Παπαβαγγέλης Χρήστος Διαιτολόγος Διατροφολόγος MSc, PhD ΓΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

Στρατηγική Αναζήτησης (Search strategies) Αναζήτηση pdf, ή δημοσιεύσεων, ή bulletins στο δίκτυο (simple google search) και domains διεθνών συλλόγων, νοσοκομείων και φορέων που ασχολούνται με την παραγωγή και εμπορία αλκοόλ Εκτεταμένη αναζήτηση στην βάση του science direct με κλειδιά όπως : «alcohol and diabetes», «alcohol consumption and flavonoids», «secretagogues and alcohol», «insulin resistance and alcohol», «Alcohol friend or foe» «Alcohol and cancer» Εάν δεν ξέρεις που πηγαίνεις τότε όλοι οι δρόμοι οδηγούν εκει «Λούις Κάρολ» Βρετανός συγγραφέας 1832-1898

Η επιδημία του Διαβήτη Εκτιμάται ότι παγκοσμίως σήμερα νοσουν 425 εκατομμύρια άνθρωποι και ότι το 2045 θα έχουν γίνει 629 εκατομμύρια Τα 438 εκατομμύρια θα είναι σε παραγωγική ηλικία To 11.5% στις ηλικίες 15-19 κάνει κατάχρηση κατανάλωσης Η ανατολικη μεσόγειος είναι η περιοχή με τον υψηλότερο επιπολασμό (13,7%) παγκοσμίως Το 90% των περιπτώσεων είναι Διαβήτης ΙΙ

Εκτεταμένη έρευνα και καινοτομία στον Διαβήτη

Αλκοόλ

Μεταβολισμός Η αιθανόλη διανέμεται σε όλους τους ιστούς και είναι λιπόφοβη Δεν υπάρχει πρωτεΐνη πλάσματος που να την μεταφέρει Οι γυναίκες έχουν μικρότερη δυνατότητα για διανομή στο αλκοόλ λόγω υψηλότερης περιεκτικότητας σε λίπος Η αιθανόλη περνά πολύ γρήγορα στην κυκλοφορία από τον δωδεκαδάκτυλο και την νήστιδα ενώ καθυστερεί στον στόμαχο Η αιθανόλη περνά τις βιολογικές μεμβράνες με παθητική διάχυση από την υψηλότερη συγκέντρωση στην χαμηλότερη

Μεταβολισμός Η πρώτη οξείδωση της αιθανόλης (ισοένζυμα ADH) συμβαίνει στο στομάχι (θα πρέπει να υπάρχει κατανάλωση φαγητού) Κυρίως ο μεταβολισμός της αιθανόλης συμβαίνει στο ήπαρ από 2 ενζυμικά συστήματα (της αφυδρογωνάσης της αιθανόλης και δευτερευόντως του κυτοχρώματος P450) Το ενζυμικό σύστημα P450 ενεργοποιείται με την μεγαλύτερη κατανάλωση αιθανόλης Δεν υπόκειται σε αποθήκευση ούτε σε ορμονική ρύθμιση

Ακεταλδεύδη Ακετοξικό Ακετυλοσυνένζυμο

Τύποι αλκοολούχων ποτών

Καθορισμός μερίδας αλκοόλ

Καθορισμός κατανάλωσης «Ήπια» κατανάλωση : λιγότερο από 3 μερίδες αλκοόλ την ημέρα «Βαριά» κατανάλωση : τρείς μερίδες αλκοόλ και άνω την ημέρα Εβδομαδιαία η βαριά κατανάλωση για τους άνδρες ξεπερνά τις 15 μερίδες ενώ για τις γυναίκες τις 8 Χαμηλού ρίσκου κατανάλωση για τους άνδρες χαρακτηρίζονται ως οι 4 μερίδες/μερα και λιγότερο από 14/εβδομάδα Χαμηλού ρίσκου κατανάλωση για τις γυναίκες χαρακτηρίζονται ως οι 3 μερίδες/μερα και λιγότερο από 7/εβδομάδα

Αρνητική επίδραση της κατανάλωσης αλκοόλ στην υγεία Καθυστερημένη αναπαραγωγική ωρίμανση στις γυναίκες Διαταραχή του έμμηνου κύκλου και ορμονικές διαταραχές στην εμμηνόπαυση Υπογονιμότητα στις γυναίκες ακόμη και με ήπια κατανάλωση αλκοόλ Η κατανάλωση στην κύηση οδηγεί σε Σύνδρομο Διαταραχών του Αλκοόλ (FAS) ένα ποσοστό νεογνών Συσχέτιση του αλκοόλ με τον καρκίνο του μαστού

Αρνητική επίδραση της κατανάλωσης αλκοόλ στην υγεία Κατανάλωση με κατάχρηση οδηγεί σε μεγάλο κίνδυνο για κίρρωση του ήπατος Η υπερκατανάλωση οδηγεί σε ήπια χρόνια αθηρωματική διεργασία Aυξάνει τον κίνδυνο για όλες τις διαβητικές επιπλοκές Αύξηση κινδύνου για υπέρταση και τριγλυκεριδαιμία Αύξηση συχνότητας παχυαρκίας, οξεία παγκρεατίτιδας

Αλκοόλ υπό διωγμό!

Διεθνείς Οργανισμοί

Σε αρκετές μεταναλύσεις και εργασίες έχει επίσης αναδειχθεί ο προστατευτικός ρόλος της κατανάλωσης αλκοόλ τόσο στο χαμηλότερο ρίσκο θνησιμότητας όσο και στην στεφανιαία νόσο

Πληθώρα ερευνών

Φύλο : ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛ Οι άνδρες «αντέχουν» λίγο περισσότερο αλκοόλ από τις γυναίκες με προστατευτική δράση Ποσότητα : Η κατανάλωση μέχρι ενός σημείου είναι ευεργετική (10 14 γρ η μέγιστη προστασία) Φυλή : ΒΜΙ: Ίσως σε καυκάσιους η ασιάτες να μην εκφράζονται όλες οι ισομορφές της αφυδρογονάσης Η κατανάλωση αλκοόλ επί χαμηλού ΒΜΙ ίσως να αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση Διαβήτη, ενώ η παχυσαρκία φαίνεται να ουδετεροποιεί την επίδραση Ηλικία : Φαίνεται ότι η ήπια κατανάλωση οδηγεί σε μείωση ρίσκου κατά 30% στους ενήλικες και μεγαλώνει >65 έτη Τύπος και μοτίβο κατανάλωσης αλκοόλ : Η ποσότητα θα πρέπει να μοιράζεται και όχι να είναι μαζεμένη σε λίγες μέρες. Το κρασί φαίνεται να είναι ελαφρώς περισσότερο προστατευτικό από τα υπόλοιπα είδη τουαλκοολ

Μετανάλυση 20 προοπτικών κοορτών Εδραίωση U shape σχέσης της κατανάλωσης αλκοόλ και του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη Η προστατευτική δράση για τους άνδρες υπολογίστηκε στα 22 mg αλκοόλ (max 60 mg) ενώ για τις γυναίκες στα 24 mg (50 mg)

Αλκοόλ και Διαβήτης Εργασίες έχουν δείξει για την ήπια κατανάλωση : Μείωση HbA1c (μετανάλυση 38.564 ενηλίκων. Η κατανάλωση 2-3 μερίδων μείωνε την HbA1c κατά 0,5%, U shape model) Μείωση της συχνότητας των μικροαγγειοπαθειών (αμφιβλιστροειδοπάθεια, νεφρική νόσος) Αύξηση συχνότητας περιφερικής νευροπάθειας με την κατανάλωση αλκοόλ Εδραιωμένη πλέον γνώση για την προστασία των μεγάλων αγγείων (στεφανιαίας νόσου και καρδιακής υγείας

Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί της επίδρασης του αλκοόλ Μέχρι σήμερα η ακριβής ευεργετική επίδραση της κατανάλωσης αλκοόλ δεν έχει αποτυπωθεί. Ωστόσο υπάρχουν θεωρίες όπως : Οι πολυφαινόλες που περιέχει το κρασί δρουν αντιοξειδωτικά προστατεύοντας το επιθήλιο και μειώνοντας την στεφανιαία νόσο Η κατανάλωση 30 γρ αιθανόλης την ημέρα οδηγεί σε αύξηση της έκφρασης του γονιδίου της αντιπονεκτίνης και μέσω της δράσης της σε μείωση της φλεγμονής, και αύξησης της ινσουλινοευαισθησίας στις γυναίκες Σημαντική μείωση σε CRp, TNf, ινωδογόνο, σε άνδρες με κατανάλωση 25 γρ αιθανόλης.

Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί της επίδρασης του αλκοόλ Επίδραση της κατανάλωσης αλκοόλ στην αύξηση της HDL C Η αιθανόλη αποτρέπει την συσσωμάτωση αιμοπεταλίων στην αθηρωματική πλάκα Η αιθανόλη εμποδίζει την έκφραση στο ενδοθήλιο, ουσιών που προσκολούνται στην αθηρωματική πλάκα όπως VCAM 1, ICAM 1, E-selectin

Βιοδραστικές ουσίες του κρασιού Δράσεις Φαινόλες Μη φλαβονοειδές Φλαβονοειδές

Κατανάλωση με φαγητό ή χωρίς ; Η αιθανόλη εμποδίζει την γλυκονεογένεση στο ήπαρ. Φαίνεται όμως ότι δεν επηρεάζει την παραγωγή της γλυκόζης από το ήπαρ λόγω γλυκογονόλυσης Η κατανάλωση μιας μικρής ποσότητας κρασιού πρίν το φαγητό μπορεί να προκαλέσει μείωση της ινσουλίνης ορού, ενώ εάν αυτή γίνει μετά το φαγητό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της μεταγευματικής γλυκόζης ορού. Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία Δεν έχει καταγραφεί ούτε μια εργασία που να καταγράφει υπογλυκαιμία μετά από κατανάλωση μικρής ποσότητας αλκοόλ

Κατανάλωση με φαγητό ή χωρίς ; Η κατανάλωση αλκοόλ με το φαγητό έχει συνδεθεί με την μικρή μείωση της μεταγευματικης γλυκόζης, Αλλά η μακροχρόνια κατανάλωση αλκοόλ δείχνει ότι οδηγεί σε εγκατάσταση υπεργλυκαιμίας Η κατανάλωση αλκοόλ σε fasting state οδηγεί σε σοβαρή υπογλυκαιμία ειδικά στον διαβήτη Ι

Αλκοόλ με φάρμακα; Ενδεχομένως η ευεργετική επίδραση της αιθανόλης στην HDL-C εξαφανίζεται με την χορήγηση στατινών Έχουν καταγραφεί περιστατικά υπογλυκαιμικών επεισοδίων με κατανάλωση αλκοόλ στον Διαβήτη τύπου ΙΙ με την χορήγηση σουλφονυλουριών (συνήθως υπήρχε μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς φαγητό)

Συμπερασματικά 1 μερίδα αλκοόλ περιέχει 10 γρ αιθανόλης Η ποσότητα του αλκοόλ και όχι αυτό καθ αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του ανθρώπου Φαίνεται ότι 2 μερίδες αλκοόλ περιοδικά ωφελούν την γενικότερη υγεία Φαίνεται ότι ο διαβητικός ασθενής με μικρές ποσότητες έχει μακροπρόθεσμα οφέλη και συνολικότερη καλύτερη υγεία Συνίσταται ισχυρή εξατομίκευση για τις οδηγίες

Σας ευχαριστώ για την αλληλεπίδραση