Π.3.2.5 Πιλοηική εθαπμογή και αξιολόγηζη ανηιπποζωπεςηικού απιθμού ζεναπίων από κάθε ηύπο ζε διαθοποποιημένερ εκπαιδεςηικέρ ζςνθήκερ ππαγμαηικήρ ηάξηρ

Π.3.2.5 Πιλοηική εθαπμογή και αξιολόγηζη ανηιπποζωπεςηικού απιθμού ζεναπίων από κάθε ηύπο ζε διαθοποποιημένερ εκπαιδεςηικέρ ζςνθήκερ ππαγμαηικήρ ηάξηρ Νεοελληνική Γλώζζα Α Γημοηικού Σίηλορ: «Ζ παπέα ηηρ Α ηάξηρ» ςγγπαθή: ΣΤΜΠΑ ΔΤΑΓΓΔΛΗΑ Δθαπμογή: ΣΤΜΠΑ ΔΤΑΓΓΔΛΗΑ ΚΔΝΣΡΟ ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΛΧΑ ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΠΑΗΓΔΗΑ & ΘΡΖΚΔΤΜΑΣΩΝ, ΠΟΛΗΣΗΜΟΤ & ΑΘΛΖΣΗΜΟΤ Θεζζαλονίκη 2012

ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ ΔΡΓΟΤ ΠΡΑΞΖ: «Γημιοςπγία ππωηόηςπηρ μεθοδολογίαρ εκπαιδεςηικών ζεναπίων βαζιζμένων ζε ΤΠΔ και δημιοςπγία εκπαιδεςηικών ζεναπίων για ηα μαθήμαηα ηηρ Δλληνικήρ Γλώζζαρ ζηην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδεςζη» MIS 296579 (θσδ. 5.175), - ΟΡΗΕΟΝΣΗΑ ΠΡΑΞΖ, ζηνπο άμνλεο πξνηεξαηφηεηαο 1-2-3 ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μάζεζε», ε νπνία ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν) θαη εζληθνχο πφξνπο. ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΟ ΤΠΔΤΘΤΝΟ: Η. Ν. ΚΑΕΑΕΖ ΑΝΑΠΛΖΡΩΣΖ ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΟ ΤΠΔΤΘΤΝΟ: ΒΑΗΛΖ ΒΑΗΛΔΗΑΓΖ ΠΑΡΑΓΟΣΔΟ: Π.3.2.5. Πιλοηική εθαπμογή και αξιολόγηζη ανηιπποζωπεςηικού απιθμού ζεναπίων από κάθε ηύπο ζε διαθοποποιημένερ εκπαιδεςηικέρ ζςνθήκερ ππαγμαηικήρ ηάξηρ ΤΠΔΤΘΤΝΟ ΠΑΡΑΓΟΣΔΟΤ: ΓΖΜΖΣΡΖ ΚΟΤΣΟΓΗΑΝΝΖ Τπεχζπλνη ππν-νκάδαο εξγαζίαο γιψζζαο ζηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε: Κψζηαο Νηίλαο & σθξφλεο Υαηδεζαββίδεο ΦΟΡΔΑ ΤΛΟΠΟΗΖΖ: http://www.greeklanguage.gr Καξακανχλα 1 Πιαηεία θξα Σ.Κ. 55 132 Καιακαξηά, Θεζζαινλίθε Σει.: 2310 459101, Φαμ: 2310 459107, e-mail: centre@komvos.edu.gr ειίδα 2 απφ 20

Α. ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ Τίηλορ Ζ παξέα ηεο Α ηάμεο Δημιοςπγία ζεναπίος Δπαγγειία Σχκπα Εθαπμογή ζεναπίος Δπαγγειία Σχκπα Διδακηικό ανηικείμενο Νενειιεληθή γιψζζα Τάξη Α Γεκνηηθνχ Χπονολογία επηέκβξηνο 2012 Διδακηική/θεμαηική ενόηηηα Σν ζελάξην αθνξά ζηε γλσξηκία ησλ παηδηψλ ηεο ηάμεο θαη ζηελ εμνηθείσζε ησλ παηδηψλ κε ην ζρνιηθφ πεξηβάιινλ θαη ην ζρνιηθφ βηβιίν. Ζ δξαζηεξηφηεηα κπνξεί λα ζπλδπαζηεί κε ηηο εηζαγσγηθέο ζειίδεο ηνπ ζρνιηθνχ βηβιίνπ ηεο Γιψζζαο κε ζέκα: «γλσξηκία κε ηνπο ήξσεο», θαζψο θαη κε ηελ πξψηε ελφηεηα ηνπ βηβιίνπ ηεο Μειέηεο Πεξηβάιινληνο. Διαθεμαηικό ειίδα 3 απφ 20

Ναη Εμπλεκόμενα γνυζηικά ανηικείμενα Η. Φηινινγηθήο δψλεο Νενειιεληθή Γιψζζα ΗΗ. Άιια γλσζηηθά αληηθείκελα Δηθαζηηθά Μειέηε πεξηβάιινληνο Χπονική διάπκεια Γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ ζελαξίνπ απαηηήζεθαλ 16 δηδαθηηθέο ψξεο. Χώπορ Η. Φπζηθφο ρψξνο Δληφο ζρνιείνπ: αίζνπζα δηδαζθαιίαο Πποϋποθέζειρ ςλοποίηζηρ για δάζκαλο και μαθηηή Ζ εθπαηδεπηηθφο ζα πξέπεη λα γλσξίδεη ηε ζεσξία ηνπ αλαδπφκελνπ γξακκαηηζκνχ, θαζψο ην ζελάξην βαζίδεηαη ζηηο πξνυπάξρνπζεο γλψζεηο ησλ καζεηψλ, απηέο δειαδή πνπ απνθηήζεθαλ ζην λεπηαγσγείν θαη ηελ νηθνγέλεηα. Γελ απαηηείηαη εηδηθή γλψζε ησλ καζεηψλ κε ηε ρξήζε ηνπ ππνινγηζηή. Γηα ηελ εθαξκνγή ηεο δξαζηεξηφηεηαο ρξεηάδεηαη λα ππάξρεη έλαο ηνπιάρηζηνλ ππνινγηζηήο ζηελ ηάμε (θνξεηφο ή ζηαζεξή κνλάδα), εθηππσηήο θαη κεράλεκα πξνβνιήο. Εθαπμογή ζηην ηάξη Σν ζπγθεθξηκέλν ζελάξην εθαξκφζηεθε ζηελ ηάμε. Το ζενάπιο ζηηπίζεηαι ειίδα 4 απφ 20

Δπαγγειία Σχκπα, Ζ παξέα ηεο Α ηάμεο, Νενειιεληθή Γιψζζα Α Γεκνηηθνχ, 2012. Το ζενάπιο ανηλεί --- Β. ΤΝΣΟΜΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ / ΠΔΡΗΛΖΦΖ Σν ζελάξην αμηνπνηεί θαη επεθηείλεη ηηο πξνυπάξρνπζεο γλψζεηο ησλ παηδηψλ, ζρεηηθέο κε ηε γξαθή ηνπ νλφκαηφο ηνπο, κε ζηφρν ηελ θαιιηέξγεηα ζπκβαηηθνχ θαη ςεθηαθνχ γξακκαηηζκνχ. Οη δξαζηεξηφηεηεο είλαη εηζαγσγηθέο θαηάιιειεο γηα ην επίπεδν ησλ παηδηψλ, θαιιηεξγνχλ ην γξαπηφ ιφγν θαη βνεζνχλ κε επράξηζην ηξφπν ζηελ εμνηθείσζε κε ην κέζν. πγθεθξηκέλα, ζηελ πξψηε δξαζηεξηφηεηα ηα παηδηά γξάθνπλ/πιεθηξνινγνχλ ην φλνκά ηνπο, θαη δηνξζψλνπλ ηπρφλ ιάζε. ηε δεχηεξε δξαζηεξηφηεηα καζαίλνπλ ηα βαζηθά ζηε ρξήζε πξνζσπηθνχ αξρείνπ θαη εμνηθεηψλνληαη κε ηε δηακφξθσζε «θεηκέλνπ». Ζ ηξίηε δξαζηεξηφηεηα εζηηάδεη ζηελ εμνηθείσζε κε ην αιθάβεην θαη ηελ αιθαβεηηθή ζεηξά ελψ ζηελ ηέηαξηε νινθιεξψλεηαη ην ζελάξην κε ηηο πξνζσπηθέο παξνπζηάζεηο ησλ παηδηψλ. Α. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Γξαθή νλφκαηνο - Κεθαιαία-πεδά γξάκκαηα / ηνληζκφο Δμνηθείσζε κε πιεθηξνιφγην / θεηκελνγξάθν Οκαδηθή θαηαζθεπή / θνιάδ Β. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Οξζή γξαθή νλφκαηνο / Δμνηθείσζε κε Πξφγξακκα Γηακφξθσζεο Κεηκέλνπ Δχξεζε άλνηγκα απνζήθεπζε θιείζηκν αξρείνπ Σαθηνπνίεζε πξνζσπηθψλ πξαγκάησλ ειίδα 5 απφ 20

Γ. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Γξαθή επηζέηνπ θαη κηθξνχ νλφκαηνο Αιθάβεην / Αιθαβεηηθή ζεηξά Καηάηαμε ηνπ νλφκαηνο κε βάζε ην επίζεην Γ. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Απηνπαξνπζίαζε / Καηαγσγή ζχλδεζε κε ηελ νηθνγέλεηα Γξαθή ηίηινπ / ιεδάληαο Δμνηθείσζε κε Πξφγξακκα Παξνπζίαζεο Γ. ΔΗΑΓΧΓΖ Σύλλητη και θευπηηικό πλαίζιο Σελ πξψηε εβδνκάδα ζην ζρνιείν κέιεκα ησλ εθπαηδεπηηθψλ γηα ηα παηδηά ηεο Α ηάμεο είλαη λα εμνηθεηψζνπκε ηα παηδηά κε ην ζρνιηθφ πεξηβάιινλ θαη λα ηα εηζαγάγνπκε νκαιά ζην ζρνιηθφ γξακκαηηζκφ. Απφ ηελ άιιε, ηα παηδηά έξρνληαη γεκάηα ελέξγεηα θαη φξεμε «λα γξάςνπλ θαη λα δηαβάζνπλ». Ζ δηάζεζε φκσο ησλ παηδηψλ δελ έρεη αληηζηνηρία κε φζα γλσξίδνπλ. Κάπνηα είλαη αξθεηά πξνρσξεκέλα, δηαβάδνπλ ή θαη γξάθνπλ κηθξέο ιέμεηο, θξάζεηο ή θαη κηθξά θείκελα. Αληίζεηα γηα θάπνηα παηδηά ηα γξάκκαηα πνπ πεξηέρεη ην φλνκά ηνπο είλαη θαη ηα κφλα γξάκκαηα πνπ αλαγλσξίδνπλ, φια ή κεξηθά απφ απηά. ε θάζε πεξίπησζε, φπσο δείρλεη ε εκπεηξία, φια ηα παηδηά πνπ έξρνληαη ζηε Α Γεκνηηθνχ κπνξνχλ λα γξάςνπλ ην φλνκά ηνπο είηε κε θεθαιαία είηε κε πεδά γξάκκαηα. Σν επίπεδν, επνκέλσο, γξακκαηηζκνχ ησλ παηδηψλ, νη γλψζεηο γηα ηνλ γξαπηφ ιφγν, αιιά θαη ν βαζκφο εμνηθείσζήο ηνπο κε ηνλ ππνινγηζηή πνηθίιιεη. Σα παξαπάλσ δεδνκέλα ιακβάλνπκε ππφςε καο ζηνλ ζρεδηαζκφ ηνπ πξψηνπ «εηζαγσγηθνχ ζελαξίνπ». Έηζη, μεθηλάκε απφ θάηη νηθείν θαη εχθνιν γηα ηα παηδηά, ειίδα 6 απφ 20

φπσο είλαη ε γξαθή ηνπ νλφκαηφο ηνπο, αμηνπνηψληαο ηηο πξνυπάξρνπζεο γλψζεηο θαη ηελ έληνλε δηάζεζή ηνπο γηα γξαθή. Έρνληαο εμαζθαιίζεη αξρηθά ηε ζπκκεηνρή ηνπο, ζηε ζπλέρεηα, φζν πξνρσξάκε ζηηο δξαζηεξηφηεηεο θαη γλσξίδνπκε θαιχηεξα ηα παηδηά, κπνξνχκε λα εθαξκφζνπκε δηαθνξνπνηεκέλε δηδαζθαιία. 1 Οη δξαζηεξηφηεηεο, σζηφζν, εθηφο απφ ηελ θαιιηέξγεηα γξακκαηηζκνχ, βνεζνχλ θαη ζηελ έληαμε ησλ παηδηψλ ζηελ ππφ δηακφξθσζε «θνηλφηεηα ηεο ηάμεο» θαη επξχηεξα ζηε ζρνιηθή θνηλφηεηα. Μέζα απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ ζελαξίνπ, φπσο γηα παξάδεηγκα ηε γξαθή ηνπ νλφκαηνο, ηελ απηνπαξνπζίαζε θ.ά., εληζρχεηαη ε γλσξηκία ησλ παηδηψλ, ε δηακφξθσζε ηεο νκάδαο, ην αίζζεκα ηνπ λα «αλήθεη» θάπνηνο θάπνπ θαη ηίζεληαη νξηζκέλνη θαλφλεο ζρεηηθνί κε ηε ιεηηνπξγία θαη ηελ νξγάλσζε ηεο ηάμεο. Γ. ΚΔΠΣΗΚΟ-ΣΟΥΟΗ ΚΑΗ ΤΝΓΤΑΜΟ ΣΟΤ Γνώζειρ για ηον κόζμο, αξίερ, πεποιθήζειρ, ππόηςπα, ζηάζειρ ζυήρ Οη καζεηέο επηδηψθεηαη: λα εμνηθεησζνχλ κε ηνλ ζρνιηθφ ρψξν λα γλσξίζνπλ ηνπο ζπκκαζεηέο θαη ηηο ζπκκαζήηξηέο ηνπο λα κάζνπλ λα απνδέρνληαη θαη λα ζέβνληαη ηε δηαθνξεηηθφηεηα λα απνθηήζνπλ αίζζεκα ηεο νκάδαο λα εμνηθεησζνχλ κε ηξφπνπο ιεηηνπξγίαο ηεο ζρνιηθήο ηάμεο λα αλαιάβνπλ πξσηνβνπιίεο ζρεηηθέο κε ηηο ζρνιηθέο ηνπο ππνρξεψζεηο, 1 Μεηά απφ ηελ αλαιπηηθή πεξηγξαθή θάζε δξαζηεξηφηεηαο, αθνινπζεί ε πεξηγξαθή ησλ δηδαθηηθψλ πξνεθηάζεσλ. Απηέο κπνξεί λα ηηο εθαξκφζεη ν/ε εθπαηδεπηηθφο θαη σο αξρηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηα πην πξνρσξεκέλα παηδηά. ειίδα 7 απφ 20

Γνώζειρ για ηη γλώζζα Οη καζεηέο επηδηψθεηαη: λα αζθεζνχλ ζηε γξαθή θαη ηελ αλάγλσζε ηνπ νλφκαηφο ηνπο λα κάζνπλ λα αλαγλσξίδνπλ ηα νλφκαηα άιισλ παηδηψλ λα εμνηθεησζνχλ κε ηα θεθαιαία θαη ηα κηθξά γξάκκαηα ηεο αιθαβήηαο λα μερσξίζνπλ/αλαγλσξίζνπλ ηα γξάκκαηα ηνπ νλφκαηφο ηνπο απφ ηα ππφινηπα ηεο αιθαβήηαο λα αζθεζνχλ ζηε ρξήζε ηνπ ηφλνπ λα εμνηθεησζνχλ κε ηελ έλλνηα ηεο αιθαβεηηθήο ζεηξάο λα γλσξίζνπλ ηε ζεκαζία ησλ επηζέησλ λα αζθήζνπλ ηνλ πξνθνξηθφ ιφγν (απηνπαξνπζίαζε) λα αζθήζνπλ ηνλ γξαπηφ ιφγν (αλάγλσζε / γξαθή / θαηαλφεζε ιέμεσλ). Γπαμμαηιζμοί Οη καζεηέο επηδηψθεηαη: λα εμνηθεησζνχλ κε ηε ρξήζε ηνπ πιεθηξνινγίνπ λα κάζνπλ λα γξάθνπλ ζηνλ θεηκελνγξάθν λα κάζνπλ λα βξίζθνπλ, λα θιείλνπλ έλα αξρείν θαη λα απνζεθεχνπλ ηελ εξγαζία ηνπο λα εμνηθεησζνχλ κε ηε δηακφξθσζε θεηκέλνπ λα εμνηθεησζνχλ κε ηε δεκηνπξγία πξνγξάκκαηνο παξνπζίαζεο. Γιδακηικέρ ππακηικέρ Οη δηδαθηηθέο πξαθηηθέο ζπλνςίδνληαη ζην Δ. ειίδα 8 απφ 20

Δ. ΛΔΠΣΟΜΔΡΖ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΖ ΠΡΟΣΑΖ Αθεηηπία Σηο πξψηεο κέξεο ηεο ζρνιηθήο ρξνληάο, παξάιιεια κε ηα πξνθνξηθά παηρλίδηα απηνπαξνπζίαζεο πνπ γίλνληαη ζηελ ηάμε, κπνξνχκε λα δεηήζνπκε απφ ηα παηδηά, φρη κφλν λα καο πνπλ, αιιά λα γξάςνπλ επίζεο ην φλνκά ηνπο. Κίλεηξν απνηειεί ε γλσξηκία κε ηα άιια παηδηά, θαζψο θαη ε νξγάλσζε/ηαθηνπνίεζε ηεο ηάμεο θαη ησλ πξνζσπηθψλ πξαγκάησλ. Σύνδεζη με ηα ιζσύονηα ζηο ζσολείο Ζ πξψηε ελφηεηα ηνπ ζρνιηθνχ βηβιίνπ ηεο Γλώζζαρ αζρνιείηαη κε ηελ παξνπζίαζε ησλ παηδηψλ/εξψσλ ηνπ βηβιίνπ. Αλ ζέινπκε, κπνξνχκε λα ζπλδέζνπκε ην ζελάξην κε ην ζρνιηθφ βηβιίν. Μπνξνχκε λα δνπιέςνπκε ην βηβιίν θαη ην ζελάξην παξάιιεια, ή λα πξνεγεζεί ην βηβιίν θαη λα αθνινπζήζεη ην ζελάξην. ε θάζε πεξίπησζε, ζα ελζσκαηψζνπκε «ηελ παξέα ηνπ βηβιίνπ» κε ηελ πξαγκαηηθή παξέα ησλ παηδηψλ ηεο ηάμεο καο ρσξίο λα δεκηνπξγνχκε εθβηαζηηθνχο δεζκνχο κε ην ζρνιηθφ βηβιίν. Σν ζελάξην ζπλδέεηαη επίζεο θαη κε ηελ πξψηε ελφηεηα ηεο Μελέηηρ Πεπιβάλλονηορ, θαζψο ηα παηδηά θαινχληαη λα γλσξίζνπλ ην ζρνιείν ηνπο, ηελ ηάμε θαη λα εμνηθεησζνχλ κε ηνλ ζρνιηθφ ρψξν θαη ηνπο θαλφλεο ηνπ ζρνιείνπ. Αξιοποίηζη ηυν ΤΠΕ Ζ ρξήζε ηνπ ππνινγηζηή ππνζηεξίδεη ηε ζπκβαηηθή γξαθή ησλ παηδηψλ (κε ην κνιχβη) θαη βνεζά ζηελ αλαγλψξηζε ησλ γξακκάησλ θαη ηε γξαθή. Πνιιά γξάκκαηα ηα παηδηά κπνξεί λα ηα γλσξίδνπλ, αιιά λα κελ είλαη ζε ζέζε αθφκα λα ηα γξάςνπλ. Με ηε ρξήζε ηνπ πιεθηξνινγίνπ ηα «γξάθνπλ» εχθνια θαη γξήγνξα ζαλ παηρλίδη. Δπηπιένλ, νη δπλαηφηεηεο απνζήθεπζεο, ηαμηλφκεζεο θαη δηακφξθσζεο ησλ νλνκάησλ, αιιά θαη νη δπλαηφηεηεο παξνπζίαζεο, βνεζνχλ ηνπο γισζζηθνχο θαη ηνπο ειίδα 9 απφ 20

παηδαγσγηθνχο ζηφρνπο ηνπ ζελαξίνπ, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα ε νξγάλσζε ησλ πξνζσπηθψλ πξαγκάησλ θαη ε εμνηθείσζε κε ηνπο ζπκκαζεηέο, αιιά θαη κε ηνλ ζρνιηθφ ρψξν θαη ηηο ζπκβάζεηο ηνπ. Κείμενα Λίζηα ιέμεσλ (νλφκαηα ησλ παηδηψλ) Αιθάβεην (θεθαιαία-πεδά) Παξακχζη (Μαξηελίλα Κξηεδή, Δκκαλνπήι Α. Μπαθαθνχιεο) Παξνπζηάζεηο παηδηψλ/εθπαηδεπηηθνχ (πνιπηξνπηθά θείκελα) ρνιηθά βηβιία (Γιψζζα/Μειέηε Πεξηβάιινληνο) Διδακηική ποπεία / ζηάδια / θάζειρ 1η 6η διδακηική ώπα Α. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Γξαθή νλφκαηνο Κεθαιαία-πεδά γξάκκαηα / ηνληζκφο Δμνηθείσζε κε πιεθηξνιφγην / θεηκελνγξάθν Οκαδηθή θαηαζθεπή / θνιάδ Πξνεηνηκαζία: 1. Οπσζδήπνηε, πξηλ μεθηλήζνπκε κε ηα παηδηά ηε δξαζηεξηφηεηα, ζα πξέπεη λα θνιιήζνπκε απηνθφιιεην κε ην θεθαιαίν θαη ην κηθξφ γξάκκα επαλάγλσζηα γξακκέλα, πάλσ ζε θάζε γξάκκα ηνπ/ησλ πιεθηξνινγίνπ/-σλ. ειίδα 10 απφ 20

2. Έρνπκε απφ πξηλ δηαβάζεη ηα νλφκαηα ησλ παηδηψλ ηεο ηάμεο καο, ψζηε λα πξνιάβνπκε ελδερφκελα αξλεηηθά ζρφιηα γηα πεξίεξγα ή αιιφγισζζα νλφκαηα. 3. Δηνηκάδνπκε ηε θσηνηππία κε ηα δσάθηα. 4. ε κεγάιν ρξσκαηηζηφ ραξηφλη ζρεκαηίδνπκε έλαλ θχθιν θαη ηνλ ρσξίδνπκε ζε ηφζα κέξε, φζα είλαη ηα κέιε (παηδηά δαζθάια) ηεο ηάμεο. Πεξηγξαθή: 1ε & 2ε δηδαθηηθή ψξα Σελ πξψηε κέξα, γηα λα γλσξηζηνχκε κεηαμχ καο, αιιά θαη γηα λα εμνηθεηψζνπκε ηα παηδηά κε ηνλ ρψξν θαη ηηο ζπκβάζεηο ηνπ, παίμακε έλα παηρλίδη γλσξηκίαο, φπσο πεξηγξάθεηαη ζην ζελάξην θαη κε δαθηπιφθνπθιεο επίζεο. Σελ ηξίηε ψξα, δήηεζα απφ ηα παηδηά λα πνχλε θάπνηα απφ ηα νλφκαηα ησλ ππφινηπσλ παηδηψλ. Δπεηδή δελ ζπκφκαζηαλ φινη ηα νλφκαηα, ζπκθσλήζακε κε ηελ πξφηαζε θάπνηνπ παηδηνχ, λα γξάςνπκε ην φλνκά καο θαη λα ην θνιιήζνπκε κπξνζηά απφ ην ζξαλίν/έδξα. Έδσζα ηε θσηνηππία κε ηα δσάθηα λα δνπιέςνπλ θαη απιψο είπα φηη δχν παηδηά ζα έξρνληαη ζηνλ ππνινγηζηή θαη ζα γξάθνπλ ην φλνκά ηνπο. Σα παηδηά θάλεθαλ πνιχ εμνηθεησκέλα κε ηε γξαθή ηνπ νλφκαηφο ηνπο ζην ραξηί. Κάπνηα έγξαςαλ θαη ηα δχν νλφκαηά ηνπο (φλνκα θαη επίζεην). 1o Βίληεν: Όπσο θάλεθε απφ ηελ παξαηήξεζε, κφλν έλα παηδί δπζθνιεχηεθε ιίγν ζηε γξαθή ηνπ νλφκαηφο ηνπ ζην ραξηί κε ηε ρξήζε ηνπ κνιπβηνχ. 2ν Βίληεν: Αθνχ έγξαςα πξψηα εγψ ζηελ νινκέιεηα ην φλνκά κνπ ζηνλ ππνινγηζηή θαη κε ηνπο δχν ηξφπνπο: α) θεθαιαία θαη β) πεδά θαη επηζεκάλακε ην πξψην γξάκκα πνπ κέλεη πάληα κεγάιν, μεθίλεζαλ ηα παηδηά λα γξάθνπλ. Δπέιεμα αξρηθά δχν παηδηά πνπ δήισζαλ φηη μέξνπλ λα γξάθνπλ ήδε ζε ππνινγηζηή θαη αθνινχζεζα ζηε ζπλέρεηα ην εμήο ζρήκα: έλα παηδί έγξαθε θαη έλα δεχηεξν παξαθνινπζνχζε. ειίδα 11 απφ 20

3ν Βίληεν: Σν θάζε παηδί επέιεγε ειεχζεξα κε πνηνλ ηξφπν ζα γξάςεη ην φλνκά ηνπ, θεθαιαία ή πεδά. Κάπνηα εμνηθεηψζεθαλ ζηελ πξάμε κε ηε ρξήζε ηνπ ηφλνπ. 4ν Βίληεν: Σν θνπδνχλη ρηχπεζε, αιιά θάπνηα παηδηά (ηέζζεξα) ζπλέρηζαλ ζην δηάιεηκκα ηε γξαθή ηνπ νλφκαηφο ηνπο. Κάπνηα έγξαςαλ θαη κε ηνπο δχν ηξφπνπο, θεθαιαία θαη πεδά. Κάπνηα πνπ δε ζπκφληαλ ηα γξάκκαηα, βξήθαλ ζηήξημε ζην ραξηάθη κε ην δσάθη πνπ είραλ γξάςεη κε ην κνιχβη πξηλ ιίγν. 5ν Βίληεν θαη 6ν Βίληεν: Ζ δξαζηεξηφηεηα ζπλερίζηεθε θαη ηελ επφκελε ψξα θαη φια ηα παηδηά δσγξάθηζαλ, έθνςαλ ην δσάθη θαη έγξαςαλ ην φλνκά ηνπο ζηνλ ππνινγηζηή. 4ε & 5ε δηδαθηηθή ψξα Σελ άιιε κέξα, έδσζα ζηα παηδηά ηα πιαζηηθνπνηεκέλα δσάθηα θαη θφιιεζε θάζε παηδί ην δηθφ ηνπ (κε απηνθφιιεην χθαζκα) κπξνζηά απφ ην ζξαλίν ηνπ, φπσο ήζειαλ ηα παηδηά. Δθηχπσζα ηα νλφκαηα πνπ είραλ γξάςεη ηελ πξνεγνχκελε εκέξα (ζε αζπξφκαπξν ηειηθά γηα ιφγνπο νηθνλνκίαο) θαη έδσζα ην θχιιν ζηα παηδηά γηα λα βξνπλ ην δηθφ ηνπο φλνκα θαη λα ην θφςνπλ. ηε ζπλέρεηα, θάζε παηδί δσγξάθηζε ηνλ εαπηφ ηνπ θαη θφιιεζε ηελ θαξηειίηζα ηνπ επάλσ. 7ν Βίληεν: Αξθεηά παηδηά είραλ ην ίδην βαθηηζηηθφ φλνκα. πδεηήζακε γηα ην αξρηθφ γξάκκα ηνπ επηζέηνπ ζε ηη καο βνεζάεη θαη ην ζπκπιήξσζαλ. Έλα δεπγάξη ζπλνλφκαησλ παηδηψλ, φκσο, πξφηεηλαλ άιιε ιχζε θαη επέκεηλαλ ζε απηήλ: Σν έλα έγξαςε ην φλνκά ηνπ κε θεθαιαία θαη ην άιιν κε πεδά γξάκκαηα. Πξνεθηάζεηο 7η & 8η διδακηική ώπα ειίδα 12 απφ 20

Έδσζα αλά δχν παηδηά κηα θσηνηππία κε φια ηα νλφκαηα ησλ παηδηψλ ζε ζεηξά, φπσο ηα είραλ γξάςεη ηα ίδηα. Εήηεζα λα βξεη ην έλα παηδί ην φλνκα ηνπ άιινπ θαη λα ην θπθιψζεη. Έπεηηα ηνπο δήηεζα λα βξνπλ θαη λα θπθιψζνπλ ηα νλφκαηα κεξηθψλ θίισλ ηνπο. ηε ζπλέρεηα αλαξσηεζήθακε γηα ηνλ αξηζκφ ησλ αγνξηψλ θαη ησλ θνξηηζηψλ ηεο ηάμεο. Αθνχ κεηξεζήθακε, δήηεζα λα βξνπλ πφζα είλαη ηα αγφξηα θαη πφζα ηα θνξίηζηα ζην ραξηί θαη λα ηα κεηξήζνπκε. Σα παηδηά έιεγαλ δηάθνξα θαη πξφηεηλα λα ζθεθηνχλ ηη βάδνπκε κπξνζηά ζηα νλφκαηα θαη ζε πνην γξάκκα ηειεηψλεη ζπλήζσο ην φλνκα ησλ αγνξηψλ. πκπιήξσζαλ ηα άξζξα ζηε θσηνηππία κφλα ηνπο θαη κεηξήζακε μαλά ηα αγφξηα θαη ηα θνξίηζηα. ειίδα 13 απφ 20

ειίδα 14 απφ 20

ειίδα 15 απφ 20

Σέινο, ηα παηδηά αληέγξαςαλ ηα νλφκαηά ηνπο θαη ησλ θίισλ ηνπο ζην ηεηξάδηφ ηνπο θαη δσγξάθηζαλ ηελ παξέα ηνπο. ΑΝΑΣΡΟΠΖ: Δμαηηίαο ηεο νξηζηηθήο απνρψξεζήο κνπ απφ ηελ ηάμε απηή, ην ζελάξην δελ νινθιεξψζεθε. ε άιιε Α Σάμε θαη ζε ζπλεξγαζία κε ηελ εθπαηδεπηηθφ ηεο ηάμεο εθάξκνζα ηελ ηξίηε δξαζηεξηφηεηα κε θάπνηεο ηξνπνπνηήζεηο. 8η & 9η διδακηική ώπα Γ. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ Γξαθή επηζέηνπ θαη κηθξνχ νλφκαηνο (κφλν ε γξαθή ηνπ επηζέηνπ έγηλε) Αιθάβεην / Αιθαβεηηθή ζεηξά Καηάηαμε ηνπ νλφκαηνο κε βάζε ην επίζεην Πξνεηνηκαζία: 1. Φξνληίδνπκε λα έρνπκε έλα κεγάιν αιθαβεηάξην ηνίρνπ κε ηα γξάκκαηα ζηε ζεηξά, ην έλα θάησ απφ ην άιιν. Μπνξνχκε λα θηηάμνπκε έλα κφλνη καο, αλ θφςνπκε απφ έλα αιθαβεηάξην ηνπ εκπνξίνπ ηα γξάκκαηα θαη ηα θνιιήζνπκε ζε ζεηξά ζε κεγάιν ραξηφλη. 2. Δθηππψλνπκε φια ηα νλφκαηα ησλ παηδηψλ, πνπ έγξαςαλ ζηελ Α Γξαζηεξηφηεηα. (Σα παηδηά έγξαςαλ πξψηα ην επίζεηφ ηνπο θαη ε εθηχπσζε έγηλε ζην γξαθείν ηνπ Γηεπζπληή, γηαηί δελ δηέζεηε ε ηάμε). Πεξηγξαθή: Σα παηδηά έγξαςαλ αξρηθά ην επίζεηφ ηνπο, φπσο πεξηγξάθεηαη ζηελ Α Γξαζηεξηφηεηα. Κάπνηα παηδηά δελ ήμεξαλ φια ηα γξάκκαηα θαη ηνπο πξνζθέξζεθε ζπγθεθξηκέλε ζηήξημε: Έβιεπαλ ην φλνκά ηνπο απφ ην ραξηί θαη ην «έγξαθαλ». ειίδα 16 απφ 20

ηε ζπλέρεηα, αθνχ φια ηα παηδηά έγξαςαλ ην φλνκά ηνπο, πήγακε ζην κεγάιν αιθαβεηάξην πνπ είρα θνιιήζεη ζηνλ πίλαθα θαη ζπδεηήζακε γηα ηα θεθαιαία/κηθξά γξάκκαηα θαη ηε ζεηξά ησλ γξακκάησλ. Εήηεζα λα θνηηάμνπλ πξνζεθηηθά, γηα λα βξνχλε ην γξάκκα απφ ην νπνίν αξρίδεη ην επίζεηφ ηνπο θαη εζηηάζακε ζηελ πξνθνξηθή αλαγλψξηζε ηνπ πξψηνπ γξάκκαηνο (αλαγλψξηζε θαη ηαχηηζε θζφγγνπ κε ην αληίζηνηρν γξάθεκά ηνπ). Κάζε παηδί ζεθψζεθε θαη θφιιεζε ην φλνκά ηνπ δίπια ζην γξάκκα, απφ ην νπνίν αξρίδεη ην επίζεηφ ηνπ. ειίδα 17 απφ 20

Σ. ΦΤΛΛΟ/-Α ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΧΝ ειίδα 18 απφ 20

Ε. ΑΛΛΔ ΔΚΓΟΥΔ Αλ ην ζελάξην εθαξκνδφηαλ νινθιεξσκέλν ζε κηα ηάμε, ζα κπνξνχζε λα ζπλδεζεί θαη κε θξηηηθή δηάζηαζε, φπσο ε ζπδήηεζε γηα ηνλ ξφιν θαη ηελ ηζηνξία ηεο γξαθήο. Ζ. ΚΡΗΣΗΚΖ Αλ θαη δελ εθαξκφζηεθαλ φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο ηνπ ζελαξίνπ, φπσο ήηαλ ε αξρηθή κνπ πξφζεζε, ε εθαξκνγή φζσλ δξαζηεξηνηήησλ έγηλαλ ηειηθά, έδεημαλ φηη απηφ είλαη θαηάιιειν γηα ηελ ειηθία ησλ παηδηψλ θαη κπνξεί λα εθαξκνζηεί ζε νπνηαδήπνηε Α Σάμε. Απηφ απνδεηθλχεη θαη ε εθαξκνγή ηνπ ζε δχν δηαθνξεηηθέο ηάμεηο Α Γεκνηηθνχ κε δηαθνξεηηθφ γισζζηθφ θαη πνιηηηζκηθφ πεξηβάιινλ. Θ. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ Burnet, C. 2009. Research into literacy and technology in primary classrooms: an exploration of understandings generated by recent studies. ην Journal of research in reading (special issue: New developments in literacy and technology) 32 (1), 22-37. Cairney, T. 2008. Community Literacy Practices and education: Australia. ην Encyclopedia of Language and Education 2, επηκ. B. V. Street & N. H. Hornberger (6), 615-633. Gee, J. P. 2003. A Sociocultural Perspective on Early Literacy Development. ην Handbook of early literacy research, επηκ. S. Neuman & D. Dickinson. Νέα Τφξθε: Guilford Press. Kay, M. 2006. Teachers should explain what they mean : What new children need to know about starting school. Summary of paper presented at the EECERA 16th Annual Conference Reykjavik, Ηζιαλδία, 30 Απγνχζηνπ 2 επηεκβξίνπ, 2006. ειίδα 19 απφ 20

Souto-Manning, M. 2007. Honoring Children s Names and, Therefore, Their Identities. ην School Talk 12, (3). USA: National Council of Teachers of English. Σνθκαθίδνπ, Δ. 2010. «Δδψ γξάθνπκε θαη δηαβάδνπκε θαη πξέπεη λα πξνζπαζνχκε»: Oη κηθξνί καζεηέο κηινχλ γηα ηε κεηάβαζή ηνπο απφ ην λεπηαγσγείν ζην δεκνηηθφ ζρνιείν θαη ηελ έληαμή ηνπο ζην λέν ζρνιηθφ πεξηβάιινλ. ην Eπιζηημονικό Bήμα 13, 27-39. ειίδα 20 απφ 20