Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ 3 ο Κεφϊλαιο - 4 ο Κεφϊλαιο Κόμησ, Β. (2004), Ειςαγωγό ςτισ Εφαρμογϋσ των ΤΠΕ ςτην Εκπαύδευςη, Αθόνα, Εκδόςεισ Νϋων Τεχνολογιών
Σκοπόσ Η ςυνοπτικό παρουςύαςη των βαςικών αρχών τησ εποικοδομιςτικόσ θεωρύασ και των πιο γνωςτών τησ μοντϋλων και το πωσ επηρεϊζει την ϋνταξη των ΤΠΕ ςτην εκπαύδευςη και τη ςχεδύαςη εκπαιδευτικών εφαρμογών. Η ϋμφαςη δύνεται ςτο πωσ η εποικοδομιςτικό θεωρύα επιδρϊ ςτο ςχεδιαςμό και την ανϊπτυξη μαθηςιακών περιβαλλόντων με τη χρόςη υπολογιςτικών και δικτυακών τεχνολογιών. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 2
Έννοιεσ Κλειδιϊ Εκπαιδευτικό λογιςμικό Γνωςτικϋσ θεωρύεσ Εποικοδομιςμόσ Κοινωνικόσ εποικοδομιςμόσ Αναπαραςτϊςεισ Γνωςτικϋσ αναπαραςτϊςεισ Ανακαλυπτικό μϊθηςη Διερευνητικό μϊθηςη Έρευνα Πειραματιςμόσ Επύλυςη προβλόματοσ Μϊθηςη μϋςω επύλυςησ προβλόματοσ Κριτικό ςκϋψη Λογιςμικό ανοικτού τύπου Λογιςμικό υπερμϋςων Προςομοιώςεισ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 3
Εκπαιδευτικό Λογιςμικό (1) Εφαρμογϋσ λογιςμικού (αλλϊ και υλικού) που χρηςιμοποιούνται για την υπολογιςτικό υποςτόριξη τησ διδαςκαλύασ και τησ μϊθηςησ. Έχει διϊφορεσ μορφϋσ: ειδικό λογιςμικό με ςαφό μαθηςιακό και διδακτικό ςκοπό, π.χ. ςε μορφό CD-ROM, δικτυακού τόπου, εφαρμογών ρομποτικόσ, κλπ. λογιςμικό γενικόσ χρόςησ, π.χ. λογιςμικό επεξεργαςύασ εικόνων, κειμενογρϊφοσ, λογιςτικό φύλλο, βϊςεισ δεδομϋνων, κλπ. που χρηςιμοποιούνται για την ανϊπτυξη γνώςεων και δεξιοτότων ςε διϊφορα γνωςτικϊ αντικεύμενα. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 4
Εκπαιδευτικό Λογιςμικό (2) Συχνϊ, αντύ του όρου «εκπαιδευτικό λογιςμικό», χρηςιμοποιεύται ο όροσ «υπολογιςτικό περιβάλλον για τη διδαςκαλία και την ανθρώπινη μάθηςη». Η υπολογιςτική υποςτήριξη τησ διδαςκαλίασ Σχετύζεται με τη βοόθεια προσ το μαθητό ώςτε να προςεγγύςει και να οικοδομόςει μια προκαθοριςμϋνη από το αναλυτικό πρόγραμμα ύλη Η υπολογιςτική υποςτήριξη τησ μάθηςησ αφορϊ ςτην ενύςχυςη του μαθητό ώςτε να αναπτύξει δεξιότητεσ υψηλού επιπϋδου που θα τον καταςτόςουν ικανό να αντεπεξϋλθει ςτισ διαρκώσ μεταβαλλόμενεσ και ολοϋνα αυξανόμενεσ απαιτόςεισ του ςύγχρονου κόςμου. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 5
Γνωζηικέρ θεωπίερ Μοντϋλα μϊθηςησ (1) Την ανϊπτυξη εκπαιδευτικού λογιςμικού επιδρούν οι ακόλουθεσ ψυχολογικϋσ θεωρύεσ ο ςυμπεριφοριςμόσ (behaviorism) Pavlov, Skinner, Crowder, Gagné η γνωςτικό ψυχολογύα (cognitive psychology) Newell, Simon, Anderson ο εποικοδομιςμόσ (constructivism) Piaget, Papert, Bruner οι κοινωνικοπολιτιςμικέσ (sociocultural) ό ιςτορικοπολιτιςμικέσ (historicocultural) προςεγγίςεισ. Vygotsky, Luria, Leontiev, Bruner ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 6
Μοντϋλα μϊθηςησ (2) Σσμπεριυοριστικές θεωρίες Γπαμμική Οπγάνυζη Πληποθοπίαρ (Skinner) Γνωστικές θεωρίες Δομικόρ εποικοδομιζμόρ (Piaget) Κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες Κοινυνικόρ εποικοδομιζμόρ Μέθοδορ πολλαπλών Επιλογών (Crowder) Διδακηικόρ Σσεδιαζμόρ (Gagné) Εποικοδομιζμόρ ηος Papert (constructionism) Ανακαλςπηική μάθηζη (Bruner) Επεξεπγαζία ηηρ πληποθοπίαρ (γνυζηικοί τςσολόγοι) Κοινυνικοπολιηιζμική θευπία ηος Vygotsky Εγκαθιδπςμένη γνώζη (situated cognition) Καηανεμημένη γνώζη (distributed cognition) Σςνδεζιαζμόρ (Varela, Maturana) Θευπία ηηρ δπαζηηπιόηηηαρ (επίγονοι ηηρ θευπίαρ ηος Vygotsky) ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 7
Εποικοδομιςμόσ Μϊθηςη: η τροποπούηςη του προώπαρχουςών γνώςεων Στόχοσ τησ διδαςκαλύασ: η δημιουργύα κατϊλληλου και πλούςιου περιβϊλλοντοσ με το οπούο αλληλεπιδρϊ ο μαθητόσ Βαςικού εκπρόςωποι Piaget Bruner Papert ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 8
Βαςικό αρχό του εποικοδομιςμού Η μϊθηςη εύναι ατομικό διαδικαςύα οικοδόμηςησ γνώςεων Το νόημα αποκτϊται μϋςω εμπειριών Η μϊθηςη δεν εύναι αποςτόθιςη εννοιών ό γεγονότων ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 9
Ο δομικόσ εποικοδομιςμόσ του Piaget (1) Ο εποικοδομιςμόσ ό οικοδομιςμόσ (constructivism) ωσ θεωρύα μϊθηςησ εδρϊζεται ςε μεγϊλο βαθμό ςτισ απόψεισ του Ελβετού ψυχολόγου Jean Piaget. Οι θϋςεισ του Piaget ϋχουν επηρεϊςει ςημαντικϊ το ςχεδιαςμό εκπαιδευτικών εφαρμογών των ΤΠΕ, Το πιο χαρακτηριςτικό παρϊδειγμα το παιδαγωγικό ρεύμα τησ γλώςςασ προγραμματιςμού Logo (Papert, 1980). ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 10
Ο δομικόσ εποικοδομιςμόσ του Piaget (3) Πωρ αναπηύζζεηαι η λογική ζκέψη ηος παιδιού Εξελικηική θεωπία ηων ζηαδίων ηηρ γνωζηικήρ ανάπηςξηρ: μϋχρι 2 ετών το αιςθηςιοκινητικό, από 2 ϋωσ 7 ετών το ςτϊδιο τησ προλογικόσ ςκϋψησ, από 7 ϋωσ 12 ετών το ςτϊδιο των ςυγκεκριμϋνων πρϊξεων από 12 ετών το ςτϊδιο των λογικών τυπικών πρϊξεων. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 11
Ο δομικόσ εποικοδομιςμόσ του Piaget (3) Πωσ αναπτύςςεται η λογικό ςκϋψη του παιδιού η αφομούωςη, η ςυμμόρφωςη, η προςαρμογό το ςχόμα Το ςχόμα αποτελεύ κατϊ κϊποιο τρόπο ϋνα εύδοσ μονϊδασ μϊθηςησ: πρόκειται για την προςαρμογό με τη χρηςιμοπούηςη τησ αφομούωςησ και τησ ςυμμόρφωςησ ύςτερα από μια ςειρϊ δραςτηριοτότων ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 12
Ο δομικόσ εποικοδομιςμόσ του Piaget (4) Βαςικϋσ ϋννοιεσ τησ θεωρύασ του Piaget & ΤΠΕ Το παιδύ οικοδομεύ με ατομικό και ενεργητικό τρόπο τισ γνώςεισ του για τον κόςμο Τα ςτϊδια του Piaget προςδιορύζουν το περιεχόμενο των εννοιών και των δραςτηριοτότων που ϋνα εκπαιδευτικό λογιςμικό μπορεύ να περιϋχει ςε ςχϋςη με την ηλικιακό ομϊδα ςτην οπούα απευθύνεται. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 13
Ο δομικόσ εποικοδομιςμόσ του Piaget (5) οι εκπαιδευτικϋσ εφαρμογϋσ των ΤΠΕ πρϋπει να υποςτηρύζουν την οικοδόμηςη τησ γνώςησ (αναπαριςτώντασ τισ ιδϋεσ, την κατανόηςη και τισ παραςτϊςεισ των μαθητών), να επιτρϋπουν διερευνόςεισ (για πρόςβαςη ςτην απαιτούμενη πληροφορύα, για ςύγκριςη με ϊλλεσ προοπτικϋσ και όψεισ του κόςμου), να υποςτηρύζουν τη μϊθηςη μϋςω πρϊξησ (προςομοιώνοντασ πραγματικϊ προβλόματα και καταςτϊςεισ) να αποτελούν νοητικούσ ςυνεργϊτεσ (υποςτηρύζοντασ την ϋκφραςη και τη ςύνδεςη των γνώςεων). ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 14
Η προςϋγγιςη του Bruner Η ανακαλυπτικό μϊθηςη Έμφαςη ςτην κατανόηςη των δομών και των επιςτημονικών αρχών ενόσ γνωςτικού αντικειμϋνου οι μαθητϋσ ανακαλύπτουν αρχϋσ ό αναπτύςςουν δεξιότητεσ μϋςω πειραματιςμού και πρακτικόσ οι μαθητϋσ οικοδομούν τισ γνώςεισ τουσ πειραματιζόμενοι ςε ϋνα χώρο και εξαγϊγουν κανόνεσ και ςυμπερϊςματα από τα αποτελϋςματα αυτών των εμπειριών Η γνωςτικό ανϊπτυξη ςχετύζεται με την οικοδόμηςη αναπαραςτϊςεων ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 15
Οι αναπαραςτϊςεισ (Bruner) (1) Α. Έμπρακτεσ (ή πραξιακέσ) αναπαραςτάςεισ: ςχετύζονται με την εκτϋλεςη δρϊςεων ςύμφωνα με τισ λειτουργύεσ τησ ψυχοκινητικότητασ και αναπτύςςονται κυρύωσ ςτισ πολύ μικρϋσ ηλικύεσ. Τϋτοιου τύπου αναπαραςτϊςεισ ςχετύζονται, για παρϊδειγμα, με την χρόςη τυφλού ςυςτόματοσ πληκτρολόγηςησ και με την αλλαγό ταχυτότων κατϊ την οδόγηςη. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 16
Οι αναπαραςτϊςεισ (Bruner) (2) Β. Εικονικέσ αναπαραςτάςεισ: αντιςτοιχούν ςτισ δομϋσ του χώρου και εύναι ςχετικϊ ανεξϊρτητεσ τησ δρϊςησ. Οι αναπαραςτϊςεισ αυτϋσ ςχετύζονται με την οπτικό αντύληψη και αποτελούν εςωτερικϋσ νοητικϋσ εικόνεσ ό νοερϊ μοντϋλα. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 17
Οι αναπαραςτϊςεισ (Bruner) (3) Γ. Συμβολικέσ αναπαραςτάςεισ: δεν ϋχουν εικονικό (αναλογικό) ςχϋςη με αυτό που αναπαριςτϊται (αναπαρϊςταςη ςχϋςεων με αφηρημϋνα ςύμβολα, με δυνατότητα διαφόρων ςυςχετιςμών και διατύπωςησ θεωριών). Κϊθε ςυμβολικό αναπαρϊςταςη οικοδομεύται κυρύωσ πολιτιςμικϊ και επιτρϋπει ςτο παιδύ την ευρεύα χρηςιμοπούηςη των αντιληπτικών χαρακτηριςτικών του κόςμου ώςτε να αναπτύςςει δραςτηριότητεσ κατηγοριοπούηςησ και εννοιοπούηςησ για την καλύτερη επύτευξη των πρϊξεών του. Οι δύο προηγούμενεσ φρϊςεισ εύναι παραδεύγματα ςυμβολικών αναπαραςτϊςεων ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 18
Σύμφωνα με τον Bruner ο μαθητόσ πρϋπει να ϋρχεται αντιμϋτωποσ με προβληματικϋσ καταςτϊςεισ, το αναλυτικό πρόγραμμα πρϋπει να οργανώνεται ςε ςπειροειδό μορφό ο δϊςκαλοσ πρϋπει να ϋχει ρόλο διευκολυντό, εμψυχωτό και ςυντονιςτό ςτη διαδικαςύα τησ μϊθηςησ. Οι εκπαιδευτικϋσ εφαρμογϋσ με ΤΠΕ: μορφό ςυςτημϊτων προςομούωςησ και υπερμϋςων προώθηςη ανοικτού τύπου δραςτηριοτότων με επύλυςη προβλημϊτων καθημερινόσ ζωόσ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 19
Η μϊθηςη ςτον εποικοδομιςμό Ενδιαφϋρον ςτο εςωτερικό του γνωςτικού ςυςτόματοσ, και ειδικότερα ςτη δομό και τη λειτουργύα του: η μϊθηςη ςυνύςταται ςτην τροποπούηςη των γνώςεων και εξαρτϊται ϊμεςα από τισ προώπϊρχουςεσ γνώςεισ. η μϊθηςη ςυνιςτϊ μια ενεργό ατομικό διαδικαςύα οικοδόμηςησ νοόματοσ μϋςω εμπειριών η μϊθηςη δεν εύναι απομνημόνευςη εννοιών, γεγονότων και καθολικών αληθειών ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 20
Εποικοδομιςμόσ: αλληλεπύδραςη με το περιβϊλλον Η μϊθηςη λαμβϊνει χώρα μϋςα από δραςτηριότητεσ διερεύνηςησ, ανακϊλυψησ, ϋρευνασ & πειραματιςμού και επύλυςησ προβλόματοσ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 21
Διερεύνηςη (διερευνητικό μϊθηςη) H διερευνητικό μϊθηςη (exploratory learning) μια διδακτικό ςτρατηγικό ενθαρρύνει το μαθητό να εξερευνϊ και να πειραματύζεται με ςτόχο να ανακαλύπτει ςχϋςεισ ανϊμεςα ςε ϋννοιεσ και γεγονότα. Προςϋγγιςη μϊθηςησ που ςχετύζεται περιςςότερο με γενικού τύπου μηχανιςμούσ ςκϋψησ και υψηλού επιπϋδου γνωςτικϋσ δεξιότητεσ, που αφορούν ςτην επύλυςη προβλόματοσ και ςτη λόψη αποφϊςεων. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 22
Ανακϊλυψη (ανακαλυπτικό μϊθηςη) (1) Η ανακαλυπτικό μϊθηςη (discovery learning) ψυχολογικό προςϋγγιςη και διδακτικό ςτρατηγικό δύνει ϋμφαςη ςτη διευκόλυνςη τησ μϊθηςησ μϋςω τησ κατανόηςησ των δομών και των επιςτημονικών αρχών ενόσ γνωςτικού αντικειμϋνου, καθώσ και ςτην υιοθϋτηςη τησ ανακαλυπτικόσ μεθόδου ό τησ καθοδηγούμενησ ανακϊλυψησ με την ανϊπτυξη εςωτερικών κινότρων μϊθηςησ από το μαθητό. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 23
Ανακϊλυψη (ανακαλυπτικό μϊθηςη) (2) Αντιτύθεται ςτη μϊθηςη μϋςω μετϊδοςησ των γνώςεων Στην ανακαλυπτικό μϊθηςη ο μαθητόσ εργϊζεται με ςτόχο να ανακαλύψει το αντικεύμενο προσ μϊθηςη. Σε αντύθεςη με τισ τυπικϋσ ςχολικϋσ γνώςεισ που κατϊ κανόνα αποκτούνται μϋςω μετϊδοςησ, μεγϊλο μϋροσ των γνώςεων που αποκτούμε ςτην καθημερινό μασ ζωό εύναι απόρροια τησ ανακαλυπτικόσ μϊθηςησ. Η ανακαλυπτικό μϊθηςη ςυνδϋεται ϊμεςα με τισ εμπειρύεσ μασ, προκύπτει και επηρεϊζεται από το πλαύςιο μϋςα ςτο οπούο λαμβϊνει χώρα, απορρϋει από τον πειραματιςμό και την πρακτικό. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 24
Έρευνα - Πειραματιςμόσ Η ϋρευνα και ο πειραματιςμόσ αποτελούν βαςικϊ ςυςτατικϊ τησ επιςτημονικόσ μεθόδου Επιςτημονικό μϋθοδοσ Παρατόρηςη Υπόθεςη Πειραματιςμόσ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 25
Επύλυςη προβλόματοσ (1) Ανώτερου επιπϋδου γνωςτικό διεργαςύα εμπερικλεύει το ςυντονιςμό ενόσ ςυνόλου από απαιτητικϋσ και αλληλοςυνδεόμενεσ δεξιότητεσ Πότε απαιτεύται να λύςω ϋνα πρόβλημα; Όταν δεν γνωρύζω εκ των προτϋρων το πώσ από μια αρχικό κατϊςταςη θα οδηγηθώ ςε μια τελικό κατϊςταςη ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 26
Επύλυςη προβλόματοσ (2) Βόματα για την επύλυςη προβλόματοσ Κατανόηςη και αναπαρϊςταςη του προβλόματοσ (ςυμπεριλαμβανομϋνου και του προςδιοριςμού των ειδών τησ πληροφορύασ που απαιτεύται για τη λύςη του) Συλλογό και οργϊνωςη τησ κατϊλληλησ και ουςιώδουσ πληροφορύασ Καταςκευό και διαχεύριςη ενόσ ςχεδύου δρϊςησ ό μιασ ςτρατηγικόσ Χρόςη διαφόρων εργαλεύων επύλυςησ προβλόματοσ Συλλογιςμόσ, ϋλεγχοσ υποθϋςεων και λόψη απόφαςησ. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 27
Μϊθηςη μϋςω επύλυςησ προβλόματοσ Επύλυςη προβλόματοσ: διδακτικό ςτρατηγικό εποικοδομιςτικού τύπου Η μϊθηςη λαμβϊνει χώρα ςτο πλαύςιο ουςιαςτικών και ανοικτού τύπου προβλημϊτων Το πρόβλημα οδηγεύ τη μϊθηςη: οι νϋεσ γνώςεισ αποκτούνται μϋςα από την επύλυςη του προβλόματοσ Οι μαθητϋσ δουλεύουν ςε μικρϋσ ομϊδεσ Οι δϊςκαλοι ϋχουν το ρόλο του «διευκολυντό» τησ μϊθηςησ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 28
Λογιςμικϊ «ανοικτού» τύπου (1) Περιβϊλλοντα υπερμϋςων, προςομούωςησ Θεωρύα μϊθηςησ: Εποικοδομιςμόσ Διδακτικό μοντϋλο: η γνώςη οικοδομεύται από τον ύδιο το μαθητό Ο υπολογιςτόσ εύναι εργαλεύο για το μαθητό Ο δϊςκαλοσ εύναι ςύμβουλοσ ό βοηθόσ Η προςϋγγιςη εύναι μαθητοκεντρικό ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 29
Λογιςμικϊ «ανοικτού» τύπου (2) Πρόκειται για υπολογιςτικϊ περιβϊλλοντα μϊθηςησ τα οπούα ευνοούν τη διερεύνηςη, την ανακϊλυψη και την οικοδόμηςη τησ γνώςησ Ο μαθητόσ χρηςιμοποιεύ το περιβϊλλον ωσ εργαλεύο, διερευνώντασ τα «αντικεύμενα» που περιϋχει και ανακαλύπτει πληροφορύεσ και γεγονότα, κατανοεύ ϋννοιεσ και τισ ςυςχετύζει μεταξύ τουσ, με ϊλλα λόγια οικοδομεύ γνώςεισ μϋςω πειραματιςμού και επύλυςησ προβλημϊτων ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 30
Βαςικϋσ κατηγορύεσ λογιςμικών «ανοικτού» τύπου Υπϊρχουν πολλϋσ κατηγορύεσ λογιςμικού «ανοικτού» τύπου, με πιο χαρακτηριςτικϋσ Υπερμϋςα (π.χ. ψηφιακϋσ εγκυκλοπαύδειεσ) Κόμβοι πληροφοριών ςυνδεμϋνοι με πολλαπλούσ τρόπουσ. Ο χρόςτησ πλοηγεύται ανϊμεςα ςτουσ κόμβουσ χρηςιμοποιώντασ τουσ ςυνδϋςμουσ Προςομοιώςεισ Μύμηςη τησ ςυμπεριφορϊσ ενόσ ςυςτόματοσ από ϊλλο ςύςτημα ϋνα μοντϋλο κϊποιου φαινομϋνου ό κϊποιασ δραςτηριότητασ, το οπούο οι χρόςτεσ χρηςιμοποιούν και μαθαύνουν μϋςω τησ αλληλεπύδραςησ Βαςικό χρόςη: γνωςτικϊ εργαλεύα ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 31
Ο όροσ Γνωςτικό Εργαλεύο Cognitive tool ό mindtool Εύναι ϋνα εργαλεύο που υποςτηρύζει, ενιςχύει ό επεκτεύνει τισ ανθρώπινεσ γνωςτικϋσ ικανότητεσ Τη ςκϋψη, τη νόηςη, τη δυνατότητα επύλυςησ προβλόματοσ, την κριτικό ςκϋψη ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 32
Γνωςτικό εργαλεύο (1) Εφαρμογϋσ και περιβϊλλοντα που ϋχουν δημιουργηθεύ ό προςαρμοςτεύ ϋτςι ώςτε να λειτουργούν ςτο κατϊλληλο παιδαγωγικό πλαύςιο ωσ διανοητικού ςυνεργϊτεσ του μαθητό υποςτηρύζοντασ και ενιςχύοντασ την κριτικό ςκϋψη και την ανϊπτυξη γνώςεων και δεξιοτότων υψηλού επιπϋδου ΤΠΕ & Εκπαύδευςη, Βαςύλησ Κόμησ 33
Γνωςτικό εργαλεύο (2) Τα γνωςτικϊ εργαλεύα λειτουργούν και ωσ πολιτιςμικού ενιςχυτϋσ, οι οπούοι χορηγούν τα μϋςα τησ μϊθηςησ και ενιςχύουν τισ διανοητικϋσ ικανότητεσ του ατόμου Παραδεύγματα γνωςτικών εργαλεύων; ΤΠΕ & Εκπαύδευςη, Βαςύλησ Κόμησ 34
Δεξιότητεσ υψηλού επιπϋδου (1) ικανότητα επύλυςησ προβλημϊτων, ανϊπτυξη τησ κριτικόσ ςκϋψησ, ικανότητα διερεύνηςησ και αναζότηςησ πληροφοριών ςε ϋνα ευρύ φϊςμα δεδομϋνων, ανϊπτυξη δεξιοτότων λόψησ απόφαςησ, δυνατότητα αναδιοργϊνωςησ των υπαρχουςών γνώςεων, δυνατότητα μοντελοπούηςησ φαινομϋνων και καταςτϊςεων των πραγματικού κόςμου, ΤΠΕ & Εκπαύδευςη, Βαςύλησ Κόμησ 35
Δεξιότητεσ υψηλού επιπϋδου (2) ικανότητα ςυνεργαςύασ και από κοινού προςϋγγιςησ και επύλυςησ προβλημϊτων, διεπιςτημονικό προςϋγγιςη τησ γνώςησ, ικανότητα γνωςτικόσ επύγνωςησ, ανϊπτυξη δεξιοτότων μεταφορϊσ γνώςεων από ϋνα πλαύςιο ςε ϋνα ϊλλο, ικανότητα μϊθηςησ για τουσ τρόπουσ με τουσ οπούουσ μαθαύνουμε (μεταγνώςη). ΤΠΕ & Εκπαύδευςη, Βαςύλησ Κόμησ 36
Φυςικϊ & γνωςτικϊ εργαλεύα Φυςικϊ εργαλεύα (ιδιότητεσ & παραδεύγματα) Υποςτόριξη: ςκαλύδα για ςκϊψιμο (φυςικό δύναμη) Ενύςχυςη: τρακτϋρ (φυςικό δύναμη) Επϋκταςη: τηλεςκόπιο ό μικροςκόπιο (επϋκταςη τησ όραςησ) Γνωςτικϊ εργαλεύα (ιδιότητεσ & παραδεύγματα) Υποςτόριξη: μολύβι (μνόμη) Ενύςχυςη: υπολογιςτόσ τςϋπησ (δυνατότητα υπολογιςμών) Επϋκταςη: να ςυμπληρωθεύ από τουσ φοιτητϋσ ΤΠΕ & Εκπαύδευςη, Βαςύλησ Κόμησ 37
Γενικϋσ προδιαγραφϋσ λογιςμικών ανοικτού τύπου (1) προωθεύ τισ υπϊρχουςεσ εμπειρύεσ των μαθητών και προςφϋρει πολλαπλϋσ προοπτικϋσ τησ μαθηςιακόσ κατϊςταςησ καθώσ και εργαλεύα εκτύμηςόσ τησ παρϋχει νϋεσ καθώσ και αυθεντικϋσ εμπειρύεσ ςτουσ μαθητϋσ ςχετικϊ με τη διαδικαςύα οικοδόμηςησ τησ γνώςησ υποςτηρύζει την ενςωμϊτωςη τησ μϊθηςησ ςε ρεαλιςτικϊ περιβϊλλοντα τα οπούα ςχετύζονται ϊμεςα (ό προςομοιϊζουν) με τον πραγματικό κόςμο ενθαρρύνει την ϋκφραςη των απόψεων, των αντιλόψεων, των ιδεών και των νοητικών μοντϋλων των μαθητών ςτο πλαύςιο τησ μαθηςιακόσ διαδικαςύασ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 38
Γενικϋσ προδιαγραφϋσ λογιςμικών ανοικτού τύπου (2) προςφϋρει και ενθαρρύνει χρόςεισ πολλαπλών και ταυτόχρονων μορφών αναπαρϊςταςησ τησ πραγματικότητασ (διαιςθητικού αλλϊ και ςυμβολικού ό φορμαλιςτικού τύπου) προωθεύ την ενθϊρρυνςη τησ προςωπικόσ επύγνωςησ ςτη διαδικαςύα οικοδόμηςησ τησ γνώςησ προωθεύ την εμπϋδωςη τησ μϊθηςησ μϋςω κοινωνικόσ εμπειρύασ και αλληλεπύδραςησ Στο ςημεύο αυτό η εποικοδομιςτικό προςϋγγιςη ςυναντϊ την κοινωνικοπολιτιςμικό προςϋγγιςη ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 39
Κοινωνικοπολιτιςμικό θεωρύα Ο εποικοδομιςμόσ διακρύνεται από τισ κοινωνικοπολιτιςμικϋσ θεωρύεσ για τη μϊθηςη Η μϊθηςη, ςτο πλαύςιο των θεωριών αυτών, εύναι ϋνα ιςτορικό, κοινωνικό και πολιτιςτικό φαινόμενο Λαμβϊνει χώρα ςε ϋνα πλούςιο περιβϊλλον από κοινωνικϋσ αλληλεπιδρϊςεισ ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 40
Σύγχρονα περιβϊλλοντα μϊθηςησ Η οικοδόμηςη των γνώςεων από τα υποκεύμενα που μαθαύνουν βαςύζεται: ςτην ύδια τη δραςτηριότητα του μαθητευόμενου ωσ αυτόνομου όντοσ που μαθαύνει μϋςα από την πρϊξη. ςτην προςφορϊ ευνοώκών για τη μϊθηςη καταςτϊςεων, την αναγκαιότητα δηλαδό τησ παιδαγωγικόσ και τησ διδακτικόσ. Στη διαμεςολϊβηςη του ενόλικα και ςτο ρόλο του κοινωνικού περιβϊλλοντοσ, αυτό δηλαδό που το παιδύ δεν μπορεύ να κϊνει μόνο του αλλϊ το πετυχαύνει με τη βοόθεια του ϊλλου. Στη χρόςη γλωςςικών και ςυμβολικών μορφών για επικοινωνύα και αναπαρϊςταςη. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 41
Σύγχρονα υπολογιςτικϊ περιβϊλλοντα μϊθηςησ Τα υπολογιςτικϊ μαθηςιακϊ περιβϊλλοντα πρϋπει να εύναι ςχεδιαςμϋνα ώςτε να διευκολύνουν ενεργητικϋσ & ςυνεργατικϋσ μαθηςιακϋσ διαδικαςύεσ οφεύλουν ςυνεπώσ να βοηθούν τουσ μαθητϋσ να κατανοούν και όχι να απομνημονεύουν, να προϊγουν την αλλαγό των ιδεών τουσ και να γεφυρώνουν το χϊςμα που υπϊρχει μεταξύ των δραςτηριοτότων που λαμβϊνουν χώρα ςτο ςχολεύο και αυτών που ςυνιςτούν αυθεντικϋσ πολιτιςμικϋσ δραςτηριότητεσ. ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 42
Γενικϋσ κατηγορύεσ εκπαιδευτικού λογιςμικού & Θεωρύεσ Μϊθηςησ Υποιογηζηηθά Περηβάιιοληα γηα ηε Δηδαζθαιία & ηελ Αλζρώπηλε Μάζεζε Λογιζμικά κλειζηού ηύπος Λογιζμικά ανοικηού ηύπος Σσζηήκαηα Καζοδήγεζες θαη Δηδαζθαιίας Σσζηήκαηα Έθθραζες, Αλαδήηεζες θαη Επηθοηλωλίας ηες Π ιεροθορίας Σσζηήκαηα Μάζεζες κέζω Αλαθάισψες, Δηερεύλεζες θαη Ο ηθοδόκεζες Θεωπία ηος Σςμπεπιθοπιζμού Θεωπία επεξεπγαζίαρ ηηρ π ληποθοπίαρ Κοινωνικοπ ολιηιζμικέρ Θεωπίερ Θεωπίερ ηος οικοδομιζμού και ηος κοινωνικού οικοδομιζμού ΤΠΕ και Εκπαύδευςη, Β. Κόμησ 43