ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΤΑΞΗ: ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 2 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 3-4 ΤΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ-ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Στην εκκίνηση της διαδικασίας, οι μαθητές θα γνωρίσουν το έργο και τη λειτουργία της Βουλής των Ελλήνων, μέσα από την ιστοσελίδα της και θα συμπληρώσουν φύλλο εργασίας. Ακολούθως θα περιηγηθούν στο αρχείο πολυμέσων του ηλεκτρονικού κόμβου της Βουλής όπου θα αντλήσουν φωτογραφικό υλικό και θα παρακολουθήσουν ταινία που δημιουργήθηκε με λογισμικό Windows Movie Maker. Αξιοποιώντας το λογισμικό Ιnspiration θα διακρίνουν τις τρεις λειτουργίες της κρατικής εξουσίας, νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική. Με το λογισμικό Microsoft Power Point θα εμβαθύνουν στη μορφή του πολιτεύματος και στο έργο των τριών εξουσιών. Τέλος για αξιολόγηση της διαδικασίας θα αξιοποιηθεί λογισμικό Hot Potatoes, με μορφή σταυρόλεξου. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 1
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Έξι (6) διδακτικές ώρες. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ: Αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Λογισμικά και Υπολογιστικά περιβάλλοντα: Microsoft Word, Microsoft Internet Explorer, Microsoft Power Point, Windows Movie Maker, Inspiration, Hot Potatoes. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: 1. ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ 2. ΑΞΙΑΚΟΙ Να αναγνωρίσουν σε ένα πρώτο επίπεδο τις μορφές ή λειτουργίες της κρατικής εξουσίας, την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική. Να προσεγγίσουν την έννοια του πολιτεύματος και να τη συνδέσουν με τη λειτουργία του κράτους. Να εστιάσουν στα χαρακτηριστικά της Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Να γνωρίσουν τη λειτουργία της Βουλής των Ελλήνων που αποτελεί τον κορυφαίο δημοκρατικό θεσμό του κράτους και της νομοθετικής εξουσίας που ασκεί. Να συνειδητοποιήσουν την αλληλεξάρτηση των ανθρώπων, την ανάγκη για συνεργασία και αλληλεγγύη. Να κατανοήσουν την αξία της ενεργού συμμετοχής στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τα δρώμενα στο ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον τους. 3. ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΙ Να αποκτήσουν στάσεις και δεξιότητες για αποτελεσματική επικοινωνία και συνεργασία. Να ασκηθούν στη συζήτηση, στο σεβασμό της διαφορετικής άποψης, στην έκφραση μέσω της ανάπτυξης επιχειρημάτων. Να ενθαρρυνθούν στη διατύπωση ερωτήσεων και τη συνακόλουθη προσπάθεια πειστικής απάντησής τους. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 2
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ: Η διδασκαλία θα διεξαχθεί ομαδοσυνεργατικά. Τα παιδιά είναι ήδη χωρισμένα σε τέσσερις πενταμελείς ομάδες. Κλειδί για την επιτυχία της διδασκαλίας αυτής αποτελούν: α) Η θετική αλληλεξάρτηση μεταξύ των μελών της ομάδας. β) Η άμεση προσωπική επικοινωνία των μαθητών. γ) Η συνεχής εξάσκηση σε διαπροσωπικές δεξιότητες επικοινωνίας και συλλογικής εργασίας. δ) Η ανομοιογένεια στη σύνθεση της ομάδας ως προς τις μαθησιακές ικανότητες. ε) Η αποκέντρωση της εξουσίας. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ανάπτυξη της αυτοαποτελεσματικότητας (self efficacy), η οποία με τη σειρά της ασκεί παρωθητική δύναμη στη γνωστική ανάπτυξη των μαθητών. Ο ρόλος του δασκάλου στο πλαίσιο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, ειδικότερα όταν αυτή υποβοηθείται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές, μετατρέπεται από προμηθευτή σε διευκολυντή της γνώσης. Ρόλος διαφορετικός αλλά όχι λιγότερο δύσκολος αφού απαιτείται εκ μέρους δημιουργικός σχεδιασμός, εγρήγορση για επικοδομητική αξιοποίηση των αναδυόμενων ευκαιριών. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 3
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές ευρισκόμενοι στο εργαστήριο πληροφορικής του Σχολείου μας, επισκέπτονται την ιστοσελίδα της Βουλής, όπου χωρισμένοι σε τέσσερις ομάδες θα αντλήσουν πληροφορίες για τα εξής: H oμάδα Κεραυνός για το νομοθετικό έργο της Βουλής. Η ομάδα Άσσος για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο που ασκεί. Η ομάδα Αστέρι για την ενημέρωση επί θεμάτων που αφορούν τη δημόσια ζωή που πραγματοποιείται στο Κοινοβούλιο και τις ερωτήσεις που υποβάλλονται. Η ομάδα Φλόγα για την ιστορία του μεγάρου της Βουλής. Στόχος της συγκεκριμένης δραστηριότητας είναι: Η συνειδητοποίηση της αξίας αλλά και της δυναμικής της νομοθετικής εξουσίας. Η εμβάθυνση στο έργο και τη λειτουργία της, ως μιας εκ των τριών εξουσιών. Η γνωριμία με τη Βουλή των Ελλήνων την οποία οι μαθητές θα επισκεφθούν σε μεταγενέστερη φάση και θα ξεναγηθούν στους χώρους της. Η εκμάθηση επαρκούς χρήσης του Internet Explorer. Η όσμωση στην ομαδοσυνεργατική μάθηση μέσω της ανάπτυξης δεξιοτήτων και στάσεων συλλογικής δράσης. Η εύρεση πρωτογενών πραγματολογικών πληροφοριών και η γνωστική επεξεργασία τους. Η απόκτηση μεταγλωσσικών δεξιοτήτων. Ακολουθεί το φύλλο οδηγιών της δραστηριότητας αυτής. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 4
Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ Θα γνωρίσουμε μία από τις τρεις εξουσίες του πολιτεύματος, τη νομοθετική που ασκεί η Βουλή των Ελλήνων. Οι τριακόσιοι εκπρόσωποι του λαού, οι βουλευτές, αποτελούν τη Βουλή. Στην ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου www.hellenicparliament.gr παρουσιάζεται το έργο του (αριστερό κλικ στα γαλάζια γράμματα για να ξεκινήσει το ταξίδι μας στην ιστοσελίδα της Βουλής). ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 5
Τα θέματα στα οποία θα εργαστεί η κάθε ομάδα συγκεντρώνοντας πληροφορίες είναι τα εξής: H oμάδα Κεραυνός για το νομοθετικό έργο της Βουλής. Η ομάδα Άσσος για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο που ασκεί. Η ομάδα Αστέρι για την ενημέρωση επί θεμάτων που αφορούν τη δημόσια ζωή που πραγματοποιείται στο Κοινοβούλιο και τις ερωτήσεις που υποβάλλονται. Η ομάδα Φλόγα για την ιστορία του μεγάρου της Βουλής. Κάθε ομάδα εντοπίζει τις λέξεις κλειδιά της εργασίας που της έχει ανατεθεί και συμπληρώνει με προσοχή το φύλλο εργασίας σε μορφή Word ακολουθεί. Ακολουθεί το φύλλο εργασίας για τους μαθητές: ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 6
ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: 1 2 3 4 5 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 7
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 8
2 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές στο εργαστήρι πληροφορικής του Σχολείου θα ασχοληθούν με το δημιουργικό γράψιμο αξιοποιώντας το φύλλο εργασίας που συμπλήρωσαν στην προηγούμενη δραστηριότητα. Θα συνθέσουν χρησιμοποιώντας το λογισμικό του κειμενογράφου (Microsoft Office World) την περίληψη του κειμένου που είχαν δημιουργήσει εργαζόμενοι ομαδοσυνεργατικά, σχετικά με τους τομείς δράσης της νομοθετικής εξουσίας. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα επιλέγεται διότι: Ασκεί τους μαθητές στις τεχνικές της νοηματικής πύκνωσης, της λεκτικής συνοπτικότητας και της πληροφοριακής πυκνότητας. Συνδέεται με γνωστικό-γλωσσικές λειτουργίες σύνθεσης γραπτού λόγου όπως: o Ανάλυση και ταξινόμηση πληροφοριακών μονάδων. o Επιλογή σημαντικών στοιχείων και αγνόηση δευτερευόντων. o Μετασχηματισμούς πύκνωσης των ουσιωδών στοιχείων. o Γλωσσική απόδοση προϊόντων μετασχηματισμού. o Αναδιάρθρωση δομής αρχικού κειμένου. Ενδείκνυται για διδακτικές τεχνικές εννοιολογικών αναγωγών, λογικών κρίσεων, εμπλουτισμού λεξιλογίου, αυτοβελτίωσης και ετεροβελτίωσης αρχικού κειμενικού είδους. Συνδέεται άμεσα με το λογισμικό του κειμενογράφου που εξασφαλίζει ευκολία στην επεξεργασία ενός κειμένου, με το οποίο οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι. Οι λειτουργίες της αντιγραφής, διαγραφής, επικόλλησης και της εισαγωγής προσφέρουν δυνατότητες στο γραπτό λόγο. Δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να βιώσουν την ομαδική εργασία και τη συνεργατική μάθηση. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 9
3 η Δραστηριότητα. Τα παιδιά παρακολουθούν βιντεοταινία με θέμα Ιστορία του μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων. Η ταινία αυτή δημιουργήθηκε με το λογισμικό Windows Movie Maker, αξιοποιώντας το αρχείο πολυμέσων που προσφέρει ο ηλεκτρονικός κόμβος του Κοινοβουλίου. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να εμπεδώσουν τις γνώσεις που απέκτησαν σχετικά με την ιστορία του περικαλλούς μεγάρου που πρόκειται να επισκεφθούν, να αναγνωρίσουν το κτήριο μνημείο της νεότερης ιστορίας μας εξωτερικά, να συσχετίσουν την αρχιτεκτονική του με την κλασική ελληνική αρχιτεκτονική αλλά και να περιηγηθούν στους κυριότερους χώρους στο εσωτερικό του, εξοικειωνόμενοι με ένα κτήριο υψηλής αισθητικής, πολλαπλών συμβολισμών αλλά και ισχυρής ιστορικής βαρύτητας. Στο τέλος της προβολής και αφού επισημανθούν σημεία που χρήζουν επανάληψης οι μαθητές συμπληρώνουν φύλλο εργασίας που παρατίθεται ακολούθως. Αν θέλετε να δείτε την ταινία, παρακαλώ ακολουθήστε το σύνδεσμο: http://3oksenikaias.wordpress.com/paterakis/ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 10
Απαντώ στις ερωτήσεις: Ποιο αρχιτεκτονικό στοιχείο σου αρέσει περισσότερο στο μέγαρο της Βουλής; Για ποιο σκοπό κτίστηκε το κτήριο; Τι αρχιτέκτονα; νομίζεις πως ενέπνευσε τον Τι συνέβη και μετατράπηκε σε κτήριο του Κοινοβουλίου; Ποια αίθουσα του μεγάρου σου αρέσει περισσότερο; Τι συμβολίζει το κτήριο αυτό σήμερα; ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 11
4 η Δραστηριότητα. Στη δραστηριότητα αυτή που πραγματοποιείται με αξιοποίηση του λογισμικού Inspiration οι μαθητές θα πλουτίσουν τις γνώσεις τους στις τρεις εξουσίες του πολιτεύματος, τη νομοθετική, εκτελεστική και τη δικαστική. Η συμπλήρωση της απλουστευμένης μορφής του εννοιολογικού χάρτη θα πραγματοποιηθεί με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ο οποίος θα δώσει οδηγίες στα παιδιά. Με τη εργασία αυτή οι μαθητές: Εργάζονται με λογισμικό ελκυστικό δημιουργώντας συνδέσεις και κόμβους. Αναπλάθουν τη γνώση τους και αναλύουν δημιουργικά τη σχέση μεταξύ των εννοιών που διαπραγματεύονται. Συνδέουν εποικοδομητικά τη νέα γνώση με την προϋπάρχουσα. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 12
5 η Δραστηριότητα. Πραγματοποιείται με λογισμικό Microsoft Power Point. Με την προβολή δεκαπέντε διαφανειών οι μαθητές: Γνωρίζουν το πολίτευμα της χώρας μας. Εστιάζουν στις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατανοούν τη λειτουργία της Κυβέρνησης. Επικεντρώνουν στις τρεις εξουσίες του πολιτεύματος και μαθαίνουν το ρόλο και τη λειτουργία κάθε μιας. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 13
6 η Δραστηριότητα. Πραγματοποιείται στοχεύοντας στον έλεγχο της πραγμάτωσης των στόχων του σεναρίου και την παροχή ανατροφοδότησης αν κριθεί αναγκαίο. Πρόκειται για σταυρόλεξο που δημιουργήθηκε με λογισμικό Hot Potatoes, συμβατό με τα γνωστικά ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των μαθητών αφού έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς στη συγκεκριμένη τάξη. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 14
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ηλίας Ματσαγγούρας: Ηλίας Ματσαγγούρας: Η διαθεματικότητα στη σχολική τάξη Η σχολική τάξη, κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου Α. Ράπτης Α. Ράπτη: Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας Α και Β Τόμος Συλλογικός τόμος: Το κτήριο της Βουλής των Ελλήνων Μιλτιάδης Παπανικολάου: Οι τοιχογραφίες του μεγάρου της Βουλής Κατερίνα Δεμενεγή-Βιριράκη: Παλαιά ανάκτορα Αθηνών, το κτήριο της Βουλής των Ελλήνων Βουλή των Ελλήνων: Το Σύνταγμα της Ελλάδας Υλικό αντλήθηκε από την ιστοσελίδα του Κοινοβουλίου και από την ιστοσελίδα της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia, στο άρθρο της για τη Βουλή των Ελλήνων. ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ 15