ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ ΣΤΙΣ Μ.Ε.Ν.Ν.

Σχετικά έγγραφα
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΒΙΟΗΘΙΚΗ (Ενδεικτικά)

ΜΠΣ: ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΣΤΙΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Ακαδημαϊκό έτος

ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΟΛΓΑ ΧΑΤΖΗΚΩΝΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΕ04 10/2/2015 1

ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΝΙΚΗΤΑΣ ΘΕΟΔ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ-ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Γ.Ν.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α ΜΕΡΟΣ Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΣΑΛΟΓΛΙΔΟΥ Α. ΤΡΑΣΑΝΙΔΗΣ Β.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ. Πρόγραμμα Μαθημάτων. Ακαδ. Έτος Μάθημα: Ιατρική Ευθύνη και Ηθική

ΒΙΟΗΘΙΚΗ. Καθηγήτρια: κα Μαργαρίτου Μάθηµα: Φιλοσοφία. Μιράντα Μελένιου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ. Πρόγραμμα Μαθημάτων. Ακαδ. Έτος Μάθημα: Ιατρική Ευθύνη και Ηθική

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ. Πρόγραμμα Μαθημάτων. Ακαδ. Έτος Μάθημα: Ιατρική Ευθύνη και Ηθική


Η ΦΟΙΤΗΣΗ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ

Αρχές Βιοηθικής. Ασημακόπουλος Κωνσταντίνος Αν. Καθηγητής Ψυχιατρικής

Ποινικές όψεις της μετάβασης από το θεραπευτικό στον παρηγορικό στόχο σε ασθενείς ανιάτων χρόνιων θανατηφόρων νόσων

«Ευθανασία - Ένα κατ' εξοχήν βιοηθικό πρόβλημα»

Νεογνολογικό Τμήμα. Μέλη ΔΕΠ. Καθηγήτρια Α. Μαλαμίτση - Πούχνερ. Επ. Καθηγήτρια Ν. Ιακωβίδου. Επ. Καθηγήτρια Θ. Μπούτσικου. Λέκτωρ Ζ.

ΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Στοιχεία Βιοηθικής της Ανθρώπινης Αναπαραγωγής. Γεώργιος Λ. Αντωνάκης Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών

Η Βιοηθική στην Παιδιατρική Πράξη

Ευθανασία. Ηθικά διλήμματα και προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νοσηλευτές σύμφωνα με τις αρχές της βιοηθικής

Πολύ ΠΡΟΩΡΟ για να ζήσει;

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΞΟΔΟΥ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

Φροντίδα ασθενούς με άνοια Θέλω ή Πρέπει ;

Ανακοπή σε ογκολογικό τµήµα Ηθικά & Νοµικά ζητήµατα

ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Βιοηθική & Γενετική. Τι είναι η Βιοηθική; 12/19/2017

Τέταρτο Συνέδριο Ιατρικής Ευθύνης και Βιοηθικής Παιδί και Βιοηθική

ΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Κύηση Υψηλού Κινδύνου Δεδομένα ΜΕΝΝ ΡΕΑ

Ε.202-2: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Πρόσκληση για Δράση. για τη Νεογνική Υγεία στην Ευρώπη. Powered by

Ηθικά διλήμματα και η αντιμετώπιση παιδιών με καρδιακές ασθένειες. Αγγελική Καρατζά Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Πατρών

Η διαδικασία επικοινωνίας με τους ενδιαφερόμενους με σκοπό την ενημέρωσή τους: α) σε θέματα διάγνωσης, πρόγνωσης και αντιμετώπισης της νόσου β) στον

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΗ

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών.

Η ΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Π. ΜΠΡΟΥΣΑ Υ.Δ.Ν., ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ Υπεύθυνη Διεκδίκησης Δικαιωμάτων Ασθενών ΑΚΕΣΩ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΕΥΡΕΣΕΩΝ. Επίκ. Καθηγητής Άγγελος Μπώλος

Δελτίο Τύπου. ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΥΓΕΙΑ για τις έγκυες γυναίκες και τα νεογνά στην Ευρώπη το έτος 2015

2η Νοσηλευτική Ημερίδα Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Νοσηλευτικής ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΝΕΟΓΝΩΝ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Η ΒΙΟΗΘΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Γράφει: Χάρης Χηνιάδης, Μαιευτήρας-Χειρουργός Γυναικολόγος, τ. Επιμελητής Μονάδας Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Παν/κού Νοσοκομείου St Bart's, London

Ο ρόλος της ΜΕΘ στη δωρεά οργάνων

ιαχρονική παρακολούθηση της υγείας των Ελληνοπαίδων από τη γέννηση ως τα 18 χρόνια Χρύσα Μπακούλα Καθηγήτρια Παιδιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών

Σύγκρουση Συμφερόντων

Καθορίζει η νευρολογική κατάσταση μετά την ΚΑΡΠΑ την έκβαση του θύματος της ανακοπής;

ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΙΑΤΡΩΝ

Υπάρχουν ΚΕΝ τα οποία δεν έχουν συσχέτιση με ICD10 και ιατρικές πράξεις,

Ευρωπαϊκές πρακτικές διαχείρισης της ατυχηματικής τρώσης της σκληράς μήνιγγας στη Μαιευτική (EPiMAP Μαιευτικής) ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΝΤΟΓΟΥΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ. Νίκος Παπαντωνίου Γεώργιος Δασκαλάκης Σταύρος Σηφάκης Πρόεδρος ΕΕΥΜΓ Πρόεδρος ΕΕΠΙ Συντονιστής εκδήλωσης

Αγόρι 8 ετών, από τη Χαρά της Θάλασσας στο Κέντρο Αποκατάστασης

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΙΜΠΡΙΣΙΜΗ ΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.

ΘΕΜΑ: Καθιέρωση έγγραφης συναίνεσης της μητέρας για τη χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος στα νεογνά εντός των νοσοκομείων και μαιευτηρίων.

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΗ

Γιάννης Τούντας Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Διευθυντής

Γεώργιος Δασκαλάκης. Αν. Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΕΚΠΑ Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Περιγεννητικής Ιατρικής

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Είναι υποειδικότητα της ψυχιατρικής που διαμεσολαβεί μεταξύ της ψυχιατρικής και υπόλοιπης ιατρικής Αντικείμενο της ο ασθενής του γενικού νοσοκομείου

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ (E.F.P.P.A.)

Σχετ. Το από μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Δ/νσης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 4: Ιατρική ηθική. Παρούσης Μιχαήλ. Τμήμα Φιλοσοφίας

Συστημική προσέγγιση που εφαρμόζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη βελτίωση της Υγείας Μητέρας-Παιδιού: Εφαρμογή στη χώρα Χ

PTH325 Υποχρεωτικό. Θα ανακοινωθεί

ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΙΑΤΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Επιστημονική εκδήλωση - Ημερίδα. Τράπεζες ανθρώπινου μητρικού γάλακτος Human milk banks

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Γραφεiο Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών /ριων Υπηρεσιών Υγείας Γ.Ν. ΠΕΙΡΑΙΑ «ΤΖΑΝΕΙΟ»

ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ

Νεογνολογίας Eξελίξεις στη Nεογνολογία

Τι χρειάζεται να γνωρίζει ο ασθενής πριν αποφασίσει τη συμμετοχή του;

Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS623 / Νομικά και Ηθικά Θέματα στην Υγεία

Πέτρος Στραβοπόδης MD,FESC Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Γενικού Νοσοκοµείου Ζακύνθου Ιωάννινα Δήλωση Ενδιαφέροντος :Καµία

"Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα"

Δερμάτινοι Χιτῶνες Ἀναφορά στήν βιολογική ζωή, τίς ἀσθένειες, τά γηρατειά, τόν θάνατο καί τήν ὥρα τοῦ θανάτου

Οδηγία: Διαβάστε προσεκτικά τα σενάρια που ακολουθούν και προσπαθήστε να βρείτε τη λύση. Χρησιμοποιήστε πληροφορίες από το υλικό μελέτης.

ΜΠΟΥΝΑΣ ΠΑΥΛΟΣ, MD Card. Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας Ε.Κ.Ε. Ομάδα Εργασίας ΚΑΡΠΑ και Εντατικής Θεραπείας Ιωάννινα 2016

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ STATUS EPILEPTICUS ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Σπουδάστριες: Καρατζά Ευαγγελία Φερεντίνου Στεφανία

"Σχέση γιατρού ασθενούς

Η επιρροή της μησυμμόρφωσης. οικονομικά της υγείας. Μαίρη Γείτονα Καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

1 η Ημέρα ΤΕΤΑΡΤΗ 10 ΜΑΪΟΥ 2017 ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝ ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΡΤΕΜΙΣ ΘΑΛΕΙΑ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΥΠΟΤΟΝΙΚΟ ΝΕΟΓΝΟ. Ανδριακοπούλου Χρυσή Στεφανία Ειδικευόμενη παιδιατρικής Νεογνολογική Κλινική ΕΚΠΑ, Αρεταίειο Νοσοκομείο

Ενημέρωση των ασθενών για επεμβατική πράξη στο αιμοδυναμικό εργαστήριο

ΟΜΑ Α Α. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική. Εξετάσεις E έτους, 7 Ιουνίου Ονοµατεπώνυµο φοιτητή:

Ενδείξεις της δοκιμασίας κόπωσης σε παιδιά με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Θ. Τσιλιγιάννης

ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ:

Η καρδιοαναπνευστική ανακοπή ως επείγον περιστατικό στο ιατρείο: στατιστικά στοιχεία και νοµικό πλαίσιο. Άννα Ζαχαριουδάκη Ρευµατολόγος, Ρέθυµνο

Παγκρήτιο Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Συμπόσιο. Νεογνολογία. Μαρτίου 2018 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΆΒΒΑΤΟ

ΦΕΚ 1355 B ΘΕΜΑ:«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΝΕΟΓΝΩΝ» ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1. Η ψυχολογία ως επιστήμη: σύντομη γνωριμία... 25

Συμμόρφωση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στη φαρμακευτική αγωγή

Καραµατζάνης Ελευθέριος Διευθυντής ΩΡΛ Κλινικής Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης

Εισαγωγή στη φιλοσοφία

Transcript:

ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ ΣΤΙΣ Μ.Ε.Ν.Ν. ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ Παιδίατρος - Νεογνολόγος ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ / ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Μ.ΕΝ.Ν. / Β ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Γ.Ν. ΠΑΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ (1) Την τελευταία 20ετία έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των νοσηλευόμενων πολύ μικρών πρόωρων νεογνών που επιβιώνουν με αναπηρίες καθώς και των τελειόμηνων νεογνών με σοβαρά νευρομυϊκά / κινητικά προβλήματα που εξέρχονται μετά από μακροχρόνια νοσηλεία στις Μ.Ε.Ν.Ν.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ (2) Παρά τη μεγάλη όμως πρόοδο της σύγχρονης Περιγεννητικής Ιατρικής, η νεογνική / βρεφική νοσηρότητα και θνησιμότητα στις Μ.Ε.Ν.Ν. εξακολουθούν να παραμένουν υψηλές. Έντονο προβληματισμό εγείρουν πάντως τα ηθικά διλήμματα για τη δυνατότητα ευθανασίας σε νεογνά με δυσμενή πρόγνωση ως προς την επιβίωση τους ή τη μελλοντική ποιότητα ζωής τους.

ΖΩΗ (LIFE) «Η ζωή αποτελεί ύψιστο αγαθό σ αυτόν τον κόσμο» Θεωρία της «ιερότητας της ανθρώπινης ζωής» (Theory of the sanctity of Human Life)

ΟΡΙΣΜΟΙ Βιωσιμότητα (viability): ορίζεται τυπικά με καθαρούς όρους φυσιολογίας σαν το σημείο στο οποίο η ζωή μπορεί να διατηρηθεί αυτόνομα εξωμήτρια. Όρio βιωσιμότητας: το κατώτερο όριο επιβίωσης νεογέννητου (23 εβδομάδες).

ΗΘΙΚΗ Όρος που περιγράφει το «πράττειν το καλόν» Σύνολο πρακτικών κανόνων που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά του ανθρώπου και περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της Αρετής

ΑΡΕΤΗ Αρετή = αρχαίο ρ. άρω (ριζικός τύπος του αραρίσκω) = συναρμόζω, ενοποιώ, συνδέω τους αρμούς. Παρέχει την εικόνα της γέφυρας που ενώνει την προσωπικότητα με το εγώ, τον άνθρωπο με το θείο.

1. ΒΙΟΗΘΙΚΗ (BIOETHICS) Ο όρος βιοηθική προσδιορίζει κατά κύριο λόγο την επιστήμη που προσπαθεί να ισορροπήσει τα επιτεύγματα με τις συνέπειες, που απορρέουν από την παρεμβατική χρήση της ραγδαία εξελισσόμενης σύγχρονης βιοτεχνολογίας στο χώρο της βιολογίας, της γενετικής και της Ιατρικής.

2. ΒΙΟΗΘΙΚΗ (BIOETHICS) Η «ηθική επιστήμη» και ο κλάδος της ηθικής φιλοσοφίας Η βιοηθική συναναπτύσσεται με την Ιατρική Δεοντολογία και το Ιατρικό Δίκαιο Η κοσμική βιοηθική προφανώς είναι πολύ διαφορετική από την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ Σεβασμός της αυτονομίας (respectofautonomy) Μη βλάβη ατόμου(non - maleficence) Ευεργεσία (benefice) Δικαιοσύνη (justice)

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ Δικαιώματα ασθενών Μεταμόσχευση οργάνων Εξωσωματική γονιμοποίηση Τράπεζες πληροφοριών DNA Ανθρώπινη κλωνοποίηση Ευγονία / Επιλογή φύλου Διακοπή κύησης Ευθανασία Εγκεφαλικός θάνατος

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Βασιλιάς Hammurabi (Βαβυλώνα 1792 1750 π.χ.) Κώδικας Hammurabi: Ο προάγγελος του Ιπποκρατικού όρκου Ιπποκράτης ο Κώος (460 377 π.χ.) - Πατέρας της Ιατρικής - Πρόδρομος της Βιοηθικής ΙΠΠΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΟΡΚΟΣ: Βάση όλων των κωδίκων της Ιατρικής Ηθικής και Δεοντολογίας Thomas Percival (1740-1804) Άγγλος Ιατρός Συγγραφέας William Beaumont (1785-1853) Στρατιωτικός Χειρουργός-Φυσιολόγος Medical Ethics (1803) (Κώδικας Percival) The Ethics of Human Experimentation (Κώδικας Beaumont 1847) Potter Van Renssealer (1911-2001) Αμερικανός Βιοχημικός / ογκολόγος Πατέρας της Βιοηθικής (University of Madison, Wisconsin/USA ) Υιοθέτησε πρώτος το 1970 τον όρο Βιοηθική 1 ο Βιβλίο 1971: «Bioethics»: A bridge to the future 2 ο Βιβλίο 1988 : Global Bioethics

Potter Van Renssealer (1911-2001) Αμερικανός Βιοχημικός / ογκολόγος Πατέρας της Βιοηθικής (University of Madison, Wisconsin/ USA)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΩΝ / Μ.Ε.Ν.Ν. Ενημερωμένη συναίνεση (Informed consent) Μη έναρξη θεραπείας (withholding care) Απόσυρση θεραπείας (withdrawing care) Σίτιση ως θεραπεία (Nutrition as a therapy) Καθημερινή φροντίδα (patient comfort) Πρακτική στην αίθουσα τοκετών - Συζήτηση με γονείς προ του τοκετού - Αμφιθυμία μητέρας (ανάνηψη νεογνού) - Μη έναρξη ανάνηψης (withholding care) - Διακοπή ανάνηψης (μη ανταπόκριση)

ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΗ ΑΝΑΝΗΨΗΣ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΩΝ Εξαιρετική προωρότης (ΒΓ <400 gr, ΔΚ <23 εβδ.) Ανεγκεφαλία Τρισωμίες 13,18 (καρυότυπος) ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΑΝΑΝΗΨΗΣ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΩΝ Νεογνά που δεν ανταποκρίνονται στις προσπάθειες ανάνηψης για 10 ή περισσότερα min θα πρέπει να εγκαταλείπονται. American Academy of Pediatrics (Kattwinkel, 2000)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΑΤΡΟΥ Μ.Ε.Ν.Ν. Αξιοπιστία (fidelity to trust) trustworthy Συμπόνoια (compassion) suffer with Φρόνηση (phronesis) common sense Συνέπεια (consistensy) Δικαιοσύνη (justice) Σθένος (fortitude) Εγκράτεια (temperance) Ακεραιότης (integrity) Σεμνότης (self - effacement)

1o ΣΕΝΑΡΙΟ Η νεογνολογική ομάδα καλείται στην αίθουσα τοκετών για να ανανήψει πρόωρο άρρεν νεογέννητο 675 gr και με διάρκεια κύησης 25 εβδομάδων. Το νεογνό είναι βιώσιμο (πιθανότητα επιβίωσης 50% και φυσιολογικής εξέλιξης >50%). Υπάρχει όμως πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών λόγω της μεγάλης προωρότητάς του (εγκεφαλική παράλυση, ψυχοκινητική καθυστέρηση, διαταραχές όρασης και ακοής, χρόνιας πνευμονοπάθειας).

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Πρέπει να γίνει ανάνηψη; Έχουν επιλογή οι γονείς για το ζήτημα; Εάν γίνει ανάνηψη αρχικά μπορούν οι ιατροί να αποσύρουν στη συνέχεια την καρδιοπνευμονική υποστήριξη; Ποιος είναι αρμόδιος να λάβει αυτές τις αποφάσεις και με ποια διαδικασία; Ποια ζητήματα βιοηθικής εγείρονται; Ποιος ο ρόλος των επιτροπών βιοηθικής των Νοσοκομείων; Πότε θα εμπλακεί η δικαιοσύνη για ιατρική ποινική ευθύνη;

2 ο ΣΕΝΑΡΙΟ Πρόωρο, άρρεν, νεογέννητο, 20 ημερών, 700gr σε μηχανικό αερισμό της αναπνοής παρουσιάζει δραματική επέκταση αρχικά μικρής ενδοκοιλιακής αιμορραγίας εγκεφάλου προς 4 ου βαθμού άμφω με ταυτόχρονα επεισόδια σπασμών. Την επόμενη ημέρα το νεογνό δεν αντιδρά σε επώδυνα ερεθίσματα, παρουσιάζει μυδρίαση κορών αμφω και στο ΗΕΓ διαπιστώνεται υποτυπώδης εγκεφαλική λειτουργία.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Επί καρδιοαναπνευστκής ανακοπής γίνεται ανάνηψη; Αποφασίζεται διακοπή της μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής; Ζητείται η γνώμη των γονέων κατόπιν ενημέρωσης; Ποια θέματα βιοηθικής εγείρονται; Ποιος τελικά έχει την ευθύνη για την απόφαση;

ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ ΣΤΗΝ Μ.Ε.Ν.Ν. Το νεογνό δεν μπορεί να αποφασίσει μόνο του και η τύχη του θα καθοριστεί από άλλους. Ευθανασία : ο ανώδυνος θάνατος (Francis Bacon Άγγλος φιλόσοφος 1620) Ενεργητική ευθανασία (χορήγηση φαρμάκου) Παθητική ευθανασία (περιορισμός συνέχισης ή εφαρμογής μάταιης θεραπείας)

Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση υπέρ ή κατά της παθητικής ευθανασίας Παράγοντας Υπέρ % Κατά % Πιθανότητα επιβίωσης με αναπηρία 97 - Ψυχικό κόστος 92 - Κακή ιατρική πρόγνωση 89,4 - Οίκτος για νεογνό 87,8 - Θάνατος με αξιοπρέπεια 85,2 - Συναίσθημα καθήκοντος - 86,8 Θρησκευτικό συναίσθημα - 77,3 Φόβος ποινικής δίωξης - 75,2 Παράκληση γονέων 56 44 Οικονομικό κόστος 34,9 34,4 Τίνα Γκαράνη Παπαδάτου και συν Παιδιατρική, 1998

Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑΣ Η θέση της εκκλησίας μας για την ευθανασία είναι ανάλογη με αυτήν απέναντι στην αυτοκτονία και την άμβλωση. Η κατηγορηματική αυτή άρνηση προκύπτει από μία συγκεκριμένη θεολογική λογική. Ο Θεός είναι ο Δημιουργός και Αυτός δίδει τη ζωή και το θάνατο. Κάθε ανθρώπινη παρέμβαση στη ζωή, στην αρχή ή στο τέλος της στρέφεται εναντίον του έργου του Θεού αλλά και εναντίον της ίδιας της ζωής.

Βουκουρέστι (2002) 9 η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση (Ψηφίστηκαν 24 αρχές της Βιοηθικής κατά την παράδοση της Ορθοδοξίας) Ο ιατρός πρέπει να: Διαθέτει ορθόδοξη παιδεία ζωής και θανάτου Σέβεται το πρόσωπο, τον ασθενή, το ιατρικό απόρρητο Συμβουλεύει, νοσηλεύει, θεραπεύει Εξασκεί ιατρική συνολικά και όχι για κάθε όργανο χωριστά Αφίσταται της εμπορευματοποίησης Εντάσσει την τεχνολογία στην ειδικότητά του με προσοχή, ασφάλεια και σεβασμό στην προσωπικότητα του ασθενούς

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ Εορτάστηκε για πρώτη φορά σε ολόκληρο τον κόσμο στις 19 Οκτωβρίου 2016 αφού θεσπίστηκε το 2015 κατόπιν πρότασης της «Έδρας Βιοηθικής της Unesco» με έδρα τη Χαΐφα, προς τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (άρθρο 10 του νόμου 2667/1998) Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής αποτελεί: Συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας Υπάγεται κατευθείαν στον Πρωθυπουργό Παρακολουθεί διαρκώς θέματα που σχετίζονται με τις εφαρμογές των βιολογικών επιστημών με ταυτόχρονη διερεύνηση των ηθικών, κοινωνικών και νομικών διαστάσεων και επιπτώσεών τους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Δημιουργία επιτροπών βιοηθικής σε κάθε νοσοκομείο (διασφάλιση δικαιωμάτων νεογνού) 2. Δημιουργία σαφούς νομικού πλαισίου για αποφυγή αμφισβητήσεων 3. Στόχος η προσφορά υψηλού επιπέδου εξειδικευμένης τεχνολογικής φροντίδας στις Μ.Ε.Ν.Ν. με σεβασμό στο νεογνό 4. Επιθυμητή η συναντίληψη ιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού για τα ηθικά διλήμματα της Μ.Ε.Ν.Ν. σε τοπικό επίπεδο. 5. Το θέμα της «Ενεργητικής Ευθανασίας» νεογνών στις Μ.Ε.Ν.Ν. του Ελλαδικού χώρου φαίνεται σήμερα να παραπέμπεται στο πολύ απώτερο μέλλον 6. Στο θέμα της παθητικής ευθανασίας δεν υπάρχει ομοφωνία

«Χρωστάμε σ όσους ήρθαν, πέρασαν θα ρθουν, θα περάσουν, κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί» Κωστής Παλαμάς