ΤΕΧΝΟΛΟΓ IKO ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓ IKO ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΙ Η ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟ \ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ Γ.Α.Σ. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Υποβληθείσα στην Καθηγήτρια ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ από τον σπουδαστή ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΡΑΙΑΡΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ( ΚΡΗΝΗΣ 14, 81100 ) ΕΝΑΡΞΗ : 15.11.96 ΠΑΡΑΔΟΣΗ : 15.10.97

έ ΓΚΡΙ wt'i ^ I r-gl\(r\q^p/al>oy C} L t l^ ^ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΔΒΔΔ.4Σ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΙ Η ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΑΟΛ ΘΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ Γ.Λ.Σ. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Υποβληθείσα στην Καθηγήτρια ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΑΟΥ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ από τον σπουδαστή ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΡΑΙΑΡΟ ΜΥΤΓΛΗΝΉ ( ΚΡΗΝΗΣ 14, 81100 ) ΕΝΑΡΞΗ : 15.11.96 ΠΑΡΑΔΟΣΗ : 15.10.97

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στα πλαίσια της παρακάτω πτυχιακής εργασίας θα προσπαθήσω να δώσω μια όσο το δυνατόν καλύτερη εικόνα όσο αφορά την λογιστική παρακολούθηση του παγίου ενεργητικού. Το πάγιο ενεργητικό αποτελεί βασικό παράγοντα και παίζει καθοριστικό ρόλο όσο αφορά την επιτυχία και την μακροβιότητα μια επιχείρησης. Η παρακάτω εργασία περιλαμβάνει εκτός από τον πρόλογο και την εισαγωγή, άλλα δώδεκα κεφάλαια. Τα πρώτα δέκα κεφάλαια αναφέρονται στους λογ/μους 10-19 αντίστοιχα. Το κεφάλαιο 11 αναφέρεται στις αποσβέσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων ενώ το κεφάλαιο 12 περιέχει μια πρακτική εφαρμογή με βάση στοιχεία τα οποία προέκυψαν από λογιστήριο επιχ/σης της ΜυτΛήνης. Τελειώνοντας εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω όσους βοήθησαν' για την ολοκ>νήρωση αυτής της εργασίας. ΠΑΡΛΙΑΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗ - ΟΚΤΩΜΒΡΙΟΣ 1997

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Έννοια παγίου Ενεργητικού Πάγιο Ενεργητικό ή αλ>αώς πάγια στοιχεία Ενεργητικού είναι εκείνα τα οποία δεν πρόκειται να ρευστοποιηθούν μέσα σε μια χρήση δηλαδή η διάρκεια τους είναι μεγαλύτερη της χρήσεως. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτών των στοιχείων είναι ότι έχουν φυσική ζωή με7θλύτερη του ενός έτους και ότι προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ή να παραμείνουν στην λογιστικι'ι μονάδα για διάστημα περισσότερο του ενός έτους. Κατηγορίες παγίων στοιχείων Τα πάγια ταξινομούνται στις εξής κατηγορίες: 1. Ενσώματα πάγια στοιχεία 2. Ασώματα πάγια στοιχεία 3. Συμμετοχές και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 4. Έξοδα πολυετούς απόσβεσης. 1. Ενσώματα πάγια στοιχεία είναι τα υλικά αγαθά τα οποία αποκτά η λογιστική μονάδα με σκοπό να τα χρησιμοποιήσει για τις λειτουργικές ανάγκες της και όχι για να τα μεταπωλήσει ( τιχ γήπεδα, κτίρια κλπ). 2. Ασώματα πάγια στοιχεία είναι τα άυλα αγαθά τα οποία αποκτά η λογιστική μονάδα με σκοπό να τα χρησιμοποιήσει παραγωγικά πάνω από ένα έτος ( πχ φήμη και πελατεία ). 3. Συμμετοχές και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις είναι οι συμμετοχές σε άλλες λογιστικές μονάδες οποιοσδήποτε νομικής μορφής. Είναι δηλαδή επενδύσεις μόνιμου χαρακτήρα.

4. Έξοδα πολυετούς απόσβεσης είναι τα έξοδα που θα εξυπηρετήσουν την λογιστική μονάδα για περισσότερες από μια χρήσεις ( πχ έξοδα ίδρυσης και πρώτης εγκατάστασης). Κόστος κτήοτης Κόστος κτήσης ενός παγίου στοιχείου θεωρείται το συνολικό ποσό που έχει καταβληθεί για την αγορά του και την προετοιμασία του για χρήση. Ωφέλιμη ζωή Ωφέλιμη ζωή ενός παγίου είναι το σύνολο των υπηρεσιών που αναμένεται να προσφέρει αυτό το πάγιο. Το πάγιο Ενεργητικό παρακολουθείται από την πρώτη ομάδα του Γ.Λ.Σ. και πιο συγκεκριμένα από τους λογ/μους : 10 Εδαφ. Εκτάσεις 11 Κτίρια - Εγκαταστάσεις, κτιρίων - Τεχνικά έργα 12 Μηχ/τα - Τεχν. Εγκαταστάσεις - Λοιπός μηχανολογικός Εξοπλισμός 13 Μετ. μέσα 14 Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός 15 Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση και προκαταβολές κτήσεως παγίων στοιχείων 16 Ασώματες ακινητοποιήσεις και έξοδα πολυετούς απόσβεσης. 17 Συμμετοχές - Λοιπές μακροπροθ. Απαιτήσεις 18 Πάγιο Ενεργητικό υποκ/των ή άλλων κέντρων.

Λογ. 10 : ΕΔΑΦ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ 1.1 Γενικά περί εδαφ. Εκτάσεων Εδαφικές εκτάσεις είναι τα οικόπεδα, γήπεδα, αγροτεμάχια, δάση και γενικά οποιαδήποτε έκταση γης της οποίας η κυριότητα ανήκει στην επιχείρηση. Λιακρίνονται σε εκτάσεις που η διάρκεια ωφέλιμης ζωής τους είναι απεριόριστη όπως πχ οικόπεδα, γήπεδα, και σε αυτές που η ωφέλιμη ζωή τους είναι περιορισμένη γιατί υπόκεινται σε απόσβεση όπως ορυχεία, λατομεία. Τα γήπεδα, οικόπεδα παρακολουθούνται από τον 10.00 και είναι εκτάσεις γης πάνω στις οποίες έχουν κατασκευαστεί εργοστάσια, γραφεία κλπ. Τα αγροτεμάχια, τα δάση και οι φυτείες παρακολουθούνται στους 10.04-10.06 και είναι οι εκτάσεις που καλλιεργούνται ή εκμεταλλεύονται με οποιοδήποτε τρόπο. Στους 10.10-10.16 παρακολουθούνται οι εδαφ. εκτάσεις που δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά για τις ανάγκες της επιχ/σης ούτε και νοικιάζονται σε τρίτους. Ότα\' ένα γήπεδο οικόπεδο χαρακτηρίζεται ως ορυχείο ή μεταλλείο τότε πιστώνεται ο 10.00 ή ο 10.10 α\'άλογα σε πιο λογ/μο εμφα\'ΐζότα\' ως εκεύτ] την ημέρα το ορυχείο ή το μεταλλείο και χρεώνεται ο 10.01 ή 10.02 με την ίδια αξία. Η απόσβεση του ορυχείου ή μεταλλείου θα αρχίσει να υπολογίζεται από τότε που άρχισε η εκμετάλλευση του. 1.2 Αγορά εδαφικής έκτασης Όταν αγοράζεται μια εδαφ. έκταση χρεώνεται ο 10 με την αξία κτήσης και πιστώνεται ο 38 «χρημ. Διαθέσιμα» αν η αγορά γίνει μετρητοίς ή ο 50 «Προμηθευτές» αν γίνει επί πιστώσει.

Τα διάφορα έξοδα κτήσης των εδαφ. εκτάσεων καταχωρούνται στον 16.14 «Έξοδα κτήσης ακινητοποιήσεως». Τα έξοδα διαμόρφωσης γηπέδων και των άλλων εδαφ. εκτάσεων που προσδίδουν σε αυτά αξία ( ισοπεδώσεις, εκβραχισμοί) καταχωρούνται στον 10 και αυξάνουν την αξία κτήσης χωρίς να υπόκεινται σε απόσβεση. Όταν όμως τα έργα φθείρονται τότε υπόκεινται σε απόσβεση και θα πρέπει να καταχωρούνται στον 11.03 «Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων». Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι μαντρότοιχοι. Τα ποσά που καταβάλλονται για την παραχώρηση της εκ/σης του ορυχείου ή μεταλλείου χρεώνονται στον 16.02 «Δικαιώματα εκ/σιις ορυχείων - μεταλλείων» ενώ τα έξοδα για έρευνες ανεύρεσης ή αξιοποίησης ορυχείου ή μεταλλείου χρεώνονται στον 16.11 «Έξοδα ερευνών ορυχείων - μεταλλείων». Οι εκτάσεις που αγοράζονται για ανέγερση οικοδομών προς πώληση καταχωρούνται στον 24 «Πρώτες και βοηθητικές ύλες». 1.3 Αποσβέσεις εδαφικών εκτάσεων ' Όλες οι εδαφ. εκτάσεις που δεν φθείρονται από την χρήση τους ή από την πάροδο του χρόνου δεν υπόκεινται σε απόσβεση. Όταν όμως υπάρχει κίνδυνος οικονομικής απαξίωσης και υποτίμησης τότε σχηματίζεται, ειδική πρόβλεψη που χρεώνεται στον 83.10 «Προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων γηπέδων» και πιστώνεται στον 44.10 με το ίδιο ποσό. Στη συνέχεια ο 83.10 που το ποσό του θεωρείται ζημιά για την επιχείρηση μεταφέρεται στα αποτελέσματα χρήσης. Η ζημιά αυτή δεν αναγνωρίζεται ' Δ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ : Εφαρμογή και ανάλυση του Γ.Λ.Σ.

φορολογικά όταν η έκταση θεωρείται πάγιο στοιχείο για την επιχείρηση. Για τον λόγο αυτό το ποσό του 83.10 δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα για τον προσδιορισμό του κέρδους που θα φορολογηθεί. Ορυχεία και Μεταλλεία υπόκεινται σε απόσβεση που γίνεται σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία. Αν δεν συμβαίνει αυτό τότε η απόσβεση γίνεται βάση της χρονικής διάρκειας της χρησιμοποίησης τους σύμφωνα με την υπολειμματικη τους αξία. Τα δάση δεν υπόκεινται σε απόσβεση. Οταν όμως δημιουργούνται δάση με δαπάνες του ιδιοκτήτη τότε αυτές υπόκεινται σε απόσβεση.. 1.4 Αποτίμηση εδαφικών εκτάσεων Οι εδαφικές εκτάσεις αποτιμώνται κατά την απογραφή και την σύνταξη του ισολογισμού στο τέλος της χρήσης στην αξία αγοράς ή κτήσης + έξοδα προσθηκών και βελτιώσεων που καταχωρήθηκαν - ανάλογες αποσβέσεις ( αν υπόκεινται). Οι καταχωρήσεις γίνονται καθεμιά ξεχωριστά σε θεωρημένο βιβλίο που ονομάζεται μητρώο παγίων. Στι^ν συνέχεια οι εκτάσεις αυτές καταχωρούνται σε αναλυτικό και γενικό καθολικό καθώς και στο θεωρημένο βιβλίο απογραφών τέλους χρήσης. Αν η αξία μιας εδαφικής εκτάσεως υποτιμήθηκε τότε στην απογραφή τέλους χρήσης καταχωρείται με την πραγματική αξία που εμφανιζόταν πριν την υποτίμηση. Η διαφορά θεωρείται πρόβλεψη και χρεώνεται ο 83.1 θ με πίστωση του 44.1Θ. Το ποσό του 83.10 δεν αναγνωρίζεται φορολογικά και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα. Στη συνέχεια πιστώνεται ο 83.10 για να χρεωθεί ο 86.02.010 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους» για τον προσδιορισμό λογιστικώ\' κερδών. Για τον προσδιορισμό φορολογικών κερδών προστίθεται η πρόβλεψη στα λογιστικά κέρδη της επιχ/σης.

1.5 Πώληση εδαφ. έκτασης Όταν πωλείται εδαφ. έκταση που είναι πάγιο στοιχείο έχουμε τις εξής λογ. εγγραφές; - Με την αξία πώλησης πιστώνεται ο οικείος λογ/μος της εδαφ. έκτασης και όχι ο λογ/μος πωλήσεις και χρεώνεται ο 38 ή ο 30. Επίσης πιστώνεται ο ίδιος λογ/μος με το ποσό πρόβλεψης πιθανής υποτίμησης της έκτασης με χρέωση του 44.10. - Ο οικείος λογ/μος χρεώνεται με τα έξοδα πώλησης με πίστωση του 38. Αν δημιουργηθούν έξοδα διαμόρφωσης τότε 1) χρεώνονται οι 16.99.14 και 11.99.03 με πίστωση των 16.14 και 11.03, 2) χρεώνεται ο οικείος λογ/μος με πίστωση του αναπόσβεστου ποσού του 16.14 και 11.03. - Μετά τις παραπάνω εγγραφές ο οικείος λογ/μος αν εμφανίζει υπόλοιπο χρεωστικό θεωρείται ζημιά ενώ σε αντίθετη περίπτωση εμφανίζει κέρδος. Αν υπάρχει ζημιά πιστώνεται ο 10 και χρεώνεται ο 81.02.00 «Ζημιές από εκποίηση ακινήτων» με το ίδιο ποσό. Αν υπάρχει κέρδος χρεώνεται ο 10 και πιστώνεται ο 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση ακινήτων» με το ίδιο ποσό. Τα παραπάνω κέρδη φορολογούνται ενώ οι ζημιές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. 1.6 Εφαρμογή Η επιχ/ση X -Αγόρασε οικόπεδο με μετρητά αντί 20.000.000 δρχ -Πλήρωσε για έξοδα μεταβίβασης οικοπέδου 4.000.000 δρχ -Πλήρωσε για διαμόρφωση οικοπέδου 1.500.000 δρχ -Πλήρωσε για περίφραξη με συρματόπλεγμα 300.000 δρχ

-Πλήρωσε για έρευνες ανεύρεσης ορυκτών 2.000.000 δρχ -Πλήρωσε για έξοδα κτήσης δικαιώματος εκ/σης ορυχείου 20.000.000 δρχ Οι σχετικές εγγραφές είναι; 10. Ε Δ Α Φ. Ε Κ Τ Α Σ Ε Ι Σ 1 0.1 0 Γ Η Π Ε Δ Α - Ο ΙΚ Ο Π Ε Δ Α 3 8 Χ Ρ Δ ΙΑ Θ Ε Σ ΙΜ Α 3 8.0 0 Τ α μ ε ίο 16. ΑΣΩΜ.ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 16.14 Έξοδα Αιανητοποιήσεων 38 ΧΡΗΜ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 10 ΕΔΑΦ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ 10.0 Γήπεδα - Οικόπεδα 38 ΧΡΗΜ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - Τ. ΕΡΓΑ 11.3 Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων 38 ΧΡΗΜ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 16 ΑΣΩΜ. ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 16.11 Έξοδα Ερευνών Ορυχείων 38 ΧΡΗΜ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 16 ΑΣΩΜ. ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 16.2 Δικαιώματα εκ/σης ορυχείων - μεταλλείων 38 ΧΡΗΜ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 20.000.000 4.000.000 1.500.000 300.000 2.000.000 20.000.000 20.000.000 4.000.000 1.500.000 300.000 2.000.000 20.000.000

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΕΥΤΕΡΟ Λογ. II; ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 2.1 Γενικά περί κτιρίων - εγκαταστάσεων κτιρίων Κτίρια είναι οι οικοδομικές κατασκευές που προορίζονται για κατοικίες, βιομηχανίες, αποθήκες κλπ. Εγκαταστάσεις κτιρίων είναι οι ηλεκτρικές, υδραυλικές και όποιες άλλες εγκαταστάσεις είναι συνδεδεμένες με το κτίριο κατά τέτοιο τρόπο ώστε ο αποχωρισμός τους να μην είναι δυνατός χωρίς να γίνει βλάβη σε αυτές ή το κτίριο. Τεχν. Έργα είναι κατασκευές που τροποποιούν το φυσικό περιβάλλον όπως δρόμοι, πλατείες, λιμάνια. Όσα εξυπηρετούν τις μεταφορές της επιχ/σης καταχωρούνται στον 11.01 «Τεχν. Έργα εξυπηρέτησης μεταφορών» ενώ τα υπόλοιπα στον 11.02 «Αοιπά τεχν. Έργα». Οι δαποινες διαμόρφωση γηπέδων και όά^^ων εκτάσεων που φθείρονται καταχωρούνται στον 11.03 «Υποκείμεν'ες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων». Στους 11.07-11.10 καταχωρείται το κόστος ανέγερσης κτιρίων, οι βελτιώσεις, τα έξοδα διαμόρφωσης κλπ που γίνονται σε ακί\ητα. Τα κτίρια, οι εγκαταστάσεις και τα τεχν'. έργα που δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά για τις ανάγκες της επιχ/σης, ούτε νοικιάζονται παρακολουθούνται από τους 11.14-11.17.

2.2 Αγορά κτιρίων Όταν αγοράζεται ένα ακίνητο χρεώνεται ο 11 με την αξία κτήσης και πιστώνεται ο 38 ή ο 50. Αν το κτίριο κατασκευοιζεται από την ίδια την επιχ/ση τότε το κόστος χρεώνεται στον αντίστοιχο λογ/μο κατ είδος εξόδων ή στον λογ/μο α' και β' υλών και πιστώνεται ο 38 ή ο 50. Το συνολικό κόστος μέχρι το τέ/0)ς της χρήσης χρεώνεται στον 15.01 με πίστωση του λογ/μου 78.00, Στο τέλος χρήσης πιστώνεται ο 15.01 και χρεώνεται ισόποσα o i l. Αν η κατασκευή ολοκ/.ηρωθεί μέσα σε μια χρήση τότε χρεώνεται ο 11 με πίστωση του 78.00, Τα διάφορα έξοδα κτήσης παρακολουθούνται από τον. 16.14 «Έξοδα κτήσης ακινητοποιήσεων». Επεκτάσεις, προσθήκες ή βελτιώσεις επί των κτιρίων αυξάνουν την αξία τους. Οι επιχ/σεις που ασχολούνται με την αγοραπωλησία ακινήτων με σκοπό το κέρδος χρεώνουν τον 20 και όχι το 11. Η αγορά οικοπέδων και υλικών για τη ανέγερση κτιρίων παρακολουθείται από τον 24. 2.3 Κατεδάφιση κτιρίων Σε περίπτωση κατεδάφισης κτιρίου που δεν έχει αποσβεστεί ολοκληρωτικά και θεωρείται πάγιο τότε η αναπόσβεστη αξία χρεώνεται στον 16.19 «Αοιπά έξοδα πολυετούς απόσβεσης». Η αναπόσβεστη αξία αποσβένεται είτε εφάπαξ είτε κατά έτος τμηματικά και ισόποσα μέσα σε μια πενταετία και μειώνει τα κέρδη της επιχ/σης. Δεν μειώνει όμως τα φορολογητέα κέρδη και τούτο γιατί η αναπόσβεστη αξία δεν μπορεί να εκπέσει από τα κέρδη με την μορφή αποσβέσεως. Τα έξοδα κατεδάφισι^ς παλαιού κτιρίου καταχωρούνται στον 11.03 «Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεως γηπέδων» εκτός εάν ακολουθεί ανέγερση νέου κτιρίου οπότε τα έξοδα αυτά προσαυξάνουν το κόστος ανέγερσης του νέου

κτιρίου. Οι αποζημιώσεις που τυχόν καταβά>αονται σε μισθωτές του υπό κατεδάφιση παλαιού κτιρίου προσαυξοινουν το κόστος ανέγερσης του νέου κτιρίου. 2.4 Αποσβέσεις κτιρίων Οι αποσβέσεις αντιπροσωπεύουν την φθορά του παγίου λόγω της χρήσης του, την πάροδο του χρόνου, την οικονομική απαξίωση. Οι αποσβέσεις υπολογίζονται με βάση τους προβλεπόμενους συντελεστές απόσβεσης. Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται συντε>.εστές μεγαλύτεροι από τους καθορισμένους. Αν όμως συμβεί αυτό το επιπλέον ποσό. των αποσβέσεων δεν αναγνωρίζεται (ρορολογικά. Αντίθετα επιτρέπεται η χρησιμοποίηση συντελετττών μικρότερων από αυτούς που ορίζει η νομοθεσία και αυτό γιατί από 31.12.92 οι τακτικές αποσβέσεις για αυτούς ισολογισμούς είναι προαιρετικές. Έτσι α\' οι αποσβέσεις είναι μικρότερες από αυτές που προβ>.έπονται η επιχ/ση διατηρεί το δικαίωμα να εκπέσει φορολογικά την διαιρορά αυτή σε επόμενες χρήσεις. Η διενέργεια της απόσβεσης για κάθε κτίριο διακόπτεται από την στιγμή που το σύνολο των αποσβέσεων γίνει ίσο με την αποσβεστέα αξία του κτιρίου μείον 1 δρχ). Οι αποσβέσεις υπολογίζονται από τη στιγμή που ένα πάγιο αρχίζει να χρησιμοποιείται και όχι από τη στιγμή που αγοράζεται. Αν η χρησιμοποίηση αφορά μέρος του χρόνου τότε το ποσοστό της απόσβεσης καθορίζεται σύμφωνα με τους μήνες. Πέρα των τακτικών αποσβέσεων υπάρχουν και οι πρόσθετες με την μορφή αναπτυξιακών κινήτρων που δεν είναι υποχρεωτικές. Οι τακτικές αποσβέσεις χρεώνονται στον 66 και τελικά μεταφέρονται στον 80. Οτοιν αγοράζονται μεταχειρισμένα πάγια τότε οι αποσβέσεις αρχίζουν να υπολογίζονται πάνω στην αξία αγοράς χωρίς να υπολογίζονται οι αποσβέσεις του προκατόχου.

2.5 Αποτίμηση κτιρίων Τα κτίρια αποτιμώνται στην αξία αγοράς ή κτήσης τους, προσαυξημένη και με τα έξοδα προσθηκών και βελτιώσεων και μειωμένη με τις ανάλογες αποσβέσεις. Τα κτίρια καταχωρούνται στο μητρώο παγίων και μετά στο βιβλίο απογραφών κατά ομάδες. 2.6 Πώληση κτιρίων Κατά την πώληση ενός κτιρίου γίνονται οι εξής λογιστικές εγγραφές - Πιστώνεται ο λογ/μος του κτιρίου και χρεώνεται ο 38 ή ο 30. Ακόμα πιστώνεται ο λογ/μος του κτιρίου και χρεώνεται ο 11.99 με το σύνολο των αποσβέσεων που έγιναν έως την ημέρα πώλησης του. - Ο λογ/μος του κτιρίου χρεώνεται με τυχόν έξοδα πώλησης και πιστώνεται ο 38. Επίσης χρεώνεται ο λογ/μος του ακινήτου και πιστώνεται ο 16.14 με το αναπόσβεστο υπόλοιπο των εξόδων κτήσης. - Στο τέλος αν ο λογ/μος του ακινήτου παρουσιάσει χρεωστικό υπόλοιπο τότε έχουμε ζημιά. Τότε πιστώνουμε τον παραπάνω λογ/μο και χρεώνουμε τον 81.02.001 με το ποσό της ζημιάς το οποίο εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα. - Σε αντίθετη περίπτωση έχουμε κέρδος το οποίο χρεώνεται στον λογ/μο του ακινήτου και πιστώνεται στον 81.03.001. Το κέρδος αυτό φορολογείται μαζί με τα υπόλοιπα κέρδη της επιχ/σης. 2.7 Εφαρμογή Επιχ/ση αγόρασε με μετρητά ακίνητο αξίας 30.000.000 (αξία οικοπέδου 18.000.000 και κτιρίου 12.000.000 και πλήρωσε για έξοδα μεταβίβασης 5.000.000. Η σχετική εγγραφή είναι:

10ΕΔΑΦ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ 10.00 Γήπεδα - Οικόπεδα 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚΑΤ/ΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - Τ. ΕΡΓΑ 11.00 Κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων 16 ΑΣ. ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣ. 16.14 Έξοδα κτήσης ακιν/σεων 18.000.000 12.000.000 5.000.000 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 35.000.000 Επιχ/ση κατεδάφισε κτίριο της αξίας 30.000.000 που είχε αποσβεστεί μέχρι την ημέρα κατεδάφισης κατά 26.000.000 και πλήρωσε για έξοδα κατεδάφισης 1.500.000. Οι σχετικές εγγραφές είναι; 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 26.000.000 11.99 Αποσ. Κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 26.000.000 11.00 Κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων 16 ΑΣ. ΑΚΙΝ.ΣΕΙΣ - ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒ. 4.000.000 16.19 Λοιπά έξοδα πολυετούς αποσβέσεως 11 ΚΤΙΡΙΑ - EITCEEE ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 4.000.000 11.00 Κτίρια - εγκ/σεις κτιρίων 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 11.3 Υποκείμενες σε απόσβεση διαμορφώσεις γηπέδων 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Ταμείο 1.500.000 1.500.000 (Αν δεν ανεγερθεί νέο κτίριο) και 11 ΚΤΙΡΙΑ - ΕΓΚ/ΣΕΙΣ ΚΗΡΙΩΝ - ΤΕΧΝ. ΕΡΓΑ 11.0 Κτίρια - Εγκ/σεις κτιρίων 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 1.500.000 1.500.000

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΛΟΓ. 12 : ΜΗΧ/ΓΑ - ΤΕΧ. ΕΓΚΑΤ/ΣΕΙΣ - ΛΟΙΠΕΣ ΜΗΧΑΝ. ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ 3.1 Γενικά περί μηχαν/των - τεχν. εγκ/σεων - λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού Στον 12.00 παρακολουθούνται τα μηχ/τα της επιχείρησης μόνιμα ή κινητά τα οποία επεξεργάζονται τα αγαθά ή παράγουν τις υπηρεσίες που αποτελούν το αντικείμενο της δραστηριότητας της. Στον 12.01 παρακολουθούνται οι τεχ. εγκ/σεις επιχ/σης 6ηλ. οι διευθετήσεις που γίνονται στην εγκατάσταση των μηχ/των. Επίσης παρακολουθούνται και οι εγκ/σεις θέρμανσης, υδραυλικές κλπ. Ο 12.02 παρακολουθεί τα φορητά μηχ/τα χειρός που έχουν παραγωγική ζωή πάνω από 1έτος. Ο 12.03 παρακολουθεί τα εργαλεία δηλ. τα μηχ/τα που χρησιμοποιούνται με το χέρι και έχουν παραγωγικιί ζωί] πάνω από 1 έτος. Όταν αποσβεστούν εφάπαξ σε μια χρήσιι τότε ανήκουν στον 25.00.

ο 12.04 παρακολουθεί τα καλούπνα και τις ιδιοσυσκευές δηλ. ό)χς τις κατασκευές που προσαρμόζονται στο μηχ/μα για την παραγωγή ενός συγκεκριμένου έργου και παραμένουν σε αδράνεια μέχρι να ξαναχρησιμοποιηθούν. Ο 12.05 παρακολουθεί διάφορα όργανα μετρήσεων ή ελέγχων. Ο 12.06 παρακολουθεί τον μηχ. Εξοπλισμό που δεν ανήκει στις παραπάνω κατηγορίες. 3.2 Αγορά μηχ/των - Τεχ. εγκ/σεων - λοιπού μηχ. εξοπλισμού - Όταν αγοράζεται ένα μηχ/μα χρεώνεται ο 12 και οι αντίστοιχοι αναλυτικοί και πιστώνεται ο 38 ή ο 50. Οι διάφοροι τόκοι που καταβάλλονται από τον αγοραστή σε τράπεζες ή προμηθευτές καταχωρούνται στον 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» ή στον 16.18 αν πρόκειται για τόκους κατασκευαστικής περιόδου. - Ο 12 χρεώνεται με τα ειδικά έξοδα αγοράς πχ έξοδα μεταφοράς, συναρμολόγησης, ασφάλιστρα, δασμοί κλπ. Αν το μηχ/μα κατασκευάζεται από την ίδια την επιχ/ση τότε με το κόστος κατασκευής χρεώνεται ο αντίστοιχος >Λγ/μος δαπάνης της ομάδας 6 και πιστώνεται ο 38. Στη συνέχεια χρεώνεται ο 15.Θ2 με πίστωση του 78.00.02 με το σύνολο των εξόδων κατασκευής. Τα έξοδα επέκτασης ή προσθήκης και βελτίωσης προσαυξάνουν την αξία των μηχ/των. Επέκταση ή προσθήκη του μηχ/τος είναι κάθε προσθήκη ή εργασία που γίνεται σε αυτό και αυξάνει το μέγεθος και κατά κανόνα την παραγωγική του δυναμικότητα. Βελτίωση του μηχ/τος είναι κάθε μεταβολή που γίνεται σ αυτό μετά από τεχνολογική επέμβαση και που έχει ως αποτέλεσμα είτε την αύξηση του χρόνου της

ωφέλιμης ζωής είτε την αύξηση της παραγωγικότητας είτε την μείωση του κόστους λειτουργίας ή την βελτίωση των συνθηκών χρησιμοποίησης του. 3.3 Μηχ/τα εκτός εκ/σης Στους 12.10-12.19 παρακολουθούνται τα μηχ/τα και οι εγκ/σεις που δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά για τις ανάγκες της βασικής δραστηριότητας της επιχ/σης ούτε για παρεπόμενες ασχολίες της. 3.4 Αποσβέσεις μηχ/των - τεχ. εγκαταστάσεων - λοιπού μηχ. εξοπλισμού Οι αποσβέσεις των μηχ/των υπολογίζονται με βάση, τους προβλεπόμενους συντελεστές απόσβεσης. Αν η επιχ/ση το επιθυμεί, μπορεί να μην ενεργήσει, αποσβέσεις σε μια κατηγορία μηχ/των ή να ενεργήσει με συντελεστή μικρότερο από εκείνον που ορίζει ο νόμος χωρίς να χάνει το δικαίωμα να υπολογίζει τις αποσβέσεις που δεν υπολόγισε στην χρήση αυτή σε επόμενα χρόνια όχι όμως σωρευτικά. Αν αργότερα παύσει το μηχ/μα γιατί σταμάτησε η παραγωγή ενός προϊόντος τότε γι αυτό το χρονικό διάστημα δεν υπολογίζονται αποσβέσεις. 3.5 Αποσβέσεις μηχ/των για τα οποία παρακρατείται η κυριότητα μέχρι αποπληρωμής του τιμήματος.^ ^ Δ ΚΑΡΑΓ1ΑΝΝΗΣ : Εφαρμογή και ανάλυση του Γ.Λ.Σ

Όταν μια επιχείρηση αγοράζει μηχ/τα για τα οποία ο πωλητής διατηρεί την κυριότητα μέχρι την αποπληρωμή του τιμήματος τότε τα μηχ/τα αυτά ανήκουν στην επιχ/ση ή οποία δεν έχει το δικαίωμα αν τα μεταπουλήσει πριν τα εξαγοράσει. Σε περίπτωση που δεν τα εξοφλήσει οι αποσβέσεις που έγιναν ακυρώνονται. 3.6 Μηχ/τα που έχουν εγκατασταθεί σε ακίνητα τρίτων. Τα μηχ/τα και μηχανολογικές εγκαταστάσεις που έχουν εγκατασταθεί σε ακίνητα τρίτων και που μετά την παρέλευση ορισμένου χρόνου ή κυριότητας περιέχεται στους κυρίους των ακινήτων χωρίς αντάλλαγμα παρακολουθούνται από τους 12.Θ7-12.Θ9. 3.7 Καταστροφή ή αχρήστευση μηχ/τος Όταν ένα μηχ/μα καταστραφεί ή αχρηστευτεί ολοκληρωτικά και δεν έχει αποσβεστεί πλήρως η αναπόσβεση αξία του μεταφέρεται στην χρέωση του 81.01.99. 3.8 Αποτίμηση των μηχ/των κατά την απογραφή τέλους χρήσης. Η αποτίμηση των μηχ/των γίνεται στην τιμή αγοράς προσαυξανόμενη με τα έξοδα μεταφοράς, τοποθέτησης, προσθήκες. Όταν υπάρχει ιδιοκατασκευή των μηχ/των η αποτίμηση ενεργείται στο κόστος κατασκευής που περιλαμβάνει υλικά κατασκευής, εργατικά, μέρος γεν. εξόδων μείον τις αποσβέσεις μέχρι την ημέρα απογραφής. 3.9 Πώληση μηχ/τος Με την πώληση ενός μηχ/τος γίνονται οι εξής εγγραφές : - Πιστώνεται ο λογ/μος του μηχ/τος και χρεώνεται ο 38 ή ο 30. - Υπολογίζονται αποσβέσεις από 1.1 μέχρι την ημέρα πώλησης του μηχ/τος. Το ποσό της απόσβεσης χρεώνεται στον 66 και πιστώνεται ο 12.99.

- Πιστώνεται ο οικείος λογ/μος του μηχ/τος με το σύνο>-ο των αποσβέσεων που έγιναν από την έναρξη λειτουργίας μέχρι την ημέρα πώλησης του και χρεώνεται ο 12.99 για να εξισωθεί. -Χρεώνεται ο λογ/μος του μηχ/τος με τα διάφορα έξοδα πώλησης και πιστώνεται ο 38. - Μετά τα παραπάνω αν ο 12 παρουσιάζει υπόλοιπο χρεωστικό τότε έχουμε ζημιά ενώ αντίθετα έχουμε κέρδος. Το ποσό της ζημιάς πιστώνεται στον 12 και χρεώνεται ο 81.Θ2.Θ2 με το ίδιο ποσό ενώ το κέρδος χρεώνεται στον 12 και πιστώνεται ο 81.03.02 με το ίδιο ποσό. Στο τέλος της χρήσης ο 81.02.02 εξισώνεται και μεταφέρεται στον 86.02.008 ενώ ο 81.03.02 εξισώνεται και μεταφέρεται στον 86.02.001, 3.10 Εφαρμογή Η επιχ/ση Β ; - Αγόρασε μηχ/τα αξίας 3.000.000 και πλήρωσε ακόμη για μεταφορικά ασφάλιστρα και λοιπές δαπάνες 450.000. - Κατασκεύασε μηχ/τα για τις ανάγκες και δαπάνησε εργατικά 1.800.000 υλικά 1.600.000 και διάφορα άλλα έξοδα 100,000. Οι αντίστοιχες εγγραφές είναι: 12 ΜΗΧΠΆ - ΤΕΧΝ. ΕΓΚ/ΣΕΙΣ - ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛ. 3.450.000 12.0 Μηχ/τα 38 ΧΡΗΜ, ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 3.450.000

38.00 Ταμείο 12 ΜΗΧΑΓΑ - ΤΕΧΝ. ΕΓΚΑΣΕΙΣ - ΛΟΙΠΟΣ ΜΗΧ. ΕΞΟΠΛ, 12.0 Μηχ/τα 78 ΙΔΙΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΑΠΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΕΚΜΛ:ΗΣ 78.00 Ιδιοπαραγοιγή και βελτιώσεις παγίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΛΟΓ. 13 : ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕΣΑ 4.1 Γενικά περί μετ. μέσων Μετ. Μέσα είναι τα κάθε είδους οχήματα ( λεωφορεία, επιβατικά, ρυμούλκες, σιδηροδρομικά οχήματα κλπ) με τα οποία η οικονομικά μονάδα διενεργεί μεταφορές και μετακινήσεις πάσης φύσεως. Αντικατάσταση μηχανής στο αυτοκίνητο θεωρείται βελτίωση και προσαυξάνει την αξία του ενώ η αντικατάσταση ελαστικών θεωρείται έξοδο.

4.2 Αποσβέσεις - Αγορές - Πωλήσεις Μετ. Μέσων Για αγορά - πώληση και απόσβεση Μετ. Μέσων ισχύουν τα ίδια με αυτά που αναφέρονται για τα μηχανήματα. 4.3 Εφαρμογή Επιχ/ση αντικατέστησε την μηχανή του αυτοκινήτου της και πλήρωσε 500.000 και τα ελαστικά και πλήρωσε 200.000. Η σχετική εγγραφή είναι: 13 MET. ΜΕΣΑ 13.2 Αυτοκίνητα 62 ΠΑΡΟΧΕΣ ΤΡΙΤΩΝ 62.7 Επισκευές και συντηρήσεις 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 500.000 200.000 700.000 Αγόρασε ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο 3.000.000 δρχ. Αντικατέστησε την μηχανή και πλήρωσε 1.000.000 και για διάφορες επισκευές 400.000. Η σχετική εγγραφή είναι: 13 MET. ΜΕΣΑ 4.000.000 13.2 Αυτοκίνητα 62 ΠΑΡΟΧΕΣ ΤΡΙΤΩΝ 62.7 Επισκευές - συντηρήσεις 400.000 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 4.400.000 38.00 Ταμείο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΛΟΓ. 14 : ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 5.1 Γενικά περί επίπλων και λοιπού εξοπλισμού Στον 14.00 «έπιπλα» παρακολουθούνται τα κινητά αντικείμενα ή εκείνα που είναι εγκατεστημένα αλλά είναι δυνατό να μετακινηθούν εύκολα και τα οποία υπάρχουν για την συμπλήρωση ή τον καλλωπισμό των κτιριακών χώρων και χρησιμοποιούνται συνήθων από το προσωπικό της επιχ/σης.

Στον 14.01 «Σκεύη» παρακολουθούνται τα διάφορα είδη εστίασης που χρησιμοποιούνται για την εξυττηρέτηση αν'αγκών εστιατορίου, κυλικείου, ξενοδοχείου πχ ( ψύκτες, ψυγεία, φούρνοι). Στον 14.02 «Μηχανές γραφείου» παρακολουθούνται κάθε είδους μηχανές γραφείου ( λογιστικές, γραφομηχανές, αριθμομηχανές ). Στον 14.03 «Η/Υ και ηλεκτρονικά συστήματα» παρακολουθούνται τα κάθε είδους ηλεκτρονικά μηχανήματα που υπάρχουν στην επιχ/ση όπως Η/Υ, φωτοτυπικά, τΐ]λεοράσεις κλπ. Στον 14.04 «Μέσα αποθήκευσης και μεταφοράς» παρακολουθούνται τα πάγια εκείνα που χρησιμεύουν ως μέσο αποθήκευστ ς και μεταφοράς με παραγωγική ζωή μεγαλύτερη από ένα έτος και αποσβένονται τμηματικά ( πχ δεξαμενές, σιλό, κοντέινερ κλπ). Στον 14.05 «Επιστημ. όργανα» παρακολουθούνται τα φορητά μέσα με τα οποία εξασφαλίζονται οι αναγκαίες αναλύσεις, μετρήσεις και δοκιμές πόινω σε υλικά και διάφορες μορφές ενέργειας ( αντιδραστήρες, αποστακτήρες, ζυγοί ακριβείας, διάφοροι μετρητές κλπ). Στον 14.06 «Ζώα πάγια για εκμ/ση» παρακολουθούνται τα ζώα που προορίζονται για εκμετάλλευση ιδίως στις γεωργικές ή κτηνοτροφικές επιχ/σεις ( ζώα για όργωμα ή μεταφορές ). Στον 14.08 «Εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών» παρακολουθούνται τα κάθε είδους φορητά ή εγκατεστημένα μέσα τηλεπικοινωνιών ( τηλεφωνικά κέντρα ή συσκευές ). Ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός που αγοράζεται με σκοπό να προσφέρει υπηρεσίες σε τρίτους έναντι αμοιβής στους 12.00 ή 12.01 ( ανάλογα). Στον 14.09 «Λοιπός εξοπλισμός» παρακολουθούνται τα λοιπά πάγια περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην κατηγορία των επίπλων και λοιπού εξοπλισμού και που δεν ανήκουν σε κανένα από τους παραπάνω λογ/μους ( λευκά είδη, ανεμιστήρες κλπ ). Επίσης παρακολουθούνται και οι φωτεινές επιγραφές όταν το κόστος κατασκευής και εγκατάστασης είναι σημαντικό και κατά συνέπεια γίνεται

απόσβεση. Τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης τους παρακολουθούνται στον 62.02.04 και τα ενοίκια εγκατάστασης στον 62.04.08. Οι επιχ/σεις ενοικίασης βιντεοκασετών όταν τις αγοράζουν τις καταχωρούν στον 14.09 και υπολογίζουν πάνω σε αυτές κάθε χρόνο αποσβέσεις ενώ τα έσοδα από την πώληση πιστώνονται στον 73 «Πωλήσεις υπηρεσιών». Επίσης στον 14.09 παρακολουθούνται και οι ταινίες του κιν/φου, οι τηλεοπτικές ταινίες και οτιδήποτε άλλο υλικό έχει την έννοια του παγίου εξοπλισμού και αποσβένεται σε χρόνο μεγαλύτερο του ενός έτους. 5.2 Αποτίμηση επίπλων και λοιπού εξοπλισμού Γα έπιπλα αποτιμώνονται κατά τον ίδιο τρόπο με τα μηχανήματα. Τα έτηπλα όμως μπορούν να αποτιμηθούν και να καταχωρηθούν στην απογραφή και στο μητρώο παγίων κατά ομάδες και όχι το καθένα ξεχωριστά όπως τα μηχανήματα. 5.3 Αποσβέσεις επίπλων και λοιπού εξοπλισμού Ί α έπιπλα και ο λοιπός εξοπλισμός αποσβένονται κάθε χρόνο με τα νόμιμα φυσικά ποσοστά. Ιδιορρυθμία υπάρχει στα ζώα που παραμένουν στην επιχ/ση πάνω από μια χρήση και συμβάλλουν στην αναπαραγωγή ή στην παραγωγή. Η απόσβεση στην αξία αποτίμησης των ζώων γίνεται ανάλογα με την ετήσια φθορά που υφίσταται το ζώο. Η αξία αγοράς ΗΛΓ υπόκειται σε ετήσια απόσβεση 30% και α\' χρησιμοποιούνται ως μέσα εκπαίδευσης 35%. Οι πίνακες ζωγραφικής δεν υπόκεινται σε ετήσια απόσβεση γατί από το νόμο θεωρούνται στοιχεία που δεν φθείρονται. Οι φωτεινές επιγραφές και τα παρόμοια πάγια αποσβένονται ανά>νθγα με την πιθανή ωφέλιμη ζωή τους και όχι με πάγιο συντελεστή απόσβεσης.

5.4 Εφαρμογή Η επιχ/ση X : Αγόρασε 5 μεταλλικά γραφεία προς 50.000 και ένα ΗΑ^ προς 500.000 ( ΦΠΑ 18%). Οι σχετικές εγγραφές είναι: 14 ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 14.0 ΕΠΙΠΛΑ (4 x 5 0.0 0 0 ) 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ -ΤΕΛΗ 54.0 ΦΠΑ 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 14 ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 14.3 ΗΓΥ και ηλεκτρ. Συστήματα 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ -ΤΕΛΗ 54.0 ΦΠΑ 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 200.000 36.000 500.000 90.000 236.000 590.000 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΛΟΓ. 15 : ΑΚ1ΝΗΤΟΠ01ΗΣΕ1Σ ΥΠΟ ΕΚΤΕΑΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΑΕΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 6.1 Γενικά Στον 15 παρακολουθούνται τα ποσά που διαθέτει η επιχ/ση για την κατασκευή νέων παγίων καθώς και τα ποσά που προκαταβάλλονται για την αγορά παγίων. Την ημέρα που συντάσσεται ο ισολογισμός ο 15 με το υπόλοιπο του απεικονίζει το κόστος των παγίων στοιχείων που δεν ολοκληρώθηκαν ως την ημέρα εκείνη.

O tcxv κατασκευάζεται ένα πάγιο στοιχείο από την ίδια την επιχ/ση τότε με τα υλικά που αγοράζονται και με τις δαποινες που πραγματοποιούνται για την κατασκευή του παγίου αυτού χρεώνονται οι λογ/μοι 20-65, Στην συνέχεια στο τέλος της χρήσης προσδιορίζεται το κόστος κατασκευής του παγίου με τους λογ/μους της 9 ομάδας και ειδικότερα του 93.98 «Κόστος ιδιοπαραγωγής παγίων». Με το κόστος που πραγματοποιείται μέχρι το τέλος για την κατασκευή του παγίου χρεώνεται ο 15 και πιστώνεται ο 78.00, Το κόστος αυτό εφόσον δεν ολοκληρώθηκε η ιδιοκατασκευή παραμένει στον 15 και κατά την επόμενη χρήση κατά η]ν οποία προσαυξόινεται και με το κόστος που πραγματοποιείται μέσα στην νέα αυτή χρήση και ούτω καθεξής μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής του παγίου μεταφέρεται από τον 15 στους οικείους λογ/μους των παγίων 11-14 και 16, Αν όμως η κατασκευή του παγίου ο>ο)κληρώνεται μέσα στην χρήση που άρχισε η κατασκευή του, τότε με το κόστος κατασκευής του που προσδιορίζεται στους λογ/μους της 9 ομάδας είναι δυνατό να χρεώνεται απευθείας ο >νθγ/μος του παγίου στοιχείου 11-14 και 16 με πίστωση του 78.00, Όταν το πάγιο στοιχείο κατασκευάζεται από τρίτους με υλικά που παρέχονται από την επιχ/ση τότε χρεώνεται στον 15 η αξία των υλικών που αγοράζονται και η αξία τοίν τιμολογίων το)ν τρίτων κατασκευαστών. Στην περίτγτωση που τα υλικά αυτά όταν αγοράζονται καταχωρούνται πρώτα στις καρτέλες της αποθήκης και από τις αποθήκες παραδίδονται στους τρίτους χρεώνονται στον 15 και πιστώνονται στον 78.0Θ, Δηλαδή στο κόστος κατασκευής του παγίου στοιχείου περιλαμβάνονται όλα τα υλικά και τα εργατικά που προσφέρει η επιχ/ση και ένα μέρος από τα γεν'ΐκά της έξοδα καθώς και η αξία των τιμολογίων των τρίτων κατασκευαστών. Δεν περιλαμβάνονται στα γενικά έξοδα τα έξοδα ερευνών και ανάπτυξης καθώς και τα γενικά έξοδα διοίκησης και διαχείρισης εκτός και αν το επιβάλλουν ειδικοί λόγοι.

6.2 Προκαταβολές που δίνονται σε κατασκευαστές παγίων στοιχείων Ον παραπάνω προκαταβολές χρεώνονται στον 15.09 «Προκαταβολές κτήσεως παγίων». Με την λήψη σχετικού τιμολογίου ή με την ολοκλήρωση της εισαγωγής από το εξωτερικό πιστώνεται ο 15.09 και χρεώνονταν οι υπολογ/μοι του 15 ή των οικείων λογ/μων (11-14 και 16 ). Η επιχ/ση μπορεί να παρακολουθήσει τις καταβολές για την κτήση παγίων ως εξής: - Οι προκαταβολές για εισαγωγή υλικών ή αυτούσιων παγίων στοιχείων από το εξωτερικό ( εκτός ΕΟΚ), χρεώνονται στον 32.00 «Παραγγελίες παγίων στοιχείων». - Ον προκαταβολές που δίνονται σε προμηθευτές ή κατασκευαστές παγίων στοιχείων εσωτερικού ή της ΕΟΚ χρεώνονται στον 50.08 ή 50.09. - Στο τέλος της κάθε χρήσης το υπόλοιπο του 15 και τα υπόλοιπα των 32.00, 50.08, 50.09, θα πρέπει να εμφανίζονται στον ισολογισμό σαν ένα ενιαίο κονδύλι. 6.3 Εφαρμογή Η επιχ/ση Γ αρχίζει την ανέγερση ενός κτιρίου σε δικό της οικόπεδο στις αρχές του 1993 και αναθέτει την εργασία αυτή στον εργολάβο Ζ. 10.1.93. Πληρώνει για την άδεια ανεγέρσεως συνολικά το ποσό των 7.530.000 δρχ. 15.1.93. Προκαταβάλλει στον εργολάβο Ζ. 6.000.000 δρχ.

4.2.93. Χορηγεί στον εργολάβο Ζ υλικά που αγόρασε από τον προμηθευτή Π. Πέτρου αξίας 21.000.000 δρχ πλέον αξίας ΦΠΑ με 8% δηλαδή, 1.680.000 δρχ. Κατά την συμφωνία που έχει με τον εργολάβο τα υλικά αυτά χρεώνονται απευθείας στο υπό κατασκευή έργο ( λογ/μος «15.01 Κτίρια - Εγκαταστάσεις κ>.π υπό εκτέλεση»). 8.2.93. Νέα προκαταβολή στον εργολάβο 5.000.000 δρχ. 20.4.93. Καταβολή μετρητών στον εργολάβο 22.000.000 δρχ. 31.10.93. Τελειώνουν οι εργασίες του κτιρίου και ο εργολάβος το παραδίδει στην επιχείρηση. Σύμφωνα με τη σχετική επιμέτρηση, οι συνολικές εργασίες που εκτέλεσε ο εργολάβος ανέρχονται 41.800.000 δρχ και για το ποσό αυτό ο εργολάβος εκδίδει τιμολόγιο στο όνομα της επιχ/σης. Έναντι της. αξίας του ανωτέρου τιμολογίου, ο εργολάβος έχει λάβει προκαταβολές συνολικού ύψους (6.000.000 + 5.000.000 + 22.000.000 = ) 33.000.000 δρχ. Τη διαφορά (41.800.000-33.000.000 =) 8.800.000 δρχ η επιχ/ση καταβάλ2χι αυθημερόν στον εργολάβο και τον εξοφ>χί. 15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ 7.530.000 ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΚΤΗΣΕΩΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 15 1Κτίρια - Ενκαταστάσεκ κ-ηοίων - Τεγνικά έονα υπό εκτέλεση 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Ταυείο Πληρωμή για τη λήψη της άδειας ανεγέρσεως 7.530.000

15 ΑΚΓΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.9 nookaxaboxsc κτήσεωc παγίων στοιγείων 15.09.00 Εργολάβος Ζ 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Τααείο Προκαταβολή στον εργολάβο Ζ για την έναρξη των εργασιών. 6.000.000 6.000.000 15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.1 Κτίοια - Eγκαταστάσειc - Τεγνικά έονα κλπ. 21.000.000 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΌ ΦΟΡΟΥΣ - ΤΕΛΗ 54.0 ΦΠΑ 1.680.000 50 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ 50.0 Πoounθευτέc εσωτερικού 50.00.00 Π. Πέτρου 22.680.000 Τιμολόγιο No... 15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.9 Ποοκαταβολέ κrήσεωc παγίων στοιγείων 15.09.00 Εργολάβος Ζ 5.000.000 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Ταμείο 5.000.000 Καταβολή στον εργολάβο Ζ 15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 1 i 9 Πnoκαταβoλέc κτήσεως παγίων στοιγείων 15.09.00 Εργολάβος Ζ 22.000.000 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Ταμείο 22.000.000 Καταβολή στον εργολάβο Ζ

15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.1 Κτίοια - EvKatacrxdasic - ΤετνικάΈονα κλπ 15 ΑΚΙΝΗΤ/ΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.9 Ποοκαταβολέ κτιίσεω παγίων στοιγείων 15.09.00 Εργολάβος Τιμολόγιο No... 41.800.000 41.800.000 31/10/93 15 ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΛΠ 15.9 Προκαταβολές κτήσεως παγίων στοιχείων 15.09.00 Εργολάβος Ζ 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.0 Ταμείο Εξόφληση τιμολ.. No...εργολάβου 8.800.000 8.800.000 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΛΟΓ. 16 ; ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΥΠΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΚΤΗΣΕΩΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 7.1 Γενικά περί ακινητοποιήσεων

Αυλα πάγια στοιχεία είναι εκείνα τα ασώματα αγαθά που είναι δυνατό να αποτε>νθύν αντικείμενο συναλλαγών είτε αυτά μονά είτε μαζί με τη επιχ/ση. Τα άυλα πάγια αποκτούνται από την επιχ/ση με σκοπό να χρησιμοποιηθούν για πάνω ένα έτος, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες : - Δικαιώματα πχ διπλώματα ευρεσιτεχνίας - Πραγματικές καταστάσεις, ιδιότητες και σχέσεις πχ φήμη και πελατεία Τα άυλα πάγια αποκτούνται από τρίτους, παρακολουθούνται από τον 16 με τη αξία κτήσης τους ενώ αυτά που δημιουργούνται από την επιχ/ση στον 16 μόνο με τα έξοδα πραγματοποίησης και εφόσον αυτά αποσβένονται τμηματικά. 7.2 Υπεραξία επιχ/σης Στον 16.00 παρακολουθείται η υπεραξία που γίνεται από την εξαγορά ή συγχώνευση της επιχ/σης. Αυτή προκύπτει από την διαφορά μεταξύ του ποσού αγοράς ή συγχώνευσης, και της πραγματικής αξίας περιουσιακών στοιχείων. Η διαφορά αυτή οφείλεται στην καλή οργάνωση, στα κέρδη, την πελατεία της επιχ/σης. Η υπεραξία αποσβένεται είτε τμηματικά είτε εφάπαξ. 7.3 Δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας Στον 16.01 «Δικαιώματα βιομ. Ιδιοκτησίας», παρακολουθούνται τα άυλα περιουσιακά στοιχεία που αγοράζει η επιχ/ση ή παράγει η ίδια και με την αξιοποίηση τους αποκτά μονοπωλιακά πλεονεκτήματα ( δικαιώματα παραγωγής ενός προϊόντος ). Αυτά αποσβένονται με ισόποση ετήσια απόσβεση.

7.4 Παραχώρηση Δικαιωμάτων Στους 16.02 και 16.03 παρακολουθούνται οι παραχωρήσεις για εκμετάλ>.ευση ορυχείων μεταλ>> ίων κλπ. Στον 16.04 παρακολουθείται η αξία εισφοράς κατά χρήσης στην επιχ/ση ενσωμάτων παγίων για ορισμένο χρόνο με νόμιμη διαδικασία εκτίμησης. Η αξία εισφοράς κατά χρήση αποσβένεται σε ισόποσες δόσεις. Στον 16.05 «λοιπά δικαιώματα» παρακολουθούνται τα άυλα περιουσιακά στοιχεία που δεν ανήκουν στους παραπάνω λογ/μους. Επίσης έχουμε τα μισθωτικά δικαιώματα δηλαδή το ποσό που καταβάλλεται στον μισθωτή του ακινήτου για την μεταβίβαση στην επιχ/ση των δικαιωμάτων του. Η απόσβεση γίνεται σε ισόποσες δόσεις. Σε περίπτωση ολοκλήρωσης της απόσβεσης χρεώνεται ο 16.99 και πιστώνεται ο 16 με το ίδιο ποσό οπότε εξισώνεται αυτός ο λογ/μος. Σε περίπτωση οριστικής παύσης της χρησιμοποίησης του στοιχείου πριν τελειώσει η απόσβεση το αν'απόσβεστο τμήμα χρεώνεται στον 81.Θ2.99. 7.5 Έξοδα πολυετούς απόσβεσης Στον 16.1Θ παρακολουθούνται τα έξοδα κατάρτισης και δημοσίευσης του καταστατικού, τα έξοδα δημόσιας προβολής, τα έξοδα εκπόνησης μελετών, τα έξοδα διαμόρφωσης χώρου κλπ. Στον 16.11 παρακολουθούνται τα έξοδα κτήσης ορυχείων, λατομείων ενώ στον 16.12 τα έξοδα ερευνών. Στον 16.13 παρακολουθούνται τα έξοδα που γίνονται για εκτυπώσεις, ανακοινώσεις όταν η επιχ/ση αυξάνει το κεφάλαιο ή εκδίδει δάνειο. Στον 16.14 παρακολουθούνται όλα τα έξοδα για τη απόκτηστ] ακινητοποιήσεων ( φόρος μεταβίβασης, συμβολαιογραφικά ή μεσιτικά έξοδα ) τα οποία δεν προσαυξάνουν το κόστος κτήσης. Στον 16.15 παρακολουθούνται οι διαφορές συναλλαγματικές διαφορές.

Στον 16.16 παρακολουθούνται οι διαφορές από διάθεση ή εξόφληση ομολογιών. Στον 16.17 παρακολουθούνται τα έξοδα μελετών οικονομικής, εμπορικής, τεχνικής, διοικητικής αναδιοργάνωσης οι οποίες θα καλύψουν τις διάφορες ανάγκες. Στον 16.18 παρακολουθούνται οι τόκοι κατασκευαστικής περιόδου δανείων για την απόκτηση παγίων σε περίπτωση καθυστέρησης εξόφλησης δόσεων των δανείων καταχωρούνται στον 65 ( και όχι στον 16.18 ) σε κάποιον από τους παραπάνω λογ/μους. Στον 16.98 έχουμε τις προκαταβολές κτήσης ασωμάτων ακινητοποιήσεων. 7.6 Αποσβέσεις ακινητοποιήσεων και εξόδων πολυετούς απόσβεσης Όλοι οι παραποινω λογ/μοι αποσβένονται εφάπαξ ή τμηματικά μέσα σε μια πενταετία. Οι συν/κες διαφορές του 16.15 έπειτα από συμψηφισμό τυχόν πιστωτικών αποσβένονται με τμηματικά. Οι διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών του 16.16 αποσβένονται με τμηματικές ισόποσες δόσεις. Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα ενώ οι δαπάνες για τον πάγιο εξοπλισμό αποσβένονται ισόποσα μέσα σε 3 χρόνια. Οι δαπάνες μεταλλευτικών ερευνών αποσβένονται ή εφάπαξ μέσα στην χρήση που έγιναν, ή σε μια από τις 4 επόμενες χρήσεις εφάπαξ ή τμηματικά. Σε περίπτωση ολοκ>^ήρωσης της απόσβεσης της αξίας, κτήσης εξόδων πολυετούς απόσβεστις μεταφέρονται από τους αντίστοιχους υπολογισμούς του 16.99 στους οικείους λογ/μους του 16, οι αποσβέσεις και έτσι οι λογ/μοι αυτοί εξισώνονται. 7.7 Εφαρμογή ί) Επιχ/ση αγόρασε το δικαίωμα εκ/σης διπλώματος ευρεσιτεχνίας αντί 30.000.000 δρχ με μετρητά. Η διάρκεια ζωής του είναι 15 χρόνια.

16 ΑΣΩΜ. ΑΚ1ΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗΣ 16.1 Δικαιώματα βιομ. Ιδιοκτησίας 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 30.000.000 30.000.000 66 ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΠΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 2.0 0 0.0 0 0 ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΛΕΙΤ. ΚΟΣΤΟΣ 66.16 Αποσβέσεις Ασωμ. Ακινη/σεων και εξόδων πολυετούς απόσβεσης 16 ΑΣΩΜ. ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΑ. ΑΠΟΣ 16.99 Αποσβέσεις ακιν/σεις και έξοδα πολ. απόσβεσης Η παραπάνω εγγραφή αφορά την απόσβεση ενός έτους. 2.0 0 0.0 0 0 ϋ) Η επνχ/ση αγοράζει ένα οικόπεδο αξίας 20.000.000 μετρητοίς. Η αρμόδια ΔΟΥ το εκτιμά 34.000.000 και ορίζει φόρο μεταβίβασης 3.500.000. Ακόμα πληρώνονται συμβολαιογραφικά 200.000 και παράσταση δικηγόρου 150.000. Η σχετική εγγραφή είναι: 10 ΕΔΑΦ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ 20.000.000 ΙΟ.Ο Γήπεδα - Οικόπεδα 16 ΑΣΩΜ. ΑΚΙΝ/ΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΑΠΟΣ. 16.14 Έξοδα κτήσης ακιν/σεων 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 3.850.000 23.850.000 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ Ο ΛΟΓ/ΜΟΣ 17 ΕΙΝΑΙ ΚΕΝΟΣ. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΤΥΧΑΙΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ ΛΟΓ. 18 : ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ - ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 9.1 Τι είναι σΐ)μμετοχές

Συμμετοχές είναι οι μετοχές Α.Ε., τα εταιρικά μερίδια ΕΠΕ και οι εταιρικές μερίδες των εταιρειών άλλης νομικής μορφής που αποκτούνται με σκοπό την διαρκή κατοχή τους για την άσκηση επιρροής στις αντίστοιχες εταιρείες και εφόσον το ποσοστό συμμετοχής σε αυτές ξεπερνά το 10% του κεφαλαίου της εταιρείας. Αν είναι έως 10% θεωρούνται χρεόγραφα και παρακολουθούνται από τον 34. 9.2 Ανάλυση του λογ/μου 18^ Στον 18.00 παρακολουθούνται: - Οι εξαρτημένες επιχ/σεις, δηλαδή εκείνες στις οποίες η επιχ/ση έχει την δυνατότητα να διορίζει περισσότερα από τα μισά, μέλη της διοικήσεως. - Οι συγγενείς επιχ/σεις δηλ. εκείνες στις οποίες διαθέτει τουλάχιστον 20% του κεφαλαίου ή των ψήφων στην γενική συνέλευση. - Εκείνες που έχουν τεθεί κάτω από ενιαία διεύθυνση με αυτή. Στον 18.01 καταχωρούνται οι συμμετοχές της επιχ/σης σε άλλες επιχ/σεις που δεν είναι συνδεδεμένες με αυτή. Όταν αναλαμβέινεται η κάλυψη μέρους του Μ.Κ. μιας Α.Ε. με τον όρο να γίνει η καταβολή σε δόσεις οι μετοχές αυτές παρακολουθούνται από τους 18.00.02-18.00.07 ή 18.01.02-18.01.07 ανάλογα με την συνολική τους αξία με πίστωση του 53.06, με το ποσό των δόσεων και του 38 με το υπόλοιπο ποσό που καταβάλλεται μετρητά. Σε περίπτωση πρόβλεψης για υποτίμηση συμμετοχών σε λοιπές ( πλην Α.Ε. ) επιχ/σεων χρεώνεται ο 68.01 με πίστωση του 18.00.19 ή 18.01.19. 9.3 Αγορά συμμετοχών Οταν αγοράζονται συμμετοχές χρεώνεται ο 18 με την αξία κτήσης. Οταν αποκτούνται χωρίς αντάλλαγμα χρεώνεται ο 18 με πίστωση του 41.06. Τα διάφορα έξοδα απόκτησης καταχωρούνται στον 64.10.00. ^ Δ. ΚΑΡΑΠΑΝΝΗΣ : Εφαρμογή και Ανάλυση του Γ.Α.Σ.

9.4 Πώληση συμμετοχών Κατά την πώληση χρεώνεται ο 38 ή ο 30 και πιστώνεται υπολογ/μος του 18.00 ή 18.01 - Με ποσό τυχόν προβλέψεων χρεώνεται ο 18.00.19 ή ο 18.01.19 και πιστώνεται ο 18.00 ή ο 18.01. - Αν οι 18.00 ή 18.01 εμφανίσουν ζημιά πιστώνονται με το ποσό της ζημιάς με χρέωση των 64.12.00 ή 64.12.01 ενώ σε περίπτωση κέρδους χρεώνονται με το κέρδος και πιστώνονται οι 76.04.00 ή 76.04.01, 9.5 Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Μακ. Απαιτήσεις ( 18.02-18.14 ) ονομάζονται οι απαιτήσεις εκείνες που λήγουν μετά το τέλος της επόμενης χρήσης. Στους 18.04 και 18.05 παρακολουθούνται οι μακ. απαιτήσεις κατά λοιπών επιχ/σεων για τις οποίες υπάρχει συμμετοχικό ενδιαφέρον. Στον 18.02 και 18.03 παρακολουθούνται οι μακ. απαιτήσεις κατά συ\ δεδεμένων επιχ/σεων. Στον 18.06 οι μακ. απαιτήσεις της επιχ/σης προς τους εταίρους. Στον 18.07 και 18.08 παρακολουθούνται όχι υποχρεωτικά τα γραμμάτια εισπρακτέα που η λήξη τους ξεπερνά τους 12 μήνες από το τέλος της χρήσης. Τα γραμμάτια αυτά παρακολουθούνται υποχρεωτικά από τον 31. Στους 18.09 και 19.10 όχι υποχρεωτικά οι μη δεδου/νευμένοι τόκοι γραμ. εισπρακτέων. Στον 18.11 παρακολουθούνται τα ποσά που καταβάλλονται ως εγγύηση όταν η επιστροφή τους δεν προβ>. πεται, να πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσης ( εγγυήσεις σε ΔΕΗ, ΟΤΕ ).

Στον 18.12 παρακολουθούνται οι δόσεις οφειλόμενου κεφα}.αίου που πρόκειται να καταβληθούν μετά το τέλος της επομένης του ισολογισμού χρήσης. Στους 18.13 και 18.14 παρακολουθούνται οι λοιπές μακ. Απαιτήσεις της επιχ/σης που δεν ανήκουν σε κανένα από τους παραπάνω λογ/μους. Στους 18.15 και 18.16 παρακολουθούνται οι μακ. Απαιτήσεις κεφαλαίων για τις οποίες εκδίδονται τίτ>ο)ΐ διάφοροι από εκείνους που εντάσσονται στις συμμετοχές του 18.0Θ και 18.01. Οι ακινητοποιήσεις που βρίσκονται στο εξωτερικό απεικονίζονται στους λογ/μους με την δραχμική τους αξία κτήσης, κατά την ημέρα δημιουργίας τους. Με βάστ την αξία αυτή υπολογίζονται ετήσιες αποσβέσεις. Οι μετέπειτα διακυμάνσεις του νομίσματος δεν επηρεάζουν την αξία των ακινήτων που βρίσκονται στο εξωτερικό παρά μόνο όταν πωληθούν τα ακίνητα αυτά οπότε η διαφορά αυτή πάει στους 81.02 ή 81.03 ανάλογα. Η δραχμική τρέχουσα αξία των τίτλων σε ξέ\ό νόμισμα προσδιορίζονται με το γινόμενο της τρέχουσας αξίας σε ξένο νόμισμα με την επίσημη τιμή του ξένου νομίσματος κατά την ημερομηνία κ>νεισίματος τους ισολογισμού. Η τρέχουσα αξία σε ξένο νόμισμα των τίτλων εξωτερικού προσδιορίζονται με βάση την μέση χρηματιστηριακή τιμή των τίτλων αυτών κατά τον τελευταίο μιήνα της χρήσης. 9.6 Εφαρμογή

Η επιχ/ση ΑΒ ; - Αγόρασε με μετρητά μετοχές Α.Ε. για διαρκή κατοχή αντί 20.000.000 οι οποίες αντιπροσωπεύουν πάνω από το 10% της ΑΕ. - Πλήρωσε μετρητοίς 10.000.000 για το 40% του κεφαλαίου μια ΟΕ. Κατεβλήθησαν για εγγύηση ( ΔΕΗ ) 350.000. Οι σχετικές εγγραφές είναι; 18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚ. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 18.0 Συμμετοχές σε συνδεδεμένες επιχ/σεις 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚ. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 18.0 Συμμετοχές σε συνδεδεμένες ετηχ/σεις 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 18 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚ. ΑΠΑΙΤΉΣΕΙΣ 18.11 Δοσμένες Εγγυήσεις 38 ΧΡ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 38.00 Ταμείο 20.000.000 10.000.000 350.000 20.000.000 10.000.000 350.000

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΕΚΑΤΟ ΛΟΓ. 19 ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ Ή ΑΑΑΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ"* Οταν το υποκατάστημα τηρεί δικά του βιβλία από τα οποία προκύπτει το αποτέλεσμα της χρήσης τότε >^;με ότι τηρεί αυτοτελή λογιστική. Όταν όμως η δραστηριότητα του παρακολουθείται από το κεντρικό τότε λέμε ότι το Υποκ/μα δεν έχει λογιστική αυτοτέλεια. Τότε το Υποκ/μα τηρεί μόνο ορισμένα βιβλία αλλά το αποτέλεσμα του προκύπτει από αυτά που τηρεί το κεντρικό. Οταν το Υποκ/μα δεν τηρεί αυτοτελή λογιστική τότε οι λογ/μοι του παρακολουθούνται μαζί με τους λογ/μους του κεντρικού κάτω από τον ίδιο πρωτοβάθμιο λογ/μο. Πχ για τα μηχ/τα η παρακολούθηση γίνεται ως εξής : 12 ΜΗΧΠΆ - ΤΕΧΝ. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 12.00 Μηχ/τα 12.00. 000 Μηχ/τα Κεντρικού 18% 12.00. 001 Μηχ/τα Υποκ/ματος 18% 12.00. 002 Μηχ/τα Κεντρικού Ν 1892/90 12.00. 003 Μηχ/τα Υποκ/ματος Ν 1982/90 Κ.Α.Π. ^ Δ. ΚΑΡΑΓΙΑί4ΝΗΣ : Εφαρμογή και Ανάλυση του Γ,Λ.Σ.

Αντί όμως της παραπάνω λογιστικής ανάλυσης των Υποκ/των το Γ.Λ.Σ. παρέχει, την δυνατότητα στις επιχ/σεις να τα παρακολουθούν στους ομίλους λογ/μων 19, 29,... κλπ αντί την ανάπτυξη των λογ/μων αυτών στους πρωτοβάθμιους λογ/μους των ομάδων 1-10 αντίστοιχα όπως αναφέρθηκε πιο πάνω. Η ανάπτυξη αυτή μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Α' ΤΡΟΠΟΣ 19 ΕΔ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΚ/ΓΩΝ Ή AΑΑΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ 19.00 Υποκ/μα ή Κέντρο A 19.00. 000 Γήπεδα - Οικόπεδα 19.00. 001 Ορυχεία 19.00. 002 Μεταλλεία 19.01 Υποκ/μα ή Κέντρο Β 19.01.000 Γήπεδα - Οικόπεδα 19.01.002... Β' ΤΡΟΠΟΣ 19 ΕΔ. ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΚ/ΓΩΝ Ή ΑΑΑΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ 19.00 Γήπεδα - Οικόπεδα 19.00. 000 Υποκ/μα ή Κέντρο A 19.00. 001 Υποκ/μα ή Κέντρο Β 19.01 Ορυχεία 19.01.000 Υποκ/μα ή Κέντρο A 19.01.001 Υποκ/μα ή Κέντρο Β

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ 11.1 Έννοια της απόσβεσης Αποσβεσμένο πάγιο περιουσιακό στοιχείο είναι κάθε πάγιο που ανήκει στην επιχείρηση και έχει ωφέλιμη διάρκεια ζωής περιορισμένη αλλά μεγαλύτερη από ένα χρόνο. Η αξία των παραπάνω στοιχείων μειώνεται και η μείωση λέγεται και μπορεί αν οφείλεται σ ε ; ΦΥΣΙΚΗ ΦΘΟΡΑ ; Στην φθορά δηλ. που υφίσταται το πάγιο είτε από την παρατεταμένη χρήση του είτε από την έκθεση του σε κλιματολογικούς παράγοντες. Οι συνεχείς επισκευές των παγίων δεν μειώνουν την ανάγκίΐ για υπολογισμό αποσβέσεων. ΑΠΑΞΙΩΣΗ : Στην διαδικασία κατά την οποία το στοιχείο αυτό θεωρείται ξεπερασμένο ή πεπαλαιωμένο είτε με την πάροδο του χρόνου είτε γιατί υπάρχουν νέα πιο σύγχρονα είδη. Απόσβεση του στοιχείου είναι η χρονική κατανομή της αποσβεστέας αξίας που υπολογίζεται με βάση των ωφέλιμη διάρκεια ζωής του. Οι αποσβέσεις κάθε χρόνου βαραίνουν το λειτ. Κόστος ή τα αποτελέσματα χρήσης αν πρόκειται για αποσβέσεις που δεν βαραίνουν το λειτουργικό κόστος. Στις εγγραφές απόσβεσης παγίων χρεώνουμε τον λογ/μο «Αποσβέσεις παγίων» με πίστωση τον λογ/μο «Αποσβεσμένα πάγια» με δικαιολογία «Υπολογισμός αποσβέσεων».

11.2 Μέθοδοι υπολογισμού αποσβέσεων Ο υπολογισμός των ποσών της απόσβεσης κάθε παγίου αποτελεί ένα θέμα δύσκολο και αυτό γιατί η ωφέλιμη ζωή με βάση την οποία καθορίζεται η απόσβεση είναι κάτι συμβατικό και όχι πραγματικό. Έτσι για να περιοριστούν τα σφάλματα έχουν επινοηθεί διάφορες μέθοδοι αποσβέσεων: - Μέθοδος της σταθερής απόσβεσης Εδώ η απόσβεση υπο>χ)γίζεται με βάση σταθερό συντε>.εστή % πάνω στην αξία του παγίου αφού αφαιρεθεί η υπολειμματική αξία δηλ. τα ποσό που θα προκόψει από την ρευστοποίηση του. Παοάδειγαα Μηχάνημα αξίας 380.000 με υπολειμματική αξία 35.000 και συντελεστή απόσβεσης 10%. Η ετήσια απόσβεση είναι: ( 380.000-35.000 ) χ 10% = 34.500 Η παραπάνω μέθοδος είναι απλή στους υπολογισμούς, παρουσιάζει ένα μειονέκτημα αφού ο υπολογισμός γίνεται στην αρχική αξία και όχι ποι\'ω στιιν παρούσα. - Μέθοδος της φθίνουσας απόσβεσης 1. Με σταθερό συντελεστή Στην μέθοδο αυτή το ποσό της απόσβεσης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Ο συντελεστής είναι σταθερός αλλά υπολογίζεται πάνω στην παρούσα κάθε φορά αξία του παγίου.

Παράδειγαα Έτη Αναπ. Αζία Συvτελ/στnc Απόσβεση Υπόλοιπο 1 500.000 20% 100.000 400.000 2 400.000 20% 80.000 320.000 3 320.000 20% 64.000 256.000 2. Με μειωμένο συντελεστή Παράδειγαα Η αξία του παγίου είναι 5.000.000 και απόσβεση θα γίνει σε πέντε έτη. Η διαδικασία είναι; Αθροίζουμε τα έτη 5+4+3+2+1=15 Έτη Απόσβεση 1 5.000.000x5/15 = 1.666.667 2 5.000.000x4/15 = 1.333.333 3 5.000.000x3/15 = 1.000.000 3. Μέθοδος της αύξουσας απόσβεσης Εδώ αντίθετα ο συντελεστής αυξάνει με την δικαιολογία ότι το ποσό για την απόκτηση του παγίου θα έδινε κάποιο τόκο.

Παράδειγαα Αξία παγίου 8,500.000 και διάρκεια ζωής 4 έτη. Αθροίζουμε τα έτη : 1+2+3+4 = 10 Έτοε Απόσβεση 1 8.500.000 X 1/10 = 850.000 2 8.500.000x2/10= 1.700.000 3 8.500.000x3/10 = 2.550.000 4 8.500.000x4/10 = 3.400.000 - Μέθοδος της λειτουργικής απόσβεσης Η μέθοδος αυτή εμφανίζεται με βάση : 1. Τις συνολικές προϋπολογισμένες ώρες λειτουργίας του παγίου δηλ. : ΑΠΟΣΒΕΣΗ = Αποσβ. Α ία χ Ώρες λειτουργίας γοήσης Συνολ. προϋπολογισμένες ώρες λειτουργίας 2. Τις συνολικές προϋπολογισμένες μονάδες παραγωγής του παγίου δηλ. ; ΑΠΟΣΒΕΣΗ = Αναπ. Acia χ Μονάδες παραγωγής γριίσης Συνολικές προϋπολογισμένες μον. παραγωγής ΣΗΜΕΙΩΣΗ ; Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται για πάγια που έχουν σχέση με την παραγωγή. - Μέθοδος παλινδρομούσας απόσβεσης Η μέθοδος αυτή αποτελεί παραλλαγή της λειτουργικής. Εδώ χρησιμοποιούνται άλλοτε αυξημένοι και άλλοτε μειωμένοι συντελεστές απόσβεσης. - Μέθοδος της αποτίμησης

Εδώ έχουμε αποτίμηση του παγίου στην αρχή και στο τέλος της χρήσης και η διαφορά θεωρείται ως απόσβεση. 11.3 Αποσβέσεις και φόροι εισοδήματος Διαφορετικές μέθοδοι απόσβεσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν με στόχο την κατάρτιση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και συμπλήρωση των δηλώσεων φόρου εισοδήματος. Έτσι πολλές μεγάλες επιχ/σεις χρησιμοποιούν την σταθερή μέθοδο η οποία οδηγεί στην εμφάνιση μεγαλύτερων κερδών και δείχνουν μια καλύτερη εικόνα της οικον. κατάστασης της επιχ/σης. 11.4 Σκοπός της απόσβεσης Με την απόσβεση επιτυγχάνεται τόσο η λογιστική απεικόνιση του οικονομικού γεγονότος όσο και ο προσδιορισμός της κοστολογικής δαποινης στην διαμόρφωση του συνολικού κόστους. Πιο συγκεκριμένα με τις αποσβέσεις επιτυγχάνεται: -Ο προσδιορισμός της πραγματικής αξίας των παγίων περιουσιακών στοιχείων. -Ο προσδιορισμός του κόστους παραγόμενου προϊόντος ή της προσφερόμενης υπηρεσίας. -Μείωση της φορολογητέας ύλης αφού οι αποσβέσεις μειώνουν τα προς διανομή κέρδη. 11.5 Λογιστικός χειρισμός των αποσβέσεων. Στον λογ/μο 66 καταχωρούνται οι αποσβέσεις παγίων που ενσωματώνονται στο λειτ. κόστος ττις επιχ/σης δηλαδή οι τακτικές αποσβέσεις που προβλέπονται από το νόμο κάθε φορά. W. ME1GS : ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ : Η βάση των επιχειρηματικών αποφάσεων