Θέμα 3 Το εστιατόριο πολυτελείας «Η Ωραία Θεσσαλονίκη» παρουσιάζει τους τελευταίους μήνες ραγδαία αύξηση των πωλήσεών του. Στοιχεία για τα έσοδα και έξοδα της επιχείρησης κατά το 2 ο τρίμηνο του 2013 δίνονται παρακάτω: Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Πωλήσεις σε μερίδες 3.000 3.750 4.500 Πωλήσεις (σε ) 420.000 525.000 630.000 Μείον: Κόστος Πωλήσεων 168.000 210.000 252.000 Μικτό κέρδος 252.000 315.000 378.000 Μείον: λειτουργικά έξοδα: Μεταφορικά 44.000 50.000 56.000 Διαφήμιση 70.000 70.000 70.000 Μισθοί 107.000 125.000 143.000 Ασφάλιση 9.000 9.000 9.000 Αποσβέσεις 42.000 42.000 42.000 Σύνολο λειτουργικών εξόδων 272.000 296.000 320.000 Αποτέλεσμα περιόδου (ζημία) (20.000) 19.000 58.000 Ζητείται: Α) Ταξινομήστε όλα τα έξοδα που εμφανίζονται στην ως άνω Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης ως σταθερά, μεταβλητά, ή μικτά (ημιμεταβλητά). 1
A Σταθερό κόστος : παραμένει σταθερό και ανεξάρτητο από τον όγκο της παραγωγής. Σταθερά έξοδα είναι η διαφήμιση, η ασφάλιση και οι αποσβέσεις Μεταβλητό κόστος : το συνολικό μεταβλητό κόστος ακολουθεί τις μεταβολές του όγκου παραγωγής ενώ το μέσο μεταβλητό, δηλαδή το ανά μονάδα μεταβλητό κόστος, παραμένει σταθερό καθ όλη τη διάρκεια της παραγωγής. Μεταβλητό έξοδο είναι το κόστος πωλήσεων το οποίο είναι το μοναδικό που παραμένει σταθερό 168.000 210.000 252.000 ανά μονάδα και ίσο με: 56. 3.000 3.750 4.500 Μικτό κόστος (ημιμεταβλητό) : Είναι τα κόστη τα οποία έχουν τόσο μεταβλητό όσο και σταθερό κομμάτι. Ακολουθούν τον τύπο εξίσωσης της ευθείας Υ = α + β * Χ όπου Υ = το εξεταζόμενο ημιμεταβλητό κόστος και Χ το ύψος της παραγωγής. Χαρακτηριστικό τους είναι ότι μεταβάλλονται σε απόλυτο μέγεθος με την αύξηση του όγκου της παραγωγής ωστόσο το ανά μονάδα κόστος φθίνει Μικτά κόστη είναι τα μεταφορικά και οι μισθοί 44.000 50.000 56.000 Μεταφορικά: Απρίλιος: 14, 67 Μάιος: 13, 33 Ιούνιος: 12, 44 3.000 3.750 4.500 107.000 125.000 56.000 Μισθοί: Απρίλιος: 35, 67 Μάιος: 33, 33 Ιούνιος: 31, 78 3.000 3.750 4.500 Β) Χρησιμοποιώντας κατάλληλες τεχνικές υπολογίστε το σταθερό και το μεταβλητό ανά μονάδα έξοδο για κάθε περίπτωση ημιμεταβλητού εξόδου. 2
Β Μεταφορικά: Πρέπει να προσδιορίσω τις παραμέτρους της εξίσωσης: Υ = α + β * Χ. Χρειάζομαι δύο συνδυασμούς Χ,Υ. Για Χ 1 (επίπεδο παραγωγής) = 3.000 έχω μεταφορικά Υ 1 = 44.000 ενώ για Χ 2 = 3.750 τα μεταφορικά είναι Υ 2 = 50.000 Επομένως πρόκειται για ένα σύστημα 2 εξισώσεων με 2 αγνώστους: 44.000 = α + β * 3.000 (1) 44.000 - β * 3.000 = α 44.000 - β * 3.000 = α 50.000 = α + β * 3750 (2) 50.000 = 44.000 β * 3.000 + β * 3.750 50.000 44.000 = 750β α 44.000 - β * 3.000 = α 44.000 - β * 3.000 = α 44.000 8 * 3.000 = α α = 44.000-24.000 =20.000 6.000 6.000 = 750 * β β = 8 β = 8 β = 8 750 Επομένως η μορφή του μεταφορικού κόστους είναι: Υ = 20.000 + 8 * Χ Η εξίσωση αυτή επαληθεύει και το μήνα Ιούνιο καθώς για Χ = 4.500 Υ = 20.000 + 8 * 4.500 = = 20.000 + 36.000 = 56.000. Επομένως το σταθερό μεταφορικό κόστος είναι το α = 20.000 ενώ το μεταβλητό ανά μονάδα μεταφορικό κόστος είναι β = 8. Μισθοί: Όμοια για τους μισθούς χρειάζομαι δύο συνδυασμούς Χ,Υ της εξίσωσης: Υ = α + β * Χ. Για Χ 1 (επίπεδο παραγωγής) = 3.000 έχω μισθούς Υ 1 = 107.000 ενώ για Χ 2 = 3.750 οι μισθοί είναι Υ 2 = 125.000 Επομένως πρόκειται για ένα σύστημα 2 εξισώσεων με 2 αγνώστους: 107.000 = α + β * 3.000 (1) 107.000 - β * 3.000 = α 125.000 = α + β * 3750 (2) 125.000 = 107.000 β * 3.000 + β * 3.750 107.000 - β * 3.000 = α 107.000 - β * 3.000 = α α = 107.000 24 * 3.000 18.000 = 750 * β 18.000 18.000 24 24 750 750 α = 107.000 72.000 α = 35.000 β = 24 β= 24 Επομένως η μορφή του κόστους των μισθών είναι: Υ = 35.000 + 24 * Χ Η εξίσωση αυτή επαληθεύει και το μήνα Ιούνιο καθώς για Χ = 4.500 Υ = 35.000 + 24 * 4.500 = = 35.000 + 108.000 = 143.000. Επομένως το σταθερό κόστος μισθοδοσίας είναι το α = 35.000 ενώ το μεταβλητό ανά μονάδα κόστος μισθοδοσίας είναι β = 24. 3
Γ) Υπολογίστε προϋπολογιστικά το αποτέλεσμα του Ιουλίου αν η επιχείρηση πωλήσει 6.000 μερίδες φαγητού. Γ Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Πωλήσεις σε μερίδες 3.000 3.750 4.500 6.000 Πωλήσεις (σε ) 420.000 525.000 630.000 840.000 Μείον: Κόστος Πωλήσεων 168.000 210.000 252.000 336.000 Μικτό κέρδος 252.000 315.000 378.000 504.000 Μείον: λειτουργικά έξοδα : Μεταφορικά 44.000 50.000 56.000 68.000 Διαφήμιση 70.000 70.000 70.000 70.000 Μισθοί 107.000 125.000 143.000 179.000 Ασφάλιση 9.000 9.000 9.000 9.000 Αποσβέσεις 42.000 42.000 42.000 42.000 Σύνολο λειτουργικών εξόδων 272.000 296.000 320.000 368.000 Αποτέλεσμα περιόδου (ζημία) (20.000) 19.000 58.000 136.000 Πωλήσεις = Τιμή *Ποσότητα Πωλήσεις 420.000 525.000 630.000 Μέση τιμή πώλησης = 140. Μερίδες 3.000 3.750 4.500 Άρα οι πωλήσεις του Ιουλίου είναι 140 * 6.000 = 840.000 Κόστος πωλήσεων : Το μέσο κόστος πωλήσεων όπως είδαμε είναι 56 ανά μερίδα επομένως το κόστος πωλήσεων του Ιουλίου είναι 56 *6.000 = 336.000 Μεταφορικά : Η εξίσωση του ημιμεταβλητού μεταφορικού κόστους είναι: Υ = 20.000 + 8 * Χ = = 20.000 + 8 * 6.000 = 20.000 + 48.000 = 68.000 Μισθοί : Η εξίσωση του ημιμεταβλητού μισθολογικού κόστους είναι: Υ = 35.000 + 24 * Χ = = 35.000 + 24 * 6.000 = 35.000 + 144.000 = 179.000 4
Δ) Τι αποθεματοποιημένα κόστη παραγωγής μπορεί να εμφανίζονται στον Ισολογισμό της ως άνω επιχείρησης. Δ Αποθεματοποιημένο κόστος καλείται το κόστος το οποίο παραμένει ως στοιχείο του ενεργητικού και δεν έχει μετατραπεί σε έξοδο στη χρήση στην οποία δημιουργήθηκε. Επομένως με βάση την απορροφητική κοστολόγηση το σύνολο του κόστους που δημιουργείται για την παραγωγή ενός τελικού προϊόντος αποτελεί και αποθεματοποιημένο κόστος στην περίπτωση που το προϊόν δεν πουληθεί αλλά παραμείνει ως τελικό απόθεμα ή ημικατεργασμένο στην αποθήκη της επιχείρησης. Στην περίπτωση του εστιατορίου θα πρέπει να αναζητηθούν αποθέματα ετοίμων ή ημικατεργασμένων φαγητών όπως πρώτες ύλες που έχουν εξαχθεί από την αποθήκη αλλά δεν έχουν μετατραπεί σε έτοιμα φαγητά ή έχουν μετατραπεί μεν σε έτοιμα φαγητά τα οποία όμως δεν έχουν πουληθεί. Επίσης θα συμπεριλαμβάναμε τα σταθερά ΓΒΕ που επιβαρύνουν το κόστος της μερίδας όπως αποσβέσεις των ηλεκτρικών συσκευών της κουζίνας ή το πάγιο του ηλεκτρικού ρεύματος που χρησιμοποιείται στην κουζίνα επίσης όσον αφορά ημικατεργασμένες ή έτοιμες αλλά απούλητες μερίδες φαγητού. 5
Ε) Σχολιάστε τη σχέση όγκου πωλήσεων και κερδών (μικτών και χρήσης). Ε Η αναλογία του όγκου πωλήσεων με το μικτό κέρδος για τους μήνες Απρίλιο Μάιο και Ιούνιο είναι σταθερή και ίση με 0,6. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε μερίδα έχει μέση τιμή πώλησης 140 και μέσο κόστος πωλήσεων 56 που αποτελεί το 56 0,4 ή 40% της μερίδας. 140 Μικτό κέρδος Πωλήσεις 252.000 420.000 315.000 525.000 378.000 630.000 504.000 0,6 840.000 Δηλαδή το μικτό κέρδος είναι το 60% των πωλήσεων για τους τέσσερις αυτούς μήνες. Αντίθετα η σχέση του όγκου πωλήσεων με το αποτέλεσμα της χρήσης δεν είναι σταθερή για κανένα από τους τέσσερις μήνες. Δηλαδή Απρίλιος Αποτέλεσμα χρήσης 20.000 0, 048 ή -4,80% Πωλήσεις 420.000 Μάιος Αποτέλεσμα χρήσης 19.000 0, 0362 ή 3,62% Πωλήσεις 525.000 Ιούνιος Αποτέλεσμα χρήσης 58.000 0, 0921ή 9,21% Πωλήσεις 630.000 Ιούλιος Αποτέλεσμα χρήσης 136.000 0, 162 ή 16,2% Πωλήσεις 840.000 Παρατηρούμε επομένως ότι καθώς οι πωλήσεις αυξάνονται αυξάνεται και το ποσοστό του αποτελέσματος χρήσης ως προς τις συνολικές πωλήσεις και μετατρέπεται από αρνητικό τον Απρίλιο σε 16,2 % θετικό τον Ιούλιο γεγονός που οφείλεται στο διπλασιασμό των πωλούμενων μερίδων από 3.000 σε 6.000. Ο διπλασιασμός αυτός επέδρασε σε μεγαλύτερο βαθμό στην αύξηση των κερδών καθώς τα σταθερά και τα ημιμεταβλητά κόστη δεν ακολούθησαν την άνοδο των πωλήσεων. E-mail: info@onlineclassroom.gr 6