ΤΕΙ Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ I

Σχετικά έγγραφα
Κεφάλαιο 3 Ο Νόμος του Ohm

Κεφάλαιο 4 Κυκλώματα σε Σειρά

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι Κεφάλαιο 2. Νόμοι στα ηλεκτρικά κυκλώματα

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι Κεφάλαιο 5. Θεωρήματα κυκλωμάτων. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Θεώρημα επαλληλίας ή υπέρθεσης Θεωρήματα Thevenin και Norton

Κεφάλαιο 7 Θεωρήματα κυκλωμάτων

Διάλεξη 2. Ηλεκτροτεχνία Ι. Κυκλώματα συνεχούς και Ηλεκτρομαγνητισμός. Α. Δροσόπουλος

Κεφάλαιο 5 Παράλληλα Κυκλώματα

Δ1. Δ2. Δ3. Δ4. Λύση Δ1. Δ2. Δ3. Δ4.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ & ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ Ι ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Θέµατα Εξετάσεων 94. δ. R

Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 1999

Συνδυασμοί αντιστάσεων και πηγών

ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. σε χρόνο t = 1,6 min, η εσωτερική αντίσταση της πηγής είναι 2 Ω και ο λαμπτήρας λειτουργεί κανονικά. Nα υπολογίσετε : Δ 3.

Κεφάλαιο 6 Μικτά κυκλώματα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΗΥ-121: Ηλεκτρονικά Κυκλώματα Γιώργος Δημητρακόπουλος. Βασικές Αρχές Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

Κεφάλαιο 6: Δυναμικός Ηλεκτρισμός

ΓΓ/Μ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΟΡΟΣΗΜΟ. Τεύχος 2ο: Ηλεκτρικό ρεύμα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2.1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΤΕΙ Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ I

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Ηλεκτρικό ρεύμα ονομάζουμε την προσανατολισμένη κίνηση των ηλεκτρονίων ή γενικότερα των φορτισμένων σωματιδίων.

Φυσική Γ Γυμνασίου - Κεφάλαιο 2: Ηλεκτρικό Ρεύμα - Μέρος 2 ο. Βασίλης Γαργανουράκης Φυσική Γ Γυμνασίου

ΗΕΔ ηλεκτρικής Πηγής-Ισχύς. Πηγές (μπαταρίες) Ηλεκτρική ισχύς

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι Κεφάλαιο 2. Νόμοι στα ηλεκτρικά κυκλώματα ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ηλεκτρικό ρεύμα ampere

Φυσική Γ.Π. Β Λυκείου 1 Ασκήσεις (Ηλεκτρισμός) ΘΕΜΑ Β2 (15052)

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ενότητα 6:

ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ AC-DC. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ΒΑΣΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ - ΑΠΛΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ενότητα 5:

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13

Άσκηση 1. Όργανα εργαστηρίου, πηγές συνεχούς τάσης και μετρήσεις

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/01/2016

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ

TAΞΗ: Β ΤΟΜΕΑΣ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι Φύλλο διδασκαλίας 2

Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα (1) 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

2. Ηλεκτρικό ρεύμα. Δίνεται το παρακάτω κύκλωμα, όπου η ηλεκτρική πηγή έχει στους πόλους της τάση V=40V.

Κεφ. 7: Θεωρήματα κυκλωμάτων. Προβλήματα

Περιεχόμενα. Πρόλογος...13

Ηλεκτροτεχνία Ηλ. Μηχανές & Εγκαταστάσεις πλοίου Βασικές αρχές ηλεκτροτεχνίας

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 4

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 5

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στη 13η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2015 Σάββατο 07 Φεβρουαρίου 2015 ΦΥΣΙΚΗ

Ενέργεια και ισχύς του ηλεκτρικού ρεύματος

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

α. Η ένδειξη 220 V σημαίνει ότι, για να λειτουργήσει κανονικά ο λαμπτήρας, πρέπει η τάση στα άκρα του να είναι 220 V.

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ. Ενότητα 1: Κυκλώματα συνεχούς ρεύματος Καθηγητής Πουλάκης Νικόλαος

Φυσική Γενικής Παιδείας Β Λυκείου. Τράπεζα θεμάτων

1. ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ Ένταση ηλεκτρικού ρεύματος δίνεται από την σχέση Ι = Με την βοήθεια την σχέσης αυτής

Φ Υ Σ Ι Κ Η Τ Α Ξ Η Σ Β 1 ο υ Κ Υ Κ Λ Ο Υ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Κύπρου Χειμερινό Εξάμηνο 2016/2017 ΦΥΣ102 Φυσική για Χημικούς Διδάσκων: Μάριος Κώστα

ηλεκτρικό ρεύµα ampere

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

ΘΕΜΑ Α και δίπλα το γράμμα

1.1 Δύο σφαίρες με φορτίο 2Cb έχουν τα κέντρα τους σε απόσταση 2m. Πόση είναι η δύναμη που αναπτύσσεται μεταξύ τους; Λύση

Κεφ.3 Ηλεκτρική ενέργεια

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

Φυσική για Μηχανικούς

Σε γαλάζιο φόντο ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ( ) Σε μαύρο φόντο ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΤΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ( )

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com

0 Φυσική Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα. Κώστας Παρασύρης - Φυσικός

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

Κεφάλαιο 26 DC Circuits-Συνεχή Ρεύματα. Copyright 2009 Pearson Education, Inc.

6. Να βρεθεί ο λόγος των αντιστάσεων δύο χάλκινων συρμάτων της ίδιας μάζας που το ένα έχει διπλάσια ακτίνα από το άλλο.

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ενότητα 4:

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΟΡΟΣΗΜΟ ΘΕΜΑ Δ. Ομογενές ηλεκτρικό πεδίο έχει ένταση μέτρου

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

Φυσική για Μηχανικούς

1 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΩΜΙΚΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΤΗ ΚΑΙ ΛΑΜΠΤΗΡΑ ΠΥΡΑΚΤΩΣΗΣ

(( ) ( )) ΤΜΗΜΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ Μάθημα: Ηλεκτροτεχνία Ι Διδάσκων: Α. Ντούνης. Α Ομάδα ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΑΜ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 5/2/2014. Διάρκεια εξέτασης: 2,5 ώρες

ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

Γ Γυμνασίου Σελ. 1 από 9

Στις ερωτήσεις A1 - A4, να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα σε κάθε αριθμό το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ηλεκτρικό Ρεύμα Μέρος 1 ο

Φυσική ΘΕΜΑ 1 ΘΕΜΑ 2 ΘΕΜΑ 3

2.1 Το ηλεκτρικό ρεύμα

Ηλεκτροτεχνία Ηλ. Μηχανές & Εγκαταστάσεις πλοίου (Θ)

ΓΓ/Μ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΟΡΟΣΗΜΟ. Τεύχος 3ο: Ηλεκτρική ενέργεια

Φυσική για Μηχανικούς

Φυσική Γ.Π. Β Λυκείου 1 Τράπεζα Θεμάτων (Ηλεκτρισμός) ΘΕΜΑ Β1 (15438)

Φυσική Γ Γυμνασίου - Κεφάλαιο 3: Ηλεκτρική Ενέργεια. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Ηλεκτρική Ενέργεια

ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΜΕ ΑΠΛΕΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΤΩΝ

Ηλεκτρικό Κύκλωμα, Τάση & Ένταση Ηλεκτρικού Ρεύματος, Αντίσταση

1 Τράπεζα θεμάτων ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΟΥΚΑΜΙΣΑΣ

HMY 102 Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στη 13η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2015 Σάββατο 07 Φεβρουαρίου 2015 ΦΥΣΙΚΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ενότητα 7:

Διαγώνισμα Φυσικής κατεύθυνσης B! Λυκείου.

Οδηγός Θεμάτων Επανάληψης στη Φυσική. Γ Γυμνασίου ΣΤΑΤΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΑ 1 Ο ΘΕΜΑ 2 Ο ΘΕΜΑ 3 Ο ΘΕΜΑ 4 Ο

Transcript:

ΤΕΙ Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ I ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Direct Current Circuits-DC ) Κωδ. ΗΝ0131

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κεφάλαιο 1 Κεφάλαιο 2 Κεφάλαιο 3 Ηλεκτρικά μεγέθη Ηλεκτρικά στοιχεία Ηλεκτρικό ρεύμα Τάση Ηλεκτρική ισχύς Πηγές τάσης & ρεύματος Εξαρτημένες πηγές τάσης & ρεύματος Αντίσταση Νόμοι στα ηλεκτρικά κυκλώματα Τοπολογία ηλεκτρικών κυκλωμάτων: Κόμβοι, κλάδοι, βρόχοι. Νόμος του Ohm Κανόνες του Kirchhoff Συνδυασμός αντιστάσεων και πηγών Σύνδεση σε σειρά Παράλληλη σύνδεση Μικτά κυκλώματα Διαιρέτης τάσης & ρεύματος Πραγματικές πηγές τάσης & ρεύματος Μετασχηματισμός πηγών Συνεχίζεται...

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ Ι ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ... Συνέχεια Κεφάλαιο 4 Κεφάλαιο 5 Μέθοδοι επίλυσης κυκλωμάτων Μέθοδος των κλάδων Μέθοδος των βρόχων Μέθοδος των κόμβων Θεωρήματα κυκλωμάτων Θεώρημα υπέρθεσης Θεωρήματα Thevenin και Norton

Προτεινόμενα βιβλία στο σύστημα ΕΥΔΟΞΟΣ Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων Παπαδόπουλος Κ. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 68374128 Ηλεκτροτεχνία AC-DC Fowler Richard J. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 18548872

Κεφάλαιο 1 Ηλεκτρικά μεγέθη Ηλεκτρικά στοιχεία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ηλεκτρικό ρεύμα Τάση Ηλεκτρική ισχύς Πηγές τάσης & ρεύματος Εξαρτημένες πηγές τάσης & ρεύματος Αντίσταση

Ηλεκτρικό Ρεύμα (Current) Ηλεκτρικό ρεύμα ονομάζουμε τη διατεταγμένη κίνηση του ηλεκτρικού φορτίου π.χ., η κίνηση των ηλεκτρονίων σε ένα χάλκινο καλώδιο Το ηλεκτρικό ρεύμα έχει μέτρο (ένταση) και φορά. Ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος (I) ονομάζουμε το φορτίο (q ) που διαρρέει τον αγωγό στη μονάδα του χρόνου (t) I = q t Ως φορά ορίζουμε συμβατικά τη φορά κίνησης του θετικού φορτίου (συμβατική φορά). α) Κίνηση θετικού φορτίου + I - β) Κίνηση αρνητικού 6 φορτίου I

Ampere: Η Μονάδα του Ρεύματος Ένα ampere (Α) είναι το ποσό ρεύματος που υπάρχει σε έναν αγωγό όταν μέσα από μία διατομή (cross-section) του υλικού περνά, μέσα σε ένα δευτερόλεπτο (1 s), ένας αριθμός ηλεκτρονίων που έχει ολικό φορτίο ενός coulomb (1 C) 1A = 1C 1s Υπενθυμίζεται ότι, ολικό φορτίο 1 C έχουν τα 6.25 10 18 ηλεκτρόνια. Επομένως, ρεύμα 1 ampere σημαίνει ότι περνάνε 6.25 10 18 ηλεκτρόνια ανά δευτερόλεπτο από μια διατομή του αγωγού. 7

Τάση (Voltage) Τάση ή διαφορά δυναμικού (V) μεταξύ δύο σημείων είναι η ενέργεια (W) που απαιτείται για τη μεταφορά φορτίου (q) μεταξύ των δύο σημείων. Η μονάδα της τάσης είναι το Volt (V) V = W q Ένα Volt είναι η διαφορά δυναμικού (τάση) μεταξύ δύο σημείων όταν απαιτείται ένα joule ενέργειας για να μεταφέρουμε ένα coulomb φορτίου από το ένα σημείο στο άλλο Πολικότητα της τάσης: όταν ορίζουμε μια ηλεκτρική τάση (διαφορά δυναμικού) μεταξύ δύο σημείων πρέπει οπωσδήποτε να ορίζουμε ποιο σημείο έχει το υψηλότερo δυναμικό (συμβολισμός με + ) και ποιο το χαμηλότερο (συμβολισμός με ) V 8

Ισχύς (Power) Ισχύς είναι ο ρυθμός με τον οποίο παράγεται ή καταναλώνεται η ενέργεια, δηλαδή, είναι η ενέργεια ανά μονάδα χρόνου. Η Ισχύς μετριέται σε Watts (W). P = W t 1W = 1J 1s ΠΡΟΣΟΧΗ:Μη συγχέετε το W, σύμβολο του Watt, με το σύμβολο W για την ενέργεια. Ηλεκτρική ισχύς: Σχέση ηλεκτρικής ισχύος με την ηλεκτρική τάση P = W V q = = V I t t επομένως Watt = Volt Ampere (W = VA) 9

Τυπικές τιμές ισχύος (power ratings) σε watts για διάφορες οικιακές συσκευές (appliances) 10

Παραγωγή και κατανάλωση ηλεκτρικής ισχύος Η παραγωγή ή κατανάλωση ηλεκτρικής ισχύος σε ένα ηλεκτρικό στοιχείο εξαρτάται από τη σχέση της φοράς του ρεύματος με την πολικότητα της τάσης. Ροή ρεύματος από τον θετικό στον αρνητικό ακροδέκτη (+ ) σημαίνει μείωση της ενέργειας του ρεύματος, άρα κατανάλωση ηλεκτρικής ισχύος. [Εικ. (α)] Ροή ρεύματος από τον αρνητικό στο θετικό ακροδέκτη ( + ) σημαίνει αύξηση της ενέργειας του ρεύματος, άρα παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος [Εικ. (β)] V + - α. Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ισχύος I V + - β. Παραγωγή Ηλεκτρικής Ισχύος 11 I

Άσκηση 4 Βρείτε την ισχύ που αποδίδουν ή καταναλώνουν τα παρακάτω στοιχεία. (Βλ. σχήμα 1-15, σελ. 34, Κ. Παπαδόπουλου Ανάλυση ηλεκτρικών κυκλωμάτων ) 2V 2A Απαντήσεις (α) Το στοιχεία του σχήματος (α) ισοδυναμεί με 2.5V 2A 0.5A 2V 5V (α) (β) (γ) (δ) 2V 2A Επομένως, το στοιχείο αυτό παράγει ισχύ P = V I = 2V 2A = 4W (β) Το στοιχεία του σχήματος (β) ισοδυναμεί με 2.5V 2A 2A Το στοιχείο αυτό είναι καταναλωτής. Καταναλώνει ισχύ P = 2.5V 2A = 5W Συνεχίζεται...

Άσκηση 4 ( συνέχεια) 2V 2A 2.5V 2A 0.5A 2V 5V (α) (β) (γ) (δ) 2A (γ) Το στοιχεία του σχήματος (γ) είναι πηγή. Παράγει ισχύ P = 5V 0.5A = 2.5W (δ) Το στοιχεία του σχήματος (δ) καταναλώνει ισχύ P = 2V 2A = 4W

Άσκηση 10 (Βλ. Σχήμα 1-19, σελ. 35, Κ. Παπαδόπουλου Ανάλυση ηλεκτρικών κυκλωμάτων ) Βρείτε ποια στοιχεία του παρακάτω κυκλώματος καταναλώνουν ισχύ και ποια αποδίδουν. Ελέγξτε ότι ικανοποιείται το θεώρημα διατήρησης της ενέργειας, δηλαδή, η συνολικά παραγόμενη ισχύς ισούται με τη συνολικά καταναλισκόμενη. Α Β Γ Δ Ε Λύση Ας ονομάσουμε τα στοιχεία με τα γράμματα Α ως Ε, όπως στο σχήμα Το στοιχείο Α παράγει ισχύ (ρεύμα από το - στο + ) P A = 10V Το στοιχείο Β παράγει ισχύ P Β = 20V 2A = 40W 2A = 20W Το στοιχείο Γ καταναλώνει ισχύ P Γ = 30V 4A = 120W (το ρεύμα που το διαρρέει είναι 4Α με φορά από το θετικό στον αρνητικό ακροδέκτη του) Το στοιχείο Δ παράγει ισχύ P Δ = 20V Το στοιχείο Ε παράγει ισχύ P Ε = 10V 2A = 40W 2A = 20W Η ολική παραγόμενη ισχύς είναι 20W + 40W + 40W + 20W = 120W ίση με την καταναλισκόμενη, 120W (μόνο το στοιχείο Γ καταναλώνει).

Ηλεκτρικά Μεγέθη και Μονάδες στο SI SI = Διεθνές Σύστημα μονάδων (χωρητικότητα) (φορτίο) (αγωγιμότητα) (ρεύμα) (ενέργεια) (συχνότητα) (εμπέδηση) (αυτεπαγωγή) (ισχύς) (ανάδραση) (αντίσταση) (τάση)

Μετρικά Προθέματα Για να εκφράσουμε πολλαπλάσια ή υποπολλαπλάσια των μονάδων χρησιμοποιούμε τα μετρικά προθέματα (metric prefixes) Παραδείγματα: 6800V = 6.8 10 3 V = 6.8kV 0.0045A = 4.5 10 3 A = 4.5mA

Άλλες μονάδες Ισχύος και Ενέργειας Για την ενέργεια και την ισχύ, στην καθημερινή ζωή, χρησιμοποιούνται και άλλες μονάδες που δεν ανήκουν στο SI. Για την ισχύ, χρησιμοποιούμε τον ίππο (hp): 1hp = 745.7W Για την ενέργεια, χρησιμοποιούνται θερμίδα (cal): 1 cal = 4.187 J kilowatt-hour (kwh): 1 kwh = 3.6 10 6 J Παράδειγμα: ένας λαμπτήρας των 100 W που καίει για 10 h καταναλώνει ενέργεια W = P t = 100W 10h = 1000 Wh = 10 3 Wh = 1kWh ampere-hour (Ah): χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του φορτίου (q) που μπορεί να αποθηκεύσει ένας συσσωρευτής (μπαταρία). Για να βρούμε την ισοδυναμία του Ah με μια άλλη μονάδα ενέργειας, πρέπει να γνωρίζουμε την ονομαστική τάση του συσσωρευτή Παράδειγμα: Η μπαταρία ενός κινητού τηλεφώνου αναγράφει 1320mAh, 3.7V. Επομένως η ενέργεια που μπορεί να αποθηκεύσει είναι W = q V = 1320 mah 3.7 V = 4884 ma V h = 4884 mwh = 4.884 Wh 4.88Wh ή 4,88 10 3 kwh

Παράδειγμα: Προσδιορίστε τον αριθμό των kwh για κάθε μια από τις παρακάτω καταναλώσεις: (α) 1400 W για 1 h, (β) 2500 W για 2 h και (γ) 100 000 W για 5 h. (a) 1400 W = 1.4 kw, επομένως η κατανάλωση (ενέργεια που καταναλώνεται) σε 1h είναι W = P t = 1.4 kw 1h = 1.4 kwh (β) W = P t = 2.5 kw 2h = 5.0 kwh (γ) W = 100 kw 5h = 500 kwh 18

Παράδειγμα 1-3 (Σελ., Κ. Παπαδόπουλου Ανάλυση ηλεκτρικών κυκλωμάτων ) Ηλεκτρικός βραστήρας έχει ονομαστική ισχύ 3000 W και μέγιστη χωρητικότητα νερού 1.7 l (λίτρα). Σε πόσο χρόνο βράζει το νερό όταν τον γεμίσουμε; Πόσα χρήματα μας στοιχίζει το βράσιμο αυτής της ποσότητας νερού εάν το κόστος της kwh είναι 0.185 ; Λύση Μία θερμίδα (1cal) είναι η ενέργεια που πρέπει να δώσουμε σε ένα γραμμάριο (1gr) νερού για να ανυψώσουμε τη θερμοκρασία του κατά ένα βαθμό Κελσίου (1 ). Επομένως, για να βράσουμε 1700gr νερού (1.7 l έχουν μάζα 1700 gr), δηλαδή να το ζεστάνουμε από τους 20 στους 100, δηλαδή να ανεβάσουμε τη θερμοκρασία του κατά 80, πρέπει να του δώσουμε θερμική ενέργεια (θερμότητα) W = 1 cal gr 1700 gr 80 = 136000 cal Η ενέργεια αυτή σε joules είναι W = 136000 cal 4.187 J Ο χρόνος, που απαιτείται, υπολογίζεται από τον τύπο της ισχύος cal = 596000 J P = W t t = W P = 596000 J 3000 W = 199 s 200 s (συνεχίζεται...) 19

Λύση (... συνέχεια) Η ενέργεια αυτή των 596000 J σε κιλοβατώρες είναι W = 596000 J 3.6 10 6 J kwh = 0.166 kwh Με τιμή 0.185 ΤkWh το κόστος για να βράσουμε τα 1.7 l νερού είναι 0.166 kwh 0.185 ΤkWh = 0.03 20

Πηγή τάσης (Voltage source) Ιδανική (ideal) πηγή τάσης ονομάζουμε ένα ηλεκτρικό στοιχείο με δύο ακροδέκτες το οποίο έχει την ιδιότητα να διατηρεί σταθερή διαφορά δυναμικού στα άκρα του, ανεξάρτητα από το ρεύμα που το διαρρέει. V I + - V I ± V I α) Σύμβολα ιδανικής πηγής τάσης β) Χαρακτηριστική I - V ιδανικής πηγής τάσης Η πηγή τάσης είναι ένα ενεργό στοιχείο, δηλαδή μπορεί να παρέχει ισχύ σε ένα κύκλωμα. 21

Πηγή τάσης (... συνέχεια) Εξαρτημένη πηγή τάσης είναι μία πηγή τάσης που η τιμή της εξαρτάται (ελέγχεται) από κάποια άλλη τάση ή κάποιο άλλο ρεύμα του κυκλώματος στο οποίο βρίσκεται. Η τάση στα άκρα της είναι ανεξάρτητη του ρεύματος που τη διαρρέει, ακριβώς όπως και στην ανεξάρτητη ιδανική πηγή τάσης. Έχουμε δύο είδη εξαρτημένων πηγών τάσης: (α) Εξαρτημένη πηγή τάσης ελεγχόμενη από τάση (β) Εξαρτημένη πηγή τάσης ελεγχόμενη από ρεύμα I + - V=α V x α) Εξαρτημένη πηγή τάσης εξαρτώμενη από τάση I + - V=α I x β) Εξαρτημένη πηγή τάσης εξαρτώμενη από ρεύμα 22

Πηγή ρεύματος (Current source) Ιδανική (ideal) πηγή ρεύματος ονομάζουμε ένα ηλεκτρικό στοιχείο με δύο ακροδέκτες το οποίο έχει την ιδιότητα να διαρρέεται από σταθερή ένταση ηλεκτρικού ρεύματος, ανεξάρτητα από τη διαφορά δυναμικού που υπάρχει στα άκρα του. + I I V - α) Σύμβολο ιδανικής πηγής ρεύματος β) Χαρακτηριστική V - I ιδανικής πηγής ρεύματος V Η πηγή ρεύματος είναι ένα ενεργό στοιχείο, δηλαδή μπορεί να παρέχει ισχύ σε ένα κύκλωμα. 23

Πηγή ρεύματος (... συνέχεια) Εξαρτημένη πηγή ρεύματος είναι μία πηγή ρεύματος που η τιμή της εξαρτάται από κάποια άλλη τάση ή κάποιο άλλο ρεύμα του κυκλώματος στο οποίο βρίσκεται. Το ρεύμα που τη διαρρέει είναι ανεξάρτητο της τάσης που έχει στα άκρα της, ακριβώς όπως και στην ανεξάρτητη ιδανική πηγή ρεύματος. Έχουμε δύο είδη εξαρτημένων πηγών ρεύματος: (α) Πηγή ρεύματος ελεγχόμενη από τάση (β) Πηγή ρεύματος ελεγχόμενη από ρεύμα + V - I=α V x α) Εξαρτημένη πηγή ρεύματος εξαρτώμενη από τάση + V - I=α I x β) Εξαρτημένη πηγή ρεύματος εξαρτώμενη από ρεύμα 24

Αντίσταση (Resistance) (Ωμική) αντίσταση ονομάζουμε ένα στοιχείο με δύο ακροδέκτες το οποίο έχει την ιδιότητα η διαφορά δυναμικού που υπάρχει στα άκρα του να είναι ανάλογη της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος που το διαρρέει. + V I V - I α) Σχηματική παράσταση αντίστασης β) Χαρακτηριστική I - V αντίστασης Ο παραπάνω ορισμός περιγράφει ένα ιδανικό στοιχείο, καθώς αυτό μπορεί να καταναλώνει απεριόριστη ισχύ. Στις πραγματικές ωμικές αντιστάσεις η αναλογικότητα της τάσης και του ρεύματος ισχύει μέχρι μια μέγιστη επιτρεπόμενη ισχύ. 25

Νόμος του Ohm (Ohm s law) Η γραμμική σχέση μεταξύ της τάσης και του ρεύματος σε μία αντίσταση περιγράφεται μαθηματικά από τη σχέση: Άλλες μορφές του νόμου του Ohm V = I R + V - I I = V ή R = V R I + Η ωμική V αντίσταση είναι ένα στοιχείο που μπορεί μόνο να καταναλώνει ηλεκτρική ισχύ. - I α) Ο Νόμος του Ohm: V=+I R β) Ο Νόμος του Ohm: V=-I R 26

Νόμος του Ohm: Παραδείγματα 1. Υπολογίστε το ρεύμα σε milliamperes για το κύκλωμα του παρακάτω σχήματος. Από το νόμου του Ohm, έχουμε: I = V S R = 50 V 1.0 kω = 50 V 1.0 10 3 Ω = 50 10 3 Α = 50 ma 2. Πόση τάση θα μετρηθεί στα άκρα του αντιστάτη στο κύκλωμα του παρακάτω σχήματος; V = I R = 5 ma 50 Ω = 5 10 3 Α 50 Ω = 250 10 3 V = 250 mv Thomas L. Floyd Electronics Fundamentals, 6e Electric Circuit Fundamentals, 6e 27 Copyright 2004 by Pearson Education, Inc. Upper Saddle River, New Jersey 07458 All rights reserved.

Νόμος του Ohm: Παραδείγματα (... συνέχεια) 3. Το αμπερόμετρο στο παρακάτω σχήμα δείχνει 5 ma ρεύματος και το βολτόμετρο δείχνει 150 V. Ποια είναι η τιμή του R; R = V S I = 150 V 5 ma = 150 V 5 10 3 A = 30 103 Ω = 30 kω Thomas L. Floyd Electronics Fundamentals, 6e Electric Circuit Fundamentals, 6e 28 Copyright 2004 by Pearson Education, Inc. Upper Saddle River, New Jersey 07458 All rights reserved.

Η ισχύς σε ωμική αντίσταση Συνδυάζοντας τον ορισμό της ηλεκτρικής ισχύος (P = V I) με το νόμο του Ohm (V = I R), η ισχύς που καταναλώνει μια αντίσταση R μπορεί να γραφεί: P = V I = I 2 R = V2 R Ο νόμος του Ohm μπορεί να εκφραστεί και με το αντίστροφο μέγεθος, που λέγεται αγωγιμότητα (conductivity, G). Η αγωγιμότητα ορίζεται σαν G = 1 R Ο νόμος του Ohm εκφρασμένος με την αγωγιμότητα γράφεται: I = V G ή V = I G ή G = I V Η αγωγιμότητα μετριέται σε Ω -1 (Mho) ή Siemens, S. Παράδειγμα: Η αγωγιμότητα μιας αντίστασης 22kΩ είναι G = 1 22kΩ = 1 22000 Ω = 4.55 10 5 Ω 1 = 45.5 μs 29

Παράδειγμα: Υπολογίστε την ισχύ σε κάθε ένα από τα τρία κυκλώματα της παρακάτω εικόνας. (α) (β) (γ) (α) (β) P = VI = (10 V)(2 A) = 20 W P = I 2 R = (2 A) 2 (47 Ω) = 188 W (γ) P 2 V R 2 5V 10Ω 2.5W 30

Παράδειγμα: Βρείτε αν η αντίσταση σε κάθε κύκλωμα της παρακάτω Εικόνας έχει πιθανώς καταστραφεί από υπερθέρμανση. (α) (β) (γ) (α) Η ισχύς που καταναλώνεται στην αντίσταση των 100Ω είναι P = V2 R = 9 V 2 100 Ω = 0,81W. Η κλάση ισχύος της αντίστασης ¼ W (0.25 W) είναι ανεπαρκής. Η αντίσταση έχει υπερθερμανθεί και πιθανώς καεί. (β) Η ισχύς στην αντίσταση είναι P = V2 R = 24 V 2 1.5 kω = 0,384W. Επομένως, η κλάση της αντίστασης ½ W (0.5 W) είναι επαρκής. (γ) Η ισχύς στην αντίσταση είναι P = V2 R = 5 V 2 10 Ω = 2,5W. Η κλάση της αντίστασης 1 W είναι ανεπαρκής να διαχειριστεί την ισχύ του. 31

Παράδειγμα 1-7 (Σελ. 32, Κ. Παπαδόπουλου Ανάλυση ηλεκτρικών κυκλωμάτων ) Υπολογίστε την αντίσταση ενός ηλεκτρικού θερμοσίφωνα. Τα χαρακτηριστικά του θερμοσίφωνα είναι 220 Volt, 4 kw. Απάντηση Η αντίσταση του θερμοσίφωνα υπολογίζεται εύκολα από τη σχέση της ισχύος: P = V2 R R = V2 P = 220V 2 4000W = 12.1 Ω 32

Ιδιότητες της ωμικής αντίστασης Εξάρτηση από τη θερμοκρασία Η αντίσταση μεταβάλλεται με τη θερμοκρασία. Η σχέση που δίνει τη μεταβολή της αντίστασης με τη θερμοκρασία είναι: R θ = R 0 1 + α(θ θ 0 ) όπου είναι ο θερμοκρασιακός συντελεστής του υλικού Τα μέταλλα, που είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού χαρακτηρίζονται από θετικό θερμοκρασιακό συντελεστή. Η αντίσταση μιας ράβδου μήκους l και εμβαδού διατομής S δίνεται από τη σχέση R = ρ l S όπου, είναι η ειδική αντίσταση του υλικού της ράβδου 33

Ιδιότητες της ωμικής αντίστασης (... συνέχεια) Παράδειγμα: Υπολογίστε την αντίσταση ενός χάλκινου σύρματος μήκους 100 m διαμέτρου 0.7mm. Η ειδική αντίσταση του χαλκού (βλ., προηγούμενο πίνακα) είναι 1.68 10 8 Ω m στους 20 C. Η αντίσταση R του σύρματος είναι R = ρ l S όπου, το εμβαδόν S της διατομής (ή, απλά, η διατομή) του σύρματος διαμέτρου d δίνεται από τη σχέση S = πd2 4 d Επομένως, R = ρ l πd 2 4 = ρ 4l πd 2 = 1.68 10 8 Ω m = 4.37 Ω 4(100m) 3.14 0.7 10 3 m 2 S = πd2 4 34

Παράδειγμα 1-8 (Σελ. 33, Κ. Παπαδόπουλου Ανάλυση ηλεκτρικών κυκλωμάτων ) Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως κατασκευάζονται από νήμα βολφραμίου. Αν η θερμοκρασία λειτουργίας του λαμπτήρα φτάνει τους 2500 0 C, υπολογίστε την αντίσταση του νήματος ενός λαμπτήρα των 100 W σε θερμοκρασία δωματίου. Λύση Η αντίσταση του λαμπτήρα σε θερμοκρασία λειτουργίας υπολογίζεται από τη σχέση της ισχύος: P = V2 R V2 R = P = 220V 2 100W = 484 Ω Από τη σχέση που δίνει την εξάρτηση της αντίστασης από την θερμοκρασία έχουμε: R θ = R 0 1 + α θ θ 0 R 0 = R θ 1 + α θ θ 0 = = 484 1 + 0.0045 2500 20 = 484 12.2 = 39.8 Ω 35