ΠΑΝΕΛΛΗΝΕ ΕΞΕΣΑΕ Γϋ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΟΤ ΓΕΝΚΟΤ ΛΤΚΕΟΤ ΣΕΣΑΡΣΗ 4 ΟΤΝΟΤ 2 0 1 4 ΒΟΛΟΓΑ ΘΕΣΚΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΣ ΘΕΜΑ Α: Α 1 - δ Α 2 -γ Α 3 -β Α 4 -γ Α 5 -β ΘΕΜΑ Β : Β1: 4 2 1 6 3 5 Β2: Α)DNA Πολυμεράςθ Β) Πριμόςωμα Γ) DNA Δεςμαςθ Δ) DNA Ελικάςθ Ε)RNA Πολυμεράςθ Β3: ελίδα 98 χολικοφ Βιβλίου «Η διάγνωςθ των γενετικϊν αςκενειϊν μπορεί να πραγματοποιθκεί. Με ανάλυςθ τθσ αλλθλουχίασ των βάςεων του DNA.» Κατά τον προγεννθτικό ζλεγχο μπορεί να γίνει αμνιοπαρακζντθςθ και λιψθ χοριακϊν λαχνϊν. Β4: ελίδα 133 χολικοφ Βιβλίου «Διαγωνιδιακά ονομάηονται τα ηϊα.. κάποιο άλλο είδοσ» Φ. ΣΡΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR ελίδα 1
Β5) ελίδα 109 χολικοφ Βιβλίου «Με τον όρο ηφμωςθ.οπωσ πρωτεΐνεσ και αντιβιοτικά» ΘΕΜΑ Γ : Γ1: τθν επικρατι κλθρονομικότθτα κάκε αςκενισ ςτο γενεαλογικό δζνδρο ζχει ζναν τουλάχιςτον αςκενι γονζα. Σο άτομο II 3 είναι αςκενισ ζχει όμωσ δυο φυςιολογικοφσ γονείσ ( I 1, I 2 ). Άρα θ αςκζνεια είναι υπολειπομζνθ. Γ2: τθ φυλοςφνδετθ κλθρονομικότθτα τα γονίδια που βρίςκονται ςτο Χ χρωμόςωμα δεν ζχουν αλλθλόμορφα ςτο Τ. Ζνα υπολειπόμενο φυλοςφνδετο γονίδιο εκφράηεται φαινοτυπικά ςε όλα τα αρςενικά άτομα που φζρουν το γονίδιο, αλλά μόνο ςε εκείνα τα κθλυκά που είναι ομόηυγα για το υπολειπόμενο γονίδιο. υνεπϊσ οι αςκζνειεσ που ελζγχονται από υπολειπόμενα φυλοςφνδετα γονίδια εμφανίηονται ςυχνότερα ςτα αρςενικά παρά ςτα κθλυκά άτομα. ( ελίδα 80 χολικοφ Βιβλίου) Αν θ αςκζνεια είναι φυλοςφνδετθ, πρζπει για να ζχουμε αςκενζσ κορίτςι ο πατζρασ να είναι αςκενισ και θ μθτζρα τουλάχιςτον φορζασ. Σο άτομο III 1 είναι αςκενζσ κορίτςι ζχει όμωσ ζνα υγιι πατερά, τον II 4. Άρα θ αςκζνεια είναι αυτοςωμικι. Διαςταυρϊςεισ: i) Αν ιταν φυλοςφνδετθ ςυμφϊνα με το δζνδρο από τθ διαςταφρωςθ των ατόμων II 4 * II 5 ζχουμε : Χ Α Τ * Χ α Χ α Γαμζτεσ : Χ Α, Τ * Χ α Χ α Χ Α Τ Χ α Χ Α Χ α Χ α Τ Χ α Χ Α Χ α Χ α Τ Από τα αποτελζςματα βλζπουμε ότι δεν γεννιοφνται αςκενι κορίτςια αλλά μόνο φορείσ, άρα δεν μπορεί να είναι φυλοςφνδετθ. Φ. ΣΡΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR ελίδα 2
ii) Αν ιταν αυτονομικι από τθ διαςταφρωςθ των ατόμων II 4 * II 5 ζχουμε: Γονότυποσ : Αα* αα Γαμζτεσ : Α, α * Α, α Α α α Αα αα α Αα αα Από τθ διαςταφρωςθ προκφπτει 50% πικανότθτα να γεννθκεί αςκενισ απόγονοσ. Άρα θ αςκζνεια είναι αυτοςωμικι. Γ3 : II 1 : Αα ι ΑΑ II 2 : ΑΑ ι Αα II 3 :αα 4 : Αα Γ4 : ελίδα 60 και 61 ςχολικοφ βιβλίου. Η μερικι αχρωματοψία ςτο πράςινο και ςτο κόκκινο είναι φυλοςφνδετθ αςκζνεια. ελίδα 97 ςχολικοφ βιβλίου «Σα άτομα με ςφνδρομο Klinefelter ζχουν μετά τθν εφθβεία» ελίδα 96 ςχολικοφ βιβλίου «Σο ςφνδρομο είναι αποτζλεςμα του φαινόμενου που ονομάηεται μθ διαχωριςμόσ. Ανευπλοειδι» Φ. ΣΡΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR ελίδα 3
Άνδρασ : Γυναίκα: Χ Α Υ Χ Α Χ α Χ Α Υ Χ Α Χ α Α Α Α Α α α Χ Α Χ Α Χ α Χ α Ο Χ Α Υ Υ Συνδυασμός γαμετών Χ α Χ α Υ ΘΕΜΑ Δ Δ1 : Κωδικι είναι θ πρϊτθ αλυςίδα και μθ κωδικι θ δεφτερθ. Σο κωδικόνιο ζναρξθσ για τθ μθ κωδικι αλυςίδα είναι το TAC ( ςυμπλθρωματικό με το AUG του mrna), ςτθν κωδικι αλυςίδα το αντίςτοιχο κωδικόνιο ζναρξθσ είναι το ATG με βάςθ τον κανόνα τθσ ςυμπλθρωματικότθτασ. Σο κωδικόνιο ζναρξθσ ςτθ μθ κωδικι αλυςίδα του DNA βρίςκεται ςτο 3 άκρο και ςτθν κωδικι ςτο 5ϋ. Προςανατολιςμόσ αλυςίδων: 5 AGCTATGACCATGATTACGGATTCACTG 3 Κωδικι 3 TCGATACTGGTACTAATGCCTAAGTGAC 5 Μθ κωδικι Αιτιολόγθςθ ςελίδα 14 χολικοφ Βιβλίου «Ανεξάρτθτα από τον αρικμό. 5 3» Φ. ΣΡΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR ελίδα 4
Δ2 5 AGCUAUGACCAUGAUUACGGAUUCACUG 3 Αιτιολόγθςθ ςελίδα 33 χολικοφ Βιβλίου «Η RNA πολυμεράςθ. Ονομάηεται κωδικι» Δ3: Κατά τθν ζναρξθ τθσ μετάφραςθσ το mrna προςδζνεται μζςω μιασ αλλθλουχίασ που υπάρχει ςτθ 5ϋ αμετάφραςτθ περιοχι του, με το ριβοςωμικό RNA τθσ μικρισ υποομάδασ του ριβοςϊματοσ, ςυμφϊνα με τουσ κανόνεσ τθσ ςυμπλθρωματικότθτασ των βάςεων. Άρα το τμιμα αυτό είναι 5ϋ AGCU3 Δ4 : ελίδα 91 χολικοφ Βιβλίου «τθ περίπτωςθ που θ διαφορετικι τριπλζτα. Η λειτουργικότθτα τθσ πρωτεΐνθσ» τθ περίπτωςθ αυτι ςυμβαίνει μετατροπι κωδικόνιου ςε κωδικόνιο λιξθσ και ζτςι ζχουμε διαφορά ςτα αμινοξζα» Δ5: Ο ρόλοσ του ρυκμιςτικοφ γονιδίου είναι να προςδζνεται θ πρωτεΐνθ καταςτολζασ που παράγεται από τθ μεταγραφι του, ςτον χειριςτι και ζτςι να μθ μπορεί να μεταγράφει το οπερόνιο τθσ λακτόηθσ. Η προκικθ βάςεων που δεν είναι πολλαπλάςιο του τρία προκαλεί μια αλλθλουχία αμινοξζων που δεν εμφανίηει ομοιότθτεσ με τθν αρχικι. Άρα το ρυκμιςτικό γονίδιο δεν παράγει τθν πρωτεΐνθ καταςτολζα και γίνεται ςυνεχϊσ μεταγραφι των γονιδίων του υπερόνιου. Φ. ΣΡΚΟΤΠΗ 82 ΚΟΜΟΣΗΝΗ WWW.SXOLH-OMHROS.GR ελίδα 5