3o ΕΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΛΑΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΣΙΚΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΘΕΜΑ : ΒΙΟΚΛΙΜΑΣΙΚΟ ΠΙΣΙ ΣΑΞΗ: Γ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΕΠΙΒΛΕΠΟΝΣΕ ΚΑΘΗΓΗΣΕ: ΠΟΤΡΝΑΡΑ ΧΡΗΣΟ ΕΤΑΓΓΕΛΑΚΟΤ ΓΕΩΡΓΙΑ ΧΟΛΙΚΟ ΕΣΟ 2012-2013 1
ΜΑΘΗΣΕ ΠΟΤ ΕΛΑΒΑΝ ΜΕΡΟ Γ ΣΑΞΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΟΜΑΔΕ: ΟΜΑΔΑ Α : ΓΡΑΜΜΕΝΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΑΡΑΛΗ ΣΤΛΙΑΝΟ ΘΑΝΑΗ ΝΙΚΟ ΣΙΟΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟ ΟΜΑΔΑ Β : ΑΚΡΙΒΟΟΤΛΗ ΑΧΙΛΛΕΑ ΠΤΡΟΤ ΕΛΕΤΘΕΡΙΟ ΣΑΜΠΑΡΛΙΑΚΟ ΣΕΦΑΝΟ ΣΙΜΠΛΟΤΛΗ ΧΑΡΗ 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΚΟΠΟ 5 ΠΕΡΙΛΗΨΗ 6 ΠΡΟΛΟΓΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1.1 ΒΙΟΚΛΙΜΑΣΙΚΟ ΧΕΔΙΑΜΟ 8 1.2 ΩΦΕΛΗ. 9 ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΘΕΜΑΣΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: 2.1 ΒΑΙΚΕ ΑΡΧΕ: ΧΩΡΟΘΕΣΗΗ- ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟ.. 10 2.2 ΑΕΡΙΜΟ.. 11 2.3 ΤΛΙΚΑ 12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: 3.1 ΠΑΘΗΣΙΚΑ ΤΣΗΜΑΣΑ. 13 3.2 ΗΛΙΑΚΟΙ ΣΟΙΧΟΙ ΜΑΖΑ- ΗΛΙΑΚΟΙ ΣΟΙΧΟΙ TROMBE 13 3.3 ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑ- ΗΛΙΑΚΑ ΑΙΘΡΙΑ. 14 3.4 ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ 14 3.5 ΦΩΣΟΒΟΛΣΑΪΚΑ. 15 3.6 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ. 16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: 4.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΣΖΑΚΙΑ ΣΖΑΚΙΑ ΑΕΡΙΟΤ 17 4.2 ΗΛΙΑΚΟ ΘΕΡΜΟΙΦΩΝΑ 17 4.3 ΒΛΑΣΗΗ-ΗΛΙΟΠΡΟΣΑΙΑ.. 18 4.4 ΑΝΑΜΟΦΡΑΚΣΕ-ΦΤΣΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΣΑ 19 4.5 ΔΙΑΜΠΕΡΗ ΑΕΡΙΜΟ-ΤΒΡΙΔΙΚΟ ΑΕΡΙΜΟ. 20 4.6 ΗΛΙΑΚΗ ΚΑΜΙΝΑΔΑ.. 20 3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: 5.1 ΧΡΩΜΑΣΑ.. 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: 6.1 ΚΟΣΟ ΚΑΣΑΚΕΤΗ. 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: 7.1 ΕΠΕΜΒΑΕΙ Ε ΗΔΗ ΤΠΑΡΧΟΝΣΑ ΚΣΙΡΙΑ. 23 ΕΠΙΛΟΓΟ.. 26 ΠΗΓΕ. 26 4
ΚΟΠΟ: κοπός απηήο ηεο δξαζηεξηόηεηαο είλαη λα γλσξίζνπλ νη καζεηέο ην βηνθιηκαηηθό ζπίηη θαη λα θαηαλνήζνπλ όηη ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ε πνηόηεηα δσήο μεθηλνύλ από ην ζπίηη καο. Πόζν κάιινλ όηαλ απηό είλαη βηνθιηκαηηθό. Γειαδή ελεξγεηαθά απνδνηηθό θαη πγηέο πνπ ζέβεηαη ηόζν η νπο ελνίθνπο ηνπ όζν θαη ην πεξηβάιινλ. Η πνηόηεηα δσήο ζε έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη δε ζπγθξίλεηαη κε απηήλ ηνπ ζπκβαηηθνύ, όζνπο ηξόπνπο θη αλ έρνπκε βξεη γηα λα ην θσηίδνπκε, λα ην αεξίδνπκε, λα ην θξπώλνπκε. Έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη όπνπ θαη λα βξίζθεηαη, αθόκε θαη ζην θέληξν κηαο κεγαινύπνιεο, ζε ζπκθηιηώλεη κε ηηο ηέζζεξηο επνρέο, θπξηαξρείζαη από ην άπιεην θσο ηνπ θαη από ηελ έληνλε θπζηθόηεηά ηνπ. Αιιά θαη πέξα από απηό, ππάξρνπλ επίζεκεο ελδείμεηο ζε ήδε ππάξρνληα θηήξηα, πνπ δείρλνπλ όηη ηα ζπίηηα έρνπλ ηνπιάρηζηνλ 40% νηθνλνκία ζηε ζέξκαλζε, πνιύ θαιό αεξηζκό, θαη ζπλεπώο, κείσζε ησλ ινγαξηαζκώλ ζην 60%. Ο βιοκλιμαηιζμός είλαη ην θιεηδί ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο αιιά θαη ζε έλα θαζαξό πεξηβάιινλ ρσξίο κόιπλζε. Βηνθιηκαηηθά ζπίηηα, ινηπόλ, είλαη ζπίηηα πνπ αλαζαίλνπλ, ζπίηηα πξάζηλε αζπίδα γηα ηε θύζε, ελεξγεηαθά απηόλνκεο θαηνηθίεο όπνπ νη 5
δηπινί ηνίρνη, ηα εληζρπκέλα παηώκαηα θαη ν ζσζηόο πξνζαλαηνιηζκόο κεηώλνπλ ηηο αλάγθεο γηα ζέξκαλζε ζε ζρέζε κε ηα ζπκβαηηθά ζπίηηα. Γλσξίδνληαο επνκέλσο νη καζεηέο ηελ βηνθιηκαηηθή θαηνηθία θαη κέζα από απηή ηηο Αλαλεώζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο, ζα θαηαλνήζνπλ ηελ αδηακθηζβήηεηε αμία ηνπο γηα ηελ δηαηήξεζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Γηαηί ηε γε καο δελ ηελ θιεξνλνκνύκε από ηνπο πξνγόλνπο καο, αιιά ηελ δαλεηδόκαζηε από ηα παηδηά καο. Δπνκέλσο είλαη ππνρξέσζή καο λα ηε δηαηεξήζνπκε ζηελ θπζηθή ηεο θαηάζηαζε. ΠΔΡΙΛΗΦΗ Η βηνθιηκαηηθή αξρηηεθηνληθή αθνξά ζην ζρεδηαζκό θηηξίσλ & ρώξσλ κε βάζε ην ηνπηθό θιίκα. Ο πξνζαλαηνιηζκόο θαη ην ζρήκα ηνπ θηηξίνπ θαζνξίδεηαη ιακβάλνληαο ππ νςηλ ηνπο ειηαθνύο ράξηεο. Aμηνπνηνύληαη θαηάιιεια όιεο νη πιεπξέο ηνπ νηθνπέδνπ. Τν ζπίηη πξέπεη λα είλαη ζηξακκέλν πξνο ην λόην. ώζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε κέγηζηε αμηνπνίεζε ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο. H ρξήζε ηεο πέηξαο, ησλ πιίλζσλ, ηεο ιάζπεο, νη ηνηρνπνηίεο κεγάινπ πάρνπο, ηα κηθξά αλνίγκαηα, ν θπζηθόο δξνζηζκόο, ε δεκηνπξγία ξεπκάησλ αέξα πνπ δξνζίδνπλ ην θηίξην είλαη όιεο παιηέο θαη δνθηκαζκέλεο ηερληθέο πνπ αμηνπνηνύληαη κε ζύγρξνλν ηξόπν από ηε κνληέξλα βηνθιηκαηηθή αξρηηεθηνληθή. Τα παζεηηθά ζπζηήκαηα (όπσο ειηαθνί ηνίρνη, ζεξκνθήπηα θιπ) απνηεινύλ βαζηθά ζηνηρεία ηνπ βηνθιηκαηηθνύ ζρεδηαζκνύ αθνύ ηνπνζεηνύληαη κε ζθνπό ηελ αμηνπνίεζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ πεγώλ γηα ζέξκαλζε, ςύμε θαη θσηηζκό ηνπ θηηξίνπ. Παζεηηθά είλαη ηα ζπζηήκαηα ηα νπνία δελ θαηαλαιώλνπλ ελέξγεηα αιιά αληίζεηα εθκεηαιιεύνληαη ηελ ελέξγεηα ηεο θύζεο. 6
Σε έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη ζηόρνο καο είλαη λα εθκεηαιιεπηνύκε ηνλ ήιην, ηνλ άλεκν θαη ηελ βιάζηεζε πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε, γηα λα ζεξκάλνπκε ή λα δξνζίζνπκε ην ζπίηη καο αλάινγα κε ηελ επνρή. Η γεσζεξκία είλαη κία κνξθή ήπηαο αλαλεώζηκεο πεγήο ελέξγεηαο, σο επίζεο ηα θσηνβνιηατθά θαη νη αλεκνγελλήηξηεο. Οη βηνκεραλίεο ρξσκάησλ, θάησ από ηε ζπλερώο απμαλόκελε πίεζε ησλ θαηαλαισηώλ γηα πξντόληα θηιηθά πξνο ηνλ άλζξσπν θαη ην πεξηβάιινλ, πξνρώξεζαλ ζηελ παξαγσγή ρξσκάησλ θαη βεξληθηώλ «ήπηαο ρεκείαο», ηα ιεγόκελα πδαηνδηαιπηά-νηθνινγηθά πξντόληα. Τα ρξώκαηα απηά ξππαίλνπλ ειάρηζηα ην πεξηβάιινλ θαη ρξεζηκνπνηνύλ σο δηαιύηε ην λεξό θαη έηζη ππεξέρνπλ ζεκαληηθά. Η θαηαζθεπή ελόο βηνθιηκαηηθνύ ζπηηηνύ δελ θνζηίδεη πεξηζζόηεξν από έλα ζπκβαηηθό ζε όηη αθνξά ζηα πιηθά θαηαζθεπήο. Όζνλ αθνξά ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο θαη θπζηθώλ πόξσλ θαη ηε ρξήζε ελαιιαθηηθώλ πεγώλ ελέξγεηαο, κπνξεί έλα βηνθιηκαηηθό θηίξην λα δηαζέηεη παζεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα, θαη λα παξάγεη θαζαξή ειεθηξηθή ελέξγεηα από θσηνβνιηατθά ζηνηρεία ή κηθξή αλεκνγελλήηξηα.. Σηελ πεξίπησζε απηή ε νηθνδνκή ζα θνζηίζεη πεξηζζόηεξν από κηα ζπκβαηηθή. Δπίζεο µία ζεηξά επεµβάζεσλ πνπ κπνξνύλ λα γίλνπλ ζε έλα ππάξρνλ θηίξην έρνπλ ζθνπό ηε βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ θαη ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο. ΚΔΦ.1 ΠΡΟΛΟΓΟ 1.1 ΒΙΟΚΛΙΜΑΣΙΚΟ ΥΔΓΙΑΜΟ 7
Η βηνθιηκαηηθή αξρηηεθηνληθή αθνξά ζην ζρεδηαζκό θηηξίσλ & ρώξσλ κε βάζε ην ηνπηθό θιίκα κε ζθνπό ηελ εμαζθάιηζε ζπλζεθώλ ζεξκηθήο θαη νπηηθήο άλεζεο, αμηνπνηώληαο ηελ ειηαθή ελέξγεηα θαη άιιεο πεξηβαιινληηθέο πεγέο αιιά θαη ηα θπζηθά θαηλόκελα ηνπ θιίκαηνο. Καηά ηελ θαηαζθεπή κηαο βηνθιηκαηηθήο θαηνηθίαο, είλαη ζεκαληηθό λα πξνεγεζεί κηα κειέηε ζρεηηθά κε ην θιίκα, ηε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο, ηε ζέζε ηνπ ήιηνπ θαη ηελ θιίζε ηνπ νηθνπέδνπ, έηζη ώζηε ν κειεηεηήο λα ζπιιέμεη ηα απαξαίηεηα ζηνηρεία θαη λα πξνρσξήζεη ζην ζρεδηαζκό ηεο. Τν ηδηαίηεξν θιίκα ηεο Διιάδαο, κε ηελ απμεκέλε ειηνθάλεηα θαη ηνπο δξνζεξνύο θαινθαηξηλνύο αλέκνπο, απνηεινύλ παξάγνληεο πνπ επηηξέπνπλ ηελ εθαξκνγή θαη ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ησλ αξρώλ ηεο βηνθιηκαηηθήο αξρηηεθηνληθήο ζηα θηίξηα. Βηνθιηκαηηθό ζπίηη, είλαη έλα ζπίηη ελεξγεηαθήο απόδνζεο, δειαδή θαηαλαιώλεη ηε ιηγόηεξε δπλαηή ελέξγεηα γηα λα ζεξκαλζεί θαη λα δξνζηζηεί. Απηό δελ επηηπγράλεηαη κε ηελ αξρηηεθηνληθή ηνπ, αιιά κε ηα πιηθά πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη εμσηεξηθά θαη εζσηεξηθά ηεο ηνηρνπνηίαο, ώζηε ε ίδηα ε ηνηρνπνηία λα πξνζηαηεύεηαη πξνηνύ ε εμσηεξηθή ζεξκνθξαζία αγγίμεη ηελ ηνηρνπνηία θαη απηή κε ηε ζεηξά ηεο κεηαθέξεη ηελ εμσηεξηθή ζεξκνθξαζία εληόο ηνπ θηηξίνπ. 1.2 ΧΦΔΛΗ 8
Έλαο ζσζηόο βηνθιηκαηηθόο ζρεδηαζκόο ελόο θηηξίνπ κπνξεί λα θαιύςεη κέρξη θαη 60-70% ησλ αλαγθώλ γηα ζέξκαλζε θαη δξνζηζκό, ρσξίο αύμεζε ηνπ θόζηνπο θαηαζθεπήο θαη επηηπγράλεηαη πεξίπνπ 40% νηθνλνκία ζηε ζέξκαλζε θαη 60% κείσζε ζηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο. Έηζη έρνπκε νθέιε : 1.Δλεξγεηαθά(εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο π.ρ.θσηνβνιηατθά) Αλαβάζκηζε ησλ ζπλζεθώλ δηαβίσζεο ζηα θηήξ ηα θαη ζηηο πόιεηο θαη βειηίσζε ηεο θαζεκεξηλόηεηαο ηνπ πνιίηε. 2.Οηθνλνκηθά(κείσζε ηνπ θόζηνπο ησλ ειεθηξνκεραλνινγηθώλ εγθαηαζηάζεσλ, θνξνινγηθέο ειαθξύλζεηο θ.α.) 3.Πεξηβνιινληηθά(κείσζε ξύπσλ,π.ρ.(co 2 ) δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα 4.Kνηλσληθά (θαιύηεξε πνηόηεηα δσήο.) Τν λα δεη θάπνηνο ζε έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ ζσκαηηθή θαη πλεπκαηηθή ηνπ πγεία. 9
ΚΔΦ.2 ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ 2.1 Χωροθέηηζη - Προζαναηολιζμός: Ο πξνζαλαηνιηζκόο θαη ην ζρήκα ηνπ θηηξίνπ θαζνξίδεηαη ιακβάλνληαο ππ νςηλ ηνπο ειηαθνύο ράξηεο, όπνπ θαίλεηαη ε γσλία πξόζπησζεο ησλ ειηαθώλ αθηηλώλ ζε θάζε ηόπν, γηα θάζε επνρή θαη ζηελ θάζε ώξα ηεο εκέξαο. Έηζη είλαη δπλαηόλ ην θηίξην λα ζπιιέγεη ηε κέγηζηε ειηαθή αθηηλνβνιία όηαλ ηε ρξεηάδεηαη(ρεηκώλαο)θαη λα ηελ απνθεύγεη όηαλ δελ είλαη επηζπκεηή(θαινθαίξη). Aμηνπνηνύληαη θαηάιιεια όιεο νη πιεπξέο ηνπ νηθνπέδνπ. Τν ζπίηη πξέπεη λα είλαη ζηξακκέλν πξνο ην λόην. ώζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε κέγηζηε αμηνπνίεζε ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο. Ο βνξξάο είλαη πνιύηηκνο γηα ηνπο ζεξηλνύο κήλεο. Πξνο Αλαηνιή θη Γύζε ρξεηάδεηαη λα κπνπλ πεηάζκαηα ώζηε ν ήιηνο λα θζάλεη ζην εζσηεξηθό ηνπ ζπηηηνύ ην ρεηκώλα θαη λα κέλεη εθηόο ην θαινθαίξη. Τν ρεηκώλα ν ήιηνο θηλείηαη ρακειά ζηνλ νξίδνληα ζηε κεξηά ηνπ λόηνπ θη έηζη κπνξεί λα δηεηζδύεη βαζηά ζην εζσηεξηθό ησλ θηηξίσλ, κέζα από θαηάιιεια αλνίγκαηα ζηε λόηηα πιεπξά ηνπ. Τν θαινθαίξη αληίζεηα θηλείηαη ςειά πάλσ από ηηο ζηέγεο θη έηζη ε ζθίαζε ησλ θηηξίσλ είλαη εύθνιε κε αλάινγεο νξηδόληηεο πξνεμνρέο. 2.2 Αεριζμός: 10
Με ηελ θαηαζθεπή αλνηγκάησλ (πόξηεο, παξάζπξα, θεγγίηεο θιπ) ζε θαηάιιειεο ζέζεηο εμαζθαιίδεηαη θαη ν αεξηζκόο ηνπ ζπηηηνύ. Τα θνπθώκαηα θνληά ζην έδαθνο θέξλνπλ ή δηώρλνπλ ηνλ ςπρξό αέξα ζην ζπίηη, ελώ ηα ςειά εμαζθαιίδνπλ ηελ ίδηα ιεηηνπξγία γηα ην ζεξκό αέξα. Τν θαινθαίξη ν αεξηζκόο γίλεηαη ην βξάδπ, ελώ ηελ εκέξα ηα αλνίγκαηα πξέπεη λα κέλνπλ θιεηζηά. Ο λπρηεξηλόο αέξαο ςύρεη ηνπο ηνίρνπο δηαηεξώληαο ηελ εζσηεξηθή ζεξκνθξαζία ζηνπο 23-25νC ή ην πνιύ 27 ν C. Αληίζεηα ην ρεηκώλα πξέπεη λα κεηώλεηαη ν ρξόλνο αεξηζκνύ ησλ ρώξσλ ώζηε λα κε δηαθεύγεη ε ζεξκόηεηα. Έλα ζπίηη ζα πξέπεη λα έρεη παξάζπξα θαη αλνίγκαηα ζην λόην θαη κηθξόηεξα αλνίγκαηα ζην βνξξά γηα λα κε ράλεη ελέξγεηα. Γηα λα δεζηαζεί ή λα ςπρζεί αλάινγα κε ηελ επνρή. Τα λόηηα ηδάκηα παγηδεύνπλ ηελ ειηαθή αθηηλνβνιία ζην εζσηεξηθό ηνπ θηηξίνπ θαη έηζη απμάλεηαη ε ζεξκνθξαζία ηνπ εζσηεξηθνύ αέξα από ηε κία, ελώ κεγάιν κέξνο ηεο απνξξνθάηαη από νηθνδνκηθά πιηθά, όπσο πέηξεο, πιαθάθηα, ηνύβια θ.ι.π. Απηά ηα πιηθά απνηεινύλ ηελ απνζήθε ζεξκόηεηαο πνπ γεκίδεη ηελ εκέξα θαη αδεηάδεη ηελ λύρηα, απνδίδνληαο ζεξκηθή ελέξγεηα ζηνλ εζσηεξηθό ρώξν, όηαλ ππάξρεη θαιή εμσηεξηθή κόλσζε. 2.3 Υλικά 11
H ρξήζε ηεο πέηξαο, ησλ πιίλζσλ, ηεο ιάζπεο, νη ηνηρνπνηίεο κεγάινπ πάρνπο, ηα κηθξά αλνίγκαηα, ν θπζηθόο δξνζηζκόο, ε δεκηνπξγία ξεπκάησλ αέξα πνπ δξνζίδνπλ ην θηίξην είλαη όιεο παιηέο θαη δνθηκαζκέλεο ηερληθέο πνπ αμηνπνηνύληαη κε ζύγρξνλν ηξόπν από ηε κνληέξλα βηνθιηκαηηθή αξρηηεθηνληθή. Βαζηθόο θαλόλαο ηεο ζεξκνκόλσζεο είλαη ε ζσξάθηζε ηνπ κπεηόλ,πνπ κπνξεί θάιιηζηα λα θαιπθζεί εμσηεξηθά κε εξαθιείηε. Έρεη απνδεηρζεί όηη ην πάρνο ησλ εζσηεξηθώλ ηνίρσλ βνεζά ζηελ απνζήθεπζε ζεξκόηεηαο ηελ εκέξα, πνπ απνδίδεηαη ηηο βξαδηλέο ώξεο, αθνύ ιεηηνπξγνύλ σο ζεξκνζπζζσξεπηέο. γηα ηε κόλσζε ησλ ηνίρσλ ζηελ θαηεγνξία 1εο πξνηίκεζεο ππάξρνπλ πιηθά όπσο ν θειιόο, ε θπηηαξίλε, ην μπιόκαιιν, ην biofiber (δειαδή έλα βηνπνιπκεξέο από θαιακπόθη). ΚΔΦ.3 ΠΑΘΗΣΙΚΑ ΤΣΗΜΑΣΑ 3.1 Τα παζεηηθά ζπζηήκαηα (όπσο ειηαθνί ηνίρνη, ζεξκνθήπηα θιπ) απνηεινύλ βαζηθά ζηνηρεία ηνπ βηνθιηκαηηθνύ ζρεδηαζκνύ αθνύ ηνπνζεηνύληαη κε ζθνπό ηελ αμηνπνίεζε ησλ πεξηβαιινληηθώλ πεγώλ γηα ζέξκαλζε, ςύμε θαη θσηηζκό ηνπ θηηξίνπ. Παζεηηθά είλαη ηα ζπζηήκαηα ηα νπνία δελ θαηαλαιώλνπλ ελέξγεηα αιιά αληίζεηα εθκεηαιιεύνληαη ηελ ελέξγεηα ηεο θύζεο.τέηνηα είλαη: 12
3.2 Ηλιακοί τοίχοι μάζας: Δίλαη ηνίρνη κε εμσηεξηθά γπάιηλα αλνίγκαηα, ζηξακκέλα ζην Νόην γηαηί απηά εμαζθαιίδνπλ ηε ζπιινγή ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο. Ο αέξαο πνπ βξίζθεηαη αλάκεζα ζην γπαιί θαη ην ηνίρν ζεξκαίλεηαη θαη ε ζεξκόηεηα απηή απνξξνθάηαη από ηνλ ηνίρν, ε νπνία κπνξεί λα ζεξκάλεη ην ρώξν κέρξη αξγά ην βξάδπ. Ηλιακοί τοίχοι Trombe: Δίλαη θαη απηνί ηνίρνη κάδαο κε γπάιηλε επηθάλεηα, 4-10 εθ. από ην ηνίρν θαη ζπξίδεο ζην πάλσ θαη θάησ κέξνο ηνπ ηνίρνπ. Έηζη ηελ εκέξα, όηαλ ν ήιηνο πέθηεη ζην ηδάκη, ν αέξαο αλάκεζα ζην ηδάκη θαη ην ηνίρν ζεξκαίλεηαη, θηλείηαη πξνο ηα πάλσ θαη θεύγεη από ηελ επάλσ ζπξίδα ζηνλ εζσηεξηθό ρώξν. Ταπηόρξνλα ν ςπρξόο αέξαο ηνπ δσκαηίνπ κπαίλεη από ηελ θάησ ζπξίδα θαη αθνινπζεί ηελ ίδηα δηαδηθαζία. Έλα ηκήκα ηεο ζεξκόηεηαο απνξξνθάηαη από ηνλ ηνίρν, ε νπνία ζεξκαίλεη ην δσκάηην ηε λύρηα πνπ δελ ππάξρεη ήιηνο θαη νη ζπξίδεο θιείλνπλ 3.3 Θεξκνθήπηα (ειηαθνί ρώξνη) : Δίλαη θιεηζηνί ρώξνη πνπ ελζσκαηώλνληαη ζε λόηηα ηκήκαηα ηνπ θηηξηαθνύ θειύθνπο θαη πεξηβάιινληαη από παινζηάζηα. Η ειηαθή ζεξκόηεηα από ην ζεξκνθήπην κεηαθέξεηαη ζηνπο θπξίσο ρώξνπο ηνπ θηηξίνπ κέζσ αλνηγκάησλ ή θαη δηαπεξλά ηνλ ηνίρν. Ηιηαθά αίζξηα: είλαη εζσηεξηθνί ρώξνη ηνπ θηηξίνπ νη νπνίνη έρνπλ ζηελ νξνθή ηνπο ηδάκη θαη ιεηηνπξγνύλ όπσο ηα ζεξκνθήπηα. 3.4 Σε έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη ζηόρνο καο είλαη λα εθκεηαιιεπηνύκε ηνλ ήιην, ηνλ άλεκν θαη ηελ βιάζηεζε πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε, γηα λα 13
ζεξκάλνπκε ή λα δξνζίζνπκε ην ζπίηη καο αλάινγα κε ηελ επνρή. Η γεωθερμία είλαη κία κνξθή ήπηαο αλαλεώζηκεο πεγήο ελέξγεηαο. Οη γεσζεξκηθέο αληιίεο είλαη από ηηο πην απνδνηηθέο ελεξγεηηθέο ηερλνινγίεο ζηνλ θόζκν γηα ηε ζέξκαλζε θαη ςύμε ησλ ζπηηηώλ, ησλ ζρνιείσλ, ησλ επηρεηξήζεσλ θαη άιισλ θηεξίσλ. Φξεζηκνπνηνύλ ηε θπζηθή ζεξκνθξαζία ηεο γεο γηα ηε ζέξκαλζε ην ρεηκώλα θα ηελ ςύμε ην θαινθαίξη. Δθκεηαιιεύνληαη ην πιενλέθηεκα όηη ε ζεξκνθξαζία ηνπ εδάθνπο δελ πνηθίιεη από επνρή ζε επνρή όπσο ν αέξαο. Λεηηνπξγεί όπσο έλα ςπγείν. Τν ρεηκώλα κεηαθέξεη ηε θπζηθή ζεξκόηεηα ηεο γεο ζην θηήξην κε λεξό πνπ θπθινθνξεί ζε θιεηζηνύο πιαζηηθνύο ζσιήλεο πνπ εηζάγνληαη ζην έδαθνο. Τν θαινθαίξη κεηαθέξεη ηε ζεξκόηεηα ηνπ θηεξίνπ ζηε γε ςύρνληαο έηζη ην ζπίηη. Τν ίδην πιαζηηθό ζύζηεκα ρξεζηκνπνηείηαη ην θαινθαίξη όπσο θαη ην ρεηκώλα. Απιά αιιάδεη ε θαηεύζπλζε θίλεζεο ηνπ λεξνύ. Δίλαη πην απνηειεζκαηηθά από ηα θιηκαηηζηηθά επεηδή βαζηθά "κεηαθηλνύλ" ηε ζεξκόηεηα αληί λα θαηαλαιώλνπλ ελέξγεηα γηα λα ηε δεκηνπξγήζνπλ. 3.5 Η ιεηηνπξγία ηελ θωηοβοληαϊκών ηλιακών ζσζηημάηων ζηεξίδεηαη ζην θσηνβνιηατθό θαηλόκελν, δειαδή ηελ άκεζε κεηαηξνπή ηεο ειεθηξνκαγλεηηθήο αθηηλνβνιίαο ζε ειεθηξηθό ξεύκα. Μεξηθά πιηθά, όπσο ην ππξίηην κε πξόζκημε άιισλ ζηνηρείσλ, γίλνληαη εκηαγσγνί 14
,έρνπλ δειαδή ηε δπλαηόηεηα λα δεκηνπξγνύλ δηαθνξά δπλακηθνύ όηαλ θσηίδνληαη θαη θαηά ζπλέπεηα λα παξάγνπλ ειεθηξηθό ξεύκα. Σπλδένληαο κεηαμύ ηνπο πνιιά κηθξά θνκκάηηα ηέηνησλ πιηθώλ (θσηνβνιηατθέο θπςέιεο ή ζηνηρεία), ηνπνζεηώληαο ηα ζε κία επίπεδε επηθάλεηα (θσηνβνιηατθό ζύζηεκα) θαη ζηξέθνληάο ηα πξνο ηνλ ήιην, γίλεηαη δπλαηή ε παξαγσγή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο. Τν ζεκαληηθό είλαη όηη ε ελέξγεηα πνπ παξάγεηαη κε απηό ηνλ ηξόπν, κπνξεί λα απνζεθεπηεί ζε ειεθηξηθνύο ζπζζσξεπηέο (κπαηαξίεο) κε απνηέιεζκα λα ππάξρεη αλεμάληιεηε, αλαλεώζηκε, θζελή θαη θπξίσο "θαζαξή" ελέξγεηα. Τα θσηνβνιηατθά πιαίζηα (α) παξάγνπλ ελέξγεηα ππό κνξθή ζπλερνύο ξεύκαηνο, ην νπνίν θηάλεη ζηνλ κεηαηξνπέα (γ) κέζσ εηδηθώλ ειηαθώλ θαισδίσλ. Ο κεηαηξνπέαο κεηαηξέπεη ην ζπλερέο ξεύκα ζε ελαιιαζζόκελν θαη ην κεηαθέξεη ζην δεκόζην ειεθηξηθό δίθηπν. Έλαο εηδηθόο κεηξεηήο (δ) θαηακεηξά θάζε παξαγόκελε θηινβαηώξα (kwh), ε νπνία ζπλππνινγίδεηαη ζηε ζπλέρεηα ζην ινγαξηαζκό ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο.. Με έλα θσηνβνιηατθό ζύζηεκα δελ εμαξηάζηε από ηα δηαξθώο απμαλόκελα ελεξγεηαθά έμνδα. Η ειηαθή ελέξγεηα είλαη αθίλδπλε. Ο ήιηνο δελ παξάγεη CO 2 θαη, ζπλεπώο, πξνζηαηεύεη ην πεξηβάιινλ εηο δηπινύλ.. Ο ήλιος είναι ε πρώηε ύλε ηοσ 21οσ αιώνα. 3.6 Αιολική Ενέργεια: 15
Η αηνιηθή ελέξγεηα είλαη κηα αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο ε νπνία παξέρεη ειεθηξηθή ελέξγεηα κέζσ ηνπ αλέκνπ κε ρξήζε αλεκνγελλεηξηώλ ρσξίο λα έρεη ζνβαξέο πεξηβαιινληηθέο επηπηώζεηο. Οη αλεκνγελλήηξηεο ρξεζηκνπνηνύληαη ηόζν καδί κε κπαηαξία ζε κηθξέο εγθαηαζηάζεηο όζν θαη ζπκπιεξσκαηηθά καδί κε θσηνβνιηατθά ζηνηρεία Φξεζηκνπνηνύληαη θπζηθά, θαη γηα ηελ θάιπςε ή ηε ζπκπιήξσζε ησλ ελεξγεηαθώλ αλαγθώλ απνκαθξπζκέλσλ εμνρηθώλ θαηνηθηώλ, βηνκεραληθώλ κνλάδσλ, θ.ι.π. Πνιιέο αλεκνγελλήηξηεο καδί, ζπζηνηρίεο αλεκνγελλεηξηώλ όπσο ηηο ιέκε, ζρεκαηίδνπλ ηα ιεγόκελα αηνιηθά πάξθα, πνπ επηηξέπνπλ ηε καδηθή εθκεηάιιεπζε ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο θαη ηε δηνρέηεπζε ηνπ ζπλόινπ ηεο παξαγόκελεο ελέξγεηαο ζην ειεθηξηθό ζύζηεκα. ΚΔΦ.4-4.1Τα ενεργειακά ηδάκια είλαη θιεηζηνύ ηύπνπ θαη κε ηε βνήζεηα ηνπ ζπζηήκαηνο ησλ αεξαγσγώλ ζεξκαίλεη παξαπάλσ από έλα δσκάηην. Λόγσ ηεο θιεηζηήο πόξηαο απμάλεηαη ε ζεξκνθξαζία θαη ιόγσ ηνπ έιεγρνπ ηνπ νμπγόλνπ ξπζκίδεηαη ην επίπεδν θαύζεο. Τα θνηλά 16
ζεκεία ηνπ ελεξγεηαθνύ κε ηνπ ζπκβαηηθό ηδάθη είλαη ε θαύζε μύισλ θαη ε ύπαξμε θακηλάδαο. Τα ηδάκια αερίοσ ιεηηνπξγνύλ κε πγξαέξην ή θπζηθό αέξην ελώ δελ ρξεηάδεηαη ε ηνπνζέηεζε θακηλάδαο. Γηαηίζεληαη κε ή ρσξίο γπαιί ζηελ πξόζνςε. Η έληαζε ηεο θιόγαο ειέγρεηαη κέζσ ηειεθνληξόι. Η ιεηηνπξγία ηεο αθόκα είλαη πην νηθνλνκηθή από απηή ηνπ ζπκβαηηθνύ ηδαθηνύ. 4.2 Η "θαξδηά" ελόο ελεξγεηηθνύ ειηαθνύ ζπζηήκαηνο είλαη ν ειηαθόο ζπιιέθηεο. Ο ζπιιέθηεο απηόο πεξηιακβάλεη κηα καύξε, ζπλήζσο επίπεδε κεηαιιηθή επηθάλεηα, ε νπνία απνξξνθά ηελ αθηηλνβνιία θαη ζεξκαίλεηαη. Πάλσ από ηελ απνξξνθεηηθή επηθάλεηα βξίζθεηαη έλα δηαθαλέο θάιπκκα (ζπλήζσο από γπαιί ή πιαζηηθό) πνπ παγηδεύεη ηε ζεξκόηεηα (θαηλόκελν ζεξκνθεπίνπ). Σε επαθή κε ηελ απνξξνθεηηθή επηθάλεηα ηνπνζεηνύληαη ιεπηνί ζσιήλεο κέζα ζηνπο νπνίνπο δηνρεηεύεηαη θάπνην πγξό, πνπ απάγεη ηελ ζεξκόηεηα θαη ηε κεηαθέξεη, κε ηε βνήζεηα κηθξώλ αληιηώλ (θπθινθνξεηέο), ζε κηα κεκνλσκέλε 17
δεμακελή απνζήθεπζεο. Τν πην απιό θαη δηαδεδνκέλν ζήκεξα ελεξγεηηθό ειηαθό ζύζηεκα ζέξκαλζεο λεξνύ είλαη ν ειηαθόο ζεξκνζίθσλαο. Με ην θπζηθό δξνζηζκό, εθηόο ηεο εμνηθνλνκνύκελεο ελέξγεηαο, βειηηώλνληαη ζεκαληηθά νη ζπλζήθεο άλεζεο κέζα ζηνπο ρώξνπο, αθόκα θαη ζε ζρεηηθά πςειέο ζεξκνθξαζίεο. Ο θπζηθόο αεξηζκόο κπνξεί λα είλαη: 4.3 Βλάζηεζε. Η ρξήζε ησλ θαηάιιεισλ θπηώλ ζηα ζεκεία πνπ πξνζπίπηεη ε ειηαθή αθηηλνβνιία, όρη κόλν ζα πξνζθέξεη ζθίαζε ζην εζσηεξηθό ηνπ θηηξίνπ αιιά ηαπηόρξνλα, ν αέξαο πνπ ζα εηζάγεηαη εληόο ηνπ θηηξίνπ ζα είλαη αηζζεηά πην δξνζεξόο. Η βιάζηεζε δελ είλαη απαξαίηεην λα ππάξρεη κόλν ζε κνξθή δέληξσλ. Μπνξνύκε λα ηελ ζπλαληήζνπκε θαη ζαλ αλαξξηρόκελα θπηά πάλσ ζε πέξγθνιεο ή ζε πξόρεηξα ζηέγαζηξα πάλσ από ηα αλνίγκαηα πνπ εθηίζεληαη πεξηζζόηεξν ζηελ ειηαθή αθηηλνβνιία. Σ έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη ζεκαληηθό θξηηήξην παίδεη ε βιάζηεζε πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε ζηνλ εμσηεξηθό καο ρώξν. Σπγθεθξηκέλα καο δίλεηαη ε δπλαηόηεηα λα θπηέςνπκε θπιινβόια δέληξα θαη θπηά, ώζηε ην θαινθαίξη λα θξαηάλε ηηο αθηίλεο ηνπ ειίνπ καθξηά από ηελ νηθία καο κε απνηέιεζκα λα είλαη πην ςπρξό, ελώ ην ρεηκώλα λα ηηο αθήλνπλε λα πέθηνπλ πάλσ ζην ζπίηη ώζηε λα ην ζεξκαίλνπλ. 18
4.4 Τα δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη επίζεο σο ανεμοθράκηες αθνύ ζηακαηνύλ ηελ έληαζε ηνπ αλέκνπ, απνξξνθνύλ ην ζόξπβν θαη θηιηξάξνπλ ηελ αηκόζθαηξα απνξξνθώληαο ην δηνμείδην ηνπ άλζξαθα θαη αθήλνληαο νμπγόλν. Τα θσηεμένα δώμαηα θαη νη πξάζηλεο ηαξάηζεο είλαη έλαο αθόκε ηξόπνο ώζηε λα εμνηθνλνκήζνπκε ρξήκαηα θαη λα πξνζηαηέςνπκε ην πεξηβάιινλ. Η πξάζηλε ηαξάηζα κεηώλεη ην θόζηνο ςύμεο κηαο θαηνηθίαο θαηά ηνπο θαινθαηξηλνύο κήλεο από 50 έσο 90%. Σπγθεθξηκέλα ε ζεξκνθξαζία ηεο πξάζηλεο ζηέγεο δελ μεπεξλά ηνπο 25 κε 30 oc ζε ζύγθξηζε κε ηηο θνηλέο ηαξάηζεο πνπ θηάλνπλ θαη έσο 75oC. Ηλιοπροζηαζία. Η ειηνπξνζηαζία κπνξεί λα επηηεπρζεί κε ηε ρξήζε ηεληώλ, πεξζίδσλ (νξηδόληησλ ή θαηαθόξπθσλ αλάινγα κε ηνλ πξνζαλαηνιηζκό), πέξγθνιεο κε θύηεπζε ή ύθαζκα, πξνβόινπο ή ζηέγαζηξα. 19
4.5 Γιαμπερής αεριζμός. Απηνύ ηνπ είδνπο ν αεξηζκόο κπνξεί λα επηηεπρζεί κόλν ζηελ πεξίπησζε θηηξίσλ πνπ ππάξρνπλ αλνίγκαηα δηαθνξεηηθνύ κεγέζνπο αληηθξηζηά, έηζη ώζηε λα δεκηνπξγνύλ ξεύκαηα αέξα (θαη άξα θίλεζε αέξα) κε ζπλέπεηα ην δξνζηζκό ζην εζσηεξηθό ηνπ θηηξίνπ. Τβριδικός αεριζμός. Με ηνλ όξν απηό, ελλννύκε ηνλ αεξηζκό πνπ επηηπγράλεηαη κέζσ αλεκηζηήξσλ νξνθήο. Μειέηεο έρνπλ δείμεη πσο ν πβξηδηθόο αεξηζκόο ζε ζπλδπαζκό κε επαξθή ζθίαζε θαη λπρηεξηλό αεξηζκό κπνξεί λα θαηαξγήζεη ηελ εγθαηάζηαζε θιηκαηηζηηθήο κνλάδαο. Ο πβξηδηθόο αεξηζκόο πξνθαιεί ξεύκαηα αέξα κε ειάρηζηε θαηαλάισζε ελέξγεηαο. 4.6 Ηλιακή καμινάδα Πξόθεηηαη γηα θαηαζθεπή θακηλάδαο, ε νπνία θέξεη ζηε λόηηα ε λνηηνδπηηθή επηθάλεηά ηεο παινπίλαθα αληί ηνηρνπνηίαο (ελ γέλεη έλαλ κηθξό ειηαθό ηνίρν) θαη πεξζίδεο ζην άλσ ηκήκα απηήο ηεο πιεπξάο. Η ιεηηνπξγία ηεο ζπκβάιιεη απνηειεζκαηηθά ζηνλ αεξηζκό θαη ζηελ απνκάθξπλζε ηεο πγξαζίαο από ηνπο εζσηεξηθνύο ρώξνπο, θαζώο κέζσ ηεο πςειήο ζεξκνθξαζίαο ηνπ αέξα πνπ πξνθύπηεη κέζα ζηελ θακηλάδα, εληζρύεηαη ζεκαληηθά ην θαηλόκελν ηνπ θπζηθνύ ειθπζκνύ θαη ζπλεπώο ηεο αλαλέσζεο ηνπ αέξα κέζα ζηνπο ρώξνπο Ο εμσηεξηθόο ζθηαζµόο είλαη ν πην απνηειεζκαηηθόο ηξόπνο πεξηνξηζµνύ ηεο εηζόδνπ ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη θαη' επέθηαζε ηεο ζεξµόηεηαο ζηνπο εζσηεξηθνύο ρώξνπο. Γηα ην ζθνπό απηό επηιέγνπµε λα ηνπνζεηήζνπκε ζθίαζηξα ζηα παξάζπξα ηνπ θηίζκαηνο ή βιάζηεζε γηα ειηνπξνζηαζία. 20
ΚΔΦ.5 ΥΡΧΜΑΣΑ 5.1 Σεκαληηθό ξόιν επίζεο ζε έλα βηνθιηκαηηθό θηίξην παίδεη ην ρξώκα ηνπ. Τα ζθνύξα ρξώκαηα εμσηεξηθά έρνπλ ηελ ηάζε λα απνξξνθνύλ ελέξγεηα, ηελ νπνία κεηαδίδνπλ ζην εζσηεξηθό ηνπ θηηξίνπ. Τα αλνηρηά ρξώκαηα αληαλαθινύλ έλα κεγάιν κέξνο ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο πίζσ ζην πεξηβάιινλ θαη βνεζνύλ ζηελ απνθπγή ππεξζέξκαλζεο ηνπ θηηξίνπ Τα ζπλεζηζκέλα, ρεκηθά ρξώκαηα όκσο πεξηέρνπλ δεθάδεο νπζίεο επηθίλδπλεο γηα ηελ αλζξώπηλε πγεία. Βαξέα κέηαιια ή πηεηηθέο ελώζεηο επζύλνληαη - ζε ζεκαληηθό βαζκό - γηα ζνβαξά πξνβιήκαηα πγείαο, ζηνλ εζσηεξηθό ρώξν ελόο θηεξίνπ Οη βηνκεραλίεο ρξσκάησλ, θάησ από ηε ζπλερώο απμαλόκελε πίεζε ησλ θαηαλαισηώλ γηα πξντόληα θηιηθά πξνο ηνλ άλζξσπν θαη ην πεξηβάιινλ, πξνρώξεζαλ ζηελ παξαγσγή ρξσκάησλ θαη βεξληθηώλ «ήπηαο ρεκείαο», ηα ιεγόκελα πδαηνδηαιπηά-νηθνινγηθά πξντόληα. Τα ρξώκαηα απηά ξππαίλνπλ ειάρηζηα ην πεξηβάιινλ θαη ρξεζηκνπνηνύλ σο δηαιύηε ην λεξό θαη έηζη ππεξέρνπλ ζεκαληηθά. 21
Γελ είλαη όκσο όια ηα πδαηνδηαιπηά ρξώκαηα νηθνινγηθά. Οηθνινγηθά πξντόληα είλαη κόλν εθείλα πνπ έρνπλ πηζηνπνηεζεί κε ην νηθνινγηθό ζήκα. Τα νηθνινγηθά πξντόληα ζε «όιν ηνλ θύθιν ηεο δσήο ηνπο», ξππαίλνπλ ειάρηζηα ην πεξηβάιινλ, θαη είλαη ειεγκέλα θαη πηζηνπνηεκέλα. ΚΔΦ6 ΚΟΣΟ ΚΑΣΑΚΔΤΗ 6.1 H αιήζεηα είλαη πσο ε θξαηνύζα άπνςε είλαη όηη έλα ζπίηη ρηηζκέλν ζύκθσλα κε ηηο αξρέο ηεο βηνθιηκαηηθήο αξρηηεθηνληθήο, θνζηίδεη πεξηζζόηεξν. Δίλαη όκσο απηό αιήζεηα; Η απάληεζε είλαη όρη. Καη αξρήλ, ε θαηαζθεπή ελόο βηνθιηκαηηθνύ ζπηηηνύ δελ θνζηίδεη πεξηζζόηεξν από έλα ζπκβαηηθό ζε όηη αθνξά ζηα πιηθά θαηαζθεπήο. Τα ίδηα πιηθά ζα ρξεζηκνπνηεζνύλ αλ έλα ζπίηη είλαη πξνζαλαηνιηζκέλν ζηε δύζε (θαη «βξάδεη» ην θαινθαίξη) ή αλ θνηηάδεη λόηηα κε βάζε ηελ ηξνρηά ηνπ ήιηνπ θαη ζθηάδεηαη. Τν ίδην κπεηόλ, ηα ίδηα ηνύβια θαη ηα ίδηα θνπθώκαηα ζα κπνπλ θαη ζηε κία θαη ζηελ άιιε πεξίπησζε. Όζνλ αθνξά ζηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο θαη θπζηθώλ πόξσλ θαη ηε ρξήζε ελαιιαθηηθώλ πεγώλ ελέξγεηαο, κπνξεί έλα βηνθιηκαηηθό θηίξην λα δηαζέηεη παζεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα, όπσο ζεξκνθήπην θαη ηνίρν Trombe, ελεξγεηαθό ηδάθη ή ιέβεηα βηνκάδαο ή κνλάδα ζπκπαξαγσγήο ή λα αμηνπνηεί ηε γεσζεξκία γηα ςύμε-ζέξκαλζε. Να ζεξκαίλεη ην λεξό κε ειηαθό ζεξκνζίθσλα θαη λα παξάγεη θαζαξή ειεθηξηθή ελέξγεηα από θσηνβνιηατθά ζηνηρεία ή κηθξή αλεκνγελλήηξηα. Να δηαζέηεη εγθαηάζηαζε έμππλνπ ζπηηηνύ γηα θαιύηεξε δηαρείξηζε ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Φπηεκέλα δώκαηα,ζηέξλα γηα λα καδεύεη ην 22
(πνιύηηκν πιένλ) λεξό ηεο βξνρήο θαη βηνινγηθό θαζαξηζκό γηα ηελ αλαθύθισζε ηνπ λεξνύ. Σηελ πεξίπησζε απηή ε νηθνδνκή ζα θνζηίζεη πεξηζζόηεξν από κηα ζπκβαηηθή. Όκσο ζα έρεη εμαζθαιίζεη απηνλνκία ζε ελέξγεηα θαη θπζηθνύο πόξνπο, κεδεληθή θαηαλάισζε πεηξειαίνπ θαη κεδεληθέο εθπνκπέο δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζηελ αηκόζθαηξα. Αθόκε θη αλ δελ ζθνπεύεηε λα ρηίζεηε κηα λέα θαηνηθία ζηελ νπνία κπνξείηε λα εθαξκόζεηε ηηο αξρέο ηεο βηνθιηκαηηθήο αξρηηεθηνληθήο εθ ζεκειίσλ, πξέπεη λα γλσξίδεηε όηη ηέηνηνπ είδνπο παξεκβάζεηο κπνξνύλ λα γίλνπλ θαη ζε ππάξρνπζεο θαηαζθεπέο. ΚΔΦ.7 ΔΠΔΜΒΑΔΙ 7.1 Σηε ζπλέρεηα ζα αλαθέξνπκε µία ζεηξά επεµβάζεσλ πνπ κπνξνύλ λα γίλνπλ ζε έλα ππάξρνλ θηίξην µε ζθνπό ηε βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ θαη ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο. Με αιιαγή θνπθσµάησλ κπνξεί λα επηηεπρζεί ζεµαληηθή µείσζε ζηηο ελεξγεηαθέο αλάγθεο γηα ζέξµαλζε. Με ηελ ηνπνζέηεζε παξαζύξσλ µε δηπιό παινζηάζην ραµειήο εθπνκπήο (Low-e) µε μύιηλν πιαίζην επηηπγράλεηαη εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο σο θαη 25%. Με ηνπνζέηεζε αλεκνθξάθηε από βιάζηεζε ή από θάπνην ηερλεηό όγθν ζην επίπεδν ηνπ ηζνγείνπ, κπξνζηά λνεηά από ηηο εηζόδνπο θαη ηα παξάζπξα ηνπ θηηξίνπ, κπνξεί λα επηηεπρζεί πξόζζεηε πξνζηαζία. Με αιιαγή ιέβεηα πεηξειαίνπ κε λέν θπζηθνύ αεξίνπ, ππάξρνπλ θαη νηθνλνκηθά θαη πεξηβαιινληηθά νθέιε. Τνπνζέηεζε ειηαθώλ ζπιιεθηώλ ζην δώµα θαη αληηθαηάζηαζε ησλ ειεθηξηθώλ ζεξκνζίθσλσλ από έλα θεληξηθό ζύζηεµα δεζηνύ λεξνύ. 23
Τνπνζέηεζε αλεκηζηήξσλ νξνθήο. Οη αλεκηζηήξεο νξνθήο βειηηώλνπλ ζεµαληηθά ηηο ζπλζήθεο ζεξκηθήο άλεζεο. Αθόκα θαη ζηηο πεξηπηώζεηο πνπ ν ρώξνο είλαη θιηµαηηδόµελνο, µε ρξήζε αλεµηζηήξσλ νξνθήο, ε θαηαλάισζε ελέξγεηαο γηα ην δξνζηζµό ελόο ρώξνπ κεηώλεηαη θαηά 28-40%, αλάινγα µε ηηο θιηµαηηθέο ζπλζήθεο όπνπ βξίζθεηαη ην θηίξην. Έλαο αλεµηζηήξαο νξνθήο έρεη ραµειό αξρηθό θόζηνο, ελώ κόιηο πνπ θαηαλαιώλεη ηελ ελέξγεηα πνπ ρξεηάδεηαη έλαο θνηλόο ιακπηήξαο. Αληηζέησο, ηα ελεξγνβόξα θιηκαηηζηηθά κπνξνύλ λα απμήζνπλ ην ινγαξηαζµό ειεθηξηθνύ έσο θαη 50% θαηά ηνπο ζεξηλνύο κήλεο. Τν όθεινο ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ησλ αλεµηζηήξσλ δελ είλαη µόλν νηθνλνµηθό αιιά θαη πεξηβαιινληηθό, θαζώο όζν ιηγόηεξν ειεθηξηζµό θαηαλαιώλεη θαλείο, ηόζν ιηγόηεξν δηνμείδην ηνπ άλζξαθα απειεπζεξώλεηαη ζηελ αηκόζθαηξα. Αιιαγή ιακπηήξσλ ππξαθηώζεσο µε ιακπηήξεο θζνξηζκνύ. Υπάξρνπλ ιακπηήξεο λέαο ηερλνινγίαο, νη ζπκπαγείο ιακπηήξεο θζνξηζκνύ ραµειήο θαηαλάισζεο, πνπ θαηαλαιώλνπλ 4 έσο 5 θνξέο ιηγόηεξε ελέξγεηα θαη δηαξθνύλ 8-15 θνξέο πεξηζζόηεξν. Κάζε θηινβαηώξα πνπ εμνηθνλνκείηαη ζηε ρώξα µαο ηζνδπλακεί µε έλα θηιό ιηγόηεξν δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζηελ αηκόζθαηξα. Αληηθαηάζηαζε ησλ ειεθηξηθώλ ζπζθεπώλ κε άιιεο πην απνδνηηθέο ελεξγεηαθά. Η ελεξγεηαθή απόδνζε ησλ ειεθηξηθώλ ζπζθεπώλ θαηαηάζζεηαη ζε ελεξγεηαθέο θιάζεηο από ην Α έσο ην G, όπνπ ην Α είλαη ε ελεξγεηαθά απνδνηηθόηεξε θιάζε θαη G ε ελεξγεηαθά ιηγόηεξν απνδνηηθή. Οη πιεξνθνξίεο απηέο ζα πξέπεη λα πεξηέρνληαη επίζεο ζηνπο θαηαιόγνπο πώιεζεο θαη λα παξέρνληαη από ηνπο ιηαλνπσιεηέο θαη ηηο ηζηνζειίδεο. 24
Τνπνζέηεζε ζθηάζηξσλ. Ο εμσηεξηθόο ζθηαζµόο είλαη ν πην απνηειεζκαηηθόο ηξόπνο πεξηνξηζµνύ ηεο εηζόδνπ ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη θαη' επέθηαζε ηεο ζεξµόηεηαο ζηνπο εζσηεξηθνύο ρώξνπο. Γηα ην ζθνπό απηό επηιέγνπµε λα ηνπνζεηήζνπκε ζθίαζηξα ζηα παξάζπξα ηνπ θηίζκαηνο Τνπνζέηεζε εμσηεξηθήο κόλσζεο εηδηθά γηα παιηόηεξα θηίξηα, πξηλ ηελ ςήθηζε ηνπ θαλνληζκνύ ζεξκνκόλσζεο (1981) Σην ζπίηη καο θαηαλαιώλνπκε κεγάια πνζά ελέξγεηαο γηα ζέξκαλζε θαη θιηκαηηζκό, δεκηνπξγώληαο ηαπηόρξνλα αηκνζθαηξηθνύο ξύπνπο. Γηα πνιιά λνηθνθπξηά ην θόζηνο ηνπ πεηξειαίνπ ζέξκαλζεο είλαη δπζβάζηαρην. Φύηεπζε ηαξάηζαο ή αθόκα θαη νιόθιεξσλ πξνζόςεσλ Τνπνζέηεζε ζπζηεκάησλ εμνηθνλόκεζεο λεξνύ ζηηο βξύζεο Δπαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπ λεξνύ από ηνπνζέηεζε εγθαηάζηαζεο ζπιινγήο ηνπ βξόρηλνπ λεξνύ θαη θαζαξηζµνύ ηνπ ζην ππόγεην, γηα επαλάρξεζε ζην πόηηζκα ή από ηα θαδαλάθηα Τνπνζέηεζε θάδσλ αλαθύθισζεο γηα όια ηα πιηθά θαη θάδσλ θνκπνζηνπνίεζεο εηδηθά γηα ηα νξγαληθά. Κάπνηα από απηά ηα κέηξα είλαη πην δαπαλεξά θαη άιια πνιύ ιηγόηεξν ή ζρεδόλ θαζόινπ. Μπνξεί λα αλαθέξνληαη θαη πξνηάζεηο πνπ δελ θάλνπλ ην θηίξην πην βηνθιηκαηηθό, αιιά θάλνπλ πην νηθνινγηθή ηελ όιε ηαπηόηεηα ηνπ θηηξίνπ θαη άξα ζπκβάινπλ ζηε βησζηκόηεηά ηνπ. 25
ΔΠΙΛΟΓΟ Καη αο κε μερλά θαλείο όηη έλα βηνθιηκαηηθό θαη βηώζηκν θηίξην δε ρξεηάδεηαη κεγάιεο δαπάλεο αιιά επαηζζεηνπνηεκέλνπο ελνίθνπο. Τν λα δεη θάπνηνο ζε έλα βηνθιηκαηηθό ζπίηη είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ ζσκαηηθή θαη πλεπκαηηθή ηνπ πγεία. Γηαηί ην ζπίηη καο είλαη πξνέθηαζε ηνπ εαπηνύ καο. ΠΗΓΔΣ www.slideshare.net/ www.e-go.gr/idanikospiti.gr/articles www.easyhomeprokat.gr/easy www.myworld.gr www.e-yliko.gr/htmls/perivallon/kallisto Αθνινπζνύλ θσηνγξαθίεο από ηε καθέηα καο. 26
27
28
29