επιστημονικής έρευνας στα Κράτη-Μέλη στο πεδίο αυτό 1». Στην ίδια Σύσταση, επισημαίνεται



Σχετικά έγγραφα
Η ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β ΕΠΙΠΕΔΟΥ Τ.Π.Ε.

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Πράξη: «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδακτική πράξη (Επιμόρφωση Β επιπέδου Τ.Π.Ε.

Ελληνική ταινία μικρού μήκους

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

2 ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διαδραστικός πίνακας και φιλολογικά μαθήματα. Επιμέλεια: Νότα Σεφερλή

Διαδικασία μετασχηματισμού του Προγράμματος Σπουδών σε μιντιακές δράσεις. Λοΐζος Σοφός

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα: Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΕΑΠ

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Ανάπτυξη Ακουστικών Ικανοτήτων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ. Τόμος Β ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

Μουσικό ταξίδι στην Ελλάδα

Ελάχιστα Λίγο Αρκετά Πολύ

Από που 'σαι ποταμάκι; Ο κύκλος του νερού


«Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές»

Ενστάσεις για προγράμματα, οργάνωση, μεθοδολογία αλλά και τους επιμορφωτές

Ομιλία Διευθυντή της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου στην ημερίδα για την «Επικοινωνία και την Εκπαίδευση»

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαθεματικότητα: πλαίσιο εφαρμογής, αποτελέσματα, πλεονεκτήματα - μειονεκτήματα, κριτική θεώρηση. Δρ Δημήτριος Γκότζος

L'île. Γνωστικό αντικείμενο: Γαλλική Γλώσσα. Δημιουργός: ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΑΤΣΙΚΑ

Διδακτική της Πληροφορικής

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α.

Καθορισμός των ειδικότερων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των προϊσταμένων των περιφερειακών

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΝΟΤΗΤΩΝ (περιγραφή) Περιγραφή του περιεχομένου της ενότητας.

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙ ΙΚΗ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗ. Τόµος Β Ι ΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ. Πίνακας περιεχοµένων

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Δράση Ενημέρωσης Saferinternet.gr ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αντεστραμμένη τάξη/διδασκαλία: Τα βουνά της Ελλάδας

Εισαγωγή στις δομές δεδομένων Στοίβα και Ουρά με τη βοήθεια του Scratch


Τέχνη και Μαθηματικά

Διεθνής Μαθητικός Διαγωνισμός Οπτικοακουστικής Δημιουργίας «Τα σχολεία εκπέμπουν στην ΕΡΤ»

Εφημερίδες! Γνωστικό αντικείμενο: Προσχολική Παιδαγωγική. Δημιουργός: ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ-ΛΙΝΑ ΒΑΛΣΑΜΙΔΟΥ

Συγκεκριμένα οι ασυμβατότητες αφορούν στα παρακάτω: 1. Η ένταξη της Φυσικής Αγωγής στο διδακτικό/ μαθησιακό πεδίο της Σχολικής και Κοινωνικής Ζωής.

Συντάχθηκε απο τον/την Konstantina Πέμπτη, 13 Ιανουάριος :15 - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 23 Ιανουάριος :24

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Θερμές ευχές για Δημιουργική και Ευλογημένη Χρονιά!

Περιφερειακή Διεύθυνσης Π.Ε. & Δ.Ε. Αττικής. Εκτίμηση Διευθυντών Σχολικών Μονάδων ΕΑΕΠ Αττικής για την πορεία του ΕΑΕΠ το σχολικό έτος

"Από την πρώτη ύλη... στο προϊόν", μια ταινία μικρού μήκους

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Η Αχτένιστη Αγελάδα. Γνωστικό αντικείμενο: Προσχολική Παιδαγωγική. Δημιουργός: ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΟΥΚΑ

Δημιουργία παιχνιδιού με το ΜΙΤ AppInvnentor (Πινγκ - Πονγκ).

ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ για το Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Περιεχόμενο

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Διδακτική της Πληροφορικής

Δ.Ε.Π.Π.Σ. Α.Π.Σ. & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ Δημήτριος Γκότζος

Erasmus + EUROPEAN LANGUAGE LABEL ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ 2016

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Α ΚΑΙ Β ΦΑΣΗΣ (ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΟΥΣ)

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι - Ενότητα 1: Εισαγωγή & Ενότητα 2: Γιατί διδάσκουμε Φυσικές επιστήμες (Φ.Ε.) στη Γενική Εκπαίδευση (Γ.Ε.

ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΤΥΠΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ

Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος

Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης του Σχολείου - (Q-ΕΕΑ : 2)

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εφαρμογές Αnimation στη Διδακτική Ξένων Γλωσσών. Περιεχόμενο Προγράμματος

Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΚΑΛΥΜΝΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Δρ Δημήτριος Γκότζος

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Διαμορφωτική Αξιολόγηση των Δεικτών Επιτυχίας και Επάρκειας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Ιούλιος 2017)

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΩΣ ΜΟΡΦΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε;

Εκπαιδευτική Αξιοποίηση Λογισμικού Γενικής Χρήσης

ΔΕΠΠΣ. ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ

Παιδαγωγικό Υπόβαθρο ΤΠΕ. Κυρίαρχες παιδαγωγικές θεωρίες

Δραστηριότητες γραμματισμού: Σχεδιασμός

Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ Α.Ε.)

ΕΡΕΥΝΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Παιδιά & ΜΜΕ Δημόσιος Διάλογος για την προστασία των ανηλίκων από επιβλαβές περιεχόμενο στα ΜΜΕ και στις Νέες Τεχνολογίες

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ ΤΗΣ Ο.Λ.Μ.Ε

Προγραμματίζω παίζοντας: βασικές έννοιες προγραμματισμού με το Scratch

Οι μεγάλοι Ζωγράφοι επισκέπτονται το νηπιαγωγείο μας

Β. Πίνακες που σχετίζονται με τα ευρήματα του ερωτηματολογίου για τους Εκπαιδευτικούς

Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ

Νέες Τεχνολογίες και Εκπαίδευση ΕΠΠΑΙΚ ΑΣΠΑΙΤΕ Παράρτημα Κρήτης. Μιχαηλίδη Αφροδίτη 2017

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Γ ( )

Επαγγελματικός Προσανατολισμός στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση

Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Γλώσσα στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ Α ΚΑΙ Β ΦΑΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Αξιοποίηση κοινωνικών δικτύων στην εκπαίδευση Αλέξης Χαραλαμπίδης Γραφικές Τέχνες / Πολυμέσα Ενότητα Ιανουαρίου 2015

ΘΕΜΑ: Ψηφιακό εκπαιδευτικό περιεχόμενο και σχετικές υπηρεσίες για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

800 ΟΛΟΗΜΕΡΑ NEA ΣΧΟΛΕΙΑ: ΕΝΙΑΙΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Το διάγραμμα Ρ - h ενός ψυκτικού ρευστού.

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών


Ο κήπος των συναισθημάτων

ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Ε. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Εκλογές - εκλογικά συστήματα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ Α ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ - ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΑΞΗ - Αρ.Πρωτ /Γ2/ /ΥΠΑΙΘ

Γεώργιος Καρατάσιος Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας

Νέες Τεχνολογίες και Εκπαίδευση ΕΠΠΑΙΚ ΑΣΠΑΙΤΕ Παράρτημα Κρήτης. Μιχαηλίδη Αφροδίτη 2013

Transcript:

ΣΥΝΟΨΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων για την Παιδεία στα Μέσα Το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων, ο εθνικός φορέας εφαρμοσμένης έρευνας για την οπτικοακουστική επικοινωνία στην Ελλάδα, έχει την εθνική εκπροσώπηση της Παιδείας και Εκπαίδευσης στα Μέσα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EU Media Literacy & Education Expert Group). Στο πλαίσιο αυτό, η έρευνα που υλοποίησε με τίτλο «Πανελλαδική Έρευνα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για την Παιδεία στα Μέσα» εναρμονίζεται με την «Ευρωπαϊκή Σύσταση για την Παιδεία στα Μέσα στο ψηφιακό περιβάλλον Ε(2009) 6464» της Επιτροπής, που μεταξύ άλλων, προτείνει «την υλοποίηση και την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας στα Κράτη-Μέλη στο πεδίο αυτό 1». Στην ίδια Σύσταση, επισημαίνεται η ανάγκη «να εγκαινιαστεί διάλογος για την ένταξη του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας (Παιδείας στα Μέσα) στο διδακτικό πρόγραμμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, και ως μέρους της διδασκαλίας των βασικών ικανοτήτων για τη διά βίου μάθηση, που καθορίζονται στη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης εκεμβρίου 2006, σχετικά με τις βασικές ικανότητες για τη διά βίου μάθηση». ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ To διαδίκτυο, οι Η/Υ και τα ψηφιακά μέσα κερδίζουν έδαφος στις προτιμήσεις των δασκάλων για τη διδασκαλία των ΜΜΕ στη τάξη, παίρνοντας τη σκυτάλη από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, όπως η τηλεόραση και ο Τύπος. Η τάση αυτή αναδεικνύεται ανάγλυφα από τα πρώτα στοιχεία της εθνικής έρευνας για την Παιδεία στα Μέσα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, το συντονισμό και την επεξεργασία της οποίας ανέλαβε το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Το σχολείο ως φορέας υπεύθυνος για τη δημιουργία δραστήριων και κοινωνικά ώριμων μελών της κοινωνίας, οφείλει να εναρμονίζεται, να παρακολουθεί και να ακολουθεί τις εξελίξεις στο χώρο της εκπαίδευσης υπό ένα σύγχρονο πρίσμα. Ως εκ τούτου, η εισαγωγή της παιδαγωγικής στα ΜΜΕ οφείλει να αποτελεί προϊόν διαβουλεύσεων και ριζοσπαστικού πνεύματος προκειμένου τα μέσα να ενταχθούν αρμονικά στο σχολικό περιβάλλον. Θεμελιώδης αρχή και σημείο εκκίνησης αποτελεί η κατάρτιση και η δια βίου μάθηση των εκπαιδευτικών στο διεπιστημονικό αντικείμενο της Παιδείας στα Μέσα. Το σκοπό αυτό εξυπηρετεί η πανελλαδική έρευνα του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων προς τους εκπαιδευτικούς της Προσχολικής και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η οποία εστιάζει όχι 1 Παρ. Ι2 «σε συνέχεια της τρέχουσας μελέτης της Επιτροπής σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης για τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας (παιδεία για τα Μέσα) στην Ευρώπη, να προωθούν συστηματική έρευνα μέσα από μελέτες και έργα σχετικά με τις διάφορες πτυχές και διαστάσεις του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας σε ψηφιακό περιβάλλον και να παρακολουθούν και μετρούν την πρόοδο των επιπέδων γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας (παιδείας για τα Μέσα)».ΕC (2009) 6464. 1

μόνο στην ποσοτική χρήση των ΜΜΕ στην τάξη ως εποπτικό εργαλείο διδασκαλίας, αλλά και στην ποιοτική μελέτη των μέσων ως αντικειμένων μελέτης και ως μηχανισμών διαμόρφωσης συνειδητών και συνειδητοποιημένων κριτικών χρηστών των ΜΜΕ. Η έρευνα αποτελεί την πρώτη, εθνική καταγραφή για την Παιδεία στα Μέσα στους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με στόχο την αποκρυπτογράφηση της στάσης, της γνώσης και της προσωπικής τους εμπειρίας, οι οποίοι καλούνται με τη σειρά τους να διαπαιδαγωγήσουν τους ανήλικους χρήστες των ΜΜΕ. Πεποίθηση αποτελεί ότι εάν δε γνωρίζουμε σε τι επίπεδο βρίσκονται οι γνώσεις των δασκάλων, δε μπορούμε να προχωρήσουμε στην υλοποίηση μιας ουσιαστικής πρότασης περί αναδιαμόρφωσης του σχολικού προγράμματος, μέσω της κατάρτισης και της εισαγωγής μιας ενότητας για τα ΜΜΕ στο σχολείο. Είναι κοινά αποδεκτό ότι η ένταξη της «Παιδείας στα Μέσα», είτε ως αυτόνομη ενότητα είτε διαθεματικά 2, στο ελληνικό σχολείο είναι απολύτως αναγκαία αν θέλουμε να δημιουργήσουμε κοινωνικά ώριμους και ενεργούς πολίτες, ικανούς να «διαβάζουν και να γράφουν στα μέσα», δηλαδή, να κατανοούν, να κρίνουν το περιεχόμενο των ΜΜΕ και να είναι σε θέση να εκφραστούν δημιουργικά και καλλιτεχνικά στις γλώσσες των μέσων. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Σημείο εκκίνησης της έρευνας είναι η διερεύνηση της διμερούς σχέσης του «θεατή- χρήστη» εκπαιδευτικού με τα ΜΜΕ, και εν συνεχεία, η αξιοποίηση και η αποτύπωση της εμπειρικής του γνώσης μέσω της εκπαιδευτικής του ιδιότητας, στο σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό και επικοινωνιακό περιβάλλον. Η διάκριση δε γίνεται ανά μέσο αλλά βάσει των βασικών παραμέτρων που θέτει ο ευρωπαϊκός ορισμός για την «Παιδεία για τα Μέσα» 3. Παράλληλα, προστέθηκε και μια νέα παράμετρος, εκείνη της αξιοποίησης της εμπειρικής γνώσης στην τάξη σε δύο επίπεδα: - της Εκπαίδευσης με τα Μέσα - της Εκπαίδευσης στα Μέσα Στην έρευνα έλαβαν μέρος συνολικά 81 εκπαιδευτικοί, ηλικίας 21-56 και άνω ετών, από το χώρο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (νηπιαγωγοί, δάσκαλοι, σχολικοί σύμβουλοι, διευθυντές σχολείων, προϊστάμενοι), από τη δημόσια εκπαίδευση (98,77%). Παρά τις επανειλημμένες ενέργειες για τη συμμετοχή εκπαιδευτικών και από την ιδιωτική εκπαίδευση, δεν υπήρξε ανταπόκριση από τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια του Ν. Αττικής (πλην μίας συμμετοχής). 2 Βλ. Συμμετοχή του ΙΟΜ στη Δημόσια Διαβούλευση του Υπ.ΠΔΒΜ για την Εθνική Στρατηγική για την Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών, 20-06-2010. 3 Παιδεία στα Μέσα είναι η μιντιακή ικανότητα που περιλαμβάνει την πρόσβαση στα Μέσα επικοινωνίας (τεχνικές δεξιότητες), την κατανόηση, την ανάλυση και κριτική αξιολόγηση των μηνυμάτων των Μέσων και των περιεχομένων τους (γνωστικές δεξιότητες) και τη δυνατότητα προσωπικής έκφρασης και δημιουργίας (επικοινωνίας, παραγωγή περιεχομένου) σε διαφορετικά περιεχόμενα (επικοινωνιακές, κοινωνικές δεξιότητες). Περιλαμβάνει όλες τις μορφές εκπαίδευσης στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας: τον Τύπο και τη φωτογραφία, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο (οπτικοακουστική παιδεία), τον κινηματογράφο (κινηματογραφική παιδεία), το διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες (ψηφιακή αγωγή), τη διαφήμιση στα ΜΜΕ (εμπορική αγωγή) και οιαδήποτε μορφή έκφρασης και επικοινωνίας στη σύγχρονη, ψηφιακή εποχή ((Ανακοίνωση της ΕΕ. COM(2007). 2

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε ανώνυμα και ηλεκτρονικά στο χρονικό διάστημα 15 Φεβρουαρίου-15 Μαΐου 2011 μέσω των εγγεγραμμένων χρηστών του Πανελλήνιου Σχολικού ικτύου, του εκπαιδευτικού κλειστού δικτύου του Υπ. Παιδείας, ια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων, το οποίο λειτουργεί ως πλατφόρμα ενδοδικτύωσης μεταξύ των σχολείων και των εκπαιδευτικών (αρ. έγκρισης Φ15/1551/164104/Γ1). Η Α Ενότητα εξετάζει την τεχνική προσέγγιση που αναφέρεται στην καταρχήν εξοικείωση και φυσική και τεχνική πρόσβαση στα μέσα (πχ. δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, τεχνικές γνώσεις για την ορθή διαχείριση και λειτουργία). ΧΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ Η πρωτιά του διαδικτύου και των Η/Υ καταγράφεται συνολικά ως προς την πρόσβαση (19,45%) και τη χρήση (59,26%) των μέσων τον ελεύθερο χρόνο από το σπίτι με το 49,38% των εκπαιδευτικών να δηλώνουν ότι έχουν άριστες δεξιότητες χρήσης. Ιδιαίτερη προτίμηση συγκεντρώνει και ο Τύπος ο οποίος έρχεται δεύτερος στις προτιμήσεις των εκπαιδευτικών (35,80%) ενώ ο κινηματογράφος έρχεται τρίτος με ποσοστό 28,40%. H τηλεόραση, αν και τυγχάνει ευρείας πρόσβασης, έρχεται τέταρτη στις προτιμήσεις των δασκάλων με ποσοστό 24,69%. Ως βασικά κριτήρια επιλογής ενός μέσου καταγράφονται η ανάγκη για ενημέρωση και ειδησεογραφία και η επιλογή εκπαιδευτικού περιεχόμενου στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το σχολείο (30,86%). Ερώτηση: Σε ποια ΜΜΕ έχετε πρόσβαση τον ελεύθερο χρόνο; 3

Ερώτηση: Ποια Μέσα χρησιμοποιείτε περισσότερο τον ελεύθερο χρόνο; Ερώτηση: Πως αξιολογείτε τις προσωπικές σας δεξιότητες χρήσης των Μέσων; Η Β Ενότητα εξετάζει τις γνωστικές δεξιότητες που αφορούν στην πρόσληψη, την ανάλυση, την ερμηνεία και την αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων των μέσων αλλά και τους τρόπου λειτουργίας των ίδιων των μέσων ως κοινωνικών μηχανισμών. ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΣΤΑ ΜΜΕ Περισσότεροι από τους μισούς εκπαιδευτικούς (54,32%) κρίνουν ότι έχουν ικανοποιητικές γνώσεις για τα ζητήματα γύρω από τους μηχανισμούς λειτουργίας των ΜΜΕ, όπως το ρυθμιστικό πλαίσιο, οι κώδικες δεοντολογίας και η τηλεοπτική σήμανση με το 40,44% να 4

πιστεύει ότι τα ΜΜΕ στην Ελλάδα προσφέρουν χειραγωγούμενη πληροφόρηση για προώθηση ιδίων συμφερόντων. Αν και στρέφονται λοιπόν, στα ΜΜΕ για ενημέρωση δεν εμφανίζονται ικανοποιημένοι από την ποιότητα της προσφερόμενης πληροφόρησης. Ερώτηση: Ποιο είναι το κυρίαρχο στοιχείο που χαρακτηρίζει την ειδησεογραφία στα ΜΜΕ στην Ελλάδα; Οι Γ και Ενότητες εξετάζουν την εμπειρική προσέγγιση, δηλαδή τη μεταβίβαση των εμπειριών, συνειδητά και υποσυνείδητα, και την αποτύπωση της στάσης και γνώσης των εκπαιδευτικών στα ΜΜΕ μέσα στην τάξη, στο πλαίσιο της τυπικής εκπαίδευσης. Περιλαμβάνει έντονα βιωματικά στοιχεία τα οποία αποτυπώνονται τόσο στην Εκπαίδευση με τα Μέσα, δηλ. στην χρήση τους ως εποπτικών εργαλείων διδασκαλίας όσο και στην Εκπαίδευση στα Μέσα, που αναφέρεται στην αυτή καθεαυτή ανάλυση των Μέσων, ως φορέων μηνυμάτων και μηχανισμών αναπαράστασης της κοινωνίας. ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Είναι θετικό το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών έχουν και πρόσβαση και προτίμηση στους Η/Υ στην τάξη (27,83%) με τον κινηματογράφο και τα DVD να έρχονται δεύτερα (15,65%) (είτε σε ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες προβολών, είτε στην τάξη). Το 48,15% προτιμά να χρησιμοποιεί τους Η/Υ, τα κλειστά εκπαιδευτικά δίκτυα και τον κινηματογράφο 2 με 3 φορές την εβδομάδα ενώ ένα ποσοστό 39,51% τα χρησιμοποιεί σε καθημερινή βάση, συναντώντας την θετική ανταπόκριση των μαθητών που συμμετέχουν ενεργά (60,49%). 5

Ερώτηση: Ποια Μέσα χρησιμοποιείτε περισσότερο στην τάξη; Οι λόγοι της πρωτιάς των Η/Υ και των κλειστών δικτύων για εκπαιδευτική χρήση στην τάξη είναι ποικίλοι, και κυρίως: - το ευέλικτο και ευχάριστο για τους μαθητές πολυμεσικό περιβάλλον με διαδραστικό χαρακτήρα - η άμεση και εύκολη πρόσβαση στην αναζητούμενη πληροφορία και η δυνατότητα εναλλακτική πληροφόρησης - η δυνατότητα ανεύρεσης και χρήσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο διαδίκτυο από πληθώρα πηγών - η δυνατότητα εκπόνησης ομαδικών εργασιών - η δυνατότητα εκπόνησης εξατομικευμένων εργασιών ανά μάθημα και διδακτική ενότητα - μια πολυαισθητηριακή προσέγγιση στο διδακτικό αντικείμενο - η ενεργή βιωματική μάθηση - η προϋπάρχουσα εξοικείωση και εμπειρία των μαθητών με τα ψηφιακά μέσα και εκτός σχολείου Παράλληλα, τα κλειστά δίκτυα συγκεντρώνουν τις προτιμήσεις των δασκάλων αφού έχουν ένα βαθμό αξιοπιστίας και ασφάλειας ως προς την πρόσβαση και την εγκυρότητα των πηγών, ενώ παράλληλα προσφέρουν και τη δυνατότητα προηγούμενου ελέγχου του περιεχομένου και της ροής της πληροφορίας για την κατάλληλη προετοιμασία από το σπίτι. 6

ΠΑΙ ΕΙΑ ΣΤΑ ΜΕΣΑ Ακόμα πιο σημαντική από την Εκπαίδευση με τα Μέσα ως εποπτικά εργαλεία είναι η Εκπαίδευση (Παιδεία) στα Μέσα, που εξετάζει η Ενότητα, με στοιχεία για την αποκωδικοποίηση, την ανάλυση, την ερμηνεία, και τη δυνατότητα τελικά της επιλογής ανάμεσα στην αποδοχή ή την απόρριψη των μηνυμάτων και των ίδιων των μέσων. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ: ΑΠΟ ΠΟΙΑ ΜΕΣΑ ΑΝΤΛΟΥΝ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟΥΣ; Και πάλι οι Η/Υ (43,04%) και τα πολυμέσα (30,99%) συγκεντρώνουν τις προτιμήσεις των εκπαιδευτικών ως προς την άντληση των παραδειγμάτων για αναφορά στην τάξη, ενώ και ο Τύπος (εφημερίδες, περιοδικά, φωτογραφικό υλικό), έρχονται τρίτα στις προτιμήσεις (28,36%), για το λόγο ότι περιέχουν άφθονο οπτικό υλικό, εύκολο και άμεσο στη χρήση. Συνοψίζοντας, το 77% των εκπαιδευτικών θεωρεί πολύ σημαντική τη διδασκαλία της Παιδείας στα Μέσα στο σχολείο, στην οποία αναφέρονται κυρίως διαθεματικά εν μέσω άλλων διδακτικών αντικειμένων (41,98%) αλλά και αυθόρμητα, εν μέσω συζήτησης (25,93%). Ερώτηση: Πόσο σημαντική θεωρείτε την εκπαίδευση των μαθητών στα Μέσα σήμερα; Στις πηγές αναφοράς πρώτη έρχεται η προσωπική έρευνα στο διαδίκτυο μέσα από την εγχώρια και διεθνή βιβλιογραφία (23,74%). Ακολουθούν οι πηγές από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (14,24%), τον εντεταλμένο φορέα του Υπ. Παιδείας για την παροχή εκπαιδευτικού υλικού στα σχολεία και η πρόσβαση σε σχολικές βιβλιοθήκες (13,06%). Μικρά αλλά μετρήσιμα ποσοστά συγκεντρώνουν οπτικοακουστικά αρχεία και φορείς όπως η Εκπαιδευτική Τηλεόραση και το Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ, τονίζοντας ότι χρήζουν περισσότερης προβολής, εκπαιδευτικής αξιοποίησης και εμπλουτισμού του περιεχομένου τους. Αλλά και το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων αναφέρεται ως φορέας παροχής ελεύθερου εκπαιδευτικού υλικού το οποίο επίσης, χρήζει εμπλουτισμού και περαιτέρω 7

αξιοποίησης. Παράλληλα, δε λείπει και η αναφορά σε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, όπως το Εθνικό ίκτυο Αγωγής Τηλεόρασης, που διοργανώνει η ιεύθυνση της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Ν. Σερρών καθώς και η ανάγκη διαδικτύωσης και ανταλλαγής τεχνογνωσίας στη διεθνή σκηνή, μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες ΜΚΟ. Ερώτηση: Από ποιες πηγές αντλείτε το εκπαιδευτικό υλικό για χρήση στην τάξη; Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί για την επιλογή του υλικού τους είναι: να ταιριάζει με την ηλικιακή κατηγορία και το επίπεδο των μαθητών (22,62%) να έχει διαδραστικό χαρακτήρα και να παρακινεί τα παιδιά σε ενεργό συμμετοχή (21,97%) - εξ ού και το προβάδισμα των ψηφιακών μέσων και να ανταποκρίνεται στις οικείες εμπειρίες των μαθητών (18,69%). ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΣΚΟΛΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Το τελευταίο σκέλος της έρευνας εστιάζει στις δυσκολίες και τα κωλύματα που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί, τόσο ως προς την εφαρμογή της Παιδείας στα Μέσα στη τάξη όσο και ως προς την υλικοτεχνική υποδομή. Στα κυριότερα προβλήματα αναφέρονται η έλλειψη χρόνου σε όμοια ποσοστά με την απουσία ή/και έλλειψη τεχνικών, υποστηρικτικών μέσων (16,00%) ενώ τρίτο στοιχείο αποτελεί η απουσία του κατάλληλου διδακτικού πλαισίου (14,22%). Τα νομικά ζητήματα ως προς τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού για εκπαιδευτικούς σκοπούς, που σχετίζονται κυρίως με τα πνευματικά δικαιώματα χρήσης δε φαίνεται να αποτελούν ουσιαστικό κώλυμα για τους εκπαιδευτικούς αφού το 65,82% αναφέρει ότι χρησιμοποιεί υλικό ελεύθερο προς χρήση. Εντούτοις, τίθεται προς 8

περαιτέρω διερεύνηση τι ακριβώς θεωρείται υλικό «ελεύθερο προς χρήση» και τι υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα στο σχολικό περιβάλλον. Ερώτηση: Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε κατά την διδασκαλία της εκπαίδευσης στα Μέσα στο σχολείο; Στα σημαντικότερα πορίσματα της έρευνας συγκαταλέγεται και το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών (92,59%) δηλώνει πως θα ήθελε περισσότερο υλικό, κατάλληλα διαμορφωμένο (ανά μέσο και ανά βαθμίδα εκπαίδευσης), με επιστημονικά ελεγμένα παιδευτικά κριτήρια για τη διδασκαλία της Παιδεία στα Μέσα στην τάξη. Ερώτηση: Θα θέλατε να υπάρχει περισσότερο υλικό για την εκπαίδευση στα Μέσα; 9

ΟΙ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΛΕΝΕ ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙ ΕΙΑ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Εν κατακλείδι, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (περισσότερο από το 82%) δηλώνουν υπέρ της εισαγωγής μιας διδακτικής ενότητας για την Παιδεία στα Μέσα στην ατζέντα των μαθημάτων, με το 61,73% να τάσσεται υπέρ της διαθεματικής προσέγγισης και το 20,99% υπέρ μιας αυτόνομης διδακτικής ενότητας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση 4. Πρόκειται για μια υπαρκτή πλέον ανάγκη την οποία οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας, και να εξετάσει περαιτέρω, υπό ένα μοντέρνο πρίσμα, τη δυνατότητα ενσωμάτωσης στη διδακτική ατζέντα του Νέου Σχολείου του 21 ου αιώνα. Ερώτηση: Ποια είναι η γνώμη σας για την εισαγωγή ενός μαθήματος για την «Αγωγή στα ΜΜΕ» στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση; Η έρευνα του Ινστιτούτου Οπτικοακουστικών Μέσων εκτός από την καταγραφή των αναδυόμενων τάσεων και σύγχρονων προσεγγίσεων στον κύκλο των εκπαιδευτικών και δασκάλων στην Ελλάδα, επιβεβαιώνει για πολλοστή φορά την ανάγκη δέσμευσης μιας καινοτόμου εκπαιδευτικής πολιτικής που θα βασίζεται στο τρίπτυχο: 1. Αναδιαμόρφωση και σύγχρονος σχεδιασμός του περιεχομένου του εκπαιδευτικού προγράμματος με καινοτόμες διδασκαλίες. 2. Ενίσχυση της υλικοτεχνικής υποδομής με οπτικοακουστικά εποπτικά μέσα και ηλεκτρονική διαδικτύωση των σχολείων. 3. Επιμόρφωση και δια βίου κατάρτιση των δασκάλων και εκπαιδευτικών στο διεπιστημονικό αντικείμενο της Παιδείας στα Μέσα. Αθήνα, Ιούνιος 2011 4 Το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων αναγνωρίζοντας την πάγια ανάγκη για ευθυγράμμιση του ελληνικού σχολείου με τις διεθνείς εξελίξεις στο χώρο της Παιδείας στα Μέσα έχει επισημάνει την ανάγκη εισαγωγής μιας ενότητας για τα ΜΜΕ στην τυπική εκπαίδευση από το 2007 στην ημερίδα του «Το Αλφάβητο των Μέσων και η Διδασκαλία του» (Αθήνα, 24.10.2007). 10