Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Β Λυκείου 9 Μαρτίου 04 ΟΔΗΓΙΕΣ:. Η επεξεργασία των θεμάτων θα γίνει γραπτώς σε χαρτί Α4 ή σε Τετράδιο το οποίο θα σας δοθεί και το οποίο θα παραδώσετε στο τέλος της εξέτασης. Εκεί θα σχεδιάσετε και όσα γραφήματα ζητούνται στο Θεωρητικό Μέρος.. Τα γραφήματα του Πειραματικού Μέρους θα τα σχεδιάσετε κατά προτεραιότητα στο μιλιμετρικό χαρτί που συνοδεύει τις εκφωνήσεις. 3. Τα τελικά αποτελέσματα και οι απαντήσεις τόσο του Θεωρητικού όσο και του Πειραματικού Μέρους θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπληρωθούν και στο Φύλλο Απαντήσεων που θα σας δοθεί μαζί με τις εκφωνήσεις των θεμάτων και θα παραδώσετε, επίσης, στο τέλος της εξέτασης. Θεωρητικό Μέρος Θέμα ο Α. Σε ένα τσίρκο,τρία κανόνια εκτόξευσης ακροβατών είναι τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο και βάλλουν την ίδια στιγμή. Οι τρεις ακροβάτες Α, Β, Γ που εκτοξεύονται φτάνουν στο ίδιο μέγιστο ύψος H και οι τροχιές τους φαίνονται στο σχήμα. Α. Αγνοώντας την αντίσταση του αέρα επιλέξτε τη σωστή πρόταση για τη χρονική σειρά προσγείωσής τους. I. Πρώτος προσγειώθηκε ο Α, μετά ο Β και μετά ο Γ. II. Πρώτος προσγειώθηκε ο Γ, μετά ο Β και μετά ο Α. III. Πρώτος προσγειώθηκε ο Β, μετά ο Α και μετά ο Γ. IV. Προσγειώθηκαν και οι τρεις ταυτόχρονα. Α. Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Β. Δύο μαθητές είναι καθισμένοι σε παγκάκια των προαυλίων των σχολείων τους. Ο μαθητής Α βρίσκεται στην πόλη Ποντιάνακ της Ινδονησίας, μια από τις πιο κοντινές πόλεις στον ισημερινό της Γης και ο μαθητής Β στην πόλη Λονγκιαρμπιεν της Νορβηγίας, μια από Β Λυκείου Σελίδα από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 τις βορειότερες πόλεις του κόσμου. Θεωρώντας τη Γη ως σφαίρα, επιλέξτε τη σωστή από κάθε ομάδα προτάσεων. ΟΜΑΔΑ α I. Ο μαθητής Α κινείται με μεγαλύτερη γωνιακή ταχύτητα από τον μαθητή Β. II. Ο μαθητής Β κινείται με μεγαλύτερη γωνιακή ταχύτητα από τον μαθητή Α. III. Και οι δύο μαθητές έχουν την ίδια γωνιακή ταχύτητα. IV. Οι δύο μαθητές είναι ακίνητοι και έχουν μηδενική γωνιακή ταχύτητα. ΟΜΑΔΑ β I. Οι δύο μαθητές είναι ακίνητοι και έχουν μηδενική γραμμική ταχύτητα. II. Ο μαθητής Β κινείται με μεγαλύτερη γραμμική ταχύτητα από τον μαθητή Α. III. Ο μαθητής Α κινείται με μεγαλύτερη γραμμική ταχύτητα από τον μαθητή Β. IV. Και οι δύο μαθητές έχουν την ίδια γραμμική ταχύτητα. Θέμα ο Α. Ένα αερόστατο θερμού αέρα που αποτελείται από θόλο όγκου 000 m 3 ανοικτό στο κάτω μέρος του, μια πηγή θερμότητας για τη θέρμανση του αέρα στο εσωτερικό του και ένα ψάθινο καλάθι μεταφοράς επιβατών προσαρτημένο στο κάτω μέρος του θόλου όταν είναι ξεφούσκωτο έχει μάζα 80 kg. Ποια είναι η ελάχιστη θερμοκρασία που πρέπει να έχει ο αέρας στο εσωτερικό του θόλου μια μέρα που η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι 0 ο C, ώστε να ανυψωθεί το αερόστατο έχοντας στο καλάθι του δύο επιβάτες μάζας75kg ο καθένας; Για τους υπολογισμούς σας να θεωρήσετε τον αέρα ιδανικό αέριο με την πυκνότητα του ίση προς,7 kg/m 3 στους 0 ο C. Β. Ελατήριο σταθεράς K, το οποίο έχει το ένα άκρο του ακλόνητα στερεωμένο και το άλλο ελεύθερο, βρίσκεται στο φυσικό του μήκος. Συμπιέζουμε το ελατήριο κατά x, τοποθετούμε στο ελεύθερο άκρο του βλήμα μάζας m και το αφήνουμε ελεύθερο να εκτοξευτεί, οπότε διαγράφει την τροχιά του σχήματος. Στην αρχική του θέση το βλήμα βρίσκεται σε ύψος h από το έδαφος. Να υπολογίσετε την ταχύτητα που θα έχει αποκτήσει όταν χτυπήσει στο έδαφος. Θεωρήστε ότι δεν υπάρχει αντίσταση του αέρα ούτε τριβή μεταξύ του βλήματος και του ελεύθερου άκρου του ελατηρίου. Β Λυκείου Σελίδα από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Θέμα 3 ο Στη βάση κεκλιμένου επιπέδου που σχηματίζει γωνία θ με την οριζόντια διεύθυνση βρίσκεται θετικό φορτίο Q το οποίο δεν μπορεί να κινηθεί. Πάνω στο κεκλιμένο επίπεδο μπορεί να κινείται χωρίς τριβές ένα υλικό σημείο μάζας m και θετικού φορτίου q χωρίς να μπορεί να φύγει από το επίπεδο αυτό. Α. Βρείτε την απόσταση R ανάμεσα στα φορτία στην οποία το φορτίο q ισορροπεί ως συνάρτηση των ποσοτήτων Κ ΗΛ, Q, q, m, g (της επιτάχυνσης της βαρύτητας) και θ. Β. Όταν το q βρίσκεται στην παραπάνω απόσταση R από το Q, το εκτοξεύουμε με ταχύτητα υ 0 προς το Q. Υπολογίστε την ολική ενέργεια Ε του συστήματος ως συνάρτηση των ποσοτήτων υ 0, Κ ΗΛ, Q,q, m, g και θ. Γ. Υπολογίστε την ελάχιστη απόσταση r και τη μέγιστη απόσταση r από το Q, στις οποίες φτάνει το q κατά την κίνησή του πάνω στο κεκλιμένο επίπεδο, ως συνάρτηση των ποσοτήτων Ε, Κ ΗΛ, Q,q, m, g και θ. Σχολιάστε αν οι αποστάσεις αυτές μπορούν να αυξάνονται απεριόριστα όταν η υ 0 αυξάνεται ή έχουν κάποιο όριο. r + r Δ. Εκφράστε τις ποσότητες r M = (η απόσταση αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αντιστοιχεί στη μέση απόσταση του q από το Q κατά την κίνηση του q) και γ = r r ως συνάρτηση των ποσοτήτων υ 0, Κ ΗΛ, Q,q, m, g και θ. Σχεδιάστε τις γραφικές παραστάσεις των ποσοτήτων r M και γ ως συνάρτηση της ταχύτητας υ 0. Πειραματικό Μέρος Με τη βοήθεια μιας κάμερας κινηματογραφούμε την οριζόντια βολή που εκτελεί ένα σώμα με αρχική ταχύτητα υ 0. Το βίντεο της κίνησης το εισάγουμε σε κατάλληλο πρόγραμμα βιντεο ανάλυσης, το οποίο εξάγει τα πειραματικά αποτελέσματα του παρακάτω πίνακα Θέση σώματος στον y- άξονα Θέση του σώματος στον x- άξονα 0,00 0,0-0,03 0, -0,0 0, -0, 0,3-0,40 0,4-0,65 0,5-0,87 0,6 Β Λυκείου Σελίδα 3 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 -,5 0,7 -,5 0,8 -,0 0,9 -,50,0 α) Επιλέξτε τα κατάλληλα μεγέθη ώστε από τη γραφική παράσταση που θα κατασκευάσετε να μπορέσετε να υπολογίσετε το μέτρο της ταχύτητας υ 0. β) Επαναλαμβάνουμε το πείραμα 6 φορές και μετράμε με τη βοήθεια μεζούρας το βεληνεκές του σώματος. Οι μετρήσεις που λάβαμε είναι οι ακόλουθες:,0m,00m,5m,05m,00m,0m i) Υπολογίστε τη μέση τιμή του βεληνεκούς καθώς και το σφάλμα μέσης τιμής. Η μέση τιμή ενός μεγέθους δίνεται από τη σχέση: N N x = xi N i = Το σύμβολο σημαίνει άθροισμα από i= έως Ν. i= ενώ το σφάλμα μέσης τιμής δίνεται από τον τύπο: δx = N i= ( xi x) N(N ) όπου οι πειραματικές μετρήσεις του βεληνεκούς και Ν ο αριθμός των μετρήσεων αυτών. ii) Αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους οι τιμές του βεληνεκούς του σώματος διαφέρουν μεταξύ τους. Καλή Επιτυχία Β Λυκείου Σελίδα 4 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Αν θέλετε, μπορείτε να κάνετε κάποιο γράφημα σ αυτή τη σελίδα και να την επισυνάψετε μέσα στο τετράδιό σας. Επιλέξτε τους άξονες, τιτλοδοτήστε και συμπεριλάβετε τις κατάλληλες μονάδες σε κάθε άξονα. Β Λυκείου Σελίδα 5 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Θεωρητικό Μέρος Προτεινόμενες Απαντήσεις / Λύσεις Θέμα ο Α. IV. Προσγειώθηκαν και οι τρεις ταυτόχρονα A. Ο ακροβάτης Α εκτελεί σύνθετη κίνηση: Ευθύγραμμη ομαλή στον άξονα x(επειδή δεν ασκείται δύναμη κατά την οριζόντια διεύθυνση) με σταθερή ταχύτητα υ 0xA και κατακόρυφη βολή στον άξονα yμε αρχική ταχύτητα μέτρου υ 0A (κάτω από την επίδραση μόνο του βάρους του που είναι διατηρητική δύναμη). Η μηχανική ενέργεια του Α σε όλα τα σημεία της τροχιάς θα είναι σταθερή. Στο αρχικό σημείο της εκτόξευσης, έστω Σ η μηχανική ενέργεια του Α θα είναι: Ε ΜΗΧ.Α.(Σ) = Ε ΚΙΝ.Α (Σ) + Ε ΔΥΝ.Α (Σ) = maυ 0 A + 0 = maυ 0xA + maυ 0 ya (). Στο ανώτερο σημείο της τροχιάς του, έστω Σ η μηχανική ενέργεια του Α θα είναι: Ε ΜΗΧ.Α.(Σ) = Ε ΚΙΝ.Α (Σ) + Ε ΔΥΝ.Α (Σ) = ma υ 0xA + magh (). Η διατήρηση της μηχανικής ενέργειας μαζί με τις () και () δίνει: Ε ΜΗΧ.Α.(Σ) = Ε ΜΗΧ.Α.(Σ) maυ 0xA + maυ 0 ya = ma υ0xa + magh maυ 0 ya = m A gh υ gh (3). 0 ya = Με ίδιο τρόπο καταλήγουμε για τους ακροβάτες Β και Γ ότι: υ 0 yb = gh (4) και υ 0 yγ = gh (5). Συνεπώς όλοι οι ακροβάτες εκτελούν την κατακόρυφη κίνησή τους ξεκινώντας ταυτόχρονα με την ίδια κατακόρυφη ταχύτητα μέτρου gh και φοράς προς τα επάνω. Η επιτάχυνσή τους είναι σταθερή, ίδια για όλους και ίση με την επιτάχυνση της βαρύτητας g. Συνεπώς φτάνουν ταυτόχρονα ξανά στο έδαφος. B. ΟΜΑΔΑ α Σωστή είναι η πρόταση ΙΙΙ. ΟΜΑΔΑ β Σωστή είναι η πρόταση ΙΙΙ. Θέμα ο A. Για να μπορέσει να ανυψωθεί το αερόστατο πρέπει η άνωση να είναι ίση με το βάρος του θερμού αέρα στο εσωτερικό του μπαλονιού, το βάρος του εξοπλισμού και το βάρος των επιβατών: Β Λυκείου Σελίδα 6 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 A= W + W + W ρ gv = m g+ m g+ m g ρ V = m + m + m ΘΑ Εξ Επ Αε Μπ ΘΑ Εξ Επ Αε Μπ ΘΑ Εξ Επ () Από τον τύπο της πυκνότητας ρ = m = ρ V () () m V ΘΑ ΘΑ Μπ () ρ V = ρ V + m + m (3) Αε Μπ ΘΑ Μπ Εξ Επ m Η καταστατική των ιδανικών αερίων μας δίνει PV = nrt PV = RT ρ = M PM RT Οπότε P M V = V + m + m R T ΘΑ ΘΑ ρ Α ε Μ π Μ π Ε ξ Ε π ΘΑ Το αέριο μέσα και έξω από το μπαλόνι είναι το ίδιο οπότε η γραμμομοριακή του μάζα Μ είναι η ίδια για εσωτερικό και το εξωτερικό και ακόμη το μπαλόνι στο κάτω μέρος του είναι ανοικτό προς την ατμόσφαιρα άρα η πίεση μέσα στο μπαλόνι είναι η ίδια με την πίεση έξω από αυτό Τέλος (4) PΘΑMΘΑ PΑ εmαε = = ρα εt R R ρ T V (4) = + + = ( ) (5) Αε Αε Μπ ρα εvμπ ρα εtαε VΜ π mε ξ mε π TΘΑ TΘΑ ρα εvμ π mε ξ + mε π Αε (5),7 (0 + 73) 000 T T K T,7 000 (80+ 75) 0 ΘΑ = ΘΑ = 336,75 ΘΑ = 63,75 C B. Από την αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας έχουμε: K+ U = K + U 0+ kx + mgh= mυ + 0 kx + mgh kx + mgh = mυ υ = m kx υ = + gh m Β Λυκείου Σελίδα 7 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Θέμα 3 ο ) Στη θέση ισορροπίας το q δέχεται τη δύναμη του βάρους μέτρου W=mg την οποία αναλύουμε στις συνιστώσες W y και W x =. Η ηλεκτρική Qq δύναμη από το Q έχει μέτρο: F ΗΛ =Κ ΗΛ. Από R την ισορροπία στον άξονα x (παράλληλο με το κεκλιμένο επίπεδο) έχουμε: ΣF x =0 Qq K F ΗΛ =W x Κ ΗΛ = ΗΛQq R = (). R ) Έστω ότι το q βρίσκεται στη θέση ισορροπίας του Δ σε απόσταση R από το Q. Τότε εκτοξεύεται με ταχύτητα υ 0 προς το Q. Στις ακραίες θέσεις στις οποίες θα φτάσει το q θα αντιστοιχεί μηδενική ταχύτητα για το q. Επειδή όλες οι δυνάμεις που ασκούνται στο q είναι διατηρητικές το άθροισμα των δυναμικών ενεργειών της βαρύτητας και του ηλεκτρικού πεδίου, καθώς και της κινητικής ενέργειας του q θα παραμένει σταθερό. Θεωρούμε τη δυναμική ενέργεια βαρύτητας μηδέν στη βάση του κεκλιμένου επιπέδου και h=rημθ, όπου h το ύψος του q από τη βάση του κεκλιμένου επιπέδου. Έτσι: Ε= Ε ΟΛ(Δ) =U ΗΛ(Δ) +U ΒΑΡ(Δ) +Ε ΚΙΝ(Δ) = Κ ΗΛ R Qq +mghδ + mυ0. Αντικαθιστώντας την () και επειδή h Δ =Rημθ έχουμε: Ε = Κ ΗΛ Qq mgημ θ K +mg ΗΛ Qq ημθ + mυ0 = K ΗΛ Qq + K ΗΛ Qq + mυ0 K Qq ΗΛ Ε = K ΗΛ Qq + mυ0 (). 3) Για τις ακραίες θέσεις θα έχουμε: Ε ΟΛ(Δ) =Ε ΟΛ(ακρ.) Ε = U ΗΛ(ακρ.) +U ΒΑΡ(ακρ.) +Ε ΚΙΝ(ακρ.) Qq Qq Ε = Κ ΗΛ +mghακρ. +0 Ε = Κ ΗΛ +mgrημθ r r r - Εr +Κ ΗΛ Qq=0 (3). Η τελευταία είναι εξίσωση β βαθμού ως προς r με διακρίνουσα: Δ = Ε - 4Κ ΗΛ Qq (4). Εύκολα μπορεί να διαπιστωθεί από την () ότι είναι Δ 0 (το ίσο με το μηδέν ισχύει όταν υ 0 =0, οπότε έχουμε μία διπλή ρίζα ίση με R). Οι λύσεις τις (4) θα είναι: E Δ r = = E E 4K ΗΛQq E + Δ (5) και r = = E + E 4K ΗΛQq (6). Β Λυκείου Σελίδα 8 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Οι ρίζες r και r είναι και οι δύο θετικές και r r. Η r αντιστοιχεί στην ελάχιστη απόσταση των Q και q, ενώ η r στη μέγιστη. Όταν η ταχύτητα η υ 0 αυξάνεται η Ε αυξάνεται διαρκώς. Για μεγάλα Ε, θα είναι: Ε - 4Κ ΗΛ Qq Ε E E E E και r = = 0. Αυτό είναι λογικό γιατί όσο με μεγαλύτερη ταχύτητα εκτοξεύεται το q προς το Q, τόσο περισσότερο το πλησιάζει, μειώνοντας την ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους. Όμως η απόσταση αυτή δεν μπορεί να γίνει μικρότερη από 0. Επομένως τείνει στο 0, όσο η υ 0 αυξάνεται. Αντίθετα η r, όπως φαίνεται από την (6) αυξάνεται διαρκώς όσο αυξάνει η Ε, δηλαδή όσο αυξάνεται η υ 0. 4) Από τις (5) και (6) με χρήση της () έχουμε: E Δ E + Δ E Δ + E + Δ r + r = + = = E = υ0. gημθ K ΗΛ Qq mυ + 0 K = ΗΛ Qq + mg ημθ K Qq Οπότε r M = ΗΛ υ0 + (7). Η τελευταία 4gημθ εξίσωση είναι παραβολή. Η γραφική της παράσταση παρουσιάζεται δίπλα. Παρατηρούμε ότι όσο αυξάνεται η υ 0, η απόσταση r Μ αυξάνεται. Επίσης από τις (5) και (6) με χρήση της () έχουμε: E Δ E + Δ E Δ r r = = = 4m g ημ θ E E + 4KΗΛQq = = 4m g ημ θ 4KΗΛQq = 4m g ημ θ K ΗΛ Qq (8). Δηλαδή το γινόμενο των αποστάσεων είναι σταθερό και ανεξάρτητο από την ταχύτητα υ 0 και παρουσιάζεται στο σχήμα. Β Λυκείου Σελίδα 9 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Πειραματικό Μέρος α) Η σχέση που συνδέει κάθε στιγμή τη θέση του σώματος στον x-άξονα με τη θέση του σώματος στον y-άξονα είναι η εξής: y= gt g y = x υ x = υ 0 0t Με βάση τη πιο πάνω σχέση κατασκευάζουμε τη γραφική παράσταση y συναρτήσει του x. Επομένως, κατασκευάζουμε τον ακόλουθο πίνακα τιμών Θέση σώματος στον y- άξονα (m) Θέση του σώματος στον x- άξονα (m) 0 0-0,03 0,0-0, 0,04-0, 0,09-0,4 0,6-0,65 0,5-0,87 0,36 -,5 0,49 -,5 0,64 -, 0,8 -,5 Β Λυκείου Σελίδα 0 από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 β) Από τη κλίση της ευθείας συμπεραίνουμε ότι: g g 0,5 υ0 m/s υ0,5 5 i) Η μέση τιμή του βεληνεκούς του σώματος είναι ίση με: N x = x i = (,+ +,+,05+ +,) =,075m N 6 i= Η οποία στρογγυλοποιείται σε,08mαφού οι μετρήσεις γίνονται με ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων. Το σφάλμα μέσης τιμής μπορεί να υπολογιστεί με την ακόλουθη διαδικασία: Δημιουργία κατάλληλου πίνακα τιμών x i (m) x i x(m) (x i x) (m ), 0,05 0,00065-0,075 0,00565, 0,5 0,0565,05-0,05 0,00065-0,075 0,00565, 0,05 0,00065 Β Λυκείου Σελίδα από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 ii) Σε κάθε διεξαγωγή του πειράματος οι συνθήκες δεν είναι πάντοτε ίδιες. Πιθανές μεταβλητές που αλλάζουν κάθε φορά είναι η αντίσταση του αέρα, η αρχική ταχύτητα, ο τρόπος που τίθεται σε κίνηση το σώμα κ.α. Β Λυκείου Σελίδα από 3
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 04 Θεωρητικό Μέρος Θέμα ο Α. Σωστή είναι η πρόταση IV. Α. Βλ. προτεινόμενες λύσεις. Β. ΟΜΑΔΑ α Σωστή είναι η πρόταση ΙΙΙ ΟΜΑΔΑ β Σωστή είναι η πρόταση ΙΙΙ Θέμα ο Α. Τμιν=63,75 ο C Β Λυκείου ΦΥΛΛΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ Β. υ= Θέμα 3 ο Α. R = K ΗΛQq B. Ε = K ΗΛ Qq + mυ0 E Γ. r = E 4K ΗΛQq E + r = E 4K ΗΛ Qq Δ. r M = K ΗΛ Qq + υ0 γ= 4gημθ K ΗΛ Qq Πειραματικό Μέρος α) υ ο =m/s (Σχεδιάστε το γράφημα στο μιλιμετρέ χαρτί) Βλ. προτεινόμενες λύσεις β) i) ii) Σε κάθε διεξαγωγή του πειράματος οι συνθήκες δεν είναι πάντοτε ίδιες. Πιθανές μεταβλητές που αλλάζουν κάθε φορά είναι η αντίσταση του αέρα, η αρχική ταχύτητα, ο τρόπος που τίθεται σε κίνηση το σώμα κ.α. Β Λυκείου Σελίδα 3 από 3