Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. Ημερομηνία: Σάββατο 11 Νοέμβριου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ημερομηνία: Σάββατο 11 Νοέμβριου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Πλάτωνος Πρωταγόρας (322a-322d) (324a-324b) Ἐπειδὴ δὲ ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας, πρῶτον μὲν διὰ τὴν τοῦ θεοῦ συγγένειαν ζῴων μόνον θεοὺς ἐνόμισεν, καὶ ἐπεχείρει βωμούς τε ἱδρύεσθαι καὶ ἀγάλματα θεῶν ἔπειτα φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῇ τέχνῃ, καὶ οἰκήσεις καὶ ἐσθῆτας καὶ ὑποδέσεις καὶ στρωμνὰς καὶ τὰς ἐκ γῆς τροφὰς ηὕρετο. Οὕτω δὴ παρεσκευασμένοι κατ ἀρχὰς ἄνθρωποι ᾤκουν σποράδην, πόλεις δὲ οὐκ ἦσαν ἀπώλλυντο οὖν ὑπὸ τῶν θηρίων διὰ τὸ πανταχῇ αὐτῶν ἀσθενέστεροι εἶναι, καὶ ἡ δημιουργικὴ τέχνη αὐτοῖς πρὸς μὲν τροφὴν ἱκανὴ βοηθὸς ἦν, πρὸς δὲ τὸν τῶν θηρίων πόλεμον ἐνδεής -πολιτικὴν γὰρ τέχνην οὔπω εἶχον, ἧς μέρος πολεμική- ἐζήτουν δὴ ἁθροίζεσθαι καὶ σῴζεσθαι κτίζοντες πόλεις ὅτ οὖν ἁθροισθεῖεν, ἠδίκουν ἀλλήλους ἅτε οὐκ ἔχοντες τὴν πολιτικὴν τέχνην, ὥστε πάλιν σκεδαννύμενοι διεφθείροντο. Ζεὺς οὖν δείσας περὶ τῷ γένει ἡμῶν μὴ ἀπόλοιτο πᾶν, Ἑρμῆν πέμπει ἄγοντα εἰς ἀνθρώπους αἰδῶ τε καὶ δίκην, ἵν εἶεν πόλεων κόσμοι τε καὶ δεσμοὶ φιλίας συναγωγοί. Ἐρωτᾷ οὖν Ἑρμῆς Δία τίνα οὖν τρόπον δοίη δίκην καὶ αἰδῶ ἀνθρώποις «Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, οὕτω καὶ ταύτας νείμω; Νενέμηνται δὲ ὧδε εἷς ἔχων ἰατρικὴν πολλοῖς ἱκανὸς ἰδιώταις, καὶ οἱ ἄλλοι δημιουργοί καὶ δίκην δὴ καὶ αἰδῶ οὕτω θῶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις, ἢ ἐπὶ πάντας νείμω;» «Ἐπὶ πάντας,» ἔφη ὁ Ζεύς, «καὶ πάντες μετεχόντων οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν ὥσπερ ἄλλων τεχνῶν καὶ νόμον γε θὲς παρ ἐμοῦ τὸν μὴ δυνάμενον αἰδοῦς καὶ δίκης μετέχειν κτείνειν ὡς νόσον πόλεως.» ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 2

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 Οὐδεὶς γὰρ κολάζει τοὺς ἀδικοῦντας πρὸς τούτῳ τὸν νοῦν ἔχων καὶ τούτου ἕνεκα, ὅτι ἠδίκησεν, ὅστις μὴ ὥσπερ θηρίον ἀλογίστως τιμωρεῖται ὁ δὲ μετὰ λόγου ἐπιχειρῶν κολάζειν οὐ τοῦ παρεληλυθότος ἕνεκα ἀδικήματος τιμωρεῖται -οὐ γὰρ ἂν τό γε πραχθὲν ἀγένητον θείη- ἀλλὰ τοῦ μέλλοντος χάριν, ἵνα μὴ αὖθις ἀδικήσῃ μήτε αὐτὸς οὗτος μήτε ἄλλος ὁ τοῦτον ἰδὼν κολασθέντα. Καὶ τοιαύτην διάνοιαν ἔχων διανοεῖται παιδευτὴν εἶναι ἀρετήν ἀποτροπῆς γοῦν ἕνεκα κολάζει. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Α1. Από το παραπάνω κείμενο να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Ἐρωτᾷ οὖν Ἑρμῆς Δία. γοῦν ἕνεκα κολάζει.» Μονάδες 10 Β1. «ἔπειτα φωνὴν καὶ ὀνόματα ταχὺ διηρθρώσατο τῇ τέχνῃ» : Ποια άποψη για τη δημιουργία της γλώσσας εκφράζει ο Πρωταγόρας; Να τη συγκρίνετε με τις απόψεις του Ηροδότου για το ίδιο θέμα. Μονάδες 15 Β2. Ο Πρωταγόρας μιλώντας στην 4 η ενότητα για τη θανατική ποινή «κτείνειν ὡς νόσον πόλεως» και στην 6η για την παιδευτική σημασία της τιμωρίας «ἵνα μὴ αὖθις ἀδικήσῃ μήτε αὐτὸς οὗτος μήτε ἄλλος ὁ τοῦτον ἰδὼν κολασθέντα» φαινομενικά πέφτει σε αντίφαση. Αφού λάβετε υπόψη σας και το ακόλουθο χωρίο της 7 ης ενότητας:«πρέπει να εκδιώκουμε από την πόλη ή να σκοτώνουμε ως ανίατο όποιον δεν υπακούει σε αυτό το πράγμα ακόμα και μετά τη διδασκαλία, ακόμα και μετά την τιμωρία», να εξηγήσετε πώς αίρεται η αντίφαση αυτή. Μονάδες 15 Β3. Ποιο είναι το θέμα του διαλόγου Πρωταγόρας, όπως φαίνεται από τον πρόλογο του έργου και με ποιον τρόπο αναδεικνύεται; Μονάδες 10 Β4. α) Να γράψετε δύο ομόρριζα, απλά ή σύνθετα, της νέας ελληνικής, από καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ἐνδεής, αἰδῶ, παρεληλυθότος, θείη, ἰδὼν. β)να γράψετε μία συνώνυμη για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ἐνόμισεν, εἶναι, σῴζεσθαι, ἄγοντα, ἔφη. Μονάδες 10 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 2

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11 /11/2017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΔΙΔΑΚΤΟ Ημερομηνία: Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημοσθένους, Κατά Τιμοκράτους, 204-205 Καὶ μὴν ὅτι μὲν προσήκει πάντας κολάζειν τοὺς ἀδικοῦντας, εὖ οἶδ' ὅτι πάντες ἄν, εἴ τις ἔροιτο, φήσαιτε ὅσῳ δὲ μάλιστα τοῦτον, ὃς νόμον εἰσενήνοχ' ἐπὶ βλάβῃ τοῦ πλήθους, ἐγὼ πειράσομαι διδάξαι. τῶν μὲν γὰρ κλεπτῶν καὶ λωποδυτῶν καὶ τὰ τοιαῦτα κακουργούντων ἕκαστος πρῶτον μὲν ὡς ἀληθῶς τὸν ἐντυχόντ' ἀδικεῖ, καὶ οὐκ ἂν οἷός τ' εἴη πάντας ἐκδύειν οὐδὲ τὰ πάντων ὑφελέσθαι, εἶτα καταισχύνει τὴν αὑτοῦ δόξαν καὶ τὸν βίον μόνον. εἰ δέ τις εἰσφέρει νόμον ἐξ οὗ τοῖς ὑμᾶς βουλομένοις ἀδικεῖν ἡ πᾶσ' ἐξουσία καὶ ἄδεια γενήσεται, οὗτος ὅλην ἀδικεῖ τὴν πόλιν καὶ καταισχύνει πάντας νόμος γὰρ αἰσχρὸς ὅταν κύριος ᾖ, τῆς πόλεως ὄνειδός ἐστι τῆς θεμένης, καὶ βλάπτει πάντας ὅσοι περ ἂν αὐτῷ χρῶνται. Λεξιλόγιο: - Καὶ μὴν: κι εξάλλου - εἰσφέρω νόμον: προτείνω νόμο ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: Α. Να γράψετε την μετάφραση του παραπάνω κειμένου στα νέα ελληνικά Β. 1. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: πάντας δοτ. πληθ. (στο ίδιο γένος), δόξαν γεν. ενικού Μονάδες 20 ἐντυχόντα δοτ. πληθ. (στο ίδιο γένος), πλήθους ονομ. πληθ.:.. Μονάδες 4 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 2

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11 /11/2017 Β. 2. ἀληθῶς: να γραφεί το επίρρημα στους άλλους βαθμούς Μονάδα 1 Β. 2. Να γράψετε τους ζητούμενους ρηματικούς τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: καταισχύνει γ ενικ. Οριστικής Μέλλοντα (στην ίδια φωνή) βλάπτει γ πληθ. Ευκτικής Αορίστου (στην ίδια φωνή) εἰσενήνοχε β πληθ. Οριστικής Αορίστου β (στην ίδια φωνή) ὑφελέσθαι α πληθ. Οριστικής Ενεστώτα (στην ίδια φωνή) φήσαιτε γ πληθ. Προστακτικής Ενεστώτα (στην ίδια φωνή) Γ. 1. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις υπογραμμισμένες λέξεις στο κείμενο: κολάζειν, νόμον, τοῦ πλήθους,τοῖς βουλομένοις, ὑμᾶς,αὐτῷ,ὅλην Γ. 2. «ὅτι πάντες ἄν φήσαιτε»: Να αναγνωρίσετε πλήρως τη δευτερεύουσα πρόταση. Μονάδες 5 Μονάδες 7 Μονάδες 3 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 2

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2018 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ημερομηνία: Σαββάτο 11 Νοεμβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Ρωτά λοιπόν ο Ερμής τον Δία με ποιον τέλος πάντων τρόπο να δώσει τη δικαιοσύνη και το σεβασμό στους ανθρώπους «Πώς δηλαδή, όπως έχουν μοιραστεί οι τέχνες, έτσι να μοιράσω και αυτές; Και έχουν μοιραστεί ως εξής ένας που κατέχει την ιατρική [είναι] αρκετός για πολλούς απλούς πολίτες, [όμοια] και οι άλλοι τεχνίτες έτσι λοιπόν να τοποθετήσω μέσα στους ανθρώπους και τη δικαιοσύνη και το σεβασμό ή να τις μοιράσω σε όλους;» «Σε όλους», είπε ο Δίας, «και όλοι να συμμετέχουν γιατί δε θα ήταν δυνατό να υπάρχουν πόλεις, αν συμμετέχουν σ αυτές λίγοι, όπως ακριβώς [μετέχουν] σε άλλες τέχνες και θέσπισε μάλιστα ένα νόμο από μένα, να θανατώνουν σαν αρρώστια της πόλης αυτόν που δεν μπορεί να συμμετέχει στο σεβασμό και τη δικαιοσύνη». Γιατί κανείς δεν τιμωρεί αυτούς που αδικούν έχοντας το νου του σ αυτό και εξαιτίας αυτού, επειδή δηλαδή αδίκησε, εκτός αν κάποιος εκδικείται απερίσκεπτα, όπως ακριβώς ένα θηρίο αυτός όμως που επιχειρεί να τιμωρεί σύμφωνα με τη λογική, δεν τιμωρεί για το αδίκημα που έχει παρέλθει -γιατί δε θα μπορούσε να κάνει αυτό βέβαια που διαπράχθηκε να μην έχει γίνει- αλλά για το μέλλον, για να μην αδικήσει πάλι ούτε αυτός ο ίδιος ούτε άλλος που τον είδε ότι τιμωρήθηκε. Β1. Ο Πρωταγόρας, μετά το θέμα της θρησκείας αναφέρεται σε ένα άλλο στοιχείο του άυλου πολιτισμού, τη γλώσσα. Μάλιστα, η δημιουργία και η εξέλιξη της γλώσσας αποτελεί θεμέλιο και βάση του πολιτισμού. Ο Πρωταγόρας και οι άλλοι σοφιστές υποστήριζαν ότι η γλώσσα είναι δημιούργημα του ανθρώπου κι επιτεύχθηκε με μακροχρόνια εξέλιξη χάρη ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 5

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2018 στη «θεία μοίρα» που του εξασφάλισε ο Προμηθέας. Δηλαδή η διαμόρφωσή της έγινε από τον ίδιο τον άνθρωπο σταδιακά και με μεγάλες προσπάθειες πολλών γενεών(νόμῳ). Αντίθετα η αρχαία παράδοση, που ήταν θεοκρατική, υποστήριζε ότι η γλώσσα δόθηκε στον άνθρωπο από το θεό εξαρχής ως φυσικό κτήμα (φύσει). Δηλαδή μόλις ο θεός έπλασε τον άνθρωπο του χάρισε αυτομάτως κι αυτό το πολύτιμο δώρο (θεοκρατική άποψη). Τη δεύτερη αυτή άποψη εκφράζει και ο Ηρόδοτος (ΙΙ, 2) με το πείραμα του βασιλιά των Αιγυπτίων Ψαμμήτιχου που διηγείται, και που αφορά σε δύο βρέφη που ανατράφηκαν, ώσπου να γίνουν δύο ετών, χωρίς να ακούν ανθρώπινη μιλιά, οπότε η πρώτη τους λέξη ήταν φρυγική απ αυτό συμπέρανε ο Ψαμμήτιχος ότι η φρυγική είναι η αρχαιότερη γλώσσα. Και η νεότερη γλωσσολογική επιστήμη επιβεβαιώνει τη σοφιστική άποψη για τη σταδιακή διαμόρφωση της γλώσσας από τον ίδιο τον άνθρωπο. Συγκεκριμένα η σύγχρονη γλωσσολογία διακρίβωσε και ανέλυσε και τη διπλή άρθρωση που παρουσιάζει κάθε γλώσσα : την άρθρωση των φθόγγων, με την οποία σχηματίζονται οι λέξεις, που εκφράζουν απλά δεδομένα της εμπειρία και την άρθρωση των λέξεων (σύνταξη) με την οποία σχηματίζονται οι προτάσεις, που εκφράζουν σύνθετα δεδομένα της εμπειρίας, σκέψεις κτλ. Ίσως αυτή η διπλή άρθρωση της γλώσσας να υποδηλώνεται στη φράση «φωνὴν καὶ ὀνόματα διηρθρώσατο». Βέβαια στο σημείο αυτό εντοπίζουμε μια αντίφαση εφάμιλλη αυτής που αφορά τη θρησκεία. Έτσι και εδώ παρουσιάζεται η διαμόρφωση της γλώσσας πριν από τη συγκρότηση κοινωνίας. Είναι δεδομένο πως η γλώσσα είναι κατάκτηση της οργανωμένης κοινωνίας και προήλθε από την ανάγκη ανθρώπινης επικοινωνίας και συνεννόησης. Δε θα μπορούσε να θεωρηθεί αποτέλεσμα τεχνικής ανάπτυξης, παρά μόνο να συνδεθεί με τη λογική φύση των ανθρώπων. Το πιο πιθανό είναι να δέχεται ο Πρωταγόρας ότι ο Προμηθέας έδωσε και τη σκέψη στους ανθρώπους και την τέχνη του λόγου «δυνάμει» κάτι που είχε τονιστεί και από τον Αισχύλο στο έργο του Προμηθεὺς δεσμώτης. Αυτό που παρατηρείται γενικά σ όλο το μύθο είναι η οργάνωση θρησκείας, γλώσσας, η ανάπτυξη πρακτικών τεχνών πριν τη δημιουργία πόλεων πράγμα που συνιστά ανακολουθία. Αυτό, βέβαια συμβαίνει, διότι ο Πρωταγόρας αναφέρει με αξιολογική κι όχι χρονική σειρά τις ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 5

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2018 κατακτήσεις του ανθρώπου, κατατάσσοντάς τες από τη σημαντικότερη στη λιγότερο σημαντική. Β2. Και πριν από το επιχείρημά του για τον παιδευτικό χαρακτήρα της ποινής, ο Πρωταγόρας αναφέρθηκε ήδη στην ποινή στην 4η ενότητα, στο πλαίσιο του μύθου. Εκεί, διά στόματος Δία πρότεινε για όποιον δε συμμετέχει στην αἰδῶ και τη δίκη τη θανατική ποινή(«κτείνειν ὡς νόσον πόλεως»).πρόκειται για μια σκληρή, ακραία κι απάνθρωπη τιμωρία, σύμφωνα με την οποία, όσοι δεν έχουν συνείδηση της πολιτικής αρετής αποτελούν νοσηρά στοιχεία και θανατώνονται. Αντίθετα, στην 6η ενότητα μιλά για την παιδευτική σημασία της τιμωρίας («ἵνα μὴ αὖθις ἀδικήσῃ μήτε αὐτὸς οὗτος μήτε ἄλλος ὁ τοῦτον ἰδὼν κολασθέντα»). Σύμφωνα με την άποψη αυτή η ποινή έχει σωφρονιστικό και παιδευτικό χαρακτήρα κι όχι εκδικητικό. Είναι, δηλαδή μια έλλογη τιμωρία και στηρίζεται στην πεποίθηση ότι θα επιτευχθεί η ηθική βελτίωση του δράστη. Φαινομενικά, λοιπόν, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια αντίφαση: η θανατική ποινή δεν αφήνει περιθώρια βελτίωσης στο δράστη, άρα αίρεται ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της και, συνεπώς, η έλλογη σκοπιμότητα που πρέπει να έχει κάθε ποινή. Κατά συνέπεια, η αποδοχή της θανατικής ποινής αντιφάσκει με την αποδοχή του σωφρονιστικού χαρακτήρα της ποινής εν γένει. Η αντίφαση, όμως αυτή αίρεται ως έναν βαθμό, αν λάβουμε υπόψη μας το αντίστοιχο χωρίο από την 7η ενότητα «..... πρέπει να εκδιώκουμε από την πόλη ή να σκοτώνουμε ως ανίατο όποιον δεν υπακούει σε αυτό το πράγμα ακόμα και μετά τη διδασκαλία, ακόμα και μετά την τιμωρία». Αυτές οι ποινές δεν πρέπει να ιδωθούν ως απλές κυρώσεις, αλλά ως μέσα εξαναγκασμού για την προώθηση του κοινού συμφέροντος. Οι παραπάνω ποινές λίγο πολύ είναι ισάξιες, αφού για τον αρχαίο Έλληνα η εξορία ήταν σχεδόν ισοδύναμη με τη θανατική καταδίκη, εφόσον η ζωή του δεν ήταν δυνατό να υφίσταται έξω από τα πλαίσια της πολιτείας, ενώ η δήμευση της περιουσίας αλλά και η συνολική καταστροφή του οἴκου ισοδυναμούσε με ξεθεμελίωμα ολόκληρης της γενιάς, κάτι που συνιστούσε τη μεγαλύτερη συμφορά, αφού ο πολίτης δεν είχε μόνο οδυνηρές οικονομικές συνέπειες, καθώς περιφερόταν ανέστιος και πένης, αλλά και εξευτελιστικές. Η θανατική ποινή αποτελεί, λοιπόν, έσχατο μέσο τιμωρίας που επιβάλλεται όταν οι άλλες μορφές τιμωρίας(νουθεσίες, ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 5

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2018 θυμοί, μικρές τιμωρίες, εξορία και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων) δεν έχουν επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, δηλαδή τον σωφρονισμό του δράστη. Μάλιστα, επιβάλλεται όχι για να εκδικηθεί η πολιτεία αυτόν που διέπραξε ένα αδίκημα, αλλά για να διαφυλάξει την αρμονική συμβίωση και ισορροπία μέσα στην πόλη, απομακρύνοντας οποιοδήποτε ταραχοποιό στοιχείο. Β3. Ο Ο Σωκράτης διηγείται κατ' αρχήν στον ανώνυμο φίλο του πώς βρέθηκε στο σπίτι του Καλλία, όπου φιλοξενείται ο διάσημος σοφιστής Πρωταγόρας Ο Ιπποκράτης, ένας νεαρός φίλος του Σωκράτη γεμάτος πάθος για τη μόρφωση και θαυμασμό για τους μεγάλους διανοητές, έτρεξε τα χαράματα στο σπίτι του Σωκράτη για να τον ειδοποιήσει πως ο Πρωταγόρας έφτασε στην Αθήνα. Ο Ιπποκράτης θέλει να γίνει μαθητής του Πρωταγόρα και παρακαλεί τον Σωκράτη να τον βοηθήσει να παρουσιαστεί στον μεγάλο σοφιστή. Ο Σωκράτης αρχίζει να ρωτά τον νεαρό γιατί θέλει να μαθητεύσει κοντά στον Πρωταγόρα και τι ακριβώς ελπίζει να μάθει από αυτόν. Ο ενθουσιώδης Ιπποκράτης, που εκτός από τον ενθουσιασμό της νεότητάς του δεν διαθέτει ακόμα και μεγάλη σοφία, δεν μπορεί βεβαίως να απαντήσει. Έτσι, ο Σωκράτης δέχεται, να πάνε μαζί στο σπίτι του Καλλία και να ρωτήσει αυτός, για λογαριασμό του Ιπποκράτη, τι ακριβώς μπορεί ο Πρωταγόρας να διδάξει τον νεαρό. Βλέπουμε έτσι, ήδη από την αρχή, να αναδεικνύεται το θέμα της φιλοσοφικής συζήτησης που θα ακολουθήσει. Ο Πρόλογος αυτός δεν είναι απλώς η εικόνα ενός στιγμιότυπου της ζωής των νέων στην Αθήνα, είναι, πολύ περισσότερο, η πραγματική εισαγωγή στο θέμα: ποια είναι η αξία της σοφιστικής, και μπορούν οι σοφιστές (ή οποιοσδήποτε άλλος) να διδάξει στους νέους την αρετή; Β4α) ἐνδεής: ένδεια, δεοντολογία αἰδῶ: αιδεσιμότατος, αναιδής παρεληλυθότος: παρελθόν, ελεύθερος θείη: ανάθεση, θησαυρός ἰδὼν: κάτοπτρο, ορατός ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 5

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2018 β) ἐνόμισεν: ἡγήσατο εἶναι: γίγνεσθαι σῴζεσθαι: διαφυλάττεσθαι ἄγοντα: κομίζοντα ἔφη: ἔλεγε ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 5 ΑΠΟ 5

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Ημερομηνία: Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Και βέβαια γνωρίζω καλά ότι όλοι θα παραδεχόσαστε, αν κάποιος ρωτούσε, ότι επιβάλλεται να τιμωρείτε όλους γενικά τους άδικους. Πόσο δε περισσότερο αυτόν που έχει προτείνει νόμο για να βλάψει το λαό, εγώ θα προσπαθήσω να σας διαφωτίσω. Γιατί από τους κλέφτες και τους λωποδύτες και απ αυτούς που κάνουν τέτοιες κακουργίες ο καθένας πρώταπρώτα πραγματικά αδικεί το θύμα και δεν θα μπορούσε να απογυμνώσει όλους απ όλα τα πράγματα ούτε να αφαιρέσει κρυφά όλα τα πράγματα από όλους τους ανθρώπους και έπειτα ντροπιάζει τη δική του φήμη και τη ζωή του μόνο. Αν κάποιος όμως προτείνει νόμο, εξαιτίας του οποίου θα έχουν κάθε ελευθερία και αφοβία όσοι θέλουν να σας αδικούν, αυτός ολόκληρη την πόλη αδικεί και όλους τους ντροπιάζει. Γιατί νόμος κακός, όταν αποκτήσει κύρος, είναι ντροπή για την πόλη που τον θέσπισε και βλάπτει όλους όσοι τυχόν τον χρησιμοποιούν. Β.1. πᾶσι, δόξης, ἐντυχοῦσι, πλήθη Β.2. ἀληθέστερον, ἀληθέστατα Β.3. καταισχυνεῖ, βλάψαιεν(ειαν), εἰσηνέγκετε, ὑφαιρούμεθα, φάντων ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 2

ΑΠΟ 21/10/2017 ΕΩΣ 11/11/2017 Γ.1. κολάζειν: υποκ. στο ρ. προσήκει, τελικό απαρέμφατο, νόμον: αντικείμενο στο ρ. εἰσενήνοχε, πλήθους: γεν. αντικειμενική στο βλάβη, τοῖς βουλομένοις: επιθετική μετχ., δοτ. προσωπική κτητική στο γενήσεται, ὑμᾶς: αντικείμενο στο ἀδικεῖν, ὅλην: κατηγορηματικός προσδ στο πόλιν, αὐτῷ: αντικείμενο στο χρῶνται. Γ.2. Δευτερεύουσα ονοματική ειδική πρόταση. Εισάγεται με τον ειδικό σύνδεσμο ὅτι για να δηλώσει αντικειμενική κρίση, εξαρτάται από το γνωστικό ρήμα οἶδα, εκφέρεται με δυνητική ευκτική για να δηλώσει το δυνατόν στο παρόν-μέλλον και λειτουργεί ως αντικείμενο στο παραπάνω ρήμα. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 2