Οργάνωση και προοπτικές εξέλιξης του Εθνικού Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας στην Ελλάδα Έκτη Ενότητα Παρουσιάσεις των διδασκόντων Ανδρέας Φερώνας Παναγιώτης Ζάννης
1. Το Σύνταγµα Το δικαίωµα στην υγεία και την κοινωνική πρόνοια: Το κράτος µεριµνά για την υγεία των πολιτών και παίρνει ειδικά µέτρα για την προστασία της νεότητας, του γήρατος, τηςαναπηρίαςκαιγιατηνπερίθαλψητωναπόρων (αρθρ. 21 παρ.3) Το δικαίωµα στην εργασία: «Η εργασία αποτελεί δικαίωµα και προστατεύεται από το κράτος» (αρθρ. 22, παρ. 1) 2
1. Το Σύνταγµα Τα κοινωνικά δικαιώµατα που κατοχυρώνονται στο Ελληνικό Σύνταγµα, δεν είναι αγώγιµα, µε την έννοια της δηµιουργίας συγκεκριµένων αξιώσεων των πολιτών έναντι του κράτους Η κοινή νοµοθεσία εξειδικεύει τους όρους και τις ουσιαστικές προϋποθέσειςγιατηνάσκησητωνκοινωνικώνδικαιωµάτων. Στο πλαίσιο αυτό και από θεσµική άποψη, το ελληνικό σύστηµα κοινωνικής προστασίας χαρακτηρίζεται από σοβαρές ελλείψεις και δυσλειτουργίες, που έχουν ως αποτέλεσµα την ατελή προστασία των κοινωνικών δικαιωµάτων 3
2. Η προσαρµογή στο υπερεθνικό πλαίσιο προστασίας των κοινωνικών δικαιωµάτων Αδυναµία εφαρµογής συγκεκριµένων ρυθµίσεων ιεθνών Συµβάσεων που έχουν επικυρωθεί από την Ελληνική πολιτεία άρθρα 13 και 14 ΕΚΧτουΣυµβουλίουτηςΕυρώπης (1965), άρθρα 20 25 Σύµβασης της Γενεύης για την προστασία των προσφύγων (1959) Καθυστέρηση επικύρωσης συγκεκριµένων ιεθνών Συµβάσεων που θα βελτίωναν - παρά την έλλειψη άµεσης αγωγιµότητας - την προστασία κοινωνικών δικαιωµάτων ευπαθών οµάδων του πληθυσµού Πχ. τα άτοµα µε αναπηρία (Σύµβαση του ΟΗΕ για τα ικαιώµατα των Ατόµων µε Αναπηρία, 2007) Τα άτοµα σε κατάσταση Κοινωνικής κοινωνικού και Εκπαιδευτικής αποκλεισµού Πολιτικής (Αναθεωρηµένος ΕΚΧ, 1996) 4
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(1) 5
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(2) 6
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(3) 7
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(4) 8
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(5) 9
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(6) 10
Η κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα(7) 11
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναπριντηνκρίση (1) Ένα δαιδαλώδες και αναποτελεσµατικό θεσµικό πλαίσιο Έλλειψη νοµοθετικών ρυθµίσεων που θα κατοχυρώνουν δικαιώµατα σε συγκεκριµένες παροχές, υπηρεσίες και πλεονεκτήµατα Αδυναµία ενεργοποίησης και ουσιαστικής εφαρµογής των υφιστάµενων νοµοθετικών ρυθµίσεων Έλλειψη κωδικοποίησης της διάσπαρτης προνοιακής νοµοθεσίας Απουσία τεχνικών / διαδικασιών απλούστευσης και εξορθολογισµού της προνοιακής νοµοθεσίας Περιορισµένη χρήση διαδικασιών κοινωνικής διαβούλευσης και συµµετοχής των άµεσα ενδιαφεροµένων στο σύστηµα παραγωγής των νοµοθετικών και διοικητικών πράξεων Απουσία τεχνικών εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολόγησης της ποιότητας της προνοιακής νοµοθεσίας 12
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναπριναπότηνκρίση(2) Ένα διάτρητο και αναποτελεσµατικό δίχτυ ασφαλείας Η κοινωνική πρόνοια ο «φτωχός» συγγενής του συστήµατος Τα µέτρα στήριξης των φτωχών είναι αποσπασµατικά, ασύνδετα µεταξύ τους, ενώ υλοποιούνται από διαφορετικούς φορείς. Άνιση κάλυψη ευπαθών κοινωνικών οµάδων (πχ έµφαση στους ηλικιωµένουςκαιέλλειψηπρογραµµάτωνγιαοικογένεια, στέγαση, κοινωνικό αποκλεισµό) Η αξία της εισοδηµατικής ενίσχυσης είναι συνήθως υπερβολικά χαµηλή ώστε να βοηθά ουσιαστικά τους αποδέκτες της. Η διοικητική εφαρµογή των µέτρων στήριξης του εισοδήµατος των φτωχών είναι συχνά προβληµατική, µε αποτέλεσµα οι ενισχύσεις να µηνφτάνουντελικάσεεκείνουςστουςοποίουςαπευθύνονται.. 13
Η πρόσβαση στην κοινωνική προστασία Ηεικόναπριναπότηνκρίση(3) Παραδείγµατα Ένα διάτρητο δίχτυ ασφαλείας για τους ανέργους Επίδοµα χαµηλό, διάρκεια µικρή, ακάλυπτοι νεοεισερχόµενοι και µακροχρόνια άνεργοι Κατακερµατισµός και ανισότητες στην προστασία της οικογένειας ιαφορετικές παροχές ανάλογα µε το επάγγελµα, έµφαση στις οικογένειες µε 3+ παιδιά Κατακερµατισµός και ανισότητες στην προστασία των ΑΜΕΑ Πχ. επίδοµα τυφλών (360 για εργαζόµενους και συνταξιούχους, 609 για επιστήµονες) 14
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναπριναπότηνκρίση(4) Κενά κάλυψης (παραδείγµατα) µακροχρόνια άνεργοι που έχουν εξαντλήσει το δικαίωµα επιδότησης νεοεισερχόµενοι στην αγορά εργασίας που δεν καλύπτονται από την ασφάλιση ανεργίας επειδή δεν έχουν ποτέ εργαστεί (ακόµη και όταν έχουν χαµηλό εισόδηµα) επισφαλώς απασχολούµενοι που δεν στοιχειοθετούν ασφαλιστικό δικαίωµα ώστε να το αξιοποιήσουν σε περίπτωση ανεργίας, ασθενείας ή µητρότητας αυταπασχολούµενοι σε επιχειρήσεις ή αγροτικές εκµεταλλεύσεις χαµηλής απόδοσης φτωχές οικογένειες χαµηλού εισοδήµατος µε λιγότερα από τρία παιδιά άτοµα ανίκανα να εργαστούν που όµως δεν λαµβάνουν κάποιο αναπηρικό επίδοµα ηλικιωµένοι µε χαµηλή σύνταξη (π.χ. χηρείας) χωρίς άλλα εισοδήµατα κ.ά. ιοικητικά προβλήµατα (χαµηλό ύψος επιδοµάτων, χαµηλό ποσοστό ανάληψης παροχών, 10/3/2015 κατακερµατισµός, επικαλύψεις Πανεπιστήµιοκλπ) Πελοποννήσου Τµήµα 15
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(1) Η προστασία από την ανεργία τακτικό επίδοµα ανεργίας αξίαεπιδόµατος: 360 ευρώτοµήνα (απόμάρτιο 2012) αριθµός δικαιούχων: 196.000 (πρώτο τρίµηνο 2013) 14% όσωνήτανάνεργοιέως 12 µήνες (1.353.000) επίδοµα µακροχρόνια ανέργων διάρκεια επιδότησης: 12 µήνες αξίαεπιδόµατος: 200 ευρώτοµήνα (απότο 2003!) αριθµός δικαιούχων: 28.000 (το 2013) 8% όσω ήταν µακροχρόνια άνεργοι το 2012 (355.000) Άλλα επιδόµατα ΟΑΕ (χαµηλού ύψους και περιορισµένης διάρκειας) Πηγή: Ματσαγγάνης, Μ. (2013), ΗπολιτικήκατάτηςφτώχειαςστηνΕλλάδατηςκρίσης, Ενηµερωτικό 10/3/2015δελτίο, 6/13, ΟικονοµικόΠανεπιστήµιο Πελοποννήσου Τµήµα 16
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(2) Επέκτασητουεπιδόµατοςανεργίαςκαιστουςελ. επαγγελµατίες Ν. 3986/2011 (Άρθρο 44, παρ.2) Υ.Α Φ.80000/8285/253/2013 (ΦΕΚ 705/Β / 28.03.2013) Υ.Α. Φ. 10035/οικ.1239/63, (ΦΕΚ 290/Β /10.02.2014) ικαιούχοι είναι οι ασφαλισµένοι του Οργανισµού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελµατιών που διέκοψαν τη δραστηριότητά τους και έχουν ρυθµίσει τις οφειλόµενεςασφαλιστικέςεισφορέςήτυχόνοφειλέςαπόοποιαδήποτεαιτία, είναι δε ενήµεροι µε τους όρους της ρύθµισης. Τούψοςτουβοηθήµατοςείναι 360 ευρώτοµήνα Η διάρκεια καταβολής από 3-9 µήνες ανάλογα µε το ασφαλιστικό ιστορικό 17
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(3) (1) Ελάχιστο εγγυηµένο εισόδηµα Η πιλοτική εφαρµογή του θα ξεκινήσει σε 13 δήµους Υποβολή αιτήσεων από τα µέσα του Νοέµβρη 2015 Κριτήρια είναι η διαµονή, το πραγµατικό εισόδηµα (έως 6.000 ευρώ) και η περιουσία (έως 200.000 ευρώ η ακίνητη περιουσία, έως 6.000 η κινητή περιουσία) Η δοµή του προγράµµατος προβλέπει: 1. Εισοδηµατική ενίσχυση (Ελάχιστο Εγγυηµένο Εισόδηµα) 2. Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και αγαθών 3. Εργασιακή ένταξη και επανένταξη Ωστόσο, 10/3/2015 αυστηρά δηµοσιονοµικά Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου όρια (20 Τµήµα εκ. ευρώ) 18
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(4) (1) Ελάχιστο εγγυηµένο εισόδηµα(συν.) 19
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(5) Κατάργηση ΟΕΚ και ΟΕΕ ΟΕΚ(Οργανισµός Εργατικής Κατοικίας) επίδοµα ενοικίου ΟΕΚ Επιδότηση επιτοκίου στεγαστικού δανείου ΟΟΕΚµαζίµετονΟΕΕκαταργήθηκανβάσειτωνάρθρων 1 6 και 2 1 τουν. 4046/12 20 Νέο πιλοτικό πρόγραµµα«στέγαση και επανένταξη»
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(6) (2) Νέα οικογενειακά επιδόµατα Ν. 4093/2012 (όπωςαντικαταστάθηκεκαισυµπληρώθηκεαπόν. 4111/2013 καιν. 4144/2013) Ενιαίο επίδοµα στήριξης τέκνων Από 13-40 ευρώ µηνιαίως ανά παιδί Καταβάλλεται σε κάθε οικογένεια από το πρώτο εξαρτώµενο τέκνο, βάσει του ισοδύναµου οικογενειακού εισοδήµατος το οποίο χωρίζεται σε τρεις εισοδηµατικές κατηγορίες Ν. 4141/2013 Ειδικό επίδοµα τρίτεκνου και πολύτεκνου 42 ευρώµηνιαίωςγιακάθετέκνο, καταβάλλεται για οικογένειες που έχουν από τρία εξαρτώµενα τέκνα και άνω 10/3/2015 χορηγείται εφόσον το οικογενειακό Πανεπιστήµιο εισόδηµα Πελοποννήσου είναι έως Τµήµα 45.000 ευρώ, κλιµακούµενο και αυξανόµενοµετάτοτρίτοτέκνο. 21
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ταµέτρατηςκρίσης(7) Η κοινωνική οικονοµία Ν. 4019/2011 όπωςέχειτροποποιηθείµετονόµο4052/2012. «Κοινωνική Οικονοµία και Κοινωνική Επιχειρηµατικότητα» Στόχος η συνένωση των κοινωνικών δυνάµεων προς την κατεύθυνση της δηµιουργίας Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.) και της δηµιουργίας νέων θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για τα άτοµα που ανήκουν στις ευπαθείς οµάδες του πληθυσµού. 22
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναµετάτηνκρίση(1) Ανκαιορισµένααπότανέαµέτρακινούνταιπροςτησωστή κατεύθυνση, υπονοµεύονται από την ανεπάρκεια πόρων για τη χρηµατοδότησή τους Οιπερικοπέςτωνκοινωνικώνδαπανώνσυνεισφέρουντο 50% (6.1 δισ. από συντάξεις και άλλα κοινωνικά επιδόµατα και 0.7 δις. από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης) επί των συνολικών περικοπών δαπανών στη διετία 2013-14 (9.6 δισ. και αύξηση φόρων 3.9 δισ.). Από την άλλη πλευρά το κόστος των νέων µέτρων ανέρχεται µόλις σε 372 εκ. γιατηδιετία 2013-14. ιοικητική ανεπάρκεια 23
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναµετάτηνκρίση(2) Με τι βαθµό θα αξιολογούσατε τις κοινωνικές υπηρεσίες για παιδιά στη χώρα σας; Πηγή: Eurofound, European Quality of Life Survey, 2012. 24
Η πρόσβαση στην κοινωνική προστασία Ηεικόναµετάτηνκρίση(3) Με τι βαθµό θα αξιολογούσατε τις υπηρεσίες µακροχρόνιας φροντίδας στη χώρα σας; Πηγή: Eurofound, European Quality of Life Survey, 2012. 25
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναµετάτηνκρίση(4) Με τι βαθµό θα αξιολογούσατε τις υπηρεσίες στέγασης στη χώρα σας; Πηγή: Eurofound, European Quality of Life Survey, 2012. 26
Η πρόσβαση στην κοινωνική πρόνοια Ηεικόναµετάτηνκρίση(5) Νιώθω αποκλεισµένος από την κοινωνία Πηγή: Eurofound, European Quality of Life Survey, 2012. 27
ΜΕΡΟΣ Γ. ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 28
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΥΕΚΑΠ) Γενική Γραµµατεία Πρόνοιας 29
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΥΕΚΑΠ) Γενική Γραµµατεία Πρόνοιας - Εποπτευόµενοι φορείς Φορείς Πρόνοιας Ν.Π... Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) ΕθνικόΊδρυµαΚωφών (Ε.Ι.Κ.) Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.) Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών της χώρας Πιστοποιηµένοι Φορείς Πρόνοιας Ν.Π.Ι.. 4 κατηγορίεςκοινωνικήςφροντίδας (οικογένεια παιδί, αναπηρία, ηλικιωµένοι, ευπαθείς κοινωνικές οµάδες) Νέο πρόγραµµα «Στέγαση και Επανένταξη» 30
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΥΕΚΑΠ) Ο ΟΑΕ δραστηριοποιείται στους τοµείς: Tου Επαγγελµατικού Προσανατολισµού του Εργατικού υναµικού Της Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Εργατικού υναµικού Tης προώθησης της Απασχόλησης (Γραφεία Εργασίας, Γραφεία Ενηµέρωσης Ανέργων & Επιχειρήσεων) Tης χορήγησης παροχών Ασφάλισης στους δικαιούχους (επιδοµάτων ανεργίας, στράτευσης, οικογενειακών επιδοµάτων, κλπ.) Της οµαλής ενσωµάτωσης ή επανένταξης Ειδικών Κοινωνικών Οµάδων του πληθυσµού (άτοµα µε ειδικές ανάγκες, απεξαρτηµένοι, αποφυλακισµένοι κλπ.) στην Αγορά Εργασίας 31
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Υγείας ιατήρηση και προαγωγή της υγείας των πολιτών µέσω της πρόληψης και της ισότιµης πρόσβασης στις υπηρεσίες δηµόσιας υγείας ιασφάλιση παροχής υψηλής ποιότητας ιατρικών, φαρµακευτικών και νοσοκοµειακώνυπηρεσιώνσεόλουςτουςπολίτεςτηςχώρας, σύµφωνα µε τα σύγχρονα πρότυπα και τις κατευθύνσεις των Ευρωπαϊκών Οδηγιών και του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας. 32
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Υγείας Έχειεπίσηςαρµοδιότητεςσταακόλουθαπεδία: Ίδρυση και εποπτεία δοµών που έχουν προνοιακό νοσοκοµειακό ή νοσηλευτικόχαρακτήρα, Ίδρυση και εποπτεία Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας που εντάχθηκαν στα Νοσοκοµεία ως οργανικές τους µονάδες, ΕποπτείατουΣώµατοςΕπιθεωρητώνΥγείαςκαιΠρόνοιας. 33
1. Η κεντρική διοίκηση 34
1. Η κεντρική διοίκηση Υπουργείο Οικονοµικών Χρηµατοδότηση δράσεων κοινωνικής προστασίας οικογενειών µε χαµηλά εισοδήµατα Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων Εφαρµογή προγραµµάτων δωρεάν διανοµής τροφίµων σε απόρους. 35
2. Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών(ΚΚΠΠ) Οργάνωση και εύρυθµη λειτουργία των µονάδων κοινωνικής φροντίδας που λειτουργούν εντός της περιφέρειάς τους 36
3. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ΤουφιστάµενοθεσµικόπλαίσιογιατουςΟΤΑ(ν. 2218/ 1994, ν. 3463/2006, ν. 3852/2010) Παρέχει ένα ευρύτατο πλέγµα αρµοδιοτήτων στους ΟΤΑ για την ανάπτυξη δράσεων για τις ευπαθείς κοινωνικές οµάδες Εκτός από τις παραδοσιακές τους αρµοδιότητες τώρα µεταξύ άλλων ιαθέτουν την αρµοδιότητα ανάπτυξης δράσεων και στο πεδίο της επιδοµατικής στήριξης ευπαθών οµάδων του πληθυσµού Χορηγούν πλέον και τα προνοιακά επιδόµατα αρµοδιότητας του ΥΕΚΑΠ. ΌµωςΠΟΡΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ;;;;;; 37
3. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση Οι κοινωνικές αρµοδιότητες των ΟΤΑ ασκούνται µέσω τωνακόλουθωνυπηρεσιών/ φορέων: ιευθύνσεις Κοινωνικής Πρόνοιας / Υπηρεσιών των ΟΤΑ ηµοτικά ή Κοινοτικά Ιδρύµατα ηµοτικά ή Κοινοτικά Νοµικά Πρόσωπα ηµοσίου ικαίου ηµοτικές ή Κοινοτικές Κοινωφελείς Επιχειρήσεις 38
4. Η αποτελεσµατικότητα του ελληνικού κοινωνικού κράτους 39
4. Η αποτελεσµατικότητα του ελληνικού κοινωνικού κράτους 40
4. Η αποτελεσµατικότητα του ελληνικού κοινωνικού κράτους 41
Η συµβολή των τοµέων στην κοινωνική πρόνοια στην Ελλάδα της οικονοµικής κρίσης Η οικογένεια Ο Τρίτος Τοµέας Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Το Κράτος Τα άτυπα δίκτυα Ηεκκλησία
Νόµος 4019/2011 «Κοινωνική Οικονοµία και Κοινωνική Επιχειρηµατικότητα Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Φροντίδας Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού
Κοινωνική Οικονοµία Σκοπεύουν κυρίως στην παροχή υπηρεσιών προς τα µέλη τους ή την κοινωνία παρά στην επιδίωξη κέρδους Έχουν ανεξάρτητη διοίκηση Εφαρµόζουν δηµοκρατικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων Αποδίδουν προτεραιότητα στα άτοµα και την εργασία έναντι του κεφαλαίου και της διανοµής του εισοδήµατος (βλ. Defourny, 2001, Ninacs, 2002, Εθνικό ΙνστιτούτοΕργασίας, 2002).
Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης Αποσκοπούν στην ένταξη στην οικονοµική και κοινωνική ζωή των ατόµων που ανήκουν στις Ευάλωτες Οµάδες Πληθυσµού, δηλαδή άτοµα µε αναπηρίες (σωµατικές ή ψυχικές ή νοητικές ή αισθητηριακές), εξαρτηµέναήαπεξαρτηµένααπόουσίεςάτοµα, οροθετικοί, φυλακισµένοι / αποφυλακισµένοι και ανήλικοι παραβάτες). Σε µια Κοιν.Σ.Επ Ένταξης 40% κατ ελάχιστο των εργαζοµένων θα πρέπει να ανήκει υποχρεωτικά στις Ευάλωτες Οµάδες Πληθυσµού.
Κοιν.Σ.Επ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙ ΑΣ Αποσκοπούν στην παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού προνοιακού χαρακτήρα που απευθύνονται σε οµάδες πληθυσµού, όπως ηλικιωµένοι, βρέφη, παιδιά, άτοµα µε αναπηρία και άτοµα µε χρόνιες παθήσεις.
Κοιν.Σ.Επ. ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ Αποσκοπούν στην προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συµφέροντος, στην προώθηση της απασχόλησης, στην ενδυνάµωση τηςκοινωνικήςσυνοχήςκαιτηςτοπικήςήπεριφερειακήςανάπτυξης. Αφορούν στην παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών σε τοµείς όπως ο πολιτισµός, το περιβάλλον, η οικολογία, η εκπαίδευση, οι παροχές κοινής ωφέλειας, η αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, η διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελµάτων κ.α.
Άρθρο 7. ιανοµή κερδών Τα κέρδη της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης δεν διανέµονταισταµέλητης, εκτόςανταµέληαυτάείναικαι εργαζόµενοι σε αυτή Τα κέρδη διατίθενται ετησίως κατά ποσοστό 5% για το σχηµατισµό αποθεµατικού, κατά ποσοστό έως 35% διανέµονται στους εργαζοµένους της επιχείρησης ως κίνητρο παραγωγικότητας σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο καταστατικό τους και το υπόλοιπο διατίθεται για τις δραστηριότητες της επιχείρησης και τη δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Άρθρο 8. Πόροι Οι πόροι της Κοιν.Σ.Επ. αποτελούνται από: το κεφάλαιο της επιχείρησης δωρεέςτρίτων, έσοδααπότηναξιοποίησητηςπεριουσίαςτης, έσοδααπότηνεπιχειρηµατικήδραστηριότητατης, επιχορηγήσεις από το Πρόγραµµα ηµοσίων Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Ενωση, διεθνείς ή εθνικούς οργανισµούς ή Οργανισµούς Τοπικής ΑυτοδιοίκησηςΑ καιβ βαθµού, έσοδααπόάλλαπρογράµµατα, κεφάλαια από κληροδοτήµατα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακώνστοιχείων, κάθε άλλο έσοδο από την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της σύµφωνα µε το καταστατικό της.
ΟΟΣΑ Προτάσεις µεταρρύθµισης του Ελληνικού κράτους πρόνοιας Χάραξη ολοκληρωµένης στρατηγικής µε στόχο την ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας και αποδοτικότητας της κοινωνικής πολιτικής και διακυβέρνησης Κατάργηση των καθολικών επιδοµάτων και σταδιακή µετάβαση σε ένα σύστηµα επιδοµάτων µε εισοδηµατικά κριτήρια για συγκεκριµένες ευπαθείς οµάδες Περιορισµός της πρόσβασης σε κοινωνικά προγράµµατα στις χαµηλότερες κλίµακες εισοδήµατος Αύξηση της αξίας και της διάρκειας του προνοιακού επιδόµατος ανεργίας µε εισοδηµατικά κριτήρια Κατάργηση των οικογενειακών επιδοµάτων και αντικατάστασή τους από ένα ενιαίο επίδοµα µε εισοδηµατικά κριτήρια Κατάργηση των επιδοµάτων κατοικίας και αντικατάστασή τους από ένα νέο επίδοµα µε εισοδηµατικά κριτήρια
ΝΤ Προτάσεις µεταρρύθµισης του Ελληνικού κράτους πρόνοιας ιακοπή προγραµµάτων που δεν είναι απαραίτητα και βελτίωση της στόχευσης των βασικών προγραµµάτων Αντικατάσταση των περισσοτέρων από τα σηµερινά επιδόµατα µε ένα ενιαίο πρόγραµµα ελάχιστου εγγυηµένου εισοδήµατος στοχευµένο στο φτωχότερο 20% της κατανοµής εισοδήµατος Επανεπένδυση χρηµάτων που εξοικονοµούνται από διαρθρωτικές µεταρρυθµίσειςµεστόχοτηνενίσχυσητωνβασικώνπρογραµµάτων (πχ. Επιδοµάτων ανεργίας, ώστε να προστατεύονται οι πιο ευάλωτοι.
ΟΕ Προτάσεις µεταρρύθµισης του Ελληνικού κράτους πρόνοιας Βελτίωση της στόχευσης των κοινωνικών προγραµµάτων ηµιουργία των κατάλληλων πληροφοριακών συστηµάτων ώστε να διασφαλίζεται ο κατάλληλος έλεγχος των περιουσιακών κριτηρίων και να επαληθεύονται οι δηλώσεις εισοδήµατος και περιουσιακών στοιχείων που υποβάλλονται, πρέπει να υπάρχουν κατάλληλα πληροφοριακά συστήµατα Βελτίωση σύνδεσης των µέτρων κοινωνικής προστασίας µε την αγορά εργασίας Περαιτέρω επενδύσεις σε ό,τι αφορά τόσο τον αριθµό του απασχολούµενου προσωπικού, όσο και την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών Υπηρεσίες υποστήριξης εργαζόµενων γονέων Βιώσιµη στήριξη της κοινωνικής οικονοµίας Θέσπιση προγράµµατος ελαχίστου εγγυηµένου εισοδήµατος που θα ενθαρρύνει την ένταξη στην αγορά εργασίας
Ενδεικτική βιβλιογραφία 1. ΙΝΕ ΓΣΕΕ-Α Ε Υ, (2013), Η Ελληνική οικονοµία και η απασχόληση: Ετήσια έκθεση 2014, Αθήνα. 2. Levitas R. (1998), The Inclusive Society? Social Exclusion and the New Labour, Macmillan, London. 3. Ματσαγγάνης, Μ. (2011), Η Κοινωνική Πολιτική σε ύσκολους Καιρούς, Κριτική, Αθήνα. 4. Matsaganis, M., (2012), Social policy in hard times: the case of Greece, Critical Social Policy, 32(3): 406-421. 5. Οικονόµου, Χ. (2013), «Υγεία, Σύστηµα Υγείας και Κοινωνική Ευηµερία», στο Foreign Affairs, The Hellenic Edition, Αθήνα. 6. Munck, R. (2005), Social Exclusion: New Inequality Paradigm for the Era of Globalization, in M. Romero and E. Margolis (eds) Blackwell Companion to Social Inequalities, UK: Blackwell, p. 31-50. 7. Οικονόµου Χ., Φερώνας Α. (επιµ.) (2006), Οι Εκτός των Τειχών. Φτώχεια και Κοινωνικός Αποκλεισµός στις σύγχρονες κοινωνίες, εκδ. ιόνικος, Αθήνα. 8. Sakellaropoulos Th., (2012), Debt crisis and the welfare state in Greece, Global Express, February 2012, International Sociological Association, διαθέσιµο στο http://www.isa-sociology.org/globaldialogue/2012/03/debt-crisis-and-the-welfare-state-in-greece/ 9. Silver H. (1994), Social Exclusion and Social Solidarity: Three Paradigms, International Labour Review, vol. 133. 10. Τράπεζα της Ελλάδας, (2012), Κοινωνική Πολιτική και Κοινωνική Συνοχή στην Ελλάδα σε συνθήκες οικονοµικής κρίσης, Αθήνα, διαθέσιµο στο http://www.bankofgreece.gr/bogekdoseis/κοινωνική_πολιτική_και_κοινωνική_συνοχή.pdf 11. Petmesidou, M. (2012), Pensions, Health and Long Term Care, Annual National Report 2012, 2013 Greece, ASISP. 12. Φερώνας, Α. (2014), Ο Εξευρωπαϊσµός της Κοινωνικής Πολιτικής. Θεωρία, Μεθοδολογικά Προβλήµατα και η Ελληνική Εµπειρία, εκδ. ιόνικος, Αθήνα (υπό έκδοση).