ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΦΥΣΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΣΚΟΠΟΣ... 2 ΣΚΟΠΟΣ-ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 2 Η ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ... 2 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 4 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ... 4 ΛΟΓΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ... 7 ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΧΡΗΣΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 8 ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ... 10 ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ... 12 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ... 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ... 15 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΠΥΛΗΣ... 16 ΥΠΟΣΎΣΤΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΏΝ... 18 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΠΟΥ ΦΟΙΤΟΥΝ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (ΚΕΣΕΝ)... 20 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΑΚΑΔΗΜΙΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (ΑΕΝ)... 24 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΠΟΥ ΦΟΙΤΟΥΝ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ ΣΩΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ (ΣΣΠΜ) ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΘΑΛΑΜΗΠΟΛΩΝ... 27 ΥΠΟΣΎΣΤΗΜΑ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΏΝ ΝΑΥΤΙΚΉΣ ΙΚΑΝΌΤΗΤΑΣ (ΑΝΙ) ΝΑΥΤΙΚΏΝ... 31 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΑΕΝ... 33 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ Δ.ΕΚ.Ν. & ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ Α.Ε.Ν. ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΙ ΠΛΟΙΟΥ... 34 ΥΠΟΣΎΣΤΗΜΑ ΕΝΙΑΊΑΣ ΠΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΡΆΠΕΖΑ ΘΕΜΆΤΩΝ... 36 ΥΠΟΣΎΣΤΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΓΡΆΦΗΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΏΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΆΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε.... 37 ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΥΦΥΪΑΣ (BUSINESS INTELLIGENCE) ΚΑΙ ΧΑΡΑΞΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ... 39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 42
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 42 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ... 43 ΙΚΡΙΩΜΑΤΑ (RACKS) 19... 45 ΔΟΜΗΜΕΝΗ ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΓΩΓΕΙΣ... 46 ΜΕΤΑΓΩΓΕΙΣ... 47 ΣΤΑΘΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΑΔΕΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΣΦΕΡΘΟΥΝ... 47 ΠΟΛΥΜΗΧΑΝΉΜΑΤΑ... 50 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (UPS)... 51 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΧΕΣΙΑΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (RDBMS)... 52 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ... 53 ΜΕΛΈΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΉΣ... 53 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ... 54 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ... 55 ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ... 56 ΕΓΓΎΗΣΗ, ΣΥΝΤΉΡΗΣΗ, ΤΕΧΝΙΚΉ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ... 57 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΊΑ ΥΛΟΠΟΊΗΣΗΣ ΈΡΓΟΥ... 63 ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΈΡΓΟΥ... 63 ΦΑΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΈΡΓΟΥ... 64 ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ... 68 1
1. Α/Α ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΦΥΣΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΣΚΟΠΟΣ 1.1. ΣΚΟΠΟΣ-ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 1.1.1. Η Εμπορική Ναυτιλία αποτελεί για τη χώρα μας Εθνικό Κεφάλαιο και έχει καταξιωθεί σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού παρέχουν σύγχρονη εκπαίδευση στη ναυτική/ναυτιλιακή θεωρία και τη χρήση νέων τεχνολογιών, ανοίγοντας προοπτικές για σταδιοδρομία στους Αξιωματικούς του Εμπορικού Ναυτικού. Στόχος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Υ.ΝΑ.Ν.Π.) είναι η συνεχής βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών ναυτικής εκπαίδευσης μέσω της εκτεταμένης χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός του παρόντος έργου είναι η ανάπτυξη ένας ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για την πλήρη υποστήριξη της διαδικασίας εκπαίδευσης και επιμόρφωσης ναυτικών. Το θεσμικό, νομοθετικό πλαίσιο που διέπει το Ελληνικό Σύστημα της Ναυτικής Εκπαίδευσης καθορίζεται πλήρως από τη Διεθνή Σύμβαση «Για πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών 1978 (STCW)» και την Κοινοτική Οδηγία 2008/106/ΕΚ για το ελάχιστο επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτικών, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, το Υ.ΝΑ.Ν.Π. καλείται να διαχειριστεί ένα εκτενέστατο πλήθος στοιχείων και δεδομένων, τα οποία πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αναλύσει ώστε να βγάλει συμπεράσματα και να λάβει διοικητικές αποφάσεις και να συνθέσει ώστε να παράγει υπηρεσίες προς τους πολίτες. Καθοριστική συμβολή στην πολυεπίπεδη αυτή προσπάθεια έχει η χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, η οποία θα επιτρέψει την υιοθέτηση νέων τρόπων διοίκησης, λήψης αποφάσεων και επικοινωνίας με τον πολίτη. 1.2. Η ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1.2.1. Η εκπαίδευση των στελεχών Εμπορικού Ναυτικού στην Ελλάδα γίνεται στις ανάλογες δομές εκπαίδευσης και κατάρτισης, οι οποίες βρίσκονται σε διάσπαρτα μέρη ανά την επικράτεια: Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.) - Ασπρόπυργος Α.Ε.Ν. Ασπροπύργου Πλοιάρχων / Μηχανικών - Νέα Μηχανιώνα Α.Ε.Ν. Μακεδονίας Πλοιάρχων / Μηχανικών - Πρέβεζα Α.Ε.Ν. Ηπείρου Πλοιάρχων - Κύμη Α.Ε.Ν. Κύμης Πλοιάρχων - Αργοστόλι Α.Ε.Ν. Ιονίων Νήσων Πλοιάρχων - Χίος Α.Ε.Ν. Χίου Μηχανικών - Ύδρα Α.Ε.Ν. Ύδρας Πλοιάρχων 2
- Οινούσσες Α.Ε.Ν. Οινουσσών Πλοιάρχων - Σύρος Α.Ε.Ν. Σύρου Πλοιάρχων - Χανιά Α.Ε.Ν. Κρήτης Πλοιάρχων / Μηχανικών - Κάλυμνος Α.Ε.Ν. Καλύμνου Πλοιάρχων Κέντρα Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού - Άγιος Ιωάννης Ρέντης - ΚΕΣΕΝ Πλοιάρχων / Μηχανικών - Ασπρόπυργος ΚΕΣΕΝ ΡΗ-ΡΕ (Ραδιοηλεκτρονικών Ραδιοεπικοινωνιών) Σχολές Μετεκπαίδευσης και Κατάρτισης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού - Ασπρόπυργος ΔΣΕΝ/ΣΠΜ Ασπροπύργου (Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού Σωστικών και Πυροσβεστικών Μέσων Ασπροπύργου) - Νέα Μηχανιώνα ΔΣΕΝ/ΣΠΜ Μακεδονίας (Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού Σωστικών και Πυροσβεστικών Μέσων Μακεδονίας) - Άγιος Ιωάννης Ρέντης - ΔΣΕΝ/ΜΕΤ Θαλαμηπόλων (Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού Μετεκπαίδευσης Θαλαμηπόλων) Οι σπουδές στις Α.Ε.Ν. περιλαμβάνουν 6 εξάμηνα θεωρητικής κατάρτισης και 2 εξάμηνα θαλάσσιας πρακτικής εκπαίδευσης και προσφέρουν σύγχρονες και εξειδικευμένες γνώσεις, υψηλής ποιοτικής στάθμης εφαρμόζοντας το σύστημα της Εναλλασσόμενης εκπαίδευσης (Sandwich Courses) σύμφωνα με το οποίο η εκπαίδευση εναλλάσσεται μεταξύ σχολής και πλοίου. 1.3. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 1.3.1. Η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για την υποστήριξη της ναυτικής εκπαίδευσης συνίσταται στην ανάπτυξη της απαραίτητης υποδομής λογισμικού και υλικού για την υποστήριξη της λειτουργίας των Σχολών Εμπορικού Ναυτικού, των Κέντρων Επιμόρφωσης αλλά και την υποστήριξη του αντίστοιχου Φορέα Διοίκησης των Σχολών που είναι η Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ναυτικών (Δ.ΕΚ.Ν.). Το υπό ανάπτυξη ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα να ενσωματώνει Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και να προσφέρει λειτουργίες για: - Υποστήριξη εκπαιδευτικών και λειτουργικών διαδικασιών των Σχολών που συνιστούν το δίκτυο Σχολών Εμπορικού Ναυτικού. - Υποστήριξη διαδικασιών του Φορέα Διοίκησης (Δ.ΕΚ.Ν.). - Διαχείριση επιχειρησιακών πόρων και επικοινωνία μεταξύ των Σχολών αλλά και των Κεντρικών Υπηρεσιών του Υ.ΝΑ.Ν.Π. - Συμμόρφωση με οδηγίες και τις επιχειρησιακές διαδικασίες που έχουν καθοριστεί στο Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) που εφαρμόζει ο Φορέας Διοίκησης. - Εργαλεία υποστήριξης στη Λήψη Αποφάσεων. - Μετάπτωση δεδομένων και πλήρης αξιοποίηση της πληροφορίας από υφιστάμενα συστήματα και βάσεις δεδομένων. - Διασύνδεση με τρίτα συστήματα. 3
1.3.2. Αντικείμενο του υπό ανάπτυξη έργου είναι η δημιουργία ενιαίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τα θέματα που αφορούν την εκπαίδευση και πιστοποίηση των ναυτικών σύμφωνα με τη Δ.Σ. STCW, όπως έχει τροποποιηθεί και το Π.Δ. 119/2014 (Α 188)με το οποίο ενσωματώθηκε η Οδηγία 2012/35/ΕΕ. 1.3.3. Το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ναυτικής Εκπαίδευσης (ΟΠΣ-ΝΕ) να περιλαμβάνει: 1.3.3.1. - Την ανάπτυξη Διαδικτυακής Πύλης - Την ανάπτυξη των κάτωθι Υποσυστημάτων: 1) Υποσύστημα Ναυτικών. 2) Υποσύστημα παρακολούθησης σπουδαστών που φοιτούν στα Κέντρα Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ). 3) Υποσύστημα Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.). 4) Υποσύστημα παρακολούθησης σπουδαστών που φοιτούν της Σχολές Σωστικών και Πυροσβεστικών Μέσων (ΣΣΠΜ) και στη Σχολή Μετεκπαίδευσης Θαλαμηπόλων. 5) Υποσύστημα Αποδεικτικών Ναυτικής Ικανότητας (Α.Ν.Ι.) Ναυτικών. 6) Υποσύστημα επιλογής υποψηφίων σπουδαστών για την εισαγωγή στις Α.Ε.Ν. 7) Υποσύστημα μηχανογράφησης Γραφείου Σταδιοδρομίας Δ.ΕΚ.Ν. & διασύνδεσης Α.Ε.Ν. και θαλάσσιας υπηρεσίας κατευθυνόμενης εκπαίδευσης επί πλοίου. 8) Υποσύστημα ενιαίας πιστοποίησης και τράπεζα θεμάτων. 9) Υποσύστημα μηχανογράφησης χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ε.Ε. 10) Υποσύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας (Business Intelligence) και Χάραξης Στρατηγικής. 1.3.3.2. Την προμήθεια και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού και λογισμικού του συστήματος. 1.3.3.3. Την εκπαίδευση του προσωπικού του Y.NA.Ν.Π. 1.3.3.4. Την ολοκλήρωση των νέων συστημάτων με τις υφιστάμενες υποδομές πληροφορικής και επικοινωνιών του Y.NA.Ν.Π. 1.3.3.5. Την παροχή υπηρεσιών Τεχνικής Υποστήριξης σε θέματα σωστής χρήσης και διαχείρισης των εφαρμογών καθώς και δυσλειτουργίας εξοπλισμού ή λογισμικού. 1.3.3.6. Την διενέργεια των απαιτούμενων δοκιμών ελέγχου (πιλοτικήδοκιμαστική λειτουργία). 1.3.3.7. Την εγγυημένη καλή λειτουργία του συνολικού συστήματος. 2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 2.1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 2.1.1. Η ανάπτυξη του ΟΠΣ-ΝΕ να βασίζεται σε «ανοικτή» αρχιτεκτονική (open architecture), δηλαδή είναι υποχρεωτική η χρήση ανοικτών προτύπων που θα διασφαλίζουν: - ανεξαρτησία από συγκεκριμένο προμηθευτή και - ομαλή συνεργασία και λειτουργία μεταξύ των επιμέρους εφαρμογών και υποσυστημάτων του πληροφοριακού συστήματος, - δικτυακή συνεργασία μεταξύ εφαρμογών ή/και συστημάτων τα 4
οποία βρίσκονται σε διαφορετικά υπολογιστικά συστήματα, - επεκτασιμότητα των συστημάτων και εφαρμογών, - εύκολη επέμβαση στη λειτουργικότητα των εφαρμογών (συντηρησιμότητα maintainability). 2.1.2. Η ανάπτυξη του ΟΠΣ-ΝΕ να βασίζεται σε αρθρωτή (modular) αρχιτεκτονική, ώστε να επιτρέπονται μελλοντικές επεκτάσεις και αντικαταστάσεις, ενσωματώσεις, αναβαθμίσεις ή αλλαγές διακριτών τμημάτων λογισμικού ή εξοπλισμού. 2.1.3. Να χρησιμοποιηθεί αρχιτεκτονική N-tier, για την αποδοτική εκμετάλλευση του δικτύου και την ευκολία στην επεκτασιμότητα. 2.1.4. Το σύνολο των επιμέρους εφαρμογών, υποσυστημάτων και λύσεων που θα αναπτυχθούν, να λειτουργεί σε web-based περιβάλλον, το οποίο θα αποτελέσει το βασικό «χώρο εργασίας» για τους «διαχειριστές» και τους εξουσιοδοτημένους χρήστες των εφαρμογών με στόχο την: - επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ομοιομορφίας στις διεπαφές μεταξύ των διαφόρων υποσυστημάτων και στον τρόπο εργασίας τους, - επιλογή κοινών και φιλικών τρόπων παρουσίασης, όσον αφορά στις διεπαφές των χρηστών με τις εφαρμογές. 2.1.5. Να εξασφαλιστεί η πλήρης λειτουργικότητα μέσω του εσωτερικού δικτύου (intranet) και του Διαδικτύου (Internet) όπου αυτό απαιτείται. 2.1.6. Να χρησιμοποιηθούν συστήματα διαχείρισης σχεσιακών βάσεων δεδομένων (RDBMS) και να διασφαλίζονται τα κάτωθι: - οι άδειες χρήσης του λογισμικού διαχείρισης της ΒΔ, κατάλληλες για εγκατάσταση στην υποδομή G-Cloud της ΚτΠ Α.Ε. - ανοικτό περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών, - ανοικτά τεκμηριωμένα και δημοσίως διαθέσιμα συστήματα διεπαφής με προγράμματα τρίτων, - ανοικτά πρωτόκολλα επικοινωνίας, - ανοικτό περιβάλλον ως προς τη μεταφορά και ανταλλαγή δεδομένων με άλλα συστήματα, - δυνατότητες επέκτασης. 2.1.7. Τα εργαλεία ανάπτυξης, συντήρησης και διαχείρισης των εφαρμογών που θα αναπτυχθούν να είναι συμβατά με το σύνολο του λογισμικού υποδομής που θα προσφερθεί από τον Ανάδοχο (Web, application και database Servers), τα οποία να παραδοθούν στο Φορέα. 2.1.8. Σε κάθε υποσύστημα να ενσωματώνεται εργαλείο άμεσης υποστήριξης βοήθειας (online help) και οδηγιών προς τους χρήστες ανά διαδικασία ή/και οθόνη. 2.1.9. Η γλώσσα όλων των υποσυστημάτων να είναι τα ελληνικά. Για τη δικτυακή πύλη και το Υποσύστημα Αποδεικτικών Ναυτικής Ικανότητας (Α.Ν.Ι.) Ναυτικών να υποστηρίζονται πλήρως και τα αγγλικά κατ επιλογή του χρήστη. 2.1.10. Να διασφαλίζεται η πληρότητα, ακεραιότητα, εμπιστευτικότητα και ασφάλεια των δεδομένων του συνόλου των εφαρμογών και Υποσυστημάτων. 2.1.11. Το σύνολο των εφαρμογών και υποσυστημάτων να τεκμηριώνεται μέσω της αναλυτικής περιγραφής της βάσης δεδομένων και των εφαρμογών. O Ανάδοχος θα παραδώσει σε κάθε φάση του έργου τα τεχνικά εγχειρίδια του συστήματος και των εργαλείων διαχείρισης 5
(system manuals), καθώς και λεπτομερή εγχειρίδια λειτουργίας του συστήματος (operation manuals) και υποστήριξης των χρηστών (user manuals). 2.1.12. Ο Ανάδοχος να παραδώσει στο τέλος του έργου αναλυτική τεκμηρίωση της διεπαφής (API) που θα παρέχει το σύστημα για την επικοινωνία με άλλα συστήματα. Επίσης, να παραδοθεί πλήρης κατάλογος όλων των μεθόδων της διεπαφής και αναλυτικά παραδείγματα χρήσης αυτών. 2.1.13. Να αξιοποιηθούν οι τεχνολογίες server consolidation και virtualization. Το σύνολο των εφαρμογών και υποσυστημάτων που θα αναπτυχθούν να λειτουργούν σε περιβάλλον εικονικών μηχανών (virtual machines) της υποδομής G-Cloud της ΚτΠ Α.Ε.. 2.1.14. Ο Ανάδοχος να παραδώσει εκτός από το παραγωγικό και επιπλέον User Acceptance Test (UAT), staging & development περιβάλλον στο τέλος της φάσης υλοποίησης του ΟΠΣ-ΝΕ με όλες τις απαραίτητες άδειες κατάλληλες για την υποδομή G-Cloud της ΚτΠ Α.Ε.. 2.1.15. Ο Ανάδοχος να παραδώσει όλα τα εργαλεία με τις κατάλληλες άδειες για τυχόν επεμβάσεις (πχ προσθήκη νέων λειτουργιών, διόρθωση λειτουργικότητας λόγω νέων αναγκών κ.ο.κ.) στο σύστημα που θα αναπτυχθεί, από τα στελέχη του Φορέα. Επιπρόσθετα, να παραδώσει αναλυτικό work flow για εύκολο deployment στο τεστ περιβάλλον και για τη μετάβασή του στο παραγωγικό. 2.1.16. Όλη η επικοινωνία του συνόλου τω εφαρμογών και υποσυστημάτων με τον έξω κόσμο (internet) να γίνεται μέσω ασφαλούς σύνδεσης SSL (πρωτόκολλο HTTPS). Σε περίπτωση αιτήσεων μέσω HTTP να γίνεται ανακατεύθυνση τους στο HTTPS. 2.1.17. Πλήρες monitoring όλων των συστατικών του συστήματος (software και hardware) που θα προσφέρει ο Ανάδοχος. 2.1.18. Απαγορεύεται η ανάπτυξη κώδικα στη βάση (stored procedures, triggers κοκ). 2.1.19. Περιβάλλοντα ανάπτυξης από τον Ανάδοχο: Απαραίτητα θεωρούνται τα Development (dev), User Acceptance Test(UAT) και Staging περιβάλλοντα πέραν της παραγωγής με όλα τα συστατικά (components) που περιγράφονται. Για τα dev και UAT περιβάλλοντα μπορεί η φιλοξενία των συστατικών να γίνει σε μία εικονική μηχανή(virtual Machine-VM). Αντίθετα, το Staging περιβάλλον πρέπει να είναι καθρέπτης (mirror) της παραγωγής (δηλαδή αντίστοιχη αρχιτεκτονική και αριθμός εικονικών μηχανών με το παραγωγικό περιβάλλον. 2.1.20. Ο Ανάδοχος να διασφαλίσει εύκολη εγκατάσταση κώδικα εφαρμογής και στα τρία περιβάλλοντα ανάπτυξης και ένα κοινό source tree για όλα τα περιβάλλοντα ώστε να μην απαιτείται η αλλαγή αρχείων με παραμέτρους όταν γίνεται εγκατάσταση στα τρία περιβάλλοντα, αλλά να εκτελείται απ ευθείας μέσω επιλογής π.χ. "deployproduction / staging / UAT" και θα γίνεται η εγκατάσταση στην production / staging / UAT [αφού προηγηθεί η κατάλληλη αυθεντικοποίηση μέσω credentials]. Το sourcetree να ανέβει σε Virtual Storage Console (VSC) που θα παράσχει ο Ανάδοχος. Ο Ανάδοχος να περιγράψει αναλυτικά, με τα παραδοτέα της φάσης 2 (βλ. Κεφάλαιο 6 της παρούσας) τη διαδικασία εγκαταστάσεων για όλα τα συστατικά ξεκινώντας από ένα καθαρό VM με το λειτουργικό σύστημα που θα προσφερθεί. Να φαίνονται ξεκάθαρα οι διαφορές στις ρυθμίσεις στα περιβάλλοντα dev/uat/staging και production και να συμπεριλάβει στα σενάρια δοκιμών, τη διαδικασία δημιουργίας ενός πλήρους dev 6
περιβάλλοντος σε συνάρτηση με τις οδηγίες εγκατάστασης. 2.1.21. Δομοστοιχεία λογισμικού: Αναφορικά με τη δομή του αναπτυσσόμενου λογισμικού να υπάρχει ένα συγκεντρωτικό software project αλλά θα χωρίζεται σε διαφορετικά μικρότερα τμήματα σε αντιστοιχία με τα ζητούμενα υποσυστήματα (πύλη + 10 υποσυστήματα). 2.1.22. Εμπιστευτικότητα πληροφοριών: Το υπό ανάπτυξη ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα να καλύπτει τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας περί απορρήτου προσωπικών δεδομένων και να συμμορφώνεται με τον Κανονισμό Ε.Ε. 679/2016. Σε κάθε περίπτωση να λαμβάνονται υπόψη οι τεχνολογίες/τεχνικές ιδιωτικότητας και προστασίας προσωπικών δεδομένων κατά το σχεδιασμό του συστήματος, με προκαθορισμένες ρυθμίσεις φιλικές προς τη προστασία αυτών, ιδιαίτερη έμφαση σε τεχνικές κρυπτογράφησης, ψευδωνυμοποίησης και ανωνυμοποίησης των προσωπικών δεδομένων. 2.1.23. Πρέπει να υπάρχει μόνον μια «πηγή αλήθειας» (source of truth) για όλα τα δεδομένα τα οποία είναι κοινά μεταξύ των υποσυστημάτων. Η πρόσβαση στα δεδομένα του ενός υποσυστήματος από κάποιο άλλο θα γίνεται μέσω διαλειτουργικότητας με webservices. Τυχόν αλλαγές στα δεδομένα ενός υποσυστήματος θα πρέπει να εμφανίζονται αμέσως και στα άλλα υποσυστήματα που χρησιμοποιούν τα εν λόγω δεδομένα, δεν επιτρέπεται δηλαδή σε κανένα σημείο να υπάρχουν διπλά δεδομένα. 2.1.24. Το σύνολο της προσφερόμενης λύσης για το διάστημα της σύμβασης και για όλα τα υποσυστήματα δεν βασίζεται σε λύσεις μοντέλου Software as a Service (SaaS) ή γενικά σε μοντέλα που δημιουργούν χρεώσεις με την χρήση ή με τον χρόνο στην Αναθέτουσα Αρχή. 2.1.25. Μετά την λήξη της προσφερόμενης εγγύησης καλής λειτουργίας, η προσφερόμενη λύση δεν δημιουργεί επιπλέον χρεώσεις στην Αναθέτουσα Αρχή βασιζόμενα σε μοντέλο Software as a Service (SaaS) ή γενικά σε μοντέλα που δημιουργούν χρεώσεις με την χρήση ή με τον χρόνο. 2.1.26. Η προτεινόμενη λύση δεν δημιουργεί επαναλαμβανόμενη συνδρομητικά κόστη μετά την οριστική παραλαβή του έργου αλλά και μετά την λήξη της περιόδου εγγύησης καλής λειτουργίας. 2.2. ΛΟΓΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 2.2.1. Το μοντέλο ανάπτυξης και λειτουργίας που θα εφαρμοστεί να είναι πλατφόρμα Web n-tier και να στηρίζεται σε αρχιτεκτονική κατ ελάχιστον 3 επιπέδων (3-tier architecture), η οποία να περιλαμβάνει: 2.2.1.1. Ι. Το επίπεδο χρηστών (client tier / presentation tier / User Interaction), που είναι υπεύθυνο για τη διεπαφή με τον τελικό χρήστη και την παρουσίαση των δεδομένων. Η πρόσβαση των χρηστών στις διαθέσιμες υπηρεσίες να είναι μέσω μιας ενιαίας τεχνολογικά πλατφόρμας, όπου θα παρέχονται στον χρήστη δυνατότητες ταυτοποίησης - προσωποποίησης και εξουσιοδοτημένης πρόσβασης. Το συγκεκριμένο επίπεδο να υλοποιηθεί με ενιαία ώριμη τεχνολογικά πλατφόρμα ώστε να είναι εύκολη η επέκτασή της με νέα λειτουργικότητα. 2.2.1.2. ΙΙ. Το επίπεδο εφαρμογών (application tier) - επιχειρησιακής λογικής (application / business logic tier), που ενσωματώνει τη λογική των εφαρμογών (business logic), δηλαδή όλους τους επιχειρησιακούς κανόνες (business rules) που διέπουν τη λειτουργία της κάθε εφαρμογής. Αφορά τα υποσυστήματα που καλύπτουν τη ζητούμενη 7 NAI
λειτουργικότητα (διαδικασίες και υπηρεσίες) και τα οποία θα πρέπει να λειτουργούν σε ομοιόμορφες τεχνολογικά πλατφόρμες. Στο επίπεδο αυτό είναι απαραίτητο τα επιμέρους υποσυστήματα να είναι Service Oriented Architecture (SOA)-enabled, δηλαδή να είναι loosely-coupled και να παρέχουν τη δυνατότητα συμμετοχής σε οριζόντιες διαδικασίες ενορχήστρωσης με χρήση τεχνολογιών web services. 2.2.1.3. ΙΙΙ. Το επίπεδο δεδομένων (data tier), που είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση δεδομένων. Αφορά τα συστήματα αποθήκευσης και διαχείρισης πληροφορίας είτε αυτή αφορά transactional data (συναλλαγές), master data (πελάτης), ή δεδομένα ανάλυσης (aggregate data). Τα υποσυστήματα του επίπεδου εφαρμογών να μπορούν να διαμοιράζονται τα κοινά μοντέλα δεδομένων και την κοινή υποδομή δεδομένων. 2.2.1.4. Όλα τα ανωτέρω επίπεδα χτίζονται πάνω στο επίπεδο υποδομών (Shared Infrastructure) το οποίο αφορά τη φυσική υποδομή του συστήματος, δηλαδή τα συστήματα υλικού και την αντίστοιχη φυσική αρχιτεκτονική αυτών όπως αυτή περιγράφεται στην επόμενη παράγραφο της παρούσας. 2.2.2. Την πλατφόρμα της λογικής αρχιτεκτονικής θα ολοκληρώνουν τα κατακόρυφα επίπεδα : 2.2.2.1. Επίπεδο ασφαλείας (Enterprise Security) Αφορά την υποδομή ασφαλείας που θωρακίζει το ΟΠΣ-NE η οποία πρέπει να είναι ενιαία για όλη την αρχιτεκτονική και να αντιμετωπίζει με συνολικό τρόπο τα θέματα ασφαλούς πρόσβασης χρηστών, αυτοματοποιημένης απόδοσης/ αναίρεσης δικαιωμάτων σε χρήστες, κρυπτογράφησης δεδομένων, προστασίας δεδομένων από διαρροές και εκτενούς λειτουργικότητας αναφορών για θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια του συστήματος. 2.2.2.2. Επίπεδο διαχείρισης (EnterpriseManagement) Αφορά την παρεχόμενη λειτουργικότητα διαχείρισης η οποία να επιτρέπει στο διαχειριστή να επιβλέπει την λειτουργία όλων των επιπέδων της αρχιτεκτονικής από ένα ενιαίο web-based περιβάλλον ώστε να προβαίνει σε διαχειριστικές ενέργειες αλλά και εργασίες ανίχνευσης προβλημάτων μέσα από το περιβάλλον αυτό. 2.2.2.3. Επίπεδο ανάπτυξης (Enterprise Development) Αφορά τα εργαλεία αλλά και πλαίσια ανάπτυξης με τα οποία θα αναπτυχθούν τα παρεχόμενα υποσυστήματα αλλά και μέσω των οποίων η λειτουργικότητα των συστημάτων θα επεκτείνεται επαναχρησιμοποιώντας την παρεχόμενη υποδομή στα πλαίσια της SOA αρχιτεκτονικής. Ειδικότερα, τα παρεχόμενα εργαλεία να είναι συμβατά με τις ώριμες, ανοικτές και ευρέως διαδεδομένες τεχνολογίες Web Services, XML, OASIS SCA, BPEL/BPMN κ.ά. 2.3. ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΧΡΗΣΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 2.3.1. Η πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα να γίνεται μέσω διαδικτύου (web application) με κατάλληλο ασφαλή μηχανισμό αυθεντικοποίησης των χρηστών. Το περιβάλλον διεπαφής των χρηστών να είναι διαθέσιμο στην Ελληνική και στην Αγγλική γλώσσα (ανεξάρτητα από την ομάδα χρηστών (user group) στην οποία ανήκουν. Το περιβάλλον αυτό πρέπει να είναι πλήρως γραφικό και φιλικό προς το χρήστη(gui). 2.3.2. Να οριστούν ρόλοι χρηστών (π.χ. διαχειριστής, χρήστης κ.λπ.), τα δικαιώματα πρόσβασης των οποίων θα καθοριστούν σε συνεργασία με τον Φορέα κατά τη φάση εκπόνησης της Μελέτης Εφαρμογής. 8
Επιπρόσθετα, να υπάρχει δυνατότητα καταγραφής ενεργειών αναφορικά με την πρόσβαση των χρηστών και τις ενέργειές τους. Στους διαχειριστές να δίνεται η δυνατότητα παρουσίασης και εκτύπωσης των ενεργειών αυτών. Να είναι, επίσης, δυνατή η παρακολούθηση του πλήθους και της ταυτότητας των χρηστών που εργάζονται ανά πάσα στιγμή, αλλά και των χρηστών που αποπειράθηκαν (επιτυχημένα ή όχι) να συνδεθούν στο σύστημα. Ο διαχειριστής να έχει τη δυνατότητα αποστολής σύντομων μηνυμάτων σε όλους τους χρήστες ή σε ομάδα χρηστών, με τα οποία θα τους ενημερώνει για διάφορα θέματα, όπως η διαθεσιμότητα του συστήματος σε περίπτωση συντήρησης. 2.3.3. Ειδικότερα, να ληφθεί υπόψη: - ότι οι πληροφορίες που θα διαχειρίζεται το σύστημα απευθύνονται σε μεγάλο πλήθος εσωτερικών χρηστών (300 έως 500) οι οποίοι θα ανήκουν σε διαφορετικές Υπηρεσίες και Φορείς του δημόσιου, - ότι χρήστες του συστήματος θα είναι οι σπουδαστές των Δημοσίων Σχολών Ε.Ν., οι ναυτικοί και επιχειρήσεις του ναυτιλιακού κλάδου καθώς και απλοί πολίτες, - ότι οι πληροφορίες που θα ανταλλάσσονται μέσω του συστήματος περιλαμβάνουν στοιχεία εμπιστευτικού χαρακτήρα και προσωπικών δεδομένων, - η σχετική εθνική Νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και απορρήτου. 2.3.4. Στο σύστημα να ενσωματωθούν δυνατότητες κεντρικής διαχείρισης των δικαιωμάτων των χρηστών τόσο αναφορικά με τα δικαιώματα εισαγωγής, ενημέρωσης και διαγραφής πληροφοριών όσο και αναφορικά με τα δικαιώματα αναζήτησης και ανάκτησης πληροφοριών. Για το λόγο αυτό να δημιουργηθεί υποσύστημα για τη διαχείριση και τον έλεγχο πρόσβασης του συνόλου των χρηστών στο σύστημα, με κύριο χαρακτηριστικό την ενιαία αναγνώριση και την ταυτοποίησή κάθε χρήστη σε όλο το εύρος του υπό ανάπτυξη συστήματος. 2.3.5. Να υπάρχουν οι διαχειριστές 1ου επιπέδου, οι οποίοι θα δημιουργούν ομάδες με συγκεκριμένα δικαιώματα καταχώρησης, ενημέρωσης, αναζήτησης και ανάκτησης στοιχείων, στις οποίες θα εντάσσουν έναν ή περισσότερους χρήστες, οι οποίοι επιχειρησιακά ανεξάρτητα εάν ανήκουν σε μια συγκεκριμένη οργανική μονάδα του Υ.ΝΑ.Ν.Π. ή όχι και θα λειτουργούν ως διαχειριστές 2ου επιπέδου με δυνατότητα δημιουργίας άλλων χρηστών (ή/και ομάδων χρηστών) και διαχείρισης των δικαιωμάτων τους, εντός των ορίων που τους έχουν εκχωρηθεί. 2.3.6. Για την ταυτοποίηση / εγγραφή χρηστών να υπάρχει διαλειτουργικότητα : Ι. με την Υπηρεσία Αυθεντικοποίησης Χρηστών σε Πληροφοριακό Σύστημα τρίτου Φορέα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, ΙΙ. με το κεντρικό σύστημα εσωτερικών χρηστών του Υ.ΝΑ.Ν.Π. (LDAP) καθώς και ΙΙΙ. με το σύστημα εγγραφής εξωτερικών χρηστών του Υ.ΝΑ.Ν.Π. (https://regusr.hcg.gr). 2.3.7. Οι χρήστες θα είναι: - Πολίτες - Σπουδαστές ΑΕΝ / ΣΣΠΜ / ΚΕΣΕΝ / Ναυτικοί οι οποίοι χρησιμοποιούν το σύστημα για έκδοση πιστοποιητικών, δήλωση μαθημάτων ΑΕΝ, έκδοση ΑΝΙ κλπ 9 NAI. NAI
- Ναυτιλιακές εταιρείες - Γραμματείες σχολών ΑΕΝ / ΣΣΠΜ / ΚΕΣΕΝ - Χειριστές Κεντρικής Υπηρεσίας - Διαχειριστές - Κατηγορίες χρηστών που ενδεχομένως προταθούν από το Φορέα. Αυτή η περίπτωση, στο πλαίσιο διαχείρισης χρηστών, να προβλεφθεί ώστε να είναι εφικτή η προσθήκη τους και από τους διαχειριστές του συστήματος μετά την ολοκλήρωση του έργου. 2.3.8. Τα δικαιώματα ανά κατηγορία χρηστών να είναι διακριτά με δυνατότητα προσθήκης ή αφαίρεσης δικαιωμάτων από το διαχειριστή του συστήματος. 2.3.9. Να δημιουργηθεί φιλικό προς τον χρήστη γραφικό περιβάλλον μέσω του οποίου οι διαχειριστές του συστήματος θα μπορούν να εκτελούν τουλάχιστον τα κάτωθι: 2.3.9.1. Πλήρη διαχείριση των στοιχείων των χρηστών του συστήματος με δυνατότητα επαναφοράς του κωδικού ασφαλείας (password) των χρηστών. 2.3.9.2. Δυνατότητα αλλαγής της κατηγορίας (group) του κάθε χρήστη. Δυνατότητα προσθήκης ή αφαίρεσης μεμονωμένων δικαιωμάτων χρηστών, ανά χρήστη. 2.3.9.3. Πλήρη Διαχείριση (Προσθήκη, Επικαιροποίηση στοιχείων, αναζήτηση, Απενεργοποίηση-Ενεργοποίηση, Διαγραφή χρηστών κ.α.) από τους Διαχειριστές του συστήματος. 2.3.9.4. Προσθήκη και αφαίρεση όλων των δικαιωμάτων χρηστών που αφορούν ενέργειες του κεφαλαίου «Λειτουργικές Απαιτήσεις» του παρόντος, καθώς και ό,τι άλλο καθοριστεί στην ανάλυση απαιτήσεων και στη φάση υλοποίησης του έργου. 2.3.9.5. Ομαδοποίηση (groups) χρηστών ανάλογα με το επίπεδο της ασφάλειας και διαχείριση της πολιτικής πρόσβασης μέσω των ομάδων αυτών με συγκεκριμένα δικαιώματα 2.3.9.6. Πλήρες σύστημα ασφάλειας, με καθορισμό κωδικών πρόσβασης / ελέγχου, δικαιωμάτων ομάδων χρηστών τόσο στις λειτουργίες του συστήματος όσο και στα διαχειριζόμενα δεδομένα 2.3.9.7. Δυνατότητα ενεργοποίησης και τήρησης ενιαίας αναλυτικής καταγραφής όσων λειτουργιών κριθούν απαραίτητες που εκτελεί κάθε χρήστης στο σύστημα (audittrail) 2.3.9.8. Καθορισμό δικαιωμάτων ομάδων χρηστών επί κάθε εννοιολογικά διακριτής κατηγορίας πληροφοριών 2.3.9.9. Χρονικό περιορισμό όσων ενεργειών κριθούν απαραίτητες για κάθε συγκεκριμένη ομάδα χρηστών 2.3.9.10. Παραμετροποίηση και έλεγχο του συστήματος μέσω φιλικού γραφικού περιβάλλοντος 2.3.9.11. Ο Ανάδοχος θα υλοποιήσει το σύνολο της λειτουργικότητας όπως θα διαμορφωθεί από την ανάλυση των απαιτήσεων και τη μελέτη εφαρμογής. 2.4. ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ 2.4.1. Προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στο σύνολο των προσφερομένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και το ηλεκτρονικό περιεχόμενο της διαδικτυακής πύλης και των εφαρμογών, η κατασκευή της πύλης και των διαδικτυακών υπηρεσιών να συμμορφώνεται πλήρως με τις ελέγξιμες οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού έκδοση 2.0 σε επίπεδο συμμόρφωσης «ΑΑ» (WCAG 2.0 level AA). 10
2.4.2. Το σχεδιαζόμενο σύστημα να διακρίνεται από υψηλό επίπεδο χρηστικότητας στην οργάνωση και παρουσίαση των ψηφιακών υπηρεσιών που θα παρέχει, ώστε να επιτρέπει σε χρήστες ελάχιστα εξοικειωμένους με δικτυακές εφαρμογές να διεκπεραιώσουν τις συναλλαγές τους με ευκολία. 2.4.3. Ο Ανάδοχος να λάβει υπόψη κατά τον σχεδιασμό, τις διαφορετικές ομάδες χρηστών κι επομένως τους διαφορετικούς τρόπους εκπλήρωσης της παρεχόμενης λειτουργικότητας χωρίς να μειώνεται η χρηστικότητα των εφαρμογών. Κρίνεται ότι ο σχεδιασμός των εφαρμογών με βασική αρχή την επίτευξη υψηλής χρηστικότητας και εργονομίας είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας για το παρόν έργο. 2.4.4. Ο υποψήφιος Ανάδοχος να περιγράψει στην Προσφορά του τη σχεδιαστική προσέγγιση καθώς και το πλάνο δοκιμασιών χρηστικότητας και σχεδιαστικών αναπροσαρμογών που θα ακολουθήσει για να διασφαλίσει το επιθυμητό επίπεδο χρηστικότητας. Ειδικότερα, θα πρέπει να ενσωματώσει στην Τεχνική του Προσφορά τουλάχιστον 2 διαφορετικές σχεδιαστικές προτάσεις (με Mockup) για συνολικά 3 λειτουργίες του portal. 2.4.5. Οι κυριότερες αρχές προς την κατεύθυνση της χρηστικότητας περιλαμβάνουν: 2.4.5.1. Τα βήματα και τις ενέργειες από την πλευρά του χρήστη για κάθε επιθυμητή λειτουργία πρέπει να είναι ελαχιστοποιημένα και ανάλογα με το προφίλ του. 2.4.5.2. Συνέπεια: Οι εφαρμογές θα πρέπει να έχουν ομοιόμορφη εμφάνιση και να τηρείται συνέπεια στη χρήση των λεκτικών και των συμβόλων. Αντίστοιχη συνέπεια πρέπει να επιδεικνύουν οι οποιεσδήποτε γραφικές απεικονίσεις, διαμόρφωση σελίδων και η τοποθέτηση αντικειμένων στο χώρο των ιστοσελίδων. Στο επίπεδο των εφαρμογών και διαδραστικών λειτουργιών, παρόμοιες λεκτικές και λειτουργικές απεικονίσεις πρέπει να αντιστοιχούν σε ανάλογα αποτελέσματα. 2.4.5.3. Αξιοπιστία: Ο χρήστης πρέπει να έχει σαφείς διαβεβαιώσεις δια μέσου της εμφάνισης και συμπεριφοράς του συστήματος ότι: - οι συναλλαγές του διεκπεραιώνονται με ασφάλεια, - οι πληροφορίες που εισάγει στο σύστημα είναι σωστές και επαρκείς (ελαχιστοποίηση λαθών χρήστη μέσω ολοκληρωμένου πρωτοβάθμιου ελέγχου), - οι πληροφορίες που λαμβάνει από το σύστημα είναι ακριβείς και επικαιροποιημένες, - η συμπεριφορά του συστήματος είναι προβλέψιμη, - τα όρια των συναλλαγών του με το σύστημα πρέπει να είναι σαφώς διακριτά π.χ. ο χρήστης δεν πρέπει να έχει καμία αμφιβολία για το εάν η συναλλαγή του έχει ολοκληρωθεί ή χρειάζεται να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες. Αυτό επιτυγχάνεται με υψηλά επίπεδα πληροφόρησης (on-line και off-line). 2.4.5.4. Προσανατολισμός: Σε κάθε σημείο της περιήγησής του στην εσωτερική ή εξωτερική δικτυακή Πύλη ή στις web εφαρμογές, ο χρήστης πρέπει να έχει στη διάθεσή του εμφανή σημάδια που υποδεικνύουν πού βρίσκεται (θεματική ενότητα ή εφαρμογή, κατηγορία, λειτουργία, κλπ.), πού μπορεί να πάει και τι μπορεί/ τι πρέπει να κάνει. 2.4.5.5. Υποστήριξη Χρηστών: Το σύστημα να περιλαμβάνει λειτουργίες υποστήριξης και βοήθειας στους χρήστες οι οποίες να παρέχουν κατάλληλες πληροφορίες όποτε και όταν απαιτούνται. Κατ ελάχιστο θα πρέπει να παρέχεται: 2.4.5.5.1. Παροχή βοήθειας βάσει περιεχομένου (Context Sensitive On-Line 11
Help), έτσι ώστε να παρέχεται πρόσβαση στην κατάλληλη πληροφορία ανάλογα με τις λειτουργίες και το ρόλο του εκάστοτε χρήστη. 2.4.5.5.2. Παροχή βοήθειας με tutorials και user guides όπου κριθεί απαραίτητο από τη Φάση Ανάλυσης Απαιτήσεων. 2.4.5.5.3. Πρόσβαση στα αρχεία βοήθειας με περισσότερους του ενός τρόπους, όπως: δια μέσου πινάκων περιεχομένου (με αντίστοιχους συνδέσμους), με άμεση υποβολή ερωτήσεων με τη μορφή λέξεων κλειδιών, δια μέσου αλφαβητικού ευρετηρίου λέξεων ή και συνδέσμων σχετικών θεμάτων κλπ. 2.4.5.5.4. Όλο το περιβάλλον χρήστη (user interface, on-line help, μηνύματα, κλπ.) και τα αναλυτικά εγχειρίδια χρήσης να είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα. 2.4.5.6. Το σύστημα να προσφέρει όμοιο περιβάλλον σε όλα τα υποσυστήματα του, όπως: Λίστες λειτουργιών (Menu), Εργαλειοθήκες (Toolbar), συντομεύσεις λειτουργιών (keyboard shortcuts). 2.4.5.7. Διαφάνεια: Ο χρήστης να συναλλάσσεται με τον Φορέα χωρίς να αντιλαμβάνεται τεχνικές λεπτομέρειες ή εσωτερικές διεργασίες διεκπεραίωσης των συναλλαγών. 2.4.5.8. Πελατοκεντρική Αντίληψη: Οι παρεχόμενες πληροφορίες και λειτουργίες να είναι προσανατολισμένες στις ανάγκες του χρήστη και όχι στην εσωτερική οργάνωση του Φορέα (εξωστρεφής αρχιτεκτονική πληροφοριών). 2.4.5.9. Κατάτμηση σε φόρμες με τη μορφή πλακιδίων (tiles) ή αντίστοιχης παρουσίασης. 2.4.5.10. Δυνατότητες προσωρινής αποθήκευσης των πληροφοριών πριν την οριστική υποβολή τους. 2.4.5.11. Έλεγχοι τόσο σε client side (javascript) ώστε να αποφεύγονται άσκοπα requests προς το Server όσο και σε server side. 2.4.5.12. Υποστήριξη αυτόματης συμπλήρωσης όπου αυτό είναι δυνατόν. 2.4.5.13. Εύκολη εναλλαγή μεταξύ ελληνικών και αγγλικών από το χρήστη. 2.4.5.14. Καθαρός και εύκολος στην κατανόηση σχεδιασμός. 2.4.5.15. Κατατοπιστικά μηνύματα σφάλματος, επιτυχίας, πληροφορίας με αντίστοιχους χρωματισμούς. 2.4.5.16. Πλήρης υποστήριξη όλων των σύγχρονων φυλλομετρητών διαδικτύου (browsers): Ενδεικτικά Internet Explorer >= 9, Chrome, Firefox, Opera, Safari καθώς και κινητών συσκευών των γνωστότερων τύπων μέσα από τους browsers αυτών (όχι με native εφαρμογή), με ελάχιστη απαίτηση υποστήριξης των ios, Android και Windows Phone. 2.4.5.17. Να μην απαιτείται η εγκατάσταση λογισμικού στον υπολογιστή του χρήστη (thick client) ούτε και τυχόν Addons στο browser (πχ Java ή ActiveX). 2.4.6. Οι υποψήφιοι οικονομικοί φορείς στην Προσφορά τους να περιγράψουν αναλυτικά τη μεθοδολογία που θα ακολουθήσουν για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη/αναβάθμιση της Δικτυακής Πύλης, του Intranet και των συστημάτων/ υποσυστημάτων και εφαρμογών, τεκμηριώνοντας έτσι την προσέγγισή του για τη διασφάλιση των παραπάνω γενικών σχεδιαστικών αρχών ως προς το τελικό προϊόν. 2.5. ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 2.5.1. Ο Ανάδοχος να ακολουθήσει τις αρχές σχεδίασης και τα τεχνολογικά πρότυπα που περιγράφονται στο κεφ. 3.7 «Τεχνολογικά Πρότυπα, 12
Πολιτικές και Κατευθύνσεις» του Πλαισίου Διαλειτουργικότητας & Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Συναλλαγών (ΠΔ&ΥΗΣ) (http://www.egif.gov.gr). 2.5.2. Η δυνατότητα επικοινωνίας, συνεργασίας και ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ ετερογενών λειτουργικών συστημάτων και συστημάτων διαχείρισης βάσεων δεδομένων είναι απαραίτητη. Να υφίσταται δυνατότητα πρόσβασης στη βάση δεδομένων του πληροφοριακού συστήματος, χρησιμοποιώντας XML και web services. Να γίνεται χρήση αρχείων XSD για τα δεδομένα που θα ανταλλάσσονται μέσω των web services, προκειμένου να αποστέλλονται ή να παραλαμβάνονται ψηφιακές εγγραφές και ψηφιοποιημένα τεκμήρια. Για το λόγο αυτό σε όλες τις εφαρμογές/υποσυστήματα ζητείται πλήρης υποστήριξη XML. 2.5.3. Να υλοποιηθεί σχήμα διαλειτουργικότητας, το οποίο να περιγραφεί από τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς στην Τεχνική τους Προσφορά, για την επικοινωνία, ασφαλή διασύνδεση (μέσω διαδικτύου), συνεργασία και ανταλλαγή δεδομένων μέσω τυποποιημένων διαδικασιών, αξιοποιώντας διεθνώς αποδεκτά πρότυπα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Να υφίσταται η δυνατότητα μεταφοράς των δεδομένων σε τρίτες εφαρμογές ή άλλες πλατφόρμες αποθήκευσης (migration), μέσω ανοικτών και διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων για την ανταλλαγή δεδομένων με άλλα πληροφοριακά συστήματα. Να χρησιμοποιηθούν οι κάτωθι τεχνολογίες ανοικτών προτύπων (ή άλλες ισοδύναμες οι οποίες να αναφερθούν και να τεκμηριωθούν στην Τεχνική Προσφορά): - XML, που περιλαμβάνει βασική XML, XML schemas και XML parsers, για τη δόμηση/μορφοποίηση ανταλλασσόμενων δεδομένων, - JSON, - SOAP (SimpleObject Access Protocol), - WSDL (Web Services Description Languages). Στο πλαίσιο αυτό να παρασχεθούν οι κατάλληλες διεπαφές (με επαρκώς τεκμηριωμένα APIs Application Programming Interface) τα οποία θα επιτρέπουν την ολοκλήρωση/ διασύνδεση με τρίτες εφαρμογές (public API) ή/και άλλα υποσυστήματα (intranet API) και τα οποία θα υλοποιηθούν με web services (SOAP, REST χωρίς να αποκλείονται άλλα πρωτόκολλα εάν χρειαστεί). Η διασύνδεση με τυχόν τρίτα συστήματα να μπορεί να είναι αμφίδρομη (αποστολή και λήψη δεδομένων). Σε κάθε συναλλαγή να υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης πληροφοριών που αφορούν την κατάστασή της. 2.5.4. Τέλος, κατά την υλοποίηση να ληφθεί υπόψη η νομοθεσία Περί Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Ν. 3979/2011), όπως ισχύει κυρίως για τη διαλειτουργικότητα των νέων συστημάτων που αναπτύσσονται, ώστε με χρήση αποδεκτών προτύπων και webservices να υπάρχει η δυνατότητα διασύνδεσης με υφιστάμενα ή μελλοντικά συστήματα με ασφαλή τρόπο. Στο παραδοτέο Σχέδιο Διαλειτουργικότητας - Οριστικοποίησης συστημάτων που θα διασυνδεθούν με τα υπό ανάπτυξη συστήματα που θα καταρτίσει ο Ανάδοχος κατά τη φάση ανάλυσης απαιτήσεων του έργου [βλ. Κεφάλαιο 5], θα αποτυπωθεί τεκμηριωμένα και αναλυτικά ο τρόπος που θα υλοποιηθούν οι παραπάνω διασυνδέσεις διεπαφές. 2.6. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ 2.6.1. Κατά το σχεδιασμό του Έργου ο Ανάδοχος να λάβει ειδική μέριμνα και να δρομολογήσει τις κατάλληλες δράσεις για: - την Ασφάλεια των Πληροφοριακών Συστημάτων, Εφαρμογών, Μέσων και Υποδομών, 13
- την προστασία της ακεραιότητας, εμπιστευτικότητας και της διαθεσιμότητας των πληροφοριών, - την Αξιοπιστία του συνόλου του συστήματος. Συνεπώς απαιτούνται οι προβλεπόμενοι μηχανισμοί backup, disaster recovery, κλπ., - μη δυνατότητα άρνησης συμμετοχής (non-repudiation): ο χρήστης δεν πρέπει να μπορεί να αρνηθεί τη συμμετοχή του στην ανταλλαγή των δεδομένων. Συνεπώς, απαιτείται μηχανισμός καταγραφής των κινήσεων των χρηστών (auditing, logging), - δυνατότητα ελέγχου (revision / audit): κάθε τροποποίηση ή επεξεργασία των δεδομένων πρέπει να μπορεί να ελεγχθεί, δηλαδή από ποιόν έγινε και πότε, - ευθύνη (accountability): πρέπει να προκύπτει ποιος είναι υπεύθυνος για την εισαγωγή, πρόσβαση ή τροποποίηση κάθε δεδομένου, - διαφάνεια (transparency): πρέπει να γίνεται τεκμηρίωση των διαδικασιών της επεξεργασίας ώστε να μπορούν να ελεγχθούν, - υλοποίηση της αρχιτεκτονικής «πολλαπλών επιπέδων ασφαλείας» (defence-in-depth) σε όλους τους τομείς του συστήματος αξιοποιώντας τις δυνατότητες των λειτουργικών συστημάτων, και των συσκευών ασφάλειας, - μέριμνα για fault tolerance διάρθρωση του συστήματος, σε αποτυχίες/αστοχίες υλικού ή σε σφάλματα χειρισμού, - πιστοποίηση (authentication): έλεγχος αυθεντικότητας της ταυτότητας των μερών που ανταλλάσουν δεδομένα, - εξουσιοδότηση (authorization): διασφάλιση διαδικασίας της πρόσβασης του χρήστη, στα δεδομένα, - την προστασία των προς επεξεργασία και αποθηκευμένων προσωπικών δεδομένων αναζητώντας και εντοπίζοντας με μεθοδικό τρόπο τα τεχνικά μέτρα και τις οργανωτικο-διοικητικές διαδικασίες. 2.6.2. Για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των τεχνικών μέτρων ασφαλείας του Έργου, ο Ανάδοχος να λάβει υπόψη του: - το θεσμικό και νομικό πλαίσιο που ισχύει σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο (π.χ. προστασία των προσωπικών δεδομένων Ν. 2472/97, προστασία των προσωπικών δεδομένων στον τηλεπικοινωνιακό τομέα Ν. 2774/99), τον Κανονισμό Ε.Ε. 679/2016, τις σύγχρονες εξελίξεις στις ΤΠΕ - την υφιστάμενη Πολιτική Ασφαλείας του Φορέα και της ΚτΠ ΑΕ αναφορικά με την υποδομή του G-cloud. - τις βέλτιστες πρακτικές στο χώρο της Ασφάλειας στις ΤΠΕ (best practices), καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο του Κανονισμού Ε.Ε. 679/2016. - τα επαρκέστερα προϊόντα λογισμικού και υλικού - τυχόν διεθνή defacto ή dejure σχετικά πρότυπα (π.χ. ISO/IEC 27001) τα οποία θα περιλαμβάνονται στη Μελέτη ασφάλειας πληροφοριακού συστήματος που θα παραδοθεί από τον Ανάδοχο στην Αναθέτουσα Αρχή. 2.6.3. Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου δύναται τα τεχνικά μέτρα ασφάλειας που θα υλοποιηθούν από τον Ανάδοχο να επανεξετάζονται και να αναθεωρούνται κατά περίπτωση στο πλαίσιο διασφάλισης της καλής λειτουργίας του συστήματος και ύστερα από 14
την έγκριση της Αναθέτουσας Αρχής. 2.6.4. Η υλοποίηση των παραπάνω να γίνει με την ελάχιστη δυνατή παρεμπόδιση της λειτουργίας του Φορέα και θα πρέπει να επιφέρει τις ελάχιστες δυνατές τροποποιήσεις στις εφαρμογές και τα υπόλοιπα υποσυστήματα του Φορέα. 2.6.5. Ειδικότερα, ο Ανάδοχος να φροντίσει για την προστασία της διαθεσιμότητας του πληροφοριακού συστήματος, της ακεραιότητας και της διαθεσιμότητας των πληροφοριών. Η πολιτική ασφάλειας, να περιγραφεί από τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς στην Τεχνική Προσφορά τους και να προσδιοριστούν πλήρως - με μεθοδικό και συστηματικό τρόπο από τον Ανάδοχο στο πλαίσιο της 1ης Φάσης υλοποίησης του έργου. Η πολιτική ασφάλειας να περιλαμβάνει τα τεχνικά μέτρα και τις οργανωτικο-διοικητικές διαδικασίες οι οποίες είναι αναγκαίες για την επαρκή ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων, εφαρμογών, μέσων και υποδομών. 2.6.6. Τέλος, ο Ανάδοχος να εκπονήσει στα παραδοτέα του έργου Μελέτη Ασφάλειας για το σύστημα [βλ. Π5.5 Φάσης 5], η οποία να περιλαμβάνει κατ ελάχιστον τη μεθοδολογία και περιγραφή υλοποίησης των κάτωθι: - Penetration Testing Vulnerability Assessment: Έλεγχος του δικτύου από το Internet και από το εσωτερικό του Φορέα με τα δικαιώματα ενός απλού χρήστη, εντοπισμός των κενών ασφαλείας και των πιθανών σημείων μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης, δημιουργία αναλυτικής αναφοράς για τα προβλήματα ασφαλείας και τις προτάσεις για τη διόρθωσή τους. Θα πραγματοποιηθεί ύστερα από έγκαιρη ενημέρωση του G- Cloud της ΚτΠ Α.Ε. - IT Structure Analysis, Risk Analysis, Risk Assessment, Security Plan, Security Policy: Ανάλυση του δικτύου και των συστημάτων και καθορισμός των υπηρεσιών που προσφέρονται, ανάλυση των κινδύνων που διατρέχει κάθε σύστημα, δημιουργία μελέτης ασφάλειας με προτάσεις για τη δημιουργία ασφαλούς δικτύου, πρόταση πολιτικής ασφαλείας του εταιρικού δικτύου, Risk Management, Classification Management, δημιουργία δομών monitoring auditing. - Business Continuity Planning Disaster Recovery Planning: Σχεδιασμός και υλοποίηση λύσεων για περιπτώσεις μικρότερων και μεγαλύτερων κινδύνων για την συνέχεια της εταιρικής δραστηριότητας, δημιουργία ομάδων business continuity, καθορισμός ρόλων και εκπαίδευση. - Incident Response Planning: Δημιουργία Incident Response Team, καθορισμός ρόλων και εκπαίδευση, σχεδιασμός αντίδρασης σε κάθε ενδεχόμενη απειλή. Μηχανισμός για αναφορά συμβάντων από χρήστες, ανάθεση σε τεχνικό μηχανογράφησης και καταγραφής του χειρισμού του συμβάντος. - Πλήρη τεκμηρίωση του τρόπου υλοποίησης / διασφάλισης των παραπάνω. 3. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ 3.1. Στο πλαίσιο του έργου να αναπτυχθεί μια κεντρική, Διαδικτυακή Πύλη, προσβάσιμη τόσο από τους απλούς πολίτες για ενημέρωση, όσο και από τους ενδιαφερόμενους σπουδαστές / ναυτικούς/εταιρείες κ.λ.π. καθώς και από τους κατά τόπους χειριστές και διαχειριστές του συστήματος η οποία θα ολοκληρώνει τα παρακάτω υποσυστήματα: 1) Υποσύστημα Ναυτικών 15
2) Υποσύστημα παρακολούθησης σπουδαστών που φοιτούν στα Κέντρα Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (Κ.Ε.Σ.Ε.Ν.) 3) Υποσύστημα Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.) 4) Υποσύστημα παρακολούθησης σπουδαστών που φοιτούν στις Σχολές Σωστικών και Πυροσβεστικών Μέσων (Σ.Σ.Π.Μ.) και στη Σχολή Μετεκπαίδευσης Θαλαμηπόλων 5) Υποσύστημα Αποδεικτικών Ναυτικής Ικανότητας (Α.Ν.Ι.) Ναυτικών 6) Υποσύστημα επιλογής υποψηφίων σπουδαστών για την εισαγωγή τους στις Α.Ε.Ν. 7) Υποσύστημα Μηχανογράφησης Γραφείου Σταδιοδρομίας Δ.ΕΚ.Ν. & διασύνδεσης Α.Ε.Ν. και θαλάσσιας υπηρεσίας κατευθυνόμενης εκπαίδευσης επί πλοίου 8) Υποσύστημα ενιαίας Πιστοποίησης και τράπεζα θεμάτων 9) Υποσύστημα μηχανογράφησης χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ε.Ε. 10) Υποσύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας (Business Intelligence) και Χάραξης Στρατηγικής Τα υποσυστήματα αυτά να είναι προσβάσιμα αποκλειστικά μέσω της Διαδικτυακής Πύλης, μέσω κατάλληλων συνδέσεων. 3.2. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΠΥΛΗΣ 3.2.1. Να αναπτυχθεί Διαδικτυακή Πύλη η οποία θα λειτουργεί ως κεντρικός κόμβος ενημέρωσης της Εκπαίδευσης Ναυτικών στην Ελλάδα στην οποία θα είναι δυνατή η ανάρτηση ενημερωτικού υλικού αλλά και μέσω της οποίας θα είναι προσβάσιμα τα επιμέρους υποσυστήματα. 3.2.2. Να διασφαλίζεται η ομαλή συνεργασία και λειτουργία μεταξύ των επιμέρους υποσυστημάτων και της Διαδικτυακής Πύλης. 3.2.3. Να ληφθεί υπόψη ο Κανονισμός ΕΕ 2016/679 για τη συγκατάθεση επεξεργασίας των προσωπικών δεδομένων των πολιτών που χρησιμοποιούν τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της πύλης. 3.2.4. Η Διαδικτυακή Πύλη που θα αναπτυχθεί να χαρακτηρίζεται από: - το πλούσιο περιεχόμενο, - τον υψηλό βαθμό χρηστικότητας (usability), - εξωστρέφεια πελατοκεντρική προσέγγιση. Η δομή και η εμφάνιση του περιεχομένου τη γρήγορη αντίληψη και εύκολη χρήση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους επισκέπτες/χρήστες. 3.2.5. Να υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών υπό-portals, κάτω από τη Δικτυακή Πύλη, που θα αναφέρονται σε διαφορετικές θεματικές ενότητες (πχ ΚΕΣΕΝ, ΑΕΝ κλπ), περιορίζοντας τις ομάδες καταχώρησης των πληροφοριών στη διαχείριση των υπό-portals που η κάθε μία έχει αναλάβει. Ο μηχανισμός αυτός εξασφαλίζει τη δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών θεματικών portal. 3.2.6. Να περιλαμβάνει περιγραφή διαδικασιών και απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη διεκπεραίωση συναλλαγών με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και Διευθύνσεις του Υ.ΝΑ.Ν.Π. Η Διαδικτυακή Πύλη να λειτουργήσει σαν ευρετήριο συναλλαγών και για κάθε μία θα αναφέρονται ενδεικτικά: τα αναγκαία δικαιολογητικά, σειρά εκτέλεσης ενεργειών, παραδείγματα, βασικές επισημάνσεις, οδηγίες συμπλήρωσης εντύπων, σχετική νομοθεσία. 3.2.7. Να υπάρχει η δυνατότητα διαμόρφωσης κατηγοριών με συχνά 16
υποβαλλόμενα ερωτήματα και απαντήσεων σε αυτά. 3.2.8. Η ανάπτυξη και διαχείριση της Διαδικτυακής Πύλης να γίνεται μέσα από web-based περιβάλλον χωρίς να απαιτείται η χρήση ειδικού εργαλείου στο σταθμό εργασίας του διαχειριστή. Ειδικότερα μέσα από το περιβάλλον αυτό ο κατάλληλα εξουσιοδοτημένος χρήστης (διαχειριστής) θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να: - Ορίζει τη δομή της Διαδικτυακής Πύλης και να δημιουργεί περιεχόμενο μέσω wizardsκαι άλλων εργαλείων χωρίς να απαιτείται η χρήση HTML. - Διαχειρίζεται τους χρήστες της Διαδικτυακής Πύλης. - Εντάσσει σε αυτό νέες εφαρμογές. - Ορίζει styles και templates για την εμφάνιση και χωροταξική τυποποίηση της Διαδικτυακής Πύλης. 3.2.9. Να υποστηρίζει την καταχώρηση (upload) τύπου αρχείων τα οποία δημιουργούνται από ευρέως διαδεδομένες εφαρμογές αυτοματισμού γραφείου (doc, docx, pdf, ppt, pptx, xls, κτλ). 3.2.10. Να υπάρχει δυνατότητα αρχειοθέτησης του καταχωρημένου περιεχομένου σε ιεραρχική δομή. Να αναφερθεί στην Τεχνική Προσφορά ο τρόπος που υλοποιείται αυτό. 3.2.11. Να υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης του καταχωρημένου περιεχομένου με metadata, όπως λέξεις κλειδιά, συγγραφέας, κ.λ.π. Το περιβάλλον πρέπει να επιτρέπει την εύκολη επέκταση με προσθήκη νέων metadata, χωρίς να απαιτούνται τεχνικές γνώσεις. 3.2.12. Δυνατότητα αναζητήσεων στο εσωτερικό του καταχωρημένου περιεχομένου. Η αναζήτηση να επεκτείνεται στο σύνολο του καταχωρημένου περιεχομένου. Να περιγραφεί ο τρόπος καθώς και οι υποστηριζόμενες μορφοποιήσεις εγγράφων (formats). 3.2.13. Το καταχωρημένο περιεχόμενο της Διαδικτυακής Πύλης θα πρέπει να αποθηκεύεται σε Βάση Δεδομένων, ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία του αλλά και η επεκτασιμότητα της υποδομής. 3.2.14. Να αναφερθεί στην Τεχνική Προσφορά ο τρόπος back-up του καταχωρημένου περιεχομένου του Portal. 3.2.15. Να υπάρχει μηχανισμός caching στατικού και δυναμικού περιεχομένου για την επιτάχυνση χρήσης της Διαδικτυακής Πύλης. Να περιγραφεί ο τρόπος στην Τεχνική Προσφορά. 3.2.16. Να περιγραφούν στην Τεχνική Προσφορά οι δικλείδες ασφάλειας και διαδικασίες ελέγχου πρόσβασης με τις οποίες το σύστημα διασφαλίζει την ακεραιότητα του περιεχομένου. 3.2.17. Η Διαδικτυακή Πύλη να χρησιμοποιεί το κεντρικό σύστημα χρηστών του Υ.ΝΑ.Ν.Π. (LDAP) για την καταχώρηση των εσωτερικών χρηστών, ομάδων χρηστών και δικαιωμάτων. 3.2.18. Να υπάρχει η δυνατότητα εισαγωγής πληροφορίας από εξωτερικές πηγές και ειδικότερα: JDBC Βάσεις Δεδομένων, XML, Web Services, ASCII αρχεία, άλλες ιστοσελίδες. 3.2.19. Επιπλέον να υπάρχει η δυνατότητα συγκέντρωσης στοιχείων επισκεψιμότητας για τα διάφορα τμήματα της δικτυακής πύλης με σκοπό την εξαγωγή των απαραίτητων στατιστικών στοιχείων, τα οποία θα βοηθούν τους υπευθύνους να λαμβάνουν αποφάσεις για την επέκταση του ηλεκτρονικού περιεχομένου της πύλης. 3.2.20. Να παρέχεται στους χρήστες της δικτυακής πύλης μηχανή αναζήτησης πληροφοριών, απλή και προχωρημένη. Η απλή αναζήτηση να δίνει την δυνατότητα εντοπισμού υλικού με βάση οποιαδήποτε λέξη ή φράση περιέχεται στο κείμενό τους, ενώ η προχωρημένη αναζήτηση να παρέχει τη δυνατότητα εντοπισμού 17
υλικού με βάση οποιαδήποτε λέξη ή φράση που περιέχεται στο κείμενο, τον τίτλο, την περίληψη, τις λέξεις κλειδιά, ημερομηνίες καθώς και το λεξικό των όρων που χρησιμοποιούνται για τον χαρακτηρισμό του υλικού. 3.2.21. Να περιλαμβάνεται παραπομπή σε σελίδα που να παρουσιάζει χάρτης πλοήγησης της Διαδικτυακής Πύλης (sitemap). 3.2.22. Οι εγγεγραμμένοι χρήστες της δικτυακής πύλης να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν το μηχανισμό ειδοποιήσεων (Alerts), μέσω του οποίου θα μπορούν να καθορίζουν συγκεκριμένα γεγονότα (events) για τα οποία θα ήθελαν ενημέρωση. Σε κάθε περίπτωση ο μηχανισμός των ειδοποιήσεων να μπορεί να υποστηρίξει την προσωποποιημένη ενημέρωση για την συμμόρφωση του Φορέα με τον Κανονισμό ΕΕ 2016/679. 3.2.23. Η δικτυακή πύλη να χωρίζεται σε τρεις περιοχές ανάλογα με την πρόσβαση των χρηστών: - Περιοχή Ελεύθερης Πρόσβασης (Στην περιοχή αυτή θα μπορούν να προσπελαύνουν όλοι οι χρήστες που έχουν πρόσβαση στο Internet. Η εγγραφή στο σύστημα για την προσπέλαση στη περιοχή αυτή δεν είναι απαραίτητη.) - Περιοχή Εγγεγραμμένων Χρηστών (Στην περιοχή αυτή θα έχουν πρόσβαση οι εγγεγραμμένοι χρήστες της διαδικτυακής πύλης, πχ σπουδαστές Α.Ε.Ν., Κ.Ε.Σ.Ε.Ν. κ.λ.π.) - Περιοχή Περιορισμένης Πρόσβασης (Στην περιοχή αυτή θα μπορούν να προσπελαύνουν όσοι χρήστες έχουν εγγραφεί στο σύστημα και έχουν επιπλέον δικαιώματα πρόσβασης, πχ χρήστες Υπηρεσιών Φορέα, χρήστες Δ.ΕΚ.Ν., διαχειριστές κ.λ.π.) 3.2.24. Στο πλαίσιο της εν λόγω Διαδικτυακής Πύλης και των επιμέρους υποσυστημάτων να καλυφθούν όλα τα τεχνολογικά επίπεδα των δυνατοτήτων της όπως: 3.2.24.1. Επίπεδο 1: Πληροφόρηση Δημοσίευση (Information). Πλήρης κάλυψη της ανάγκης για ενημέρωση του πολίτη σχετικά με παρεχόμενες υπηρεσίες μέσω ενημερωτικού υλικού και οδηγιών δημοσιοποιημένων στη Διαδικτυακή Πύλη του Φορέα. 3.2.24.2. Επίπεδο 2: Διάδραση Αλληλεπίδραση (Interaction). Διάθεση στη Διαδικτυακή Πύλη του Φορέα επίσημων φορμών σε εκτυπώσιμη μορφή ώστε να ξεκινά η διαδικασία εξυπηρέτησης. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας γίνεται με μη ηλεκτρονικό τρόπο. 3.2.24.3. Επίπεδο 3: Αμφίδρομη Διάδραση (Two-way interaction). Πρόσβαση μέσω της Διαδικτυακής Πύλης του Φορέα σε επίσημες ηλεκτρονικές φόρμες ώστε να ξεκινά η διαδικασία εξυπηρέτησης. Η διαδικασία μπορεί να περιλαμβάνει και την πιστοποίηση του χρήστη της υπηρεσίας. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας εξυπηρέτησης γίνεται με μη ηλεκτρονικό τρόπο. 3.2.24.4. Επίπεδο 4: Συναλλαγή (Transaction). Διαδικτυακές Πύλες και πληροφοριακά συστήματα του Φορέα που προσφέρουν στον πολίτη ολοκληρωμένο και πλήρως ηλεκτρονικό χειρισμό της υπηρεσίας περιλαμβάνοντας σύνθετες εργασίες όπως πιστοποίηση, απόφαση, ειδοποίηση, παράδοση και πληρωμή (εάν είναι απαραίτητο). Καμία επιπλέον εργασία δεν απαιτείται από τον πολίτη για την ολοκλήρωση της εξυπηρέτησής του. 3.3. ΥΠΟΣΎΣΤΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΏΝ NAI 3.3.1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Ηλεκτρονική καταγραφή δεδομένων που αφορούν την δραστηριότητα των Ελλήνων ναυτικών σε πλοία (ελληνικής σημαίας ή 18 NAI
ξένης συμβεβλημένων) από τις αρμόδιες Αρχές (Κεντρικές Υπηρεσίες ΥΝΑΝΠ, Λιμενικές Αρχές, Έδρες Ναυτιλιακών Ακολούθων κ.λπ.). Ειδικότερα, δημιουργείται καρτέλα ναυτικής δραστηριότητας από τα ακόλουθα δεδομένα: - Στοιχεία των ναυτικών - Στοιχεία του πλοίου - Στοιχεία ναυτολογίου (κωδικός ναυτικού, κωδικός πλοίου, ημερομηνίας έναρξης-λήξης θαλάσσιας υπηρεσίας κα), τα οποία αντλούνται μέσω του ΝΑΤ. - Στοιχεία Αποδεικτικών Ναυτικής Ικανότητας (ΑΝΙ) μέσω ασύγχρονης διαδικασίας ενημέρωσης - Παραγωγή πίνακα θαλάσσιας υπηρεσίας ναυτικού - Παροχή στοιχείων ναυτικών σε τρίτες εφαρμογές του Φορέα 3.3.2. ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ο Ανάδοχος να πραγματοποιήσει εργασίες μετάπτωσης, κανονικοποίησης, ομογενοποίησης της υπάρχουσας Βάσης Δεδομένων σε νέα σύγχρονη πλατφόρμα. Το υφιστάμενο σύστημα φιλοξενείται σε λειτουργικό σύστημα windows 2003 με Β.Δ. oracle Database 10g Enterprise Edition Release 10.2.0.3.0. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο Γενικός Κανονισμός για την προστασία δεδομένων (Κανονισμός ΕΕ 679/2016). Σημειώνεται ότι η υφιστάμενη Βάση Δεδομένων Ναυτικών, περιέχει: - Περίπου 800.000 ναυτικούς καταχωρημένους στο Μητρώο. - Βοηθητικούς πίνακες με περίπου 5.000 εγγραφές. 3.3.3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ Το συγκεκριμένο υποσύστημα θα περιλαμβάνει τη συγκέντρωση, ταξινόμηση και εισαγωγή στοιχείων Ναυτικών. Ειδικότερα, θα προσφέρει τις παρακάτω ενδεικτικές λειτουργίες: 3.3.3.1. Μητρώο Ναυτικών NAI 3.3.3.1.1. Εισαγωγή νέας εγγραφής ναυτικού - έκδοσης Μηχανογραφικού Αριθμού Ναυτικού (ΑΜΗΝΑ) η οποία περιλαμβάνει: - αίτηση για την απόκτηση ιδιότητας ναυτικού (ηλεκτρονικά) - έλεγχος πληρότητας αίτησης (μηχανισμός υποβοήθησης λήψης απόφασης) - εκτέλεση ροής ελεγκτικής διαδικασίας NAI - ενημέρωση μητρώου - μηχανισμός ειδοποιήσεων (Alerts) του αιτούντα για αποτέλεσμα (μέσω email) - απόδοση Μητρώου Εργατών Θαλάσσης 3.3.3.1.2. Μεταβολή ατομικών στοιχείων ναυτικού 3.3.3.1.3. Απενεργοποίηση ναυτικού NAI 3.3.3.1.4. Έκδοση στατιστικών στοιχείων. 3.3.3.2. Υπηρεσίες Ναυτικών 3.3.3.2.1. Έκδοση πιστοποιητικών ναυτικών (πίνακας θαλάσσιας υπηρεσίας Ελλήνων Ναυτικών και Ναυτικών Ευρωπαϊκής Ένωσης) 3.3.3.2.2. Αυτόματος έλεγχος προϋποθέσεων (να υφίσταται μηχανισμός υποβοήθησης λήψης απόφασης) για τον χαρακτηρισμό ναυτικών του μητρώου ως «ενεργών». 3.3.3.2.3. Μηχανισμός δημιουργίας δυναμικών αναφορών και στατιστικών Ναυτικών από πολλαπλά κριτήρια αναζήτησης. Ενδεικτικά αναφέρονται: - Θαλάσσια υπηρεσία του ναυτικού με όλα τα καταχωρημένα στοιχεία συνολικά ή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ακόμα 19 NAI