με τις σημαντικά λιγότερες επιπλοκές και τα καλύτερα αποτελέσματα, αρκεί να διεξάγεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο χειρουργό. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Βισκο Καναλοστομίας, σε σχέση με την τραμπεκουλεκτομή; Η Βισκο-καναλοστομία ήρθε να μας απαλλάξει από όλον αυτόν τον πονοκέφαλο των επιπλοκών, γυρνώντας την αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού του οφθαλμού πίσω στην φυσιολογική της οδό, την οποία καθαρίζει και διαστέλλει, χωρίς όμως να αφήνει την τρύπα της τραμπεκουλεκτομής στο μάτι με όλους τους κινδύνους επιπλοκών που προαναφέραμε. Ποια είναι τα αποτελέσματα της Βισκο-Καναλοστομίας; Τα αποτελέσματα της Βισκο-καναλοστομίας είναι εξίσου καλά με αυτά της τραμπεκουλεκτομής ακόμα και με μιτομυκίνη - και κατά πολύ καλύτερα όταν συνδυάζεται με εγχείρηση καταρράκτη (φακοθρυψία). ΚΑΝΑΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗ Τι είναι η Καναλοπλαστική; Είναι η νέα αντιγλαυκωματική επέμβαση, εξέλιξη της βισκο-καναλοστομίας, που εφαρμόζεται σε μάτια, τα οποία δεν έχουν προηγουμένως υποβληθεί σε άλλη αντιγλαυκωματική επέμβαση ή Laser για γλαύκωμα. «Μετά της ΗΠΑ, και Γερμανία, στην Ελλάδα δόθηκε έγκριση διενέργειας της επέμβασης ύστερα από αξιολόγηση, στην Κλινική Eurοmedica Κυανούς Σταυρός στη Θεσσαλονίκη. Η μέθοδος είναι ασφαλής και εξασφαλίζει φυσιολογική ενδοφθάλμια πίεση του ματιού όλο το 24ωρο», επισημαίνει ο Δρ. Τριαντάφυλλος Αργυρόπουλος, οποίος ειδικεύτηκε στην Οφθαλμολογική Κλινική του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και για το επιστημονικό του έργο ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και επιπλέον είναι «τιμής ένεκεν» μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Οφθαλμοχειρουργών (F.E.B. Ophth.). Πλεονεκτήματα της Καναλοπλαστικής. Το βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι η γρήγορη ανάρρωση, ο μειωμένος αριθμός επιπλοκών και η αποτελεσματικότητα που αγγίζει το 85t%. Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο (την ίδια ημέρα) ο ασθενής ήδη βλέπει. Ποιά είναι τα αποτελέσματα της Καναλοπλαστικής; Τα αποτελέσματα της νέας μεθόδου, σύμφωνα με πολυκεντρική μελέτη 10 κέντρων στις ΗΠΑ και 4 κέντρων στην Γερμανία, με ασθενείς οι οποίοι έφθασαν ήδη την τριετία, είναι πάρα πολύ καλά, τόσο από πλευράς ρύθμισης της ΕΟΠ (ενδοφθάλμια πίεση), όσο και από πλευράς επιπλοκών. Το σημαντικό είναι, ότι η ΕΟΠ όσο περνάει ο χρόνος, παραμένει χαμηλή χωρίς να δείχνει αυξητική τάση. Τα αποτελέσματα της καναλοπλαστικής καθώς και το φάσμα των εφαρμογών της μεθόδου παρουσίασε ο Δρ. Αργυρόπουλος στο 23ο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Διαθλαστικής Χειρουργικής στις 19-22 Φεβρουαρίου 2009 στην Αθήνα και στο 4 th Summer Opththalmic Surgery Wetlab στις 26-30 Αυγούστου 2009 στη Θεσσαλονίκη.
KYANO 22 ΛΕΖΑΝΤΑ ΓΙΑ ΕΙΚΟΝΑ