ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΙΣ Χρησιμοποιείται συνήθως για την παραγωγή καυσίμων για μηχανές εσωτερικής καύσης και για το λόγο αυτό είναι μια σημαντική πηγή ενέργειας (στατιστικές παγκόσμιας ενέργειας ΔΟΕ - Διεθνής Οργανισμός Ενεργείας). Είναι, επίσης, η πρώτη ύλη για πολλά χημικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των διαλυτών, των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, καθώς και στα συνθετικά προϊόντα όπως των πλαστικών και των απορρυπαντικών ακόμη και ορισμένων εκρηκτικών υλών. Τα προϊόντα που προέρχονται από το πετρέλαιο λέγονται πετροχημικά (petrochemicals) και ο κλάδος της Χημείας που ασχολείται με την ανάπτυξή τους Πετροχημεία. Το πετρέλαιο (υγρό καύσιμο), μαζί με τους γαιάνθρακες, (στερεό καύσιμο) και το φυσικό αέριο, (αέριο καύσιμο), αποτελούν τα ορυκτά καύσιμα.
ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΜΗΘΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Η Ελλάδα προμηθεύεται πλέον από το Ιράν το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου που χρειάζεται, αδυνατώντας να αγοράσει «μαύρο χρυσό» από χώρες όπως η Ρωσία, το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν λόγω του «εμπάργκο» που έχει επιβληθεί στις εγγυητικές επιστολές από ελληνικές τράπεζες και της απροθυμίας των ξένων τραπεζών να καλύψουν το κενό φοβούμενες το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της Ελλάδας. Αυτό υποστηρίζει το πρακτορείο Reuters σε χθεσινό -αποκλειστικό- ρεπορτάζ του, επικαλούμενο traders από το Λονδίνο. Οι ελληνικές εταιρείες, ωστόσο (ΕΛ.ΠΕ. και Motor Oil) με τις οποίες επικοινώνησε η «Η», υποβαθμίζουν το θέμα, δηλώνοντας ότι προμηθεύονται πετρέλαιο και από άλλες χώρες, χωρίς να αρνούνται ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης λόγω του θέματος με τις εγγυητικές. Κύκλοι των ΕΛ.ΠΕ. δήλωσαν ότι προμηθεύονται πετρέλαιο από Ιράν, Σαουδική Αραβία, Ρωσία και από τη Λιβύη, παραδεχόμενοι παράλληλα ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη χρηματοδότηση, καθώς αρκετοί ξένοι traders και τράπεζες του εξωτερικού δεν δέχονται εγγυητικές των ελληνικών τραπεζών. Από τη Motor Oil, πάλι, επισημάνθηκε ότι η εταιρεία προμηθεύεται πετρέλαιο «από αραβικές χώρες», ενώ τονίστηκε ότι ο προσανατολισμός του ομίλου (που αντλεί το 70% των εσόδων του από εξαγωγές) αμβλύνει σε κάποιο βαθμό τις δυσκολίες χρηματοδότησης. ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Η Ελλάδα προμηθεύεται σημαντικό ποσοστό των αναγκών της σε αργό πετρέλαιο από το Ιράν. Μεταξύ 2000 και 2007, οι εισαγωγές πετρελαίου της Ελλάδος από το Ιράν κάλυπταν σταθερά ποσοστό ανώτερο του 95% του συνόλου των ελληνικών εισαγωγών από τη χώρα. Κατά την περίοδο αυτή, το Ιράν βρισκόταν σταθερά μεταξύ των τριών κυριότερων προμηθευτών της Ελλάδας, με μερίδιο που κυμάνθηκε μεταξύ του 13% και 37% του συνόλου των ελληνικών εισαγωγών αργού, τα δύο τελευταία έτη μάλιστα, το Ιράν είναι ο υπ αριθμόν ένα προμηθευτής αργού πετρελαίου της Ελλάδας. Άλλοι σημαντικοί προμηθευτές της Ελλάδας είναι η Ρωσία, η Λιβύη και η Σαουδική Αραβία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος, οι ελληνικές εισαγωγές αργού πετρελαίου από το Ιράν κατά την περίοδο 2000 έως 2007, κινήθηκαν ως εξής: Ελληνικές εισαγωγές ακατέργαστου πετρελαίου από το Ιράν 2000-2007 2000* 2001* 2002* 2003* 2004* 2005* 2006* 2007* ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 27.09 3.266 3.944 3.429 3.660 3.740 5.533 6.645 6.074 (616) ΙΡΑΝ 1.194 1.084 468 849 1.142 1.474 1.796 1.974
Μερίδιο πετρελαίου από Ιράν Κατάταξη Ιράν σε προμηθευτές 36,56% 27,48% 13,65% 23,20% 30,53% 26,64% 27,03% 32,50% 1 2 3 3 2 3 1 1 *Αξία σε εκατ. Ευρώ Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος, Επεξεργασία: Γραφείο ΟΕΥ Τεχεράνης Ελληνικές εισαγωγές ακατέργαστου πετρελαίου 2000-2007 2000* 2001* 2002* 2003* 2004* 2005* 2006* 2007* ΣΥΝΟΛΟ 3.266.338.923 3.944.587.577 3.429.984.445 3.660.837.510 3.740.578.079 5.533.253.092 6.645.924.126 6.074.825.231
(616) ΙΡΑΝ 1.194.040.259 1.084.729.372 468.645.9 01 849.622.5 26 1.142.852.847 1.474.501.028 1.796.986.109 1.974.419.310 (075) ΡΩΣΙΑ 336.697.4 19 1.075.052.919 1.428.606.624 1.398.938.077 1.033.689.522 1.640.586.338 1.633.364.555 1.473.024.489
(216) ΛΙΒΥΗ 230.684.6 64 250.571.6 61 218.870.4 28 293.639.9 23 245.045.3 82 475.111.8 75 729.238.6 55 894.106.9 24 (632) ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ 998.863.9 67 1.191.480.943 887.353.0 59 1.012.267.229 1.213.058.717 1.610.120.424 1.730.865.122 866.365.6 06
(079) ΚΑΖΑΚΣΤΑ Ν 57.036.03 2 45.867.11 0 111.420.7 92 12.193.46 6 18.423.06 7 192.301.4 41 218.336.7 24 554.618.0 86 (979) ΧΩΡ.& ΕΔΑΦ.ΜΗ ΚΑΤ.ΓΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟ 36.992.67 8 79.833.27 7
(072) ΟΥΚΡΑΝΙΑ 80.282.58 7 10.964.08 2 13.353.46 4 16.074.48 5 42.223.73 9 77.768.03 8 (220) ΑΙΓΥΠΤΟΣ 85.333.68 9 16.346.50 3 49.148.97 9 13.661.47 8 34.210.60 4 24.829.86 1 54.510.66 1
(288) ΝΙΓΗΡΙΑ 3.809.129 11.991.27 3 19.199.85 7 14.216.16 3 42.169.58 1 (612) ΙΡΑΚ 334.291.8 41 256.977.0 02 120.550.9 92 53.322.67 9 48.487.07 8 28.852.05 3 33.990.67 7
(078) ΑΖΕΡΜΠΑΙ ΤΖΑΝ 6.478.834 6.613.844 24.052.61 6 40.714.44 0 23.852.06 1 (006) ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 5.010 4.369 27.281 75.594
(004) ΓΕΡΜΑΝΙΑ 92.380 130.429 51.308 64.896 965 365 69.224 (005) ΙΤΑΛΙΑ 22.525 1.535 58.737 21.703
(958) ΜΗ ΚΑΘΟΡΙΖ.Χ ΩΡΕΣ & ΕΔΑΦΗ 335.881.6 98 (052) ΤΟΥΡΚΙΑ 16.786.23 3 37.305.49 2 22.183 21.509.12 5
(076) ΓΕΩΡΓΙΑ 10.429 11.277.25 0 1.936.618 20.343.07 7 (647) ΕΝΩΜΕΝΑ ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 335.797
(400) Η Π Α 15.936.11 7 27.371.46 3 (080) ΤΟΥΡΚΜΕΝ ΙΣΤΑΝ 357.414 14.894.72 6
(011) ΙΣΠΑΝΙΑ 21.132 11.769 3.154 13.099 6.591 (003) ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ 1.298 24
(001) ΓΑΛΛΙΑ 158.531 23.115 1.187 (208) ΑΛΓΕΡΙΑ 14.915.40 3
(624) ΙΣΡΑΗΛ 7.876.900 *Αξία σε ευρώ
Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος, Επεξεργασία: Γραφείο ΟΕΥ Τεχεράνης Συγκριτικά, παραθέτουμε στοιχεία σχετικά με τις συνολικές ελληνικές εισαγωγές αργού πετρελαίου ανά έτος και προμηθευτή, κατά την περίοδο 2000 έως 2007, στον ακόλουθο πίνακα: ΧΡΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Οικολογικό λεωφορείο, στην πολιτεία της Ουάσιγκτον Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται με αρκετούς τρόπους: - Αποτελεί βασική πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. - Χρησιμοποιείται στην παραγωγή υδρογόνου. - Ως καύσιμο οχημάτων (οικολογικά οχήματα). Το 2005, οι χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό οικολογικών οχημάτων ήταν η Αργεντινή, η Βραζιλία, το Πακιστάν, η Ιταλία, το Ιράν και οι Η.Π.Α.. Γίνονται, επίσης, προσπάθειες για χρήση του και στην αεροπορία. - Οικιακή χρήση (μαγειρική, θέρμανση κ.α.)
- Άλλες χρήσεις (παραγωγή γυαλιού, υφασμάτων, ατσαλιού, πλαστικών, ειδών χρωματισμού και άλλων προϊόντων) Επίσης, Το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πλήθος εφαρμογών και περιπτώσεων στο σπίτι, στις επιχειρήσεις και στη βιομηχανία. Στον οικιακό τομέα για: κεντρική θέρμανση πολυκατοικίας αυτόνομη θέρμανση μονοκατοικίας ή διαμερίσματος παροχή ζεστού νερού μαγείρεμα κλιματισμό Στον επαγγελματικό τομέα για: θέρμανση μαγείρεμα και ψήσιμο παραγωγή ζεστού νερού παραγωγή ατμού κλιματισμό συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας Μια σειρά επαγγελματιών μπορεί να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο καλύπτοντας τις καθημερινές ανάγκες των επιχειρήσεών τους, όπως αρτοποιεία, εστιατόρια, εργαστήρια ζαχαροπλαστικής, κομμωτήρια, εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας, στεγνοκαθαριστήρια, συνεργεία αυτοκινήτων με φούρνους βαφής κ.ά. Επίσης, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα, μεγάλα κτίρια γραφείων, εμπορικά κέντρα και καταστήματα, κολυμβητήρια, αθλητικές εγκαταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν το φυσικό αέριο καλύπτοντας τις ενεργειακές τους ανάγκες με οικονομία και ασφάλεια. Στη βιομηχανία για: κάλυψη θερμικών αναγκών για όλες τις παραγωγικές διαδικασίες (παραγωγή ατμού, ξήρανση) κλιματισμό συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ
Το φυσικό αέριο αποτελείται από υδρογονάνθρακες σε αέρια μορφή, εκ των οποίων κυρίως μεθάνιο σε ποσοστό άνω του 90%. Είναι δε ελαφρύτερο από τον αέρα και δεν είναι τοξικό. Το φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο στη βιομηχανία, από τους επαγγελματίες και τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού, όσο και στο σπίτι. Η οικιακή χρήση αφορά κυρίως στην κεντρική ή την ατομική θέρμανση, στο ζεστό νερό, το μαγείρεμα και τον κλιματισμό. Τα πλεονεκτήματα κατά την οικιακή χρήση, ιδιαίτερα στη θέρμανση, προέρχονται από το γεγονός ότι ο κάθε ιδιοκτήτης διαμερίσματος / οικίας μπορεί να έχει το δικό του λέβητα, τον οποίο επιλέγει πότε θα ενεργοποιήσει και πληρώνει μόνο για όσο αέριο καταναλώσει, χωρίς προκαταβολή χρημάτων. Πρόκειται, δηλαδή, για μια περισσότερο πρακτική λύση σε σχέση με τη χρήση πετρελαίου. Εξάλλου, τα τιμολόγιά του είναι συνήθως πιο φθηνά τόσο από το πετρέλαιο όσο και από το ηλεκτρικό ρεύμα, και ο καταναλωτής σε μεσο-μακροπρόθεσμη βάση εξοικονομεί χρήματα. Επίσης, εξοικονομείται χώρος στην κατοικία, αφού δεν απαιτείται η δέσμευση χώρου για δεξαμενή πετρελαίου, δεν απαιτείται συχνή συντήρηση των εγκαταστάσεων, δεν προκαλείται ρύπανση και παρατείνεται η διάρκεια ζωής των συσκευών και του εξοπλισμού. Ακόμη, σε αντίθεση με το πετρέλαιο, που χρειάζεται παραγγελίες και παραλαβές ανά τακτά διαστήματα, η ροή του αερίου είναι συνεχής Η χρήση φυσικού αερίου έχει ευεργετικά αποτελέσματα και στο περιβάλλον. Η καύση του δημιουργεί τη μικρότερη ρύπανση σε σχέση με τα λοιπά συμβατικά καύσιμα, συμβάλλει περιορισμένα στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αφού παράγει μικρότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με το πετρέλαιο, και δεν προκαλεί όξινη βροχή, καθώς δεν περιέχει καθόλου θείο. Συμβάλλει, λοιπόν, στην προστασία του περιβάλλοντος, για την οποία έχουμε δεσμευτεί και διεθνώς ως χώρα. Ευνοείται, επίσης, η χρήση του φυσικού αερίου στη βιομηχανία γιατί αυξάνει την ενεργειακή απόδοση, μειώνει το λειτουργικό κόστος για τη διαχείριση καυσίμου, βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων και περιορίζει τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Για τους ίδιους λόγους χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από μικρούς επαγγελματίες, ενώ σχεδιάζεται η ευρύτερη χρήση του και σε άλλους τομείς, όπως στην αυτοκίνηση. Ο περιορισμός της χρήσης πετρελαίου, που ιδιαίτερα στη χώρα μας είναι ευρεία, αναμένεται να αλλάξει σημαντικά το ενεργειακό μας ισοζύγιο και να μειώσει την εξάρτησή μας από το «μαύρο χρυσό», εξάρτηση η οποία, λόγω της ανόδου της τιμής του τα τελευταία χρόνια, επιβαρύνει σημαντικά την εθνική οικονομία της Ελλάδας. Η διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, εξάλλου, αποτελεί δικλείδα ασφαλείας για τον ενεργειακό εφοδιασμό μιας χώρας. ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΜΗΘΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Το φυσικό αέριο υπάρχει σε μεγάλα αποθέματα που ήδη έχει διαπιστωθεί ότι επαρκούν τουλάχιστον 100 έτη σε χώρες όπως η πρώην Σοβιετική Ένωση, το Ιράν, το Κατάρ, το Ιράκ, η Νιγηρία, η Αλγερία, οι ΗΠΑ κ.ά. Η Ελλάδα σήμερα προμηθεύεται φυσικό αέριο από 3 διαφορετικές πηγές: από τη Ρωσία (μέσω Βουλγαρίας) μέσω αγωγών σε αέρια μορφή, από την Αλγερία με δεξαμενόπλοια σε υγροποιημένη μορφή (στις εγκαταστάσεις της νήσου Ρεβυθούσας, στον κόλπο των Μεγάρων) και από το 2007, από το Αζερμπαϊτζάν (μέσω Τουρκίας) μέσω αγωγών σε αέρια μορφή.
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ - ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Ο χειμώνας κάνει την εμφάνιση του και όλα τα νοικοκυριά βάζουν πάλι κάτω μολύβι και χαρτί για να δουν τις καταναλώσεις της θέρμανσης. Το πετρέλαιο πήρε πάλι την ανηφόρα.οπότε το δίλημμα που ανακύπτει είναι.. πετρέλαιο η φυσικό αέριο; Να είμαστε ξεκάθαροι όσα αρνητικά και να βρίσκει κάποιος στο φυσικό αέριο αυτή τη στιγμή παραμένει η φθηνότερη και πιο ολοκληρωμένη λύση. Με το πετρέλαιο έχεις μόνο θέρμανση εάν είσαι σε πολυκατοικία με το φυσικό αέριο έχεις θέρμανση και ζεστό νερό και κλιματισμό και μαγείρεμα.4-1 για να μιλήσουμε με όρους αθλητισμού. Σίγουρα στα κατά του φυσικού αερίου είναι η εντύπωση στον κόσμο πως πρόκειται για νέο προιόν που δεν έχουμε στην Ελλάδα την εμπειρία. Ο φόβος αυτός έχει βάσει γιατί το τεχνικό δυναμικό στην αρχή τουλάχιστον ήταν επιμορφωμένο με την γνωστή ελληνική επιμέλεια. Ο καυστηρατζής με παρακολούθηση κάποιων σεμιναρίων μεταβαλλόταν σε ειδικό τεχνικό φυσικού αερίου. Η πράξη μέχρι στιγμής έχει αποδείξει πως πρόκειται μόνο για φόβο. Ανεξαρτήτως πάντως των παραπάνω είναι πολλαπλάσια κερδισμένο ένα νοικοκυριό από το φυσικό αέριο. Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά... ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ: Το φυσικό αέριο μπορεί να καλύψει ένα ευρύ πεδίο...σε νέο ή παλαιό σπίτι, με κεντρική θέρμανση ή πλήρη αυτονομία, ένα μόνο διαμέρισμα ή ολόκληρη την πολυκατοικία, μονοκατοικίες, επαγγελματικούς χώρους και κάθε άλλο κτίριο. ΧΡΗΣΕΙΣ: Στη θέρμανση, το μαγείρεμα, το ζεστό νερό αλλά και τον κλιματισμό προσφέρει μοναδικά οφέλη στον οικιακό καταναλωτή. ΕΥΚΟΛΙΑ: Είναι κάθε στιγμή διαθέσιμο χάρη στο εγκατεστημένο δίκτυο χωρίς το άγχος της παραγγελίας, της πολύωρης αναμονής ή του ελέγχου της παραγγελθείσας ποσότητας όπως στο πετρέλαιο θέρμανσης. Ταυτόχρονα, εξοικονομεί χώρο στον ιδιοκτήτη αφού δεν απαιτείται δεξαμενή αποθήκευσης όπως στο πετρέλαιο θέρμανσης ή φιάλες όπως στο υγραέριο. -Η πληρωμή γίνεται μετά την κατανάλωση (μία φορά το δίμηνο), η μέτρηση της οποίας γίνεται με απόλυτη ακρίβεια χάρη στον εγκατεστημένο μετρητή. -Οι ανάγκες συντήρησης των συσκευών είναι αισθητά μικρότερες, αφού πληρούν αυστηρά κατασκευαστικά πρότυπα και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, χάρη στην καθαρότερη καύση του φυσικού αερίου. -Επίσης ο τρόπος λειτουργίας των συσκευών φυσικού αερίου προσφέρει ευκολίες και άνεση στην καθημερινή μας ζωή: -Το μαγείρεμα με φυσικό αέριο είναι πολύ πιο γρήγορο αφού οι εστίες δεν χρειάζονται προθέρμανση και το αποτέλεσμα είναι πιο νόστιμο αφού υπάρχει κάθε στιγμή απόλυτος έλεγχος στην ένταση της ενέργειας που ψήνει, βράζει ή τηγανίζει. -Το νερό ζεσταίνεται στη στιγμή με το άνοιγμα της βρύσης και για όση ποσότητα χρειάζεται ο καταναλωτής. ΦΙΛΙΚΟ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: -Παράγει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα επομένως όταν υποκαθιστά άλλα καύσιμα συμβάλλει στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου. -Δεν περιέχει καθόλου θείο άρα δεν προκαλεί το φαινόμενο της όξινης βροχής. -Η καύση του είναι καθαρή και πρακτικά δεν εκπέμπει αιθάλη και αιωρούμενα σωματίδια. -Ουσιαστικά, από την καύση του φυσικού αερίου εκπέμπονται μόνο υδρατμοί και σημαντικά λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα, καθιστώντας το ως το λιγότερο ρυπογόνο συμβατικό καύσιμο. -ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ: Το φυσικό αέριο αποτελεί αποδεδειγμένα την πιο οικονομική μορφή ενέργειας, αφού στην Αττική είναι 20% πιο οικονομικό από το πετρέλαιο θέρμανσης σε μηνιαία βάση και έως 60% από το ηλεκτρικό ρεύμα.
Η τιμή του φυσικού αερίου το μήνα Οκτώβριο διαμορφώθηκε σε 0,04173 /KWh με το ενεργειακό ισοδύναμο του πετρελαίου να ανέρχεται σε 0,05216 /KWh. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ 100 ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΩΝ Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι η ετήσια εξοικονόμηση για μία πολυκατοικία 8 διαμερισμάτων που υποκαθιστά το πετρέλαιο θέρμανσης με φυσικό αέριο (8.000 m3/έτος) ανέρχεται σε περίπου 959 *. Για διαμέρισμα 100τ.μ με ενδεικτική ετήσια κατανάλωση 1000 lt. πετρελαίου θέρμανσης * Κόστος πετρελαίου 548 Κόστος φυσικού αερίου 437 Διαφορά (20%) 111 (*με τιμές Οκτωβρίου) ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ,ΟΡΥΚΤΟΙ ΑΝΘΡΑΚΕΣ Ή ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ; Τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, ορυκτοί άνθρακες, φυσικό αέριο) είναι μη ανανεώσιμοι φυσικοί πόροι και η υπερεκμετάλλευσή τους θα οδηγήσει στην εξάντλησή τους. Δες στο παρακάτω διάγραμμα τη σύγκριση των ορυκτών καυσίμων καθώς και όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους. Παρά τα πλεονεκτήματα των ορυκτών ανθράκων (αποθέματα) και του φυσικού αερίου (φιλικό προς το περιβάλλον), το πετρέλαιο εξακολουθεί σήμερα να χρησιμοποιείται ευρύτατα και να είναι και στην Ελλάδα η πρώτη πηγή ενέργειας
Η χρήση του φυσικού αερίου σε όλους τους τομείς της κατανάλωσης, σε οικιακή, επαγγελματική και βιομηχανική χρήση, προσφέρει αναρίθμητα οφέλη στο χρήστη, συμβάλλοντας παράλληλα σε ένα καθαρότερο περιβάλλον και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών. Οικονομία Το φυσικό αέριο αποτελεί διαχρονικά την πιο οικονομική επιλογή και τη καλύτερη ενεργειακή επένδυση σε βάθος χρόνου για οικιακή και επαγγελματική χρήση προσφέροντας ανταγωνιστικά τιμολόγια ως προς τις συμβατικές μορφές ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρικό ρεύμα, υγραέριο κλπ.). Ευκολία στη χρήση Το φυσικό αέριο είναι διαθέσιμο όποτε το χρειάζεστε κάθε στιγμή μέσα από το εγκαταστημένο δίκτυο. Δεν χρειάζεται να το παραγγείλετε ή να είστε σε ετοιμότητα για την παραλαβή του. Η λειτουργία των συσκευών φυσικού αερίου είναι απλή και προσφέρει ευκολίες και άνεση στην καθημερινή σας ζωή (πχ. παροχή ζεστού νερού στη στιγμή). Καθαριότητα και εξοικονόμηση χώρου Με το φυσικό αέριο δεν απαιτείται εγκατάσταση δεξαμενής, αφού είναι διαθέσιμο μέσα από το δίκτυο διανομής, ενώ απαλλάσσεστε από τις δυσάρεστες οσμές και τα υπολείμματα του πετρελαίου. Ακρίβεια στη μέτρηση και χρέωση μετά την κατανάλωση Η μέτρηση της κατανάλωσης γίνεται από τις ενδείξεις του μετρητή, όπως στις περιπτώσεις της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ, ενώ πληρώνετε πάντα μόνο όσο έχετε καταναλώσει και μετά την κατανάλωσή του. Μειωμένο κόστος συντήρησης συσκευών Η καθαρή καύση του φυσικού αερίου εξασφαλίζει μειωμένο κόστος συντήρησης συσκευών και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Φιλικότητα προς το περιβάλλον Το φυσικό αέριο είναι το πιο καθαρό και λιγότερο ρυπογόνο συμβατικό καύσιμο. Η καύση του
παράγει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα, οπότε υποκαθιστώντας τα άλλα καύσιμα συμβάλλει στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Δεν περιέχει ενώσεις θείου που ρυπαίνουν το περιβάλλον και προκαλούν το φαινόμενο της όξινης βροχής. Ανταγωνιστικά καύσιμα που υποκαθιστά το φυσικό αέριο Το φυσικό αέριο μπορεί να υποκαταστήσει όλα τα γνωστά και ευρέως χρησιμοποιούμενα καύσιμα και μορφές ενέργειας. ΧΡΗΣΗ Θέρμανση χώρων (κεντρική ή αυτόνομη) Παραγωγή ζεστού νερού Παραγωγή ατμού Μαγείρεμα-Ψήσιμο Κλιματισμός (ψύξη-θέρμανση) Βιομηχανικές χρήσεις ΥΠΟΚΑΘΙΣΤΑΜΕΝΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΥΣΙΜΟ Πετρέλαιο Θέρμανσης & Ηλεκτρισμός Ηλεκτρισμός & Πετρέλαιο Κίνησης Πετρέλαιο Κίνησης & Μαζούτ Ηλεκτρισμός, Υγραέριο & Πετρέλαιο Κίνησης Ηλεκτρισμός Μαζούτ, Πετρέλαιο Κίνησης & Υγραέριο ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΠΟ ΤΗ ΛΙΒΥΗ ΘΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΕΤΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ; Η Λιβύη ίσως να είναι η χώρα που θα συνεργαστεί η Ελλάδα για την προμήθεια πετρελαίου μετά το εμπάργκο του Ιράν. «Σε συζητήσεις με τη Λιβύη για προμήθεια πετρελαίου βρίσκεται η Ελλάδα, εν όψει της εφαρμογής του εμπάργκο στις εισαγωγές από το Ιράν, που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση» δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών, Γρηγόρης Δελαβέκουρας, αναφορικά με τις ενδεχόμενες συνέπειες του εμπάργκο στην ελληνική ενεργειακή ασφάλεια.
«Όλες οι χώρες έχουν δικαίωμα ανάπτυξης πυρηνικής ενέργειας, αλλά υπάρχει θέμα εμπιστοσύνης με το Ιράν» υπογράμμισε επίσης, ζητώντας μία διπλωματική λύση, σε συνεργασία με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. ΟΙ ΡΩΣΟΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΔΙΝΟΥΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ Η Ελλάδα προμηθεύεται πλέον από το Ιράν το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου που χρειάζεται, αδυνατώντας να αγοράσει «μαύρο χρυσό» από χώρες όπως η Ρωσία, το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν λόγω του «εμπάργκο» που έχει επιβληθεί στις εγγυητικές επιστολές από ελληνικές τράπεζες και της απροθυμίας των ξένων τραπεζών να καλύψουν το κενό φοβούμενες το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της Ελλάδας. Αυτό υποστηρίζει, όπως δημοσιεύει η imerisia.gr,το πρακτορείο Reuters σε χθεσινό -αποκλειστικόρεπορτάζ του, επικαλούμενο traders από το Λονδίνο. Οι ελληνικές εταιρείες, ωστόσο (ΕΛ.ΠΕ. και Motor Oil) με τις οποίες επικοινώνησε η «Η», υποβαθμίζουν το θέμα, δηλώνοντας ότι προμηθεύονται πετρέλαιο και από άλλες χώρες, χωρίς να αρνούνται ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης λόγω του θέματος με τις εγγυητικές. Κύκλοι των ΕΛ.ΠΕ. δήλωσαν ότι προμηθεύονται πετρέλαιο από Ιράν, Σαουδική Αραβία, Ρωσία και από τη Λιβύη, παραδεχόμενοι παράλληλα ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη χρηματοδότηση, καθώς αρκετοί ξένοι traders και τράπεζες του εξωτερικού δεν δέχονται εγγυητικές των ελληνικών τραπεζών. Από τη Motor Oil, πάλι, επισημάνθηκε ότι η εταιρεία προμηθεύεται πετρέλαιο «από αραβικές χώρες», ενώ τονίστηκε ότι ο προσανατολισμός του ομίλου (που αντλεί το 70% των εσόδων του από εξαγωγές) αμβλύνει σε κάποιο βαθμό τις δυσκολίες χρηματοδότησης. Στροφή εσχάτου ανάγκης
Οι πηγές του Reuters υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα έχει στραφεί στο Ιράν ως προμηθευτή πετρελαίου «εσχάτου ανάγκης», παρά την αυξανόμενη πίεση που δέχεται από Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον να περιορίσει τις συναλλαγές της με τη χώρα, στο πλαίσιο της εκστρατείας της Δύσης κατά του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης. Από την ελληνική πλευρά, πάντως, αποδίδουν το δημοσίευμα και σε γεωπολιτικά παιχνίδια. Κατά το ίδιο ρεπορτάζ, «πάνω από δυο δωδεκάδες» traders μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών και οίκων, που δραστηριοποιούνται στις αγοραπωλησίες πετρελαίου, υποστηρίζουν ότι η έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης έχει υποχρεώσει την Ελλάδα να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία, το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν τους τελευταίους μήνες. «Δεν είναι ότι (οι Έλληνες) δεν πληρώνουν, έχουμε σταματήσει να συναλλασσόμαστε μαζί τους για προληπτικούς λόγους», δηλώνει trader πετρελαϊκού οίκου, ενώ άλλος συνάδελφός του επισημαίνει ότι «Δεν μπορούσαμε να βρούμε καμία τράπεζα να χρηματοδοτήσει συμφωνίες προμήθειας πετρελαίου στην Ελλάδα και χάσαμε κάποιες καλές ευκαιρίες εκεί». H Ελλάδα που δεν παράγει πετρέλαιο, εξαρτάται από τις εισαγωγές και το 2010 εισήγαγε το 46% των συνολικών προμηθειών της σε αργό από τη Ρωσία, το 16% από το Ιράν, 10% από τη Σαουδική Αραβία, 10% από το Καζακστάν, 9% από τη Λιβύη και 7% από το Ιράκ. Τι είναι το φυσικό αέριο; ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Το φυσικό αέριο είναι ένα φυσικό προϊόν που βρίσκεται σε υπόγεια κοιτάσματα της γης και είτε συναντάται μόνο του είτε συνυπάρχει με κοιτάσματα πετρελαίου. Είναι μίγμα υδρογονανθράκων σε αέρια κατάσταση, αποτελούμενο κυρίως από μεθάνιο (σε ποσοστό άνω του 85%), που είναι ο ελαφρύτερος υδρογονάνθρακας, είναι πολύ καθαρό, χωρίς προσμίξεις και θειούχα συστατικά. Είναι μια «φυσική μορφή ενέργειας» που μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία και κάνει τέλεια καύση στις κατάλληλες συσκευές. Το φυσικό αέριο αποτελεί το φιλικότερο συμβατικό καύσιμο στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Προμήθεια φυσικού αερίου Το φυσικό αέριο υπάρχει σε μεγάλα αποθέματα που ήδη έχει διαπιστωθεί ότι επαρκούν τουλάχιστον 100 έτη σε χώρες όπως η πρώην Σοβιετική Ένωση, το Ιράν, το Κατάρ, το Ιράκ, η Νιγηρία, η Αλγερία, οι ΗΠΑ κ.ά. Η Ελλάδα σήμερα προμηθεύεται φυσικό αέριο από 3 διαφορετικές πηγές: από τη Ρωσία (μέσω Βουλγαρίας) μέσω αγωγών σε αέρια μορφή, από την Αλγερία με δεξαμενόπλοια σε υγροποιημένη μορφή (στις εγκαταστάσεις της νήσου Ρεβυθούσας, στον κόλπο των Μεγάρων) και
από το 2007, από το Αζερμπαϊτζάν (μέσω Τουρκίας) μέσω αγωγών σε αέρια μορφή. Ρωσικό αργό Ουραλίων αγόρασαν τη Δευτέρα τα ΕΛΠΕ, μέσω της εταιρείας Vitol, στο πλαίσιο των προσπαθειών να περιορίσουν την εξάρτησή τους από το ιρανικό πετρέλαιο ενόψει του επικείμενου εμπάργκο της Ε.Ε., μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο πληροφορίες της αγοράς. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η συναλλαγή των ΕΛΠΕ με τη Vitol έγινε με «όρους ανοικτής πίστωσης» (open credit terms). Η Vitol αρνήθηκε να σχολιάσει, ενώ αξιωματούχοι των ΕΛΠΕ δεν ήταν άμεσα διαθέσιμοι για σχολιασμό, αναφέρει το πρακτορείο. Το προηγούμενο μήνα τα ΕΛΠΕ επιβεβαίωσαν ότι αγοράζουν πετρέλαιο από το Ιράν, πληρώνοντας τα φορτία σε δεύτερο χρόνο. Την ίδια ώρα και εν όψει του εμπάργκο της Ε.Ε. στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, εκτίμησαν πως «είναι εύκολο» να αντικαταστήσουν το ιρανικό πετρέλαιο με εισαγωγές από τη Ρωσία, το Ιράκ και Σαουδική Αραβία. Traders δήλωσαν στο Reuters το Φεβρουάριο ότι σε διαπραγματεύσεις με τα ΕΛΠΕ για προμήθεια πετρελαίου βρίσκονται η ελβετική Totsa, θυγατρική της Τοtal, και η Mercuria. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τις προμήθειές της προς την Ελλάδα ενδέχεται να αυξήσει και η ελβετική Glencore, μία από τις λίγες εταιρείες που συνέχισε να συναλλάσσεται με την Ελλάδα κατά την περίοδο της κρίσης. Σύμφωνα πάντα με το Reuters, τα ΕΛΠΕ προβλέπεται να εξοφλούν τους traders με προϊόντα διύλισης, τα οποία θα μπορούν να πωλούνται στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Σημειώνεται ότι πέρυσι, το 50% των εισαγωγών πετρελαίου της Ελλάδας προερχόταν από το Ιράν, καθώς εναλλακτικοί προμηθευτές της έκλειναν την πόρτα και οι τράπεζες αρνούνταν να παράσχουν εγγυητικές επιστολές, φοβούμενες χρεοκοπία της χώρας.
Σύγκριση διαφόρων ειδών καυσίμων Για να είναι δυνατή η σύγκριση μεταξύ διαφορετικών τύπων καυσίμων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η θερμιδική αξία κάθε καυσίμου, σε σχέση με την απόδοση του συστήματος στο οποίο γίνεται η καύση του. Ο ακόλουθος πίνακας περιέχει την κατώτερη (καθαρή) θερμιδική αξία των συνηθέστερων τύπων καυσίμου και τη μέση απόδοση των συσκευών καύσης (καυστήρες). Ειδικό Βάρος Κατώτερη Θερμιδική Αξία Μέση Απόδοση Καυστήρα Προπάνιο 0,51 kg/lt 11.060 kcal/kg 91 % Βουτάνιο 0,58 kg/lt 10.940 kcal/kg 91 % Μίγμα Αερίων 0,57 kg/lt 10.960 kcal/kg 91 % Ντίζελ 0,83 kg/lt 10.200 kcal/kg 86 % Μαζούτ 0,97 kg/lt 9.600 kcal/kg 82 % Φυσικό Αέριο 0,63 kg/m 3 9.100 kcal/kg 91 % Για να είναι δυνατή η ευκολότερη σύγκριση των καυσίμων, ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει τη σχέση (την ισοδυναμία) μεταξύ των καυσίμων για την παραγωγή της ίδιας ποσότητας ενέργειας. Β Προπά νιο Βουτά νιο Μίγμα Υγραερί ου Ντίζελ Κίνησ ης Ντίζελ Θέρμαν σης Μαζο ύτ Φυσι κό Αέριο A------> x Q Kg Kg Kg Lt Kg Kg M 3 Προπάνι K 1 1.011 1.009 1.377 1.147 1.279 1.229
ο Βουτάνι ο Μίγμα g K g K g 0.989 1 0.998 1.367 1.135 1.265 1.216 0.991 1.002 1 1.364 1.137 1.267 1.218 Ντίζελ Κίνησης Lt 0.726 0.731 0.730 1 0.833 0.929 1.290 Ντίζελ Θέρμαν σης K g 0.872 0.881 0.880 1.2 1 1.114 1.071 Μαζούτ K g 0.782 0.791 0.789 1.077 0.897 1 0.961 Φυσικό Αέριο M 3 0.814 0.823 0.821 0.775 0.934 1.040 1 Μια ποσότητα 'A' ενός καυσίμου από την πρώτη στήλη ισοδυναμεί με (A x Q) ποσότητα καυσίμου στις στήλες 3 έως 9, όπου Q είναι ο παράγοντας στο κοινό κελί των δύο καυσίμων. Δηλαδή, 1000 lt πετρελαίου ντίζελ κίνησης ισοδυναμούν (παράγουν την ίδια ποσότητα ενέργειας) με 730 kg μίγματος υγραερίου. Εκτός από τη διαφορά στην ενέργεια που παράγεται κατά την καύση τους, τα καύσιμα διαφέρουν σημαντικά ως προς την ποιότητα των καυσαερίων τους και, συνεπώς, ως προς τα αποτελέσματά τους στο περιβάλλον. Το υγραέριο εκπέμπει κατά την καύση του μόνο CO 2, NO x και H 2O (υδρατμούς). Τα καυσαέρια από το πετρέλαιο ντίζελ και το μαζούτ περιέχουν επίσης CO, SO 2 και αιθάλη. Το υγραέριο δεν περιέχει μεταλλικά στοιχεία, όπως Zn, Pb, Vn και Ni, σε αντίθεση με το ντίζελ και το μαζούτ. Σε σχέση με τις υψηλές θερμοκρασίες καύσης, αυτές οι ουσίες ευθύνονται για την οξείδωση των μετάλλων σε υψηλές θερμοκρασίες (σε λέβητες, σωληνώσεις κ.λπ.). Επιπλέον των παραπάνω, το υγραέριο έχει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα συγκρινόμενο με τα άλλα καύσιμα: Δεν χρειάζεται προθέρμανση. Δεν χρειάζεται άντληση ή άλλη υποβοήθηση για την ανάμιξή του με τον αέρα.
Μικρές απαιτήσεις σε συντήρηση εξοπλισμού. Χαμηλές απώλειες ενέργειας στο σύστημα. Εύκολος χειρισμός και έλεγχος. Η ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΛΙΘΑΝΘΡΑΚΑ energia.gr Παρασκευή, 13 Αυγούστου 2010 Αποστολή Εκτύπωση Μέγεθος κειμένου Μοιραστείτε το: Μπορεί οι διεθνείς τιμές του λιθάνθρακα ( coal) να έχουν μειωθεί κατά 10% από τις αρχές του έτους και να διαπραγματεύονται σήμερα γύρω στα 91 δολάρια ανά τόνο στην αγορά της Αυστραλίας και της ΝΑ Ασίας, όμως οι αυξομειώσεις της τιμής του θερμικού κάρβουνου, που καλύπτει κυρίως τις ανάγκες μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού, παρουσιάζουν πολύ μικρότερη μεταβλητότητα σε σύγκριση με άλλα δύο βασικά καύσιμα, δηλαδή το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Εξάλλου, αυτή η διαχρονική σταθερότητα των τιμών του λιθάνθρακα σε συνδυασμό με τα άφθονα αποθέματα σε Ασία, Αφρική και Βόρεια και Νότια Αμερική είναι ένας από τους βασικούς λόγους που το καύσιμο αυτό, παρά την καταστροφολογία της Κλιματικής Αλλαγής και των φανατικών οπαδών της, εξακολουθεί να καλύπτει ένα πολύ μεγάλο μέρος των αναγκών στην ηλεκτροπαραγωγή και στη βιομηχανία (παραγωγή τσιμέντου και χάλυβα). Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις του ΙΕΑ, ο λιθάνθρακας καλύπτει σήμερα το 30% της παγκόσμιας πρωτογενούς ενεργειακής ζήτησης. Ένας από τους λόγους που οι τιμές του θερμικού κάρβουνου έχουν υποχωρήσει τις τελευταίες εβδομάδες οφείλεται στο γεγονός ότι η Κίνα, ένας από τους παραδοσιακούς εισαγωγείς, με αυξανόμενες ανάγκες τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να περιορίζει τις αγορές της. Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους η Κίνα εισήγαγε σχεδόν 50 εκατ. τόνους
λιθάνθρακα για χρήση κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή, σημειώνοντας μια αύξηση 130% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι όταν είχε εισάγει 21,8 εκατ. τόνους και ωθώντας την τιμή προς τα άνω αφού η κινεζική ζήτηση ήρθε να αντισταθμίσει μια υποτονική αγορά σε Ευρώπη και Ιαπωνία. Οι ίδιοι αναλυτές σημειώνουν ότι η Κίνα τείνει να αναδειχθεί σε παράγοντα-κλειδί της διεθνούς αγοράς, λόγω του διπλού της ρόλου ως εισαγωγέα, αλλά και εξαγωγέα λιθάνθρακα, καθώς η χώρα διαθέτει εκτενή κοιτάσματα. Όμως τα τελευταία χρόνια καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει την παράνομη και επικίνδυνη εξόρυξη κάρβουνου, κλείνοντας πολλά ορυχεία στην περιοχή Shanxi, οι ανάγκες για εισαγωγές καλής ποιότητας θερμικού κάρβουνου έχουν αυξηθεί. Όμως, το τελευταίο διάστημα και καθώς αυξήθηκε η ηλεκτροπαραγωγή από υδροηλεκτρικές μονάδες, καθώς και η εγχώρια παραγωγή λιθάνθρακα, η κυβέρνηση άρχισε να περιορίζει τις εισαγωγές, κάτι που έχει αρνητικό αντίκτυπο στις διεθνείς τιμές. Σε κάθε περίπτωση, η κινεζική αγορά παραμένει μεγάλη αφού εκτιμάται ότι θα χρειασθεί 85-90 εκατ. τόνους εισαγωγές θερμικού λιθάνθρακα για το 2010 με παρόμοιες ή και ελαφρώς μειωμένες ποσότητες για το 2011, σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες του Energia. gr