EURONET 50/50 Μεθοδολογία Πως μπορείτε να οργανώσετε ένα επιτυχημένο πρόγραμμα 50/50
Πώς να ξεκινήσετε: 1. Ποιος είναι ο στόχος του προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας στα σχολεία EURONET 50/50; Οι στόχοι του προγράμματος EURONET 50/50 είναι: Να υπάρξει εξοικονόμηση ενέργειας με αλλαγή της συμπεριφοράς των χρηστών σε συνδυασμό με μικρά μέτρα συντήρησης στα σχολεία. Να αλλάξει η συμπεριφορά των χρηστών μέσα από την εκπαίδευση, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος ειδικότερα, καθώς επίσης δίνοντας στους μαθητές έναν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ιδεών και μέτρων για εξοικονόμηση ενέργειας στο σχολείο τους. Η ενεργειακή συνείδηση των μαθητών και η διάδοση του τι έμαθαν στο πρόγραμμα 50/50 στο σπίτι και αλλού. Το οικονομικό όφελος από τα χρήματα που ξοδεύονται ούτως ή άλλως για ενέργεια θα μπορούσε να διατεθεί για άλλα προγράμματα και δραστηριότητες των σχολείων. Σημαντικό! Σημαντικές επενδύσεις στην ανακαίνιση / εκσυγχρονισμό δεν είναι ο κύριος σκοπός των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας 50/50. Αλλά μέσω σκοπός των προγραμμάτων 50/50, μπορούν να προκύψουν πολύτιμες προτάσεις για την ανακαίνιση / εκσυγχρονισμό.
Μια καλή αρχή οδηγεί σε ένα καλό τέλος - Ο καλός σχεδιασμός είναι το κλειδί της επιτυχίας. 2. Πριν αρχίσετε με τα παιδιά Βρείτε τα σχολεία που ενδιαφέρονται πραγματικά. Καθορίστε τους συνεργάτες που θα εργαστούν για το πρόγραμμα. Συνήθως αυτοί είναι: Η σχολική αρχή (η αρχή που πληρώνει για την ενέργεια, η οποία μπορεί να είναι είτε έξω, είτε μέσα στο σχολείο) Το ίδιο το σχολείο (με επικεφαλής το Δ/ντή) Συνάψτε μια συμφωνία μεταξύ του σχολείου και της αρχής που ανήκει το σχολικό κτίριο. Βρείτε την μέση ενεργειακή κατανάλωση για 3 περίπου έτη και το κόστος της. Φτιάξτε ένα χάρτη του σχολείου, και προμηθευτείτε κατάλληλα θερμόμετρα και άλλα όργανα. Κάντε μια σύμβαση μεταξύ του σχολείου και της σχολικής αρχής που θα περιλαμβάνει: Τα στοιχεία βάσης και τους στόχους χρήσης των πόρων. Την κατανομή της σχεδιασμένης εξοικονόμησης ενέργειας μεταξύ της σχολικής αρχής και του σχολείου. Τον τρόπο πληρωμής. Άλλες παροχές που κρίνονται απαραίτητες. Εάν το σχολείο πληρώνει για ενέργεια και άλλες δαπάνες από τον προϋπολογισμό του, θα πρέπει να οριστούν το σχολείο (διευθυντής) και η ενεργειακή ομάδα / το σύνολο των μαθητών... ως συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης. Για να έχετε μια σύμβαση αυτού του είδους είναι αναγκαία σε αυτή την περίπτωση, να καθοριστεί το στατιστικό πλαίσιο και να δημιουργηθεί μια ηθική υποχρέωση ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Τώρα ας ξεκινήσουμε: 3. Εννιά βήματα για ένα πετυχημένο πρόγραμμα. Βήμα 1. Δημιουργία ενεργειακής ομάδας Βήμα 2. O εσωτερικός ενεργειακός έλεγχος Βήμα 3. Θεωρητική εναρκτήρια συνάντηση του προγράμματος Βήμα 4. Ενεργειακός έλεγχος Βήμα 5. Μακροπρόθεσμη παρατήρηση θερμοκρασίας. Ενεργειακή έρευνα Βήμα 6. Λύσεις - Προτάσεις Βήμα 7. Πληροφόρηση του σχολικού κοινού Βήμα 8. Οργανώστε και υλοποιείστε μέτρα που χρειάζονται λίγα χρήματα Βήμα 9. Χρησιμοποιείστε τα χρήματα που το σχολείο κέρδισε για τις προσπάθειές του
3.1. Βήμα 1. Δημιουργία ενεργειακής ομάδας Μπορεί να αποτελείται από : Το διευθυντή του σχολείου Ένας ή δύο ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς Μια σχολική τάξη ή μια ενδιαφερόμενη ομάδα (που μπορεί να αποτελείται από μαθητές διαφορετικών τάξεων) Το σχολικό επιστάτη Η ενεργειακή ομάδα προγραμματίζει και εκτελεί τους στόχους που περιγράφονται στα παρακάτω βήματα. Η ενεργειακή ομάδα θα πρέπει να συναντιέται τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου για να προγραμματίζει, να εκτελεί και να ελέγχει το πρόγραμμα. Κατά τη διάρκεια της πιο φωτεινής και ζεστής περιόδου του σχολικού έτους, η ενεργειακή ομάδα μπορεί να ασχοληθεί με άλλα θέματα, όπως τα σκουπίδια, αν αυτό είναι μέρος της του προγράμματος 50/50, και να προετοιμάσουν την παρουσίαση του και τα αποτελέσματά του.
3.2. Βήμα 2 - Ο εσωτερικός ενεργειακός έλεγχος Ο εσωτερικός ενεργειακός έλεγχος γίνεται από: Το διευθυντή του σχολείου Τους εκπαιδευτικούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Το σχολικό επιστάτη Τον (εξωτερικό) εκπαιδευτή, αρμόδιο για το πρόγραμμα Ο στόχος: Αξιολόγηση της κατάστασης του σχολείου, συμπεριλαμβανομένων: Του συστήματος θέρμανσης Της κατάστασης του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων, του κελαριού, της σοφίτας, των παράθυρων, της μόνωσης Αναζήτηση πιθανών εμπειριών των μαθητών Βελτίωση της συμμετοχής όλων βασικών συντελεστών του προγράμματος
3.3. Βήμα 3 - Θεωρητική εναρκτήρια συνάντηση του προγράμματος Το πρόγραμμα δεν είναι μόνο για τη διασκέδαση ή για τα χρήματα, αλλά κυρίως στοχεύει στην ανάπτυξη της ενεργειακής συνείδησης. Θέματα που μπορεί να αναφερθούν στην εναρκτήρια συνάντηση του προγράμματος είναι: το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αλλαγή και η προστασία κλίματος η εξοικονόμηση ενέργειας, η ενεργειακή αποδοτικότητα και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Ο στόχος αυτής της εισαγωγής: Να δημιουργηθεί μια θετική εικόνα, ότι υπάρχει ακόμη η ευκαιρία να κάνουμε κάτι για το κλίμα. «Δεν χάνονται όλα εάν ενεργήσουμε τώρα.» «Μπορώ να κάνω κάτι που να κάνει τη διαφορά!» Σε αυτή τη φάση, είναι ουσιαστικό για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία του προγράμματος, να δημιουργηθεί μια θετική στάση, επειδή η ειδησεογραφική κάλυψη των καταστροφών και η δημόσια συζήτηση οδηγούν συχνά σε μοιρολατρικές θέσεις ή σε αδιαφορία. Τελικά, προετοιμάζεται ο ενεργειακός έλεγχος: Καθορίζονται τα καθήκοντα κατά τη διάρκεια του ενεργειακού ελέγχου Τα καθήκοντα κατανέμονται μεταξύ των μελών της ενεργειακής ομάδας Ετοιμάζονται τα φύλλα εργασίας
3.4. Βήμα 4. Energy tour Ενεργειακός έλεγχος Η ενεργειακή ομάδα πραγματοποιεί έναν ενεργειακό έλεγχο σε ολόκληρο το σχολικό κτίριο συμπεριλαμβανομένων : Της θέρμανσης Του φωτισμού και άλλων χρήσεων της ηλεκτρικής ενέργειας Του Νερού Των Απορριμμάτων Ποια δωμάτια πρέπει να ελέγχονται: Όλες οι αίθουσες του κτιρίου Οι διάδρομοι Οι σκάλες Οι τουαλέτες Τα γραφεία Οι αποθήκες Τα αποτελέσματα σημειώνονται σε φύλλα εργασίας, και τα αποτελέσματα συζητούνται στην ενεργειακή ομάδα.
3.5. Βήμα 5 - Μακροπρόθεσμη παρατήρηση θερμοκρασίας - Ενεργειακή έρευνα Η ενεργειακή ομάδα μετρά τη θερμοκρασία σε όλους τους χώρους του σχολείου για 2 εβδομάδες. Στόχος: Να δημιουργηθεί ένα μακροπρόθεσμο σχεδιάγραμμα θερμοκρασίας του σχολείου Το σχεδιάγραμμα αυτό μπορεί να γίνει με απλό τρόπο ως εξής : Φτιάχνοντας ένα απλό χάρτη του σχολείου χρωματίζουμε τις αίθουσες σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας (πολύ ζεστή : κόκκινο, κανονική θερμοκρασία : πράσινο, πολύ κρύα : μπλε) Ενεργειακή έρευνα Η ενεργειακή έρευνα πραγματοποιείται ταυτόχρονα. Η ενεργειακή ομάδα ελέγχει, πώς «λειτουργεί» το κτίριο: Τρόπος αερισμού των αιθουσών Τρόπος ρύθμισης της θέρμανσης Η χρήση των ηλεκτρικών συσκευών και του εξοπλισμού Χρήση (του θερμού) νερού Η ενεργειακή ομάδα διενεργεί έρευνα μεταξύ των μαθητών που σχετίζονται με : τυχόν παράπονα για τη θερμοκρασία, την ποιότητα της ατμόσφαιρας στις σχολικές αίθουσες την άποψή τους για τη χρήση των ηλεκτρικών συσκευών και του εξοπλισμού την άποψή τους για άλλα ενεργειακά - σχετικά ζητήματα
3.6. Βήμα 6 - Προτάσεις Η ενεργειακή ομάδα συζητά τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της και των συμπερασμάτων της στο σχολείο και αξιολογεί την ενεργειακή κατάσταση του σχολείου. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η ενεργειακή ομάδα μπορεί να προτείνει κάποιες λύσεις. Τέτοιες μπορεί να είναι: Έντονη σήμανση των διακοπτών Αλλαγή του ζεστού νερού Απενεργοποίηση του ηλεκτρονικού εξοπλισμού που δεν χρησιμοποιείται Η ενεργειακή ομάδα προσδιορίζει τη «ομάδα-στόχο» για αυτές τις προτάσεις: Οι χρήστες (μαθητές και δάσκαλοι) Το σχολείο (διευθυντής, επιστάτης ) Η αρμόδια αρχή για τη συντήρηση και τη βελτίωση του σχολείου Η ενεργειακή ομάδα αναπτύσσει τρόπους προσέγγισης των ομάδων - στόχων για να εφαρμόσει τις προτάσεις της.
3.7. Βήμα 7 Πληροφόρηση του σχολικού κοινού Σε αυτή τη φάση, οι μαθητές (η ενεργειακή ομάδα) ενημερώνουν τους συμμαθητές τους για το τι ανακάλυψαν και τι μπορούν να κάνουν όλοι οι χρήστες ενέργειας στο σχολείο για να εξοικονομήσουν ενέργεια. Τρόποι ενημέρωσης: Κάνοντας αφίσες ή πόστερς τοίχων Κάνοντας ένα εργαστήριο στην εβδομάδα προγράμματος Οργανώνοντας μια εβδομάδα εξοικονόμησης ενέργειας Δημιουργώντας έναν ιστοχώρο Οργανώνοντας παρουσιάσεις
3.8. Βήμα 8 Οργανώστε και υλοποιείστε μέτρα που χρειάζονται λίγα χρήματα Μερικές φορές με λίγα χρήματα μπορεί να υπάρξουν σημαντικά αποτελέσματα. Έτσι ένας κατάλογος με το τι μπορεί να γίνει με λίγα χρήματα είναι: Σφραγίζουμε με ταινία τα παράθυρα ή τις πόρτες Τοποθετούμε ασημένια φύλλα αλουμινίου πίσω από τα θερμαντικά σώματα Αλλάζουμε τις λάμπες φωτισμού με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας Αναπροσαρμόζουμε τον κανονισμό θέρμανσης Σημαντικές επενδύσεις. Μπορείτε να διατυπώσετε τις ανάγκες για σημαντικές επενδύσεις και να τις υποβάλετε στις αρμόδιες αρχές. Αλλά θυμηθείτε οι σημαντικές επενδύσεις δεν είναι ο κύριος στόχος του προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας 50/50.
3.9. Βήμα 9 - Χρησιμοποιήστε τα χρήματα που το σχολείο θα κερδίσει από τις προσπάθειές του Μετά από τα αποτελέσματα εφαρμογής του 50/50 ανά έτος: - Ενημερώστε το σχολικό κοινό πόση ενέργεια εξοικονόμησε το σχολείο και πόση εκπομπή CO2 αποφεύχθηκε. - Ενημερώστε το σχολικό κοινό, πόσα χρήματα κέρδισε το σχολείο από την ενέργεια που εξοικονόμησε. - Συζητήστε τι θα γίνει με αυτά τα χρήματα και - ει δυνατόν - πάρτε μια κοινή απόφαση για τη χρήση των χρημάτων. Και τελικά Μην ξεχνάτε ότι τα προγράμματα πρέπει να είναι διασκέδαση για τους μαθητές.
Πίνακας ελέγχου για την προετοιμασία του προγράμματος 50/50. Έγινε Δραστηριότητα Ημερομηνία Παρατηρήσεις Βρείτε σχολεία Εταίροι που εργάζονται στο πρόγραμμα Όνομα, στοιχεία επικοινωνίας Σχολική αρχή (που πληρώνει τους λογαριασμούς) Διευθυντής/ντρια σχολείου Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί Εκπαιδευτής Σύναψη συμφωνίας μεταξύ του σχολείου και της σχολικής αρχή (εφόσον είναι απαραίτητη ) Ανακαλύψτε τα στοιχεία χρήσης της ενέργειας και του κόστους της Βρείτε τα αρχικά στοιχεία Φτιάξτε ένα χάρτη του σχολείου Βεβαιωθείτε ότι έχετε τα απαραίτητα όργανα μέτρησης Διαπραγματευτείτε μια σύμβαση μεταξύ των τοπικών αρχών και του σχολείου Ή προετοιμάστε μια σύμβαση μεταξύ του διευθυντή και των μαθητών Υπογράψτε τη σύμβαση