Του παραλόγου και του. παρανόμου Η κρίση των σκουπιδιών Η απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί σε ανοικτούς χώρους, σε αγροτικούς δρόμους, σε χαράδρες αλλά δυστυχώς και σε δεντρόφυτες περιοχές προκαλεί έντονη αγανάκτηση και δυσφορία. Ολόκληρες περιοχές έχουν σχεδόν μετατραπεί σε χωματερές που φιλοξενούν κάθε είδους σκουπίδια. Ασυνείδητοι συμπολίτες μας, απαλλάσσονται εύκολα από κάθε είδους άχρηστα υλικά και τα πετούν με ευκολία όπου και όπως τους βολεύει. Ξύλα, κλαδέματα, παλιά και σπασμένα έπιπλα, υλικά κατεδαφίσεων και οικιακά σκουπίδια συνθέτουν ένα τοπίο αποσάθρωσης. Με τα πιο πάνω δεδομένα, και έχοντας υπόψη μας ότι τον Αύγουστο του 2013 μια πυρκαγιά που ξεκίνησε από παράνομο σκουπιδότοπο έκαψε μεγάλες εκτάσεις αγροτικής γης και απείλησε κατοικημένες περιοχές στην Επισκοπή επιλέξαμε να ερευνήσουμε το θέμα της Ανεξέλεγκτης Χρήσης των Παράνομων Σκουπιδότοπων. Κάνοντας κάποιος μια βόλτα στην Επισκοπή και τις γύρω κοινότητες καταλήγει στη θλιβερή διαπίστωση ότι ολόκληρη η περιοχή βρίσκεται σε κλοιό παράνομων σκουπιδότοπων. Ούτε αυτή η κοίτη του ποταμού Κούρρη, Αγροτικός Δρόμος Ερήμης - Κολόσσιου σύμφωνα με τους κοινοτάρχες της Επισκοπής και της Ερήμης, δεν γλύτωσε από την απερισκεψία των επιτήδειων που με περισσή αδιαφορία και θράσος κακοποιούν βάναυσα το οικοσύστημα και τη βιοποικιλότητα της περιοχής.
Το πρόβλημα το δημιουργούν λίγοι. Δύσκολος ο εντοπισμός και η τιμωρία τους Στην επαφή μας με τον κοινοτάρχη της Επισκοπής κ. Παύλου Πούρη, διαπιστώσαμε και την δική του απογοήτευσή. Στην κοινότητα λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια οργανωμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης και παραδέχεται ότι οι κάτοικοι είναι ιδιαίτερα Ο παράνομος, και κλειστός πλέον, σκουπιδότοπος της Επισκοπής συνεργάσιμοι. Όμως, δυστυχώς, η δράση των ελάχιστων συμπολιτών μας, όπως δηλώνει, αμαυρώνει την εικόνα της υπαίθρου αλλά και του πολιτισμού μας. Η δράση τους δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή αφού για ολόκληρη την επαρχία Λεμεσού υπάρχουν μόνο δύο λειτουργοί επιφορτισμένοι με την επιτήρηση και την πρόληψη της απόρριψης σκουπιδιών στην ύπαιθρο. Ακόμα και αν εντοπιστεί κάποιος είναι πολύ δύσκολη η στοιχειοθέτηση υπόθεσης από την αστυνομία για νομικούς και άλλους λόγους. Γι αυτό, επενδύει ιδιαίτερα στην ευαισθητοποίηση των νέων ανθρώπων. Βρίσκεται σε στενή συνεργασία με το δημοτικό σχολείο της κοινότητας με το οποίο οργανώνουν από κοινού περιβαλλοντικές δράσεις όπως δενδροφυτεύσεις, καθαρισμό της παραλίας του Κουρίου, διαλέξεις και συμμετοχή σε περιβαλλοντικά προγράμματα. «Πράσινο Σημείο» στην Ερήμη Ο κοινοτάρχης της Ερήμης κ. Πανίκος Χατζηχαμπής διαπιστώνει και αυτός ότι η παράνομη απόρριψη σκουπιδιών αποτελεί καθημερινό φαινόμενο. Πέρα από το οργανωμένο πρόγραμμα συλλογής των ανακυκλώσιμων υλικών που λειτουργεί στην κοινότητα, με πρωτοβουλία του ίδιου και του κοινοτικού συμβουλίου, έχει
περιφραχθεί συγκεκριμένος χώρος όπου οι κάτοικοι μπορούν να πετούν παλαιά έπιπλα, άχρηστα μεταλλικά ή πλαστικά αντικείμενα και χαλασμένες οικιακές συσκευές. Από το χώρο αυτό κάποια υλικά προωθούνται για ανακύκλωση ενώ κάποια άλλα καταλήγουν (δυστυχώς ακόμα) στο Βατί. Παρά όμως τις πολλές προσπάθειες, όπως αναφέρει, το πρόβλημα διογκώνεται. Εστιάζει, προσωπικά, στην αρρωστημένη νοοτροπία μας. Αναφέρει, χαρακτηριστικά, την ακαθαρσία που μαζεύεται (προφανώς όχι από μόνη της) καθημερινά στα πάρκα και στην πλατεία της κοινότητας, αφού ενώ οι κάλαθοι είναι κυριολεκτικά δίπλα μας, αρεσκόμαστε να κολυμπάμε στα σκουπίδια. Ο Περιφραγμένος Χώρος στην Ερήμη Καταδίκη από Ε.Ε Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Κυπριακή Δημοκρατία, διότι παρέλειψε να θέσει εκτός λειτουργίας όλες τις χωματερές ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων στην επικράτειά της ή να διασφαλίσει ότι αυτές πληρούν τις απαιτήσεις της οδηγίας 1999/31. Η Κύπρος αναγνωρίζει ότι από τις 115 χωματερές ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων κατάφερε να θέσει εκτός λειτουργίας τις 113. Έχει θέσει ως στόχο τον τερματισμό της λειτουργίας των υπολοίπων δύο (Βατί και Κοτσιάτη) στη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Το κλείσιμο των δύο χωματερών ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων που έχουν απομείνει είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη δημιουργία και τη λειτουργία νέων μονάδων διαχειρίσεως αποβλήτων, τα πράσινα σημεία (βλέπε παρακάτω), τα οποία δεν προβλέπεται να περατωθούν πριν το τέλος του έτους.
Λύσεις Υπάρχουν Το πρόβλημα, όπως εκτιμούν οι αρμόδιες υπηρεσίες, δεν πρόκειται να αμβλυνθεί μέχρι την υλοποίηση του προγράμματος που προωθεί το Υπουργείο Εσωτερικών με τα πράσινα σημεία: Η ανάπτυξη ενός παγκύπριου δικτύου πράσινων σημείων για παραλαβή ανακυκλώσιμων υλικών και υλικών που δεν μπορούν να καταλήγουν σε μονάδες ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων και επίσης εκείνων που δεν συλλέγονται από συλλογικά συστήματα. Τέτοια απόβλητα είναι οι ακτινογραφίες, αλουμίνιο, γυαλί, έπιπλα, κλαδέματα, γρασίδι, μεταλλικά αντικείμενα, λαμπτήρες, μπάζα, μπαταρίες, ξύλο, παιχνίδια, στρώματα, πλαστικά δοχεία, υλικά καθαρισμού, υλικά συσκευασίας (χαρτόνια), φάρμακα, υφάσματα/χαλιά, χαρτί, χρώματα κ.ά. Από το ερωτηματολόγιο προς τους γονείς. Για όλες τις απαντήσεις κάντε κλικ εδώ Αναμένεται να δημιουργηθούν παγκύπρια 28 πράσινα σημεία. Ειδικότερα, η περιοχή του Γυμνασίου μας θα εξυπηρετείται από το πράσινο σημείο που θα δημιουργηθεί στο Κολόσσι. Στόχος του σχεδίου των πράσινων σημείων, που αποτελεί μια δοκιμασμένη πρακτική διεθνώς για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων, είναι η μείωση αποβλήτων, η επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση, ανακύκλωση, η εκτροπή αποβλήτων από την ταφή, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των τοπικών κοινωνιών, η μείωση της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποβλήτων, η προστασία του περιβάλλοντος, η εξυπηρέτηση των πολιτών/τοπικών Αρχών και τέλος η εναρμόνιση με την πολιτική διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ.
Και πράσινα μυαλά! Η οικονομική τραγωδία που μαστίζει τον τόπο μας είναι αποτέλεσμα της ίδιας νοοτροπίας που γέμισε την ύπαιθρο παράνομες χωματερές και σκουπιδότοπους. Και για μια ακόμα φορά, η Ε.Ε καλείται να μας υποδείξει λύσεις (λιγότερο επώδυνες αυτή τη φορά) που έπρεπε να είχαμε ήδη εφαρμόσει. Η αδιαφορία πολιτών αλλά και δυστυχώς αρμοδίων καλλιέργησε την περιβαλλοντική αυτή ασυδοσία. Η συνεισφορά στη δημιουργία ενός καθαρότερου και ασφαλέστερου περιβάλλοντος δεν αποτελεί απλά μια ευρωπαϊκή μας υποχρέωση. Από το ερωτηματολόγιο προς τους μαθητές. Για όλες τις απαντήσεις κάντε κλικ εδώ Όπως προκύπτει από το ερωτηματολόγιο που απαντήθηκε από τους κατοίκους της περιοχής, επιβάλλεται όλοι να συνειδητοποιήσουμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που έχουν οι επιλογές μας. Να ενσωματώσουμε νέες πρακτικές στην καθημερινότητά μας. Οι μαθητές, με τον τρόπο που απαντούν στο δικό τους ερωτηματολόγιο, καταδεικνύουν την ανάγκη ώστε να ενισχυθεί η περιβαλλοντική αγωγή στα σχολεία.
Παρά την λειτουργία πληθώρας οικολογικών προγραμμάτων και δράσεων στη σχολική κοινότητα χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να γεφυρωθεί το κενό από τη θεωρεία στην πράξη. Βιβλιογραφία 1. Ιάσονας Ιάσωνος, Ο Φιλελεύθερος 13/10/2004: Σε κλοιό παράνομων χωματερών η Λεμεσός 2. Ιάσωνας Ιάσωνος, Ο Φιλελεύθερος 25/08/2014 : Ο ποταμός Κούρρης έγινε σκουπιδότοπος 3. ΚΥΠΕ: Ανεξέλεγκτοι οι σκουπιδότοποι της Κύπρου 4. Συνέντευξη του κοινοτάρχη Επισκοπής κ. Παύλου Πούρη 5. Συνέντευξη του κοινοτάρχη Ερήμης κ. Πανίκου Χατζηχαμπή 6. Ερωτηματολόγιο για μαθητές του Γυμνασίου Επισκοπής 7. Ερωτηματολόγιο για γονείς μαθητών του Γυμνασίου Επισκοπής