ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΠ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 22/10/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΝΟΤΑ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Το οίδημα στην περιοχή της φλεγμονής οφείλεται: Στη διάχυση πλάσματος στους γύρω ιστούς Στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων Στην έκκριση αντιμικροβιακών ουσιών Στον σχηματισμό του ινώδους 2. Βακτηριοκτόνο δράση έχει/-ουν: Η ισταμίνη Τα αυτοαντισώματα Η λυσοζύμη Τα αλλεργιογόνα 3. Με εκβλάστηση είναι δυνατό να πολλαπλασιάζονται: Οι μύκητες Τα πρωτόζωα Οι ιοί Τα βακτήρια 4. Η κίρρωση του ήπατος προκαλείται εξαιτίας της αποθήκευσης στα ηπατικά κύτταρα: Πρωτεϊνών Υδατανθράκων Λιπών Αλκοόλ Σελίδα 1 από 5
5. Μηχανισμό μη ειδικής άμυνας αποτελεί/-ούν: Τα λεμφοκύτταρα Τα αντισώματα Τα αυτοαντισώματα Το συμπλήρωμα ΜΟΝΑΔΕΣ 25 ΘΕΜΑ Β Β1. Να αντιστοιχίσετε κάθε όρο της στήλης Ι με έναν όρο από τη στήλη ΙΙ: Στήλη Ι Στήλη ΙΙ Νικοτίνη 1. Καταστολή μικρών πόνων Αιθυλική αλκοόλη 2. Καταρράκτης Ενδορφίνες 3. Απώλεια μνήμης Ισταμίνη Ε. Αυτοαντισώματα 4. Έκκριση αδρεναλίνης 5. Άσθμα Β2. Να χαρακτηρίστε κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστή (Σ) ή λανθασμένη (Λ). i. Η μεθαδόνη είναι μία ναρκωτική ουσία που έχει δράση παρόμοια με την ηρωίνη. ii. Στον μυελό των οστών παράγονται, διαφοροποιούνται και ωριμάζουν τα Τ λεμφοκύτταρα. iii. Οι ιντερφερόνες είναι ένα σύμπλοκο 20 πρωτεϊνών στον ορό του αίματος. iv. Οι λεμφαδένες αποτελούν δευτερογενή λεμφικά όργανα. v. Τα μονοκύτταρα αποτελούν κατηγορία φαγοκυττάρων και προέρχονται από τη διαφοροποίηση των μακροφάγων. vi. Το ινώδες σχηματίζεται από τη δράση των τοξινών στις νευρικές απολήξεις. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 Σελίδα 2 από 5
Β3. Να γράψετε τους ορισμούς: i. Ανοσία ii. Φλεγμονή iii. Ενδοτοξίνες ΜΟΝΑΔΕΣ 9 (3+3+3) Β4. Να περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο δρα ο HIV από τη στιγμή της μόλυνσης ενός ατόμου μέχρι τη στιγμή που το άτομο γίνεται φορέας. ΘΕΜΑ Γ Γ1. Ένα άτομο μολύνθηκε για πρώτη φορά από τον ιό της ηπατίτιδας Οι βιοχημικές αναλύσεις του αίματός του μετά τη μόλυνση έδειξαν υψηλές συγκεντρώσεις διαφόρων λεμφοκυττάρων, όπως απεικονίζονται στη γραφική παράσταση: Λεμφοκύτταρα Β λεμφοκύτταρα Κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα Χρόνος Να γράψετε τους πιθανούς τρόπους μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας στο άτομο και άλλους ιούς που γνωρίζετε ότι μεταδίδονται με αυτούς τους τρόπους. Να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο ενεργοποιούνται και τον τρόπο με τον οποίο δρουν κατά του ιού τα κυτταροτοξικά Τ λεμφοκύτταρα. Πώς ονομάζονται οι ουσίες που παράγονται από τα Β λεμφοκύτταρα και με ποιον τρόπο συμβάλλουν στην εξουδυετέρωση του ιού; (1+4) Σελίδα 3 από 5
Συγκέντρωση ανοσοκατασταλτικού φαρμάκου Γ2. Ένας μεταμοσχευμένος ασθενής υποβάλλεται σε ανοσοκαταστολή με τη χορήγηση ειδικού φαρμάκου. Η επιθυμητή ανοσοκαταστολή επιτυγχάνεται όταν η συγκέντρωση του φαρμάκου στο αίμα του ασθενή είναι μεγαλύτερη των 10 ng/ml αίματος και μικρότερη των 40 ng/ml αίματος. Στη γραφική παράσταση απεικονίζεται η συγκέντρωση της ουσίας αυτής στο αίμα του ασθενή για 15 ημέρες: 40 ng/ml 10 ng/ml 2 4 7 8 10 12 15 ημέρες Να εξηγήσετε για ποιο λόγο είναι αναγκαία η χορήγηση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων στους μεταμοσχευμένους ασθενείς. Να εντοπίσετε από τη γραφική παράσταση το χρονικό διάστημα εντός των 15 ημερών που ο ασθενής ήταν ευάλωτος σε μικρόβια και το χρονικό διάστημα που υπήρχε κίνδυνος για το μόσχευμα. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ΘΕΜΑ Δ Η Άννα τραυματίστηκε με αιχμηρό αντικείμενο στο οποίο υπήρχαν ενδοσπόρια ενός μικροβίου. Λίγες ώρες αργότερα χορηγήθηκε στην Άννα ορός για το συγκεκριμένο μικρόβιο. Σελίδα 4 από 5
Ουσία ορού / μικρόβιο Στο διάγραμμα απεικονίζεται η συγκέντρωση του μικροβίου και η συγκέντρωση των ουσιών του ορού: β α t1 Χρόνος Δ1. Να εξηγήσετε τι είναι ο ορός και ποιος τύπος ανοσίας επιτυγχάνεται με τον ορό. Να γράψετε με ποιους άλλους τρόπους είναι δυνατό να επιτευχθεί αυτός ο τύπος ανοσίας. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 (2+2+2) Δ2. Ποια καμπύλη (α, β) αντιστοιχεί στο μικρόβιο και ποια στις ουσίες του ορού; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Δ3. Να εξηγήσετε ποια κατηγορία μικροβίων δημιουργεί ενδοσπόρια, να γράψετε τι είναι τα ενδοσπόρια και να εξηγήσετε εάν ο σχηματισμός ενδοσπορίων αποτελεί τρόπο αναπαραγωγής των μικροβίων αυτών. ΜΟΝΑΔΕΣ 7 (1+5+1) Δ4. Στον χρόνο t1, η Άννα μολύνθηκε πάλι από το ίδιο μικρόβιο, χωρίς ωστόσο να της χορηγηθεί εκ νέου ορός. Να γράψετε εάν κατά τη δεύτερη αυτή μόλυνση ο οργανισμός της Άννας αντιδρά με πρωτογενή ή δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Δ5. Να γράψετε τρεις διαφορές μεταξύ των εμβολίων και των ορών. ΜΟΝΑΔΕΣ 3 ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!! Σελίδα 5 από 5