Ιωάννης Σάββας Γιώργος Καζάκος Μονάδα Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

Ιωάννης Σάββας Γιώργος Καζάκος Μονάδα Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

v δεκαπέντε φορές περισσότερες περιεγχειρητικές επιπλοκές από σκύλο και γάτα v δυσκολότερος ο κλινικός έλεγχος των ζωτικών σηµείων v µικρότερη διάρκεια ζωής v δυσκολότερη η διατήρηση του ενδοαγγειακού όγκου αίµατος

v You can drop a mouse down a thousand-yard mine shaft, and, on arriving at the bottom, it gets a slight shock and walks away, provided that the ground is fairly soft. A rat is killed, a man is broken, a horse splashes. Haldane J. B. S. (1928). On being the right size. In Possible Worlds, pp. 18-26. London: Chatto and Windus. v πολύ υψηλός µεταβολικός ρυθµός: όσο µικρότερο το είδος τόσο υψηλότερος ο βασικός µεταβολικός ρυθµός v οι δόσεις των φαρµάκων είναι αναλογικά πολύ υψηλότερες από τις χρησιµοποιούµενες στο σκύλο και τη γάτα v υπολογιζόµενες µε βάση την αλλοµετρική θεώρηση που λαµβάνει υπόψη τον µεταβολικό ρυθµό, είναι ίδιες

v οι επιπλοκές εµφανίζονται γρήγορα και ο χρόνος αντίδρασης είναι πολύ µικρός v λόγω υψηλού µεταβολικού ρυθµού, υψηλός ρυθµός πρόσληψης οξυγόνου (προσοχή στην άπνοια) v δεν επιβιώνουν ύστερα από 30 sec άπνοιας v µεταβολίζουν γρηγορότερα τα ενέσιµα (γρήγορη έναρξη δράσης αλλά µικρότερη διάρκεια) και εισπνέουν γρηγορότερα τα πτητικά (γρηγορότερες µεταβολές βάθους αναισθησίας)

v µικρά αποθέµατα γλυκογόνου (υπογλυκαιµία) v µικρό µέγεθος ανώτερου αναπνευστικού, δύσκολος ο έλεγχος (διασωλήνωση) v υποθερµία (δεν αρκούν τα θερµαινόµενα δάπεδα χρειάζονται και σκέπασµα) v µικρός όγκος αίµατος και υψηλός µεταβολικός ρυθµός (καλή αιµόσταση, υποογκαιµία)

v προσοχή στη συγκράτηση (κατάγµατα οσφυϊκής µοίρας σπονδυλικής στήλης, επιβάρυνση αναπνευστικού) v ενδοµυϊκή χορήγηση σε τετρακέφαλο µυ ή ενιαία µάζα 0,1 0,2 ml/kg ανά έγχυση v τα φάρµακα της αναισθησίας που χορηγούνται ενδοµυϊκά έχουν πολύ καλή απορρόφηση χορηγούµενα υποδορίως

Προαναισθητική περίοδος v πολύ µικρή (αναλογικά) θωρακική κοιλότητα v παρότι δεν χρειάζεται, προτείνεται µικρής διάρκειας (1-2 ώρες) προαναισθητική νηστεία για να µειωθεί ο όγκος του στοµάχου v προσοχή και στη θέση κατάκλισης

v «αφανείς» παθήσεις αναπνευστικού (διεγχειρητικές επιπλοκές) v «αφανείς» παθήσεις ουροποιητικού (µετεγχειρητικές επιπλοκές) v δεν κάνουν έµετο ή αναγωγή περιεγχειρητικά v επιρρεπή στην µετεγχειρητική υπογλυκαιµια

v ειδικά στις µικρόσωµες φυλές αποφυγή stress (π.χ. πόνος κατά την τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα, θόρυβος, άλλα ζωικά είδη στον ίδιο χώρο αναµονής ή νοσηλείας) v προσοχή στην παρατεταµένη κακή θρέψη (π.χ. παθήσεις της στοµατικής κοιλότητας)

v τοποθέτηση φλεβοκαθετήρων σε πλάγια ωτική φλέβα, κεφαλική ή σαφηνή (σύσπαση κατά τους χειρισµούς - επάλειψη EMLA)

v η χορήγηση µόνο ηρέµησης σπάνια αρκεί για κάτι περισσότερο από αιµοληψία, τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα, λήψη ακτινογραφηµάτων κ.λπ. v η προσθήκη βουτορφανόλης αυξάνει την ένταση της καταστολής µε ήσσονες παρενέργειες ενώ µειώνει την ποσότητα των ηρεµιστικών (αύξηση περιθωρίων ασφάλειας) v ύπαρξη «ατροπινασών» µεγάλες δόσεις και συχνή χορήγηση ατροπίνης π.χ. 1-2 mg/kg ανά 15 min

v βουτορφανόλη 0,2-0,4 mg/kg v ξυλαζίνη* -5 mg/kg v µεδετοµιδίνη* -500 µg/kg v µιδαζολάµη** -2 mg/kg v ακετυλοπροµαζίνη -0,5 mg/kg v δεξµεδετοµιδίνη* 100 µg/kg *ανταγωνισµός µε ατιπαµεζόλη (στα 30 min ίσος όγκος µε µεδετοµιδίνη, µισός µε ξυλαζίνη) **ανθρώπινης χρήσης

v οπιοειδή (βουτορφανόλη) v α 2 -αδρενεργικοί αγωνιστές v ΜΣΑΦ καρπροφένη 4 mg/kg/24 sc µελοξικάµη 0,2 mg/kg/24 sc v τοπική αναλγησία (προληπτική, αύξηση περιθωρίων ασφάλειας, δεν αποφεύγεται η ανάγκη καταστολής)

v κεταµίνη 25-40 mg/kg v ενδοµυϊκά ή υποδόρια v διάρκεια το πολύ έως 30 v επαναληπτικές δόσεις για παράταση δράσης v στα λαγόµορφα (σε αντίθεση µε τα τρωκτικά) προκαλεί χειρουργική αναισθησία σε συνδυασµό µε όλα τα ηρεµιστικά

v τα ενέσιµα χορηγούµενα ενδοφλεβίως (προποφόλη, θειοπεντάλη) προκαλούν σοβαρή καταστολή του αναπνευστικού v όχι για διατήρηση αναισθησίας v στην πράξη µόνο για εγκατάσταση της αναισθησίας (και διατήρηση µε εισπνευστικά)

v βουτορφανόλη 0,2 mg/kg v ξυλαζίνη 3 mg/kg v µιδαζολάµη 0,2 mg/kg v κεταµίνη 25 mg/kg v διάρκεια 30 min

Φάρµακα Δόση (mg/kg) Δράση Διάρκεια (min) Ανάνηψη (min) Κεταµίνη + ACP 50 + 1 Χειρουργική Αναισθησία Κεταµίνη + Ξυλαζίνη 35 + 5 Χειρουργική Αναισθησία Κεταµίνη + µεδετοµιδίνη 15 + 0,25 Χειρουργική Αναισθησία 20-30 60-120 20-30 60-120 20-30 90-180 Κεταµίνη + µεδετοµιδίνη 25 + 0,5 Χειρουργική Αναισθησία 40 Κεταµίνη + µιδαζολάµη 25 + 5 Χειρουργική Αναισθησία 20-25 60-120

v ιδανική για διατήρηση v αλοθάνιο 1,5-2,5 % v ισοφλουράνιο 1,5-2,5 % v οι συγκεντρώσεις είναι ανάλογες της χορηγηθείσας προνάρκωσης και εγκατάστασης v κύκλωµα: «παιδιατρικό» Ayre s t-piece (Jackson Rees modification)

Έλεγχος αεραγωγού v λαρυγγική µάσκα v πολύ εύκολη-«τυφλή» τοποθέτηση v ΕTCO 2

Έλεγχος αεραγωγού v διασωλήνωση τραχείας δύσκολη v «τυφλή» διασωλήνωση v διαφανείς τραχειοσωλήνες v προποφόλη για εγκατάσταση

v εγκατάσταση v ενέσιµη (κεταµίνη, προποφόλη, πεντοθάλη) v εισπνευστική (κλωβός, προσωπίδα) v προσοχή στην άπνοια («κράτηµα αναπνοής») µπορεί να οδηγήσει σε υποξία και αδυναµία εγκατάστασης αναισθησίας

v η προσωπίδα εναλλακτική πρόταση για: εγκατάσταση εισπνευστικής αναισθησίας διατήρηση εισπνευστικής χορήγησης Ο 2 σε ενέσιµη v απλούστατη λύση

Παράµετρος Αναπνευστική συχνότητα Καρδιακή συχνότητα θερµοκρασία Τιµή 40-60 /min 135-325 / min 38 ο C

v το ποδικό αναξιόπιστο, υφίσταται ακόµα και όταν το βάθος είναι επικίνδυνο v του κερατοειδούς πρέπει να υπάρχει v να µην υφίσταται εκείνο του πτερυγίου του ωτός

Αναπνευστικό v 30-60 αναπνοές/ min v επαρκείς οι συσκευές που προορίζονται για γάτες v ΕΤCO 2 v SpO 2 (γλώσσα, πτερύγιο ωτός, δάχτυλα)

Κυκλοφορικό v 200 παλµοί/min v ECG v έµµεση αρτηριακή πίεση v ορός LR 10 ml/kg/h

v περιορισµός έκτασης χειρουργικής προετοιµασίας και χρόνου επέµβασης v θερµοφόρες στο 37-39 o C v στέγνωµα στο τέλος

v πρέπει να διαρκέσει λίγο v ανταγωνιστές αναισθητικών v θέρµανση (στέγνωµα) v σίτιση (υπογλυκαιµία) v πρόληψη πάρεσης πεπτικού σωλήνα µετοκλοπραµίδη (0,5 mg/kg sc) v αναλγησία