диј е ИКА ски ч. 7 ч. Универзитет Св. Кирил и Методиј Универзитет Машински Св. факултет Кирил и Скопје Методиј во Скопје Машински факултет МОМ ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА професор: доц. др Виктор Гаврилоски. ТОРЗИЈА кабинет приемни термини: понеделник ч. наставник: Проф. др среда Виктор Гаврилоски 7 ч... ПОИМ ЗА ТОРЗИЈА Торзијата претставува состојба на напрегање која се јавува под дејство на надворешни моменти околу надолжната оска на елементот. На напрегање на торзија се изложени сите елементи кои пренесуваат снага како што се разни трансмисиони вратила, вратила на запчести преносници, вратила на електромотори, пумпи, вентилатори и др.
.. МОМЕНТИ НА ТОРЗИЈА моментите на торзија дејствуваат во рамнина нормална на надолжната оска дијаграмите на моментите на торзија се цртаат по должината на елементот Статички услов за рамнотежа Моментот на торзија има предзнак ако векторот на вртење има иста насока како и надворешната нормала (правило на десна рака) n.. ТОРЗИЈА НА ЕЛЕМЕНТ СО КРУЖЕН НАПРЕЧЕН ПРЕСЕК ПРЕТПОСТАВКИ напречните пресеци остануваат рамни и нормални на надолжната оска растојанијата помеѓу напречните пресеци не се менуваат радиусите на напречните пресеци не се искривуваат и имаат иста должина Деформацијата при торзија се изразува како аглова деформација или агол на усукување. θ θ θ θ x Аглот на усукување линеарно се менува по должината на елементот L G x L x деформација при торзија (агол на усукување) ' L G специфична аглова деформација
Распределбата на тангенцијалните напрегања по површината на кружен напречен пресек при дејство на момент на торзија е линеарна T ρ τ max Максимален напон се јавува на периферните влакна и изнесува: R или каде што R D D D / инерцијален поларен момент отпорен поларен момент.. ЈАКОСНИ ПРЕСМЕТКИ ПРИ ТОРЗИЈА услов на максимален напон. Димензионирање (определување на големината на напр. пресек). Носивост (определување на максималното оптоварување). Проверка на напоните задоволува незадоволува.5. ДИМЕНЗИОНИРАЊЕ НА ВРАТИЛА ПРИ ТОРЗИЈА ПОЛНО ВРАТИЛО кружен напречен пресек D=R τ R D D D / према дозволен напон D D
D D D ( ) D / према дозволен напон D ( ) ( ) D ( ) ШУПЛИВО ВРАТИЛО прстенест напречен пресек r R τ.. ТОРЗИЈА НА ЕЛЕМЕНТИ СО НЕКРУЖЕН НАПРЕЧЕН ПРЕСЕК доаѓа до депланација (искривување) на напречните пресеци не важи хипотезата за рамни пресеци max bh вредност на најголемите напони (на средина од подолгата страна) отпорен момент на торзија за некружен пресек распоред на напони по контурни точки за правоаголен напречен пресек L G b h агол на усукување поларен момент на инерција за некружен пресек Табела: Торзиони константи за правоаголни елементи / α β..8..5..9.75.9....9.5.58.9..7..8.8.98.98 8.7.7....
.7. СТАТИЧКИ НЕОПРЕДЕЛЕНИ НОСАЧИ ИЗЛОЖЕНИ НА ТОРЗИЈА G, G, Статички услов за рамнотежа L L еднаш статички неопределен систем G, G, Деформационен услов: L G L L G G L L Решение: G G L L Од условот за рамнотежа: Пример.: Да се димензионира носачот прикажан на сликата и да се нацртаат дијаграмите на моментите, напоните и деформациите, ако е познато: = = knm, L =, m, G = 8. N/mm, oz = N/mm. 5
Решение.: knm; knm T oz T T 9. mm 8 8. 8mm УСВОЕНО: ==,5 mm и ==8,8 mm T T N/mm ;.5 8.8 N/mm. 8.7 ra.7 G P.5 8. 8.7.5ra.9 8.8 8
7